Một số giải pháp chiến lược nhằm phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2010

Tổng số trang: 60 trang LỜI MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài Lắp ráp và sản xuất ô tô là một trong những ngành công nghiệp quan trọng ở nhiều quốc gia trên thế giới. Ngành công nghiệp này đáp ứng được nhu cầu vận chuyển và đi lại của xã hội. Có thể nói ôtô ngày nay đã trở thành một bộ phận không thể tách rời của cuộc sống con người. Một khi công nghiệp ôtô phát triển nó sẽ kéo theo sự phát triển của một số ngành công nghiệp phụ trợ như: luyện kim, cơ khí, nhựa, cao su, điện, điện tử, Và đồng thời giải quyết được một số lượng lớn công ăn việc làm, đóng góp đáng kể cho ngân sách quốc gia. Đối với nước ta, trước đây trong cơ chế tập trung bao cấp, ôtô được xem như là một sản phẩm xa xỉ gây nhiều lãng phí nên ngành lắp ráp và sản xuất ôtô đã không thể phát triển. Khi kinh tế nước ta chuyển sang cơ chế thị trường, ngành lắp ráp và sản xuất ôtô đã bắt đầu phát triển trong khoảng 10 năm trở lại đây. Để xây dựng và phát triển ngành công nghiệp ôtô, Đảng và Nhà nước ta đã chọn hướng bước đầu thực hiện liên doanh kêu gọi vốn đầu tư nước ngoài vào ngành này nhằm tận dụng các ưu thế của các tập đoàn ôtô hàng đầu trên thế giới. Hiện nay đã có 11 liên doanh tham gia hoạt động lắp ráp và sản xuất ôtô ở nước ta với sự đầu tư đáng kể các máy móc, thiết bị hiện đại và công nghệ tiên tiến. Tuy vậy ngành công nghiệp ôtô đang đứng trước những khó khăn và thử thách: sức mua còn rất thấp, có quá nhiều nhà sản xuất trong một thị trường không lớn, các ngành công nghiệp phụ trợ còn yếu kém. Trong bối cảnh đó, với mục tiêu nhằm phát triển lành mạnh và hiệu quả của ngành công nghiệp ôtô Việt Nam. Với những kiến thức được học ở nhà trường và kinh nghiệm thực tiễn trong ngành ôtô, tôi mạnh dạn chọn đề tài nghiên cứu:” Một số giải pháp chiến lược nhằm phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đến năm 2010”. 2. Mục đích nghiên cứu Luận văn này sẽ tập trung vào một số vấn đề mang tính lý luận và thực tiễn sau đây: - Hệ thống hóa các kiến thức lý luận cơ bản về hoạch định chiến lược ngành bao gồm: các khái niệm cơ bản về chiến lược, trình bày một số chiến lược phát triển, hệ thống lại các bước thiết lập chiến lược, từ đó làm cơ sở để xây dựng chiến lược ngành một cách hiệu quả. - Tổng kết và đánh giá các cơ hội, mối đe dọa từ môi trường bên ngoài cũng như những điểm mạnh, điểm yếu của ngành công nghiệp ôtô Việt Nam làm cơ sở để xây dựng, định hướng chiến lược ohát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam. 3. Đối tượng nghiên cứu Bao gồm tất cả các doanh nghiệp lắp ráp và sản xuất các loại ôtô tại Việt Nam. 4. Phạm vi nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu hoạt động sản xuất kinh doanh của 11 công ty liên doanh lắp ráp và sản xuất ôtô tại Việt Nam. 5. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu trong quản trị như : phương pháp tư duy hệ thống, phương pháp nghiên cứu lịch sử, phương pháp nghiên cứu mô tả, phương pháp nghiên cứu tương quan, kết hợp với các phương pháp phân tích, thống kê, dự báo nhằm xem xét các sự vật, hiện tượng trong mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau một cách biện chứng và có hệ thống rồi từ đó phát hiện ra những cơ hội, những mối đe dọa đồng thời tìm thấy những mặt mạnh, mặt yếu của ngành nhằm tạo cơ sở cho việc định hướng chiến lược và đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam.

pdf60 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2271 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Một số giải pháp chiến lược nhằm phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
cuûa ngaønh daàu khí seõ raát thuaän lôïi cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh coâng nghieäp oâtoâ. • Ngaønh cao su Ngaønh coâng nghieäp cao su ñöôïc xaùc ñònh laø moät trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp coù theá maïnh cuûa Vieät Nam. Vieäc troàng cao su cung öùng nguyeân lieäu ñaàu vaøo cho cheá bieán vaø saûn xuaát ñöôïc tieán haønh trong nöôùc, thò tröôøng nguyeân lieäu doài daøo. Nhaø nöôùc cuõng ñaõ coù quy hoaïch chung cho phaùt trieån dieän tích troàng caây cao su vaø ñaàu tö cho khaâu cheá bieán nguyeân lieäu phuïc vuï cho xuaát khaåu cuõng nhö cho saûn xuaát trong nöôùc ñaëc bieät saûn xuaát caùc saûn phaåm cao su kyõ thuaät cao phuïc vuï cho caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc ñang phaùt trieån trong ñoù coù ngaønh coâng nghieäp oâtoâ vôùi caùc saûn phaåm nhö voû xe, phuï tuøng xe caùc loaïi…Nhö vaäy, vôùi nhöõng thuaän lôïi cuûa ngaønh vaø söï gia taêng ñaàu tö phaùt trieån trong töông lai cuûa ngaønh cao su seõ hoã trôï cho ngaønh oâtoâ noäi ñòa hoùa gaëp nhieàu thuaän lôïi hôn. 37 2.3.1.2.4 Caùc saûn phaåm thay theá Treân thöïc teá, coù nhieàu phöông tieän khaùc coù theå thöïc hieän chöùc naêng vaän chuyeån haøng hoùa, haønh khaùch thay theá cho oâtoâ nhö : xe gaén maùy, vaän taûi ñöôøng saét, vaän taûi ñöôøng haøng khoâng , ñöôøng thuyû… ¾ Xe gaén maùy Vôùi nhöõng ñaëc ñieåm tieän lôïi nhö nhoû goïn, cô ñoäng, deã söû duïng, giaù reû… Xe maùy hieän nay laø phöông tieän di chuyeån chuû yeáu cuûa ngöôøi daân Vieät Nam. Xe maùy chieám hôn 60% trong cô caáu phöông tieän ñi laïi cuûa ngöôøi daân ôû caùc thaønh phoá lôùn. Ngaønh coâng nghieäp xe maùy ñaõ phaùt trieån nhanh choùng trong nhöõng naêm qua vôùi 7 doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö laép raùp taïi Vieät Nam vôùi naêng löïc saûn xuaát thieát keá laø 900.000 saûn phaåm/naêm. Ngoaøi ra coøn coù khoaûng 50 doanh nghieäp trong nöôùc chuyeân moân hoaù trong vieäc nhaäp phuï tuøng vaø laép raùp daïng CKD. Baûng 2.11: Tình hình tieâu thuï xe maùy qua caùc naêm (Nguoàn : Coâng ty Honda VN) ÑVT: chieác Naêm 1998 1999 2000 2001 2002 Soá löôïng 382.230 504.570 1.616.598 1.983.172 1.423.955 Töø naêm 1992 ñeán 1998, nhu caàu thò tröôøng xe maùy Vieät Nam ôû möùc döôùi 400.000 xe/naêm. Tuy nhieân töø naêm 1999 ñeán 2001, thò tröôøng xe maùy Vieät Nam buøng noå, ñænh cao laø naêm 2001, tieâu thuï gaàn 2 trieäu xe trong naêm. Vieäc buøng noå nhu caàu xe maùy trong thôøi gian qua laø do caùc doanh nghieäp trong nöôùc tung ra nhöõng saûn phaåm vôùi giaù khaù reû vaø xe nhaäp khaåu ñaëc bieät laø xe Trung Quoác vôùi giaù cöïc kyø haáp daãn. Vôùi vieäc sôû höõu xe maùy deã daøng nhö hieän nay thì coù theå noùi, xe maùy laø saûn phaåm thay theá ñaùng lo ngaïi nhaát ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp oâtoâ. ¾ Ngaønh ñöôøng saét Cô sôû haï taàng cuûa ñöôøng saét Vieät Nam cuõng ñaõ baét ñaàu theå hieän söï yeáu keùm do caàu ñöôøng yeáu, taø veït muïc nhieàu, ñöôøng ngang töï phaùt vaø laïc haäu daãn ñeán söï gia taêng caùc söï coá vaøo muøa möa luõ cuõng nhö gia taêng tai naïn giao