Đề tài Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Chi nhánh ngân hàng công thương Đống Đa - Hà Nội

MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU CHƯƠNG I NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ KIỂM TOÁN KINH TẾ VÀ KIỂM TOÁN NỘI BỘ TRONGHOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI. I. Cơ sở lý luận chung về kiểm toán 8 1. Sự hình thành và phát triển của toán trên thế giới và ở Việt nam. 8 2. Bản chất của kiểm toán. 11 3. Vai trò của kiểm toán trong nền kinh tế thị trường. 15 4. Các loại hình kiểm toán và các bước cơ bản để tiến hành một cuộc kiểm toán 16 4.1. Các loại hình kiểm toán 17 a. Phân loại kiểm toán theo chức năng: . 17 b. Phân loại kiểm toán theo chủ thể tiến hành. . 18 4.2. Các bước tiến hành một cuộc kiểm toán. 20 a. Lập kế hoạch và chương trình kiểm toán: 21 b. Thực hiện kiểm toán: . 22 c. Hoàn tất và lập báo cáo kiểm toán. . 23 d. Theo dõi sau kểm toán: . 24 4.3. Các phương pháp, kỹ thuật sử dụng trong quá trình kiểm toán. 24 a. Phương pháp kiểm toán cơ bản: 24 b. Phương pháp kiểm tra, kiểm soát: . 25 c. Phương pháp kiểm toán cân đối: . 25 d. Phương pháp đối chiếu: . 25 đ. Phương pháp kiểm kê: . 26 e. Phương pháp điều tra: . 26 f. Phương pháp thực nghiệm (còn gọi là phương pháptrắc nghiệm). 26 g. Phương pháp chọn mẫu kiểm toán : 26 II .Kiểm toán ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường: 27 1. Sự cần thiết phải kiểm toán ngân hàng : 27 2. Những hình thức kiểm toán trong ngân hàng thương mại. . 28 3. Những lĩnh vực kiểm toán chủ yếu trong Ngân hàng thương mại 30 a. Trong Kiểm toán tài sản và nguồn vốn, kiểm toán các nội dung sau: 30 b. Kiểm toán hoạt động tín dụng: 30 c. Kiểm toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh: . 32 III. Kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại các ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường: . 32 1. Kiểm toán nội bộ trong các ngân hàng thương mại. 32 a. Nhận thức cơ bản về kiểm toán nội bộ trong các NHTM. 32 b. Một số quy định cơ bản về kiểm toán nội bộ trong Ngân hàng. 33 2. Những vấn đề cơ bản về hoạt động tín dụng trong các NHTM. 38 a. Khái niệm tín dụng, đặc trưng, vai trò của tín dụng: 38 b. Các loại tín dụng: 38 3. Kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng trong các NHTM. 42 a. Vai trò, vị trí của kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng trong các NHTM. 42 b. Mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ của kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng. 43 4. Quan điểm cơ bản khi xây dựng quy trình kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại các NHTM. . 44 a. Lập kế hoạch và thiết kế phương pháp kiểm toán. 45 b. Thực hiện kiểm toán. . 46 c. Hoàn tất công tác kiểm toán và công bố kết quả kiểm toán. 46 d. Theo dõi việc thực hiện kiến nghị đã được Giám đốc thông qua. 46 CHƯƠNG II THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM TOÁN NỘI BỘ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA I. Đặc điểm kinh tế xã hội của địa bàn quận Đống đa. . 47 II. Đôi nét về hoạt động NHCTĐĐ và kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. 49 1. Khái quát về hoạt động của chi nhánh NHCTĐĐ: 49 2. Khái quát về kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. 52 III, Thực trạng công tác kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Chi nhánh ngân hàng công thương Đống Đa. . 56 1. Tổ chức và hoạt động của bộ phận kiểm tra, kiểm toán nội bộ tại Chi nhánh Ngân hàng công thương Đống Đa 56 a. Cơ cấu tổ chức của bộ phận kiểm tra, kiểm toán nội bộ tại chi nhánh Ngân hàng công thương Đống Đa. . 56 b. Nhiệm vụ của bộ phận kiểm tra, kiểm toán nội bộ tại Chi nhánh Ngân hàng công thương Đống Đa. . 58 2. Thực trạng hoạt dộng tín dụng tại Chi nhánh Ngân hàng công thương Đống Đa dưới góc độ đánh giá của kiểm toán nội bộ . 61 a. Về chỉ tiêu tổng dư nợ: . 61 b. Cơ cấu dư nợ theo thời hạn. 62 c. Cơ cấu dư nợ theo thành phần kinh tế: 63 d. Cơ cấu dư nợ theo ngàng kinh tế. 64 e. Cơ cấu dư nợ theo loại tiền: VNĐ và ngoại tệ. . 65 3. Tình hình công tác kiểm tra nội bộ đối với hoạt đông tín dụng tại ngân hàng. 67 3.1. Những đóng góp của công tác kiểm tra kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại ngân hàng công thương Đống Đa. 68 a. Việc thực hiện quy chế vế quy trình kiểm tra nghiệp vụ tín dụng của Ngân hàng Công thương Việt Nam . 69 b, Những kết quả đạt được qua kiểm tra: . 82 c. Những dạng sai phạm chủ yếu qua kiểm tra, kiểm toán. . 84 d. Biện pháp của tổ kiểm tra tín dụng đối với những sai phạm thường xuyên xảy ra. . 85 e. Những đóng góp của tổ kiểm tra, kiểm toán tín dụng với cương vị là kiểm toán nội bộ NHCTVN. . 86 3.2. Những hạn chế cần khắc phục trong công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại chi nhánh Ngân hàng công thương Đống Đa. 87 a. Hạn chế về kết quả kiểm toán : . 87 b. Hạn chế về mô hình tổ chức và cơ chế hoạt động của bộ phận kiểm tra, kiểm toán nội bộ tại chi nhánh. 88 c. Công tác kiểm soát từ xa và việc áp dụng công nghệ tin học trong kiểm tra, kiểm toán còn hạn chế. . 89 d. Chức năng của hoạt động kiểm toán chưa được thực hiện đầy đủ. 89 e. Hạn chế trong phối hợp giữa kiểm tra, pháp chế với phòng kinh doanh tín dụng. 90 f, Những tồn tại khác. 90 CHƯƠNG III MỘT SỐ KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA CÔNG TÁC KIỂM TRA KIỂM TOÁN NỘI BỘ ĐỐI VƠÍ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA I. Sự cần thiết phải giải quyết những tồn tại, hạn chế của công tác kiểm tra Tín dụng tại chi nhánh Ngân hàng công thương Đống Đa. . 92 II. Một số biện pháp nhằm khắc phục hạn chế, tồn tại của công tác kiểm tra, kiểm toán tín dụng tại CN Ngân hàng Công thương Đống Đa . 93 1. Đề xuất về biện pháp khắc phục đối với những tồn tại, hạn chế của công tác kiểm toán tín dụng. 93 a. Giải pháp để nâng cao chất lượng công tác KTKTNB đối với hoạt động tín dụng. 93 b. Tăng cường công tác kiểm soát từ xa và áp dụng cộng nghệ tin học vào kiểm tra kiểm toán . 94 c. Đảm bảo tính độc lập trong hoạt động của tổ KTKTNB tín dụng tại Ngân hàng công thương Đống Đa. . 95 d. Phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận trong kiểm tra kiểm toán, thực hiện tốt giữa tự kiểm tra nghiệp vụ và kiểm toán nội bộ. . 95 e. Thực hiện đầy đủ chức năng của kiểm toán nội bộ. . 96 f. Giải pháp cho các vấn đề khác. 96 III. Những kiến nghị cụ thể . . 97 1. Đối với các cơ quan Nhà nước và Ngân hàng cấp trên. . 98 a. Kiến nghị với NHNN và các cấp có thẩm quyền về hoàn thiện cơ cấu tổ chức của hệ thống kiểm soát, kiểm toán nội bộ 98 b. Kiến nghị với các cấp lãnh đạo Ngân hàng cấp trên về việc trang bị thêm máy vi tính cho bộ phận kiểm tra, kiểm toán nội bộ NHCTĐĐ: 99 c. Kiến nghị với NHNN và các cấp về giải quyết TSTC thu hồi nợ tồn đọng. 99 d. Kiến nghị với Ngân hàng cấp trên (NHCTVN) về tăng cường kiến thức thực tế trong công tác của cán bộ kiểm tra, kiểm toán nội bộ. . 100 2. Kiến nghị đối với lãnh đạo Ngân hàng công thương Đống Đa. 100 3. Kiến nghị đối với các cán bộ kiểm tra tín dụng Ngân hàng công thương Đống Đa. . 101 KẾT LUẬN LỜI MỞ ĐẦU Ở Việt Nam, từ khi nền kinh tế chuyển từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, nhu cầu về kiểm toán đã trở nên tất yếu, một điều không thể phủ nhận. Những đóng góp quan trọng của kiểm toán Nhà nước, kiểm toán độc lập kể từ khi thành lập đối với sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá ở nước ta, hội nhập kinh tế với khu vực và thế giới ngày càng được khẳng định. Năm 1991, Chính phủ đẫ ban hành nghị định 07/CP công bố: "Quy chế kiểm toán độc lập trong nền kinh tế quốc dân" và đến 11-7-1994, Chính phủ lại ban hành nghị định 70/ CP về “Thành lập cơ quan kiểm toán Nhà nước, và 24-1-1995, Thủ tướng Chính phủ ra quyết định 61/ TTG “Ban hành điều lệ tổ chức kiểm toán nhà nước". Đây là những văn bản pháp quy đầu tiên của Nhà nước khẳng định vị trí, vai trò và tạo hành lang pháp lý cho hoạt động kiểm toán. Chúng ta nhận thức được rằng, cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, hoạt động kiểm toán đã thực sự trở thành một nghề, một lĩnh vực hoạt động nghiệp vụ độc lập. Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới, số người quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp đã mở rộng, cùng với sự quan tâm đến các thông tin tài chính, họ cũng đòi hỏi các thông tin này phải dược cung cấp một cách chính xác, song mỗi người lại quan tâm đến một lĩnh vực không giống nhau và với các mục đích khác nhau. Để đáp ứng tất cả các yêu cầu về thông tin với các khía cạnh khác nhau, kiểm toán cũng bao gồm nhiều loại hình khác nhau như:kiểm toán hoạt động, kiểm toán tuân thủ, kiểm toán báo cáo tài chính. Ngân hàng thương mại (NHTM) là một tổ chức kinh doanh tiền tệ, dưới hình thức nhận tiền gửi và cho vay, cung cấp các dịch vụ tài chính khác, nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận và góp phần ổn định, phát triển nền kinh tế, thực hiện các mục tiêu của chính sách tiền tệ. Cũng như các loại hình doanh nghiệp khác, hoạt động của NHTM cũng cần phải được kiểm toán bởi các chủ thể khác nhau. Hơn nữa kinh doanh ngân hàng là một lĩnh vực đặc biệt nhạy cảm và có nhiều rủi ro, nên việc kiểm toán mà nhất là kiểm toán hoạt động đối với NHTM càng là một yêu cầu cấp thiết, là chức năng chủ yếu của kiểm toán nội bộ. Kiểm toán nội bộ trong NHTM là một bộ phận hoạt động độc lập, nhằm kiểm tra tính hiệu lực, hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ và các mục tiêuquan trọng khác. Nhận xét, đánh giá tính trung thực, chính xác của các thông tin kinh tế, các báo cáo tài chính, giúp ban quản lý Ngân hàng có quyết định kinh doanh đúng đắn . Kiểm toán nội bộ là cần thiết và vô cùng quan trọng, trong đó kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng là bộ phận kiểm toán chủ yếu của NHTM, vì hoạt động tín dụng là hoạt động kinh doanhn chủ yếu có ảnh hưởng quyết định đến kết quả kinh doanh của Ngân hàng. Mục đích của kiểm toán tín dụng là nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các rủi ro có thể xảy ra, góp phần nâng cao chất lượng nghiệp vụ tài sản có của ngân hàng, bảo vệ an toàn tài sản và ổn định hoạt động các ngân hàng thương mại. Nhận thức về tầm quan trọng của kiểm toán, kiểm toán nội bộ nói chung và kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại các NHTM nói riêng, trong thời gian thực tập tốt nghiệp tại Chi nhánh ngân hàng công thương Đống Đa, em đã chọn đề tài: "Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Chi nhánh ngân hàng công thương Đống Đa -Hà Nội. Nội dung khoá luận gồm 3 chương: (ngoài lời nói đầu và kết luận) Chương 1: Những vấn đề cơ bản về kiểm toán kinh tế và kiểm toán nội bộ trong hoạt động ngân hàng thương mại. Chương 2: Thực trạng công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Chi nhánh Ngân hàng công thương Đống Đa. Chương 3: Một số kiến nghị và giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Chi nhánh ngân hàng công thương Đống Đa. thắc mắc gì về bài viết bạn liên hệ ***********

doc104 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2545 | Lượt tải: 2download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Chi nhánh ngân hàng công thương Đống Đa - Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ýn dông ngoµi Quèc doanh t¹i trung t©m b»ng 21,075646 tØ ® - VÒ sè d­ nî khèi QD ®­îc kiÓm tra lµ 198,9655191 tØ ® vµ b»ng 77,1% tæng d­ nî khèi QD, trong ®ã : + Sè d­ nî khèi QD ®­îc kiÓm tra t¹i trung t©m lµ 183,4385192 tØ ®. + Sè d­ nî khèi QD ®­îc kiÓm tra t¹i 2 phßng GD b»ng 15,527 tØ ®. - VÒ sè d­ nî khèi ngoµi QD ®­îc kiÓm tra b¨ng97,524037 tØ ® vµ b»ng 21,52% tæng d­ nî ngoµi QD, trong ®ã: + D­ nî ngoµi QD ®­îc kiÓm tra t¹i trung t©m lµ 70,181037 tØ ®. + D­ nî ngoµi QD ®­îc kiÓm tra t¹i hai phßng GD lµ 27,343 tØ ®. - VÒ tØ lÖ qu¸ h¹n ®­îc kiÓm tra trong tæng nî qu¸ h¹n 1999 cña ng©n hµng: ®· kiÓm tra 100% nî qu¸ h¹n cña ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông cña ng©n hµng. * Qua kiÓm tra, tæ KTKTNB tÝn dông ®· ph¸t hiÖn ®­îc vµ ®­a ra nhËn xÐt sè nî qu¸ h¹n cña ng©n hµng tËp trung chñ yÕu ë bé phËn cho vay ng¾n h¹n ®èi víi khèi kinh tÕ ngoµi quèc doanh, b»ng 18,3687 tØ ® vµ chiÕm 71,7% tæng nî qu¸ h¹n cña Ng©n hµng. Sè cßn l¹i ®­îc ph©n bæ nh­ sau: Nî qu¸ h¹n ng¾n h¹n t¹i phßng GD kim liªn lµ 1,0115 tØ ®. Nî qu¸ h¹n ng¾n h¹n t¹i phßng GD C¸t Linh lµ 2,411 tØ ®. Nî qu¸ h¹n trung dµi h¹n ë hai phßng GD Kim Liªn, C¸t Linh vµ nî qu¸ h¹n (c¶ ng¾n, trung dµi h¹n cña khèi QD, NQD t¹i trung t©m) lµ 3,82126 tØ ®. Qua kiÓm tra víi nh÷ng ph¸t hiÖn nµy, lµ nh÷ng th«ng tin quan träng ®Ó c¸n bé kiÓm ®­a nhËn xÐt ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n trªn b¸o c¸o vµ biªn b¶n kiÓm tra tr×nh Gi¸m ®èc vµ chuyÓn c¸c phßng kinh doanh, còng lµ c¬ së ®­a ra nh÷ng ph­¬ng h­íng ,nhiÖm vô trong kÕ ho¹ch kinh doanh ë kú tíi cña l·nh ®¹o Ng©n hµng. c. Nh÷ng d¹ng sai ph¹m chñ yÕu qua kiÓm tra, kiÓm to¸n. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm cho r»ng nh÷ng sai ph¹m , dï do chñ quan hay kh¸ch quan ®Òu g©y ra rñi ro trong kinh doanh cña Ng©n hµng, cho nªn c¸c sai ph¹m ®ã ph¶i ®­îc ®­a ra mét c¸ch kh¸ch quan lµm c¬ së cho viÖc ®­a ra nh÷ng kiÕn nghÞ, ®Ò xuÊt tr×nh Gi¸m ®èc vµ c¸c phßng kinh doanh, nh»m mét môc tiªu quan träng lµ phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro trong kinh doanh tÝn dông, gãp phÇn b¶o ®¶m an toµn ho¹t ®éng Ng©n hµng. Thùc hiÖn theo quan ®iÓm nµy ,trong c¸c b¸o c¸o kiÓm tra tÝn dông cña c¸n bé tæ KTKTNB tÝn dông ®· ®Ò cËp ®Õn nh÷ng sai ph¹m chñ yÕu nh­ sau: - VÒ hå s¬ vay vèn cña kh¸ch hµng: Mét sè thñ tôc hå s¬ ph¸p lÝ ch­a ®Çy ®ñ, mét sè ®¬n vÞ vay ch­a ®¶m b¶o vÒ t­ c¸ch ph¸p nh©n, viÖc x¾p sÕp c¸c lo¹i hå s¬ cßn ch­a ®óng,g©y khã kh¨n trong qu¸ tr×nh kiÓm tra. - VÒ ph­¬ng diÖn thÈm ®Þnh dù ¸n: Qua kiÓm tra cã nh÷ng dù ¸n vay ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn, ®Æc biÖt lµ chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh ch­a cao, thÈm ®Þnh kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña kh¸ch hµng ch­a chÝnh x¸c, vÉn cã tr­êng hîp mét sè c¸n bé tÝn dông nhÇm lÉn gi÷a "nguån" vµ " sö dông vèn" trªn b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña kh¸ch hµng dÉn ®Õn x¸c ®Þnh nhu cÇu vay cña kh¸ch hµng sai. - VÒ viÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n vay: mét sè hå s¬ cña kh¸ch hµng, c¸n bé tÝn dông x¸c ®Þnh thêi h¹n vay ch­a x¸t thùc tÕ, ch­a phï hîp víi quy tr×nh lu©n chuyÓn vËt t­ hay quy tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm cña kh¸ch hµng, th­êng lµ x¸c ®Þnh thêi h¹n vay dµi h¬n qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vËt t­, quy tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng. §iÒu nµy g©y thiÖt h¹i chñ yÕu cho Ng©n hµng, ch¼ng h¹n trong tr­êng hîp th¸ng12-1999 hÕt mét vßng quay lu©n chuyÓn vèn s¶n xuÊt cña kh¸ch hµng vµ còng lµ thêi ®iÓm kh¸ch hµng cã doanh thu, nÕu Ng©n hµng ®Þnh k× h¹n nî chÝnh x¸c th× khi kh¸ch hµng cã thu nhËp, nép vµo Ng©n hµng hoÆc vµo tµi kho¶n cho vay t¹i Ng©n hµng, Ng©n hµng sÏ thu ®­îc nî ®óng h¹n. Ng­îc l¹i, nÕu Ng©n hµng ®Þnh k× h¹n nî cho kh¸ch hµng ®ã sai vµ trong tr­êng hîp kh¸ch hµng ®ã cã doanh thu nh­ng kh«ng nép vµo tµi kho¶n cho vay t¹i ng©n hµng mµ l¹i dïng ®Ó ®Çu t­ vµo lÜnh vùc kh¸c, ®Õn k× h¹n tr¶ nî râ rµng kh¸ch hµng kh«ng thÓ tr¶ nî ®­îc, v× thùc tÕ ch­a hÕt chu k× s¶n xuÊt kinh doanh míi ( hay ®· qua chu k× s¶n xuÊt kinh doanh cò). §iÒu nµy rÊt hay gÆp ë c¸c NHTM nãi chung vµ ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a nãi riªng, vÊn ®Ò nµy ®· ®­îc c¸n bé kiÓm tra rÊt quan t©m chó ý khi kiÓm tra, kiÓm to¸n. - Xö lÝ nî qu¸ h¹n trong mét sè tr­êng hîp ch­a ®Çy ®ñ kÞp thêi.ViÖc gia h¹n nî ®«i khi do"c¶ nÓ" hoÆc "gi÷ kh¸ch" ®· thùc hiÖn khong ®óng quy chÕ cña Nhµ n­íc hoÆc ch­a thÈm ®Þnh, xem xÐt kü nh÷ng lÝ do gäi lµ "kh¸ch quan" cña kh¸ch hµng. C«ng t¸c kiÓm tra sau cña c¸c phßng kinh doanh ch­a thùc sù nghiªm tóc vµ chu ®¸o. DÉn tíi sau khi kiÓm tra, cã nh÷ng "sai" hoÆc "thiÕu" nghiªm träng trong hå s¬ hoÆc kh©u thÈm ®Þnh mµ ®· ®­îc tæ kiªm tra tÝn dông ph¸t hiÖn ra. HiÖn t­îng û l¹i vµo bé phËn kiÓm tra cßn rÊt phæ biÕn vµ cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p th¸o gì. - L·i treo tån ®äng chñ yÕu thuéc kinh tÕ Ngoµi quèc doanh chËm ®­îc thu håi, nhiÒu kho¶n vay ®· hÕt h¹n tõ l©u nh­ng vÉn ch­a thu ®­îc gèc vµ mét phÇn l·i nhÊt ®Þnh, ®ang chê xö lÝ tµi s¶n thÕ chÊp (trong khi ®ã viÖc xö lÝ TSTC cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nhau). - Mét tån t¹i lín lµ tØ lÖ sö dông vèn míi sö dông hÕt 54,2% nguån vèn huy ®éng vµo cho vay, ®©y lµ mét tØ lÖ kh¸ thÊp mµ ng©n hµng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p t¨ng quy m« sö dông vèn tuy nhiªn cÇn chó ý ®Õn mÆt chÊt l­îng cña nghiÖp sö dông vèn ®¶m b¶o an toµn trong kinh doanh Ng©n hµng. d. BiÖn ph¸p cña tæ kiÓm tra tÝn dông ®èi víi nh÷ng sai ph¹m th­êng xuyªn x¶y ra. Tuú theo møc ®é vi ph¹m quy chÕ cña c¸n bé tÝn dông hoÆc nh÷ng sai sãt trong hå s¬ vay vèn (viÖc ®Þnh gi¸ TSTC