Đề tài Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Phà An Giang

ới năm trước liền kề. Tuy nhiên, công ty cũng đã hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu, trong đó chỉ tiêu lợi nhuận thực hiện vượt 25% so với lợi nhuận kế hoạch được giao. Nhìn chung, nguồn vốn của công ty tăng lên nhằm trang trãi cho tài sản trong quá trình mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh. 3.3.2 Tình hình hoạt động của công ty năm 2006 – 2007 : hồi công nợ chưa tốt. ĐVT : đồng Bảng 2 : Tình hình hoạt động của công ty năm 2006 – 2007 DIỄN GIẢI NĂM CHÊNH LỆCH 2006 2007 Tuyệt đối Tỷ lệ I. DOANH THU 79.115.611.557 89.144.696.650 10.029.085.093 12,7 % Vận chuyển phà 75.452.163.150 86.587.737.694 11.135.574.544 14,8 % Thu khác + BT + TC 3.199.094.955 2.556.958.956 -642.135.999 -20,1 % Truy thuế 464.353.452 -464.353.452 -100 % II. TỔNG CHI PHÍ 66.397.982.642 77.916.360.502 11.518.377.860 17,3 % Chi phí nhân công 13.546.365.187 16.683.863.929 3.137.498.742 23,2 % Chi phí nguyên – nhiên liệu 24.086.136.656 36.563.336.628 12.477.199.972 52 % Chi phí sản xuất chung 16.256.758.785 17.685.489.753 1.428.730.968 8,8 % Chi phí QLDN 4.848.277.259 4.253.866.034 -594.411.225 -12,3 % Trả vốn vay + lãi vay, CP bất T 7.660.444.755 2.729.804.158 -4.930.640.597 -64,4 % III. LỢI NHUẬN TRƯỚC THUẾ 12.717.628.915 11.228.336.148 -1.489.292.767 -11,7 % Nguồn : Phòng Kế Toán – Tài Vụ Qua 2 năm 2006 và 2007 ta thấy có sự biến động, doanh thu năm 2007 tăng 12,7% so với năm 2006, nhưng lợi nhuận năm 2007 lại giảm 11,7% so với năm 2006, nguyên nhân là do chi phí tăng đột biến, cụ thể là những chi phí sau : - Chi phí nhân công tăng 23,2% do mức lương tối thiểu tăng làm cho quỹ tiền lương tăng lên. - Chi phí nguyên nhiên liệu đầu vào năm 2007 tăng 52% so với năm 2006, do giá nhiên liệu tăng đột biến do bị ảnh hưởng khủng hoảng thị trường dầu mỏ trên thế giới kéo theo sự ảnh hưởng của tất cả các quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam, trong khi đó giá vé thu lại không đổi. Do đầu tư đổi mới công nghệ, đóng mới phà có trọng tải máy móc công suất lớn hơn, nên chi phí cho việc sử dụng nguyên vật liệu tăng lên. - Chi phí sản xuất chung tăng 8,8% do : Ÿ Vật liệu quản lý tăng do nhận các bến mới Trà Ôn, Ô Môi dẫn đến việc đầu tư thêm trang thiết bị, bố trí thêm nhân sự. Ÿ Sửa chữa thường xuyên tăng do các phương tiện đến hạn sửa chữa theo quy định để đảm bảo an toàn. Ÿ Khấu hao tài sản cố định tăng do đầu tư vào 6 phà 60 Tấn và 2 phà 100 Tấn. Mặc dù, năm 2007 chi phí tăng, lợi nhuận giảm 11,7% so với năm 2006, nhưng công ty vẫn có những biện pháp quản lý điều hành sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả, chỉ tiêu doanh thu lợi nhuận thực hiện vượt kế hoạch nhờ : - Tuyến đường từ Vàm Cống đến Mỹ Thuận bị hư hỏng nặng dẫn đến tăng sản lượng xe qua tuyến phà An Giang. - Công ty đổi mới phương thức hoạt động, tăng cường quản lý điều hành sản xuất, thay đổi công nghệ mới, đóng thêm phà có trọng tải lớn 200 Tấn nên đã thu hút được nhiều sản lượng xe và hành khách qua phà tăng. Từ đó đạt doanh thu cao, lợi nhuận tăng, hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước. 3.4 Thuận lợi, khó khăn và phương hướng phát triển : 3.4.1 Thuận lợi : - Được sự quan tâm của UBND tỉnh và sự hỗ trợ nhiệt tình của các ban ngành trong quá trình hoạt động. Bên cạnh đó, công ty không ngừng chủ động xây dựng phương hướng hoạt động, có dự báo và đưa ra giải pháp cụ thể trong từng thời kì. - Đội ngũ quản lý trực tiếp có trình độ cao, không ngừng được đào tạo, đào tạo lại nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng kịp thời nhu cầu công tác sản xuất kinh doanh và phát triển của đơn vị. - Máy móc thiết bị, phương tiện vận tải thường xuyên bảo dưỡng tốt và đầu tư đổi mới công nghệ. - Quy mô hoạt động công nghiệp cơ khí được tập trung phát triển (đã mở rộng thêm 2 phân xưởng cơ khí). - Mùa lũ năm nay mực nước thấp, ít tác động đến cơ sở hạ tầng, do đó cũng giảm đáng kể thiệt hại của công ty so với hàng năm. 3.4.2 Khó khăn : - Hoạt động vận chuyển phà bị tư nhân cạnh tranh. - Mức thu phí cầu đường bộ theo theo Thông tư số 109/2002/TT-BTC ngày 06/12/2002 của Bộ Tài Chính áp dụng từ ngày 01/03/2003 ảnh hưởng nhiều đến doanh thu của trạm thu phí cầu Ông Chưởng và tỉnh lộ 941. - Giá điện, nhiên liệu, sắt thép tăng làm tăng chi phí đầu vào, giảm lợi nhuận, gây nhiều ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị. 3.4.3 Phương hướng phát triển : - Thực hiện tốt nhiệm vụ SXKD của công ty. - Đào tạo nguồn nhân lực có đủ trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tác phong đạo đức, đáp ứng nhiệm vụ. - Tiếp tục đầu tư, mở rộng quy mô hoạt động đa ngành nghề về lĩnh vực phà tiếp tục : xây dựng thêm 02 bến phụ An Hòa, tiếp tục xây dựng cầu Tân An phục vụ biên giới. - Phát huy lợi thế SXKD cơ khí giao thông, mở rộng thêm mặt bằng sản xuất, trang bị máy móc hiện đại, xây dựng các ụ nổi cho các phân xưởng thực hiện sửa chữa trung, đại tu các phương tiện nội bộ và khách hàng đồng bằng Sông Cửu Long, đáp ứng cạnh tranh thị trường cơ khí trong và ngoài tỉnh. - Tiếp nhận và mở rộng các ngành nghề như xây dựng cầu đường, thủy lợi, sáng cát, kể cả khai thác tiềm năng du lịch trên sông nước… - Đóng mới thêm phà có trọng tải 200T, nhằm phục vụ đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân trong giai đoạn hiện nay, góp phần phát triển kinh tế xã hội tỉnh nhà và Nhà nước. - Tiếp tục duy trì hệ thống quản lý an toàn hàng hải trong lĩnh vực vận tải phà. 3.5 Tổ chức công tác kế toán : 3.5.1 Tổ chức bộ máy kế toán : Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán của công ty thể hiện theo sơ đồ sau : Kế toán trưởng Kế toán tổng hợp Kế toán tài sản lưu Kế toán thanh toán Kế toán giá thành Kế toán NVL, TSCĐ, CCDC Thủ quỹ Các nhân viên kế toán ở đơn vị trực thuộc Nguồn : Phòng Kế Toán – Tài Vụ Sơ đồ 5 : Tổ chức bộ máy kế toán v Chức năng và nhiệm vụ các thành phần kế toán : Kế toán trưởng : là người phân công và chỉ đạo trực tiếp các nhân viên trong phòng, chịu trách nhiệm giám sát và điều hành mọi hoạt động tài chính tại công ty, là người tham mưu cho giám đốc trong công việc sản xuất kinh doanh. Kế toán tổng hợp : dựa vào chứng từ do các bộ phận kế toán chuyển