thoâng. Ñöôøng saét Vieät Nam hieän chæ ñôn tuyeán, chöa taïo thaønh maïng kheùp kín, haàu heát caùc tuyeán ñöôøng ñaõ ñöôïc xaây döïng caùch ñaây haøng traêm naêm nhöng chöa coù 38 ñieàu kieän ñaàu tö môùi. Beân caïnh ñoù, phöông tieän vaän taûi cuûa ngaønh nhö ñaàu maùy, toa xe hieän nay quaù laïc haäu veà kyõ thuaät, keùm hieäu quaû trong kinh doanh. Nhaèm naâng cao söùc caïnh tranh vôùi caùc loaïi hình vaän taûi khaùc, ngaønh ñöôøng saét ñaõ ñoùng môùi gaàn 200 toa xe khaùch coù chaát löôïng cao vaø gaàn 300 toa xe haøng. Chaát löôïng phuïc vuï cuõng ñöôïc taêng cöôøng baèng caùch thieát laäp heä thoáng thoâng tin höôùng daãn khaùch, trang bò ñaày ñuû tieän nghi cho caùc toa xe khaùch, ña daïng hoùa caùc hình thöùc baùn veù, ñieàu chænh giaù cöôùc hôïp lyù. Trong töông lai, ngaønh seõ xaây döïng moät tuyeán ñöôøng saét Haø Noäi – TPHCM môùi chaïy song song vôùi tuyeán hieän coù, vôùi nhieàu ñoaïn phaùt trieån thaønh ñöôøng saét cao toác. Döï kieán voán ñaàu tö cho tuyeán ñöôøng naøy leân tôùi 42.000 tyû ñoàng. Ngaønh cuõng ñang coù keá hoaïch khoâi phuïc moät soá tuyeán ñöôøng saét ñaõ töø laâu khoâng söû duïng, chuû yeáu laø khu vöïc phía Nam nhö tuyeán Saøi Goøn – Loäc Ninh vôùi chieàu daøi 81 km, tuyeán TP HCM – Myõ Tho(ñaây laø tuyeán ñöôøng saét ñaàu tieân coù taïi Vieät Nam, töø naêm 1881) vaø seõ noái daøi ñeán Caàn Thô. Xaây môùi tuyeán TP HCM – Vuõng Taøu vaø TP HCM – Ñaék Lak. Vôùi söï ñaàu tö vaø phaùt trieån ñaùng keå cuûa ngaønh ñöôøng saét trong nhöõng naêm gaàn ñaây, vaän taûi ñöôøng saét ñaõ trôû thaønh saûn phaåm thay theá ñaùng ngaïi cuûa ngaønh oâtoâ. ¾ Ngaønh ñöôøng soâng Moät saûn phaåm thay theá chöùc naêng vaän chuyeån haøng hoùa vaø haønh khaùch khaùc nöõa laø ngaønh vaän chuyeån ñöôøng soâng. Ôû khu vöïc Ñoàng baèng soâng Cöûu Long, vôùi maät ñoä soâng, keânh, raïch raát cao bình quaân toaøn vuøng laø 3km/km2 neân raát thuaän lôïi cho vieäc vaän chuyeån giöõa caùc khu vöïc vôùi nhau. Beân caïnh ñoù, chi phí vaän chuyeån ñöôøng soâng thaáp, soá löôïng haøng hoaù vaän chuyeån/ chuyeán nhieàu. Do ñoù, ngaønh ñöôøng soâng phaùt trieån toát cuõng laø moät moái ñe doïa cho ngaønh coâng nghieäp oâtoâ. 2.3.1.3 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi Treân cô sôû phaân tích caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi aûnh höôûng ñeán ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam, ta coù baûng toùm taét vaø ñaùnh giaù caùc cô hoäi vaø nguy cô ñe doïa ngaønh nhö sau : 39 Baûng 2.12: Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE) Stt Caùc yeáu toá beân ngoaøi Möùc ñoä quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng Tính chaát taùc ñoäng 1 Nhu caàu veà söû duïng xe oâtoâ coøn raát lôùn. 0,10 4 0,40 + 2 Khu vöïc kinh teá tö nhaân ngaøy caøng phaùt trieån maïnh meõ. 0,08 3 0,24 + 3 Chuû tröông cuûa chính phuû laø öu tieân phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ trong nöôùc. 0,05 3 0,15 + 4 Chính saùch baûo hoä vaø chính saùch thueá öu ñaõi cuûa nhaø nöôùc ñoái ngaønh coâng nghieäp oâtoâ. 0.09 2 0,18 + 5 Tình hình an ninh, chính trò oån ñònh. 0,07 1 0,07 + 6 Ngaønh coâng nghieäp nhöïa, cao su vaø hoaù daàu lieân quan ñeán saûn xuaát phuï tuøng oâtoâ ñang treân ñaø phaùt trieån. 0,05 1 0,05 + 7 Nguoàn lao ñoäng doài daøo, giaù nhaân coâng reû. 0,04 1 0,04 + 8 Quan nieäm cuûa xaõ hoäi vieäc sôû höõu moät chieác xe hôi laø bieåu hieän cuûa söï thaønh ñaït vaø giaøu coù. 0,03 3 0,09 + 9 Chính saùch noäi ñòa hoaù chöa roõ raøng. 0,09 2 0,18 - 10 Söï caïnh tranh gay gaét trong noäi boä ngaønh. 0,10 3 0,30 - 11 Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi coøn raát thaáp. 0,08 2 0,16 - 12 Cô sôû haï taàng giao thoâng ôû caùc thaønh phoá lôùn coøn yeáu keùm. 0,09 1 0,09 - 13 Nguoàn cung caáp phuï tuøng vôùi giaù cao vaø mang tính ñoäc quyeàn. 0,03 1 0,03 - 14 Caïnh tranh gay gaét vôùi oâtoâ nhaäp khaåu cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc khi maø thôøi haïn gia nhaäp AFTA ñang tôùi gaàn. 0,06 2 0,12 - 15 Chính saùch thueá cuûa nhaø nöôùc thay ñoåi thöôøng xuyeân. 0,04 2 0,08 - TOÅNG COÄNG 1 2,18 40 Ghi chuù : - Möùc ñoä quan troïng : Yeáu toá khoâng aûnh höôûng : 0,0 ñieåm, yeáu toá aûnh höôûng nhaát :1,0 ñieåm. - Phaân loaïi : Phaûn öùng vôùi yeáu toá toát : 4 ñieåm, phaûn öùng vôùi yeáu toá treân trung bình : 3 ñieåm, phaûn öùng vôùi yeáu toá trung bình : 2 ñieåm, phaûn öùng vôùi yeáu toá keùm : 1 ñieåm, Qua keát quaû phaân tích, ta coù toång soá ñieåm quan troïng laø 2,18 thaáp hôn möùc trung bình laø 2,5 cho thaáy ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam phaûn öùng chöa toát ñoái vôùi moâi tröôøng beân ngoaøi. 2.3.2 Moâi tröôøng noäi boä ngaønh 2.3.2.1 Naêng löïc saûn xuaát Vieäc ñaàu tö cuûa caùc haõng oâtoâ nöôùc ngoaøi vaøo Vieät nam trong nhöõng naêm qua phaùt trieån khaù nhanh. Hieän nay ñaõ coù 11 lieân doanh ñi vaøo hoaït ñoäng vôùi ñaày ñuû nhöõng thöông hieäu noåi tieáng cuûa theá giôùi. Toång voán ñaàu tö cuûa 11 doanh nghieäp naøy laø 574 trieäu USD, vôùi toång coâng suaát 148.200 xe caùc loaïi/naêm. Trong khi ñoù thöïc teá saûn xuaát, naêm 2003 ñöôïc xem laø naêm thò tröôøng phaùt trieån maïnh nhaát thì cuõng chæ ñaït ñöôïc gaàn 43.000 xe, con soá naøy coøn quaù nhoû so vôùi naêng löïc thöïc söï cuûa caùc coâng ty, nhöõng naêm tröôùc con soá naøy coøn thaáp hôn nhieàu. Baûng 2.13 : Nhu caàu oâtoâ laép raùp trong nöôùc qua caùc naêm (Nguoàn : Coâng ty Toyota VN) NAÊM 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Soá löôïng 5927 6984 13955 19556 26872 42556 Ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam ñaõ coù maët haàu heát caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ haøng ñaàu theá giôùi vôùi naêng löïc saûn xuaát cao, ñaây laø moät ñieåm maïnh cuûa ngaønh. Tuy nhieân, do nhu caàu thò tröôøng coøn quaù nhoû neân tyû leä khai thaùc naêng löïc saün coù cuûa caùc lieân doanh coøn quaù thaáp laøm cho giaù xe taêng cao, caïnh tranh gay gaét trong noäi boä ngaønh. 