Đề tài Vận dụng cặp phạm trù khả năng hiện thực của phép biện chứng duy vật để thấy rõ tình hình phát triển của du lịch Việt Nam từ 1960 - 2010

Lêi më ®Çu Sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt nhiÒu nhµ kinh tÕ ®· nghiªn cøu, ph©n tÝch vµ ph¸t hiÖn du lÞch lµ mät hiÖn t­îng kinh tÕ míi, lµ tiÒm n¨ng nÕu ®­îc khai th¸c tèt sÏ lµ ®éng lùc ®Ó kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ vÒ kinh tÕ do chiÕn tranh ®Ó l¹i. Hä tin t­ëng r»ng du lÞch sÏ t¸c ®éng ®Õn sù duy tr×, më réng mèi quan hÖ kinh tÕ thÕ giíi. Do øng dông thµnh tùu Khoa häc kü thuËt vµo c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c nhau, sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai c¸c n­íc c«ng nghiÖp còng nh­ c¸c n­íc thuéc thÕ giíi thø ba ®Òu b­íc vµo thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ míi. Sau thêi kú kh¾c phôc hËu qu¶ do chiÕn tranh ®Ó l¹i, kinh tÕ ph¸t triÓn víi tèc ®é cao, ®êi sèng d©n c­ ®­îc c¶i thiÖn. Giao th«ng vµ c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng c¬ së ®­îc kh«i phôc, ph¸t triÓn míi. Theo sè liÖu cña tæ chøc du lÞch thÕ giíi n¨m 1950 cã 26,58 triÖu l­ît ng­êi ®i du lÞch sau 10 n¨m 1960 ®· t¨ng lªn 69,3 triÖu. N¨m 1970 cã 165,7 triÖu n¨m 1980 cã 248,2 triÖu n¨m 1990 cã 455,8 triÖu vµ n¨m 1995 lµ 567 triÖu. Thu nhËp vÒ du lÞch cïng thêi gian ®ã lµ 1950 cã 2,1 tû USD, 1960 cã 6,87 tû USD, 1970 cã 17,9 tû USD, 1980 cã 103,2 tû USD, 1990 cã 261 tû USD vµ 1996 lµ 372 tû USD. Sè l­ît ng­êi tham gia hµnh tr×nh du lÞch n¨m 1996 so víi 1950 t¨ng gÇn 22,16 lÇn. Thu nhËp ngo¹i tÖ t¨ng 177 lÇn. Du lÞch ®· thËt sù trë thµnh mét hiÖn t­îng kinh tÕ x· héi. Ho¹t ®éng du lÞch ®­îc coi lµ mét ngµnh kinh tÕ cã hiÖu qu¶ cao. Ngµy nay du lÞch ®· ®­îc x· héi ho¸, ph¸t triÓn ë møc ®é cao vµ trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ. NhiÒu n­íc trªn thÕ giíi ®· ®Æt du lÞch thµnh mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän, lµ quèc s¸ch. Theo «ng G.Lipmen Chñ tÞch WTTC héi ®ång du lÞch thÕ giíi cã 252 triÖu (10,7%) cña tæng sè viÖc lµm trªn thÕ giíi lµ do ngµnh du lÞch t¹o ra vµ 100 triÖu viÖc lµm n÷a sÏ ®­îc t¹o ra trong 10 n¨m tíi. Theo b¸o c¸o cña WTTC tæng thu nhËp cña n¨m 1997 cña ngµnh du lÞch thÕ giíi lµ 3,8 ngh×n tû USD t­¬ng ®­¬ng 10,7% tæng s¶n phÈm quèc d©n (GDP) thÕ giíi. Nh÷ng ®iÒu tr×nh bµy ë trªn gióp chóng ta thÊy ®­îc vai trß cña c«ng nghiÖp du lÞch trong nÒn kinh tÕ quèc d©n tõ ®ã chóng ta suy nghÜ vÒ ph­¬ng h­íng vµ ®æi míi trong cung c¸ch nh»m ph¸t triÓn du lÞch ë n­íc ta . XuÊt ph¸t tõ ®ã ph¹m vi cña viÖc nghiªn cøu lµ trong ph¹m vi hÑp em ®· nghiªn cøu ®Ò tµi: “VËn dông cÆp ph¹m trï kh¶ n¨ng hiÖn thùc cña phÐp biÖn chøng duy vËt ®Ó thÊy râ t×nh h×nh ph¸t triÓn cña du lÞch ViÖt Nam tõ 1960 -2010”. §Ò tµi gåm ba phÇn: PhÇn I: §Æt vÊn ®Ò PhÇn II: C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña t×nh th×nh ph¸t triÓn du lÞch ë n­íc ta (1960 -2010) PhÇn III: KÕt luËn phÇn néi dung 1. C¬ së lý luËn triÕt häc ®­îc sö dông: CÆp ph¹m trï kh¶ n¨ng vµ hiÖn thùc ®­îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a nh÷ng g× hiÖn cã, hiÖn ®ang tån t¹i thùc sù (hiÖn thùc) víi nh÷ng g× hiÖn ch­a cã, nh­ng sÏ cã, sÏ tíi khi cã c¸c ®iÒu kiÖn t­¬ng øng (kh¶ n¨ng). Kh¶ n¨ng nh­ ®· nãi trªn lµ “c¸i hiÖn ch­a cã”. VËy b¶n th©n kh¶ n¨ng cã tån t¹i kh«ng? Cã, song nã lµ mét sù tån t¹i ®Æc biÖt, c¸i sù vËt ®­îc nãi tíi trong kh¶ n¨ng ch­a tån t¹i ®Æc biÖt c¸i sù vËt ®­îc nãi tíi trong kh¶ n¨ng ch­a tån t¹i song b¶n th©n kh¶ n¨ng th× tån t¹i. TÊt c¶ mäi kh¶ n¨ng ®Òu tån t¹i thùc sù, do hiÖn thùc s¶n sinh ra ®Òu h×nh thµnh vµ lín lªn ë ngay trong lßng b¶n th©n hiÖn thùc. Kh¶ n¨ng bao giê còng lµ kh¶ n¨ng thùc tÕ. Tuy tÊt c¶ c¸c kh¶ n¨ng ®Òu lµ kh¶ n¨ng thùc tÕ nh­ng sù h×nh thµnh chóng kh«ng hoµn toµn nh­ nhau. Cã c¸c h×nh thµnh mét c¸ch tÊt nhiªn, cã c¸i l¹i h×nh thµnh mét c¸ch ngÉu nhiªn. V× vËy, tÊt c¶ c¸c kh¶ n¨ng tr­íc hÕt cã thÓ ph©n thµnh kh¶ n¨ng tÊt nhiªn (®­îc g©y nªn bëi c¸c t­¬ng t¸c tÊt nhiªn cña hiÖn thùc vµ kh¶ n¨ng ngÉu nhiªn (®­îc g©y nªn bëi c¸c t­¬ng t¸c ngÉu nhiªn cña hiÖn thùc). §Õn l­ît m×nh kh¶ n¨ng tÊt nhiªn l¹i cã thÓ ph©n thµnh kh¶ n¨ng gÇn vµ kh¶ n¨ng xa. Kh¶ n¨ng gÇn lµ kh¶ n¨ng cã ®ñ hoÆc gÇn ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó tiÒn thµnh hiÖn thùc. Ngoµi c¸c d¹ng kh¶ n¨ng chÝnh trªn ®©y, cßn cã thÓ ph©n c¸c kh¶ n¨ng thµnh kh¶ n¨ng chñ yÕu vµ kh¶ n¨ng thø yÕu, kh¶ n¨ng tèt vµ kh¶ n¨ng xÊu, kh¶ n¨ng thuËn nghÞch vµ kh¶ n¨ng bÊt thuËn nghÞch, kh¶ n¨ng cïng tån t¹i vµ kh¶ n¨ng lo¹i trõ lÉn nhau. Kh¶ n¨ng vµ hiÖn thùc tån t¹i trong mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, kh«ng