Bước đầu nghiên cứu hoạch định tiết học múa dạy trẻ trong trường mầm non

c¶m b¹n bÌ trë lªn th©n thiÕt h¬n. TrÎ yªu th­¬ng gióp ®ì nhau, cïng nhau vui vÇy ca h¸t. TÝnh ®ång c¶m, tÝnh kû luËt, tÝnh tËp thÓ ®­îc bÒn chÆt h¬n. Víi nh÷ng bµi h¸t mµ kÕt hîp víi nh÷ng ®éng t¸c móa cßn mang ®Õn cho trÎ nh÷ng c¶m xóc, lßng tù hµo vÒ quª h­¬ng ®Êt n­íc. Cã nh÷ng bµi h¸t, ®iÖu móa gióp trÎ ph©n biÖt ®­îc nh÷ng ®iÒu tèt, xÊu trong x· héi. Qua ®ã h×nh thµnh cho trÎ phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt. b. Móa lµ ph­¬ng tiÖn ph¸t triÓn thÈm mÜ. NghÖ thuËt móa lµ “ bøc ®iªu kh¾c sèng ”. §Ó lµm nªn bøc ®iªu kh¾c móa - ë móa chÝnh lµ con ng­êi thÓ hiÖn b»ng d¸ng dÊp, c¬ b¾p, t©m hån, nhùa sèng cña bøc ®iªu kh¾c ®ã. Nã g©y Ên t­îng s©u s¾c tíi ng­êi th­ëng thøc vµ ngay c¶ ng­êi thÓ hiÖn nã. Nã mang trong m×nh mµu s¾c vÒ ®¹o ®øc thÈm mÜ vµ vui ch¬i gi¶i trÝ, nã cßn cã vai trß trong viÖc hoµn thiÖn c¸c chøc n¨ng ho¹t ®éng. Løa tuæi mÇm non rÊt hiÕu ®éng vµ løa tuæi nµy lµ thêi k× ph¸t triÓn gi¸o dôc thÈm mÜ. ChÝnh tiÕp nhËn thÕ giíi xung quanh b»ng trùc quan c¶m tÝnh nªn khi tiÕp thu víi nghÖ thuËt móa trÎ c¶m thô vµ lÜnh héi ®­îc c¸i ®Ñp vµ c¸i ch­a ®Ñp, lÜnh héi mµu s¾c kÝch th­íc, gãc ®é, trang phôc …Qua ®ã ph¸t triÓn cho trÎ vÒ ®¹o ®øc thÈm mÜ, trÎ biÕt c¸i ®Ñp vµ thÝch t¹o ra c¸i ®Ñp. c. Móa lµ ph­¬ng tiÖn ph¸t triÓn thÓ chÊt NghÖ thuËt móa lµ mét qu¸ tr×nh rÌn luyÖn cña chÝnh c¬ thÓ con ng­êi.Qua c¸c cö chØ, d¸ng dÊp, ®­êng nÐt t¹o nªn d¸ng vÎ hµi hßa, sinh ®éng vµ mÒm m¹i. TÝnh ®a d¹ng cña ®éng t¸c móa ®· t¹o ra nh÷ng ph¶n øng g¾n víi sù thay ®æi nhÞp tim, t¨ng tuÇn hoµn m¸u, gi·n në c¸c c¬ còng nh­ sù ph¸t triÓn cña hÖ x­¬ng. Sù phèi hîp nhÞp nhµng, v÷ng ch¾c cµng gióp trÎ biÕt khèng chÕ, thay ®æi tèc ®é, c­êng ®é móa sao cho phï hîp. Qua móa c¸c ®éng t¸c cña tay, ch©n, c¬ b¾p, h« hÊp…ho¹t ®éng, t¹o cho trÎ nhanh nhÑn, ho¹t b¸t, cã t­ thÕ duyªn d¸ng, gióp trÎ ph¸t triÓn c©n ®èi hµi hßa, cã ®ñ søc kháe lµ yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña tÝ tuÖ tèt. d. Móa lµ ph­¬ng tiÖn gi¸o dôc trÝ tuÖ. Khi thÓ hiÖn móa ë løa tuæi mÇm non lu«n ph¶i ®i kÌm víi b¶n nh¹c vµ lêi ca. Muèn thùc hiÖn ®­îc móa trÎ ph¶i chó ý l¾ng nghe nh¹c, lêi ca, th× míi thùc hiÖn ®­îc. Tõ ®ã t­ duy cña trÎ ph¶i lµm viÖc tÝch cùc, ph¶i tËp chung chó ý ®Ó thùc hiÖn ®éng t¸c móa. Còng cã thÓ qua lêi ca trÎ nghÜ ra ®éng t¸c minh häa phï hîp víi nh÷ng g× trÎ ®· ®­îc tiÕp nhËn qua m«i tr­êng xung quanh. Khi ho¹t ®éng víi nghÖ thuËt móa trÎ ph¶i kÕt hîp tai nghe nh¹c, m¾t nh×n, tay ch©n ho¹t ®éng…chÝnh v× vËy mµ trÎ nhËn thøc vµ ph¶n ¸nh thÕ giíi xung quanh mét c¸ch tho¶i m¸i vµ thuËn lîi. Ho¹t ®éng víi nghÖ thuËt móa còng lµ ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng ho¹t ®éng ®èi víi trÎ th¬. Tõ ®ã cã thÓ nh×n l¹i b¶n th©n m×nh, ®èi chiÕu víi c¸c b¹n xung quanh vµ tù ®iÒu chØnh hµnh vi cña m×nh. Do ®ã nghÖ thuËt ®ãng vai trß ph¸t triÓn nh©n c¸ch trÎ mét c¸ch toµn diÖn nhÊt. III. Mèi quan hÖ gi÷a móa víi c¸c lo¹i h×nh nghÖ thuËt kh¸c. 1. Mèi quan hÖ gi÷a móa víi ©m nh¹c. ¢m nh¹c vµ móa tõ l©u ®· lµ mét thÓ lo¹i riªng ®­îc gäi lµ “ Vò khóc ” nã cã tÝnh ®éc lËp, hoµn chØnh vµ mang tÝnh nghÖ thuËt cao. Nh¹c trong móa cã c¸i chung vµ cã c¸i riªng ®ã lµ tiÕt tÊu hoÆc cßn gäi lµ nhÞp ®iÖu. Nã lµ mét tæ hîp tiÕt tÊu mang tÝnh nhÊt ®Þnh, kh«ng cã ®Æc tÝnh ®ã kh«ng thÓ móa ®­îc. §èi víi móa, ©m nh¹c lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc. Ng­êi ta th­êng nãi “¢m nh¹c lµ linh hån cña móa ”, móa chÞu sù qui ®Þnh cña néi dung vµ tÝnh chÊt ©m nh¹c, thÓ hiÖn ra nh÷ng h×nh t­îng t­ t­ëng t×nh c¶m cã trong ©m nh¹c. V× ngay trong ®éng t¸c móa ®· chøa ®ùng tiÕt tÊu ©m nh¹c. Trong qu¸ tr×nh c¶m thô nghÖ thuËt ©m nh¹c, móa gãp phÇn cô thÓ hãa, h×nh th¸i hãa nh÷ng ®­êng nÐt, giai ®iÖu tiÕt tÊu, mµu s¾c ©m thanh trõu t­îng b»ng nh÷ng vßng quay. Nh÷ng nhÞp ®iÖu ©m nh¹c, nh÷ng ®éng t¸c liªn kÕt mµ trÎ häc ®­îc, c¶m nhËn ®­îc sù ph¸t triÓn trÝ t­ëng t­îng cña trÎ th¬ ngay tõ tuæi Êu th¬ nµy. Ch­¬ng tr×nh CSGD trÎ mÉu gi¸o chóng ta ®· thÊy ®­îc mèi quan hÖ kh¨ng khÝt gi÷a hai lÜnh vùc ©m nh¹c vµ móa. §èi víi trÎ th¬ ®­îc móa vËn ®éng trªn nÒn nh¹c lµ mét ho¹t ®éng rÊt thó vÞ vµ hÊp dÉn. Móa ®­îc tæ chøc mét c¸ch phï hîp sÏ gãp phÇn thóc ®Èy høng thó vËn ®éng còng nh­ kh¶ n¨ng c¶m thô ©m nh¹c vµ n¨ng khiÕu nghÖ thuËt móa. 2. Mèi quan hÖ gi÷a móa víi v¨n häc. Nh­ chóng ta ®· biÕt mét ®iÖu móa dï ®¬n gi¶n ®Õn ®©u còng chøa ®ùng mét néi dung v¨n häc. NÕu kh«ng cã néi dung v¨n häc th× kh«ng cßn lµ nghÖ thuËt n÷a, nã chØ cßn lµ nh÷ng ®éng t¸c ®¬n thuÇn, m¸y mãc. NghÖ thuËt móa cµng ph¸t triÓn cao cµng g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña v¨n häc. C¸ch x©y dùng mét t¸c phÈm móa còng gièng nh­ bè côc mét t¸c phÈm v¨n häc. Khi kÞch b¶n móa vÉn cßn n»m trªn giÊy, dïng ng«n ng÷ v¨n tù ®Ó diÔn t¶ ®ã chÝnh lµ t¸c phÈm v¨n häc. Trªn thÕ giíi nhiÒu t¸c phÈm v¨n häc ®· ®­îc dùng thµnh nh÷ng vë kÞch móa næi tiÕng nh­ng: Romª« vµ JuliÐt, ¤tenl« cña Seakpear, §«nkièt cña XÐcvangtÐc, Hßn ®Êt cña Anh §øc…Nh÷ng t¸c phÈm nµy dÇn trë thµnh nh÷ng t¸c phÈm kinh ®iÓn cña nghÖ thuËt móa. 3. Mèi quan hÖ gi÷a móa s©n khÊu – Mü thuËt – Héi häa Mét trong nh÷ng ®Æc tr­ng t¹o thµnh søc m¹nh cña nghÖ thuËt móa chÝnh lµ tÝnh t¹o h×nh. Tõ d¸ng dÊp, b­íc ®i, mét t­ thÕ ngåi ®Òu ph¶i kh¸c häa yÕu tè t¹o h×nh. V× t¹o h×nh lµ mét yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu trong nghÖ thuËt móa. Nãi c¸ch kh¸c nghÖ thuËt móa mang tÝnh t¹o h×nh, nh÷ng kh¸c häa trong chuyÓn ®éng ( t¹m dõng ) liªn tôc theo quy luËt vËn ®éng cña nghÖ thuËt móa. §iÓm chñ ®¹o cña nghÖ thuËt móa lµ sù t¹o h×nh, ®iªu kh¾c nèi tiÕp nhau chuyÓn ®éng trong ©m thanh, tiÕt tÊu ®em l¹i sù thu hót say s­a cho ng­êi xem. ChÝnh v× vËy ng­êi ta vÉn gäi móa lµ nh÷ng bøc ®iªu kh¾c sèng. §Ó cã mét t¸c phÈm móa ta ph¶i dïng c¸c chÊt liÖu kh¸c nhau trong thiªn nhiªn ®Ó x©y dùng t¸c phÈm. Dïng v¶i, giÊy, gç, th¹ch cao…Hay nh÷ng ®éng t¸c móa bao giê còng mang tÝnh t¹o h×nh cao, søc m¹nh biÓu hiÖn nh­ mét bøc t­îng sèng di chuyÓn, hay nguyªn t¾c bè côc mét bøc tranh, sù nhÞp nhµng cña ®­êng nÐt, sù c©n ®èi cña h×nh khèi vµ sù hµi hßa vÒ mµu s¾c…Tãm l¹i móa lµ mét lo¹i h×nh nghÖ thuËt phøc hîp, nã liªn quan, bÞ chi phèi bëi kü x¶o s©n khÊu, nghÖ thuËt héi häa vµ mÜ thuËt t¹o h×nh. iv.§Æc ®iÓm t©m sinh lÝ vµ kh¶ n¨ng c¶m thô nghÖ thuËt móa cña trÎ. 1.