sang tổng lại đến cuối tháng kết chuyển số dư và tiến hành lập bảng cân đối phát sinh. Tổng hợp kết quả tình hình sản xuất kinh doanh, lập bảng thuyết minh báo cáo tài chính chuyển lên kế toán trưởng kiểm tra xét duyệt. Thủ quỹ : là người quản lý tình hình thu chi tiền mặt hằng ngày, cuối mỗi ngày làm việc thủ quỹ kiểm tra số tiền còn tồn lại tại quỹ, đối chiếu số liệu của sổ kế toán. Nếu xảy ra trường hợp chênh lệch thì kế toán thanh toán và thủ quỹ kiểm tra và kiến nghị biện pháp xử lý. Kế toán NVL, CCDC, TSCĐ : theo dõi tình hình sử dụng NVL, tình hình tăng giảm TSCĐ và theo dõi tài sản, hao mòn tài sản hiện có của công ty. Phản ánh nguyên giá của tài sản, hao mòn tài sản và giá trị còn lại, mở sổ chi tiết theo dõi tình hình sửa chữa thanh lý tài sản và các khoản thu nhập khác có liên quan tới tài sản cố định. Kế toán giá thành : là nhận diện thu nhập, tập hợp chi phí giá thành đáp ứng nhu cầu thông tin chi phí, giá thành cho các quyết định kinh tế liên quan đến giá thành, thành phẩm, giá vốn, giá bán, lợi nhuận, kiểm soát và hoàn thành định mức chi phí trong việc tính giá thành sản phẩm. Kế toán thanh toán : thanh toán các khoản. Các nhân viên kế toán ở đơn vị trực thuộc : có trách nhiệm tập hợp chi phí có liên quan đến đơn vị của mình đến định kỳ chuyển về phòng kế toán, hạch toán theo từng loại chi phí. 3.5.2 Hình thức kế toán áp dụng tại công ty : Công ty áp dụng hình thức chứng từ ghi sổ Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ : Căn cứ trực tiếp để ghi sổ kế toán tổng hợp là “Chứng từ ghi sổ”. Việc ghi sổ kế toán tổng hợp bao gồm : Ÿ Ghi theo trình tự thời gian trên sổ đăng ký Chứng từ ghi sổ. Ÿ Ghi theo nội dung kinh tế trên sổ cái. Chứng từ ghi sổ do kế toán lập trên cơ sở từng chứng từ kế toán hoặc bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại, có cùng nội dung kinh tế. Chứng từ ghi sổ được đánh số hiệu liên tục trong từng tháng hoặc cả năm (theo số thứ tự trong sổ đăng ký Chứng từ ghi sổ) và có chứng từ kế toán đính kèm, phải được kế toán trưởng duyệt trước khi ghi sổ kế toán. Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ gồm có các loại sổ kế toán sau : Ÿ Chứng từ ghi sổ. Ÿ Sổ đăng ký Chứng từ ghi sổ. Ÿ Sổ cái. Ÿ Các sổ, thẻ kế toán chi tiết. CHƯƠNG 4 KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TẠI CÔNG TY PHÀ AN GIANG 4.1 Quỹ tiền lương và hình thức trả lương tại công ty : 4.1.1 Tổng quỹ tiền lương và nguồn hình thành quỹ tiền lương : Tổng quỹ tiền lương của công ty để chi trả căn cứ vào kết quả thực hiện sản xuất kinh doanh. Công ty xây dựng kế hoạch quỹ lương từ đầu năm và khác nhau ở mỗi năm. Nguồn : Phòng Tổ Chức Hành Chính Bảng 3 : Kế hoạch quỹ lương và thu nhập của người lao động năm 2007 công ty phà An Giang STT CHỈ TIÊU ĐVT ƯỚC TH NĂM BC Kế hoạch năm 2007 I Tổng số lao động trong doanh nghiệp Người 505 560 Trong đó : lao động gián tiếp Người 121 130 II Tổng quỹ lương tính theo đơn giá : Tr.đồng 13.362 17.200 1 Quỹ tiền lương tính theo định mức lao động Tr.đồng 13.362 17.200 2 Quỹ tiền lương của CNVC nếu chưa tính trong định mức lao động tổng hợp (nếu có) Tr.đồng III Đơn giá tiền lương Tr.đồng 1,72 2,498 IV Quỹ tiền lương ngoài đơn giá (Vtg) Tr.đồng 1.660 2.131 V Tổng quỹ tiền lương chung (II + IV) : Tr.đồng 15.002 19331 VI Thu nhập khác ngoài lương : Tr.đồng 3.344 4.299 1 Thu nhập từ quỹ KT.PL Tr.đồng 3.344 4.299 2 Thu nhập khác Tr.đồng VII Tổng thu nhập (II + V) Tr.đồng 16.706 21.499 VIII Tiền lương bình quân người/tháng (VI/II/12) 1000 đ 2.205 2.560 IX Thu nhập bq người/tháng (VII/I/12) 1000 đ 2.757 3.200 Nguồn hình thành quỹ tiền lương của công ty trên cơ sở xây dựng theo phương pháp đơn giá tiền lương trên lợi nhuận và theo chế độ quy định của Nhà nước. Công ty sử dụng quỹ tiền lương phân bổ hàng tháng để chi trả cho CNV. Tổng quỹ tiền lương của công ty được hình thành từ 3 nguồn : lương hệ số, lương sản phẩm và phụ cấp. Trong đó : - Lương hệ số là lương mà công ty căn cứ theo Nghị Định 206/2004/NĐ-CP. - Lương sản phẩm là lương theo sản phẩm mà công ty căn cứ vào hoạt động kinh doanh của mình. - Phụ cấp mà công ty áp dụng gồm các phụ cấp chức vụ, phụ cấp trách nhiệm và phụ cấp nguy hiểm độc hại, phụ cấp đêm. Bảng 4: Tổng quỹ tiền lương năm 2006 – 2007 ĐVT : đồng Chỉ tiêu Năm Tỷ trọng Chênh lệch 2006 2007 2006 2007 Tuyệt đối Tỷ lệ Lương hệ số 6.888.610.600 8.864.257.500 51% 51% 1.975.646.900 28,7% Lương sản phẩm 6.490.687.844 8.392.011.483 48% 48% 1.901.323.639 29,3% Phụ cấp 93.935.000 117.360.000 1% 1% 23.425.000 24,9% Tổng 13.473.233.444 17.373.628.983 100% 100% 3.900.395.539 28,9% Nguồn : Phòng Tổ Chức – Hành Chính ¨ Nhận xét : Qua bảng số liệu trên ta thấy : tổng quỹ tiền lương năm 2007 tăng so với năm 2006 là 3.900.395.539 đồng tương đương tỷ lệ 28,9%. Trong đó, tỷ lệ lương hệ số tăng 28,7%, lương sản phẩm tăng 29,3% và phụ cấp tăng 24,9%. Nguyên nhân chủ yếu là do công ty mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh nên công ty tuyển dụng thêm số lượng lao động có tay nghề chuyên môn nghiệp vụ, vì thế mà số lượng lao động tăng lên làm cho quỹ tiền lương tăng theo. 4.1.2 Hình thức trả lương tại công ty : đó là sự kết hợp lương sản phẩm và lương hệ số, bao gồm : 4.1.2.1 Trả lương theo sản phẩm : Lương theo sản phẩm căn cứ vào kết quả hoạt động kinh doanh hàng năm của công ty. 9 tỷ đồng 12 tháng = 750 triệu đồng/tháng Ví dụ như : lợi nhuận của công ty trong một năm hoạt động là 9 tỷ đồng. Do đó, lợi nhuận bình quân của một tháng là : Đây là cơ sở để trả lương sản phẩm cho công nhân viên để kích thích công nhân viên tăng năng suất lao động. 4.1.2.2 Trả lương theo hệ số được sắp xếp theo ngạch bậc : Lương theo Nghị Định 206/2004/NĐ-CP của công ty trả cho CNV căn cứ vào thời gian làm việc thực tế, thang lương và hệ số lương do Nhà nước quy định. 4.2 Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương : 4.2.1 Hạch toán lao động : Công ty có đội ngũ nhân viên dao động từ 526 – 560 lao động. Cụ thể trong tháng 09/2007 tình hình sử dụng lao động của công ty như sau : - Số lao động hiện nay công ty đang quản lý là 526 người, được phân thành các bộ phận sau : + Các phòng ban : 53 người, trong đó Ÿ Ban Giám Đốc : 3 người Ÿ Phòng Tổ Chức Hành Chính : 17 người Ÿ Phòng Kế Toán : 8 người Ÿ Phòng