t¸ch rêi nhau, lu«n lu«n chuyÓn ho¸ lÉn nhau, v× hiÖn thùc ®­îc chuÈn bÞ bëi kh¶ n¨ng cßn kh¶ n¨ng h­íng tíi biÕn thµnh hiÖn thùc trong thùc tÕ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn chÝnh lµ qu¸ tr×nh trong ®ã kh¶ n¨ng biÕn thµnh hiÖn thùc cßn hiÖn thùc nµy v× nh÷ng qu¸ tr×nh ph¸t triÓn néi t¹i cña m×nh l¹i s¶n sinh ra c¸c kh¶ n¨ng míi, c¸c kh¶ n¨ng Êy trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thÝch hîp l¹i biÕn thµnh hiÖn thùc míi... vµ ai thÕ tiÕp tôc m·i, t¹o thµnh mét qu¸ tr×nh v« tËn. Cïng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh ë cïng mét sù vËt cã thÓ tån t¹i mét sè kh¶ n¨ng chø kh«ng ph¶i chØ cã mét kh¶ n¨ng. Ngoµi mét sè kh¶ n¨ng vèn s½n cã ë sù vËt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®· cã nµo ®Êy, khi cã thªm nh÷ng ®iÒu kiÖn míi bæ sung th× sù vËt sÏ xuÊt hiÖn thªm nh÷ng kh¶ n¨ng míi. Víi sù bæ sung thªm ®iÒu kiÖn míi, vÒ thùc chÊt mét hiÖn thùc míi phøc t¹p h¬n ®· xuÊt hiÖn do sù t¸c ®éng qua l¹i cña hiÖn thùc cò víi ®iÒu kiÖn míi võa ®­îc bæ sung. Tõ ®ã lµm cho sè t­¬ng t¸c t¨ng thªm vµ dÉn ®Õn chç lµm t¨ng thªm sè kh¶ n¨ng míi. Ngoµi ra ngay b¶n th©n mçi kh¶ n¨ng còng kh«ng ph¶i lµ kh«ng thay ®æi. T¨ng lªn hoÆc gi¶m ®i tuú thuéc vµo sù biÕn ®æi cña sù vËt trong ®iÒu kiÖn cô thÓ. §Ó mét kh¶ n¨ng nµo ®ã biÕn thµnh hiÖn thùc th­êng cÇn cã kh«ng chØ mét ®iÒu kiÖn mµ lµ mét tËp hîp ®iÒu kiÖn. TËp hîp ®ã ®­îc gäi lµ cÇn vµ ®ñ nÕu cã nã th× kh¶ n¨ng nhÊt ®Þnh biÕn thµnh hiÖn thùc, sù biÕn thµnh hiÖn thùc nhÊt ®Þnh xuÊt hiÖn. Vai trß cña c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan vµ chñ quan trong sù chuyÓn biÕn kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc. Trong giíi tù nhiªn qu¸ tr×nh kh¶ n¨ng biÕn thµnh hiÖn thùc chñ yÕu lµ mét qu¸ tr×nh kh¸ch quan. Nãi "chñ yÕu" lµ trong giíi tù nhiªn kh«ng ph¶i mäi kh¶ n¨ng ®Òu biÕn thµnh hiÖn thùc mét c¸ch tù ph¸t c¶. ë ®©y, cã thÓ ph©n ra ba tr­êng hîp: Thø nhÊt: Lo¹i kh¶ n¨ng mµ ®iÒu kiÖn ®Ó biÕn chóng thµnh hiÖn thùc chØ cã thÓ b»ng con ®­êng tù nhiªn. §ã lµ tr­êng hîp x¶y ra trong qu¸ tr×nh vò trô vµ ®Þa chÊt. Thø hai: Lo¹i kh¶ n¨ng cã thÓ biÕn thµnh hiÖn thùc b»ng con ®­êng tù nhiªn còng nhê sù t¸c ®éng cña con ng­êi. Thø ba: Lo¹i kh¶ n¨ng mµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay nÕu kh«ng cã sù tham gia cña con ng­êi th× kh«ng thÓ biÕn thµnh hiÖn thùc. C¸c kh¶ n¨ng nµy vèn cã ë kh¸ch thÓ, nh­ng ®Ó biÕn chóng thµnh hiÖn thùc cÇn cã nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ hiÖn nay kh«ng thÓ t¹o ra b»ng con ®­êng tù nhiªn. Trong lÜnh vùc x· héi bªn c¹nh c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan kh¶ n¨ng muèn biÕn thµnh hiÖn thùc cÇn cã c¸c ®iÒu kiÖn chñ quan lµ ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi kh¶ n¨ng kh«ng khi nµo nã tù biÕn thµnh hiÖn thùc nÕu kh«ng cã sù tham gia cña con ng­êi. Ho¹t ®éng cã ý thøc cña con ng­êi trong ®êi sèng x· héi cã vai trß hÕt søc to lín trong viÖc biÕn kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc. Nã cã thÓ ®Èy m¹nh hoÆc k×m h·m qu¸ tr×nh biÕn ®æi kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc, cã thÓ ®iÒu khiÓn cho kh¶ n¨ng ph¸t triÓn theo h­íng nµy hay h­íng kh¸c b»ng c¸ch t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn thÝch øng . Kh«ng thÊy râ t¸c dông cùc kú quan träng cña nh©n tè chñ quan trong qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc, chóng ta sÏ m¾c ph¶i sai kÌm h÷u khuynh chÞu bã tay khuÊt phôc tr­íc hoµn c¶nh. Tuy nhiªn, nÕu qu¸ nhÊn m¹nh t¸c dông cña nh©n tè chñ quan, xem th­êng c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan chóng ta sÏ m¾c sai lÇm t¶ khuynh, phiªu l­u m¹o hiÓm. KÕt hîp mét c¸ch ®óng ®¾n t¸c ®éng cña nh©n tè chñ quan víi c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan lµ mét trong nh÷ng ®¶m b¶o cho thµnh c«ng cña chóng ta trong ho¹t ®éng thùc tiÔn. V× hiÖn thùc lµ c¸i tån t¹i thùc sù cßn kh¶ n¨ng lµ c¸i ch­a cã nªn trong ho¹t ®éng thùc tiÔn cÇn dùa vµo hiÖn thùc chø kh«ng thÓ dùa vµo kh¶ n¨ng. Tuy nhiªn nãi nh­ thÕ kh«ng cã nghÜa lµ cã thÓ bá qua, xem th­êng kh¶ n¨ng. V× kh¶ n¨ng biÓu hiÖn khuynh h­íng ph¸t triÓn cña sù vËt trong t­¬ng lai, nªn tuy kh«ng dùa vµo kh¶ n¨ng, nh­ng ta ph¶i tÝnh ®Õn c¸c kh¶ n¨ng ®Ó cã thÓ ®Ò ra chñ tr­¬ng, kÕ ho¹ch hµnh ®éng, cho s¸t ®óng. V× vËy, nhiÖm vô cña nhËn thøc nãi chung cña nhËn thøc khoa häc nãi riªng lµ ph¶i t×m ra, x¸c ®Þnh cho ®­îc kh¶ n¨ng ph¸t triÓn sù v©t. Khi x¸c ®Þnh c¸c kh¶ n¨ng chóng ta cÇn chó ý: + V× kh¶ n¨ng do sù vËt g©y nªn vµ tån t¹i trong sù vËt cho nªn chØ cã thÓ t×m ra c¸c kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña sù vËt ë ngay chÝnh b¶n th©n nã chø kh«ng thÓ ë n¬i nµo kh¸c. + V× kh¶ n¨ng n¶y sinh võa do t¸c dông qua l¹i gi÷a c¸c mÆt kh¸c ë bªn trong cña sù vËt víi hoµn c¶nh bªn ngoµi nªn chØ cã thÓ c¨n cø vµo "t­¬ng quan lùc l­îng" gi÷a c¸c mÆt bªn trong sù vËt vµo sù ph¸t triÓn cña m©u thuÉn néi t¹i trong nã còng nh­ ®iÒu kiÖn bªn ngoµi, trong ®ã sù vËt ®ang vËn ®éng vµ ph¸t triÓn, ®Ó dù kiÕn cho nh÷ng kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña nã. + §Ó tr¸nh sai lÇm trong qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng víi hiÖn thùc cÇn l­u ý ®Õn dÊu hiÖu hÕt søc quan träng ph©n biÖt kh¶ n¨ng víi hiÖn thùc, ®ã lµ: hiÖn thùc lµ c¸i ®· cã, ®· tíi cßn kh¶ n¨ng lµ c¸i hiÖn ch­a cã, hiÖn ch­a tíi. + Do kh¶ n¨ng tån t¹i ngay trong hiÖn thùc, g¾n bã hÕt søc chÆt víi hiÖn thùc nªn sÏ lµ sai lÇm nÕu t¸ch rêi c¸i nä kh¬i c¸i kia. KÕt qu¶ cña sai lÇm ®ã lµ trong ho¹t ®éng thùc tiÔn hoÆc sÏ kh«ng nh×n thÊy kh¶ n¨ng tiÒm n¨ng trong sù vËt, do ®ã kh«ng t¹o ra ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó thóc ®Èy (hoÆc ng¨n c¶n) sù chuyÓn biÕn nµy tuú theo yªu cÇu cña m×nh. + Tuy nhiªn, nÕu qu¸ nhÊn m¹nh tíi mèi liªn hÖ kh¨ng khÝt gi÷a kh¶ n¨ng vµ hiÖn thùc mµ quªn mÊt sù kh¸c biÖt vÒ chÊt gi÷a chóng, lÉn lén c¸i nä víi c¸i kia th× còng sÏ sai lÇm. Sai lÇm nµy sÏ dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ tai h¹i trong ho¹t ®éng thùc tiÔn khi ta dùa lÇm vµo c¸i míi ®ang tån t¹i d­íi d¹ng kh¶ n¨ng chøa ch­a ph¶i lµ hiÖn thùc. VI. Lªnin ®· chØ râ "ng­êi m¸c xÝt chØ cã thÓ sö dông, ®Ó lµm c¨n cø cho chÝnh s¸ch cña m×nh nh­ng sù thËt ®­îc chøng minh râ rÖt vµ kh«ng thÓ chèi c·i ®­îc. - Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña sù vËt, nhiÖm vô cña ho¹t ®éng thùc tiÔn lµ ph¶i tiÕn hµnh lùa chän vµ thùc hiÖn kh¶ n¨ng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô nµy cÇn l­u ý. + V× sù vËt trong cïng mét lóc cã thÓ chøa ®ùng nhiÒu kh¶ n¨ng kh¸c nhau cho nªn trong ho¹t ®éng thùc tiÔn cÇn tÝnh ®Õn mäi kh¶ n¨ng cã thÓ cã, tèt còng nh­ xÊu tiÕn bé còng nh­ l¹c hËu, vµ trªn c¬ së ®ã dù kiÕn c¸c ph­¬ng ¸n hµnh ®éng thÝch øng cho tõng tr­êng hîp cã thÓ x¶y ra. ChØ cã thÓ nh­ vËy míi tr¸nh ®­îc sù bÞ ®éng trong hµnh ®éng. + Trong sè c¸c kh¶ n¨ng hiÖn cã ë sù vËt, tr­íc hÕt cÇn chó ý ®Õn kh¶ n¨ng tÊt nhiªn, ®Æc biÖt lµ c¸c kh¶ n¨ng cÇn t¹o cho nã c¸c ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ. + V× trong x· héi, kh¶ n¨ng kh«ng tù biÕn thµnh hiÖn thùc, mµ cã sù tham gia cña nh©n tè chñ quan, nªn trong lÜnh vùc nµy, tuú theo yªu cÇu cña ho¹t ®éng thùc tiÔn cÇn t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó nh©n tè chñ quan cã thÓ tham gia tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh biÕn ®æi hoÆc ng¨n c¶n sù biÕn ®æi kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc ë ®©y cÇn tr¸nh hai th¸i cùc sai lÇm, hoÆc tuyÖt ®èi ho¸ vai trß cña nh©n tè chñ quan, hoÆc xem th­êng vai trß Êy trong viÖc biÕn ®æi kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc. VËn dông lý luËn triÕt häc M¸c ®Ó ph©n tÝch thùc tr¹ng cña vÊn ®Ò : Tr­íc hÕt ta cÇn ph¶i hiÓu qua vÒ t×nh h×nh vµ xu thÕ ph¸t triÓn du lÞch ë ViÖt Nam. 2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn du lÞch - thùc tr¹ng cña ngµnh du lÞch tõ 1960 * Giai ®o¹n 1960 - 1975 MÆc dï ®­îc coi lµ mét n­íc cã nhiÒu tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn du lÞch, ViÖt Nam tr­íc n¨m 1960 du lÞch ch­a ®­îc tæ chøc vµ ph¸t triÓn. §iÒu kiÖn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn, t×nh tr¹ng chiÕn tranh kÐo dµi, du lÞch kh«ng ®­îc tæ chøc vµ ph¸t triÓn. Du lÞch kh«ng ®­îc tæ chøc vµ ph¸t triÓn do vËy ho¹t ®éng l÷ hµnh còng n»m trong hoµn c¶nh chung. Do ®iÒu kiÖn ®Êt n­íc t¹m bÞ chia c¾t thµnh hai miÒn vµ sù tån t¹i hai chÕ ®é chÝnh trÞ kh¸c nhau. MiÒn B¾c c¸c thµnh phè bÞ chiÕn tranh tµn ph¸, c¸c trung t©m du lÞch ®­îc x©y dùng tõ giai ®o¹n tr­íc nh­ Tam §¶o, Sa Pa bÞ ph¸ huû, c¬ së vËt chÊt cßn l¹i ë §å S¬n, Hµ Néi trong t×nh tr¹ng xuèng cÊp nghiªm träng, ho¹t ®éng du lÞch cho ®Õn n¨m 1960 chØ lµ tù ph¸t. ë MiÒn Nam ngµnh du lÞch cã ®­îc tæ chøc, c¸c trung t©m du lÞch chÝnh: §µ L¹t, Nha Trang, Vòng Tµu, du lÞch néi ®Þa cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn, du lÞch quèc tÕ chØ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ khiªm tèn. Tæng côc du lÞch lµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ë miÒn Nam tr­íc ngµy ®Êt n­íc thèng nhÊt n¨m 1975. C¸c h·ng l÷ hµnh t­ nh©n ®­îc tæ chøc vµ ho¹t ®éng ë quy m« doanh nghiÖp nhá víi chøc n¨ng m«i giíi lµ chÝnh. C¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ho¹t ®éng víi quy m« lín vµ c¸c tour operator lín ch­a xuÊt hiÖn. Ngµy 09 th¸ng 7 n¨m 1960 ChÝnh phñ n­íc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ban hµnh nghÞ ®Þnh 26/CP vÒ viÖc "Thµnh lËp C«ng ty du lÞch ViÖt Nam" ®¸nh dÊu thêi ®iÓm ra ®êi cña ngµnh du lÞch ViÖt Nam. C«ng ty du lÞch ViÖt Nam ®­îc thµnh lËp trùc thuéc Bé Ngo¹i th­¬ng víi mét c¬ së vËt chÊt hÕt søc nghÌo nµn bao gåm mét vµi kh¸ch s¹n cò tõ thêi Ph¸p ®Ó l¹i ®· xuèng cÊp, chØ cã 20 gi­êng cßn ®ñ ®iÒu kiÖn ®ãn kh¸ch du lÞch. C¬ së vËt chÊt kh¸c gÇn nh­ ë con sè b¾t ®Çu. Sè c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµnh du lÞch sau mét n¨m tæ chøc vµ ho¹t ®éng lµ 112 ng­êi, hÇu hÕt kh«ng ®­îc ®µo t¹o nghiÖp vô chuyªn ngµnh. Chøc n¨ng, nhiÖm vô chÝnh cña C«ng ty du lÞch ViÖt Nam lµ ®ãn tiÕp c¸c ®oµn kh¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. NhiÖm vô kinh doanh du lÞch lµ thø yÕu. Cho ®Õn tr­íc ngµy ®Êt n­íc ®­îc th«ng nhÊt ë c¶ hai miÒn chñ yÕu ph¸t triÓn du lÞch néi ®Þa, du lÞch quèc tÕ kÐm ph¸t triÓn. ViÖc tæ chøc cho ng­êi ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi ch­a ®­îc khuyÕn khÝch. Kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam víi sè l­îng Ýt. ë miÒn B¾c, tr­íc n¨m 1975 ch­a bao giê ®¹t ®Õn møc khai th¸c 10.000 kh¸ch quèc tÕ/n¨m. * Giai ®o¹n 1975 - 1986 N¨m 1975 mét sù kiÖn chÝnh trÞ ®Æc biÖt ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam. §Êt n­íc ®­îc thèng nhÊt hoµn toµn sau ngµy 30 - 4 - 1975. Sau ngµy miÒn Nam ®­îc gi¶i phãng lÞch sö ngµnh du lÞch ®· tiÕp thu mét sè c¬ së vËt chÊt chuyªn ngµnh du lÞch tõ c¸c tØnh phÝa nam bao gåm mét hÖ thèng kh¸ch s¹n, nhµ hµng du lÞch ®Æc biÖt lµ ®éi ngò nh©n viªn du lÞch lµnh nghÒ ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n vµ tr­ëng thµnh trong ho¹t ®éng l©u n¨m trong ngµnh du lÞch. Ngµnh du lÞch b¾t ®Çu mét giai ®o¹n míi biÕn chuyÓn vÒ chÊt l­îng. Ngµy 27 - 6 - 1978 Uû ban th­êng vô Quèc héi n­íc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ban hµnh nghÞ quyÕt sè 282/NQ-QH K6 phª chuÈn thµnh lËp Tæng côc du lÞch ViÖt Nam. Ngµy 23 - 01 - 1979 Phñ thñ t­íng ®· ban hµnh NghÞ quyÕt sè 32 CP vÒ viÖc quy ®Þnh nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc bé m¸y cña Tæng côc du lÞch. Tæng côc du lÞch ®­îc thµnh lËp vµ trë thµnh c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc vµ tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch trong c¶ n­íc cã nh÷ng chøc n¨ng, nhiÖm vô chÝnh: - Nghiªn cøu tr×nh chÝnh phñ nh÷ng ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn du lÞch dµi h¹n. - X©y dùng tr×nh chÝnh phñ quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn du lÞch trªn ph¹m vi quèc gia. - Ban hµnh c¸c th«ng t­ cña Ngµnh hoÆc liªn Bé vÒ lÜnh vùc ph¸t triÓn du lÞch - Tæ chøc nghiªn cøu thÞ tr­êng du lÞch quèc tÕ, ®¸nh gi¸ ph©n tÝch ®Ó cã ®Þnh h­íng gióp doanh nghiÖp du lÞch cã ®ñ ®iÒu kiÖn vµ th«ng tin tham gia vµo thÞ tr­êng du lÞch quèc tÕ vµ khu vùc. - §­îc uû quyÒn cña ChÝnh phñ ký hiÖp ®Þnh ph¸t triÓn du lÞch víi c¸c n­îc t¹o ®iÒu kiÖn cho du lÞch ViÖt Nam vµ du lÞch c¸c n­íc kh¸c th©m nhËp lÉn nhau, thóc ®Èy ph¸t triÓn du lÞch hai chiÒu (t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi vµ ng­êi n­íc ngoµi vµo du lÞch ViÖt Nam). - Hç trî c«ng t¸c ®µo t¹o, t­ vÊn c¸c dù ¸n cÊp quèc gia, cÊp ngµnh trong c«ng t¸c nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn du lÞch. - Tæ chøc cho c¸c doanh nghiÖp du lÞch tham gia c¸c tæ chøc du lÞch quèc tÕ vµ khu vùc. Tæng côc du lÞch ®­îc thµnh lËp, ngµnh du lÞch qu¶n lý Nhµ n­íc theo hai cÊp: Ngµnh vµ ®Þa ph­¬ng phèi hîp qu¶n lý theo Ngµnh vµ L·nh thæ. Tuy cã nh÷ng thuËn lîi vÒ mÆt tæ chøc nh­ng giai ®o¹n 1979 - 1986 ho¹t ®éng du lÞch vÉn chØ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ hÕt søc khiªm tèn: §Õn cuèi n¨m 1986 toµn ngµnh khai th¸c vµ phôc vô ®­îc 59.353 l­ît kh¸ch quèc tÕ vµ 474.174 l­ît kh¸ch du lÞch néi ®Þa. Nguyªn nh©n chÝnh lµ sù k×m h·m cña c¬ chÕ qu¶n lý quan liªu bao cÊp tõ m« h×nh qu¶n lý kÕ ho¹ch ho¸ trung t©m. * Giai ®o¹n sau 1986 C«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi trong ®iÒu kiÖn sau m­êi n¨m ®Êt n­íc hoµn toµn thèng nhÊt tuy ®¹t ®­îc nhiÒu th¾ng lîi nh­ng t×nh t×nh thÕ giíi vµ trong n­íc ®ßi hái cÇn cã nh÷ng thay ®æi phï hîp víi thêi ®¹i. NghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam lÇn thø VI kh¼ng ®Þnh ph¶i ®æi míi toµn diÖn. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ më, ViÖt Nam lµ b¹n cña mäi quèc gia trªn thÕ giíi. Nhµ n­íc chÊp nhËn ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc. C¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ míi ®· cã t¸c ®éng m¹nh gióp sù t¨ng tr­ëng vÒ kinh tÕ, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho lùc l­îng lao ®éng n­íc ta víi sè l­îng ®«ng vµ chÊt l­îng tay nghÒ ®­îc ®µo t¹o. Ho¹t ®éng du lÞch thËt sù ®­îc më cöa cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn theo ®óng nhÞp ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ n­¬c ta. C¸c doanh nghiÖp du lÞch ®­îc thµnh lËp víi sè l­îng ngµy mét ®«ng, ®a d¹ng vÒ sè l­îng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau bao gåm: doanh nghiÖp Nhµ n­íc, doanh nghiÖp t­ nh©n, doanh nghiÖp liªn doanh cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, doanh nghiÖp víi 100% vèn n­íc ngoµi. Nhµ n­íc t¹o nh÷ng thuËn lîi nhÊt khuyÕn khÝch c«ng d©n ViÖt Nam ®i du lÞch n­¬c ngoµi. Cã nh÷ng thay ®æi phï hîp t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp du lÞch tiÕp ®ãn kh¸ch du lÞch quèc tÕ: Quy ®Þnh thêi gian tèi thiÓu cÊp viza, hé chiÕu cho kh¸ch du lÞch, ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng, gi¶m tèi thiÓu c¸c thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh, cã chÝnh s¸ch khuyªn khÝch ng­êi ViÖt Nam ®ang sèng ë n­íc ngoµi vÒ th¨m ®Êt n­íc. - C¸c h·ng l÷ hµnh n­íc ngoµi ®· më v¨n phßng ®¹i diÖn ë c¸c trung t©m du lÞch lín: Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh, Nha Trang. C¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c, c¸c c¬ quan §¶ng, §oµn thÓ, còng ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp kinh doanh du lÞch. Ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch ®· thËt sù s«i ®éng vµ thu ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ tèt ®Ñp. Nhµ n­íc tõng b­íc ®· cã nh÷ng quan t©m tæ chøc s¾p xÕp l¹i ngµnh du lÞch. - Ngµy 31 - 3 - 1990 Héi ®ång Nhµ n­íc ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 244-Q§ vÒ viÖc thµnh lËp Bé v¨n ho¸ th«ng tin - thÓ thao vµ du lÞch. - Th¸ng 12 - 1991 c¨n cø vµo nghÞ quyÕt cña Quèc héi, ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp Bé th­¬ng m¹i vµ Du lÞch. - Th¸ng 10 - 1992 c¨n cø vµo NghÞ quyÕt cña quèc héi kho¸ 9, ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 05/CP vÒ viÖc thµnh lËp Tæng cô du lÞch. Ngµy 27 - 12 -1992 ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 20/CP quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ tæ chøc bé m¸y cña Tæng côc du lÞch trong ®ã nªu râ: "Tæng cô du lÞch chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi c¸c ho¹t ®éng du lÞch trong ph¹m vi c¶ n­íc, bao gåm ho¹t ®éng vÒ du lÞch cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¬ quan ®oµn thÓ, tæ chøc x· héi, c«ng d©n ViÖt Nam vµ ng­êi n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam". §Õn n¨m 1997 du lÞch ViÖt Nam ®· cã mèi quan hÖ hîp t¸c du lÞch víi trªn 800 h·ng cña 50 n­íc kh¸c nhau trªn thÕ giíi. Tæng côc du lÞch ký hiÖp ®Þnh hîp t¸c víi 12 n­íc. Du lÞch ViÖt Nam ®· trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc du lÞch thÕ giíi WTO tõ n¨m 1981, lµ thµnh viªn cña hiÖp héi du lÞch vïng Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng tõ n¨m 1989. Tham gia hiÖp héi du lÞch ASEAN (ASEANTA) n¨m 1995. Du lÞch ViÖt Nam còng tÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng du lÞch khu vùc nh­: tham gia héi nghÞ tiÓu vïng c¸c n­íc s«ng Mªk«ng hîp t¸c ph¸t triÓn du lÞch. Tham gia hîp t¸c du lÞch ®­êng bé Th¸i Lan - §«ng D­¬ng gi÷a ba n­íc: ViÖt Nam - Lµo - Th¸i Lan. ThÞ tr­êng du lÞch cã nh÷ng ®Æc thï riªng so víi thÞ tr­êng hµng ho¸. Du kh¸ch th­êng ë rÊt xa c¸c ®Þa ®iÓm du lÞch, thiÕu nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn chuyÕn ®i cña m×nh. Th«ng tin vÒ c¬ së l­u tró, vÒ khÝ hËu cña ®Þa ®iÓm du lÞch, th«ng tin vÒ phong tôc. C¸c ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch còng nh­ ho¹t ®éng l÷ hµnh diÔn biÕn rÊt phøc t¹p, cã tÝnh quy luËt nh­ng lu«n biÕn ®éng vµ chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau. KÕt qu¶ cña hiÖn t­îng nµy l¹i lµ nguyªn nh©n thÊt b¹i hoÆc thµnh c«ng cña hiÖn t­îng kh¸c. Mèi quan hÖ logic, nh©n - qu¶ ®­îc biÓu hiÖn mét c¸ch t­¬ng ®èi. Muèn t×m ra b¶n chÊt mét hiÖn t­îng cÇn ph¶i ph©n tÝch mét c¸ch khoa häc m«i quan hÖ h÷u c¬, t¸c ®éng, ¶nh h­ëng cña nhiÒu nh©n tè phô. MÆt kh¸c, viÖc øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc qu¶n lý vµo thùc tiÔn kinh doanh còng rÊt phøc t¹p vµ ®a d¹ng, nÕu kh«ng c©n nh¾c kü sÏ gÆp ph¶i rñi ro hoÆc thÊt b¹i... Do vËy, viÖc nghiªn cøu ®ßi hái ph¶i thÊy ®­îc mèi quan hÖ h÷u c¬, ph¶i ph©n tÝch hiÖn t­îng theo quan ®iÓm logic, biÖn chøng cã hÖ thèng vµ thùc tiÔn. Mäi hiÖn t­îng