Đề tài Phân tích tình hình sử dụng tài sản cố định và biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định ở nhà máy cơ khí ô tô - Uông Bí

Ò ph­¬ng tiÖn vËn t¶i hai n¨m vÉn gi÷ nguyªn vÒ tû träng (5,1%) tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cña nhµ m¸y. §iÒu nµy còng phï hîp víi mét nhµ m¸y c¬ khÝ v× : - Tæng sè khèi l­îng hµng hãa, nguyªn vËt liÖu hµng n¨m ph¶i vËn chuyÓn rÊt nhá : chñ yÕu lµ phô tïng vµ linh kiÖn m¸y mãc. - Tæng doanh thu cña nhµ m¸y kh«ng phô thuéc vµo quyÕt ®Þnh ë khèi vËn chuyÓn, vËn t¶i. - Lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c vÒ tû träng chiÕm 14,3% t­¬ng ®­¬ng 2.319.770 ®ång (thùc chÊt lµ tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh). * Do ®Çu t­ thªm d©y truyÒn s¶n xuÊt ¾c quy cña Trung Quèc v× vËy ®©y lµ sè tiÒn thuª chuyªn gia c«ng nghÖ. 3.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh. XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu kinh doanh cña nhµ m¸y vµ xu h­íng hiÖn ®¹i hãa s¶n xuÊt. Hµng n¨m nhµ m¸y th­êng cã kÕ ho¹ch ®¸nh gi¸ vµ mua s¾m nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh v× : - Tµi s¶n cè ®Þnh lµ m¸y mãc thiÕt bÞ nÕu kh«ng kÞp thêi ®æi míi sÏ l¹c hËu vÒ c«ng nghÖ, thÊp vÒ c«ng suÊt. - Nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh nµo ®· hÕt khÊu hao ®­îc nhµ m¸y lËp biªn b¶n thanh lý hoÆc nh­îng b¸n thay thÕ nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ míi cã c«ng suÊt, chÕ ®é vËn hµnh "­u viÖt" ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ tèt nhÊt. Tr­íc khi cã quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh, phßng kü thuËt vµ phßng kÕ ho¹ch cã tr¸ch nhiÖm ®­a ra c¸c yªu cÇu nh­ c¸c th«ng sè kü thuËt, c«ng suÊt m¸y, n­íc s¶n xuÊt, ngµy th¸ng ®­a vµo sö dông... Khi thanh lý mét tµi s¶n cè ®Þnh nµo ®ã, phßng kü thuËt - c¬ ®iÖn ph¶i ®­a ra nh÷ng th«ng sè sau: - Tû lÖ hao mßn? - Gi¸ trÞ cßn l¹i? -§¸p øng ®­îc bao nhiªu % c«ng suÊt m¸y? - Gi¸ thanh lý. A. Tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng: C¸c tr­êng hîp t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm: - Do lu©n chuyÓn néi bé. - Do mua s¾m. - Do x©y dùng c¬ b¶n. §Ó thÊy râ h¬n t×nh h×nh tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng ta so s¸nh trong 2 n¨m 2000 vµ 2001 cña nhµ m¸y. Lµ nhµ m¸y kinh doanh ®éc lËp tù h¹ch to¸n nªn c¸c nguån t¨ng do ng©n s¸ch cÊp lµ kh«ng cã. Chñ yÕu lµ nguån vèn vay ng©n hµng. PhÇn cßn l¹i lµ phÇn vèn mµ doanh nghiÖp tù bæ sung. B¶ng 11: Ph©n tÝch t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh cña nhµ m¸y §¬n vÞ tÝnh: ®ång DiÔn gi¶i N¨m 2000 N¨m 2001 Chªnh lÖch n¨m nay/n¨m tr­íc TiÒn % TiÒn % Møc % 1. Sè t¨ng trong kú 301.331.124 1,8 45.151.000 0,2 - 256.180.124 - 85 Trong ®ã +Lu©n chuyÓn néi bé 179.148.000 1,1 0 0 - 179.148.000 0 +Mua s¾m míi 21.994.309 0,1 45.151.000 0,2 23.156.691 105 +X©y dùng míi 100.238.815 0,6 0 0 -100.238.815 0 Tæng tµi s¶n cè ®Þnh 16.104.507.178 16.226.690.302 122.183.124 0,7 (Sè d­ ®Çu kú) Qua b¶ng t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh cña nhµ m¸y 2 n¨m 2000 vµ 2001 ta nhËn thÊy: Xem xÐt vÒ tû träng sè t¨ng trong kú gi¶m 1,6% (1,8- 0,2%) t­¬ng øng gi¶m 256.180.124 ®ång. Cô thÓ: - Lu©n chuyÓn néi bé: Tû träng n¨m 2000 chiÕm 1,1% tæng sè tµi s¶n cè ®Þnh. N¨m 2001 chiÕm 0% tæng tµi s¶n cè ®Þnh. - Mua s¾m míi ®¹t +105 t­¬ng øng víi 23.156.691 ®ång. - X©y dùng míi n¨m 2000 chiÕm 0,6% so víi tæng tµi s¶n cè ®Þnh ®¹t 100.238.815 ®ång. - Nhµ m¸y ®· ®Çu t­ x©y dùng thªm nhµ x­ëng, nhµ kho cho d©y chuyÒn c«ng nghÖ cña Trung Quèc hiÖn nay ®· ®i vµo s¶n xuÊt. Tµi s¶n cè ®Þnh khi mua s¾m ph¶i ®¹t yªu cÇu sau: - Gi¸ c¶ hîp lý. - §¸p øng ®­îc n¨ng suÊt yªu cÇu. - C¸c phô kiÖn kÌm theo nÕu cã. - Hå s¬ gèc. - Ghi râ tªn n­íc s¶n xuÊt - m· hiÖu ngµy xuÊt x­ëng. B. Tµi s¶n cè ®Þnh gi¶m Hµng n¨m nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh ®· hÕt khÊu hao - qua ®¸nh gi¸ cña phßng kü thuËt quyÕt ®Þnh ®­a tµi s¶n cè ®Þnh ®ã vµo thanh lý vµ lµm thñ tôc thanh lý cò ra ban thanh lý tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh. C¸c tr­êng hîp tµi s¶n cè ®Þnh ®­a ra ®Ó thanh lý: - KhÊu hao - c«ng nghÖ l¹c hËu. - Ch­a hÕt khÊu hao nh­ th­êng xuyªn háng. - C«ng suÊt kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¶n xuÊt. - Kh«ng sö dông ®Õn. B¶ng 12: Ph©n tÝch t×nh h×nh gi¶m TSC§ cña nhµ m¸y §¬n vÞ tÝnh: ®ång DiÔn gi¶i N¨m 2000 N¨m 2001 Chªnh lÖch n¨m nay/ n¨m tr­íc TiÒn % TiÒn % Møc % 1. Sè gi¶m trong kú 179.148.000 1,1 187.403.373 1,15 + 8.255.373 + 4,6 Trong ®ã - Lu©n chuyÓn néi bé 179.148.000 1,1 0 - 179.148.000 0 - Thanh lý 0 32.657.000 0,2 + 32.657.000 - Nh­îng b¸n 0 0 0 - DuyÖt quyÕt to¸n XD 0 0 154.746.373 0,9 + 154.746.373 0 Tæng TSC§ (sè d­ ®Çu kú) 16.104.507.178 16.226.609.302 122.183.124 Qua b¶ng trªn ta thÊy n¨m 2000 sè gi¶m trong kú chÝnh b»ng sè lu©n chuyÓn néi bé t­¬ng ®­¬ng 179.148 ®ång ch­a cã lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh nµo ph¶i thanh lý hoÆc nh­îng b¸n. Do duyÖt quyÕt to¸n c«ng tr×nh ®Çu t­ x©y dùng n¨m 2000 vÒ tû träng ®¹t 0,9% víi møc ®¹t 154.764.373 ®ång víi møc t¨ng gi¶m vÒ tµi s¶n nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn ta thÊy nhµ m¸y ®· quan t©m ®Çu t­ thªm d©y truyÒn c«ng nghÖ x©y dùng thªm nhµ x­ëng, më réng s¶n xuÊt nh»m ph¸t huy tèi ®a xu thÕ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. * HÖ sè ®æi míi thiÕt bÞ (K®m %) ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh tiÕn bé kü thuËt vµ chÊt l­îng cña c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ph¶n ¸nh viÖc hiÖn ®¹i hãa vµ c«ng t¸c ®Çu t­. K®m = Trong ®ã: Gtbm : Gi¸ trÞ thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c ®­a vµo s¶n xuÊt trong n¨m. Gsx : Tæng gi¸ trÞ TSC§ cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm tÝnh to¸n. K®m = Nh×n vµo con sè tÝnh to¸n ta thÊy r»ng gi¸ trÞ thiÕt bÞ ®Çu t­ vµo lµ rÊt lín. Víi nh÷ng thiÕt bÞ m¸y mãc ®· hÕt khÊu hao, kh«ng ®¸p øng ®­îc nh­ cÇu s¶n xuÊt n÷a, ph¶i tiÕn hµnh thµnh lý hoÆc nh­îng b¸n ®Ó bï ®¾p mét phÇn gi¸ trÞ ®Ó phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ h¬n. Ta xem xÐt: * HÖ sè lo¹i bá TSC§ Gi¸ trÞ TSC§ bÞ lo¹i bá trong n¨m HÖ sè lo¹i bá TSC§ = Gi¸ trÞ TSC§ cã ®Çu n¨m HÖ sè lo¹i bá TSC§ =hay 0,2% Víi hÖ sè lo¹i bá ®¹t 0,2 lµ rÊt thÊp riªng phÇn m¸y mãc thiÕt bÞ dïng cho phÇn c¬ khÝ, söa ch÷a ®· cò song víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña nhµ m¸y hiÖn nay th× viÖc tËn dông nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ s½n cã cña m×nh tËn dông tèi ®a c«ng suÊt cña chóng nh»m t¹o ra hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cao h¬n. 3.5. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông TSC§: Thùc chÊt ®©y lµ vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ viÖc tæ chøc sö dông kü thuËt míi cña doanh nghiÖp. NÕu nh­ doanh nghiÖp mua thiÕt bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ ®¾t tiÒn, nh­ng kh«ng sö dông g× c¶. Râ rµng hiÖu suÊt sö dông ë ®©y sÏ b»ng kh«ng. C¸c thiÕt bÞ s¶n xuÊt lµ c«ng cô lao ®éng lu«n lu«n ®­îc sö dông trong thÓ thèng nhÊt víi b¶n th©n lao ®éng ChØ tiªu tæng hîp ph¶n ¸nh chung t×nh h×nh sö dông TSC§ cña doanh nghiÖp lµ chØ tiªu hiÖu suÊt sö dông TSC§. Kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña TSC§ biÓu hiÖn chñ yÕu ë c¸c thiÕt bÞ s¶n xuÊt. C¸c thiÕt bÞ m¸y mãc chñ yÕu cã ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña nhµ m¸y c¬ khÝ nh­: M¸y tiÖn, m¸y khoan, m¸y Ðp thuû lùc ®­îc nhµ m¸y quan t©m.C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña m¸y mãc, thiÕt bÞ bao gåm ba nh©n tè sau. - Sè l­îng thiÕt bÞ tham gia thùc tÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt - Thêi gian sö dông cña thiÕt bÞ: C¨n cø vµo sè giê trong thiÕt kÕ. - HiÖu suÊt sö dông ®em l¹i kÕt qu¶ cao hay thÊp TSC§ cña nhµ m¸y chia ra lµm hai lo¹i: TSC§ ®ang dïng ph¶i khÊu hao vµ lo¹i TSC§ ®ang dïng ®· hÕt khÊu hao. §Ó xem xÐt t×nh h×nh sö dông cña TSC§ ë nhµ m¸y ta ph©n tÝch tõng nhãm nhá cña hai lo¹i TSC§ ®ang sö dông ph¶i khÊu hao vµ ®ang sö dông ®· hÕt khÊu hao. 3.5.1. T×nh h×nh sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ truyÒn dÉn. Tæng sè m¸y mãc thiÕt bÞ truyÒn dÉn (®éng lùc) cña nhµ m¸y thÓ hiÖn trong b¶ng sau: B¶ng 13: Tæng sè thiÕt bÞ ®éng lùc truyÒn dÉn STT Tªn thiÕt bÞ ®éng lùc §VT Sè l­îng 1 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p chØnh l­u C¸i 01 2 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p c¶m øng C¸i 01 3 Tñ chØnh l­u ZHF 600 C¸i 01 4 Tñ ®iÖn trë ®iÒu chØnh BL C¸i 01 5 Tñ ®iÒu khiÓn xoay chiÒu XL C¸i 01 6 M¸y nÐn khÝ C¸i 01 7 Tr¹m biÕn ¸p 320KV/6/0,4 C¸i 01 a.T×nh h×nh sö dông vÒ mÆt sè l­îng §Ó nghiªn cøu t×nh h×nh vÒ mÆt sè l­îng cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc ta dïng c«ng thøc: Sè l­îng thùc tÕ sö dông HÖ sè sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc = Sè l­îng hiÖn cã Dùa vµo c«ng thøc trªn ta lËp b¶ng nh­ sau : B¶ng 14 :T×nh h×nh sö dông vÒ sè l­îng thiÕt bÞ ®éng lùc STT Tªn thiÕt bÞ ®éng lùc §VT Sè l­îng hiÖn cã Sè l­îng ®ang ho¹t ®éng Hs® 1 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p chØnh l­u C¸i 01 01 1 2 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p c¶m øng C¸i 01 01 1 3 Tñ chØnh l­u ZHF600 C¸i 01 01 1 4 Tñ ®iÖn trë ®iÒu chØnh BL C¸i 01 01 1 5 Tñ ®iÒu khiÓn xoay chiÒu XL C¸i 01 01 1 6 M¸y nÐn khÝ C¸i 01 01 1 7 Tr¹m biÕn ¸p 320KV/6/0,4 C¸i 01 01 1 Qua b¶ng tÝnh to¸n ë trªn ta thÊy hiÖn nay nhµ m¸y cã bao nhiªu m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc ®· ®­a vµo sö dông, nh­ vËy ®· kh«ng lµm ø ®äng vèn cè ®Þnh mµ ®· ®­a hÕt vµo s¶n xuÊt ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. b.T×nh h×nh sö dông vÒ thêi gian cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc §Ó nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông vÒ thêi gian cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc ta nghiªn cøu hÖ sè sö dông thêi gian Htg Thêi gian thùc tÕ lµm viÖc HÖ sè sö dông vÒ thêi gian = Thêi gian lµm viÖc kÕ ho¹ch Trong ®ã: Htg : HÖ sè sö dông vÒ thêi gian Trong ®ã: - Thêi gian lµm viÖc theo chÕ ®é = Sè ngµy theo lÞch trõ (-) thø 7, chñ nhËt, nghØ lÔ tÕt ®¹i héi CNVC - Thêi gian lµm viÖc theo kÕ ho¹ch = Thêi gian lµm viÖc theo chÕ ®é trõ (-) Thêi gian ngõng viÖc kÕ ho¹ch (®Ó söa ch÷a) - Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ = Thêi gian lµm viÖc kÕ ho¹ch trõ (-) Thêi gian ngõng viÖc ngoµi kÕ ho¹ch + Thêi gian lµm viÖc thªm giê Cô thÓ trong n¨m 2001 nh­ sau: B¶ng 15: Sö dông thêi gian cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc TT ThiÕt bÞ ®éng lùc Sè l­îng Sè ngµy theo lÞch Sè ngµy nghØ Sè ngµy lµm thªm Tæng ngµy LV theo chÕ ®é Tæng ngµy LV theo kÕ ho¹ch Tæng ngµy LV thùc tÕ Htg Thø 7, CN 30/4 1/5 2/9 §¹i héi CN VC TÕt ©m, d­¬ng lÞch NghØ söa ch÷a Tæng sè 1 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p chØnh l­u 1 366 106 2 1 1 4 4 114 12 252 248 260 1,04 2 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p c¶m øng 1 366 106 2 1 1 4 6 114 8 252 246 254 1 3 Tñ chØnh l­u ZHF 600 1 366 106 2 1 1 4 5 114 7 252 247 254 1 4 Tñ ®iÖn trë ®iÒu chØnh BL 1 366 106 2 1 1 4 8 114 3 252 244 247 0,98 5 Tñ ®iÒu khiÓn xoay XL 1 366 106 2 1 1 4 3 114 11 252 249 260 1,03 6 M¸y nÐn khÝ 1 366 106 2 1 1 4 10 114 6 252 242 248 0,98 7 Tr¹m biÕn ¸p 320KV/ 6/ 0,4 1 366 10 10 366 356 356 0,97 C. T×nh h×nh sö dông vÒ c«ng suÊt §Ó nghiªn cøu sö dông c«ng suÊt cña hÖ thèng thiÕt bÞ ®éng lùc ta dïng c«ng thøc: C«ng suÊt thùc tÕ sö dông HÖ sè sö dông c«ng suÊt = C«ng suÊt thiÕt kÕ Trong ®ã: Hcs : HÖ sè sö dông vÒ c«ng suÊt B¶ng 16: B¶ng sö dông c«ng suÊt cña thiÕt bÞ ®éng lùc STT Tªn thiÕt bÞ ®éng lùc C«ng suÊt thiÕt kÕ C«ng suÊt sö dông Hcs 1 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p chØnh l­u 170A 150A 0,88 2 M¸y ®iÒu chÝnh ®iÖn ¸p c¶m øng 600A 450A 0,75 3 Tñ chÝnh l­u ZHF 600 200A 150A 0,75 4 Tñ ®iÖn trë ®iÒu chØnh BL 250A 150A 0,72 5 Tñ ®iÒu khiÓn xoay chiÒu XL 450A 340A 0,76 6 M¸y nÐn khÝ 30KW 25KW 0,83 7 Tr¹m biÕn ¸p 320KV/ 6/ 0,4 320KVA 280KVA 0,87 NhËn xÐt: Nh­ vËy c¸c thiÕt bÞ ®éng lùc, truyÒn dÉn cña nhµ m¸y ®· phôc håi t­¬ng ®èi tèt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña nhµ m¸y. d. T×nh h×nh sö dông tæng hîp Hth = Hsl x Hcs x Htg §Ó thÊy râ h¬n t×nh h×nh sö dông c¸c thiÕt bÞ ®éng lùc ta xem xÐt hÖ sè sö dông tæng hîp qua b¶ng sau: B¶ng 17: T×nh h×nh sö dông tæng hîp thiÕt bÞ ®éng lùc. STT Tªn thiÕt bÞ ®éng lùc truyÒn dÉn Hsl Htg Hcs Hth 1 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p chØnh l­u 1 1,04 0,88 0,91 2 M¸y ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p c¶m øng 1 1 0,75 0,75 3 Tñ chØnh l­u ZHF 600 1 1 0,75 0,75 4 Tñ ®iÖn trë ®iÒu chØnh BL 1 0,98 0,72 0,7 5 Tñ ®iÒu khiÓn xoay chiÒu XL 1 1,03 0,76 0,78 6 M¸y nÐn khÝ 1 0,98 0,83 0,81 7 Tr¹m biÕn ¸p 320KV/ 6/ 0,4 1 0,79 0,87 0,84 3.5.