Kế Hoạch Tổng Hợp : 11 người Ÿ Phòng Vật Tư : 6 người Ÿ Phòng Kỹ Thuật : 8 người + Các xí nghiệp trực thuộc : 473 người. - Trong tổng số 526 lao động của công ty thì : + Số lao động định biên là chiếm đa phần ( chiếm gần 90%), đó là các công nhân viên làm việc tại các phòng ban, các xí nghiệp trực thuộc của công ty. + Sở dĩ số lao trong công ty có sự dao động trong năm là do : công ty sử dụng lao động theo yêu cầu sản xuất kinh doanh của công ty. 4.2.2 Tính và thanh toán lương, các khoản trích theo lương : 4.2.2.1 Cách tính lương : Tiền lương thanh toán cho CB-CNV tại công ty phà An Giang gồm 2 khoản : lương hệ số và lương sản phẩm. HSQĐ = NCTTi * HSCD * HSBX Mà Trong đó : · HSCBi : Hệ số cấp bậc nhân viên i · HSPC : Hệ số phụ cấp (Phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp độc hại, phụ cấp chức vụ, phụ cấp nguy hiểm độc hại) · ĐGSP : Đơn giá sản phẩm · HSQĐ : Hệ số quy đổi. · NCTTi : Ngày công thực tế của nhân viên i · HSCD : Hệ số chức danh · HSBX : Hệ số bình xét · Lương hệ số theo quy định Nhà nước : 1 hệ số = 450.000 đồng œ Để tính lương cho nhân viên theo hệ số, công ty phà An Giang căn cứ vào, thang bảng lương và hệ số lương theo quy định của Nhà nước. Các khoản phụ cấp, trợ cấp tại công ty : ² Phụ cấp : công ty có quy định nhiều mức phụ cấp cho cán bộ công nhân viên của công ty như : phụ cấp chức vụ, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp độc hại nguy hiểm, nhằm tăng cường và gắn trách nhiệm của cán bộ công nhân viên, đặc biệt là cán bộ công nhân viên chức đảm đương công việc quan trọng như : trưởng phòng, phó phòng, giám đốc,… Các điều kiện hưởng phụ cấp theo quy định của công ty là : - Hoàn thành công việc được giao theo đúng kế hoạch (chất lượng, số lượng, thời gian). - Không xảy ra bất cứ sự cố nào hoặc gây hậu quả ảnh hưởng đến công việc sản xuất kinh doanh của công ty và kế hoạch sản xuất. - Không xảy ra thất thoát hư hỏng hàng hóa, vật tư thuộc phạm vi quản lý. Căn cứ vào xếp hạng doanh nghiệp (công ty hiện nay được xếp là doanh nghiệp hạng I) để tính các hệ số phụ cấp, tính trên lương hệ số trong tháng : - Đối với phụ cấp chức vụ : Ÿ Trưởng phòng, giám đốc xí nghiệp hệ số là 0,5 Ÿ Phó phòng, phó giám đốc xí nghiệp hệ số là 0,4 - Đối với phụ cấp trách nhiệm : Ÿ Thuyền trưởng, máy trưởng hệ số là 0,1 Ÿ Các tổ trưởng, thủ quỹ hệ số là 0,1 - Đối với phụ cấp độc hại nguy hiểm : Áp dụng hệ số 0.2 cho các đối tượng sau đây : Ÿ Những nhân viên KCS của phòng kỹ thuật công ty. Ÿ Thuyền trưởng, thủy thủ, thợ máy, thợ hàn, thợ điện. Ÿ Bán soát vé, bảo vệ. ² Trợ cấp : bên cạnh các khoản phụ cấp trên, công nhân viên còn hưởng các khoản trợ cấp như : trợ cấp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Bảng 5 : Hệ số lương và hệ số phụ cấp của nhân viên công ty thuộc phòng Kế Toán Tài Vụ tháng 09/2007 STT Họ và tên Chức danh Hệ số lương HS phụ cấp 1 Trần Thị Thu Dung Trưởng phòng TV 5,98 0,5 2 Trang Thị Ngọc Giao Thủ quỹ 3,33 3 Lương Thị Trúc Giang PP Tài vụ 2,96 0,4 4 Phan Hữu Hiền PP Tài vụ 2,96 0,4 5 Nguyễn Kim Thơ Kế toán 2,34 6 Bùi Thị Kim Thanh Kế toán 2,96 7 Trần Thị Lệ Kế toán 4,51 8 Trịnh Tấn Phước Nhân viên 3,13 9 Đỗ Trung Hiếu Nhân viên 1,71 Nguồn : Phòng Tổ Chức Hành Chính œ Để tính lương cho nhân viên theo sản phẩm, công ty phà An Giang căn cứ vào thời gian làm việc thực tế, hệ số công việc theo quy định của Nhà nước (hệ số sản phẩm theo chức danh, hệ số bình xét), đơn giá được xây dựng theo kế hoạch từ đầu năm của công ty. Sau đây là cách tính đơn giá sản phẩm năm 2007 : Bước 1 : å Quỹ tiền lương KH được phân bổ = å Quỹ tiền lương KH năm - 5% Quỹ dự phòng Trích 5% Quỹ dự phòng = 17.200.000.000 x 5% = 860.000.000 đồng Vậy å Quỹ tiền lương KH được phân bổ = 17.200.000.000 - 860.000.000 = 16.340.000.000 đồng Bước 2 : Lương sản phẩm = å Quỹ tiền lương KH được phân bổ - ( lương cơ bản + phụ cấp ) = 16.340.000.000 - ( 6.888.610.600 + 93.935.000 ) = 9.357.454.400 đồng Với: 6.888.610.600đ là lương hệ số năm 2006 Và 93.935.000đ là phụ cấp năm 2006 9.357.454.400 2.424.211 Lương sản phẩm å Hệ số quy đổi Đơn giá sản phẩm Bước 3 : = 3.860 đồng = = ( Số 2.424.211 do phòng kế toán cấp, dựa theo HS SP theo chức danh, bảng chấm công và hệ số bình xét) Cụ thể tính lương cho từng nhân viên trong phòng Kế Toán như sau : Trong tháng 09/2007, tiền lương phải trả cho kế toán trưởng Trần Thị Thu Dung là : Tiền lương = (5,98 +0,5) 450.000 + ( 30 * 8,0 * 2 * 3.860) = 4.768.800 đồng Tương tự ta có lương của từng nhân viên phòng Kế Toán như bảng sau : Bảng 6 : Tiền lương tháng 09/2007 phải trả cho nhân viên phòng Kế Toán ĐVT : đồng Họ và tên Chức danh Hệ số lương Lương hệ số Phụ cấp chức vụ HS SP theo chức danh Ngày công HS bình xét HS quy đổi Lương sản phẩm Tổng lương Trần Thị Thu Dung Tr phòng 5,98 2.691.000 225.000 8,0 30 2 480 1.852.800 4.768.800 Trang T.Ngọc Giao Thủ quỹ 3,33 1.498.500 4,5 30 2 270 1.042.200 2.540.700 Lương T.T.Giang PP Tài vụ 2,96 1.332.000 180.000 7,0 30 2 420 1.621.200 3.133.200 Phan Hữu Hiền PP Tài vụ 2,96 1.332.000 180.000 7,0 30 2 420 1.621.200 3.133.200 Nguyễn Kim Thơ Kế toán 2,34 1.053.000 5,5 30 2 330 1.273.800 2.326.800 Bùi Thị Kim Thanh Kế toán 2,96 1.332.000 5,5 30 2 330 1.273.800 2.605.800 Trần Thị Lệ Kế toán 4,51 2.029.500 4,0 30 2 240 926.400 2.955.900 Trịnh Tấn Phước Nhân viên 3,13 1.408.500 4,5 31 2 270 1.042.200 2.450.700 Đỗ Trung Hiếu Nhân viên 1,71 769.500 3,0 30 2 180 694.800 1.464.300 Tổng cộng 13.509.000 585.000 11.285.400 25.379.400 Nguồn : Phòng Tổ Chức Hành Chính 4.2.2.2 Các khoản trích theo lương : Các khoản trích theo lương tại công ty phà An Giang gồm có : bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn. Việc trích lập các khoản BHXH, BHYT dựa vào lương hệ số. Mức lương nộp BHXH, BHYT được xác định trên hệ số cấp bậc (cộng phụ cấp trách nhiệm nếu có) tiền lương của công nhân viên. Việc xác định mức lương đóng BHXH, BHYT được thực hiện như sau : Lương hệ số = Mức lương BHXH, BHYT = 450.000 * hệ số cấp bậc Công ty tính bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế vẫn theo quy định của Nhà nước hiện hành. - Trích BHXH 20% trên lương hệ số. Trong đó, doanh nghiệp chi trả được tính vào chi phí 15%, người lao động chi trả bằng cách trừ vào lương 5%. - Trích BHYT 3% trên lương