cña c¸n bé tÝn dông, viÖc ®Þnh kú h¹n nî, gia h¹n nî, tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu) mµ kÕt hîp víi quy chÕ quy ®Þnh cña Tæng Gi¸m ®èc, Gi¸m ®èc Chi nh¸nh vÒ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé tæ kiÓm tra tÝn dông mµ c¸n bé kiÓm tra tÝn dông cã thÓ: - GÆp gì trùc tiÕp trao ®æi víi c¸n bé tÝn dông, gióp ®ì, nh¾c nhë nh÷ng sai sãt (nÕu cã) cña c¸n bé tÝn dông, tõ ®ã ®Ò ngÞ c¸n bé tÝn dông söa ch÷a, ®¶m b¶o ®óng quy t¾c tÝn dông vµ nguyªn lÝ kÕ to¸n (ph©n tÝch kh¶ n¨ng tµ chÝnh cña kh¸ch hµng, nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng), ®óng quy chÕ tÝn dông hiÖn hµnh. - Trùc tiÕp kiÓm tra viÖc thùa hiÖn quy tr×nh nghiÖp vô tÝn dông cña c¸n bé tÝn dông, hoÆc trùc tiÕp ®èi chiÕu c«ng nî víi kh¸ch hµng t¹i phßng Giao dÞch hoÆc phßng kinh doanh (n¬i giao dÞch gi÷a kh¸ch hµng vµ c¸n bé tÝn dông), ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c, kh¸ch quan vÒ c¸c quyÕt ®Þnh cho vay cña Ng©n hµng. - Trong tr­êng hîp gÆp gì trao ®æi vµ cã nh÷ng ý kiÕn víi c¸n bé tÝn dông mµ sai ph¹m vÉn liªn tiÕp x¶y ra th× kiÓm to¸n viªn cã biÖn ph¸p cao h¬n: kiÕn nghÞ víi cÊp l·nh ®¹o vÒ nh÷ng vi ph¹m ®ã ®Ó cïng t×m biÖn ph¸p gi¶i quyÕt vÒ hËu qu¶ cña sai ph¹m vµ xö lÝ c¸n bé tÝn dông. Trªn ®©y lµ nh÷ng biÖn ph¸p quan träng nhÊt ®Ó kh¾c phôc sai ph¹m ®¶m b¶o cho Ng©n hµng ho¹t ®éng ®óng nguyªn t¾c, quy chÕ, quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ ph¸p luËt , nh÷ng biÖn ph¸p nµy thùc sù cã ý nghÜa trong viÖcgãp phÇn gi¶m tØ lÖ nî qóa h¹n cña Ng©n hµng tõ 3,6%(1999) xuèng cßn 2.4% trong tæng d­ nî cña ng©n hµng (2000). e. Nh÷ng ®ãng gãp cña tæ kiÓm tra, kiÓm to¸n tÝn dông víi c­¬ng vÞ lµ kiÓm to¸n néi bé NHCTVN. - Thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh sè 066, cña héi ®ång qu¶n trÞ NHCTVN ban hµnh quy chÕ tæ chøc ho¹t ®éngcña bé m¸y KTKT&XKT NHCTVN vÒ: ”Lµm ®Çu mèi khi cã ®oµn kiÓm tra, kiÓm to¸n hoÆc thanh tra ®Õn lµm viÖc t¹i ®¬n vÞ " ( §iÒu 11 quyÕt ®Þnh ). Vµ "TiÕp nhËn gi¶i quyÕt c¸c ®¬n th­ khiÕu n¹i, tè c¸o cña tæ chøc vµ c¸ nh©n, tæ chøc tiÕp c«ng d©n ®Õn khiÕu n¹i, tè c¸o vÒ néi dung cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña NHCTVN vµ c¸n bé NHCT theo luËt khiÕu n¹i tè c¸o c¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ, cña Thèng ®èc NHNN vµ TG§NHCTVN” ( §iÒu 11 quyÕt ®Þnh ). Tæ kiÓm tra, kiÓm to¸n tÝn dông Chi nh¸nh NHCT§§ ®· thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c ®oµn thanh tra, kiÓm tra cña NHNN hoÆc thanh tra Nhµ n­íc hoµn thµnh kÕ hoach, nhiÖm vô. Trong n¨m 1999 vµ 2000 cã hai ®oµn thanh tra, kiÓm tra cña thanh tra Nhµ n­íc vµ NHCTVN tíi kiÓm tra t¹i ®¬n vÞ vÒ c«ng t¸c tÝn dông vµ nghiÖp vô b¶o l·nh, ®ã lµ nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña nh÷ng ®oµn kiÓm tra khi thùc hiÖn kiÓm tra c¸c NHTM. Khi kiÓm tra trùc tiÕp t¹i phßng kinh doanh, c¸c ®oµn kiÓm tra còng ®· phèi hîp víi phßng KTKTNB cña Ng©n hµng ®Ó cã ®­îc nh÷ng th«ng tin ®¸ng tin cËy, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng cña nhiÖm vô kiÓm tra. VÒ phÝa Ng©n hµng, l·nh ®¹o vµ c¸c c¸n bé phßng kiÓm tra néi bé còng ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì ®oµn hoµnh thµnh nhiÖm vô, ®Æc biÖt tæ kiÓm tra tÝn dông còng ®· cung cÊp nh÷ng sè liÖu cÇn thiÕt theo yªu cÇu cña ®oµn kiÓm tra cã th«ng qua ý kiÕn ban l·nh ®¹o vµ tiÕp ®oµn ®óng nguyªn t¾c. Sau kiÓm tra cña ®oµn, tæ KTKTNB tÝn dông còng ®· kÞp thêi chÊn chØnh ho¹t ®éng vµ cã sù theo dâi, ®«n ®èc t¨ng c­êng h¬n ®èi víi c¸c phßng kinh doanh (C¶ t¹i trung t©m vµ t¹i phßng Giao dÞch). - §èi víi c«ng t¸c kiÓm tra theo tr­ng tËp cña Trung ­¬ng: ®Çu n¨m 2001, theo ®Ò c­¬ng kiÓm tra, phóc tra nghiÖp vô tÝn dông, b¶o l·nh. KiÓm tra t¹i chç c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña NHCTVN ngµy 20-2-2001 c¸n bé kiÓm tra tÝn dông còng ®· tham gia vµ hoµn thµnh nhiÖm vô. Trong n¨m 2000 chi nh¸nh NHCT§§ còng ®· tiÕn hµnh kiÓm tra chÐo mét sè chi nh¸nh kh¸c theo chØ thÞ, kÕ ho¹ch cña NHCTVN. Tãm l¹i, cïng víi sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng NHTM, Chi nh¸nh NHCT§§ còng ®ang dÇn dÇn hoµn thiÖn m×nh vµ kh¼ng ®Þnh chç ®øng cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng. Sù ra ®êi cña bé phËn KTKTNB t¹i Ng©n hµng còng ®· ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá trong viÖc ®¶m b¶o hiÖu qña kinh doanh cña Ng©n hµng, n©ng cao uy tÝn vµ tÝnh chñ ®éng cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng ai cã thÓ d¸m ch¾c ®­îc r»ng cã mét tæ chøc nµo, doanh nghiÖp nµo ho¹t ®éng kinh doanh thùc sù hoµn h¶o, tøc lµ chØ cã nh÷ng mÆt m¹nh, ®iÓm tèt, nh÷ng cèng hiÕn ®ãng gãp mµ kh«ng cã nh÷ng yÕu ®iÓm, nh÷ng tån t¹i nhÊt ®Þnh, vµ phßng kiÓm tra néi bé cña chi nh¸nh NHCT§§ còng kh«ng n»m ngoµi ph¹m vi nµy, quan ®iÓm nµy. 3.2. Nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc trong c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a. Nh÷ng h¹n chÕ cña tæ kiÓm tra tÝn dông chñ yÕu trªn c¸c mÆt sau: - KÕt qu¶ kiÓm to¸n ch­a cao. - M« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ ch­a dÇy ®ñ, ch­a ph¸t huy hÕt tÝnh chñ ®éng, ®éc lËp trong c«ng t¸c kiÓm tra. - C«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa chËm ®æi míi, kÐm hiÖu hiÖu qu¶, thiÕu kÞp thêi, ch­a ¸p dông c«ng nghÖ tin häc vµo kiÓm tra. - Ho¹t ®éng kiÓm to¸n ch­a thùc hiÖn ®­îc ®Çy ®ñ, míi chØ dõng l¹i ë møc ®é ph¶n ¸nh, ch­a thùc hiÖn ®­îc triÖt ®Ó chøc n¨ng cña kiÓm to¸n. - Sù phèi hîp gi÷a kiÓm tra, ph¸p chÕ víi tæ kiÓm tra tÝn dông ch­a chÆt chÏ, ch­a lµm tèt gi÷a c«ng t¸c tù kiÓm tra nghiÖp vô vµ KTKTNB. - Mét sè tån t¹i kh¸c. §Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc, h·y ®i ph©n tÝch kü nh÷ng tån t¹i trªn. a. H¹n chÕ vÒ kÕt qu¶ kiÓm to¸n : - Nh­ phÇn ®Çu ®Ò cËp tíi nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong qu¸ tr×nh, kiÓm tra, kiÓm to¸n, mÆc dÇu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng chØ tiªu lín vÒ sè hå s¬ ®· ®­îc kiÓm to¸n (91hå s¬) vµ ®· kh¾c phôc ®­îc nhiÒu tån t¹i trong c«ng t¸c nghiÖp vô tÝn dông trong c¸c kú tr­íc, ®ã lµ mét thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ song kÕt qu¶ kiÓm tra vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nh­ sau: -D­ nî tÝn dông trong n¨m 1999 cña Ng©n hµng ch­a ®­îc kiÓm tra hÕt vµ tæng sè còng nh­ c¬ cÊu tÝn dông, cô thÓ lµ: + Tæng sè d­ nî ®­îc kiÓm to¸n lµ 298,861289 tØ ® vµ b»ng 42% sè d­ nî cña n¨m 1999 Ng©n hµng thùc hiÖn ®­îc. + VÒ nî qu¸ h¹n: mÆc dï nî qu¸ h¹n n¨m 1999, theo kÕ ho¹ch kiÓm to¸n n¨m 2000, th× tæ kiÓm to¸n tÝn dông ®· kiÓm to¸n ®­îc 100% nî qu¸ h¹n cßn tån t¹i, song vÊn ®Ò ®¸ng nãi ë ®©y chÝnh lµ sè nî qu¸ h¹n cßn ë t×nh tr¹ng cao, dÆc biÖt lµ sè nî qu¸ h¹n trong cho vay ng¾n h¹n ®èi víi khèi kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®­îc kiÓm to¸n so víi sè nî ng¾n h¹n ®­îc kiÓm to¸n lµ 7,83% ( tøc b»ng 18,367 tØ ® 100/234,513643 tØ ®). Mét c©u hái ®­îc ®Æt ra lµ t¹i sao vÉn cã kiÓm so¸t sau qu¸ tr×nh cÊp tÝn dông (thuéc thÈm quyÒn vµ vµ tr¸ch nhiÖm cña l·nh ®¹o phßng kinh doanh). Vµ vÉn cã qu¸ tr×nh kiÓm tra tÝn dông cña tæ kiÓm to¸n tÝn dông mµ tØ lÖ nî qu¸ h¹n vÉn cao, còng nh­ viÖc ®Çu t­ cho vay ng¾n h¹n ®èi víi khu vùc ngoµi quèc doanh cã tû lÖ nî qu¸ h¹n cao nh­ vËy? §©y kh«ng cho lµ c©u hái ®Æt ra chØ cho cÊp l·nh ®¹o ng©n hµng mµ còng thuéc tr¸ch nhiÖm ph¶i lµm s¸ng tá cña c¸n bé kiÓm to¸n tÝn dông vµ phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé Ng©n hµng. b. H¹n chÕ vÒ m« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé t¹i chi nh¸nh. ThËt vËy! M« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña bé phËn kiÓm to¸n néi bé ch­a ®Çy ®ñ lµm gi¶m tÝnh chñ ®éng, ®éc lËp trong c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n. Nh­ ®· ®Ò cËp trong phÇn m« h×nh tæ chøc bé m¸y ho¹t ®éng cña bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n t¹i ng©n hµng, phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé cña ng©n hµng ho¹t ®éng víi chuyªn m«n lµ kiÓm tra, kiÓm to¸n vµ chÞu sù gi¸m s¸t chØ ®¹o cña hÖ thèng kiÓm tra, kiÓm to¸n vµ xÐt khiÕu tè cña NHCTVN nh­ng thÈm quyÒn qu¶n lý hµnh chÝnh vµ ®iÒu hµnh trùc tiÕp l¹i thuéc vÒ Gi¸m ®èc Chi nh¸nh. MÆc dï ®· cã sù quan t©m, sù nh×n nhËn ®óng ®¾n vÒ vai trß cña c«ng t¸c kiÓm to¸n néi bé cña l·nh ®¹o Ng©n hµng song ®iÒu nµy ch­a ®­îc thÓ chÕ ho¸, ch­a cã nh÷ng c¬ chÕ phï hîp ®¶m b¶o ®Çy ®ñ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm ®èi víi bé phËn nµy. ViÖc ch­a trao quyÒn ®éc lËp trong kiÓm tra, kiÓm to¸n mét c¸ch