Nâng cao chất lượng dạy học Hoá học, chuẩn bị tốt cho việc sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra, đánh giá và thi cử phổ biến hiện nay

PHẦN I- MỞ ĐẦU. I/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI. -Đổi mới nền giáo dục là nền tảng của sự phát triển toàn diện đất nước. Sự đổi mới nội dung giảng dạy của sách giáo khoa đi đôi với việc đổi mới phương pháp giảng dạy theo “Hướng tích cực”, đổi mới cách thức tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh là vấn đề trọng tâm đòi hỏi nhà trường phải tạo ra được những con người lao động có kiến thức khoa học, biết tự chủ, năng động sáng tạo, đáp ứng được yêu cầu của sự phát triển “Công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước”. -Kiểm tra, đánh giá kiến thức, kĩ năng của học sinh có vai trò, chức năng rất quan trọng trong dạy học Hoá học. Việc kiểm tra đánh giá chỉ cho học sinh thấy được họ đã tiếp thu những điều vừa học như thế nào, đã hiểu rõ những gì, còn những lỗ hỏng kiến thức nào. Dựa trên cơ sở ấy nó giúp thầy và trò điều chỉnh việc dạy và học có thể biểu dương, khuyến khích, giúp đỡ từng học sinh, ngăn chặn tình trạng học kém và nâng cao chất lượng học tập, nhằm đạt kết quả dạy học cao hơn, đồng thời xác nhận thành quả dạy học của thầy và trò một cách chính xác hơn. -Hiện nay có nhiều hình thức kiểm tra đánh giá, kết quả học tập của học sinh, trong đó kiểm tra trắc nghiệm khách quan đang được quan tâm sử dụng bởi những ưu điểm sau: +Đối với giáo viên: Giúp trong một bài kiểm tra, sẽ kiểm tra được nhiều kiến thức, kiểm tra được nhiều học sinh, ít tốn công chấm bài, chấm điểm hoàn toàn khách quan (có thể chấm bài bằng máy), trả bài nhanh và động viên được kịp thời sự cố gắng học tập của học sinh. +Đối với học sinh: Giúp tự kiểm tra, tự đánh giá trình độ kiến thức, kĩ năng của bản thân, rèn luyện khả năng tư duy linh hoạt, sắc bén và đặc biệt sự nhanh nhạy khi cần lựa chọn phương án đúng trong số các phương án đã cho. Khi thi cử không có may rủi do trúng tủ, trật tủ, nghĩa là nếu nắm vững kiến thức, chắc chắn sẽ đạt điểm cao. -Xuất phát từ nhận thức, vai trò nhiệm vụ của người giáo viên Hoá học phổ thông, thấy được tầm quan trọng trong việc đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá chất lượng học tập của học sinh và hiệu quả giảng dạy đối với bộ môn Hoá học là vấn đề cấp thiết hiện nay.

doc28 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2258 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Nâng cao chất lượng dạy học Hoá học, chuẩn bị tốt cho việc sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra, đánh giá và thi cử phổ biến hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ong moät baøi kieåm tra, seõ kieåm tra ñöôïc nhieàu kieán thöùc, kieåm tra ñöôïc nhieàu hoïc sinh, ít toán coâng chaám baøi, chaám ñieåm hoaøn toaøn khaùch quan (coù theå chaám baøi baèng maùy), traû baøi nhanh vaø ñoäng vieân ñöôïc kòp thôøi söï coá gaéng hoïc taäp cuûa hoïc sinh. +Ñoái vôùi hoïc sinh: Giuùp töï kieåm tra, töï ñaùnh giaù trình ñoä kieán thöùc, kó naêng cuûa baûn thaân, reøn luyeän khaû naêng tö duy linh hoaït, saéc beùn vaø ñaëc bieät söï nhanh nhaïy khi caàn löïa choïn phöông aùn ñuùng trong soá caùc phöông aùn ñaõ cho. Khi thi cöû khoâng coù may ruûi do truùng tuû, traät tuû, nghóa laø neáu naém vöõng kieán