Đề tài Vận dụng phương pháp dãy số thời gian để phân tích biến động doanh thu du lịch thời kỳ 1995 - 2001 và dự đoán doanh thu du lịch thời kỳ 2002 - 2003 trên địa bàn Hà Nội

ngh×n n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, lµ trung t©m chÝnh trÞ, v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt, trung t©m kinh tÕ vµ giao dÞch quèc tÕ cña c¸c n­íc vµ ®ång thêi lµ n¬i du lÞch hay nãi c¸ch kh¸c lµ trung t©m du lÞch, lµ n¬i thu hót kh¸ch du lÞch trong n­íc vµ lµ ®iÓm dõng ch©n cña hÇu hÕt kh¸ch du lÞch quèc tÕ tíi ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng. Ngµnh du lÞch thñ ®« nh÷ng n¨m gÇn ®©y ph¸t triÓn nhanh chãng c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng gãp phÇn ®­a Hµ Néi tõng b­íc héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi. N¨m 1992 Hµ Néi ®ãn ®­îc 200 ngh×n kh¸ch quèc tÕ vµ doanh thu ®¹t 300 tû ®ång, cho ®Õn n¨m 2000 riªng doanh thu kh¸ch s¹n, nhµ hµng ®· t¨ng lªn 1.333 tû ®ång, sè l­îng ®¬n vÞ kinh doanh t¨ng lªn gÊp 11 lÇn, sè kh¸ch ®Õn du lÞch Hµ Néi còng t¨ng nhanh. C¬ së h¹ tÇng còng ®­îc n©ng cÊp ®¸ng kÓ, ®éi ngò nh©n viªn tiÕp viªn tËn t×nh chu ®¸o ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch, hÖ thèng du lÞch nh­: b­u ®iÖn, kh¸ch s¹n, nhµ hµng ®· cã tõng b­íc ph¸t triÓn nhanh chãng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch. Tuy nhiªn khi ®i s©u nghiªn cøu ta thÊy du lÞch Hµ Néi tuy cã nhiÒu thuËn nh­ng còng kh«ng Ýt khã kh¨n cÇn kh¾c phôc. b. ThuËn lîi. Hµ Néi lµ trung t©m chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt cña ®Êt n­íc, thñ ®« Hµ Néi tõ l©u ®· næi tiÕng lµ mét thµnh phè cæ kÝnh, xinh ®Ñp trong khu vùc. N»m ë trung t©m ch©u thæ s«ng Hång, Hµ Néi cã mét hÖ sinh th¸i phong phó bao gåm c©y xanh, hå n­íc víi nh÷ng ®iÓm di tÝch, danh th¾ng ®· trë nªn quen thuéc cïng khu phè cæ tån t¹i, c¬ së vËt chÊt kü thuËt t­¬ng ®èi ph¸t triÓn, lµ ®Çu mèi giao th«ng cña c¶ n­íc, lµ trung t©m cña tuyÕn ®­îc bé, ®­êng s¾t, ®­êng kh«ng vµ ®­êng thuû cïng hÖ thèng truyÒn th«ng hiÖn ®¹i. vÒ kinh tÕ, thµnh phè lµ mét cùc trong tam gi¸c t¨ng tr­ëng Hµ Néi - H¶i Phßng - Qu¶ng Ninh lµ khu vùc ®ang thu hót m¹nh c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Víi nh÷ng lîi thÕ trªn ®©y, Hµ Néi cã ®ñ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ®Èy m¹nh, ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn du lÞch, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi chung cña c¶ n­íc, ®ång thêi hoµ nhËp víi trµo l­u ph¸t triÓn du lÞch khu vùc vµ thÕ giíi ®Ó ®­a n­íc ta trë thµnh mét trung t©m du lÞch cã tÇm c¬ trong khu vùc. Tuy nhiªn bªn c¹nh tranh thuËn lîi du lÞch Hµ Néi còng cßn cã nh÷ng khã kh¨n tån t¹i. c. Khã kh¨n. Bªn c¹nh c¬ héi thuËn lîi, trong lé tr×nh ®­a du lÞch Hµ Néi thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän vÉn chÞu sù chi phèi cña nh÷ng khã kh¨n tõ kh©u chÝnh s¸ch vÜ m« ®Õn kh©u tæ chøc thùc hiÖn ë tÇm vi m« mµ chóng ta kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õ ®ã lµ: Sù c¹nh tranh cña du lÞch Hµ Néi cßn rÊt h¹n chÕ, tr×nh ®é kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi, tr×nh ®é c¬ së vËt chÊt kü thuËt, tr×nh ®é xóc tiÕn du lÞch, kinh nghiÖm qu¶n lý doanh nghiÖp vµ ®Æc biÖt lµ thiÕu vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn du lÞch. §ång thêi, ë trong n­íc nhËn thøc vÒ du lÞch thiÕu thèng nhÊt trong c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ d©n c­ ®èi víi viÖc x©y dùng b¶o vÖ, khai th¸c, chØ ®¹o, qu¶n lý thùc hiÖn quy hoach, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch. c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Çu t­ cßn nhiÒu bÊt cËp. Nh÷ng vÊn ®Ò trªn ®· vµ ®ang lµ nh÷ng khã kh¨n hiÖn nay, ®ßi hái du lÞch Hµ Néi cÇn v­ît qua ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng vµ giµnh th¾ng lîi trong c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng du lÞch trong n­íc vµ quèc tÕ. 2. KÕt qu¶ ho¹t ®éng du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. 2.1. Ho¹t ®éng kh¸ch s¹n du lÞch. 2.1.1 Mµng l­íi. 1) Mµng l­íi lao ®éng. a. Sè doanh nghiÖp kinh doanh du lÞch. Ho¹t ®éng du lÞch bao gåm l÷ hµnh, l­u tró, vËn chuyÓn vµ nh÷ng dÞch vô phôc vô kh¸ch du lÞch. Do nhu cÇu dÞch vô du lÞch ngµy cµng t¨ng, nªn c¸c ho¹t ®éng du lÞch ngµy cµng nhiÒu. - TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2000 trªn ®Þa bµn Hµ Néi cã 259 doanh nghiÖp ho¹t ®éng du lÞch t¨ng 9% so víi n¨m 1998 trong tæng sè theo: + Së h÷u: cã 92 doanh nghiÖp nhµ n­íc t¨ng 15% so víi n¨m 1999, 105 c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, doanh nghiÖp t­ nh©n t¨ng 41% so víi n¨m 1996. + Khu vùc: cã 120 doanh nghiÖp thuéc khu vùc trong n­íc chiÕm 92,5% trong tæng sè, 20 doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. + Ph©n bè ®Þa lý: cã 221 doanh nghiÖp trong néi thµnh chiÕm 85,32% tæng sè. Trong 120 doanh nghiÖp thuéc khu vùc trong n­íc co 85 doanh nghiÖp nhµ n­íc chuyªn ®Çu t­ kinh doanh ¨n uèng th­¬ng nghiÖp ®¬n thuÇn sang dÞch vô kh¸ch s¹n, hoÆc më réng thªm ho¹t ®éng nµy. c¸c nhµ kh¸ch tu t¹o thµnh kh¸ch s¹n nªn ho¹t ®éng kh¸ch s¹n du lÞch trë nªn kh¸ s«i ®éng. Tuy nhiªn so víi khu vùc ngoµi quèc doanh c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc cã khã kh¨n vÒ vèn, vÒ lao ®éng, vª lao ®éng cã kÕ to¸n nªn ph¸t triÓn chËm h¬n. Cßn c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n vµ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n cã nguån vèn hy ®éng ®­îc rÊt linh ho¹t, cã c¬ chÕ ho¹t ®éng n¨ng ®éng nªn cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh h¬n nhiÒu. b. Sè lao ®éng ho¹t ®éng kh¸ch s¹n, du lÞch. - TÝnh ®Õn ngµy 31 - 12 - 2000 cã 16.804 lao ®éng trong 238 doanh nghiÖp ho¹t ®éng du lÞch t¨ng 120% so víi n¨m 1998. BiÓu 01: Sè lao ®éng ho¹t ®éng kh¸ch s¹n du lÞch chia theo c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp (31 - 12 - 2000) Sè doanh nghiÖp Sè lao ®éng % so s¸nh víi Tæng sè 238 16.804 114,2 I. Khu vùc trong n­íc 218 14.282 108,0 1. Doanh nghiÖp nhµ n­íc 96 12.156 100,5 + Trung ­¬ng qu¶n lý 38 7.892 103,6 + §Þa ph­¬ng 58 4.264 95,1 2. Doanh nghiÖp t­ nh©n 52 468 141,9 3. C«ng ty TNHH 70 1.658 172,7 II. Khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. 20 2.522 192,7 Nh­ vËy doanh nghiÖp t­ nh©n vµ c«ng ty TNHH nhiÒu (51,3% tæng sè). Nh­ng do c¬ së vËt chÊt nhá nªn tæng sè lao ®éng thu hót cßn nhá. Kh¶ n¨ng c¸c n¨m tíi c¸c doanh nghiÖp nµy sÏ chÝnh s¸ch tèc ®é t¨ng lao ®éng nhanh. Khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi còng cã d¹ng t­¬ng tù. 2) C¬ së vËt chÊt phôc vô ho¹t ®éng du lÞch. a. C¬ së l­u tró: Sè c¬ së l­u tró tÝnh ®Õn ngµy 31/12/2000 toµn thµnh phè cã 274 kh¸ch s¹n t¨ng 105,8% so víi n¨m 1998, t¨ng 112,7% so víi n¨m 1997. b. Sè gi­êng phôc vô kh¸ch. Tæ sè gi­êng phôc vô kh¸ch lµ 12.261 gi­êng t¨ng 124,1% so víi n¨m 1997, t¨ng 110,5% so víi n¨m 1998. c. Sè l­îng buång phôc vô kh¸ch. Tæng sè buång phôc vô kh¸ch du lÞch n¨m 2000 lµ 6.911 t¨ng 123,6% so víi n¨m 1998 vµ t¨ng 100,7% so víi n¨m 1999. Víi sè gi­êng phôc vô kh¸c trªn, Hµ Néi cã kh¶ n¨ng ®ãn 400 ngµn l­ît kh¸ch/n¨m (b×nh qu©n mçi l­ît kh¸ch l­u tró 7 - 10 ngµy). 