Chế định hợp tác quốc tế trong luật tố tụng hình sự Việt Nam
Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài Trong điều kiện Việt Nam đổi mới, mở cửa, hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực từ những năm 90 đến nay, bên cạnh những mặt tích cực, tình hình tội phạm có tính quốc tế (hay còn gọi là tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm có yếu tố nước ngoài) diễn biến phức tạp. Tình trạng người Việt Nam phạm tội ở nước ngoài, người nước ngoài phạm tội ở Việt Nam, người Việt Nam phạm tội ở trong nước bỏ trốn ra nước ngoài, người nước ngoài phạm tội ở nước ngoài trốn sang Việt Nam, các băng nhóm tội phạm ở trong nước cấu kết với các tổ chức tội phạm nước ngoài mua bán phụ nữ, trẻ em, làm hộ chiếu giả, làm, tàng trữ, vận chuyển, lưu hành tiền giả, các giấy tờ có giá giả khác, buôn lậu vũ khí, sản xuất, buôn bán hàng giả, sản xuất, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy . có xu hướng gia tăng cả về mức độ, tính chất nguy hiểm cho xã hội. Tình hình này không những xâm hại tính mạng, sức khỏe của người dân, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức, làm thiệt hại đến nền kinh tế đất nước, mà còn thực sự đe dọa phá vỡ chính sách kinh tế, xã hội, làm giảm lòng tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước, gây ra những hậu quả nặng nề về mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Thậm chí tình hình tội phạm có tính quốc tế còn tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan tình báo nước ngoài lợi dụng tiến hành các hoạt động mua chuộc, thu thập tình báo, phá hoại sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để đấu tranh phòng, chống tội phạm có tính quốc tế đạt hiệu quả cao, thì hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này trở thành vấn đề mang tính tất yếu, phù hợp với xu thế chung của thời đại. Đáp ứng yêu cầu này, Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi) được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XI, thông qua tại kỳ họp thứ tư, ngày 26-11-2003, đã dành riêng Phần thứ tám quy định về hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự. Tuy nhiên, thực tiễn thi hành hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự cũng đã đặt ra nhiều vấn đề vướng mắc đòi hỏi khoa học luật tố tụng hình sự phải nghiên cứu giải quyết như dẫn độ người phạm tội để truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc thi hành án, từ chối dẫn độ người phạm tội, việc chuyển giao hồ sơ, tài liệu, vật chứng của vụ án . Trong khi đó, xét về mặt lý luận, chế định hợp tác quốc tế chưa được tập trung nghiên cứu một cách thỏa đáng, và xung quanh chế định này, còn nhiều ý kiến khác nhau, thậm chí trái ngược nhau. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài "Chế định hợp tác quốc tế trong luật tố tụng hình sự Việt Nam", mang tính cấp thiết, không những về lý luận, mà còn là đòi hỏi thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự ở Việt Nam. 2. Tình hình nghiên cứu Hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự là vấn đề quan trọng và nhạy cảm, đã được một số nhà luật học, cơ quan ở trong và ngoài nước quan tâm nghiên cứu. Viện Nghiên cứu khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp có đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ "Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng pháp lệnh tương trợ tư pháp quốc tế" (Bộ Tư pháp, Hà Nội, 2000); Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an có đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ: "Dẫn độ tội phạm và tương trợ tư pháp hình sự trong phòng chống tội phạm ở Việt Nam - thực trạng và giải pháp" (Bộ Công an, Hà Nội, 2000); Bùi Anh Dũng - Học viện Cảnh sát nhân dân, Bộ Công an có luận văn thạc sĩ luật học: "Quan hệ phối hợp giữa lực lượng Cảnh sát nhân dân Việt Nam với Cảnh sát nước ngoài trong đấu tranh phòng, chống tội phạm" (Học viện Cảnh sát nhân dân, Hà Nội, 2000) . Các công trình nói trên đã đề cập đến các khía cạnh khác nhau về hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, tương trợ tư pháp hình sự, nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu một cách toàn diện và có hệ thống về chế định hợp tác quốc tế trong luật tố tụng hình sự, cũng như thực tiễn hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự ở Việt Nam hiện nay. 3. Mục đích, nhiệm vụ, đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn Mục đích nghiên cứu Mục đích của luận văn là trên cơ sở lý luận và thực tiễn hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự, đề xuất hệ thống các giải pháp nâng cao hiệu quả việc áp dụng những quy định của pháp luật tố tụng hình sự về hợp tác quốc tế. Nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn Để đạt được mục đích trên, tác giả luận văn đã đặt ra và giải quyết các nhiệm vụ sau: - Làm sáng tỏ khái niệm hợp tác quốc tế, các hình thức hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự. - Phân tích, làm rõ sự hình thành và phát triển các quy định của pháp luật tố tụng hình sự về hợp tác quốc tế ở Việt Nam. - Nghiên cứu, làm rõ các quy định của pháp luật về hợp tác quốc tế của một số nước trên thế giới. - Làm sáng tỏ các quy định của pháp luật tố tụng hình sự hiện hành về hợp tác quốc tế và thực tiễn hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự ở nước ta. - Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả việc áp dụng các quy định của pháp luật tố tụng hình sự về hợp tác quốc tế. Đối tượng nghiên cứu của luận văn Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề lý luận về hợp tác quốc tế, các quy định của pháp luật tố tụng hình sự hiện hành về hợp tác quốc tế và thực tiễn hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự của Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới. Phạm vi nghiên cứu của luận văn Luận văn nghiên cứu đề tài này dưới góc độ luật tố tụng hình sự. 4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu Cơ sở lý luận của luận văn là hệ thống quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và của Đảng Cộng sản Việt Nam về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của dân, do dân và vì dân, về chính sách hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm của Đảng và Nhà nước ta. Luận văn được thực hiện trên cơ sở quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các văn bản pháp luật của Nhà nước về hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm. Cơ sở thực tiễn của luận văn là các báo cáo tổng kết, số liệu về hợp tác quốc tế của các cơ quan bảo vệ pháp luật. Cơ sở phương pháp luận của luận văn là chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. Trong khi thực hiện đề tài, các phương pháp hệ thống, phân tích, tổng hợp, lịch sử, lôgíc, thống kê, so sánh pháp luật, xã hội học . đã được sử dụng để hoàn thành các nhiệm vụ mà tác giả luận văn đã đặt ra. 5. Những đóng góp mới của luận văn Đây là công trình chuyên khảo đầu tiên trong khoa học pháp lý Việt Nam ở cấp độ luận văn thạc sĩ luật học, nghiên cứu một cách tương đối toàn diện và tương đối có hệ thống về chế định hợp tác quốc tế trong luật tố tụng hình sự Việt Nam. Có thể xem những nội dung sau đây là những đóng góp mới của luận văn: - Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự. - Phân tích làm rõ thực trạng các quy định của pháp luật tố tụng hình sự hiện hành về hợp tác quốc tế và thực tiễn áp dụng ở nước ta. - Nghiên cứu, so sánh các quy định của pháp luật tố tụng hình sự của nước ta về hợp tác quốc tế với những quy định tương ứng trong pháp luật tố tụng hình sự của một số nước trên thế giới để rút ra những giá trị hợp lý về hoạt động lập pháp tố tụng hình sự. - Đề xuất phương hướng nâng cao hiệu quả việc áp dụng các quy định của pháp luật tố tụng hình sự về hợp tác quốc tế. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Kết quả nghiên cứu và những giải pháp được đề xuất trong luận văn có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung, hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự nói riêng. Thông qua hệ thống các giải pháp, tác giả mong muốn đóng góp phần nhỏ bé của mình vào sự phát triển của kho tàng lý luận pháp lý tố tụng hình sự và tổng kết, nghiên cứu thực tiễn hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự ở Việt Nam. Đồng thời, tác giả hy vọng sẽ góp phần làm sáng tỏ luận cứ khoa học cho việc đổi mới tổ chức, bộ máy, bố trí cán bộ các cơ quan tư pháp hình sự, góp phần vào công cuộc cải cách tư pháp ở nước ta hiện nay. Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong công tác nghiên cứu, giảng dạy về khoa học pháp lý nói chung, khoa học luật tố tụng hình sự nói riêng, cũng như trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chuyên trách về hợp tác quốc tế thuộc các ngành Tư pháp, Tòa án, Viện Kiểm sát, Công an. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương, 8 mục.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chế định hợp tác quốc tế trong luật tố tụng hình sự Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nãi chung, hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè
tông h×nh sù nãi riªng trong c¸c v¨n kiÖn NghÞ quyÕt §¹i héi ®¹i biÓu toµn
quèc lÇn thø VII, VIII, IX, NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung −¬ng lÇn thø 8
(khãa VII), NghÞ quyÕt sè 08-NQ/TW ngµy 02-02-2002 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ
mét sè nhiÖm vô träng t©m c«ng t¸c t− ph¸p trong thêi gian tíi, NghÞ quyÕt
sè 48-NQ/TW ngµy 25-04-2005 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ ChiÕn l−îc x©y dùng vµ
hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010, ®Þnh h−íng ®Õn n¨m
2020, NghÞ quyÕt sè 49- NQ/TW ngµy 02-06-2005 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ ChiÕn
l−îc c¶i c¸ch t− ph¸p ®Õn n¨m 2020. Cô thÓ, ®èi víi viÖc hîp t¸c quèc tÕ trong
ho¹t ®éng tè tông h×nh sù, NghÞ quyÕt sè 49- NQ/TW ngµy 02-06-2005 cña
Bé ChÝnh trÞ vÒ ChiÕn l−îc c¶i c¸ch t− ph¸p ®Õn n¨m 2020, ®· nhÊn m¹nh:
Tæ chøc thùc hiÖn tèt c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ mµ Nhµ n−íc
ta ®· tham gia. TiÕp tôc ký kÕt HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p víi
c¸c n−íc kh¸c, tr−íc hÕt lµ víi c¸c n−íc l¸ng giÒng, c¸c n−íc
trong khu vùc vµ c¸c n−íc cã quan hÖ truyÒn thèng.
T¨ng c−êng sù phèi hîp chung trong ho¹t ®éng phßng
ngõa vµ ®Êu tranh chèng téi ph¹m cã yÕu tè quèc tÕ vµ khñng bè
quèc tÕ víi c¸c tæ chøc Interpol vµ Aseanpol, víi c¶nh s¸t c¸c
n−íc l¸ng giÒng vµ khu vùc, víi c¶nh s¸t mét sè quèc gia cã
nhiÒu c«ng d©n ViÖt Nam sinh sèng, lao ®éng, häc tËp.
§µo t¹o ®ñ sè l−îng c¸n bé t− ph¸p cã tr×nh ®é nghiÖp vô
vµ ngo¹i ng÷ chuyªn s©u vÒ lÜnh vùc t− ph¸p quèc tÕ nh»m b¶o vÖ
quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña Nhµ n−íc, tæ chøc, c«ng d©n ViÖt
Nam, ®¸p øng yªu cÇu héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc.