thöùc, chaéc chaén seõ ñaït ñieåm cao. -Xuaát phaùt töø nhaän thöùc, vai troø nhieäm vuï cuûa ngöôøi giaùo vieân Hoaù hoïc phoå thoâng, thaáy ñöôïc taàm quan troïng trong vieäc ñoåi môùi phöông phaùp kieåm tra, ñaùnh giaù chaát löôïng hoïc taäp cuûa hoïc sinh vaø hieäu quaû giaûng daïy ñoái vôùi boä moân Hoaù hoïc laø vaán ñeà caáp thieát hieän nay. II/ MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU. -Nhaèm naâng cao chaát löôïng daïy hoïc Hoaù hoïc, chuaån bò toát cho vieäc söû duïng phöông phaùp traéc nghieäm khaùch quan trong kieåm tra, ñaùnh giaù vaø thi cöû phoå bieán hieän nay. -Nhaèm giuùp hoïc sinh cuûng coá naém vöõng caùc kieán thöùc lyù thuyeát, baøi taäp trong saùch giaùo khoa Hoaù hoïc lôùp 8 thoâng qua “chöông 5 Hiñro vaø nöôùc”. -Caâu hoûi baøi taäp ngoaøi vieäc duøng ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä naém vöõng kieán thöùc kó naêng, coøn duøng ñeå luyeän taäp cuûng coá, môû roäng vaø ñaøo saâu kieán thöùc. III/ NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU. 1/ Nghieân cöùu xaây döïng caùc daïng caâu hoûi, baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan thöôøng gaëp nhö: Caâu ñieàn khuyeát, caâu ñuùng sai, caâu gheùp ñoâi, caâu nhieàu löïa choïn. 2/ Noäi dung xaây döïng. Tính chaát-ÖÙng duïng cuûa hiñro; Phaûn öùng oxi hoaù-khöû; Ñieàu cheá hiñro-Phaûn öùng theá ; Nöôùc; Axít-Bazô-Muoái. 3/ Choïn nhöõng kieán thöùc troïng taâm, cô baûn nhaát trong trong töøng baøi vaø soá löôïng caâu hoûi caàn kieåm tra coù troïng soá, kyõ naêng phuø hôïp. 4/ Tieán haønh thöïc taäp sö phaïm ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh trong tröôøng phoå thoâng. 5/ Taïo ra moät taøi lieäu baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan chuyeân saâu veà Hoaù hoïc maø nhaø tröôøng ñang quan taâm hieän nay. IV/ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU. 1/ Nghieân cöùu lyù luaän thöïc tieån, phaân tích, thu thaäp tìm hieåu caùc taøi lieäu coù lieân quan. 2/ Nghieân cöùu nguyeân taéc xaây döïng caùc daïng baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan. 3/ Nghieân cöùu lyù thuyeát, baøi taäp chöông trình daïy hoïc phoå thoâng. 4/ Laäp daøn baøi theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân höôùng daãn. 5/ Trao ñoåi vaø bieân soaïn. PHAÀN II- NOÄI DUNG. Chöông I: CÔ SÔÛ TOÅNG QUAN VEÀ LYÙ LUAÄN I. KIEÅM TRA ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUAÛ HOÏC TAÄP HOAÙ HOÏC. 1. Muïc ñích, chöùc naêng, nhieäm vuï. a/ Kieåm tra kieán thöùc, kó naêng, kó xaûo cuûa hoïc sinh laø giai ñoaïn keát thuùc cuûa moät quaù trình daïy hoïc, ñaûm nhaän ba chöùc naêng: Ñaùnh giaù, phaùt hieän leäch laïc vaø ñieàu chænh; Ba chöùc naêng naày lieân keát, thoáng nhaát vôùi nhau, thaâm nhaäp vaøo nhau vaø boå sung cho nhau. b/ Chöùc naêng, nhieäm vuï cô baûn cuûa vieäc kieåm tra ñaùnh giaù kieán thöùc, kó naêng, kó xaûo cuûa hoïc sinh laø ñaùnh giaù xaùc ñònh trình ñoä ñaït tôùi nhöõng chæ tieâu cuûa muïc ñích daïy hoïc döï kieán. Vieäc kieåm tra kieán thöùc phaûi chæ ra cho hoïc sinh thaáy ñöôïc hoï ñaõ tieáp thu ñieàu ñaõ hoïc nhö theá naøo, ñaõ hieåu roõ nhöõng gì, coøn nhöõng loã hoûng kieán thöùc naøo vaø phaûi ñaùnh giaù nhö theá naøo keát quaû hoïc taäp cuûa hoï. Döïa treân cô sôû ñaùnh giaù aáy hoïc sinh coù theå hieåu ñöôïc nhöõng ñoøi