m¸y mãc, rËp khu«n b¶o thñ ®Òu kh«ng phï hîp. Ho¹t ®éng kinh tÕ lµ qu¸ tr×nh ®éng th¸i. Qu¶n trÞ l÷ hµnh tu©n theo quy luËt nµy cña khoa häc qu¶n lý kinh tÕ. C¸c hiÖn t­îng kinh tÕ trong ho¹t ®éng du lÞch ph¸t triÓn theo chiÒu h­íng phøc t¹p, ®a d¹ng ho¸ h¬n, do vËy vÒ mÆt lý luËn khoa häc ngµy cµng cÇn ®­îc bæ sung hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn. Khoa häc cµng ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn th× ph­¬ng ph¸p lý luËn cµng ®a d¹ng, phong phó, chÝnh v× vËy cÇn cã ph­¬ng ph¸p chän läc khoa häc ®Ó tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian nghiªn cøu vµ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao. Khoa häc qu¶n lý kinh tÕ ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn, thùc tiÔn trong ho¹t ®éng kinh doanh lu«n diÔn biÕn phøc t¹p vµ chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau. C¸c yÕu tè kinh tÕ kh«ng thÓ t¸ch rêi c¸c nh©n tè chÝnh trÞ, khoa häc kü thuËt. §­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña Nhµ n­íc ta cã nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n vÒ ph­¬ng ph¸p lÉn thùc tiÔn ë cÊp vÜ m« vµ vi m«. ViÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng cã ®Þnh h­íng cña Nhµ n­íc ®· ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò míi ®ßi hái qu¸ tr×nh nghiªn cøu néi dung qu¶n trÞ ph¶i cã ph­¬ng ph¸p t­ duy kinh tÕ míi, ph­¬ng ph¸p dÉn ®Õn hiÖu qu¶ vµ hiÖu qu¶ tèi ®a, tr¸nh ®i vµo nh÷ng ®­êng mßn t­ duy cò, b¶o thñ nh­ng còng cÇn tr¸nh t­ duy ®æi míi th¸i qu¸ dÔ dÉn ®Õn nh÷ng rñi ro. C¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së kh¸ch quan, ®¶m b¶o tÝnh hiÖn thùc, doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®óng víi kh¶ n¨ng vµ sù phÊn ®Êu tõ néi lùc doanh nghiÖp. Tr¸nh lèi lµm viÖc thiÕu tr¸ch nhiÖm, ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh chñ quan duy lý trÝ. ChØ tiªu kÕ ho¹ch ®­îc x©y dùng r¬i vµo t×nh tr¹ng qu¸ cao kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn hoÆc qu¸ thÊp kh«ng s¸t víi kh¶ n¨ng phÊn ®Êu thùc tÕ cña doanh nghiÖp. 3. kh¶ n¨ng ph¸t triÓn du lÞch viÖt nam Thø nhÊt ®Çu t­ kh¸ch s¹n, chuyÓn tiÕp phôc vô du lÞch theo tuyÕn n¨m 2010 cÇn thiÕt 51.200 buång; vïng II cÇn thªm 10.700 buång; vïng III cÇn thªm 20.300 buång, víi tæng sè vèn cÇn ®Çu t­ lµ 3.039 triÖu USD. Thø hai, tËp trung x©y dùng c¸c trung t©m du lÞch ë c¸c ®Þa bµn lín nh­ Hµ néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ®Çu t­ t«n t¹o, gi÷ g×n danh lam th¾ng c¶nh vµ gi÷ g×n di tÝch, m«i tr­êng di tÝch lµ cÇn thiÕt. Nªn ­u tiªn nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ cho c¸c khu du lÞch tæng hîp nh­ dù ¸n Non n­íc (§µ n½ng), ThuËn an (HuÕ), H¹ long (Qu¶ng ninh)...C¸c khu du lÞch nµy khi ®i vµo ho¹t ®éng víi s¶n phÈm chÊt l­îng cao g¾n víi c¶nh quan di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ cña ta sÏ thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch du lÞch. Ngoµi 4 khu du lÞch ®­îc ­u tiªn hµng ®Çu lµ Hµ néi, H¶i phßng, Tp. Hå ChÝ Minh, HuÕ, H¹ long. CÇn tËp trung ®Çu t­ cho 7 khu du lÞch ®­îc ­u tiªn ph¸t triÓn theo xu h­íng chÝnh sau: §Çu t­ cho thñ ®« Hµ néi vµ phô cËn: B¾c ninh, Hµ t©y, Ninh b×nh... nh»m t¹o ra c¸c khu du lÞch nghØ d­ìng vµ du lÞch cuèi tuÇn cña thñ ®« Hµ néi. §Çu t­ cho H¶i phßng, Qu¶ng ninh t¹i c¸c khu H¹ long – B¸i tö long, C¸t bµ, §å s¬n... CÇn tËp trung vµo h¶i ®¶o C¸t bµ vµ kh«ng gian trªn biÓn cña VÞnh H¹ long vµ B¸i tö long nh»m t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh trong vïng. §Çu t­ cho HuÕ - §µ n½ng – Lao b¶o: C¸c dù ¸n ®Çu t­ tËp trung, b¶o tån khai th¸c c¸c di s¶n v¨n ho¸ kiÕn tróc (HuÕ), c¸ch m¹ng (Qu¶ng trÞ) vµ c¸c di s¶n tù nhiªn ë trôc HuÕ – L¨ng c« - H¶i v©n – S¬n trµ; §µ n½ng, d¶i ven vÞnh Nam trung bé ®Õn ®« thÞ phè cæ Héi an, ®éng Phong Nha (Qu¶ng b×nh). Chó ý ®Õn c¸c dù ¸n vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng trong viÖc ph¸t triÓn ®­êng s¾t vµ ®­êng bé víi Lµo – Th¸i lan qua ®­êng xuyªn ®Õn Myanma, Malaysia vµ Singapore trong t­¬ng lai. Nha trang – Ninh ch÷ - §µ l¹t: C¸c dù ¸n kÕt hîp gi÷a khu du lÞch biÓn lín ë ViÖt Nam cho nh÷ng n¨m sau n¨m 2000 ë vïng biÓn §¹i l·nh, VÞnh V¨n phong, Nha trang (Kh¸nh hoµ). X©y dùng tuyÕn du lÞch Thµnh phè Hå ChÝ Minh - §µ l¹t – Nha trang. Vïng tµu – Long h¶i - C«n ®¶o: §Çu t­ ph¸t triÓn du lÞch nghØ cuèi tuÇn trªn khu vùc b·i biÓn Long h¶i – Ph­íc h¶i. Cã dù ¸n riªng ®èi víi C«n ®¶o, quy ho¹ch khu du lÞch ë b·i tr­íc vµ b·i sau thµnh phè Vòng tµu. Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ phô cËn: TËn dông thÕ m¹nh cña Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®Ó khai th¸c tuyÕn du lÞch trªn s«ng Sµi gßn ®Õn c¸c vïng s«ng n­íc cña ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Cöu long vµ c¸c dù ¸n ph¸t triÓn du lÞch trªn s«ng Mªk«ng ®Õn Phn«mpªnh (C¨m pu chia) víi Lµo vµ Th¸i lan. Dù ¸n lµng v¨n ho¸ c¸c d©n téc ë thµnh phè Hå ChÝ Minh. Mét khu vùc vui ch¬i gi¶i trÝ ë thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ phô cËn. Hµ tiªn – Phó quèc (Kiªn giang), cÇn cã mét ®Þnh chÕ riªng cho viÖc ®Çu t­ ®¶o Phó quèc. Dù ¸n ®Çu t­ Phó quèc ph¶i lµ mét dù ¸n ®Çu t­ toµn diÖn vµ ®ång bé, mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn l©u dµi trong ®ã ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i lµ mét h­íng ­u tiªn; 4. Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ Trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ngµnh, du lÞch ViÖt Nam ®Ò râ môc tiªu lµ: Ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng du lÞch ViÖt Nam thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän. Do ®ã, viÖc n©ng cao chÊt l­îng c¸c dÞch vô du lÞch lµ mét ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho gi÷ v÷ng ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cña ngµnh. Bëi v×, dï chóng ta cã tèn bao nhiªu nguån lùc ®Ó qu¶ng b¸ thu hót kh¸ch ®Õn th¨m nh­ng khi du kh¸ch ®Õn ViÖt Nam l¹i ®­îc phôc vô bëi chÊt l­îng phôc vô kÐm th× hËu qu¶ sÏ lµ sù tæn thÊt gÊp béi. N©ng cao chÊt l­îng phôc vô sÏ lµ mét yÕu tè trî gióp tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña ngµnh bëi kh¸ch du lÞch sÏ chØ quay trë l¹i mét quèc gia khi chÊt l­îng phôc vô ë ®ã lµ hoµn h¶o ®èi víi c¶m nhËn cña hä. ChÊt l­îng dÞch vô du lÞch ®­îc ®Ò cËp trªn c¶ ba gãc ®é: th¸i ®é phôc vô, tÝnh ®a d¹ng, tiÖn nghi cña hµng hãa dÞch vô vµ kh¶ n¨ng s½n sµng phôc vô ®ãn tiÕp kh¸ch. XÐt ë khÝa c¹nh th¸i ®é phôc vô, chñ yÕu tËp trung ë lÜnh vùc kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ hµng vµ dÞch vô h­íng dÉn, vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch. Trong kinh doanh dÞch vô nhµ hµng cÇn t¹o uy tÝn vµ nÐt ®Æc tr­ng trong phong c¸ch phôc vô cña kh¸ch s¹n ViÖt Nam. Nªn t¨ng c­êng yÕu tè b¶n s¾c v¨n hãa, v¨n minh d©n téc trong qu¸ tr×nh phôc vô kh¸ch. Muèn ®¹t yªu cÇu ®ã, ngµnh du lÞch cÇn ®µo t¹o mét ®éi ngò phôc vô tËn t×nh, chu ®¸o, ©n cÇn, v¨n minh, lÞch sù nh»m g©y Ên t­îng tèt cho kh¸ch vÒ ngµnh vµ ®Êt n­íc, con ng­êi ViÖt Nam. Trong viÖc cung cÊp dÞch vô vËn chuyÓn vµ h­íng dÉn còng cÇn cã yªu cÇu t­¬ng tù ®èi víi nh©n viªn. Thªm vµo ®ã, h­íng dÉn viªn cÇn cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cao, th«ng tho¹i vÒ ngo¹i ng÷. VÒ tÝnh tiÖn nghi vµ ®a d¹ng cña hµng hãa dÞch vô, cÇn chó träng ph¸t triÓn thªm nhiÒu lo¹i h×nh l­u tró míi bao gåm: khu du lÞch, lµng du lÞch, c¨n hé cho kh¸ch thuª… Ngoµi viÖc më réng lo¹i h×nh l­u tró, cÇn t¨ng c­êng tÝnh tiÖn nghi trong kh¸ch s¹n. Trong t­¬ng lai, c¸c c¬ së l­u tró nµy kh«ng chØ cung cÊp c¸c dÞch vô phôc vô nhu cÇu vui ch¬i gi¶i trÝ cña kh¸ch mµ ph¶i v­¬n tíi c¸c dÞch vô cao cÊp nh­ cung cÊp dÞch vô vÒ m¹ng internet phôc vô cho ®èi t­îng kh¸ch th­¬ng gia, dÞch vô göi fax , t×m tin… §a d¹ng hãa c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch còng lµ mét träng t©m trong qu¸ tr×nh n©ng cao ch©t l­îng phôc vô bëi tour du lÞch chÝnh lµ s¶n phÈm dÞch vô c¬ b¶n cña ngµnh. Trong c¸c n¨m võa qua, t×nh tr¹ng c¸c h·ng l÷ hµnh c¾t xÐn bít ch­¬ng tr×nh tour tïy tiÖn, ®· t¹o Ên t­îng kh«ng tèt víi kh¸ch. Nh­îc ®iÓm nµy nhÊt ®Þnh cÇn ®­îc kh¾c phôc trong t­¬ng lai gÇn. CÇn th­êng xuyªn ®­a vµo khai th¸c c¸c tuyÕn ®iÓm míi, hoµn thiÖn c¸c tuyÕn ®iÓm truyÒn thèng, cã thÓ tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ, ®å l­u niÖm cung cÊp cho kh¸ch du lÞch, ®Ó giíi thiÖu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c trong cuéc sèng cña con ng­êi ViÖt Nam. Cuèi cïng lµ viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng s½n sµng phôc vô ®ãn tiÕp kh¸ch. C«ng t¸c chuÈn bÞ ®ãn tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu cÊp , nhiÒu ngµnh , nhiÒu ®Þa ph­¬ng. Nã chÞu t¸c ®éng cña c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ë cÊp vÜ m«, ®ång thêi phô thuéc vµo sù nç lùc cña b¶n th©n c¸c ®¬n vÞ cung øng s¶n phÈm du lÞch. ë tÇm vÜ m«, cÇn ®¬n gi¶n hãa c¸c thñ tôc cho kh¸ch du lÞch nhËp c¶nh vµo ViÖt Nam. §èi víi c¸c thÞ tr­êng kh¸ch du lÞch träng ®iÓm nªn ®­îc miÔn visa. MÆt kh¸c, c¸c ngµnh cã liªn quan nh­ hµng kh«ng, v¨n hãa, giao th«ng vËn t¶i …cÇn hîp t¸c cïng du lÞch ph¸t triÓn. ë tÇm vi m«, c¸c ®¬n vÞ cung øng c¸c s¶n phÈm dÞch vô du lÞch ph¶i lu«n lu«n ë trong t×nh thÕ chñ ®éng khi ®ãn tiÕp kh¸ch. Víi kh¸ch s¹n