Đề tài Tìm hiểu tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Hải Dương phục vụ phát triển du lịch

éng, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho sè l­îng lao ®éng ®ang cã xu h­íng d­ thõa ë ViÖt Nam, kh¾c phôc mét phÇn t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp phæ biÕn trong n­íc. Theo thèng kª, n¨m 2008 toµn tØnh cã kho¶ng gÇn 8000 lao ®éng ho¹t ®éng trong lÜnh vùc du lÞch, sè lao ®éng trùc tiÕp vµo kho¶ng 2.700 ng­êi. trong ®ã: Ph©n theo tr×nh ®é ®¹i häc: ®¹i häc, trªn ®¹i häc: 12,03%; cao ®¼ng, trung cÊp 28%, trung häc phæ th«ng 59,97%. Ph©n theo nghiÖp vô: qu¶n lý 10, 46%, h­íng dÉn viªn 13,8%; lÔ t©n 6,93%; buång 6,83%; bµn 12,72%, bÕp 6,34%, l¸i xe 5,89%, cßn l¹i lµ nh©n viªn phôc vô kh¸c nh­ b¸n hµng, b¶o vÖ, phôc vô c¸c dÞch vô vui ch¬i. Ph©n theo tr×nh ®é ngo¹i ng÷: TiÕng Anh 25,25; TiÕng Ph¸p 0,54%; tiÕng Trung 6,24%, ngo¹i ng÷ kh¸c 5,55%, kh«ng biÕt ngo¹i ng÷ 62,57%. VÒ tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô: N©ng cao chÊt l­îng ng­êi lao ®éng lµ mét trong nh÷ng n«i dung ®æi míi qu¶n lý doanh nghiÖp ë n­íc ta hiÖn nay. Còng nh­ c¸c ngµnh kh¸c, lao ®éng du lÞch ë H¶i D­¬ng hÇu hÕt kh«ng ®­îc ®µo t¹o cã hÖ thèng trong c¸c tr­êng líp du lÞch chÝnh quy cña nhµ n­íc. ChÝnh v× vËy mµ hÇt hÕt lao ®éng phôc vô trong ngµnh du lÞch cña tØnh kh«ng cã kh¶ n¨ng giao tiÕp víi kh¸ch n­íc ngoµi do tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cßn thÊp, khh¶ n¨ng giao tiÕp kÐm. §©y còng lµ vÊn ®Ò cÇn ®­îc nghiªm tóc xem xÐt vµ cã bÞªn ph¸p kh¾c phôc nÕu kh«ng chÊt l­îng cña ngµnh du lÞch tØnh sÏ bÞ ¶nh h­ëng lín vµ cã chiÒu h­íng gi¶m sót, g©y khã kh¨n cho vÊn ®Ò thu hót kh¸ch quèc tÕ 2.3.2. Thùc tr¹ng khai th¸c vµ b¶o tån nguån tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D­¬ng 2.3.2.1. Thùc tr¹ng khai th¸c vµ b¶o tån víi c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, lÔ héi truyÒn thèng: Di tÝch lÞch sö v¨n hãa vµ lÔ héi chiÕm tû träng lín trong nguån tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n cña tØnh H¶i D­¬ng. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng t¸c tu bæ vµ t«n t¹o c¸c di tÝch ngµy cµng ®­îc nhµ n­íc vµ nh©n d©n quan t©m (viÖc tu bæ th«ng quan c¸c ch­¬ng tr×nh tu bæ quèc gia vµ nguån vèn nh©n d©n ®ãng gãp c«ng ®øc). C¸c di tÝch tiªu biÓu cña tØnh ®­îc tu bæ vµ t«n t¹o kh¸ hoµn chØnh c¸c h¹ng môc chÝnh cña di tÝch, hÖ thèng di tÝch xÕp h¹ng quèc gia b­íc ®Çu ng¨n chÆn ®­îc nguy c¬ xuèng cÊp, ®ang tõng b­íc ph¸t huy, hÖ thèng nhµ b¶o tµng, truyÒn thèng, t­ëng niÖm ®­îc x©y dùng n©ng cÊp ®Ó l­u gi÷, b¶o qu¶n vµ tr­ng bµy. Cæ vËt t¹i c¸c di tÝch ®· vµ ®ang ®­îc kiÓm kª khoa häc. Di s¶n v¨n ho¸ phi vËt thÓ ®· ®­îc tæng ®iÒu tra, nhËn diÖn tõng b­íc ®­îc phôc håi truyÒn nghÒ . Nh÷ng lo¹i h×nh ®­îc ph¸t huy tèi ®a lµ nghÖ thuËt cæ truyÒn: xiÕc, móa rèi n­íc, h¸t chÌo, h¸t ca trï, chÇu v¨n…®· cã kÕ ho¹ch l­u truyÒn trong ®êi sèng nh©n d©n nh»m phôc vô c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, gi¸o dôc truyÒn thèng vµ gãp phÇn vµo c«ng cuocj ph¸t triÓn du lÞch. C«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc vµ ph¸t huy di s¶n v¨n ho¸ trªn ®Þa bµn tØnh trong nh÷ng n¨m qua ®­îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh coi träng, nhÊt lµ tuyªn truyÒn trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, tæ chøc héi th¶o chuyªn ®Ò, tr­ng bµy chuyªn ®Ò b¶o tµng vµ nhµ truyÒn thèng. NghÖ thuËt cæ truyÒn nh­ rèi n­íc, h¸t ca trï, h¸t chÌo ®­îc tæ chøc th­êng xuyªn t¹i c¸c lÔ héi vµ c¸ cuéc liªn hoan khu vùc vµ quèc gia. C¸c di tÝch xÕp h¹ng quèc gia vµ cÊp tØnh ®ang trë thµnh mét thiÕt chÕ gi¸o dôc truyÒn thèng lÞch sö-v¨n ho¸ ngoµi nhµ tr­êng ®Ò tæ chøc lÔ héi truyÒn thèng hµng n¨m, b¶o tån vµ ph¸t huy ®­îc nhiÒu lo¹i h×nh v¨n ho¸ phi vËt thÓ ®­îc gãp phÇn qu¶ng b¸ réng r·i vÒ tØnh H¶i D­¬ng víi b¹n bÌ trong vµ ngoµi n­íc. C¸c di tÝch träng ®iÓm cña tØnh nh­ C«n S¬n, KiÕp B¹c, ChÝ Linh B¸t Cæ, §Òn Cao An L¹c (ChÝ Linh), khu An Phô_KÝnh Chñ, §×nh HuÒ Tr× (Kinh M«n), v¨n miÕu Mao §iÒn, khu di tÝch §¹i danh y TuÖ TÜnh (CÈm Giµng)…®ang tõng b­íc trë thµnh nh÷ng s¶n phÈm v¨n ho¸ du lÞch phôc vô trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Bªn c¹nh ®ã, ngµnh du lÞch ®· ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ qu¶ng b¸ b»ng nguån ng©n s¸ch tõ ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc gia vÒ du lÞch vµ ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng, H¶i D­¬ng ®· ®­a h×nh ¶nh du lÞch cña m×nh ®Õn víi c¸c n­íc qua c¸c ch­¬ng tr×nh: lÔ héi C«n S¬n_KiÕp B¹c, hµnh tr×nh gèm Chu §Ëu, lÔ h«i L­ìng Quèc Tr¹ng Nguyªn M¹c §Ünh Chi, móa rèi n­íc Ninh Giang. C¸c tæ chøc c¸ nh©n ®· ®Çu t­ x©y dùng c¸c dÞch vô, nhµ hµng, kh¸ch s¹n xung quanh c¸c khu di tÝch gãp phÇn x©y dùng c¸c ®iÓm du lÞch nªn ®· thu hót ®­îc hµng ngh×n l­ît kh¸ch ®Õn víi c¸c lÔ héi truyÒn thèng hµng n¨m, l­îng kh¸ch ngµy mét ®«ng, dÞch vô ngµy mét hoµn chØnh, thu nhËp ng­êi d©n còng ngµy mét t¨ng. Sè l­îng di tÝch ®­a vµo khai th¸c vµ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch chiÕm tû lÔ 44% vµ ®· cã nh÷ng ®ãng gãp kh«ng nhá vÒ ph¸t triÓn du lÞch cho tØnh. Tuy nhiªn, viÖc khai th¸c c¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ phôc vô ph¸t triÓn du lÞch còng cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh: - Tµi nguyªn di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ kh«ng chØ do ngµnh v¨n ho¸ vµ ngµnh du lÞch qu¶n lý mµ cßn do c¸c ®Þa ph­¬ng cã c¸c di tÝch ®ã trùc tiÕp qu¶n lý nªn khi ph¸t triÓn du lÞch t¹i c¸c ®iÓm nµy th­êng cã c¸c m©u thuÉn n¶y sinh: ngµnh v¨n ho¸ muèn b¶o tån c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ t¹i c¸c di tÝch lÞch sö, nh­ng khi ®­a vµo khai th¸c phôc vô du lÞch do ý thøc cña du kh¸ch ch­a cao nªn v« t×nh hoÆc cè ý lµm biÕn ®æi c¶nh quan di tÝch, lµm « nhiÔm m«i tr­êng… - Sù m©u thuÇn gi÷a c¸c ngµnh v¨n ho¸ vµ kinh tÕ: §ã lµ hiÖn t­îng x©m ph¹m di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh ®· diÔn ra tiªu biÓu lµ viÖc khai th¸c ®¸ ë khu vùc nói ®¸ thuéc huyÖn Kinh M«n, c¸c di tÝch: khu vùc xung quanh ®éng Hµm Long, hang §èc TÝt…®· bÞ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh næ m×n khai th¸c gÇn dã, ph¸ huû c¶nh quan cña di tÝch. - C«ng t¸c quy ho¹ch tiÓn hµnh cßn chËm ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu tu bæ, chèng xuèng cÊp cña c¸c di tÝch, lµm ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tµi nguyªn. - ViÖc ®­a c¸c di tÝch lÞch sö, di tÝch c¸ch m¹ng vµo phôc vô du lÞch cßn h¹n chÕ ch­a t­¬ng xøng víi gi¸ trÞ cña sù kiÖn. - VÒ viÖc b¶o tån vµ khai th¸c tµi nguyªn v¨n ho¸ phi v¹t thÓ (c¸c lÔ héi truyÒn thèng, nghÖ thuËt d©n gian) cßn h¹n chÕ, ch­a xøng tÇm víi gi¸ trÞ vµ tµm vãc, nhiÒu nghÖ nh©n cao tuæi vµ søc yÕu, cuéc sèng cßn nhiÒu khã kh¨n ë mét sè lÜnh vùc nh­ h¸t ca trï, h¸t ®èi, h¸t trèng qu©n, rèi n­íc…Bëi vËy nguy c¬ mai mét c¸c nghÒ nµy rÊt lín. Bªn c¹nh ®ã viÖc t«n vinh c¸c nghÖ nh©n cßn ch­a ®­îc kÞp thêi, TØnh ch­a cã chÝnh s¸ch, c¬ chÕ khai th¸c tµi n¨ng vµ kinh nghiÖm cña c¸c nghÖ nh©n nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho hä phæ biÕn, b¶o tån vµ chuyÓn giao tµi s¶n v¨n ho¸ mµ hä ®ang n¾m gi÷. 