hoûi ñaët ra ñoái vôùi moãi em veà hoïc taäp, caùc em phaûi laøm gì ñeå thöïc hieän ñöôïc nhöõng ñieàu ñoù nhaèm boå sung, naâng cao kieán thöùc kó naêng vaø kó xaûo. Coâng taùc kieåm tra vaø ñaùnh gía keát quaû phaûi kích thích ñöôïc vieäc hoïc taäp cuûa hoïc sinh, taïo khaû naêng naâng cao chaát löôïng kieán thöùc. c/ Phaùt hieän leäch laïc: Vieäc kieåm tra ñaùnh giaù coøn nhaèm muïc ñích phaùt hieän leäch laïc, cuûng coá, ñaøo saâu vaø laøm chính xaùc theâm kieán thöùc, ñoàng thôøi lieân heä chaëc cheõ vaø phuïc vuï tröïc tieáp cho baøi hoïc môùi. d/ Uoán naén leäch laïc, ñieàu chænh keá hoaïch daïy hoïc: Döïa vaøo keát quaû kieåm tra kieán thöùc cuûa hoïc sinh trong lôùp, giaùo vieân coù theå ñaùnh giaù hieäu quaû phöông phaùp daïy hoïc naøo ñoù vaø chaát löôïng coâng taùc noùi chung cuûa baûn thaân, nhôø ñoù giaùo vieân ñeà ra ñöôïc nhöõng boå khuyeát caàn thieát. Keát quaû kieåm tra ñaùnh giaù coøn giuùp cho phuï huynh bieát ñöôïc tình hình hoïc taäp cuûa con em mình vaø coù söï phoái hôïp caàn thieát vôùi nhaø tröôøng giuùp ñôõ con em mình hoïc taäp toát hôn. ñ/ Ñaùnh giaù mang tính ñaøo taïo: Ñaây laø söï ñaùnh giaù thöôøng xuyeân, nhaèm giuùp hoïc sinh töï kieåm tra mình ñeå caùc em töï ñieàu chænh keá hoaïch töï hoïc. Noù coøn mang tính chuaån ñoaùn, tìm nguyeân nhaân cuûa tieán boä vaø leäch laïc, tìm bieän phaùp xöû lí. Vieäc kieåm tra ñaùnh giaù coù heä thoáng vaø thöôøng xuyeân coøn coù yù nghóa giaùo duïc raát lôùn, reøn cho hoïc sinh coù tinh thaàn traùch nhieäm trong hoïc taäp, thoùi quen laøm vieäc ñeàu ñaën vaø hoaøn thaønh ñuùng haïn ñònh coâng vieäc ñöôïc giao. e/ Ñaùnh giaù xaùc nhaän: Loaïi ñaùnh giaù naày ñöôïc duøng ñeå xaùc nhaän trình ñoä ñaït tôùi sau moät giai ñoaïn ñaøo taïo, ñöôïc goïi laø kieåm tra toång keát, tích luyõ, thöôûng phaït, laøm cô sôû cho caùc quyeát ñònh cho leân lôùp, coâng nhaän toát nghieäp . . . 2. Nhöõng yeâu caàu veà maët sö phaïm. a/ Ñaùnh giaù phaûi xuaát phaùt töø muïc tieâu daïy hoïc vì vaäy phaûi kieåm tra ñaày ñuû tôùi möùc toái ña coù theå ñöôïc. b/ Coâng cuï kieåm tra ñaùnh giaù phaûi ñaûm baõo möùc ñoä chính xaùc nhaát ñònh, phaûi ñaûm baõo ñoä tin caäy. Heä thoáng kieåm tra phaûi giuùp cho giaùo vieân phaùt hieän kòp thôøi nhöõng thieáu soùt trong vieäc tieáp thu kieán thöùc cuûa töøng hoïc sinh vaø cuûa caû lôùp. c/ Baõo ñaûm tính khaùch quan ñeán möùc toái ña coù theå. Trong moãi giôø hoïc phaûi taïo ñieàu kieän ñeå cho moãi hoïc sinh phaûi ñöôïc baùo caùo baèng hình thöùc naøo ñoù veà vieäc hoaøn thaønh caùc baøi laøm ôû nhaø vaø vieäc tieáp thu nhöõng ñieàu ñaõ hoïc. d/ Noäi dung kieåm tra, ñaëc bieät laø caùc baøi kieåm tra vieát ra cho nhieàu tröôøng hôïp khaùc nhau, phaûi töông ñoái ñôn giaûn ñeå giaùo vieân coù theå naém ñöôïc kieán thöùc hoïc sinh, hoïc sinh coù theå laøm baøi ñöôïc, ñoàng thôøi ñeå hoïc sinh coù theå hieåu ñöôïc keát quaû kieåm tra. ñ/ Vieäc kieåm tra phaûi laøm töøng caù nhaân nghóa laø phaûi xeùt tôùi kieán thöùc cuûa moãi hoïc sinh vaø phaûi taïo ñieàu kieän ñeå hoïc sinh boäc loä thöïc chaát hieåu bieát cuûa mình, cho hoï thaáy traùch nhieäm baûn thaân caù nhaân hoï trong vieäc tieáp thu kieán thöùc. Traùnh ñaùnh giaù chung chung, trong kieåm tra nghieâm caám “quay coùp”, caùc bieåu hieän thieáu trung thöïc khaùc khi laøm baøi. e/ Caàn