3) DiÖn tÝch kinh doanh phôc vô du lÞch. Toµn thµnh phè tÝnh ®Õn 31/12/2000 cã tÊt c¶ 414.804 m2, trong ®ã doanh nghiÖp nhµ n­íc trung ­¬ng chiÕm 50,4%, doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Þa ph­¬ng chiÕm 42,6%, c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n vµ c«ng ty TNHH 4,1% vµ c¸c ®¬n vÞ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi 2,9%. DiÖn tÝch nhµ 372.644m2 trong ®ã doanh nghiÖp nhµ n­íc trung ­¬ng chiÕm 51,1%, doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Þa ph­¬ng chiÕm 30,6%, c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n vµ c«ng ty TNHH 11,6% vµ c¸c ®¬n vÞ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi 6,7%. Trong tæng diÖn tÝch nhµ cã 335.143m2 sö dông cho kinh doanh. 2.1.2. KÕt qu¶ phôc vô. KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng du lÞch thÓ hiÖn sè l­ît kh¸ch, ngµy kh¸ch, doanh thu, hiÖu qu¶ kinh doanh vµ nh÷ng ý kiÕn cña kh¸ch nhËn xÐt vÒ ngµnh du lÞch ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng. 1) L­ît kh¸ch, ngµy kh¸ch phôc vô. BiÓu 02: Sè l­ît kh¸ch du lÞch vµo Hµ Néi §¬n vÞ tÝnh 1999 2000 1. Tæng sè l­ît kh¸ch L­ît/ng­êi 778.258 1.040.097 + Kh¸ch quèc tÕ " 287.243 490.400 Trong ®ã: doanh nghiÖp NN " 108.167 255.845 + Kh¸ch trong n­íc " 491.015 549.697 Trong ®ã: doanh nghiÖp NN " 392.046 414.483 2. Tæng sè ngµy kh¸ch Ngµy/kh¸ch 2.361.966 3.187.600 + Kh¸ch quèc tÕ " 980.674 1.658.775 Trong ®ã: doanh nghiÖp NN " 354.876 255.845 + Kh¸ch trong n­íc " 1.381.292 1.528.825 Trong ®ã: doanh nghiÖp NN " 913.067 414.483 - Tæng sè l­ît kh¸ch ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi L­ît/ng­êi 15.964 20.317 - Tæng sè ngµy kh¸ch ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi Ngµy/kh¸ch 132.249 148.314 Trong n¨m 2000 ngµnh du lÞch Hµ Néi ®· thu ®­îc mét kÕt qu¶ phôc vô kh¸ch kh¸ cao vÒ sè l­ît kh¸ch vµ sè ngµy kh¸ch. Cô thÓ lµ: - Tæng sè l­ît kh¸ch n¨m 2000 lµ: 1.040.097, t¨ng 33,64% so víi n¨m 1999 (778.258 l­ît) vµ t¨ng 78,13% so víi n¨m 1998 (583.897 l­ît). - Trong tæng sè 1.040.097 l­ît kh¸ch cã cã 490.400 l­ît kh¸ch quèc tÕ t¨ng 70,72% so víi n¨m 1999 (lµ 287.243 l­ît) vµ t¨ng 140% so víi n¨m 1998 (lµ 204.287 l­ît). - Sè kh¸ch trong n­íc lµ 549.697 t¨ng 11,95% so víi n¨m 1999 (lµ 491.015) vµ t¨ng 44,8% so víi n¨m 1998 lµ 379.610 l­ît. - Tæng sè ngµy kh¸ch phôc vô kh¸ch du lÞch cña du lÞch Hµ Néi n¨m 2000 lµ 3.187.600 ngµy kh¸ch, t¨ng 34,96% so víi n¨m 1999 (2.361.966 ngµy kh¸ch), vµ t¨ng 91,12% so víi n¨m 1998 (1.667.775 ngµy kh¸ch). Trong ®ã kh¸ch quèc tÕ n¨m 2000 lµ 1.658.775 ngµy kh¸ch t¨ng 69,14% so víi n¨m 1999 (980.674 ngµy kh¸ch), vµ 118,32% so víi n¨m 1998 (752.909 ngµy kh¸ch). Kh¸ch trong n­íc n¨m 2000 lµ 1.528.825 ngµy kh¸ch t¨ng 10,68% so víi n¨m 1999 (lµ 1.381.292 ngµy kh¸ch), vµ t¨n 67,1% so víi n¨m 1998 (914.865 ngµy kh¸ch). - Tæng sè l­ît kh¸ch ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi n¨m 2000 lµ 20.317 l­ît ng­êi t¨ng so víi n¨m 1999 (15.964 l­ît ng­êi) vµ t¨ng 31% so víi n¨m 1998 (15.509 l­ît ng­êi). - Tæng sè ngµy kh¸ch ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi n¨m 2000 lµ 148.314 ngµy kh¸ch t¨ng 12,14% so víi n¨m 1999 (132.249 ngµy kh¸ch), vµ t¨ng 26,28% so víi n¨m 1998 (117.450 ngµy kh¸ch). Nh­ vËy khi ®Êt n­íc më cöa, ®êi sèng cña nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn nhu cÇu ®i du lÞch n­íc ngoµi cña kh¸ch trong n­íc còng t¨ng, chñ yÕu lµ sè ngµy kh¸ch t¨ng rÊt nhiÒu, ®iÒu ®ã chøng tá møc sèng cña ng­êi d©n ®· t¨ng cao h¬n so víi thêi kú tr­íc. Ngoµi nhu cÇu ¨n no, mÆc Êm nh­ tr­íc ®©y, giê ®©y nhu cÇu ®ã trë thµnh ¨n ngon, mÆc ®Ñp, ngoµi ra cßn cã nhu cÇu ®i du lÞch n­íc ngoµi còng t¨ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. §ã còng lµ ®iÒu tÊt yÐu cña cuéc sèng hiÖn nay. 2) T×nh h×nh vÒ kh¸ch du lÞch n­íc ngoµi tíi ViÖt Nam. - §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh kh¸ch du lÞch tíi ViÖt Nam. Nh×n chung sè l­îng kh¸ch tíi ViÖt Nam ngµy mét t¨ng. kh¸ch du lÞch n­íc ngoµi lµ môc tiªu quan träng cña ho¹t ®éng du lÞch Hµ Néi, kh«ng nh÷ng nã mang l¹i lîi Ých cho c¸c doanh nghiÖp, mµ cßn mang l¹i cho Nhµ n­íc nh­ ®­a ngo¹i tÖ m¹nh vµo ViÖt Nam, tiªu thô hµng ho¸ ®Þa ph­¬ng t¨ng lªn, t¹o nªn nhiÒu mèi quan hÖ gi÷a ViÖt Nam víi nhiÒu n­íc b»ng con ®­êng kinh tÕ, tr­íc hÕt thu hót ®­îc nhiÒu vèn ®Çu t­ cña n­íc ngoµi ®Ó x©y dùng kh¸ch s¹n, c¬ së du lÞch, mét nghÒ cã l·i rÊt cao vµ thu håi vèn nhanh. Quan s¸t vµ thu thËp th«ng tin trùc tiÕp tõ 163 kh¸ch n­íc ngoµi thuéc trªn 20 n­íc (Ph¸p, Mü, NhËt, Anh, Thuþ SÜ, óc, BØ, ý...) ta cã ®­îc c¸c th«ng tin sau. a. Ph©n lo¹i vÒ ng­êi ®Õn du lÞch. - Sè kh¸ch du lÞch lµ nam 120 ng­êi (73,6%). - Sè ®Õn ViÖt Nam lÇn ®Çu 110 ng­êi (67%); LÇn thø hai lµ 16 ng­êi; lÇn thø 3 lµ 13 ng­êi; LÇn thø 4 lµ 3 ng­êi. Riªng lÇn thø 5 trë lªn cã 22 ng­êi (13% tæng sè) sè ng­êi ®i víi môc ®Ých du lÞch 93 ng­êi chiÕm 57% tæng sè, sè ng­êi ®i kÕt hîp du lÞch, th­¬ng m¹i 61 ng­êi chiÕm 37% tæng sè. Sè ng­êi ®i víi môc ®Ých kh¸c 9 ng­êi b»ng 6% tæng sè, sè ng­êi ®i víi ch­¬ng tr×nh cã tæ chøc 76%, b»ng 46,6% tæng sè, ®i du lÞch tù do 38 ng­êi b¨ng 23,4% tæng sè, ®i kÕt hîp môc ®Ých kh¸c 49 ng­êi b»ng 30% tæng sè. Nh­ vËy kh¸ch ®Õn ViÖt Nam lÇn ®Çu víi môc ®Ých du lÞch vµ ®i theo ch­¬ng tr×nh cã tæ høc vÉn lµ chÝnh, ®©y lµ nh©n tè thóc ®Èy ngµnh du lÞch ph¸t triÓn. Kh¸ch du lÞch n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam gãp phÇn thóc ®Èy ngµnh du lÞch ph¸t triÓn, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ lín cho ®Êt n­íc. Mçi ng­êi du lÞch tíi ViÖt Nam còng lµ mét qu¶ng c¸o viªn vÒ t×nh h×nh kinh tÕ, x· héi, ®Êt n­íc con ng­êi ViÖt Nam cho b¹n bÌ n¨m ch©u xa gÇn biÕt vµ sÏ biÕt ®Õn ViÖt Nam. §¹i ®a sè kh¸ch ®Õn ViÖt Nam ca ngîi ®Êt n­íc, con ng­êi ViÖt Nam, hµi lßng vÒ th¸i ®é phôc vô cña c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, còng cßn mét sè ý kiÕn phµn nµn vÒ thñ tôc nhËp c¶nh h¶i quan, vÒ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt cßn qu¸ kÐm, vÒ m«i trêng bÞ « nhiÔm cña ta. TËp trung vµo viÖc phôc vô kh¸ch du lÞch, c¸c ý kiÕn cña kh¸ch du lÞch n­íc ngoµi cho biÕt: - Cã 23% ý kiÕn cho r»ng thñ tôc nhËp c¶nh ch­a thuËn lîi. - Cã 23,9% ý kiÕn cho r»ng thñ tôc h¶i quan ch­a thuËn lîi. - Cã 31,3% ý kiÕn cho r»ng viÖc ®i l¹i ch­a thuËn lîi hÖ thèng ®­êng x¸ qu¸ xÊu qu¸ bÈn, bôi... - Cã 3% ý kiÕn cho t»ng th¸i ®é phôc vô ch­a tèt. Th«ng qua c¸c ý kiÕn nµy chóng ta ph¶i tõng b­íc kh¾c phôc, hoµn thiÖn nh÷ng g× cßn thiÕu sãt ®Ó gãp phÇn lµm lµnh m¹nh ho¸ ngµnh du lÞch nãi riªng vµ ®Êt n­íc con ng­êi ViÖt Nam nãi chung. ChÝnh v× vËy mµ chóng cÇn l¾ng nghe ý kiÕn ph¶n håi tõ nh÷ng ng­êi kh¸ch du lÞch trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p thÝch hîp, gãp phÇn kh«gn nhá trong viÖc ph¸t triÓn ngµnh du lÞch n­íc ta ®ang cßn non trÎ hiÖn nay. 3) KÕt qu¶ doanh thu cña c¸c doanh nghiÖp cã ho¹t ®éng du lÞch. BiÓu 03: KÕt qu¶ doanh thu cña c¸c doanh nghiÖp cã ho¹t ®éng du lÞch §¬n vÞ tÝnh 1999 2000 % so s¸nh Tæng sè Tr.