Qua nghiªn cøu c¸c v¨n kiÖn nãi trªn, cã thÓ rót ra mét sè quan
®iÓm chØ ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ n−íc cÇn qu¸n triÖt trong viÖc n©ng cao hiÖu
qu¶ ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc
tÕ nh− sau:
79
Thø nhÊt, hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù ph¶i
quan triÖt ®−êng lèi, chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vÒ quan hÖ ®èi ngo¹i,
b¸m s¸t vµ phôc vô cã hiÖu qu¶ c¸c nhiÖm vô chÝnh trÞ trong tõng giai ®o¹n
c¸ch m¹ng.
Tr−íc m¾t, cÇn thùc hiÖn tèt chñ tr−¬ng cña §¶ng vÒ t¨ng c−êng
hîp t¸c quèc tÕ vÒ c«ng t¸c t− ph¸p ®−îc thÓ hiÖn trong NghÞ quyÕt sè
08-NQ/TW ngµy 02-02-2002 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ mét sè nhiÖm vô träng
t©m c«ng t¸c t− ph¸p trong thêi gian tíi: Nghiªn cøu, tham kh¶o cã chän
läc kinh nghiÖm quèc tÕ vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan t− ph¸p,
vÒ ®µo t¹o c¸n bé t− ph¸p, vÒ ®Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m, vÒ gi¶i
quyÕt c¸c lo¹i tranh chÊp trªn c¬ së b¶o ®¶m ®éc lËp, chñ quyÒn, an ninh
quèc gia.
Phæ biÕn réng r·i vµ tæ chøc thùc hiÖn tèt c¸c C«ng −íc quèc tÕ,
HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p vµ c¸c HiÖp ®Þnh hîp t¸c phßng, chèng téi
ph¹m mµ Nhµ n−íc ta ®· ký kÕt hoÆc gia nhËp; tiÕp tôc nghiªn cøu viÖc ký
kÕt HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p víi c¸c n−íc kh¸c, tr−íc hÕt lµ víi c¸c n−íc
l¸ng giÒng, c¸c n−íc trong khu vùc vµ c¸c n−íc cã quan hÖ truyÒn thèng.
Hîp t¸c chÆt chÏ víi Trung Quèc, Lµo, C¨mpôchia... trong ®Êu
tranh phßng, chèng téi ph¹m, nhÊt lµ téi ph¹m vÒ ma tóy, bu«n lËu, vËn
chuyÓn vµ l−u hµnh tiÒn gi¶, mua b¸n phô n÷ vµ trÎ em...
Thùc hiÖn chñ tr−¬ng trªn, cÇn tæng kÕt, ®¸nh gi¸ viÖc ¸p dông
nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t
®éng tè tông h×nh sù, rót ra nh÷ng −u ®iÓm, nh−îc ®iÓm, nguyªn nh©n cña
nh÷ng nh−îc ®iÓm ®ã, tõ ®ã ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc.
Thø hai, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p
luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ cÇn ®Æt trong tæng thÓ c¶i c¸ch t−
ph¸p, xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu x©y dùng x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh,
80
gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc,
g¾n víi ®æi míi c«ng t¸c lËp ph¸p, c¶i c¸ch hµnh chÝnh.
ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè
tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ lµ nh»m b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p
cña Nhµ n−íc, tæ chøc vµ c«ng d©n, b¶o ®¶m an ninh quèc gia, gi÷ g×n trËt
tù an toµn x· héi, tõ ®ã thóc ®Èy kinh tÕ, x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn.
T¨ng c−êng hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù ®ang ®−îc
§¶ng vµ Nhµ n−íc coi lµ nhiÖm vô quan träng cña c¶i c¸ch t− ph¸p, bëi lÏ
trong xu thÕ héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc, chóng ta kh«ng thÓ ®Êu tranh
phßng, chèng téi ph¹m nãi chung, t«i ph¹m cã tÝnh quèc tÕ nãi riªng, nÕu
kh«ng cã sù hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù víi c¸c n−íc kh¸c trªn
thÕ giíi.
Thø ba, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p
luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ ph¶i kÕ thõa truyÒn thèng ph¸p lý
cña d©n téc, nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®−îc cña nÒn t− ph¸p x· héi chñ nghÜa;
tiÕp thu cã chän läc nh÷ng kinh nghiÖm cña n−íc ngoµi phï hîp víi hoµn
c¶nh cña n−íc ta vµ yªu cÇu chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ, ®¸p øng ®−îc xu
thÕ ph¸t triÓn cña x· héi trong t−¬ng lai.
Hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù ph¶i ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së
gi÷ g×n, ph¸t huy nh÷ng truyÒn thèng ph¸p lý d©n téc tèt ®Ñp nh− tÝnh nh©n
b¶n, nh©n v¨n trong ho¹t ®éng t− ph¸p, ®ång thêi ph¶i tiÕp thu cã chän läc
nh÷ng kinh nghiÖm lËp ph¸p h×nh sù, tè tông h×nh sù, kinh nghiÖm ®Êu
tranh phßng, chèng téi ph¹m cña c¸c n−íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi, phï hîp
víi nh÷ng ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi cña n−íc ta vµ yªu
cÇu chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ. Hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông
h×nh sù ph¶i mang tÝnh dù b¸o, ®¸p øng xu thÕ ph¸t triÓn cña x· héi trong
t−¬ng lai.
81
3.3. C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ¸p dông nh÷ng quy
®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong
thêi gian tíi ë n−íc ta
3.3.1. Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè
tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ
Trong 20 n¨m tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi, ho¹t ®éng x©y dùng
ph¸p luËt nãi chung, x©y dùng nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh
sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ cña n−íc ta nãi riªng ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu to
lín, kÞp thêi thÓ chÕ hãa ®−êng lèi, chñ tr−¬ng cña §¶ng vÒ lÜnh vùc nµy,
b¶o ®¶m, quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña Nhµ n−íc, tæ chøc, c«ng d©n, gãp
phÇn quan träng vµo cuéc ®Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m cã tÝnh quèc tÕ
ë n−íc ta. Tuy nhiªn, viÖc x©y dùng nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông
h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ cßn chËm trÔ, ch−a ®¸p øng nh÷ng vÊn ®Ò cÇn
n¶y sinh trong thùc tiÔn ¸p dông. Cho ®Õn nay, chóng ta vÉn ch−a cã LuËt
dÉn ®é ng−êi ph¹m téi vµ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï, vÉn ch−a ký
®−îc HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p víi c¸c n−íc cã ®«ng ng−êi ViÖt Nam
sinh sèng, lµm viÖc nh− Hîp chñng quèc Hoa Kú, Liªn bang §øc, Céng
hßa Ph¸p, Céng hßa Philippines, Liªn bang ¤xtr©ylia...
V× vËy, chóng ta ph¶i nhËn thøc ®Çy ®ñ nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n
cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, hîp t¸c quèc tÕ vÒ t− ph¸p nãi
chung, hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù nãi riªng ®Ó chñ
®éng triÓn khai c¸c ho¹t ®éng x©y dùng vµ hoµn thiÖn nh÷ng quy ®Þnh cña
ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ theo lé tr×nh héi nhËp kinh tÕ
quèc tÕ vµ khu vùc, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n−íc.
Theo chóng t«i, h−íng hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè
tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ nh− sau:
Thø nhÊt, ban hµnh LuËt dÉn ®é ng−êi ph¹m téi vµ chuyÓn giao
ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï. LuËt nµy cÇn cã nh÷ng néi dung chñ yÕu sau ®©y:
82
Mét lµ, cã quy ph¹m ghi nhËn ®Þnh nghÜa cña kh¸i niÖm dÉn ®é ng−êi
ph¹m téi vµ kh¸i niÖm chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï.
Kh¸i niÖm dÉn ®é ®· ®−îc quy ®Þnh t¹i LuËt Quèc tÞch ViÖt Nam
®−îc Quèc héi n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam khãa X, th«ng
qua t¹i kú häp thø 3, ngµy 20-05-1998: "DÉn ®é lµ viÖc mét n−íc chuyÓn
giao cho n−íc kh¸c ng−êi cã hµnh vi ph¹m téi hoÆc ng−êi bÞ kÕt ¸n h×nh sù
mµ b¶n ¸n ®· cã hiÖu lùc ph¸p luËt ®ang cã mÆt trªn l·nh thæ cña n−íc
m×nh ®Ó n−íc ®−îc chuyÓn giao truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù hoÆc thi hµnh
h×nh ph¹t ®èi víi ng−êi ®ã". Tõ kh¸i niÖm nµy, cã thÓ ®−a ra kh¸i niÖm dÉn
®é ng−êi ph¹m téi nh− sau: dÉn ®é ng−êi ph¹m téi lµ viÖc mét n−íc chuyÓn
giao cho n−íc kh¸c ng−êi cã hµnh vi ph¹m téi hoÆc ng−êi bÞ kÕt ¸n h×nh sù
mµ b¶n ¸n ®· cã hiÖu lùc ph¸p luËt ®ang cã mÆt trªn l·nh thæ n−íc cña
n−íc m×nh ®Ó n−íc ®−îc chuyÓn giao truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù hoÆc thi
hµnh h×nh ph¹t ®èi víi ng−êi ®ã. Kh¸i niÖm chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n
ph¹t tï ®−îc hiÓu lµ viÖc mét n−íc chuyÓn giao cho n−íc kh¸c ng−êi bÞ kÕt
¸n ph¹t tï mµ b¶n ¸n ®· cã hiÖu lùc ph¸p luËt ®Ó n−íc ®−îc chuyÓn giao thi
hµnh h×nh ph¹t tï ®èi víi ng−êi mang quèc tÞch n−íc ®ã.
Hai lµ, cã quy ph¹m ghi nhËn ®Þnh nghÜa cña c¸c kh¸i niÖm: ®Èy tr¶
ng−êi ph¹m téi, trôc xuÊt ng−êi vi ph¹m ph¸p luËt vµ tr×nh tù, thñ tôc thùc hiÖn.
§Èy tr¶ ng−êi ph¹m téi lµ biÖn ph¸p ®−îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng
®èi t−îng ph¹m téi ë n−íc ngoµi, sau ®ã lÈn trèn ë n−íc ta. §èi t−îng cña
®Èy tr¶ t−¬ng tù nh− dÉn ®é, nh−ng kh«ng thÓ trao tr¶ ng−êi ph¹m téi bá
trèn b»ng thñ tôc dÉn ®é, v× gi÷a n−íc ta vµ n−íc cã ®èi t−îng ph¹m téi bá
trèn ch−a ký HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p. Nh− vËy, ®Èy tr¶ ng−êi ph¹m téi
lµ viÖc trao tr¶ ng−êi ph¹m téi ë n−íc ngoµi trèn sang ViÖt Nam cho n−íc
ch−a ký HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p víi n−íc ta.