coi troïng hôn vaø naâng cao daàn yeâu caàu ñaùnh giaù kó naêng thöïc haønh, naêng löïc vaän duïng ñoäc laäp saùng taïo kieán thöùc vaø phöông phaùp vaän duïng kieán thöùc. Ñoù laø nhöõng yeâu caàu môùi trong muïc tieâu ñaøo taïo cuûa nhaø tröôøng trung hoïc cô sôû. Ngöôøi giaùo vieân hoùa hoïc phaûi chuû ñoäng thöïc hieän. II. TÌM HIEÅU VEÀ TRAÉC NGHIEÄM KHAÙCH QUAN. 1. Khaùi nieäm chung. -Traéc nghieäm laø gì ? Theo nghóa chöõ Haùn “traéc” laø ño, “nghieäm” laø suy xeùt, xaùc nhaän. -Baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan laø loaïi baøi taäp khi laøm baøi, hoïc sinh chæ phaûi choïn moät caâu traû lôøi trong soá caùc caâu traû lôøi ñaõ ñöôïc cung caáp. Do khoâng phaûi vieát caâu traû lôøi neân thôøi gian daønh cho vieäc ñoïc, suy nghó vaø choïn chæ töø 1 – 2 phuùt. Goïi laø traéc nghieäm khaùch quan do caùch chaám ñieåm raát khaùch quan. Baøi kieåm tra ñöôïc chaám baèng caùch ñeám soá laàn choïn ñöôïc caâu traû lôøi ñuùng trong soá nhöõng caâu traû lôøi ñaõ cho, neân khoâng phuï thuoäc vaøo söï ñaùnh giaù chuû quan cuûa ngöôøi chaám. Ai chaám cuõng ñöôïc neáu bieát ñaùp aùn ñuùng laø ñaùp aùn naøo (coù theå chaám baèng maùy). Moät baøi traéc nghieäm khaùch quan goàm coù nhieàu caâu hoûi hôn laø moät baøi traéc nghieäm töï luaän vaø moãi caâu hoûi thöôøng coù theå ñöôïc traû lôøi baèng moät daáu hieäu ñôn giaûn. 2. Nguyeân taéc xaây döïng. 21. Caâu ñieàn khuyeát. Caâu ñieàn khuyeát laø nhöõng caâu coù nhöõng choã troáng ñeå hoïc sinh ñieàn töø hoaëc cuïm töø thích hôïp. Ví duï: Ñieàn choã troáng trong nhöõng caâu sau baèng töø hay cuïm töø thích hôïp. a/ Caùc chaát ñeàu ñöôïc taïo neân töø nhöõng haït voâ cuøng nhoû, trung hoaø veà ñieän goïi laø …(1)… b/ Haït nhaân nguyeân töû taïo bôûi …(2)… vaø …(3)… c/ Trong haït nhaân coù bao nhieâu proton thì trong nguyeân töû coù baáy nhieâu …(4)… Caùch laøm baøi: Ñieàn vaøo choã troáng caùc cuïm töø theo thöù töï sau. (1) Nguyeân töû; (2) proton; (3) nôtron; (4) electron. 22. Caâu ñuùng sai. Moät meänh ñeà hoaëc moät phaùt bieåu maø hoïc sinh caàn phaûi phaân tích ñeå khaúng ñònh laø ñuùng hay sai. Ví duï: Khoanh troøn vaøo chöõ Ñ neáu ñuùng vaø chöõ S neáu sai trong caùc caâu sau: a/ Coù phaûn öùng hoaù hoïc trong ñoù caùc chaát tham gia phaûn öùng vaø saûn phaûm cuûa phaûn öùng coù ñuû 4 loaïi hôïp chaát voâ cô. Ñ S b/ Oxit kim loaïi chæ laø oxit bazô. Ñ S c/ Taát caû caùc bazô ñeàu laøm quyø tím chuyeån thaønh maøu xanh. Ñ S Caùch laøm baøi: Phaûi suy nghó kó môùi xaùc ñònh ñöôïc caâu ñaõ cho laø ñuùng hay sai… Caâu a: Ñuùng. Ñoù laø phaûn öùng trung hoaø. HCl + NaOH NaCl + H2O (axit) (bazô) (muoái) (oxit) Caâu b: Sai. Kim loaïi coù nhieàu hoaù trò thì oxit, trong ñoù kim loaïi coù hoaù trò cao laø oxit axit ví duï: Mn2O7. Caâu c: Sai. Chæ coù caùc bazô tan thì dung dòch cuûa noù môùi laøm quyø tím chuyeån thaønh maøu xanh. 23. Caâu gheùp ñoâi. Caâu daãn goàm 2 phaàn ñöôïc chia laøm 2 coät: - Coät I goàm 1 caâu chöa hoaøn chænh hoaëc nöûa phöông trình phaûn öùng. - Coät II goàm phaàn coøn laïi cuûa caâu hoaëc nöûa phöông trình phaûn öùng phaûi choïn gheùp vôùi nhau cho phuø hôïp. Ví duï: Choïn nöûa phöông trình hoaù hoïc ôû coät (II) ñeå gheùp vôùi nöûa phöông trình hoaù hoïc ôû coät (I) cho phuø hôïp. Coät I Coät II 1. Fe + 2HCl a. NaCl + NaClO + H2O 2. 