Đồ án Môn học động cơ đốt trong ZIL - 130 lắp trên xe tải

1. Giíi thiÖu chung: §éng c¬ ZIL-130 lµ lo¹i ®éng c¬ x¨ng 4 kú, t¹o hçn hîp bªn ngoµi th«ng qua bé chÕ hßa khÝ, ®èt ch¸y hçn hîp c­ìng bøc b»ng tia löa ®iÖn sinh ra ë nÕn ®iÖn cña cña hÖ thèng ®¸nh löa. §éng c¬ Zil-130 lµ lo¹i ®éng c¬ cã 8 xi lanh, ®­îc bè trÝ thµnh 2 hµng h×nh ch÷ V ®­îc lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ vµ n­íc. Bè trÝ c¸c xi lanh h×nh ch÷ V cã ­u ®iÓm lµ cã thÓ t¨ng ®­îc sè xi lanh c«ng t¸c nh­ng l¹i kh«ng lµm t¨ng chiÒu dµi cña ®éng c¬ ®ång thêi h¹ thÊp träng t©m cña ®éng c¬. Qua viÖc h¹ thÊp chiÒu cao cña ®éng c¬, viÖc bè trÝ ®éng c¬ trong khoang ®éng lùc rÊt thuËn lîi, bªn c¹nh ®ã tµm nh×n cña l¸i xe còng kh«ng bÞ h¹n chÕ. KÕt cÊu c¸c côm tæng thÓ cña ®éng c¬ Zil-130 ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh 1 2. KÕt cÊu ®éng c¬ Zil-130: 2.1 C¬ cÊu khuûu trôc thanh truyÒn: Gåm 2 nhãm chi tiÕt chÝnh: + nhãm c¸c chi tiÕt cè ®Þnh + nhãm c¸c chi tiÕt chuyÓn ®éng 2.1.1 Nhãm chi tiÕt cè ®Þnh: a. Khèi th©n xi lanh: Lµ chi tiÕt chÝnh vµ cã khèi l­îng lín nhÊt trong c¸c chi tiÕt cña ®éng c¬. NhiÖm vô cña khèi th©n xi lanh lµ t¹o vÞ trÝ g¸ l¾p cho c¸c chi tiÕt kh¸c nh­ trôc khuûu, trôc cam, xy lanh, n¾p m¸y,... Ngoµi ta khèi th©n xi lanh cïng víi c¸c-te t¹o thµnh khoang chøa dÇu b«i tr¬n, cïng víi n¾p m¸y, lãt xi lanh t¹o thµnh khoang chøa n­íc lµm m¸t cho ®éng c¬. Khèi th©n xi lanh cña ®éng c¬ Zil-130 ®­îc chÕ t¹o b»ng gang x¸m, cã kÕt cÊu th©n chÞu lùc. KÕt cÊu khèi th©n xi lanh ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh 2 b. èng lãt xi lanh: §éng c¬ Zil-130 sö däng èng lãt kiÓu "­ít". NghÜa lµ bÒ mÆt ngoµi cña èng lãt tiÕp xóc trùc tiÕp víi n­íc lµm m¸t. Sö dông èng lãt ­ít cã ­u ®iÓm rÊt lín lµ hiÖu suÊt lµm m¸t cao, dÔ dµng thay thÕ vµ söa ch÷a. KÕt cÊu èng lãt xi lanh thÓ hiÖn trªn h×nh. BÒ mÆt c«ng t¸c cña èng lãt xilanh sÏ t¹o thµnh bÒ mÆt dÉn h­íng cho pitt«ng. c. N¾p xilanh: N¾p m¸y ®­îc chÕ t¹o b»ng hîp kim nh«m AL-4. N¾p m¸y ®­îc dïng ®Ó ®Ëy kÝn phÝa trªn cña xi lanh vµ kÕt hîp víi xi lanh t¹o nªn buång ch¸y. N¾p m¸y cßn lµ n¬i g¸ l¾p c¸c chi tiÕt kh¸c nh­: xup¸p, giµn cß mæ, t¹o ra c¸c r·nh ®Ó ®­a hçn hîp vµo xi lanh vµ c¸c ®­êng th¶i ®Ó th¶i s¶n phÈm ch¸y ra bªn ngoµi. N¾p m¸y vµ khèi th©n xi lanh ®­îc cè ®Þnh víi nhau bëi c¸c bu l«ng, gi÷a chóng cã ®Öm lµm kÝn. KÕt cÊu cña n¾p m¸y ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh. 2.1.2. Nhãm chi tiÕt chuyÓn ®éng: a. PÝt t«ng: §­îc chÕ t¹o bµng hîp kim nh«m nh»m gi¶m khèi l­îng vµ lùc qu¸n tÝnh. CÊu t¹o chÝnh cña pitt«ng gåm 3 phÇn chÝnh: ®Ønh pitt«ng, ®Çu pitt«ng vµ th©n pitt«ng. §Ønh pitt«ng cïng víi n¾p xilanh t¹o thµnh buång ch¸y ¬ ®Çu pitt«ng cã tiÖn r¶nh ®Ó l¾p vßng g¨ng.Th©n pitt«ng cã 2 vÊu cã læ ®Ó l¾p chèt pitt«ng. §Ó c¶i thiÖn sù mµi rµ gi÷a pitt«ng voi èng lãt xilanh vµ ng¨n ngõa th©n pitt«ng khái bÞ x­íc ng­êi ta phñ líp thiÕc.KÕt cÊu cô thÓ pitt«ng ®­îc thÓ hiÖn trªn (h×nh 6). b. C¸c vßng g¨ng: Trªn pitt«ng ®­îc l¾p 2 lo¹i vßng g¨ng lµ vßng g¨ng khÝ vµ vßng g¨ng dÇu.C¸c vßng g¨ng khÝ cã nhiÖm vô bao kÝn buång ch¸y cña ®éng c¬ vµ ®Ó dÈn nhiÖt tõ ®Ønh pitt«ng ra thµnh èng lãt xilanh.Vßng g¨ng dµu cã nhiÖm vô san ®Òu dÇu trªn bÒ mÆt lµm viÖc vµ g¹t dÇu b«i tr¬n thõa tõ mÆt g­¬ng xilanh vÒ c¸cte.Khi l¾p vµo pÝtt«ng miÖng vßng g¨ng khÝ ph¶i lÖch nhau 900 kÕt cÊu vßng g¨ng ®­îc thÓ hiÖn trªn(h×nh7) c. Chèt pitt«ng: Cã nhiÖm vô nèi pitt«ng víi ®Çu nhá thanh truyÒn.Chèt pitt«ng ®­îc chÕ t¹o b»ng thÐp hîp kim,cã d¹ng h×nh trô ræng,mÆt ngoµi ®­îc gia c«ng tinh luån qua b¹c ®Çu nhá thanh truyÒn vµ gèi lªn 2 bÖ chèt cua pitt«ng. Chèt pitt«ng ®­îc l¾p kiÓu b¬i,2 ®Çu chèt cã 2 khãa h¶m ®Ó h¹n chÕ dÞch chuyÓn däc trôc.Chèt pitt«ng ®­îc n¾p c¨ng trªn bÖ chèt,do ®ã khi l¾p cÇn ph¶i nung nãng pitt«ng trong dÇu 80 ®Õn 900C. d. Thanh truyÒn: Cã nhiÖm vô nèi pitt«ng víi chèt khuûu cña trôc khuûu vµ truyÒn lùc khÝ thÓ tõ pitt«ng cho trôc khuûu tõ hµnh tr×nh gi¶n në vµ ng­îc l¹i ë c¸c hµnh tr×nh n¹p,nÐn,th¶i.KÕt cÊu thanh tryuÒn ®­îc thÓ hiÖn trªn (h×nh 8).Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc thanh truyÒn thùc hiÖn 2 chuyÓn ®éng phøc t¹p: TÞnh tiÕn däc theo ®­êng t©m xilanh ChuyÓn ®éng l¾c t­¬ng ®èi so víi trôc cña chèt Trªn th©n vµ nöa d­íi cã ®¸nh dÊu khi l¾p th× ph¶i chó ý mÆt cã dÊu quay vÒ phÝa ®Çu ®éng c¬. Trong l¾p r¸p ®Ó ®¶m b¶o c©n b»ng, khèi l­îng cña thanh truyÒn chªnh lÖch kh«ng qu¸ 6 ®Õn 8 gam. e.Trôc khuûu: Cã nhiÖm vô truyÒn lùc khÝ thÓ tõ pitt«ng, lùc qu¸n tÝnh cña c¸c khèi l­îng chuyÓn ®«ng t×nh tiÕn vµ quay cña c¸c chi tiÕt c¬ cÊu thanh truyÒn,sau ®ã t¹o momen quay. Trôc khuûu ®­îc chÕ t¹o b»ng vËt liÖu cã ®é bÒn cao. C¸c cæ khuûu ®­îc lµm ræng t¹o thµnh nh÷mg khoang ®Ó chøa cÆn bÈn cña dÇu nhên.Khi ®éng c¬ lµm viÖc d­íi t¸c dông cña lùc li t©m,nh÷ng phÇn tö nÆng trong dÇu vµ cÆn bÈn do mµi mßn c¸c chi tiÕt m¸y,l¾ng ®äng trong c¸c khoang ®ã.Khi th¸o më ®éng c¬ ng­êi ta më nót (2) ra ®Ó th¶i bá cÆn bÈn vµ cä röa s¹ch. T¶i träng däc trôc khuûu t¸c ®éng lªn vßng ®Öm chÆn dÇu trôc khuûu,kÕt cÊu trôc khuûu ®­îc thÓ hiÖn trong h×nh 9. f. B¸nh ®µ: B¸nh ®µ cã nhiÖm vô ®Èy pitt«ng ra khái c¸c ®iÓm chÕt,®¶m b¶o trôc khuûu cña ®éng c¬ quay ®ång ®Òu khi lµm viÖc ¬ chÕ ®é kh«ng t¶i,®¶m b¶o dÓ khëi ®éng ®éng c¬,gi¶m t¶i tøc thêi khi xe b¾t ®Çu khëi hµnh vµ truyÒ momen cho cÇu xe ë mäi chÕ ®é. B¸nh ®µ ®­îc chÕ t¹o b»ng gang vµ ®­îc c©n b»ng ®éng cïng víi trôc khuûu. B¸nh ®µ ®­îc l¾p víi mÆt bÝch cña trôc khuûu nhê c¸c bul«ng. Trªn vµnh b¸nh ®µ cã Ðp mét vµnh r¨ng dïng ®Ó khëi ®éng ®éng c¬ (b»ng ®éng c¬ diÖn),trªn vµnh b¸nh ®µ cßn cã c¸c dÊu ®Ó x¸c ®Þnh ®iÓm chÕt trªn cña xilanh thø nhÊt khi ®Æt gãc ®¸nh löa. 2.2.C¬ cÊu phèi khÝ: C¬ c¸u phèi khÝ ®¶m b¶o ®iÒn ®Çy hæn hîp khÝ ch¸y vµo xilanh ®éng c¬ ®óng lóc vµ th¶i hÕt khÝ ®· ch¸y ra khái xilanh.C¬ cÊu bao gåm c¸c bé phËn chÝnh sau:Trôc cam,con ®éi,®òa ®Èy,xu p¸p,trôc cß mæ vµ cß mæ.S¬ ®å c¬ cÊu ®­îc thÓ hiÖn trªn (h×nh 10). 