nghiªm tóc c¸c lÜnh vùc nµy cho tæ kiÓm to¸n tÝn dông nµy nãi riªng vµ ch­a trao quyÒn ®éc lËp cho bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé NHTM nãi chung dÉn ®Õn nh÷ng khã kh¨n lín trong Ng©n hµng ®­îc xö lý thiÕu tÝnh ®ång bé vµ gi¶m tÝnh tËp thÓ. c. C«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa vµ viÖc ¸p dông c«ng nghÖ tin häc trong kiÓm tra, kiÓm to¸n cßn h¹n chÕ. HiÖn nay, ë Ng©n hµng viÖc ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin míi chØ dõng l¹i ë c¸c ch­¬ng tr×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n, chuyÓn tiÒn, t¹o c©n ®èi, viÖc ¸p dông tin häc vµo c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé cßn nhiÒu bÊt cËp. ViÖc nèi m¹ng ®Ó liªn l¹c, cung cÊp th«ng tin kiÓm tra, kiÓm to¸n gi÷a phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n víi phßng nghiÖp vô vµ gi÷a phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n cña chi nh¸nh víi Trung ­¬ng ch­a ®­îc thùc hiÖn. HiÖn t¹i Ng©n hµng ®· cã chñ ch­¬ng vµ ®ang trong giai ®o¹n ¸p dông c«ng nghÖ tin häc vµo kiÓm tra, kiÓm to¸n, v× vËy c«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa gÆp nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Cô thÓ lµ c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t cña Ng©n hµng chñ yÕu lµ ph­¬ng thøc kiÓm tra t¹i chç, g©y t¨ng chi phÝ cho Ng©n hµng. MÆt kh¸c nh÷ng rñi ro xuÊt ph¸t tõ nh÷ng sai ph¹m nghiÖp vô kh«ng ®­îc ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn kÞp thêi dÉn ®Õn rñi ro trong kiÓm tra lµ rÊt cao. §©y lµ mÆt h¹n chÕ mµ ng©n hµng nªn cã biÖn ph¸p kh¾c phôc nh»m ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dôngnãi riªng vµ ®èi víi c¸c mÆt nghiÖp vô kh¸c cña Ng©n hµng nãi chung. d. Chøc n¨ng cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n ch­a ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ. Ho¹t ®éng kiÓm to¸n ch­a ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ, míi chØ dõng l¹i ë møc ®é ph¶n ¸nh. Thùc tr¹ng nµy kh«ng chØ tån t¹i ë riªng NHCT§§ mµ cßn lµ hiÖn t­îng phæ biÕn ë c¸c chi nh¸nh kh¸c, ®¬n vÞ kh¸c (trõ phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ®ãng t¹i trô së chÝnh NHCTVN vµ ë mét sè ®¬n vÞ kh¸c thùc hiÖn t­¬ng ®èi nghiªm tóc c«ng t¸c nµy). Chøc n¨ng chÝnh cña c«ng t¸c kiÓm to¸n néi bé nãi riªng vµ c«ng t¸c kiÓm to¸n nãi chung lµ kiÓm tra, x¸c nhËn vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch nghiªm tóc, trung thùc nh÷ng th«ng tin ®­îc cung cÊp bëi c¸c bé phËn nghiÖp vô ®­îc kiÓm tra. MÆt kh¸c s¶n phÈm sau khi kiÓm tra, kiÓm to¸n ph¶i lµ c¸c b¸o c¸o ®­îc tr×nh bµy víi nh÷ng ®¸nh gi¸ xóc tÝch nhÊt vÒ thùc tr¹ng tæng thÓ ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ nµo ®ã nãi chung vµ nh÷ng kÕt qu¶ tæ chøc nãi riªng. Còng xuÊt ph¸t tõ viÖc quyÒn h¹n vµ ph¹m vi thÈm quyÒn cña bé phËn nµy chØ ®­îc trao trong mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh cho nªn kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng c¸c b¸o c¸o míi chØ dõng l¹i ë møc ®é ph¶n ¸nh mét c¸ch kh¸ chung chung. H¹n chÕ nµy cÇn ph¶i ®­îc kh¾c phôc ®¶m b¶o c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®­îc thùc hiÖn triÖt ®Ó. e. H¹n chÕ trong phèi hîp gi÷a kiÓm tra, ph¸p chÕ víi phßng kinh doanh tÝn dông. HiÖn t­îng nµy x¶y ra nh­ lµ mét kÕt qu¶ thuéc vÒ mÆt b¶n chÊt mµ tù b¶n th©n mèi quan hÖ gi÷a ng­êi kiÓm tra vµ ng­êi bÞ kiÓm tra n¶y sinh. Bëi lÏ trong c«ng viÖc cña bÊt kú mét ®èi t­îng nµo vèn rÊt t«n träng nguyªn t¾c "bÝ mËt" vµ ®éc lËp còng kh«ng muèn cã mét lùc l­îng bªn ngoµi kh¸ch quan nµo t¸c ®éng. Do ®ã, chØ khi lùc l­îng bªn ngoµi Êy ®ñ thÈm quyÒn vµ ®­îc trao quyÒn mét c¸ch ®Çy ®ñ th× míi cã kh¶ n¨ng khai th¸c vµ ®­îc cung cÊp th«ng tin tõ ®èi t­îng bÞ kiÓm tra. Tuy nhiªn mÆc dï ®· ®­îc x¸c lËp lµ bé phËn thuéc qu¶n lý cña Gi¸m ®èc vµ ho¹t ®éng víi nhiÖm vô lµ kiÓm tra, kiÓm to¸n c¸c mÆt nghiÖp vô cña Ng©n hµng song mét mÆt, v× tÝnh phøc t¹p cña nghiÖp vô tÝn dông, mÆt kh¸c tÝnh ®éc lËp ch­a ®­îc ®¶m b¶o tong kiÓm ta, kiÓm to¸n mµ sù phèi hîp trong mèi quan hÖ gi÷a kiÓm to¸n viªn tÝn dông víi c¸n bé tÝn dông ch­a ®¹t ®­îc kÕt qu¶ toµn diÖn. f, Nh÷ng tån t¹i kh¸c. Ngoµi nh÷ng tån t¹i trªn, tæ kiÓm to¸n tÝn dông cña ng©n hµng cßn gÆp nh÷ng khã kh¨n sau: * Khã kh¨n trong phèi hîp víi ng©n hµng ®èi víi viÖc xö lý TSTC, xö lý nî tån ®äng (nî qu¸ h¹n vµ nî khã ®ßi) ®Ó thu vèn vay cho ng©n hµng. Khã kh¨n n¸y ®­îc cô thÓ nh­ sau: - Mét sè kh¸ch nî hiÖn t¹i vÉn kinh doanh b×nh th­êng nh­ng kh«ng cã thiÖn trÝ tr¶ nî cho Ng©n hµng. Ng©n hµng ®· göi hå s¬ ®Õn trung t©m b¸n ®Êu gi¸ vµ ®· t×m ®­îc kh¸ch hµng mua nh­ng vÉn kh«ng b¸n ®­îc do trung t©nm yªu cÇu ph¶i cã uû quyÒn cña chñ tµi s¶n. - §èi víi nî khã thu: trªn thÞ tr­êng gi¸ c¶ nhµ ®Êt mÆc dï biÕn ®éng nh­ng tµ s¶n thÕ chÊp ë khu vùc ngo¹i thµnhvÉn r¸at khã b¸n, nÕu b¸n ®­îc còng khã thu håi c¶ gèc vµ l·i cho Ng©n hµng. - §èi víi mãn nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi:Mét sè kh¸ch hµng bá trèn, vµo tï ®· sö dông mét tµi s¶n thÕ chÊp hai Ng©n hµng dÉn ®Õn viÖc thu håi nî cho Ngan hµng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. - Mét sè tr­êng hîp Toµ ¸n ®· xö, b¶n ¸n cã hiÖu lùc thi hµnh, hå s¬ ®· chuyÓn sangc¬ quan thi hµnh ¸n nh­ng ®Õn nay b¶n s¸n vÉn ch­a ®­îc thùc hiÖn. * VÒ chÕ ®é th«ng tin kiÓm tra hiÖn t¹i: - Th«ng tin tíi phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé cßn Ýt vµ chËm, ®Æc biÖt lµ nh÷ng th«ng tin kinh doanh hµng ngµy. §©y lµ nguyªn nh©n dÏ dÉn ®Õn ho¹t ®éng kiÓm so¸t xa dêi thùc tiÔn, m¸y mãc, cøng nh¾c. Vai trß kiÓm tra, kiÓm to¸n t¹i chi nh¸nh tham gia vµo chiÕn l­îc kinh doanh theo ®ã kh«ng cao, chÊt l­îng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé sÏ bÞ h¹n chÕ. - Mét sè dù ¸n lín ®­îc ®Çu t­ t¹i chi nh¸nh, tæ kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé tÝn dông ch­a cã ®iÒu kiÖn tham gia, mÆt kh¸c trong xu thÕ chung cña ®Çu t­ tÝn dông tiÕn tíi träng t©m, träng ®iÓm th«ng qua c¸c dù ¸n chiÕn l­îc ph¸t triÓn, c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®Çu t­ lµ b­íc khëi ®Çu quyÕt ®Þnh chÊt l­îng tÝn dông. Do vËy tæ kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé tÝn dông cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó hoµn thiÖn chÕ ®é th«ng tin kiÓm tra, kiÓm to¸n nh»m n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c KTKTNB ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a. Tãm l¹i, cho dï xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan hay kh¸ch quan, nh÷ng tån t¹i trªn vÒ c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n tÝn dông cña ng©n hµng ®Òu ph¶i t×m biÖn ph¸p kh¾c phôc. ViÖc kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i nµy ch¼ng nh÷ng cã ý nghÜa víi b¶n th©n phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n Ng©n hµng trong viÖc ®¶m b¶o vai trß, vÞ trÝ vµ sù tån t¹i cã ý nghÜa cña nã mµ ®èi víi Ng©n hµng còng v« cïng cÇn thiÕt, ®¶m b¶o chÊt l­îng toµn diÖn trªn tÊt c¶ c¸c mÆt ho¹t ®éng cña Ng©n hµng vµ lµm trong s¹ch, lµnh m¹nh hãa ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng ®¶m b¶o môc tiªu: ph¸t triÓn, an toµn vµ hiÖu qu¶. Ch­¬ng III mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kiÓm tra kiÓm to¸n néi bé ®èi v¬Ý ho¹t ®éng tÝn dông t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a I. Sù cÇn thiÕt ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ cña c«ng t¸c kiÓm tra TÝn dông t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a. Trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng, rñi ro lµ ®iÒu khã tr¸nh khái, hËu qu¶ cña rñi ro phô thuéc rÊt lín vµo viÖc ng©n hµng phßng ngõa vµ h¹n chÕ nã nh­ thÕ nµo, v× vËy viÖc lµm thÕ nµo ®Ó h¹n chÕ rñi ro cã t¸c dông vµ hiÖu qu¶ lµ vÊn ®Ò thùc sù quan träng. §Æc biÖt lµ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông, v× ®ã lµ ho¹t ®éng ®em l¹i nguån thu nhËp cao nhÊt cho ng©n hµng, song còng lµ ho¹t ®éng cã nhiÒu rñi ro nhÊt. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm ®ã, viÖc ¸p dông c¸c c«ng cô vµ ph­¬ng tiÖn qu¶n lý ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông ®­îc l·nh ®¹o Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a rÊt quan t©m trong ®ã kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé lµ mét c«ng cô, mét chøc n¨ng qu¶n lý quan träng nh»m ®¶m b¶o æn ®Þnh c¸c mÆt nghiÖp vô Ng©n hµng. KiÓm to¸n néi bé víi chøc n¨ng c¬ b¶n lµ x¸c minh, thuyÕt phôc ®Ó g©y niÒm tin cho nh÷ng ng­êi quan t©m vÒ nh÷ng th«ng tin kinh tÕ, chøc n¨ng x¸c minh nµy lµ c¬ së cho viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý cña l·nh ®¹o ng©n hµng, lµ c¬ së ®Ó ho¹t ®éng cña phßng nghiÖp vô tÝn dông ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao h¬n. Tuy nhiªn, nãi nh­ vËy kh«ng cã nghÜa lµ mäi mÆt ho¹t ®éng cña c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n tÝn dông ®Òu tèt, hay ®Òu "su«n sÎ", mµ v× nh÷ng lý do kh¸c nhau vÉn cã nh÷ng tån t¹i, nh÷ng nh­îc ®iÓm cÇn söa ®æi, nh÷ng khã kh¨n cÇn th¸o gì vµ kh¾c phôc. Nh÷ng tån t¹i nh­: kÕt qu¶ kiÓm tra ch­a cao hay c«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa chËm ®æi míi, viÖc ¸p dông tin häc vµo kiÓm tra kiÓm to¸n cßn h¹n chÕ,. TÝnh ®éc lËp cña kiÓm to¸n néi bé ch­a ®­îc ®¶m b¶o, sù phèi hîp trong quan hÖ gi÷a phßng nghiÖp vô víi bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ch­a nhÞp nhµng th«ng suèt, kiÓm to¸n ch­a thùc hiÖn ®Çy ®ñ chøc n¨ng cña nã, míi chØ dõng l¹i ë møc ®é ph¶n ¸nh, vµ mét sè khã kh¨n kh¸c. NhËn thøc tÇm quan träng cña kiÓm to¸n néi bé vµ møc ®é ¶nh h­ëng cña nh÷ng mÆt cßn tån t¹i, khã kh¨n ®ã em xin ®­a ra mét sè biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ trong c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông, ®ång thêi em còng xin ®­îc ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ lµ c¬ së ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p ®ã. II. Mét sè biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc h¹n chÕ, tån t¹i cña c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n tÝn dông t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a. 1. §Ò xuÊt vÒ biÖn ph¸p kh¾c phôc ®èi víi nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ cña c«ng t¸c kiÓm to¸n tÝn dông. a. Gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c KTKTNB ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông. KÕt qu¶ kiÓm tra, kiÓm to¸n cña n¨m 2000 ®èi víi nh÷ng mãn vay, sè d­ nî n¨m 1999 ch­a cao, vÒ sè t­¬ng ®èi ®¹t lµ 42% tæng d­ nî thùc tÕ ®¹t ®­îc cña Ng©n hµng trong n¨m 1999, vÒ c¬ cÊu d­ nî còng ch­a kiÓm tra hÕt (kiÓm tra theo c¬ cÊu d­ nî) vµ chÊt l­îng kiÓm tra còng ch­a cao. §ång thêi nh÷ng kho¶n cho vay, nh÷ng mãn vay xuÊt hiÖn trong n¨m 2000 ch­a ®­îc kiÓm tra, kiÓm to¸n v× thuéc nhiÖm vô n¨m 2001. Thùc tÕ nµy cho thÊy nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p, nh÷ng thay ®æi phï hîp trong kÕ ho¹ch, ch­¬ng tr×nh kiÓm tra, kiÓm to¸n ®Ó cã thÓ h¹n chÕ nh÷ng sai ph¹m x¶y ra, cô thÓ: * VÒ viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, Ng©n hµng kh«ng chØ ®Ò ra kÕ ho¹ch kiÓm tra theo tõng phßng kinh doanh (nh­ nhiªm vô kÕ ho¹ch n¨m 2000) mµ nªn ®Æt ra c¸c chØ tiªu cô thÓ nh­: tû lÖ d­ nî nhÊt ®Þnh ph¶i kiÓm tra trong tæng d­ nî t¹i thêi ®IÓm kiÓm tra, kiÓm to¸n. §èi víi nî qu¸ h¹n còng ®Æt ra tØ lÖ ph¶i kiÓm to¸n nhÊt ®Þnh. MÆt kh¸c nªn kiÓm tra gèi ®Çu gi÷a c¸c kú vµ kiÓm tra døt ®iÓm ®ª tr¸nh kh«ng hoµn thµnh ®­îc nhiÖm vô kú kiÓm to¸n. * Trong mçi kú kiÓm to¸n còng nªn ¸p dông mét sè ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n nh­: kh«ng kiÓm to¸n lÇn l­ît hoÆc ngÉu nhiªn c¸c hå s¬ tÝn dông cña kh¸ch hµng mµ cã thÓ kiÓm to¸n theo quy m« d­ nî, hay tuú theo møc ®é trÇm träng sai ph¹m tõ kú kiÓm to¸n tr­íc (cßn gäi lµ kiÓm to¸n theo nguyªn t¾c ­u tiªn møc ®é sai ph¹m). Hay kiÓm to¸n theo hå s¬ cña tõng c¸n bé tÝn dông n¾m gi÷ trong kú kÕ ho¹ch. ViÖc kiÓm to¸n theo nh÷ng ph­¬ng ph¸p nµy cã t¸c dông rÊt lín trong viÖc t¹o ra sù khoa häc trong kiÓm to¸n, tøc lµ kiÓm to¸n hÕt ®­îc c¸c hå s¬ mµ vÉn nhÊn m¹nh ®­îc nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý, nh÷ng sai ph¹m träng yÕu sÏ ®­îc ph¸t hiÖn vµ lµm gi¶m rñi ro trong kiÓm tra, kiÓm to¸n, nh÷ng sai ph¹m míi n¶y sinh còng ®­îc ph¸t hiÖn vµ sÏ ®­îc kÕt luËn cã ®­îc ®­a vµo danh môc nh÷ng sai ph¹m cÇn t¨ng c­êng theo dâi vµ söa ch÷a hay kh«ng? * VÒ viÖc kiÓm to¸n nh÷ng hå s¬ cã d­ nî nhá hoÆc nh÷ng kh¸ch hµng cã nî qu¸ h¹n nhá còng kh«ng nªn bá qua mµ cµng ph¶ ®­îc quan t©m, chó träng kiÓm to¸n ®Ó tr¸nh x¶y ra rñi ro hÖ thèng, rñi ro d©y truyÒn, kiÓm to¸n nh÷ng mãn vay nµy còng nªn kiÓm to¸n theo nh÷ng ph­¬ng ph¸p ®· nªu ë trªn. b. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa vµ ¸p dông céng nghÖ tin häc vµo kiÓm tra kiÓm to¸n - KiÓm so¸t tõ xa lµ h×nh thøc kiÓm tra cña c¸n bé kiÓm tra ®èi víi ®èi t­îng ®­îc kiÓm tra d­íi c¸c h×nh thøc c¸c biªn b¶n, b¸o c¸o, c¸c th«ng tin ho¹t ®éng ®­îc cung cÊp tõ chÝnh c¸c ®èi t­îng ®­îc kiÓm tra ®ã mµ c¸c c¸n bé kiÓm tra kh«ng ®Õn trùc tiÕp kiÓm tra, kiÓm to¸n. - T¸c dông cña h×nh thøc kiÓm tra nµy: nh»m hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin cña kiÓm to¸n vÒ ®èi t­îng ®­îc kiÓm tra, tõ ®ã cã nh÷ng kÕt luËn tæng qu¸t, ®Çy ®ñ nhÊt vÒ ®èi t­îng ®ã cung cÊp cho l·nh ®¹o ng©n hµng nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c ®Ó cã quyÕt ®Þnh kinh doanh, quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ ®óng ®¾n . Nh­ vËy viÖc t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa kÕt hîp kiÓm tra t¹i chç cña tæ kiÓm tra tÝn dông còng nh­ cña phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n Ng©n hµng hÕt søc cÇn thiÕt, mét mÆt ®Ó hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin Ng©n hµng, mÆt kh¸c ph¸t hiÖn sai ph¹m kÞp thêi, h¹n chÕ vµ kh¾c phôc rñi ro mét c¸ch hiÖu qu¶, ®¶m b¶o tÝnh kinh tÕ . - Bªn c¹nh viÖc sè lÇn kiÓm tra, kiÓm so¸t tõ xa nhá, viÖc ¸p dông c«ng nghÖ tin häc vµo kiÓm tra cßn nhiÒu bÊt cËp. HiÖn nay viÖc nèi m¹ng ch­a ®­îc thùc hiÖn còng nh­ mét hÖ thèng lËp tr×nh riªng vÒ kiÓm tra, kiÓm to¸n lµm cho c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n ch­a cËp nhËt ®­îc th«ng tin kÞp thêi, chi phÝ cßn cao. Trªn thùc tÕ, muèn n¾m ®­îc th«ng tin vÒ ®èi t­îng cÇn kiÓm tra, Ng©n hµng hoÆc ph¶i kiÓm tra t¹i chç (theo ®Þnh kú hoÆc ®ét xuÊt) hoÆc ph¶i chê c¸c b¸o c¸o ®­îc göi tõ ®èi t­îng ®­îc kiÓm tra ®Õn cho phßng kiÓm tra d­íi h×nh thøc b¶n b¸o c¸o trùc tiÕp . Nh­ vËy nªn ch¨ng Ng©n hµng ph¶i trang bÞ thªm m¸y vi tÝnh, thùc hiÖn nèi m¹ng néi bé ®Ó phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé cã thÓ kiÓm tra c¸c phßng nghiÖp vô bÊt cø lóc nµo. Tõ thùc tÕ nµy cÇn cã sù quan t©m tho¶ ®¸ng cña cÊp l·nh ®¹o Ng©n hµng, cÊp Trung ­¬ng ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng kiÓm to¸n néi bé cña chi nh¸nh ®­îc tèt h¬n. MÆt kh¸c b¶n th©n c¸n bé kiÓm to¸n néi bé còng ph¶i trang bÞ cho m×nh kiÕn thøc vÒ sö dông m¸y, vÒ kiÓm tra trªn m¸y nh­ thÕ nµo ®èi víi tõng chØ tiªu, nghiÖp vô. Hai biÖn ph¸p gi¶i quyÕt tån t¹i vÒ c«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa vµ øng dông tin häc trong kiÓm tra hÕt søc quan träng, trong ®ã gi¶i quyÕt tån t¹i vÒ t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa lµ mét viÖc lµm thiÕt thùc vµ cÇn lµm ngay. BiÖn ph¸p vÒ t¨ng c­êng øng dông tin häc trong kiÓm tra mÆc dï cßn phô thuéc nhiÒu vµo ®Òu kiÖn kh¸ch quan nh­ng kh«ng thÓ xem nhÑ. Hai yÕu tè nµy ph¶i ®­îc thùc hiÖn song song, ®ång bé v× chóng cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. NÕu c«ng t¸c kiÓm so¸t tõ xa ®­îc t¨ng c­êng nh­ng vÉn lµm b»ng ph­¬ng tiÖn thñ c«ng lµ "®îi" c¸c phßng göi th«ng tin ®Õn mµ kh«ng ¸p dông m¸y vi tÝnh vµo kiÓm so¸t tõ xa th× kÕt qu¶ , t¸c dông kiÓm tra cã t¨ng nh­ng chi phÝ vÉn cao, kh«ng ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kiÓm tra. c. §¶m b¶o tÝnh ®éc lËp trong ho¹t ®éng cña tæ KTKTNB tÝn dông t¹i Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng nguyªn nh©n m« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ tæ chøc, lµ h¹n chÕ g©y ra nhiÒu khã kh¨n cho bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé cña ng©n hµng khi ho¹t ®éng. TÝnh ®éc lËp cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi chÊt l­îng cña cuéc kiÓm to¸n, do ®ã ®Ó ®¶m b¶o ®­îc tÝnh ®éc lËp trong ho¹t ®éng cña tæ KTKTNB tÝn dông, cÊp l·nh ®¹o Ng©n hµng ph¶i trao cho kiÓm to¸n viªn tÝn dông mét quyÒn h¹n ®ñ réng, c¸c khÝa c¹nh cÇn kiÓm tra trong tÝn dông ph¶i ®­îc thùc hiÖn triÖt ®Ó ®Ó ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c tÝn dông trong nghiÖp vô tÝn dông ph¶i ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ, c¸c nguyªn t¾c kiÓm tra, kiÓm to¸n còng ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ. MÆt kh¸c, c¸n bé kiÓm tra, kiÓm to¸n còng ph¶i ho¹t ®éng thùc sù nghiªm tóc, t¹o sù tin t­ëng, n¬i l·nh ®¹o vµ c¸c phßng ban nghiÖp vô kh¸c ®Ó t¹o ra søc nÆng trong tiÕng nãi cña kiÓm to¸n viªn tÝn dông. d. Phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c bé phËn trong