2.3.2.2 Tieáp thò Caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ thöïc hieän toát caùc chieán löôïc marketing, vôùi nguoàn ngaân saùch doài daøo daønh cho coâng taùc tieáp thò cuøng vôùi trình ñoä thöïc hieän chuyeân nghieäp cao, baøi baûn neân caùc saûn phaåm môùi tung ra thò 41 tröôøng thöôøng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa khaùch haøng, doanh soá baùn ngaøy caøng taêng. Phaân phoái vaø baùn haøng : COÂNG TY SAÛN XUAÁT OÂTO NGÖÔØI TIEÂU DUØNG ÑAÏI LYÙ Sô ñoà 2.1 : Keânh phaân phoái cuûa ngaønh. Heä thoáng phaân phoái cuûa caùc coâng ty saûn xuaát oâtoâ hieän nay theo hai loaïi keânh : - Keânh 1 : Baùn haøng tröïc tieáp cho ngöôøi tieâu duøng, nhö coâng ty Hino. - Keânh 2 : Baùn haøng thoâng qua ñaïi lyù, nhö coâng ty Toyota, Ford… Ngoaøi ra coøn coù nhöõng coâng ty söû duïng cuøng luùc hai keânh treân nhö : Mercedes – Benz, VMC. Toång soá ñaïi lyù cuûa 11 lieân doanh saûn xuaát oâtoâ hieän nay khoaûng 127 ñaïi lyù, chuû yeáu taäp trung ôû caùc thaønh phoá lôùn, trong soá ñoù chæ coù caùc ñaïi lyù cuûa Toyota, Ford laø ñöôïc ñaàu tö ñuùng tieâu chuaån cuûa moät ñaïi lyù oâtoâ vôùi ñaày ñuû nhöõng trang thieát bò hieän ñaïi, thöïc hieän ñaày ñuû ba chöùc naêng (3S) : Baùn haøng (Sales); Dòch vuï ( Service); Phuï tuøng ( Spare parts), coøn caùc ñaïi lyù khaùc thì coøn raát yeáu, chöa ñaït tieâu chuaån cuûa moät ñaïi lyù oâtoâ. Dòch vuï sau baùn haøng Hieän nay haàu heát caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ ñeàu aùp duïng cheá ñoä baûo haønh 2 naêm hoaëc 50.000 km tuyø theo ñieàu kieän naøo tôùi tröôùc. Caùc saûn 42 phaåm duø mua ôû baát cöù ñaïi lyù naøo cuõng ñöôïc baûo haønh hoaëc söûa chöõa vôùi möùc giaù thoáng nhaát ôû moïi ñaïi lyù cuûa haõng ñoù treân toaøn quoác. So saùnh giöõa caùc haõng oâtoâ trong nöôùc thì Toyota ñöôïc ñaùnh giaù laø haõng coù heä thoáng dòch vuï toát nhaát. Cung caáp phuï tuøng vaø dòch vuï söûa chöõa chaát löôïng cao vôùi tay ngheà cuûa ñoäi nguõ kyõ thuaät vieân khoâng ngöøng ñöôïc naâng cao. Vôùi Toyota, chaêm soùc thaät chu ñaùo khaùch haøng ñaõ mua xe cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng so vôùi tìm theâm khaùch haøng môùi. Toyota coøn laø coâng ty ñaàu tieân trong vieäc thaønh laäp phoøng dòch vuï khaùch haøng ( Customers Service – CS) nhaèm giaûi quyeát moïi khieáu naïi thaéc maéc cuûa khaùch haøng cuõng nhö ñöa ra caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu möùc ñoä haøi loøng cuûa khaùch haøng veà saûn phaåm, dòch vuï haäu maõi, chaát löôïng phuïc vuï cuûa ñaïi lyù ñeå töø ñoù coù nhöõng bieän phaùp khaéc phuïc vaø naâng cao chaát löôïng phuïc vuï khaùch haøng hôn nöõa. Quaûng caùo vaø khuyeán maõi Vôùi nguoàn taøi chính doài daøo, caùc nhaø saûn xuaát thöôøng thöïc hieän caùc chöông trình quaûng caùo raàm roä, ñaëc bieät laø khi tung ra saûn phaåm môùi nhaèm thu huùt söï chuù yù cuûa khaùch haøng. Caùc phöông tieän quaûng caùo chuû yeáu laø truyeàn hình, baùo chí, taïp chí, web-site, quaûng caùo ngoaøi trôøi. Haèng naêm, caùc coâng ty cuõng thöôøng thöïc hieän caùc chieán dòch khuyeán maõi lôùn nhö : khuyeán maõi muøa heø, khuyeán maõi cuoái naêm, khuyeán maõi khi tung ra saûn phaåm môùi. Trong nhöõng dòp naøy, ngöôøi tieâu duøng seõ ñöôïc höôûng raát nhieàu cheá ñoä öu ñaõi. Toyota ñöôïc ñaùnh giaù laø haõng coù caùc chöông trình quaûng caùo ñöôïc ñaàu tö vaø nghieân cöùu raát coâng phu, phuø hôïp vôùi vaên hoaù vaø taâm lyù ngöôøi Vieät. Ñaàu tö quaûng caùo cuûa Toyota hieän ñang daãn ñaàu ñaõ goùp phaàn giuùp thöông hieäu Toyota trôû neân quen thuoäc nhaát hieän nay. Veà coâng taùc nghieân cöùu vaø döï baùo thò tröôøng Caùc coâng ty lieân doanh ñaõ thöïc hieän khaù baøi baûn trong thôøi gian qua, nhöng vieäc nghieân cöùu vaø döï baùo naøy cuõng chöa ñöôïc thöïc hieän thöôøng xuyeân, lieân tuïc, maø chæ chuû yeáu taäp trung vaøo giai ñoaïn ñaàu, khi chuaån bò cho ra thò tröôøng moät saûn phaåm môùi. Chính vì vaäy ñaõ xaûy ra tình traïng khi thì saûn xuaát, laép raùp xe toàn ñoïng quaù nhieàu, khi thì laïi khan hieám moät loaïi saûn phaåm naøo ñoù, gaây raát nhieàu khoù khaên cho coâng taùc baùn haøng. 43 Nhìn chung, hoaït ñoäng tieáp thò cuûa caùc doanh nghieäp oâtoâ Vieät Nam hieän nay laø töông ñoái toát, tuy nhieân hoaït ñoäng naøy môùi chæ taäp trung ôû moät soá coâng ty nhö : Toyota, Ford, Daewoo, Mercedes – Benz . 2.3.2.3 Taøi chính Haàu heát caùc lieân doanh saûn xuaát oâtoâ taïi Vieät Nam ñeàu do caùc coâng ty meï ñaàu tö vaøo neân ñöôïc söï hoã trôï veà taøi chính raát maïnh töø phía coâng ty meï. Caùc ñoái taùc Vieät Nam thöôøng chæ goùp 30% giaù trò vaø gaàn nhö hoaøn toaøn ôû daïng voán phaùp ñònh, ñaëc bieät laø baát ñoäng saûn. Ngoaøi soá voán ñaêng kyù ñaàu tö ban ñaàu, trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, tuyø vaøo nhöõng thôøi ñieåm caàn thieát maø caùc taäp ñoaøn meï coù theå hoã trôï taêng voán ñeå ñaàu tö vaøo nhöõng phaân xöôûng môùi hay laép ñaët theâm daây chuyeàn môùi nhaèm môû roäng saûn xuaát. Theo soá lieäu cuûa Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, toång voán ñaàu tö cuûa 11 lieân doanh laø 574 trieäu USD, voán phaùp ñònh laø 275 trieäu USD. Nhö vaäy khaû naêng taøi chính cuûa ngaønh laø raát lôùn. 2.3.2.4 Nguoàn nhaân löïc Coâng nghieäp oâtoâ luoân tieáp caän caùc thaønh töïu khoa hoïc, coâng ngheä môùi nhaát trong caùc lónh vöïc vaät lieäu, nhieân lieäu, ñieän töû, töï ñoäng hoaù ñieàu khieån … Do ñoù ñoøi hoûi phaûi ñaøo taïo lieân tuïc ñoäi nguõ caùn boä, coâng nhaân kyõ thuaät ñeå naâng cao trình ñoä, tieáp thu coâng ngheä môùi. Hieän taïi, chính saùch tuyeån duïng, ñaøo taïo vaø söû duïng lao ñoäng raát ñöôïc caùc coâng ty chuù troïng vaø thöïc hieän baøi baûn. Caùc coâng ty tuyeån choïn nhöõng nhaân vieân treû, coù trình ñoä hoïc vaán cao, chuyeân moân toát. Haàu heát caùc kyõ sö, caùc toå tröôûng vaø coâng nhaân ôû nhöõng coâng ñoaïn quan troïng ñeàu ñöôïc ñöa ñi ñaøo taïo ôû nöôùc ngoaøi. Beân caïnh ñoù, caùc chuyeân gia nöôùc ngoaøi cuøng vôùi nhöõng nhaân vieân coù kinh nghieäm thöôøng xuyeân tieán haønh vieäc ñaøo taïo laïi vaø ñaøo taïo môùi cho ñoäi nguõ coâng nhaân ñeå giuùp hoï naâng cao tay ngheà, baét kòp vôùi nhöõng coâng ngheä tieân tieán. Lao ñoäng Vieät Nam ñang daàn daàn tieáp thu caùc kyõ thuaät saûn xuaát hieän ñaïi, töøng böôùc naém giöõ caùc vò trí quan quan troïng trong coâng ty. Nhö vaäy, nguoàn nhaân löïc ñang hoaït ñoäng trong caùc coâng ty lieân doanh oâtoâ Vieät Nam hieän nay coøn raát treû, coù trình ñoä hoïc vaán vaø tay ngheà cao, ñöôïc ñaøo taïo khaù baøi baûn, ñaây laø moät theá maïnh cuûa ngaønh. 44 2.3.2.5 Trình ñoä quaûn lyù Tuy theo coâng ty vaø quoác tòch cuûa moãi coâng ty maø phong caùch quaûn lyù coù söï khaùc nhau. Nhìn chung coâng taùc quaûn lyù ñieàu haønh trong caùc doanh nghieäp raát toát nhôø ñöôïc thöøa höôûng phong caùch vaø kinh nghieäm quaûn lyù töø caùc taäp ñoaøn meï. Trình ñoä quaûn trò saûn xuaát trong ngaønh ngaøy caøng cao, vieäc vaän duïng caùc moâ hình toaùn cho quaûn trò toàn kho ( Nguyeân taéc toàn kho vöøa ñuû – Just –in-time), kieåm tra chaát löôïng baèng thoáng keâ ñöôïc aùp duïng raát toát. Caùc coâng ty ñeàu quy ñònh roõ raøng nhöõng quyeàn haïn vaø chöùc naêng giöõa caùc thaønh vieân trong toå chöùc. Noäi quy, cheá ñoä chính saùch ñoái vôùi nhaân vieân ñöôïc xaây döïng phuø hôïp, kích thích ñöôïc ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc ñaït hieäu quaû cao. 2.3.2.6 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong Treân cô sôû phaân tích caùc yeáu toá thuoäc moâi tröôøng noäi boä ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam, ta coù baûng toùm taét caùc ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa ngaønh nhö sau : Baûng 2.14: Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong (IFE) Stt Caùc yeáu toá beân trong Möùc ñoä quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng Tính chaát taùc ñoäng 1 Naêng löïc saûn xuaát lôùn. 0,13 4 0,52 + 2 Coù maët haàu heát caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ haøng ñaàu theá giôùi. 