Thñ tôc ®Èy tr¶ ng−êi ph¹m téi ®¬n gi¶n h¬n so víi thñ tôc dÉn ®é
ng−êi ph¹m téi. Th«ng th−êng C¶nh s¸t n−íc ¸p dông ®Èy tr¶, ¸p gi¶i ®èi
83
t−îng tíi ®Þa ®iÓm hai bªn tháa thuËn ®Ó trao tr¶ cho C¶nh s¸t n−íc tiÕp
nhËn. T¹i ®Þa ®iÓm ®ã, C¶nh s¸t n−íc tiÕp nhËn ®äc lÖnh b¾t ®èi t−îng vµ
tiÕn hµnh c¸c thñ tôc tiÕp nhËn ®èi t−îng.
Trôc xuÊt ng−êi vi ph¹m ph¸p luËt còng ®−îc coi lµ mét biÖn ph¸p
thay thÕ dÉn ®é ng−êi ph¹m téi. Kh¸c víi ®Èy tr¶ ng−êi ph¹m téi, trôc xuÊt
ng−êi vi ph¹m ph¸p luËt th−êng ®−îc ¸p dông víi nh÷ng ®èi t−îng ng−êi
n−íc ngoµi vi ph¹m ph¸p luËt cña n−íc së t¹i. Víi môc ®Ých b¶o vÖ an ninh
quèc gia, n−íc së t¹i cã quyÒn trôc xuÊt ng−êi vi ph¹m ph¸p luËt ra khái
l·nh thæ cña n−íc m×nh, mµ kh«ng b¾t buéc ph¶i b¸o tr−íc cho n−íc tiÕp
nhËn. Vi ph¹m ph¸p luËt vÒ xuÊt nhËp c¶nh còng cã thÓ lµ lý do ®Ó n−íc së
t¹i quyÕt ®Þnh trôc xuÊt ®èi t−îng. Do ®ã, kh¸c víi dÉn ®é ng−êi ph¹m téi,
®Èy tr¶ ng−êi ph¹m téi, trôc xuÊt ng−êi vi ph¹m ph¸p luËt kh«ng chØ thuéc
thÈm quyÒn cña c¸c c¬ quan t− ph¸p, mµ cßn thuéc thÈm quyÒn cña c¸c c¬
quan hµnh chÝnh. Thñ tôc trôc xuÊt ®èi t−îng vi ph¹m ph¸p luËt còng
kh«ng phøc t¹p: c¬ quan cã thÈm quyÒn cña n−íc së t¹i ra quyÕt ®Þnh trôc
xuÊt ®èi t−îng, ®−a kÎ bÞ trôc xuÊt ra s©n bay hoÆc ra khái cöa khÈu quèc tÕ
cña m×nh, lµ hÕt tr¸ch nhiÖm. §èi t−îng bÞ trôc xuÊt sÏ bÞ nhËp c¶nh vµo
n−íc ®· ra quyÕt ®Þnh trôc xuÊt m×nh (n¨m 1998, chÝnh quyÒn Hång K«ng
vµ V−¬ng quèc §an M¹ch ®· xÐt xö 16 c«ng d©n ViÖt Nam nhËp c− tr¸i
phÐp, sau ®ã trôc xuÊt sè ®èi t−îng nµy vÒ ViÖt Nam).
Ba lµ, cã quy ®Þnh vÒ nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña dÉn ®é téi ph¹m
vµ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï, ®ã lµ nguyªn t¾c chñ quyÒn quèc
gia, nguyªn t¾c cã ®i cã l¹i, nguyªn t¾c téi ph¹m kÐp (double criminality),
nguyªn t¾c quèc tÞch (extradition of national). Néi dung nguyªn t¾c chñ
quyÒn quèc gia vµ nguyªn t¾c cã ®i cã l¹i ®· ®−îc ®Ò cËp ë trªn, chóng t«i
chØ ®i s©u, lµm râ vÒ nguyªn t¾c t«i ph¹m kÐp vµ nguyªn t¾c quèc tÞch.
Kh¸i niÖm téi ph¹m kÐp ®Ó chØ nh÷ng téi ph¹m cã thÓ bÞ ®iÒu tra,
truy tè, xÐt xö ë c¶ n−íc yªu cÇu dÉn ®é vµ n−íc ®−îc yªu cÇu dÉn ®é. §iÒu
84
®ã cã nghÜa, mét hµnh vi nguy hiÓm cho x· h«i bÞ coi lµ téi ph¹m kÐp khi
ph¸p luËt h×nh sù cña n−íc yªu cÇu dÉn ®é vµ n−íc ®−îc yªu cÇu dÉn ®é
®Òu coi lµ téi ph¹m.
Trong dÉn ®é ng−êi ph¹m téi vµ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï,
nguyªn t¾c téi ph¹m kÐp biÓu hiÖn ë chç, ViÖt Nam cã quyÒn tõ chèi dÉn ®é
hoÆc tõ chèi nhËn chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï, nÕu theo ph¸p luËt
h×nh sù cña ViÖt Nam, hµnh vi cña ng−êi bÞ yªu cÇu dÉn ®é hoÆc ®−îc yªu
cÇu chuyÓn giao kh«ng bÞ coi lµ téi ph¹m. Víi nh÷ng téi ph¹m ®· hÕt thêi
hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù, th× dï cã tháa m·n ®iÒu kiÖn téi ph¹m kÐp
còng vÉn bÞ tõ chèi dÉn ®é. §©y lµ mét trong nh÷ng c¨n cø ®Ó tõ chèi dÉn ®é.
Nguyªn t¾c quèc tÞch ®−îc biÓu hiÖn nh− sau: ViÖt Nam tõ chèi dÉn
®é c«ng d©n cña n−íc m×nh. §Ó b¶o vÖ c«ng d©n n−íc m×nh, HiÕn ph¸p cña
c¸c n−íc trªn thÕ giíi ®Òu ®Ò cËp vÊn ®Ò nµy mét c¸ch trùc tiÕp hoÆc gi¸n
tiÕp vµ LuËt dÉn ®é ng−êi ph¹m téi cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi ®Òu quy
®Þnh ®©y lµ mét trong nh÷ng c¨n cø ®Ó tõ chèi dÉn ®é. C¸c n−íc theo hÖ
thèng ph¸p luËt ch©u ¢u lôc ®Þa thõa nhËn nguyªn t¾c nµy, cßn c¸c n−íc
theo hÖ thèng ph¸p luËt ¸n lÖ (common law) l¹i th−êng kh«ng ¸p dông
nguyªn t¾c nµy. §iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ quan niÖm kh¸c nhau vÒ viÖc thiÕt
lËp quyÒn tµi ph¸n h×nh sù trong c¸c vô ¸n h×nh sù.
Bèn lµ, cã quy ®Þnh vÒ yªu cÇu dÉn ®é, tõ chèi dÉn ®é.
Theo chóng t«i, n−íc ta chØ chÊp nhËn dÉn ®é ng−êi ph¹m téi, nÕu
cã ®ñ c¨n cø chøng minh ng−êi bÞ yªu cÇu dÉn ®é lµ ng−êi ph¹m téi vµ téi
ph¹m do ng−êi ®ã thùc hiÖn lµ lo¹i téi ph¹m cã thÓ ®−îc chÊp nhËn dÉn ®é.
V¨n b¶n yªu cÇu dÉn ®é ®Ó truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ph¶i kÌm
theo lÖnh b¾t gi÷ ®èi t−îng, nh÷ng tµi liÖu, chøng cø, chøng minh ng−êi bÞ
yªu cÇu dÉn ®é ®· thùc hiÖn hµnh vi cÊu thµnh téi ph¹m ®−îc ph¸p luËt
h×nh sù quy ®Þnh. LÖnh b¾t gi÷ ®èi t−îng ph¶i do c¬ quan cã thÈm quyÒn
85
cña n−íc yªu cÇu dÉn ®é ban hµnh. HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c n−íc lµ thµnh
viªn cña Interpol, ®Òu coi lÖnh truy n· ®á cña Interpol, lµ c¨n cø ®Ó chÊp
nhËn dÉn ®é ng−êi bÞ truy n· gi÷a c¸c n−íc thµnh viªn cña tæ chøc nµy.
Trong tr−êng hîp ng−êi ph¹m téi ®· g©y ra thiÖt h¹i vËt chÊt, ph¶i ghi râ
møc ®é thiÖt h¹i.
V¨n b¶n yªu cÇu dÉn ®é ®Ó thi hµnh ¸n ph¶i kÌm theo b¶n ¸n h×nh
sù ®· cã hiÖu lùc ph¸p luËt, nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt h×nh sù ®−îc ¸p
dông lµm c¨n cø ®Ó kÕt ¸n. NÕu ng−êi bÞ kÕt ¸n ®· thi hµnh mét phÇn h×nh
ph¹t, th× ph¶i th«ng b¸o vÒ viÖc thi hµnh nµy.
Nh÷ng quy ®Þnh vÒ tõ chèi dÉn ®é t−¬ng tù nh− quy ®Þnh t−¬ng øng
t¹i §iÒu 344 Bé luËt tè tông h×nh sù n¨m 2003.
N¨m lµ, cã quy ®Þnh vÒ t¹m gi÷ ®Ó dÉn ®é.
Sau khi nhËn ®−îc yªu cÇu dÉn ®é, n−íc nhËn ®−îc yªu cÇu ph¶i ¸p
dông nh÷ng biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó truy t×m ng−êi bÞ yªu cÇu dÉn ®é ®ang
bá trèn vµ ra lÖnh b¾t gi÷. Trong tr−êng hîp ch−a nhËn ®−îc v¨n b¶n yªu
cÇu dÉn ®é, nh−ng ®· cã ®Ò nghÞ dÉn ®é qua c¸c kªnh th«ng tin kh¸c, th× cã
thÓ ra lÖnh b¾t ®èi t−îng víi tÝnh chÊt lµ b¾t ng−êi trong tr−êng hîp khÈn cÊp.
S¸u lµ, cã quy ®Þnh vÒ tr−êng hîp nhiÒu n−íc yªu cÇu dÉn ®é cïng
mét ®èi t−îng.
Trªn thùc tÕ, cã nh÷ng tr−êng hîp mét n−íc nhËn ®−îc yªu cÇu dÉn
®é cña nhiÒu quèc gia vÒ cïng mét ®èi t−îng, vÒ cïng mét téi danh hay
nhiÒu téi danh kh¸c nhau vµ n−íc ®−îc yªu cÇu ph¶i lùa chän ®Ó chÊp nhËn
mét trong c¸c yªu cÇu dÉn ®é ®ã. Theo chóng t«i, trong LuËt dÉn ®é ng−êi
ph¹m téi vµ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï cã quy ®Þnh theo h−íng:
viÖc lùa chän sÏ ®−îc tiÕn hµnh trªn c¬ së ph©n tÝch tÝnh chÊt, møc ®é nguy
hiÓm cho x· héi cña hµnh vi ph¹m téi, thêi gian, ®Þa ®iÓm ph¹m téi, quèc
tÞch cña ng−êi bÞ yªu cÇu dÉn ®é vµ thêi gian göi yªu cÇu dÉn ®é.