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c B¶ng 18 : Tæng sè m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c TT Tªn thiÕt bÞ c«ng t¸c §VT Sè l­îng 1 M¸y tiÖn C¸i 12 2 M¸y doa xi lanh 278 H C¸i 01 3 M¸y doa biªn 2610 C¸i 01 4 M¸y ®¸nh bãng xi lanh 3b - 883 C¸i 01 5 M¸y mµi trôc c¬ 3A - 423 C¸i 01 6 M¸y mµi trßn 3A C¸i 01 7 M¸y mµi ph¼ng 3b C¸i 01 8 M¸y khoan ®øng 2A C¸i 02 9 M¸y khoan cÇn C¸i 01 10 M¸y phay ®øng 6M C¸i 01 11 M¸y phay r¨ng 5A C¸i 01 12 M¸y c¸n ren YP W 25 x 100 C¸i 01 13 M¸y phay ngang 6M C¸i 01 14 M¸y bµo 7M 36 C¸i 01 15 M¸y bµo gç CT 3 - 5 C¸i 02 16 M¸y c¾t ®ét liªn hîp C¸i 01 17 M¸y bua Mb C¸i 02 18 DÇm cÇu trôc ch¹y ®iÖn C¸i 01 19 Lß t«i cao tÇn GP C¸i 01 20 B¨ng thö c«ng suÊt C¸i 01 §Ó nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c ta xem xÐt vÒ t×nh h×nh sö dông vÒ sè l­îng, thêi gian ho¹t ®éng cña tõng m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng suÊt thùc hiÖn so víi c«ng suÊt kÕ ho¹ch. * T×nh h×nh sö dông vÒ mÆt sè l­îng §Ó nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông vÒ mÆt sè l­îng ta dùa vµo c«ng thøc tÝnh hÖ sè sö dông Hsl cña m¸y mãc thiÕt bÞ. Sè l­îng m¸y mãc thùc tÕ sö dông T×nh h×nh sö dông vÒ mÆt sè l­îng = Sè l­îng m¸y mãc hiÖn cã Tõ ®ã ta lËp b¶ng ®Ó tÝnh Hsl cña m¸y mãc thiÕt bÞ Hsl : HÖ sè sö dông vÒ mÆt sè l­îng B¶ng 19 : T×nh h×nh sö dông vÒ mÆt sè l­îng cña m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c TT Tªn m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng t¸c §VT Sè l­îng hiÖn cã Sè l­îng thùc tÕ sö dông Hsl 1 M¸y tiÖn C¸i 12 12 1 2 M¸y doa xy lanh 278H C¸i 01 01 1 3 M¸y doa biªn 2610 C¸i 01 01 1 4 M¸y ®¸nh bãng xy lanh 3b C¸i 01 01 1 5 M¸y mµi trôc c¬ 3A C¸i 01 01 1 6 M¸y mµi mßn 3A C¸i 01 01 1 7 M¸y mµi ph¼ng 3b C¸i 01 01 1 8 M¸y khoan ®øng 2A C¸i 02 02 1 9 M¸y khoan cÇn C¸i 01 01 1 10 M¸y phay ®øng 6M C¸i 01 01 1 11 M¸y phay r¨ng 5A C¸i 01 01 1 12 M¸y c¸n ren yp W25 x 100 C¸i 01 01 1 13 M¸y phay ngang 6M C¸i 01 01 1 14 M¸y bµo 7M C¸i 01 01 1 15 M¸y b¶o gç CT 3 - 5 C¸i 02 02 1 16 M¸y c¾t ®ét liªn hîp C¸i 01 01 1 17 M¸y bóa Mb C¸i 01 01 1 18 DÇm cÇu trôc ch¹y ®iÖn C¸i 01 01 1 19 Lß t«i cao tÇn GP C¸i 01 01 1 20 B¨ng thö c«ng suÊt C¸i 01 01 1 NhËn xÐt: Qua b¶ng trªn ta thÊy hiÖn nay nhµ m¸y ®· sö dông hÕt sè m¸y mãc thiÕt bÞ vµo phôc vô s¶n xuÊt tr¸nh ®­îc Ýt ®äng vèn cña nhµ m¸y. * T×nh h×nh sö dông vÒ thêi gian cña m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c: §Ó nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông thêi gian cña m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c ta sö dông hÖ sè sö dông thêi gian Htg. Thêi gian thùc tÕ lµm viÖc HÖ sè sö dông vÒ thêi gian = Thêi gian kÕ ho¹ch Trong ®ã: Thêi gian lµm viÖc Thêi gian lµm Thêi gian ngõng viÖc kÕ ho¹ch = - Theo kÕ ho¹ch viÖc chÕ ®é (®Ó söa ch÷a) Thêi gian lµm Thêi gian lµm Thêi gian ngõng viÖc Thêi gian = - + viÖc thùc tÕ viÖc kÕ ho¹ch ngoµi kÕ ho¹ch thªm Thêi gian lµm Sè ngµy Thø 7 CN, nghØ lÔ, tÕt ©m lÞch + DL = - viÖc chÕ ®é theo lÞch 1/5, 2/9, ®¹i héi CNVC §Ó ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vÒ thêi gian cña nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c ta ph©n tÝch tõng lo¹i m¸y cô thÓ nh­ sau: * T×nh h×nh sö dông c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c: §Ó xem xÐt t×nh h×nh sö dông c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c ta lËp b¶ng sau: B¶ng 21: T×nh h×nh sö dông c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c TT Tªn m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c §VT C«ng suÊt thiÕt kÕ C«ng suÊt thùc tÕ sö dông Hcs 1 M¸y tiÖn S¶n phÈm/ ca 70 58 0,8 2 M¸y doa xi lanh S¶n phÈm/ ca 3,5 3,05 0,8 3 M¸y doa biªn S¶n phÈm/ ca 28 16 0,5 4 M¸y ®¸nh bãng xi lanh S¶n phÈm/ ca 8 5,5 0,6 5 M¸y mµi trôc c¬ S¶n phÈm/ ca 2,5 1,8 0,7 6 M¸y mµi mßn S¶n phÈm/ ca 12 8 0,6 7 M¸y mµi ph¼ng S¶n phÈm/ ca 40 31 0,7 8 M¸y khoan ®øng m/ phót 0,06 0,04 0,6 9 M¸y khoan cÇn m/ phót 0,08 0,05 0,6 10 M¸y phay ®øng m2 / phót 0,15 0,11 0,7 11 M¸y phay r¨ng m2 / phót 0,12 0,09 0,7 12 M¸y c¸n ren Up W25 x 100 S¶n phÈm/ ca 18 16 0,8 13 M¸y phay ngang m2 / phót 0,09 0,06 0,6 14 M¸y bµo 7M m2 / phót 0,25 0,17 0,6 15 M¸y bµo gç CT 3- 5 m2 / phót 0,4 0,25 0,6 16 M¸y c¾t ®ét liªn hîp S¶n phÈm/ ca 120 118 0,9 17 M¸y bóa Mb KW 1,5 1,2 0,8 18 DÇm cÇu trôc ch¹y ®iÖn KW 1,2 1,1 0,9 19 Lß t«i cao tÇn KW 1,6 1,4 0,8 20 B¨ng thö c«ng suÊt KW 1,4 1,05 0,7 HÖ sè sö dông c«ng suÊt: C«ng suÊt thùc tÕ sö dông Hcs = C«ng suÊt thiÕt kÕ Gäi Hcs lµ hÖ sè sö dông c«ng suÊt §Ó thÊy râ h¬n t×nh h×nh sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c ë nhµ m¸y ta tÝnh hÖ sè tæng hîp: Hth = Hsl x Htg x Hcs B¶ng 22: HÖ sè tæng hîp cña M.M.TB c«ng t¸c TT Tªn m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c Hsl Htg Hcs Hth 1 M¸y tiÖn 1 0,91 0,82 0,74 2 M¸y doa xi lanh 1 0,89 0,87 0,77 3 M¸y doa biªn 1 0,92 0,57 0,52 4 M¸y ®¸nh bãng xi lanh 1 0,88 0,68 0,6 5 M¸y mµi trôc c¬ 1 0,84 0,72 0,6 6 M¸y mµi trßn 1 0,87 0,66 0,57 7 M¸y mµi ph¼ng 1 0,9 0,77 0,69 8 M¸y khoan ®øng 1 0,96 0,66 0,63 9 M¸y khoan cÇn 1 0,91 0,62 0,56 10 M¸y phay ®øng 1 0,93 0,73 0,67 11 M¸y phay r¨ng 1 0,89 0,75 0,66 12 M¸y c¸n ren Up W25 x 100 1 0,88 0,88 0,77 13 M¸y phay ngang 1 0,87 0,66 0,57 14 M¸y bµo 7M 1 0,85 0,68 0,57 15 M¸y bµo gç CT 3 - 5 1 0,91 0,62 0,56 16 M¸y c¾t ®ét liªn hîp 1 0,91 0,98 0,89 17 M¸y bóa Mb 1 0,94 0,8 0,75 18 DÇm cÇu trôc ch¹y ®iÖn 1 0,93 0,91 0,84 19 Lß t«i cao tÇn 1 0,94 0,87 0,81 20 B¨ng thö c«ng suÊt 1 0,93 0,75 0,69 Nh×n qua b¶ng ph©n tÝch hÖ sè tæng hîp cña m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c cña nhµ m¸y ta nhËn thÊy hÖ sè tæng hîp rÊt thÊp v× vËy ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hÖ sè sö dông vÒ c«ng suÊt, vÒ thêi gian cña m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c trùc tiÕp lµm ra s¶n phÈm mang l¹i lîi nhuËn cho nhµ m¸y. 3.5.3. T×nh h×nh sö dông thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i §Ó nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña nhµ m¸y ta xem xÐt c¸c mÆt sau. * T×nh h×nh sö dông vÒ mÆt sè l­îng. Sè l­îng thùc tÕ sö dông Hsl = Sè l­îng hiÖn cã §Ó nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông vÒ mÆt sè l­îng cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i : Hsl B¶ng 23: T×nh h×nh sö dông ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vÒ mÆt sè l­îng STT Tªn thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i §VT Sè l­îng hiÖn cã Sè l­îng thùc tÕ sö dông Hsl 1 Xe Kpa 3 3257 C¸i 01 01 1 2 Xe IFa W 50 C¸i 02 02 1 3 Xe Ba §×nh C¸i 01 01 1 4 Xe Uoat 469 C¸i 01 01 1 5 Xe DAEWOO C¸i 01 01 1 Nh­ vËy qua xem xÐt t×nh h×nh thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña nhµ m¸y. Sè l­îng thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®· ®­îc ®­a hÕt vµo phôc vô s¶n xuÊt. * T×nh h×nh sö dông vÒ thêi gian cña thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i: HÖ sè sö dông vÒ thêi gian (Htg) ®­îc x¸c ®Þnh: Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ HÖ sè sö dông vÒ thêi gian = Thêi gian kÕ ho¹ch Thêi gian Thêi gian lµm Thêi gian ngõng = - kÕ ho¹ch viÖc theo chÕ ®é viÖc kÕ ho¹ch (®Ó söa ch÷a) B¶ng 24 : Tæng hîp t×nh h×nh sö dông vÒ thêi gian TB - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i TT Tªn thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý Sè l­îng Sè ngµy theo lÞch Ngµy nghØ Sè ngµy lµm thªm Sè ngµy L.V kÕ ho¹ch Sè ngµy L.V chÕ ®é Sè ngµy L.V thùc tÕ Htg NghØ theo lÞch NghØ ngoµi kÕ ho¹ch NghØ söa ch÷a 1 Xe Kpa 3 3257 01 366 114 55 12 4 240 252 189 0,78 2 Xe IFa W 50 02 732 228 34 16 9 488 504 463 0,94 3 Xe Ba §×nh 01 366 114 58 8 3 244 252 189 0,77 4 Xe Uoat 469 01 36 114 4 6 6 246 252 248 1 5 Xe DAEWOO 01 366 114 2 6 14 246 252 258 1,04 Thêi gian lµm viÖc chÕ ®é = Sè ngµy theo lÞch - Thø 7, CN, lÔ tÕt §HCNVC Thêi gian lµm Thêi gian lµm viÖc Thêi