0,06 3 0,18 + 3 Naêng löïc taøi chính maïnh. 0,13 4 0,52 + 4 Ñoäi nguõ nhaân vieân raát treû, coù trình ñoä hoïc vaán vaø tay ngheà cao, ñöôïc ñaøo taïo khaù baøi baûn. 0,08 3 0,24 + 5 Trình ñoä quaûn lyù cao. 0,07 3 0,21 + 6 Chính saùch ñaõi ngoä nhaân vieân toát. 0,06 3 0,18 + 7 Heä thoáng phaân phoái yeáu. 0,07 1 0,07 - 8 Caùc ñaïi lyù chöa ñaït tieâu chuaån. 0,08 1 0,08 - 9 Khai thaùc naêng löïc saûn xuaát thaáp. 0,12 2 0,24 - 10 Giaù xe saûn xuaát trong nöôùc coøn raát cao. 0,10 1 0,10 - 11 Caïnh tranh trong noäi boä ngaønh raát quyeát lieät. 0,10 1 0,10 - TOÅNG COÄNG 1 2,44 45 Ghi chuù : - Möùc ñoä quan troïng : Yeáu toá khoâng aûnh höôûng : 0,0 ñieåm, yeáu toá aûnh höôûng nhaát :1,0 ñieåm. - Phaân loaïi : ñieåm yeáu lôùn nhaát : 1 ñieåm, ñieåm yeáu nhoû nhaát : 2 ñieåm, ñieåm maïnh nhoû nhaát : 3 ñieåm, ñieåm maïnh lôùn nhaát : 4 ñieåm. Qua keát quaû phaân tích, ta coù toång soá ñieåm quan troïng laø 2,44 thaáp hôn möùc trung bình laø 2,5 cho thaáy ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam coøn yeáu, chöa phaùt huy heát ñöôïc nhöõng maët maïnh vaø khaéc phuïc ñöôïc nhöõng maët coøn yeáu keùm cuûa ngaønh. 46 CHÖÔNG III MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP CHIEÁN LÖÔÏC NHAÈM PHAÙT TRIEÅN NGAØNH COÂNG NGHIEÄP OÂTO VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2010. 3.1 MOÄT SOÁ QUAN ÑIEÅM VAØ MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN NGAØNH COÂNG NGHIEÄP OÂTO VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2010 3.1.1 Moät soá quan ñieåm phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam ñeán naêm 2010 ™ Coâng nghieäp oâtoâ laø ngaønh coâng nghieäp raát quan troïng caàn ñöôïc öu tieân phaùt trieån ñeå goùp phaàn phuïc vuï coù hieäu quaû quaù trình coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù cuûa ñaát nöôùc. ™ Phaùt trieån nhanh ngaønh coâng nghieäp oâtoâ treân cô sôû thò tröôøng vaø hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi, löïa choïn caùc böôùc phaùt trieån thích hôïp, khuyeán khích chuyeân moân hoaù – hôïp taùc hoaù nhaèm phaùt huy lôïi theá, tieàm naêng cuûa ñaát nöôùc, ñoàng thôøi tích cöïc tham gia quaù trình phaân coâng lao ñoäng vaø hôïp taùc quoác teá trong ngaønh coâng nghieäp oâtoâ. ™ Phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ phaûi gaén keát vôùi toång theå phaùt trieån coâng nghieäp chung caû nöôùc vaø caùc chieán löôïc phaùt trieån caùc ngaønh lieân quan, nhaèm huy ñoäng vaø phaùt huy toái ña caùc nguoàn löïc cuûa moïi thaønh phaàn kinh teá. ™ Phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ treân cô sôû tieáp thu coâng ngheä tieân tieán cuûa theá giôùi, keát hôïp vôùi vieäc ñaåy maïnh hoaït ñoäng nghieân cöùu – phaùt trieån trong nöôùc vaø taän duïng coù hieäu quaû cô sôû vaät chaát, trang thieát bò hieän coù, nhaèm nhanh choùng ñaùp öùng nhu caàu trong nöôùc veà caùc loaïi xe thoâng duïng vôùi giaù caû caïnh tranh, taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy caùc ngaønh coäng nghieäp hoã trôï trong nöôùc phaùt trieån nhaèm ñaåy nhanh quaù trình saûn xuaát linh kieän, phuï tuøng trong nöôùc. ™ Phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ phaûi phuø hôïp vôùi chính saùch tieâu duøng cuûa ñaát nöôùc vaø phaûi baûo ñaûm ñoàng boä vôùi vieäc phaùt trieån heä thoáng haï taàng giao thoâng, caùc yeâu caàu veà baûo veä vaø caûi thieän moâi tröôøng. 47 3.1.2 Muïc tieâu phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam ñeán naêm 2010 3.1.2.1 Muïc tieâu toång quaùt Muïc tieâu toång quaùt cuûa ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam laø xaây döïng vaø phaùt trieån thaønh moät ngaønh coâng nghieäp quan troïng cuûa ñaát nöôùc treân cô sôû tieáp thu vaø öùng duïng coâng ngheä tieân tieán töø caùc haõng noåi tieáng treân theá giôùi, ñeå taïo löïc keùo nhaèm phaùt trieån caùc ngaønh coâng nghieäp hoã trôï trong nöôùc. Ñoàng thôøi coù khaû naêng ñaùp öùng ôû möùc cao nhaát nhu caàu thò tröôøng oâtoâ trong nöôùc, höôùng tôùi xuaát khaåu oâtoâ vaø phuï tuøng sang thò tröôøng caùc nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi. 3.1.2.2 Muïc tieâu cuï theå Beân caïnh muïc tieâu toång quaùt, chuùng ta coù moät soá muïc tieâu cuï theå nhö sau : ¾ Muïc tieâu thay theá haøng nhaäp khaåu : Ñoái vôùi caùc loaïi xe thoâng duïng( xe taûi, xe khaùch, xe con), ñaùp öùng khoaûng 40 – 50% nhu caàu trong nöôùc vaøo naêm 2005 vaø treân 80% vaøo naêm 2010. Rieâng ñoái vôùi loaïi xe cao caáp ñaùp öùng phaàn lôùn nhu caàu thò tröôøng trong nöôùc. Ñoái vôùi caùc loaïi xe chuyeân duïng, seõ ñaùp öùng 30% nhu caàu trong nöôùc vaøo naêm 2005 vaø 60% vaøo naêm 2010. Veà ñoäng cô, hoäp soá vaø phuï tuøng seõ löïa choïn ñeå taäp trung phaùt trieån moät soá loaïi ñoäng cô, hoäp soá, boä truyeàn ñoäng vaø phuï tuøng vôùi soá löôïng lôùn phuïc vuï laép raùp oâtoâ trong nöôùc vaø xuaát khaåu. 48 Baûng 3.1: Döï kieán saûn löôïng oâtoâ caùc loaïi naêm 2005, 2010 vaø 2020. ÑVT : xe STT LOAÏI XE 2005 2010 2020 1 Xe döôùi 5 choã ngoài 32.000 60.000 116.000 2 Xe töø 6 – 9 choã 3.000 10.000 28.000 Xe khaùch töø 10 – 16 choã 9.000 21.000 44.000 Xe khaùch töø 17 – 25 choã 2.000 5.000 11.200 Xe khaùch töø 26 – 46 choã 2.400 6.000 15.180 3 Xe khaùch treân 46 choã 1.600 4.000 9.520 Xe taûi ñeán 2 taán 40.000 57.000 50.000 Xe taûi töø 2 – 7 taán 14.000 35.000 53.700 Xe taûi töø 7 – 20 taán 13.600 34.000 52.900 4 Xe taûi töø 2 – 7 taán 400 1.000 3.200 5 Xe chuyeân duøng 2.000 6.000 14.400 TOÅNG COÄNG 120.000 239.000 398.000 ( Nguoàn : Thôøi baùo Kinh teá Saøi Goøn) ¾ Muïc tieâu noäi ñòa hoaù saûn phaåm : Naêm 1995, Vieät Nam ban haønh tieâu chuaån noäi ñòa hoaù vôùi ngaønh coâng nghieäp oâtoâ. Tieâu chuaån naøy quy ñònh, sau 5 naêm, caùc lieân doanh laép raùp oâtoâ phaûi ñaït tyû leä noäi ñòa hoaù 5% vaø ñeán heát naêm thöù 10, tyû leä naøy phaûi taêng leân 25%. Baûng 3.2: Muïc tieâu noäi ñòa hoaù saûn phaåm ñeán 2010 LOAÏI XE 2005 2010 Xe con cao caáp 20 – 25% 40 – 45% Xe khaùch, xe taûi, chuyeân duøng 40% 60% ¾ Muïc tieâu haïn cheá laäp môùi caùc lieân doanh : Vieäc ñaàu tö cuûa caùc haõng oâtoâ nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam trong nhöõng naêm qua phaùt trieån khaù nhanh. Hieän nay ñaõ coù 11 lieân doanh ñi vaøo hoaït ñoäng vôùi coâng suaát 148.000 xe/naêm trong khi saûn xuaát vaø tieâu thuï thöïc teá chöa baèng 1/3. Do ñoù chuùng ta caàn phaûi kieân quyeát haïn cheá laäp môùi caùc lieân doanh saûn xuaát, laép raùp xe du lòch. Caùc döï aùn môùi phaûi taäp trung vaøo xe thoâng duïng (xe khaùch, xe taûi), xe chuyeân duøng. 