86
B¶y lµ, cã quy ®Þnh vÒ qu¸ c¶nh.
LuËt dÉn ®é ng−êi ph¹m téi vµ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï
cã quy ®Þnh theo h−íng: viÖc lµm thñ tôc xin qu¸ c¶nh còng ph¶i ®−îc thùc
hiÖn nh− thñ tôc xin dÉn ®é, v× thùc chÊt nã còng lµ viÖc dÉn ®é ®èi t−îng
qua l·nh thæ n−íc ta cho mét quèc gia kh¸c.
T¸m lµ, cã quy ®Þnh vÒ th«ng b¸o kÕt qu¶ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh
sù ®èi víi ng−êi bÞ dÉn ®é.
§Ó thÓ hiÖn sù t«n träng vµ duy tr× mèi quan hÖ h÷u nghÞ víi c¸c
quèc gia kh¸c trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù, LuËt dÉn ®é ng−êi ph¹m téi
vµ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï cã quy ®Þnh theo h−íng: sau khi tiÕn
hµnh c¸c ho¹t ®éng tè tông, c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn tiÕn hµnh tè tông
cña n−íc ta ph¶i th«ng b¸o kÕt qu¶ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®èi víi
ng−êi bÞ dÉn ®é cho n−íc ®−îc yªu cÇu dÉn ®é biÕt. NÕu b¶n ¸n h×nh sù ®·
cã hiÖu lùc ph¸p luËt th× c¬ quan cã thÈm quyÒn tiÕn hµnh tè tông cña n−íc
ta göi b¶n sao b¶n ¸n cho n−íc ®−îc yªu cÇu dÉn ®é biÕt.
ChÝn lµ, cã quy ®Þnh vÒ c¬ quan ®Çu mèi thùc hiÖn liªn hÖ vÒ dÉn ®é
ng−êi ph¹m téi.
§Ó viÖc hîp t¸c quèc tÕ vÒ dÉn ®é ng−êi ph¹m téi ®−îc thuËn tiÖn,
thèng nhÊt, LuËt dÉn ®é ng−êi ph¹m téi vµ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n
ph¹t tï cã quy ®Þnh theo h−íng: ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao lµ c¬ quan
®Çu mèi thùc hiÖn hîp t¸c quèc tÕ vÒ dÉn ®é ng−êi ph¹m téi.
M−êi lµ, cã quy ®Þnh vÒ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï.
LuËt dÉn ®é ng−êi ph¹m téi vµ chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï
cÇn cã quy ®Þnh vÒ c¸c vÊn ®Ò sau:
a) §iÒu kiÖn chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï. Mét trong nh÷ng
®iÒu kiÖn chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï lµ ng−êi ®ã ph¶i ®ång ý víi
87
viÖc chuyÓn giao. Së dÜ ph¶i quy ®Þnh nh− vËy v× nÕu ng−êi ®ã ®ång ý, th×
viÖc gi¸o dôc, c¶i t¹o ®èi víi ng−êi ®ã sÏ ®−îc thùc hiÖn dÔ dµng h¬n. H¬n
n÷a, sÏ lµ kh«ng nh©n ®¹o, nÕu buéc ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï ph¶i thi hµnh
¸n ë n−íc n¬i ng−êi ®ã mang quèc tÞch, trong khi nh÷ng ng−êi th©n cña
ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï ®ang ë n−íc n¬i ng−êi ®ã bÞ kÕt ¸n.
b) Ph−¬ng ph¸p tiÕn hµnh chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï.
c) Tr×nh tù, thñ tôc chuyÓn giao.
Thø hai, c¸c tæ chøc téi ph¹m quèc tÕ ®ang vµ sÏ t¨ng c−êng liªn
kÕt víi c¸c b¨ng nhãm téi ph¹m ë ViÖt Nam ®Ó ho¹t ®éng, g©y thiÖt h¹i cho
nhiÒu quèc gia, trong ®ã cã ViÖt Nam. §Ó chèng l¹i sù liªn kÕt nµy, c¸c c¬
quan b¶o vÖ ph¸p luËt c¸c n−íc cã liªn quan, nhÊt lµ c¸c n−íc cã nhiÒu
ng−êi ViÖt Nam sinh sèng hoÆc cã chung ®−êng biªn giíi víi ViÖt Nam,
còng ph¶i phèi hîp víi nhau chÆt chÏ h¬n. Môc tiªu cña sù hîp t¸c trong
lÜnh vùc nµy cã nhiÒu, nh−ng môc tiªu quan träng nhÊt lµ ng¨n chÆn tõ xa
sù x©m nhËp cña c¸c tæ chøc téi ph¹m quèc tÕ vµo n−íc ta, bãc gì tËn gèc
c¸c ®−êng d©y téi ph¹m quèc tÕ cã liªn quan ®Õn ViÖt Nam, trong ®ã cã
c¸c tæ chøc khñng bè quèc tÕ do bän ph¶n ®éng ng−êi ViÖt sèng l−u vong ë
n−íc ngoµi cÇm ®Çu. §Ó t¹o c¬ së ph¸p lý cho viÖc hîp t¸c nµy, c¸c c¬
quan chøc n¨ng cÇn nghiªn cøu, ®Ò xuÊt Nhµ n−íc ta gia nhËp c¸c ®iÒu uíc
quèc tÕ ®a ph−¬ng nh− C«ng −íc quèc tÕ vÒ chèng téi ph¹m cã tæ chøc
xuyªn quèc gia, NghÞ ®Þnh th− vÒ chèng bu«n b¸n ng−êi..., khÈn tr−¬ng
®µm ph¸n, ký kÕt c¸c HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p víi c¸c n−íc cã nhiÒu
ng−êi ViÖt Nam sinh sèng nh− Hîp chñng quèc Hoa Kú, Liªn bang §øc,
Céng hßa Ph¸p, Céng hßa Philippines, Liªn bang ¤xtr©ylia... §èi víi
nh÷ng n−íc mµ Nhµ n−íc ta ®· ký HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p, qua thùc
tiÔn thùc hiÖn, c¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn nghiªn cøu ®Ò xuÊt ®Ó kÞp thêi
söa ®æi, bæ sung cho phï hîp víi t×nh h×nh míi ë ViÖt Nam còng nh− ë
n−íc ®èi t¸c.
88
Thø ba, ®èi víi c¸c n−íc cã chung ®−êng biªn giíi víi ViÖt Nam
nh− Céng hßa d©n chñ nh©n d©n Lµo, Céng hßa nh©n d©n Trung Hoa,
V−¬ng quèc Campuchia, cÇn tiÕp tôc cñng cè mèi quan hÖ h÷u nghÞ, hîp
t¸c th©n thiÖn gi÷a c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt ®Ó ®Êu tranh cã hiÖu qu¶
víi téi ph¹m cã tÝnh quèc tÕ. §Æc biÖt, ph¶i nghiªn cøu x©y dùng Quy chÕ
phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt cña c¸c tØnh cã chung ®−êng
biªn giíi ®Ó cïng nhau kiÓm so¸t ®−êng biªn giíi, phßng, chèng téi ph¹m ë
c¸c khu vùc biªn giíi, nhÊt lµ c¸c lo¹i téi ph¹m nh− bu«n lËu, bu«n b¸n phô
n÷, trÎ em, c−íp biÓn... ViÖc phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt
cña c¸c tØnh cã chung ®−êng biªn giíi ph¶i ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch th−êng
xuyªn, cô thÓ, nhanh nh¹y, nh−ng ph¶i trªn c¬ së qu¸n triÖt ®−êng lèi ®èi
ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ta, t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn vµ toµn vÑn
l·nh thæ cña nhau, kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc cña nhau, b×nh ®¼ng vµ
cïng cã lîi.
3.3.2. Gi¶i ph¸p t¨ng c−êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o
dôc nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ
Nhµ n−íc qu¶n lý x· héi b»ng ph¸p luËt, kh«ng ngõng t¨ng c−êng
ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa lµ mét nguyªn t¾c hiÕn ®Þnh ®−îc ghi nhËn t¹i
§iÒu 12 HiÕn ph¸p n¨m 1992 cña n−íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt
Nam. Tuy nhiªn, muèn qu¶n lý x· héi, qu¶n lý nhµ n−íc b»ng ph¸p luËt, th×
tõ nhµ qu¶n lý ®Õn mäi c¸n bé c«ng chøc, c«ng d©n ph¶i hiÓu biÕt ph¸p
luËt, tõ ®ã h×nh thµnh tri thøc ph¸p luËt, t×nh c¶m ®èi víi ph¸p luËt vµ cã
nh÷ng hµnh vi, xö sù phï hîp víi yªu cÇu cña ph¸p luËt.
§èi víi hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù, cho dï cã
c¬ cÊu tæ chøc, m« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng tèt, nh−ng nÕu kh«ng
lµm tèt c«ng t¸c phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt, nhÊt lµ nh÷ng quy ®Þnh cña
ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ, th× hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ sÏ
89
kh«ng cao. C«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt nãi chung,
nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ nãi riªng,
cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong viÖc hç trî c«ng t¸c ®iÒu tra, truy tè,
xÐt xö, thi hµnh ¸n h×nh sù ®¹t hiÖu qu¶, bëi lÏ khi c¸n bé c¸c c¬ quan chøc
n¨ng vµ nh©n d©n cã nhËn thøc ®óng, hiÓu râ vÊn ®Ò, hä sÏ cã quyÕt ®Þnh,
hµnh ®éng ®óng, t«n träng ph¸p luËt vµ lµm theo c¸c qui ®Þnh cña ph¸p
luËt. V× vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ viÖc ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p
luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ, ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn
truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt, nhÊt lµ tõ c¬ së. CÇn tËp trung mét sè
viÖc sau ®©y:
Thø nhÊt, ®Ó nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp
t¸c quèc tÕ ®i vµo cuéc sèng, th× c¸c quy ®Þnh cña nã tr−íc hÕt ph¶i râ rµng,
dÔ hiÓu vµ ph¶i ®−îc tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ®Ó c¬ quan cã thÈm
quyÒn tiÕn hµnh tè tông, còng nh− ng−êi d©n ®−îc biÕt, hiÓu ®−îc theo
®óng tinh thÇn cña ®iÒu luËt.
Thø hai, c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt ®ãng
mét vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao ý thøc ph¸p luËt cña nh©n d©n.
