Đề tài Các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả Quản trị Tài chính tại Tổng Công ty CP May Đức Giang

s¾p xÕp, ®æi míi, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ doanh nghiÖp Nhµ n­íc trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh ngµnh may mÆc, tõ t×nh h×nh thùc tÕ, nh÷ng thµnh tùu vµ nh÷ng h¹n chÕ cña Tæng C«ng ty trong thêi gian võa qua, dùa trªn dù b¸o nhu cÇu thÞ tr­êng, Tæng C«ng ty CP May §øc Giang ®· ®Ò ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2020 nh­ sau: “…X©y dùng Tæng C«ng ty CP May §øc Giang thµnh mét tæng c«ng ty m¹nh, trë thµnh mét trong nh÷ng doanh nghiÖp ®øng ®Çu cña ngµnh may mÆc vµ thêi trang ViÖt Nam, ph¸t huy vai trß cña mét doanh nghiÖp lín, cã uy tÝn trong ngµnh dÖt may, lÊy s¶n xuÊt may mÆc lµm nßng cèt, ®ång thêi ph¸t triÓn ®a d¹ng hãa ngµnh nghÒ kinh doanh, ®¶m b¶o kinh doanh hiÖu qu¶, an toµn, cã uy tÝn, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c, gãp phÇn ®¾c lùc cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc, gãp phÇn ®¶m b¶o an ninh, quèc phßng…” Tõ chiÕn l­îc trªn, Tæng C«ng ty CP May §øc Giang ®· ®Ò ra mét sè môc tiªu c¬ b¶n vµ quan träng cÇn phÊn ®Êu vµ thùc hiÖn cô thÓ nh­ sau: Ph¸t triÓn Tæng C«ng ty CP May §øc Giang tõ nay ®Õn n¨m 2020 trë thµnh mét trong ba doanh nghiÖp hµng ®Çu cña TËp ®oµn DÖt May ViÖt Nam. X©y dùng vµ gi÷ v÷ng th­¬ng hiÖu, chÊt l­îng s¶n phÈm, chuyÓn dÞch dÇn theo h­íng gi¶m s¶n xuÊt gia c«ng hµng may mÆc cho n­íc ngoµi, tù g©y dùng th­¬ng hiÖu s¶n phÈm may mÆc vµ thêi trang cña riªng m×nh. Trong giai ®o¹n 2010 - 2020, tïy theo nhu cÇu cña thÞ tr­êng, cã thÓ thµnh lËp thªm mét sè nhµ m¸y, c«ng ty liªn doanh ë c¸c ®Þa ph­¬ng vµ tiÕn tíi ph¸t triÓn ra thÞ tr­êng Lµo vµ Campuchia, ®Ó tËn dông gi¸ nh©n c«ng rÎ, vÒ quü ®Êt ë hai thÞ tr­êng c¸c n­íc trªn. VÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt, ®Õn n¨m 2020, dù kiÕn sÏ s¶n xuÊt: ¸o Jacket, ¸o kho¸c, ¸o thÓ thao: 26.000.000 s¶n phÈm/n¨m ¸o s¬ mi, ¸o n÷: 30.000.000. s¶n phÈm/n¨m QuÇn ¸o c¸c lo¹i 24.000.000 s¶n phÈm/n¨m Veston 600.000 s¶n phÈm/n¨m C¸c mÆt hµng kh¸c: 2.000.000 s¶n phÈm/n¨m Quy ho¹ch l¹i ®Êt ®ai t¹i trô së Tæng C«ng ty ®Ó ®¶m b¶o sö dông ®Êt ®ai cã hiÖu qu¶. Dù kiÕn quy ho¹ch l¹i ®Ó dµnh mét phÇn ®Êt x©y dùng c¸c tßa nhµ cao tÇng hçn hîp lµm v¨n phßng, nhµ ë vµ th­¬ng m¹i. Khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn, Tæng C«ng ty sÏ ®Çu t­ sang mét sè lÜnh vùc, ngµnh nghÒ kh¸c. HiÖn t¹i, ®¬n vÞ ®ang kinh doanh th­¬ng m¹i thªm b«ng sîi, hãa chÊt, vËt t­ phôc vô ngµnh may mÆc. C¸c quan ®iÓm mang tÝnh nguyªn t¾c x¸c ®Þnh gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi chÝnh t¹i doan nghiÖp hiÖn nay §a d¹ng hãa c¸c kªnh huy ®éng vèn C¸c nguån vèn trong nÒn kinh tÕ rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, tån t¹i ë nhiÒu lÜnh vùc, khu vùc vµ ®èi t­îng kh¸c nhau, mçi nguån vèn ®ã cã nh÷ng ®Æc ®iÓm, quy m« vµ tr¹ng th¸i tån t¹i kh¸c nhau, do vËy, ®Ó khai th¸c vµ sö dông c¸c nguån vèn ®ã cÇn ph¶i sö dông ®a d¹ng c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸c nhau, kÕt hîp khai th¸c vµ sö dông tæng hîp c¸c nguån vèn s½n cã trong nÒn kinh tÕ, trong d©n c­ còng nh­ c¸c nguån vèn n­íc ngoµi. Sö dông tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn Khi huy ®éng vèn, dï d­íi bÊt kú h×nh thøc nµo, doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ nhÊt ®Þnh. Do vËy, vÊn ®Ò quan träng lµ ph¶i sö dông tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn nµy. TiÕt kiÖm kh«ng chØ trong kh©u s¶n xuÊt mµ ph¶i ®­îc thùc hiÖn ngay tõ kh©u huy ®éng vèn, kh©u ®Çu t­, tiªu thô s¶n phÈm…., tuy nhiªn còng cÇn ph¶i qu¸n triÖt quan ®iÓm r»ng tiÕt kiÖm nh­ng vÉn ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn ®­îc c¸c môc tiªu chiÕn l­îc kinh doanh, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao nhÊt trong mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Huy ®éng vèn ph¶i ®¶m b¶o cã nguån tr¶ nî Huy ®éng vèn cho ®Çu t­ vµ phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ ®èi víi Tæng C«ng ty CP May §øc Giang nãi riªng. §©y lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kiªn quyÕt ®Ó ®¶m b¶o mét dù ¸n ®Çu t­, mét quyÕt ®Þnh tµi chÝnh ®¹t ®­îc thµnh c«ng vµ kh«ng nh÷ng thÕ, nã cßn cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. ThËt vËy,®øng tr­íc mét dù ¸n ®Çu t­ lín, mét ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh míi, Ban l·nh ®¹o doanh nghiÖp cÇn ph¶i lËp dù ¸n tiÒn kh¶ thi, tÝnh to¸n ®Õn c¸c yÕu tè tæng møc ®Çu t­, nguån vèn vµ c¸ch thøc huy ®éng nguån vèn, chi phÝ ho¹t ®éng, dßng tiÒn ho¹t ®éng ­íc tÝnh vµ ph­¬ng ¸n tr¶ nî trong t­¬ng lai ®Ó ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ, tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. Hoµn thiÖn c¸c gi¶i ph¸p huy ®éng vµ sö dông nguån vèn ph¶i g¾n víi viÖc chuyÓn ®æi, hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh Sau khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa vµ chuyÓn sang ho¹t ®éng theo h×nh thøc Tæng C«ng ty Cæ phÇn, ®¬n vÞ ®· cã c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh míi, tù chñ h¬n, linh ho¹t h¬n. Tæng C«ng ty sÏ cã thªm nhiÒu kªnh huy ®éng vèn, nhiÒu c«ng cô ®Ó huy ®éng vèn h¬n: nh­ nguån vèn ®Çu t­ tõ c¸c cæ ®«ng, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu…. Bªnh c¹nh ®ã, ®iÒu lÖ ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn còng quy ®Þnh Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban KiÓm so¸t lµ ng­êi thay mÆt c¸c cæ ®«ng thùc hiÖn quyÒn gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c chiÕn l­îc, chÝnh s¸ch cña c«ng ty, còng nh­ viÖc huy ®éng vµ sö dông vèn cña c¸c nhµ ®Çu t­ sao cho cã hiÖu qu¶. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph©n phèi lîi nhuËn hîp lý n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®­îc nh×n nhËn d­íi gãc ®é tµi chÝnh bëi chu tr×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Trong chu tr×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ph©n phèi lîi nhuËn lµ nghiÖp vô thø hai sau nghiÖp vô tµi trî vèn. ViÖc ph©n phèi lîi nhuËn vµo c¸c quü hîp lý sÏ võa ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp cã nguån vèn tÝch lòy cho ®Çu t­ ph¸t triÓn sau nµy (quü ®Çu t­ ph¸t triÓn), cã nguån cho ®¶m b¶o an ninh tµi chÝnh(quü dù phßng tµi chÝnh), ®éng viªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng, ch¨m lo cho ®êi sèng ng­êi lao ®éng, gióp hä g¾n bã l©u dµi víi doanh nghiÖp. §èi víi cæ ®«ng vµ c¸c nhµ ®Çu t­, viÖc chia cæ tøc lµ viÖc c«ng ty ®· tr¶ cho cæ ®«ng, nhµ ®Çu t­ phÇn thu nhËp cã ®­îc tõ viÖc hä bá tiÒn ®Çu t­ vµo mua cæ phiÕu cña c«ng ty. ViÖc tr¶ cæ tøc hîp lý sÏ gióp nhµ ®Çu t­ thÊy hµi lßng vÒ hiÖu qu¶ cña ®ång vèn do m×nh bá ra. Kh«ng nh÷ng thÕ, ®©y còng lµ mét trong nh÷ng c¸ch ®Ó ®¸nh bãng tªn tuæi vµ th­¬ng hiÖu cña doanh nghiÖp. C¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ Qu¶n trÞ Tµi chÝnh t¹i Tæng C«ng ty CP May §øc Giang Hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý tµi chÝnh Tõ khi chuyÓn sang ho¹t ®éng theo m« h×nh Tæng c«ng ty cæ phÇn, mét yªu cÇu cÊp b¸ch ®Æt ra lµ ph¶i cung cÊp