Biện pháp quản lý của tổ trưởng chuyên môn đối với công tác xây dựng hồ sơ môn học của giáo viên trường trung học phổ thông

ác biện pháp * Mục đích khảo nghiệm Chúng tôi tiến hành khảo nghiệm nhằm kiểm tra tính đúng đắn, tính khả thi của các biện pháp quản lý của tổ trƣởng chuyên môn đối với công tác xây dựng hồ sơ môn học. * Đối tượng khảo nghiệm Chúng tôi tiến hành khảo nghiệm thông qua việc trƣng cầu ý kiến của các chuyên gia là các ông bà tổ trƣởng, tổ phó tổ chuyên môn, các ông bà hiệu trƣởng, phó hiệu trƣởng nhà trƣờng ở các trƣờng THPT tỉnh Thái nguyên, chuyên viên phòng Giáo dục trung học Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 54 * Phương pháp khảo nghiệm - Trƣng cầu ý kiến chuyên gia. - Trƣng cầu ý kiến của giáo viên giỏi có kinh nghiệm trong giảng dạy. - Trƣng cầu ý kiến của cán bộ quản lý các trƣờng THPT. - Trƣng cầu ý kiến của chuyên viên Phòng Giáo dục trung học- Sở Giáo dục và Đào Tạo Thái Nguyên. * Kết quả khảo nghiệm Chúng tôi sử dụng mẫu phiếu M3 để trƣng cầu ý kiến, kết quả thu đƣợc thể hiện ở số liệu trong bảng 5. Bảng 5: Kết quả trưng cầu ý kiến khảo nghiệm các biện pháp quản lý của tổ trưởng chuyên môn đối với công tác xây dựng hồ sơ môn học Biện pháp quản lý Mức độ Mức độ Rất cần Cần thiết Không cần thiết Rất khả thi Khả thi Không khả thi SL % SL % SL % SL % SL % SL % 1. Nâng cao nhận thức của giáo viên về hoạt động dạy học, vai trò của hồ sơ môn học trong dạy học. 17 85 3 15 0 0 16 80 4 20 0 0 2. Bồi dƣỡng, tập huấn quy trình, các buớc xây dụng hồ sơ môn học 18 90 2 10 0 0 16 80 4 20 0 3. Tạo điều kiện để giáo viên biên soạn giáo án và tài liệu giảng dạy 19 95 1 5 0 0 16 80 4 20 0 0 4. Tổ chức kiểm tra đánh giá sản phẩm, kết hợp biện pháp thi đua khen thƣởng. 15 75 5 25 0 0 15 75 5 25 0 0 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 55 Phân tích số liệu ở bảng 5 chúng tôi có nhận xét sau đây: * Về mức độ cần thiết Cả 4 biện pháp đề xuất đều đƣợc đánh giá ở mức độ rất cần thiết cao. Có trên 75% cán bộ quản lý đƣợc hỏi cho ý kiến rằng các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học là rất cần thiết. Còn lại các cán bộ quản lý đƣợc hỏi đều cho ý kiến là các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học là cần thiết. Không có ý kiến nào cho rằng không cần thiết. Điều này cho thấy, những ngƣời đƣợc hỏi ý kiến đều cho rằng bốn biện pháp mà chúng tôi đƣa ra là rất cần thiết để áp dụng vào việc quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học ở trƣờng trung học phổ thông trong giai đoạn hiện nay. * Về tính khả thi Cả 4 biện pháp đề xuất đều đƣợc đánh giá có tính khả thi cao. Có trên 75% cán bộ quản lý đƣợc hỏi cho ý kiến rằng các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học là rất khả thi. Còn lại các cán bộ quản lý đƣợc hỏi đều cho ý kiến là các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học là khả thi. Không có ý kiến nào cho rằng không khả thi. Điều này cho thấy, những ngƣời đƣợc hỏi ý kiến đều cho rằng bốn biện pháp mà chúng tôi đƣa ra là rất khả thi có thể áp dụng vào việc quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học trong giai đoạn hiện nay. Nhƣ vậy, kết quả khảo nghiệm đối với chuyên gia và cán bộ quản lý các trƣờng THPT, chuyên viên phòng giáo dục trung học Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên đã phản ánh ý nghĩa rất thiết thực của các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học. Kết quả này cũng đã nói lên sự nhận thức theo chiều hƣớng tốt đối với công tác xây dựng hồ sơ môn học. Việc quản lí công tác xây dựng hồ sơ môn học theo 4 biện pháp quản lý nêu trên là rất cấp thiết và khả thi. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 56 Kết luận chƣơng 3 1. Trên cơ sơ nghiên cứ lý luận và khảo sát thực trạng, chúng tôi đã xây dựng đƣợc bốn biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học gồm các biện pháp: Nâng cao nhận thức của giáo viên về vai trò của hồ sơ môn học trong dạy học; quy trình xây dụng hồ sơ môn học; điều kiện để giáo viên biên soạn giáo án và tài liệu giảng dạy; kiểm tra đánh giá sản phẩm, kết hợp công tác thi đua khen thƣởng. 2. Các biện pháp trên có mối quan hệ thống nhất, biện chứng cần phải đƣợc tiến hành đồng bộ. Làm tốt biện pháp tác động nhận thức tạo tiền đề cho thực hiện các biện pháp còn lại. 3. Bốn biện pháp đã đƣợc khảo nghiệm và đƣợc đánh giá có tính khả thi cao. Đây là điều kiện thuận lợi để các nhà trƣờng quan tâm, phát huy, áp dụng vào thực tiễn quản lý, tổ chức thực hiện công tác xây dựng hồ sơ môn học. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 57 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận 1.1. Hoạt động dạy học - giáo dục là hoạt động chủ yếu trong nhà trƣờng. Yếu tố quyết định chất lƣợng hoạt động dạy học là năng lực của ngƣời giáo viên. Năng lực dạy học của ngƣời giáo viên biểu hiện ở năng lực chuẩn bị, tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá. Đặc biệt là năng lực tự nghiên cứu của giáo viên. Năng lực của mỗi giáo viên đƣợc thể hiện trong quá trình chuyển hoá sƣ phạm - quá trình chuyển hoá tri thức khoa học thành tri thức dạy học. Để hoạt động dạy học - giáo dục trong trƣờng trung học phổ thông đạt chất lƣợng và hiệu quả, đòi hỏi công tác xây dựng hồ sơ môn học của giáo viên phải đƣợc tiến hành một cách khoa học đáp ứng yêu cầu đổi mới, phù hợp với đối tƣợng học sinh và điều kiện dạy học. 1.2. Hồ sơ môn học có vai trò quyết định sự thành công của việc đổi mới phƣơng pháp dạy học trong từng giờ học, kế hoạch bài giảng phải đƣợc chuẩn bị chu đáo, có tính khả thi cao giờ giảng mới thành công. Quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học là những tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến tới đối