C¸c cÊp ñy §¶ng, chÝnh quyÒn cÇn quan t©m chØ ®¹o, gióp c¸c c¬ quan b¶o
vÖ ph¸p luËt, phèi hîp víi c¸c c¬ quan, tæ chøc cã liªn quan tæ chøc phæ
biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt nãi chung, nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông
h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ nãi riªng. Ph¶i coi ®©y lµ ho¹t ®éng th−êng
xuyªn, liªn tôc cña cÊp ñy, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng.
Thø ba, c¸n bé c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn tiÕn hµnh tè tông ph¶i
x¸c ®Þnh râ viÖc häc tËp, nghiªn cøu ®Ó hiÓu biÕt ph¸p luËt tè tông h×nh sù
nãi chung, nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ
nãi riªng nh»m thi hµnh nghiªm chØnh ph¸p luËt lµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh.
C¸n bé c¸c c¬ quan nµy ph¶i lµ nh÷ng ng−êi g−¬ng mÉu trong viÖc gi÷ g×n
90
kû c−¬ng, phÐp n−íc vµ gãp phÇn phæ biÕn gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ lÜnh vùc
nµy trong nh©n d©n.
Nh÷ng ®èi t−îng vi ph¹m ph¸p luËt lµ ng−êi n−íc ngoµi còng cÇn
®−îc phæ biÕn nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c
quèc tÕ ®Ó hä n¾m, thùc hiÖn nh÷ng quyÒn vµ nghÜa vô mµ ph¸p luËt quy
®Þnh ®èi víi hä. MÆt kh¸c, còng cÇn phæ biÕn kÞp thêi, ®Çy ®ñ nh÷ng quy
®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ ®Õn c¸c tÇng líp nh©n
d©n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c«ng d©n n©ng cao ý thøc tù gi¸c, chñ ®éng t×m hiÓu,
chÊp hµnh ph¸p luËt nãi chung.
Thø t−, ph¶i x©y dùng ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch tuyªn truyÒn, phæ
biÕn, gi¸o dôc nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c
quèc tÕ cô thÓ, cã träng t©m, träng ®iÓm, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña
c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt, tr×nh ®é d©n trÝ cña tõng vïng, miÒn, ®Þa
ph−¬ng, tõng ®èi t−îng; b¸m s¸t sù chØ ®¹o, h−íng dÉn cña cÊp trªn, ®ång
thêi ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o cña ®Þa ph−¬ng, c¬ së.
Néi dung phæ biÕn, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p
luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ tËp trung vµo PhÇn thø t¸m - Hîp t¸c
quèc tÕ Bé luËt tè tông h×nh sù n¨m 2003, c¸c HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p
mµ Nhµ n−íc ta ®· ký kÕt víi c¸c n−íc, c¸c HiÖp ®Þnh mµ ChÝnh phñ n−íc
Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ®· ký vÒ hîp t¸c ®Êu tranh chèng
bu«n b¸n ma tóy bÊt hîp ph¸p, téi ph¹m cã tæ chøc vµ khñng bè quèc tÕ
víi ChÝnh phñ mét sè n−íc trªn thÕ giíi; c¸c HiÖp ®Þnh, tháa thuËn mµ Bé
C«ng an n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ®· ký kÕt vÒ hîp t¸c,
h÷u nghÞ vµ ®Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m víi Bé Néi vô Liªn bang
Nga, Bé C«ng an Céng hßa nh©n d©n Trung Hoa...
Ph−¬ng ph¸p, h×nh thøc tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt
ph¶i linh ho¹t, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ®Þa ph−¬ng, ®Ó c¸c cÊp c¸c ngµnh,
91
c¸c c¬ quan, ®oµn thÓ cã thÓ hiÓu s©u vÞ trÝ, vai trß, tÇm quan träng cña hîp
t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù, qua ®ã, x¸c ®Þnh râ tr¸ch
nhiÖm cña m×nh trong viÖc phèi hîp, hç trî, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¬ quan
cã thÈm quyÒn tiÕn hµnh tè tông hoµn thµnh nhiÖm vô ®−îc giao. §èi víi
c«ng d©n, cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¶i thÝch ph¸p
luËt vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù ®Ó mäi ng−êi hiÓu
®−îc nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc t«n träng vµ thùc hiÖn
nghiªm chØnh c¸c quyÕt ®Þnh cña c¬ quan cã thÈm quyÒn.
N©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c, sö dông tñ s¸ch ph¸p luËt ë x·,
ph−êng, v× ®©y lµ nguån cung cÊp th«ng tin ph¸p luËt quan träng cho
ng−êi d©n.
Thø n¨m, Nhµ n−íc cÇn quan t©m ®Çu t− kinh phÝ, ®iÒu kiÖn b¶o
®¶m cho ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt nãi chung,
nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ nãi riªng.
X©y dùng vµ ®−a vµo sö dông réng r·i c¸c c¬ së d÷ liÖu ph¸p luËt ®iÖn tö ®Ó
c¸n bé, nh©n d©n dÔ dµng truy cËp, t×m hiÓu c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt, trong ®ã
cã c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh
sù. H×nh thµnh trang chñ cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn tiÕn hµnh tè tông
®Ó nh©n d©n cã thÓ truy cËp th«ng tin vÒ c¸c b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh h×nh sù cña
Tßa ¸n cã hiÖu lùc thi hµnh, nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh h×nh
sù cña Tßa ¸n n−íc ngoµi ®−îc c¬ quan cã thÈm quyÒn c«ng nhËn vµ cho
thi hµnh t¹i ViÖt Nam...
Thø s¸u, cïng víi viÖc ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn,
gi¸o dôc ph¸p luËt, c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn tiÕn hµnh tè tông cÇn lùa
chän c¸c vô thùc hiÖn t−¬ng trî t− ph¸p ®iÓn h×nh, nh÷ng tr−êng hîp dÉn
®é ng−êi ph¹m téi, tõ chèi dÉn ®é ng−êi ph¹m téi ®Ó n©ng cao ý thøc cña
ng−êi d©n vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong häat ®éng tè tông h×nh sù.
92
3.3.3. Gi¶i ph¸p vÒ c«ng t¸c tæ chøc, c¸n bé cã nhiÖm vô thùc hiÖn
hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù
NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø ba Ban chÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng
khãa VIII vÒ chiÕn l−îc thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa
®Êt n−íc ®· chØ râ: "C¸n bé lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña c¸ch
m¹ng, g¾n liÒn víi vËn mÖnh cña §¶ng, cña ®Êt n−íc vµ chÕ ®é, lµ kh©u
then chèt trong x©y dùng §¶ng".
§èi víi lÜnh vùc hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù,
c«ng t¸c tæ chøc, c¸n bé cã vai trß rÊt quan träng.
Tr−íc hÕt, vÒ tæ chøc, bé m¸y cã nhiÖm vô thùc hiÖn hîp t¸c quèc
tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù, trong ba ngµnh C«ng an, Tßa ¸n, ViÖn
KiÓm s¸t, th× chØ cã Bé C«ng an thµnh lËp V¨n phßng Interpol trùc thuéc
Tæng côc C¶nh s¸t nh©n d©n. §Ó c«ng t¸c hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè
tông h×nh sù ®i vµo nÒ nÕp, Bé C«ng an cã ChØ thÞ sè 04/CT-BNV (V12) ngµy
03-01-1998 vµ Quy ®Þnh t¹m thêi sè 03/Q§-BNV (V12) ngµy 03-01-1998
cña Bé C«ng an vÒ c«ng t¸c ®èi ngo¹i cña lùc l−îng C«ng an nh©n d©n hiÖn
nay. C¸n bé, chiÕn sÜ C«ng an nh©n d©n ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c, yªu
cÇu ®· ®Ò ra trong hai v¨n b¶n nµy khi thùc hiÖn c¸c yªu cÇu vÒ trao ®æi
th«ng tin, tiÕp xóc, trao ®æi, lµm viÖc víi ®¹i diÖn Interpol, Aseapol, sÜ quan
liªn l¹c cña C¶nh s¸t c¸c n−íc t¹i ViÖt Nam vµ khi ra n−íc ngoµi lµm
nhiÖm vô.
C¸c ngµnh Tßa ¸n, ViÖn KiÓm s¸t ch−a cã c¸c bé phËn chuyªn tr¸ch
theo dâi hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù. Theo chóng t«i,
nÕu hai ngµnh Tßa ¸n, ViÖn KiÓm s¸t kh«ng thµnh lËp c¸c bé phËn chuyªn
s©u vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong häat ®éng tè tông h×nh sù, th× còng cÇn bè trÝ
c¸n bé theo dâi vÊn ®Ò nµy trong V¨n phßng. Ba ngµnh C«ng an, Tßa ¸n,
ViÖn KiÓm s¸t ph¶i x©y dùng vµ thùc hiÖn tèt Quy chÕ phèi hîp trong gi÷a
93
C«ng an, Tßa ¸n, ViÖn KiÓm s¸t vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông
h×nh sù.
Cuéc ®Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m cã tÝnh quèc tÕ ®ßi hái ph¶i
ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña toµn x· héi, sö dông ®ång bé c¸c biÖn
ph¸p, trong ®ã c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt ®ãng vai trß nßng cèt. §Ó viÖc
hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc nµy cã hiÖu qu¶ cao, c¸c c¬ quan b¶o vÖ
ph¸p luËt ph¶i sím h×nh thµnh c¸c ®¬n vÞ chuyªn tr¸ch ®Êu tranh phßng,
chèng téi ph¹m cã tÝnh quèc tÕ, tËp trung c¸c c¸n bé giái vÒ nghiÖp vô, cã
hiÓu biÕt s©u vÒ ph¸p luËt ViÖt Nam vµ ph¸p luËt quèc tÕ, cã tr×nh ®é ngo¹i
ng÷, cã kinh nghiÖm nhÊt ®Þnh vÒ hîp t¸c quèc tÕ... vÒ c«ng t¸c ë c¸c ®¬n
vÞ nµy. Thùc tiÔn ®· chØ ra r»ng, nÕu thiÕu c¸c lùc l−îng chuyªn s©u, chóng
ta kh«ng thÓ ®Êu tranh phßng, chèng cã hiÖu qu¶ víi c¸c tæ chøc téi ph¹m
quèc tÕ cÊu kÕt víi c¸c b¨ng nhãm téi ph¹m trong n−íc ho¹t ®éng, g©y
thiÖt h¹i cho quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña Nhµ n−íc Céng hßa x· héi chñ
nghÜa ViÖt Nam.