lµ sù vÖ sinh phßng kh¸ch ®· ®¨ng kÝ, trong kinh doanh nhµ hµng lµ sù b¶o ®¶m chç cho kh¸ch ®· ®Æt tr­íc còng nh­ kh¸ch míi tíi. Kh¶ n¨ng s½n sµng ®ãn tiÕp kh¸ch cßn thÓ hiÖn th«ng qua sù phôc vô tËn t×nh, chu ®¸o cña ®éi ngò phôc vô, kh«ng chØ ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch, mµ cßn cã kh¶ n¨ng phôc vô ngay khi nhËn biÕt nhu cÇu cña kh¸ch, nÕu ®iÒu nµy ®­îc thùc hiÖn, ch¾c ch¾n chÊt l­îng dÞch vô du lÞch ViÖt Nam sÏ t¹o ®­îc uy tÝn víi kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi n­íc. N¨m 2000, nh»m thùc thi chÝnh s¸ch vÒ n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô du lÞch, Tæng côc du lÞch ®· tæ chøc b×nh chän top ten trong kinh doanh kh¸ch s¹n, l÷ hµnh nh»m khuyÕn khÝch phong trµo n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô ë c¸c lÜnh vùc nµy. Thªm vµo ®ã, viÖc ban hµnh qui ®Þnh tiªu chuÈn xÕp h¹ng c¸c kh¸ch s¹n cña Tæng côc Du lÞch ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho sù chuÈn hãa chÊt l­îng c¸c dÞch cung cÊp t¹i c¸c c¬ së. Tæng côc còng tæ chøc hai héi thi tay nghÒ trªn ph¹m vi toµn ngµnh cho huíng dÉn viªn vµ lÔ t©n kh¸ch s¹n. §©y chÝnh lµ mét biÖn ph¸p khuyÕn khÝch cã hiÖu qu¶ sù trau dåi vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, kÜ n¨ng thùc sù hµnh nghÒ cho lao ®éng trong ngµnh. §Æc biÖt, NghÞ ®Þnh 39/2000/N§ - CP do Thñ t­íng ChÝnh phñ ký vÒ c¬ së l­u tró dÞch vô lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia kinh doanh dÞch vô l­u tró, ®ång thêi lµ c¬ së ph¸p lý nh»m chuÈn hãa chÊt l­îng dÞch vô du lÞch ®­îc cung cÊp. MÆc dï, trªn thùc tiÔn chÊt l­îng c¸c dÞch vô du lÞch ®· cã nhiÒu h­íng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong nh÷ng n¨m võa qua nh­ng ®Ó thùc sù n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng phôc vô cña ngµnh t­¬ng xøng víi vai trß, vÞ trÝ cña ngµnh ®· ®­îc x¸c ®Þnh trong giai ®o¹n 2000 - 2010. Ph¸t triÓn chÊt l­îng dÞch vô du lÞch cÇn chó träng c¸c c«ng t¸c sau: Hoµn thiÖn c«ng t¸c xÕp h¹ng c¸c kh¸ch s¹n ë ViÖt Nam. TiÕn hµnh thÈm ®Þnh l¹i c¸c kh¸ch s¹n ®· ®­îc xÕp h¹ng nh»m b¶o ®¶m gi÷ v÷ng uy tÝn cña hÖ thèng kh¸ch s¹n ViÖt Nam. Thùc thi thÝ ®iÓm c¸c tiªu chuÈn ISO-9000 vÒ hÖ thèng chÊt l­îng dÞch vô cho c¸c kh¸ch s¹n, nhµ hµng phôc vô kh¸ch du lÞch. Tæng côc du lÞch nªn tiÕp tôc viÖc tæ chøc c¸c héi thi tay nghÒ, bÇu chän top ten trong kinh doanh kh¸ch s¹n, l÷ hµnh ®Ó khuyÕn khÝch phong trµo n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô cung cÊp ë tõng ng­êi lao ®éng còng nh­ c¸c doanh nghiÖp du lÞch. MÆt kh¸c, cÇn xóc tiÕn c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra gi¸m s¸t vµ ph¹t, xö lý víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh vi ph¹m c¸c tiªu chuÈn chÊt l­îng ®­îc ®Ò ra. Cuèi cïng, song l¹i hÕt søc cÇn thiÕt, Tæng côc Du lÞch ph¶i më c¸c líp båi d­ìng kiÕn thøc mét c¸ch th­êng xuyªn cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp du lÞch tæ chøc c¸c khãa ®µo t¹o th­êng xuyªn cho ®éi ngò lao ®éng cña m×nh, cuèi khãa häc cã thÓ thi tæ chøc kiÓm tra chÊt l­îng nÕu thÊy cÇn thiÕt. C«ng viÖc nµy gióp b¶o ®¶m mét ®éi ngò lao ®éng cã ®ñ tr×nh ®é vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n, kü thuËt phôc vô kh¸ch, ®¸p øng tèt yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh. KÕt luËn §­îc ®¸nh gi¸ lµ mét quèc gia cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch, ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc trong c«ng cuéc c¶i c¸ch kinh tÕ khëi ®Çu tõ n¨m 1986 d­íi ¸nh s¸ng NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam lÇn thø VI, nhÊt ®Þnh ngµnh du lÞch sÏ ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra cho giai ®o¹n 2000 - 2010. Khai th¸c vµ phôc vô 9 triÖu l­ît kh¸ch du lÞch quèc tÕ 25 triÖu l­ît kh¸ch du lÞch néi ®Þa vµ cã doanh thu tõ du lÞch quèc tÕ: 11,8 tû USD vµo n¨m 2010. Môc tiªu ®Ò ra ®Õn n¨m 2010 cña ngµnh du lÞch phï hîp víi ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi lµ: §Èy m¹nh ph¸t triÓn du lÞch v¨n hãa, thiªn nhiªn, m«i tr­êng, lÞch sö truyÒn thèng ®Ó t¹o ra søc hÊp dÉn, gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c d©n téc, nh©n phÈm con ng­êi ViÖt Nam. N©ng cao chÊt l­îng vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm du lÞch ®Ó ph¸t triÓn nhanh ngµnh du lÞch sím héi nhËp víi du lÞch cña khu vùc vµ quèc tÕ d­a ngµnh du lÞch trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh triÕt häc M¸c - Lªnin ViÖn §¹i häc Më Hµ Néi 2. L÷ hµnh du lÞch Tr­êng TH nghiÖp vô Du lÞch Hµ Néi 3. Tæng quan ho¹t ®éng du lÞch Tr­êng TH nghiÖp vô Du lÞch Hµ Néi 4. T¹p chÝ du lÞch Tæng côc du lÞch môc lôc