Công nghệ sản xuất rượu - Bia

Gồm: Công nghệ sản xuất rượu vang trái cây Công nghệ sản xuất rượu vang nho Công nghệ sản xuất rượu vang có ga Công nghệ sản xuất rượu cần Công nghệ sản xuất rượu cao độ Công nghệ sản xuất bia Bao bì bia rượu

doc66 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3007 | Lượt tải: 2download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Công nghệ sản xuất rượu - Bia, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ôïu ñaëc bieät ñöôïc ñaêng kyù ñoäc quyeàn veà nhaõn hieäu. Chöông 2 COÂNG NGHEÄ CHEÁ TAÏO BAO BÌ – ROÙT BIA VAØO BAO BÌ I. COÂNG NGHEÄ CHEÁ TAÏO CHAI THUÛY TINH – ROÙT BIA VAØO CHAI 1.1. Coâng ngheä cheá taïo chai thuûy tinh 1.1.1. Nguyeân lieäu 1.1.1.1. Nguyeân lieäu chính Thuûy tinh NaCa vaãn laø nguoàn nguyeân lieäu chính trong saûn xuaát ña soá caùc loaïi chai thuûy tinh. Söï coù maët cuûa CaO giuùp cho quaù trình naáu khöû boït deã vaø taêng tính beàn hoaù; trong khi ñoù, Na laøm giaûm tính beàn hoaù, beàn cô, beàn nhieät, giaûm nhieät ñoä naáu laøm cho quaù trình khöû boït khoù khaên hôn. Tuy nhieân, vôùi haøm löôïng Na vöøa phaûi, thuûy tinh NaCa hoaøn toaøn coù theå duøng laøm bao bì ñöïng bia, röôïu vaø caû nöôùc giaûi khaùt. Neáu trong nguyeân lieäu coù laãn nhöõng taïp chaát khoâng mong muoán thì coù theå gaây khuyeát taät cho thuûy tinh. Ví duï: ZnO gaây ñuïc cho thuûy tinh. Caùc loaïi kim loaïi vaø oxit kim loaïi phaûi ñöôïc kieåm tra haøm löôïng. 1.1.1.2. Nguyeân lieäu phuï Chaát nhuoäm maøu: hai maøu truyeàn thoáng cuûa bia chai laø xanh laù caây – Cr2O3, Fe2O3 + Cr2O3 + CuO, V2O3; vaø maøu vaøng naâu (amber) – Na2S. Chaát nhuoäm maøu naøy seõ aûnh höôûng ñeán tính chaát chieát quang cuûa thuûy tinh. Chaát Oxy hoùa: coù taùc duïng khöû boït: muoái nitrat (KNO3 1.0 – 1.5%), caùc hôïp chaát arsenic (As2O3 0.3%), MnO2, muoái fluorur ,muoái ammonium seõ giaûi phoùng ra O2 trong quaù trình naáu ôû nhieät ñoä cao 400 – 9250C. Caùc chaát coù taùc duïng ruùt ngaén quaù trình naáu: ruùt ngaén 10 – 15% thôøi gian naáu khi theâm moät löôïng nhoû caùc hôïp chaát nhö flo, muoái sulfat, NaCl, muoái nitrat, B2O3, BaO. 1.1.2. Qui trình coâng ngheä 1.1.2.1. Chai thuûy tinh Taïo hình Phuû noùng UÛ hoaëc toâi saûn phaåm SnO2 Saûn phaåm Phuï gia Naáu Phaân ly ñieän töø Saáy caùt Phaân loaïi kích thöôùc Caùt Röûa caùt, chaø xaùt Saáy khoâ 700 - 8000C Caùt kích thöôùc lôùn 105 – 1100C 573 – 870 - 14700C 700 - 8000C Giaûi thích quy trình coâng ngheä Röûa – chaø xaùt: loaïi caùc chaát hoaø tan trong nöôùc (nhö NaCl – caùt laáy töø bieån). taùch nhöõng haït caùt dính vaøo nhau. Phaân loaïi theo kích thöôùc haït: giuùp kieåm soaùt ñöôïc thôøi gian naáu nhôø tính ñoàng nhaát nhieät ñoä naáu oån ñònh. Phaân ly ñieän töø: taùch taïp coù Fe, nguyeân toá naøy aûnh höôûng xaáu ñeán tính chieát quang nhö FeO, FeS, Fe2O3. Naáu thuûy tinh: taïo moät hoãn hôïp ñoàng nhaát cuûa SiO2, kim loaïi kieàm vaø kieàm thoå taïo caáu truùc SiO4. Taïo hình thuûy tinh: phaân boá laïi khoái thuûy tinh taïo chai coù kích thöôùc ñaït yeâu caàu. Thuûy tinh noùng chaûy ôû nhieät ñoä >1000oC töø loø naáu ñöôïc taïo hình sô boä, sau ñoù ñöôïc thoåi trong khuoân qua nhieàu giai ñoaïn ñeán khi ñaït ñeán ñoä ñoàng ñeàu. Phuû noùng: baûo veä beà maët thuûy tinh ñang ôû nhieät ñoä cao khoâng bò nöùt ñaùnh boùng beà maët thuûy tinh. UÛ – toâi thuûy tinh: taêng ñoä beàn cô, beàn nhieät cho thuûy tinh. UÛ: sau khi taïo hình, nhieät ñoä thuûy tinh laø 700 – 8000C, ñöôïc phuû noùng vaø laøm nguoäi tôùi 3000C. Sau ñoù ñöôïc gia nhieät leân 7000C vaø ñeå nguoäi töø töø ôû nhieät ñoä thöôøng, nhaèm laøm giaûm öùng suaát thaønh trong vaø thaønh ngoaøi, taêng ñoä beàn cô cho chai thuûy tinh. Ñaây laø caùch laøm thuûy tinh chöùa bia. Toâi: sau khi gia nhieät laïi tôùi 7000C, chai ñöôïc laøm nguoäi nhanh ñeå taêng öùng suaát beân trong thaønh vaø taïo öùng suaát ñoàng ñeàu cho saûn phaåm. Thuûy tinh toâi chòu ñöôïc cheânh leäch nhieät ñoä tôùi 2700C trong khi thuûy tinh thöôøng chæ laø 700C. 1.1.2.2. Naép thuûy tinh Loaïi A: ñoùng chai thuûy tinh khoâng coù aùp löïc khí (hoaëc aùp löïc raát thaáp) nhö moät soá loaïi röôïu, nöôùc quaû … Naép vaø thaân gaén lieàn vôùi nhau nhôø ren, ngoaøi ra coøn moät nuùt ñaäy vaø moät lôùp ñeäm plastic ñeå bòt kín. Loaïi B: chöùa ñoà uoáng coù aùp löïc khí lôùn vaø trong moät thôøi gian daøi nhö champagn. Goàm moät nuùt baác, moät daây raøng baèng kim loaïi (hoaëc naép ren), moät lôùp Al phuû ngoaøi cuøng. Loaïi C: duøng ñoùng naép cho chai coù aùp löïc trung bình, ñeå trong moät thôøi gian ngaén, nhö bia, nöôùc giaûi khaùt coù gas . . .Goàm moät naép khoen coù lôùp ñeäm baèng cao su, ñoái vôùi bia coøn coù moät lôùp giaáy baïc phuû ngoaøi. 1.1.3. Khuyeát taät saûn phaåm Daïng boït khí – do caùc nguyeân nhaân sau Thaønh phaàn phoái lieäu khoâng thích hôïp Kích thöôùc haït caùt khoâng ñoàng ñeàu Cheá ñoä nhieät khoâng hôïp lyù hoaëc thôøi gian naáu ngaén khieán khöû boït khoâng trieät ñeå. Thuûy tinh - maät ñoä thuûy tinh ôû thaønh chai khoâng ñoàng ñeàu daãn ñeán giaûm tính ñoàng nhaát, giaûm ñoä beàn cô, beàn nhieät do thaønh phaàn nguyeân lieäu khoâng thích hôïp vôùi cheá ñoä naáu. Tinh theå - coù nhöõng thaønh phaàn khoâng noùng chaûy naèm laïi trong thuûy tinh do: Cheá ñoä naáu khoâng thích hôïp Thaønh phaàn ban ñaàu coù nhöõng chaát maø nhieät ñoä noùng chaûy khaùc nhau nhieàu. 1.1.4. Trang trí cho chai thuûy tinh Nhöõng hình daäp noåi (Coca), hình daïng ñaëc tröng (bia Saøi Goøn), maøu saéc (Hiniken) … giuùp taêng giaù trò thaåm myõ cho chai thuûy tinh. Hình daïng vaø maøu saéc Coù ñoä ñoàng ñeàu treân suoát thaân chai Coù thaân truï thaúng ñaùy troøn Ñaùy chai laø moät maët caàu loài Coå chai phía beân trong coù daïng caàu loài troøn xoay, ñoä cong cuûa chai khoâng thay ñoåi ñoät ngoät. Coù khoaûng 15 maøu ñöôïc duøng cho chai thuûy tinh Daäp hình noåi vaø hình chìm: taïo caûm giaùc khi sôø phaûi Coù theå keát hôïp vôùi caùc kieåu trang trí khaùc Coù theå thanh truøng Taïo baûn khaéc ñôn giaûn hoaëc phöùc taïp ñeàu ñöôïc In chìm : taïo aán töôïng cho caùc saûn phaåm nhö röôïu naëng vaø caû bia. Coù hai phöông phaùp in aán tröïc tieáp leân thuûy tinh – bình thöôøng vaø cao caáp . Standard Coù 3 lôùp maøu, thích hôïp cho caùc hình in ñôn giaûn Coù theå söû duïng cuøng luùc caû vôùi daäp noåi vaø pha maøu cho chai Thích hôïp cho saûn