2.3.2.2. Thùc tr¹ng khai th¸c vµ b¶o tån lµng nghÒ truyÒn thèng. Du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng ®· vµ ®ang nhËn ®­îc nhiÒu sù quan t©m trªn kh¾p c¶ n­íc, nhiÒu lµng nghÒ ®· ®­îc kh«i phôc vµ trë thµnh ®iÓm du lÞch hÊp dÉn. Lµng nghÒ truyÒn thèng cña H¶i D­¬ng còng kh«ng n»m ngoµi sù ph¸t triÓn ®ã. Kh¸ch du lÞch ®· ®Õn th¨m quan vµ rÊt chó ý ®Õn s¶n phÈm thñ c«ng truyÒn thèng cña c¸c lµng nghÒ ë H¶i D­¬ng, ®ã lµ c¸c s¶n phÈm thªu ren Xu©n NÎo, ch¹m kh¸c gç §ång Giao, vµng b¹c Ch©u Khª, ch¹m kh¾c ®¸ KÝnh Chñ, m©y tre ®an Quèc TuÊn … Tuy nhiªn, vÊn ®Ò ®Çu t­ cho c¸c lµng nghÒ ®Ó khai th¸c phôc vô du lÞch hiÖn nay ch­a ®­îc nhiÒu. Sau mét thêi gian dµi bÞ c¬ chÕ thÞ tr­êng lµm cho mai mét, mét sè lµng nghÒ ®· ®­îc phôc håi vµ ph¸t triÓn nh­ng phÇn lín chØ chó träng ®Õn kh©u s¶n xuÊt s¶n phÈm chø ch­a ®­îc ®Çu t­ thµnh s¶n phÈm du lÞch hoµn chØnh. §a sè c¸c lµng nghÒ ch­a cã ®iÓm ®ãn du kh¸ch, vµ giíi thiÖu s¶n phÈm; kÕt cÊu h¹ tÇng (®­êng giao th«ng, ®iÖn, vÖ sinh m«i tr­êng) cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp. C«ng t¸c b¶o tån ch­a ®­îc coi träng, c¶nh quan lµng nghÒ nhiÒu n¬i bÞ ®« thÞ ho¸ mét c¸ch thiÕu quy ho¹ch vµ lén xén, c¸c di tÝch ®Òn chïa, ®×nh lµng qu¸ cò kü hoÆc s¬ sµi. Do vËy l­îng kh¸ch du lÞch ®Õn lµng nghÒ kh«ng ®¸ng kÓ, s¶n phÈm lµng nghÒ ®Õn víi kh¸ch du lÞch ph¶i th«ng qua c¸c quÇy hµng l­u niÖm t¹i nh÷ng ®iÓm dõng ch©n du lÞch vµ c¸c khu du lÞch; hiÖu qu¶ kinh doanh lµng nghÒ ch­a cao. ch­¬ng III : mét sè gi¶i ph¸p nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n ®Ó phôc vô ph¸t triÓn du lÞch tØnh H¶i d­¬ng 3.1. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trong viÖc khai th¸c du lÞch ®èi víi nh÷ng tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n ë H¶i D­¬ng. TiÒm n¨ng tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n ë H¶i D­¬ng lµ rÊt lín. Tuy nhiªn do nhiÒu nguyªn nh©n, tiÒm n¨ng nµy ch­a ®­îc khai th¸c mét c¸ch t­¬ng xøng cho môc ®Ých ph¸t triÓn du lÞch. 1. HiÖn cßn nhiÒu di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ Ýt ®­îc ®­a vµo c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞchcô thÓ ®Ó b¸n vµ giíi thiÖu cho kh¸ch, tõ mét sè di tÝch lÞch sö lín. Sù trïng lÆp trong hµnh tr×nh du lÞch võa g©y lªn sù nhµm ch¸n cho kh¸ch vµ ®ã lµ lý do v× sao mµ kh¸ch kh«ng muèn quay trë l¹i víi c¸c tour du lÞch nµy mét lÇn n÷a. Do ®ã kh¸ch du lÞch hµng n¨m kh«ng nhiÒu, thêi gian l­u tró còng nh­ doanh thu cßn thÊp, sù ®ãng gãp cña du lÞch trong c¬ cÊu GDP cßn khiªm tèn,s¶n phÈm du lÞch ch­a ®a d¹ng, ®Æc s¾c. Nh÷ng di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ ®­îc khai thacs cho ho¹t ®éng du lÞch, tham quan, nghiªn cøu th­êng lµ c¸c di tÝch cã kiÕn tróc ®Æc s¾c, cßn c¸c di tÝch ®­îc khai th¸c cho nhu cÇu tÝn ng­ìng chñ yÕu lµ c¸c di tÝch næi tiÕng vµ linh thiªng, cßn c¸c di tÝch nhá ë c¸c ®Þa ph­¬ng th× hÇu nh­ Ýt ®­îc chó ý ®Õn. Do vËy, viÖc b¶o tån ®Ó khai th¸c cho ho¹t ®éng du lÞch còng thËt khã kh¨n, c¸c di tÝch ®ang cã nguy c¬ bÞ xuèng cÊp nghiªm träng. 2. Mét thùc tr¹ng kh¸c cña du lÞch H¶i D­¬ng nãi chung vµ du lÞch nh©n v¨n nãi riªng lµ ®éi ngò h­íng dÉn viªn, nh÷ng ng­êi tæ chøc h­íng dÉn tham quan, thuyÕt minh, giao tiÕp tr¶ lêi nh÷ng c©u hái cña kh¸ch t¹i di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ ch­a thùc sù ®Çu t­ kiÕn thøc chuyªn m«n ®Ó t¹o nªn tÝnh hÊp dÉn khi thuyÕt minh cho kh¸ch du lÞch. §ång thêi hä còng ch­a ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ kiÕn thøc vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô h­íng dÉn du lÞch nªn còng gÆp nhiÒu h¹n chÕ. 3. KÕt cÊu h¹ tÇng, c¬ së vËt chÊt phôc vô cho sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng du lÞch t¹i c¸c khu di tÝch lÞch sö ®· ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ nh­ng ch­a ®¸p øng ®­îc mét c¸ch ®Çy ®ñ yªu cÇu ph¸t triÓn du lÞch. HÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, kh¸ch s¹n, nhµ hµng, c¸c c¬ së vui ch¬i gi¶i trÝ, c¸c dÞch vô bæ sung ®Ó phôc vô cho kh¸ch du lÞch cßn h¹n chÕ c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. 4. Ta thÊy s¶n phÈm du lÞch cña c¸c khu di tÝch cßn kh¸ nghÌo nµn ch­a t¹o ra ®­îc s¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o vµ mang ®Æc thï riªng. C¸c vËt phÈm vµ c¸c ®å l­u niÖm mang dÊu Ên v¨n hãa cña H¶i D­¬ng cßn thiÕu v¾ng trªn thÞ tr­êng kh¸ch du lÞch. 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng hiÖu qu¶ khai th¸c vµ b¶o tån tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D­¬ng. 3.2.1. Gi¶i ph¸p vÒ huy ®éng vèn Mét nh÷ng khã kh¨n hµng ®Çu mµ du lÞch H¶i D­¬ng gÆp ph¶i vµ rÊt khã gi¶i quyÕt ®ã lµ thu hót nguån vèn ®Ó tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc cô thÓ sau: - TiÕn hµnh x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ vµ chi tiÕt cho ph¸t triÓn du lÞch H¶i D­¬ng. - C«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa. - X©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ h¹ tÇng phôc vô du lÞch. - C«ng t¸c b¶o vÖ m«i tr­êng vµ thùc hiÖn du lÞch bÒn v÷ng. §©y lµ c«ng viÖc nÕu thùc hiÖn thµnh c«ng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ niÒm tin cho c¸c nhµ du lÞch. Nh­ng nã ®ßi hái mét nguån vèn kh«ng nhá. §Ó t¹o ®­îc nguån vèn trong ph¸t triÓn du lÞch, ngoµi viÖc tranh thñ nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc, tØnh vµ mét sè bé phËn cã liªn quan hç trî ®Çu t­ ph¸t triÓn du lÞch vµ ho¹t ®éng b¶o tån c¸c di tÝch ®­îc xÕp h¹ng quèc gia, cßn cã thÓ huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån kh¸c: - TØnh cÇn cã chÝnh s¸ch më cöa khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc c¸ nh©n tham gia vµo ho¹t ®éng ®Çu t­, kinh doanh du lÞch. CÇn cã nh÷ng ­u tiªn cho ®èi t­îng nµy trong viÖc vay vèn ng©n hµng ®Ó ®Çu t­ trong c¸c lÜnh vùc x©y dùng vµ kinh doanh c¸c c¬ së ¨n uèng, l­u tró, nhµ hµng kh¸ch s¹n, c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ. - Kªu gäi c¸c tæ chøc c¸ nh©n gãp vèn theo kiÓu ®ãng gãp cæ phÇn. C¸c nhµ ®Çu t­ sÏ trë thµnh cæ ®«ng trong dù ¸n khi nã ®­îc ®­a vµo ho¹t ®éng kinh doanh