tƣợng, khách thể quản lý nhằm thực hiện mục tiêu nâng cao chất lƣợng hồ sơ môn học góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học. 1.3. Thực trạng quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học ở trƣờng THPT Bình Yên trong những năm qua có nhiếu điểm tốt, có tác dụng nâng cao chất lƣợng dạy - học; Công tác xây dựng hồ sơ môn học của giáo viên trở thành nề nếp, thói quen tốt tuy nhiên trong quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học t còn bộc lộ những tồn tại đòi hỏi có hệ thống các biện pháp quản lý đồng bộ để nâng cao chất lƣợng hồ sơ môn học, góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học. 1.4. Để nâng cao chất lƣợng hồ sơ môn học cần phải thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý sau: Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức của giáo viên về hoạt động dạy học, vai trò của hồ sơ môn học trong dạy học. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 58 Biện pháp 2: Tập huấn quy trình xây dụng hồ sơ môn học. Biện pháp 3: Tạo điều kiện để giáo viên xây dựng hồ sơ môn học. Biện pháp 4: Tổ chức kiểm tra đánh giá sản phẩm, kết hợp công tác thi đua khen thƣởng. 1.5. Tính khả thi của bốn biện pháp quản lý của tổ trƣởng chuyên môn với công tác xây dựng hồ sơ môn học đã đƣợc khảo nghiệm, kết quả khảo nghiệm đã phản ánh ý nghĩa rất thiết thực của các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học. 2. Một số khuyến nghị 2.1. Đối với Chính phủ Có chính sách ƣu tiên cho giáo viên công tác lâu dài tại miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. 2.2. Đối với Bộ giáo dục và Đào tạo - Cần tạo điều kiện để giáo viên có thời gian chuẩn bị hồ sơ môn học bằng cách giảm số tiết dạy trên tuần. - Cần tăng số tiết cho chức danh tổ trƣởng chuyên môn để họ có đủ thời gian làm công tác quản lý tổ. - Cần có thêm các văn bản chỉ đạo, hƣớng dẫn công tác xây dựng hồ sơ môn học cụ thể hơn. 2.3. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo - Cần tiếp tục nghiên cứu, triển khai các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học trên phạm vi toàn tỉnh. - Tăng cƣờng hơn nữa công tác thanh kiểm tra hồ sơ môn học. 2.4. Đối với các nhà trường - Cán bộ quản lý, giáo viên cần nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn nữa về tầm quan trọng của hồ sơ môn học đối với việc nâng cao chất lƣợng dạy - học. - Triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học; tạo điều kiện về tài chính, cơ sở vật chất phục vụ công tác xây dựng hồ sơ môn học. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 59 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nguyễn Ngọc Bảo, Trần Kiểm (2005), Lý luận dạy học ở trường trung học cơ sở, NXBĐHSP. 2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2001), Công văn quy định đánh giá xếp loại giờ dạy số 10227/ THPT ngày 11 tháng 9 năm 2001. 3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Chương trình giáo dục cấp THPT ban hành kèm theo quyết định số 16/2006QĐ-BGDĐT ngày 05 tháng 5 năm 2006. 4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2007), Điều lệ trường phổ thông, Ban hành kèm theo quyết định số 07/ 2007/ BGDĐT 5. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục triển khai chương trình, SGK trường THPT năm 2005-2006. 6. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện hội nghị BCHTW 2 khóa VIII. 7. Nguyễn Văn Hộ, Đặng Quốc Bảo (2004), Khái lược về khoa học quản lý, ĐHSP. 8. Đặng Thành Hƣng (2002), Dạy học hiện đại lý luận, biện pháp, kỹ thuật, NXB ĐHQG Hà Nội. 9. Trần Kiểm (1997), Khoa học quản lý giáo dục một số vấn đề lý luận và thực tiễn. 10. Nguyễn Hữu Lƣợng (2002), Dạy và học hợp quy luật hoạt động trí óc, NXBVHTT, Hà Nội. 11. NXB Lao Động (2005), Hà Nội, Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục. 12. Hà Thế Ngữ, Đặng Vũ Hoạt (1988), Giáo dục học, Hà Nội. 13. Phạm Hồng Quang, Đề cương bài giảng Lý luận dạy học dùng cho học viên cao học. 14. Phạm Hồng Quang (2003), Tổ chức dạy học cho học sinh dân tộc, miền núi, NXB Đại học Sƣ phạm. 15. Phạm Hồng Quang (2005), "Vấn đề xây dựng kế hoạch bài giảng ở đại học", Tạp chí Giáo dục (số 106). 16. Sở Giáo dục và Đào tạo Thái nguyên (2000), Công văn số 1060/TTrGD - THPT về việc quy định hồ sơ chuyên môn. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 60 17. Trung tâm Từ điển Ngôn ngữ Hà Nội, Việt Nam (1992), Từ điển Tiếng Việt. 18. Nguyễn Thị Tính, Kế hoạch Bài giảng quản lý chuyên môn trong các nhà trường 19. Nguyễn Cảnh Toàn, Phát huy việc tự học ở trƣờng phổ thông 20. Trƣờng cán bộ quản lý, Viện khoa học giáo dục (1994), Cơ sở lý luận của khoa học quản lý giáo dục. 21. Phạm Hữu Tòng (2007), Dạy học vật lý ở trường phổ thông theo định hướng phát triển hoạt động học tích cực, tự chủ, sáng tạo và tư duy khoa học, NXB Đại học Sƣ phạm. 22. Nguyễn Cảnh Toàn (chủ biên), Nguyễn Kỳ, Lê Khánh Bằng, Vũ Văn Tảo. Học và dạy cách học, NXB Đại học Sƣ phạm. 23. Đổi mới PPDH: Chấm dứt hoàn toàn Đọc - Chép luan.com). 24. Paul Ramsden: Learning to teach in HigheEducation. Reutledge London. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 61 PHỤ LỤC Phụ lục 1 Tiết 45.46 (văn 12 chương trình nâng cao) Ngày soạn: …………..., Ngày dạy ……………… AI Đà ĐẶT TÊN CHO DÒNG SÔNG? I. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức: Cảm nhận đƣợc vẻ đẹp, chất thơ của cảnh sắc thiên nhiên xứ Huế, đặc biệt là sông Hƣơng; thấy bề dày lịch sử, bề dày văn hóa của Huế và những nét duyên dáng riêng của tâm hồn con ngƣời vùng đất cố đô; nét đặc sắc của nghệ thuật và phong cách nghệ thuật của kí Hoàng Phủ Ngọc Tƣờng. 