c¸c th«ng tin qu¶n trÞ tµi chÝnh cho Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc, ®Ó trªn c¬ së ®ã, Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc ®­a ra c¸c quyÕt s¸ch ®óng ®¾n, phï hîp víi yªu cÇu cña ho¹t ®éng ®iÒu hµnh doanh nghiÖp. HiÖn nay, trong c¬ cÊu tæ chøc cña Tæng C«ng ty, phßng tµi chÝnh kÕ to¸n chØ cã nhiÖm vô tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n, ghi chÐp vµ ph¶n ¸nh l¹i c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh cña doanh nghiÖp. C«ng t¸c tæ chøc ph©n tÝch vµ qu¶n trÞ tµi chÝnh hiÖn t¹i ®ang bÞ bá ngá. Tr­íc thùc tr¹ng ®ã, yªu cÇu cÇn ph¶i thµnh lËp Phßng Qu¶n trÞ tµi chÝnh ho¹t ®éng ®éc lËp lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt. Thùc vËy: ë nhiÒu n­íc nh­ Mü vµ ch©u ¢u, trong c¸c c«ng ty, tËp ®oµn kinh tÕ lín nh­ General Motor, Microsoft, Apple, Vodaphone,... qu¶n trÞ tµi chÝnh ®­îc t¸ch rêi ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n thèng kª. T¹i c¸c h·ng nµy, qu¶n trÞ tµi chÝnh lµ tæng hîp, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng vÒ tµi chÝnh vµ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh ng¾n h¹n còng nh­ dµi h¹n cña doanh nghiÖp. Bé phËn qu¶n trÞ tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp Mü vµ ch©u ¢u dùa vµo c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n, b¸o c¸o doanh thu, chi phÝ, b¸o c¸o nh©n sù vµ tiÒn l­îng,... do c¸c bé phËn kÕ to¸n tµi chÝnh, kÕ to¸n qu¶n trÞ, thèng kª cung cÊp, kÕt hîp víi nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan ®Ó tiÕn hµnh ph©n lo¹i, tæng, hîp, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, so s¸nh kÕ qu¶ ph©n lo¹i cña kú nµy víi kú tr­íc cña doanh nghiÖp m×nh víi c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh, lÜnh vùc s¶n xuÊt, so s¸nh víi c¸c chuÈn mùc cña ngµnh. B»ng c¸c chØ tiªu vµ sù nh¹y bÐn mµ bé phËn qu¶n trÞ tµi chÝnh cã thÓ chØ ra nh÷ng mÆt m¹nh còng nh­ nh÷ng thiÕu sãt cña doanh nghiÖp trong kú. Ngoµi ra, bé phËn qu¶n trÞ tµi chÝnh cßn gióp gi¸m ®èc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc tµi chÝnh ng¾n vµ dµi h¹n cña doanh nghiÖp dùa trªn sù ®¸nh gi¸ tæng qu¸t còng nh­ tõng khÝa c¹nh cô thÓ c¸c nh©n tè tµi chÝnh cã ¶nh h­ëng quan träng tíi sù tån t¹i cña doanh nghiÖp, bao gåm: chiÕn l­îc tham gia vµo thÞ tr­êng tiÒn tÖ, thÞ tr­êng vèn, thÞ tr­êng chøng kho¸n; x¸c ®Þnh chiÕn l­îc tµi chÝnh cho c¸c ch­¬ng tr×nh, c¸c dù ¸n cña doanh nghiÖp lµ më réng hay thu hÑp s¶n xuÊt... Th«ng qua ®ã, ®¸nh gi¸, dù ®o¸n cã hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ®Çu t­, c¸c ho¹t ®éng liªn doanh liªn kÕt, ph¸t hiÖn ©m m­u th«n tÝnh doanh nghiÖp cña c¸c ®èi t¸c c¹nh tranh; ®Ò xuÊt ph­¬ng ¸n chia t¸ch hay s¸p nhËp... Nhu cÇu vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lu«n cã nh÷ng biÕn ®éng nhÊt ®Þnh trong tõng thêi kú. V× vËy, mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña qu¶n trÞ tµi chÝnh lµ xem xÐt, lùa chän c¬ cÊu vèn sö dông sao cho tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶ nhÊt: - Qu¶n trÞ tµi chÝnh trong doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch vµ ®­a ra mét c¬ cÊu nguån vèn huy ®éng tèi ­u cho doanh nghiÖp trong tõng thêi kú. - Qu¶n trÞ tµi chÝnh ph¶i thiÕt lËp mét chÝnh s¸ch ph©n chia lîi nhuËn mét c¸ch hîp lý ®èi víi doanh nghiÖp, võa b¶o vÖ ®­îc quyÒn lîi cña chñ doanh nghiÖp vµ c¸c cæ ®«ng, võa ®¶m b¶o ®­îc lîi Ých hîp ph¸p, hîp lý cho ng­êi lao ®éng; x¸c ®Þnh phÇn lîi nhuËn ®Ó l¹i tõ sù ph©n phèi nµy lµ nguån quan träng cho phÐp doanh nghiÖp më réng s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc ®Çu t­ vµo nh÷ng lÜnh vùc kinh doanh míi, s¶n phÈm míi, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã møc ®é t¨ng tr­ëng cao vµ bÒn v÷ng. - Qu¶n trÞ tµi chÝnh trong doanh nghiÖp cßn cã nhiÖm vô kiÓm so¸t viÖc sö dông c¶ c¸c tµi s¶n trong doanh nghiÖp, tr¸nh t×nh tr¹ng sö dông l·ng phÝ, sai môc ®Ých. Cã thÓ nãi, nhiÖm vô cña bé phËn qu¶n trÞ tµi chÝnh, bé n·o cña doanh nghiÖp, réng h¬n vµ phøc t¹p h¬n rÊt nhiÒu so víi bé phËn kÕ to¸n - thèng kª. Ng­êi ®øng ®Çu bé phËn quan träng nµy ®­îc gäi lµ gi¸m ®èc tµi chÝnh (CFO). Trong c¸c tËp ®oµn kinh tÕ ®a quèc gia trªn thÕ giíi, gi¸m ®èc tµi chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé vÒ mÆt tµi chÝnh kÕ to¸n tr­íc tæng gi¸m ®èc vµ qu¶n trÞ tµi chÝnh lµ bé phËn chøc n¨ng quan träng nhÊt trong c¸c bé phËn chøc n¨ng cña doanh nghiÖp. Huy ®éng c¸c nguån vèn kÞp thêi, ®¸p øng nhu cÇu vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp t¹i mäi thêi ®iÓm, chñ ®éng trong thùc hiÖn c«ng t¸c sö dông vèn cã hiÖu qu¶ Chñ ®éng x©y dùng kÕ ho¹ch huy ®éng c¸c nguån vèn ®¸p øng ®ñ nhu cÇu vèn kinh doanh lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p tµi chÝnh h÷u hiÖu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Trªn c¬ së x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn cÇn thiÕt ®¸p øng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n, Tæng C«ng ty cÇn x©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ vÒ huy ®éng vèn,bao gåm viÖc x¸c ®Þnh nguån vèn hiÖn cã, sè vèn cÇn thiÕt, t×nh h×nh tµi chÝnh cña m×nh ®Ó lùa chän nguån tµi trî thÝch hîp víi chi phÝ vÒ vèn thÊp nhÊp, gióp cho Tæng C«ng ty cã mét c¬ cÊu vèn linh ho¹t vµ tèi ­u. §Ó t¨ng nguån vèn tµi trî, Tæng C«ng ty cã thÓ ¸p dông mét sè gi¶i ph¸p sau: Khai th¸c triÖt ®Ó mäi nguån vèn cña Tæng C«ng ty: §Ó ®¶m b¶o cho nhu cÇu vèn cña m×nh, tr­íc hÕt Tæng C«ng ty cÇn huy ®éng tèi ®a néi lùc cña Tæng C«ng ty, tËn dông c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ch­a ®Õn h¹n thanh to¸n nh­ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn, thuÕ, c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc nh­ng ch­a ®Õn kú nép, ¸p dông c¸c h×nh thøc tÝn dông th­¬ng m¹i(mua chÞu ®èi víi nhµ cung cÊp). Khi sö dông c¸c kho¶n vèn nµy, Tæng C«ng ty kh«ng ph¶i chÞu chi phÝ vèn, nªn nÕu huy ®éng ®­îc cµng nhiÒu sè vèn nµy th× Tæng C«ng ty cµng cã ®iÒu kiÖn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña m×nh. Tuy nhiªn, ®©y còng chØ lµ nguån huy ®éng nguån vèn trong thêi gian ng¾n. TiÕp tôc duy tr× viÖc huy ®éng vèn nhµn rçi cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong Tæng C«ng ty nh­ng d­íi h×nh thøc vay vèn vµ tr¶ l·i tiÒn huy ®éng b»ng 110% l·i suÊt huy ®éng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i mµ Tæng C«ng ty ®ang giao dÞch t¹i cïng thêi ®iÓm. §©y lµ nguån vèn rÊt h÷u Ých cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp v× tiÒm n¨ng cña nguån vèn nµy nhiÒu khi rÊt lín. TiÕp tôc duy tr× tèt mèi quan hÖ víi c¸c ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông truyÒn thèng nh­: ng©n hµng C«ng th­¬ng Ch­¬ng D­¬ng, ng©n hµng §Çu t­ & Ph¸t triÓn B¾c Hµ Néi, Quü hé trî Ph¸t triÓn Hµ Néi. Bªn c¹nh ®ã Tæng C«ng ty còng nªn t×m kiÕm vµ tËn dông tèi ®a c¸c nguån vèn cho vay ­u ®·i tõ c¸c c«ng ty liªn doanh, c«ng ty liªn kÕt. Qu¶n lý tèt c¸c kho¶n ph¶i thu nh»m h¹n chÕ vèn bÞ chiÕm dông, nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng thanh to¸n. Tr­íc m¾t, Tæng C«ng ty ph¶i ph©n lo¹i c«ng nî, theo dâi vµ tÝch cùc ®«n ®èc c«ng t¸c thu håi nî. §a d¹ng c¸c nguån vay: HiÖn nay, nguån vèn chñ yÕu cña Tæng C«ng ty lµ ®i vay ng©n hµng. Khi ViÖt Nam b¾t ®Çu ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh, doanh nghiÖp cã thÓ cã nhiÒu sù lùa chän nguån vèn kh¸c nh­: §Ó tµi trî cho nhu cÇu vèn ng¾n h¹n, Tæng C«ng ty cã thÓ huy ®éng vèn trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ b»ng c¸c c«ng cô nh­: tÝn phiÕu c«ng ty. §Ó tµi trî cho nhu cÇu vèn dµi h¹n, Tæng C«ng ty cã thÓ huy ®éng vèn trªn thÞ tr­êng vèn. Th«ng qua c«ng cô chÝnh lµ tr¸i phiÕu vµ cæ phiÕu, ®¬n vÞ cã thÓ dÔ dµng huy ®éng c¸c nguån vèn cã thÓ víi chi phÝ rÎ h¬n so víi viÖc ®i vay ng©n hµng. Sö dông nguån vèn cã hiÖu qu¶ Song song víi kÕ ho¹ch tæ chøc huy ®éng vèn, Tæng C«ng ty cÇn chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch nh»m h×nh thµnh nªn c¸c kÕ ho¹ch sö dông vèn ®· ®­îc t¹o lËp sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt.Tõ kÕ ho¹ch tæng thÓ, Tæng C«ng ty cÇn cã c¸c kÕ ho¹ch chi tiÕt. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã, ®ßi hái Tæng C«ng ty ph¶i dùa vµo t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh thùc tÕ cña nh÷ng n¨m tr­íc còng nh­ t×nh h×nh thùc tÕ vµ tiÒm lùc cña Tæng C«ng ty trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. Cô thÓ nh­: §Çu t­ vµo m¸y mãc thiÖt bÞ nµo lµ cÇn thiÕt cho ®¬n vÞ trong tõng giai ®o¹n, lo¹i m¸y nµo phï hîp víi d©y chuyÒn thiÕt bÞ hiÖn t¹i, tèt bÒn vµ tèn chi phÝ ®Çu t­ Ýt nhÊt? CÇn dù tr÷ l­îng vËt t­, phô tïng thay thÕ vµ hµng hãa bao nhiªu lµ thÝch hîp nhÊt vµ kinh tÕ nhÊt, võa ®¶m b¶o võa ®ñ phôc vô s¶n xuÊt, võa tr¸nh ø ®äng vèn nÕu tÝch lòy qu¸ nhiÒu. ViÖc lËp kÕ ho¹ch sö dông vµ huy ®éng vèn chÝnh x¸c lµ mét c«ng viÖc rÊt khã kh¨n bëi ngoµi c¸c yÕu tè chñ quan tõ phÝa Ban l·nh ®¹o Tæng C«ng ty nã cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan nh­: t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ tr­êng vÒ cung, vÒ cÇu, vÒ gi¸ c¶…, sù thay ®æi c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc, kh¶ n¨ng, uy tÝn cña doanh nghiÖp, hÖ thèng cung cÊp th«ng tin thèng kª, b¸o c¸o vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n. Trªn thùc tÕ, sè vèn cña ®¬n vÞ lu«n cã nh÷ng biÕn ®éng gi÷a c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau trong n¨m, v× vËy khi thùc hiÖn nh÷ng kÕ ho¹ch ®Ò ra, Tæng C«ng ty còng cÇn c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ ®Ó cã nh÷ng ®iÒu chØnh sao cho linh ho¹t vµ hîp lý. Cô thÓ, nÕu trong tr­êng hîp ph¸t sinh c¸c nhu cÇu thªm vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, Tæng C«ng ty cÇn chñ ®éng huy ®éng ®Ó ®¸p øng kÞp thêi nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra mét c¸ch liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n. Ng­îc l¹i, nÕu thõa vèn, ®¬n vÞ cã thÓ ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt, cho vay vèn, gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt, ®Çu t­ chøng kho¸n…nh»m ®¶m b¶o cho ®ång vèn kh«ng ngõng tham gia l­u th«ng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. X©y dùng chÝnh s¸ch ph©n phèi lîi nhuËn hîp lý ViÖc x©y dùng chÝnh s¸ch ph©n phèi lîi nhuËn hîp lý ®ãng v¸i trß hÕt søc quan träng. Thùc vËy: lîi tøc cæ phÇn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi Ých cña cæ ®«ng vµ do vËy, còng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña ng­êi ®Çu t­ vµo cæ phiÕu cña mét c«ng ty. VÒ c¬ b¶n lîi nhuËn sau thuÕ cña c«ng ty cæ phÇn ®­îc chia lµm 2 phÇn: - PhÇn lîi nhuËn dµnh ®Ó chia cho cæ ®«ng ®­îc gäi lµ lîi tøc cæ phÇn - PhÇn lîi nhuËn ®Ó l¹i kh«ng chia cßn ®­îc gäi lµ lîi nhuËn l­u gi÷ hay lîi nhuËn gi÷ l¹i. Bé phËn nµy chñ yÕu ®Ó t¸i ®Çu t­ t¨ng thªm vèn cho sù ph¸t triÓn cña c«ng ty. Lîi tøc cæ phÇn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi Ých cña cæ ®«ng vµ do vËy, còng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña ng­êi ®Çu t­ vµo cæ phiÕu cña mét c«ng ty. Lîi tøc 1 cæ phÇn trong n¨m cña mét c«ng ty cæ phÇn cã thÓ ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Lîi tøc 1 cæ phÇn th­êng = Sè lîi nhuËn sau thuÕ trong n¨m giµnh tr¶ cho cæ ®«ng th­êng / Tæng sè cæ phÇn th­êng ®ang l­u hµnh §Ó ®¸nh gi¸ møc ®é chi tr¶ lîi tøc cæ phÇn cña c«ng ty trong n¨m ng­êi ta cßn sö dông chØ tiªu hÖ sè chi tr¶ cæ tøc. HÖ sè nµy ®o l­êng tû lÖ phÇn tr¨m thu nhËp cña c«ng ty dµnh tr¶ cho cæ ®«ng th­êng d­íi d¹ng lîi tøc cæ phÇn vµ cã thÓ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: HÖ sè chi tr¶ cæ tøc = Lîi tøc mét cæ phÇn th­êng / Thu nhËp cña mét cæ phÇn th­êng trong n¨m Trong c«ng ty cæ phÇn, quyÒn së h÷u c«ng ty lµ thuéc vÒ cæ ®«ng, v× thÕ quyÒn quyÕt ®Þnh cuèi cïng vÒ viÖc ph©n phèi lîi nhuËn thuéc vÒ c¸c cæ ®«ng. Tuy nhiªn nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o vµ qu¶n lý c«ng ty ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc ®Þnh h­íng cã tÝnh chÊt chiÕn l­îc vÒ ph©n chia hay nãi c¸ch kh¸c ®i lµ tr¶ lîi tøc cho cæ ®«ng. TÇm quan träng cña ®Þnh h­íng ph©n chia lîi tøc cæ phÇn cña mçi c«ng ty thÓ hiÖn ë chç: - Thø nhÊt: §Þnh h­íng ph©n chia lîi tøc cæ phÇn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi Ých cña cæ ®«ng. Bëi lÏ, th«ng th­êng ®¹i bé phËn cæ ®«ng ®Çu t­ vµo c«ng ty lµ tr«ng ®îi vµo lîi tøc cæ phÇn. V× thÓ t×nh h×nh t¨ng gi¶m lîi tøc cæ phÇn cña mçi c«ng ty ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn gi¸ cæ phiÕu cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. - Thø hai : §Þnh h­íng ph©n chia lîi tøc cæ phÇn ¶nh h­ëng quan träng ®Õn sù ph¸t triÓn cña mét c«ng ty. Kinh nghiÖm cña c«ng ty cæ phÇn ë nhiÒu n­íc cho thÊy lîi nhuËn l­u gi÷ chiÕm mét tû lÖ ®¸ng kÓ nguån vèn bªn trong cña c«ng ty (bao gåm tiÒn khÊu hao vµ lîi nhuËn l­u gi÷) cho sù ®Çu t­ t¨ng tr­ëng. Trong khi ®ã, ®Þnh h­íng ph©n chia lîi tøc cæ phÇn quyÕt ®Þnh ®Õn sè lîi nhuËn l­u gi÷. ChÝnh v× nh÷ng lÏ trªn, ®ßi hái nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o vµ qu¶n lý c«ng ty ph¶i c©n nh¾c xem xÐt trong viÖc ®Ò ra ®Þnh h­íng ph©n chia lîi tøc cæ phÇn mét c¸ch hîp lý, phï hîp víi t×nh h×nh vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña c«ng ty. CÇn t¨ng c­êng ho¹t ®éng gi¸m s¸t tµi chÝnh doanh nghiÖp Tæng C«ng ty cÇn t¨ng c­êng thùc hiÖn ho¹t ®éng gi¸m s¸t tµi chÝnh doanh nghiÖp. Thùc vËy, gi¸m s¸t tµi chÝnh lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ho¹t ®éng qu¶n lý. Cã thÓ nãi, yªu cÇu vÒ gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp tr­íc hÕt ®­îc b¾t nguån tõ nhu cÇu b¶o vÖ lîi Ých cña c¸c chñ thÓ - c¸c thÓ nh©n vµ ph¸p nh©n cã lîi Ých phô thuéc mét c¸ch trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. Nh×n mét c¸ch tæng thÓ, lîi Ých cña c¸c thÓ nh©n vµ ph¸p nh©n tïy thuéc vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, møc ®é lîi Ých mµ mçi chñ thÓ ®¹t ®­îc cßn tuú thuéc vµo tû lÖ vèn gãp vµ ph­¬ng thøc mµ c¸c chñ thÓ tµi trî vèn cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng. Lîi Ých cña cæ ®«ng th­êng sÏ kh¸c víi cæ ®«ng ­u ®·i, kh¸c víi tr¸i chñ vµ c¸c ng©n hµng... Ngay trong mét lo¹i chñ thÓ lµ cæ ®«ng th­êng, còng cã thÓ cã sù kh¸c nhau vÒ lîi Ých nÕu cã mét vµi cæ ®«ng th©u tãm ®­îc quyÒn kiÓm so¸t doanh nghiÖp, cßn c¸c cæ ®«ng kh¸c chØ lµ nhµ ®Çu t­ thiÓu sè. Mét ®iÒu râ rµng lµ, tæng lîi Ých cña c¸c chñ thÓ sÏ t¨ng lªn khi s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¸t triÓn theo chiÒu h­íng tèt ®Ñp. Song ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ tÊt c¶ c¸c chñ thÓ ®Òu cã lîi nhê vµo sù ph¸t triÓn. Bªn c¹nh sù thèng nhÊt, gi÷a c¸c chñ thÓ lu«n cã sù m©u thuÉn víi nhau khi ph©n chia kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ lý do c¬ b¶n, quyÕt ®Þnh b¶n chÊt vµ tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña viÖc gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi s¶n xuÊt kinh doanh mµ c¸c chñ thÓ ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Bªn c¹nh c¸c ®éng lùc vÒ mÆt kinh tÕ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn nhu cÇu gi¸m s¸t vÒ mÆt tµi chÝnh cña c¸c nhµ ®Çu t­, th× viÖc gi¸m s¸t tµi chÝnh cßn ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc thùc hiÖn trong khu«n khæ ph¸p luËt. Sù ph©n tÝch kh¸i qu¸t trªn ®©y cho thÊy gi¸m s¸t tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Mèi quan hÖ vÒ lîi Ých kinh tÕ tõ gãc ®é cña ng­êi chñ së h÷u, cña ng­êi ®Çu t­ hay ng­êi ®­îc trùc tiÕp giao quyÒn sö dông ®èi t­îng së h÷u rµng buéc vµ ®ßi hái hä ph¶i quan t©m ®Õn ho¹t ®éng gi¸m s¸t tµi chÝnh. Vµ ®Æc biÖt, gi¸m s¸t tµi chÝnh còng lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan trong viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Trong c«ng t¸c gi¸m s¸t tµi chÝnh, yÕu tè quy m« lµ mét ®Æc ®iÓm quan träng ¶nh h­ëng tíi ph­¬ng thøc, møc ®é vµ yªu cÇu cña viÖc gi¸m s¸t tµi chÝnh doanh nghiÖp. Song ®èi víi bÊt cø mét lo¹i m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp nµo, viÖc gi¸m s¸t tµi chÝnh còng bao trïm toµn bé qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn cña doanh nghiÖp: kÓ tõ kh©u huy ®éng, t¹o lËp, ®Çu t­ sö dông vèn cho tíi kh©u ph©n phèi kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh kinh doanh. D­íi ®©y lµ c¸c néi dung cô thÓ cña gi¸m s¸t tµi chÝnh doanh nghiÖp. Gi¸m s¸t t×nh h×nh huy ®éng vµ ®Çu t­ vèn. VÒ huy ®éng vèn: §¬n vÞ cã thÓ huy ®éng vèn d­íi nhiÒu h×nh thøc, nh­: ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, vay vèn cña c¸c c¸ nh©n, tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc theo nguyªn t¾c tù hoµn tr¶, tù chÞu tr¸ch nhiÖm, nhËn vèn gãp liªn doanh vµ c¸c h×nh thøc kh¸c ®Ó ph¸t triÓn kinh doanh. §èi víi vèn huy ®éng trong n­íc, viÖc gi¸m s¸t tËp trung vµo xem xÐt l·i suÊt huy ®éng. So s¸nh l·i suÊt ®i vay víi doanh lîi vèn (tr­íc thuÕ vµ l·i vay) ®Ó xem xÐt vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña sè vèn huy ®éng (theo nguyªn t¾c l·i suÊt vèn huy ®éng ph¶i nhá h¬n hoÆc b»ng tû suÊt gi÷a lîi nhuËn tr­íc thuÕ vµ l·i vay). NÕu doanh nghiÖp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty th× ph¶i tu©n thñ chÕ ®é, ph¸p luËt hiÖn hµnh vÒ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty. Gi¸m s¸t trªn c¶ ph­¬ng diÖn hoµn tr¶ l·i vay, ph©n phèi lîi nhuËn liªn doanh, c¸c hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh hoÆc liªn kÕt víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong n­íc nh»m bæ sung vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ph¶i lµm râ môc ®Ých huy ®éng vèn theo nguyªn t¾c: vèn huy ®éng chØ ®­îc sö dông vµo môc ®Ých kinh doanh. §èi víi vèn huy ®éng n­íc ngoµi: Doanh nghiÖp ®­îc phÐp vay ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®Ó ph¸t triÓn kinh doanh nh­ng ph¶i tu©n thñ quy chÕ vay vµ tr¶ nî vay cña Nhµ n­íc. Ph¶i kiÓm tra t­ c¸ch ph¸p nh©n vµ tr¸ch nhiÖm tr­íc kho¶n vay cña tæ chøc b¶o l·nh. §èi víi viÖc hoµn tr¶ vèn: gi¸m s¸t tµi chÝnh cÇn tËp trung vµo viÖc xem xÐt môc ®Ých sö dông vèn huy ®éng, hiÖu qu¶ vµ thùc hiÖn cam kÕt tr¶ vèn gèc vµ l·i theo khÕ ­íc vay. CÇn ph¶i gi¸m s¸t tµi chÝnh tr­íc khi vay (ph­¬ng ¸n vay, ph­¬ng ¸n sö dông vµ dù kiÕn hiÖu qu¶ sö dông) vµ sau khi vay (thùc tÕ sö dông), tr¸ch nhiÖm cña c¸ nh©n, tËp thÓ ®èi víi c¸c kho¶n vay ®· huy ®éng. VÒ ®Çu t­ vèn ra ngoµi doanh nghiÖp: C¸c h×nh thøc ®Çu t­ vèn ra ngoµi doanh nghiÖp gåm gãp vèn liªn doanh, gãp vèn cæ phÇn vµ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ kh¸c. Gi¸m s¸t cÇn tËp trung vµo viÖc lµm râ tÝnh hiÖu qu¶, tÝnh b¶o toµn, tÝnh an toµn vµ viÖc t¨ng thu nhËp ®Çu t­ vèn ra ngoµi doanh nghiÖp. Gi¸m s¸t c¶ viÖc tu©n thñ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña ph¸p luËt khi ®Çu t­ vèn ra ngoµi doanh nghiÖp. §Æc biÖt ®èi víi h×nh thøc gãp vèn liªn doanh víi chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi th× cÇn xem xÐt tÝnh chÊt ph¸p lý trong viÖc phª duyÖt dù ¸n liªn doanh, gi¸m s¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng cña liªn doanh, kÕt qu¶ liªn doanh. §èi víi ®Çu t­ trong n­íc cÇn chó ý tíi ®èi t­îng ®Çu t­, xem xÐt tÝnh thÈm quyÒn cña c¬ quan duyÖt dù ¸n ®Çu t­. Gi¸m s¸t viÖc sö dông, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. VÒ sö dông vèn: Vèn kinh doanh t¹i doanh nghiÖp tån t¹i d­íi d¹ng tµi s¶n cè ®Þnh, tµi s¶n l­u ®éng vµ c¸c tµi s¶n tµi chÝnh. Chóng ®­îc h×nh thµnh bëi sù tµi trî cña c¸c nhµ ®Çu t­ kh¸c nhau vµ tù ®éng h×nh thµnh trong quan hÖ thanh to¸n. L­îng vèn mµ chñ së h÷u ®Çu t­ vµo doanh nghiÖp ®­îc tÝnh b»ng tæng gi¸ trÞ tµi s¶n doanh nghiÖp ®ang qu¶n lý vµ sö dông sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi viÖc sö dông vèn vµ tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c néi dung: Theo dâi vµ kiÓm tra sù t¨ng gi¶m vèn vµ tµi s¶n theo chÕ ®é kÕ to¸n thèng kª hiÖn hµnh, ph¶n ¸nh kÞp thêi vµ chÝnh x¸c, trung thùc biÕn ®éng cña tµi s¶n vµ vèn trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp, x¸c minh tÝnh hîp lý cña sù t¨ng, gi¶m so víi chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh. Theo dâi vµ kiÓm tra viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn quy chÕ qu¶n lý, b¶o qu¶n, sö dông tµi s¶n, tiÒn vèn. Gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thay ®æi c¬ cÊu vèn vµ tµi s¶n, ®iÒu chuyÓn vèn vµ tµi s¶n cho c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, h¹ch to¸n phô thuéc, gi¸m s¸t tÝnh thÈm quyÒn cña ng­êi ra quyÕt ®Þnh ®iÒu ®éng, vµ qu¸ tr×nh h¹ch to¸n t¨ng gi¶m vèn do ®iÒu ®éng vèn vµ tµi s¶n ë c¶ ®¬n vÞ bÞ ®iÒu ®éng vµ ®¬n vÞ ®­îc ®iÒu ®éng. Gi¸m s¸t tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh cho thuª, thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n theo c¸c néi dung: thñ tôc cho thuª, thÕ chÊp, cÇm cè, tÝnh nguyªn t¾c tu©n thñ ph¸p luËt, quyÒn h¹n cña c¬ quan cho phÐp kinh doanh nghiÖp vô cho thuª, thÕ chÊp, cÇm cè; nh÷ng tµi s¶n ®­îc phÐp thÕ chÊp, cÇm cè, cho thuª; tÝnh hiÖu qu¶ cña viÖc cho thuª, thÕ chÊp cÇm cè. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi nghiÖp vô b¸n, thanh lý tµi s¶n: h×nh thøc b¸n, thanh lý th«ng qua ®Êu gi¸, c¸c c¨n cø ®Þnh gi¸ b¸n tµi s¶n, t­ c¸ch thÈm quyÒn cña c¬ quan cho phÐp thanh lý, viÖc thµnh lËp héi ®ång b¸n thanh lý tµi s¶n, vµ h¹ch to¸n chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ thu ®­îc vµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi c«ng nî gåm c¸c néi dung chñ yÕu lµ: x¸c ®Þnh râ sè nî ph¶i thu, sè nî ph¶i tr¶, nî khã ®ßi, nî kh«ng ®ßi ®­îc xin xö lý; sè nî tíi h¹n, nî qu¸ h¹n, nî ng¾n h¹n, nî dµi h¹n, nî trong doanh nghiÖp, nî ngoµi doanh nghiÖp; x¸c ®Þnh râ chñ nî, con nî vµ ph¶i gi¸m s¸t qu¸ tr×nh xö lý nî, viÖc sö dông quü dù phßng (dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi, dù phßng tµi chÝnh) ®Ó bï ®¾p sè nî kh«ng thu håi ®­îc, gi¸m s¸t tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn (con nî vµ chñ nî) tr­íc Nhµ n­íc vÒ nî ph¶i thu cña doanh nghiÖp. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi sè tµi s¶n bÞ tæn thÊt: cÇn chó ý vµo nguyªn nh©n g©y ra tæn thÊt, tr¸ch nhiÖm ®Òn bï cña c¸ nh©n tæ chøc g©y ra thiÖt h¹i, tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña tæ chøc b¶o hiÓm, viÖc dïng c¸c quü dù phßng ®Ó bï ®¾p thiÖt h¹i. §èi víi c¸c tæn thÊt bÊt kh¶ kh¸ng cÇn lµm ph­¬ng ¸n gi¶i quyÕt vµ gi¸m s¸t viÖc ®iÒu chØnh l¹i sæ s¸ch kÕ to¸n theo quyÕt ®Þnh xö lý. Gi¸m s¸t tµi chÝnh vÒ tÝnh ®óng ®¾n, hîp lý viÖc ph©n ®Þnh c¸c nguån vèn th«ng qua biªn b¶n bµn giao vèn, c¸c biªn b¶n kiÓm kª, ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n, vËt t­ hµng n¨m. VÒ b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn: B¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn lµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp ®Ó b¶o vÖ lîi Ých cña c¸c nhµ tµi trî ®· ®Çu t­ vµo doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng vµ lµm nghÜa vô víi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Tæng C«ng ty cÇn thùc hiÖn gi¸m s¸t viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®­îc thùc hiÖn trªn c¸c mÆt sau: Gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vèn, tµi s¶n t¹i doanh nghiÖp theo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh. Gi¸m s¸t viÖc lËp c¸c quü dù phßng (dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi, dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t­ chøng kho¸n trong ho¹t ®éng tµi chÝnh b»ng viÖc trÝch tr­íc vµo chi phÝ kú b¸o c¸o mét l­îng nhÊt ®Þnh ®Ó bï ®¾p nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra ë kú kÕ ho¹ch) trªn c¸c mÆt: ®èi t­îng lËp dù phßng, thêi ®iÓm lËp dù phßng, ®iÒu kiÖn lËp dù phßng, ph­¬ng ph¸p lËp dù phßng vµ xö lý c¸c kho¶n dù phßng. Gi¸m s¸t viÖc mua b¶o hiÓm tµi s¶n thuéc quyÒn qu¶n lý vµ sö dông cña doanh nghiÖp. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi chi phÝ, doanh thu vµ lîi nhuËn. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi doanh thu cña doanh nghiÖp: Doanh thu cña Tæng C«ng ty bao gåm doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh (b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô cho kh¸ch hµng), doanh thu tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh (ho¹t ®éng mua b¸n chøng kho¸n, cho thuª tµi s¶n, tõ gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt, l·i cho vay, l·i tiÒn göi…), doanh thu tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng (b¸n, thanh lý tµi s¶n, nî v¾ng chñ, hoµn nhËp dù phßng…). CÇn gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi doanh thu cña Tæng C«ng ty c¸c néi dung: KiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n, kÞp thêi, tÝnh hîp lý, hîp ph¸p cña doanh thu vµ ph¶i ®­îc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ vµo sè s¸ch kÕ to¸n theo chÕ ®é hiÖn hµnh. Gi¸m s¸t thêi ®iÓm ph¸t sinh doanh thu (®· xuÊt hµng cho kh¸ch hµnh, ®· cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng vµ ®· ®­îc kh¸ch hµng chÊp thuËn thanh to¸n) lµm c¬ së ®Ó h¹ch to¸n doanh thu vµ tÝnh thuÕ gi¸n thu ph¶i nép. Gi¸m s¸t c¬ së ph¸p lý ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu th«ng qua c¸c khèi hµng tiªu thô vµ gi¸ b¸n thùc tÕ ®­îc chøng minh qua c¸c chøng tõ, hãa ®¬n hîp lÖ. Gi¸m s¸t cô thÓ c¸c kho¶n gi¶m trõ khi x¸c ®Þnh doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh, nh­: gi¶m gi¸ hµng b¸n, håi khÊu, bít gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, chiÕt khÊu hµng ho¸, hoa hång ®¹i lý, ký göi. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi c¶ hµng ho¸ cho biÕu, tÆng, sö dông néi bé, c¸c kho¶n phô thu, trî gi¸ mµ doanh nghiÖp ®­îc h­ëng theo ®óng chÕ ®è tµi chÝnh hiÖn hµnh ®Ó t¨ng doanh thu. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi tõng hîp ®ång b¸n hµng, ®èi chiÕu c«ng nî trªn b¸o c¸o quyÕt to¸n víi sæ chi tiÕt, ®Æc biÖt lµ b¶n thanh lý hîp ®ång ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña doanh thu. Gi¸m s¸t sæ theo dâi chi tiÕt tiÒn mÆt, tiÒn göi Ng©n hµng, c¸c kho¶n ph¶i thu ®Ó tr¸nh tr­êng hîp bá sãt doanh thu. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi doanh thu trong mét sè tr­êng hîp cô thÓ (b¸n hµng tr¶ gãp, cho thuª tµi s¶n, ho¹t ®éng ®¹i lý, ho¹t ®éng tÝn dông, ho¹t ®éng b¶o hiÓm, ho¹t ®éng gia c«ng hµng ho¸, ho¹t ®éng liªn doanh, liªn kÕt…) ®Ó cã c¬ së tÝnh thuÕ gi¸n thu vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép. §èi víi doanh thu b»ng ngo¹i tÖ, gi¸m s¸t tµi chÝnh viÖc chuyÓn ®æi ra ®ång ViÖt Nam theo tû gi¸ b×nh qu©n trªn thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng, do Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh doanh thu. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi chi phÝ kinh doanh: Chi phÝ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp bao gåm toµn bé chi phÝ ph¶i bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Gi¸m s¸t chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cÇn gi¸m s¸t tÝnh ®óng ®¾n, tÝnh hîp ph¸p, hîp lý cña chi phÝ. C¸c néi dung chñ yÕu cña gi¸m s¸t chi phÝ kinh doanh gåm: Gi¸m s¸t l­îng vËt t­ tiªu hao dùa trªn ®Þnh møc vËt t­ ®· x©y dùng vµ gi¸ vËt t­ dïng ®Ó h¹ch to¸n. Gi¸m s¸t viÖc quyÕt to¸n vËt t­, gi¸m s¸t vËt t­ thùc tÕ ®­îc ®­a vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm trong kú. §èi víi tµi s¶n cè ®Þnh cÇn ph¶i gi¸m s¸t ph¹m vi khÊu hao, ®èi t­îng TSC§ ph¶i tÝnh vµ trÝch khÊu hao, ®èi t­îng TSC§ kh«ng ph¶i tÝnh khÊu hao, ph­¬ng ph¸p khÊu hao, nguyªn gi¸ TSC§, thêi gian tÝnh khÊu hao, tiÒn khÊu hao, quü khÊu hao, ph©n bæ khÊu hao trong kú cho c¸c ®èi t­îng sö dông, qu¶n lý quü khÊu hao. §Æc biÖt cÇn l­u ý tíi sè TSC§ ®· khÊu hao hÕt mµ vÉn cßn sö dông, TSC§ ch­a khÊu hao hÕt ®· thanh lý. §èi víi tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp: cÇn gi¸m s¸t tiÒn l­¬ng thùc tr¶ (dùa vµo ®Þnh møc tiÒn l­¬ng ®­îc duyÖt, ®¬n gi¸ l­¬ng theo hîp ®ång, khèi l­îng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh vµ kÕt qu¶ kinh doanh) theo chÕ ®é hiÖn hµnh. §èi víi chi phÝ kh¸c (dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ giao dÞch, lÔ t©n, kh¸ch tiÕt, héi häp, ngo¹i giao, tiÕp kh¸ch, chi c¶i tiÕn, s¸ng chÕ, ph¸t minh, nép b¶o hiÓm y tÕ, BHXH, kinh phÝ c«ng ®oµn…) gi¸m s¸t theo chÕ ®é hiÖn hµnh. TÊt c¶ chi phÝ trªn ®Òu ph¶i cã c¨n cø râ rµng míi ®­îc coi lµ chi phÝ hîp lý, hîp lÖ vµ míi ®­îc ho¹ch to¸n vµo chi phÝ trong n¨m tµi chÝnh. §ång thêi ph¶i gi¸m s¸t c¸c kho¶n chi kh«ng ®­îc phÐp h¹ch to¸n vµo chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú, nh­: c¸c kho¶n chi ®· cã nguån kh¸c ®µi thä, c¸c kho¶n chi v­ît ®Þnh møc, c¸c kho¶n chi kh«ng cã chøng tõ hoÆc chøng tõ kh«ng hîp lÖ. §èi víi c¸c kho¶n chi mang tÝnh chÊt chi ®Æc thï (trÝch tr­íc söa ch÷a lín, chi phÝ chê ph©n bæ…) ®Òu ph¶i ®­îc tu©n thñ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi gi¸ thµnh cÇn ph©n biÖt râ gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh toµn bé. §èi víi gi¸ thµnh s¶n xuÊt th× ph¶i x¸c ®Þnh ph¹m vi chi phÝ ®­a vµo gi¸ thµnh, lo¹i trõ c¸c chi phÝ kh«ng ®óng trong n¨m tµi chÝnh (do tÝnh gi¸ sai, v­ît ®Þnh møc tiªu hao vÒ vËt t­, tiÒn ¨n tr­a cao h¬n quy ®Þnh hiÖn hµnh, khÊu hao lín h¬n khung cho phÐp cña Nhµ n­íc…); gi¸m s¸t chi phÝ dë dang ®Çu kú, chi phÝ dë dang cuèi kú. §èi víi gi¸ thµnh toµn bé th× ph¶i ph©n bæ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ chi phÝ b¸n hµng theo ®óng tiÕn ®é hiÖn hµnh. Gi¸m s¸t ph©n chia kÕt qu¶ vµ sö dông c¸c quü kÝch thÝch kinh tÕ: Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ bá ra ®Ó ®¹t ®­îc doanh thu ®ã. Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bao gåm: lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh, lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng. KÕt qu¶ kinh doanh thÓ hiÖn qua 3 chØ tiªu: lîi nhuËn tr­íc thuÕ vµ l·i vay, lîi nhuËn tr­íc thuÕ vµ lîi nhuËn sau thuÕ. Néi dung gi¸m s¸t: X¸c ®Þnh râ tÝnh hîp lý, tÝnh hîp ph¸p cña l­îng lîi nhuËn thùc tÕ ®¹t ®­îc trong kú, dùa vµo doanh thu vµ gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm dÞch vô trong kú. X¸c ®Þnh râ thµnh phÇn cña lîi nhuËn (lîi nhuËn tõ viÖc tiªu thô s¶n phÈm, cung cÊp dÞch vô, do liªn doanh, liªn kÕt, gãp vèn cæ phÇn mang l¹i, l·i tiÒn göi, l·i tiÒn cho vay, hoµn nhËp c¸c kho¶n dù phßng, thu håi c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®· xö lý, thu do chªnh lÖch b¸n, thanh lý tµi s¶n so víi gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n, doanh thu n¨m tr­íc bá sãt…) ®Ó cã c¨n cø tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cè ®Þnh vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp bæ xung ph¶i nép. Gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi c¸c kho¶n ph¶i nép cã nguån tõ lîi nhuËn sau thuÕ ( nép tiÒn thu sö dông vèn ng©n s¸ch) vÒ tû lÖ nép, thêi ®iÓm nép, sè l­îng ph¶i nép; c¸c kho¶n chi cã nguån gèc tõ lîi nhuËn sau thuÕ nh­: chi phÝ v­ît ®Þnh møc, tiÒn ph¹t do vi ph¹m ph¸p luËt… cÇn l­u ý tíi viÖc ph©n chia lîi nhuËn sau thuÕ cho ®èi t¸c hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh (nÕu cã) theo ®óng tû lÖ cña hîp ®ång ®· ®­îc phª duyÖt. Ph©n phèi lîi nhuËn cßn l¹i ®Ó h×nh thµnh c¸c quü kinh tÕ, cÇn gi¸m s¸t ë tû lÖ trÝch, quy m« tèi ®a mçi quü, thêi ®iÓm trÝch vµ môc ®Ých sö dông cña mçi quü, yªu cÇu ph¶i ®óng theo chÕ ®é hiÖn hµnh. Thùc hiÖn c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh c¬ cÇu vèn hîp lý Dùa trªn sù ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña ®ßn bÈy kinh doanh, ®ßn bÈy tµi chÝnh, ®¸nh gi¸ c¸c mÆt lîi thÕ vµ bÊt lîi thÕ cña tõng h×nh thøc tµi trî, ®Ó ho¹ch ®Þnh ®­îc mét c¬ cÊu vèn hîp lý, Tæng C«ng ty cÇn ph¶i tu©n thñ 5 nguyªn t¾c c¬ b¶n nh­ sau: Ho¹ch ®Þnh c¬ cÊu vèn ph¶i ®¶m b¶o sù phï hîp gi÷a thêi gian ®¸o h¹n c¸c nguån tµi trî víi chu k× sinh lêi cña tµi s¶n ®Çu t­( nguyªn t¾c ®¶m b¶o tÝnh t­¬ng thÝch). Nguyªn t¾c nµy ®­îc x©y dùng dùa trªn mét thùc tÕ lµ c¸c nguån tµi trî cã yªu cÇu vÒ thêi gian ®¸o h¹n rÊt kh¸c nhau, trong khi thêi gian t¹o ra c¸c nguån tiÒn cña c¸c lo¹i tµi s¶n còng kh«ng gièng nhau. V× vËy, ®Ó ®¶m b¶o doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ë bÊt k× thêi diÓm nµo, gi¶m thiÓu rñi ro vÒ tµi chÝnh th× viÖc tµi trî vµ c¬ cÊu vèn cÇn cã sù t­¬ng thÝch gi÷a thêi gian ®­îc quyÒn sö dông vèn víi chu kú sinh lêi cña tµi s¶n ®Çu t­. Nguyªn t¾c nµy yªu cÇu c¸c nguån vèn tµi trî vèn cho doanh nghiÖp ph¶i cã thêi gian hoµn tr¶ vèn gèc vµ l·i phï hîp víi chu kú sinh lêi cña nh÷ng tµi s¶n ®Çu t­ vµo doanh nghiÖp. Víi yªu cÇu nh­ vËy, TSC§ vµ TSL§ th­êng xuyªn cã thêi gian hoµn vèn l©u dµi cÇn ®­îc tµi trî b»ng c¸c nguån vèn æn ®Þnh lµ: vèn chñ së h÷u vµ c¸c nguån tµi trî dµi h¹n kh¸c. Cßn TSL§ t¹m thêi cÇn ®­îc tµi trî b»ng c¸c nguån vèn ng¾n h¹n, nh»m gi¶m thiÓu rñi ro mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n, lµnh m¹nh hãa t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. Ho¹ch ®Þnh c¬ cÊu vèn ph¶i tÝnh ®Õn ¶nh h­ëng cña ®ßn bÈy tµi chÝnh vµ ®ßn bÈy kinh doanh( nguyªn t¾c c©n ®èi gi÷a lîi nhuËn vµ rñi ro). Nguyªn t¾c nµy ®­îc x©y dùng dùa trªn sù ph©n tÝch t¸c ®éng cã tÝnh chÊt ®ßn bÈy cña chi phÝ cè ®Þnh vµ nî vay. NÕu nh­ mäi yÕu tè kh¸c ®­îc ®¸nh gi¸ trong cïng mét mÆt b»ng th× hÖ sè vÒ ®ßn bÈy tµi chÝnh vµ ®ßn bÈy kinh doanh cßn t­îng tr­ng cho ®é lín cña rñi ro mµ doanh nghiÖp cã thÓ gÆp ph¶i. T¸c ®éng ®ßn bÈy kinh doanh vµ ®ßn bÈy tµi chÝnh t¹o nªn hiÖu øng ®ßn bÈy tæng hîp, ®ã lµ sù ¶nh h­ëng theo cÊp sè nh©n. T¸c ®éng nµy sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn lîi Ých cña chñ së h÷u, nÕu doanh nghiÖp ®i vay nhiÒu, ®ång thêi l¹i sö dông tiÒn vay ®Ó ®Çu t­ TSC§. T¸c ®éng nµy cã tÝnh hai mÆt. Nã cã thÓ t¹o ra nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nh¶y vät nh­ng còng cã thÓ ®­a doanh nghiÖp mau chãng ®Õn bê vùc ph¸ s¶n. Nguyªn t¾c nµy yªu cÇu ph¶i cã sù suy sÐt thËn träng gi÷a lîi nhuËn vµ rñi ro tr­íc khi quyÕt ®Þnh c¬ cÊu vèn theo h­íng t¨ng tû träng vèn vay, vµ sñ dông tiÒn vay ®Ó mua s¾m TSC§ cho dù ¸n cña doanh nghiÖp. Tu©n thñ theo nguyªn t¾c nµy, muèn thiªn vÒ an toµn, gi¶m thiÓu rñi ro kinh doanh vµ rñi ro tµi chÝnh th× nhµ qu¶n trÞ ph¶i gi¶m tû träng nî vay, sè tiÒn huy ®éng ®­îc nªn ­u tiªn cho nh÷ng tµi s¶n t¹m thêi, nh÷ng tµi s¶n cã kh¶ n¨ng thanh kho¶n cao.ViÖc c¬ cÊu l¹i vèn, gia t¨ng c¸c kho¶n nî nh»m ph¸t huy ¶nh h­ëng cña hiÖu øng ®ßn bÈy chØ nªn sö dông khi s¶n l­îng ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã thÓ v­ît xa ®iÓm hßa vèn, vµ ROA lín h¬n l·i suÊt tiÒn vay r víi ®é tin cËy thËt cao. Ho¹ch ®Þnh c¬ cÊu vèn ph¶i ®¶m b¶o duy tr× quyÒn kiÓm so¸t doanh nghiÖp( nguyªn t¾c ®¶m b¶o quyÒn kiÓm so¸t). C¬ së cña nguyªn t¾c nµy lµ ë chç, chñ së h÷u lu«n cã môc tiªu n¾m quyÒn kiÓm so¸t doanh nghiÖp. QuyÒn kiÓm so¸t tû lÖ thuËn víi sè vèn ®ãng gãp. V× vËy, ®¶m b¶o nguyªn t¾c nµy, viÖc t¸i c¬ cÊu vèn ph¶i thùc hiÖn theo h­íng gia t¨ng tû träng vèn chñ së h÷u, ®¶m b¶o cho vèn chñ së h÷u ®ñ lín ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ ®éc lËp vÒ mÆt tµi chÝnh, chñ së h÷u cã thÓ chñ ®éng quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò quan träng trong s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng phô thuéc vµo ng­êi kh¸c. Trªn thùc tÕ, ®Ó n¾m quyÒn kiÓm so¸t doanh nghiÖp, ng­êi ta cã thÓ thùc hiÖn b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. Th«ng qua c¬ cÊu vèn - gia t¨ng tû lÖ vèn gãp còng lµ mét c¸ch ®Ó ng­êi ta thay ®æi quyÒn kiÓm so¸t doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n - doanh nghiÖp mét chñ, vÊn ®Ò nµy th­êng kh«ng cÇn ph¶i ®Æt ra. Nh­ng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®a së h÷u th× quyÒn kiÓm so¸t l¹i lµ mét vÊn ®Ò lín. Nguyªn t¾c nµy yªu cÇu, ®Ó duy