nhËn l·i theo møc ®ãng gãp. - Huy ®éng nguån vèn tõ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc b»ng ph­¬ng ¸n "®æi ®Êt lÊy c«ng tr×nh". §èi víi ph­¬ng ¸n nµy, c¸c nhµ ®Çu t­ sÏ dïng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng kinh doanh du lÞch ®æi lÊy quyÒn sö dông ®Êt l©u dµi ®Ó kinh doanh vµo lÜnh vùc hä mong muèn. TØnh cÇn cã nh÷ng ph­¬ng ¸n c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh trong viÖc së h÷u ®Êt ®ai 1 c¸ch nhanh chãng, tr¸nh sù s¸ch nhiÔu ®èi víi nhµ ®Çu t­. - Ph­¬ng ¸n huy ®éng vèn tõ chÝnh hiÖu qu¶ kinh doanh du lÞch. TØnh cÇn dµnh mét phÇn lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch vµo t¸i ®Çu t­ cho du lÞch. §©y cã lÏ lµ biÖn ph¸p huy ®éng vèn sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ tÝch cùc vµ bÒn v÷ng h¬n. V× vËy, viÖc cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Èy m¹nh kinh doanh du lÞch, qu¶n lý du lÞch trë nªn cÊp b¸ch víi tØnh ®Ó lµm sao du lÞch cã thÓ ®øng trªn ®«i ch©n cña m×nh. 3.2.2. Gi¶i ph¸p t«n t¹o vµ tu bæ di tÝch. 3.2.2.1. C«ng viÖc chung cña c«ng t¸c b¶o tån vµ t«n t¹o tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n. Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n cã vai trß quan träng trong hÖ thèng l·nh thæ du lÞch, lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho ho¹t ®éng du lÞch. NÕu ®­îc khai th¸c cã quy ho¹ch tèt, cã khoa häc th× võa ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao võa cã thÓ sö dông hiÖu qu¶ kinh tÕ thu ®­îc quay l¹i ®Çu t­ cho lÜnh vùc b¶o tån vµ t«n t¹o. V× vËy viÖc b¶o tån, t«n t¹o tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n víi viÖc ®em chóng ra khai th¸c phôc vô du lÞch trong sù quan hÖ t­¬ng hç cã quan hÖ t­¬ng hç víi nhau. Do vËy ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n th× c«ng viÖc chung cña c«ng t¸c b¶o tån vµ t«n t¹o lµ: - KiÓm kª toµn bé tµi nguyªn nh©n v¨n bao gåm c¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸, c¸c phong tôc tËp qu¸n, c¸c lÔ héi, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng... - §¸nh gi¸ chung vÒ mÆt kiÕn tróc b»ng c¸ch ®Ò nghÞ xÕp h¹ng theo tiªu chuÈn quèc gia vµ thµnh phè. - Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cô thÓ vÒ b¶o tån vµ t«n t¹o. 3.2.2.2. §èi víi c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa - Th­êng xuyªn kiÓm tra hiÖn tr¹ng cña c¸c di tÝch vµ b¸o c¸o víi cÊp qu¶n lý cã tr¸ch nhiÖm liªn quan. - TiÕn hµnh tu söa th­êng xuyªn ®èi víi c¸c di tÝch bÞ xuèng cÊp hoÆc cã dÊu hiÖu cã thÓ bÞ xuèng cÊp. Trong qu¸ tr×nh nµy, cÇn ph¶i hÕt søc thËn träng, cÇn cã sù tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c chuyªn gia ®Çu ngµnh trong lÜnh vùc chuyªn m«n, tr¸nh hiÖn t­îng khi tu söa lµm mÊt ®i nh÷ng gi¸ trÞ ban ®Çu cña di tÝch. - X©y dùng c¸c nhµ tr­ng bµy hiÖn vËt, bæ sung di tÝch b»ng hiÖn vËt gèc, tµi liÖu phô cã gi¸ trÞ lÞch sö, nghÖ thuËt khoa häc. - Nhanh chãng hoµn thiÖn quy ho¹ch chi tiÕt c¸c di tÝch trong viÖc b¶o tån vµ t«n t¹o chóng v× môc ®Ých du lÞch - T¨ng c­êng quü ®Êt vµ khu«n viªn c©y xanh phï hîp ®Ó lµm ®Ñp thªm c¸c c¶nh quan vµ b¶o ®¶m søc chøa cña c¸c di tÝch vÒ mÆt quy m«. - Xö lý nghiªm minh c¸c hµnh vi x©m h¹i ®Õn di tÝch, c¸c hµnh vi lÊn chiÕm ®Êt ®ai trong khu di tÝch, hµnh vi trém c¾p ®å cæ. 3.2.2.3. §èi víi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. HiÖn nay trªn ®Þa bµn tØnh cã mét sè lµng nghÒ ho¹t ®éng rÊt hiÖu qu¶ trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn lµ lµng nghÒ ch¹m kh¾c ®¸ KÝnh Chñ, lµng vµng b¹c Ch©u Khª…. Cßn hÇu hÕt c¸c lµng nghª kh¸c th× cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n do t¸c ®éng cña thÞ tr­êng. Thùc tÕ trªn ®· ®Æt ra cho tØnh c¸c yªu cÇu sau: - TØnh cÇn x¸c ®Þnh râ hÖ thèng c¸c loµng nghÒ trªn ®Þa bµn, t×m hiÓu vÒ lÞch sö vµ s¶n phÈm c¸c lµng nghÒ trªn ®Þa bµn, t×m hiÓu vÒ lÞch sö vµ s¶n phÈm c¸c lµng nghÒ nh»m b¶o tån vµ ph¸t huy ®­îc gi¸ trÞ cña lµng nghÒ. - X¸c ®Þnh ®Çu ra cho s¶n phÈm cña c¸c lµng nghÒ mét c¸ch v÷ng ch¾c. §ång thêi ®Þnh h­íng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm cña lµng nghÒ, gióp t×m chç ®øng trªn thÞ tr­êng. - X¸c ®Þnh thÕ m¹nh vµ h¹n chÕ cña c¸c lµng nghÒ. Tõ ®ã t×m ra c¸c biÖn ph¸p ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng vµ thÕ m¹nh, kh¾c phôc nh÷ng mÆt h¹n chÕ ®Ó hoµn thiÖn s¶n phÈm, ®¸p øng cao nhÊt nhu cÇu cao nhÊt cña ng­êi tiªu dïng. ViÖc kh«i phôc vµ b¶o tån cÇn ®­îc tiÕn hµnh qua nhiÒu b­íc víi nhiÒu ph­¬ng ¸n kh¸c nhau ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ tæng hîp vµ cao nhÊt cho môc tiªu b¶o tån. Qóa tr×nh b¶o tån vµ kh«i phôc lµng nghÒ truyÒn thèng lµ mét qu¸ tr×nh cÇn nhiÒu thêi gian, c«ng søc, tiÒn b¹c, cã rÊt nhiÒu khã kh¨n cÇn cã sù kÕt hîp gi÷a chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng víi c¸c cÊp c¸c ngµnh cña thµnh phè, c¸c ban ngµnh cã liªn quan. 3.2.3. Gi¶i ph¸p ®µo t¹o ®éi ngò h­íng dÉn viªn theo ®oµn vµ t¹i c¸c ®iÓm du lÞch cã ®ñ n¨ng lùc vµ phÈm chÊt. Trong qu¸ tr×nh tæ chøc Tour du lÞch th× dÞch vô h­íng dÉn lu«n ®ãng vai trß quan träng. Du kh¸ch cÇn nh÷ng th«ng tin ®­îc truyÒn ®¹t tõ h­íng dÉn viªn mét c¸ch phong phó víi nh÷ng h­íng dÉn viªn t­ liÖu mµ hä thu n¹p sÏ t¹o hån cho nh÷ng lêi giíi thiÖu, thuyÕt minh tr­íc khi kh¸ch du lÞch t¹o sù hÊp dÉn kh¸ch khi tham quan vµ t×m hiÓu c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Víi h­íng dÉn viªn chuyªn nghiÖp t¹i c¸c doanh nghiÖp du lÞch cã thÓ tù bæ sung kiÕn thøc nh­ng cÇn cã nh÷ng líp båi d­ìng chuyªn m«n do c¸c chuyªn gia di tÝch ®¶m nhiÖm. §Ó cã ®­îc kiÕn thøc kh¸i l­îc, kiÕn thøc “ngän” trong qu¸ tr×nh h­íng dÉn du lÞch theo ch­¬ng tr×nh du lÞch cã néi dung tham quan, nghiªn cøu, hµnh lÔ… t¹i c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa ë H¶i D­¬ng. §iÒu nµy rÊt cÇn thiÕt qua thùc tÕ ®éi ngò h­íng dÉn viªn chuyªn nghiÖp hiÖn nay, sù thiÕu hôt tri thøc lÞch sö, v¨n hãa, ®Þa lÝ cña h­íng dÉn viªn sÏ lµm gi¶m sù hÊp dÉn cña chuyÕn du lÞch song còng cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o h­íng dÉn viªn t¹i c¸c di tÝch v× c«ng viÖc ®ßi hái ®éi ngò nµy ph¶i cã kiÕn thøc vÒ lÞch sö v¨n hãa, kiÕn thøc vÒ di tÝch kh¸ v÷ng ch¾c ®Ó cã thÓ giíi thiÖu cho nh÷ng ®èi t­îng kh¸ch kh¸c nhau kÓ c¶ nh÷ng kh¸ch cã nhu cÇu nghiªn cøu chø kh«ng chØ tham quan. H­íng dÉn viªn du lÞch theo ®oµn sÏ lµ ng­êi tiÕp xóc, g¾n bã víi mäi thµnh viªn trong ®oµn. H¶i D­¬ng lµ m¶nh ®Êt giµu tµi nguyªn nh©n v¨n bëi thÕ muèn ph¸t triÓn tèt du lÞch v¨n hãa cña thµnh phè th× viÖc ®µo t¹o h­íng dÉn viªn hiÓu biÕt, th«ng th¹o vÒ v¨n hãa b¶n ®Þa lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt, h­íng dÉn viªn ph¶i