2. Kĩ năng: Đọc hiểu theo thể loại. 3. Thái độ: Bồi dƣỡng tình yêu, sự trân trọng với vẻ đẹp tâm hồn con ngƣời và quê hƣơng, đất nƣớc. II. Phương tiện thực hiện Sách giáo khoa, sách giáo viên, máy chiếu Projector, máy chiếu vật thể, mạng Internet, Tài liệu Bồi dƣỡng giáo viên Thực hiện chƣơng trình Sách giáo khoa 12 THPT năm 2008, Tƣ liệu văn học 12 và các tài liệu liên quan... III. Cách thức tiến hành Sử dụng kết hợp các phƣơng pháp: Nêu vấn đề, giảng bình, đàm thoại kết hợp với trao đổi, thảo luận, thực hành... IV. Tiến trình dạy học 1. Ổn định tổ chức, kiểm tra bài cũ - Ổn định tổ chức:............................................................................ - Kiểm tra bài cũ: (5) Những biểu hiện cụ thể của phong cách văn học, lấy ví dụ phân tích làm rõ của nét riêng trong lựa chọn, xử lí đề tài của nhà văn, nhà thơ Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 62 2. Giới thiệu bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Yêu cầu cần đạt ? Qua phần tiểu dẫn, em hãy gthiệu đôi nét về Hoàng Phủ Ngọc Tường ?Nét nổi bật trong sáng tác của tác giả là gì ? Văn bản thuộc thể loại nào, hoàn cảnh sáng tác và vị trí của đoạn trích I. Tìm hiểu chung (25 phút) 1. Vài nét về tác giả (10 phút) - Sinh 1937 tại thành phố Huế (quê gốc làng Bích Khê - Triệu Long - Triệu Phong - Quảng Trị) - 1960, tốt nghiệp khóa I trƣờng ĐHSP Sài Gòn, 1964 nhận bằng cử nhân triết ĐH Văn khoa Huế; từ 1960-1966, dạy học ở Quốc Học Huế - 1966 - 1975, thoát li lên chiến khu, tham gia cuộc kc chống Mĩ. - Ông từng là Tổng thƣ kí Hội Văn học nghệ thuật Trị Thiên - Huế, chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Bình Trị Thiên, Tổng biên tập tạp chí Sông Hƣơng, Cửa Việt. - Một số tác phẩm: Ngôi sao trên đỉnh Phu Văn Lâu, Rất nhiều ánh lửa, Ai đã đặt tên cho dòng sông?, Ngọn núi ảo ảnh... - Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình, giữa nghị luận sắc bén với tƣ duy đa chiều của vốn kiến thức sâu rộng, lối viết hƣớng nội, say đắm, tài hoa.  Năm 2007, ông đã vinh dự đƣợc trao tặng Giải thƣởng Nhà nƣớc về văn học nghệ thuật. 2.Văn bản( 15 phút ) - Thể loại bút kí - Bài kí đƣợc viết ở Huế 4.1.1981, in trong tập Ai đã đặt tên cho dòng sông? - Đoạn trích nằm ở phần một và lời kết của toàn tác phẩm. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 63 Hoạt động của giáo viên và học sinh Yêu cầu cần đạt ? Tại sao, tác giả thường chọn thể loại này khi sáng tác - Bút kí gần với báo chí, gần nhất với h.thực của đời sống, "tôi có thể nói tùy thích những gì đang diễn ra trong tâm hồn trải nghiệm đẹp và cả những khổ đau nữa"; "Với Hoàng Phủ Ngọc Tƣờng viết là lẽ sống và là cách để ông nói lên sự thật cuộc đời. ? Cảm nhận chung của em khi tìm hiểu đoạn trích - Vẻ đẹp của sông Hƣơng và sông Hƣơng dƣới cái nhìn, sự khám phá đa chiều của Hoàng Phủ Ngọc Tƣờng. Sông Hƣơng là biểu tƣợng của tcả những gì là vẻ đẹp của cảnh và ngƣời đất đế đô. ? Tại sao nói sông Hương là vẻ đẹp của cảnh và người đất đế đô ?Vì sao nói "sông Hương là thuộc về một thành phố duy nhất ? Dòng sông qua lăng kính của nhà văn được miêu tả, khắc họa như thế nào II. Đọc hiểu (55 phút) 1. Vẻ đẹp của sông Hương qua cảnh sắc thiên nhiên (28 phút) - Sông Hƣơng gắn liền với Huế  nét độc đáo và lí thú trong cách thể hiện của tác giả. - Khi đi qua giữa lòng Trƣờng Sơn: + rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn + mãnh liệt qua ghềnh thác + cuộn xoáy nhƣ cơn lốc + dịu dàng, say đắm Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 64 Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt ? Nhà văn đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào và gíá trị biểu đạt của nó ? Hình ảnh so sánh sông Hương với bản trường ca rừng già, cô gái Di gan gợi lên trong em điều gì Chúng ta đến với cái mạnh mẽ, đắm say của sông Hƣơng phía thƣợng nguồn bằng tâm hồn rào rạt nhạy cảm, liên tƣởng tự do, bây giờ cùng với dòng sông, ta xuôi về hạ lƣu ? Rừng già Trường Sơn không chỉ tạo nên vẻ đẹp mạnh mẽ, phóng khoáng và man dại mà nó còn tạo ra vẻ đẹp khác của sông Hương, đó là gì - Rừng già Trƣờng Sơn làm thuần tính của dòng sông thiếu nữ, chế ngự bản năng của nó để nó trở thành ngƣời mẹ phù sa của một vùng văn hóa châu thổ kinh thành cổ. ?"Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình... hoa dại", cho ta biết điều gì về sông Hương trước khi về đến đồng bằng  Bằng nghệ thuật so sánh, nhân hóa, liên tƣởng, tgiả đã đem đến cho ngƣời đọc vẻ đẹp của sông Hƣơng nơi thƣợng nguồn: "bản trƣờng ca rừng già", "cô gái Di gan phóng khoáng và man dại" - "bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng". + Cái nhìn mới mẻ, độc đáo của nhà văn về một nửa ít ngƣời biết đến của sông Hƣơng. - Sông Hƣơng phía trung lƣu, hạ lƣu: Vẻ đẹp đa chiều đầy biến ảo Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 65 Hoạt động của giáo viên và học sinh Yêu cầu cần đạt ? Để làm nổi bật vẻ đẹp của sông Hương giữa thiên nhiên ngoại ô Huế, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào ? Dòng sông khi chảy trong thành phố qua cái nhìn của nhà văn có gì đặc biệt + Trƣớc khi về đến đồng bằng, sông Hƣơng trải qua một thủy trình đầy gian truân, thử thách + Hình ảnh ẩn dụ "ngƣời gái đẹp" - dòng sông đƣợc đánh thức * Chuyển dòng một cách liên tục, uốn mình theo những đƣờng cong, mềm nhƣ tấm lụa; trôi giữa hai dãy đồi sừng sững nhƣ thành quách với những điểm cao đột ngột. * Vẻ đẹp đa màu mà biến ảo * Vẻ đẹp "trầm mặc", nhƣ triết lí, cổ thi khi chảy dƣới chân rừng thông u tịch... trong âm hƣởng của tiếng chuông chùa Thiên Mụ * Vẻ đẹp "vui tƣơi" khi đi qua những bãi bờ xanh biếc * Vẻ đẹp "mơ màng sƣơng khói", khi rời xa dần thành phố.  