® 1.202.386 1.416.607 117,8 1. Chia theo ®èi t­îng Doanh thu phôc vô kh¸ch quèc tÕ Tr.® 941.461 1.041.455 110,7 Doanh thu phôc vô kh¸ch DL trong n­íc Tr.® 246.220 344.404 139,9 Doanh thu phôc vô kh¸ch ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi Tr.® 20.005 29.748 148,7 2. Chia theo lo¹i h×nh kinh doanh Tr.® 2.1. Doanh thu dÞch vô Tr.® 724.574 925.044 127,6 - Doanh thu cho thuª buång Tr.® 512.669 650.306 126,8 - Doanh thu l÷ hµnh Tr.® 73.307 133.206 181,7 - Doanh thu vËn chuyÓn Tr.® 11.180 24.976 213,39 - Doanh thu vui ch¬i gi¶i trÝ Tr.® 30.244 41.627 137,6 - Doanh thu dÞch vô kh¸c Tr.® 97.174 104.929 107,9 2.2. Doanh thu b¸n hµng ho¸ Tr.® 51.469 63.474 123,3 Trong ®ã: B¸n lÎ Tr.® 15.440 22.311 144,5 2.3. Doanh thu b¸n hµng ¨n uèng Tr.® 281.631 345.652 122,7 Trong ®ã: Hµng tù chÕ Tr.® 197.141 231.586 117,4 2.4. Doanh thu kh¸c Tr.® 82.164 144.712 176,1 Qua biÓu tÝnh to¸n ë trªn ta thÊy tæng doanh thu n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 17,8%. Trong tæng doanh thu du lÞch n¨m 2000 th× doanh thu kh¸ch quèc tÕ lµ chÝnh chiÕm 73,5% tæng doanh thu, doanh thu phôc vô kh¸ch du lÞch trong n­íc chiÕm 24,31% tæng doanh thu. - Doanh thu dÞch vô n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 27,6%. - Trong tæng doanh thu n¨m 2000 th× doanh thu dÞch vô chiÕm 65,3% tæng doanh thu (trong ®ã doanh thu cho thuª buång chiÕm 45,9%, doanh thu l÷ hµnh chiÕm 9,4%, doanh thu vËn chuyÓn chiÕm 1,76%, doanh thu vui ch¬i gi¶i trÝ chiÕm 2,93%, doanh thu dÞch vô kh¸c chiÕm 7,4%). Nh­ vËy trong tæng doanh thu th× doanh thu cña kh¸ch quèc tÕ lµ chÝnh. Tuy nhiªn so víi kh¸ch quèc tÕ vµo Hµ Néi vµ sè tiÒn chi tiªu cña kh¸ch t¹i Hµ Néi th× doanh thu thùc tÕ vÒ du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi cßn rÊt thÊp so víi thùc tÕ. §iÒu ®ã chøng tá kh¸ch quèc tÕ l­u tró t¹i Hµ Néi cßn Ýt mµ chñ yÕu ®i tham quan, du lÞch ë c¸c tØnh kh¸c. ChÝnh v× vËy, Hµ Néi cÇn ph¶i c¶i tiÕn c¸c ho¹t ®éng vui ch¬i gi¶i trÝ, c¸c khu di tÝch nh­ Hå G­¬m, Hå T©y, Chïa Mét Cét, V¨n MiÕu Quèc Tö Gi¸m, phè cæ... ®Ó gi÷ ®­îc kh¸ch l­u l¹i t¹i Hµ Néi nhiÒu ngµy h¬n. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã cÇn ph¶i n©ng cao c¬ së vËt chÊt ë c¸c nhµ hµng, kh¸ch s¹n, th¸i ®é phôc vô cña nh©n viªn kh¸ch s¹n, nhµ hµng lµm sao t¹o ®­îc lßng tin khi kh¸ch ®Õn. §iÒu nµy gãp phÇn kh«ng nhá trng viÖc lµm cho doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi t¨ng lªn. - Qua kÕt qu¶ ®iÒu tra sè liÖu, ph©n tÝch trªn ta thÊy r»ng ho¹t ®éng du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi cã b­íc biÕn chuyÓn lín kh«ng ngõng qua c¸c n¨m. Thø nhÊt: Doanh thu dÞch vô du lÞch t¨ng kh¸ nhanh, ®a d¹ng trong kinh doanh, th¸i ®é phôc vô cña nh©n viªn du lÞch cã chiÒu h­íng tèt, ®· vµ ®ang lµm hµi lßng kh¸ch n­íc ngoµi khi ®Õn Hµ Néi. Thø hai: Kinh doanh du lÞch mang l¹i hiÖu qu¶ cao, mang l¹i lîi Ých chung cho ®Êt n­íc, ®ãng gãp kh«ng nhá trong GDP, thu håi vèn nhanh. MÆt kh¸c cßn t¹o nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ®Êt n­íc. Tuy nhiªn, ngµnh du lÞch cÇn ph¶i ®Çu t­ n©ng cÊp mét sè kh¸ch s¹n ®Ó cã nhiÒu buång, phßng ®¹t tiªu chuÈn 3 sao trë lªn, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu kh¸ch n­íc ngoµi. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy cÇn l­u ý mét sè vÊn ®Ò sau: + CÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a l÷ hµnh vµ l­u tró, tËn dông buång, gi­êng hîp lý tr¸nh t×nh tr¹ng n¬i thõa, n¬i thiÕu. + CÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c ngµnh c¸c cÊp trong viÖc gi¶i quyÕt thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh ®ã lµ c¸c c¬ quan nh­: h¶i quan, c¬ quan anh ninh... t¹o ®iÒu kiÖn thuËn ®Ó thu hót kh¸ch du lÞch vµo ViÖt Nam nãi chung vµ kh¸ch du lÞch vµo Hµ Néi nãi riªng. Bªn c¹nh ®ã ngµnh du lÞch cÇn cã sù ®Çu t­ thÝch ®¸ng vµo c¬ së h¹ tÇng, c¶i t¹o m«i tr­êng, t«n t¹o nh÷ng c¸i hiÖn cã nh­ c¸c khu di tÝch kh«ng ®Ó nã bÞ mai mét, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ®i l¹i thuËn ®iÖn, ®¶m b¶o an ninh trËt tù cho du kh¸ch ®Æc biÖt lµ ë c¸c n¬i vui ch¬i gi¶i trÝ. §iÒu ®ã ®· t¹o ®­îc lßng tin rÊt lín ®èi víi kh¸ch du lÞch trong n­íc còng nh­ kh¸ch du lÞch quèc tÕ. Cã sù qu¶n lý chÆt chÏ viÖc thu nép ng©n s¸ch, tr¸nh t×nh tr¹ng ®äng thuÕ, nép chËm hoÆc trèn thuÕ doanh thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. 2.2. Ho¹t ®éng dÞch vô - cho ng­êi n­íc ngoµi thuª nhµ vµ nhµ trä t­ nh©n. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch, dÞch vô cho ng­êi n­íc ngoµi thuª nhµ lµ c¬ së ®¹i diÖn vµ lµm nhµ ë l©u dµi, nhµ trä b×nh d©n m¸y n¨m gÇn ®©y ph¸t triÓn m¹nh. Sau ®©y lµ mét sè kÕt qu¶. 2.2.1. DÞch vô cho ng­êi n­íc ngoµi thuª nhµ lµm nhµ ë l©u dµi. 1) C¬ së cho thuª. Tæng sè c¬ së (nhµ cho thuª) lµ 852 c¬ së (gåm hé c¸ thÓ, t­ nh©n, c«ng ty). - Chia thµnh l·nh thæ: + QuËn Hai Bµ Tr­ng 153 c¬ së b»ng 17,9% tæng sè. + QuËn §èng §a 204 c¬ së b»ng 24% tæng sè. + QuËn Hoµn KiÕm 110 c¬ së b»ng 12,9% tæng sè. + QuËn Ba §×nh 185 c¬ së b»ng 21,7% tæng sè. + QuËn T©y Hå 120 c¬ së b»ng 14% tæng sè. + QuËn Thanh Xu©n 80 c¬ së b»ng 9,3% tæng sè. Trong tæng sè cã 782 c¬ së thuéc së h÷u t­ nh©n b»ng 91,7%. Së h÷u Nhµ n­íc chiÕm 8,3%. - Sè c¬ së cho thuª chia theo quèc tÞch ng­êi thuª nhµ nh­ sau: Ng­êi Ph¸p thuª 102 c¬ së b»ng 11,9%. Ng­êi Hµn Quèc thuª 180 c¬ së b»ng 21,1%. Ng­êi óc thuª 193 c¬ së b»ng 22,6%. Ng­êi Mü thuª 470 c¬ së b»ng 5,5% Ng­êi NhËt thuª 157 c¬ së b»ng 18,4% C¸c n­íc kh¸c 173 c¬ së b»ng 20,5% 2) Sè buång vµ diÖn tÝch cho thuª. - Tæng sè buång cho thuª lµ 8.052 buång, diÖn tÝch 212.594m2. + QuËn Hai Bµ Tr­ng 1.322 buång, diÖn tÝch 34.272m2. + QuËn §èng §a 1.878 buång, diÖn tÝch 48.828m2. + QuËn Hoµn KiÕm 1.651 buång, diÖn tÝch 42.926m2. + QuËn Ba §×nh 1.209 buång, diÖn tÝch 31.434m2. + QuËn T©y Hå 1.040 buång, diÖn tÝch 27.040m2. + QuËn Thanh Xu©n 1.012 buång, diÖn tÝch 27.994m2. 3) KÕt qu¶ dÞch vô cho thuª nhµ. Doanh thu b×nh qu©n th¸ng cña 852 c¬ së lµ 576.432 USD. ¦íc tÝnh c¶ n¨m 8.761.485 USD t­¬ng ®­¬ng 132 tû ®ång. Sè ph¶i nép mçi th¸ng lµ 4,5 tû ®ång, ­íc tÝnh c¶ n¨m ph¶i nép lµ 32,8 tû ®ång chiÕm 23,3% tæng sè. Thêi gian thuª b×nh qu©n 22 th¸ng vµ hÇu hÕt c¸c c¬ së cho thuª ®Òu cã giÊy phÐp cho thuª. DÞch vô cho thuª nhµ hiÖn nay lµ dÞch vô cã tÝnh chi phÝ thÊp nhÊt vµ mang l¹i lîi nhuËn t­¬ng ®èi cao. TÝnh cho mét c¬ së mçi th¸ng thu ®­îc 6,5 triÖu ®ång l·i gép. Nhu cÇu thuª nhµ ë l©u dµi cña c¸c h·ng, ng­êi n­íc ngoµi t¹i Hµ Néi vÉn cßn tiÕp tôc t¨ng trong khi ®ã kh¶ n¨ng ®¸p øng cña Nhµ n­íc cã h¹n. sù ph¸t triÓn cña c¸c dÞch vô cho thuª nhµ cña c¸c c¬ së trªn ®· gi¶m bít sù c¨ng th¼ng vÒ nhu cÇu kh¸ch s¹n, nhµ nghØ, biÖt thù phôc vô kh¸ch, ®· gãp phÇn t¨ng thªm thu nhËp cho chñ nhµ, cã sù ®ãng gãp tho¶ ®¸ng cña Nhµ n­íc. DÞch vô trªn hiÖn t¹i vÉn cÇn thiÕt vµ cã Ých nªn kh¶ n¨ng vÉn tiÕp tôc ph¸t triÓn vµ cÇn ®­îc Nhµ n­íc qu¶n lý, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi. 2.2.2. dÞch vô cho ng­êi n­íc ngoµi thuª lµm c¬ quan ®¹i diÖn. Tõ khi Nhµ n­íc cã LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ më réng quan hÖ kinh tÕ víi n­íc ngoµi, nhiÒu n­íc vµ tæ chøc kinh tÕ ®· ®Æt nhiÒu trô së ®¹i diÖn t¹i Hµ Néi. Trong khi nhu cÇu trô së ®¹i diÖn t¨ng, ®iÒu kiÖn nhµ ë cña thµnh phè cã h¹n nhµ n­íc ®· cho phÐp c¸c c¬ quan, hé d©n cã ®iÒu kiÖn cã thÓ dµnh diÖn tÝch cho thuª vµ ®ãng gãp nghÜa vô víi Nhµ n­íc. - TÝnh ®Õn hÕt n¨m 2000 cã 135 c¬ së cho thuª, nãi c¸ch kh¸c lµ c¬ së cho ng­êi n­íc ngoµi thuª nhµ ®Æt lµm v¨n phßng ®¹i diÖn, trong ®ã quËn Hoµn KiÕm 62 c¬ së b»ng 45,9% tæng sè, tËp trung chñ yÕu ë ph­êng TrÇn H­ng §¹o (42 c¬ së). QuËn Hai Bµ Tr­ng 38 c¬ së b»ng 28,1%. Cßn l¹i ph©n bæ r¶i r¸c ë c¸c quËn cßn l¹i. - Trong tæng sè c¬ së cho thuª, sè c¬ së thuéc së h÷u Nhµ n­íc lµ 40%, sè c¬ së thuéc së h÷u t­ nh©n, c¸ thÓ lµ 60%. - Chia theo quèc tÞch, sè c¬ së cho thuª lµm v¨n phßng ®¹i diÖn gåm: NhËt 24 c¬ së, Mü 15 c¬ së, Ph¸p 20 c¬ së, óc 15 c¬ së, §øc lµ 12 c¬ së, Hµn Quèc 10 c¬ së, c¸c n­íc kh¸c 24 c¬ së. - Tæng diÖn tÝch cho thuª 19.974m2 trong ®ã diÖn tÝch chÝnh lµ 15.324m2. Doanh thu b×nh qu©n 1 th¸ng lµ 105.889 USD, ­íc tÝnh c¶ n¨m lµ 1.270.668 USD, trong ®ã quËn Hoµn KiÕm 835.668 USD, quËn Hai Bµ Tr­ng 297.000 USD, huyÖn Tõ Liªm 138.000 USD. - Tæng doanh thu ­íc tÝnh n¨m quy tiÒn ViÖt Nam lµ 17.774 triÖu ®ång. Tæng sè tiÒn ph¶i nép b×nh qu©n 1 th¸ng lµ 315 triÖu ®ång, trong ®ã nép ng©n s¸ch b×nh qu©n 1 th¸ng lµ 250 triÖu ®ång. ­íc tÝnh ph¶i nép c¶ n¨m 2000 lµ 3.780 triÖu ®ång, trong ®ã nép ng©n s¸ch c¶ n¨m lµ 3.000 triÖu ®ång b»ng 79,3% tæng sè nép. - Tû lÖ nép chiÕm 27% tæng doanh thu, trong ®ã nép ng©n s¸ch b»ng 28,5% tæng doanh thu. ViÖc giµnh c¬ së cho ng­êi n­íc ngoµi thuª lµm c¬ quan ®¹i diÖn lµ cÇn thiÕt vµ cã Ých, kh«ng nh÷ng lµm gi¶m sù c¨ng th¼ng vÒ nhu cÇu thuª nhµ cña c¸c c¬ quan ®¹i diÖn n­íc ngoµi mµ cßn lµm t¨ng thªm thu nhËp cho chñ nhµ, t¨ng thu cho ng©n s¸ch. §èi víi c¬ së cho thuª thuéc së h÷u Nhµ n­íc th× dÞch vô nµy ®· gãp phÇn c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn mµ Nhµ n­íc ch­a cã ®iÒu kiÖn lo ®­îc. MÆt kh¸c còng lµ nguån ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho Nhµ n­íc. V× vËy ®©y lµ dÞch vô cÇn khuyÕn khÝch vµ cÇn qu¶n lý chÆt chÏ. 2.2.3. C¬ së nhµ trä thêi ®iÓm 31 - 12 - 2000. ViÖc giao l­u kinh tÕ gi÷a Hµ Néi vµ c¸c tØnh ®­îc më réng l­u l­îng kh¸ch v·ng lai vµ ng­êi s¶n xuÊt kinh doanh ë tØnh ngoa× Hµ Néi ngµy mét t¨ng, do ®ã nhu cÇu vÒ nhµ trä ngµy cµng nhiÒu. §iÒu ®ã t¹o ra ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña lo¹i h×nh nhµ trä. Sau ®©y lµ kÕt qu¶ ®iÒu tra nhµ trä n¨m 2000. Trong tæng sè 609 c¬ së trong ®ã c¬ së Nhµ n­íc lµ 46 bao gåm: - Hoµn KiÕm : 94 c¬ së - Ba §×nh : 41 c¬ së - Hai Bµ Tr­ng : 38 c¬ së - §èng §a : 197 c¬ së - HuyÖn Gia L©m : 104 c¬ së - HuyÖn Tõ Liªm : 30 c¬ së - QuËn T©y Hå : 55 c¬ së - QuËn CÇu GiÊy : 30 c¬ së Tæng diÖn tÝch cho thuª: 15.297m2 Gi¸ thuª b×nh qu©n mét ngµy/ng­êi: 60.000 ®ång cao nhÊt lµ 120.000 ®ång, thÊp nhÊt lµ 20.000 ®ång/ngµy. Tæng doanh thu b×nh qu©n mét th¸ng lµ 1.958 triÖu ®ång, ­íc tÝnh c¶ n¨m 18.696 triÖu ®ång. Sè ph¶i nép b×nh qu©n mét th¸ng lµ 350 triÖu ®ång trong ®ã nép ng©n s¸ch lµ 300 triÖu. C¶ n¨m 4.200 triÖu ®ång vµ nép ng©n s¸ch 3.600 triÖu ®ång. Qua ®©y ta thÊy r»ng nhu cÇu vÒ nhµ trä lµ kh«ng nhá, cho nªn viÖc ph¸t triÓn nhµ trä cña Hµ Néi lµ cÇn thiÕt vµ ®· ®¸p øng yªu cÇu trä t­¬ng ®èi tho¶ m·n. Tuy nhiªn nhiÒu hé kinh doanh dÞch vô nµy ch­a cã giÊy phÐp, tæng sè cã 382 c¬ së cã giÊy phÐp, chiÕm 49,3% cßn l¹i 50,7% kinh doanh kh«ng cã giÊy phÐp, kh«ng ®ãng thuÕ trong ®ã nhiÒu nhÊt lµ quËn §èg §a vµ huyÖn Gia L©m. §Ó qu¶n lý vµ b¶o vÒ an toµn cho kh¸ch trä c¸c nhµ trä cßn ph¶i cã giÊy phÐp kinh doanh vµ lµm nghÜa vô thuÕ cho Nhµ n­íc. Tãm l¹i, dÞch vô cho ng­êi n­íc noµi thuª nhµ vµ lµm v¨n phßng ®¹i diÖn vµ viÖc ph¸t triÓn nhµ trä lµ cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy mµ Nhµ n­íc cÇn t¹o ®iÒu kiÖn trong viÖc cÊp giÊy phÐp, ®Æc biÖt lµ cÇn cã sù qu¶n lý chÆt chÏ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh trong lÜnh vùc nµy, ®ång thêi cã chÝnh s¸ch hîp lý trong qu¶n lý vµ tËn thu ng©n s¸ch cho Nhµ n­íc. MÆt kh¸c Nhµ n­íc kh«ng ngõng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh trong lÜnh vùc nµy vÒ vèn vµ cã chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ thuÕ. III. ViÖc nghiªn cøu thèng kª doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. 1. Sù cÇn thiÕt nghiªn cøu doanh thu du lÞch. Nh­ chóng ta ®· biÕt doanh thu du lÞch lµ toµn bé sè tiÒn thu ®­îc tõ kh¸ch du lÞch trong kú nghiªn cøu do ho¹t ®éng phôc vô c¸c lo¹i bao gåm c¸c chi phÝ cña kh¸ch vÒ dÞch vô vµ hµng ho¸ trõ nh÷ng chi phÝ cho vËn t¶i hµnh kh¸ch quèc tÕ.. ViÖc lµm ¨n cã hiÖu qu¶ hay kh«ng cña c¸c c«ng ty kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè, trong ®ã doanh thu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña c¸c c«ng ty du lÞch. Tuy nhiªn doanh thu vÉn ch­a ph¶n ¸nh hÕt ®­îc doanh nghiÖp lµm ¨n lç hay l·i, l·i nhiÒu hay Ýt, lµm ¨n cã hiÖu qu¶ kh«ng? ChÝnh v× vËy viÖc nghiªn cøu doanh thu du lÞch rÊt quan träng vµ nã ®­îc thÓ hiÖn ë mét sè vÊn ®Ò sau. - Thø nhÊt ph¶ ¸nh doanh thu ngoµi viÖc ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng chung nã cßn ph¶n ¸nh chÊt l­îng vµ møc ®é phôc vô; nã cßn ph¶n ¸nh sù thay ®æi tr×nh ®é hiÖn ®¹i c¬ së vËt chÊt kü thuËt. - Thø hai: Doanh thu du lÞch lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó tÝnh c¸c chØ tiªu kh¸c nh­ chØ tiªu hiÖu qu¶... - Thø ba: Ph©n tÝch c¬ cÊu doanh thu cã thÓ cho thÊy xu h­íng kinh doanh cña tõng ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch. Qua viÖc nghiªn cøu doanh thu du lÞch cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch ®Ó tõ ®ã Nhµ n­íc cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc doanh nghiÖp nµo lµm ¨n cã hiÖu qu¶, kiÓm so¸t ®­îc nguån thu tõ ®ã tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng trèn thuÕ, chó träng, më réng, ®Çu t­ thÝch ®¸ng vµo doanh nghiÖp lµm ¨n cso hiÖu qu¶ nh­ t¨ng c­êng an ninh cho du kh¸ch, ®¬n gi¶n ho¸ mäi thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh. Hç trî c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n ch­a cã hiÖu qu¶ vÒ vèn, tÝch cùc x©y dùng c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ, lµm cho du kh¸ch ë l¹i l©u h¬n vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc cÊp giÊy phÐp, vÒ vèn ®Ó c¶i t¹o l¹i c¬ së vËt chÊt kü thuËt, nhÊt lµ khi n­íc ta s¾p tíi tæ chøc Sea Gemes vµo n¨m 2003 ®Êy lµ mét trong nh÷ng thuËn lîi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh du lÞch. 2. Thùc tr¹ng nghiªn cøu thèng kª doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. Víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc c«ng nghÖ th«ng tin nh­ hiÖn nay th× viÖc nghiªn cøu doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi kh¸ ®¬n gi¶n, tõ ®ã Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch phï hîp trong ph¸t triÓn du lÞch trong thêi gian tíi. ViÖcthu thËp sè liÖu vÒ doanh thu du lÞch ë c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi do Phßng Th­¬ng m¹i gi¸ c¶ Côc Thèng kª Hµ Néi qu¶n lý. C¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi hµng tuÇn, hµng th¸ng, hµng quý b¸o c¸o lªn phßng gi¸ c¶ cña Côc Thèng kª Hµ Néi tõ ®ã biÕt ®­îc sè liÖu vÒ doanh thu hµng quý, hµng n¨m, tõ ®ã biÕt ®­îc doanh thu du lÞch hµng th¸ng, quý, n¨m t¨ng hay gi¶m, t¨ng hay gi¶m do nguyªn nh©n nµo, nh©n tè nµo quyÕt ®Þnh thËt sù ®Õn sù t¨ng, gi¶m cña doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. Tõ ®ã Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch phï hîp cho viÖc ph¸t triÓn kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. Tuy nhiªn chóng ta míi chØ nghiªn cøu ®­îc c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch cã giÊy phÐp kinh doanh, cßn c¸c ®¬n vÞ ch­a cã giÊy phÐp kinh doanh th× chóng ta ch­a qu¶n lý ®­îc. Nã gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc ®Þnh h­íng ph¸t triÓn du lÞch ë c¸c quËn, huyÖn cña thµnh phè Hµ Néi. ChÝnh v× vËy mµ Nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng cã liªn quan cÇn cã biÖn ph¸p thÝch hîp trong viÖc qu¶n lý c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi hiÖn nay. IV. Sù cÇn thiÕt cña viÖc sö dông d·y sè thêi gian vµ dù ®o¸n thèng kª doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. 1. ý nghÜa vµ tÇm quan träng. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¬ chÕ thÞ tr­êng trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt Nam th× viÖc sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p thèng kª ®Ó nhiÖm vô vµ ph©n tÝch doanh thu du lÞch, ®Æc biÖt lµ vËn dông d·y sè thêi gian vµ dù ®o¸n thèng kª, nã ®ãng vai trß quan träng ®èi víi c¸c c«ng ty, xÝ nghiÖp, c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ kinh tÕ - x· héi. Nhê cã dù ®o¸n thèng kª mµ c¸c c¬ quan xÝ nghiÖp cã nhiÒu th«ng tin phôc vô cho viÖc lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, ban hµnh thùc thi c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh tÕ - x· héi. Th«ng qua c¸c sè liÖu dù ®o¸n thèng kª mµ c¸c c¬ quan xÝ nghiÖp nhanh chãng ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt ®Ó nh»m phôc vô cho viÖc kinh doanh vµ qu¶n lý kinh tÕ x· héi ®¹t nhiÒu hiÖu qu¶. VËn dông ph­¬ng ph¸p d·y são thêi gian vµ dù ®o¸n lµ ph­¬ng ph¸p quan träng ®èi víi bÊt kú mét c«ng ty kinh doanh du lÞch nµo nghiªn cøu vÒ doanh thu du lÞch. Trong t×nh h×nh hiÖn nay viÖc ph©n tÝch vµ dù ®o¸n doanh thu du lÞch lµ hÕt søc quan träng ®Ó tõ ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, ph¶n ¸nh chÊt l­îng phôc vô vµ sù ph¸t triÓn tr×nh ®é hiÖn ®¹i cña c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ møc ®é phôc vô. Qua d·y sè thêi gian cã thÓ nghiªn cøu c¸c ®Æc ®iÓm vÒ sù biÕn ®éng cña doanh thu, hiÓu râ xu h­íng, tÝnh quy luËt cña sù ph¸t triÓn ®ång thêi dù ®o¸n doanh thu du lÞch trong thêi gian tíi vµ ph©n tÝch ®­îc hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch, ®ång thêi thÊy ®­îc xu h­íng vËn ®éng cña tõng ®¬n vÞ còng nh­ ngµnh. 2. Ph©n tÝch vµ dù ®o¸n thèng kª doanh thu du lÞch ë Côc Thèng kª Hµ Néi. Côc Thèng kª Hµ Néi lµ c¬ quan thu thËp vµ tæng hîp sè liÖu tõ c¸c ®¬n vÞ c¬ së, sau ®ã b¸o c¸o lªn Tæng côc thèng kª theo nh÷ng biÓu mÉu nhÊt ®Þnh. Do vËy tõ tr­íc ®Õn nay Côc Thèng kª Hµ Néi chØ dõng l¹i ë chÕ ®é b¸o c¸o chø kh«ng ®i s©u ph©n tÝch cô thÓ c¸c chØ tiªu hay c¸c chØ tiªu chi tiÕt vÒ doanh thu du lÞch. Do cã kÕt luËn ®óng ®¾n vÒ ho¹t ®éng du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. Côc Thèng kª Hµ Néi cÇn thu thËp ®Çy ®ñ vµ chi tiÕt h¬n, ®ång thêi vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p thèng kª. Khi nghiªn cøu xu h­íng ph¸t triÓn vµ t×nh h×nh hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®Ó cã thÓ nghiªn cøu vµ ph©n tÝch, dù ®o¸n chÝnh x¸c h¬n cho c¸c n¨m tiÕp theo. Ch­¬ng III VËn dông ph­¬ng ph¸p d·y sè thêi gian ph©n tÝch biÕn ®éng doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi giai ®o¹n (1995 - 2001) vµ dù ®o¸n doanh thu du lÞch (2002 - 2003) I. Mét vµi nÐt sö dông th«ng tin trong ph©n tÝch vµ dù ®o¸n doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. §Ó sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p thèng kª nghiªn cøu doanh thu du lÞch cÇn ph¶i cã mét sè l­îng th«ng tin t­¬­ng ®èi ®Çy ®ñ chi tiÕt, toµm diÖn. Nh­ng trªn thùc tÕ são liÖu thèng kª hiÖn nay kh«ng ®Çy ®ñ chi tiÕt, thiÕu tÝnh so s¸nh ®­îc víi nhau qua thêi gian vµ kh«ng gian, mét sè tr­êng hîp do thu thËp ®­îc qu¸ chËm ®· mÊt tÝnh thêi sù, thiÕu chÝnh x¸c, thËm chÝ nguån sè liÖu cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nh­ sè liÖu cña Së Du lÞch, Côc Thèng kª còng thiÕu tÝnh ®ång bé. Víi nguån sè liÖu nh­ vËy, viÖc ph©n tÝch, dù ®o¸n thèng kª doanh thu du lÞch t¹i Hµ Néi cßn nhiÒu h¹n chÕ: c¸c chØ tiªu ph©n tÝch chØ dõng ë møc kh¸i qu¸t, thiÕt c¸c chØ tiªu ph©n tÝch chi tiÕt. ViÖc ®¸nh gi¸, ph©n tÝch vµ dù b¸o doanh thu du lÞch chØ dõng l¹i ë møc ®é lµ nhiÒu b¸o c¸o, ph©n tÝch t×h h×nh, ®«i khi mang tÝnh chÊt m« t¶, ch­a ph©n tÝch s©u s¾c chi tiÕt... Tr­íc t×nh h×nh thùc tÕ vÒ th«ng tin doanh thu du lÞch trong nh÷ng n¨m qua kh«ng cho phÐp tiÕn hµnh sö dông tÊt c¶ c¸c ph­¬ng ph¸p ®· tr×nh bµy ë ch­¬ng I, ch­¬ng II ®Ó ph©n tÝch toµn diÖn doanh thu du lÞch mµ chØ cã thÓ sö dông mét sè ph­¬ng ph¸p nh­: d·y dè thêi gian, dù ®o¸n. Sè liÖu thu thËp ®­îc chØ bao gåm sè chØ tiªu: - Doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi theo tõng th¸ng tõ n¨m 1995 - 2000 vµ tæng doanh thu theo n¨m giai ®o¹n 1995 - 2001. - Sè kh¸ch, sè ngµy kh¸ch giai ®o¹n 1995 - 2000. - Sè lao ®éng phôc vô dÞch vô du lÞch tõ n¨m 1995 ®Õn 2000. Sau ®©y xin tr×nh bµy mét sè néi dung ph©n tÝch nh­ ®· tr×nh bµy ë c¸c ch­¬ng tr­íc. II. BiÕn ®éng tæng doanh thu vµ kÕt cÊu qua thêi gian. A. Nghiªn cøu biÕn ®éng tæng doanh thu phôc vô kh¸ch. ChØ tiªu doanh thu lµ chØ tiªu c¬ b¶n ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng du lÞch. viÖc nghiªn cøu chØ tiªu nµy cã t¸c dông lËp kÕ ho¹ch ®Ó ph¸t triÓn du lÞch mét c¸ch tèt nhÊt. Du lÞch Hµ Néi tuy lµ mét ngµnh non trÎ nh­ng l¹i lµ mét ngµnh ®Çy triÓn väng, mét ngµnh trong t­¬ng lai sÏ lµ ngµnh mòi nhän cña Thñ ®«, doanh thu cña ngµnh chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ trong