héi tô c¸c yÕu tè sau: + Tr×nh ®é tinh th«ng vµ nghiÖp vô h­íng dÉn: H­íng dÉn viªn ph¶i phôc vô ®oµn kh¸ch, th«ng th¹o c¸c tuyÕn ®iÓm du lÞch, sù hiÓu biÕt vÒ v¨n hãa, lÞch sö, nghÖ thuËt, am t­êng nh÷ng th«ng tin vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, thêi sù trong n­íc vµ quèc tÕ. + Tr×nh ®é th«ng th¹o ngo¹i ng÷ cña h­íng dÉn viªn lµ ch×a khãa më nh÷ng kho tµng kiÕn thøc cña nh©n lo¹i, lµ ph­¬ng tiÖn truyÒn ®¹t th«ng tin ®Õn víi ®oµn kh¸ch. + Tinh thÇn vµ sù nhiÖt t×nh phôc vô kh¸ch hµng lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù ph¸t triÓn vµ tån t¹i cña doanh nghiÖp trong ph¹m vi hÑp vµ cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch víi nghÜa réng. Mét chuyªn gia du lÞch n­íc ngoµi ®· viÕt: “ Mét hµnh tr×nh du lÞch hoµn h¶o ®­îc h­íng dÉn bëi mét h­íng dÉn viªn tåi cã thÓ dÉn tíi thÊt b¹i. Mét tour du lÞch hoµn h¶o dÉu cã mét trôc trÆc ban ®Çu nh­ng ®oµn kh¸ch cß ®­îc mét h­íng dÉn viªn giái, vÉn cã ®iÒu kiÖn ®Ó dÉn tíi thµnh c«ng” ViÖc ®µo t¹o ®éi ngò h­íng dÉn viªn t¹i c¸c di tÝch cã vai trß quan träng v× hä kh«ng chØ ph¶i cã yªu cÇu cña mét h­íng dÉn viªn nãi chung mµ hä ph¶i th«ng hiÓu vÒ gi¸ trÞ nhiÒu mÆt liªn quan ®Õn c¸c di tÝch ®Ó phôc vô tèt cho c«ng viÖc vµ ®em l¹i ch÷ tÝn cho kh¸ch hµng, gãp phÇn ph¸t triÓn v¨n hãa H¶i D­¬ng, qua ®ã b¶o vÖ gi¸ trÞ ch©n chÝnh cña di tÝch. 3.2.4. X©y dùng c¬ së h¹ tÇng ®Õn c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Thµnh phè H¶i D­¬ng cÇn dµnh vèn ®Çu t­ cã hiÖu qu¶, t¹o m«i tr­êng kinh tÕ thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ du lÞch nãi riªng trªn ®Þa bµn thµnh phè. VÊn ®Ò quan träng lµ cÇn ®Çu t­ vµ n©ng cÊp c¸c c¬ së h¹ tÇng v× ®iÓm tham quan du lÞch dï cã hÊp dÉn ®Õn mÊy nh­ng c¬ së phôc vô du lÞch yÕu kÐm còng kh«ng thu hót ®­îc nhiÒu du kh¸ch. VÒ m¹ng l­íi giao th«ng: CÇn n©ng cÊp dÇn c¸c trôc ®­êng dÉn vµo c¸c di tÝch ®­îc thuËn lîi, x©y dùng c¸c bÕn ®ç xe ®Ó phôc vô cho viÖc ®i ®Õn c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, c¸c lµng nghÒ ®­îc dÔ h¬n. HÖ thèng giao th«ng vËn t¶i: cÇn ®­îc ®Çu t­ hoµn thiÖn, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng ®­êng liªn th«n, liªn x· lµ m¹ch nèi c¸c ®iÓm tµi nguyªn quan träng. Mét sè n¬i bÞ xuèng cÊp nghiªm träng, h¬n n÷a l¹i qu¸ hÑp kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tiÕp nhËn c¸c lo¹i xe du lÞch lín tõ 35 ®Õn 45 ghÕ ngåi. V× vËy thµnh phè cÇn kÕt hîp víi huyÖn, c¸c nhµ ®Çu t­ gióp ®ì c¸c x· më réng hÖ thèng ®­êng nµy ®Ó kÞp thêi ®­a vµo phôc vô ho¹t ®éng du lÞch. VÒ th«ng tin liªn l¹c: HiÖn nay hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c cña tØnh t­¬ng ®èi ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng m¹ng ®iÖn ho¹i cè ®Þnh. Tuy nhiªn trong xu h­íng ph¸t triÓn míi cña c«ng nghÖ th«ng tin, ®Æc biÖt sö dông ®iÖn di ®éng vµ m¹ng Internet ë tØnh ch­a ph¸t triÓn m¹nh. §Ó b¾t kÞp víi xu h­íng ph¸t triÓn chung, tØnh cÇn nªn khuyÕn khÝch vµ t¸c ®éng c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô di ®éng t¨ng c­êng c¸c tr¹m phñ sang, c¶i thiÖn chÊt l­îng dÞch vô. VÒ hÖ thèng b­u ®iÖn: nh»m ®¸p øng yªu cÇu th«ng tin nhanh, chÝnh x¸c, kÞp thêi víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ x· héi. B­u côc c¸c huyÖn, cÇn ph¶i t¨ng c­êng hiÖn ®¹i hãa h¬n. HÖ thèng ®iÖn, n­íc, y tÕ: cña tØnh ph¸t triÓn t­¬ng ®èi nh­ng míi chØ ®¸p øng ®­îc phÇn nµo sinh ho¹t cña nh©n d©n trong tØnh. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho du lÞch ph¸t triÓn cña kinh tÕ x· héi. B­u côc c¸c huyÖn, cÇn ph¶i t¨ng c­êng hiÖn ®¹i hãa hÖ thèng nµy, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng sinh ho¹t. ChÊt l­îng n­íc cßn thÊp kh«ng ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn vµ kh«ng ®ñ tiªu chuÈn phôc vô du lÞch. V× vËy, tØnh nªn coi viÖc gi¶i quyÕt n­íc s¹ch lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch hµng ®Çu. T¹i c¸c khu du lÞch còng nh­ t¹i c¸c x· cÇn x©y dùng nhµ m¸y xö lÝ n­íc th¶i sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt, tr¸nh t×nh tr¹ng th¶i n­íc vµo c¸c kªnh m­¬ng, ao hå g©y « nhiÔm nh­ hiÖn nay. VÒ c¬ së l­u tró: §Ó thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch du lÞch kÐo dµi thêi gian l­u tró ®Þa ph­¬ng cña hä, viÖc cÊp b¸ch hµng ®Çu cña du lÞch lµ t¨ng c­êng hÖ thèng c¬ së l­u tró theo h­íng: - Söa sang vµ n©ng cÊp c¸c nhµ nghØ hiÖn cã vÒ quy m« vµ møc ®é trang bÞ tiÖn nghi ®ñ ®iÒu kiÖn phôc vô kh¸ch du lÞch néi ®Þa vµ h­íng phôc vô kh¸ch du lÞch Quèc tÕ. - Kªu gäi c¸c nhµ ®Çu t­, x©y dùng míi c¸c kh¸ch s¹n ®ñ chØ tiªu . VÒ c¬ së ¨n uèng: Nh÷ng nhµ hµng ¨n uèng hiÖn nay hÇu hÕt ®Òu t¹i trung t©m thÞ trÊn huyÖn. VÒ quy m«, chÊt l­îng th× chØ ®¸p øng ®­îc “tiªu chuÈn b×nh d©n”. V× vËy, tØnh cÇn cã biÖn ph¸p cô thÓ sau: - Kªu gäi ®Çu t­ x©y dùng t¹i c¸c nhµ hµng träng ®iÓm cã c«ng suÊt phôc vô nhiÒu kh¸ch trong mét lóc. - Trong viÖc x©y dùng c¸c nhµ hµng nªn chó träng ®Õn viÖc t¹o c¶nh quan gÇn gòi víi thiªn nhiªn, mang tÝnh quª h­¬ng nh­ng ®ång thêi ph¶i ®¶m b¶o tuyÖt ®èi tiªu chuÈn vÖ sinh an toµn thùc phÈm. - X©y dùng mét sè nhµ hµng ®Æc s¶n, víi thùc ®¬n phong phó kÕt hîp gi÷a nghÖ thuËt Èm thùc ®Þa ph­¬ng víi mét sè h×nh thøc nghÖ thô©t d©n gian truyÒn thèng. - §èi víi c¸c quËn, huyÖn cÇn ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng b»ng nh÷ng c¸ch sau: + C¬ chÕ qu¶n lÝ chÝnh s¸ch mÒm máng ­u tiªn cho c¸c doanh nghiÖp vµ nh©n d©n trong vïng ®Çu t­ kinh doanh du lÞch nh­ ­u tiªn thuÕ hoÆc vay vèn l·i suÊt thÊp. + Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ ®Êt ®ai nh­ cÊp ®Êt mÆt b»ng cho doanh nghiÖp kinh doanh vµ nh©n d©n ®Þa ph­¬ng cã thÓ cho thuª víi gi¸ rÎ hoÆc trong nh÷ng th¸ng ®Çu kinh doanh kh«ng lÊy tiÒn thuª xe. + Cuèi cïng nhµ n­íc ph¶i cÊp ®iÖn, cÊp n­íc s¹ch x©y dùng c¬ së dÞch vô lµ hÕt søc cÊp b¸ch t¹i nh÷ng ®Þa ph­¬ng cã di tÝch lÞch sö v¨n hãa bëi v× chØ khi nµo c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn, c¬ së dÞch vô ®¸p øng th× míi thu hót ®­îc ®«ng ®¶o du kh¸ch ®Õn víi di tÝch lÞch sö v¨n hãa. 3.2.5. Gi¶i ph¸p tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ cho c¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n ë H¶i D­¬ng §Ó phÊn ®Êu ®Èy nhanh viÖc x©y dùng H¶i D­¬ng trë thµnh mét trung t©m du lÞch cña ®Êt n­íc ë miÒn B¾c, ®Þnh h­íng vµ ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i nghØ d­ìng, du lÞch v¨n hãa ®ång thêi lµ ®Çu mèi tiÕp nhËn, trung chuyÓn kh¸ch du lÞch quèc tÕ, ph¸t triÓn du lÞch g¾n víi ®¶m b¶o an ninh quèc phßng, gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc… ngµy cµng hÊp dÉn du kh¸ch. V× vËy tØnh cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng b¸, xóc tiÕn du lÞch víi nh÷ng néi dung cô thÓ sau: 1. N©ng cao nh©n thøc vÒ ph¸t triÓn du lÞch, hiÓu ®óng vµ râ vÞ trÝ quan träng, tÝnh chÊt tæng hîp ®a ngµnh, x· héi hãa cao cïng víi lîi Ých kinh tÕ- x· héi to lín cña ph¸t triÓn du lÞch. Tuyªn truyÒn cho nh©n d©n, kh¸ch du lÞch trong n­íc vÒ tiÒm n¨ng du lÞch H¶i D­¬ng, nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc, nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch vµ h­íng ®Çu t­ ph¸t triÓn. 