tr× quyÒn kiÓm so¸t, doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng vèn b»ng c¸ch ®i vay, thuª, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu hay cæ phiÕu ­u ®·i nÕu c¸c nguån vèn chñ së h÷u hiÖn hµnh kh«ng ®ñ tµi trî cho dù ¸n míi. Tuy nhiªn, còng cÇn ph¶i l­u ý r»ng, c¸ch tµi trî vèn nh­ trªn ®Ó duy tr× quyÒn kiÓm so¸t, kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®óng. Doanh nghiÖp hay chñ së h÷u cã thÓ bÞ mÊt toµn bé quyÒn kiÓm so¸t nÕu huy ®éng vèn vay v­ît qu¸ kh¶ n¨ng chi tr¶ c¸c kho¶n nî. Do vËy, hy sinh mét phÇn quyÒn kiÓm so¸t ®Ó ®æi lÊy mét sù an toµn vÒ mÆt tµi chÝnh còng lµ mét yªu cÇu cÇn ®­îc xem xÐt khi t¨ng tû träng nî vay trong c¬ cÊu vèn. Ho¹ch ®Þnh c¬ cÊu vèn ph¶i ®¶m b¶o tÝnh linh ho¹t trong tµi trî vèn( nguyªn t¾c tµi trî linh ho¹t). TÝnh linh ho¹t trong tµi trî vèn lµ kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh t¨ng, gi¶m nguån vèn cho phï hîp víi sù thay ®æi vÒ nhu cÇu vèn qua c¸c thêi kú kinh doanh. Nguyªn t¾c nµy ®­îc ®­a ra dùa trªn nhËn ®Þnh r»ng: Nhu cÇu vèn chÞu ¶nh h­ëng bëi tÝnh “mïa vô“ cña s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh nghiÖp muèn më réng s¶n xuÊt, song nhiÒu khi còng muèn thu hÑp quy m« ®Çu t­. Do vËy ®Ó ®¶m b¶o n©ng cao ®­îc tÝnh linh ho¹t trong viÖc ®iÒu ®éng vèn, viÖc c¬ c©u vèn ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së gióp doanh nghiÖp t¨ng ®­îc kh¶ n¨ng mÆc c¶ víi c¸c nhµ cÊp vèn trªn thÞ tr­êng. Tu©n thñ theo nguyªn t¾c nµy, cã thÓ thÊy r»ng, viÖc ­u tiªn gia t¨ng tû träng c¸c kho¶n nî, nhÊt lµ nî ng¾n h¹n, cã thÓ cho phÐp c¸c nhµ qu¶n trÞ nh÷ng c¬ héi thuËn lîi ®Ó ®iÒu chØnh linh ho¹t nguån vèn. Ngoµi ra, viÖc ®a dang hãa c¸c h×nh thøc tµi trî b»ng c¸ch bæ xung thªm c¸c ®iÒu kho¶n vÒ: kh¶ n¨ng thu håi tr­íc h¹n ®èi víi tr¸i phiÕu vµ cæ phiÕu ­u ®·i còng gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ chñ ®éng ®iÒu chØnh c¬ cÊu vèn mét c¸ch kÞp thêi khi cÇn thiÕt. Ho¹ch ®Þnh c¬ cÊu vèn ph¶i tèi thiÓu hãa chi phÝ sö dông vèn( nguyªn t¾c tèi thiÓu ho¸ chi phÝ sö dông vèn). Nguyªn t¾c nµy ®­îc x©y dùng trªn quan ®iÓm cho r»ng, chi phÝ sö dông vèn hay gi¸ vèn lµ gi¸ cña thÞ tr­êng. Mçi nguån tµi trî cã yªu cÇu vÒ chi phÝ sö dông vèn - gi¸ vèn lµ kh¸c nhau. Gi¸ vèn cña mçi h×nh thøc tµi trî còng biÕn ®éng theo chu kú kinh tÕ. V× vËy, x©y dông c¬ cÊu vèn cho doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o tèi thiÓu hãa chi phÝ sö dông vèn, nh»m tèi ®a hãa lîi Ých cho chñ së h÷u doanh nghiÖp. Tu©n thñ nguyªn t¾c nµy, mét mÆt ®ßi hái nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ph¶i ®¸nh gi¸ ®­îc xu thÕ biÕn ®éng vÒ gi¸ vèn trªn thÞ tr­êng ®Ó lùa chän thêi ®iÓm huy ®éng vèn thÝch hîp. MÆt kh¸c, c¬ cÊu vèn ph¶i nghiªng vÒ c¸c nguån tµi trî cã thêi gian ®¸o h¹n ng¾n, thêi gian hoµn tr¶ vèn gèc vµ l·i cã thÓ ®iÒu chØnh mét c¸ch linh ho¹t, nh­ cæ phiÕu ­u ®·i, tr¸i phiÕu cã thÓ chuyÓn ®æi thµnh cæ phiÕu, vµ c¸c nguån tµi trî ng¾n h¹n kh¸c. ®iÒu kiÖn thùc hiÖn gi¶i ph¸p Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuéc vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn lo¹i h×nh c«ng ty c«ng phÇn Kinh nghiÖm tõ c¸c n­íc ®i tr­íc cho thÊy, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× C«ng ty cæ phÇn lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®ãng vµi trß quan träng nhÊt trong viÖc thóc ®Èy x· héi hãa s¶n xuÊt vµ h×nh thøc së h÷u, ®Æc biÖt lµ x· héi hãa vèn tõ c¸c nguån vèn trong d©n chóng. ChÝnh gi¸ trÞ lîi Ých cña x· héi ®­îc t¨ng lªn th«ng qua ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong nÒn kinh tÕ lµ th­íc ®o hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ vµ ®Þnh h­íng cho mçi lo¹i h×nh doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. C¸c dù th¶o v¨n kiÖn tr×nh §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø X còng ®· ®Ò cËp ®Õn vµ ®Òu cho r»ng cÇn ph¸t triÓn m¹nh mÏ h×nh thøc kinh tÕ cæ phÇn vµ coi ®©y lµ h×nh thøc kinh tÕ phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta. T¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ tr­êng vèn vµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ ph¸t triÓn. §èi víi mét doanh nghiÖp, nhu cÇu vèn lu«n lµ nhu cÇu bøc thiÕt vµ quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. §Ó cã thÓ thùc hiÖn tèt ®­îc c«ng t¸c qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp rÊt cÇn sù hç trî cña Nhµ n­íc trong viÖc t¹o dùng thªm c¸c thÞ tr­êng vµ c¸c c«ng cô huy ®éng vèn. Tõ sau khi Nhµ n­íc ®Èy m¹nh c«ng t¸c cæ phÇn hãa, x©y dùng thÞ tr­êng chøng kho¸n, cho thµnh lËp c¸c c«ng ty tµi chÝnh, c«ng ty chøng kho¸n th× thÞ tr­êng tµi chÝnh cña ViÖt Nam còng ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn ban ®Çu. Tuy nhiªn, Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý ®Ó sao cho thÞ tr­êng tµi chÝnh cña ViÖt Nam ph¸t triÓn lªn tÇm cao míi. Tõ ®ã, c¸c doanh nghiÖp míi cã thªm c¸c kªnh huy ®éng nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau víi chi phÝ thÊp nhÊt. Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ­u ®·i, hç trî cho c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh dÖt may Trong nh÷ng n¨m qua, sau khi ViÖt Nam gia nhËp WTO còng nh­ sau khi HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hoa Kú ®­îc ký kÕt, ®· më ra cho ngµnh DÖt may ViÖt Nam nhiÒu c¬ héi còng nh­ nhiÒu th¸ch thøc. Tuy nhiªn, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ngµnh DÖt may ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng tù hµo. Kim ng¹ch xuÊt khÈu dÖt may chiÕm tõ 15-17 trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu c¶ n­íc. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n¨m 2007 t¨ng 17,9% so víi n¨m 2006. N¨m 2007, ngµnh ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu 7,78 tû USD, t¨ng 33,4% so víi n¨m 2006, t¨ng h¬n n¨m 2006 gÇn 2 tØ USD. 9 th¸ng ®Çu n¨m 2008 mÆc dï gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do suy tho¸i kinh tÕ t¹i Hoa Kú… dÉn ®Õn møc tiªu dïng vµ nhËp khÈu dÖt may gi¶m m¹nh t¹i Hoa Kú vµ nhiÒu n­íc kh¸c, c¹nh tranh quèc tÕ ngµy cµng t¨ng lªn; ë trong n­íc t×nh h×nh l¹m ph¸t thiÕu æn ®Þnh, ChÝnh phñ ph¶i ¸p dông nhiÒu gi¶i ph¸p ®Ó ®iÒu chØnh… ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng gÆp nhiÒu khã kh¨n dÉn ®Õn biÕn ®éng lao ®éng vµ nhiÒu cuéc ®×nh c«ng tù ph¸t, ¶nh h­ëng lín ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh cña nhiÒu c«ng ty, nhÊt lµ t¹i c¸c thµnh phè vµ khu c«ng nghiÖp tËp trung ë phÝa Nam. MÆc dï vËy, n¨m 2008 toµn ngµnh ®· ®¹t 6,84 tû USD (t¨ng trªn 20% so víi cïng kú 2007). Vµ n¨m 2009, kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 9, 1 tû USD, ®­a ViÖt Nam vµo top 10 n­íc xuÊt khÈu dÖt may lín nhÊt thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã, ngµnh dÖt may hiÖn giê cã kho¶ng hai triÖu lao ®éng ®ang lµm viÖc. Ngµnh ®· gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng triÖu ng­êi lao ®éng, mang l¹i nhiÒu ý nghÜa vÒ mÆt x· héi. V× vËy, Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch ­u ®·i, hç trî cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong ngµnh nµy vÒ thuÕ, vÒ vay vèn…. Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuéc vÒ Tæng C«ng ty Tæng C«ng ty cÇn hoµn thiÖn c¬ chÕ tæ chøc qu¶n lý nãi chung vµ c¬ chÕ qu¶n trÞ tµi chÝnh nãi riªng sao cho phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý trong t×nh h×nh míi, gióp cho ®¬n vÞ tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hiÖu qu¶. CÇn x©y dùng hÖ thèng qu¶n trÞ tµi chÝnh, còng cñng cè, hoµn thiÖn vµ ph¸t huy vµi trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n, thèng kª. Tõ ®ã míi cã ®­îc hÖ thèng th«ng tin kinh tÕ chÝnh x¸c, nhanh chãng vµ thùc hiÖn tèt chøc n¨ng tham m­u cho Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc ra c¸c quyÕt ®Þnh ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh lu«n ®i ®óng h­íng. VÒ con ng­êi, Tæng C«ng ty cÇn ®µo t¹o, tuyÓn chän tèt ®éi ngò c¸n bé tinh th«ng nghiÖp vô, cã tinh thÇn tËp thÓ, cã kû luËt vµ tr¸ch nhiÖm, bè trÝ c«ng viÖc phï hîp víi mçi ng­êi. ViÖc bæ nhiÖm c¸n bé trong Tæng C«ng ty ph¶i nªn linh ho¹t trªn c¬ së n¨ng lùc chuyªn m«n vµ ®¹o ®øc, ®ång thêi cã c¬ chÕ th­ëng ph¹t nghiªm minh ®Ó thóc ®Èy mäi ng­êi n©ng cao tinh thÇn c«ng t¸c vµ ®éng lùc thóc ®Èy hä lµm viÖc tèt h¬n v× quyÒn lîi chung cña Tæng C«ng ty. KÕt luËn Tr¶i qua h¬n 20 n¨m ho¹t ®éng, Tæng C«ng ty CP May §øc Giang ®· t¹o dùng ®­îc uy tÝn cña m×nh trong ngµnh DÖt may ViÖt Nam. Víi tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh vµ v÷ng ch¾c, Tæng C«ng ty ®· cã nh÷ng nç lùc kh«ng ngõng v­¬n lªn vµ tõng b­íc kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. Trong nh÷ng n¨m qua, c«ng t¸c qu¶n trÞ tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty CP May §øc Giang ®· ®­îc quan t©m vµ tõng b­íc hoµn thiÖn, gãp phÇn kh«ng nhá trong thµnh c«ng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp cña ®¬n vÞ. Tuy nhiÖn, c«ng t¸c qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp cña Tæng C«ng ty vÉn cßn mét sè tån t¹i. Do vËy, ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng vµ n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, Tæng C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó c¶i thiÖn hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n trÞ tµi chÝnh theo h­íng hiÖn ®¹i, héi nhËp víi xu h­íng cña thÕ giíi. Trªn c¬ së nghiªn cøu lý luËn vÒ hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ ph©n tÝch thùc tr¹ng qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp t¹i Tæng C«ng ty CP May §øc Giang, luËn v¨n nµy ®· hoµn thµnh nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau: Thø nhÊt: HÖ thèng hãa nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp bao gåm kh¸i niÖm, ph©n lo¹i nguån vèn, c¸c nguån vèn tµi trî vµ c¸ch thøc ph©n phèi lîi nhuËn Thø hai: Ph©n tÝch thùc tr¹ng qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch toµn diÖn vÒ hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp t¹i Tæng C«ng ty CP May §øc Giang, tõ ®ã rót ra nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ nh÷ng thµnh c«ng, nh÷ng h¹n chÕ, vµ nguyªn nh©n lµm c¬ së ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp t¹i Tæng C«ng ty CP May §øc Giang. Thø ba: §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp t¹i Tæng C«ng ty CP May §øc Giang. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, mÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng, song do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn luËn v¨n nµy kh«ng tr¸nh khái c¸c khiÕm khuyÕt, t¸c gi¶ mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c ThÇy, C« gi¸o vµ ®ång nghiÖp ®Ó cã kiÕn thøc toµn diÖn vÒ ®Ò tµi nghiªn cøu. T«i xin ch©n thµnh c¸m ¬n TS. NguyÔn Minh Hoµng ®· tËn t×nh vµ cã nh÷ng chØ dÉn thiÕt thùc, gióp ®ì t«i trong suèt qu¸ tr×nh hoµn thµnh b¶n luËn v¨n nµy. T«i còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n Khoa Sau ®¹i häc Häc viÖn Tµi chÝnh, b¹n bÌ, ®ång nghiÖp vµ gia ®×nh ®· ®éng viªn, gióp ®ì t«i hoµn thµnh luËn v¨n nµy. môc lôc Danh môc tõ viÕt t¾t VCSH Vèn chñ së h÷u LN Lîi nhuËn DT Doanh thu TS Tµi s¶n NV Nguån vèn SXKD S¶n xuÊt kinh doanh NH Ng¾n h¹n DH Dµi h¹n DNNN Doanh nghiÖp Nhµ n­íc TM Th­¬ng m¹i CBCNV C¸n bé c«ng nh©n viªn TG§ Tæng gi¸m ®èc H§KD Ho¹t ®éng kinh doanh Danh môc c¸c b¶ng biÓu B¶NG NéI DUNG TRANG 2.1 B¶ng C©n ®èi kÕ to¸n cña Tæng C«ng ty CP May §øc Giang 34 2.2 B¶ng B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 36 2.3 §¸nh gi¸ tèc ®é t¨ng tr­ëng cña Doanh thu 37 2.4 §¸nh gi¸ tèc ®é t¨ng tr­ëng cña Lîi nhuËn 37 2.5 Ph©n tÝch mét sè chØ tiªu tµi chÝnh 39 2.6 C¬ cÊu nguån vèn tµi trî vµ tµi s¶n ®­îc tµi trî 41 2.7 C¬ cÊu nguån vèn chñ së h÷u vµ nî ph¶i tr¶ trong tæng nguån vèn 46 2.8 Tû träng vèn vay trong tæng nguån vèn 47 2.9 C¬ cÊu nguån vay tÝn dông th­¬ng m¹i qua c¸c n¨m 48 2.10 TrÝch lËp c¸c quü vµ ph©n phèi lîi nhuËn 50 Danh môc c¸c S¬ ®å, biÓu ®å vµ ®å thÞ stt NéI DUNG TRANG S¬ ®å 1 Chu tr×nh Tµi chÝnh cña mét Doanh nghiÖp 18 S¬ ®å 2 Bé m¸y tæ chøc Tæng C«ng ty Cæ phÇn May §øc Giang 33 BiÓu ®å 1 Doanh thu vµ lîi nhuËn Tæng C«ng ty CP May §øc Giang 38 BiÓu ®å 2 C¬ cÊu nguån vèn tµi trî vµ tµi s¶n ®­îc tµi trî 42 BiÓu ®å 3 T¨ng tr­ëng vèn chñ së h÷u vµ nî ph¶i tr¶ 46 Lêi cam ®oan T«i xin cam ®oan b¶n luËn v¨n lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc, ®éc lËp cña t«i. C¸c sè liÖu, kÕt qu¶ nªu trong luËn v¨n lµ trung thùc vµ cã nguån gèc râ rµng./. T¸c gi¶ luËn v¨n Vò Xu©n Vinh Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh Ph©n tÝch Tµi chÝnh Doanh nghiÖp - Häc viÖn Tµi chÝnh n¨m 2005. Qu¶n trÞ Tµi chÝnh Doanh nghiÖp - §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh Doanh nghiÖp – Nhµ XuÊt b¶n Tµi chÝnh 2009. ThÞ tr­êng Tµi chÝnh – Nhµ XuÊt b¶n Thèng kª 2009. David Begg (1995), Kinh tÕ häc 1.2 - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc Hµ Néi. C.M¸c vµ Ph.¡nghen toµn tËp, tËp 2, 3 (1992) – Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia , Hµ Néi. Paul A.Samuelson, William D.Nordhaus (1989), Kinh tÕ häc, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt tµi chÝnh – Häc viÖn Tµi chÝnh, NXB Tµi chÝnh , Hµ Néi. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001) – V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX – Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia. B¸o c¸o tµi chÝnh sau kiÓm to¸n cña Tæng C«ng ty CP May §øc Giang n¨m 2005, 2006, 2007 vµ 2008. Céng hßa x· héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc NhËn xÐt cña c¸n bé h­íng dÉn khoa häc T«i lµ: NguyÔn Minh Hoµng C¸n bé h­íng dÉn khoa häc cho häc viªn: Vò Xu©n Vinh VÒ ®Ò tµi luËn v¨n: C¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ Qu¶n trÞ Tµi chÝnh t¹i Tæng C«ng ty CP May §øc Giang. Chuyªn ngµnh: Kinh tÕ Tµi chÝnh – Ng©n hµng M· sè: 60.31.12 Trong qu¸ tr×nh h­íng dÉn häc viªn viÕt luËn v¨n, t«i cã mét sè nhËn xÐt sau: VÒ tinh thÇn, th¸i ®é häc tËp nghiªn cøu cña häc viªn: VÒ néi dung vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu cña luËn v¨n: TiÕn ®é thùc hiÖn luËn v¨n Bè côc tr×nh bµy luËn v¨n §Ò nghÞ Häc viÖn cho phÐp Häc viªn Vò Xu©n Vinh ®­îc b¶o vÖ luËn v¨n tr­íc Héi ®ång chÊm luËn v¨n Th¹c sü. Hµ Néi, ngµy th¸ng n¨m 2010 Ng­êi nhËn xÐt NguyÔn Minh Hoµng