Tác giả vừa kể, vừa tả - chủ yếu gợi tả, làm nổi bật vẻ riêng của sông Hƣơng trong cái nhìn tinh tế, lãng mạn - dòng sông nhƣ đang trên đƣờng kiếm tìm ngƣời tình nhân đích thực của mình trong câu chuyện tình yêu đẹp nhƣ cổ tích. - Dòng sông khi qua thành phố Huế + Hình ảnh "chiếc cầu trắng... non" - sắc màu của chiếc cầu, ánh sáng của bầu trời, có nét dịu dàng của cô gái Huế. + Dòng sông mền hẳn đi nhƣ một tiếng "vâng" không nói ra của tình yêu + Trôi đi chậm, thực chậm... yên tĩnh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 66 Hoạt động của giáo viên và học sinh Yêu cầu cần đạt ? Hãy chỉ ra những biện pháp nghệ thuật được nhà văn sử dụng và phân tích để làm rõ gíá trị biểu đạt của chúng ? Dòng sông được tái hiện trong tình cảm như thế nào của tác giả Dòng sông có lúc êm ả, hiền hòa, có khi phóng khoáng và man dại, lúc lại dịu dàng và trí tuệ, có khi biến ảo, khi thì vui tƣơi, khi nhƣ mặt hồ yên tĩnh. ? Tại sao nói sông Hương là "dòng sông của thời gian ngân vang, của sử viết.." + Nghệ thuật so sánh mở rộng với sông Xen, Đa nuýp để thấy sự tương đồng của những dòng sông chảy qua giữa lòng thủ đô, thành phố, so với Nhê va để lắng nghe nhịp chậm buồn bâng khuâng, và vấn vương, và chút lẳng lơ, kín đáo ngập ngừng khi dòng sông xuôi ra biển cả.  Tình cảm đƣợc mô tả bằng tình cảm thiết tha với Huế với vốn văn hóa phong phú và vốn từ ngữ giàu có, đậm chất thơ của tác giả. 2. Sông Hƣơng dƣới góc nhìn văn hóa, sự kiện lịch sử (20 phút) - Trong Dƣ địa chí nó có tên Linh Giang - Dòng sông ấy là điểm tựa, bảo vệ biên thùy xa xôi thời Đại Việt - Thế kỉ XVIII, nó vẻ vang soi bóng kinh thành Phú Xuân gắn liền với ngƣời anh hùng Nguyễn Huệ. - Thế kỉ XIX, nó sống với lịch sử bi tráng của dân tộc với máu của những cuộc khởi nghĩa. - Đi vào thời của cách mạng tháng Tám bằng những chiến công rung chuyển Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 67 Hoạt động của giáo viên và học sinh Yêu cầu cần đạt Trang sử thi đƣợc viết giữa màu cỏ lá xanh biếc. Phải chăng sử thi mà trữ tình, bản anh hùng ca mà vẫn dịu dàng tƣơi mát. ? Sông Hương không chỉ mang vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên, lịch sử mà nó còn được tái hiện ở góc độ nào ? Theo tác giả, nền âm nhạc cổ điển Huế được hình thành từ đâu - Nó chứng kiến cuộc nổi dậy tổng tiến công tết Mậu Thân 1968.  Sông Hƣơng gắn liền với lịch sử của Huế của dân tộc - nó đã "sống hết thế kỉ quang vinh với nhiệm vụ lịch sử của nó". - Dòng sông Hƣơng là dòng sông của thơ ca nhạc họa. “Con sông dùng dằng, con sông không chảy Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu” + Thay màu thực bất ngờ + Từ tha thiết mơ màng chợt nhiên hùng tráng + Từ nỗi quan hoài vạn cổ trong thơ bà Huyện Thanh quan đột khởi thành sức mạnh phục sinh của tâm hồn trong thơ Tố Hữu +Sông Hƣơng rất Kiều trong cái nhìn của Tố Hữu  Mỗi nhà thơ có khám phá riêng về sông Hƣơng. - Sông giống nhƣ tài nữ đánh đàn - liên tƣởng rất phong phú của nhà văn xuất phát từ độ nhạy về thẩm âm, hiểu biết sâu sắc về âm nhạc Huế + Từ những liên tƣởng nét tƣơng đồng giữa cảnh sắc thiên nhiên trong thơ Nguyễn Du và tính cách nàng Kiều với cảnh và ngƣời nơi sông Hƣơng núi Ngự, tác giả nhớ tới Nguyễn Du đã bao năm lênh đênh trên quãng sông này, với phiến trăng sầu... bản đàn đi suốt đời Kiều và ảnh hƣởng của Tứ Đại Cảnh. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 68 Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt ? Điều gì đã tạo nên sức hấp dẫn và sức sống của bài kí 3. Tổng kết (7 phút) - Nghệ thuật: + Liên tƣởng, tƣởng tƣợng phong phú, câu văn giàu hả, sử dụng nhiều biện pháp tu từ. + Kết hợp hài hòa giữa cảm xúc và trí tuệ, chủ quan và khách quan + Sức hấp dẫn của cái tôi (tình yêu của nhà văn với sông Hƣơng là qúa trình dâng tặng, khám phá và hoàn thiện chính mình.) - Nội dung: Sông Hƣơng với vẻ đẹp, chất thơ mang cả bề dày lịch sử, văn hóa của Huế và tâm hồn con ngƣời đất cố đô. 3. Củng cố ? Cách giải thích tên sông, đặt tiêu đề và k.thúc bằng một câu hỏi, gợi lên điều gì 4. Hướng dẫn học sinh học bài: Viết đoạn văn ngắn về bài kí Ai đã đặt tên cho dòng sông. V. Tự rút kinh nghiệm sau giờ dạy: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Sau khi soạn xong kế hoạch bài giảng giáo viên chuyển sang trang trình chiếu Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 69 Trang chủ trong trình chiếu Ai đã đặt tên cho dòng sông ? (T rích - Hoaøng Phuû Ngoïc T öôøng) I.Tìm hiểu chung Vài nét vè tác giả 2.Văn bản -Thể loại bút kí -Bài kí đƣợc viết ở Huế 4.1.1981, in trong tập Ai đã đặt tên cho dòng sông ? -Đoạn trích nằm ở phần một và lời kết của tác phẩm II.Đọc hiểu 1.Vẻ đẹp của Sông Hƣơng qua cảnh sắc thiên nhiên -Sông Hƣơng gắn liền với Huế -Khi đi qua giữa lòng Trƣờng Sơn -Sông Hƣơng khi đến trung du -Dòng sông đi trong thành phố Huế 2.Sông Hương dưới góc nhìn văn hoá, sự kiện lịch sử 3.Tổng kết Đoạn trích thuộc thể loại văn bản nào và vị trí của nó trong tác phẩm Cảm nhận của em khi tìm hiểu đoạn trích Tại sao nói sông Hương là vẻ đẹp của cảnh và người đất đế đô Rừng già Trƣờng Sơn không chỉ đem đến vẻ đẹp phóng khoáng, ạnh mẽ, ma dại mà còn mang đến cho sông Hƣơng vẻ đẹp khác, đó là gì Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 70 Trong quá trình thực hiện dạy trên lớp giáo viên cần phối hợp nhịp nhàng giữa nói, trình chiếu, ghi bảng (nếu cần) trang chủ đƣợc liên kết với các trang: 1.Vài nét về tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tƣờng -Sinh 1937 tại thành phố Huế -1960, Tốt nghiệp ĐHSP, 1964 nhận bằng cử nhân triết; từ 1960- 1966, dạy học ở Quốc Học Huế. -1966 - 1975, thoát li lên chiến khu, tham gia cuộc kc chống Mĩ. -2007, ông đƣợc trao tặng Giải thƣởng Nhà nƣ ớc về văn h ọc nghệ thuật. Căn cứ vào phần tiểu dẫn và những hiểu biết của mình, em hãy giới thiệu vài nét về nhà văn Ho àng Phủ Ngọc Tƣờng Tác phẩm Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình, giữa nghị luận sắc bén với tƣ duy đa chiều của