2. B»ng nhiÒu h×nh thøc tuyªn truyÒn gi¸o dôc cho mäi tÇng líp nh©n d©n, mäi cÊp, ngµnh vÒ ph¸t triÓn du lÞch ®i ®«i víi viÖc b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn, tµi nguyªn nh©n v¨n, m«i tr­êng sinh th¸i mµ thµnh phè chóng ta cã, lµm phong phó thªm nguån tµi nguyªn nµy. 3. Tæ chøc thùc hiÖn qu¶ng b¸ réng r·i vÒ h×nh ¶nh H¶i D­¬ng víi kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi n­íc trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng cña trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp du lÞch ®Çu t­, tù qu¶ng c¸o vµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiÕp thÞ khai th¸c thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, ph¸t hµnh nhiÒu Ên phÈm cho kh¸ch l÷ hµnh quèc tÕ. 4. Kh«ng ngõng n©ng cÊp chÊt l­îng, ®a d¹ng hãa s¶n phÈm du lÞch. Thùc hiÖn qu¶ng b¸ b»ng chÊt l­îng, b»ng s¶n phÈm vµ b»ng gi¸ c¶. §èi víi ho¹t ®éng du lÞch liªn quan ®Õn di tÝch lÞch sö v¨n hãa nªn tiÕn hµnh nh÷ng ho¹t ®éng sau: * N©ng cao nhËn thøc cña c¸c doanh nghiÖp vµ cña thµnh phè vÒ viÖc tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ cho du lÞch ®Õn c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. * T¨ng c­êng qu¶ng b¸ trªn ®µi truyÒn h×nh vµ c¸c t¹p chÝ, b¸o, m¹ng th«ng tin ra n­íc ngoµi. X©y dùng chuyªn môc du lÞch trªn ®µi truyÒn h×nh H¶i D­¬ng vµ ®µi truyÒn h×nh trung ­¬ng vµ giíi thiÖu vÒ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa cña H¶i D­¬ng. * Biªn so¹n vµ ph¸t hµnh c¸c Ên phÈm vÒ du lÞch H¶i D­¬ng ®Ó giíi thiÖu vÒ con ng­êi vµ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n vµ tù nhiªn cña thµnh phè víi nh÷ng th«ng tin cô thÓ vÒ c¸c ®iÓm l­u tró, hÖ thèng c¸c ®iÓm tham quam du lÞch, c¸c ®iÓm vui ch¬i gi¶i trÝ, c¸c v¨n phßng t­ vÊn vµ h«ng tÞn du lÞch. Cã thÓ phèi hîp víi c¸c ngµnh giao th«ng vËn t¶i ®Ó cung cÊp miÔn phÝ trªn c¸c lé tr×nh ®Õn H¶i D­¬ng nh÷ng tµi liÖu chØ dÉn vµ th«ng tin s¬ l­îc liªn quan dÕn thµnh phè. * Xóc tiÕn viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn rréng r·i c¸c lo¹i phim, ¶nh, ®Üa CD… bao gåm c¸c t­ liÖu du lÞch nh­ lÞch sö v¨n hãa, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, c¸c di tÝch, c¸c danh lam th¾ng c¶nh, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, c¸c lÔ héi cæ truyÒn… ®Ó giíi thiÖu víi du kh¸ch trong n­íc vµ quèc tÕ. Nh÷ng th«ng tin nµy kh«ng nh÷ng lµ rÊt bæ Ých cho du kh¸ch mµ cßn cÇn thiÕt cho c¸c nhµ ®Çu t­, c¸c nhµ nghiªn cøu n­íc ngoµi muèn t×m hiÓu vÒ thµnh phè. * TËn dông c¸c c¬ héi thuËn lîi ®Ó tham gia héi nghÞ, héi th¶o, héi chî quèc tÕ ®Ó cã ®iÒu kiÖn tiÕp thÞ , tuyªn truyÒn, qu¶ng b¸ cho du lÞch H¶i D­¬ng. NÕu cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cã thÓ më v¨n phßng th«ng tin t¹i c¸c thÞ tr­êng du lÞch lín nh­: Trung Quèc, Ch©u ¢u, Ch©u MÜ ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng du lÞch l÷ hµnh vµ xóc tiÕn viÖc tiÕp thÞ ®Õn c¸c di tÝch lÞch bsö v¨n hãa ®­îc nhanh vµ hiÖu qu¶. §Èy m¹nh ho¹t ®éng Marketing vµo viÖc qu¶ng b¸ cho du lÞch tham quan, nghiªn cøu c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa sÏ t¹o ®µ thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn toµn ngµnh du lÞch. Trªn c¬ së ®ã chóng ta kh¼ng ®Þnh r»ng trong nh÷ng n¨m tíi du lÞch tØnh sÏ ®¹t møc t¨ng tr­ëng cao h¬n, xøng tÇm víi nh÷ng tiÒm n¨ng du lÞch cña tØnh. 3.2.6. Cã sù tham gia cña céng ®ång ®Þa ph­¬ng vµo viÖc khai th¸c du lÞch ®èi víi c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Ngµnh du lÞch hiÖn nay ®ang tõng b­íc ph¸t triÓn th× bªn c¹nh viÖc nhµ n­íc ban hµnh chÝnh s¸ch khuyÕn ®Çu t­ th× mçi ng­êi d©n còng ph¶i cã ý thøc ®ãng gãp nh»m gi÷ g×n vµ khai th¸c c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa phôc vô cho du lÞch thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “Nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm”. ë c¸c di tÝch phôc vô cho ho¹t ®éng du lÞch t©m linh lµ chñ yÕu th× c¸c nghi lÔ , thñ tôc ®ãn tiÕp kh¸ch, më cöa mêi kh¸ch vµ nh©n d©n cßn nhiÒu long tong. Mét sè ®iÓm d©n c­ ®Þa ph­¬ng nhÊt lµ c¸c tÇng líp thanh thiÕu niªn tô tËp quanh nh÷ng khu di tÝch ®«ng ng­êi nhÊt lµ c¸c Ô héi ë c¸c di tÝch cã nh÷ng hµnh vi, c©u nãi kh«ng v¨n hãa ¶nh h­ëng lín tíi kh«ng khÝ linh thiªng cña lÔ héi. ChÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn l­u t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy. ë c¸c di tÝch nhÊt lµ khi cã lÔ héi ®Ó h¹n chÕ nh÷ng tiªu cùc gióp ng­êi d©n cã ®­îc niÒm vui vµ lßng tin khi tham gia c«ng ®øc tu bæ di tÝch còng nh­ khi ®ang d©ng h­¬ng t¹i c¸c di tÝch. C¸c c¬ quan chøc n¨ng vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng nªn vµo cuéc s¸t sao h¬n, nhanh chãng vµ cã biÖn ph¸p dÑp bá ¨n xin, trÎ lang thang ë c¸c khu di tÝch, phèi hîp víi c¸c ®¬n vÞ an ninh vµ nh©n d©n ph¸t hiÖn, xö lÝ kÞp thêi viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cê b¹c nh¾c nhë viÖc ®Æt hßm c«ng ®øc ®óng chç ë c¸c ®iÓm tÝn ng­ìng vµ h¹n chÕ ho¹t ®éng chÌo kÐo, t¹o m«i tr­êng kh«ng lµnh m¹nh t¹i c¸c di tÝch. Do vËy viÖc tuyªn truyÒn qu¶ng b¸, n©ng cao nhËn thøc vÒ du lÞch víi d©n c­ ®Þa ph­¬ng di tÝch lÞch sö v¨n hãa rÊt quan träng. HiÓu ®­îc ý nghÜa cña viÖc khai th¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa cho ho¹t ®éng du lÞch, hä míi cã ý thøc b¶o vÖ c¶nh quan vµ tµi nguyªn du lÞch. ®éi ngò c¸n bé, l·nh ®¹o ®Þa ph­¬ng vµ ban qu¶n lý di tÝch nªn ®­a thªm ch­¬ng tr×nh vÒ lÞch sö ®Þa lý cña ®Þa ph­¬ng vµo c¸c tr­êng häc ®Ó nhÊn m¹nh h¬n vÒ tÝnh lÞch sö cña di tÝch ®Ó phôc vô tèt h¬n cho ho¹t ®éng du lÞch. KÕt luËn H¶i D­¬ng lµ mét c¸i n«i cña nÒn nÒn v¨n ho¸ l©u ®êi cña d©n téc ViÖt Nam. LÞch sö hµng ngµn n¨m cña d©n téc ®· ®Ó l¹i cho vïng ®Êt nµy mét tµi s¶n v« cïng quý gi¸ vÒ nguån tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n. Vïng ®Êt nµy g¾n bã víi tªm tuæi vµ sù nghiÖp cña nhiÒu danh nh©n ®Êt ViÖt nh­: TrÇn Nguyªn §¸n, M¹c §Ünh Chi, Chu V¨n An, n¬i sinh ra vµ lín lªn cña ®¹i danh y H¶i Th­îng L·n ¤ng Lª H÷u Tr¸c… §©y còng lµ vïng ®Êt häc cña rÊt nhiÒu lµng nghÒ truyÒn thèng víi nh÷ng s¶n phÈm tinh x¶o ®· tõng næi tiÕng x­a vµ nay nh­ gèm sø Chu §Ëu, Gèm sø CËy.. . Ngoµi ra H¶i D­¬ng cßn næi tiÕng