2.2.1 Trôc cam: Trôc cam cña c¬ cÊu phèi khÝ ®­îc bè trÝ trong khoang gi÷a 2 d·y xilanh cã nhiÖm vô ®ãng vµ më xu p¸p ®óng thêi ®iÓm, ngoµi ra trôc cam cßn cã nhiÖm vô dÈn ®éng b¬m x¨ng, b¬m dÇu, bé chia ®iªn Trªn trôc cam bè trÝ c¸c cam dÈn ®éng cho 16 xu p¸p cña c¶ 2 d¶y xilanh. Trªn trôc cam cã l¾p r¨ng dÈn ®éng,b¸nh r¨ng nµy th­êng xuyªn ¨n khíp víi b¸nh r¨ng ®Çu trôc khuûu,sè r¨ng cña b¸nh r¨ng 1 nhiÒu gÊp d«i sè r¨ng cña b¸nh r¨ng l¾p trªn ®Çu trôc khuûu.C¸c biªn d¹ng cña c¸c vÊu cam 6,7 gièng nhau,c¸c vÊu cam cïng tªn ®­îc bè trÝ lÖch pha nhau mét gãc 450.TÝnh tõ ®Çu trôc cam ®­êng kÝnh cña c« 4 nhá dÇn ®Ó thuËn lîi trong viÖc l¾p ghÐp. KÕt cÊu trôc cam ®­¬c giíi thiÖu trªn (H×nh 10). 2.2.2. Xu p¸p cña c¬ cÊu phèi khÝ a. Xu p¸p th¶i: Cã nhiÖm vô khi më ®Ó cho toµn bé s¶n phÈm ch¸y ®­îc th¶i ra bªn ngoµi vµ khi ®ãng cïng víi xu p¸p hót lµm kÝn cho buång ch¸y. Xu p¸p th¶i cña ®éng c¬ lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é rÊt cao, tõ 600 ®Õn 8000C do ®ã ngoµi vËt liÖu chÕ t¹o ®¶m b¶o ®é bÒn cao th× kÕt cÊu cña chóng ph¶i cã biÖn ph¸p n©ng cao tuæi thä. §Ó dÈn nhiÖt tèt h¬n tõ t¸n xu p¸p th¶i ra ngoµi ng­êi ng­êi ta sö dông ph­¬ng ph¸p lµm m¸t cho su p¸p b»ng Natri. NghÜa lµ th©n xu p¸p ph¶i lµm ræng vµ 3/4 thÓ tÝch ræng ®ã chøa Natri kim lo¹i. Natri cã hÖ sè dÉn nhiÖt cao vµ s«i ë nhiÖt ®é thÊp (980c). Khi ®éng c¬ lµm viÖc Natri láng, sau ®ã s«i sÏ ®iÒn ®Çy thÓ ræng cña th©n xu p¸p,qua èng dÈn h­íng cña n¾p xilanh vµ cuèi truyÒ nhiÖt cho n­íc lµm m¸t. Ngoµi ra ®Ó mßn ®Òu bÒ mÆt tiÕp xóc gi÷a mÆt nghiªng cña xu p¸p vµ ®Õ xu p¸p ®­îc l¾p c¬ cÊu tù quay xu p¸p. KÕt cÊu xu p¸p vµ c¬ cÊu quay xu p¸p x¶ ®­îc thÓ hiÖn trªn (h×nh 11). Trong c¬ c¸u phèi khÝ,vai trß khe hë nhiÖt xu p¸p r¸t quan träng, khe hë ph¶i ®iÒu chØnh ®¹t tõ 0,25..0,30 mm. b.Xu p¸p n¹p: NhiÖm vô lµ n¹p hæn hîp vµo xilanh cña ®éng c¬ (khi xu p¸p më) ®Ó ®¶m b¶o n¹p ®Çy hæn hîp t¸n cña xu p¸p réng h¬n t¸n cña xu p¸p th¶i. KÕt cÊu cña xu p¸p n¹p còng t­¬ng tù nh­ xu p¸p th¶i nh­ng mét sè ®iÓm kh¸c nh­ th©n ®­îc chÕ t¹o ®Æt,cã chôp cao xu ng¨n dÇu kh«ng cho dµu ch¶y vµo buång ch¸y vµ kh«ng bè trÝ c¬ cÊu xoay xu p¸p. 2.2.3. DÉn ®éng trôc cam-truyÒn ®éng c¬ cÊu phèi khÝ a.DÉn ®éng trôc cam: Trôc cam ®­îc dÈn ®éng tõ trôc khuûu th«ng qua truyÒn ®éng b¸nh r¨ng,®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh 12.C¸c b¸nh r¨ng dÈn ®éng ph¶i ¨n khíp víi nhau ë mét vÞ trÝ x¸c ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o pha phèi khÝ vµ thø tù lµm viÖc cña ®éng c¬.Do ®ã khi l¾p ®éng c¬ söa ch÷a c¸c b¸nh r¨ng ¨n khíp theo dÊu 2,c¸c dÊu nµy ®­îc ®¸nh dÊu trªn b¸nh r¨ng trôc cam vµ b¸ng r¨ng trôc khuûu. b.TruyÒn ®éng c¬ cÊu phèi khÝ: Cã t¸c dông truyÒn lùc tõ c¸c vÊu cam ®Ó thùc hiÖn ®ãng më c¸c xu p¸p n¹p vµ th¶i theo thø tù pha phèi khÝ. C¸c chi tiÕt ®­îc truyÒn ®éng ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh 13.lùc tõ vÊu cam 10 cña trôc cam ®­îc truyÒn qua con ®éi 9,qua ®ña ®Èy 19,bu l«ng ®iÒu chØnh 7,cß mæ 17.Xu p¸p 2 ®Ó n©ng cao khái ®Õ xu p¸p 1.Khi ®éng c¬ lµm viÖc than xu p¸p chuyÓn ®éng t×nh tiÕn trong èng dÈn h­íng 3.Lß xo 4 dïng ®Ó håi vÞ xu p¸p sau khi con ®éi 9 tr­ît khái vÊu cam. C¸c mãng h·m 4 dïng ®Ó giö lß xo. 2.3 HÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu: 2.3.1 Nguyªn lý lµm viÖc cña hÖ thèng: S¬ ®å bè trÝ chung cña hÖ th«ng cung cÊp nhiªn liÖu ®éng c¬ ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh. Nguyªn lý lµm viÖc: Khi b¬m x¨ng 1 lµm viÖc, x¨ng tõ thïng chøa 4 ®­îc hót qua l­íi läc 9, theo ®­êng dÉn qua khãa 12 vµo cèc läc th«. ë ®©y, x¨ng ®­îc läc c¸c t¹p chÊt vµ n­íc, rßi theo èng dÉn vµo b¬m x¨ng råi vµo cè läc tinh ®Ó tiÕp tôc läc c¸c t¹p chÊt cã kÝch th­íc nhá, sau ®ã x¨ng ®­îc ®­a vµo bé chÕ hßa khÝ. 2.3.2 Bé chÕ hßa khÝ K88 AM: Cã nhiÖm vô t¹o hçn hîp hßa trén gi÷a x¨ng vµ kh«ng khÝ theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh ®Ó cung cÊp cho ®éng c¬ lµ viÖc ë c¸c chÕ ®é kh¸c nhau, KÕt cÊu cô thÓ cña bé chÕ hßa khÝ K88 AM ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh. Nguyªn lý lµm viÖc nh­ sau: Khi khëi ®éng, ph¶i ®ãng b­ím giã l¹i, th«ng qua c¸c tay ®ßn vµ thanh kÐo nèi liÒn b­ím giã víi trôc b­ím ga, b­ím ga còng më nhá, t¹o nªn ®é ch©n kh«ng lín sau b­ím ga cã t¸c dông hót nhiªn liÖu tõ trong ®­êng dÉn ra häng khuÕch t¸n. Do t¸c dông cña dßng kh«ng khÝ di chuyÓn, céng thªm ®é ch©n kh«ng cao, x¨ng bay h¬i nhanh, hßa trén víi kh«ng khÝ, t¹o thµnh hçn hîp, cung cÊp cho ®éng c¬ th«ng qua ®­êng n¹p. Khi lµm viÖc ë chÕ ®é kh«ng t¶i, b­ím ga chØ më nhá, ®é ch©n kh«ng t¹i häng khuÕch t¸n nhá, x¨ng kh«ng thÓ phun qua ®­êng phun cña hÖ thèng phun chÝnh ®­îc. Khi ®ã ®é ch©n kh«ng cña khoang b­ím ga rÊt lín, th«ng qua hÖ thèng r·nh kh«ng t¶i, x¨ng ®­¬ck hót qua gÝcl¬ kh«ng t¶i vµ phun ra c¸c lç bè trÝ t¹i häng khuÕch t¸n. Ngoµi ra cßn cã c¸c lç cho phÐp chuyÓn tõ chÕ ®é kh«ng t¶i sang chÕ ®é cã t¶i æn ®Þnh. Khi t¨ng tèc ®ét ngét th× b­ím ga më nhanh, ®ång thêi qua hÖ thèng cÇn pitt«ng cña b¬m nhiªn liÖu bæ sung sÏ ®i xuèng, cung cÊp thªm nhiªn liÖu vµo ®­êng n¹p. Khi lµm viÖc ë chÕ ®é t¶i trung b×nh vµ chÕ ®é toµn t¶i, hÖ thèng phun chÝnh lµm viÖc, dßng nhò t­¬ng cña chÕ ®é kh«ng t¶i gi¶m dÇn, ®é chªnh lÖch ¸p suÊt trong häng khuÕch t¸n lín, hçn hîp nhiªn liÖu ®­îc hót qua gÝcl¬ toµn t¶i. ë chÕ ®é toµn t¶i, qu¸ tr×nh lµm viÖc cña ®éng c¬ yªu cÇu hçn hîp ®Ëm h¬n, viÖc nµy ®­îc gi¶i quyÕt nhê c¬ cÊu lµm ®Ëm,... 