49 3.1.3 Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam ñeán naêm 2010 Baûng 3.3: Ma traän SWOT SWOT O : Nhöõng cô hoäi 1- Nhu caàu veà söû duïng xe oâtoâ coøn raát lôùn. 2- Khu vöïc kinh teá tö nhaân ngaøy caøng phaùt trieån maïnh meõ. 3- Chuû tröông cuûa chính phuû laø öu tieân phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ trong nöôùc. 4- Chính saùch baûo hoä vaø chính saùch thueá öu ñaõi cuûa nhaø nöôùc ñoái ngaønh coâng nghieäp oâtoâ. 5- Tình hình an ninh, chính trò oån ñònh. 6- Ngaønh coâng nghieäp nhöïa, cao su vaø hoaù daàu lieân quan ñeán saûn xuaát phuï tuøng oâtoâ ñang treân ñaø phaùt trieån. 7- Nguoàn lao ñoäng doài daøo, giaù nhaân coâng reû. 8- Quan nieäm cuûa xaõ hoäi vieäc sôû höõu moät chieác xe hôi laø bieåu hieän cuûa söï thaønh ñaït vaø giaøu coù. T : Nhöõng nguy cô 1- Chính saùch noäi ñòa hoaù chöa roõ raøng. 2- Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi coøn raát thaáp. 3- Cô sôû haï taàng giao thoâng ôû caùc thaønh phoá lôùn coøn yeáu keùm. 4- Nguoàn cung caáp phuï tuøng vôùi giaù cao vaø mang tính ñoäc quyeàn. 5- Caïnh tranh gay gaét vôùi oâtoâ nhaäp khaåu cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc khi maø thôøi haïn gia nhaäp AFTA ñang tôùi gaàn. 6- Chính saùch thueá cuûa nhaø nöôùc thay ñoåi thöôøng xuyeân. S : Nhöõng ñieåm maïnh 1- Naêng löïc saûn xuaát lôùn. 2- Coù maët haàu heát caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ haøng ñaàu theá giôùi. 3- Naêng löïc taøi chính maïnh. 4- Ñoäi nguõ nhaân vieân raát treû, coù trình ñoä hoïc vaán vaø tay ngheà cao, ñöôïc ñaøo taïo khaù baøi baûn. 5- Trình ñoä quaûn lyù cao. 6- Chính saùch ñaõi ngoä nhaân vieân toát. Caùc chieán löôïc SO S1, S2, S3, S4 + O1, O2, O8 : Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng. S1, S3, S4, S5, S6 + O4, O5, O7 : Chieán löôïc thay theá nhaäp khaåu. S1, S3, S4, S5, S6 + O1, O3, O4, O6, O7 : Chieán löôïc noäi ñòa hoaù. Caùc chieán löôïc ST S1, S2, S3 + T2, T3, T5 : Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm. S1, S2, S3 + T4, T5 : Chieán löôïc noäi ñòa hoaù. W : Nhöõng ñieåm yeáu 1- Heä thoáng phaân phoái yeáu. 2- Caùc ñaïi lyù chöa ñaït tieâu chuaån. 3- Khai thaùc naêng löïc saûn xuaát thaáp. 4- Giaù xe saûn xuaát trong nöôùc coøn raát cao. 5- Caïnh tranh trong noäi boä ngaønh raát quyeát lieät. Caùc chieán löôïc WO W1, W2, W3, W4 + O1, O2, O8 : Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng. Caùc chieán löôïc WT W3, W5 + T1, T2, T3 : chieán löôïc haïn cheá laäp môùi. 50 Qua vieäc toång hôïp vaø phaân tích ma traän SWOT, chuùng toâi xin ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp chieán löôïc ñeå ñaït muïc tieâu phaùt trieån cuûa ngaønh nhö sau. 3.2 MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN NGAØNH COÂNG NGHIEÄP OÂTO VIEÄT NAM 3.2.1 Caùc giaûi phaùp chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng Thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm cuûa caùc lieân doanh oâtoâ Vieät Nam hieän chuû yeáu laø thò tröôøng noäi ñòa, coøn thò tröôøng xuaát khaåu chöa ñöôïc caùc coâng ty lieân doanh xem xeùt trong giai ñoaïn naøy vaø vaãn chæ ñöôïc coi laø thò tröôøng tieàm naêng. Noùi caùch khaùc, khaû naêng xuaát khaåu sang caùc nöôùc ñaõ coù neàn coâng nghieäp oâtoâ ñi tröôùc chuùng ta laø khoù khaên vaø coù theå noùi trong 10 -15 naêm tôùi laø chöa theå môû roäng nhanh ñöôïc. Tröôùc maét, caùc coâng ty caàn khai thaùc vaø môû roäng thò tröôøng oâtoâ trong nöôùc baèng nhöõng giaûi phaùp cuï theå sau : a. Giaûi phaùp baùn haøng traû goùp Hieän nay, nhu caàu mua saém oâtoâ cuûa ñoái töôïng khaùch haøng laø tö nhaân, caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû raát lôùn. Tuy nhieân, thu nhaäp cuûa tö nhaân thì coøn haïn cheá, caùc doanh nghieäp laïi ñang caàn voán ñeå saûn xuaát, kinh doanh neân vieäc thanh toaùn ngay moät laàn soá tieàn lôùn vaøi chuïc ngaøn ñoâ la Myõ ñeå sôû höõu moät chieác xe môùi laø ñieàu caàn phaûi caân nhaéc. Do ñoù hoï thöôøng thueâ xe hay mua xe ñaõ qua söû duïng, giaù reû töø nguoàn nhaäp khaåu hay baùn laïi. Trong khi ñoù, caùc coâng ty saûn xuaát oâtoâ coù khaû naêng saûn xuaát raát lôùn, naêng löïc taøi chính doài daøo nhöng khoâng theå tröïc tieáp baùn haøng traû goùp ñöôïc. Vì vaäy, caàn phaùt trieån moái lieân heä , lieân keát vôùi caùc toå chöùc tín duïng nhö : Ngaân haøng, coâng ty cho thueâ taøi chính ñeå ñaåy maïnh phöông thöùc baùn haøng traû goùp thoâng qua caùc toå chöùc tín duïng naøy. b. Giaûi phaùp hoaøn thieän vaø môû roäng heä thoáng phaân phoái, dòch vuï sau baùn haøng Trong ngaønh oâtoâ, dòch vuï sau baùn haøng laø raát quan troïng. Oâtoâ baùn ra phaûi ñöôïc baûo haønh, phuï tuøng thay theá coù saún, cuøng vôùi caùc dòch vuï söûa chöõa, baûo döôõng ñöôïc thöïc hieän ñaày ñuû. Hieän nay, caùc lieân doanh oâtoâ ñeàu ñaõ taïo ñöôïc cho mình heä thoáng ñaïi lyù phaân phoái vaø trung taâm baûo haønh, baûo döôõng treân phaïm vi toaøn quoác. Thoâng qua heä thoáng naøy, caùc coâng ty lieân doanh ñaõ thöïc hieän ñöôïc caùc chính saùch phaân phoái saûn phaåm ñeán taän tay ngöôøi tieâu duøng, ñaùp öùng moïi yeâu caàu cuûa khaùch 51 haøng trong thôøi gian ngaén nhaát. Tuy nhieân, heä thoáng phaân phoái cuûa caùc doanh nghieäp laép raùp oâtoâ Vieät Nam ngoaøi moät soá haõng nhö Toyota, Ford coù heä thoáng phaân phoái khang trang, cheá ñoä haäu maõi toát. Caùc haõng coøn laïi chöa ñaàu tö ñuùng möùc cho heä thoáng phaân phoái, taäp trung haàu heát ôû caùc thaønh phoá lôùn vaø chuû yeáu laø phuïc vuï cho baùn haøng neân saûn phaåm sau khi baùn ra khoâng ñöôïc baûo haønh, baûo trì toát, gaây ra cho khaùch haøng raát nhieàu khoù khaên khi xe bò truïc traëc. Chính vì vaäy caùc coâng ty saûn xuaát oâtoâ caàn phaûi coù maïng löôùi ñaïi lyù phaân phoái roäng khaép treân toaøn quoác, caùc ñaïi lyù phaûi ñöôïc ñaàu tö ñuùng tieâu chuaån vôùi ñaày ñuû caùc trang thieát bò hieän ñaïi, trình ñoä tay ngheà cao, thöïc hieän ñaày ñuû ba chöùc naêng (3S) : - Baùn haøng (Sales). - Dòch vuï ( Service). - Phuï tuøng ( Spare parts). 