§Æc ®iÓm t©m sinh lÝ cña trÎ. TrÎ th¬ cã mét t©m hån rÊt nh¹y c¶m, trÎ th­êng tá ra rÊt xóc c¶m ®èi víi c¶nh vËt vµ con ng­êi xung quanh. TrÎ th¬ nh×n thÕ giíi b»ng cÆp m¾t trong s¸ng vµ hån nhiªn. §Æc ®iÓm næi bËt trong ®êi sèng t©m lÝ trÎ th¬ ®ã lµ rÊt gÇn gòi víi ®iÒu míi l¹ vÒ h×nh d¸ng, mµu s¾c, ©m thanh…§ã lµ tÝnh h×nh t­îng ®ang ph¸t triÓn m¹nh vµ gÇn gòi, nã chi phèi mäi ho¹t ®éng t©m sinh lÝ cña trÎ. TrÎ th­êng nh×n sù vËt trong tÝnh toµn vÑn cña nã chø kh«ng t¸ch rêi tõng m¶ng, tõng bé phËn r¹ch rßi kh« cøng. Nh÷ng thuéc tÝnh cô thÓ c¶m tÝnh sinh ®éng cã t¸c dông m¹nh mÏ lªn c¸c gi¸c quan vµ ghi dÊu Ên s©u ®Ëm trong t©m lÝ trÎ th¬. §èi víi nghÖ thuËt móa còng vËy, tõ nh÷ng ®¹o cô, trang phôc ®éng t¸c móa ®· g©y cho trÎ Ên t­îng s©u s¾c. ë løa tuæi mÉu gi¸o t©m sinh lý ®­îc ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p. T­ duy cña trÎ ®· chuyÓn tõ b×nh diÖn bªn ngoµi vµo b×nh diÖn bªn trong, t­ duy trùc quan h×nh t­îng dÇn dÇn thay thÕ cho lèi t­ duy trùc quan hµnh ®éng. §ång thêi ë trÎ c¸c ®èi t­îng vµ c¸c sù vËt trong tù nhiªn ¶nh h­ëng ®Õn nh©n c¸ch hãa mäi vËt ®Òu cã hån vµ biÕn hãa chóng mét c¸ch linh ho¹t. VD: Tõ mét c¸i gËy trÎ cã thÓ t­ëng t­îng lµ c©y sóng, c©y ®µn ®Ó h¸t móa. ChÝnh nhê nh÷ng ®Æc tÝnh t©m lý ë trÎ mµ nh÷ng h×nh t­îng nghÖ thuËt ®Æc biÖt lµ nghÖ thuËt móa gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kh¶ n¨ng c¶m thô, ph¸t triÓn nh©n c¸ch trÎ mét c¸ch toµn diÖn. 2.Kh¶ n¨ng c¶m thô nghÖ thuËt móa tuæi mÇm non ( Tõ 3 – 6 tuæi) ë tuæi mÉu gi¸o bÐ, kh¶ n¨ng móa cã ph¸t triÓn h¬n ®é tuæi nhµ trÎ. B­íc ®Çu trÎ thÓ hiÖn c¶m xóc vç tay, vËn ®éng theo bµi h¸t, b¶n nh¹c. C¸c ®éng t¸c nhÞp nhµng nh­ ®i ®Òu, dËm ch©n, nhón trªn hai ch©n, vÉy c¸nh tay, cuén cæ tay vµ minh häa d¸ng ®iÖu cña mét sè con vËt gÇn gòi theo néi dung lêi ca, b¶n nh¹c, Ýt thay ®æi ®éi h×nh vµ trÎ ®· biÓu hiÖn sù høng thó khi tiÕp xóc víi nghÖ thuËt móa. Lóc lªn mÉu gi¸o nhì, nh÷ng vËn ®éng, ®éng t¸c cña mÉu gi¸o bÐ ®· thµnh thôc h¬n. TrÎ biÕt vç tay theo tiÕt tÊu ®¬n gi¶n vµ móa theo bµi h¸t mét c¸ch mÒm dÎo. B­íc ®Çu ®· nhí di chuyÓn mét sè ®éi h×nh vµ biÕt thÓ hiÖn ®iÖu bé c¶m xóc cña bµi h¸t móa. §çi víi mÉu gi¸o lín, c¸c vËn ®éng c¬ b¶n ë mÉu gi¸o nhì ®· thµnh thôc kh¶ n¨ng c¶m thô nghÖ thuËt móa cña trÎ ®· ph¸t triÓn h¬n. TrÎ cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c¸c ®éng t¸c khi ®­îc tiÕp xóc víi c¸c t¸c phÈm móa phï hîp. TrÎ ®· thÓ hiÖn ®­îc sù mÒm dÎo, nhanh nhÑn di chuyÓn ®éi h×nh, ®Þnh h­íng trong kh«ng gian, khi móa trÎ biÕt l¾ng nghe, ghi nhí nhÞp ®iÖu tõ ®éng t¸c ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, biÕt t­ duy ®Ó nhËp vai diÔn vµ thùc hiÖn tèt mét sè kü n¨ng móa. TrÎ biÕt kiªn tr× khi luyÖn tËp c¸c ®éng t¸c móa, biÕt phèi hîp vËn ®éng tay, ch©n, th©n m×nh mét c¸ch nhÞp nhµng, khÐo lÐo. TrÎ biÕt thÓ hiÖn c¶m xóc ®èi víi t¸c phÈm móa qua nÐt mÆt, cö chØ, ®iÖu bé…TrÎ ®· cã mét sè kü n¨ng, kü x¶o vµ ®· biÕt tù ®¸nh gi¸ m×nh, nhËn xÐt b¹n móa. TrÎ cã thÓ tù ®iÒu chØnh hoÆc s¸ng t¹o khi thùc hiÖn mét sè t¸c phÈm móa c¸ nh©n. Bëi vËy ®ã lµ thêi c¬ ®Ó trÎ tiÕp xóc víi nghÖ thuËt, ®Ó ph¸t triÓn n¨ng khiÕu móa vµ ph¸t triÓn thÓ chÊt cho trÎ ngay tõ Êu th¬. v. Mét sè h×nh thøc móa cho trÎ mÉu gi¸o §èi víi trÎ mÉu gi¸o do ®Æc ®iÓm t©m lý mµ c¸c bµi móa ®­îc c¸c t¸c gi¶ s¸ng t¸c th­êng ®¬n gi¶n vÒ ®éng t¸c vµ ®éi h×nh, ®éng t¸c th­êng lÆp ®i lÆp l¹i. §èi víi mÉu gi¸o bÐ chØ cã tõ hai ®Õn ba ®éng t¸c. MÉu gi¸o nhì vµ lín chØ cã bèn ®Õn n¨m ®éng t¸c. Nh÷ng bµi móa minh häa theo lêi ca, nh÷ng bµi móa dµnh cho trÎ mÉu gi¸o th­êng chia lµm ba lo¹i chÝnh: + Móa minh häa + Móa sinh ho¹t + Móa biÓu diÔn 1. Móa minh häa Th­êng hay cã trong ch­¬ng tr×nh mÉu gi¸o bÐ vµ nhì nhiÒu h¬n mÉu gi¸o lín. V× lo¹i móa nµy cã ®éng t¸c ®¬n gi¶n, phï hîp víi néi dung lêi ca, tiÕt tÊu cña bµi h¸t qua c¸c ®éng t¸c minh häa lµm cho ng­êi th­ëng thøc cô thÓ h¬n vÒ néi dung cña bµi h¸t. Lo¹i móa nµy mang tÝnh chÊt nghÖ thuËt ®¬n ®iÖu, ®éi h×nh ®¬n gi¶n phï hîp víi mÉu gi¸o bÐ vµ nhì. Móa minh häa còng ®­a l¹i cho trÎ mÇm non nh÷ng høng thó, c¶m xóc cña m×nh khi thÓ hiÖn. 2. Móa sinh ho¹t Móa sinh ho¹t còng gåm cã nh÷ng ®éng t¸c móa t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n phï hîp víi sù tham gia cña ®«ng ®¶o trÎ. Nh÷ng bµi móa sinh ho¹t mang tÝnh chÊt d©n gian nhiÒu. Nã m« pháng cuéc sèng hµng ngµy cña con ng­êi. PhÇn lín c¸c ®iÖu móa sinh ho¹t th­êng di chuyÓn theo ®éi h×nh vßng trßn, hµng th¼ng, vßng cung cïng nh¶y móa. C¸c ®éng t¸c móa sinh ho¹t nhÝ nh¶nh, vui vÎ, cµng móa cµng t¨ng thªm tinh thÇn céng ®ång, tinh thÇn ®oµn kÕt. Móa sinh ho¹t th­êng mang ®Æc tr­ng cña mçi d©n téc, mçi vïng miÒn. ë løa tuæi mÉu gi¸o móa sinh ho¹t râ nÐt lµ t¸c phÈm: cïng móa vui, t×m b¹n th©n, móa víi b¹n T©y Nguyªn, trèng c¬m… 3. Móa biÓu diÔn Móa biÓu diÔn lµ mét lo¹i móa ®ßi hái ph¶i cã tÝnh nghÖ thuËt cao h¬n so víi móa sinh ho¹t. Nã ®ßi hái trÎ ph¶i thùc sù thµnh thôc mét sè ®éng t¸c móa c¬ b¶n, gãc ®é móa, biÕt thÓ hiÖn c¶m xóc theo néi dung t¸c phÈm móa. Móa biÓu diÔn lµ lo¹i móa g©y høng thó nhÊt ®èi víi trÎ mÇm non vµ nã còng mang tÝnh gi¸o dôc toµn diÖn cho trÎ vÒ tri gi¸c, thÝnh gi¸c, thÞ gi¸c vµ vËn ®éng. §Æc biÖt lµ ph¸t triÓn vÒ thÈm mÜ cho trÎ. Móa biÓu diÔn th­êng ®­îc c¸c nhµ biÓu diÔn dµn dùng hoÆc cã nh÷ng ng­êi cã kh¶ n¨ng móa vµ th­êng ®­îc thÓ hiÖn trong nh÷ng ngµy héi, ngµy lÔ, biÓu diÔn trong s©n khÊu. HiÖn nay, cuèi tuæi mÉu gi¸o nhì vµ mÉu gi¸o lín ®· thÓ hiÖn lo¹i móa nµy tèt h¬n. Thùc tr¹ng lo¹i móa nµy ngµy cµng ®­îc n©ng cao ë c¸c tr­êng mÇm non hiÖn nay. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng trong ch­¬ng tr×nh tæ chøc tiÕt d¹y móa cho trÎ mÇm non hiÖn nay 1.§Þa bµn ®iÒu tra Chóng t«i tiÕn hµnh ®iÒu tra s¬ bé thùc tr¹ng vÒ viÖc tæ chøc tiÕt häc móa cho trÎ ë mét sè tr­êng MÇm non thµnh phè H¶i Phßng: Tr­êng MN Sao S¸ng, Tr­êng MN An Th¾ng. C¬ së vËt chÊt t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ, c¶nh quan tù nhiªn phï hîp, hÇu hÕt c¸c tr­êng ®Òu cã phßng häc n¨ng khiÕu ®Ó cho trÎ häc móa. M«i tr­êng trong vµ ngoµi líp s¹ch sÏ, gän gµng, trang trÝ ®Ñp. §éi ngò gi¸o viªn ®­îc ®µo t¹o chuÈn 100%. §a sè trÎ ®Òu ®­îc ®Õn tr­êng tõ 18 th¸ng. TrÎ ë c¸c tr­êng ®Òu kháe m¹nh nhanh nhÑn, hån nhiªn vµ t©m lÝ ph¸t triÓn b×nh th­êng. 2. Môc ®Ých ®iÒu tra Ph¸t triÓn thùc tr¹ng viÖc tæ chøc tiÕt häc móa ë tr­êng MÇm non tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p, c¸c h×nh thøc, néi dung tiÕt d¹y móa víi nh÷ng cÊu tróc, ®éng t¸c míi phï hîp víi nhËn thøc cña trÎ MÇm non. Víi nh÷ng bµi h¸t móa ®­îc lùa chän trong ch­¬ng tr×nh. 3. Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra T«i ®Õn c¸c tr­êng quan s¸t, dù giê d¹y móa cho trÎ cña gi¸o viªn trong tr­êng, ghi chÐp c¸c h×nh thøc tæ chøc vËn ®éng theo nh¹c cña gi¸o viªn. Trao ®æi, ®µm tho¹i vÒ nh÷ng lÇn tæ chøc d¹y móa ë c¸c giê häc tr­íc ®Ó t×m hiÓu thªm vÒ mét sè biÖn ph¸p cña gi¸o viªn ®· sö dông khi tæ chøc cho trÎ móa. 4. Thùc tr¹ng vÒ tæ chøc d¹y móa cho trÎ MÇm non MÆc dï ®· nhiÒu lÇn thay ®æi vÒ ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc ©m nh¹c, ®· tæng kÕt chuyªn ®Ò n¨m 2000. Xong thùc chÊt bé m«n nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ. §Æc biÖt lµ tiÕt häc vËn ®éng theo nh¹c hoÆc móa, móa minh häa. Víi tû lÖ: + MÉu gi¸o bÐ cã 8 bµi, + MÉu gi¸o nhì 7 bµi + MÉu gi¸o lín cã 9 bµi Trong ch­¬ng tr×nh d¹y móa c¶ n¨m víi tû lÖ móa qu¸ Ýt, trong lóc ®ã mçi tuÇn cã 2 tiÕt GDAN. Do ®ã mçi lÇn tæ chøc cho trÎ biÓu diÔn tiÕt môc cßn nghÌo nµn kh«ng hÊp dÉn trÎ. Ph­¬ng ph¸p d¹y tiÕt vËn ®éng theo nh¹c: Do ph¶i ph©n phèi vµo mét sè tiÕt häc kÌm víi tËp h¸t, nghe h¸t, hoÆc trß ch¬i nªn sù tiÕp thu ®éng t¸c móa cña trÎ cßn cøng nh¾c, ch­a cã hiÖu qu¶. §éi h×nh qu¸ ®¬n gi¶n, gß bã trÎ nªn khi thÓ hiÖn tÝnh chÊt móa ch­a râ, ch­a hÊp dÉn. VÒ gi¸o viªn: HÇu hÕt chØ b¸m vµo h­íng dÉn vµ ph©n phèi ch­¬ng tr×nh nh­ gîi ý cña bµi so¹n ®Ó d¹y, ch­a biÕt linh ho¹t vµ kh«ng m¹nh d¹n thay ®æi c¸c h×nh thøc, c¸c ®éng t¸c cho phï hîp. Ch­a m¹nh d¹n cho trÎ rÌn luyÖn mét sè ®éng t¸c móa c¬ b¶n ®Ó bæ sung cho bµi d¹y. Khi d¹y tiÕt GDAN gi¸o viªn d¹y móa mét c¸ch thô ®éng, rËp khu«n m¸y mãc, d¹y theo c¸c ®éng t¸c ®¬n gi¶n, chØ xem viÖc d¹y móa lµ mét phÇn nhá trong tiÕt GDAN. MÆc dï tiÕt häc ©m nh¹c ®· g©y cho trÎ høng thó nh­ng ch­a thùc sù say mª vµ ch­a cã tiÕt môc ®Ó biÓu diÔn. Cã nh÷ng bµi h¸t cã tiÕt tÊu nhÞp rÊt phï hîp víi mét sè ®éng t¸c móa nh­ng trong ch­¬ng tr×nh chØ h¸t hoÆc vç tay. VD: + Hßa b×nh cho bÐ – MÉu gi¸o nhì + Tr­êng em – MÉu gi¸o lín + Ch¸u ®i mÉu gi¸o – MÉu gi¸o bÐ Nh­ vËy trong ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc viÖc d¹y móa cßn rËp khu«n m¸y mäc, ch­a ph¸t huy ®­îc tÝnh s¸ng t¹o vµ nghÖ thuËt móa, c¸c bµi d¹y móa cßn nghÌo nµn. Gi¸o viªn cã n¨ng khiÕu d¹y móa cßn h¹n chÕ. Tuy nhiªn, ë c¸c ngµy héi, ngµy lÔ trÎ rÊt høng thó xem c¸c tiÕt môc biÓu diÔn lµ móa vµ trÎ rÊt say mª c¸c tiÕt môc móa phô häa. §iÒu ®ã chøng tá chóng ta cÇn gi¸o dôc trÎ cã ch­¬ng tr×nh c¬ b¶n ®ång nhÊt dùa vµo ch­¬ng tr×nh chÊt liÖu móa c¬ b¶n. CÇn cã ph­¬ng ph¸p biªn so¹n móa ®Ó trÎ ®­îc tiÕp xóc víi c¸c tiÕt môc móa ®a d¹ng, phong phó h¬n còng chÝnh lµ n©ng cao c¸ch thÓ hiÖn cña trÎ trong phÇn biÓu diÔn. Gi¸o viªn cÇn cã kiÕn thøc tæng hîp vÒ khoa häc ngµnh MÇm non thùc sù lµ ng­êi mÑ thø hai cña trÎ. Ch­¬ng III: Thùc nghiÖm – kÕt qu¶ thùc nghiÖm I. Néi dung thùc nghiÖm 1. Quan ®iÓm vÒ chÊt liÖu móa c¬ b¶n vµ bµi h¸t lùa chän ®Ó biªn ®¹o móa. a/ Quan ®iÓm vÒ chÊt liÖu móa: §©y lµ nh÷ng chÊt liÖu c¬ b¶n ®Ó rÌn luyÖn kÜ n¨ng, kÜ x¶o cho trÎ vÒ móa nh­ nhón mÒm, guén c¸nh, cæ tay, di chuyÓn ®éi h×nh…Tõ ®ã gióp trÎ thÓ hiÖn tèt c¸c tæ hîp móa vµ c¸c tiÕt môc móa, th«ng qua chÊt liÖu c¬ b¶n sÏ cã c¬ së chung ®Ó ph¸t huy kh¶ n¨ng móa cña m×nh – nghÖ thuËt móa lµ hÖ thèng chÊt liÖu c¬ b¶n rÌn luyÖn sù mÒm m¹i, linh ho¹t vµ søc bÒn, ®é bÒn dai cña c¸c bé phËn c¬ thÓ. MÆt kh¸c, móa c¬ b¶n cña tõng d©n téc gióp trÎ n¾m ®­îc phong c¸ch b¶n s¾c, ®Æc ®iÓm, luËt móa tõng d©n téc, tÝnh thÈm mÜ, c¶m xóc ©m nh¹c. b/ Quan ®iÓm vÒ bµi lùa chän +Néi dung: Néi dung c¸c bµi h¸t gÇn gòi víi cuéc sèng cña trÎ vµ nh¹c phï hîp víi ®Æc ®iÓm nhÝ nh¶nh, vui t­¬i cña trÎ. VD: “ R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng” thÓ hiÖn niÒm h©n hoan vui s­íng cña c¸c em khi ®­îc r­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng vµo ®ªm trung thu. Qua ®ã trÎ thªm yªu thiªn nhiªn, yªu cuéc sèng vµ cã c¸i nh×n ®Ñp vÒ c¶nh vËt xung quanh m×nh. +VÒ ©m nh¹c Cã h×nh t­îng nghÖ thuËt trong s¸ng, râ rµng, thèng nhÊt víi lêi ca ©m nh¹c, dÔ nhí, dÔ thuéc vµ giµu tÝnh chÊt d©n téc, vui nhén. Tõ quan ®iÓm trªn t«i lùa chän s¸u bµi ®Ó lµm thùc nghiÖm: Giai ®o¹n 1: Thùc hiÖn kh¶o s¸t + Ch¸u ®i mÉu gi¸o – Ph¹m Minh TuÊn + Nhí ¬n B¸c - Phan Huúnh §iÓu + R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng – Ph¹m Tuyªn + Inh l¶ ¬i – D©n ca Th¸i + §i häc vÒ – Hoµng L©n vµ Hoµng Long + §i häc – Bïi §×nh Th¶o vµ Minh ChÝnh Giai ®o¹n 2: Thùc nghiÖm h×nh thµnh + Ch¸u ®i mÉu gi¸o – Ph¹m Minh TuÊn + Nhí ¬n B¸c - Phan Huúnh §iÓu + R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng – Ph¹m Tuyªn + Inh l¶ ¬i – D©n ca Th¸i + §i häc vÒ – Hoµng L©n vµ Hoµng Long + §i häc – Bïi §×nh Th¶o vµ Minh ChÝnh Giai ®o¹n 3: Thùc nghiÖm kiÓm chøng + Ch¸u ®i mÉu gi¸o – Ph¹m Minh TuÊn + Nhí ¬n B¸c - Phan Huúnh §iÓu + R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng – Ph¹m Tuyªn + Inh l¶ ¬i – D©n ca Th¸i + §i häc vÒ – Hoµng L©n vµ Hoµng Long + §i häc – Bïi §×nh Th¶o vµ Minh ChÝnh * C¸c biÖn ph¸p - KÕ thõa: Giíi thiÖu t¸c phÈm C« h¸t, móa mÉu, trÎ thùc hiÖn cïng c«, söa sai - T¨ng c­êng: §¹o cô ( quÇn ¸o, kh¨n, n¬, qu¹t, hoa, d¶i…) - D¹y chÊt liÖu c¬ b¶n - Biªn ®¹o tæ hîp móa - Ph©n chia tõng nhãm - LuyÖn tËp mäi lóc, mäi n¬i 2.Ph©n tÝch mét sè ®éng t¸c chÊt liÖu c¬ b¶n: a, C¸c thÕ tay, thÕ ch©n c¬ b¶n * C¸c thÕ tay: - ThÕ 1: Hai tay v¾t chÐo cæ tay tr­íc ngùc, bµn tay cong dùng th¼ng ngãn tay tr¸i khÐp vµo gi÷a bµn tay, lßng bµn tay h­íng vÒ hai bªn, hai khuûu tay h¬i vu«ng gãc. - ThÕ 2: Hai tay dang ngang, bµn tay ngang vai, lßng bµn tay ngöa, hai khuûu tay t¹o thµnh h×nh ch÷ V. - ThÕ 3: Hai tay t¹o thµnh h×nh trßn «van trªn ®Çu, bµn tay cong ngöa trªn ®Çu. - ThÕ 4: Mét tay d¬ lªn, lßng bµn tay h­íng vÒ tr­íc chÕch chÐo, khuûu tay h¬i co, mét c¸nh tay t¹o thµnh h×nh «van trªn ®Çu, mét tay d­íi bµn tay cong, lßng bµn tay óp s¸t kÒ m«ng. - ThÕ 5: Mét tay ®Ó ngang b»ng vai bªn c¹nh, bµn tay cong, lßng bµn tay ngöa lªn, c¸nh tay co gièng tay thÕ 2, mét tay th¼ng óp lßng bµn tay. - ThÕ 6: Mét tay thÕ 2 n©ng cao, chÐo, bµn tay ngang ®Çu, tay kia song song thÊp h¬n. * C¸c thÕ ch©n: - ThÕ 1: Ch÷ V- 2 gãt ch©n s¸t nhau. - ThÕ 2: 1 ch©n lµm trô, ch©n kia b­íc lªn