C¸c ngµnh C«ng an, Tßa ¸n, ViÖn KiÓm s¸t cÇn x©y dùng nh÷ng
tiªu chuÈn cô thÓ cho sè c¸n bé ®−îc giao nhiÖm vô hîp t¸c quèc tÕ trong
ho¹t ®éng tè tông h×nh sù, ®ång thêi tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p cô thÓ sau:
Thø nhÊt, tæ chøc häc tËp c¸c NghÞ quyÕt cña §¶ng, nhÊt lµ NghÞ
quyÕt sè 08-NQ/TW ngµy 02-02-2002 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ mét sè nhiÖm vô
träng t©m c«ng t¸c t− ph¸p trong thêi gian tíi, NghÞ quyÕt sè 48-NQ/TW
ngµy 25-04-2005 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ ChiÕn l−îc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ
thèng ph¸p luËt ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010, ®Þnh h−íng ®Õn n¨m 2020, NghÞ
quyÕt sè 49- NQ/TW ngµy 02-06-2005 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ ChiÕn l−îc c¶i
c¸ch t− ph¸p ®Õn n¨m 2020.
Thø hai, trªn c¬ së tiªu chÝ biªn chÕ c¸n bé cña tõng ngµnh, cÇn
nghiªn cøu bè trÝ c¸n bé lµm c«ng t¸c hîp t¸c quèc tÕ mét c¸ch chÆt chÏ.
94
Quy ho¹ch vµ ®µo t¹o c¸n bé l·nh ®¹o c«ng t¸c hîp t¸c quèc tÕ ph¶i ®¸p
øng ®óng nh÷ng tiªu chuÈn nªu trªn vµ tiªu chuÈn do Bé Néi vô quy ®Þnh.
Thø ba, t¨ng c−êng c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng, n©ng cao tr×nh ®é
n¨ng lùc c¸n bé thùc hiÖn nhiÖm vô hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông
h×nh sù. Chó träng båi d−ìng, ph¸t huy tr×nh ®é, t¸c dông thi hµnh nhiÖm
vô cña sè c¸n bé míi tuyÓn lµm c«ng t¸c nµy.
TiÕp tôc tranh thñ, vËn ®éng thªm c¸c dù ¸n míi, c¸c nguån tµi trî
cña c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ n−íc ngoµi, phôc vô viÖc t×m hiÓu kinh nghiÖm
vÒ hîp t¸c quèc tÕ, nghiªn cøu, ®µo t¹o c¸n bé chuyªn tr¸ch vÒ lÜnh vùc
nµy, hç trî viÖc t¨ng c−êng n¨ng lùc, hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña c¸c ®¬n vÞ ®−îc
giao nhiÖm vô hîp t¸c quèc tÕ thuéc Bé C«ng an, Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao,
ViÖn KiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao.
Tæ chøc c¸c khãa båi d−ìng nghiÖp vô chèng téi ph¹m cã tÝnh quèc
tÕ ë n−íc ngoµi hoÆc mêi chuyªn gia c¸c n−íc tiªn tiÕn, cã nhiÒu kinh
nghiÖm sang n−íc ta gi¶ng d¹y, ®Ó tiÕp thu cã chän läc kinh nghiÖm cña
c¸c n−íc trong lÜnh vùc nµy. C¸c c¬ së ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé c¸c c¬
quan b¶o vÖ ph¸p luËt nh− Häc viÖn T− ph¸p, Tr−êng båi d−ìng nghiÖp vô
kiÓm s¸t, Häc viªn An ninh nh©n d©n, Häc viªn C¶nh s¸t nh©n d©n, §¹i häc
An ninh nh©n d©n, §¹i häc C¶nh s¸t nh©n d©n... cÇn khÈn tr−¬ng biªn so¹n
gi¸o tr×nh vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong ®Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m cã tÝnh
quèc tÕ ®Ó viÖc hîp t¸c thùc sù ®i vµo chiÒu s©u, cã nÒn nÕp, chÝnh quy,
hiÖn ®¹i, ®¹t hiÖu qu¶ cao, phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña nh©n
lo¹i tiÕn bé.
Thø t−, coi träng c«ng t¸c chÝnh trÞ, t− t−ëng trong sè c¸n bé ®−îc
giao nhiÖm vô hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù, lµm cho sè
c¸n bé nµy yªn t©m c«ng t¸c, g¾n bã víi c«ng viÖc, kh«ng vi ph¹m kû luËt,
qu¸n triÖt vµ chÊp hµnh tèt ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ
95
ph¸p luËt cña Nhµ n−íc. Ph¶i cñng cè, ph¸t huy vai trß l·nh ®¹o cña c¸c
cÊp ñy §¶ng trong c¸c ®¬n vÞ ®−îc giao nhiÖm vô hîp t¸c quèc tÕ, g¾n
c«ng t¸c chuyªn m«n víi c«ng t¸c chÝnh trÞ, t− t−ëng. Ph¸t ®éng c¸c phong
trµo thi ®ua, vËn dông chÝnh s¸ch ®éng viªn, khen th−ëng, kÓ c¶ b»ng vËt
chÊt lÉn tinh thÇn ®èi víi tõng ®¬n vÞ, c¸ nh©n cã thµnh tÝch trong hîp t¸c
quèc tÕ. §ång thêi, siÕt chÆt c¸c biÖn ph¸p kû luËt, thi hµnh kû luËt ®èi víi
sè c¸n bé dao ®éng vÒ t− t−ëng hoÆc cã sai ph¹m trong khi thi hµnh c«ng
vô, b¶o ®¶m lùc l−îng ®−îc giao nhiÖm vô hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng
tè tông h×nh sù ph¶i thËt sù trong s¹ch, v÷ng m¹nh.
Thø n¨m, Nhµ n−íc cÇn quan t©m cung cÊp kinh phÝ vµ c¸c ®iÒu
kiÖn cÇn thiÕt kh¸c ®Ó lùc l−îng C¶nh s¸t cã m¹ng l−íi sÜ quan liªn l¹c ë
c¸c n−íc cã ®«ng ViÖt kiÒu lµm ¨n, sinh sèng. C¸c sÜ quan liªn l¹c ph¶i ®¸p
øng ®−îc c¸c tiªu chÝ sau:
- Cã phÈm chÊt, ®¹o ®øc tèt; tuyÖt ®èi trung thµnh víi Tæ quèc, víi
§¶ng vµ nh©n d©n, s½n sµng b¶o vÖ §¶ng, b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
- Cã ý thøc tæ chøc kû luËt cao, gi÷ g×n bÝ mËt trong khi thi hµnh
nhiÖm vô.
- Cã t− t−ëng v÷ng vµng, s½n sµng hoµn thµnh tèt mäi nhiÖm vô mµ
§¶ng vµ nh©n d©n giao phã.
- §−îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt vÒ ph¸p luËt ViÖt Nam vµ
ph¸p luËt quèc tÕ.
- Cã n¨ng lùc, kinh nghiÖm c«ng t¸c vÒ ®iÒu tra téi ph¹m.
- Th«ng th¹o ngo¹i ng÷ cña n−íc së t¹i ®Ó cã thÓ ®éc lËp trong giao
tiÕp, lµm viÖc víi phÝa ®èi t¸c.
- BiÕt l¸i xe, sö dông vi tÝnh, sö dông thµnh th¹o c¸c ph−¬ng tiÖn
th«ng tin liªn l¹c.
96
- Cã kh¶ n¨ng giao tiÕp, quan hÖ ngo¹i giao. Cã tr×nh ®é tæng hîp,
khai th¸c, ph©n tÝch th«ng tin.
Ph¶i quy ®Þnh râ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña sÜ quan liªn
l¹c trong mèi quan hÖ víi §¹i sø qu¸n ViÖt Nam t¹i n−íc së t¹i, víi C¶nh
s¸t n−íc b¹n, c¸c c¬ quan trùc tiÕp chØ huy vÒ nghiÖm vô; quy ®Þnh vÒ mèi
quan hÖ phèi hîp víi sÜ quan liªn l¹c cña ta ë n−íc kh¸c, víi c¸c tæ chøc,
c¸ nh©n ViÖt Nam sinh sèng, lµm viÖc ë n−íc ngoµi.
Thø s¸u, qu¶n lý chÆt chÏ c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c quèc tÕ nãi chung,
hîp t¸c quèc tÕ trong häat ®éng tè tông h×nh sù nãi riªng, kÞp thêi b¸o c¸o,
tham m−u víi c¸c c¬ quan §¶ng, Quèc héi, ChÝnh phñ vÒ c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh.
Ho¹t ®éng hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù ph¶i h−íng vµo
viÖc thùc hiÖn ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ n−íc lµ
cñng cè m«i tr−êng hßa b×nh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a ®Ó gãp phÇn
®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa,
hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc.
97
kÕt luËn
1. Trong lÞch sö lËp ph¸p tè tông h×nh sù ViÖt Nam, c¸c quy ph¹m
ph¸p luËt vÒ hîp t¸c quèc tÕ ®· h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tõ sau C¸ch m¹ng
th¸ng T¸m. ChÕ ®Þnh hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù lÇn ®Çu tiªn
®−îc quy ®Þnh trong Bé luËt tè tông h×nh sù n¨m 2003 cña n−íc ta, cã ý
nghÜa vÒ mÆt lËp ph¸p hÕt søc to lín, ®¸nh dÊu sù tr−ëng thµnh vÒ kü thuËt
lËp ph¸p ë n−íc ta.
§èi víi chÕ ®Þnh hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù, kh¸i niÖm
hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù lµ kh¸i niÖm c¬ b¶n, kh¸i niÖm xuÊt
ph¸t, ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh c¸c quy ph¹m kh¸c cña chÕ ®Þnh hîp t¸c quèc tÕ
trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù nh− nguyªn t¾c hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t
®éng tè tông h×nh sù, thùc hiÖn t−¬ng trî t− ph¸p, tõ chèi thùc hiÖn yªu cÇu
t−¬ng trî t− ph¸p, dÉn ®é ®Ó truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù hoÆc thi hµnh ¸n,
tõ chèi dÉn ®é, viÖc chuyÓn giao hå s¬, vËt chøng cña vô ¸n, viÖc giao
nhËn, chuyÓn giao tµi liÖu, ®å vËt, tiÒn liªn quan ®Õn vô ¸n... ViÖc nhËn
thøc vµ ¸p dông ®óng ®¾n chÕ ®Þnh nµy trong thùc tiÔn lµ b¶o ®¶m quan
träng cho viÖc thùc hiÖn nguyªn t¾c ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa trong lÜnh
vùc hîp t¸c quèc tÕ, nh»m gãp phÇn ®Êu tranh phßng, chèng cã hiÖu qu¶
víi téi ph¹m cã tÝnh quèc tÕ ë n−íc ta.