phaåm coù thanh truøng Premium Coù 8 lôùp maøu, beà daøy lôùp in aán 2,4 bar), neáu ruùt van chieát ra gaây traøo boït daãn ñeán toån thaát bia. Ñeå giaûi quyeát ñieàu naøy, boàn chöùa bia seõ xoay qua cam thöù naêm, cam naøy seõ aán vaøo van xaû, giaûi phoùng bôùt aùp suaát vaø bia dö. Khi qua khoûi cam naøy, aùp suaát trong chai baèng aùp suaát khí trôøi con ñoäi seõ haï chai xuoáng, taïi ñaây seõ coù moät voøi phun nöôùc laïnh voâ truøng cöïc nhoû, tia nöôùc vôùi aùp suaát 1,6  1,8 bar vaøo chai gaây traøo boït nhanh ñeå ñuoåi khoâng khí dö trong bia tröôùc khi qua maùy ñoùng naép. Van chieát tröôùc khi qua chu kyø môùi, seõ xoay qua cam thöù saùu môû ñoùng van caùnh böôùm trong tích taéc ñeå xaû bia vaø boït coøn laïi trong voøi chieát, neáu khoâng bia dö trong voøi chieát seõ caûn trôû vieäc naïp CO2 vaøo chai cho chu kyø tieáp theo. Phöông phaùp roùt Döïa theo phöông phaùp thanh truøng trong chai hay ngoaøi chai coù caùc cheá ñoä roùt khaùc nhau: roùt noùng vaø roùt laïnh. Roùt noùng (tröôøng hôïp thanh truøng ngoaøi bao bì): saûn phaåm sau khi ñöôïc thanh truøng nhanh (naâng nhieät leân 68 – 70oC ) thì ñöôïc chieát chai. Chai cuõng phaûi voâ truøng. Trong quaù trình roùt, chai ñöôïc xoay troøn ñeå ñaûm baûo taát caû beà maët beân trong chai tieáp xuùc vôùi bia noùng. Quaù trình naøy ñôn giaûn hôn roùt voâ truøng. Roùt laïnh: aùp duïng cho caû tröôøng hôïp thanh truøng trong vaø ngoaøi bao bì. Ñoái vôùi tröôøng hôïp thanh truøng ngoaøi bao bì thì phaûi roùt trong ñieàu kieän voâ truøng. c. Quaù trình ñoùng naép Chai thuûy tinh ñöïng bia thuoäc daïng chai coù caáu taïo thaønh mieäng daày vaø coù gôø, ñöôïc ñaäy baèng naép muõ (naép muõ mieän – naép pheùn). Naép ñöôïc laøm baèng theùp traùng thieác, theùp maï crom hoaëc theùp khoâng gæ, coù theå ñöôïc in, trang trí theo yù muoán. Nhöõng taám vaät lieäu ñöôïc traùng caû hai maët, maët ngoaøi coù taùc duïng baûo veä kim loaïi vaø laøm neàn ñeå in, sau khi in xong chuùng ñöôïc traùng theâm moät lôùp nöõa ñeå baûo veä lôùp in. Lôùp beân trong ñeå baûo veä kim loaïi vaø laøm neàn cho lôùp loùt. Nhöõng taám vaät lieäu naøy seõ ñi qua maùy eùp ñeå taïo hình gioáng muõ mieän vôùi meùp ñöôïc gaáp neáp. Beân trong naép coù lôùp ñeäm, lôùp ñeäm naøy coù thaønh phaàn caáu taïo thay ñoåi daàn theo thôøi gian: töø daïng toaøn baèng baàn sang caùc daïng keát hôïp baàn, nhöïa vaø caùc mieáng nhoâm theo nhieàu caùch khaùc nhau. Hieän nay, ngöôøi ta haàu nhö khoâng söû duïng caùc lôùp ñeäm laøm töø baàn maø haàu heát caùc lôùp ñeäm ñeàu ñöôïc laøm baèng PVC (thöôøng coù boït) hay ñoâi khi laø baèng HDPE. Ôû nhöõng nôi maø baàn vaãn coøn ñang ñöôïc söû duïng, noù thöôøng ñöïôc caùn moûng leân baèng mieáng nhoâm ñeå caûi thieän caùc tính naêng ngaên caûn cuûa noù. Naèm trong nhöõng noå löïc nhaèm keùo daøi thôøi haïn söû duïng cuûa bia ñoùng chai, coù 2 coâng ty ñaõ öùng duïng caùc vaät lieäu coù khaû naêng thaám huùt oxy vaøo vieäc taïo ra lôùp ñeäm cho naép “mieän” cuûa chai (Smartcap cuûa Taäp ñoaøn Aquanautics vaø Dataform cuûa Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn W.R. Grace). Vaø chuùng ñaõ ñöôïc thöông maïi hoùa vaøo nhöõng naêm ñaàu cuûa nhöõng naêm 1990. Chính nhôø söï coù maët cuûa nhöõng chaát huùt O2 ñaõ giuùp ta loaïi boû löôïng O2 ôû khoaûng khoâng gian troáng phía treân cuûa chai ngay taïi thôøi ñieåm chieát roùt cuõng nhö löôïng O2 xaâm nhaäp vaøo chai trong quaù trình ñoùng naép. Lôùp ñeäm coù chöùa chaát huùt O2 coù theå ñöôïc söû duïng cho caùc naép chai daïng muõ cuõng nhö caû caùc daïng naép laøm baèng nhöïa… Khi naép ñaõ ñöôïc ñaët leân mieäng chai, nhöõng neáp vieàn ñaõ vaøo ñuùng vò trí, moät löïc vuoâng goùc seõ aán xuoáng chai, lôùp loùt seõ aùp chaët vaøo mieäng chai, cuøng luùc ñoù moät khuoân daäp troøn aán leân vieàn “mieän”, beû gaäp nhöõng vieàn naøy vaøo beân trong. Öu – nhöôïc ñieåm cuûa naép “mieän”: Öu ñieåm: giaù thaønh thaáp, deã trang trí. Nhöôïc ñieåm: Caàn duïng cuï khi môû. Khoâng theå taùi söû duïng. Coù xu höôùng aên moøn. Khoâng theå baûo quaûn CO2 trong thôøi gian daøi. Hình 2.8: Naép “mieän” ñoùng chai bia Hình 2.9: Maùy ñoùng naép baèng tay d. Daùn nhaõn chai Giaáy nhaõn töø boä phaän chöùa ñöôïc huùt sang troáng chaân khoâng 1 vaø ñöôïc in haïn söû duïng, sau ñoù theo chieàu xoay cuûa troáng 1 gaëp troáng chaân khoâng 2 vaø ñöôïc huùt sang beà maët troáng 2, theo chieàu xoay cuûa troáng 2 nhaõn ñöôïc ñöa ñeán boä phaän boâi keo vaø tieáp tuïc ñöôïc xoay ñeán aùp saùt beà maët chai ñang di chuyeån treân daây chuyeàn vaø ñöôïc daùn vaøo chai. Keo söû duïng daùn nhaõn laø loaïi keo Casein. Hình 2.10: Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa boä phaän daùn nhaõn chai Ngoaøi ra nhaõn coøn coù theå ñöôïc daùn theo caùch thöùc nhö sau: troáng thöù nhaát coù nhöõng taám laáy nhaõn (glue segment), nhöõng taám naøy laàn löôït ñi qua cuoän keo (glue roller) laáy keo, tieáp ñoù seõ ñi qua cuoän chöùa nhaõn (label magazine) ñeå laáy nhaõn. Khi nhaõn ñaõ dính leân nhöõng taám laáy nhaõn, nhöõng taám naøy seõ tieáp tuïc ñi qua troáng thöù hai, troáng naøy seõ huùt nhaõn töø taám laáy nhaõn vaø daùn leân chai. Chai sau khi ñöôïc daùn nhaõn seõ qua moät heä thoáng baøn chaûi ñeå vuoát saùt nhaõn leân chai. Hình 2.11: Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa maùy daùn nhaõn chai (tröôøng hôïp nhaõn bao moät phaàn ñöôøng kính chai) Hai daïng maùy daùn nhaõn treân laø daønh cho tröôøng hôïp nhaõn khoâng bao quanh heát ñöôøng kính chai, neáu tröôøng hôïp nhaõn bao quanh heát ñöôøng kính chai thì cuõng töông töï nhö treân nhöng coù tôùi hai vò trí treùt keo vaø chai cuõng ñöôïc ñaët treân moät ñóa coù khaû naêng xoay troøn quanh truïc cuûa noù ñeå nhaõn voøng xung quanh chai. Chai seõ laàn löôït qua vò trí treùt keo thöù nhaát, taïi ñaây keo seõ ñöôïc queùt leân chai, khi ñi qua cuoän chöùa nhaõn, nhaõn seõ dính leân chai, vò trí treùt keo thöù hai seõ queùt keo leân meùp rìa cuûa nhaõn, khi nhaõn ñaõ quaán quanh chai meùp naøy seõ daùn choàng leân mí nhaõn beân kia, nhaõn bao quanh chai. Hình 2.12 : Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa maùy daùn nhaõn chai (tröôøng hôïp nhaõn bao quanh ñöôøng kính chai) A –Hình aûnh toaøn boä maùy, B – Hình aûnh phoùng to cuûa caùc ñóa gaén chai II. Coâng ngheä cheá taïo lon nhoâm – roùt bia vaøo lon Lon ñöôïc