3.2.2 Giaûi phaùp chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm Hieän taïi, caùc lieân doanh saûn xuaát, laép raùp oâtoâ taïi Vieät Nam chöa ñöa ra ñöôïc nhöõng saûn phaåm coù kieåu daùng rieâng phuø hôïp vôùi thò tröôøng Vieät Nam. Haàu heát saûn phaåm vaãn laø theo thieát keá saün coù cuûa chính haõng sau ñoù ñieàu chænh moät soá thoâng soá kyõ thuaät, thieát bò treân xe cho phuø hôïp hôn. Treân cô sôû saûn phaåm coù saün, caùc lieân doanh môùi toå chöùc nghieân cöùu thaêm doø thò tröôøng, tröng caàu yù kieán cuûa khaùch haøng, cho neân ñoâi khi caùc coâng ty chöa phaûn aùnh ñöôïc chính xaùc nhu caàu mong muoán thöïc söï cuûa khaùch haøng. Do ñoù, ngay töø ñaàu, caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ caàn phaûi taäp trung nghieân cöùu, thieát keá caùc maãu xe cho phuø hôïp vôùi ñieàu kieän rieâng cuûa thò tröôøng Vieät Nam nhö : Heä thoáng ñöôøng saù, nhaø cöûa chaät heïp, thu nhaäp ngöôøi daân coøn thaáp… vaø ñaàu tö cho nhöõng chieác xe ñaûm baûo thaân thieän vôùi moâi tröôøng, thieát keá caùc maãu xe chaïy baèng gas, pin maët trôøi, hoaëc ñoäng cô hoãn hôïp xaêng ñieän. Giaûi phaùp ñeå thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm laø ngaønh oâtoâ Vieät Nam phaûi taäp trung ñeán hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø phaùt trieån saûn phaåm (R&D). Caùc nhaø saûn xuaát vaø laép raùp oâtoâ neân thaønh laäp caùc trung taâm R&D taïi Vieät Nam vaø gia taêng kinh phí cho hoaït ñoäng naøy. Tuy nhieân, chi phí ñaàu tö cho moät trung taâm R&D laø raát lôùn neân moãi doanh nghieäp khoâng theå töï thaønh laäp vaø hoaït ñoäng ñoäc laäp ñöôïc. Nhaø nöôùc neân thaønh laäp trung taâm R&D cho taát caû hoaëc moät nhoùm caùc doanh nghieäp, moät phaàn kinh phí laø cuûa nhaø nöôùc vaø phaàn coøn laïi do 52 caùc doanh nghieäp ñoùng goùp. Caùc trung taâm naøy lieân keát vôùi caùc tröôøng ñaïi hoïc cuõng nhö quan heä vôùi caùc trung taâm khaùc treân theá giôùi ñeå tieán haønh hoaït ñoäng R&D. Giaûi phaùp naøy nhaèm lieân keát caùc nhaø saûn xuaát oâtoâ, caùc cô quan quaûn lyù khoa hoïc coâng ngheä, cô quan nghieân cöùu, caùc tröôøng ñaïi hoïc, caùc nhaø saûn xuaát phuï tuøng ñeå cuøng nghieân cöùu vaø öùng duïng nhöõng coâng ngheä môùi vaøo vieäc phaùt trieån saûn phaåm oâtoâ phuø hôïp vôùi thò tröôøng Vieät Nam. 3.2.3 Caùc giaûi phaùp chieán löôïc thay theá nhaäp khaåu 3.2.3.1 Giaûi phaùp baûo hoä thò tröôøng Ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam coøn raát non treû, caàn phaûi coù theâm thôøi gian ñeå ñaàu tö, ñoåi môùi coâng ngheä vaø phaùt trieån thò phaàn. Neân raát caàn söï baûo hoä cuûa Nhaø nöôùc cho ñeán khi ngaønh thöïc söï ñuû maïnh, coù khaû naêng thay theá hoaøn toaøn haøng nhaäp khaåu vaø caïnh traïnh vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc. Baûo hoä baèng thueá quan : Ñeå baûo hoä cho saûn xuaát trong nöôùc, nhaø nöôùc caàn phaûi ñaùnh thueá thaät cao ñoái vôùi xe nhaäp nguyeân chieác, ñaëc bieät laø caùc loaïi xe trong nöôùc ñaõ saûn xuaát ñöôïc. Baûo hoä baèng phi thueá quan : Haïn cheá nhaäp khaåu caùc loaïi xe ñaõ saûn xuaát ñöôïc trong nöôùc. Caám nhaäp khaåu caùc loaïi xe ñaõ qua söû duïng. Bieän phaùp naøy seõ haïn cheá ñöôïc caùc loaïi xe nhaäp khaåu, khuyeán khích söû duïng xe trong nöôùc. Xöû lyù nghieâm khaéc haøng nhaäp laäu, haøng gian laän thöông maïi. 3.2.3.2 Giaûi phaùp phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp hoã trôï Ngaønh theùp : Trong thôøi gian tôùi neân öu tieân cho ñaàu tö vaøo lónh vöïc luyeän theùp chaát löôïng cao ñeå phuïc vuï cho neàn kinh teá noùi chung vaø ngaønh oâtoâ noùi rieâng. Ngaønh coâng nghieäp cô khí : Öu tieân phaùt trieån caùc lónh vöïc nhö cô khí khuoân maãu, cô khí chính xaùc, cô khí giao thoâng vaän taûi. Ngaønh coâng nghieäp nhöïa : Chuyeån höôùng ñaàu tö vaøo nhöïa kyõ thuaät, nhöïa chaát löôïng cao phuïc vuï saûn xuaát. Coâng nghieäp hoaù daàu : Nhanh choùng pheâ duyeät vaø caáp pheùp cho caùc döï aùn thuoäc ngaønh coâng nghieäp hoaù daàu vaø hoã trôï ñeå caùc döï aùn naøy sôùm ñi vaøo hoaït ñoäng. 53 3.2.3.3 Caùc chính saùch vaø giaûi phaùp nhaèm thöïc hieän chieán löôïc noäi ñòa hoaù ¾ Chính saùch noäi ñòa hoaù Thay vì xaây döïng moâ hình moät chieác oâtoâ rieâng cuûa Vieät Nam, haõy taäp trung saûn xuaát oâtoâ taïi Vieät Nam vôùi tyû leä noäi ñòa hoaù cao. Chính saùch noäi ñòa hoaù phaûi ñöôïc quy ñònh roõ raøng ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, vôùi muïc ñích daàn daàn naém ñöôïc coâng ngheä saûn xuaát oâtoâ vôùi vieäc söû duïng haøm löôïng linh kieän saûn xuaát trong nöôùc taêng cao chöù khoâng chæ laép raùp ñôn thuaàn. Noäi ñòa hoaù coù theå thöïc hieän theo nhöõng hình thöùc sau : - Heä thoáng baét buoäc. - Heä thoáng töï choïn. - Heä thoáng hoãn hôïp ( vöøa baét buoäc, vöøa töï choïn) Cöù sau 7 – 10 naêm laïi ñieàu chænh chính saùch noäi ñòa hoaù theo höôùng töø böôùc caám nhaäp khaåu xe nguyeân chieác ñeán taêng daàn tyû leä saûn xuaát trong nöôùc. Tuy nhieân, caùc nhaø saûn xuaát phaûi coù soá löôïng saûn xuaát ñuû lôùn thì môùi noäi ñòa hoaù ñöôïc. Vì vaäy, tröôùc heát Vieät Nam neân tieán haønh noäi ñòa hoaù caùc chi tieát phuï trôï, thoâng duïng, coù theå söû duïng ñöôïc cho nhieàu kieåu xe nhö : aéc quy, bugi, kính, voû xe, daây ñieän, coøi, giaûm soùc, daây ñai … Tieáp ñeán noäi ñòa hoaù caùc chi tieát chöùc naêng cuûa heä ñoäng löïc : ñoäng cô. Vaø cuoái cuøng laø heä truyeàn ñoäng : hoäp soá, caàu xe. Chuùng ta neân aùp duïng heä thoáng hoãn hôïp vaø tuyø töøng thôøi kyø ( 5-7 naêm), thay ñoåi tyû leä töông ñoái giöõa heä baét buoäc vaø heä töï löïa choïn, trong ñoù giai ñoaïn ñaàu neân söû duïng heä töï choïn vôùi tyû leä lôùn hôn heä baét buoäc. Heä töï löïa choïn bao goàm nhöõng chi tieát ñaëc thuø, nhöõng chi tieát thuoäc heä ñoäng löïc vaø heä truyeàn ñoäng. Chöông trình noäi ñòa hoaù phaûi mang tính chaát baét buoäc vaø phaûi ñöôïc quy ñònh roõ raøng, Nhaø nöôùc caàn coù hình thöùc xöû lyù ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp khoâng thöïc hieän ñöôïc cam keát veà tyû leä noäi ñòa hoaù vaø cheá ñoä khen thöôûng vôùi nhöõng öu ñaõi thích ñaùng ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp ñaït keát quaû noäi ñòa hoaù nhö quy ñònh. 54 ¾ Chính saùch saûn xuaát phuï tuøng Phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp phuï trôï ñöôïc coi laø vaán ñeà coát loõi, laø ñieàu kieän khoâng theå thieáu cuûa saûn xuaát oâtoâ, gaén lieàn vôùi chính saùch noäi ñòa hoaù vaø xuaát khaåu phuï tuøng. Trong ñoù, caàn xaùc ñònh roõ loaïi phuï tuøng, linh kieän naøo maø Vieät Nam neân ñaàu tö, söû duïng vaät tö trong nöôùc, xaùc ñònh roõ caùc doanh nghieäp tham gia vaø ngaønh saûn xuaát phuï tuøng moät caùch choïn loïc. Hình thaønh neân moái lieân keát giöõa caùc nhaø saûn xuaát, laép raùp oâtoâ vaø caùc nhaø cung öùng phuï tuøng. Chæ coù söï lieân keát chaët cheõ naøy môùi phaùt trieån ñöôïc thò phaàn veà cung öùng phuï tuøng, linh kieän cuûa Vieät Nam cho caùc lieân doanh laép raùp trong nöôùc vaø tham gia vaøo heä thoáng phaân phoái phuï tuøng toaøn caàu. Kinh nghieäm veà phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ cuûa moät soá quoác gia treân theá giôùi ñaõ chæ ra raèng vieäc saûn xuaát ra moät loaïi phuï tuøng hay chi tieát ñoäng cô chæ thöïc söï coù hieäu quaû veà maët kinh teá khi ñöôïc