gian ngõng Thêi gian lµm = - + viÖc thùc tÕ theo kÕ ho¹ch viÖc ngoµi kÕ ho¹ch thªm giê B¶ng sö dông thêi gian cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i (B¶ng 24) * T×nh h×nh sö dông c«ng suÊt §Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vÒ c«ng suÊt cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i lµ sö dông hÖ sè c«ng suÊt. C«ng suÊt thùc hiÖn HÖ sè sö dông c«ng suÊt = C«ng suÊt ®Þnh møc Trong ®ã: Hcs: HÖ sè sö dông c«ng suÊt B¶ng 25 : T×nh h×nh sö dông c«ng suÊt cña thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i STT Tªn thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i §VT Sè l­îng hiÖn cã Sè l­îng thùc tÕ sö dông Hcs 1 Xe Kpa 3 3257 T Km/ ngµy 1050 740 0,7 2 Xe IFa W 50 T Km/ ngµy 650 560 0,86 3 Xe Ba §×nh Km/ ngµy 80 65 0,81 4 Xe Uoat 469 Km/ ngµy 150 120 0,8 5 Xe DAEWOO Km/ ngµy 400 350 0,87 §Ó thÊy râ h¬n t×nh h×nh sö dông cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ta dïng hÖ sè tæng hîp; nÕu gäi hÖ sè tæng hîp lµ H Hth = Hsl x Htg x Hcs B¶ng 26 : Tæng hîp t×nh h×nh sö dông cña thiÕt bÞ -ph­¬ng tiÖn vËn t¶i STT Tªn thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i Hsl Htg Hcs H 1 Xe Kpa 3 3257 1 0,78 0,7 0,54 2 Xe IFa W 50 1 0,94 0,86 0,80 3 Xe Ba §×nh 1 0,77 0,81 0,60 4 Xe Uoat 469 1 1 0,8 0,8 5 Xe DAEWOO 1 1,04 0,87 0,9 NhËn xÐt : Qua ®©y ta thÊy vÒ sè l­îng nhµ m¸y ®· ®­a hÕt toµn bé sè ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµo phôc vô s¶n xuÊt. VÒ mÆt thêi gian vµ c«ng suÊt cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña nhµ m¸y ch­a ®­îc ph¸t huy mét c¸ch cã hiÖu qu¶ g©y l·ng phÝ nh÷ng thêi gian vµ c«ng suÊt cßn d­ thõa cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. 3.5.4. T×nh h×nh sö dông thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý §Ó xem xÐt t×nh h×nh sö dông thiÕt bÞ - dông cô qu¶n lý ta lÇn l­ît ph©n tÝch vÒ t×nh h×nh sè l­îng, thêi gian, c«ng suÊt. * T×nh h×nh sö dông vÒ sè l­îng ta tÝnh hÖ sè sö dông sau: Sè l­îng thùc tÕ sö dông Hsl = Sè l­îng hiÖn cã B¶ng 27 : T×nh h×nh sö dông vÒ sè l­îng thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý ë nhµ m¸y TT Tªn thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý §VT Sè l­îng hiÖn cã Sè l­îng thùc tÕ sö dông Hsl 1 M¸y vi tÝnh Bé 07 07 1 2 M¸y photocopy C¸i 01 01 1 B¶ng 28 : T×nh h×nh sö dông thêi gian thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý TT Tªn thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý Sè l­îng Sè ngµy theo lÞch Ngµy nghØ Sè ngµy lµm thªm Sè ngµy L.V chÕ ®é Sè ngµy L.V kÕ ho¹ch Sè ngµy L.V thùc tÕ Htg NghØ theo lÞch NghØ ngoµi kÕ ho¹ch NghØ kÕ ho¹ch (söa ch÷a) 1 M¸y vi tÝnh 07 2562 798 2 2 84 1764 1762 1846 1,04 2 M¸y Photocopy 01 366 114 4 3 0 252 249 245 0,98 Nh­ vËy ë nhµ m¸y toµn bé thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý ®· ®­a hÕt vµo sö dông gãp phÇn ph¸t huy t¸c dông vµo bé m¸y qu¶n lý vµ kinh doanh cña nhµ m¸y. * T×nh h×nh sö dông vÒ thêi gian Gäi hÖ sè sö dông lµ Htg ®Ó ph©n tÝch ta sö dông: Thêi gian thùc tÕ lµm viÖc Htg = Thêi gian lµm viÖc kÕ ho¹ch Thêi gian lµm Thêi gian lµm viÖc Thêi gian ngõng Thêi gian = - + viÖc thùc tÕ theo kÕ ho¹ch viÖc ngoµi kÕ ho¹ch lµm thªm giê Thêi gian lµm Thêi gian LV Thêi gian ngõng = - viÖc kÕ ho¹ch theo chÕ ®é viÖc kÕ ho¹ch (®Ó söa ch÷a) Thêi gian lµm viÖc chÕ ®é = Sè ngµy theo lÞch - Thø 7, CN, tÕt, ®¹i héi CNVC Nh­ vËy dông cô qu¶n lý ®· phôc vô ®¾c lùc cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña nhµ m¸y. * T×nh h×nh sö dông c«ng suÊt cña thiÕt bÞ - dông cô qu¶n lý ta sö dông hÖ sè. C«ng suÊt thùc tÕ HÖ sè sö dông vÒ c«ng suÊt (Hcs) = C«ng suÊt thiÕt kÕ B¶ng 29 : T×nh h×nh sö dông c«ng suÊt cña thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý TT Tªn thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý §VT C«ng suÊt thiÕt kÕ C«ng suÊt thùc tÕ sö dông Hcs 1 M¸y vi tÝnh W 400 400 1 2 M¸y photocopy W 1500 1500 1 §Ó thÊy râ h¬n t×nh h×nh cña thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý ta tÝnh hÖ sè tæng hîp H = Hsl x Htg x Hcs B¶ng 30 : T×nh h×nh sö dông tæng hîp thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý TT Tªn thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý Hsl Htg Hcs H 1 M¸y vi tÝnh W 1,04 1 1,04 2 M¸y photocopy W 0,98 1 0,98 3.5.5. T×nh h×nh sö dông nhµ cöa vËt kiÕn tróc HiÖn nay nhµ cöa, vËt kiÕn tróc cña nhµ m¸y ®­îc ®­a vµo sö dông 100%, ph¸t huy hÕt t¸c dông phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña nhµ m¸y cã hiÖu qu¶ h¬n. 3.6. Qua ph©n tÝch t×nh h×nh khÊu hao vµ hao mßn TSC§ HiÖn nay nhµ m¸y c¬ khÝ thùc hiÖn khÊu hao TSC§ theo ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®­êng th¼ng, cô thÓ nh­ sau: MKH = Trong ®ã: MKH : Møc khÊu hao tÝnh cho 100 NG : Nguyªn gi¸ TSC§ Nsd : N¨m sö dông TSC§ Hµng n¨m, vµo thêi ®iÓm ®Çu n¨m, nhµ m¸y tiÕn hµnh lËp khÊu hao sau ®ã xin ký duyÖt cña tæng c«ng ty. Dùa vµo kÕ ho¹ch khÊu hao c¶ n¨m nhµ m¸y tiÕn hµnh trÝch khÊu hao tõng th¸ng cho vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. mKH = Trong ®ã : MKH : Møc khÊu hao tÝnh cho mét th¸ng mKH : Møc khÊu hao tÝnh cho mét n¨m - Tuú thuéc vµo tõng TSC§ mµ c¸ch tÝnh khÊu hao kh¸c nhau. 3.6.1. §èi víi TSC§ mua s¾m míi - Nhµ m¸y tiÕn hµnh dïng theo nguyªn t¾c nÕu t¨ng th¸ng nµy th× thµng sau míi tÝnh khÊu hao. MKH = mKH = Trong ®ã : - NG : Lµ nguyªn gi¸ TSC§ gåm : Gi¸ thùc tÕ ph¶i tr¶, l·i tiÒn vay ®Çu t­, chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì, chi phÝ l¾p ®Æt ch¹y thö, thuª vµ lÖ phÝ tr­íc b¹. - NÕu lµ TSC§ x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh th× NG = Gi¸ quyÕt to¸n cña c«ng tr×nh. 3.6.2. §èi víi TSC§ ®· cò - §Çu n¨m nhµ m¸y tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch kh¸u hao c¸ch tÝnh nh­ sau: MKH = Trong ®ã : NG : Nguyªn gi¸ cña TSC§ K : Sè khÊu hao luü kÕ n : Sè n¨m sö dông cßn l¹i cña TSC§ Nguyªn gi¸ cò C¸c chi phÝ söa ch÷a n©ng cÊp NG = + cña TSC§ lµm t¨ng gi¸ trÞ TSC§ (nÕu cã) mKH = 3.6.3.§èi víi nh÷ng TSC§ ®­îc ®iÒu chuyÓn ®Òu tõ c¸c ®¬n vÞ trong c«ng ty hoÆc tæng c«ng ty Møc khÊu hao tÝnh nh­ sau : GTCL cña TSC§ nhËn ®iÒu ®éng MKH = Ns® Trong ®ã : GTCL : Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së s¸ch kÕ to¸n céng chi phÝ l¾p ®Æt ch¹y thö. Ns® : Lµ n¨m sö dông cña TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh l¹i theo t×nh tr¹ng kü thuËt hiÖn t¹i cña TSC§. 