phaân thaønh hai loaïi chính Lon hai maûnh: thaân vaø ñaùy lieàn nhau, naép ñöôïc haøn gheùp mí vôùi thaân, duøng chöùa caùc loaïi ñoà uoáng coù aùp löïc beân trong (nöôùc giaûi khaùt coù gas, bia . . .). Lon ba maûnh: thaân ñaùy naép ñöôïc laàn löôït gaén vôùi nhau baèng moái haøn, baèng doøng cao taàn, duøng chöùa caùc loaïi thöïc phaåm khoâng coù aùp löïc (caù hoäp, thòt hoäp . . .), coù ñoä cöùng vöõng cao hôn. 2.1. Coâng ngheä cheá taïo lon nhoâm 2.2.1. Nguyeân lieäu 2.2.1.1. Nguyeân lieäu chính Nguyeân lieäu chính laø saûn phaåm cuûa coâng ngheä cheá taïo nhoâm. Lon nhoâm chòu taùc ñoäng cô hoïc keùm; khi bao bì nhoâm chöùa nhöõng chaát loûng coù gas, aùp löïc taïo thaønh beân trong laøm lon nhoâm trôû neân cöùng vöõng. Nhoâm: Yeâu caàu coù ñoä tinh khieát cao 99 – 99.8% Ñoä daøy laù nhoâm: 7, 9, 12, 15, 18 μm. Laù nhoâm thöôøng coù nhöõng loã kim: vôùi ñoä daøy 7 μm coù theå coù 800 loã/m2 laù; ñoä daøy 9 μm coù khoaûng 200 loã/m2 laù. 2.2.1.2. Nguyeân lieäu phuï Nguyeân lieäu phuï laø moät soá kim loaïi nhö Fe, Cu, Mn, Si . . . Thaønh phaàn theo %: 0.25 Si, 0.04 Fe, 0.05 Cu, 0.05 Mg, 0.03 Zn. 2.2.2. Quy trình coâng ngheä 2.2.2.1. Quy trình coâng ngheä cheá taïo nhoâm taám Si,Fe,Cu,Mn ... Caùn thaønh taám Taám nhoâm cuoän Roùt khuoân taïo thoûi Ñieän phaân Quaëng bauxit Tinh cheá Nhoâm oxit Naáu chaûy nhoâm Giaûi thích quy trình coâng ngheä Cheá taïo nhoâm nguyeân lieäu : quaëng bauxit qua quaù trình loaïi boû taïp chaát baån, thu ñöôïc nhoäm oxit, ñieän phaân noùng chaûy coù ñöôïc nhoâm kim loaïi. Sau khi ñöôïc boå sung moät löôïng nhoû phuï gia ñeå taêng tính beàn cô vaø beàn hoaù; nhoâm ñöôïc ñoå khuoân, caùn thaønh taám. 2.2.2.2. Quy trình coâng ngheä cheá taïo lon nhoâm Caét phaàn thöøa ôû vieàn mieäng lon Röûa saïch chaát boâi trôn Nong vuoát taïo thaân truï vaø ñaùy Caét thaønh hình troøn Daäp taïo thaân truï sô boä Saáy thaân lon In maët ngoaøi thaân lon Röûa saïch chaát boâi trôn Saáy khoâ naép Gaén khoaù vaøo taâm naép Caét hình troøn naép Daäp taïo hình vaø moùc naép Taïo khoùa naép Cuoän nhoâm laù Duoãi thaúng taám nhoâm Boâi trôn Daàu Saáy khoâ lôùp vecni Phuû lôùp vecni baûo veä Naép thaønh phaåm Lon thaønh phaåm Giaûi thích quy trình coâng ngheä Cheá taïo thaân lon : caùc cuoäân nhoâm ñöôïc keùo thaúng vaø boâi trôn treân caû hai beà maët; sau ñoù ñöôïc daäp sô boä vaø nong vuoát thaønh hình truï qua hai giai ñoaïn ñeå ñònh hình phaàn buïng lon vaø phaàn thöøa ñeå cuoán meùp lon. Trong suoát quaù trình ñoù, chaát boâi trôn lieân tuïc ñöôïc cho vaøo vaøo ñöôïc thu hoài qua moät thieát bò loïc vaø ñöôïc taùi söû duïng laïi. Cuoái cuøng, phaàn ñaùy ñöôïc taïo thaønh voøm taêng ñoä chaéc cho ñaùy lon. Sau khi röûa saïch chaát boâi trôn, lon ñöôïc saáy khoâ baèng doøng khoâng khí noùng; ñöa ñeán maùy in ñeå in nhaõn hieäu vaø trang trí. Keá ñoù lon ñöôïc phuû moät lôùp verni – epoxy phenolic choáng aên moøn trong moâi tröôøng axit. Tieáp theo, lon ñöôïc chuyeån töø maùy phuû vecni sang maùy saáy vôùi 3 giai ñoaïn nhieät 1010C – 1950C – 2100C ñeå laøm khoâ hoaøn toaøn lôùp vecni. Cuoái cuøng, lon ñöôïc ñöa ñeán thieát bò boâi trôn ñeå boâi trôn coå lon taïo ñöôøng vieàn gheùp naép. Cheá taïo naép lon : cuõng ñöôïc cheá taïo töø cuoäân nhoâm coù cuøng qui caùch nhö thaân lon. Khi cheá taïo thaân lon, lôùp vecni ñöôïc ñaùnh caû hai maët, boâi trôn roài ñöa vaøo maùy ñònh hình ñeå taïo hình troøn naép, daäp taïo hình naép, moùc naép thaät chính xaùc, gaén khoaù naép vaø ñöôïc phun lôùp cao su leân moùc naép ñeå taïo ñoä chaët vaø kín sau khi gheùp. Sau cuøng, naép ñöôïc kieåm tra baèng thieát bò töï ñoäng. a b c d e f g Hình 2.13: Quaù trình taïo thaønh lon Daäp taïo hình sô boä Nong vuoát taïo chieàu cao cho thaân lon Caét phaàn rìa Phuû moät lôùp neàn traéng ñeå in In bao bì ngoaøi, uoán coå lon Saûn phaåm lon Ñoùng kieän Hình 2.14: Quaù trình taïo khoùa naép 2.2.3. Khuyeát taät saûn phaåm Do naép vaø thaân lon khoâng khôùp nhau: khi ñoù lon seõ thaønh hình coân, hoaëc laø naép seõ bò daõn ra vaø ñoä kín seõ khoâng ñaûm baûo. Beà daøy cuûa lon khoâng ñuùng chuaån: phaàn ñaùy, phaàn thaân lon, giöõa thaân lon, coå lon quyeát ñònh ñeán tính beàn cô cuûa saûn phaåm. Moái haøn khoâng toát khi gheùp thaân – naép sau naøy: loaïi ra tình huoáng taïo ra do khieám khuyeát cuûa maùy thì moái gheùp thaân vaø ñaùy laø nguyeân nhaân chính gaây hö moái haøn Tröôøng hôïp moùc thaân quaù daøi hoaëc moùc naép quaù ngaén seõ taïo neân vuøng roãng phía treân; sau khi eùp chaët moái gheùp seõ taïo ra gôø phía treân. Gôø naøy khoâng an toaøn cho ngöôøi tieâu duøng vaø khoâng ñaûm baûo ñoä kín cho lon. Tröôøng hôïp moùc naép quaù daøi hoaëc naép thaân quaù ngaén seõ taïo neân vuøng roãng phía döôùi; sau khi eùp chaët moái gheùp seõ taïo ra gôø phía döôùi. Gôø beùn coù theå nöùt vôõ. 2.2.4. Trang trí cho lon nhoâm Khoaù naép coù theå ñöôïc taïo hình, in logo, nhuoäm maøu hoaëc ñeå trôn. Hình 2.15: Caùc daïng trang trí khoùa naép Naép sau khi daäp taïo hình naép coù theå in maøu thích hôïp saûn xuaát soá löôïng nhoû, in ñöôïc 1 maøu möïc. Thaân laø phaàn chính ñöôïc in nhaõn hieäu, coù theå ñöôïc daäp hình noåi, thích hôïp vôùi lon trung bình vaø lôùn 330, 440, 500ml Coù theå duøng möïc in nhaïy caûm vôùi nhieät taïo maøu cho toaøn thaân; khi nhieät ñoä khoái loûng beân trong thay ñoåi, maøu thaân thay ñoåi. Do ñoù, maøu lon thay ñoåi khi ñeå ôû nhieät ñoä laïnh 2.2. Coâng ngheä roùt bia vaøo lon nhoâm 2.2.1. Quy trình coâng ngheä Lon nhoâm Röûa Roùt saûn phaåm Ñoùng naép Ñoùng thuøng Thaønh phaåm 2.2.2. Giaûi thích quy trình coâng ngheä Quy trình coâng ngheä roùt bia vaøo lon nhoâm nhìn chung töông töï nhö khi roùt vaøo chai thuûy tinh, do ñoù ôû ñaây ta chæ ñeà caäp ñeán moät soá ñieåm ñaëc tröng cuûa quy trình roùt bia vaøo lon nhoâm. a. Röûa Lon nhoâm khoâng taùi söû duïng, chæ laáy töø lon môùi saûn xuaát neân cheá ñoä röûa cuõng ñôn giaûn chæ caàn qua quaù trình röûa troïng löïc (doác ngöôïc lon phun nöôùc töông töï nhö chai), saáy khoâ vaø ñem ñi chieát roùt. Neáu tröôøng hôïp lon ñoøi hoûi voâ truøng cao, lon coù theå ñöôïc röûa theâm baèng nöôùc clorine vôùi noàng ñoä thaáp, chieáu UV vaø saáy khoâ roài môùi ñem ñi chieát roùt. b. Roùt saûn phaåm Bia khi roùt vaøo vaøo lon cuõng ñöôïc roùt theo phöông phaùp ñaúng aùp. Hình 2.16: Hình aûnh maùy roùt bia c. Ñoùng naép