2. Trong ®iÒu kiÖn ®Êt n−íc më cöa, t×nh h×nh téi ph¹m cã tÝnh
quèc tÕ (hay cßn gäi lµ téi ph¹m xuyªn quèc gia, téi ph¹m cã yÕu tè n−íc
ngoµi), ë n−íc ta diÔn biÕn phøc t¹p vµo cã chiÒu h−íng gia t¨ng. T×nh
tr¹ng ng−êi ViÖt Nam ph¹m téi ë n−íc ngoµi, ng−êi n−íc ngoµi ph¹m téi ë
ViÖt Nam, ng−êi ViÖt Nam ph¹m téi ë trong n−íc bá trèn ra n−íc ngoµi,
ng−êi n−íc ngoµi ph¹m téi ë n−íc ngoµi trèn sang ViÖt Nam, c¸c b¨ng
nhãm téi ph¹m ë trong n−íc cÊu kÕt víi c¸c tæ chøc téi ph¹m n−íc ngoµi
98
lµm, tµng tr÷, vËn chuyÓn, l−u hµnh tiÒn gi¶, c¸c giÊy tê cã gi¸ gi¶ kh¸c,
bu«n lËu vò khÝ, s¶n xuÊt, bu«n b¸n hµng gi¶, s¶n xuÊt, vËn chuyÓn, mua
b¸n tr¸i phÐp chÊt ma tóy, mua b¸n phô n÷, trÎ em, lµm hé chiÕu gi¶... cã
xu h−íng gia t¨ng, g©y ¶nh h−ëng nghiªm träng ®Õn c«ng cuéc ®æi míi cña
n−íc ta.
§Ó ®Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m cã tÝnh quèc tÕ ®¹t hiÖu qu¶
cao, hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc nµy trë thµnh vÊn ®Ò mang tÝnh tÊt yÕu,
phï hîp víi xu thÕ chung cña thêi ®¹i. Tuy nhiªn, t×nh h×nh hîp t¸c quèc tÕ
trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù ë c¸c thêi kú kh¸c nhau, rÊt kh¸c nhau, phô
thuéc vµo bèi c¶nh cña t×nh h×nh quèc tÕ vµ t×nh h×nh cña mçi n−íc ký kÕt.
3. Trong thêi gian qua, hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù, ®· gãp
phÇn quan träng vµo viÖc gi÷ g×n trËt tù kû c−¬ng ph¸p luËt vµ x· héi, gãp
phÇn tÝch cùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¸c quan hÖ hîp t¸c, h÷u nghÞ víi c¬
quan b¶o vÖ ph¸p luËt c¸c n−íc trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, c¸c quy ®Þnh vÒ
hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù còng ®· béc lé mét sè thiÕu
sãt nh− nhiÒu vÊn ®Ò quy ®Þnh rÊt chung chung hoÆc ch−a ®−îc quy ®Þnh,
dÉn ®Õn khã thèng nhÊt ¸p dông ph¸p luËt. Thùc tiÔn hîp t¸c quèc tÕ trong
tè tông h×nh sù còng ®· ®Æt ra mét sè vÊn ®Ò v−íng m¾c cÇn nghiªn cøu
gi¶i quyÕt nh−: tæ chøc, bé m¸y, biªn chÕ c¸n bé lµm c«ng t¸c hîp t¸c quèc
tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù, chøc n¨ng, nhiÖm vô cña sÜ quan liªn
l¹c, c¬ së vËt chÊt, kinh phÝ ho¹t ®éng...
4. Trong thêi gian tíi, ®Ó hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù cã
hiÖu qu¶, gãp phÇn tÝch cùc vµo cuéc ®Êu tranh phßng, chèng téi ph¹m, cÇn
thùc hiÖn tèt mét sè gi¶i ph¸p sau:
- Ph¶i chñ ®éng triÓn khai c¸c ho¹t ®éng x©y dùng vµ hoµn thiÖn
nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ theo lé
tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh
99
tÕ cña ®Êt n−íc. Nghiªn cøu ban hµnh LuËt dÉn ®é ng−êi ph¹m téi vµ
chuyÓn giao ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï. C¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn nghiªn
cøu, ®Ò xuÊt Nhµ n−íc ta gia nhËp c¸c ®iÒu uíc quèc tÕ ®a ph−¬ng nh−
C«ng −íc quèc tÕ vÒ chèng téi ph¹m cã tæ chøc xuyªn quèc gia, NghÞ ®Þnh
th− vÒ chèng bu«n b¸n ng−êi.., khÈn tr−¬ng ®µm ph¸n, ký kÕt c¸c HiÖp
®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p vÒ h×nh sù víi c¸c n−íc cã nhiÒu ng−êi ViÖt Nam
sinh sèng nh− Hîp chñng quèc Hoa Kú, Céng hßa Liªn bang §øc, Céng
hßa Ph¸p, Céng hßa Philippines, Liªn bang ¤xtr©ylia... §èi víi nh÷ng n−íc
mµ Nhµ n−íc ta ®· ký HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p vÒ h×nh sù, qua thùc tiÔn
thùc hiÖn, c¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn nghiªn cøu ®Ò xuÊt ®Ó kÞp thêi söa ®æi,
bæ sung cho phï hîp víi t×nh h×nh míi ë ViÖt Nam còng nh− ë n−íc ®èi t¸c.
- CÇn t¨ng c−êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn nh÷ng quy ®Þnh
cña ph¸p luËt tè tông h×nh sù vÒ hîp t¸c quèc tÕ, nh÷ng v¨n b¶n ph¸p lý
quèc tÕ mµ ViÖt Nam ®· ký kÕt hoÆc gia nhËp vÒ ®Êu tranh phßng, chèng
téi ph¹m cã tÝnh quèc tÕ ®Ó c¸n bé c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt, c¸c
ngµnh, c¸c cÊp, c¸c tÇng líp nh©n d©n nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ vai trß, vÞ trÝ,
néi dung cña c¸c v¨n b¶n nµy ®Ó thùc hiÖn tèt h¬n nh÷ng cam kÕt quèc tÕ
vÒ lÜnh vùc nµy.
- Ph¶i kiÖn toµn tæ chøc, bé m¸y ®−îc giao nhiÖm vô hîp t¸c quèc
tÕ cña c¶ ba ngµnh C«ng an, Tßa ¸n, ViÖn KiÓm s¸t. T¨ng c−êng c«ng t¸c
®µo t¹o, båi d−ìng, n©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc c¸n bé cã nhiÖm vô hîp t¸c
quèc tÕ trong ho¹t ®éng tè tông h×nh sù. Coi träng c«ng t¸c chÝnh trÞ, t−
t−ëng trong sè c¸n bé ®−îc giao nhiÖm vô hîp t¸c quèc tÕ trong ho¹t ®éng
tè tông h×nh sù, lµm cho sè c¸n bé nµy yªn t©m c«ng t¸c, g¾n bã víi c«ng
viÖc, kh«ng vi ph¹m kû luËt, qu¸n triÖt vµ chÊp hµnh tèt ®−êng lèi, chÝnh
s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ ph¸p luËt cña Nhµ n−íc. Ph¶i cñng cè, ph¸t huy
vai trß l·nh ®¹o cña c¸c cÊp ñy §¶ng trong c¸c ®¬n vÞ ®−îc giao nhiÖm vô
hîp t¸c quèc tÕ, g¾n c«ng t¸c chuyªn m«n víi c«ng t¸c chÝnh trÞ, t− t−ëng.
100
- Qu¶n lý chÆt chÏ c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c quèc tÕ nãi chung, hîp t¸c
quèc tÕ trong tè tông h×nh sù nãi riªng, kÞp thêi b¸o c¸o, tham m−u víi c¸c
c¬ quan §¶ng, Quèc héi, ChÝnh phñ vÒ c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh.
Ho¹t ®éng hîp t¸c quèc tÕ trong tè tông h×nh sù ph¶i h−íng vµo
viÖc thùc hiÖn ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ n−íc lµ
cñng cè m«i tr−êng hßa b×nh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a ®Ó gãp phÇn
®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa,
hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc.
101
Danh môc Tµi LiÖu THAM Kh¶o
1. B¸o C«ng an nh©n d©n (2006), sè 466, ngµy 03-08.
2. Bé C«ng an (1977), Tõ ®iÓn nghiÖp vô phæ th«ng, Hµ Néi.
3. Bé C«ng an - V¨n phßng Interpol ViÖt Nam (2001), B¸o c¸o tæng kÕt
c«ng t¸c n¨m 2000, Hµ Néi.
4. Bé C«ng an - V¨n phßng Interpol ViÖt Nam (2003), B¸o c¸o tæng kÕt
c«ng t¸c n¨m 2002, Hµ Néi.
5. Bé C«ng an - V¨n phßng Interpol ViÖt Nam (2004), B¸o c¸o tæng kÕt
c«ng t¸c n¨m 2003, Hµ Néi.
6. Bé luËt h×nh sù cña n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam (1997),
Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
7. Bé luËt h×nh sù n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 1999.
8. Bé luËt tè tông h×nh sù cña Céng hßa Ph¸p (1998), Nxb ChÝnh trÞ quèc
gia, Hµ Néi.
9. Bé luËt tè tông h×nh sù n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 2003.
10. Bé T− ph¸p (1993), Th«ng t− sè 13/HTQT ngµy 25/3 vÒ viÖc thùc hiÖn ñy
th¸c t− ph¸p cña tßa ¸n n−íc ngoµi, Hµ Néi.
11. Bé T− ph¸p (1999), §Ò ¸n cñng cè vµ t¨ng c−êng ho¹t ®éng t−¬ng trî t−
ph¸p gi÷a ViÖt Nam vµ c¸c n−íc, Hµ Néi.
12. Bé T− ph¸p (1999), Thùc hiÖn HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p, ñy th¸c t−
ph¸p quèc tÕ, Tµi liÖu phôc vô b¸o c¸o chuyªn ®Ò, Hµ Néi.
13. Bé T− ph¸p, Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao, ViÖn KiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao,
C¬ quan hîp t¸c quèc tÕ NhËt B¶n Jica (2003), Kû yÕu c¸c Täa ®µm
®−îc tæ chøc t¹i ViÖt Nam trong khu«n khæ dù ¸n Jica, Nxb T− ph¸p,
Hµ Néi.
102
14. Lª C¶m (1999), Hoµn thiÖn ph¸p luËt h×nh sù ViÖt Nam trong giai ®o¹n
x©y dùng Nhµ n−íc ph¸p quyÒn (mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n cña PhÇn
chung), Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.
15. Lª C¶m (2005), "Sù hîp t¸c cña céng ®ång quèc tÕ trong viÖc ®Êu tranh
chèng téi ph¹m vµ dÉn ®é ng−êi ph¹m téi", Tßa ¸n nh©n d©n, (19).
16. NguyÔn Ngäc ChÝ (2001), Gi¸o tr×nh luËt tè tông h×nh sù ViÖt Nam, Nxb §¹i
häc quèc gia Hµ Néi, Hµ Néi.
17. C«ng −íc ®a ph−¬ng vÒ c¸c téi ph¹m vµ mét sè hµnh vi kh¸c ®−îc thùc
hiÖn trªn tµu bay n¨m 1963.
18. C«ng −íc ®a ph−¬ng vÒ trÊn ¸p hµnh vi bÊt hîp ph¸p x©m ph¹m an toµn
hµng kh«ng d©n dông n¨m 1971.