c¬ cÊu GDP. Sau ®©y lµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña doanh thu kh¸ch du lÞch t¹i Hµ Néi qua c¸c n¨m: BiÓu 04: Doanh thu phôc vô kh¸ch du lÞch giai ®o¹n 1995 - 2001 N¨m Tæng doanh thu phôc vô kh¸c du lÞch (triÖu ®ång) L­îng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn (triÖu ®ång) Tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn (%) 1995 895.160 1996 913.649 18.489 102,065 1997 1.049.869 136.220 114,909 1998 1.134.457 84.588 108,057 1999 1.202.386 67.929 105,987 2000 1.416.607 214.221 117,816 2001 1.563.892 147.285 110,397 Tæng 7.176.020 Víi sè liÖu ë trªn chóng ta cã thÓ tÝnh ®­îc mét sè chØ tiªu sau: - Doanh thu du lÞch b×nh qu©n n¨m: 1.168.002,9 (triÖu ®ång/n¨m) - L­îng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n n¨m: 111.455,333 (triÖu ®ång/n¨m) - Tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n n¨m: = 1,0974 lÇn hay 109,74% Qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n ta thÊy doanh thu phôc vô kh¸ch du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi trong giai ®o¹n 1999 - 2001 liªn tôc t¨ng. Doanh thu vÒ kh¸ch du lÞch trung b×nh mçi n¨m trong giai ®o¹n nµy lµ 1.168.002,9 triÖu ®ång/n¨m víi tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n lµ 109,74% vµ trung b×nh mçi n¨m t¨ng 111.455,333 triÖu ®ång/n¨m. l­îng t¨ng tuyÖt ®èi cao ®Æc biÖt lµ n¨m 2000 do cã sù thay ®æi theo h­íng tèt lªn cña c¸c thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh, c¸c n¬i tham quan ®· ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Çu t­ cã chiÒu s©u, lµ n¨m ®Çu tiªn cña thiªn niªn kú míi vµ cã mét sè sù kiÖn quan träng vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ®Æc biÖt trong n¨m nµy. Qua ®ã ta thÊy r»ng doanh thu du lÞch tõ n¨m 1995 - 2001 biÕn ®éng m¹nh, c¸c l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi liªn hoµn chªnh lÖch nhau kh¸ lín, lóc ®Çu t¨ng, sau ®ã gi¶m nhanh vµ t¨ng nhanh... Do ®ã ®Ó nghiªn cøu xu h­íng ph¸t triÓn c¬ b¶n cña tiªu doanh thu phôc vô kh¸ch du lÞch cã thÓ sö dông hµm parabol: = a0 + a1 + a2t2 Víi sè liÖu ë biÓu 1 c¸c tham sè a0, a1, a2 ®­îc x¸c ®Þnh bëi hÖ ph­¬ng tr×nh sau ®©y: Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh ta ®­îc a0 = 858.838,54 a1 = 17.744,03 a2 = 11.908,96 = 858.838,54 + 17.744,03t + 11.908,96t2 B. Nghiªn cøu kÕt cÊu doanh thu du lÞch qua c¸c n¨m. Nghiªn cøu kÕt cÊu doanh thu du lÞch cã vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc nghiªn cøu kÕt qu¶ kinh doanh, qua ®ã ta thÊy ®­îc tû träng cña tõng doanh thu bé phËn, trong c¬ cÊu tæng doanh thu. Nã gióp cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc ®óng ®¾n ®Ó n©ng cao tæng doanh thu vµ lîi nhuËn cho c«ng ty du lÞch. ta cã b¶ng kÕt cÊu doanh thu ®­îc tr×nh bµy d­íi ®©y: Qua b¶ng kÕt cÊu doanh thu du lÞch theo ®èi t­îng phôc vô tõ n¨m 1995 - 2001 trªn ®Þa bµn Hµ Néi cho ta thÊy phÇn lín doanh thu lµ doanh thu phôc vô kh¸ch quèc tÕ, cßn l¹i lµ doanh thu phôc vô kh¸ch trong n­íc, ®iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn lµ doanh thu phôc vô kh¸ch quèc tÕ chiÕm tû träng lín trong tæng doanh thu thÊp nhÊt lµ 62,4% n¨m 1995 cao nhÊt lµ 78,3% n¨m 1999. ChÝnh v× nguån thu chñ yÕu lµ kh¸ch quèc tÕ nªn chóng ta cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch thu hót kh¸ch n­íc ngoµi nh­: qu¶ng c¸o trªn m¹ng, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh, t«n t¹o nh÷ng c¸i vèn cã cña m×nh nh­ chïa, l¨ng,... vµ ®Æc biÖt lµ ®¶m b¶o an ninh cho du kh¸ch ë c¸c n¬i nghØ m¸t, khu di tÝch... Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã viÖc doanh thu tõ kh¸ch quèc tÕ chiÕm tû träng lín trong khi ®ã kh¸ch néi ®Þa chiÕm tû träng nhá vµ ®ang gi¶m dÇn trong kÕt cÊu tæng doanh thu du lÞch. Nguyªn nh©n nµy cã thÓ do sè l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn Hµ Néi ngµy mét nhiÒu, kh¸ch quèc tÕ t¨ng nhanh chiÕm tû träng lín trong tæng doanh thu vµ tû träng ®ã ngµy cµng cao. Nh­ n¨m 1999 chiÕm 79% vµ n¨m 2001 chiÕm gÇn 74% trong tæng doanh thu. Kh¸ch trong n­íc tuy cã t¨ng lªn nh­ng møc chi tiªu thÊp lµm cho doanh thu phôc vô kh¸ch trong n­íc qua c¸c n¨m vÉn t¨ng nh­ng t¨ng chËm dÉn ®Ôn tû träng tæng doanh thu cã xu h­íng gi¶m dÇn. Nh­ vËy qua biÓu kÕt cÊu doanh thu du lÞch theo lo¹i h×nh ho¹t ®éng tõ n¨m 1995 - 2001 trªn ®Þa bµn Hµ Néi cho ta thÊy: Doanh thu dÞch vô chiÕm tû träng cao nhÊt cô thÓ lµ th­êng chiÕm trªn 60% tæng doanh thu, trong ®ã cao nhÊt lµ 71,19% vµo n¨m 1995, thÊp nhÊt lµ 60,26% n¨m 1999. Song l¹i ®ang cã xu h­íng gi¶, dÇn trong kÕt cÊu tæng doanh thu. Bªn c¹nh ®ã doanh thu kh¸c chiÕm tû träng nhá, thÊp nhÊy lµ 2,95% vµo n¨m 1995, cao nhÊt lµ 13,1% vµo n¨m 1998, ®iÒu nµy chøng tá r»ng doanh thu kh¸c cã chiÒu h­íng t¨ng qua c¸c n¨m. trong khi ®ã doanh thu b¸n hµng kh«ng biÕn ®éng nhiÒu vµ chiÕm kho¶ng 20%. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn doanh thu dÞch vô gi¶m cã thÓ lµ do kh¸ch du lÞch ë l¹i Ýt h¬n, c¸c kh¸ch s¹n nhµ hµng... ch­a ®ñ kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch du lÞch ë l¹i l©u h¬n, c¸c khu di tÝch, danh lam th¾ng c¶nh ch­a ®­îc ®Çu t­ thÝch ®¸ng... dÉn ®Õn doanh thu du lÞch cã xu h­íng gi¶m dÇn. Tuy nhiªn vµi n¨m trë l¹i ®©y doanh thu dÞch vô cã chiÒu h­íng t¨ng, ®iÒu ®ã chøng tá r»ng kh¸ch du lÞch cã chiÒu h­íng t¨ng lªn, c¸c n¬i tham quan ®· cã søc thu hót ®èi víi kh¸ch du lÞch. Doanh thu b¸n hµng qua c¸c n¨m ta thÊy kh«ng biÕn ®éng nhiÒu lµ do hµng ho¸ ch­a phong phó, ch­a mang ®Ëm b¶n s¾c d©n téc... dÉn ®Õn ch­a tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch. III. Xu thÕ biÕn ®éng doanh thu du lÞch. 1. Xu h­íng biÕn ®éng theo hµm xu thÕ. §Ó nghiªn cøu xu h­íng ph¸t triÓn c¬ b¶n cña doanh thu du lÞch cã thÓ chän c¸c hµm xu thÕ: d¹ng tuyÕn tÝnh, d¹ng parabol, hypecbol... Víi sè liÖu doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi thêi kú 1995 - 2001. Cã thÓ biÓu hiÖn xu h­íng ph¸t triÓn b»ng c¸c d¹ng hµm víi kÕt qu¶ tÝnh to¸n nh­ sau: D¹ng hµm Tû sè t­¬ng quan Sai sè m« h×nh Hµm tuyÕn tÝnh = 715.931,02 + 113.015,71t 0,95 57.014,29 Hµm parabol = 858.838,54 + 17.744,03t + 11.908,96t2 0,98 29.461,9 Hµm hypecbol = 1.398.989,96 - 0,96 179.241,1 Qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n nh­ trªn ta thÊy r»ng hµm parabol cã sai sè nhá nhÊt vµ tû sè t­¬ng quan lín nhÊt. Tuy nhiªn hµm tuyÕn tÝnh vµ hµm hypecbol cã tû sè t­¬ng quan kh¸ cao song sai sè cña m« h×nh lín h¬n nhiÒu so víi hµm parabol. ChÝnh v× vËy mµ chóng ta chän hµm parabol ®Ó nghiªn cøu xu h­íng biÕn ®éng còng nh­ ®Ó dù ®o¸n sau nµy. 2. Xu h­íng biÕn ®éng thêi vô. Ta quan s¸t biÕn ®éng thùc tÕ cña tæng doanh thu du lÞch qua c¸c th¸ng tõ 1996 - 2001. Nh­ ta ®· biÕn tÝnh thêi vô trong du lÞch lu«n lµ vÊn ®Ò quan träng, v× thÕ cÇn ph¶i ph¶i nghiªn cøu kü míi cã thÓ t×m hiÓu tèt vÒ nhu cÇu ®Ó chuÈn bÞ kÞp thêi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu rÊt ®a d¹ng cña kh¸ch du