Lon sau khi ñöôïc roùt ñaày seõ ñi qua maùy gheùp naép, nguyeân lyù gheùp naép töông töï nhö gheùp naép cho tröôøng hôïp lon thieác. Hình 2.10: Hình aûnh veà moái gheùp mí giöõa thaân vaø naép Ngaøy nay quaù trình gheùp naép thöôøng ñöôïc gaén lieàn vôùi maùy roùt thaønh moät heä thoáng töï ñoäng. Chöông 3 COÂNG NGHEÄ CHEÁ TAÏO BAO BÌ – ROÙT RÖÔÏU VAØO BAO BÌ I. COÂNG NGHEÄ CHEÁ TAÏO nuùt baàn – ROÙT RÖÔÏU VAØO CHAI thuûy tinh 1.1. Coâng ngheä cheá taïo nuùt baàn 1.1.1. Giôùi thieäu Nuùt baàn laø moät trong nhöõng saûn phaåm coù nguoàn goác töï nhieân nhaát coøn ñöôïc söû duïng hieän nay. Noù ñöôïc laøm töø goã soài vaø chæ ñöôïc phuû moät lôùp moûng baèng saùp hay nhöïa thoâng, nuùt baàn khoâng chöùa chaát phuï gia toång hôïp vaø coù theå ñöôïc vi sinh vaät phaân huûy hoaøn toøan neân khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. Nuùt baàn ñaõ ñöôïc söû duïng töø haøng ngaøn naêm nay nhöng öùng duïng roäng raõi nhaát laø laøm nuùt ñoùng chai röôïu (töø naêm 1600), nhaát laø sau naøy khi chai thuûy tinh ñöôïc saûn xuaát haøng loaït. Sôû dó nuùt baàn ñeán ngaøy nay vaãn raát thoâng duïng laø vì noù coù nhieàu ñaëc tính vaät lyù vaø hoùa hoïc raát ñoäc ñaùo. Hôn nöõa, ñöùng treân quan ñieåm moâi tröôøng thì nuùt baàn laø moät nguyeân lieäu hieän ñaïi vì deã daøng phaân huûy, coù khaû naêng phuïc hoài (baèng caùch troàng caây). Sau khi söû duïng, nuùt baàn seõ ñöôïc vi sinh vaät phaân huûy maø khoâng sinh ra chaát ñoäc naøo hoaëc coù theå ñöôïc taùi cheá thaønh caùc saûn phaåm khaùc nhö ñaù laùt saøn, ñeäm vaø caùc duïng cuï theå thao.  Lòch söû cuûa nuùt ñoùng chai röôïu baèng goã soài Nuùt baàn ñaõ ñöôïc ngöôøi Ai Caäp söû duïng laøm nuùt ñoùng chai – nhö noù vaãn ñang ñöôïc söû duïng roäng raõi hieän nay – töø haøng ngaøn naêm tröôùc. Ngöôøi Hy Laïp coå ñaïi cuõng söû duïng voû caây soài ñeå laøm phao caâu caù, giaøy sandal vaø nuùt ñoùng caùc thuøng röôïu vaø thuøng daàu oâliu. Ngoaøi caùc öùng duïng treân thì ngöôøi YÙ thì laïi duøng nuùt baàn vaøo nhöõng muïc ñích khaùc nhö xaây maùi nhaø vaø toå ong, xaây döïng taøu vaø giaøy cho phuï nöõ. Trong thaäp nieân 1600, moät thaày tu ngöôøi Phaùp Dom Peùrignon ñaõ ñaït moät böôùc tieán môùi khi söû duïng nuùt baàn ñeå ñoùng chai röôïu. Caùc bình chöùa röôïu coù gas tröôùc ñoù ñöôïc ñoùng baèng nuùt goã coù phuû moät lôùp sôïi gai daàu nhuùng trong daàu oâliu. Dom Peùrignon nhaän thaáy caùc nuùt chai naøy thöôøng bò ñaåy baät ra neân thay theá chuùng baèng caùc nuùt baàn hình noùn vaø ñaõ thaønh coâng: nuùt baàn nhanh choùng trôû thaønh vaät lieäu caàn thieát trong vieäc ñoùng chai röôïu, nhaát laø röôïu coù gas. Nhaø maùy saûn xuaát nuùt baác ñaàu tieân treân theá giôùi ra ñôøi vaøo khoaûng naêm 1750 ôû Anguine (Taây Ban Nha) ñaùnh daáu böôùc khôûi ñaàu cuûa vieäc öùng duïng nuùt baàn ôû quy moâ coâng nghieäp. Nuùt ñoùng chai töø goã soài ñeán Portugal vaøo khoaûng naêm 1700 vaø 70 naêm sau, chuùng ñöôïc duøng cho caùc chai hình truï ôû Oporto, nhôø ñoù laàn ñaàu tieân röôïu coù theå ñöôïc uû chín töø töø trong caùc chai thuûy tinh. Vieäc phoå bieán saûn xuaát chai thuûy tinh haøng loaït vôùi coå chai vaø mieäng chai ñoàng nhaát caøng laøm cho nuùt baàn trôû thaønh moät nguyeân lieäu phoå bieán, khoâng chæ cho röôïu maø coøn cho caùc loaïi thöùc uoáng khaùc.  Tính chaát cuûa nuùt baàn Caùc tính chaát ñaùng quyù cuûa nuùt baàn laø: nheï, khoâng thaám chaát loûng vaø khí, beàn ñoái vôùi löïc xeù vaø nhieät ñoä, ít hö hoûng, vaø coù leõ treân heát laø khaû naêng chòu neùn raát ñaëc tröng cuûa noù. Nguyeân nhaân laø do goã soài coù caáu truùc teá baøo ñoäc ñaùo maø kyõ thuaät hieän nay chöa theå baét chöôùc ñöôïc. Beân trong noù coù caùc teá baøo nhoû khoâng thaám nöôùc hình toå ong laøm töø suberin, moät acid beùo phöùc taïp, vaø chöùa ñaày caùc khí. Trung bình thì coù khoaûng 40 tæ teá baøo trong moät cm3 goã vaø khoaûng 800 tæ teá baøo trong moät caùi nuùt. Caáu truùc cuûa nuùt baàn giuùp cho noù deã neùn vaø ít bò hö hoûng khi saûn xuaát baèng maùy. Moät ñieàu ñaùng ngaïc nhieân laø nuùt baàn coù theå bò neùn ñeán kích thöôùc chæ coøn moät nöûa maø khoâng bò maát baát kyø ñaëc tính deûo dai, ñaøn hoài naøo, ñoàng thôøi ñaây cuõng laø vaät lieäu raén duy nhaát bò neùn theo moät phöông maø khoâng gia taêng kích thöôùc theo caùc phöông coøn laïi. Do teá baøo coù caáu truùc ñeäm neân nuùt baàn coù ñaëc tính ñaøn hoài raát cao. Khi bò neùn, chuùng coù khuynh höôùng trôû veà kích thöôùc ban ñaàu giuùp cho coå chai luoân kín. Ñieàu naøy coù nghóa laø chuùng seõ taïo ra moät aùp löïc leân beà maët cuûa coå chai vaø do ñoù hoaøn thieän nhöõng khuyeát taät coù trong chai. Ngoaøi ra, do coù tính ñaøn hoài neân nuùt baàn coù theå chòu ñöôïc söï thay ñoåi nhieät ñoä vaø aùp suaát toát hôn caùc vaät lieäu khaùc. Ngoaøi caùc ñaëc tính treân thì tính chaát nheï vaø trô vôùi caùc chaát hoùa hoïc cuõng giuùp cho nuùt baàn trôû thaønh vaät lieäu ñoùng chai bia lyù töôûng. Nuùt baàn coù theå giöõ aåm vaø beàn trong nhieàu naêm maø khoâng bò hö hoûng.  Taùi cheá nuùt baàn Moãi naêm, ôû Uùc coù khoaûng 30 taán nuùt baàn ñöôïc thu hoài laïi töø nhaø haøng, khaùch saïn, quaày röôïu, quaùn bar, beänh vieän… vaø ñem ñi taùi cheá. Nuùt baàn seõ ñöôïc chuyeån ñeán nhaø maùy, nghieàn thaønh boät, taïo haït vaø sau ñoù laøm ñeäm ñoäng cô, boùng trong moân crike vaø khuùc coân caàu, thaûm an toaøn trong coâng nghieäp, saøn taøu… Coâng ngheä cheá taïo nuùt baàn Quy trình coâng ngheä 1.1.2.2. Giaûi thích quy trinh coâng ngheä a. Phôi khoâ vaø phaân loaïi voû caây soài Sau khi thu hoaïch, voû caây ñöôïc phôi khoâ (nhaèm taêng ñoä beàn ñoàng thôøi ñaït ñoä aåm ñoàng nhaát) vaø phaân loaïi tröôùc khi cheá bieán. Theo phöông phaùp truyeàn thoáng, caùc taám vaùn goã soài seõ ñöôïc chaát thaønh ñoáng treân moät maûnh ñaát troáng, thoaùng trong khoaûng 6 thaùng. Nhöng hieän nay ngöôøi ta khoâng laøm nhö theá nöõa maø seõ chaát caùc taám goã trong saân nhaø maùy sao cho söï thoaùt nöôùc vaø thoaùt hôi laø toát nhaát nhaèm giaûm nguy cô nhieãm baån vi sinh vaät. Ngöôøi ta ghi chuù laïi xuaát xöù caùc taám goã ñeå vieäc quaûn lyù chaát löôïng goã ñöôïc deã daøng. Sau khi phôi khoâ, caùc taám goã seõ ñöôïc phaân loaïi: nhöõng taám goã chaát löôïng cao seõ duøng laøm nuùt ñoùng chai röôïu, caùc taám goã moûng duøng laøm ñóa ñeäm, phaàn goã gaàn goác caây