2.3.3 Bé h¹n chÕ tèc ®é tèi ®a: Khi ®éng c¬ lµm viÖc sè vßng quay cao h¬n sè vßng quay cho phÐp th× sù mµi mßn c¸c chi tiÕt cña c¬ cÊu trôc khuûu - thanh truyÒn, tiªu hao nhiªn liÖu vµ dÇu nhên sÏ t¨ng lªn. Trªn ®éng c¬ зил 130 cã bè trÝ mét c¬ cÊu dïng ®Ó h¹n chÕ tèc ®é cña trôc khuûu. KÕt cÊu cña bé h¹n chÕ tèc ®é ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh. Nguyªn lý lµm viÖc: Khi sè vßng quay cña ®éng c¬ cßn n»m trong giíi h¹n cho phÐp, khoang trªn cña mµng 7 ®­îc th«ng víi khoang kh«ng khÝ cña bä chÕ hßa khÝ quµ ®­êng ãng 13, lç 22 ®u«i trôc, lç cña ®Õ van 26 vµ ®­êng èng 12 ¸p suÊt cña khoang trªn B vµ khoang d­íi A c©n bµng nhau. C¬ cÊu ch­a cã t¸c dông g× ®èi víi b­ím ga. Khi sè vßng quay cña ®éng c¬ ®¹t ®Õn sè vßng quay giíi h¹n cho phÐp, van 25 ®ãng l¹i, ®Õ van 26 khoang B ®­îc th«ng víi khoang kh«ng khÝ cña bé chÕ hßa khÝ. D­íi t¸c dông cña sù chªnh lÖch ¸p suÊt gi÷a khoang A vµ khang B, mµng 7 ®­îc ®Èy lªn phÝa trªn vµ th«ng qua cÇn 8 lµm xoay b­ím ga 1 vÒ h­íng ®ãng hÑp l¹i, h¹n chÕ viÖc tiÕp tôc t¨ng l­îng nhiªn liÖu ®­a vµo n¹p cho ®éng c¬. 2.3.4 B¬m x¨ng: §éng c¬ Zil 130 l¾p b¬m x¨ng B10 dïng ®Ó ®­a x¨ng tõ thïng chøa qua cè läc, ®Õn bé chÕ hßa khÝ, ®¶m b¶o ®ñ vÒ sè l­îng theo yªu cÇu lµm viÖc cña ®éng c¬. KÕt cÊu cña b¬m x¨ng ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh. Qu¸ tr×nh lµm viÖc: B¬m x¨ng ®­îc dÉn ®éng tõ trôc khuûu, khi ®òa ®Èy t¸c dông lªn cÇn b¬m, kÐo mµng nÐn lß xo ®i xuèng. Lóc nµy, cöa hót 13 më ra ®Ó hót x¨ng tõ thïng vµo khoang hót. Khi vÊu cam trªn b¸nh lÖch t©m tiÕp xóc víi ®òa ®Èy ë gê thÊp, lß xo 11 gi·n ra vµ ®Èy mµng b¬m 5 cïng víi c¸n 10 ®i lªn, nÐn x¨ng trong khoang phÝa trªn mµng b¬m, c¸c van ®Èy 3 ®­îc më ra, cung cÊp x¨ng qua khoang ®Èy vµo bÇu x¨ng cña bé chÕ hßa kh. Trong tr­êng hîp x¨ng trong bÇu x¨ng cña bé chÕ hßa khÝ cßng ®ñ th× b¬m sÏ lµm viÖc ë chÕ ®é kh«ng t¶i. CÇn b¬m 8 dïng ®Ó b¬m måi nhiªn liÖu tr­íc khi khëi ®éng ®éng c¬. 2.3.5 BÇu läc th«: Cã nhiÖm vô läc s¹ch t¹p chÊt vµ n­íc lÉn trong x¨ng tr­íc khi ®­a x¨ng ®Õn bé chÕ hßa khÝ, do ®ã tr¸nh ®­îc hiÖn t­îng t¾c bé chÕ hßa khÝ. KÕt cÊu ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh Nguyªn lý lµm viÖc: X¨ng ®i theo chiÒu mòi tªn, vµo chøa trong bÇu läc, sau ®ã x¨ng qua c¸c tÊm läc kim lo¹i, c¸c t¹p chÊt vµ n­íc l· bÞ läc l¹i vµ l¾ng xuèng, X¨ng ®· ®­îc läc s¹ch ®i theo ®­êng x¨ng ra ®Ó tíi bé chÕ hßa khÝ. Kh¶ n¨ng cña bÇu läc cã thÓ läc ®­îc c¸c h¹t cã kÝch th­íc ®Õn 0,05 mm 2.3.6 Cèc läc l¾ng: Cã nhiÖm vô läc s¹ch c¸c t¹p chÊt cã kÝch th­íc nhá ®· ®i qua ®­îc bÇu läc th«. KÕt cÊu cña cèc läc l¾ng ®­îc giíi thiÖu trªn h×nh sau: Nguyªn lý lµm viÖc cña cèc läc nh­ sau: X¨ng ®­îc ®­a tõ b¬m x¨ng vµo trong cèc läc sau ®ã x¨ng thÈm thÊu qua c¸c phÇn tö läc vµo trong lßng cèc 6 vµ ch¶y ra ®­êng x¨ng ra; c¸c cÆn bÈn ®­îc gi÷ l¹i ë phÇn tö läc. 2.3.7 BÇu läc kh«ng khÝ: Cã nhiÖm vô läc s¹ch kh«ng khÝ cung cÊp cho ®éng c¬ vµ gi¶m ån trong qua tr×nh n¹p. BÇu läc kh«ng khÝ cña ®éng c¬ Zil 130 lµ lo¹i läc dÇu - qu¸n tÝnh. Qu¸ tr×nh lµm viÖc: Khi ®éng c¬ lµm viÖc, kh«ng khÝ bÈn ®­îc hót qua miÖng hót 7, qua lç dÉn kh«ng khÝ h­íng th¼ng xuèng ®¸y vµ vµo vßng h¾t dÇu. Sau ®ã kh«ng khÝ ®i tiÕp qua c¸c phÇn tö läc, bôi l¹i ®­îc gi÷ lµi mét phÇn n÷a vµ cuèi cïng, kh«ng khÝ ®i qua èng cao su dÉn vµo trong häng khuÕch t¸n cña bé chÕ hßa khÝ. 2.4 HÖ thèng lµm m¸t: 2.4.1 S¬ ®å lµm viÖc cña hÖ thèng lµm m¸t: Khi ®éng c¬ lam viÖc. NhiÖt ®é c¸c chi tiÕt cña nã cÇn ph¶i n»m trong giíi h¹n cho phÐp, nÕu nhiÖt ®é c¸c chi tiÕt qu¸ co cã thÓ dÉn ®Õn ch¸y vËt liÖu (pit t«ng ,su p¸p) sù gi·n në nhiÖt lín dÉn tíi bã kÑp c¸c chi tiÕt , ch¸y dÇu b«i tr¬n , lµm gi·m chÊt l­îng n¹p cña ®éng c¬. ng­îc l¹i nÕu nhiÖt ®é qu¸ thÊp sÏ lµm gi·m qu¸ tr×nh bay h¬i t¹o hæn hîp vµ t¨ng c¸c tæn thÊt nhiÖt trong mµi mßn c¸c chi tiÕt cña ®éng c¬. nhiÖt ®é n­íc tèt nhÊt n»m trong giíi h¹n 80 ¸ 900C. do ®ã ®Ó duy tr× nhiÖt ®é æn ®Þnh cÇn ph¶i cã hÖ thèng lµm m¸t cña ®éng c¬. trªn ®éng c¬ zil-131 ng­êi ta sö dông hÖ thèng lµm m¸t b»ng n­íc ®Ó l­u th«ng tuÇn hoµn c­ìng bøc b»ng b¬m n­íc. S¬ ®å hÖ thèng ®­îc giíi thiÖu trªn (h×nh 20). Tuú thuéc vµo tr¹ng th¸i nhiÖt cña ®éng c¬ sù tuÇn hoµn cña n­íc trong hÖ thèng thùc hiÖn theo vßng lín hoÆc vßng nhá vµ ®­îc b¶o ®¶m b»ng b¬m n­íc 2 dÉn ®éng tõ pu ly trôc khuû th«ng qua ®ai truyÒn. Khi tr¹ng th¸i nhiÖt lµm viÖc cña ®éng c¬ b×nh th­êng th× n­íc lµm m¸t sÏ tuÇn hoµn theo vßng lín, trong tr­êng hîp nµy van h»ng nhiÖt 5 sÏ më vµ n­íc qua ®o¹n èng cao su ®Õn phÇn trªn cña kÐt lµm m¸t 1 vµ theo èng trao ®æi nhiÖt xuèng phÇn d­íi. N­íc qua kÐt ®­îc lµm nguéi b»ng kh«ng khÝ do qu¹t cung cÊp vµ do dßng kh«ng khÝ sinh ra khi «t« chuyÓn ®éng. L­îng kh«ng khÝ qua kÐt ®­îc ®iÒu chØnh b»ng cöa chíp. N­íc ®­îc lµm nguéi theo ®­êng èng d­íi ®­îc hót trë l¹i b¬m vµ sau ®ã ®Èy vµo ®éng c¬. khi nhiÖt ®é n­íc cßn thÊp (<720C) th× sù tuÇn hoµn cña n­íc sÏ thùc hiÖn theo vßng nhá. Trong tr­êng hîp nµy n­íc kh«ng qua kÐt lµm m¸t bëi van h»ng nhiÖt 5 ®ãng, ma qua ®­êng èng 4 trë l¹i b¬m vµ vµo ¸o n­íc ®Ó ®¶m b¶o sÊy nãng nhanh ®éng c¬. dÇn dÇn nhiÖt ®é n­íc lµm m¸t t¨ng van h»ng nhiÖt më ra vµ n­íc l­u th«ng theo vßng tuÇn hoµn lín. 2.4.2 C¸c côm chÝnh cña hÖ thèng lµm m¸t: a. B¬m n­íc: B¬m n­íc kiÓu b¬m ly t©m cã nhiÖm vô cung cÊp n­íc tuÇn hoµn trong hÖ thèng lµm m¸t ®éng. B¬m n­íc ®­îc bè trÝ phÝa ®Çu ®éng c¬ dÉn ®éng tõ trôc khuûu qua d©y ®ai. KÕt cÊu b¬m n­íc ®­îc thÓ hiÖn trªn (h×nh 21). Nguyªn lý ho¹t ®éng: Khi b¬m lµm viÖc, n­íc tõ r·nh dÉn n­íc ch¶y qua c¸nh b¬m 7, sau ®ã d­íi t¸c dông cña lùc ly t©m n­íc ®­îc h¾t qua thµnh vá 8 vµ qua r·nh n­íc vµo ¸o n­íc blèc xilanh. b. KÐt lµm m¸t (bé t¶n nhiÖt) kÐt n­íc lµ mét thiÕt bÞ trao ®æi nhiÖt dïng ®Ó truyÒn nhiÖt tõ n­íc lµm m¸t cho dßng kh«ng khÝ chuyÓn ®éng qua. Trªn (h×nh 22) giíi thiÖu kÐt lµm m¸t. Nguyªn lý ho¹t ®éng : khi n­íc tõ trong ¸o n­íc cña ®éng c¬ ®­a vµo kÐt m¸t , nhiÖt ®é cña n­íc truyÒn qua èng dÉn n­íc ra c¸c c¸nh t¶n nhiÖt 1 vµ truyÒn ra ngoµi kh«ng khÝ. Kh«ng khÝ nãng ®­îc qu¹t giã ®Èy ra khái ®éng c¬ vµ nhê vËy n­íc qua kÐt lµm m¸t nhiÖt ®é gi·m xuèng. Khi ¸p suÊt trong kÐt m¸tlín h¬n qui ®Þnh van h¬i 3 ®­îc më ra vµ h¬i sÏ tho¸t ra theo èng 5. ng­îc l¹i khi ¸p suÊt n­íc trong hÖ thèng thÊp , van kh«ng khÝ 4 ®­îc më ra ®Ó tr¸nh biÕn d¹ng c¸c ®­êng èng n­íc do chªnh lÖch ¸p suÊt. c. Van h»ng nhiÖt Van h»ng nhiÖt cã nhiÖm vô n©ng nhanh nhiÖt ®é sÊy nãng vµ tù ®éng duy tr× chÕ ®é cña ®éng c¬ trong giíi h¹n cho phÐp. KÕt cÊu van h»ng nhiÖt ®uîc giãi thiÖu trªn (h×nh 23) Nguyªn lý ho¹t ®éng: Khi nhiÖt ®é n­íc nhá h¬n 720C th× chÊt gi·n në r¾n ch­a s«i van 4 ®ãng n­íc ®i theo vßng tuÇn hoµn nhá khi nhiÖt ®é n­íc lµm m¸t ®¹t 720 ± 20C th× chÊt gi·n në r¾n s«i vµ gi·n në , ®Èy mµng cao su 9 vµ lµm cho c¸n 5 ®i lªn t¸c dông lµm më van 4. khi nhiÖt ®é n­íc ®¹t 83 ± 20 C th× van ®­îc më hoµn toµn. do ®ã n­íc ®i theo vßng tuÇn hoµn lín. NhiÖt ®é 68 ¸ 85 0C tiÕt diÖn cña van sÏ thay ®æi lµm thay ®æi l­îng n­íc qua kÐt duy tr× chÕ ®é nhiÖt æn ®Þnh cho ®éng c¬. 2.5.hÖ thèng b«i tr¬n 2.5.1 S¬ ®å hÖ thèng b«i tr¬n vµ lµm viÖc cña hÖ thèng NhiÖm vô cña hÖ thèng b«i tr¬n lµ gi¶m bÒ mÆt tiÕp xóc vµ gi¶m c¸c tæn hao c¬ khÝ do ma s¸t gi÷a c¸c chi tiÕt chuyÓn ®éng t­¬ng ®èi víi nhau. Ngoµi ra dÇu b«i tr¬n cßn cã nhiÖm vô dÉn nhiÖt tõ c¸c bÒ mÆt ngoµi tiÕp xóc ra ngoµi vµ chèng rÜ cho chóng. Trong ®éng c¬ sö dông ph­¬ng ph¸p b«i tr¬n c­ìng bøc kÕt hîp víi vung tÐ. S¬ ®å hÖ thèng b«n tr¬n ®­îc thÓ hiÖn trªn (h×nh 24). Trong hÖ thèng b«i tr¬n dÇu tõ ®¸y dÇu ®­îc hót qua phao läc dÇu 13 vµ sau ®ã theo r·nh 4 ®Õn ®Çu läc ly t©m 6 cung cÊp ®Õn hép ph©n phèi ®Çu 5. tõ ®Çu 5 ®i theo r·nh tr¸i 15 vµ r·nh ph¶i 8 khoan däc trôc hai phÝa bªn ngoµi blèc. Tõ r·nh 15 dÇu ®­îc cung cÊp tíi c¸c æ ®ë cæ trôc khuûu sau ®ã theo c¸c r·nh 14 trong lßng trôc khuûu ®Õn bÒ mÆt b¹c cæ khuûu. ®Õn æ ®ë cuèi cïng cña trôc cam, dÇu tõ hép ph©n phèi 5 cung cÊp trùc tiÕp ®Õn 4 æ ®ì, cßn l¹i dÇu ®­îc cung cÊp theo r·nh tõ æ ®ì cæ trôc khuûu. Trong æ ®ë ®Çu tiªn cña trôc cam cã r·nh, qua ®ã dÇu ®­îc cung cÊp ®Õn mÆt bÝch tú vµo sau ®ã ch¶y lªn b¸nh r¨ng trôc cam. Trong cæ trôc giöa c¸c trôc cam ®­îc khoang lç nghiªng 400. khi c¸c lç ®ã quay trïng víi c¸c læ blèc, dÇu sÏ theo r·nh lªn b«i tr¬n cho c¸c chi tiÕt gåm cß mæ khuûu, dÇu sÏ qua ®ã phun lªn mÆt g­¬ng xilanh, sau ®ã dÇu ®­îc vÐt qua c¸c læ trong r¶nh vßng g¨ng dÇu ®i b«i tr¬n cho chèt pitt«ng. c¬ cÊu khuûu trôc- thanh truyÒn cña m¸y nÐn khÝ 7 ®­îc b«i tr¬n theo ph­¬ng ph¸p vung tÐ. DÇu ®­îc cung cÊp theo ®­êng èng 8 vµ trë vÒ theo ®­êng èng 10. 2.5.2. c¸c côm chÝnh cña hÖ thèng b«i tr¬n a. b¬m dÇu cã nhiÖm vô cung cÊp dÇu ¸p suet cao ®­a vµo ®­êng dÇu chÝnh ®i b«i tr¬n vµ ®Õn kÐt m¸t dÇu. KÕt cÊu b¬m dÇu ®­îc thÓ hiÖn trªn (h×nh 25). Khi b¬m dÇu lµm viÖc dÇu tõ c¸cte ®­îc hót vµo khoang ch©n r¨ng cña c¸c b¸nh r¨ng, sau ®ã di chuyÓn vµo vá 4 vµ 9 vµo khoang ®Èy ®Ó ®Õn bÇu läc ly t©m vµ kÐt m¸t dÇu. ¸p suÊt cÇn thiÕt ng¨n trªn t¹o ra ®­îc di tr× ë gi¸ trÞ x¸c ®Þnh b»ng van tiÕt l­u. khi ¸p suÊt t¨ng lªn (vÝ dô bÇu läc ly t©m bÞ t¾c) van tiÕt l­u më vµ dÇu tõ khoang ®Èy, l¹i quay trë l¹i mét phÇn vÒ khoang hót cña b¬m. Van më khÝ ¸p suet cao h¬n 3,2 KG/cm2. Ng¨n d­íi cña b¬m cung cÊp dÇu vµo kÐt lµm m¸t dÇu, ¸p suÊt duy tr× tõ 1,2 ¸ 1,5 KG/cm2, nhê van bi 14. khi ¸p suÊt lín, van më ®Ó tr¸nh vì c¸c ®­êng èng cña kÐt lµm m¸t dÇu b. BÇu läc ly t©m BÇu läc cã nhiÖm vô läc s¹ch c¸c t¹p chÊt c¬ häc do mµi mßn c¸c chi tiÕt cña ®«ng c¬, c¸c ;o¹i bôi tõ kh«ng khÝ lÉn vµo vµ c¸c s¶n vËt ch¸y cã chøa trong dÇu. Khi läc l¾p trªn ®éng c¬ zil-131 lµ lo¹i bÇu läc ly t©m toµn phÇn. KÕt cÊu bÇu läc ®­îc giíi thiÖu trªn (h×nh 26) khi dÇu cung cÊp vµo r·nh 25 vµo trong lßng èng ng¨n c¸ch 7, ë ®©y mét phÇn dÇu sÏ qua l­íi läc 5 phun qua 2 lç phun 1 theo h­íng ng­îc chiÒu nhau ®Ó t¹o thµnh ph¶n lùc quay r«to 3. r«to 3 ®­îc quay víi vËn tèc 5000 ¸ 6000 vßng/phót d­íi t¸c dông cña lùc ly t©m c¸c t¹p chÊt trong dÇu chøa trong n¾p chop 8 sÏ v¨ng ra b¸m trªn thµnh n¾p chôp 8. dÇu s¹ch qua c¸c lç h­íng kÝnh cña trôc 9 ®i vµo trong lßng èng r·nh 18 vµo r·nh 26 ®Õn hép ph©n phèi