saûn xuaát vôùi soá löôïng ñuû lôùn. Hieän nay, ôû Vieät Nam caùc cô sôû saûn xuaát phuï tuøng, linh kieän phuïc vuï cho vieäc laép raùp oâtoâ coøn raát ít. Vôùi tình hình thò tröôøng oâtoâ vaø moâi tröôøng ñaàu tö nhö hieän nay, khoâng deã daøng gì thu huùt ñöôïc caùc nhaø saûn xuaát phuï tuøng nöôùc ngoaøi quyeát ñònh ñaàu tö vaøo Vieät Nam. Do quy moâ thò tröôøng coøn quaù nhoû neân caùc lieân doanh khoâng ñaët haøng trong nöôùc maø haàu heát ñeàu nhaäp khaåu töø coâng ty meï. Nhaø nöôùc caàn phaûi coù chöông trình noäi ñòa hoaù cuï theå, baét buoäc caùc nhaø laép raùp oâtoâ phaûi mua moät soá nhoùm linh kieän naøo ñoù ôû thò tröôøng trong nöôùc chöù khoâng ñöôïc nhaäp khaåu. Ñoàng thôøi ban haønh danh muïc caùc linh kieän baét buoäc phaûi duøng haøng noäi vaø tyû leä noäi ñòa hoaù ñöôïc coá ñònh ôû möùc cao. Coù nhö vaäy thì môùi kích thích ñöôïc söï phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp phuï trôï, saûn xuaát phuï tuøng phuïc vuï cho vieäc laép raùp oâtoâ. Beân caïnh ñoù, Nhaø nöôùc caàn coù chính saùch thueá öu ñaõi ñaëc bieät ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp phuï trôï. Xaây döïng caùc khu coâng nghieäp taäp trung cho ngaønh coâng nghieäp phuï trôï vaø aùp duïng caùc chính saùch hoã trôï veà maët baèng saûn xuaát cho caùc nhaø ñaàu tö. Caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo caùc ngaønh coâng nghieäp hoã trôï, saûn xuaát ñoäng cô, phuï tuøng, linh kieän oâtoâ, ñaëc bieät laø caùc döï aùn ñaàu tö vôùi quy moâ lôùn, saûn xuaát saûn phaåm chaát löôïng cao phuïc vuï cho chöông trình naâng cao tyû leä saûn xuaát trong nöôùc vaø xuaát khaåu, ñöôïc höôûng ñaày ñuû caùc chính saùch öu ñaõi theo quy ñònh cuûa Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam. 55 Khuyeán khích chuyeån giao coâng ngheä, ñaàu tö coâng ngheä hieän ñaïi phuïc vuï chöông trình saûn xuaát oâtoâ vaø phuï tuøng oâtoâ, ñaëc bieät laø ñoäng cô, hoäp soá, cuïm truyeàn ñoäng. Toyota Vieät Nam vöøa chính thöùc khai tröông Trung taâm xuaát khaåu phuï tuøng ñaàu tieân ôû Vieät Nam vaøo ñaàu thaùng 7 vöøa qua. Nguoàn phuï tuøng naøy ñöôïc saûn xuaát taïi 2 nhaø maùy Denso Vieät Nam vaø Harada Vieät Nam. Döï aùn naøy seõ môû ra moät höôùng ñi môùi cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh coâng nghieäp phuï tuøng oâtoâ Vieät Nam, cuõng nhö ñaåy maïnh vieäc thu huùt ñaàu tö cuûa caùc nhaø saûn xuaát phuï tuøng nöôùc ngoaøi. Ñeå naâng cao tyû leä noäi ñòa hoaù vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra cho ngaønh coâng nghieäp oâtoâ, caàn phaûi coù quy hoaïch toång theå phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp saûn xuaát phuï tuøng oâtoâ trong nöôùc ñoàng thôøi xaùc ñònh roõ caùc doanh nghieäp tham gia vaøo ngaønh saûn xuaát phuï tuøng moät caùch coù choïn loïc, traùnh tình traïng ñaàu tö traøn lan, daøn traûi, keùm hieäu quaû. 3.2.3.4 Giaûi phaùp haïn cheá laäp môùi Baûng 3.4 :Caân ñoái naêng löïc, nhu caàu vaø boå sung saûn löôïng oâtoâ ñeán naêm 2010 ÑVT : xe TT Loaïi xe Naêng löïc naêm 2003 Saûn löôïng yeâu caàu naêm 2010 (döï baùo) Saûn löôïng caàn boå sung naêm 2010 Ghi chuù 1 Xe con 5 choã ngoài Treân 100.000 60.000 Khoâng caàn ñaàu tö theâm 2 Xe con töø 6 – 9 choã ngoài 4.000 10.000 6.000 Ñaàu tö theâm 3 Xe khaùch 8.000 36.000 28.000 Ñaàu tö theâm 4 Xe taûi 14.000 127.000 113.000 Ñaàu tö theâm 5 Xe chuyeân duøng 6.000 6.000 Ñaàu tö theâm (Nguoàn : Thôøi baùo Kinh teá Saøi Goøn) 56 Qua baûng soá lieäu treân, chuùng toâi nhaän thaáy raèng naêng löïc saûn xuaát cuûa doøng xe du lòch raát lôùn, hieän coù quaù nhieàu nhaø saûn xuaát doøng xe naøy taïi thò tröôøng Vieät Nam, daãn ñeán tình traïng cung ñaõ vöôït caàu khaù xa. Nhaø nöôùc caàn haïn cheá vieäc caáp giaáy pheùp ñaàu tö vaøo saûn xuaát, laép raùp xe du lòch. Caùc döï aùn môùi phaûi taäp trung vaøo xe khaùch, xe taûi, xe chuyeân duøng vaø saûn xuaát phuï tuøng, linh kieän phuïc vuï cho chöông trình noäi ñòa hoaù saûn phaåm. 3.2.3.5 Chính saùch thueá hôïp lyù cho coâng nghieäp oâtoâ Trong caùc giaûi phaùp veà taøi chính nhaèm thuùc ñaåy ngaønh coâng nghieäp oâtoâ phaùt trieån, chính saùch thueá ñoùng moät vai troø raát quan troïng, ñaëc bieät laø chính saùch thueá nhaäp khaåu ñoái vôùi linh kieän vaø phuï tuøng oâtoâ. Bieåu thueá xuaát nhaäp khaåu hieän haønh quy ñònh caùc möùc thueá suaát cuï theå ñoàng thôøi cho caû boä linh kieän (CKD vaø IKD), cho töøng loaïi phuï tuøng, linh kieän rôøi vaø cho caû xe nguyeân chieác. Trong ñoù möùc thueá suaát nhaäp khaåu cuûa boä linh kieän thaáp hôn nhieàu so vôùi möùc thueá suaát nhaäp khaåu xe nguyeân chieác. Thöïc teá trong nhöõng naêm qua cho thaáy, neáu cöù duy trì chính saùch thueá nhaäp khaåu linh kieän, phuï tuøng oâtoâ theo phöông thöùc naøy thì caùc doanh nghieäp saûn xuaát, laép raùp oâtoâ trong nöôùc seõ khoâng coù ñoäng löïc ñeå ñaàu tö naâng cao tyû leä noäi ñòa hoaù vaø seõ khoâng khuyeán khích ñöôïc vieäc saûn xuaát phuï tuøng trong nöôùc. Ngaønh coâng nghieäp oâtoâ trong nöôùc chaéc chaén vaãn theo thieân höôùng chæ döøng laïi ôû coâng ñoaïn laép raùp giaûn ñôn töø caùc boä linh kieän nhaäp khaåu. Chuùng ta caàn phaûi thay ñoåi caùch tính thueá hieän haønh, thay vaøo ñoù xaây döïng moät bieåu thueá nhaäp khaåu quy ñònh chi tieát theo töøng loaïi linh kieän, phuï tuøng cuï theå. Tuy nhieân, möùc thueá suaát cuï theå cho töøng loaïi linh kieän, phuï tuøng caàn phaûi ñöôïc xaây döïng treân nguyeân taéc khuyeán khích vaø baûo hoä coù choïn loïc. Theo ñoù, löïa choïn cho ñöôïc nhöõng linh kieän, phuï tuøng quan troïng maø trong nöôùc coù theå saûn xuaát ñöôïc, coù lôïi theá caïnh tranh ñeå quy ñònh möùc baûo hoä hôïp lyù. Nhöõng loaïi linh kieän, phuï tuøng trong nöôùc khoâng coù khaû naêng saûn xuaát hoaëc tuy saûn xuaát ñöôïc nhöng khoâng coù lôïi theá caïnh tranh thì aùp duïng thueá suaát nhaäp khaåu ôû möùc thaáp vaø khoâng phaân bieät söû duïng cho loaïi xe naøo. Chaúng haïn nhö boä phaän truyeàn ñoäng, khung xe, voû xe quy ñònh möùc thueá suaát 15-30%; Kính, loáp xe, aéc quy 30-40%; Caùc phuï tuøng coøn laïi 0-15% ... 57 3.2.3.6 Giaûi phaùp phaùt trieån cô sôû haï taàng Haï taàng giao thoâng ñöôøng boä yeáu keùm cuøng vôùi söï taêng tröôûng quaù nhanh cuûa caùc phöông tieän giao thoâng, ñaëc bieät laø xe gaén maùy trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ daãn ñeán tình traïng uøn taéc giao thoâng ôû caùc ñoâ thò lôùn, nhaát laø TP. Hoà Chí Minh. Vì theá, moät trong nhöõng giaûi phaùp ñeå thuùc ñaåy ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam phaùt trieån laø phaûi ñaåy maïnh ñaàu tö naâng caáp cô sôû haï taàng nhö caàu ñöôøng, beán baõi ñoã xe, phöông tieän giao thoâng coâng coäng, heä thoáng bieån baùo vaø tín hieäu giao thoâng. Vieäc môû roäng caùc tuyeán giao thoâng ñoâ thò, caùc ñöôøng vaønh ñai phaûi ñöôïc quy hoaïch daøi haïn vaø coù heä thoáng, phaûi döï baùo tröôùc toác ñoä taêng tröôûng cuûa caùc phöông tieän giao thoâng trong töông lai ñeå traùnh tình traïng vöøa môû xong ñöôøng laïi tieáp tuïc keït xe. Xuùc tieán nhanh ñöôøng “sieâu toác” Baéc – Nam ñeå ñaûm baûo truïc vaän chuyeån xöông soáng cho caû nöôùc, vôùi hình daïng ñaëc bieät cuûa laõnh thoå Vieät Nam ( daøi vaø heïp), heä thoáng giao thoâng vaän taûi coù theå phuø hôïp vôùi moät kieåu thieát keá xöông caù vôùi nhöõng nhaùnh noái lieàn haønh lang Ñoâng – Taây vaø truïc chính. 