3.7. Ph©n tÝch c«ng t¸c söa ch÷a TSC§ HiÖn t¹i viÖc söa ch÷a TSC§ cña nhµ m¸y ®­îc giao cho phßng kü thuËt C«ng t¸c söa ch÷a TSC§ cña nhµ m¸y ®­îc ph©n ra lµm 3 lo¹i : + Lo¹i I - Söa ch÷a th­êng xuyªn : Lµ ho¹t ®éng söa ch÷a diÔn ra th­êng ngµy ®èi víi tÊt c¶ c¸c TSC§ cña nhµ m¸y. C¸c TSC§ háng ®©u söa ®Êy võa kh«ng g©y gi¸n ®o¹n s¶n xuÊt, kh«ng tèn thêi gian vµ hiÖu qu¶ cña ph­¬ng ph¸p nµy rÊt cao. Tuæi thä cña TSC§ nhê c«ng t¸c nµy ®­îc n©ng lªn. + Lo¹i II - B¶o d­ìng cÊp : §­îc ¸p dông cho 2 nhãm chÝnh lµ nhãm m¸y c«ng cô c«ng t¸c vµ nhãm ph­¬ng tiÖn - thiÕt bÞ vËn t¶i. + Nhãm 1 : ThiÕt bÞ m¸y mãc c«ng cô. Ngoµi viÖc b¶o d­ìng th­êng xuyªn nhµ m¸y lµm rÊt tèt víi tÊt c¶ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ. Riªng víi nhãm m¸y mãc c«ng cô chiÕm ®¹i sè l­îng TSC§ cña nhµ m¸y vµ thÕ c«ng t¸c söa ch÷a, b¶o d­ìng c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ ë nhµ m¸y lµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ mét c¸ch khoa häc vµ chÝnh x¸c. Cã nh­ vËy th× tuæi thä cña m¸y mãc thiÕt bÞ míi l©u, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh sÏ cao lµm t¨ng thêi gian sö dông cã Ých gãp phÇn lµm t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh. - KiÓm tra ®Þnh kú lµ c¨n cø vµo tiÕn bé kiÓm tra ®·®­îc quy ®Þnh trong kÕ ho¹ch vµ ®Þnh kú xem xÐt m¸y. Qua ®ã ph¸t hiÖn ra nh÷ng bé phËn h­ háng cÇn söa ch÷a hoÆc thay thÕ. NhiÖm vô kiÓm tra ®Þnh kú do c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n ®øng m¸y ®¶m nhiÖm. Söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c ë nhµ m¸y chia ra lµm 3 d¹ng: + Söa ch÷a nhá : Kh«ng ph¶i th¸o rêi m¸y ra khái bÖ (söa ch÷a ngay t¹i vÞ trÝ l¾p ®Æt) vµ trong qu¸ tr×nh söa ch÷a chØ thay thÕ hoÆc söa ch÷a mét sè bé phËn kh«ng c¬ b¶n. + Söa ch÷a võa : M¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng ph¶i thao rêi ra khái bÖ m¸y söa ch÷a ngay t¹i vÞ trÝ ®Æt nh­ng khèi l­îng lín h¬n söa ch÷a nhá. + Söa ch÷a lín : M¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i th¸o rêi ra khái bÖ, khèi l­îng söa ch÷a lín, ph¶i thay thÕ nhiÒu bé phËn, chi tiÕt c¬ b¶n nhÊt cña m¸y. * Nhãm 2 : M¸y mãc thiÕt bÞ lµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®­îc chia lµm 4 cÊp cô thÓ: + B¶o d­ìng cÊp 1 : Ph­¬ng tiÖn ho¹t ®éng 250 giê nhµ m¸y cho dõng ho¹t ®éng cña ph­¬ng tiÖn ®Ó tiÕn hµnh b¶o d­ìng theo ®óng quy tr×nh kü thuËt, kiÓm tra xiÕt chÆt c¸c bé phËn cña m¸y mãc thiÕt bÞ. + B¶o d­ìng cÊp 2 : Khi ph­¬ng tiÖn ho¹t ®éng 500 giê nhµ m¸y cho dõng ph­¬ng tiÖn ®Ó b¶o d­ìng kiÓm tra xiÕt chÆt, thay dÇu m¸y, mì b«i tr¬n, thay c¸c lâi läc cña thiÕt bÞ. + B¶o d­ìng cÊp 100 giê : Khi ph­¬ng tiÖn ho¹t ®éng t­¬ng ®­¬ng 30.000km th× nhµ m¸y cho dõng ho¹t ®éng cña ph­¬ng tiÖn ®Ó ®­a vµo x­ëng söa ch÷a cña nhµ m¸y ®Ó söa ch÷a : KiÓm tra xiÕt chÆt, thay dÇu m¸y, mì b«i tr¬n, thay thÕ c¸c lâi läc, thay thÕ c¸c chi tiÕt ®· háng kh«ng ®ñ an toµn vÒ th«ng sè kü thuËt nh­ : thay m¸ phanh, thay lèp. Xem xÐt ë cÊp b¶o d­ìng nµy mµ kh«ng kiÓm tra kü l­ìng c¸c bé phËn cÇn ph¶i thay thÕ míi mµ kh«ng thay, cø dïng tiÕp, sÏ lµm cho thiÕt bÞ ch­a ®Õn lÇn b¶o d­ìng tiÕp theo ®· ngõng ho¹t ®éng do háng hãc c¸c bé phËn ®¸ng lÏ cÇn thay thÕ ë lÇn b¶o d­ìng cÊp 1000 giê. V× vËy ®Æt ra cho chóng ta vÒ vÊn ®Ò kinh tÕ lµ kh«ng nªn tiÕt kiÖm c¸i nhá mµ kh«ng thÊy hËu qu¶ ë phÝa tr­íc. + B¶o d­ìng cÊp 2000 giê : Khi ph­¬ng tiÖn ho¹t ®éng t­¬ng ®­¬ng 60.000 km th× nhµ m¸y dõng ho¹t ®éng ®­a vµo x­ëng ®Ó söa ch÷a : kiÓm tra lÇn l­ît c¸c b­íc c«ng viÖc cña 3 lÇn b¶o d­ìng tr­íc. ë lÇn b¶o d­ìng nµy ph­¬ng tiÖn ho¹t ®éng nhiÒu, v× vËy ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra chi tiÕt tÊt c¶ c¸c bé phËn : gÇm, hÖ thèng l¸i, c¸c vßng bÞ, hÖ thèng h¬i, b¹c biªn. NÕu ®ñ th«ng sè kü thuËt th× thay thÕ. HoÆc cã biÖn ph¸p kh¾c phôc ®Ó sö dông tiÕp. Lo¹i III : Trung, ®¹i tu : Khi c¸c ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ cña nhµ m¸y, ®· qua c¸c cÊp b¶o d­ìng mµ vÉn kh«ng ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt, m¸y mãc, ph­¬ng tiÖn cÇn ph¶i thay thÕ nh÷ng chi tiÕt quan träng, sè l­îng nhiÒu. Nhµ m¸y cã kÕ ho¹ch trung, ®¹i tu thiÕt bÞ xin tæng c«ng ty than duyÖt kÕ ho¹ch tõ ®Çu n¨m. 3.8. §¸nh gi¸ nhËn xÐt chung : Qua t×m hiÓu thùc tÕ vµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông TSC§ ë nhµ m¸y c¬ khÝ rót ra mét sè nhËn xÐt sau : Tµi s¶n cña nhµ m¸y : Chñ yÕu lµ nhãm TSC§ m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c, phÇn lín nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ë ®©y cã tuæi thä trung b×nh cao ®· qua sö dông nhiÒu n¨m, ®¹i ®a sè nh÷ng m¸y mãc thuéc Liªn X« cò. V× vËy : trong nh÷ng n¨m qua nhµ m¸y chñ yÕu lµ b¶o d­ìng, trung tu, ®ai tu, kh«i phôc n¨ng lùc ho¹t ®éng cña c¸c tµi s¶n. 3.8.1. ¦u ®iÓm : - C¸c TSC§ ®Òu ®­îc huy ®éng vµo s¶n xuÊt tèi ®a vÒ mÆt sè l­îng: HÖ sè sö dông vÒ mÆt sè l­îng lµ mét trong ba yÕu tè cÊu thµnh cña hÖ sè sö dông tæng hîp cña m¸y mãc thiÕt bÞ. HÖ sè nµy cµng cao gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ë nhµ m¸y (do ®Æc ®iÓm cña nhµ m¸y c¬ khÝ - m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c chiÕm tû lÖ lín trong tæng TSC§ cña nhµ m¸y). HÖ sè nµy ®èi víi toµn bé TSC§ ®Òu b»ng 1, ®iÒu nµy chøng tá nhµ m¸y ®· vµ ®ang khai th¸c tèt nh÷ng TSC§ vÒ mÆt sè l­îng. TÊt c¶ TSC§ cña nhµ m¸y ®Òu ®­îc huy ®éng hÕt vµo s¶n xuÊt kh«ng cã TSC§ nµo chê thµnh lý hay nh­îng b¸n kh«ng cã t×nh tr¹ng l·ng phÝ. - VÒ c¬ cÊu TSC§ cña nhµ m¸y : Nh­ vËy ®· ph©n tÝch c¬ cÊu TSC§ cña nhµ m¸y chñ yÕu lµ nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c ®iÒu nµy phï hîp víi ®Æc thï s¶n xuÊt cña nhµ m¸y. Nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ nµy quyÕt ®Þnh ®Õn doanh thu cña nhµ m¸y mét c¸ch tÝch cùc nhÊt. 3.8.2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n : Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm ®¸ng kÓ trªn, viÖc sö dông TSC§ t¹i nhµ m¸y c¬ khÝ thêi gian qua còng cßn béc lé nh÷ng nh­îc ®iÓm cô thÓ : a. HiÖu qu¶ sö dông nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c vÒ thêi gian cßn thÊp B¶ng 31 : HÖ sè sö dông vÒ thêi gian cña nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c STT Tªn thiÕt bÞ Htg STT Tªn thiÕt bÞ Htg 1 M¸y tiÖn 0,91 11 M¸y phay r¨ng 0,89 2 M¸y doa xi lanh 0,89 12 M¸t c¸n ren Up W25 0,88 3 M¸y doa biªn 0,92 13 M¸y phay ngang 0,87 4 M¸y ®¸nh bãng xi lanh 0,88 14 M¸y bµo 7M 0,85 5 M¸y mµi trôc c¬ 0,84 15 M¸y bµo gç CT 3 - 5 0,91 6 M¸y mµi trßn 0,87 16 M¸y cÆt ®ét liªn hîp 0,91 7 M¸y mµi ph¼ng 0,9 17 M¸y bóa Mb 0,94 8 M¸y khoan ®øng 0,96 18 DÇm cÇu trôc ch¹y ®iÖn 0,93 9 M¸y khoan cÇn 0,93 19 Lß t«i cao tÇn 0,94 10 M¸y phay ®øng 0,91 20 B¨ng thö c«ng suÊt 0,93 tõ b¶ng trªn cho ta thÊy thêi gian sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cßn ch­a cao. §iÒu nµy ph¶n ¸nh viÖc sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cßn ch­a ®­îc liªn tôc , do vËy dÉn ®Õn mét sè nh­îc ®iÓm sau - T¨ng hao mßn v« h×nh cña m¸y mãc thiÕt bÞ do kh«ng sö dông th­êng xuyªn. - NÕu tÝnh khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n th× viÖc sö dông Ýt vÒ thêi gian dÉn ®Õn møc khÊu hao trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cao t¹o ra nguy c¬ t¨ng gi¸ thµnh. - NÕu tÝnh khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p s¶n l­îng th× viÖc sö dông Ýt sÏ kÐo dµi thêi gian h÷u dông cña m¸y mãc thiÕt bÞ vµ do ®ã cã thÓ dÉn ®Õn l¹c hËu vÒ mÆt kü thuËt. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn lµ do : - T×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm hiÖn t¹i cã thÓ ch­a t­¬ng xøng víi n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nhµ m¸y. b. C«ng t¸c b¶o d­ìng, söa ch÷a TSC§ kÐm : - C«ng t¸c söa ch÷a, b¶o d­ìng ®Þnh kú vµ ®ét xuÊt trong nhµ m¸y do ph©n x­ëng söa ch÷a cña nhµ m¸y ®¶m nhiÖm. Trong nh÷ng n¨m qua, c«ng t¸c nµy ch­a ®­îc chó ý ®óng møc cô thÓ : + Theo dâi b¶o d­ìng kÐm + Kh«ng söa ch÷a triÖt ®Ó + Ch­a ph©n c«ng tr¸ch nhiªm cô thÓ - §Æc thï t×nh h×nh s¶n xuÊt cña nhµ m¸y lµm theo kÕ ho¹ch kÕt hîp víi ®¬n ®Æt hµng gia c«ng c¬ khÝ. - Do yªu cÇu cña nhiÖm vô s¶n xuÊt, c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ chñ yÕu cña nhµ m¸y ®Òu ®­îc huy ®éng tèi ®a vÒ mÆt sè l­îng, kh«ng cã m¸y mãc dù phßng, t×nh tr¹ng thiÕu m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó ®¸p øng víi khèi l­îng c«ng viÖc, ®¶m b¶o thùc hiÖn thêi gian theo ®¬n ®Æt hµng, hîp ®ång s¶n xuÊt cña kh¸ch hµng. V× vËy kh«ng cè ®iÒu kiÖn vÒ thêi gian ®Ó ®iÒu hµnh söa ch÷a triÖt ®Ó. M¸y t¹m sö dông ®­îc ®­a vµo khai th¸c ngay, viÖc tiÕn hµnh söa ch÷a, b¶o d­ìng TSC§ lµ mét c«ng viÖc cÇn ph¶i cã mét chÕ dé b¶o d­ìng, söa ch÷a ®Þnh kú hîp lý ®èi víi TSC§ ®ang sö dông, tuæi thä vµ n¨ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ míi cao. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña nhµ mµy míi cã kÕt qu¶. c. C«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó : C«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ nÕu ®­îc khai th¸c cã hiÖu qu¶, tËn dông hÕt c«ng suÊt sÏ tËn dông ®­îc nh÷ng tiÒm n¨ng cña m¸y mãc thiÕt bÞ. Nh­ng trªn thùc tÕ th× hÖ sè sö dông vÒ c«ng suÊt cña nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c t¹i nhµ m¸y ch­a cao. Nguyªn nh©n: - Do tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n vËn hµnh - ChÊt l­îng cña m¸y mãc thiÕt bÞ - VÊn ®Ò cung øng nguyªn vËt liÖu Ch­¬ng IV Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ ë nhµ m¸y c¬ khÝ « t« Trong thùc tiÔn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, muèn ®¹t hiÖu qu¶ cao, doanh nghiÖp nµo còng cÇn thùc hiÖn tiÕt kiÖm tèi ®· chi phÝ, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh­ng mét sè vÊn ®Ò kh«ng kÐm phÇn quan träng lµ cè g¾ng khai th¸c thËt tèt c¸c nguån lùc hiÖn cã vÒ tµi s¶n cè ®Þnh : Trong ®iÒu kiÖn cuéc c¸ch m¹ng khoa häc ®ang diÔn ra tõng ngµy , c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ngµy cµng gay g¾t ë nhiÒu gãc ®é : ChÊt l­îng ,gÝa b¸n s¶n phÈm nh­ hiÖn nay th× viÖc võa sö dông, võa ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng ®Ó lu«n theo kÞp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ph¶i ®­îc coi lµ ph­¬ng ch©m ho¹t ®éng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù trong doanh nghiÖp. ®iÒu nµy còng hoµn toµn phï hîp víi nhu cÇu ®­îc ®µo t¹o, tù hoµn thiÖn cña con ng­êi khi nh÷ng nhu cÇu kh¸c thiÕt yÕu ®· ®­îc ®¸p øng. Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt th­êng sö dông nhiÒu lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ kh¸c nhau vµ nh÷ng tÝnh n¨ng, c«ng cô riªng vµ v× vËy viÖc x©y dùng mét hÖ thèng ®Þnh møc thÝch hîp víi tõng lo¹i m¸y mãc lµ mét nhiÖm vô quan träng. ViÖc x©y dùng ®Þnh møc nµy th­êng xuyªn ph¶i tÝnh ®Õn tèc ®é hiÖn ®¹i hãa trang thiÕt bÞ, tr×nh ®é tay nghÒ cña ng­êi sö dông cho phï hîp. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vÉn phæ biÕn dïng ®Þnh møc chung cho ngµnh ®· ®­îc ¸p dông tõ l©u kh«ng ®­îc söa ®æi mµ kh«ng tÝnh ®Õn ®Æc thï riªng cho tõng doanh nghiÖp , nªn viÖc ®Þnh møc l¹c hËu víi thùc tÕ lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. ViÖc khai th¸c tèt tµi s¶n cè ®Þnh cña nhµ m¸y ®ßi hái ®i ®«i víi viÖc më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cña nhµ m¸y ®Ó t¨ng s¶n l­îng cña nhµ m¸y. Do vËy ®èi víi nhµ m¸y c¬ khÝ « t« gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ ph¶i ®­îc tiÕn hµnh ®ång thêi theo hai h­íng Thø nhÊt : PhÊn ®Êu khai th¸c tèt h¬n nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ, tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã. Thø hai : Quan t©m ®µo t¹o tay nghÒ cho c«ng nh©n vµ më réng mÆt hµng s¶n xuÊt. D­íi ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p cô thÓ rót ra qua viÖc ph©n tÝch , ®¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông TSC§ cña nhµ m¸y nh÷ng n¨m võa qua. 4.1 BiÖn ph¸p thø nhÊt: X©y dùng quy chÕ, chÕ ®é söa ch÷a vµ b¶o d­ìng ®Þnh kú tµi s¶n cè ®Þnh, ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cho c¸c khèi phßng ban, ®¬n vÞ s¶n xuÊt qu¶n lý vµ sö dông TSC§. §©y lµ mét lý do kh¸ch quan lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông TSC§: Chñ yÕu lµ nhãm tµi s¶n cè ®Þnh : ThiÕt bÞ c«ng t¸c, thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. §©y lµ nhãm TSC§ tham gia chñ yÕu vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. NÕu kh«ng cã kÕ ho¹ch söa ch÷a, b¶o d­ìng, nÕu t×nh tr¹ng nµy kÐo dµi sÏ ¶nh h­ëng ®Õn tuæi thä cña tµi s¶n cè ®Þnh vµ tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn nh÷ng tæn thÊt kh«ng nhá. ViÖc qu¶n lý vµ sö dông TSC§ ë nhµ m¸y nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông cña TSC§ nªn ®­îc quy ®Þnh vµ ph©n cÊp nh­ sau : 4.1.1. Tr¸ch nhiÖm: 1. Tr¸ch nhiÖm cña phßng kü thuËt c¬ ®iÖn. + H­íng dÉn th«ng tin x©y dùng vµ l­u tr÷ hå s¬ cña tõng lo¹i TSC§. + KiÓm tra, h­íng dÉn vÒ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. + Gi¸m s¸t vµ duy tr× chÊt l­îng ho¹t ®éng cña c¸c lo¹i TSC§. + X©y dùng lÞch b¶o d­ìng ®Þnh kú TSC§ (chñ yÕu lµ nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c vµ thiÕt bÞ - ph­¬ng tiÖn vËn t¶i). + Qu¶n lý vµ s÷a ch÷a c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh. 2. Tr¸ch nhiÖm cña gi¸m ®èc. + Qu¶n lý toµn bé TSC§. + Gi¸m s¸t vµ ®«n ®èc viÖc sö dông vµ b¶o qu¶n TSC§. 3. Tr¸ch nhiÖm cña ph©n x­ëng söa ch÷a, c¬ ®iÖn. + Duy tr× chÊt l­îng ho¹t ®éng cña TSC§ trong thêi gian sö dông. + KiÓm tra, hiÖu chØnh c«ng nghÖ th­êng xuyªn cho nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc, m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. + Ghi chÐp, th«ng tin vÒ t×nh h×nh sö dông cña TSC§ cña nhµ m¸y, b¸o c¸o th­êng xuyªn vµ ®ét xuÊt lªn phßng kü thuËt, c¬ ®iÖn. 4. Tr¸ch nhiÖm cña c«ng nh©n trùc tiÕp sö dông vµ qu¶n lý TSC§. + B¶o qu¶n TSC§ theo quy ®Þnh. + Ph¸t hiÖn vµ b¸o kÞp thêi nh÷ng nguy c¬ háng hãc hay sù cè cho thî söa ch÷a vµ phßng kü thuËt. 4.1.2. LËp hå s¬ qu¶n lý TSC§. + Toµn bé TSC§ cña nhµ m¸y ®Òu ®­îc lËp b¶ng : "Chi tiÕt TSC§" chøa ®ùng c¸c th«ng tin vÒ kÝ hiÖu, m· hiÖu, n¨m sö dông, nguån gèc, n¨m s¶n xuÊt, sè l­îng vµ chu kú b¶o d­ìng cña TSC§ ®ã. + §èi víi nh÷ng TSC§ lµ nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc : ThiÕt bÞ ®iÖn, thiÕt bÞ ®o l­êng, thiÕt bÞ ¸p lùc ngoµi hå s¬ ra ph¶i ®­îc sù kiÓm ®Þnh cña c¸c c¬ quan chuyªn m«n cña Nhµ n­íc (nh­ ®¨ng kiÓm, ®o l­êng an toµn lao ®éng, phßng chèng ch¸y næ) 4.1.3. Sö dông TSC§. + Toµn bé tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong s¶n xuÊt ®Òu cã h­íng dÉn sö dông hoÆc néi qui an toµn c¹nh TSC§ lµ nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c. + C«ng nh©n sö dông TSC§ ®Òu ph¶i tu©n theo h­íng dÉn vËn hµnh ®èi víi tõng lo¹i TSC§ (chñ yÕu lµ nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c). 