dÇu. Trªn r·nh 26 ®­îc l¾p van tiÕt l­u 23. van sÏ më khi bÇu läc bÞ t¾t ®Ó cung cÊp dÇu trùc tiÕp vµo ®­êng dÇu chÝnh cña ®éng c¬. c. kÐt m¸t dÇu ë chÕ ®é nhiÖt lµm viÖc æn ®Þnh cña ®éng c¬, nhiÖt ®é cña dÇu b«i tr¬n cÇn n»m trong giíi h¹n 85 ¸ 90 0C. Trong sö dông do nhiÖt ®é cña kh«ng khÝ m«i tr­êng t­¬ng ®èi cao , do ®éng c¬ th­êng lµm viÖc ë chÕ ®é phô t¶i cao, thêi gian ®Çu cña nhiÖt ®é cña dÇu b«i tr¬n sÏ v­ît qu¸ giíi h¹n trªn vµ do ®ã ph¶i lµm m¸t. trong hÖ thèng b«i tr¬n cña ®éng c¬ sö dông kÐt lµm m¸t dÇu kiÓu èng ngoµi cã c¸c r·nh t¶n nhiÖt lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ vµ bè trÝ tr­íc kÐt ­íc cïng ®éng c¬. d. Bé phËn th«ng giã cña c¸c te Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc cña ®éng c¬, khÝ ch¸y lät qua khe hë gi÷a xÐc m¨ng vµ thµnh xilanh, khe hë thanh ®Èy vµ xu p¸p víi b¹c cña nã ®Ó vµo c¸c te trong khÝ ch¸y gåm cã h¬i n­íc, khÝ sun fua, h¬i nhiªn liÖu… h¬i n­íc sÏ ng­ng tô trong cacte lµm sñi bät dÇu t¹o nhñ t­¬ng qu¸nh vµ nhên. khÝ sun fua r¬ (H2SO3) sÏ kÕt hîp víi h¬i n­íc t¹o thµnh axit sun fua rÝt, axit sun fua r¬. Nh÷ng axit nµy lÉn vµo dÇu nhên ®i lªn c¸c bÒ mÆt ma s¸t vµ ¨n mßn c¸c bÒ mÆt nµy. v× vËy sÏ cho tho¸t nh÷ng h¬i trªn. §éng c¬ sö dông th«ng giã lo¹i kÝn gäi lµ hÖ thèng th«ng giã c­ìng bøc. KÕt cÊu ®­îc tr×nh bµy trªn (h×nh 27). KhÝ tõ c¸cte ®­îc hót qua vßm gi­a dÇu 2 van 3 vµ ®o¹n èng 4 vµo ®­êng èng n¹p cña ®éng c¬ vµ cuèi cïng víi ®­êng èng n¹p vµo xilanh cña ®éng c¬. 2.5.6. Bé sÊy nãng ®éng c¬ Dïng ®Ó gi¶m nhÑ viÖc khëi ®éng m¸y trong ®iÒu kiÖn kh«ng khÝ bªn ngoµi thÊp (-250C) bé s­ëi nãng gåm cã nåi h¬i víi èng nèi dÉn h­íng, qu¹t ®iÖn thing nhiªn liÖu ,van kiÓu ®iÖn tõ, nÕn ®iÖn nung nãng, bµn ®iÒu khiÓn vµ c¸c ®­êng èng khoang trèng cña nåi h¬i th­êng xuyªn th«ng víi ¸o n­íc lµm m¸t cña ®éng c¬. §Ó s­ëi s­ëi nãng ®éng c¬, më van thïng nhiªn liÖu, ®Æt nóm chuyÓn m¹ch trªn bµn ®iÒu khiÓn vµo vÞ trÝ thø nhÊt ®Ó nèi th«ng nåi h¬i kho¶ng 30 ¸ 50 gi©y.Sau khi thæi ®Æt nóm chuyÓn m¹ch vµo vÞ trÝ sè 0. tr­íc khi ®æ n­íc vµo bé s­ëi nãng ph¶i kiÓm tra xem cã tèt kh«ng b»ng c¸ch më c«ng t¾t nÕn ®iÖn . Sau khi bèc ch¸y vµ bé s­ëi nãng lµm viÖc æn ®Þnh th× ®ãng c«ng t¾t nÕn ®iÖn vµ sau 30 gi©y th× ®ãng bé s­ëi nãng b»ng c¸ch di chuyÓn di chuyÓn nóm vµ vÞ trÝ 0. §æ n­íc vµo , vÆn n¾p vµo miÖng ®æ n­íc vµ l¹i khëi ®éng bé h©m nãng. Khi h¬i xuÊt hiÖn ra miÖng ®æ n­íc cña kÐt n­íc th× c¾t bé s­ëi nãng b»ng c¸ch di chuyÓn nóm vÒ vÞ trÝ 1 vµ kho¸ vßi thïng nhiªn liÖu, sau 30 gi©y ®Èy nóm vÒ vÞ trÝ 0. khi sö dông bé s­ëi nãng, cÇn gi÷ g×n ®éng c¬ s¹ch sÏ , kh«ng ®Ó dß ch¶y x¨ng dÇu chØ ®æ nhiªn liÖu vµo thïng khi sö dông bé s­ëi nãng. Xe «t« ®Ó trong nhµ xe kh«ng sö dông bé s­ëi nãng tr¸nh « nhiÔm. 3. TÝnh to¸n chu tr×nh c«ng t¸c 3.1. Môc ®Ých: Nh»m x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ vµ tÝnh hiÖu qu¶ lµm viÖc ®éng c¬ nãi chung vµ cña chu tr×nh c«ng t¸c nãi riªng. C¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n chu tr×nh c«ng t¸c lµ c¬ së tÝnh to¸n cho c¸c tÝnh to¸n tiÕp theo : tÝnh to¸n ®éng lùc häc, tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm bÒn,... Tõ viÖc tÝnh to¸n chu tr×nh c«ng t¸c ta cã thÓ x©y dùng ®­îc c¸c ®å thÞ c«ng, c¸c ®Æc tÝnh cña ®éng c¬ trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc cô thÓ. 3.2. C¸c th«ng sè ban ®Çu: TT Th«ng sè Ký hiÖu §¬n vÞ tÝnh Néi dung, gi¸ trÞ 1 KiÓu ®éng c¬ §éng c¬ ch÷ V, 4 kú, ®èt ch¸y c­ìng bøc 2 Sè xi lanh i chiÕc 8 3 §­êng kÝnh xilanh D m 0,1 4 Hµnh tr×nh pÝt t«ng S m 0,095 5 HÖ sè kÕt cÊu l 0,257 6 Tû sè nÐn e 6,5 7 M«men xo¾n lín nhÊt Me Nm 401,8 8 Sè vßng quay t­¬ng øng Me n vg/ph 1700 9 Tèc ®é trung b×nh cña pÝt t«ng: CTB m/S 5.383 3.3. Lùa chän c¸c th«ng sè tÝnh to¸n: TT Néi dung Ký hiÖu KÕt qu¶ §¬n vÞ Tµi liªu tham kh¶o 1 NhiÖt ®é m«i tr­êng T0 240 0K [I] 2 Ap suÊt khÝ quyÓn P0 0,103 MPa nt 3 HÖ sè d­ l­îng kh«ng khÝ a 1,085 nt 4 HÖ sè n¹p (®éng c¬ cã su p¸p treo) hv 0,815 0K nt 5 ¸p suÊt cuèi qu¸ tr×nh th¶i Pr 0,105 Mpa nt 6 NhiÖt ®é cuèi qu¸ tr×nh th¶i Tr 950 0K nt 7 §é sÊy nãng khÝ n¹p DT 20 0K nt 8 HÖ sè sö dông nhiÖt xZ 0,91 nt 9 Tû sè nÐn ®a biÕn trung b×nh n1 1,351 nt 10 NhiÖt trÞ thÊp cña nhiªn liÖu QT 44.103 nt 11 TrÞ sè gi·n në ®a biÕn trung b×nh n2 1,25 nt 12 Träng l­îng nguyªn tö nhiªn liÖu mnl 114 nt 3.4. Qu¸ tr×nh tÝnh to¸n vµ kÕt qu¶: TT Th«ng sè Ký hiÖu C«ng thøc tÝnh §¬n vÞ KÕt qu¶ TÝnh to¸n qu¸ tr×nh trao ®æi khÝ HÖ sè khÝ sãt gr 0,071 NhiÖt ®é cuèi qu¸ tr×nh n¹p Ta 0K 359,018 ¸p suÊt cuèi qu¸ tr×nh n¹p pa Mpa 0,092 TÝnh to¸n qu¸ tr×nh nÐn ¸p suÊt cuèi qu¸ tr×nh nÐn pc pc = pa Mpa 1,154 NhiÖt ®é cuèi qu¸ tr×nh nÐn Tc Tc = Ta 0K 692,776 TÝnh to¸n qu¸ tr×nh ch¸y Kl kh«ng khÝ ®Ó ®èt ch¸y hÕt 1 kg nhiªn liÖu M0 0,512 L­îng kk s¹ch n¹p vµo øng víi 1kg nl Mt Mt = aMo 0,555 L­îng hh ch¸y t­¬ng øng víi l­îng kk thùc tÕ n¹p vµo M1 M1 = aMo 0,564 Sè mol s¶n vËt ch¸y (víi a>1) M2 0,592 HÖ sè thay ®æi ptö lý thuyÕt b0 1,049 HÖ sè thay ®æi ph©n tö thùc tÕ b 1,045 NhiÖt dung mol ®¼ng tÝch tb cuèi nÐn mcvc mcvc = 20,223 + 1,742.10-3 Tc 21,430 TÝnh to¸n qu¸ tr×nh ch¸y NhiÖt dung mol ®¼ng tÝch tb t¹i ®iÓm z mcvz mcvz Tæn thÊt do ch¸y kh«ng hoµn toµn DQT 0 Ph­¬ng tr×nh nhiÖt ®éng NhiÖt ®é cuèi qu¸ tr×nh ch¸y Tz (nghiÖm d­¬ng cña ph­¬ng tr×nh nhiÖt ®éng) 0K 2712,39 Tû sè t¨ng ¸p suÊt lP 4,093 ¸p suÊt cuèi qtr×nh ch¸y pz pz = lP pc MPa 4,722 TÝnh to¸n qu¸ tr×nh gi·n