vốn kiến thức sâu rộng, lối viết hƣớng nội, say đắm, tài hoa. Miền gái đẹp Nhàn đàm Những dấu chân qua thành phố Ngôi sao trên đỉnh Phu Văn Lâu Rất nhiều ánh lửa Ai đã đặt tên cho dòng sông ? Bản di chúc của cỏ lau Nét nổi bật trong sáng tác của nhà văn là gì Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 71 1.Vẻ đẹp của Sông Hƣơng qua cảnh sắc thiên nhiên mãnh liệt-Khi đi qua giữa lòng Trƣờng Sơn -Cái nhìn mới mẻ, độc đáo về một nửa ít ngƣời biết đến của sông Hƣơng: bản lĩnh gan dạ, tâm hồn tự do và trong sáng. nhƣ cơn lốc” giữa bóng cây đại ngànrầm rộ qua ghềnh thác dịu dàng, say đắm cuộn xoáy bản trƣờng ca rừng già cô gái Di gan Từ so sánh, nhân hóa, liên tƣởng, tác giả cho thấy vẻ đẹp mãnh liệt, hoang dại. Hãy chỉ ra biện pháp nghệ thuật đƣợc sử dụng và iá trị biểu đạt của nó Hình ảnh so sánh sông Hƣơng với bản trƣờng ca rừng già và cô gái Di gan gợi lên trong em điều gì 1.Vẻ đẹp Sông Hương qua cảnh sắc thiên nhiên -Khi đi qua giữa lòng Trƣờng Sơn: mãnh liệt, hoang dại, dịu dàng, say đắm -Trên đƣờng vào thành phố và rời khỏi kinh thà h: +Trải qua một thủy trình đầy gian truân, thử thách +Hình ảnh "ngƣời gái đẹp"→ ẩn dụ +Chuyển dòng một cách liên tục, uốn mình, mềm nhƣ tấm lụa ; trôi giữa hai dãy đồi ... với những điểm cao đột ngột. +Vẻ đẹp +Vẻ đẹp +“...vui tƣơi" +Vẻ đẹp "mơ màng sƣơng khói" Nghệ thuật kể, tả - chủ yếu gợi tả, làm nổi vẻ riêng của sông Hƣơng sông nhƣ đang kiếm tìm ngƣời tình nhân đích thực của mình-Dòng sông trong thành phố Huế: dịu dàng và trí tuệ +Tạo nên vẻ đẹp cổ kính của cố đô +Ngƣời tình dịu dàng và chung thủy mà biến ảođa màu "trầm mặc", nhƣ triết lí, cổ thi khi đi qua những bãi bờ xanh biếc Tình cảm thiết tha với Huế Để làm nổi bật vẻ đẹp của sông Hương giữa thiên nhiên ngoại ô Huế, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào Dòng sông đƣợc tái hiện trong tình cảm nhƣ thế nào của tác giả Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 72 -Dòng sông trong thành phố Huế 1.Vẻ đẹp của sông Hương qua cảnh sắc thiên nhiên +Hình ảnh "chiếc cầu trắng " +Dòng sông mền hẳn đi nhƣ một tiếng "vâng" không nói ra của tình yêu +Trôi đi chậm, thực chậm...yên tĩnh +Nghệ thuật so sánh mở rộng để thấy sự tương đ ồng của những dòng sông chảy qua giữa lòng thủ đô , thành phố, so với Nê - va đ ể lắng nghe nhịp chậm buồn bâng khuâng, và vấn vương,... Dòng sông chảy trong thành phố qua cái nhìn của nhà văn có gì đặc biệt 2.Sông Hƣơng dƣới góc nhìn văn hóa, sự kiện lịch sử Thời Đại Việt là điểm tựa, bảo vệ biên thùy Chứng kiến cuộc nổi dậy tổng tiến công tết Mậu Thân 1968 Thế kỉ XVIII, vẻ vang soi bóng kinh thành Phú Xuân Đến với Cách mạng tháng Tám bằng những chiến công rung chuyển Thế kỉ XIX, sống với lịch sử bi tráng của dân tộc Sông Hƣơng đã "sống hết thế kỉ quang vinh với nhiệm vụ lịch sử của nó" Tại sao nói sông Hƣơng là "dòng sông của thời gian ngân vang, của sử viết.." Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 73 2.Sông Hƣơng là dòng sông của thơ ca, nhạc họa Thay màu thực bất ngờ Sông giống nhƣ tài nữ đánh đàn Từ tha thiết mơ màng chợt nhiên hùng tráng Sức mạnh phục sinh của tâm hồn; rất Kiều Nỗi quan hoài vạn cổ trong thơ bà Huyện Tình yêu say đắm với sông thơm – dòng sông quê hƣơng Tổng kết Sức hấp dẫn của cái tôi Kết hợp cảm xúc và trí tuệ, chủ quan và khách quan sử dụng nhiều biện pháp tu từ Liên tƣởng, tƣởng tƣợng phong phú câu văn giàu hình ảnh, Sông Hƣơng với vẻ đẹp, chất thơ mang cả bề dày lịchsử, văn hóa của Huế và tâm hồn con ngƣời đất cố đô. Điều gì đã tạo nên sức hấp dẫn và sức sống của bà kí Ngoài những trang trình chiếu ở trên, còn có những trang liên kết minh họa vẻ đẹp sông Hƣơng qua những hình ảnh sông Hƣơng nơi thƣợng nguồn, giữa lòng thành phố, sông Hƣơng nơi đồng bằng, những hình ảnh sông Hƣơng nhƣ chứng nhân cho lịch sử. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 74 Ngày soạn: Ngày giảng: Tiết 5, 6. BÀI 2: CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nắm đƣợc các khái niệm: Cực đại, cực tiểu, cực trị, điểm cực trị của đồ thị hàm số. - Hiểu đƣợc Điều kiện cần để hàm số có cực trị - Vận dụng đƣợc Hai định lí về điều kiện đủ đẻ hàm số có cực trị 2. Kĩ năng - Áp dụng thành thạo quy tắc 1và quy tắc 2 để tìm cực trị của hàm số 3. Về tƣ duy, thái độ - Thấy đƣợc mối liên quan giữa cực trị của hàm số và khái niệm đạo hàm của hàm số - Chủ động tiếp thu kiến thức mới, có tinh thần hợp tác trong học tập II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của giáo viên - Bảng phụ (Hoặc slide trình chiếu) 2. Chuẩn bị của học sinh - Kiến thức về tính đơn điệu của hàm số, MTBT III. PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC - Thuyết trình, gợi mở vấn đáp, đàm thoại, đan xen hoạt động nhóm IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức lớp - Kiểm tra sĩ số của học sinh 2. Kiểm tra bài cũ: Không tiến hành 3. Bài mới Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 75 Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Tiếp cận định nghĩa (15p) GV: Treo bảng, cho học sinh quan sát và trả lời câu hỏi Cho hàm số f có đồ thị nhƣ sau: 1) Khái niệm cực trị của hàm số *) Định nghĩa: SGK x0 là điểm cực đại của hàm số f thì f(x0) gọi là giá trị cực đại của hàm số f x0 là điểm cực tiểu của hàm số f thì f(x0) gọi là giá trị cực tiểu của hàm số f Điểm cực đại và điểm cực tiểu: Điểm cực trị Xét điểm x0 và khoảng (a;b) thích hợp chứa điểm x0 Giá trị cực đại và giá trị cực tiểu: Cực trị *) Chú ý: a) SGK b) SGK c) x0 là điểm cực đại(cực tiểu) của hàm số f thì điểm ? So sánh giá trị của hàm số tại x0 và giá trị của hàm số tại các điểm x khác x0 trên (a;b) HS: +) Trao đổi, thảo luận, trả lời để tìm ra kiến thức GV: +) Điểm x0 có tính chất nhƣ thế gọi là điểm cực đại của hàm