kiÓm tra kiÓm to¸n, thùc hiÖn tèt gi÷a tù kiÓm tra nghiÖp vô vµ kiÓm to¸n néi bé. - VÒ mÆt ph¸p lÝ: hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy ph¶i ®­îc thùc hiÖn ®ung ®¾n. Muèn hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh, c¸n bé kiÓm tra tÝn dông ph¶i kiÓm tra chÆt chÏ, nghiªm tóc sù tu©n thñ ph¸p luËt cña c¸n bé tÝn dông. Cßn c¸n bé tÝn dông, muèn ®¶m b¶o ho¹t ®éng cña m×nh kh«ng bÞ phª b×nh th× buéc bé phËn nµy còng ph¶i nghiªm chØnh chÊp hµnh c¸c quy t¾c, tu©n thñ ph¸p luËt. Lµm ®­îc nh­ vËy tr¸nh nh÷ng bÊt ®ång vµ m©u thuÉn x¶y ra gi÷a c¸n bé tÝn dông vµ kiÓm tra viªn, mÆt kh¸c hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt hiÖn nay kÐm tÝnh ®ång bé do ®ã kiÓm tra viªn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm gi¶ng gi¶i nh÷ng v­íng m¾c, khã hiÓu cña c¸n bé tÝn dông nh»m gãp phÇn ®¹t ®­îc môc tiªu cña toµn hÖ thèng. Th­êng xuyªn cã nh÷ng cuéc trao ®æi, th¶o luËn vÒ vÊn ®Ò nµy. - VÒ mÆt phèi hîp gi÷a tù kiÓm tra nghiÖp vô tÝn dông vµ kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé tÝn dông: Râ rµng r»ng khi kinh doanh tÝn dông, c¸n bé tÝn dông, ph¶i lµm mäi c¸ch ®Ó t¨ng hiÖu hiÖu qu¶ tÝn dông vµ gi¶m rñi ro cho ng©n hµng do ®ã mçi c¸n bé tÝn dông ph¶i lµ mét kiÓm to¸n viªn néi bé tù kiÓm tra ho¹t ®éng, c«ng t¸c cña m×nh. C¶ hai bé phËn nµy ph¶i t«n träng tÝnh tËp thÓ, t«n träng thÈm quyÒn cña nhau. KiÓm to¸n viªn tiÐn hµnh kiÓm tra tÝn dông còng kh«ng ngoµi mét môc ®Ých nµo kh¸c lµ æn ®Þnh t×n h×nh kinh doanh tÝn dông cña ng©n hµng, ®¶m b¶o kinh doanh tÝn dông ®óng nguyªn t¾c, lo¹i trõ nh÷ng rñi ro ph¸t sinh trong kinh doanh tÝn dông. §iÒu quan träng lµ mÆc dï cã m©u thuÉn nh­ thuéc vÒ b¶n chÊt trong quan hÖ kiÓm tra gi÷a ng­êi ®­îc kiÓm tra vµ ng­i kiÓm tra, song c¶ hai ®èi t­îng ph¶i cã nh¹n thøc r»ng: qua kiÓm tra bé phËn tÝn dông sÏ biÕt m×nh sai ë ®©u ®Ó cã nh÷ng thay ®æi lµm cho hä tèt h¬n vµ®èi víi kiÓm to¸n viªn, qua kiÓm tra sÏ thÊy ®­îc nh÷ng mÆt m×nh ch­a lµm ®­îc. Trong khÝa c¹nh nµy hai bé phËn nµy nªn cã sù hç trî nhau cïng hoµn thµnh nhiÖm vô . MÆt kh¸c c¶ hai bé phËn ®Òu n»m trong mét thÎ thèng nhÊt, tøc lµ ho¹t ®éng v× sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña Ng©n hµng, cho nªn c¶ hai bé phËn nµy ph¶i cïng nhau gi¶i quyÕt m©u thuÉn, x©y dùng l¹i quan ®iÓm ®Ó hÖ thèng ho¹t ®éng tèt h¬n. e. Thùc hiÖn ®Çy ®ñ chøc n¨ng cña kiÓm to¸n néi bé. - Gi¶i quyÕt khã kh¨n nµy kh«ng chØ thuéc tr¸ch nhiÖm cña kiÓm to¸n viªn tÝn dông, cña l·nh ®¹o Ng©n hµng mµ cßn tuú thuéc rÊt nhiÒu vµo sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, c¸c v¨n b¶n liªm quan ®Õn lÜnh vùc nµy còng ch­a ®Ò cËp cô thÓ, v× vËy ®ßi hái c¸c c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn ph¶i t¹o hµnh lang ph¸p lý ®Çy ®ñ ®Ó chøc n¨ng cña kiÓm to¸n ph¸t huy hÕt t¸c dông. VÒ phÝa c¸c c¸n bé kiÓm to¸n tÝn dông ph¶i ¸p dông c¸c kiÕn thøc, kü thuËt kiÓm to¸n cña c¸c ®oµn thanh tra, kiÓm to¸n khi kiÓm tra c¸c mÆt nghiÖp vô cña ng©n hµng ®Ó tæ chøc mét cuéc kiÓm to¸n tÝn dông thùc sù khoa häc trªn c¬ së quy tr×nh kiÓm tra tÝn dông ®· ®­îc ban hµnh vµ ®ang ¸p dông. f. Gi¶i ph¸p cho c¸c vÊn ®Ò kh¸c. * §èi víi khã kh¨n trong phèi hîp víi Ng©n hµng trong viÖc xö lý tµi s¶n thÕ chÊp, nî tån ®äng ®Ó thu nî cho Ng©n hµng. -Tr­íc tiªn c¸c c¸n bé kiÓm tra tÝn dông cÇn ph¶i ®­îc kh¼ng ®Þnh r»ng: c¸c lÜnh vùc trªn thuéc tr¸ch nhiÖm, thÈm quyÒn ®­îc tham gia vµo qu¸ tr×nh xö lý. Hä kh«ng thÓ lµm ng¬ khi c¸c lÜnh vùc nµy thuéc ®èi t­îng cña nghiÖp vô tÝn dung mµ kh«ng thuéc ®èi t­îng cña kiÓm tra tÝn dông. -BiÖn ph¸p cô thÓ: Theo ®iÒu 32, kho¶n 1 cña nghi ®Þnh 178 cña chÝnh phñ ngµy 29-12-1999 cã nªu: "Sau thêi h¹n 60 ngµy kÓ tõ khi ®Õn h¹n tr¶ nî mµ tµi s¶n thÕ chÊp tiÒn vay ch­a ®­îc xö lý theo tho¶ thuËn th× Ng©n hµng cã quyÒn xö lý tµi s¶n ®¶m b¶o tiÒn (TS§B) vay ®Ó thu nî ". Tuy nhiªn nghÞ ®Þnh nµy ch­a ph¶i ®· ®­îc ¸p dông triÖt ®Ó ®Ó Ng©n hµng cã thÓ thu håi ®­îc vèn b»ng c¸ch b¸n c¸c TS§B tiÒn vay ®ã do c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan kh¸c nhau. Tr­íc thùc tÕ nµy, ®øng trªn gãc ®é tæ KTKTNB ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông rÊt mong Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam lµm viÖc víi c¬ quan chøc n¨ng t×m ra biÖn ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt tån t¹i nµy, bÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i cã v¨n b¶n h­íng dÉn xö lý cô thÓ nh»m thi hµnh ®­îc ®iÒu 32 NghÞ ®Þnh 178 vµ c¸c th«ng t­ liªn quan (Th«ng t­ 08, 06 ngµy 4-4-2001) cña ChÝnh phñ. * §èi víi tån t¹i vÒ chÕ ®é th«ng tin kiÓm so¸t hiÖn t¹i: Mét hÖ thèng th«ng tin ®Çy ®ñ vµ chÊt l­îng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó bé phËn KTKTNB cña chi nh¸nh ho¹t ®éng tèt vµ ph¸t huy vai trß cña m×nh. Vµ ng­îc l¹i, hÖ thèng th«ng tin Êy kh«ng hoµn thiÑn sÏ dÉn ®Õn ho¹t ®éng kiÓm tra, kiÓm to¸n xa dêi thùc tiÔn, chÊt l­îng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n sÏ bÞ h¹n chÕ. Do ®ã gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò nµy lµ: Ban l·nh ®¹o Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a nªn tæ chøc l¹i hÖ thèng th«ng tin cung cÊp cho bé phËn KTKTNB, ®Ó l­îng th«ng tin ®Õn víi bé phËn nµy th­êng xuyªn h¬n, ®Çy ®ñ h¬n, mÆt kh¸c nh÷ng dù ¸n lín ®Ò nghÞ ban l·nh ®¹o Ng©n hµng t¹o ®Òu kiÖn ®Ó tæ kiÓm ta, kiÓm to¸n néi bé ®­îc tham gia thÈm ®Þnh vÊn ®Ò nµy, t¹o ®iÒu kiÖn cho tæ KTKTNB tÝn dông ho¹t ®éng tèt h¬n, hiÖu qu¶ h¬n. Trªn ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p xin ®­îc ®Ò xuÊt nh»m kh¾c phôc, h¹n chÕ nh÷ng khã kh¨n, nh÷ng v­íng m¾c, tån t¹i cña tæ kiÓm tra, kiÓm to¸n tÝn dông trong ho¹t ®éng n¨m 2000, lµ c¬ së tiÒn ®Ò cho Ng©n hµng ho¹t ®éng kinh doanh tèt h¬n trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. III. Nh÷ng kiÕn nghÞ cô thÓ . §Ó gi¶i quyÕt c¸c tån t¹i vµ thùc hiÖn ®­îc c¸c biÖn ph¸p ®· ®­îc ®Ò xuÊt ë trªn, em xin ®­a ra mét sè ý kiÕn sau: Tr­íc hÕt c¸c c¸n bé kiÓm to¸n viªn tÝn dông cña Ng©n hµng cÇn x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng tån t¹i, nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c ch­a lµm ®­îc cña tæ kiÓm to¸n tÝn dông lµ do nh÷ng nguyªn nh©n nµo, yÕu tè kh¸ch quan nµo t¸c ®éng ®Õn, vµ ®Æc biÖt trong bèi c¶nh kinh tÕ x· héi hiÖn t¹i, c¸c tån t¹i Êy cã thÓ thùc hiÖn, gi¶i quyÕt ngay ch­a hay phô thuéc vµo thêi gian? Theo em, ®Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trªn, ®Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c biÖn ph¸p ®· ®Ò xuÊt, phô thuéc rÊt lín vµo m«i tr­êng kinh tÕ x· héi- m«i tr­êng luËt ph¸p hay cô thÓ lµ c¸c c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn, vµo m«i tr­êng ho¹t ®éng cña ng©n hµng hay cô thÓ lµ quan ®iÓm cña cÊp l·nh ®¹o Ng©n hµng, vµo c¸i nh×n cña cña c¸c bé phËn nghiÖp vô kh¸c. Vµ ®iÒu quan träng h¬n c¶ lµ ®èi víi mçi c¸n bé kiÓm to¸n viªn, trang bÞ cho m×nh nh÷ng hµnh trang g×, ph­¬ng tiÖn nµo ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o sù tån t¹i cña m×nh kh«ng ph¶i lµ h×nh thøc, kh«ng chØ lµ mét c«ng cô q¶n lý b×nh th­êng mµ ph¶i thùc sù lµ mét yÕu tè cÊu thµnh cña chi nh¸nh, mµ thiÕu nã, hiÖu qu¶ kinh doanh cña chi nh¸nh kh«ng ®­îc b¶o ®¶m. Em xin ®­îc ®i vµo tõng vÊn ®Ò cô thÓ nh­ sau: 1. §èi víi c¸c c¬ quan Nhµ n­íc vµ Ng©n hµng cÊp trªn. Trong bèi c¶nh chung cña c¶ n­íc mÆc dï ®· hÕt søc ®Ò cao vai trß cña kiÓm to¸n néi bé nh­ng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ë Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ ch­a ®¸p øng ®­îc môc ®Ých vµ yªu cÇu ®Æt ra. Bëi lÏ, ho¹t ®éng kiÓm to¸n cßn lµ ho¹t ®éng hÕt søc míi mÎ, khu«n khæ vµ m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng kiÓm tra, kiÓm to¸n nãi chung vµ kiÓm to¸n néi bé nãi riªng ®· ®­îc t¹o dùng nh­ng ch­a ®Çy ®ñ vµ hoµn thiÖn. C¸c kü n¨ng h­íng dÉn cÇn thiÕt vµ kü n¨ng kiÓm to¸n ch­a ®­îc hÖ thèng ho¸, c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ kiÓm to¸n ®· ®­îc triÓn khai nh­ng ch­a ®ång bé nhÊt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ tæ chøc tÝn dông cßn nhiÒu lóng tóng, hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt ë ViÖt Nam cßn nhiÒu bÊt cËp, cÇn xem xÐt vµ cã nh÷ng chØnh söa cho phï hîp. a. KiÕn nghÞ víi NHNN vµ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn vÒ hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc cña hÖ thèng kiÓm so¸t, kiÓm to¸n néi bé Theo quy chÕ hiÖn hµnh vÒ tæ chøc ho¹t ®éng cña bé m¸y kiÓm tra, kiÓm to¸n vµ xÐt khiÕu tè NHCTVN cña tæng gi¸m ®èc NHCTVN, c¸c phßng (tæ) kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé cña c¸c chi nh¸nh, ®¬n vÞ trong hÖ thèng, trong ®ã cã chi nh¸nh NHCT§§ ho¹t ®éng chÞu sù chØ ®¹o thèng nhÊt vÒ mÆt chuyªn m«n, nghiÖp vô cña hÖ thèng bé m¸y kiÓm tra, kiÓm to¸n vµ xÐt khiÕu tè NHCTVN do tæng G§ NHCTVN qu¶n lý, chØ ®¹o vµ ®iÒu hµnh. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ lîi Ých cña bé phËn nµy g¾n liÒn víi c¸c Chi nh¸nh, ®¬n vÞ ®ã, cho nªn cã phÇn lµm gi¶m tÝnh ®éc lËp vµ chñ ®éng cña c¸c kiÓm to¸n viªn néi bé. MÆt kh¸c, nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001, Thèng ®èc NHNN ®· cã chØ thÞ cho vô tæng kiÓm so¸t x©y dùng ®Ò ¸n vÒ hoµn chØnh x©y dùng l¹i bé m¸y víi néi dung mäi phßng (tæ) kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé cña c¸c Chi nh¸nh, ®¬n vÞ ®ãng t¹i c¸c chi nh¸nh, ®¬n vÞ ®ã nh­ng toµn bé ho¹t ®éng ®Òu chÞu sù gi¸m s¸t vµ qu¶n lý trùc tiÕp cña Trung ­¬ng, vÊn ®Ò h­ëng l­¬ng, th­ëng vµ c¸c lîi Ých kh¸c còng do Trung ­¬ng quyÕt ®Þnh, ®©y lµ mét viÖc lµm hÕt søc cã ý nghÜa lµm t¨ng tÝnh ®éc lËp, më réng ph¹m vi quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cho bé phËn kiÓm to¸n néi bé Ng©n hµng VÒ vÊn ®Ò nµy t«i xin ®­îc ®­a ra kiÕn nghÞ sau: ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp vµ tù chñ, ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o trong c«ng t¸c cña bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé Ng©n hµng, NHNN nªn sím cã quyÕt ®Þnh ban hµnh quy chÕ míi vÒ c¬ cÊu tæ chøc ho¹t ®éng cña hÖ bé m¸y kiÓm tra, kiÓm to¸n vµ xÐt khiÕu tè NHCTVN vµ cã c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn ®Çy ®ñ, kÞp thêi, t¹o hµnh lang ph¸p lý thuËn lîi cho ho¹t ®éng kiÓm to¸n néi bé ph¸t huy ®­îc ®Çy ®ñ vai trß vµ chøc n¨ng cña m×nh. b. KiÕn nghÞ víi c¸c cÊp l·nh ®¹o Ng©n hµng cÊp trªn vÒ viÖc trang bÞ thªm m¸y vi tÝnh cho bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé NHCT§§: HiÖn nay, theo chØ thÞ cña Thèng ®èc NHNN, vô tæng kiÓm so¸t ®· cã chñ ch­¬ng x©y dùng phßng kiÓm to¸n gi¸m s¸t céng nghÖ th«ng tin cña ngµnh ng©n hµng, ®iÒu nµy còng cã nghÜa lµ mçi phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ph¶i cã mét l­îng m¸y tÝnh nhÊt ®Þnh vµ ®Òu ph¶i nèi m¹ng trong hÖ thèng. V× vËy, ®Ó chØ thÞ nµy sím ®­îc ®i vµo thùc tÕ, ®Ò nghÞ cÊp l·nh ®¹o NHNN, NHCTVN cã quyÕt ®Þnh vÒ bè trÝ sè m¸y vi tÝnh trong c¸c phßng, tæ kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé Ng©n hµng vµ trong quyÕt ®Þnh cã nãi râ nguån kinh phÝ, t¹o ®IÒu kiÖn cho CNNHCT§§ nãi riªng vµ c¸c ®¬n vÞ Ng©n hµng kh¸c nãi chung thùc hiÖn t«t c«ng t¸c cña m×nh. c. KiÕn nghÞ víi NHNN vµ c¸c cÊp vÒ gi¶i quyÕt TSTC thu håi nî tån ®äng. HiÖn nay sè d­ nî cã tµi s¶n thÕ chÊp lµm ®¶m b¶o chiÕm tØ träng rÊt lín t¹i chi nh¸nh, tuy nhiªn viÖc xö lý TSTC nh­ thÕ nµo, quy tr¸ch nhiÖm cho c¸c c¬ quan cã liªn quan trong hç trî Ng©n hµng thu håi nî ra sao, cßn lµ mét dÊu chÊm löng. Thùc tÕ cho thÊy ®Õn nay ch­a cã v¨n b¶n nµo cña Nhµ n­íc vµ Thµnh phè vÒ tr×nh tù thùc hiÖn xö lý tµi s¶n thÕ chÊp ®¶m b¶o nî vay ng©n hµng còng nh­ viÖc quy tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, c¸c ngµnh trong viÖc hç trî Ng©n hµng thu håi nî. Tr­íc t×nh h×nh nµy, t«i ®Ò nghÞ: - §èi víi NHNNVN, c¸c bé: Sím ban hµnh th«ng t­ liªn bé NHNN - Bé tµi chÝnh - Bé t­ ph¸p - Bé c«ng an - tæng côc ®Þa chÝnh...h­íng dÉn thñ tôc vÒ thÕ chÊp, cÇm cè vµ b¶o l·nh vay vèn Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ thñ tôc vµ ph­¬ng thøc xö lý TSTC ®Ó lµm c¨n cø ph¸p lý cho chÝnh quyÕn ®Þa ph­¬ng vµ c¸c së, ban ngµnh cña c¸c tØnh, Thµnh phè cã c¨n cø ph¸p lý phèi hîp gi¶i quyÕt, xö lý TSTC (nh­: nhµ, ®Êt) ®Ó thu håi nî khi ng­êi vay, ng­êi b¶o l·nh kh«ng tr¶ ®­îc nî vay cho Ng©n hµng. - §èi víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng Thµnh phè Hµ Néi: ®Ò nghÞ thµnh lËp ban chØ ®¹o cña thµnh phè Hµ Néi xö lý TSTC ( nhµ, ®Êt) ®Ó thu håi nî cho Ng©n hµng. Ban chØ ®¹o lµ do ®¹i diÖn cña uû ban nh©n d©n thµnh phè lµm tr­ëng ban, kinh phÝ ho¹t ®éng cã thÓ do c¸c NHTM cã nî tån ®äng ®ãng gãp. MÆt kh¸c vÒ viÖc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u cho c¸c c¸ nh©n cã nî qu¸ h¹n ë ng©n hµng ®Ò nghÞ Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp, së ®Þa chÝnh nhµ ®Êt nªn ­u tiªn h¬n, hç trî Ng©n hµng thu håi nî nhanh chãng. - §èi víi toµ ¸n: §Ò nghÞ ®Èy nhanh tiÕn ®é xÐt xö c¸c vô ¸n liªn quan ®Õn TSTC vµ xÐt xö døt ®IÓm c¸c vô viÖc, kh«ng ®Ó d©y d­a kÐo dµi. Riªng ®èi víi c¬ quan thi hµnh ¸n: cÇn cã c¬ chÕ, tr¸ch nhiÖm trong viÖc thùc hiÖn thi hµnh ¸n. d. KiÕn nghÞ víi Ng©n hµng cÊp trªn (NHCTVN) vÒ t¨ng c­êng kiÕn thøc thùc tÕ trong c«ng t¸c cña c¸n bé kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé. §Ó c¸c c¸n bé kiÓm tra, kiÓm to¸n cã nh÷ng ý kiÕn, nhËn xÐt, kh¸ch quan vµ ®óng ®¾n trong c¸c cuéc kiÓm tra, kiÓm to¸n. Bªn c¹nh nh÷ng kiÕn thøc chuyªn nghiÖp ®· ®­îc trang bÞ cña c¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n viªn, ®Ò nghÞ cÊp l·nh ®¹o NHCTVN tæ chøc cho c¸c kiÓm tra viªn, kiÓm to¸n viªn tham gia c¸c buæi héi th¶o, tham quan nghiªn cøu c¸c n¬i nh»m më mang kiÕn thøc ®Ó c¸c c¸n bé kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé kh«ng bÞ l¹c hËu tr­íc sù ph¸t triÓn cña x· héi, tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÓn cËn, hÑp hßi trong xö lý, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c cña m×nh. 2. KiÕn nghÞ ®èi víi l·nh ®¹o Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a. Quan ®iÓm cña ng­êi l·nh ®¹o cã ý nghÜa hÕt søc quan träng trong viÖc ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ph¸t huy ®­îc vai trß vµ thùc hiÖn ®­îc ®Çy ®ñ chøc n¨ng cña m×nh. Bëi vËy ®Ó ®¶m b¶o cho bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ë Chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc, s¸ng t¹o vµ ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp trong ho¹t ®éng cña m×nh, em xin ®­a ra mét sè ý kiÕn ®èi víi l·nh ®¹o Chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a nh­ sau: Ban hµnh c¸c v¨n b¶n, quy chÕ quyÕt ®Þnh vÒ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm t­¬ng ®ång cho bé phËn nµy nh»m h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt c¸c sai ph¹m cã thÓ x¶y ra cña c¸n bé nghiÖp vô, ng¨n ngõa vµ phßng tr¸nh c¸c lo¹i rñi ro trong kinh doanh ®Æc biÖt lµ rñi ro trong kinh doanh tÝn dông. MÆt kh¸c viÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cô thÓ vÒ quyÒn ®­îc tham gia vµo thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n lín cho c¸n bé kiÓm tra tÝn dông lµ viÖc lµm cÇn thiÕt, nh»m t¨ng l­îng th«ng tin tíi kiÓm tra, kiÓm to¸n, ®¶m b¶o chÊt l­îng cña c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé cña Ng©n hµng, gióp ban l·nh ®¹o Ng©n hµng ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n, nh÷ng quyÕt ®Þnh qu¶n lý phï hîp. - Trang bÞ hÖ thèng m¸y vi tÝnh vµ øng dông phÇn mÒm trong kiÓm tra, lËp tr×nh ch­¬ng tr×nh kiÓm tra riªng lµ viÖc lµm cÇn thiÕt cña c¸n bé l·nh ®¹o ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o tèt ho¹t ®éng cña bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé, mÆt kh¸c ®¶m b¶o an toµn th«ng tin trong ng©n hµng. - Th­êng xuyªn tæ chøc nh÷ng cuéc trao ®æi, th¶o luËn mét c¸ch nghiªm tóc gi÷a l·nh ®¹o vµ c¸c phßng ban, bé phËn trong ng©n hµng vÒ lÜnh vùc nµy, vÒ c¸c vÊn ®Ò næi cém cÇn gi¶i quyÕt t¹i chi nh¸nh ®Ó thèng nhÊt t­ t­ëng, tr¸nh sù hiÓu sai vÒ c«ng t¸c kiÓm tra,kiÓm to¸n néi bé chØ lµ "bíi l«ng t×m vÕt" ë mét sè c¸n bé Ng©n hµng. HiÖn nay theo chØ thÞ cña thèng ®èc NHNN, t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ng©n hµng, vô tæng kiÓm so¸t ®· xay dùng ®Ò ¸n vÒ hoµn chØnh, x©y dùng l¹i bé m¸y, bªn c¹nh ®ã cã ®Ò cËp tíi ®Ò ¸n thµnh lËp phßng kiÓm to¸n gi¸m s¸t c«ng nghÖ c«ng nghÖ th«ng tin cña ngµnh Ng©n hµng, ®Ò ¸n dù kiÕn ®i vµo ho¹t ®éng vµo n¨m 2002. Tr­íc t×nh thÕ nµy Ng©n hµng ph¶i cã ch­¬ng tr×nh ®µ t¹o c¸n bé mét c¸ch nghiªm tóc, khoa häc vµ hiÖu qu¶ ®Ó tr¸nh x¶y ra nh÷ng ®iÒu kh«ng may, gi¶m vÞ thÕ vµ uy tÝn cña Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng.§Æc biÖt, t¹i ®¹i héi tæng kÕt kÕt qu¶ cña kiÓm to¸n nhµ n­íc 5 n¨m ho¹t ®éng, trong bµI ph¸t biÓu cña m×nh, «ng Tr­¬ng §×nh Song - vô tr­ëng vô tæng kÓm so¸t NHNNVN nãi "Tõ 2001 trë ®i sÏ tæ chøc kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh ngay tr­íc khi c¸c ®¬n vÞ kÕt thóc n¨m tµi chiÝnh, ®©y lµ mét b­íc c¶i tiÕn ®¸ng kÓ, phï hîp víi ®iÒu kiÖn, vai trß cña kiÓm to¸n néi bé, gi¶m ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng sai sãt tr­íc khi b¸o c¸o ®­îc phª chuÈn vµ tæng hîp b¸o c¸o tµi chÝnh cña NHNN tr­íc khi kiÓm to¸n nhµ n­íc vµo kiÓm to¸n hµng n¨m". §©y ph¶i ch¨ng lµ mét th¸ch thøc, còng lµ c¬ héi cho l·nh ®¹o Ng©n hµng chøng tá tµi n¨ng, tr×nh ®é qu¶n lý cña m×nh. 3. KiÕn nghÞ ®èi víi c¸c c¸n bé kiÓm tra tÝn dông Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a. Tr­íc thùc tr¹ng vÒ ®éi ngò c¸n bé kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé hiÖn nay cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a em xin cã kiÕn nghÞ nh­ sau: C¸n bé kiÓm to¸n tÝn dông kh«ng chØ nghiªn cøu vµ häc tËp ®èi víi lÜnh vùc chuyªn tr¸ch mµ cßn ph¶i t×m hiÓu vµ nghiªn cøu c¸c lÜnh vùc cã liªn quan. Cô thÓ: - Nh÷ng kiÕn thøc vÒ lÜnh vùc tÝn dông: + N¾m b¾t quy chÕ cho vay, c¸c quy chÕ liªn quan ®Õn td cña Nhµ n­íc vµ NH ®¶m b¶o kiÓm tra vÒ mÆt nguyªn t¾c cña c¸n bé tÝn dông . + Nghiªn cøu s©u h¬n vÒ nguyªn t¾c gi¶i ng©n (nguyªn t¾c bèn m¾t); tr×nh tù gi¶i ng©n, tËp trung vµo kh©u thÈm ®Þnh, ®Æc biÖt lµ thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n lín ®­îc Ng©n hµng ®Çu t­. + N¾m b¾t vÒ quy chÕ quy tr×nh nghiÖp vô tÝn dông vµ c«ng t¸c kiÓm to¸n tÝn dông. Nhanh chãng n¾m b¾t nh÷ng thay ®æi cña m«i tr­êng luËt ph¸p, m«i tr­êng kinh doanh, kinh tÕ hiÖn nay. - VÒ tr×nh ®é chuyªn m«n: kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é kiÓm tra, kiÓm to¸n, ¸p dông vµ häc hái kinh nghiÖm cña c¸c ®oµn kiÓm tra, kiÓm to¸n, thanh tra cña Nhµ n­íc, cña NHNN vµo c«ng t¸c. Tõ ®ã kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng ph¸p kü thuËt, ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n t¹i chi nh¸nh ®ang ¸p dông ®Ó cã hiÖu qu¶ kiÓm tra h¬n. - VÒ lÜnh vùc tin häc vµ tin häc chuyªn ngµnh kiÓm to¸n ph¶i nhanh chãng nghiªn cøu, häc tËp vµ trang bÞ kiÕn thøc cho m×nh. - M¹nh d¹n ®­a ra chÝnh kiÕn cña m×nh ®èi víi mäi ®èi t­îng cã liªn quan trong c«ng t¸c: l·nh ®¹o, ®èi t­îng kiÓm tra, kiÓm to¸n, c¬ quan Nhµ n­íc. §©y còng lµ mét ®iÒu kiÖn, mét tiªu chÝ ®Ó kh¼ng ®Þnh ai lµ mét kiÓmØta viªn, kiÓm to¸n viªn thùc thô. -Trong c«ng t¸c ph¶i khÐo lÐo, th«ng minh, cã s¸ng t¹o, tr¸nh dËp khu«n. Th­êng xuyªn häc tËp vµ nghiªn cøu trªn c¸c lÜnh vùc kh¸c. Trªn ®©y lµ nh÷ng ý kiÕn theo quan ®IÓm chñ quan dùa trªn nh÷ng nghien cøu thùc tiÔn t¹i Ng©n hµng vµ trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Mong r»ng nh÷ng ý kiÕn nµy gãp mét phÇn nhá bÐ vµo sù thay ®æi diÖn m¹o cña bé phËn kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé Ng©n hµng theo ®óng nghÜa tiÝch cùc cña nã nh»m hoµn thiÖn bé m¸y kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé t¹i c¸c NHTM KÕt luËn KiÓm to¸n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trong bèi c¶nh chuyÓn ®æi nÒn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. TiÕn tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh quèc gia thÓ hiÖn rÊt râ mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña kiÓm to¸n ®Æc biÖt lµ kiÓm to¸n ho¹t ®éng, trong ®ã kiÓm to¸n néi bé chñ yÕu thùc hiÖn chøc n¨ng nµy. KiÓm to¸n néi bé víi vai trß lµ mét bé phËn chøc n¨ng gióp Gi¸m ®èc vµ cÊp l·nh ®¹o ng©n hµng kiÓm to¸n, x¸c nhËn vµ ®¸nh gi¸ toµn bé kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c bé phËn, phßng ban trong hÖ thèng. kiÓm to¸n néi bé trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë ViÖt Nam cßn rÊt nhiÒu míi mÎ nh­ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn míi cña Quèc gia vµ th«ng lÖ Quèc tÕ, nã thay thÕ cho hÖ thèng kiÓm tra kÕ to¸n thêi bao cÊp tr­íc ®©y nh­ng néi dung vµ ph­¬ng ph¸p nghiÖp vô ch¸c ch¾n lµ toµn dÖn vµ tiªn tiÕn h¬n nhiÒu. KiÓm to¸n tÝn dông lµ mét bé phËn, mét lÜnh v­c cña kiÓm to¸n néi bé. vËy muèn kh¼ng ®Þnh ®­îc tiÕng nãi cña m×nh, kiÓm to¸n néi bé nãi chung vµ kiÓm to¸n tÝn dông néi bé ng©n hµng nãi riªng ph¶i lµm gi? B»ng mäi c¸ch ph¸t huy néi lùc cña m×nh, ph¶i vËn ®éng hÕt m×nh, t¨ng c­êng trÝ tuÖ, s¸ng t¹o trong viÖc th©m nhËp vµo thÕ giíi kiÕn thøc hiÖn ®¹i ®Ó lµm chñ hµnh vi, t­ duy, kh¶ n¨ng ®éc lËp s½n cã cña m×nh, kh¼mg ®Þnh vai trß cña hÖ thèng kiÓm to¸n néi bé trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. ViÖc mét sè doanh nghiÖp nhµ n­íc, mét sè c«ng ty vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ ph¶i gi¶i thÓ bé m¸y kiÓm to¸n néi bé trongthêi gian qua chøng tá viÖc ch­a quan t©m ®óng møc cña Nhµ n­íc, ®Æc biÖt lµ viÖc t¹o ra hµnh lang ph¸p lý ch­a ®ñ m¹nh vµ cßn nhiÒu thay ®æi, bªn c¹nh ®ã còng chøng tá sù non kÐm trong tr×nh ®é vµ nhËn thøc cña c¸c c¸n bé kiÓm to¸n, sù thiÕu b¶n lÜnh cña cÊp l·nh ®¹o ®¬n vÞ. Bëi lÏ quy luËt c¹nh tranh lµ tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng do ®ã bÊt k× mét chñ thÓ kinh tÕ nµo thiÕu b¶n lÜnh, thiÕu can ®¶m vµ s¸ng suèt trong kinh doanh khã cã thÓ gi÷ ®­îc vÞ thÕ vµ uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng. Trong thêi gian thùc tËp t¹i phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé CHNHCT§§, nhËn thøc ®­îc vai trß quan träng cña ho¹t ®éng nµy, em ®· chän ®Ò tµi" Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kiÓm to¸n néi bé ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHCT§§" Em mong r»ng bµi kho¸ luËn nµy sÏ gãp mét phÇn nhá bÐ vµo viÑc kh¼ng ®Þnh tiÕng nãi cña mét kiÓm to¸n viªn tÝn dông vµ vÞ trÝ cÇn t¹o lËp cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n néi bé trong c¸c NHTM nãi riªng vµ kiÓm to¸n néi bé trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nãi chung. Tuy nhiªn, ®Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy, cÇn cã sù ®ång t©m, hiÖp lùc, ñng hé cña tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng trong x· héi tõ Trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng, ®Õn tõng c¸n bé kiÓm to¸n tÝn dông ng©n hµng. §Ó nh÷ng cèng hiÕn, ®ãng gãp cña ho¹t ®éng nµy ®èi víi sù ph¸t triÓn Ng©n hµng thùc sù cã ý nghÜa, cÇn ph¶i ®­îc tr©n träng vµ ph¸t huy, mÆt kh¸c nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ trong c«ng t¸c nµy sÏ ®­îc th¸o gì, lo¹i bá. B¶n kho¸ luËn ®­îc hoµn thiÖn, em kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn sù h­íng dÉn chu ®¸o, sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé, phßng kinh doanh cña chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a, cña ThÇy gi¸o, Phã khoa KÕ to¸n - KiÓm to¸n Häc viÖn Ng©n hµng, Th.s Lª V¨n LuyÖn. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c¸n bé Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a vµ ThÇy gi¸o, Th.s Lª v¨n LuyÖn ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì ®Ó b¶n kho¸ luËn ®­îc hoµn thiÖn vµ em rÊt mong cã sù gãp ý ®Ó b¶n kho¸ luËn hoµn thiÖn h¬n. C¸c tµi liÖu tham kh¶o: C¸c s¸ch vÒ kiÓm to¸n: KiÓm to¸n néi bé, lý luËn vµ h­íng dÉn nghiÖp vô KiÓm to¸n néi bé hiÖn ®¹i. CÈm nang kiÓm to¸n viªn Nhµ n­íc KiÓm to¸n Auditing §Ó trë thµnh KiÓm to¸n viªn. Nh÷ng chuÈn mùc vµ nguyªn t¾c kiÓm to¸n quèc tÕ. C¸c s¸ch vÒ nghiÖp vô kinh doanh Ng©n hµng: NghiÖp vô kinh doanh ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ng©n hµng th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. NghiÖp vô kinh doanh chøng kho¸n. C¸c s¸ch vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n Ng©n hµng, h¹ch to¸n kÕ to¸n doanh nghiÖp. C¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ n­íc vµ ph¸p luËt vÒ ho¹t ®éng Ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông. C¸c v¨n b¶n, quy chÕ cña Nhµ N­íc vÒ ho¹t ®éng kiÓm to¸n, tÝn dông NH. C¸c t¹p chÝ Ng©n hµng, t¹p chÝ kiÓm to¸n, t¹p chÝ thanh tra, kiÓm tra. Thêi b¸o Ng©n hµng. C¸c b¸o c¸o, biªn b¶n kiÓm tra, kiÓm to¸n cña NHCT§§, biªn b¶n kiÓm tra, phóc tra cña kiÓm to¸n Nhµ n­íc, thanh tra Nhµ n­íc. B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng hÖ thèng kiÓm tra, kiÓm to¸n vµ xÐt khiÕu tè NHCTVN. C¸c tµi liÖu kh¸c. Chi nh¸nh nhct ®èng ®a Céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ---------o0o--------- B¶n nhËn xÐt kho¸ luËn tèt nghiÖp (Cña ®¬n vÞ thùc tËp) §¬n vÞ thùc tËp : Chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a. Sinh viªn thùc tËp : Tr­¬ng ThÞ Hµ. Khoa : Tµi chÝnh Ng©n hµng, ngµnh kÕ to¸n kiÓm to¸n. Tr­êng §¹i häc d©n lËp §«ng §«. ý kiÕn nhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp: Hµ Néi, ngµy....th¸ng .......2001 Ch÷ ký cña Gi¸m ®èc NH: Ch÷ ký cña Tr­ëng phßng KTKT néi bé Ng©n hµng

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docMột số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Chi nhánh ngân hàng công thương Đống Đa -Hà.DOC
Luận văn liên quan