hệ số. Trong đó, doanh nghiệp chi trả được tính vào chi phí 2%, 1% trừ vào lương của công nhân viên. - Đối với kinh phí công đoàn : mức trích 2% trên tổng số lương phải trả cho công nhân viên, do công ty chi trả được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh. Khoản này được trích dựa trên lương thực tế trả trong tháng áp dụng cho toàn bộ công nhân viên công ty (gồm lương hệ số và lương sản phẩm). Hàng tháng, kế toán tiền lương phải tính và lên mức lương trích BHXH, BHYT, đồng thời mỗi quý kế toán tiền lương của công ty phải lên danh sách lao động nộp bảo hiểm xã hội trong từng tháng của quý. Vào cuối quý, phòng kế toán có nhiệm vụ tính số nộp BHXH, BHYT, KPCĐ. Sau đó mang lên nộp cho cơ quan BHXH, BHYT, KPCĐ. Cụ thể các khoản trích theo lương của kế toán trưởng Trần Thị Thu Dung vào tháng 09/2007 như sau : ĐVT : đồng Bảng 7 : Các khoản trích theo lương của kế toán trưởng Trần Thị Thu Dung vào tháng 09/2007 LƯƠNG SỐ TIỀN BHXH BHYT KPCĐ 2% 15% 5% 2% 1% Lương hệ số 2.691.000 403.650 134.550 53.820 26.910 0 Lương sản phẩm 1.852.800 0 0 0 0 0 Tổng lương 4.543.800 0 0 0 0 53.820 Cộng 538.200 80.730 53.820 Tương tự ta có các khoản trích theo lương của từng NV trong phòng Kế Toán. ĐVT : đồng Bảng 8 : Các khoản trích theo lương tháng 09/2007 STT Họ và tên Lương hệ số Trừ 5 % BHXH Trừ 1 %BHYT Cộng cáckhoản trích Hệ số lương Tiền lương 1 Trần Thị Thu Dung 5,98 2.691.000 134.550 26.910 161.460 2 Trang Thị Ngọc Giao 3,33 1.498.500 74.925 14.985 89.910 3 Lương Thị Trúc Giang 3,36 1.332.000 75.600 15.120 90.720 4 Phan Hữu Hiền 3,36 1.332.000 75.600 15.120 90.720 5 Nguyễn Kim Thơ 2,34 1.053.000 52.650 10.530 63.180 6 Bùi Thị Kim Thanh 2,96 1.332.000 66.600 13.320 79.920 7 Trần Thị Lệ 4,51 2.029.500 101.475 20.295 121.770 8 Trịnh Tấn Phước 3,13 1.408.500 70.425 14.085 84.510 9 Đỗ Trung Hiếu 1,71 769.500 38.475 7.695 46.170 Tổng cộng 13.509.000 675.450 135.090 810.540 Nguồn : Phòng Tổ Chức Hành Chính Tổng hợp tiền lương phải trả cho công nhân viên : Khi thanh toán tiền lương cho cán bộ công nhân viên thì tiền lương thực lãnh của CNV gồm 2 khoản : lương theo sản phẩm và lương theo Nghị Định 206/2004/NĐ-CP. Thực tế công tác chi lương cho cán bộ công nhân viên mà công ty phân phối tiền lương tháng không chia thành 2 kỳ mà trả 1 kỳ vào ngày 30 hàng tháng. Vậy tiền lương thực lãnh của từng nhân viên trong công ty được xác định như sau : Lương thực lãnh = Tổng lương – Các khoản trích theo lương Cụ thể tiền lương thực lãnh của từng nhân viên trong phòng Kế Toán là : ĐVT : đồng Bảng 9: Tiền lương thực lãnh của từng nhân viên phòng Kế Toán tháng 09/2007 STT Họ và tên Tổng lương Các khoản trích Lương thực lãnh 1 Trần Thị Thu Dung 4.768.800 161.460 4.617.340 2 Trang Thị Ngọc Giao 2.540.700 89.910 2.450.790 3 Lương Thị Trúc Giang 3.133.200 90.720 3.042.480 4 Phan Hữu Hiền 3.133.200 90.720 3.042.480 5 Nguyễn Kim Thơ 2.326.800 90.720 2.263.620 6 Bùi Thị Kim Thanh 2.605.800 79.920 2.525.880 7 Trần Thị Lệ 2.955.900 121.770 2.834.130 8 Trịnh Tấn Phước 2.450.700 84.510 2.366.190 9 Đỗ Trung Hiếu 1.464.300 46.170 1.418.130 Cộng 25.397.400 828.360 24.551.040 Nguồn : Phòng Tổ chức hành Chính Tương tự, cách tính lương cho các nhân viên ở các phòng ban khác cũng giống như phòng Kế Toán, như vậy ta có : Bảng 10 : Tiền lương phải trả cho các phòng ban tháng 09/2007 ĐVT : đồng Tên Phòng Tổng lương Các khoản trích Lương thực lãnh Ban Giám Đốc 19.847.800 528.930 19.318.870 Phòng Tổ Chức Hành Chính 15.549.900 1.529.010 15.019.890 Phòng Kế Hoạch 43.625.500 765.180 42.096.490 Phòng Kế Toán 25.397.400 828.360 24.551.040 Phòng Kỹ Thuật 22.146.300 713.880 21.432.420 Phòng Vật Tư 20.493.000 708.480 19.784.520 Khối VP XN Cơ Khí 43.069.620 1.532.250 41.537.370 Cộng 198.547.220 6.606.090 191.941.130 Nguồn : Phòng Tổ Chức Hành Chính 4.2.3 Kế toán phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương : Sau khi tính toán và thanh toán lương cho công nhân viên, cuối tháng kế toán tiến hành kết toán tiền lương, BHXH, BHYT, KPCĐ trong tháng vào các đối tượng chịu chi phí như sau : - Đối với chi phí quản lý (TK 642) : theo quy định của công ty thì lương và các khoản trích theo lương của các phòng ban sau đây được tính vào chi phí quản lý doanh nghiệp : Ÿ Ban Giám Đốc Ÿ Phòng Tổ Chức Hành Chính Ÿ Phòng Kế Toán Ÿ Phòng Kế Hoạch Tổng Hợp Ÿ Phòng Vật Tư Ÿ Phòng Kỹ Thuật Ÿ Khối Văn Phòng Xí Nghiệp Cơ Khí - Đối với công nhân trực tiếp sản xuất (TK 622) : tài khoản này tập hợp lương và các khoản trích theo lương như BHXH, BHYT, KPCĐ của tất cả công nhân trực tiếp sản xuất tại các tổ như : tổ tài công thủy thủ, tổ bán soát vé, bảo vệ. - Đối với chi phí sản xuất chung (TK 627) : bao gồm lương quản lý các bến phà, BHXH, BHYT, KPCĐ được tập hợp vào tài khoản này. Hàng tháng kế toán tiến hành tổng hợp tiền lương phải trả CNV trong kỳ theo từng đối tượng sử dụng lao động và tính, trích BHXH, BHYT, KPCĐ được thực hiện trên bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương. Bảng 11 : Phân bổ tiền lương tháng 09/2007 ĐVT : đồng TK GHI NỢ TK GHI CÓ TK 334 – PHẢI TRẢ CÔNG NHÂN VIÊN LƯƠNG HỆ SỐ PHỤ CẤP TRUY LÃNH LƯƠNG SẢN PHẨM TỔNG LƯƠNG TK 622 589.527.000 5.940.000 0 349.589.006 945.056.006 TK 627 56.632.500 585.000 0 42.053.488 99.270.988 TK 642 106.321.500 3.780.000 0 88.220.720 198.322.220 CỘNG 752.481.000 10.305.000 0 479.863.214 1.242.649.214 Bảng 12 : Phân bổ BHXH, BHYT, KPCĐ tháng 09/2007 ĐVT :đồng TK GHI CÓ TK GHI NỢ TK 334 TK 3382 KPCĐ TK 3383 BHXH TK 3384 BHYT CỘNG TK 338 LƯƠNG HỆ SỐ PHỤ CẤP TỔNG LƯƠNG TK 622 589.527.000 5.940.000 945.056.006 18.901.120 89.320.050 11.909.340 120.130.510 TK 627 56.632.500 585.000 99.270.988 1.985.420 8.582.625 1.144.350 11.712.395 TK 642 106.321.500 3.780.000 198.322.220 3.966.444 16.515.225 2.202.030 22.683.699 CỘNG 752.481.000 10.305.000 Nguồn : Phòng Tổ Chức Hành Chính 1.242.649.214 24.852.984 114.417.900 15.255.720 154.526.604 4.2.4 Phương pháp tổng hợp tiền lương, BHXH, BHYT, KPCĐ : (1) Tổng hợp tiền lương phải trả cho CB-CNV tháng 09/2007 ở các bộ phận Nợ TK 622: 945.056.006 Nợ TK 627: 99.270.988 Nợ TK 642: 198.322.220 Có TK 334: 1.242.649.214 (2) Trích 5% BHXH, 1% BHYT trừ vào lương hệ số của công nhân viên Nợ TK 334: 45.767.160 Có TK 3383: 38.139.300 (762.786.000 