në ¸p suÊt cuèi qtr×nh gi·n në pb MPa 0,455 NhiÖt ®é cuèi qtr×nh gi·n në Tb 0K 1698,73 Sau khi tÝnh to¸n nhiÖt cho ®éng c¬, ta dïng c«ng thøc thùc nghiÖm ®Ó kiÓm tra l¹i kÕt qu¶ tÝnh to¸n: = 973,529 0K So s¸nh kÕt qu¶ tÝnh to¸n b»ng c«ng thøc thùc nghiÖm vµ lùa chän ban ®Çu, ta thÊy sai sè kh¸ bÐ, cã thÓ chÊp nhËn ®­îc: D = = 2,476 % < 3% Nh­ vËy c¸c th«ng sè ®· lùa chän hîp lý, kÕt qu¶ tÝnh to¸n ®¶m b¶o tin cËy. Sau khi tÝnh to¸n chu tr×nh c«ng t¸c cña ®éng c¬, ta ph¶i x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ®¸nh gi¸ chu tr×nh c«ng t¸c vµ sù lµm viÖc cña ®éng c¬. C¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶ng ë trang sau: TT Th«ng sè Ký hiÖu C«ng thøc tÝnh §¬n vÞ Gi¸ trÞ TÝnh c¸c th«ng sè chØ thÞ ¸p suÊt chØ thÞ tb lý thuyÕt pi' p'i MPa 0,996 ¸p suÊt chØ thÞ tb thùc tÕ pi pi = p'i j® MPa 0,936 hÖ sè ®iÒn ®Çy ®å thÞ c«ng j® 0,94 SuÊt tiªu hao nhiªn liÖu chØ thÞ gi 226,436 HsuÊt chØ thÞ hi 0,361 C¸c th«ng sè cã Ých ¸p suÊt tæn hao c¬ khÝ tb×nh pc¬ pc¬ = 0,04 + 0,0135CTB MPa 0,113 ¸p suÊt cã Ých trung b×nh pe pe = pi -pc¬ MPa 0,823 HsuÊt c¬ khÝ hc¬ hc¬ 0,827 SuÊt tiªu hao nliÖu cã Ých ge ge = 273,861 HsuÊt cã Ých he he = hi hc¬ 0,299 C«ng suÊt cã Ých ë nM Ne KW 69,574 ThÓ tÝch c«ng t¸c cña xi lanh Vh Vh = dm3 0,746 M«men xo¾n cã Ých ë nM Me Nm 391,012 So s¸nh kÕt qu¶ tÝnh to¸n víi sè liÖu ban ®Çu ®Ò bµi cho, ta thÊy sai lÖch kh«ng lín: D = = 0,923% <3% Nh­ vËy qu¸ tr×nh tÝnh to¸n cña ta ®¶m b¶o tin cËy. 3.5. X©y dùng ®å thÞ c«ng chØ thÞ cña chu tr×nh c«ng t¸c: a. Dùng ®å thÞ c«ng chØ thÞ lý thuyÕt: B¶ng gi¸ trÞ c¸c ®iÓm trªn ®­êng gi·n në ®a biÕn: TT e V [MPa] [MPa] 1 6.500 0.136 1.154 4.722 2 5.288 0.167 0.873 3.648 3 4.457 0.198 0.693 2.946 4 3.852 0.229 0.569 2.455 5 3.391 0.260 0.479 2.094 6 3.029 0.291 0.411 1.818 7 2.737 0.322 0.358 1.601 8 2.496 0.353 0.317 1.427 9 2.294 0.384 0.282 1.284 10 2.122 0.415 0.254 1.165 11 1.975 0.446 0.231 1.065 12 1.846 0.477 0.211 0.979 13 1.733 0.508 0.193 0.905 14 1.634 0.540 0.178 0.840 15 1.545 0.571 0.165 0.783 16 1.465 0.602 0.154 0.733 17 1.393 0.633 0.144 0.688 18 1.328 0.664 0.135 0.648 19 1.268 0.695 0.127 0.612 20 1.214 0.726 0.120 0.580 21 1.164 0.757 0.113 0.550 22 1.118 0.788 0.107 0.523 23 1.076 0.819 0.102 0.498 24 1.037 0.850 0.097 0.476 25 1.000 0.881 0.092 0.455 Dùa vµo b¶ng gi¸ trÞ trªn, ta x©y dùng ®­îc ®å thÞ c«ng lý thuyÕt nh­ sau: * HiÖu chØnh ®å thÞ c«ng lý thuyÕt thµnh ®å thÞ c«ng thùc tÕ: Ta chän : pz' = 0,9pz = 0,9.4,72166 = 4.249495 MPa pc'' = 1.2pc = 1,2. 1.153515 = 1.384219 Mpa §å thÞ c«ng thùc tÕ ®­îc thÓ hiÖn trong b¶n vÏ ®å thÞ ®éng lùc häc (B¶n A0) 3.6. X©y dùng ®Æc tÝnh ngoµi cña ®éng c¬ B¶ng gi¸ trÞ c¸c ®iÓm trªn ®­êng ®Æc tÝnh ngoµi cña ®éng c¬: TT n (vg/ph) Ne (KW) Me (Nm) ge () Gnl () 1 600 21.649 357.126 322.135 6.974 2 700 25.727 362.339 316.263 8.136 3 800 29.886 366.942 310.867 9.291 4 900 34.110 370.936 305.948 10.436 5 1000 38.379 374.321 301.506 11.571 6 1100 42.672 377.096 297.540 12.697 7 1200 46.973 379.262 294.052 13.812 8 1300 51.260 380.818 291.040 14.919 9 1400 55.516 381.765 288.504 16.017 10 1500 59.721 382.103 286.446 17.107 11 1600 63.855 381.832 284.864 18.190 12 1700 67.900 380.951 283.759 19.267 13 1800 71.837 379.461 283.131 20.339 14 1900 75.646 377.361 282.979 21.406 15 2000 79.309 374.652 283.304 22.468 16 2100 82.805 371.334 284.106 23.525 17 2200 86.117 367.406 285.385 24.576 18 2300 89.225 362.869 287.140 25.620 19 2400 92.109 357.723 289.372 26.654 20 2500 94.751 351.967 292.081 27.675 21 2600 97.132 345.602 295.266 28.680 22 2700 99.232 338.627 298.929 29.663 23 2800 101.032 331.044 303.068 30.619 24 2900 102.513 322.850 307.683 31.542 25 3000 103.656 314.048 312.776 32.421 26 3100 104.442 304.636 318.345 33.249 27 3200 104.852 294.615 324.391 34.013 28 3300 104.867 283.984 330.914 34.702 Dùa vµo b¶ng sè liÖu trªn, ta dùng ®­îc ®å thÞ ®Æc tÝnh ngoµi cña ®éng c¬ nh­ sau: 4. TÝnh to¸n ®éng lùc häc 4.1. ChuyÓn ®å thÞ c«ng thµnh ®å thÞ lùc khÝ thÓ theo a Ta lËp b¶ng gi¸ trÞ nh­ sau: theo h­íng dÉn trong tµi liÖu [I], ta dïng ph­¬ng ph¸p vßng trßn BrÝch. Theo tÝnh to¸n: OO1 = = 12,2075 mm TT a [GQTK] pk [MPa] Pk= [MN] Ghi chó 1 0 5.5263 0.105 ®iÓm r 2 15 4.8404 0.091968 n¹p 3 30 4.8404 0.091968 ... 4 45 4.8404 0.091968 ... 5 60 4.8404 0.091968 ... 6 75 4.8404 0.091968 ... 7 90 4.8404 0.091968 ... 8 105 4.8404 0.091968 ... 9 120 4.8404 0.091968 ... 10 135 4.8404 0.091968 ... 11 150 4.8404 0.091968 ... 12 165 4.8404 0.091968 ... 13 180 4.8404 0.091968 ... 14 195 4.9145 0.093376 nÐn 15 210 5.1418 0.097694 ... 16 225 5.5659 0.105752 ... 17 240 6.2473 0.118699 ... 18 255 7.32 0.13908 ... 19 270 9.0117 0.171222 ... 20 285 11.7421 0.2231 ... 21 300 16.2619 0.308976 ... 22 315 23.9564 0.455172 ... 23 330 36.3529 0.690705 ... 24 345 53.7896 1.022002 ... 25 360 72.8526 1.384199 Ch¸y, d·n në 26 363 205.1404 3.897668 ... 27 366 207.9987 3.951975 ... 28 369 223.3022 4.242742 ... 29 372 222.3861 4.225336 ... 30 375 216.3379 4.11042 ... 31 390 154.6152 2.937689 ... 32 405 105.1283 1.997438 ... 33 420 73.5489 1.397429 ... 34 435 54.3572 1.032787 ... 35 450 42.5686 0.808803 ... 36 465 35.1077 0.667046 ... 37 480 30.3289 0.576249 ... 38 495 26.239 0.498541 ... 39 510 22.1511 0.420871 ... 40 525 18.1171 0.344225 ... 41 540 14.2265 0.270304 Th¶i 42 555 9.8791 0.187703 ... 43 570 6.4029 0.121655 ... 44 585 5.5263 0.105 ... 