số f(x) ? Trên hình vẽ ta còn có những điểm cực đại nào? +) Tƣơng tự những điểm x1, x2 gọi là điểm cực tiểu của hàm số GV: Nêu những chú ý SGK cho HS. (x0; f(x0)) đƣợc gọi là điểm cực đại(cực tiểu) của đồ thị hàm số f Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 76 => f’(x0) = 0 Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 2: Tìm hiểu định lý (10') GV: +) Cho HS quan sát lại tranh vẽ trên ? Nhận xét về tiếp tuyến tại điểm cực đại x0 HS: Trả lời GV: +) Tổng quát ta thừa nhận định lí về điều kiện cần để hàm số có cực trị GV:? Điều ngƣợc lại của định lí có đúng không? (câu hỏi mang tính chất nêu vấn đề để dẫn dắt vào ví dụ) +) Giúp HS kiểm nghiệm bằng ví dụ xét hàm số f(x) = x3 Tính f’(x) Tính f’(0) Lập bảng biến thiên của hàm số f(x) = x 3 để nhận xét về cực trị. 2) Điều kiện cần để hàm đạt cực trị *) Định lí 1: SGK Hàm số f: Đạt cực trị tại x0 Có đạo hàm tại x0 Điều ngƣợc lại không đúng *) Chú ý: Hàm số f đạt cực trị tại x0 => f’(x0) = 0 hoặc f’(x0) không xác định HS: Chia nhóm thực hiện và đối chiếu lại định lí GV: Khẳng định diều ngƣợc lại của định lí là không đúng GV: Nêu chú ý SGK Hoạt động 3:Tìm hiểu định lý 2(5') GV: Xét hàm số f liên tục trên (a;b) và x0 thuộc (a;b) Dẫn đắt bằng bảng biến thiên để HS dễ hình dung nội dung của định lí x a x0 b f’(x) - + f(x) 3) Điều kiện đủ để hàm số đạt cực trị *) Định lí 2: SGK +) Nếu f’(x) đổi dấu từ dƣơng sang âm khi x qua x0 thì hàm số đạt cực tiểu tại x0 +) Nếu f’(x) đổi dấu từ âm sang dƣơng khi x qua x0 thì hàm số đạt cực tiểu tại x0 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 77 Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 4: Hình thành quy tắc 1 (5') GV: Từ định lý 2 để tìm cực trị của hàm số ta phải thực hiện mấy bƣớc là những bƣớc nào? HS: Thảo luận rồi trả lời GV: Chỉnh sửa cho chính xác và cho hs nêu định nghĩa SGK *) Quy tắc 1: Hoạt động 4: Củng cố quy tắc 1 (25') GV: Hƣớng dẫn học sinh chia nhóm để thực hiện các ví dụ theo quy tắc 1 HS: Chia nhóm bàn bạc trao đổi để thực hiện ví dụ 1 và ví dụ 2, qua đó nắm chắc kiến thức và hình thành kĩ năng, kĩ sảo. Ví dụ 1: Áp dụng quy tắc 1, tìm cực trị của hàm số: 3 2 43 3 3 x y x x    Ví dụ 2: Áp dụng quy tắc 1, tìm cực trị của hàm số: y x Hoạt động 5: Hình thành và củng cố quy tắc 2 (22') GV: +) Nêu định lí 3 +) Nêu quy tắc 2: +) Hƣớng dẫn HS thực hiện ví dụ 3 VD 2: Giải f’(x) = x2 - 2x - 3 f’(x) = 0 x = - 1 hoặc x = 3 từ bảng biến thiên: HS đạt cực đại tại x = -1 và giá trị cực đại f(-1) = 3 HS đạt cực tiểu tại x = 3 Và giá trị cực tiểu f(3) = 2 7 3  *) Định lí 3: SGK +) f’(x0) = 0 và f’’(x0) > 0 => f đạt cực tiểu tại x0 +) f’(x0) = 0 và f’’(x0) f đạt cực đại tại x0 *) Quy tắc 2: Ví dụ 3: Áp dụng quy tắc 2 tìm cực trị của hàm số: 3 2 43 3 3 x y x x    Giải: f’(x) = x2 - 2x - 3 f’(x) = 0 x = - 1 hoặc x = 3 f’’(x) = 2x - 2 f’’(-1) = - 4 < 0 => HS đạt cực đại tại x = -1 và giá trị cực đại f(-1) = 3 f’’(3) = 4 > 0 => HS đạt cực tiểu tại x = 3 Và giá trị cực tiểu f(3) = 2 7 3  VD 3: Giải: Ta có , 0 ( ) , 0 x x f x x x      Do đó 1, 0 '( ) 1, 0 x f x x      Từ bảng biến thiên ta có hàm số đó đạt cực tiểu tại x = 0, giá trị cực tiểu là f(0) = 0 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 78 4. Củng cố (3') - Để tìm cực trị của hàm số ta dùng quy tắc 1 và quy tắc 2 nhƣng khi nào dùng quy tắc 1, khi nào sử dụng quy tắc 2? (giáo viên yêu cầu học sinh về nhà suy nghĩ và trả lời câu hỏi này). 5. Hƣớng dẫn học sinh học bài (5') +) Làm các bài tập SGKvà bài tập trong SBT - Hƣớng dẫn bài tập dạng: (Tìm điều kiện của tham số m để hàm số có cƣc đại (cực tiểu) tại đểm x0. Cách 1: Bước 1: Vì hàm số đạt cực đại (cực tiểu) tại x0 nên f(x0) = 0 giải phƣơng trình này tìm tham số m Bước 2: Thay m vừa tìm đƣợc vào hàm số rồi kiểm tra xem có thảo mãn điều kiện đầu bài hay không nếu thảo mãn ta chấp nhận điều kiện của m, nếu không thì loại điều kiện đó của m. Cách 2: - Giải hệ pt ' " ( ) 0 ( ) 0 f x f x     để tìm m +) Tìm hiểu bài 3: GTLN và GTNN của hàm số IV. TỰ RÚT KINH NGHIỆM SAU GIỜ GIẢNG ................................................................................................................................... ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 79 Phụ lục 2 MẪU M1 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN CỘNG HOÀ Xà HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƢỜNG ĐH SƢ PHẠM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc PHIẾU KHẢO SÁT THỰC TRẠNG (Chỉ dùng để nghiên cứu, không bao hàm ý định đánh giá giáo viên) Nhằm nghiên cứu các biện pháp quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học xin đồng chí cho biết ý kiến của mình về các vấn đề sau đây I. Thông tin cá nhân: Họ và tên: .................................................................................................................. Trình độ chuyên môn: ............................................................................................... Năm sinh: ........................................ Số năm công tác: .............................................. Dạy môn: ......................................... Lớp: ................................................................. Số tiết dạy trong năm học 2008-2009: ....................................................................... Số giáo án phải soạn trong năm: ................................................................................ II. Ý kiến của đồng chí về công tác xây dựng hồ sơ môn học (Đánh dấu x vào ô đồng chí cho là thích hợp) 1. Nhận thức về tầm quan trọng của công tác xây dựng hồ sơ môn học TT Nội dung khảo sát Mức độ nhận thức Rất quan trọng Khá quan trọng Không quan trọng 1 Công tác xây dựng hồ sơ môn học có vai trò dối với việc nâng cao chất lƣợng dạy học 2 Vai trò của Kế hoạch giảng dạy đối với hoạt động dạy học 3 Giáo án là bản kế hoạch cho hoạt động của giáo viên và học sinh trong mỗi giờ học trên lớp 4 Việc thể hiện rõ hoạt động của thầy - trò trong giao án 5 Giáo án thể hiện vai trò của giáo viên định hƣớng cho hoạt động học tập của học sinh trên lớp 6 Đổi mới PP dạy học là phải đổi mới cách soạn giáo án 7 Tài liệu phục vụ bài tập chuyên đê Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 80 2. Điều kiện phục vụ cho công tác xây dựng hồ sơ môn học TT Nội dung khảo sát Mức độ đáp ứng Tốt Khá TB Chƣa đáp ứng 1 Sách giáo khoa 2 Sách giáo viên 3 Tài liệu tham khảo 4 Các loại tài liệu chuyên khảo, tạp chí chuyên ngành 5 Mạng Internet 6 Phƣơng tiện hỗ trợ (Máy tính, máy in….) 7 Thời gian 3. Mức độ sử dụng CSVC công tác xây dựng hồ sơ môn học TT Nội dung khảo sát Mức độ Sử dụng Thƣờng xuyên Thỉnh thoảng Chƣa sử dụng 1 Sách giáo khoa 2 Sách giáo viên 3 Tài liệu tham khảo 4 Các loại tài liệu chuyên khảo, tạp chí chuyên ngành… 5 Mạng Internet 6 Phƣơng tiện hỗ trợ (Máy tính, máy in….) 7 Các phần mềm hỗ trợ dạy học 8 Giáo án tên mạng Internet 9 Tài liệu khác Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 81 3. Đồng chí tự đánh giá công tác xây dựng hồ sơ môn học trong năm qua: TT Nội dung khảo sát Mức độ nhận thức Mức độ đạt đƣợc Rất quan trọng quan trọng Không quan trọng Tốt Khá TB Chƣa đạt 1 Kế hoạch giảng dạy đã nêu đƣợc mục tiêu môn học 2 Trong KH môn học đã xác định rõ đối tƣợng học sinh 3 Trong KH môn học xác định đồ dùng dạy học, thiết bị TN, phƣơng tiện hỗ trợ…. 4 Trong KH môn học đã xác định đƣợc những thuận lơi, khó khăn khi thực hiện kế hoạch dạy học 5 Giáo án đã thể hiện mục tiêu bài học về kiến thức ở các mức độ khác nhau 6 Giáo án đã thể hiện mục tiêu bài học về Kỹ năng ở các mức độ khác nhau 7 Giáo án đã thể hiện mục tiêu bài học về thái độ 8 Giáo án đã thể hiện kiến thức trọng tâm 9 Giáo án đã thể hiện công việc của thầy - trò trong giờ học 10 Giáo án đã thể hiện sự hƣớng dẫn của giáo viên trong các hoạt động 11 Giáo án đã chú trọng việc hình thành, rèn luyện các kỹ năng cho học sinh 12 Chú ý đến tính kế thừa kiến thức khi xây dựng giáo án 13 Giáo viên đã hƣớng dẫn học sinh cách tự học bài 14 Trong giáo án đã thể hiện sự hỗ trợ của đồ dùng dạy học 15 Trong giáo án đã thể hiện sự hỗ trợ của các phƣơng tiện dạy học khi thực hiện bài giảng trên lớp 16 Giáo án thể hiện đƣợc sự phối hợp linh hoạt các phƣơng pháp, phù hợp với kiểu bài lên lớp 17 Giáo án có hệ thống câu hỏi phù hợp 18 Tài liệu phục vụ bài tập chuyên đề 19 Hồ sơ môn học phải đƣợc xây dựng sát yêu cầu thực tế, phù hợp đối tƣợng. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 82 4. Theo đồng chí sự cần thiết phải đƣợc bồi dƣỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên là: TT Nội dung Mức độ cần thiết Rất cần Cần thiết Bình thƣờng Chƣa cần 1 Do yêu cầu đổi mới chƣơng trình, SGK. 2 Do đặc thù địa phƣơng yêu cầu 3 Do kiến thức của bản thân đã bị mai một 4 Do bản thân ít tiếp cận thông tin mới 5 Do sức ép về chất lƣợng dạy học 6 Do đáp ứng yêu cầu của học sinh 5. Nhận thức về tầm quan trọng, mức độ về nhu cầu bồi dƣỡng của bản thân TT Nội dung khảo sát Mức độ nhận thức Mức độ cần thiết Rất quan trọng Quan trọng Bình thƣờng Rất cần Cần thiết Bình thƣờng Chƣa cần 1 Về kiến thức Kiến thức môn học Lý luận dạy học Kiến thức về cách tiếp cận đối tƣợng Kiến thức tổ chức hoạt độngdạy học KT về các lĩnh vực có liên quan 2 Về kỹ năng Kỹ năng phân tích chƣơng trình bậc học Kỹ năng thiết kế kế kế hoạch dạy học Kỹ năng tiếp cận học sinh Cách soạn giáo án theo mô hình mới Xây dựng các tài liệu chuyên đề Kỹ năng sử dụng hệ thống câu hỏi Kỹ năng tổ chức các hoạt động dạy học Kỹ năng giải quyết các tình huống trong dạy học Kỹ năng đánh giá kết quả học tập của học sinh Kỹ năng tự học, tự nghiên cứu Kỹ năng tổ chức tự học cho học sinh Kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin Kỹ năng hợp tác với đồng nghiệp Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 83 6. Đồng chí cho biết Những thuận lợi, khó khăn trong công tác xây dựng hồ sơ môn học TT Nội dung khảo sát Đồng ý Phân vân Không đồng ý 1 Thuận lợi Bản thân đang công tác tại cơ sở giáo dục có điều kiện cơ sở vật chất đầy đủ Môi trƣờng giáo dục tại đơn vị tốt Lãnh đạo nhà trƣờng quan tâm đến nâng cao chất lƣợng công tác chuyên môn Đƣợc dự lớp tập huấn đổi mới chƣơng trình, SGK Đƣợc dự lớp tập huấn đổi mới phƣơng pháp dạy học Đƣợc tạo điều kiện ứng dụng công nghệ thông tin và thiết bị dạy học Đƣợc tham gia thƣờng xuyên các hoạt động chuyên môn Thƣờng xuyên đƣợc trao đổi chuyên môn với chuyên viên Sở Giáo dục và Đào tạo phụ trách bộ môn Đồng nghiệp thân ái, sẵn lòng giúp đỡ nhau trong chuyên môn. Phong trào thi đua dạy tốt ở Nhà trƣờng luôn đƣợc đẩy mạnh. Trƣờng đầu tƣ kinh phí chi hoạt động chuyên môn Thƣờng xuyên tổ chức các hoạt động bổ trợ cho công tác giảng dạy Lƣơng, phụ cấp hàng tháng cao Nhà trƣờng Khen thƣởng, động viên kịp thời 2 Khó khăn Xác định đối tƣợng học sinh Xác định mục tiêu bài giảng Xác định kiến thức trọng tâm Chƣa quen với PPdạy học mới Chƣa phát huy tính tích cực của học sinh trong quả trình giảng dạy Trƣờng ở xa trung tâm thành phố nên khó trao đổi thƣờng xuyên với đồng nghiệp ở các đơn vị bạn Trƣờng ở vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bản thân chƣa yên tâm công tác lâu dài tại Trƣờng. Ít trao đổi nhóm khi soạn bài khó Kỹ năng xây dựng hồ sơ môn học còn hạn chế Thời gian trên lớp để thực hiện bài giảng bị bó buộc Thời gian để soạn bài chƣa đủ. 7. Những đề xuất, kiến nghị của Đ/C nhằm nâng cao chất lƣợng Hồ sơ môn học Trân trọng cảm ơn! Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 84 Phụ lục 3 MẪU M2 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN CỘNG HOÀ Xà HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƢỜNG ĐH SƢ PHẠM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc PHIẾU KHẢO SÁT THỰC TRẠNG (Chỉ dùng để nghiên cứu, không bao hàm ý định đánh giá giáo viên) Kính gửi:.............................................................................................. Với tƣ cách là Tổ trƣởng chuyên môn xin đồng chí nhận xét khái quát về các vấn đề sau đây: 1. Đánh giá sơ bộ về đội ngũ giáo viên trong Tổ Số GV Trình độ đào tạo Tay nghề Chuẩn Trên chuẩn Chƣa đạt chuẩn Giỏi Khá TB Yếu 2. Nhận thức về tầm quan trọng của công tác xây dựng hồ sơ môn học (Đánh dấu x vào ô đồng chí cho là thích hợp) TT Nội dung khảo sát Mức độ nhận thức Rất quan trọng Quan trọng Không quan trọng 1 Vai trò của Kế hoạch giảng dạy đối với hoạt động dạy học 2 Giáo án là bản kế hoạch cho hoạt động của giáo viên và học sinh trong giờ học 3 Giáo án thể hiện vai trò của giáo viên định hƣớng cho hoạt động học tập của học sinh trên lớp 4 Đổi mới PPDH là phải đổi mới cách soạn giáo án 5 Tài liệu phục vụ sinh hoạt chuyên đề Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 85 3. Điều kiện phục vụ cho công tác xây dựng hồ sơ môn học TT Nội dung khảo sát Mức độ đáp ứng Tốt Khá TB Chƣa đáp ứng 1 Sách giáo khoa 2 Sách giáo viên 2 Tài liệu tham khảo 3 Các loại tài liệu chuyên khảo, tạp chí chuyên ngành 4 Mạng Internet 5 Phƣơng tiện hỗ trợ (Máy tính, máy in….) 6 Thời gian 4. Mức độ sử dụng CSVC công tác xây dựng hồ sơ môn học TT Nội dung khảo sát Mức độ Sử dụng Thƣờng xuyên Thỉnh thoảng Chƣa sử dụng 1 Sách giáo khoa 2 Sách giáo viên 2 Tài liệu tham khảo 3 Các loại tài liệu chuyên khảo, tạp chí chuyên ngành… 4 Mạng Internet 5 Phƣơng tiện hỗ trợ (Máy tính, máy in….) 6 Tài liệu khác Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 86 5. Đánh giá về hồ sơ môn học giáo viên xây dựng trong năm qua TT Nội dung khảo sát Mức độ nhận thức Mức độ đạt đƣợc Rất quan trọng Quan trọng Không quan trọng Tốt Khá TB Chƣa đạt 1 Kế hoạch giảng dạy đã nêu đƣợc mục tiêu môn học 2 Trong KH môn học đã xác định đƣợc đối tƣợng học sinh, chỉ tiêu phấn đấu 3 Trong KH môn học đã xác định đƣợc điều kiện để thực hiện kế hoạch 4 Trong KH môn học đã xác định đƣợc những thuận lợi, khó khăn khi thực hiện kế hoạch dạy học 5 Giáo án đã thể hiện mục tiêu bài học về kiến thức ở các mức độ khác nhau 6 Giáo án đã thể hiện mục tiêu bài học về Kỹ năng ở các mức độ khác nhau 7 Giáo án đã thể hiện mục tiêu bài học về thái độ 8 Giáo án đã thể hiện kiến thức trọng tâm 9 Giáo án đã thể hiện công việc của thầy- trò trong giờ học 10 Giáo án đã thể hiện định hƣớng của giáo viên trong các hoạt động 11 Giáo án đã chú trọng việc hình thành, rèn luyện các kỹ năng cho học sinh 12 Giáo viên đã hƣớng dẫn học sinh cách tự học bài 13 Trong giáo án đã thể hiện sự hỗ trợ của đồ dùng dạy học 14 Giáo án thể hiện đƣợc sự linh hoạt khi phối hợp các phƣơng pháp 16 Tài liệu phục vụ bài tập chuyên đề, chuyên đề Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 87 6. Vai trò quản lý của tổ trƣởng đối với công tác xây dựng hồ sơ môn học TT Nội dung khảo sát Mức độ nhận thức Quan trọng Khá quan trọng Không quan trọng 1 TTCM xây dựng kế hoạch để tổ viên hoàn thành hồ sơ môn học 2 TTCM tổ chức cho giáo viên xây dựng hồ sơ môn học 3 TTCM chỉ đạo giáo viên xây dựng hồ sơ môn học 4 TTCM kiểm tra công tác xây dựng hồ sơ môn học 5 TTCM đánh giá công tác xây dựng hồ sơ môn học 6 TTCM phải là ngƣời am hiểu chƣơng trình môn học, nắm chắc chuẩn kiến thức, kỹ năng của bộ môn. 7 TTCM phải gƣơng mẫu trong công tác xây dựng hồ sơ môn học 8 TTCM phái biết dẫn dắt giáo viên xây dựng hồ sơ môn học, đáp ứng yêu cầu bộ môn 9 TTCM phải là ngƣời hỗ trợ đắc lực cho giáo viên khi họ gặp khó khăn trong chuyên môn 7. Biện pháp quản lý của Tổ đối với công tác xây dựng hồ sơ môn học .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 88 8. Đồng chí cho biết những thuận lợi, khó khăn trong hoạt động quản lý công tác xây dựng hồ sơ môn học TT Nội dung khảo sát Đồng ý Phân vân Không đồng ý 1 Thuận lợi Phong trào đổi mới phƣơng pháp đang diễn ra mạnh mẽ, rộng khắp. Đội ngũ giáo viên trẻ, có ý thức trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ. Năng lực chuẩn bị của giáo viên còn tiềm ẩn chƣa khai thác triệt để. Lãnh đạo Nhà trƣờng quan tâm đến chuyên môn Đòi hỏi nâng cao chất lƣợng dạy học thúc đẩy giáo viên phải nỗ lực. Cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt đọng dạy học đầy đủ. Tập thể sƣ phạm đoàn kết, nhất trí vì mục tiêu chung của Nhà trƣờng. 2 Khó khăn Nhận thức của giáo viên về tầm quan trọng của hồ sơ môn học chƣa đồng đều; một số giáo viên xem nhẹ công tác xây dựng hồ sơ mon học Các tổ trƣởng chuyên môn chƣa đƣợc bồi dƣỡng kiến thức về quản lý Hiểu biết của giáo viên về một số vấn đề xã hội còn hạn chế. Quỹ thời gian giành cho công tác quản lý Tổ hạn hẹp 9. Những đề xuất, kiến nghị của Đ/C để nâng cao chất lƣợng Hồ sơ môn học ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ Trân trọng cảm ơn! Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 89 Phụ lục 4 MẪU M3 PHIẾU KHẢO NGHIỆM CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC XÂY DỰNG HỒ SƠ MÔN HỌC Đồng chí vui lòng cho biết ý kiến của mình bằng cách đánh dấu (x) vào ô mà đồng chí cho là thích hợp BiÖn ph¸p qu¶n lÝ Møc ®é Møc ®é RÊt cÇn CÇn thiÕt Kh«ng cÇn thiÕt RÊt kh¶ thi Kh¶ thi Kh«ng kh¶ thi 1 Trang bị cho giáo viên lý luận dạy học 2 Bồi dƣỡng, tập huấn quy trình, các buớc xây dụng hồ sơ môn học 3 Tạo điều kiện để giáo viên biên soạn giáo án và tài liệu giảng dạy 4 Tổ chức kiểm tra đánh giá sản phẩm, kết hợp biện pháp thi đua khen thƣởng. Trân trọng cảm ơn!