lÞch. §Ó tõ ®ã cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn phï hîp cho ngµnh du lÞch Thñ ®« nãi riªng vµ c¶ n­íc nãi chung. BiÓu 04: Doanh thu du lÞch theo c¸c th¸ng Th¸ng 1996 1997 1998 1999 2000 2001 81.500 90.015 106.225 108.116 127.420 137.432 79.500 86.130 102.548 107.894 127.100 136.180 76.370 82.105 98.832 95.738 112.775 120.635 54.900 82.076 96.770 89.788 105.770 107.890 42.750 79.934 93.725 85.338 100.524 107.672 38.100 79.040 90.795 83.885 98.815 100.634 64.800 80.780 89.850 92.372 108.810 111.652 68.306 87.634 83.954 93.253 109.849 114.459 81.700 89.874 76.830 97.100 114.381 112.280 92.250 92.162 80.795 105.530 124.499 149.325 112.350 101.998 90.868 116.010 136.694 172.980 121.723 98.121 123.265 127.362 149.970 192.690 Tæng 913.649 1.049.869 1.134.457 1.206.586 1.426.607 1.563.829 Víi sè liÖu ë bang trªn ta thÊy r»ng doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi cïng kú qua c¸c n¨m t¨ng, kh«ng cã sù t¨ng râ rÖt, gi¶m râ rÖt. ChÝnh v× vËy mµ ta cã thÓ kÕt luËn r»ng ®©y lµ d·y sè thêi gian cã tÝnh thêi vô víi xu h­íng ph¸t triÓn. Khi ®ã chØ sè thêi vô ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: (i = ) (1) Trong ®ã: : ChØ sè thêi vô th¸ng i : Sè b×nh qu©n céng cña møc ®é cïng kú i : Sè trung b×nh cña tÊt c¶ c¸c møc ®é trong d·y sè = 108.451,33 (triÖu ®ång) Hoµn toµn t­¬ng tù ®èi víi ....... Thay sè ta cã: = 101.122,18 (triÖu ®ång) Thay sè vµo c«ng thøc (1) ta ®­îc biÓu sau: BiÓu 05: ChØ sè thêi vô theo th¸ng Th¸ng (Tr.®) Ii (%) 108.451,33 107,24 106.558,67 105,37 97.742,50 96,66 89.532,33 88,53 84.890,50 86,94 71.878,17 80,97 91.377,33 90,36 92.360,83 91,88 95.360,83 94,30 107,426,83 106,23 121.816,67 120,46 135.521,83 134,01 Tæng 1.213.466,16 1200 Qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n ë trªn ta thÊy r»ng chØ sè thêi vô cao nhÊt lµ th¸ng 12 (lµ 134,01%), thÊp nhÊt lµ th¸ng 6 (lµ 80,97%). MÆt kh¸c ta cßn thÊy r»ng chØ sè thêi vô cao vµo th¸ng 1, 2, 10, 11, 12 vµ gi¶m m¹nh vµo th¸ng th¸ng 4, 5, 6, 7. §iÒu ®ã cho ta thÊy r»ng doanh thu du lÞch cã tÝnh thêi vô râ rÖt, hay mang tÝnh thêi vô râ rÖt. Kh¸ch du lÞch ®Õn Hµ Néi chñ yÕu th¸ng 1, 2, 10, 11, 12 v× doanh thu trong c¸c th¸ng nµy lín h¬n c¸c th¸ng kh¸c. T¹i sao nh­ vËy? Bëi v× trong nh÷ng th¸ng nµy n­íc ta nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng cã nhiÒu lÔ héi, vµ ®Æc biÖt lµ tÕt cæ truyÒn... Lµ lóc mµ kh¸ch quèc tÕ còng nh­ ViÖt kiÒu ë n­íc ngoµi vÒ n­íc rÊt lín. ChÝnh v× vËy mµ doanh thu t¨ng lªn râ rÖt. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn lµ chØ sè thêi vô trong c¸c th¸ng nµy t­¬ng ®èi lín. C¨n cø vµo chØ sè thêi vô nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, ngµnh du lÞch Thñ ®« còng nh­ c¶ n­íc cã kÕ ho¹ch khai th¸c tèi ®a kh¶ n¨ng phôc vô vµo nh÷ng th¸ng du lÞch nh­ ®i nghØ ®«ng cña kh¸ch quèc tÕ, ViÖt kiÒu... Bªn c¹nh ®ã cÇn thùc hiÖn tèt c«ng t¸c chuÈn bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt nh­ kh¸ch s¹n, nhµ hµng, c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ, bè trÝ c¸c tour du lÞch hîp lý ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kh¸ ®a d¹ng cña kh¸ch du lÞch. IV. Dù ®o¸n doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi thêi kú 2002 - 2003. 1. Dù ®o¸n doanh thu du lÞch theo n¨m. Chóng ta chän hµm parabol ®Ó dù ®o¸n v× hµm nµy cã tû sè t­¬ng quan lín nhÊt trong c¸c hµm vµ cã sai sè m« h×nh nhá nhÊt. V× vËy sö dông hµm parabol ®Ó dù ®o¸n lµ chÝnh x¸c nhÊt. yt = 858.838,54 + 17.744,03t + 11.908,96t2 + et Sö dông m« h×nh: yn +L = f(n + L) + et y2002 = 858.838,54 + 17.744,03 x 8 + 11.908,96 x 82 = 1.762.964,22 (triÖu ®ång) y2002 = 858.838,54 + 17.744,03 x 9 + 11.908,96 x 92 = 1.938.160,57 (triÖu ®ång) Kho¶ng dù ®o¸n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: yn+L ± ta . SP Sai sè m« h×nh: Trong ®ã: SP : Sai sè dù ®o¸n n : Sè c¸c møc ®é trong d·y sè Se: Sai sè cña m« h×nh L: TÇm xa dù ®o¸n Thay sè ta cã: = 38.574,68 Víi ta gi¸ trÞ theo b¶ng t - Student, n- 2 bËc tù do vµ x¸c suÊt tin cËy lµ 0,9 vµ sè bËc tù do lµ 5 ta cã ta = 1,476. KÕt qu¶ dù ®o¸n doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi n¨m 2002 - 2003 theo hµm parabol trong kho¶ng: (1.762.964,22 ± 56.589,05) , (1.983.160,57 ± 56.589,05) 2. Dù ®o¸n doanh thu du lÞch dùa vµo chØ sè thêi vô. Víi b¶ng chØ sè thêi vô ®· tr×nh bµy ë phÇn trªn ta cã thÓ dù b¸o vÒ doanh thu phôc vô kh¸ch du lÞch b»ng c«ng thøc sau: yi = x Ii Trong ®ã: yi : Doanh thu dù ®o¸n th¸ng i n¨m dù ®o¸n yd® : Doanh thu dù ®o¸n n¨m dù ®o¸n Ii: ChØ sè thêi vô th¸ng i Theo nh­ kÕt qu¶ dù ®o¸n ë phÇn tríc ta cã kÕt qu¶ dù ®o¸n doanh thu du lÞch theo c¸c th¸ng trªn ®Þa bµn Hµ Néi n¨m 2002 - 2003 ®­îc tr×nh bµy ë biÓu sau: BiÓu 06: Doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi theo tõng th¸ng n¨m 2002 Th¸ng It (lÇn) Doanh thu dù ®o¸n (tr.®) 1,0724 157.550,23 1,0537 154.802,95 0,9666 142.006,76 0,8853 130.062,69 0,8394 123.319,34 0,8097 118.956,01 0,9036 132.751,21 0,9188 134.984,29 0,943 138.539,60 1,0623 156.066,40 1,2046 176.972,22 1,3401 196.952,52 Tæng 12 1.762.964,22 BiÓu 07: Doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi theo tõng th¸ng n¨m 2003 Th¸ng It (lÇn) Doanh thu dù ®o¸n (tr.®) 1,0724 177.228,44 1,0537 174.138,02 0,9666 159.743,58 0,8853 146.307,67 0,8394 138.722,08 0,8097 133.813,76 0,9036 149.331,99 0,9188 151.743,99 0,9430 155.843,36 1,0623 175.559,29 1,2046 199.076,26 1,3401 217.552,13 Tæng 12 1.983.160,57 BiÓu 08: Dù ®o¸n kho¶ng doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi n¨m 2002 Th¸ng It (lÇn) Doanh thu (tr.®) Giíi h¹n d­íi Giíi h¹n trªn 1,0724 152.834,47 162.265,98 1,0537 150.087,19 159.518,70 0,9666 137.291,01 146.722,51 0,8853 125.346,91 134.778,44 0,8394 118.603,58 128.035,09 0,8097 114.240,26 123.671,76 0,9036 128.035,46 137.466,96 0,9188 130.268,54 139.700,04 0,943 133.823,84 143.255,35 1,0623 151.350,65 160.782,15 1,2046 172.256,47 181.687,97 1,3401 192.236,76 201.668,27 Tæng 12 1.706.375,16 1.820.553,22 BiÓu 09: Dù ®o¸n kho¶ng doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi n¨m 2003 Th¸ng It (lÇn) Doanh thu (tr.®) Giíi h¹n d­íi Giíi h¹n trªn 1,0724 172.512,69 181.944,19 1,0537 169.422,26 178.853,774 0,9666 155.027,82 164.459,33 0,8853 141.591,92 151.023,42 0,8394 134.006,32 143.437,83 0,8097 129.098,01 138.529,51 0,9036 144.616,23 154.047,74 0,9188 147.128,23 156.559,74 0,943 151,127,60 160.559,11 1,0623 170.843,54 180.275,04 1,2046 194.360,50 203.792,01 1,3401 212.836,38 222.267,88 Tæng 12 1.922.571,50 2.035.749,57 Mét sè kiÕn nghÞ vµ kÕt luËn 1. Mét sè kiÕn nghÞ. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn thùc tiÔn ®· nghiªn cøu, cïng víi sù ph©n tÝch biÕn ®éng doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi giai ®o¹n 1995 - 2001 xin ®­a mét sè kiÕn nghÞ sau: a. VÒ chiÕn l­îc ph¸t triÓn thÞ tr­êng du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. Sè kh¸ch du lÞch quèc tÕ, trong n­íc ®Õn Hµ Néi vÉn cã xu h­íng t¨ng m¹nh theo tõng n¨m dÉn ®Õn doanh thu du lÞch tõ kh¸ch quèc tÕ, trong n­íc t¨ng theo. §Ó duy tr× vµ t¨ng h¬n n÷a sè l­îng kh¸ch cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m khai th¸c tèi ®a mäi nguån kh¸ch vµ chuÈn bÞ ®ãn tiÕp kh¸ch chu ®¸o ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc lµm t¨ng doanh thu qua c¸c n¨m cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè vÊn ®Ò sau: - ChuÈn bÞ tèt c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®Ó ®ãn kh¸ch quèc tÕ, kh¸ch trong n­íc, cã kÕ ho¹ch c¶i t¹o, n©ng cÊp vµ x©y míi c¸c kh¸ch s¹n, nhµ nghØ, nhµ hµng t¹i c¸c khu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi nh­ Hå T©y, Hå G­¬m, Cæ Loa, V¨n MiÕu Quèc Tö Gi¸m, phè cæ... ®ång thêi x©y dùng ®an xen c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ nh­ c«ng viªn n­íc Hå T©y, sµn nh¶y, s©n tenis... - X¸c ®Þnh "s¶n phÈm du lÞch" cña Hµ Néi cã thÓ b¸n trªn thÞ tr­êng du lÞch, ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch quèc tÕ còng nh­ trong n­íc gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc lµm t¨ng doanh thu b¸n hµng. - §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh vui ch¬i gi¶i trÝ trong vµ ngoµi kh¸ch s¹n, ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch. - §Æt ®¹i diÖn ë mét sè thÞ tr­êng du lÞch träng yÕu cña ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng nh»m tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o, tõng b­íc ®Þnh h­íng nguån kh¸ch du lÞch ®Õn, ®ång thêi t¨ng c­êng thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo trong lÜnh vùc du lÞch còng nh­ kinh nghiÖm trªn thÞ tr­êng. b. VÒ mÆt tæ chøc thèng kª nghiªn cøu thÞ tr­êng du lÞch cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi. - Nhanh chãng x©y dùng vµ thùc hiÖn hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ngµnh du lÞch mét c¸ch hoµn chØnh. - HiÖn ®¹i ho¸ n©ng cao chÊt l­îng hÖ thèng th«ng tin chuyªn ngµnh du lÞch tõ d­íi lªn trªn, cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh h÷u quan ®Ó thu thËp th«ng tin b»ng c¸c ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp vµ trùc tiÕp nh»m cung cÊp mét c¸ch ®Çy ®ñ cho c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch, ®Ó tõ ®ã c¸c ®¬n vÞ kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ tèt nhÊt cho m×nh. c. Mét sè vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt. Trong thêi kú ®Çu cña qu¸ tr×nh ®æi míi viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò xuÊt nhËp c¶nh cßn rÊt khã kh¨n nhÊt lµ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®ã lµ mét trong nh÷ng trë ng¹i ®èi víi viÖc thu hót kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµo ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng nh­ phÇn trªn ®· tr×nh bµy th× doanh thu chñ yÕu lµ doanh thu kh¸ch quèc tÕ. ChÝnh v× vËy l­îng kh¸ch quèc tÕ vµo Hµ Néi t¨ng lªn dÉn ®Õn doanh thu kh¸ch quèc tÕ còng t¨ng lªn. Tuy nhiªn trong thêi gian gÇn ®©y vÊn ®Ò nµy ®· ®­îc gi¶i quyÕt phÇn nµo ®iÒu nµy ®­îc minh chøng lµ doanh thu du lÞch cña kh¸ch quèc tÕ hµng n¨m t¨ng lªn râ rÖt. Qua sè liÖu thu thËp ë trªn doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi giai ®o¹n 1995 - 2001 ta thÊy r»ng tæng doanh thu du lÞch qua c¸c n¨m vÉn t¨ng nh­ng t¨ng chñ yÕu do sè l­îng kh¸ch t¨ng m¹nh, sè ngµy kh¸ch t¨ng kh¸ m¹nh. §iÒu ®ã chøng tá r»ng tæng doanh thu du lÞch ch­a t­¬ng xøng víi l­îng t¨ng vÒ kh¸ch, ngµy kh¸ch (sè ngµy l­u tró). ChÝnh v× vËy mµ chóng ta cÇn ®Çu t­ thÝch ®¸ng vµo ngµnh du lÞch Thñ ®« nh»m t¨ng doanh thu cho ngµnh du lÞch Thñ ®«, nh­ ®Çu t­ vµo c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ, bªn c¹nh ®ã ph¸t huy h¬n n÷a lîi thÕ vÒ tiÒm n¨ng du lÞch nh­ c¸c khu di tÝch vèn cã cña Thñ ®« ngµn n¨m v¨n hiÕn. §Æc biÖt lµ chóng ta ®ang ®øng tr­íc c¬ héi lín lµ Sea Gemes 2003 ®­îc tæ chøc t¹i ViÖt Nam mµ chñ yÕu lµ ë Hµ Néi. V× thÕ mµ ngay tõ b©y giê chóng ta cÇn chuÈn bÞ mét c¸ch chu ®¸o ®Ó ®ãn tiÕp mét l­îng kh¸ch kh«ng nhá trong dÞp nµy. §©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó cho c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch sau nµy. Mét ®iÒu tÊt yÕu sÏ ®Õn khi ngµnh du lÞch ph¸t triÓn m¹nh mÏ lµ ngµnh du lÞch gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò chung cña x· héi lµ vÊn ®Ò ciÖc lµm, gi¶m bít t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp rÊt lín hiÖn nay. - N©ng cao tr×nh ®é cña h­íng dÉn viªn du lÞch, tiÕp viªn du lÞch kh«ng nh÷ng giái ngo¹i ng÷ mµ cßn hiÓu s©u vÒ lÞch sö v¨n ho¸ d©n téc, vÒ c¸c vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan nh­ thÞ hiÕu, phong tôc tËp qu¸n cña kh¸ch du lÞch, ®ång thêi n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý vÒ du lÞch. - N©ng cao chÊt l­îng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm du lÞch, t¹o sù hÊp dÉn thu hót kh¸ch quèc tÕ lµm cho du lÞch Hµ Néi vµ c¶ n­íc ph¸t triÓn, sím ®uæi kÞp c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ®­a du lÞch n­íc ta nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng thµnh ngµnh kinh tÕ quan träng, gãp phÇn thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c trong n­íc ph¸t triÓn, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña kh¸ch quèc tÕ, kh¸ch trong n­íc vÒ tham quan du lÞch. 2. KÕt luËn. HiÖn nay du lÞch n­íc ta nãi chung vµ du lÞch Hµ Néi ®ang lµ mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän vµ trong t­¬ng lai gÇn ngµnh du lÞch cßn ph¸t triÓn m¹nh h¬n n÷a. Víi tiÒm n¨ng s½n cã céng víi thÕ m¹nh vÞ trÝ ®Þa lý. V× vËy mµ §¶ng vµ nhµ n­íc ta cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ngµnh du lÞch phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay nh­ t¹o ra m«i tr­êng thuËn lîi cho viÖc xuÊt nhËp c¶nh ®Ó kh¸ch du lÞch quèc tÕ cã ®iÒu kiÖn vµo ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng. Bªn c¹nh ®ã c¸c c«ng ty du lÞch Hµ Néi cÇn ph¶i ph¸t triÓn nhiÒu mÆt nh­ qu¶ng c¸o trªn m¹ng c¸c lo¹i h×nh du lÞch, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh du lÞch, c¸c s¶n phÈm du lÞch, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch. Qua viÖc ph©n tÝch biÕn ®éng doanh thu du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi giai ®o¹n 1995 - 2001 b»ng ph­¬ng ph¸p thèng kª cô thÓ lµ vËn dông ph­¬ng ph¸p d·y sè thêi gian vµ dù ®o¸n thèng kª ng¾n h¹n ®· cho chóng ta biÕt ®­îc thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn Hµ Néi qua c¸c n¨m. Tõ ®ã cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ngµnh du lÞch mét c¸ch hîp lý, ®­a du lÞch Thñ ®« ph¸t triÓn t­¬ng xøng víi vÞ trÝ vµ tiÒm n¨ng s½n cã, xøng ®¸ng lµ ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch ®øng ®Çu c¶ n­íc. Víi sù ph¸t triÓn ngµnh du lÞch Hµ Néi nh­ hiÖn nay th× du lÞch ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc vµ héi nhËp quèc tÕ trong thÕ kû 21. Môc lôc Trang