45 600 5.5263 0.105 ... 46 615 5.5263 0.105 ... 47 630 5.5263 0.105 ... 48 645 5.5263 0.105 ... 49 660 5.5263 0.105 ... 50 675 5.5263 0.105 ... 51 690 5.5263 0.105 ... 52 705 5.5263 0.105 ... 53 720 5.5263 0.105 ... Theo c¸c sè liÖu trªn, ta x©y dùng ®å thÞ lùc khÝ thÓ theo gãc quay trôc khuûu cã h×nh d¸ng nh­ sau: 4.2. Quy dÉn khèi l­îng chuyÓn ®éng: mj = mp + mc + mg + m1+mx mp = 892 g B¶ng gi¸ trÞ c¸c lùc: a pk [MPa] Pk [MN] Pj [MN] PS [MN] T [MN] Z [MN] Qck [MN] 0 0.1050 0.00002 -0.0031 -0.0031 0.0000 0.0000 1.0000 -0.0031 0.0045 15 0.0920 -0.00009 -0.0029 -0.0030 0.3230 -0.0010 0.9487 -0.0028 0.0044 30 0.0920 -0.00009 -0.0024 -0.0025 0.6119 -0.0015 0.8015 -0.0020 0.0038 45 0.0920 -0.00009 -0.0017 -0.0018 0.8374 -0.0015 0.5769 -0.0010 0.0029 60 0.0920 -0.00009 -0.0009 -0.0010 0.9799 -0.0010 0.3030 -0.0003 0.0020 75 0.0920 -0.00009 -0.0001 -0.0002 1.0322 -0.0002 0.0121 0.0000 0.0015 90 0.0920 -0.00009 0.0006 0.0005 1.0002 0.0005 -0.2650 -0.0001 0.0017 105 0.0920 -0.00009 0.0012 0.0011 0.9001 0.0010 -0.5055 -0.0006 0.0022 120 0.0920 -0.00009 0.0015 0.0015 0.7526 0.0011 -0.6969 -0.0010 0.0027 135 0.0920 -0.00009 0.0017 0.0016 0.5773 0.0009 -0.8372 -0.0014 0.0030 150 0.0920 -0.00009 0.0018 0.0017 0.3888 0.0007 -0.9304 -0.0016 0.0032 165 0.0920 -0.00009 0.0018 0.0017 0.1955 0.0003 -0.9830 -0.0017 0.0032 180 0.0920 -0.00009 0.0018 0.0017 0.0012 0.0000 -1.0000 -0.0017 0.0032 195 0.0934 -0.00008 0.0018 0.0017 -0.1932 -0.0003 -0.9834 -0.0017 0.0032 210 0.0977 -0.00004 0.0018 0.0018 -0.3865 -0.0007 -0.9313 -0.0016 0.0031 225 0.1058 0.00002 0.0017 0.0018 -0.5751 -0.0010 -0.8386 -0.0015 0.0029 240 0.1187 0.00012 0.0015 0.0017 -0.7506 -0.0012 -0.6989 -0.0012 0.0026 255 0.1391 0.00028 0.0012 0.0015 -0.8985 -0.0013 -0.5081 -0.0007 0.0021 270 0.1712 0.00054 0.0006 0.0012 -0.9994 -0.0012 -0.2682 -0.0003 0.0017 285 0.2231 0.00094 -0.0001 0.0009 -1.0323 -0.0009 0.0086 0.0000 0.0014 300 0.3090 0.00162 -0.0009 0.0007 -0.9811 -0.0007 0.2995 0.0002 0.0014 315 0.4552 0.00276 -0.0017 0.0010 -0.8397 -0.0009 0.5738 0.0006 0.0012 330 0.6907 0.00461 -0.0024 0.0022 -0.6151 -0.0013 0.7991 0.0017 0.0014 345 1.0220 0.00721 -0.0029 0.0043 -0.3268 -0.0014 0.9475 0.0041 0.0030 a pk [MPa] Pk [MN] Pj [MN] PS [MN] T [MN] Z [MN] Qck [MN] 360 1.3842 0.01006 -0.0031 0.0070 -0.0040 0.0000 1.0000 0.0070 0.0055 363 3.8977 0.02979 -0.0031 0.0267 0.0617 0.0016 0.9982 0.0267 0.0253 366 3.9520 0.03021 -0.0031 0.0272 0.1272 0.0035 0.9922 0.0270 0.0257 369 4.2427 0.03250 -0.0030 0.0295 0.1921 0.0057 0.9822 0.0290 0.0281 372 4.2253 0.03236 -0.0030 0.0294 0.2562 0.0075 0.9680 0.0284 0.0280 375 4.1104 0.03146 -0.0029 0.0285 0.3192 0.0091 0.9500 0.0271 0.0272 390 2.9377 0.02225 -0.0024 0.0198 0.6087 0.0121 0.8038 0.0159 0.0188 405 1.9974 0.01487 -0.0017 0.0131 0.8352 0.0110 0.5800 0.0076 0.0126 420 1.3974 0.01016 -0.0009 0.0092 0.9787 0.0090 0.3065 0.0028 0.0091 435 1.0328 0.00730 -0.0001 0.0072 1.0321 0.0074 0.0157 0.0001 0.0076 450 0.8088 0.00554 0.0006 0.0062 1.0011 0.0062 -0.2618 -0.0016 0.0069 465 0.6670 0.00443 0.0012 0.0056 0.9016 0.0050 -0.5028 -0.0028 0.0066 480 0.5762 0.00372 0.0015 0.0052 0.7546 0.0040 -0.6949 -0.0036 0.0065 495 0.4985 0.00310 0.0017 0.0048 0.5796 0.0028 -0.8358 -0.0040 0.0062 510 0.4209 0.00250 0.0018 0.0043 0.3912 0.0017 -0.9295 -0.0040 0.0057 525 0.3442 0.00189 0.0018 0.0037 0.1979 0.0007 -0.9826 -0.0036 0.0052 540 0.2703 0.00131 0.0018 0.0031 0.0036 0.0000 -1.0000 -0.0031 0.0046 555 0.1877 0.00066 0.0018 0.0025 -0.1908 -0.0005 -0.9838 -0.0024 0.0039 570 0.1217 0.00015 0.0018 0.0020 -0.3841 -0.0008 -0.9322 -0.0018 0.0034 585 0.1050 0.00002 0.0017 0.0017 -0.5729 -0.0010 -0.8400 -0.0015 0.0031 600 0.1050 0.00002 0.0015 0.0016 -0.7486 -0.0012 -0.7009 -0.0011 0.0028 615 0.1050 0.00002 0.0012 0.0012 -0.8970 -0.0011 -0.5107 -0.0006 0.0023 630 0.1050 0.00002 0.0006 0.0007 -0.9985 -0.0007 -0.2714 -0.0002 0.0018 645 0.1050 0.00002 -0.0001 -0.0001 -1.0324 0.0001 0.0051 0.0000 0.0015 660 0.1050 0.00002 -0.0009 -0.0009 -0.9823 0.0009 0.2960 -0.0003 0.0019 675 0.1050 0.00002 -0.0017 -0.0017 -0.8419 0.0014 0.5707 -0.0010 0.0028 690 0.1050 0.00002 -0.0024 -0.0024 -0.6182 0.0015 0.7968 -0.0019 0.0037 705 0.1050 0.00002 -0.0029 -0.0029 -0.3306 0.0010 0.9462 -0.0027 0.0043 720 0.1050 0.00002 -0.0031 -0.0031 -0.0080 0.0000 1.0000 -0.0031 0.0045 Trªn kÕt qu¶ ®ã, ta dùng ®å thÞ c¸c lùc, cã d¹ng nh­ sau: Trªn c¬ së gi¸ trÞ c¸c lùc Ti, Zi t¹i c¸c vÞ trÝ nh­ trong b¶ng, ta x©y dùng ®å thÞ vÐct¬ phô t¶i cho cæ khuûu theo h­íng dÉn trong tµi liÖu [I] Dùa vµo b¶ng gi¸ trÞ Qck ta x©y dùng ®å thÞ Qck-a * B»ng c¸ch ®Õm « ly, tÝnh diÖn tÝch cña ®å thÞ Qck(a) nh­ trong tµi liÖu ®· h­íng dÉn, ta tÝnh ®­îc gi¸ trÞ QckTB (mm), sau ®ã ta nh©n víi tû lÖ xÝch cña ®å thÞ, ta sÏ ®­îc gi¸ trÞ QckTB = 0,004678 MN * TÝnh hÖ sè va ®Ëp: Ta cã c«ng thøc tÝnh hÖ sè va ®Ëp: c = = = 3.047272 * Phô t¶i riªng trung b×nh: qtb = = = 2.418697 * Phô t¶i riªng lín nhÊt: qmax = = = 7.370426 4.3. VÞ trÝ khoan lç dÇu b«i tr¬n: VÞ trÝ khoan lç dÇu b«i tr¬n trong tr­êng hîp nµy lµ t¹i giao ®iÓm cña ®­êng giãng ng¾n nhÊt tõ t©m cæ khuûu ®Õn ®­êng cong ®å thÞ vtpt mµ ta ®· dùng ®­îc. 4.5 X©y dùng ®å thÞ tæng lùc tiÕp tuyÕn TS theo gãc quay a: Ta biÕt thø tù c«ng t¸c cña c¸c xilanh ®éng c¬ Zil-130 lµ: 1-5-4-2-6-3-7-8 Ta còng biÕt ®­îc gãc c«ng t¸c cña ®éng c¬ lµ 900 Ta lËp ®­îc b¶ng tÝnh nh­ sau: Xilanh VÞ trÝ Tõ §Õn 1 0 0 90 5 630 630 720 4 540 540 630 2 450 450 540 6 360 360 450 3 270 270 360 7 180 180 270 8 90 90 180 LËp b¶ng tæng lùc tiÕp tuyÕn TS cho c¸c xi lanh, sau ®ã céng l¹i ta ®­îc b¶ng gi¸ trÞ sau: a10 0 15 30 45 60 75 90 T1 (MN) 0.0000 -0.0010 -0.0015 -0.0015 -0.0010 -0.0002 0.0005 a50 630 645 660 675 690 705 720 T5 (MN) -0.0007 0.0001 0.0009 0.0014 0.0015 0.0010 0.0000 a40 540 555 570 585 600 615 630 T4 (MN) 0.0000 -0.0005 -0.0008 -0.0010 -0.0012 -0.0011 -0.0007 a20 450 465 480 495 510 525 540 T2 (MN) 0.0062 0.0050 0.0040 0.0028 0.0017 0.0007 0.0000 a60 360 375 390 405 420 435 450 T6 (MN) 0.0000 0.0091 0.0121 0.0110 0.0090 0.0074 0.0062 a30 270 285 300 315 330 345 360 T3 (MN) -0.0012 -0.0009 -0.0007 -0.0009 -0.0013 -0.0014 0.0000 a70 180 195 210 225 240 255 270 T7 (MN) 0.0000 -0.0003 -0.0007 -0.0010 -0.0012 -0.0013 -0.0012 a80 90 115 140 165 190 215 240 T8 (MN) 0.0005 0.0010 0.0009 0.0003 0.0000 -0.0007 -0.0012 TS (MN) 0 15 30 45 60 75 90 Theo kÕt qu¶ trªn, ta x©y dùng ®å thÞ TS theo a trong 1 gãc c«ng t¸c B»ng c¸ch ®Õm « ly, ta tÝnh diÖn tÝch cña h×nh ph¼ng giíi h¹n bëi ®­êng cong ®å thÞ võa x©y dùng ®­îc, ®em chia cho chiÒu dµi ®o¹n thÓ hiÖn trôc hoµnh, ta cã ®­îc gi¸ trÞ TStb tÝnh b»ng mm, ®em gi¸ trÞ nµy nh©n víi tû lÖ xÝch cña ®å thÞ, ta ®­îc gi¸ trÞ thùc tÕ cña TStb : TStb = 0,009207 MN Ta cã c«ng thøc tÝnh m«men xo¾n cña ®éng c¬: Me = Mi.hc¬ = TStb. R. hc¬ = 0,009207. 0,455. 0,826826 = 0.003464 MNm 5. KiÓm nghiÖm bÒn cho chèt pitt«ng: Ta cã thÓ lËp b¶ng kÕt qu¶ kiÓm nghiÖm nh­ sau: STT Th«ng sè tÝnh to¸n Ký hiÖu C«ng thøc tÝnh to¸n §vÞ KÕt qu¶ 1 §k ngoµi cña chèt dc m 0,028 2 §k trong cña chèt dt m 0,019 3 Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 bÖ chèt bb m 0,020 4 ChiÒu dµi tiÕp xóc víi b¹c ®Çu nhá a m 0,037 5 ChiÒu dµi chèt l m 0,082 6 Tû sè a0 0,679 7 Lùc khÝ thÓ ®Çu hµnh tr×nh gi·n në Pz MN 0.03331 8 Lùc qu¸n tÝnh c¸c khèi l­îng c® cïng pitt«ng Pjp Pjp = mjp. jp .10-6 MN 0,00226 9 Gia tèc qu¸n tÝnh jp jp = R w2 (1 + l) 13.127 10 øng suÊt uèn chèt su MPa 160.981 11 øng suÊt c¾t chèt t MPa 88.9992 12 §é biÕn d¹ng cña chèt Ddmax mm 0.000028 13 øng suÊt biÕn d¹ng cùc ®¹i øng suÊt kÐo trªn bÒ mÆt ngoµi t¹i ®iÓm 1 s1 MPa 79.864 øng suÊt nÐn trªn bm trong t¹i ®iÓm 2 s2 MPa -236.867 øng suÊt nÐn trªn bÒ ngoµi t¹i mÆt ®iÓm 3 s3 MPa -68.330 øng suÊt kÐo trªn bÒ mÆt trong t¹i ®iÓm 4 s4 MPa -7.050 14 ¸p suÊt tiÕp xóc cña b¹c ®Çu nhá qd MPa 13.171 So s¸nh víi c¸c giíi h¹n cho phÐp cña su, t, Ddmax ta thÊy : su = 160.981 MPa < [su] = 200 MPa t = 88.9992 MPa < [t] = 100 MPa Ddmax = 0.000028 mm < [Ddmax] = 0,2dc = 0,006 mm Ta còng so s¸nh øng suÊt biÕn d¹ng cùc ®¹i víi gi¸ trÞ cho phÐp, ta thÊy: smax = s2 = -236.867 MPa < [s] = 300 MPa Ngoµi ra, ta thÊy : qd = 13.171 MPa < [qd] Nh­ vËy chèt pitt«ng ®¶m b¶o bÒn trong mäi ®iÒu kiÖn lµm viÖc. Tµi liÖu tham kh¶o 1. H­íng dÉn ®å ¸n m«n häc ®éng c¬ ®èt trong - HVKTQS 1999 TiÕn sÜ Vy H÷u Thµnh Th. sÜ Vò Anh TuÊn 2. H­íng dÉn ®å ¸n m«n häc ®éng c¬ ®èt trong - HVKTQS 1988 Bé m«n ®éng c¬ NguyÔn V¨n Ch©u 3. KÕt cÊu vµ tÝnh to¸n ®éng c¬ ®èt trong T1,2 - HVKTQS 1996 L¹i V¨n §Þnh Vy H÷u Thµnh 4. KÕt cÊu vµ tÝnh to¸n ®éng c¬ ®èt trong T3 - NXB §H vµ TH CN Hå TÊn ChuÈn NguyÔn §øc Phó TrÇn V¨n TÕ NguyÕn TÊt TiÕn §iÓm 1 §iÓm 2 §iÓm 3 §iÓm 4 §iÓm 5 §iÓm 6 §iÓm 7 §iÓm 8 §iÓm 9 §iÓm 10 §iÓm 11 §iÓm 12 QS1 0.0056 0.0056 0.0056 0.0056 0.0056 QS2 0.0281 0.0281 0.0281 0.0281 0.0281 0.0281 QS3 0.0232 0.0232 0.0232 0.0232 0.0232 0.0232 0.0232 QS4 0.0169 0.0169 0.0169 0.0169 0.0169 0.0169 0.0169 0.0169 QS5 0.0127 0.0127 0.0127 0.0127 0.0127 0.0127 0.0127 0.0127 0.0127 QS6 0.0100 0.0100 0.0100 0.0100 0.0100 0.0100 0.0100 0.0100 0.0100 QS7 0.0083 0.0083 0.0083 0.0083 0.0083 0.0083 0.0083 0.0083 0.0083 QS8 0.0073 0.0073 0.0073 0.0073 0.0073 0.0073 0.0073 0.0073 0.0073 QS9 0.0068 0.0068 0.0068 0.0068 0.0068 0.0068 0.0068 0.0068 QS10 0.0066 0.0066 0.0066 0.0066 0.0066 0.0066 0.0066 QS11 0.0115 0.0115 0.0115 0.0115 0.0115 0.0115 QS12 0.0161 0.0161 0.0161 0.0161 0.0161 QS13 0.0138 0.0138 0.0138 0.0138 QS14 0.0139 0.0139 0.0139 QS15 0.0014 0.0014 QS16 0.0012 QS17 QS18 QS19 QS20 QS21 0.0017 QS22 0.0021 0.0021 QS23 0.0029 0.0029 0.0029 QS24 0.0038 0.0038 0.0038 0.0038 QS 0.0970 0.1053 0.1115 0.1159 0.1189 0.1199 0.0970 0.0970 0.0970 0.0970 0.0970 0.0970 §iÓm 13 §iÓm 14 §iÓm 15 §iÓm 16 §iÓm 17 §iÓm 18 §iÓm 19 §iÓm 20 §iÓm 21 §iÓm 22 §iÓm 23 §iÓm 24 QS1 0.0056 0.0056 0.0056 0.0056 QS2 0.0281 0.0281 0.0281 QS3 0.0232 0.0232 QS4 0.0169 QS5 QS6 QS7 QS8 QS9 0.0068 QS10 0.0066 0.0066 QS11 0.0115 0.0115 0.0115 QS12 0.0161 0.0161 0.0161 0.0161 QS13 0.0138 0.0138 0.0138 0.0138 0.0138 QS14 0.0139 0.0139 0.0139 0.0139 0.0139 0.0139 QS15 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 QS16 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 QS17 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 QS18 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 0.0012 QS19 0.0013 0.0013 0.0013 0.0013 0.0013 0.0013 0.0013 0.0013 0.0013 QS20 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 0.0014 QS21 0.0017 0.0017 0.0017 0.0017 0.0017 0.0017 0.0017 0.0017 QS22 0.0021 0.0021 0.0021 0.0021 0.0021 0.0021 0.0021 QS23 0.0029 0.0029 0.0029 0.0029 0.0029 0.0029 QS24 0.0038 0.0038 0.0038 0.0038 0.0038 QS 0.0970 0.0970 0.0970 0.0970 0.0970 0.0970 0.0144 0.0168 0.0212 0.0480 0.0700 0.0857