trªn, tiÕn nh­ b­íc ®i b×nh th­êng. - ThÕ 3: 1 ch©n lµm trô, ch©n kia ®Æt ngang bµn ch©n trªn mòi ch©n trô. - ThÕ 4: 1 ch©n lµm trô, 1 ch©n kÝ sau gãt. - ThÕ 5: 2 ch©n chÐo nhau song song 2 c¹nh ch©n. - ThÕ 6: 2 ch©n lµm trô, ch©n kia kÝ gãt gi÷a s¸t lßng ch©n trô. * §éng t¸c nhón mÒm, nhón giËt: §øng t¹i chç, ch©n thÕ 1, 2 tay chèng h«ng, nhón ®Çu gèi xuèng, l­ng ®øng th¼ng, nhón vµo ph¸ch m¹nh. - Nhón giËt cã 2 lo¹i: + Nhón t¹i chç vµ chuyÓn ®éng. + Nhón giËt mang tÝnh chÊt linh ho¹t, døt kho¸t. * §éng t¸c h¸i ®µo d©n téc kinh: Cã thÓ t¹i chç, b­íc sang 2 bªn vµ chuyÓn ®éng ®i thÕ l­ít, ®éng t¸c mang tÝnh chÊt mÒm dÎo nhÑ nhµng. - H¸i ®µo 1 tay: Ch©n ®øng thÕ 6, ch©n nµo lµm trô, tay Êy lµm ®éng t¸c h¸i ®µo, ch©n kia kÝ tay ë t­ thÕ chuÈn bÞ. NhÞp 1: Tay lµm ®éng t¸c ®Ó däc theo ng­êi, bµn tay ngöa, tay tõ tõ ®­a lªn cao ngang th¾t l­ng gi÷ nguyªn khuûu tay. NhÞp 2: Guén ®Çu ngãn tay ®Õn cæ tay. NhÞp 3: Gièng nh­ nhÞp1 nh­ng ®æi tay vµ ch©n lµm trô. NhÞp 4: Gièng nh­ nhÞp 2. Khi vuèt c¸nh tay ch©n trô ph¶i th¼ng, ®Çu m¾t m×nh nh×n theo h­íng tay. - H¸i ®µo hai tay: T­¬ng tù nh­ h¸i ®µo 1 tay. Tay thÕ 6 guén dÇn tõ ngãn råi ®Õn cæ tay, ch©n thÕ 6. * B­íc ®i th­êng, ®i l­ít: - §i th­êng thÕ 2: Tay chèng h«ng, ch©n ®øng thÕ 1 sau ®ã ch©n b­íc nèi tiÕp theo thÕ 2. - §i l­ít: Trªn c¬ së cña thÕ 2 ®i mau b­íc ng¾n ng­êi th¼ng. * Guén tay tiªn: Ch©n tr­íc trô nhón, ch©n kia kÝ thÕ 2, tay ®­a cao lªn ®Çu lßng bµn tay h­íng vÒ phÝa sau, guén ngãn tay cæ tay 1 vßng råi vuèt xuèng ®Æt s¸t 2 bªn ®ïi, ®ång thêi ch©n sau nhón lµm trô, ch©n tr­íc h­íng mòi chÕch lªn trªn (d¸ng ng­êi nghiªng theo ch©n trô vÒ tr­íc vµ sau). §Çu nghiªng theo ch©n b­íc m¾t nh×n chÕch chÐo nªn xµ xuèng. * §éng t¸c mâ mêi: - Ch©n: 1 ch©n trô, ch©n kia b­íc lªn 1 b­íc giËt gãt ch©n chÕch xuèng 45 ®é, mòi ch©n chÕch ra phÝa ngoµi. - Tay cïng ch©n b­íc lªn më tõ lßng ra, bµn tay ngöa, chÕch vÒ phÝa ngoµi, khuûu tay 45 ®é. - 1 tay ®Ó khuûu tay vu«ng gãc, tr­íc ngùc bµn tay óp, khuûu tay ®Æt lªn mu bµn tay d­íi. * §éng t¸c ®i xóng xÝnh d©n téc H’M«ng: - TÝnh chÊt: mÒm, nhÑ nhµng, duyªn d¸ng. - Ch©n thÕ 1: B­íc ngang, ng­íc bªn nµo ®ång thêi ®­a m«ng nhÑ vÒ bªn ®ã, ch©n kia h¬i thu vÒ, 2 bªn bµn ch©n ®Æt song song s¸t nhau, sau ®ã b­íc ®æi bªn. - §éng t¸c nµy cã thÓ tiÕn hµnh ®i ngang hoÆc tiÕn lïi, tay ®Ó xu«i b×nh th­êng, më 1 gãc 15 ®é, bµn tay óp. * §éng t¸c vßng kh¨n d©n téc H’M«ng: - TÝnh chÊt: MÒm, nhÑ nhµng, duyªn d¸ng. - ChuÈn bÞ: Tay tr¸i chèng h«ng, tay ph¶i lµm ®éng t¸c, ch©n ®øng thÕ 1. - Ch©n: + NhÞp 1: Ch©n ph¶i ®­a ra tr­íc, ®Æt mòi ch©n tr¸i 1 ch©n. + NhÞp 2: Ch©n ph¶i rót vÒ thÕ 1. + NhÞp 3: Ch©n tr¸i lµm nh­ nhÞp 1. + NhÞp 4: Ch©n tr¸i rót vÒ thÕ 1. Hai ch©n ®æi ®Òu, ®Çu gèi ch©n trô nhón nhÑ, ®Çu gèi ch©n ®­a ra th¼ng vÏ thµnh 1 vßng trßn tõ tr¸i sang ph¶i, khuûu tay gi÷ nguyªn. - Tay: + NhÞp 1: Tay cÇm kh¨n ngang th¾t l­ng, khuûu tay 45 ®é, dïng cæ tay vÏ thµnh mét vßng trßn tõ tr¸i qua ph¶i, khuûu tay gi÷ nguyªn. + NhÞp 2: Tay ®­a vÒ t­ thÕ chuÈn bÞ. + nhÞp 3: Gièng nh­ nhÞp 1( ®æi tay). + NhÞp 4: Tay ®­a vÒ t­ thÕ chuÈn bÞ. * §éng t¸c ®¸nh cång T©y Nguyªn: - TÝnh chÊt: NhÑ nhµng, duyªn d¸ng, uyÓn chuyÓn. §éng t¸c: ChuÈn bÞ ch©n thÕ 1, tay bu«ng. NhÞp 1: Tay ph¶i ®­a lªn tr­íc, khuûu tay gËp, bµn tay ngöa, tay tr¸i gËp khuûu vu«ng gãc tr­íc ngùc, bµn tay nghiªng, ngãn tay c¸i gÇn s¸t cæ tay ph¶i, lßng bµn tay h­íng vÒ phÝa tr­íc. Bµn tay tr¸i ®­a nhÑ dÇn ra phÝa tr­íc, ®ång thêi khuûu tay më. Ch©n b­íc lªn 1 b­íc (thÕ 2) NhÞp 2 lµm ng­îc l¹i. * §éng t¸c vuèt, guén qu¹t ( v­ên qu¹t): - Ch©n ®øng thÕ 1: 2 bµn ch©n song song s¸t nhau. Hai tay cÇm qu¹t ®Ó bu«ng. - Tay: NhÞp 1+2: Mét tay ®­a lªn cao b»ng vai, guén cæ tay; ch©n nhón. NhÞp 3+4: Ng­îc l¹i. - Chó ý: khi guén bªn nµo th× ®Çu h¬i nghiªng sang bªn kia, m¾t nh×n theo h­íng tay. - Vuèt qu¹t : Ch©n ®øng thÕ 1, tay cÇm qu¹t, lßng bµn tay vßng trong ng­êi. NhÞp 1: §­a tay ngang b»ng vai. NhÞp 2:Tay vuèt xuèng, ch©n nhón. Ph©n tÝch bµi h¸t ®· ®­îc chän Bµi 1: Ch¸u ®i mÉu gi¸o - Nh¹c Ph¹m Minh TuÊn Bµi viÕt ë giäng F dur...nhÞp 2/4 mang tÝnh chÊt vui t­¬i linh ho¹t, cÊu tróc cña bµi h¸t gåm 1 ®o¹n ®¬n, cã 2 c©u nh¹c c©n ®èi. C©u 1 8 nhÞp 4 + 4 C©u 2 8 nhÞp 4 + 4 TiÕt tÊu ®¬n gi¶n, nèt mãc ®¬n vµ nèt ®en. Lêi ca m« pháng c¶nh ch¸u ®i mÉu gi¸o, cã tÝnh t×nh c¶m th­¬ng yªu cña c« gi¸o. Qua ®ã nh»m gi¸o dôc trÎ ngoan ngo·n khi ®Õn líp ®Ó bè mÑ ®i lµm. Bµi 2: §i häc vÒ ( Hoµng Long - Hoµng L©n) Bµi viÕt nµy ë giäng F dur, nhÞp 2/4 tÝnh chÊt vui vÎ ho¹t b¸t. CÊu tróc bµi gåm cã mét ®o¹n ®¬n, cã 2 c©u nh¹c c©n ®èi. C©u 1 8 nhÞp 4 + 4 C©u 2 8 nhÞp 4 + 4 TiÕt tÊu ®¬n gi¶m gåm nèt tr¾ng, nèt ®en, nèt mãc ®¬n. C©u nh¹c c©n ®èi thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña c¸c ch¸u khi ®i häc vÒ ®­îc bè mÑ th­¬ng yªu tr×u mÕn. Qua ®ã gióp gi¸o dôc trÎ thªm kÝnh träng, lÔ phÐp víi mäi ng­êi. Bµi 3: Inh l¶ ¬i (D©n ca Th¸i) Bµi viÕt nµy ë giäng G dur mang tÝnh chÊt nh¹c nhÑ, nhÞp 2/4 víi tiÕt tÊu ®¬n gi¶n. CÊu tróc mét ®o¹n nh¹c ®¬n cã 2 c©u. C©u 1 8 nhÞp 4 + 4 C©u 2 8 nhÞp 4 + 4 TiÕt tÊu gåm cã nèt mãc ®¬n, nèt ®en, nèt tr¾ng. Néi dung bµi h¸t ca ngîi vÎ ®Ñp cña c¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c vµ thÊy ®­îc nÐt ®éc ®¸o cña lµn ®iÖu d©n ca Th¸i. §©y lµ mét thÓ lo¹i kh¸ phong phó trong ©m nh¹c ViÖt Nam. Bµi 4: §i häc (Bïi §×nh Th¶o - Minh ChÝnh) §i häc Nh¹c: Bïi §×nh Th¶o Lêi: Bïi §×nh Th¶o - Minh ChÝnh tay tõng b­íc (¬). H«m nay mÑ lªn Bµi viÕt ë giäng D dur, nhÞp 2/4 mang tÝnh chÊt nhÑ nhµng, vui t­¬i, linh ho¹t. TiÕt tÊu ®¬n gi¶n vµ nèt mãc kÐp t¹o nhÞp nhanh tuy h¬i khã víi trÎ nh­ng trÎ vÉn cã kh¶ n¨ng thÓ hiÖn tèt c¸c t¸c phÈm móa theo tÝnh chÊt ©m nh¹c ®ã. Néi dung cña bµi h¸t nãi vÒ em bÐ miÒn nói th­¬ng yªu líp cña m×nh, tõ ®ã thÊy ®­îc vÎ ®Ñp n¬i nói rõng, con ®­êng ®Õn tr­êng cña b¹n miÒn nói, qua ®ã gi¸o dôc trÎ em yªu quý tr­êng líp. Bµi 5: R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng ( Ph¹m Tuyªn) TiÕt tÊu mãc ®¬n, nèt ®en rÊt ®¬n gi¶n trong nhÞp 2/4 phï hîp víi sù nhÞp nhµng vui nhén . Néi dung bµi h¸t nãi lªn niÒm phÊn khëi trong ®ªm trung thu víi tËp tiÕng trèng ngé nghÜnh, hãm hØnh nh­ gäi c¸c ch¸u ®Õn vui liªn hoan. Th«ng qua lêi ca gióp gi¸o dôc trÎ ®oµn kÕt t×nh b¹n bÌ vµ ngµy héi truyÒn thèng d©n téc. Bµi 6 : Nhí ¬n B¸c ( Phan Huúnh §iÓu) Bµi viÕt nµy ë giäng C dur..., nhÞp 2/4 gåm 1 ph¸ch m¹nh, 1 ph¸ch