2Na + 2H2O b. 2NaCl + 2H2O 3. 2NaOH + Cl2 c. FeCl2 + H2 ­ 4. 6KOH + 3Cl2 d. 2NaOH + H2 ­ e. 5KCl + KClO3 + 3H2O Caùch laøm baøi: Caâu 1 gheùp vôùi (c); caâu 2 gheùp vôùi (d) ; caâu 3 gheùp vôùi (a); caâu 4 gheùp vôùi (e). 24. Caâu nhieàu löïa choïn. Goàm coù 2 phaàn: -Caâu daãn laø moät caâu yeâu caàu hoïc sinh caùch choïn. -Caâu traû lôøi: Goàm 4 hoaëc 5 phöông aùn traû lôøi trong ñoù coù moät phöông aùn ñuùng hay ñuùng nhaát. VD: Ví duï haõy choïn phöông aùn sai trong caùc caâu sau: a. Oxi laø moät phi kim hoaït ñoäng hoaù hoïc maïnh. b. Oxi laø moät phi kim taùc duïng vôùi haàu heát caùc kim loaïi tröø vaøng vaø baïch kim. c. Oxi laø moät phi kim taùc duïng vôùi taát caû caùc kim loaïi. d. Oxi laø moät phi kim taùc duïng vôùi haàu heát caùc phi kim. Caùch laøm baøi: Choïn caâu c. III. CÔ SÔÛ KIEÁN THÖÙC XAÂY DÖÏNG. Noäi dung kieán thöùc chöông 5: “Hiñro vaø nöôùc”. 1-Tính chaát hoaù hoïc cuûa hiñro. Khí hiñro coù tính khöû, ôû nhieät ñoä thích hôïp, hiñro khoâng nhöõng keát hôïp ñöôïc vôùi ñôn chaát oxi, maø coøn coù theå keát hôïp vôùi nguyeân toá oxi trong moät soá oxít kim loaïi. 2- Phaûn öùng oxi hoaù- khöû. -Söï khöû laø söï taùch oxi khoûi hôïp chaát. -Chaát khöû laø chaát chieám oxi cuûa chaát khaùc. -Söï oxi hoaù laø quaù trình hoaù hôïp cuûa nguyeân töû oxi vôùi chaát khaùc. -Chaát oxi hoaù laø chaát nhöôøng oxi cho chaát khaùc. Phaûn öùng oxi hoaù-khöû laø phaûn öùng hoaù hoïc trong ñoù xaûy ra ñoàng thôøi söï oxi hoaù vaø söï khöû. 2- Phaûn öùng theá. -Phaûn öùng theá laø phaûn öùng hoaù hoïc trong ñoù nguyeân töû ñôn chaát thay theá nguyeân töû cuûa moät nguyeân toá khaùc trong hôïp chaát. -Thöïc chaát phaûn öùng theá laø phaûn öùng oxi hoaù khöû (seõ hoïc ôû THPT). Ví duï: Zn + 2HCl ZnCl2 + H2­ 4- Tính chaát hoaù hoïc cuûa nöôùc. +Taùc duïng vôùi kim loaïi: Nöôùc taùc duïng vôùi moät soá kim loaïi ôû nhieät ñoä thöôøng (nhö Na, K, Ca, …) taïo thaønh bazô vaø hidro. +Taùc duïng vôùi moät soá oxit kim loaïi (oxit bazô): Moät soá oxit kim loaïi hoaù hôïp vôùi nöôùc taïo thaønh bazô töông öùng. Dung dòch bazô laøm ñoåi maøu quyø tím thaønh xanh. +Taùc duïng vôùi moät soá oxit phi kim (oxit axit): Caùc oxit phi kim (tröø caùc oxit SiO2, CO, NO) hoaù hôïp vôùi nöôùc taïo thaønh axit töông öùng. Dung dòch axit laøm ñoåi maøu quyø tím thaønh ñoû. 5- Axit – Bzô – Muoái. 51. Axit. a) Ñònh nghóa: Phaân töû axit coù moät hay nhieàu nguyeân töû hiñro lieân keát vôùi goác axit. Caùc nguyeân töû hiñro naøy coù theå thay theá baèng nguyeân töû kim loaïi. b) Coâng thöùc hoaù hoïc cuûa axit. Goàm H vaø goác axit (hoaù trò cuûa goác axit ñöôïc bieåu dieãn baèng gaïch noái). Coâng thöùc toång quaùt cuûa axit: HxX (x = 1, 2, 3, … X laø Cl, Br, NO3, SO4…). c) Teân goïi: * Axit khoâng coù oxi. Teân axit: axit + teân phi kim + hiñric Ví duï: HCl: axit clohiñric; H2S: axit sunfuhiñric. * Axit coù oxi: Löu yù moät soá phi kim nhö S, Cl… taïo ra nhieàu axit coù oxi. -Axit coù nhieàu nguyeân töû oxi. Teân axit: axit + teân phi kim + ic Ví duï: HNO3: axit nitric; H2SO4: axit sunfuric; H3PO4: axit photphoric. -Axit coù ít nguyeân töû oxi. Teân axit: axit + teân phi kim + ô Ví duï: H2SO3: axit sunfurô; HNO2: axit nitôrô. d) Caùc goác axit thöôøng duøng: · Phaân töû axit coù 1H ® coù 1 goác axit. Ví duï: HCl; HNO3 Goác axit vaø teân goïi: -Cl: clorua; -NO3: nitrat · Phaân töû axit coù 2H ® coù 2 goác axit. Ví duï: H2SO4, H2S, H2CO3 Goác axit vaø teân goïi: -HSO4: hiñrosunfat; =SO4: sunfat; -HS: hiñrosunfua; =S: sunfua; -HCO3: hiñrocacbonat; =CO3: cacbonat. Ví duï: H2SO3 Goác axit vaø teân goïi: -HSO3: hiñrosunfit; =SO3: sunfit. · Phaân töû axit coù 3H ® coù 3 goác axit Goác axit vaø teân goïi: -H2PO4: ñihiñrophotphat =HPO4: hiñrophotphat ºPO4: photphat ñ) Phaân loaïi: Döïa vaøo thaønh phaàn phaân töû, axit ñuôïc chia laøm 2 loaïi. Axit khoâng coù oxi (HCl, H2S…) vaø axit coù oxi (H2SO4, HNO3, H3PO4, H2SO3…) Coâng thöùc vaø thaønh phaàn moät soá axit: Teân axit Thaønh phaàn Goác axit Hoaù trò goác axit Coâng thöùc Soá nguyeân töû H Axit clohiñric HCl 1H Cl I Axit nitric HNO3 1H NO3 I Axit sunfuric H2SO4 2H SO4 II Axit cacbonic H2CO3 2H CO3 II Axit photphoric H3PO4 3H PO4 III 52. Bazô: a) Ñònh nghóa: Phaân töû bazô coù moät nguyeân töû kim koaïi lieân keát vôùi moät hay nhieàu nhoùm hiñroxit (-OH). b) Coâng thöùc hoaù hoïc: Moät nguyeân töû kim loaïi (M) vaø moät hay nhieàu nhoùm –OH M(OH)n, n = hoaù trò cuûa kim loaïi (n = 1, 2, 3,…) c) Teân goïi: Teân bazô: teân kim loaïi (theâm hoaù trò neáu kim loaïi coù nhieàu Hoaù trò) + hiñroxit Ví duï: NaOH: natri hiñroxit; Fe(OH)3: saét (III) hiñroxit ñ) Phaân loaïi: Caùc bazô chia laøm 2 loaïi tuyø theo tính tan cuûa chuùng: -Bazô tan trong nöôùc goïi laø kieàm: Ví duï: NaOH, KOH, Ba(OH)2, … -Bazô khoâng tan trong nöôùc: Ví duï: Fe(OH)3, Fe(OH)2, Mg(OH)2, Al(OH)3, Cu(OH)2, … Coâng thöùc vaø thaønh phaàn moät soá bazô: Teân bazô Thaønh phaàn Coâng thöùc hoaù hoïc Hoaù trò goác kim loaïi Nguyeân töû kim loaïi Soá nhoùm OH Natri hiñroxit Na 1 NaOH I Kali hiñroxit K 1 KOH I Canxi hiñroxit Ca 2 Ca(OH)2 II Saét (III) hiñroxit Fe 2 Fe(OH)3 III 53. Muoái: a) Ñònh nghóa: Phaân töû muoái goàm coù moät hay nhieàu nguyeân töû kim loaïi lieân keát vôùi moät hay nhieàu goác axit. b) Coâng thöùc hoaù hoïc: Coâng thöùc hoaù hoïc cuûa muoái goàm 2 phaàn: kim loaïi vaø goác axit Coâng thöùc toång quaùt cuûa moät soá muoái: muoái clorua MCln; muoái nitrat M(NO)3 (n = hoaù trò cuûa kim loaïi n = 1, 2, 3,…); muoái sunfat Mx(SO4)y; muoái cacbonat Mx(CO3)y hoaù trò cuûa kim loaïi n = 2y/x, n laø soá nguyeân. c) Teân goïi: Teân muoái: teân kim loaïi (theâm hoaù trò neáu kim loaïi coù nhieàu hoaùtri + teân goác axit Ví duï: KNO3: kali nitrat Na2SO3: natri sunfit Fe2(SO4)3: saét (III) sunfat Na2CO3: natri cacbonat ZnCl2: keõm clorua NaHCO3: natri hiñrocacbonat d) Phaân loaïi: Chia laøm 2 loaïi, muoái trung hoaø vaø muoái axit. · Muoái trung hoaø laø muoái maø trong goác axit khoâng coù hiñro H. Ví duï: Na2CO3, CaSO4, KNO3, … · Muoái axit laø muoái maø trong ñoù goác axit cuûa phaân töû coøn nguyeân töû hiñro H chöa ñöôïc thay theá baèng kim loaïi. Löu yù: Nhöõng axit coù nhieàu nguyeân töû H (H2SO4, H2CO3, H3PO4) thöôøng taïo muoái axit. Ví duï: NaHSO4, NaHCO3, NaH2PO4 Coâng thöùc hoaù hoïc thaønh phaàn moät soá muoái: Coâng thöùc hoaù hoïc cuûa axit Coâng thöùc hoaù hoïc cuûa muoái Thaønh phaàn Nguyeân töû kim loaïi Goác axit HCl NaCl, ZnCl2, AlCl3 Na, Zn, Al Cl H2SO4 NaHSO4, ZnSO4, Al2(SO4)3 Na, Zn, Al HSO4 vaø SO4 HNO3 KNO3, Cu(NO3)2, Al(NO3)3 K, Cu, Al NO3 H2CO3 KHCO3, CaCO3 K, Ca HCO3 vaø CO3 H3PO4 Na3PO4, Ca3(PO4)2 Na, Ca PO4 Chöông II: XAÂY DÖÏNG CAÂU HOÛI, BAØI TAÄP TRAÉC NGHIEÄM KHAÙCH QUAN. I. PHAÂN TÍCH CAÁU TRUÙC CHÖÔNG TRÌNH HOAÙ HOÏC LÔÙP 8. 