3.2.3.7 Nhoùm giaûi phaùp hoã trôï 9 Chính saùch vaø giaûi phaùp veà ñaàu tö - Khuyeán khích söï hôïp taùc, phaân coâng saûn xuaát giöõa caùc doanh nghieäp trong nöôùc vôùi nhau vaø vôùi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå taän duïng caùc coâng ngheä vaø thieát bò ñaõ ñaàu tö, giaûm chi phí ñaàu tö môùi vaø traùnh ñaàu tö truøng laép. - Ñaàu tö môùi töøng böôùc nhöng taäp trung, coù troïng ñieåm vaø ñaàu tö nhanh ôû nhöõng khaâu coâng ngheä cô baûn, quyeát ñònh chaát löôïng saûn phaåm, phuø hôïp vôùi nhu caàu thò tröôøng. - Caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo caùc ngaønh coâng nghieäp hoã trôï, saûn xuaát ñoäng cô, phuï tuøng, linh kieän oâtoâ, ñaëc bieät laø caùc döï aùn ñaàu tö vôùi quy moâ coâng suaát lôùn, saûn xuaát saûn phaåm chaát löôïng cao phuïc vuï cho chöông trình naâng cao tyû leä saûn xuaát trong nöôùc vaø xuaát khaåu, ñöôïc höôûng ñaày ñuû caùc chính saùch öu ñaõi theo quy ñònh cuûa Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam. 9 Chính saùch vaø giaûi phaùp veà khoa hoïc coâng ngheä 58 - Khuyeán khích chuyeån giao coâng ngheä, ñaàu tö coâng ngheä tieân tieán phuïc vuï chöông trình saûn xuaát oâtoâ vaø phuï tuøng oâtoâ, ñaëc bieät laø ñoäng cô, hoäp soá, cuïm truyeàn ñoäng. - Nhaø nöôùc hoã trôï kinh phí chuyeån giao coâng ngheä cho caùc döï aùn saûn xuaát ñoäng cô, hoäp soá, cuïm truyeàn ñoäng neáu coâng ngheä ñöôïc chuyeån giao töø caùc haõng coù danh tieáng treân theá giôùi. - Nhaø nöôùc hoã trôï kinh phí cho ñaàu tö hoaït ñoäng nghieân cöùu – phaùt trieån trong coâng nghieäp oâtoâ. 9 Chính saùch vaø giaûi phaùp veà nguoàn nhaân löïc - Taêng cöôøng ñaàu tö cho ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi caùn boä quaûn lyù, caùn boä thieát keá, coâng nhaân laønh ngheà phuïc vuï coâng nghieäp oâtoâ, keå caû cöû ñi hoïc nöôùc ngoaøi töø nguoàn voán ngaân saùch cuûa Nhaø nöôùc. 59 KEÁT LUAÄN Ngaønh coâng nghieäp oâtoâ giöõ moät vai troø raát quan troïng trong vieäc thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa moät soá ngaønh coâng nghieäp phuï trôï khaùc nhö : luyeän kim, cô khí, nhöïa, cao su, ñieän, ñieän töû,… Goùp phaàn chuyeån giao coâng ngheä vaø ñaøo taøo nguoàn nhaân löïc kyõ thuaät. Ñoàng thôøi giaûi quyeát ñöôïc moät soá löôïng lôùn coâng aên vieäc laøm cho xaõ hoäi, taïo ra nguoàn thu raát lôùn cho ngaân saùch quoác gia. Thöïc teá, moät quoác gia 80 trieäu daân vôùi neàn kinh teá ñang phaùt trieån thì nhu caàu söû duïng oâtoâ laø raát cao, caàn thieát phaûi coù ngaønh coâng nghieäp oâtoâ cuûa rieâng mình. Hôn nöõa, coâng nghieäp cheá taïo oâtoâ vôùi nhöõng coâng ngheä cô baûn nhö : cheá taïo maùy, vaät lieäu, ñieän töû … coøn laø neàn taûng ñeå aùp duïng vaøo nhieàu ngaønh saûn xuaát khaùc. Vì vaäy baát cöù moät quoác gia naøo cuõng theøm muoán coù ngaønh coâng nghieäp oâtoâ maïnh. Khi ngaønh coâng nghieäp oâtoâ phaùt trieån, chuùng ta seõ haïn cheá ñöôïc vieäc phaûi chi haøng tyû USD moãi naêm ñeå nhaäp khaåu oâtoâ, traùnh thaâm huït caùn caân thöông maïi. Trong nhöõng naêm qua, caùc lieân doanh laép raùp oâtoâ ôû Vieät Nam cuõng ñaõ noã löïc raát nhieàu trong vieäc xaây döïng nhöõng böôùc ñi ñaàu tieân cuûa ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam vaø ñaõ coù nhieàu ñoùng goùp cho söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc. Tuy nhieân cuõng phaûi thöøa nhaän raèng, beân caïnh nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc, trong quaù trình phaùt trieån, ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam cuõng loä roõ nhöõng baát caäp : Ñeå baûo hoä cho saûn xuaát trong nöôùc, nhaø nöôùc ñaõ coù nhieàu chính saùch öu ñaõi veà thueá nhaäp khaåu, thueá tieâu thuï ñaëc bieät nhaèm giuùp caùc doanh nghieäp coù thôøi gian ñeå ñaàu tö, ñoåi môùi coâng ngheä vaø phaùt trieån thò tröôøng. Tuy nhieân, nhöõng öu ñaõi naøy khoâng mang laïi hieäu quaû nhö mong muoán maø ngöôøi tieâu duøng trong nöôùc vaãn phaûi mua oâtoâ vôùi giaù raát cao vaø tyû leä noäi ñòa hoaù saûn phaåm coøn ôû möùc raát thaáp. Beân caïnh ñoù, ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam coøn gaëp phaûi raát nhieàu khoù khaên vaø thaùch thöùc : Thò tröôøng laø yeáu toá quan troïng quyeát ñònh ñeán söï thaønh baïi cuûa chöông trình phaùt trieån coâng nghieäp oâtoâ. Hieän nay, nhu caàu oâtoâ trong nöôùc coøn quaù nhoû beù, nhu caàu söû duïng xe coøn raát thaáp, muoán phaùt trieån, Nhaø nöôùc caàn taïo ñieàu kieän ñeå taêng caàu trong nöôùc. Tuy nhieân, Vieät Nam laïi ñang ñöùng giöõa maâu thuaãn : moät beân laø muoán phaùt trieån coâng nghieäp oâtoâ, maët khaùc laïi muoán haïn cheá soá löôïng oâtoâ löu thoâng vì ñieàu kieän cô sôû haï taàng giao thoâng coøn quaù keùm. 60 Nhaø nöôùc ñang söû duïng saéc thueá tieâu thuï ñaëc bieät nhö laø ñeå kìm haõm nhu caàu tieâu thuï trong nöôùc. Beân caïnh ñoù, Nhaø nöôùc chöa coù chính saùch khuyeán khích ñaàu tö saûn xuaát linh kieän, phuï tuøng trong nöôùc. Coâng nghieäp saûn xuaát oâtoâ Vieät Nam hieän nay ñang gaëp nhöõng khoù khaên vaø coøn toàn taïi nhöõng yeáu keùm nhaát ñònh, nhöng khoâng phaûi laø beá taéc. Caùc lieân doanh caàn phaûi coù höôùng thaùo gôõ thích hôïp cho chính mình. Vì vaäy vieäc tìm ra caùc giaûi phaùp chieán löôïc ñoùng vai troø raát quan troïng trong söï phaùt trieån cuûa ngaønh. Mong raèng luaän vaên “ Moät soá giaûi phaùp chieán löôïc nhaèm phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam ñeán naêm 2010” nhö moät ñeà taøi nghieân cöùu nhaèm ñoùng goùp moät soá giaûi phaùp thieát thöïc cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh. Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø khaù roäng, hôn nöõa ngaønh coâng nghieäp oâtoâ Vieät Nam coøn khaù môùi vaø non treû neân vieäc thu thaäp soá lieäu vaø nghieân cöùu chaéc chaén chöa ñöôïc ñaày ñuû. Vì theá nhöõng thieáu soùt veà noäi dung cuõng nhö caùch nhìn nhaän, ñaùnh giaù vaán ñeà laø khoâng traùnh khoûi. Raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán ñoùng goùp cuûa Quyù thaày coâ, caùc baïn vaø nhöõng ngöôøi quan taâm ñeán ñeà taøi naøy.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfMột số giải pháp chiến lược nhằm phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đến năm 2010.pdf