nhÑ lu©n chuyÓn nhÞp nhµng, lêi ca m« t¶ t×nh c¶m yªu mÕn cña B¸c Hå víi c¸c ch¸u thiÕu nhi vµ tÊm lßng kÝnh yªu cña c¸c ch¸u thiÕu nhi víi B¸c. CÊu tróc bµi h¸t gåm mét ®o¹n ®¬n 2 c©u nh¹c. C©u 1 C©u 2 8 nhÞp 8 nhÞp 4 + 4 4 + 4 TiÕt tÊu gåm cã nèt ®en, mãc ®¬n, nèt tr¾ng. Th«ng qua lêi ca gióp gi¸o dôc trÎ kÝnh yªu vµ biÕt ¬n B¸c Hå. II. C¸ch thøc tiÕn hµnh thùc nghiÖm: 1. §Þa bµn thùc nghiÖm: Thùc nghiÖm tiÕn hµnh t¹i tr­êng mÇm non Quèc TuÊn – An L·o – H¶i Phßng. T«i chän: 20 ch¸u líp mÉu gi¸o lín - C« Ph­îng vµ c« H¶i. 25 ch¸u líp mÉu gi¸o nhì - C« Minh vµ c« Dung. 25 ch¸u líp mÉu gi¸o bÐ - C« N­¬ng vµ c« Oanh. ®Ó tiÕn hµnh thùc nghiÖm vµ tiÕn hµnh qua 3 giai ®o¹n: Giai ®o¹n 1 : Thùc nghiÖm kh¶o s¸t. Giai ®o¹n 2 + 3: Thùc nghiÖm h×nh thµnh vµ kiÓm chøng. TrÎ ë c¸c líp nµy khoÎ m¹nh, ph¸t triÓn ®ång ®Òu vµ ®i häc chuyªn cÇn, cã tr×nh ®é nhËn thøc gÇn gièng nhau, hoµn c¶nh gia ®×nh ®Òu ®­îc gia ®×nh ch¨m sãc t­¬ng ®èi chu ®¸o. 2. Môc ®Ých cña thùc nghiÖm: Tæ chøc d¹y cho tÊt c¶ c¸c ch¸u tham gia móa vµ häc chÊt liÖu móa nh»m rÌn luyÖn mét sè kÜ n¨ng cho trÎ.Trªn c¬ së ®ã tiÕn tíi h×nh thµnh tiÕt häc móa cho trÎ ë 3 ®é tuæi: bÐ, nhì, lín. Qua ®ã ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng móa cña trÎ. 3. Tiªu chuÈn vµ thang ®¸nh gi¸: * Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸: - Kh¶ n¨ng thùc hiÖn: + TËp trung. + §óng ®éng t¸c. + Khíp víi lêi ca, ©m nh¹c. + Di chuyÓn ®éi h×nh trong ©m nh¹c ®óng nhÞp. - KÜ n¨ng thùc hiÖn: + Gåm nh÷ng yÕu tè trªn. + KÜ n¨ng móa thÓ hiÖn qua nÐt mÆt t×nh c¶m cña trÎ. + KhÐo lÐo, mÒm dÎo, chÝnh x¸c vµ chñ ®éng trong diÔn xuÊt. * Thang ®¸nh gi¸ ®­îc chia lµm 4 møc ®é: + Møc ®é 1: TrÎ ch­a tËp chung, di chuyÓn ®éi h×nh chËm, sai nh¹c nh­ng ®óng ®éng t¸c. + Møc ®é 2: §óng ®éng t¸c, ®óng nh¹c, di chuyÓn ®éi h×nh ®óng, ®óng hoÆc nhanh nhÞp nh­ng ch­a truyÒn c¶m. + Møc ®é 3: Gåm c¸c yÕu tè trªn vµ b¾t ®Çu chó ý d¸ng dÊp t­ thÕ. + Møc ®é 4: TruyÒn c¶m thÓ hiÖn qua nÐt mÆt, giao l­u tèt víi b¹n móa, chñ ®éng thÓ hiÖn. 4. TiÕn hµnh thùc nghiÖm: 4.1/ Giai ®o¹n 1: Thùc nghiÖm kh¶o s¸t Chóng t«i tiÕn hµnh kh¶o s¸t trÎ tr­íc thùc nghiÖm nh»m ®o xem khi ch­a x©y dùng tiÕt häc móa th× kÜ n¨ng cña trÎ nh­ thÕ nµo? Tõ ®ã cã sè liÖu ®Ó so s¸nh, ®¸nh gi¸ sau khi lµm thùc nghiÖm. Giai ®o¹n nµy t«i tiÕn hµnh quan s¸t giê d¹y vËn ®éng theo nh¹c cña gi¸o viªn vµ d¹y theo ph¬ng ph¸p hiÖn nay. Sau ®ã ghi chÐp % theo tiªu chuÈn vµ thang ®¸nh gi¸ sau khi lµm thùc nghiÖm. Ph­¬ng ph¸p lµm kh¶o s¸t: Ghi chÐp, quan s¸t, ®o ®¹c. C¸ch tÝnh nh­ sau: P T = x 100% S Trong ®ã: T : % sè trÎ thÓ hiÖn kÜ n¨ng móa ë tõng møc ®é ( 1, 2, 3, 4) P : Sè trÎ ®¹t ë tõng møc ®é. S : Tæng sè trÎ tham gia thùc hiÖn. 4.2/ Giai ®o¹n 2 + 3: Thùc nghiÖm vµ kiÓm chøng. Sau khi nghiªn cøu, ph©n tÝch, thiÕt kÕ gi¸o ¸n vµ dµn dùng, chóng t«i sö dông 6 bµi h¸t ®Ó d¹y trÎ móa vµ d¹y trÎ mét sè chÊt liÖu c¬ b¶n. T«i tiÕn hµnh d¹y trÎ theo 2 phÇn c¬ b¶n sau: PhÇn 1: D¹y trÎ chÊt liÖu móa c¬ b¶n. PhÇn 2: D¹y vµ cho trÎ luyÖn tËp thÓ hiÖn trong c¸c tiÕt môc cô thÓ. Cô thÓ nh­ sau: PhÇn 1: ChÊt liÖu móa c¬ b¶n, thiÕt kÕ gi¸o ¸n thùc nghiÖm. * Yªu cÇu: TrÎ móa ®óng ®éng t¸c, truyÒn c¶m, nhÞp nhµng ®óng ©m nh¹c. * ChuÈn bÞ: - TrÎ ®øng hµng ngang so le nhau. - Nh¹c ®Öm. - C« móa mÉu ph¶i ®óng vµ thÓ hiÖn t×nh c¶m. - Ph¬ng ph¸p: Lµm mÉu, gi¶ng gi¶i, dïng lêi. * TiÕn hµnh d¹y theo 3 bíc: - Bíc 1: C« lµm mÉu, trÎ quan s¸t mÉu. - Bíc 2: C« cïng lµm víi trÎ. - Bíc 3: LuyÖn tËp söa sai vµ n©ng cao tÝnh chÊt nghÖ thuËt. Tr×nh bµy ph©n chia chÊt liÖu c¬ b¶n cho trÎ tõng ®é tuæi: * MÉu gi¸o bÐ: - C¸c thÕ tay: 6 thÕ. - C¸c thÕ ch©n: ThÕ 1, 2, 3. - C¸c ®éng t¸c nhón mÒm, v­¬n c¸nh tay. - H¸i ®µo- d©n téc kinh, ®øng t¹i chç 1 tay, 2 tay. - B­íc ®i th­êng thÕ 2. - §éng t¸c mâ mêi t¹i chç. * MÉu gi¸o nhì: Trªn c¬ së c¸c ®éng t¸c c¬ b¶n cña líp mÉu gi¸o bÐ ta cã thÓ bæ xung thªm: - C¸c thÕ tay: 6 thÕ. - C¸c thÕ ch©n: ThÕ 1, 2, 3. - C¸c ®éng t¸c nhón mÒm, v­¬n c¸nh tay. - Nhón t¹i chç. - §éng t¸c h¸i ®µo d©n téc kinh: H¸i ®µo 1 tay t¹i chç. H¸i ®µo 2 tay cã di chuyÓn. - §i th­êng, ®i l­ít. - §éng t¸c mâ mêi t¹i chç, mâ mêi di chuyÓn. - §éng t¸c xóng xÝnh d©n téc H’M«ng. - §éng t¸c ®¸nh cång T©y Nguyªn. * MÉu gi¸o lín: D¹y trÎ tÊt c¶ nh÷ng ®éng t¸c c¬ b¶n ®· ph©n tÝch. V× mÉu gi¸o lín trªn c¬ së ®éng t¸c c¬ b¶n ®· ®­îc häc ë mÉu gi¸o bÐ vµ mÉu gi¸o nhì, cßn l¹i mét sè ®éng t¸c mang tÝnh chÊt dÎo, linh ho¹t vµ ®ßi hái nghÖ thuËt cao h¬n ®Ó cã c¬ së tiÕn hµnh c¸c tiÕt môc biÓu diÔn. Dù kiÕn mçi ®é tuæi ®Òu d¹y 5 tiÕt vµ «n mäi lóc mäi n¬i, ë c¸c ho¹t ®éng ( ho¹t ®éng chiÒu, ho¹t ®éng ngoµi trêi. PhÇn 2: D¹y trÎ móa tõng tiÕt môc ( tõng bµi ) ThiÕt kÕ gi¸o ¸n: Mçi bµi gåm 3 tiÕt. TiÕt 1: * Yªu cÇu: - C¸c ch¸u thuéc lêi bµi h¸t. - TrÎ móa ®­îc cïng c« c¸c ®éng t¸c móa. * ChuÈn bÞ: - Cho trÎ nghe nh¹c bµi h¸t " S¾p tan häc". - Nh¹c ®Öm - lùa chän c¸c ®éng t¸c c¬ b¶n phô trî cho bµi h¸t móa míi. - Chç tËp cho trÎ. * TiÕn hµnh: - MÉu gi¸o bÐ tõ 20 - 25'. - MÉu gi¸o nhì tõ 25 - 30'. - MÉu gi¸o lín tõ 30 - 35'. PhÇn 1: T¹o c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn ®éng t¸c bµi míi ( 5 - 7' ). PhÇn 2: Lµm mÉu cña c« ( 5 - 7' ). + C« giíi thiÖu bµi móa mÉu cïng nh¹c lÇn 1. + Giíi thiÖu néi dung, tÝnh chÊt cña bµi móa, c« móa mÉu lÇn 2, gi¶i thÝch tõng ®éng t¸c. + C« giíi thiÖu tõng ®éng t¸c víi trÎ. PhÇn 3: + C« móa cïng trÎ theo nh¹c, hoÆc h¸t c¶ líp. + Giíi thiÖu néi dung, tÝnh chÊt cña bµi móa, c« móa mÉu lÇn 2, gi¶i thÝch tõng ®éng t¸c. + C« giíi thiÖu tõng ®éng t¸c víi trÎ. PhÇn 4: + C« móa cïng trÎ theo nh¹c, hoÆc h¸t c¶ líp. + Chia tõng tæ móa. + KÕt thóc: C¶ líp vµ c« gi¸o móa 1 lÇn. TiÕt 2: * Yªu cÇu: - TrÎ lµm ®óng ®éng t¸c móa. - BiÕt móa khíp nh¹c vµ sö dông c¸c ®¹o cô cña bµi móa. - B­íc ®Çu biÕt thÓ hiÖn t×nh c¶m khi móa. * ChuÈn bÞ: - B¨ng ®µi, nh¹c bµi móa. - Phßng tËp. - §¹o cô móa. - Cho trÎ nghe h¸t nh¹c nhiÒu lÇn. * TiÕn hµnh: - C« móa mÉu 1 lÇn víi ®¹o cô. - C« cïng trÎ móa 2 - 3 lÇn. - C« söa sai vµ tËp l¹i c¸c ®éng t¸c khã di chuyÓn ®éi h×nh. - Khíp móa víi nh¹c cô cïng ®¹o cô. - Tõng tæ móa víi nhau. - TrÎ tËp víi nh¹c cã quan s¸t vµ söa sai. - KÕt thóc: cho mét nhãm móa tèt lªn móa cho c¶ líp xem. TiÕt 3: * Yªu cÇu: - TrÎ thÓ hiÖn ®óng mét c¸ch thµnh th¹o kÕt hîp víi nh¹c cô vµ ®¹o cô. - TrÎ biÕt thÓ hiÖn c¶m xóc cña m×nh theo lêi nh¹c cña bµi móa. * ChuÈn bÞ: - Phßng tËp, ®µi, b¨ng nh¹c