1. Caùc khaùi nieäm veà chaát: Chaát, hoãn hôïp, söï bieán ñoåi chaát, nguyeân toá hoaù hoïc, nguyeân töû, phaân töû, ñôn chaát, hôïp chaát; Axit – Bazô - Muoái. 2. Ñònh luaät hoaù hoïc ñôn giaûn: Ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng cuûa caùc chaát, coâng thöùc hoaù hoïc vaø thaønh phaàn khoâng ñoåi. 3. Caùc khaùi nieäm veà phaûn öùng hoaù hoïc: Nhöõng ñieàu kieän quan troïng nhaát ñeå phaûn öùng hoaù hoïc xaûy ra, nhöõng daáu hieäu ñeå nhaän ra phaûn öùng hoaù hoïc. Phöông trình hoaù hoïc, mol, hoaù trò. 4. Ngoân ngöõ hoaù hoïc: Hoïc sinh khi hoïc hoaù hoïc lôùp 8 cuõng phaûi naém vöõng ngoân ngöõ hoaù hoïc ôû möùc ñoä caàn thieát, coù theå söû duïng ñöôïc chuùng ñeå bieåu dieãn caùc chaát vaø vieát ñöôïc caùc phöông trình phaûn öùng hoaù hoïc ñoïc teân caùc chaát cô baûn. Ngoaøi ra saùch hoaù hoïc lôùp 8 coù noäi dung reøn luyeän kó naêng hoaù hoïc cô baûn nhö thöïc haønh thí nghieäm hoaù hoïc, giaûi baøi toaùn hoaù hoïc, . . . Cô sôû lí thuyeát cuûa saùch giaùo khoa hoaù hoïc trung hoïc cô sôû noùi chung, saùch giaùo khoa hoaù hoïc lôùp 8 noùi rieâng laø döïa treân quan nieäm coi nguyeân töû laø haït vi moâ, ñaïi dieän cho nguyeân toá hoaù hoïc vaø khoâng bò chia nhoû hôn trong phaûn öùng hoaù hoïc. Ngoaøi ra giaùo vieân cuõng caàn thöïc hieän nhieäm vuï giaùo duïc kó thuaät toång hôïp vaø höôùng nghieäp cho hoïc sinh. Ví duï: Tìm hieåu ñieàu cheá hidro, saûn xuaát voâi. + Nguyeân taéc khoa hoïc cuûa quaù trình saûn xuaát: -H2 laø chaát khí nheï hôn khoâng khí (d = 0,069). -Deã chaùy, gaây noå. -Caùch thu H2, ñeà phoøng chaùy noå trong quaù trình saûn xuaát. + Nguyeân lieäu, saûn phaåm, thieát bò saûn xuaát. Nguyeân lieäu Saûn phaåm Thieát bò saûn xuaát Trong PTN Zn(r ), HCldd H2, ZnCl2 OÁng nghieäm, nuùt cao su coù loã, oáng thuyû tinh cong. Trong coâng nghieäp H2O(l ) H2, O2 + Bình ñieän phaân. + Nguoàn ñieän 1 chieàu + Baûo veä moâi tröôøng trong saûn xuaát, ví duï saûn xuaát voâi. -Söï hieåu bieát moät soá ngaønh ngheà cô baûn coù lieân quan ñeán hoaù hoïc. Ví duï saûn xuaát voâi, axit sunfuric, natrihidroxit, tô sôïi hoaù hoïc,… -Söï tìm hieåu nhöõng phöông höôùng cô baûn cuûa coâng cuoäc hoaù hoïc hoaù neàn kinh teá quoác daân. Ví duï saûn xuaát daàu moû, saûn xuaát boät giaët toång hôïp,… II. MUÏC TIEÂU NHIEÄM VUÏ CUÛA CHÖÔNG 5. 1. Kieán thöùc: -Hoïc sinh naém vöõng caùc kieán thöùc veà nguyeân toá hiñro vaø ñôn chaát hiñro: Tính chaát vaät lí, tính chaát hoaù hoïc cuûa ñôn chaát hiñro; traïng thaùi töï nhieân, öùng duïng vaø ñieàu cheá hiñro. -Hoïc sinh hieåu saâu saéc thaønh phaàn ñònh tính, ñònh löôïng cuûa nöôùc, caùc tính chaát vaät lí vaø hoaù hoïc cuûa nöôùc. -Hoïc sinh hình thaønh ñöôïc nhöõng khaùi nieäm môùi: Phaûn öùng theá; söï khöû, chaát khöû, phaûn öùng oxi hoaù-khöû; axit, bazô, muoái. 