x 5%) Có TK 3384: 7.627.860 (762.786.000 x 1%) (3) Chi thanh toán lương và các khoản khác cho công nhân viên Nợ TK 334: 1.196.882.054 Có TK 111: 1.196.882.054 (4) Trích 15% BHXH, 2% BHYT trên lương hệ số của bộ phận trực tiếp sản xuất, sản xuất chung, quản lý doanh nghiệp đưa vào chi phí Nợ TK 622: 101.229.390 (595.467.000 x 17%) Nợ TK 627: 9.726.975 (57.217.500 x 17%) Nợ TK 642: 18.717.255 (110.101.500 x 17%) Có TK 3383 : 114.417.900 (762.786.000 x 15%) Có TK 3384: 15.255.720 (762.786.000 x 2%) Trích 2% KPCĐ trên lương thực tế (tổng lương) của bộ phận trực tiếp sản xuất, sản xuất chung, quản lý doanh nghiệp đưa vào chi phí Nợ TK 622 : 18.901.120 Nợ TK 627 : 1.985.420 Nợ TK 642 : 3.966.444 Có TK 3382: 24.852.984 (5) Nộp BHXH, BHYT, KPCĐ cho cơ quan quản lý quỹ Nợ TK 3382: 12.426.492 (1.242.649.214 x 1%) Nợ TK 3383: 152.557.200 ( 762.786.000 x 20%) Nợ TK 3384: 22.883.580 ( 762.786.000 x 3%) Có TK 111: 187.867.272 (6) BHXH, BHYT, KPCĐ phải trả cho công nhân viên tháng 09/2007 Nợ TK 3382: 24.852.984 Nợ TK 3383: 114.417.900 Nợ TK 3384: 15.255.720 Có TK 334: 154.526.604 Sổ tổng hợp và sơ đồ tổng hợp kế toán : 4.2.5.1 Sổ tổng hợp : & Sổ cái TK 334 Đơn vị : Công ty phà An Giang SỔ CÁI TK 334 Tên TK : Phải trả công nhân viên Tháng 09/2007 Đơn vị tính : đồng Số hiệu : 334 CHỨNG TỪ DIỄN GIẢI TK ĐỐI ỨNG SỐ TIỀN SỐ NGÀY NỢ CÓ Số dư đầu kỳ Số phát sinh 605 30/09 - Tiền lương công nhân sản xuất 622 945.056.006 605 30/09 - Tiền lương CNV phân xưởng 627 99.270.988 605 30/09 - Tiền lương nhân viên quản lý DN 642 198.322.220 605 30/09 - Khấu trừ vào lương khoản BHXH,BHYT, KPCĐ 338 45.767.160 605 30/09 - Thanh toán lương cho CNV 111 1.196.882.054 Cộng số phát sinh 1.242.649.214 1.242.649.214 Số dư cuối kỳ & Sổ cái TK 338 Đơn vị : Công ty phà An Giang SỔ CÁI TK 338 Tên TK : Phải trả, phải nộp khác Tháng 09/2007 Đơn vị tính : đồng Số hiệu : 338 CHỨNG TỪ DIỄN GIẢI TK ĐỐI ỨNG SỐ TIỀN SỐ NGÀY NỢ CÓ Số dư đầu kỳ 417.566.702 Số phát sinh Trích BHXH, BHYT, KPCĐ : 605 30/09 - Tính vào CP nhân công trực tiếp 622 120.130.510 605 30/09 - Tính vào CP sản xuất chung 627 11.712.395 605 30/09 - Tính vào CP quản lý DN 642 22.683.699 605 30/09 - Khấu trừ vào lương khoản BHXH,BHYT 334 45.767.160 605 30/09 - Nộp BHXH, BHYT, KPCĐ bằng tiền mặt 111 187.867.272 Cộng số phát sinh 187.867.272 200.293.764 Số dư cuối kỳ 429.993.194 4.2.5.2 Sơ đồ tổng hợp kế toán : Toàn bộ quá trình ghi chép kế toán có thể mô tả sơ đồ kế toán sau : TK 622 TK 3383 TK 334 SDĐK : 0 945.056.006 38.139.300 Khấu trừ BHXH Lương phải trả TK 3384 TK 627 99.270.988 7.627.860 Lương phải trả Khấu trừ BHYT TK 642 TK 111 198.322.220 1.196.882.054 Chi thanh toán lương và các khoản khác Lương phải trả 1.242.649.214 1.242.649.214 SDCK : 0 Sơ đồ 6 : Sơ đồ tổng hợp kế toán TK 334 TK 622 SDĐK : 417.566.702 TK 111 TK 338 187.867.272 120.130.510 Nộp cho cơ quan quản lý quỹ Các khoản trích theo lương TK 627 11.712.395 Các khoản trích theo lương TK 642 22.683.699 Các khoản trích theo lương TK 334 45.767.160 Khấu trừ vào lương khoản BHXH, BHYT 187.867.272 200.293.764 SDCK : 429.993.194 Sơ đồ 7 : Sơ đồ tổng hợp kế toán TK 338 4.3 Phân tích tình hình thực hiện chi phí tiền lương : Để hiểu rõ hơn tình hình thực hiện chi phí tiền lương trong hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty phà An Giang ta sẽ đi vào phân tích các chỉ tiêu về xác định chênh lệch chi phí tiền lương, tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận qua các số liệu thực tế tại công ty trong năm 2006, 2007. Đồng thời phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chi phí tiền lương để thấy được mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố như : doanh thu, lợi nhuận, tiền lương bình quân, năng suất lao động và số lượng lao động vào chi phí tiền lương tại công ty. 4.3.1 Chỉ tiêu xác định chênh lệch về chi phí tiền lương : ² Chênh lệch giữa tổng chi phí tiền lương thực hiện năm 2007 so với kế hoạch : ĐVT : đồng Bảng 13: Chênh lệch giữa tổng chi phí tiền lương thực hiện năm 2007 so với kế hoạch Chỉ tiêu Năm Kế hoạch (a) Thực hiện (b) 1. Tổng chi phí tiền lương 17.200.000.000 17.373.628.983 2. Chênh lệch tổng CP tiền lương (2) = (1b) – (1a) 173.628.983 3. % thực hiện CP tiền lương (3) = [(1b)/(1a)] * 100% 101% 4. Tỷ lệ % chênh lệch (4) = [(2)/(1a)] * 100% 1% ² Chênh lệch giữa tổng chi phí tiền lương thực hiện năm 2007 so với tổng chi phí tiền lương thực hiện năm 2006 : Bảng 14: Chênh lệch giữa tổng chi phí tiền lương thực hiện năm 2007 so với tổng chi phí tiền lương thực hiện năm 2006 ĐVT : đồng Chỉ tiêu Năm 2006 (a) 2007 (b) 1. Tổng chi phí tiền lương 13.473.233.444 17.373.628.983 2. Chênh lệch tổng CP tiền lương (2) = (1b) – (1a) 3.900.395.539 3. % thực hiện CP tiền lương (3) = [(1b)/(1a)] * 100% 129% 4. Tỷ lệ % chênh lệch (4) = [(2)/(1a)] * 100% 29% ¨ Nhận xét : - Ta thấy tổng chi phí tiền lương của công ty năm 2007 tăng 173.628.983 đồng so với kế hoạch nghĩa là tăng 1%. - Tổng chi phí tiền lương năm 2007 tăng hơn so với tổng chi phí tiền lương năm 2006 là 29%. Để đánh giá chính xác hơn việc tăng tổng chi phí tiền lương năm 2007 ta sẽ sử dụng công thức có liên hệ với kết quả sản xuất : Chênh lệch tổng chi phí tiền lương điều chỉnh theo lợi nhuận thực hiện năm 2007 so với kế hoạch : Bảng 15 : Chênh lệch tổng chi phí tiền lương điều chỉnh theo lợi nhuận thực hiện năm 2007 so với kế hoạch ĐVT : đồng Chỉ tiêu Năm Kế hoạch (a) Thực hiện (b) 1. Tổng chi phí tiền lương 17.200.000.000 17.373.628.983 2. Lợi nhuận 9.000.000.000 11.228.336.148 3. CL tổng chi phí tiền lương (3) = (1b) – (1a) 173.628.983 4. Tỷ suất lợi nhuận thực hiện so với kế hoạch (4) = (2b)/(2a) 1,25 5. CL tổng CP tiền lương điều chỉnh theo lợi nhuận (5) = (3) * (4) 216.618.287 6. % thực hiện có liên hệ với kết quả sản xuất (6) = {(1b)/[(1a)*(4)]} * 100% 81% - Ta thấy khi đánh giá chênh lệch tổng chi phí tiền lương thực hiện so với tổng chi phí tiền lương kế hoạch năm 2007 có điều chỉnh theo lợi nhuận thì số chênh lệch tăng 216.618.287 đồng, cao hơn khi không điều chỉnh theo lợi nhuận là 25%. - Và tỷ lệ % thực hiện của tổng chi phí tiền lương thực hiện năm 2007 so với kế hoạch xét trong mối quan hệ với lợi nhuận là 81%. ² Chênh lệch tổng chi phí tiền lương điều chỉnh theo lợi nhuận thực