19. C«ng −íc LaHay vÒ trÊn ¸p hµnh vi chiÕm gi÷ bÊt hîp ph¸p tµu bay
n¨m 1970.
20. C«ng −íc quèc tÕ vÒ chèng b¾t cãc con tin n¨m 1973.
21. C«ng −íc quèc tÕ vÒ trÊn ¸p hµnh vi khñng bè b»ng bom n¨m 1997.
22. C«ng −íc quèc tÕ vÒ trÊn ¸p hµnh vi tµi trî cho khñng bè n¨m 1999.
23. C«ng −íc vÒ phßng ngõa vµ trÊn ¸p c¸c téi chèng l¹i ng−êi ®−îc h−ëng
sù b¶o hé quèc tÕ, kÓ c¶ viªn chøc ngo¹i giao n¨m 1973.
24. C«ng −íc vÒ trÊn ¸p c¸c hµnh vi bÊt hîp ph¸p x©m ph¹m an toµn hµnh
tr×nh hµng h¶i n¨m 1988.
25. NguyÔn B¸ DiÕn (2002), Gi¸o tr×nh c«ng ph¸p quèc tÕ, Nxb §¹i häc
quèc gia Hµ Néi, Hµ Néi.
26. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1991), C¸c §¹i héi §¶ng ta, Nxb Sù thËt, Hµ Néi.
27. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1996), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc
lÇn thø VIII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
28. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1998), V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø t− Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng §¶ng khãa VIII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
103
29. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc
lÇn thø IX, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
30. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2002), NghÞ quyÕt sè 08/NQ-TW cña Bé ChÝnh
trÞ ngµy 02/01 vÒ mét sè nhiÖm vô träng t©m c«ng t¸c t− ph¸p trong
thêi gian tíi, Hµ Néi.
31. Ph¹m Hång H¶i (1995), "Mét sè nÐt lÞch sö ph¸t triÓn cña LuËt tè tông
h×nh sù ViÖt Nam trong 50 n¨m qua", Nhµ n−íc vµ Ph¸p luËt, (3).
32. HiÕn ph¸p n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 1992.
33. HiÕn ph¸p ViÖt Nam (1946, 1959, 1980, 1992) (1995), Nxb ChÝnh trÞ
quèc gia, Hµ Néi.
34. HiÖp ®Þnh dÉn ®é gi÷a Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam vµ §¹i Hµn
d©n quèc n¨m 2003.
35. HiÖp ®Þnh dÉn ®é mÉu cña Liªn Hîp Quèc n¨m 1980.
36. HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p vµ ph¸p lý ký kÕt gi÷a Céng hßa x· héi chñ
nghÜa ViÖt Nam vµ c¸c n−íc (2001), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
37. Ph¹m Hç (2005), "Thèng kª h×nh sù, thèng kª téi ph¹m víi vÊn ®Ò hîp
t¸c quèc tÕ trong phßng, chèng téi ph¹m ë ViÖt Nam", KiÓm s¸t, (18).
38. NguyÔn Ngäc Hßa (1991), Téi ph¹m trong luËt h×nh sù ViÖt Nam, Nxb C«ng
an nh©n d©n, Hµ Néi.
39. Khoa LuËt - §¹i häc Quèc gia Hµ Néi (2001), Gi¸o tr×nh LuËt tè tông
h×nh sù, Hµ Néi.
40. LuËt dÉn ®é cña NhËt B¶n (LuËt sè 68 n¨m 1953 ®−îc bæ sung b»ng LuËt
sè 163 n¨m 1954, LuËt sè 86 n¨m 1964 vµ LuËt sè 70 n¨m 1978).
41. Montesquieu (1996), Tinh thÇn ph¸p luËt, Nxb Gi¸o dôc vµ Khoa luËt
Tr−êng §¹i häc Khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n, Hµ Néi.
42. §ç Ngäc Quang (1999), Gi¸o tr×nh téi ph¹m häc, Nxb §¹i häc quèc gia
Hµ Néi, Hµ Néi.
104
43. Tháa thuËn dÉn ®é gi÷a NhËt B¶n vµ Mü (Tháa thuËn sè 3 n¨m 1986).
44. NguyÔn Minh TiÕn (1999), "Thµnh lËp lùc l−îng c¶nh s¸t t− ph¸p mét
yªu cÇu cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch", B¶o vÖ c«ng lý, (13).
45. Th«ng t− liªn bé sè 139/TTLN ngµy 12/3/1984 cña Bé T− ph¸p, ViÖn
KiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao, Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao, Bé Néi vô, Bé
Ngo¹i giao vÒ viÖc thi hµnh HiÖp ®Þnh t−¬ng trî t− ph¸p vµ ph¸p lý
vÒ c¸c vÊn ®Ò d©n sù, gia ®×nh vµ h×nh sù ®· ký gi÷a n−íc ta víi
Liªn X« vµ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, Hµ Néi.
46. Th«ng t− sè 01/2005/TTLT-VKSC-TATC-BCA-BQP, ngµy 01/7/2005 h−íng
dÉn thi hµnh mét sè quy ®Þnh cña ph¸p luËt trong c«ng t¸c thèng kª
h×nh sù, thèng kª téi ph¹m, Hµ Néi.
47. TrÇn Quang TiÖp (2005), "Hîp t¸c quèc tÕ trong ®Êu tranh phßng, chèng
téi ph¹m cã tÝnh chÊt quèc tÕ ë ViÖt Nam tr−íc thÒm gia nhËp WTO",
KiÓm s¸t, (13).
48. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao (1995), C¸c v¨n b¶n vÒ h×nh sù, d©n sù vµ tè
tông, Hµ Néi.
49. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao (2000), B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c ngµnh Tßa ¸n
n¨m 1999, Hµ Néi.
50. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao (2001), B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c ngµnh Tßa ¸n
n¨m 2000, Hµ Néi.
51. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao (2002), B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c ngµnh Tßa ¸n
n¨m 2001, Hµ Néi.
52. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao (2003), B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c ngµnh Tßa ¸n
n¨m 2002, Hµ Néi.
53. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao (2004), B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c ngµnh Tßa ¸n
n¨m 2003, Hµ Néi.
54. Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao (2005), B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c ngµnh Tßa ¸n
n¨m 2004, Hµ Néi.
105
55. Tr−êng §¹i häc LuËt Hµ Néi (1997), Gi¸o tr×nh luËt tè tông h×nh sù, Hµ Néi.
56. Tr−êng §¹i häc LuËt Hµ Néi (1999), Tõ ®iÓn gi¶i thÝch thuËt ng÷ luËt
häc, Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.
57. Tr−êng §¹i häc LuËt Hµ Néi (2001), Gi¸o tr×nh luËt h×nh sù phÇn chung,
Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.
58. §µo TrÝ óc (Chñ biªn) (1993), M« h×nh lý luËn vÒ Bé luËt h×nh sù ViÖt Nam
(PhÇn chung), Nxb Khoa häc x· héi, Hµ Néi.
59. §µo TrÝ óc (Chñ biªn) (1995), Téi ph¹m häc, luËt h×nh sù vµ luËt tè tông
h×nh sù ViÖt Nam, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
60. V¨n phßng Cao ñy Liªn Hîp Quèc vÒ nh©n quyÒn (2005), QuyÒn trÎ em:
T¹o lËp mét nÒn v¨n hãa nh©n quyÒn, ViÖn Th«ng tin khoa häc vµ
Trung t©m Nghiªn cøu QuyÒn con ng−êi thuéc Häc viÖn ChÝnh trÞ
Quèc gia Hå ChÝ Minh xuÊt b¶n, Hµ Néi.
61. ViÖn Khoa häc kiÓm s¸t - ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao (2002), Bé luËt
tè tông h×nh sù Liªn bang Nga, Hµ Néi.
62. ViÖn Khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (1999), "T− ph¸p h×nh sù so s¸nh",
Th«ng tin khoa häc ph¸p lý.
63. ViÖn Khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (2005), Ph¸p luËt vÒ chèng khñng
bè cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi, Nxb T− ph¸p, Hµ Néi.
64. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (1999), B×nh luËn khoa
häc Bé luËt h×nh sù, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
65. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (1999), B×nh luËn khoa
häc Bé luËt tè tông h×nh sù, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
66. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (2000), C¬ së lý luËn vµ
thùc tiÔn x©y dùng Ph¸p lÖnh t−¬ng trî t− ph¸p quèc tÕ, Hµ Néi.
67. ViÖn Ng«n ng÷ - Trung t©m tõ ®iÓn häc (2004), Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt, Nxb §µ
N½ng, §µ N½ng.
106
68. Vâ Kh¸nh Vinh (1994), Nguyªn t¾c c«ng b»ng trong luËt h×nh sù ViÖt
Nam, Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.
69. Vô Phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt, Bé T− Ph¸p (1997) Mét sè vÊn ®Ò vÒ
phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt, Nxb Thanh niªn, Hµ Néi.
70. NguyÔn Nh− ý (Chñ biªn) (1996), Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt th«ng dông, Nxb
Gi¸o dôc, Hµ Néi.
71. NguyÔn Nh− ý (Chñ biªn) (1998), §¹i tõ ®iÓn tiÕng ViÖt, Nxb V¨n hãa
th«ng tin, Hµ Néi
72. NguyÔn Xu©n Yªm (2000), DÉn ®é téi ph¹m, t−¬ng trî ph¸p lý vÒ h×nh
sù vµ chuyÓn giao ph¹m nh©n quèc tÕ trong phßng chèng téi ph¹m,
Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
73. NguyÔn Xu©n Yªm (2001), Téi ph¹m cã tæ chøc, Mafia vµ toµn cÊu hãa
téi ph¹m, Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.
74. NguyÔn Xu©n Yªm (2001), Téi ph¹m häc hiÖn ®¹i vµ phßng ngõa téi
ph¹m, Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.
tiÕng anh
75. European Convention on Extradition 1957.
76. Extradition Convention between the United States and Argentina,
September 2006, 1896.
77. Extradition Convention between the United States and Austria-Hungari,
July 3, 1856;
78. Extradition Convention between the United States and Baden, January
30, 1857.
79. Extradition Convention between the United States and Belgium, Match
19, 1874.
80. Extradition Law Handbook, Oxford University Press, O.2005.
107
81. Geert Corsten and Jean Pradel, European Criminal Law, Kluwer Law
International, The Hague/London/New York.2002.
82. Guatemala mulls extradition law, United Press International.
83. Michel Abbell and Bruno A.Restau, International Extradition,
International Law Institute, Washington D.C. 1990, 1995.
84. United Nations Office at Vienna, International Review of Criminal
policy, Nos. 45 and 46, 1995, United Nations Publication.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Chế định hợp tác quốc tế trong luật tố tụng hình sự Việt Nam.pdf