víi nh÷ng danh th¾ng ®Ñp nh­ nói An Phô - KÝnh Chñ, khu danh th¾ng C«n S¬n - KiÕp B¹c, Khu danh th¾ng Ph­îng Hoµng… Víi nguån tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n phong phó nh­ vËy H¶i D­¬ng lµ mét ®iÓm hÑn du lÞch míi cña ®Êt n­íc, víi nh÷ng vÎ ®Ñp tiÒm Èn, hÊp dÉn bªn trong nã t¹o ra. §©y lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn v« cïng thuËn lîi ®Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng du lÞch ph¸t triÓn, ®em l¹i nguån thu kh«ng nhá cho tØnh vµ n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng cña ng­êi d©n. Tuy nhiªn ho¹t ®éng du lÞch cña H¶i D­¬ng cßn nhiÒu h¹n chÕ, ch­a xøng ®¸ng víi tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña nã. C«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n th«ng qua c¸c ho¹t ®éng du lÞch ch­a ®­îc chó ý, c«ng t¸c qu¶ng b¸ tiÕp thÞ vÒ c¸c lo¹i tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n cßn nhiÒu h¹n chÕ, c«ng t¸c më réng thÞ tr­êng ch­a ®­îc chó träng…®· g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch cña tØnh. V× vËy bµi kho¸ luËn phÇn nµo gióp cho ng­êi ®äc cã thÓ hiÓu râ vÒ nh÷ng gi¸ trÞ ®Æc s¾c cña c¸c lo¹i tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D­¬ng, thÊy ®­îc nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc trong ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch, ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p hîp lý ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶. Nh÷ng gi¶i ph¸p nªu trªn còng míi chØ lµ nh÷ng suy nghÜ ban ®Çu dùa trªn viÖc nghiªn cøu thùc tÕ vµ nh÷ng tri thøc khoa häc tÝch luü ®­îc. CÇn cã nh÷ng bæ sung cho ®Çy ®ñ h¬n víi nh÷ng gi¶i ph¸p nµy vµ triÓn khai trong thùc tÕ. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh trong t­¬ng lai kh«ng xa víi nh÷ng thµnh c«ng ®· ®¹t ®­îc còng nh­ c¸c h¹n chÕ ®­îc kh¾c phôc th× ho¹t ®éng du lÞch ®Õn víi c¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n sÏ ngµy cµng s«i ®éng h¬n, khai th¸c cã hiÖu qu¶ h¬n nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña m×nh, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña tØnh nãi riªng vµ cña c¶ n­íc nãi chung. Ch¾c ch¾n c¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n cña tØnh H¶i D­¬ng sÏ lµ niÒm tù hµo cña du lÞch H¶i D­¬ng vµ vïng du lÞch B¾c Bé. Bµi kho¸ luËn lµ c«ng tr×nh tËp d­ît nghiªn cøu khoa häc cña mét sinh viªn n¨m cuèi khoa V¨n ho¸ Du lÞch sÏ cßn nhiÒu h¹n chÕ. Em mong ®­îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c«, c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ qu¶n lý. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ tiÕp thu nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña thÇy c« vµ c¸c ban ®ång nghiÖp. Tªn tµi liÖu tham kh¶o 1. "B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng du lÞch n¨m 2008 vµ ph­¬ng h­íng, môc tiªu, nhiÖm vô n¨m 2009", së v¨n ho¸. thÓ thao vµ du lÞch tØnh H¶i D­¬ng, n¨m 2008. 2. NguyÔn tiÕn c¶nh - NguyÔn ChÝ D­ - TrÇn L©m - NguyÔn B¸ V¨n, "mü thuËnt thêi M¹c", ViÖn Mü thuÈt Hµ Néi 1993 (182 trang). 3. Lª Quúnh Chi, "tæng quan du lÞch", khoa du lÞch - ViÖn §¹i häc Më Hµ Néi, n¨m 2003 (104 trang) 4. Bïi ThÞ XuyÕn, " Nghiªn cøu tµi nguyªn du lÞch tØnh H¶i D­¬ng". LuËn ¸n tiÕn sü khoa häc ®Þa lý - ®Þa chÊt, n¨m 1996. 5. §Òn KiÕp B¹c - Sù tÝch - TruyÒn thuyÕt - Giai tho¹i, Ban qu¶n lý C«n S¬n - KiÕp B¹c n¨m 2000 (24 trang). 6. “H¶i D­¬ng di tÝch vµ danh th¾ng" TËp I, chñ biªn T¨ng B¸ Hoµnh së v¨n ho¸ th«ng tin tØnh H¶i D­¬ng n¨m 1999 (348 trang). 7. T¨ng B¸ Hoµnh, “NghÒ cæ truyÒn" tËp I, Së V¨n ho¸ Th«ng tin H¶i D­¬ng, n¨m 1984 (260 trang). 8. T¨ng B¸ Hoµnh, " NghÒ cæ truyÒn" tËp II, Së V¨n ho¸ Th«ng tin H¶i D­¬ng n¨m 1987 (26) 9. §Æng Huy Huynh - Cao V¨n Sang - Hoµng Minh Khiªn, "ph­¬ng h­íng sö dông, b¶o vÖ, ph¸t triÓn tµi nguyªn vµ m«i tr­êng vïng ChÝ Linh tØnh H¶i H­ng", N¨m 1993. (115 trang) 10. NguyÔn Hoµi Khanh - T¹ Hång Minh - Vò §×nh Liªn - Lª Minh Phông - Høa ThÞ HËu, '' B¸o c¸o hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp vµ b¶o vÖ ®µn cß Chi L¨ng Nam, huyÖn Thanh MiÖn, tØnh H¶i D­¬ng'', Hµ Néi th¸ng t­ n¨m 1996 (trang 34 - 41). 11. Vò Tù LËp ( chñ biªn vµ ®ång t¸c gi¶), "§Þa lý ®Þa ph­¬ng tØnh H¶i H­ng", Ban khoa häc vµ kü thuËt H¶i H­ng n¨m 1983. 12. Chu ViÕt Lu©n, "H¶i D­¬ng thÕ vµ lùc míi trong thÕ kû 21", Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia, n¨m 2004. 13. Th¹ch Ph­¬ng - Lª Trung Vò, " LÔ héi truyÒn thèng ViÖt Nam'', nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, n¨m 1995. 14. NguyÔn ThÞ Minh QuÕ, " LÔ héi cæ truyÒn H¶i D­¬ng", së V¨n ho¸ Th«ng tin H¶i D­¬ng 1995 (32 trang). 15. Hoµng §øc ThÞnh, " §Æc ®iÓm khÝ hËu tØnh H¶i D­¬ng", Ban khoa häc vµ kü thuËt H¶i H­ng1982 (108 trang). 16. NguyÔn Minh TuÖ, " Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh møc ®é tËp trung di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ theo l·nh thæ trong nghiªn cøu ®Þa lý du lÞch". 17. Nguyªn Minh TuÖ - Vò TuÊn C¶nh - Lª Th«ng - Ph¹m Xu©n HËu - NguyÔn Kim Hång, " §Þa Lý du lÞch", nhµ xuÊt b¶n Thµnh phè Hå ChÝ Minh, n¨m 1996 ( 264 trang). 18. Th«ng b¸o kÕ ho¹ch cña c¸c tr­êng §¹i häc, Hµ Néi sè 2 n¨m 1992 ( 54 trang). 19. Bïi ThÞ XuyÕn, " Nghiªn cøu tµi nguyªn du lÞch tØnh H¶i D­¬ng". LuËn ¸n tiÕn sü khoa häc ®Þa lý - ®Þa chÊt, n¨m 1996. Phô lôc Phôc lôc 1: Danh s¸ch di tÝch ®­îc xÕp h¹ng quèc gia theo ®¬n vÞ huyÖn - thµnh phè. (TÝnh ®Õn ngµy 30/ 06/ 2005) STT Tªn di tÝch §Þa ®iÓm (x·, ph­êng) Néi dung, ý nghÜa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 §Òn KiÕp B¹c C«n S¬n §Òn Cao Chïa Thanh Mai §×nh ChÝ Linh §Òn Sinh - §Òn Ho¸ §Òn Gèm Khu DT Ph­îng Hoµng §Òn Quèc Phô §×nh Nh©n Lý Chïa An Ninh §×nh V¹n Niªn Tõ Vò Th­îng §¸p DT KCH Chu §Ëu §×nh §Çu NghÌ §ån §Òn Long §éng §×nh chïa Vò Th­îng §×nh chïa V¨n X¸ §×nh Vò X¸ Chïa §éng Ngä Chïa Minh Kh¸nh Chïa Hµo X¸ Chïa C¶ §×nh L«i §éng §Òn Ngäc Hoa §Òn An LiÖt Chïa §ång Neo §×nh Thuý L©m §Òn Tõ H¹ §×nh chïa Ngäc Lé Chïa An LiÖt §éng KÝnh Chñ §×nh HuÒ Tr× §Òn Ng­ Uyªn §Òn An Phô §éng Hµm Long - T©m Long - §èc TÝt Hang chïa Mé §×nh chïa Khuª BÝch §×nh Ninh X¸ §×nh chïa An Thuû Chïa Linh øng - CÇu ®¸ Hµ Trµng §×nh §ång Quan Néi §×nh X¹ S¬n §Òn Thiªn Kú Chïa Muèng §×nh chïa D­ìng Th¸i §×nh kiªn Lao Chïa Linh Quang §×nh L­¬ng X¸ Chïa Kh¸nh Quang §×nh §µo L©m §×nh §«ng §×nh Kim Trang §×nh chïa Gia Cèc §×nh Thñ Ph¸p §×nh §¹o Ph¸i §×nh §ç L©m Th­îng §×nh §ç L©m H¹ §×nh §oµn L©m vµ l¨ng mé §ç U«ng §Òn Tõ X¸ §µn ThiÖn NghÌ Gia Cèc MiÕu th«n §oµn Khu DT §inh V¨n T¶ §×nh ®Òn chïa B¶o S¸i §Òn ®×nh S­ît §×nh chïa §ång Niªn §×nh Ngäc Uyªn §×nh Tù §«ng §Òn Qu¸t §×nh Ph­¬ng §iÕm Khu DT NguyÔn