hiện năm 2007 so với năm 2006 : Bảng 16 : Chênh lệch tổng chi phí tiền lương điều chỉnh theo lợi nhuận ĐVT : đồng thực hiện năm 2007 so với năm 2006 Chỉ tiêu Năm 2006 (a) 2007 (b) 1. Tổng chi phí tiền lương 13.473.233.444 17.373.628.983 2. Lợi nhuận 12.717.628.915 11.228.336.148 3. CL tổng chi phí tiền lương (3) = (1b) – (1a) 3.900.395.539 4. Tỷ suất lợi nhuận (4) = (2b)/(2a) 0,88 5. CL tổng CP tiền lương điều chỉnh theo lợi nhuận (5) = (3) * (4) 3.443.641.304 6. % thực hiện có liên hệ với kết quả sản xuất (6) = {(1b)/[(1a)*(4)]} * 100% 146% - Khi đánh giá chênh lệch tổng chi phí tiền lương của năm 2007 so với năm 2006 có điều chỉnh theo lợi nhuận thì số chênh lệch giảm 456.754.235 đồng, thấp hơn khi không điều chỉnh theo lợi nhuận là 12%. - Và tỷ lệ % thực hiện của tổng chi phí tiền lương thực hiện năm 2007 so với năm 2006 xét trong mối quan hệ với lợi nhuận là 146%. ¨ Nhận xét : Ta thấy, trong năm 2007 : tổng chi phí tiền lương của doanh nghiệp tăng, điều này cho thấy công ty phà An Giang đã có sự thay đổi trong chính sách lương nhằm mục tiêu ngày càng phù hợp với chế độ lương theo quy định của Nhà nước, để đảm bảo đời sống cho công nhân viên trong công ty và hoàn thành mục tiêu của công ty. 4.3.2 Chỉ tiêu về tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận : Ý nghĩa : để đánh giá năng suất lao động và chỉ tiêu hiệu quả mà người lao động đóng góp cho doanh nghiệp thực hiện trong năm kế hoạch. Trong phân tích chi phí tiền lương thì việc phân tích chỉ tiêu về tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận là rất cần thiết, trên cơ sở phân tích biến động của tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận sẽ giúp chúng ta đánh giá được tình hình chung của chi phí tiền lương tại công ty. Tỷ suất tiền lương trên lợi nhuân = Tổng chi phí tiền lương Lợi nhuận * 100% 13.473.233.444 đồng 12.717.628.915 đồng = 106% x 100% Tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận của công ty năm 2006 là : 17.200.000.000 đồng 9.000.000.000 đồng = 191% x 100% Tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận kế hoạch năm 2007 của công ty = 155% x 100% 17.373.628.983 đồng 11.228.336.148 đồng Tỷ suất chi phí tiền lương của công ty năm 2007 là : Bảng 17 : So sánh tăng giảm tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận thực hiện năm 2007 so với kế hoạch ĐVT : đồng Chỉ tiêu Năm 2007 Chênh lệch Kế hoạch Thực hiện Tuyệt đối Tỷ lệ 1. Tỷ suất tiền lương/lợi nhuận 191% 155% -36 -19% 2. Tiền lương bq (đ/người/tháng) 2.560.000 2.801.746 241.746 9,4% 3. Năng suất lao động bq 133.928.571 172.426.879 38.498.308 29% Nguồn : Phòng Tổ Chức Hành Chính Chỉ tiêu Năm Chênh lệch 2006 2007 Tuyệt đối Tỷ lệ 1. Tỷ suất tiền lương/lợi nhuận 106% 155% 49 46% 2. Tiền lương bq (đ/người/tháng) 2.319.772 2.801.746 481.974 20,8% 3. Năng suất lao động bq 163.426.007 172.426.879 8.964.872 5% ĐVT : đồng Bảng 18 : So sánh tăng giảm tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận năm 2007 so với năm 2006 Nguồn : Phòng Tổ Chức Hành Chính ¨ Nhận xét : Qua 2 bản số liệu ta thấy : - Tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận năm 2007 giảm so với kế hoạch là 19%, điều này cho thấy công ty đang hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả, nên tiền lương bình quân của người lao động được tăng lên, cụ thể tăng 9,4% so với kế hoạch. - Tỷ suất tiền lương trên lợi nhuận năm 2007 tăng 46% so với năm 2006, tiền lương bình quân của người lao động năm 2007 tăng lên 481.974 đồng, tăng 20,8% . Và năng suất lao động năm 2007 tăng 5% so với năm 2006. Điều này cho thấy công ty sử dụng lao động đạt hiệu quả nên đời sống của công nhân viên trong công ty được đảm bảo. 4.3.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến chi phí tiền lương : Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chi phí tiền lương để thấy được mức độ ảnh hưởng của các nhân tố như : doanh thu, lợi nhuận, tiền lương bình quân, năng suất lao động, số lượng lao động đến quỹ tiền lương của công ty. Từ đó có những biện pháp thích hợp, kịp thời nhằm tăng cường hơn nữa hiệu quả sử dụng lao động, quan tâm đến thu nhập của công nhân viên cũng như đời sống của công nhân viên trong công ty. 4.3.3.1 Lợi nhuận : Vào đầu năm, công ty sẽ nhận được các chỉ tiêu về định mức lao động, đơn giá tiền lương do Ủy Ban giao thông qua việc đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh của công ty năm vừa qua. Các chỉ tiêu này chính là kế hoạch, là mục tiêu công ty cần phải đạt được trong năm. Bảng 19: Hoạt động của công ty đạt được kết quả thực hện so với kế hoạch năm 2007 : ĐVT : đồng Chỉ tiêu Kế hoạch Thực hiện Tỷ lệ 1. Doanh thu 75.000.000.000 89.144.696.650 19% 2. Lợi nhuận 9.000.000.000 11.228.336.148 25% 3. Tổng quỹ tiền lương theo đơn giá 17.200.000.000 17.373.628.983 1% 4. Lao động bình quân 560 517 -8% 5. Lương bình quân/tháng 2.560.000 2.801.746 9% 6. Đơn giá tiền lương trên lợi nhuận 1,911 Nguồn : Phòng Tỏ Chức Hành Chính Qua số liệu ta thấy : Ở chỉ tiêu kế hoạch khi doanh thu là 75.000.000.000 đồng thì lợi nhuận sẽ là 9.000.000.000 đồng, chiếm tỷ lệ 12% so với doanh thu và quỹ lương so với lợi nhuận là 1,911. Đến khi thực hiện thì doanh thu của công ty đạt cao hơn so với kế hoạch là 14.144.696.650 đồng, tăng 19% và lợi nhuận tăng 25% cụ thể là 11.228.336.148 đồng, so với doanh thu thực hiện thì lợi nhuận thực hiện chiếm khoảng 13%. Vậy so sánh giữa doanh thu kế hoạch với doanh thu thực hiện, lợi nhuận kế hoạch với lợi nhuận thực hiện thì hoạt động của công ty là hiệu quả vượt chỉ tiêu đề ra. Vì ở công ty, lương sản phẩm trả theo tỷ lệ hoàn thành kế hoạch, nếu lợi nhuận cao thì hưởng lương cao và ngược lại. Do vậy, quỹ lương thực hiện được tính theo công thức sau : Quỹ lương thực hiện = Lợi nhuận thực hiện * Đơn giá tiền lương trên lợi nhuận Quỹ lương thực hiện năm 2007 = 11.228.336.148 * 1,911 = 21.457.350.379 đồng Tuy nhiên, công ty chỉ chi trả số tiền là 17.373.628.983 đồng. Số quỹ lương chênh lệch 4.083.721.390 đồng công ty giữ lại để dự phòng gối đầu trong năm tới. Đối với nhân tố đơn giá tiền lương trên lợi nhuận là do Ủy Ban giao từ đầu năm, chỉ tiêu này là không đổi. Vì vậy, quỹ tiền lương sẽ biến động theo lợi nhuận hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Nếu