khoâng duøng laøm nuùt baàn, goã soài chaát löôïng thaáp seõ duøng ñeå saûn xuaát caùc saûn phaåm khaùc nhö taám caùch ñieän, laùt saøn. abHình 3.1: Quaù trình phôi khoâ vaø phaân loaïi a. Phôi khoâ b. Phaân loaïi b. Naáu soâi vaø phaân loaïi Goã baàn ñöôïc naáu soâi trong nöôùc saïch ñeå loaïi boû caùc chaát raén höõu cô naèm trong caùc loã hoång hay mao quaûn vaø laøm cho goã meàm deûo hôn. Ngaøy xöa, caùc taám goã ñöôïc ñun soâi trong caùc boàn chöùa trong khoaûng 1 giôø, sau ñoù nhöõng taám goã naøo ñöôïc choïn ñeå laøm nuùt baàn seõ ñöôïc ñun soâi moät laàn nöõa tröôùc khi ñem ñi cheá bieán. Hieän nay, ngöôøi ta ñaõ caûi tieán quaù trình ñoù baèng caùch ñun soâi goã soài trong boàn chöùa kín baèng theùp, nöôùc seõ ñöôïc bôm tuaàn hoaøn vaøo boàn, qua moät bình loïc vaø thieát bò baøi khí roài quay trôû laïi boàn, toaøn boä nöôùc seõ ñöôïc loïc trong moãi 20 phuùt. Thieát bò baøi khí hoaït ñoäng baèng caùch lieân tuïc suïc khoâng khí vaøo doøng nöôùc laøm caùc hôïp chaát deã bay hôi nhö TCA (trichloroannisole) taùch ra khoûi nöôùc tröôùc khi nöôùc quay trôû laïi boàn. Theo caùch môùi naøy, goã soài seõ ñöôïc ñun soâi trong caùc meû nhoû hôn, khoaûng 2 taán/meû, nöôùc ñöôïc tuaàn hoaøn vaø nhieät ñoä ñoàng ñeàu giuùp cho quaù trình taùch taïp chaát ñöôïc hieäu quaû hôn. Ñoàng thôøi, do nöôùc khoâng chöùa chlorine, laïi ñöôïc loïc vaø thöôøng xuyeân kieåm tra ñaûm baûo khoâng coù caùc hôïp chaát clorin höõu cô neân goã cuõng seõ ñaûm baûo an toaøn hôn cho ngöôøi söû duïng. Sau khi naáu soâi, caùc taám goã soài seõ ñöôïc chaát ñoáng, ñeå raùo vaø laøm beàn trong moâi tröôøng thoaùng gioù ñaõ ñöôïc hieäu chænh ñoä aåm roài ñem ñi phaân loaïi theo ñoä daøy, ñoä xoáp vaø beà maët goã. abcdHình 3.2: Quaù trình naáu soâi vaø phaân loaïi a. Naáu soâi b. Trích ly lieân tuïc c. Laøm beàn d. Phaân loaïi theo chaát löôïng c. Taïo hình vaø phaân loaïi nuùt baàn Sau khi goã soài ñaõ ñaït ñöôïc ñoä aåm thích hôïp, chuùng seõ ñöôïc caét ra thaønh töøng maûnh roäng hôn chieàu daøi cuûa nuùt baàn moät ít sau ñoù ñem khoan ñeå taïo hình. Vieäc taïo hình nuùt baàn coù theå thöïc hieän baèng maùy hay baèng tay. Maùy coù theå cho coâng suaát lôùn hôn nhöng taïo hình baèng tay laïi cho chaát löôïng nuùt toát hôn vì ngöôøi thôï laønh ngheà coù theå choïn nhöõng vuøng goã thích hôïp ñeå taïo hình. Nuùt baàn sau ñoù seõ ñöôïc phaân loaïi baèng maùy döïa treân soá löôïng loã hoång, nhöõng khuyeát taät treân beà maët, nuùt caøng coù nhieàu loã hoång thì chaát löôïng caøng keùm. a b  c d Hình 3.3: Quaù trình caét taám vaø taïo hình nuùt baàn a b Hình 3.4: Quaù trình taïo hình nuùt baàn Baèng tay b. Baèng maùy d. Ñaùnh boùng vaø röûa nuùt Ngöôøi ta duøng ñaù maøi ñeå ñaùnh boùng nuùt ñeán chieàu daøi caàn thieát vaø taïo beà maët nhaün hôn, sau ñoù röûa trong dung dòch hydrogen peroxide (H2O2) ñeå taåy vaø loaïi ñi nhöõng vi sinh vaät coù theå gaây hö hoûng nuùt. Ngay trong nöôùc röûa cuõng chöùa ozone ñeå laøm taêng khaû naêng tieät truøng. Moät caûi tieán môùi trong vieäc röûa nuùt laø phöông phaùp INOS II: bôm nöôùc saïch noùng vaøo vaø ra caùc loã hoång nhôø söï thay ñoåi aùp suaát, do ñoù coù theå röûa saïch hoaøn toaøn beân trong cuõng nhö beân ngoaøi nuùt. Sau khi röûa, nuùt seõ ñöôïc saáy khoâ trong loø nhieät hay baèng khoâng khí tieät truøng ñeå ñieàu chænh ñoä aåm ñeán ñoä aåm thích hôïp. a b c Hình 3.5: Quaù trình ñaùnh boùng vaø röûa nuùt a. Ñaùnh boùng b. Röûa c. Saáy khoâ e. Hoaøn thieän nuùt a b c d Hình 3.6: Quaù trình ñaùnh boùng vaø röûa nuùt a. Phaân loaïi b. Laøm beàn c. Phuû saùp d. Ñoùng goùi Sau khi saáy khoâ, nuùt baàn seõ ñöôïc phaân loaïi laàn nöõa – laàn naøy laø baèng tay – theo nhu caàu cuûa khaùch haøng, neáu caàn thieát coù theå ñöôïc in nhaõn hieäu hay logo cuûa nhaø phaân phoái hay saûn xuaát röôïu. Moät lôùp moûng saùp paraphin vaø silicon hay nhöïa thoâng ñöôïc phuû beân ngoaøi nuùt baàn ñeå ñoùng nuùt vaøo chai ñöôïc deã daøng hôn. Cuoái cuøng, caùc nuùt baàn thaønh phaåm seõ ñöôïc bao goùi trong caùc tuùi polyethylene vôùi khí baûo quaûn laø sulfur dioxide. 1.2. Coâng ngheä roùt röôïu vaøo chai thuûy tinh 1.2.1. Quy trình coâng ngheä Chai thuûy tinh Röûa Roùt saûn phaåm Ñoùng naép Daùn nhaõn Ñoùng keùt Thaønh phaåm 1.2.2. Giaûi thích quy trình coâng ngheä Quy trình roùt röôïu vaøo chai thuûy tinh khoâng coù gas cuõng töông töï nhö quaù trình roùt bia vaøo chai thuûy tinh, chæ khaùc nhau ôû giai ñoaïn chieát roùt. Ñoái vôùi röôïu ta söû duïng nguyeân taéc roùt troïng löïc. Hình 3.7: Vaän haønh roùt troïng löïc. Khi van A ñöôïc môû, chaát loûng trong thuøng roùt chaûy xuoáng döôùi taùc duïng cuûa coät nöôùc “H” vaøo trong chai. Khi söï caân baèng ñöôïc thieát laäp, chaát loûng seõ ngöøng chaûy bôûi vì aùp suaát trong chai thì cao hôn aùp suaát trong thuøng roùt. Ñoä cheânh aùp, töø ñænh cuûa thuøng roùt ñeán loái thoaùt cuûa van roùt, taïo ra ñoäng löïc ñeå roùt vaøo chai. Toác ñoä chaûy theå tích (V) laø moät haøm cuûa quaù aùp ñöôïc cung caáp cho maët treân cuûa thuøng roùt (p), ñoä nhôùt cuûa chaát loûng ñöôïc roùt(), ñöôøng kính cuûa oáng roùt (d) vaø chieàu daøi cuûa oáng (l) Ñaây laø moät phöông trình ñaõ ñöôïc ñôn giaûn hoùa raát nhieàu, aùp duïng cho cheá ñoä chaûy maøng vôùi toác ñoä raát chaäm. Trong thöïc teá, doøng chaûy coù theå laø chaûy roái, vaø khi ñoù noù seõ tyû leä vôùi . Tuy nhieân noù cuõng chöùng minh raèng, ñoái vôùi nhöõng chaát loûng nhôùt, ta caàn phaûi taêng ñöôøng kính oáng roùt hoaëc taêng p töø aùp suaát khí trôøi thaønh aùp suaát dö. Quaù trình ñöôïc ñieàu khieån nhö theá naøo? Thaät ñôn giaûn ñeå döï tính caùch roùt vaøo moät bình chöùa – cuõng gioáng nhö vieäc ta ñaët chai döôùi moät caùi voøi vaø môû noù. Ñeå ñieàu khieån quaù trình, ñoái vôùi ví duï naøy, moät caùi chai seõ ñöôïc söû duïng, vaø noù cuõng ñuùng nhö vaäy ñoái vôùi hoäp bìa cöùng hoaëc lon; chai phaûi ñöôïc ñaët döôùi duïng cuï roùt vaø ñöôïc gaén chaët vôùi duïng cuï roùt tröôùc khi chaát loûng coù theå chaûy vaøo chai. Ñaàu tieân, ta phaûi bieát chaéc raèng coù chaát loûng trong thuøng roùt. Caùch ñôn giaûn nhaát ñeå bieát ñöôïc ñieàu naøy laø söû duïng moät caùi phao, coù khaû naêng môû vaø ñoùng doøng chaát loûng töø thuøng taøng tröõ chaát loûng ñeán thuøng roùt, ñeå ñaûm baûo söï oån ñònh. Böôùc keá tieáp laø phaûi ñaûm baûo raèng chai phaûi ñöôïc gaén chaët vôùi duïng cuï roùt. Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu naøy, chai phaûi ñöôïc ñaët döôùi moät oáng roùt ñöôïc noái vôùi thuøng roùt. Theo caùch ñôn giaûn nhaát, chai coù theå ñöôïc ñaët treân moät baøn ñaïp vaø ñöôïc nhaác leân ñeå daùn kín vôùi moät mieáng ñeäm ôû thuøng roùt. Roõ raøng, vieäc thieát keá coå chai cuõng nhö chaát löôïng cuûa chai phaûi ñuû khaû naêng ñeå taïo ra moät söï kín khít. Theâm vaøo ñoù, chai coøn phaûi ñaûm baûo raèng khoâng bò phaù vôõ döôùi taùc duïng cuûa taûi troïng ñeø xuoáng. Khi chai ñöôïc gaén chaët vôùi thuøng roùt, vieäc roùt saûn phaåm coù theå baét ñaàu. Van trong oáng roùt phaûi môû ra, sau ñoù baét ñaàu roùt vaø tieáp tuïc cho ñeán khi van ñöôïc ñoùng laïi. Chai sau khi ñöôïc roùt ñaày, baøn ñaïp xuoáng ñöôïc haï xuoáng vaø ñöa chai ra khoûi duïng cuï roùt. Chai tieáp theo seõ tieáp tuïc ñöôïc ñöa vaøo. Töø ví duï ñôn giaûn naøy, ngöôøi ta xaây döïng caùc quaù trình roùt vôùi quy moâ lôùn hôn. Haàu heát caùc maùy roùt chai ñeàu hoaït ñoäng xoay voøng nhö ñöôïc chæ ra trong hình 3.8 Hình 3.8: Maùy roùt chai ñieån hình. Caùc chai ñöôïc ñöa töø maùy röûa chai vaøo maùy roùt theo haøng moät, thöôøng ñöôïc giaûm töø nhieàu haøng thaønh moät haøng trong nhöõng maùy keát hôïp. Treân baêng taûi, chai ñi vaøo maùy roùt ñöôïc ñieàu khieån bôûi moät boä phaän chaën chai. Boä phaän naøy trong nhöõng ñieàu kieän hoaït ñoäng bình thöôøng seõ cho caùc chai ñi qua vaø vaøo maùy roùt. Khi nhöõng ngöôøi vaän haønh maùy muoán döøng maùy roùt, hoï seõ ñieàu khieån boä phaän chaën chai ngöøng ñöa chai vaøo duïng cuï roùt. Sau ñoù caùc chai ñi vaøo boä phaän phaân phoái, caùc chai ñöôïc ñaët caùch nhau moät khoaûng ñeå phuø hôïp vôùi böôùc cuûa boä phaän roùt. Moãi chai sau khi ñi vaøo baøn ñaïp, thöôøng ñöôïc goïi laø moät “boä phaän naâng”, ñöôïc ñaët döôùi moät van roùt rieâng leû ôû thuøng roùt. Chai sau ñoù ñöôïc nhaác leân döôùi van roùt. Moãi van roùt öùng vôùi moät boä phaän hình chuoâng (centering bell) ñöôïc gaén kín vaøo chai. Boä phaän naøy coù moät mieáng bòt baèng cao su bao kín vôùi coå chai. Coå chai, ñoä cöùng cuûa cao su, tình traïng kín khít cuûa cao su vaø aùp suaát ñoùng kín, taát caû ñeàu ñoùng moät vai troø quan troïng trong quaù trình laøm kín naøy. Caùc chai ñaåy boä phaän hình chuoâng vaøo ñuùng vò trí, ñeå noái vôùi van roùt. Phaûi caån thaän khoâng ñöôïc eùp maïnh chai trong suoát quaù trình naøy. Do ñoù, nhöõng maùy hieän ñaïi thöôøng söû duïng boä phaän naâng coå chai, ñònh vò vaøo ñuùng vò trí, hoaëc ít nhaát laø ñieàu khieån aùp löïc chính xaùc leân caùc boä phaän naâng chai ñöôïc vaän haønh baèng khí neùn. Baây giôø chai ñöôïc ñaët vaøo ñuùng vò trí ñeå roùt. Saûn phaåm ñang ôû trong thuøng roùt vaø chai ñang ôû vò trí döôùi van roùt. Thieát keá cuûa moät maùy roùt thöôøng coù thuøng roùt vaø van roùt ñöôïc gaén vaøo noù. Van roùt ñöôïc môû vaø ñoùng bôûi moät ñoøn baåy töø nhöõng cam ñöôïc gaén vôùi cô caáu roùt tónh. Van bò kích thích khi thuøng roùt vaø ñoøn baåy ñi qua cam. Vò trí khoâng coù chai coù theå ñöôïc nhaän ra bôûi vì boä phaän hình chuoâng seõ khoâng ñöôïc nhaác leân. Nhö vaäy ta coù theå ñaûm baûo raèng van roùt khoâng bò kích thích – do ñoù seõ khoâng coù vieäc roùt vaøo nhöõng choã khoâng coù chai. Moãi chai coù moät möùc roùt ñöôïc thieát keá saün khoâng chæ phuø hôïp vôùi quaù trình roùt maø coøn phaûi phuø hôïp vôùi söï giaõn nôû cuûa chaát loûng do nhieät ñoä cao vaø nhöõng ñieàu kieän laïnh ñoâng. Nhöõng cô cheá khaùc nhau coù theå ñöôïc söû duïng ñeå ngöng quaù trình roùt. Trong suoát quaù trình roùt khoâng khí beân trong chai ñöôïc ruùt leân tôùi maët treân cuûa thuøng roùt. Khi oáng khí bò bao phuû bôûi chaát loûng, quaù trình roùt seõ ngöøng laïi. Maùy roùt vaãn quay vaø ñi qua cam ñoùng van moät quaõng ngaén sau khi quaù trình roùt döøng laïi; ñieàu naøy cho pheùp chai ñöôïc thaùo ra khoûi maùy roùt. Moät ít saûn phaåm seõ chaûy nhoû gioït töø oáng khí. Vò trí cuûa oáng trong chai coù lieân quan ñeán chieàu cao roùt yeâu caàu. II. Coâng ngheä cheá taïo “tuùi trong hoäp” – roùt RÖÔÏU vaøo “tuùi trong hoäp” 2.1. Coâng ngheä cheá taïo “tuùi trong hoäp” 2.1.1. Tuùi Moät trong nhöõng nguyeân taéc cô baûn cuûa tuùi trong hoäp laø tính meàm deûo cuûa tuùi, vaø moät söï thay ñoåi lôùn coù theå ñöôïc thöïc hieän ñeå phuø hôïp vôùi söï söû duïng sau cuøng. Maøng phaûi dai, deûo vaø chòu ñöôïc söï ñaâm, söï maøi moøn vaø söï va chaïm. Neáu saûn phaåm caàn coù thôøi gian baûo quaûn laâu, moät lôùp vaät lieäu beân ngoaøi coù taùc duïng nhö haøng raøo ngaên caûn O2 neân ñöôïc söû duïng ñeå traùnh söï hö hoûng. Neáu saûn phaåm coù thôøi gian baûo quaûn ngaén, thì chi phí seõ laø yeáu toá quyeát ñònh trong vieäc löïa choïn nguyeân lieäu, vaø vì theá, nhöõng polyethylen reû tieàn thöôøng ñöôïc löïa choïn. Ñeå ñôn giaûn, phaàn naøy chæ ñeà caäp ñeán 3 daïng phoå bieán nhaát cuûa maøng ñöôïc söû duïng trong saûn xuaát tuùi trong hoäp. 2.1.1.1. Polyethylen PE laø moät loaïi maøng ñöôïc söû duïng raát nhieàu trong coâng nghieäp bao bì. Ñieån hình, ngöôøi ta söû duïng LLDPE/ LDPE nhö laø lôùp loùt beân trong tuùi. LLDPE laø polymer ñöôïc taïo ra töø caùc monomer butene hoaëc octene. Nhöõng maøng khaùc cuõng ñöôïc söû duïng bao goàm VLDPE hoaëc nhöõng maøng gheùp baèng caùch phuû kim loaïi. Ñoä daøy cuûa maøng cuõng laø moät quyeát ñònh quan troïng. Baûng 3.1 coù theå ñöôïc söû duïng nhö laø moät söï höôùng daãn. Baûng 3.1: Ñoä daøy maøng trong tuùi trong hoäp Theå tích tuùi (l)Ñoä daøy lôùp PE beân trong (m )1 – 10 10 – 20  2050 75 1002.1.1.2. Maøng gheùp Moät lôùp daùt moûng bao goàm 2 hoaëc nhieàu chaát ñöôïc keát hôïp vôùi nhau. Nhieät hoaëc chaát dính coù theå ñöôïc söû duïng ñeå daùn caùc lôùp laïi vôùi nhau. Nhieàu lôùp daùt moûng ñöôïc söû duïng trong tuùi trong hoäp: Lôùp daùt moûng baèng nylon/LDPE gheùp vôùi copolymer PVC/PVDC. Lôùp naøy ñöôïc phuû beân trong moät hoäp baèng sôïi thuûy tinh. Lôùp daùt moûng goàm copolymer EVA gheùp vôùi PET – LDPE, trong ñoù PET ñöôïc phuû kim loaïi. Phoå bieán nhaát laø daïng polyester 3 lôùp ñöôïc phuû kim loaïi, thaønh phaàn cuûa noù ñöôïc moâ taû trong hình 3.9. Lôùp ngoaøi cuøng: Polyethylen Lôùp trung taâm: Polyester ñöôïc phuû kim loaïi Lôùp haøn daùn: Polyethylen Hình 3.9: Maët caét ngang cuûa maøng polyester 3 lôùp phuû kim loaïi ñöôïc