ChÕ NghÜa §×nh §Òn chïa §ång Bµo §Òn Vµng §×nh An T©n MiÕu Chî Cèc §Òn §­¬i Chïa D©u §×nh LiÔu Trµng §×nh §ång T¸i §×nh Qu¸n §µo §×nh V« L­îng §×nh Tr×nh X¸ §×nh Cao D­¬ng §×nh Bïi X¸ H¹ MiÕu Lai CÇu §×nh H¹ Bæng §Òn Cuèi Chïa §«ng §­¬ng Chïa Phóc Diªn Chïa Kh¸nh Linh MiÕu Ph¹m X¸ §×nh Quúnh G«i §×nh Ngäc L©m Chïa Nghi Khª Chïa §«ng Cao §×nh TrÞnh Xuyªn §×nh Bå D­¬ng §×nh Cóc Bå §×nh §ç X¸ Chïa H­ng Long MiÕu lª V¨n §×nh Chïa Ch©u Khª §×nh Mé Tr¹ch Nhµ thê Hä Nh÷ §Òn chïa CËy §×nh Cao X¸ §×nh Nh©n KiÖt Chïa Phó Khª MiÕu §an Loan Mé Ph¹m §×nh Hæ + LÇu B×nh Th¬ §×nh M¹c X¸ §×nh Bïi X¸ §×nh Ngäc Côc Chïa Nghiªm Quang §Òn X­a V¨n MiÕu trÊn H¶I D­¬ng §×nh chïa Kim Quan §×nh Quý D­¬ng §Òn Bia Chïa V¨n Thai §×nh chïa Cao X¸ §×nh Kim §«i §×nh MËu DuyÖt §×nh Th¹ch Lçi §×nh Tr¹m Néi §×nh chïa Phó Léc Chïa Trµ La Chïa §×nh §an Trµng Chïa Th¸i Lai Nhµ thê hä Ph¹m H­ng §¹o - ChÝ Linh Céng Hoµ - ChÝ Linh An L¹c - ChÝ Linh Hoµng Hoa Th¸m - ChÝ Linh Nh©n HuÖ - ChÝ Linh Lª Lîi - ChÝ Linh Thµnh Cæ - ChÝ Linh V¨n An - ChÝ Linh ChÝ Minh - ChÝ Linh TT Nam S¸ch - Nam S¸ch An B×nh - Nam S¸ch TT Nam S¸ch -Nam S¸ch Nam Hång - Nam S¸ch Th¸i T©n -Nam S¸ch Hîp TiÕn - Nam S¸ch Nam Hång -Nam S¸ch Nam T©n -Nam S¸ch ¸i Quèc - Nam S¸ch ¸i Quèc - Nam S¸ch ¸i Quèc - Nam S¸ch TiÒn TiÕn -Thanh Hµ TT Thanh Hµ - Thanh Hµ Thanh X¸ - Thanh Hµ T©n An - Thanh Hµ T©n An - Thanh Hµ Thanh An - Thanh Hµ Thanh H¶i - Thanh Hµ TiÒn TiÕn -Thanh Hµ Thanh S¬n - Thanh Hµ T©n An - Thanh Hµ T©n ViÖt - Thanh Hµ Thanh H¶i -Thanh Hµ Ph¹m MÖnh -Kinh M«n An Phô - Kinh M«n Long Xuyªn - Kinh M«n An Sinh - Kinh M«n Minh T©n - Kinh M«n T©n D©n - Kinh M«n Th­îng QuËn - Kinh M«n Quang Trung - Kinh M«n T©n D©n - Kinh M«n Th¨ng Long - Kinh M«n Quang Trung - Kinh M«n Quang Trung - Kinh M«n Hoµng S¬n - Kinh M«n Ngò Phóc - Kim Thµnh §¹i §øc- Kim Thµnh Kim §Ýnh - Kim Thµnh Kim L­¬ng - Kim Thµnh Kim §Ýnh -Kim Thµnh §oµn Tïng - Thanh MiÖn Thanh Tïng - Thanh MiÖn Lam S¬n - Thanh MiÖn Tø C­êng -Thanh MiÖn §oµn KÕt -Thanh MiÖn Ph¹m Kha - Thanh MiÖn Ph¹m Kha -Thanh MiÖn Ph¹m Kha -Thanh MiÖn Thanh Tïng -Thanh MiÖn §oµn KÕt -Thanh MiÖn Thanh Giang - Thanh MiÖn Thanh Giang - Thanh MiÖn Tø C­êng _ Thanh MiÖn Thanh Tïng -Thanh MiÖn Quang Trung -TP H¶i D­¬ng Ph¹m Ngò L·o -TP H¶i D­¬ng Thanh B×nh - TP H¶i D­¬ng ViÖt Hßa-TP H¶i D­¬ng Ngäc Ch©u - TP H¶i D­¬ng CÈm Th­îng - TP H¶i D­¬ng YÕt Kiªu - Gia Léc Ph­¬ng H­ng - Gia Léc TT Gia Léc - Gia Léc Gia Xuyªn - Gia Léc Gia T©n - Gia Léc Gia Kh¸nh -Gia Léc Gia Kh¸nh Gia Léc Thèng NhÊt - Gia Léc NhËt T©n- Gia Léc T©n H­ng - Gia Léc Thèng Kªnh - Gia Léc T©n TiÕn - Gia Léc Thèng NhÊt -Gia Léc Gia L­¬ng - Gia Léc Gia Kh¸nh - Gia léc Lª Lîi -Gia Léc Hoang DiÖu -Gia Léc Minh Quang - Gia Léc TT Gia Léc - Gia Léc Minh §øc - Tø Kú T©n Kú - Tø Kú Ph­îng Kú - Tø Kú Ngäc S¬n - Tø Kú T©n Kú - Tø Kú T©n Kú - Tø Kú T©n Kú - Tø Kú §«ng Xuyªn - Ninh Giang NghÜa An - Ninh Giang Hång Phong - Ninh Giang KiÕn Quèc - Ninh Giang øng Hße - Ninh Giang H­ng Long - Ninh Giang Quang H­ng -Ninh Giang Thóc Kh¸ng -B×nh Giang T©n Hång - B×nh Giang Th¸i Häc -B×nh Giang Long Xuyªn - B×nh Giang Th¸i Hßa - B×nh Giang Hïng Th¾ng - B×nh Giang Th¸i Häc - B×nh Giang Nh©n QuyÒn - B×nh Giang Nh©n QuyÒn - B×nh Giang Thóc Kh¸ng - B×nh Giang Nh©n QuyÒn - B×nh Giang CÈm S¬n - CÈm Giµng CÈm Vò - CÈm Giµng CÈm §iÒn - CÈm Giµng CÈm §iÒn - CÈm Giµng Kim Giang - CÈm Giµng T©n Tr­êng - CÈm Giµng CÈm V¨n - CÈm Giµng CÈm V¨n - CÈm Giµng Cao An - CÈm Giµng CÈm Hoµng -CÈm Giµng CÈm H­ng- CÈm Giµng Th¹ch Lçi - CÈm Giµng CÈm V¨n - CÈm Giµng CÈm Vò - CÈm Giµng CÈm §Þnh - CÈm Giµng CÈm §Þnh _ CÈm Giµng §øc ChÝnh – CÈmGiµng L­¬ng §iÒn - CÈm Giµng CÈm Vò - CÈm Giµng LÞch Sö Danh th¾ng LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖthuËt Danh th¾ng KiÕn tróc nghÖ thuËt Danh th¾ng LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö Kh¶o cæ LÞch sö LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö Danh th¾ng LÞch sö LÞch sö LÞch sö Danh th¾ng Danh th¾ng LÞch sö LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt KiÕn tróc nghÖ thuËt KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö KiÕn tróc nghÖ thuËt KiÕn tróc nghÖ thuËt KiÕn tróc nghÖ thuËt LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö LÞch sö Phô Lôc 2: NghÒ cæ truyÒn H¶i D­¬ng STT Tªn nghÒ §Þa Ph­¬ng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 34 35 36 B¸nh ®Ëu xanh H¶i D­¬ng Tr¹m kh¾c ®¸ KÝnh Chñ M¾m R­¬i Lß vÞt §«ng Phan Gèm Quao ChiÕu Hµ §«ng – Thanh Hµ V¶i Thóy L©m Hång Lôc – LiÔu Trµng- Kh¾c v¸n in Thªu Xu©n DÎo §ãng dµy da Tam L©m Bón §«ng C©n §an chµi l­íi H¹ B× Tr¹m kh¾c gç §ång Giao ChØ Phó Khª L­îc v¹c Nãn Mao §iÒn Bét läc Quý D­¬ng Gèm sø CËy Thî Vµng b¹c Ch©u Khª GiÇn, sµng ThÞ Tranh R­îu Phó Léc Thî lµm dÊu Nga Hoµng C©n B¸i D­¬ng B¸nh ®a SÆt Nhuém §µi Loan Gi­êng ch«ng tre Bïi X¸ L­îc sõng ®åi måi Hµ X¸ T×m hiÓu mét vïng chÌo §òi Th«ng Vít bét c¸ vµ ­¬ng nu«i c¸ gièng Thóng §an C¸p Thî lµm ®×nh – Cóc Bå NghÒ ®an giËm V¨n DiÖm B¸nh gai Ninh Giang Ph­êng tèi n­íc Bå D­¬ng ThÞ x· H¶i D­¬ng Ph¹m MÖnh – Kinh M«n §¹i §øc – Kim Thµnh T©n An – Nam Thanh Phó §iÒn – Nam Thanh 6 x·: HiÖp §øc, Thanh C­êng, Thanh B×nh, Thanh Hång, VÜnh L©p, Tr­êng Thanh – Nam Thanh Thanh S¬n – Nam Thanh T©n H­ng – Tø Kú H­ng §¹o – Tø Kú Hoµng DiÖu – Gia Léc T©n TiÕn – Gia Léc Trïng Kh¸nh – Gia Léc L­¬ng §iÒn – CÈm B×nh Th¸i Häc – CÈm B×nh Th¸i Häc – CÈm B×nh CÈm §iÒn – CÈm B×nh T©n Tr­êng – CÈm B×nh Long Xuyªn – CÈm B×nh Thóc Kh¸ng – CÈm B×nh Thóc Kh¸ng – CÈm B×nh CÈm Vò – CÈm B×nh CÈm V©n- CÈm B×nh Th¹ch Lçi – CÈm B×nh Thóc Kh¸ng – CÈm B×nh Cæ B× - CÈm B×nh Nh©n QuyÒn – CÈm B×nh Th¸i D­¬ng – CÈm B×nh CÈm H­ng – CÈm B×nh §oµn Thµnh – Thanh MiÖn TiÒn Phong – Thanh MiÖn Diªn Hång – Thanh MiÖn KiÕn Quèc – Thanh MiÖn V¨n Giang – Ninh Giang V¨n Giang – Ninh Giang ThÞ TrÊn Ninh Giang Ninh Thä – Ninh Giang Phô lôc 3: C¸c lÔ héi truyÒn thèng cã trong c¸c n¨m ë H¶i D­¬ng Thêi gian (Theo ©m LÞch) Tªn lÔ héi vµ ®Þa ®iÓm Néi dung, nghi thøc Th¸ng giªng tõ mïng 1 ®Õn mïng 4 th¸ng giªng TÕt Nguyªn §¸n ë mäi n¬i trong tØnh §ãn n¨m míi, héi lín nhÊt cña mäi nhµ. §oµn tô gia ®×nh, t×m vÒ dßng hä, tuëng nhí tæ tiªn b»ng ®¹o lý uèng n­íc nhí nguån, thÓ hiÖn t×nh lµng nghÜa xãm, nghÜa thÇy trß. Mïng 3 th¸ng giªng Héi Chïa §éng Ngé, x· TiÒn TiÕn huyÖn Nam Thanh LÔ PhËt Môc ®Ých cÇu léc , cÇu tµi. Mïng 6 th¸ng giªng Héi Chïa Hµo X¸ x· Thanh X¸ huyÖn Nam Thanh Thê PhËt vµ TrÇn Nh©n T«ng cïng 3 c­ sü lµ NguyÔn Nguyªn, NguyÔn Danh vµ Lý §Þnh Khuª cã c«ng kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn. Trß: b¬i ch¶i, nÊu c¬m thi trªn thuyÒn, b¾t vÞt Mïng 6 th¸ng giªng Héi §×nh Cao X¸ x· Th¸i Hßa huyÖn CÈm B×nh Thê t­íng qu©n Ph¹m ChÝ, Ph¹m KhÝ, Ph¹m Minh, cã c«ng ®¸nh giÆc ¢n thêi Hïng V­¬ng thø 6. TÓ t­íng tam vÞ t­íng qu©n Mïng 7 th¸ng giªng Héi ®Òn vµng x· Gia Xuyªn – Gia Léc Thê bµ §µo Dung vµ m6 con trai cña bµ cã c«ng phï Lý C«ng UÈn ®¸nh giÆc gi÷ n­íc. Th¾p h­¬ng t­ëng niÖm. Thi ®¸nh cê ng­êi, kÐo co 12 th¸ng giªng Héi ®×nh V¹n Niªn thÞ trÊn Nam S¸ch Thê NguyÔn Quý Minh cã c«ng dÑp lo¹n gi÷ n­íc thêi Lª Th¸nh T«ng. Trß: X«ng hÖ, vËt. 12 th¸ng giªng Héi chïa D­¬ng Nham ®éng KÝnh Chñ x· Ph¹m MÖnh – Kinh M«n Thê PhËt, Lý ThÇn T«ng vµ HuyÒn Quang. LÔ phËt, v·n c¶nh 15 th¸ng giªng Héi thi ph¸o ®Êt Minh §øc – Tø Kú Thi NÐm ph¸o, cÇu sÊm, cÇu m­a 15 th¸ng giªng Héi ®Òn Qu¸t (YÕt Kiªu) x· YÕt Kiªu – Gia Léc Thê YÕt Kiªu, ng­êi cËn vÒ trung thµnh cña TrÇn H­ng §¹o cã c«ng lín trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Nguyªn lÇn thø 2 vµ 3. R­íc ThÇn, tÕ lÔ. Trß: ®¸nh cê, b¬i ch¶i, thi bÞt m¾t b¾t dª 15 – 17 th¸ng giªng Héi chïa Hµm Long – Minh T©n – Kinh M«n Thê PhËt tam tßa th¸nh mÉu, YÕt Kiªu. LÔ PhËt, t­ëng niÖm, v·n c¶nh 19 – 20 th¸ng Giªng Héi ®×nh chïa Ch©u Khª Thóc Kh¸ng – CÈm B×nh Thêi ®¹i T­íng qu©n Phan Sü ng­êi cã c«ng trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn M«ng thÕ kû 13 vµ L­u Xu©n TÝn ng­êi cã c«ng khëi dùng nghÒ ®óc B¹c. TÕ lÔ vµ r­íckiÖu. Trß thi luéc gµ, bµy m©m cç.CÇu lµm ¨n ph¸t ®¹t may m¾n. 15- 22 th¸ng giªng Héi C«n S¬n x· Céng Hßa – ChÝ Linh Thê Tróc L©m tam tæ, NguyÔn Tr·i, LÔ PhËt, v·n c¶nh. Trß: ®¸nh ®u, ®Êu vËt. H¸t chÌo, héi mét vïng 22 – 25 th¸ng giªng Héi ®Òn Cao – An L¹c – ChÝ Linh Thê 6 anh em hä V­¬ng cã c«ng chèng giÆc Tèng x©m l­îc ë thÕ kû 10. T­ëng niÖm v·n c¶nh. Trß ®Êu vËt 22 th¸ng giªng Héi ®Òn An LiÖt – Thanh H¶i – Thanh Nam Thê ngò vÞ ®¹i v­¬ng: §oµn Th­îng, §µo B¹t, §¨ng LËt, Vùc Lao, Minh Chiªu. Trß ®¸nh vËt, cÇu thïm, b¾t vÞt, h¸t chÌo, ®èt c©y b«ng 26 th¸ng giªng Héi chïa Muèng – Ngò Phóc – Kim Thµnh Thê phËt, tong kinh niÖm phËt. CÇu tµi cÇu léc. Trß ®¸nh tæ t«m, cê ng­êi Mïng 4/2 Héi chïa Cao X¸- Cao An- CÈm B×nh Thê PhËt vµ th©n mÉu TuÊn C«ng §¹i V­¬ng, cã c«ng gi÷ n­íc thêi Hïng V­¬ng. LÔ PhËt, t­ëng niÖm Trß: ®Êu cê ng­êi. Mïng 6/2 Héi ®Òn Ngäc Hoa- Thanh An- Nam Thanh Thê c«ng chóa TrÇn ThÞ Ngäc Hoa, ng­êi con g¸i tµi s¾c thêi LÝ. T­ëng niÖm, tÕ lÔ. Trß: b¬i ch¶i Ngµy 15/2 Héi ®×nh Nh©n LÝ- ThÞ trÊn Nam S¸ch- Nam Thanh Thê: §µo TuÊn L­¬ng, t­íng cña LÝ Nam §Õ cã c«ng ®¸nh giÆc L­¬ng R­íc thÇn, tÕ lÔ. Trß: ®¸nh tæ t«m, ®èt ph¸o b«ng, h¸t ®óm. Ngµy 15/2 Héi ®Òn X­a- CÈm Vò- CÈm B×nh Thê: TuÖ TÜnh vÞ th¸nh thuèc Nam cuèi thÕ kØ 14 cña d©n téc. Th¾p h­¬ng t­ëng niÖm Trß: Thi ®Êu cê ng­êi. Ngµy15- 18/2 Héi V¨n MiÕu Mao §iÒn- CÈm §iÒn- CÈm B×nh Thê Khæng Tö vµ c¸c bËc ®¹i nho T­ëng niÖm d©ng h­¬ng Trß: thi ®Êu cê t­íng, ch¬i tæ t«m. Ngµy 25/2 Héi ®Òn quan lín TuÇn Tranh huyÖn Ninh Giang Thê mét nh©n vËt huyÒn tho¹i coi khóc s«ng Tranh cã nguån gèc tõ mét loµi r¾n. HÇu bang, lÔ b¸i, xin bïa thÎ, xin ch÷a bÖnh. Ngµy 3/3 Héi chïa Thanh Mai Hoµng Hoa Th¸m- ChÝ Linh Thê phËt ph¸p Loa ®Ö nghÞ Tróc L©m tam tæ. LÔ phËt, d©ng h­¬ng. Trß: ®Êu vËt Ngµy 8- 9/3 Héi ®×nh Hµng Giang, ph­êng Quang Trung- thµnh phè H¶i D­¬ng Th¬ t­íng qu©n §inh V¨n T¶ lµ mét trong hai quèc c«ng thÇn thêi Lª vµ hai phu nh©n LÔ d©ng h­¬ng, r­íc kiÖu, tÕ Trß: thi bµy m©m ngò qu¶, h¸ng chÌo, tuång du tiªn, ®Êu vËt, chäi gµ. Ngµy 10/3 Héi ®×nh B¶o Sµi- B×nh Hµn- Thµnh phè H¶i D­¬ng Thê Tiªn Dung c«ng chóa, vî c¶ Chö §ång Tö. R­íc kiÖu, tÕ lÔ Trß: ®¸nh cê t­íng, h¸t chÌo. Ngµy 10/3 Héi ®Òn chïa CËy Long Xuyªn- CÈm B×nh Thê B¶o Phóc ®¹i v­¬ng lµ t­íng cña Hïng DuÖ V­¬ng cã c«ng phï Hïng V­¬ng chèng giÆc nhµ Thôc. Trß: thi b¬i ch¶i. Ngµy 10/3 Héi ®×nh §ång Niªn- ViÖt Hßa- thµnh phè H¶i D­¬ng Thê «ng bµ TrÇn ChÝ vµ NguyÔn ThÞ H­¬ng cïng ba con( TrÇn ThÞ Ph­¬ng, TrÇn Phó, TrÇn MÜ) cã c«ng chèng giÆc L­¬ng thêi TiÒn LÝ. R­íc thÇn,tÕ lÔ. Trß: ®¸nh cê, tæ t«m Ngµy 10/3 Héi ®Òn S­ît- Thanh B×nh- Thµnh phè H¶i D­¬ng Thê Vò C«ng Hùu, ng­êi cã c«ng gi÷ n­íc cuèi thÕ kØ 15. D©ng h­¬ng t­ëng niÖm Trß: kÐo co,®Êu vËt Ngµy 1/4 Héi ®Òn Cao- An Phô- An Sinh- Kinh M«n Thê An Sinh V­¬ng TrÇn LiÔu- th©n phô TrÇn H­ng §¹o Lµ trung t©m tÝn ng­ìng vµ t«n gi¸o cña mét vïng LÔ phËt, v·n c¶nh, cÇu phóc Ngµy 5- 6/5 Héi ®Òn Sinh- Lª Lîi- ChÝ Linh Thê Chu Hao hiÖu lµ Phi Bång t­íng qu©n. D©ng h­¬ng, t­ëng niÖm, v·n c¶nh. Trß : ®¸nh ®u. Ngµy 13- 21/8 Héi ®Òn Gèm- Cæ Thµnh- ChÝ Linh Thê t­íng qu©n Nh©n HuÖ V­¬ng TrÇn Kh¸nh D­ ng­êi cã c«ng lí trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Nguyªn M«ng lÇn thø 2 vµ 3. D©ng h­¬ng t­ëng niÖm Trß: ®ua thuyÒn. Ngµy 15-20/8 Héi ®Òn KiÕp B¹c- H­ng §¹o- ChÝ Linh Thê Trµn H­ng §¹o vµ phu nh©n, hai con g¸i vµ Ph¹m Ngò L·o. TÕ, r­íc, d©ng h­¬ng, t­ëng niÖm Trß: Thñy chiÕn thi b¾t vÞt d­íi s«ng, ®èt ph¸o b«ng. Ngµy 26- 28/8 Héi ®Òn Cuèi thÞ trÊn Gia Léc Thê NguyÔn ChÕ NghÜa vÞ t­íng cña TrÇn H­ng §¹o cã c«ng lín trong chiÕn th¾ng BÆch §»ng chèng qu©n Nguyªn. D©ng h­¬ng, t­ëng niÖm, tÕ lÔ. Trß: ®Êu vËt, dËp næi, ®¸nh gËy, tam cóc, thi lµm cç ®­êng, cç ngò qu¶, cç thÇu, cç tam sinh. Ngµy 20/10 Héi ®×nh §µo L©m- §oµn Tïng-thanh miÖn Thê 4 viªn t­íng thêi tiÒn Lý: Ph¹M V¨n, Th¸i Tö M¹nh, Hoµng C«ng BØnh, Vò C«ng Tr¹ch cã c«ng ®¸nh giÆc L­¬ng b¶o vÖ ®Êt n­íc vµ hi sinh ngµy 20/10 D©ng h­¬ng, t­ëng niÖm Ngµy 23- 30 th¸ng ch¹p TÕt «ng T¸o- C¶ tØnh Cóng c¸ chÐp ®Ó T¸o qu©n chÇu trêi råi th¶ ra s«ng CÇu tµi cÇu léc søc kháe Ngµy 28- 30 th¸ng ch¹p Kh¾p mäi nhµ chuÈn bÞ ®ãn tÕt Trang trÝ nhµ cöa bµy m©m ngò qu¶, s¾m hoa, quÊt, cµnh ®µo, gãi b¸nh ch­ng ChiÒu 30 cóng gia tiªn, mêi tæ tiªn vÒ ¨n tÕt. 24 giê ®ãn giao thõa: cóng giao thõa, c¶ nhµ qu©y quÇn chóc tÕt nhau Môc lôc Lêi c¶m ¬n Tr­íc hÕt, em xin tá lßng c¶m ¬n s©u s¾c tíi tËp thÓ gi¶ng viªn Tr­êng §¹i häc D©n LËp H¶i Phßng dµy c«ng gi¶ng d¹y, t¹o cho em mét m«i tr­êng v¨n hãa – gi¸o dôc lµnh m¹nh. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n TiÕn sÜ NguyÔn Ngäc Kh¸nh – ng­êi thÇy trùc tiÕp tËn t×nh h­íng dÉn, gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Em xin göi lêi c¶m ¬n tíi c¸c c« c¸c chó, c¸c anh chÞ c«ng t¸c t¹i kh¸ch s¹n H÷u NghÞ – C«ng ty Du lÞch H¶i Phßng. §Æc biÖt lµ chó Ph¹m Thµnh Trung – Phã Gi¸m §èc kh¸ch s¹n ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì, cung cÊp t­ liÖu cho em hoµn thµnh khãa luËn. MÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nh­ng do tr×nh ®é cã h¹n vµ vÊn ®Ò nghiªn cøu vÒ giao tiÕp – øng xö kh¸ phøc t¹p nªn bµi khãa luËn kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng khiÕm khuyÕt. RÊt mong ®­îc sù ®ång t×nh vµ gãp ý cña quý thÇy c«. Sinh viªn NguyÔn ThÞ Thoa