4.1.4. KiÓm tra, söa ch÷a, b¶o d­ìng ®Þnh kú TSC§. 1. Söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ háng hãc th«ng th­êng. + Ph©n x­ëng söa ch÷a nhËn th«ng tin tõ c«ng nh©n sö dông TSC§ vÒ t×nh tr¹ng háng hãc TSC§ b¸o lªn. 2. Söa ch÷a sù cè ®ét xuÊt TSC§. Do yªu cÇu cña s¶n xuÊt th­êng cã nh÷ng ®¬n hµng ph¶i hoµn thµnh trong thêi gian ng¾n nhÊt vµ vµo thêi ®iÓm mïa vô. §Ó ®¶m b¶o n¨ng suÊt vµ t¨ng tÝnh hiÖu qu¶ cña TSC§ v× vËy viÖc söa ch÷a TSC§ ph¶i ®­îc tiÕn hµnh ®ång thêi víi s¶n xuÊt. Th«ng th­êng nh÷ng sù cè háng hãc ®ét suÊt cña TSC§ (m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c) ®­îc phßng kü thuËt vµ ph©n x­ëng söa ch÷a lµm ngay ®Ó ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc cho s¶n xuÊt. 3. Söa ch÷a TSC§ ë t×nh tr¹ng lín (sù cè). + Do phßng kü thuËt - c¬ ®iÖn cña nhµ m¸y ®¶m nhËn : Gåm c¸c sù cè nh­: lôt m¸y, gÉy vì chi tiÕt, thay thÕ vËt t­ phô tïng do ph©n x­ëng söa ch÷a cña nhµ m¸y yªu cÇu. * Thî söa ch÷a cña nhµ m¸y + NhËn th«ng tin b¸o háng hoÆc sù cè do c«ng nh©n sö dông TSC§ ë nhµ m¸y (chñ yÕu lµ nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c vµ thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i) + KiÓm tra t×nh tr¹ng cña tµi s¶n cè ®Þnh vµ b¸o c¸o phßng kÜ thuËt c¬ ®iÖn lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a * Phßng kÜ thuËt c¬ ®iÖn + TiÕp nhËn yªu cÇu ®¸p øng cña c¸c ph©n x­ëng + KiÓm tra l¹i t×nh tr¹ng vµ sù cè cña tµi s¶n cè ®Þnh + Giao viÖc cho c¸c bé phËn chuyªn m«n cña phßng tiÕn hµnh söa ch÷a trong thêi gian ng¾n nhÊt + NÕu cÇn thay thÕ vËt t­ phô tïng , phßng kÜ thuËt sÏ x¸c ®Þnh nh÷ng chi tiÕt cÇn thay thÕ vµ xin tr×nh duyÖt gi¸m ®èc nhµ m¸y xin thay thÕ 4. B¶o d­ìng ®Þnh k× + Lµ kh©u rÊt quan träng trong viÖc khai th¸c hiÖu qu¶ sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh . NÕu thùc hiÖn tèt kh©u nµy sÏ gãp phÇn trùc tiÕp n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh th«ng qua viÖc gi¶m thêi gian ngõng m¸y do sù cè, gi¶m tØ lÖ phÕ phÈm do chÊt l­îng m¸y ®­îc c¶i thiÖn , æn ®Þnh an toµn trong s¶n xuÊt, t¨ng tuæi thä cña m¸y mãc thiÕt bÞ + C¨n cø vµo tÇn xuÊt sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh xem xÐt t×nh tr¹ng tµi s¶n cè ®Þnh % TSC§ ë nhµ m¸y ®Òu cã lÞch b¶o d­ìng ®Þnh k×. + LÞch b¶o d­ìng ®Þnh k× tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc lËp cho kÕ ho¹ch c¶ n¨m trong ®ã chøa ®ùng th«ng tin ngõng c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ lµ bao nhiªu giê. + LËp dù trï sè vËt t­, phô tïng cho viÖc tiÕn hµnh b¶o d­ìng ®Þnh k× n¨m trªn c¬ së ®· tæng hîp kiÓm tra t×nh tr¹ng ban ®Çu cña m¸y mãc thiÕt bÞ khi ®­a vµo lÞch b¶o d­ìng ®Þnh k×. + Huy ®éng nguån lùc (thî söa ch÷a) ®¸p øng cho viÖc b¶o d­ìng ®Þnh k×. +Thî söa chöa chuyªn m«n kiÓm kÜ m· hiÖu chñng lo¹i chÊt l­îng phô tïng theo catalog. +TiÕn hµnh söa chöa, b¶o d­ìng ®Þnh k× m¸y mãc thiÕt bÞ theo kÕ ho¹ch cña phßng kÜ thuËt ®· ®Ò ra. + KiÓm tra ph¸t hiÖn míi trong khi thùc hiÖn söa chöa b¶o d­ìng TSC§ + Phßng kÜ thuËt - c¬ ®iÖn : KiÓm tra kÕt qña b¶o d­ìng, söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ sau khi ch¹y thö vµ c«ng nghÖ trªn s¶n phÈm. 5. VÖ sinh c«ng nghiÖp TSC§: §­îc ¸p dông chñ yÕu cho nhãm thiÕt bÞ m¸y mãc c«ng t¸c vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. + ChÕ ®é vÖ sinh c«ng nghiÖp ngµy : Lau chïi toµn bé m¸y mãc thiÕt bÞ tr­íc vµ sau khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt. + ChÕ ®é vÒ sinh tuÇn : TiÕn hµnh vµo cuèi ngµy thø b¶y hµng tuÇn. Bæ xung dÇu mì cho m¸y mãc thiÕt bÞ ®· tiªu hao trong khi sö dông, ph¸t hiÖn c¸c hiÖn t­îng cã ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng ho¹t ®éng cña m¸y mãc thiÕt bÞ 6. KiÓm tra ®Þnh kú m¸y mãc thiÕt bÞ + Do ban c¬ ®iÖn tiÕn hµnh trong khi söa chöa, b¶o d­ìng vµ sö dông nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c vµ thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. - TÇn suÊt kiÓm tra mçi th¸ng mét lÇn. 7. HiÖu qu¶ sau khi ¸p dông biÖn ph¸p. + §· qui ®Þnh ®­îc tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ sö dông TSC§ cho c¸c bé phËn trong nhµ m¸y trong khi khai th¸c hiÖu qu¶ cña TSC§ + ViÖc truy t×m vµ c©n ®èi tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc dÔ dµng h¬n khi ®· nhËn ®­îc c¸c th«ng tin vÒ viÖc söa ch÷a, b¶o d­ìng ®Þnh k×, thêi gian sö dông, thêi gian ho¹t ®éng. + H­ìng dÉn sö dông tµi s¶n cè ®Þnh dÔ hiÓu,dÔ ®äc, cã t¸c dông rÊt lín cho c«ng nh©n sö dông , tr¸nh ®­îc nh÷ng sù cè mÊt an toµn cã thÓ x¶y ra . + ViÖc hiÖu chØnh c«ng nghÖ vµ söa ch÷a th«ng th«ng th­êng tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc diÔn ra nhanh h¬n rÊt chñ ®éng cho s¶n xuÊt. + ViÖc b¶o d­ìng ®Þnh k× hµng n¨m ®· ®­îc tiÕn hµnh triÖt ®Ó trªn100% sè l­îng tµi s¶n cè ®Þnh gióp cho viÖc phßng ngõa tèt vµ ngõng m¸y ngoµi kÕ ho¹ch cã thÓ x¶y ra. + ViÖc vÖ sinh c«ng nghiÖp ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh (chñ yÕu lµ nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c) t¹o m«i tr­êng lµm viÖc tèt, thóc ®Èy n¨ng xuÊt lao ®éng. §ång thêi ph¸t hiÖn thªm sù cè trong qu¸ tr×nh sö dông. + HiÖu qu¶ cña viÖc kiÓm tra ®Þnh k× m¸y mãc thiÕt bÞ gióp cho viÖc söa chöa phßng ngõa tèt h¬n. 4.2 BiÖn ph¸p thø hai: " Chó träng c«ng t¸c ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n nh»m t¨ng n¨ng suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh" - §µo t¹o gi÷ v÷ng tay nghÒ. - §µo t¹o ®Ó n©ng cao tay nghÒ, t¨ng thêi gian c«ng nghÖ cho m¸y mãc thiÕt bÞ. 4.2.1. Ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn : - §µo t¹o ®Ó gi÷ v÷ng tay nghÒ cho c«ng nh©n lµ viÖc lµm th­êng xuyªn bæ Ých ,nh÷ng kiÕn thøc nh÷ng kÜ n¨ng míi gióp cho ng­êi c«ng nh©n nhanh chãng thÝch nghi víi nh÷ng ®æi míi vÒ c«ng nghÖ, vÒ thiÕt bÞ. §©y lµ mét ®ßi hái cã tÝnh kh¸ch quan. V× khoa häc kÜ thuËt ®æi míi th­êng xuyªn, kh«ng phô thuéc vµo ý muèn cña doanh nghiÖp, mçi khi cè s¶n phÈm míi bæ xung vµo c¬ cÊu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp th× l¹i cã c«ng nghÖ s¶n xuÊt míi, ng­êi c«ng nh©n kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i lµm quen ®Ó tiÕn tíi lµm chñ c«ng nghÖ s¶n xuÊt míi ®ã. H×nh thøc ®µo t¹o th­êng xuyªn nµy rÊt cÇn thiÕt vµ phï hîp víi nhËn thøc cña ng­êi lao ®éng, hä ®­îc båi d­ìng kiÕn thøc trong mét ph¹m vi hÑp, sau ®ã l¹i ®­îc thùc hµnh ngay nªn dÔ n¾m b¾t vµ dÔ thuÇn thuéc vµ do vËy trong kho¶ng thêi gian gi÷a hai lÇn thi n©ng bËc hä võa ®­îc tõng b­íc trau dåi vÒ kiÕn thøc ®ång thêi tay nghÒ còng ®­îc n©ng cao h¬n. - §µo t¹o ®Ó n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n, nhµ m¸y ph¶i tæ chøc nh÷ng khãa häc, hay vËn ®éng c«ng nh©n, nhµ m¸y ph¶i tæ chøc nh÷ng khãa häc , hay vËn ®éng c«ng nh©n theo häc c¸c líp ngo¹i khãa bªn ngoµi nhµ m¸y ë c¸c trung t©m ®µo t¹o. Trang bÞ thªm kiÕn thøc c¶ vÒ lý thuyÕt lÉn thùc tiÔn vµ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tham gia. 4.2.3. HiÖu qu¶ cña biÖn ph¸p - C«ng nh©n sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ n¾m v÷ng ®­îc c«ng nghÖ s¶n xuÊt míi, cã kiÕn thøc t­¬ng ®èi c¬ b¶n dÔ n¾m b¾t, dÔ thuÇn thôc . - N¨ng xuÊt lao ®éng ®­îc t¨ng lªn râ rÖt. - C«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc n©ng lªn. B¶ng 32: C«ng suÊt sö dông nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c tr­íc, sau biÖn ph¸p TT Tªn m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c §VT C«ng suÊt thùc tÕ sö dông tr­íc biÖn ph¸p C«ng suÊt sö dông sau biÖn ph¸p Chªnh lÖch (%) 1 M¸y tiÖn S¶n phÈm/ca 58 65 1,12 2 M¸y doa xy lanh S¶n phÈm/ca 3,05 3,3 1,08 3 M¸y doa biªn(Ypb- BIM) S¶n phÈm /ca 16 22 1,37 4 M¸y ®¸nh bãng xy lanh S¶n phÈm/ca 5,5 7,4 1,34 5 M¸y mµi trôc c¬ s¶n phÈm/ca 1,8 2 1,1 6 M¸y mµi trßn 3A S¶n phÈm/ca 8 10,4 1,3 7 M¸y mµi ph¼ng 3b S¶n phÈm/ca 31 35 1,12 8 M¸y khoan ®øng m/ phót 0,04 0,045 1,1 9 M¸y khoan cÇn m/phót 0,05 0,06 1,2 10 M¸y phay ®øng m2/phót 0,11 0,12 1,09 11 M¸y phay r¨ng m2/phót 0,09 0,1 1,1 12 M¸y c¸n ren Up W 25 S¶n phÈm/ca 16 16,5 1,03 13 M¸y phay ngang m2/phót 0,06 0,07 1,16 14 M¸y bµo 7 M m2/phót 0,17 0,2 1,17 15 M¸y bµo gç CT 3 - 5 m2/phót 0,25 0,32 1,28 16 M¸y c¾t ®ét liªn hîp S¶n phÈm/ca 118 119,5 1,01 17 M¸y bóa Mb KW 1,2 1,27 1,05 18 DÇm cÇu trôc ch¹y ®iÖn KW 1,1 1,15 1,04 19 Lß t«i cao tÇn KW 1,4 1,52 1,08 20 B¨ng thö c«ng suÊt KW 1,05 1,25 1,19 Céng 1,14 Nh­ vËy, sau ®µo t¹o tay nghÒ c«ng nh©n ®­îc n©ng cao b×nh qu©n c«ng suÊt sö dông cña nhãm m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c t¨ng 1,14%. 4.3. BiÖn ph¸p thø 3 : Tæ chøc qu¶n lý trang bÞ, s¾p ®Æt hîp lý d©y truyÒn s¶n xuÊt. Nh»m t¨ng thêi gian c«ng nghÖ, gi¶m thêi gian chuÈn kÕt, thêi gian phôc vô. 4.3.1. Ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn. - Bè trÝ hîp lý m¸y mãc thiÕt bÞ trong d©y truyÒn s¶n xuÊt b»ng c¸ch : Gi¶m bít c¸c thao t¸c thõa khi c«ng nh©n ®­a hoÆc lÊy s¶n phÈm ra khái m¸y. T¨ng c­êng c÷ g¸, mÉu d­ìng theo yªu cÇu c«ng nghÖ s¶n phÈm. Kho¶ng c¸ch l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ hîp lý ®¶m b¶o thuËn tiÖn khi t¸c nghiÖp. S¾p ®Æt d©y truyÒn kiÓu liªn tôc sao cho s¶n phÈm cña kh©u tr­íc lµ b¸n thµnh phÈm cña kh©u sau. - Cã tæ chøc qu¶n lý s¾p ®Æt d©y truyÒn theo s¬ ®å 2 (trang...) B¶ng 33 : Quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm bu l«ng g«ng lß C¸c b­íc c«ng ®o¹n Bé phËn ®¶m nhËn c«ng ®o¹n M¸y mãc thiÕt bÞ sö dông 1 Phôc vô §¸nh dÊu b»ng tay 2 C­a c¾t M¸y c¾t kim lo¹i 3 RÌn dËp M¸y bóa 4 Nguéi M¸y phay ngang 5 TiÖn M¸y tiÖn 6 L¾p r¸p L¾p c¸c chi tiÕt b»ng tay S¬ ®å 1 : S¬ ®å d©y truyÒn s¶n xuÊt (Tr­íc biÖn ph¸p) Vµo L¾p r¸p Phôc vô M¸y c¾t kim lo¹i M¸y tiÖn M¸y bóa M¸y phay ngang B¨ng truyÒn ¬ ® ¯ ± ° ­ Ra Ra S¬ ®å 2 : D©y truyÒn s¶n xuÊt sau biÖn ph¸p B¨ng truyÒn ­ ¬ ¯ ± ° ® Vµo S¶n phÈm hoµn chØnh L¾p r¸p chi tiÕt C÷ g¸ B¸n thµnh phÈm kh©u 6 S¶n phÈm kh©u 5 M¸y tiÖn C÷ g¸ B¸n thµnh phÈm kh©u 5 S¶n phÈm kh©u 4 M¸y phay ngang C÷ g¸ B¸n thµnh phÈm kh©u 4 S¶n phÈm kh©u 3 m¸y bóa C÷ g¸ B¸n thµnh phÈm kh©u 3 S¶n phÈm kh©u 2 M¸y c¾t kim lo¹i C÷ g¸ B¸n thµnh phÈm kh©u 2 S¶n phÈm kh©u 1 phôc vô MÉu d­ìng B¸n thµnh phÈm kh©u 1 4.3.3. HiÖu qu¶ cña biÖn ph¸p. - Víi kiÓu tæ chøc s¶n xuÊt theo kiÓu d©y truyÒn liªn tôc nµy sÏ cã nh÷ng ­u ®iÓm sau : §Çu vµo - ®Çu ra cña c¸c kh©u ®­îc liªn tôc - gi¶m ®­îc thêi gian chuÈn kÕt phôc vô. MÉu d­ìng, c÷ g¸ t¨ng c­êng ë c¸c kh©u, c¸c bé phËn thao t¸c cña c«ng nh©n ®­îc g¶m bít - t¨ng c­êng ®­îc thêi gian c«ng nghÖ, thêi gian s¶n xuÊt mét s¶n phÈm gi¶m ®i. - VÝ dô : Tr­íc ®©y ®èi víi m¸y tiÖn c«ng suÊt lµ 58 s¶n phÈm/ca nh­ng sau khi ¸p dông biÖn ph¸p c«ng suÊt ®¹t 65 s¶n phÈm/ca ; nh­ vËy so víi tr­íc biÖn ph¸p ®Ó s¶n xuÊt 58 s¶n phÈm chi hÕt 51 phót thêi gian gi¶m ®­îc 9 phót (1,,2%) mét ca gi¶m ®­îc 72 phót, mét n¨m gi¶m ®­îc (16.128 phót = 268,8 giê). KÕt luËn Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng phÊn ®Êu ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Muèn ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã th× viÖc qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh nh­ thÕ nµo cho thËt hiÖu qu¶ v× tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp ®ãng mét vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh. Trªn thùc tÕ th× c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay ngµy cµng thÊy râ vai trß vµ tÇm quan träng cña tµi s¶n cè ®Þnh - nguån lùc s¶n xuÊt sang träng. Tuy vËy viÖc ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng, quan t©m ®Çu t­ trang bÞ thªm thiÕt bÞ, khoa häc, cã thêi gian vµ ®Æc biÖt lµ ®iÒu kiÖn kinh tÕ. XuÊt ph¸t tõ suy nghÜ trªn, trong thêi gian c«ng t¸c thùc tËp t¹i Nhµ m¸y c¬ khÝ « t« t«i ®· ®i s©u nghiªn cøu vµ t×m hiÓu thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ m¹nh d¹n nªu ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña Nhµ m¸y c¬ khÝ. Víi mong muèn gãp mét tiÕng nãi nhá vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu lín nhµ m¸y lµ duy tr× vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®· ®¹t ®­îc. Víi nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc vµ víi sù l·nh ®¹o, tinh thÇn ®oµn kÕt cña c¸n bé c«ng nh©n nhµ m¸y, t«i mong muèn vµ tin t­ëng r»ng nhµ m¸y sÏ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ bÒn v÷ng, trë thµnh mét trong nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cña Tæng C«ng ty than ViÖt Nam. Gãp phÇn vµo sù nghiÖp ®æi míi cña ®Êt n­íc. Tµi liÖu tham kh¶o 1. QuyÕt ®Þnh sè 166/1999/Q§ - BTC ngµy 30/12/1999 cña Bé tr­ëng tµi chÝnh vÒ viÖc ban hµnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. 2. Th«ng t­ sè 62/1999/TT - BTC ngµy 7/10/1999 cña Bé tr­ëng Bé tµi chÝnh vÒ h­íng dÉn qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi s¶n trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc. 3. QuyÕt ®Þnh sè 90/Q§ - CVM ngµy 5/7/2000 cña Tæng gi¸m ®èc Tæng C«ng ty than ViÖt Nam vÒ viÖc ban hµnh quy ®Þnh söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh. 4. QuyÕt ®Þnh sè 84/Q§ - CVM ngµy 28/3/2001 cña Tæng gi¸m ®èc Tæng C«ng ty than ViÖt Nam vÒ viÖc ban hµnh c¸c quy ®Þnh trong c«ng t¸c qu¶n lý c¸c thiÕt bÞ c¬ ®iÖn vËn t¶i. 5. Quy chÕ tµi chÝnh sè 1059/THUB - TCKT ngµy 3/9/1997 cña Gi¸m ®èc C«ng ty than U«ng BÝ t¹i môc I ch­¬ng II : ChÕ ®é tµi chÝnh C«ng ty vÒ qu¶n lý sö dông vèn vµ tµi s¶n. 6. M«n ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh ch­¬ng tµi s¶n cè ®Þnh. 7. C¸c s¸ch kÕ to¸n hiÖn hµnh phÇn tµi s¶n cè ®Þnh