söû duïng phoå bieán trong bao bì tuùi trong hoäp. Ñoä daøy cuûa caùc lôùp nhö sau: Polyester: 12m Lôùp polyethylen ngoaøi cuøng: 32m Lôùp haøn daùn polyethylen trong cuøng: 38m Lôùp maøng gheùp ñöôïc phuû kim loaïi cung caáp moät raøo chaén toát hôn ñoái vôùi O2, ñaëc bieät trong saûn phaåm coù ñoä aåm cao. 2.1.1.3. Maøng ñoàng eùp Maøng naøy coù theå coù 5 lôùp hoaëc nhieàu hôn. Beà daøy toång khoaûng 80m cho nhöõng tuùi nhoû. Lôùp baûo veä laø moät co-polymer, EVOH, ñöôïc keïp giöõa hai lôùp PE ñeå taïo ra caáu truùc dai vaø deûo. Trong daïng 3 lôùp (hình 3.10), caùc lôùp seõ taùch moät caùch deã daøng, vì theá chaát dính hoaëc nhöõng lôùp lieân keát ñöôïc theâm vaøo ñeå taïo maøng. Lôùp ngoaøi cuøng: Polyethylen Lôùp trung taâm: EVOH Lôùp haøn daùn: Polyethylen Hình 3.10: Maët caét ngang cuûa moät maøng ñoàng eùp Maøng ñoàng eùp EVOH laøm taêng tính deûo vaø ñöôïc nhaän thaáy laø ít gaây oâ nhieãm moâi tröôøng hôn so vôùi nhöõng tuùi ñöôïc phuû kim loaïi. Ñoä beàn cuûa tuùi laø quan troïng nhaát vaø noù phaûi coøn nguyeân veïn trong suoát quaù trình phaân phoái vaø taøng tröõ sau naøy. Trong nhöõng ñieàu kieän bình thöôøng, bao bì phaûi chòu 2 daïng aùp löïc: va chaïm thuûy löïc (thoâng thöôøng gaây ra bôûi söï taêng toác/ giaûm toác baát ngôø cuûa bao goùi) vaø söï uoán. Trong suoát quaù trình vaän chuyeån, tuùi phaûi chòu söï dao ñoäng ñöôïc truyeàn tôùi röôïu vang thoâng qua nhöõng vaät lieäu uoán cong. Bôûi vì taát caû nhöõng vaät lieäu deûo luoân phaûi hoaït ñoäng meät moûi, cho neân daàn daàn xuaát hieän moät caùi loã vaø tuùi bò hoûng. Nhöõng phöông phaùp khaéc phuïc vaán ñeà naøy bao goàm vieäc söû duïng nhöõng polymer coù ñoä beàn uoán cao, caûi tieán chaát dính giöõa nhöõng lôùp maøng vaø do ñoù laøm taêng ñoä beàn lieân keát giöõa nhöõng maøng ñöôïc daùt moûng, ñaûm baûo raèng theå tích tuùi vaø hoäp thì saùt nhau vaø cuoái cuøng söû duïng moät tuùi beân trong laøm giaûm taùc ñoäng. Oxy thaám vaøo tuùi trong hoäp theo 3 caùch: Qua lôùp maøng cuûa tuùi. Qua voøi. Qua loã hoång vaø keõ hôû giöõa voøi vaø mieáng ñeäm cuûa noù. Moät vaán ñeà lieân quan tôùi vieäc ñoùng goùi röôïu vang vaøo bao bì tuùi trong hoäp laø vieäc giaûm thôøi gian baûo quaûn so vôùi bao bì thuûy tinh truyeàn thoáng. Vaøo nhöõng naêm 70 ôû UÙc, vieäc maát ñaùng keå löôïng SO2 töï do keøm theo söï xuaát hieän cuûa nhöõng muøi bò oxy hoùa ñaõ ñöôïc quan saùt chæ 3 thaùng sau khi ñoå vaøo nhöõng bao bì tuùi trong hoäp. Thôøi gian baûo quaûn toái thieåu ñöôïc yeâu caàu laø 6 thaùng. Ngöôøi ta khoâng chaéc chaén laø coù hay khoâng vieäc giaûm thôøi gian baûo quaûn laø do söï thaám cuûa O2 vaøo röôïu vang hoaëc söï thaám cuûa SO2 ra khoûi röôïu vang. Trong moät baøi nghieân cöùu, David ñaõ chæ ra raèng toác ñoä haáp thu O2 bôûi röôïu (4.5L beân trong moät bao bì treân dieän tích beà maët 0.25m2) coù theå cao khoaûng 0.17ppm/ ngaøy vaø raèng nhöõng caùi van ñaõ ñoùng goùp 33 – 52% löôïng naøy. Trong nhöõng ñieàu kieän “khoâ”, O2 xuyeân qua van baèng 2 cô cheá: thaám thaät söï qua vaät lieäu van, vaø söï khueách taùn xuyeân qua nhöõng choã hôû cuûa beà maët bít kín. Söï suy xeùt veà maët lyù thuyeát ñaõ chöùng minh raèng: vieäc maát SO2 töø röôïu bôûi söï thaám laø khoâng ñaùng keå. Töø söï nghieân cöùu naøy, nhöõng söï caûi tieán ñaùng keå ñaõ ñöôïc laøm ñoái vôùi nhöõng ñaëc tính choáng thaám O2 cuûa tuùi vaø ñaëc bieät laø ñoái vôùi thieát keá cuûa voøi. Moät söï ñoåi môùi, moät thieát keá ñöôïc caáp baèng saùng cheá (ñöôïc goïi laø Wrightseal), ñaõ keát hôïp vôùi moät maøng membrane coù khaû naêng haøn kín do nhieät. Maøng membrane naøy ñöôïc daùn moät phaàn vôùi mieáng ñeäm trong suoát quaù trình saûn xuaát tuùi. Sau khi ñoå ñaày nhöng tröôùc khi loàng vaøo voøi, maøng membrane naøy ñöôïc daùn hoaøn toaøn vôùi mieáng ñeäm vaø do ñoù loái vaøo cuûa khí bò giaûm ñi raát nhieàu. Vieäc löïa choïn caån thaän vaät lieäu maøng ñaûm baûo raèng tuùi khoâng gaén chaët vôùi maøng membrane, maëc duø boä phaän haøn kín baèng nhieät thì lieân keát vôùi vaät lieäu tuùi trong suoát quaù trình ñoùng kín. Do ñoù, tuùi ñöôïc ñoùng kín hoaøn toaøn vaø ñoäc laäp vôùi nuùt cho ñeán khi maøng membrane ñöôïc ñuïc loã khi ngöôøi tieâu duøng laàn ñaàu tieân môû bao bì. Moät löôïng ñaùng keå cuûa O2 di chuyeån xuyeân qua voøi trong traïng thaùi khoâ do khe hôû cuûa voøi vaø mieáng ñeäm. Ñoái vôùi moät bao bì tieâu chuaån 3 L vôùi nylon – LLDPE daùt moûng ñöôïc phuû ngoaøi baèng PVC/ PVdC vaø duøng voøi nhaán, 73% O2 xaâm nhaäp vaøo bao bì seõ xuyeân qua tuùi vaø 27% xuyeân qua voøi. 2.1.2. Hoäp Hoäp laø phaàn khoâng theå thieáu cuûa tuùi trong hoäp. Chöùc naêng ban ñaàu cuûa hoäp laø ñeå baûo veä tuùi khoûi nguy hieåm gaây ra bôûi söï va chaïm trong suoát quaù trình vaän chuyeån töø nôi saûn xuaát ñeán nôi tieâu thuï. Hoäp coøn ñöôïc söû duïng nhö laø moät coâng cuï tieáp thò, laø daáu hieäu ñeå nhaän bieát vaø phaân bieät caùc saûn phaåm vôùi nhau. Hoäp ñöôïc taïo ra töø 3 lôùp giaáy, lôùp trung taâm thì coù nhöõng gôïn soùng ñeå taêng ñoä beàn. Neáu giaáy ñöôïc laøm töø goã coøn môùi nguyeân thì goïi laø Kraft vaø neáu noù chöùa moät löôïng taùi cheá thì goïi laø Test. Kích thöôùc gôïn soùng taêng töø A ñeán E, vaø coù theå laøm taêng ñoä beàn baèng caùch söû duïng hoäp 2 thaønh, ví duï nhöõng hoäp vôùi 2 lôùp gôïn soùng. Taïo hoäp Khi löïa choïn moät hoäp, moái quan taâm ñaàu tieân laø ñoä beàn cuûa noù. Ñaëc tính cuûa hoäp söû duïng cho bao bì tuùi trong hoäp thì khaùc so vôùi nhöõng loaïi hoäp khaùc. Bao bì tuùi trong hoäp ñoøi hoûi hoäp cöùng, khoâng thay ñoåi hình daïng. Gôïn soùng theo chieàu thaúng ñöùng thì taïo ra ñoä beàn nhöng chaát loûng eùp hoäp ra ngoaøi theo 3 chieàu vaø hoäp vôùi tính chaát ñaúng höôùng thì caàn coù nhöõng söï trôï giuùp khaùc. Ñieàu naøy thöôøng thaáy ôû daïng hoäp thaáp beø beø hoaëc hoäp coù caáu taïo ñaøn hoài. Nhöõng hoäp 2 thaønh vôùi gôïn soùng B hoaëc C laø caàn thieát khi caàn chöùa moät theå tích lôùn hôn 5 lít. Hoäp chòu aûnh höôûng baát lôïi bôûi ñoä aåm vaø khu vöïc roùt thì thöôøng coù ñoä aåm cao, do ñoù, phaûi thaät caån thaän ñeå traùnh söï aåm öôùt. Ngöôøi ta thöôøng yeâu caàu caét giaûm chi phí cho bao bì vaø thöôøng laø giaûm chi phí cho saûn xuaát hoäp. Lôùp giaáy ngoaøi cuøng thì duøng ñeå in vaø lôùp gôïn soùng duøng ñeå taêng ñoä beàn, ngöôøi ta thöôøng