công ty kinh doanh hiệu quả đạt doanh thu, lợi nhuận cao thì quỹ lương sẽ cao dẫn đến tiền lương bình quân của nhân viên tăng lên và ngược lại. 4.3.3.2 Tiền lương bình quân : Theo số liệu của bảng tổng hợp lương năm 2007, trong tháng 09/2007 : - Tổng số tiền lương là 1.242.649.214 đồng. - Số lao động là 526 người. Do đó, tiền lương bình quân của CNV trong tháng 09/2007 là : 1.242.649.214 526 = 2.362.451 đồng/người/tháng ĐVT : đồng Bảng 20 : Báo cáo tiền lương bình quân của nhân viên năm 2006 – 2007 Chỉ tiêu 2006 2007 Chênh lệch Tuyệt đối Tỷ lệ Tổng tiền lương 13.473.233.444 17.373.628.983 3.900.395.539 28,9 % Lao động bình quân ( người) 484 517 33 6,8 % Tiền lương bq người/tháng 2.319.772 2.801.746 481.975 20,8 % Nguồn : phòng Tổ Chức Hành Chính ¨ Nhận xét : Qua 2 năm 2006, 2007 ta thấy : số lượng lao động của toàn công ty có sự thay đổi. Cụ thể là, số lượng lao động của năm 2007 tăng 6,8 % so với năm 2006. Đó là do đầu năm 2007, lao động bình quân tăng theo nhu cầu phát triển mở rộng sản xuất của công ty. Ta cũng thấy rằng tổng tiền lương của năm 2007 tăng 28,9 % so với năm 2006 (vì để đáp ứng nhu cầu mở rộng thị trường nhà doanh nghiệp phải tuyển dụng thêm số lao động có trình độ tay nghề bậc thợ cao để sản xuất ra nhiều sản phẩm và cung ứng kịp thời trên thị trường nhằm thu được nhiều lợi nhuận về cho doanh nghiệp, do đó nhu cầu tăng lao động là cần thiết nên quỹ tiền lương phải tăng). Do tổng tiền lương năm 2007 tăng nên tiền lương bình quân người/tháng của năm 2007 cũng tăng lên và tăng cao hơn 20,8 % so với năm 2006. Điều này là tốt, vì đây là dấu hiệu doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả, đảm bảo ổn định việc làm và đời sống của người lao động. 4.3.3.3 Tiền lương bình quân và số lượng lao động : ĐVT : đồng Bảng 21: So sánh thực hiện 2007 so với kế hoạch : Chỉ tiêu Năm Kế hoạch (a) Thực hiện (b) 1. Lao động bình quân 560 517 2. Tiền lương bình quân/tháng 2.560.000 2.801.746 3. Quỹ tiền lương (4) = (1)*(2)*12 17.203.200.000 17.382.032.184 4. Chênh lệch quỹ lương (4) = (3b) – (3a) 178.832.184 5. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố lđ (5) = (1b – 1a)*2a*12 -1.320.960.000 6. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tiền lương bình quân (6) = (2b – 2a)*1b*12 1.499.792.184 7. Tổng hợp mức độ ảnh hưởng của các nhân tố. (7) = (5) + (6) 178.832.184 ¨ Nhận xét : - Số lượng lao động giảm 43 người đã làm giảm quỹ tiền lương : 1.320.960.000 đồng. - Tiền lương bình quân tăng 241.746 đồng/người làm tăng quỹ tiền lương : 1.499.792.184 đồng. Vậy, tổng hợp mức độ ảnh hưởng các nhân tố cho thấy : quỹ tiền lương thực hiện tăng 178.832.184 đồng. ĐVT : đồng Bảng 22: So sánh năm 2007 so với năm 2006 : Chỉ tiêu Năm 2006 (a) 2007 (b) 1. Lao động bình quân 484 517 2. Tiền lương bình quân/tháng 2.319.772 2.801.746 3. Quỹ tiền lương (4) = (1)*(2)*12 13.473.235.776 17382032184 4. Chênh lệch quỹ lương (4) = (3b) – (3a) 3.908.796.408 5. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố lđ (5) = (1b – 1a)*2a*12 918.629.712 6. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tiền lương bình quân. (6) = (2b – 2a)*1b*12 2.990.166.696 7. Tổng hợp mức độ ảnh hưởng của các nhân tố (7) = (5) + (6) 3.908.796.408 ¨ Nhận xét : - Số lượng lao động tăng 33 người đã tăng quỹ tiền lương : 918.629.712 đồng. - Tiền lương bình quân tăng 481.974 đồng/người làm tăng quỹ tiền lương : 2.990.166.696 đồng. Vậy, tổng hợp mức độ ảnh hưởng các nhân tố cho thấy : quỹ tiền lương thực hiện tăng 3.908.796.408 đồng. 4.3.3.4 Tiền lương bình quân, doanh thu và năng suất lao động : Tuy nhiên, để xét đến chất lượng quản lý, cần xem xét thêm nhân tố năng suất lao động bình quân. Quỹ tiền lương Doanh thu Năng suất lao động (bình quân) Tiền lương (bình quân) = * ĐVT : đồng Bảng 23: So sánh thực hiện 2007 so với kế hoạch : Chỉ tiêu Năm Kế hoạch (a) Thực hiện (b) 1. Doanh thu 75.000.000.000 89.144.696.650 2. Lao động bình quân 560 517 3. Năng suất lao động bình quân (người) (3) = (1)/(2) 133.928.571 172.426.879 4. Tiền lương bình quân/tháng 2.560.000 2.801.746 5. Quỹ tiền lương (5) = {(1)/(3)}*(4)*12 17.203.200.000 17.382.032.184 6. Chênh lệch quỹ lương (6) = (5b) – (5a) 178.832.184 7. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu (7) = {(1b – 1a)/3a}*4a*12 3.244.453.939 8. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố năng suất lao động. (8) = 1b*{(1/3b) – (1/3a)}*4a*12 -4.565.413.939 9. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tiền lương bình quân. (9) = (1b/3b)*(4b – 4a)*12 1.499.792.184 10. Tổng hợp mức độ ảnh hưởng của các nhân tố. (10) = (7) + (8) + (9) 178.832.184 ¨ Nhận xét : - Doanh thu tăng 19% đã làm tăng quỹ tiền lương : 3.244.453.939 đồng. - Năng suất lao động tăng 29% đã làm giảm quỹ tiền lương 4.565.413.939 đồng. - Tiền lương bình quân tăng 9% đã làm tăng quỹ tiền lương : 1.499.792.184 đồng. Vậy, tổng hợp mức độ ảnh hưởng các nhân tố cho thấy : quỹ tiền lương thực hiện tăng 178.832.184 đồng. Bảng 24: So sánh năm 2007 so với năm 2006 : ĐVT : đồng Chỉ tiêu Năm 2006 (a) 2007 (b) 1. Doanh thu 79.115.611.557 89.144.696.650 2. Lao động bình quân 484 517 3. Năng suất lao động bình quân (người) (3) = (1)/(2) 163.426.007 172.426.879 4. Tiền lương bình quân/tháng 2.319.772 2.801.746 5. Quỹ tiền lương (5) = {(1)/(3)}*(4)*12 13.473.235.776 17.382.032.184 6. Chênh lệch quỹ lương (6) = (5b) – (5a) 3.908.796.408 7. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu (7) = {(1b – 1a)/3a}*4a*12 1.707.933.813 8. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố năng suất lao động (8) = 1b*{(1/3b) – (1/3a)}*4a*12 -789.304.101 9. Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tiền lương bình quân (9) = (1b/3b)*(4b – 4a)*12 2.990.166.696 10. Tổng hợp mức độ ảnh hưởng của các nhân tố. (10) = (7) + (8) + (9) 3.908.796.408 ¨ Nhận xét - Doanh thu tăng 13% đã làm tăng quỹ tiền lương : 1.707.933.813 đồng. - Năng suất lao động tăng 5% đã làm giảm quỹ tiền lương : -789.304.101 đồng. - Tiền lương bình quân tăng 21% đã làm tăng quỹ tiền lương : 2.990.166.696 đồng. Vậy, tổng hợp mức độ ảnh hưởng các nhân tố cho thấy : quỹ tiền lương thực hiện tăng 3.908.796.408 đồng. CHƯƠNG 5 MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TIỀN LƯƠNG 5.1 Tồn tại và nguyên nhân: - Hiên nay trình độ tay nghề của công nhân trong công ty chưa cao, nên một phần đã dẫ tới trong năm qua chi phí nhiều nhưng lợi nhuận chưa cao. - Tại công ty, kế toán lao động tiền lương có nhiệm vụ tổng hợp ngày công làm việc thực tế của CB-CNV nhưng không phải là người trực tiếp theo dõi công việc chấm công. Công việc chấm công hàng ngày do những người được giao nhiệm vụ chấm công ở các phòng ban thực hiện. Việc đi trễ về sớm không đảm bảo giờ công làm việc không được thể hiện trong bảng chấm công. 5.2 Giải pháp - Hiện nay công tác tuyển chọn nguồn nhân lực công ty là tương đối hợp lý và đúng với chế độ, chính sách. Tuy nhiên để cho công tác này có hiệu quả hơn nữa thì công ty nên tăng cường công tác tuyển chọn và đào tạo nguồn nhân lực : + Xác định rõ những yêu cầu về trình độ của người lao động đối với tất cả các công việc. + Việc tuyển chọn nguồn nhân lực của công ty không nên quá tập trung vào việc xem xét bằng cấp hay sự giới thiệu của người khác mà nên tập trung vào quá trình phỏng vấn và thử việc. + Trong số công nhân kỹ thuật của công ty, thợ bậc từ 3/7 đến 7/7 chiếm tỷ lệ tương đối. Tuy nhiên, vẫn còn một số lao động phổ thông làm công việc kỹ thuật. Vì thế, công ty nên tạo điều kiện cho lao động phổ thông thi nâng bậc thợ. Mặt khác, đối với một số lao động trẻ có năng lực lao động tốt. Công ty nên gửi họ đi học để đào tạo thành thợ bậc cao hoặc giao cho những thợ lành nghề, lâu năm trong công ty kèm cặp, đào tạo ngay trong quá trình làm việc. - Ở bộ phận gián tiếp, công ty nên khuyến khích cán bộ công nhân viên đi học nâng cao, có thể là học tại chức, học chính quy từ cao đẳng, đại học và trên đại học. - Công ty nên tăng cường hơn nữa công tác trẻ hóa đội ngũ công nhân viên. Đồng thời vẫn nên trọng dụng những thợ bậc cao, những cán bộ khoa học kỹ thuật có năng lực, trình độ, công tác lâu năm trong nghề. - Để công việc chấm công hàng ngày được tôt hơn, cán bộ lao động tiền lương nên thường xuyên theo dõi việc chấm công ở các phòng ban để việc chấm công được chính xác hơn. Hơn nữa, cán bộ lao động tiền lương cũng nên theo dõi giờ công làm việc của CB-CNV. PHẦN KIẾN NGHỊ VÀ KẾT LUẬN 1. Kiến nghị : Bên cạnh đó, ngày công lao động là một yếu tố quan trọng để tính lương cho CB-CNV. Ngoài việc phản ánh mức độ hao phí mà người lao động bỏ ra, nó còn phản ánh tinh thần trách nhiệm và thái độ của công nhân viên đối với công việc. Vì thế cần đẩy mạnh công tác quản lý lương của người lao động. Vì việc chấm công lao động chính xác không những sẽ tính lương hợp lý, công bằng đối với nhân viên mà còn giúp cho người sử dụng lao động xem xét, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng người lao động đối với công việc được giao. Để điều chỉnh các chính sách, chế độ phù hợp với trình độ chuyên môn, kỹ thuật mà người lao động đã cống hiến. Biện pháp để nâng cao tinh thần, trách nhiệm của người lao động : Ÿ Nếu đi trễ hoặc về sớm 3 lần trong 1 tháng thì sẽ bị trừ ¼ ngày công. Ÿ Nếu đi trễ hoặc về sớm 4-5 lần trong 1 tháng sẽ bị trừ ½ ngày công. Ÿ Nếu đi trễ hoặc về sớm trên 5 lần trong 1 tháng sẽ bị trừ một ngày công, đồng thời phân loại bình xét : loại B hoặc loại C tùy vào mức độ vi phạm. Trường hợp người lao động làm thêm giờ thì nên lập thêm chứng từ “Phiếu báo làm thêm giờ” cùng mức thưởng hợp lý để thực hiện việc trả lương đúng đắn và khuyến khích người lao động tăng năng suất công việc. Cuối tháng căn cứ vào phiếu báo làm thêm giờ của từng cán bộ công nhân viên, nhân viên hạch toán tiền lương sẽ quy đổi số giờ làm thêm ra ngày công bằng cách lấy tổng số giờ làm thêm chia cho 8. Nếu số ngày lẻ (dạng số thập phân) thì có thể làm tròn rồi đem bù trừ thời gian đó sang tháng sau. Làm được như vậy người lao động trong công ty sẽ thấy phấn trấn hơn vì lao động của họ làm ra được bù đắp thỏa đáng. ² Để tiền lương và tiền thưởng thật sự là đòn bẩy kích thích tinh thần làm việc của người lao động, động viên CB-CNV làm việc thì công ty nên xây dựng phương pháp trả lương thưởng cụ thể như : gắn kết việc chấm điểm thi đua năng suất (A, B, C) hàng tháng. Loại A = 100% lương tháng, loại B = 90% lương tháng, loại C = 70% lương tháng. Đây là hình thức kinh tế tác động trực tiếp đến năng suất, chất lượng hiệu quả trong lao động. Mặt khác cũng là cơ sở bình xét các danh hiệu thi đua cuối năm để doanh nghiệp lựa chọn cán bộ nguồn, chọn đào tạo, khen thưởng, nâng lương trước thời hạn. Đồng thời giảm mức độ vi phạm kỷ luật lao động. Do vậy, công ty nên sử dụng thêm hình thức thưởng hàng tháng theo hệ số đóng góp vào công việc để tính mức thưởng và chi trả thưởng cho CB-CNV. Để đánh giá hệ số đóng góp của người lao động, công ty nên dựa theo một số chỉ tiêu thiết yếu sau : Ÿ Đảm bảo ngày công lao động. Ÿ Chấp hành kỷ luật lao động, nội quy công ty. Ÿ Đề xuất sáng kiến trong quản lý, tổ chức lao động, sản xuất kinh doanh của công ty. 2. Kết luận : Tóm lại, ta thấy công tác kế toán tiền lương ở công ty phà An Giang là tương đối tốt. Với chế độ tiền lương ngày càng được cải thiện, công ty luôn chọn lựa và áp dụng phương thức trả lương, các hình thức phụ cấp có lợi hơn làm cho thu nhập của người lao động mỗi năm tăng lên đáng kể. Công tác tổ chức kế toán của công ty luôn dựa vào quy định của Nhà nước. Bộ phận kế toán và tiền lương luôn tính toán kịp thời và chính xác, chế độ nâng lương đảm bảo đúng thời gian quy định về tiền lương cũng đến tận tay người lao động, còn về chế độ BHXH, BHYT, KPCĐ, trợ cấp ốm đau,… đều được trích nộp đúng thời hạn quy định. Với chủ trương sản xuất theo định hướng công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, Ban Giám Đốc của công ty đã không ngừng cũng cố và hoàn thiện bộ máy quản lý điều hành sản xuất kinh doanh. Mặt khác, công ty còn tạo điều kiện cho cán bộ công nhân viên được nâng cao tay nghề chuyên môn và năng lực quản lý nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh trong thời kỳ mới. Công ty luôn giữ vững tốc độ sản xuất kinh doanh năm sau cao hơn năm trước, tuân thủ tốt các quy định hạch toán kế toán tài chính, giữ lành mạnh tài chính phục vụ tốt việc đầu tư phát triển ngành phà và mở rộng sản xuất kinh doanh đa ngành nghề, chăm lo tốt đời sống cho người lao động và phục vụ tốt phúc lợi xã hội.