móa. - TÊt c¶ líp móa l¹i 1 lÇn. - C¸c nhãm tæ cïng móa. - Tõng tæ lªn móa. - KÕt thóc: 2 nhãm cã trang phôc, ®¹o cô lªn biÓu diÔn. Biªn ®¹o tõng bµi cô thÓ cho thùc nghiÖm: Bµi 1: Ch¸u ®i mÉu gi¸o - Ph¹m Minh TuÊn. ( Sè trÎ tham gia: 8 trÎ.) §éng t¸c §éi h×nh 1. Nh¹c d¹o lÇn 1 trÎ ®i th­êng tõ 2 bªn c¸nh gµ ra s©n khÊu. 2. H¸t lÇn 1: “ BÐ lªn 3... kh«ng khãc nhÌ ”ch©n nhón mÒm, 1 tay ®­a ngang, 1 tay ®­a cao ngang ®Çu song song 2 bªn mçi bªn 4 nhÞp. C©u tiÕp “ kh«ng khãc nhÌ... cÊy cµy” trÎ quay mÆt vµo nhau 2 tay ®­a tõ tõ, tõ thÊp lªn cao trªn ®Çu. C©u “ Lµ l¸ ... la la” trÎ tõ tõ ®øng lªn ch¹y quanh nhau vµ kÕt 2 trÎ ®øng gi¬ tay cao lªn ®Çu vÉy bµn tay. 3. Nh¹c d¹o lÇn 2 trÎ quú nöa gèi , 2 trÎ ngåi ch©n thÊp ch©n cao. TrÎ cÇm tay nhau ch¹y chËm theo nhÞp thµnh vßng trßn. 4. H¸t lÇn 2: “ BÐ lªn ba... kh«ng khãc nhÌ” TrÎ 2 tay chèng h«ng ®i nghiªng tr¸i, nghiªng ph¶i; ch©n b­íc theo nhÞp, dùng bµn ch©n lªn sang 2 bªn. C©u tiÕp “ Kh«ng khãc nhÌ... lµ l¸ la la” trÎ nhón mÒm 2 tay vÉy sang ngang, 1 tay thÊp 1 tay cao tõng ®«i giao l­u víi nhau, hµng tr­íc qïy, hµng sau ®øng. C©u “ Lµ l¸ ... la la ” trÎ tõ tõ ®øng lªn chay quanh nhau vµ kÕt 2 trÎ ®øng gi¬ tay cao lªn trªn ®Çu vÉy bµn tay ngang ®Çu. Hai trÎ quú nöa gèi, hai trÎ ngåi ch©n thÊp ch©n cao. Tay vÉy l¾c bµn tay ngang ®Çu, 2 trÎ ngåi bÖt ë phÝa d­íi 1 ch©n co, 1 ch©n duçi, 1 tay thÊp, 1 tay cao cïng phÝa vµ vÉy bµn tay. xxxx xxxx x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x X X X O X O X X X Bµi 2 : §i häc vÒ (Hoµng Long - Hoµng L©n) ( Sè trÎ thùc hiÖn : 6 em ) §éng t¸c §éi h×nh 1. Nh¹c d¹o lÇn 1 trÎ ®i th­êng tõ 2 bªn c¸nh gµ ra s©n khÊu - ngåi thµnh 2 nhãm vßng trßn. 2. H¸t lÇn 1 :"§i häc vÒ ... cha mÑ". TrÎ võa chØ tay v» gËt ®Çu theo nhÞp mçi bªn 4 lÇn "Cha em khen ...m¸ em" trÎ tõ tõ ®øng lªn. 1 tay thÊp, 1 tay cao dang tay tr­íc 1 tay sau vÉy c¸nh tay 3 c¸i vµ ch©n nhón mÒm, nhÞp 4 ®­a 2 tay chØ vµo m¸ ( tõ m¸ em) 3. H¸t lÇn 2: "§i häc vÒ ... cha mÑ" TrÎ ®i b­íc tr­êng 2 tay chèng h«ng vµ nhón ph¸ch m¹nh. "Cha mÑ khen .. m¸ em" trÎ 2 ch©n nhón mÒm vµo ph¸ch m¹nh 2 tay ®­a ra tr­íc lµm ®éng t¸c lËt bµn tay 3 lÇn, lÇn 4 hai tay v¾t chÐo tr­íc ngùc vµ l¾c l­ c¸i ®Çu. 4. D¹o nh¹c lÇn 2 : TrÎ di chuyÓn ®éi h×nh vßng trßn võa ®i lµm ®éng t¸c mâ. 5.H¸t lÇn 3: "§i häc vÒ ... cha mÑ" tõng ®«i d¾t tay nhau ®i lªn ®i xuèng ®æi chç cho nhau. §i th­êng theo nhÞp " Cha mÑ ... m¸ em" hai trÎ ngo¶nh mÆt vµo nhau , mét tay chèng h«ng tay ph¶i lËt vµ vÉy bµn tay nhÞp 1, nhÞp 2 tõ tõ óp lªn ngùc. Tay tr¸i còng lµm nh­ tay ph¶i - kÕt nèi cïng hai tay óp lªn ngùc vµ trÎ tõ tõ ngåi xuèng vµ l¾c l­ ®Çu, ng­êi nghiªng vµo nhau. Bµi 3 : Inh l¶ ¬i ( D©n ca Th¸i) §éng t¸c §éi h×nh 1. Nh¹c d¹o lÇn 1 trÎ ®i l­ít rung qu¹t ®i tõ hai bªn c¸nh gµ ra s©n khÊu. 2. H¸t lÇn 1:" inh l¶ ¬i, sao loäng ¬i ..." nhÞp 1,2,3,4,5,6 ( tay tr¸i hµng 1, tay ph¶i hµng 2) " gi¬ cao qu¹t xuèng phÝa d­íi, tay cßn l¹i thÊp qu¹t ( vÈy qu¹t), kiÔng ch©n. 3. Nh¹c d¹o lÇn 2: trÎ ®i vung qo¹t thµnh vßng trßn. H¸t lÇn 1 " Inh lµ ¬i ...sao noäng ¬i" trÎ chôm l¹i víi nhau trong vßng trßn, sau ®ã më qu¹t (vuèt qu¹t) ch©n nhón vµo ph¸ch m¹nh. 4. Nh¹c d¹o lÇn 3: TrÎ ®i rung qu¹t. C©u "Inh l¶ ¬i ..." trÎ ®øng ®­a qu¹t lªn phÝa ®Çu, hai mu bµn tay ®Æt c¹nh nhau, trÎ quú giang tay ngang b»ng vai. C©u 2: Sao noäng ¬i: TrÎ xÕp thµnh 2 hµng vµ lµm ng­îc l¹i. C©u 3, 4: .... hÕt lµm t­¬ng tù. D¹o nh¹c lÇn 4: 1 TrÎ quú, 1 trÎ ®i rung qu¹t xung quanh ( ®i 2 vßng ). Sau ®ã ®æi ng­îc l¹i . Hai trÎ ®i xung quanh nhau tõng ®«i mét. H¸t lÇn 4: trÎ ®i më ra hai bªn thµnh hµng däc, tay vuèt qu¹t ch©n b­íc th­êng vµ nhón vµo ph¸ch m¹nh, nh¹c d¹o cho trÎ xoay víi nhau tõng ®éi mét trë thµnh mét hµng däc. Lµm ®éng t¸c lªn qu¹t, tõ c©u "Inh l¶ ¬i ..." ®Õn hÕt bµi h¸t , qu¹t ®Ó tr­íc ngùc tõng trÎ lªn qu¹t 1 d¹o nh¹c 5 lÇn. TrÎ më ra hai bªn , tay giang ngang t¹o thµnh vßng trßn( ch©n ®i l­ít) , 4 trÎ ®­a qu¹t lªn cao , trÎ cßn l¹i ®­a qu¹t ngang b»ng vai , tay rung qu¹t. Tõ c©u " Inh l¶ ¬i" ®Õn hÕt. D¹o nh¹c lÇn 6: TrÎ ®i vßng trßn t¹o kÕt 1 trÎ quú, tay sÊp qu¹t tr­íc ngùc, 1 trÎ ®øng sau tay gi¬ cao th¼ng, 2 mu bµn tay óp vµo nhau. TrÎ cßn l¹i mét tay cao, mét tay thÊp quay lªn. Bµi 4 : Móa "§i häc" ( Bïi §×nh Th¶o - Minh ChÝnh) ( Sè trÎ tham gia: 6 em ) §éng t¸c §éi h×nh 1.Nh¹c d¹o lÇn 1 trÎ ®i xóng xÝnh tõ hai bªn ra, tay cÇm « xoay trßn trªn vai h¸t lÇn 1. C©u 1: "H­¬ng rõng th¬m ... em ®i" trÎ cói thÊp ng­êi xoay « vÒ phÝa tr­íc, ch©n ®i l­ít. VÒ vßng quú xuèng. Nh¹c d¹o trÎ xoay « trªn cao råi ®Æt « xuèng. C©u 2 : "H«m qua ... tíi líp" trÎ móa h¸i ®µo 2 tay. Mét trÎ lµm c« gi¸o ®i tõ trong ra gi÷a, ch©n ®i l­ít, hai tay gi¬ cao qua ®Çu råi guén cæ tay sau ®ã h¸i ®µo 2 tay, "4 nhÞp". C©u 3: "Ch©n ®ïa theo ... h­¬ng theo" TrÎ lµm c« gi¸o guén cæ tay ®i vßng trßn quanh trÎ quú ®i ch©n l­ít. TrÎ quú NhÞp 1: tay ph¶i ®­a cao guén cæ tay. NhÞp 2: tay tr¸i lµm ®éng t¸c kho¶ n­íc. C©u 4 : "H­¬ng rõng chen ... h­¬ng theo" tay ®Ó thÕ 1 tõ tõ vÒ thÕ 3 råi cÇm « ®øng lªn. Nh¹c d¹o lÇn 2: trÎ ®i xóng xÝnh vÒ hµng ngang. C©i 1: " Tr­êng cña em .. rõng c©y" trÎ cÇm « ®i chôm l¹i thµnh vßng trßn, trÎ ë gi÷a lµm c« gi¸o ®Ó thÕ 1. C©u 2 : " C« gi¸o ... rÊt hay" Bµi 5: Móa " R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng" (Sè trÎ tham gia 10 trÎ) Nh¹c d¹o lÇn 1 trÎ ®i tõ hai bªn c¸nh gµ ra, hai tay ®Ó tr­íc ngùc , lßng bµn tay quay ra phÝa ngoµi, ®­a sang hai bªn theo nhÞp nh¹c, nh¶y ch©n s¸o. Sau ®ã quay tõng ®éi mét, bµn tay vÉn lµm nh­ trªn. C©u 1: "Tïng dinh dinh ... linh ®×nh" TrÎ nam lµm ®éng t¸c gâ trèng, ch©n ký thÕ 4, n÷ lµm ®éng t¸c vç tay,ch©n ®­a vÒ phÝa tr­íc , lÊy gãt trô mòi bµn ch©n n©ng cao chÕch 450 ( nhÞp 1,2 ...). NhÞp 3,4 trÎ n÷ xoay mét vßng quanh, trÎ nam nh¶y ch©n s¸o, tay chèng h«ng. C©u 2 : "K×a «ng tr¨ng ... s©n nhµ" n÷ ®i móa h¸i ®µo, hai tay vÒ vßng trßn quú xuèng. nam chèng h«ng ®i d¹o thµnh vßng trßn. H¸t lÇn 2: C©u 1 : "Tïng dinh ... linh ®×nh" TrÎ nam lµm ®éng t¸c gâ mâ mêi, trÎ n÷ lµm ®ång t¸c vç tay. C©u 2 : "K×a «ng tr¨ng ... s©n nhµ" trÎ nam ngåi 2 ch©n duçi th¼ng h×nh ch÷ V, gâ trèng, trÎ n÷ quay mÆt vµo trÎ nam, tay ë thÕ 4, ch©n thÕ 4, nhÞp 1,2 lµm bªn ph¶i, ch©n tr¸i ký, nhÞp 3,4 lµm bªn tr¸i, ch©n ph¶i ký. H¸t lÇn 3 : TrÎ n÷ lµm ®éng t¸c mâ mêi ®i vµo trong. C©u 1: "Tïng dinh ... linh ®×nh " mét tay cÇm «ng sao, tay kia ®Æt lªn vai b¹n, ch©n b­íc theo nhÞp vÒ vßng cung. C©u 2: "K×a «ng ... s©n nhµ" trÎ lµm ®éng t¸c lý ch©n 4 tay thÕ 2. NhÞp ng­îc l¹i : Nh¹c d¹o kÕt: xoay tõng ®«i víi nhau vÒ 2 hµng ngang. N÷ quú , nam ®øng cÇm «ng sao gi¬ qu¸ ®Çu. Bµi 6 : Nhí ¬n B¸c (Phong Nh·) (Sè trÎ tham giam lµ 8 trÎ) §éng t¸c §éi h×nh Nh¹c d¹o lÇn 1: Ch©n ®i l­ít tay thÕ 6 h×nh ch÷ V C©u 1: "Ai yªu nhi ... ®ång " nhÞp 1 ch©n b­íc sang 1 b­íc ký thÕ 4 tay h¸i ®µo 2 tay. NhÞp 2 : ng­îc l¹i, nhÞp 3,4 gièng nh­ 2 nhÞp trªn. C©u 2: "A cã B¸c Hå .... c«ng ¬n B¸c Hå" trÎ xoay víi nhau tõng ®«i 1, tay cÇm tay nhÈy ch©n s¸o ( 2 hµng däc) C©u 3: "Høa víi ... B¸c Hå" nhÞp 1 trÎ ®i vßng trßn tay h¸i ®µo, nhÞp 2 chôm vßng trßn tay gi¬ cao vµ vÉy nhÑ. Nh¹c d¹o lÇn 2: trÎ mét tay cao, mét tay thÊp, guén cæ tay t­ thÕ 6 vÒ hµng ngang. C©u 1: "Ai yªu ... nhi ®ång" lµm ®éng t¸c mâ ®æi chç. C©u 2: "A cã ... B¸c Hå" trÎ vç tay s¸t bªn m¸ hµng tr­íc nghiªng sau sang ph¶i, hµng sau nghiªng tr¸i ( 4 nhÞp). C©u 3: " Høa víi ... B¸c Hå" NhÞp 1 trÎ chèng tay vµo s­ên nh¶y ch©n s¸o chung quanh nhau nhÞp 2 nh¶y ng­îc l¹i sau ®ã hµng tr­íc quú, tay thÕ 1. hµng sau ®øng tay thÕ 3 vµ kÕt thóc bµi h¸t. III. KÕt qu¶ thùc nghiÖm 1. KÕt qu¶ thùc nghiÖm kh¶o s¸t. -Víi 6 bµi ®· ®­îc lùa chän cho 3 ®é tuæi. *MÉu gi¸o bÐ Bµi 1 : ChÊu ®i mÉu gi¸o - Ph¹m Minh TuÊn. Bµi 2: §i häc vÒ - Hoµng L©n & Hoµng Long. *MÉu gi¸o nhì: Bµi 1: Inh l¶ ¬i - D©n ca Th¸i Bµi 2: §i häc - Bïi §×nh Th¶o. *MÉu gi¸o lín: Bµi 1: R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng Bµi 2: Nhí ¬n B¸c - Phong Nh·. 1.1/ Quan s¸t sù tËp trung chó ý cña trÎ: Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng móa 6 bµi t«i ®· lùa chän theo ph­¬ng ph¸p cò, ghi chÐp, ®¸nh gi¸ t«i thÊy kÕt qu¶ nh­ sau: Bµi 1: Ch¸u ®i mÉu gi¸o. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 3 trÎ = 37,5 % - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 5 trÎ = 62,5 % Bµi 2: §i häc vÒ. 6 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 3 trÎ = 50 % - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 3 trÎ = 50 % Bµi 3: Inh l¶ ¬i. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 4 trÎ = 50 % - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 4 trÎ = 50 % Bµi 4: §i häc. 6 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 3 trÎ = 50 % - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 3 trÎ = 50 % Bµi 5: R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng. 10 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 4 trÎ = 40 % - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 6 trÎ = 60 % Bµi 6: Nhí ¬n B¸c. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 3 trÎ = 37,5 % - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 5 trÎ = 62, 5 % 1.2/ kh¶o s¸t vÒ kÜ n¨ng ho¹t ®éng móa: Bµi 1: Ch¸u ®i mÉu gi¸o. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 3 trÎ = 37,5 % - M§2: 2 trÎ = 25 % - M§3: 2 trÎ = 25 % - M§4: 1 trÎ = 12,5 % Bµi 2: §i häc vÒ. 6 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 1trÎ = 16,6 % - M§2: 3 trÎ = 50 % - M§3: 1 trÎ = 16,6 % - M§4: 1 trÎ = !6,6 % Bµi 3: Inh l¶ ¬i. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 1 trÎ = 12,5 % - M§2: 3 trÎ = 37,5 % - M§3: 3 trÎ = 37,5 % - M§4: 1 trÎ = 12,5 % Bµi 4: §i häc. 6 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 1 trÎ = 16,6 % - M§2: 2 trÎ = 33,4 % - M§3: 2 trÎ = 33,4 % - M§4: 1 trÎ = 16,6 % Bµi 5: R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng. 10 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 2 trÎ = 20 % - M§2: 3 trÎ = 30 % - M§3: 3 trÎ = 30 % - M§4: 2 trÎ = 20 % Bµi 6: Nhí ¬n B¸c. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 2 trÎ = 25 % - M§2: 3 trÎ = 37,5 % - M§3: 2 trÎ = 25 % - M§4: 1 trÎ = 12,5 % B¶ng 1: Tæng kÕt l¹i ta cã b¶ng 1 kh¶o s¸t thùc nghiÖm. Bµi h¸t Høng thó , tËp trung chó ý Kh«ng høng thó, kh«ng tËp trung chó ý Kü n¨ng móa M§ 1 M§ 2 M§ 3 M§ 4 Ch¸u ®i mÉu gi¸o 62,5% 37,5% 37,5% 25% 25% 12,5% §i häc vÒ 50% 50% 16,6% 50% 16,6% 16,6% Inh l¶ ¬i 50% 50% 12,5% 37,5% 37,5% 12,5% §i häc 50% 50% 16,6% 33,4% 33,4% 16,6% R­íc ®Ìn d­íi tr¨ng 60% 40% 20% 30% 30% 20% Nh¬ ¬n B¸c 62,5% 37,5% 25% 37,5% 25% 12,5% 2. KÕt qu¶ thùc nghiÖm h×nh thµnh vµ kiÓm chøng. 2.1/ Quan s¸t sù tËp trung chó ý cña trÎ: Sau khi tiÕn hµnh thùc nghiÖm t«i thÊy trÎ cã phÇn høng thó tËp trung chó ý h¬n. C¸c h×nh thøc móa ®· thùc sù l«i cuèn trÎ, võa søc víi trÎ, trÎ tiÕp thu ®­îc nh÷ng kÜ n¨ng móa khã h¬n nh­: xoay, nh¶y,... Bµi 1: Ch¸u ®i mÉu gi¸o. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 6 trÎ = 75 % - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 2 trÎ = 25 % Bµi 2: §i häc vÒ. 6 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 5 trÎ = 83,3 % - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 1 trÎ = 16,7 % Bµi 3: Inh l¶ ¬i. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 7 trÎ = 87,5 % - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 1 trÎ = 12,5 % Bµi 4: §i häc. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 6 trÎ = 75 % - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 2 trÎ = 25 % Bµi 5: R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng. 10 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 9 trÎ = 90 % - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 1 trÎ = 10 % Bµi 6: Nhí ¬n B¸c. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - TrÎ høng thó tËp chung chó ý: 6 trÎ = 75 % - TrÎ kh«ng tËp chung chó ý: 2 trÎ = 25 % 2.2/ kh¶o s¸t vÒ kÜ n¨ng ho¹t ®éng móa: C¸c bµi ®­a vµo thùc nghiÖm víi ph­¬ng ph¸p trªn, ®éi h×nh thay ®æi nhiÒu h¬n, yªu cÇu ®èi víi trÎ cao h¬n, nh­ng trÎ vÉn thùc hiÖn tèt kÜ n¨ng móa. Bµi 1: Ch¸u ®i mÉu gi¸o. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 0 - M§2: 1 trÎ = 12,5 % - M§3: 2 trÎ = 25 % - M§4: 5 trÎ = 62,5 % Bµi 2: §i häc vÒ. 6 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 0 - M§2: 1 trÎ = 16,7 % - M§3: 1 trÎ = 16,7 % - M§4: 4 trÎ = 66,6 % Bµi 3: Inh l¶ ¬i. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 0 - M§2: 1 trÎ = 12,5 % - M§3: 2 trÎ = 25 % - M§4: 5 trÎ = 62,5 % Bµi 4: §i häc. 6 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 0 - M§2: 1 trÎ = 16,7 % - M§3: 2 trÎ = 33,3 % - M§4: 3 trÎ = 50 % Bµi 5: R­íc ®Ìn d­íi ¸nh tr¨ng. 10 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 0 - M§2: 1 trÎ = 10 % - M§3: 2 trÎ = 20 % - M§4: 7 trÎ = 70 % Bµi 6: Nhí ¬n B¸c. 8 trÎ thùc hiÖn cã kÕt qu¶ lµ: - M§1: 0 - M§2: 1 trÎ = 12,5 % - M§3: 2 trÎ = 25 % - M§4: 5 trÎ = 62,5 % B¶ng 2: Ta cã b¶ng 2 cho líp thùc nghiÖm. Bµi h¸t Høng thó , tËp trung chó ý Kh«ng høng thó, kh«ng tËp trung chó ý Kü n¨ng móa M§ 1 M§ 2 M§ 3 M§ 4 Ch¸u ®i mÉu gi¸o 75% 25% 0 12,5% 25% 62,5% §i häc vÒ 83,3% 16,7% 0 16,7% 16,7% 66,6% Inh l¶ ¬i 87,5% 12,5% 0 12,5% 25% 62,5% §i häc 75% 25% 0 16,7% 33,3% 50% R­íc ®Ìn d­íi tr¨ng 90% 10% 0 10% 20% 70% Nh¬ ¬n B¸c 75% 25% 0 12,5% 25% 62,5% Tõ 2 b¶ng trªn ta cã kÕt qu¶ so s¸nh tr­íc vµ sau thùc nghiÖm ( b¶ng 3 ): §é tuæi KÜ n¨ng móa Tr­íc thùc nghiÖm Sau thùc nghiÖm MÉu gi¸o bÐ M§1 27% 0 M§2 37% 14,6% M§3 20% 20,8% M§4 16% 64,6% MÉu gi¸o nhì M§1 14,6% 0 M§2 35,4% 14,6% M§3 35,4% 29,1% M§4 14,6% 56,3% MÉu gi¸o lín M§1 22,5% o M§2 33,7% 11,3% M§3 27,5% 22,5% M§4 16,3% 66,2% Tõ nh÷ng kÕt qu¶ trªn ta rÔ dµng nhËn thÊy: * Tr­íc thùc nghiÖm: Víi c¸ch d¹y ch­¬ng tr×nh biªn so¹n hiÖn nay th× kh¶ n¨ng móa cña trÎ bÞ h¹n chÕ nhiÒu nhÊt lµ ë ®é tuæi mÉu gi¸o lín... sè trÎ tham gia vµo ho¹t ®éng móa cßn Ýt, ch­a kÝch thÝch ®­îc sù høng thó cho trÎ, chØ thùc hiÖn ®­îc Ýt ®éng t¸c ®¬n gi¶n mét c¸ch thô ®éng, kh¶ n¨ng thÓ hiÖn cßn yÕu. * Sau thùc nghiÖm : Cho thÊy thÊy r»ng tõ tiÕt môc khoa häc c¬ b¶n ®Õn tiÕt môc cô thÓ mang tÝnh tæng hîp th× kh¶ n¨ng thÓ hiÖn ®­îc mét sè kü thuËt khã nh­ xoay ng­êi, di chuyÓn ®éi h×nh, b­íc nh¶y, guén cæ tay, ®i l­ít, ®i xóng xÝnh ... H¬n thÕ n÷a, trÎ biÕt t¹o d¸ng vµ thÓ hiÖn t×nh c¶m khi móa trong c¸c tiÕt môc, ®iÒu ®ã chøng tá r»ng trÎ ®­îc häc mét c¸ch cã hÖ thèng tõ c¸c ®éng t¸c, chÊt liÖu c¬ b¶n ®Õn c¸c bµi, c¸c tiÕt môc ®­îc biªn ®¹o cô thÓ th× trÎ cã kü thuËt trong khi móa vµ ®a sè trÎ ®­îc tham gia vµo ho¹t ®éng cña nghÖ thuËt móa vµ kh¶ n¨ng diÔn xuÊt cña trÎ ngµy cµng ®­îc n©ng cao h¬n. Qua ®©y chøng tá r»ng trÎ cÇn ph¶i ®­îc häc c¸c ®éng t¸c chÊt liÖu c¬ b¶n cña móa tõ løa tuæi mÉu gi¸o bÐ ®Ó h×nh thµnh cho trÎ mét sè kü thuËt móa. §©y lµ nÒn mãng cho c¸c ch¸u ph¸t triÓn vÒ nghÖ thuËt móa sau . C. PhÇn kÕt luËn 1. KÕt luËn chung: Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi chóng t«i thÊy r»ng nghÖ thuËt móa rÊt phï hîp víi løa tuæi mÇm non. Chóng ta d¹y trÎ móa cã môc ®Ých, cã ®Þnh h­íng lµ gãp phÇn ph¸t triÓn toµn diÖn nh©n c¸ch trÎ. Qua móa cßn ph¸t triÓn n¨ng lùc c¶m thô ©m nh¹c, lÜnh héi ®­îc vÎ ®Ñp cña thÕ giíi xung quanh. TrÎ ®­îc tham gia ho¹t ®éng víi nghÖ thuËt móa gióp trÎ thÊy ®­îc c¸i hay, c¸i ®Ñp dÔ tiÕp thu mét c¸ch nhÑ nhµng vµ g©y Ên t­îng... TrÎ mÇm non rÊt thÝch ho¹t ®éng ©m nh¹c, móa vµ thÝch tham gia biÓu diÔn v¨n nghÖ trong c¸c ho¹t ®éng, nh÷ng thùc tr¹ng d¹y móa ë mét sè tr­êng cßn bÞ ®éng, gß bã vµo ch­¬ng tr×nh, mét sè gi¸o viªn cã n¨ng khiÕu, cã s¸ng t¹o ch­a ®­îc ph¸t huy. Sè trÎ tham gia vµo biÓu diÔn kh«ng nhiÒu, ®Æc biÖt lµ sè trÎ cã n¨ng khiÕu Ýt v× ch­a ®­îc rÌn luyÖn vµ häc c¸c bµi h¸t trong ch­¬ng tr×nh mang tÝnh chÊt m¸u cßn ®­îc sö dông. ChØ cã mét sè bµi nh­ng khi móa ph¶i tuÇn tù c¸c ®éng t¸c ®· nh¾c biªn so¹n móa, cã bµi cßn nghÌo nµn, cøng nh¾c, kh«ng ®­îc söa ®æi. §éi h×nh trong bµi móa hoµn toµn kh«ng cã. ChØ móa t¹i chç hoÆc nghiªng ph¶i, nghiªng tr¸i, nhón mÒm ... Do vËy Ýt ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng hiÕu ®éng cña trÎ còng nh­ thiÕu sù hÊp dÉn l«i cuèn trÎ. Do ®ã cho ta thÊy trÎ gÆp nhiÒu khã kh¨n khi thÓ hiÖn nh÷ng ®éng t¸c mang yÕu tè móa hoÆc di chuyÓn. KÕt qu¶ thùc nghiÖm cho ta thÊy r»ng nÕu chóng ta ho¹ch ®Þnh ch­¬ng tr×nh d¹y móa cho trÎ mÇm non theo 3 lo¹i tiÕt trªn sÏ n©ng cao kü n¨ng vµ kh¶ n¨ng thÓ hiÖn nghÖ thuËt móa ®Æc biÖt khi thÓ hiÖn tiÕt môc móa cho sè ®«ng trÎ tham gia. TrÎ rÊt tÝch cùc vµ ham thÝch m«n nghÖ thuËt móa, trÎ tiÕp thu nhanh chãng vµ tËp trung víi t©m tr¹ng tho¶i m¸i, nhÑ nhµng, vui vÎ. Trªn c¬ së lý luËn vµ thùc tiÕn ®Ò tµi: " B­íc ®Çu nghiªn cøu ho¹ch ®Þnh tiÕt häc móa d¹y trÎ trong tr­êng mÇm non" cho trÎ mÉu gi¸o nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng thÓ hiÖn cho trÎ vµ sè ®«ng trÎ ®­îc tham gia trong m«n häc nµy. §ã lµ ph­¬ng tiÖn gi¸o dôc trÎ ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ nh©n c¸ch vµ trÝ tuÖ lµ mét trong nh÷ng m«n häc cÇn thiÕt cÇn ®­îc x©y dùng vµ ho¹ch ®Þnh riªng. 2. KhuyÕn nghÞ s­ ph¹m: 1.CÇn trang bÞ c¬ së vËt chÊt ®Ó gióp cho ho¹t ®éng nghÖ thuËt móa ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n nh­: phßng móa, trang phôc ®¹o cô b¨ng ®µi, c¸c bµi móa. 2. C¸c nhµ gi¸o dôc cÇn t¸ch biÖt m«n nghÖ thuËt móa thµnh m«n häc ®éc lËp ®Ó tÊt c¶ trÎ ®­îc tham gia vµ ph¸t triÓn n¨ng khiÕu cho trÎ tõ nhá. 3. Gi¸o viªn mÇm non ph¶i ®­îc trang bÞ nh÷ng kü n¨ng c¬ b¶n vÒ ©m nh¹c móa còng nh­ ph­¬ng ph¸p tæ chøc tiÕt häc móa cho tõng løa tuæi sao cho phï hîp. §ång thêi th­êng xuyªn ph¶i «n luyÖn qua c¸c tr¹i chuyªn ®Ò hÌ, cËp nhËp trong c¸c n¨m häc. 4. KiÕn nghÞ víi Bé gi¸o dôc vµ §µo t¹o vµ Vô mÇm non biªn so¹n hÖ thèng tiÕt d¹y móa vµo ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non cã hÖ thèng chÊt liÖu c¬ b¶n vµ thiÕt kÕ c¸c bµi móa theo tõng ®é tuæi vµ cÇn l­u ý nghÖ thuËt móa ë trÎ 5 tuæi. Trªn ®©y lµ toµn bé néi dung cña ®Ò tµi " B­íc ®Çu nghiªn cøu ho¹ch ®Þnh tiÕt häc móa d¹y trÎ trong tr­êng mÇm non". §©y lµ suy nghÜ cña b¶n th©n t«i, mÆc dï tr×nh ®é viÕt cßn h¹n chÕ vµ thêi gian cã h¹n, kh«ng tr¸nh khái sù thiÕu sãt. Song t«i mong r»ng ®Ò tµi nµy sÏ gãp phÇn nµo vµo viÖc n©ng cao tÇm quan träng cña nghÖ thuËt móa vµ lµm phong phó thªm ch­¬ng tr×nh d¹y móa cho trÎ mÇm non. D. Tµi liÖu tham kh¶o. 1/ §¹i häc v¨n ho¸ Hµ Néi.Mét sè hiÓu biÕt vÒ s¸ng t¸c móa. 1996 2/ §¹i häc s­ ph¹m Hµ Néi .Móa vµ ph­¬ng ph¸p biªn d¹y móa cho trÎ .2002 3/Lª Ngäc C¸ch. Kh¸i niÖm vÒ nghÖ thuËt móa. NXB V¨n ho¸ th«ng tin Hµ Néi. 4/NXB Gi¸o dôc. Móa vµ ph­¬ng ph¸p d¹y vËn ®éng theo nh¹c. 1999 5/TrÇn Minh TrÝ, L· TiÕn Thªm. Mét sè ®iÖu móa cho trÎ mÉu gi¸o. Trung t©m nghiªn cøu gi¸o duc mÇm non. Héi liªn hiÖp gi¸o dôc mÇm non Hµ Néi. 1976 6/Th¸i Phiªn. TrÎ th¬ víi nghÖ thuËt móa vµ móa trÎ th¬. Chuyªn viªn nghiªn cøu lý luËn móa-Côc nghÖ thuËt biÓu d­ìng 7/Lª Träng Quang.Lý luËn mét sè hiÓu biÕt nghÖ thuËt móa vµ s¸ng t¸c móa. 8/PGS_PTS, NghÖ sü ­u tó, nhµ gi¸o Lª Träng Quang. Mét sè hiÓu biÕt vÒ nghÖ thuËt móa vµ s¸ng t¸c móa. 9/TrÇn Minh TrÝ.Móa vµ ph­¬ng ph¸p d¹y trÎ vËn ®éng theo nh¹c. NXB gi¸o dôc 1999. 10/Hoµng V¨n YÕn.KÞch b¶n lÔ héi ë tr­êng mÇm non. NXB gi¸o dôc 1997