nghó raèng, vieäc laøm giaûm lôùp Kraft ñaét tieàn thaønh moät lôùp Test cuøng khoái löôïng thì seõ khoâng coù haïi. Nhöng thöïc ra thì noù seõ gaây ra nhöõng haäu quaû nhö: Ñoä cöùng vaø ñoä beàn cuûa hoäp seõ giaûm, taêng söï roø ræ. Giaáy Test thì nhieàu ma saùt hôn giaáy Kraft, vì theá cuõng laøm taêng khaû naêng roø ræ. In hoäp Nhöõng hoäp ñi vaøo thò tröôøng thöïc phaåm thì thöôøng ñôn giaûn, vôùi moät daáu hieäu nhaän bieát hoaëc logo. Theâm vaøo ñoù, chuùng seõ coù nhöõng söï chæ daãn chính xaùc, moâ taû phöông phaùp söû duïng ñeå roùt saûn phaåm maø khoâng gaëp phaûi nhöõng vaán ñeà raéc roái. Moät boä nhöõng söï chæ daãn seõ bao goàm chöõ chöõ vaø caùc hình minh hoïa, töøng böôùc moät. Xeáp tuùi vaøo hoäp Chu vi cuûa tuùi thì neân lôùn hôn 10mm so vôùi chu vi beân trong cuûa hoäp vaø, töông töï nhö theá, chieàu daøi tuùi thì neân lôùn hôn 10mm so vôùi chieàu cao beân trong cuûa hoäp nhaân vôùi beà daøy cuûa hoäp. Neáu khoâng, tuùi seõ coù khaû naêng bò hö hoûng trong quaù trình di chuyeån neáu noù quaù nhoû hoaëc theå tích hoäp phaûi taêng ñeå thích hôïp vôùi tuùi quaù côõ. Khaû naêng cho tuùi vaøo hoäp ñeàu phaûi ñöôïc tính toaùn, hôn nöõa, voøi vaø ñeäm seõ chieám moät vaøi vò trí. Do ñoù, theo höôùng daãn, 0.5 – 0.8 lít theå tích neân ñöôïc theâm vaøo khoaûng troáng taïi ñænh cuûa hoäp. Vieäc thieát keá hoäp cuõng neân bao goàm caû duïng cuï roùt vaø tuùi. Moät ñieåm quan troïng: tuùi neân coù hình chöõ nhaät ñeå deã daøng cho vaøo trong hoäp. 2.2. Coâng ngheä roùt röôïu vaøo tuùi trong hoäp Khi tính ñeán vieäc mua moät duïng cuï roùt môùi cho tuùi trong hoäp, nhieàu thoâng soá phaûi ñöôïc tính ñeán. Vieäc ñoùng goùi thì ñöôïc ñònh löôïng bôûi theå tích hay khoái löôïng, voâ truøng hay khoâng voâ truøng, baùn töï ñoäng hay hoaøn toaøn töï ñoäng, moät voøi hay hai voøi? Chi phí Ñieàu maø caùc nhaø saûn xuaát quan taâm nhaát laø chi phí. Ñieàu naøy tuøy thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá, bao goàm: toác ñoä ñoå ñaày, möùc ñoä cung caáp, chi phí thieát bò vaø chi phí tuùi. Nhöõng duïng cuï roùt coù nhieàu daïng khau vaø coù giaù töø moät vaøi ngaøn pound ñeán haøng traêm ngaøn pound. Moät coâng ty caàn roùt 1500 lít/h coù theå ñaït ñöôïc toác ñoä ñoùng goùi 3 – 4 tuùi 10lít trong moät phuùt treân moät duïng cuï 2 voøi, baùn töï ñoäng. Moät duïng cuï roùt 1 voøi coù theå chæ ñoå ñöôïc 2 ñeán 3 tuùi trong 1 phuùt, vaø moät duïng cuï 2 voøi töï ñoäng hoaøn toaøn coù theå ñoå ñaày 10 tuùi trong cuøng moät khoaûng thôøi gian. Kích thöôùc cuûa duïng cuï roùt coù theå ñöôïc tính ñeán. 2.2.1. Thieát bò roùt Vaøo ñaàu nhöõng naêm 80, Colored ñaõ phaùt trieån moät van roùt cho vieäc laøm ñaày tuùi maøng membrane keùp thoâng qua maøng membrane ñöôïc ñoùng kín moät phaàn. Khi hoaøn thaønh vieäc ñoå ñaày, loã hoång ñöôïc ñoùng kín. Do ñoù saûn phaåm seõ khoâng coù söï tieáp xuùc vôùi khoâng khí ôû baát kyø moät giai ñoaïn naøo, tuùi ñaõ tieät truøng ñöôïc daùn kín tröôùc vaø sau khi laáp ñaày vaø gaàn nhö khoâng coù khoâng khí ñi vaøo noù, keùo daøi thôøi gian baûo quaûn cuûa nhöõng saûn phaåm nhaïy caûm vôùi O2. Daây chuyeàn saûn xuaát vaø duïng cuï roùt ñöôïc tieät truøng, taïo ra moät heä thoáng voâ truøng gaàn nhö hoaøn haûo. Theâm vaøo ñoù, vieäc söû duïng hôi nöôùc trong suoát quaù trình roùt thì raát coù lôïi cho chaát löôïng saûn phaåm vaø laøm giaûm chi phí vaän haønh trong moät thôøi gian daøi. Hình 3.11: Duïng cuï roùt 1 voøi baùn töï ñoäng Hình 3.12 : Duïng cuï roùt 2 voøi baùn töï ñoäng Hình 3.13 : Duïng cuï roùt 1 voøi töï ñoäng hoaøn toaøn Hình 3.14 : Duïng cuï roùt 2 voøi töï ñoäng hoaøn toaøn Löôïng khoâng khí Löôïng khoâng khí coù trong bao bì tuùi trong hoäp thì thöôøng khoâng ñöôïc chuù yù. Vai troø cuûa noù ñoái vôùi coâng nghieäp roùt röôïu laø cöïc kyø quan troïng. Duïng cuï roùt coù theå roùt moät tuùi trong 2 ngaøy, tröïc tieáp vaøo hoäp hoaëc treân moät baêng taûi. Phöông phaùp roùt trong hoäp phaàn lôùn ñöôïc söû duïng khi khoâng ñuû theå tích cho vieäc vaän haønh töï ñoäng. 2.2.2. Voøi Nhieàu loaïi voøi ñaõ ñöôïc phaùt trieån trong coâng nghieäp tuùi trong hoäp: “Voøi Fattori”: ñöôïc môû vaø ñoùng khi moät “nuùt baám” ôû phaàn beân döôùi cuûa maët ngoaøi ñöôïc baåy leân, boùp meùo hình daïng vaø cho pheùp chaát loûng ñi qua loã hoång trong caùi bòt ñöôïc ñuùc. Thieát keá naøy khoâng phoå bieán bôûi vì noù gaây ra nhieàu söï roø ræ nhöng noù coù tính kinh teá hôn so vôùi nhöõng caùi khaùc. Voøi nhaán: ñöôïc phaùt trieån bôûi Waddington & Duval (W & D) vaøo ñaàu nhöõng naêm 80 ñaõ trôû thaønh moät tieâu chuaån coâng nghieäp. Khi môû, ta nhaán nuùt baám, van beân trong seõ ñöôïc môû ra vaø chaát loûng chaûy tröïc tieáp vaøo ly. Hình 3.15: Voøi nhaán “Voøi Vitop”: vieäc phaân phoái ñöôïc thöïc hieän baèng caùch keùo caùi “caùnh” ñöôïc gaén vôùi van beân trong. Hình 3.16: Voøi Vitop Voøi nuùt. Voøi xoay: ñoù laø nhöõng caùi voøi 2 maûnh gaén beân trong moät caùi khaùc vaø phuï thuoäc vaøo ñoä kín ñeå ngaên caûn söï roø ræ. Moät vaán ñeà ñoái vôùi nhöõng caùi voøi naøy laø 2 caùi oáng (barrel) phaûi hoaøn toaøn ñoàng taâm vaø phaûi töông ñoái deã xoay, trong khi ñöôïc gaén vôùi moät caùi tuùi deûo beân trong. Ngoaøi ra, chuùng ñoøi hoûi ít nhaát 3 tay ñeå vaän haønh chuùng thaønh coâng: moät tay ñeå giöõ ly, moät tay ñeå giöõ hoäp vaø tay thöù 3 ñeå vaën voøi! Vinitap. Hình 3.17: Voøi Vinitap TAØI LIEÄU THAM KHAÛO [1] Buøi Aùi, Coâng ngheä leân men öùng duïng trong coâng nghieäp thöïc phaåm, NXB Ñaïi hoïc Quoác gia Thaønh phoá Hoà Chí Minh,2003 [2] Ñoáng Thò Anh Ñaøo, Kyõ thuaät bao bì thöïc phaåm, NXB Ñaïi hoïc Quoác gia Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 2005 [3] Nguyeãn Ñình Hoøa, Coâng ngheä saûn xuaát malt – bia, [4] Gordon L. Robert Son, Food packaging principle and Practice, Marcel Dekker, Inc, 1997. [5] Geoff A. Giles, Handbook of Beverage Packaging, Seffield Academic Press, England, 1999. [6] Caùc trang web :  HYPERLINK "" www.interbev.co.th/AInnofill.gif  HYPERLINK "" www.canseamers.com/images/fig2a.gif  HYPERLINK "" www.lingermachine.com/pic/99.jpg  HYPERLINK "" www.crownseal.co.th/our-products/index-files  HYPERLINK ""   HYPERLINK "" 

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docBAI BAO CAO TONG HOP.doc
  • mpegbottling.mpeg
  • wmvcorks.wmv
  • pptRUOU BIA.ppt
  • docslide bao bi.doc