2. Kó naêng: -Kó naêng ñoïc vaø vieát kyù hieäu hoaù hoïc, coâng thöùc hoaù hoïc vaø phöông trình hoaù hoïc; kó naêng tính toaùn khoái löôïng, theå tích caùc khí tham gia vaø taïo thaønh theo phöông trình hoaù hoïc. -Hoïc sinh bieát vaän duïng nhöõng hieåu bieát treân ñeå giaûi nhöõng baøi taäp ôû möùc ñoä ñònh tính, ñònh löôïng. Kó naêng vaø thoùi quen baûo ñaõm an toaøn khi laøm thí nghieäm, giöõ veä sinh nôi laøm vieäc, giöõ cho nguoàn nöôùc khoâng bò oâ nhieãm… 3. Thaùi ñoä: -Hoïc sinh coù loøng ham muoán thích moân hoaù hoïc. -Hoïc sinh coù nhöõng phaåm chaát caàn thieát nhö caån thaän, kieân trì, trung thöïc tæ mó, chính xaùc, yeâu chaân lí khoa hoïc, coù yù thöùc traùch nhieäm ñoái vôùi baûn thaân, gia ñình vaø xaõ hoäi ñeå coù theå hoaø hôïp vôùi moâi tröôøng thieân nhieân vaø coäng ñoàng. III. XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG CAÂU HOÛI, BAØI TAÄP TRAÉC NGHIEÄM KHAÙCH QUAN. Goàm 4 daïng thöôøng gaëp: Caâu ñieàn khuyeát, caâu ñuùng sai, caâu gheùp ñoâi, caâu nhieàu löïa choïn ñöôïc xaây döïng theo thöù töï noäi dung cuûa kieán thöùc “chöông 5 Hiñro vaø nöôùc”. Daïng 1: Caâu ñieàn khuyeát. 1. Ñieàn töø thích hôïp cho saún vaøo caùc khoaûng troáng sau cho coù nghóa: ÔÛ nhieät ñoä thích hôïp, khí hiñro khoâng nhöõng keát hôïp vôùi ñôn chaát oxi maø noù coøn coù theå keát hôïp vôùi …..(1)….. trong moät soá …..(2)….. kim loaïi. Hiñro coù tính …..(3)….. caùc phaûn öùng naøy ñeàu …..(4)….. a.oxit b.khöû c.nguyeân toá oxi d.phaùt saùng e.toaû nhieät 1 ………., 2 ………., 3 ………., 4 ………. Ñaùp aùn: 1 - c; 2 – a; 3 – b; 4 – e 2. Cho caùc töø, cuïm töø sau: Khöû, oxi hoaù, nguyeân töû oxi, nhöôøng oxi, chaát chieám oxi, trong ñoù xaûy ra ñoàng thôøi söï oxi hoaù vaø söï khöû, quaù trình hoaù hôïp. Haõy choïn nhöõng töø hay cuïm töø thích hôïp ôû treân ñieàn vaøo choã troáng trong nhöõng caâu sau: a. Chaát khöû laø …(1)… cuûa chaát khaùc. Chaát oxi hoaù laø khí oxi hoaëc …(2)… cho caùc chaát khaùc. b. Söï …(3)… laø quaù trình taùch …(4)… ra khoûi chaát khaùc. Söï oxi hoaù laø …(5)… cuûa nguyeân töû oxi vôùi chaát khaùc. c. Phaûn öùng oxi hoaù- khöû laø phaûn öùng hoaù hoïc …(6)… Ñaùp aùn: 1 – chaát chieám oxi; 2 – nhöôøng oxi; 3 – khöû; 4 – nguyeân töû oxi 5 – quaù trình hoaù hôïp; 6 - trong ñoù xaûy ra ñoàng thôøi söï oxi hoaù vaø söï khöû 3. Ñieàn vaøo choã troáng sau cho thích hôïp: Ñieàu cheá hiñro ngöôøi ta cho …(1)… taùc duïng vôùi Fe. Phaûn öùng naøy sinh ra khí …(2)…, hiñro chaùy cho …(3)… sinh ra raát nhieàu …(4)… Trong tröôøng hôïp naøy chaát chaùy laø …(5)…, chaát duy trì söï chaùy laø …(6)… Vieát phöông trình phaûn öùng chaùy. …… + …… …… Ñaùp aùn: 1 – dung dòch axit HCl; 2 – hiñro; 3 – phaân töû nöôùc; 4 – nhieät; 5- hiñro; 6 – oxi; Phöông trình phaûn öùng chaùy: 2H2 + O2 2H2O 4. Cho caùc töø cuïm töø sau: oxit axit, oxit bazô, nguyeân toá, hiñro, oxit, kim loaïi. Haõy choïn töø cuïm töø thích hôïp ñieàn vaøo choã troáng trong caùc caâu sau: Nöôùc laø hôïp chaát taïo bôûi hai …(1)… laø…(2)… vaø …(3)… nöôùc taùc duïng vôùi moät soá …(4)… ôû nhieät ñoä thöôøng vaø moät soá …(5)… taïo ra bazô; taùc duïng vôùi nhieàu …(6)… taïo ra axit. Ñaùp aùn: 1 – nguyeân toá; 2 – oxi; 3 – hiñro; 4 – kim loaïi; 5 – oxit bazô; 6 – oxit axit. 5. Ñieàn töø thích hôïp cho saün vaøo caùc khoaûng troáng trong caùc caâu sau: Phaân töû muoái goàm coù moät hay nhieàu …(1)… kim loaïi lieân keát vôùi moät hay nhieàu …(2)… axit. Muoái …(3)… laø muoái maø trong goác axit khoâng coù nguyeân töû …(4)… coù theå thay theá baèng nguyeân töû kim loaïi. Muoái axit laø muoái maø trong ñoù …(5)… coøn nguyeân töû hiñro chöa ñöôïc thay theá baèng nguyeân töû kim loaïi. a. goác axit b. nguyeân töû c. goác d. trung hoaø e. hiñro f. phaân töû 1 …….., 2 …….., 3 …….., 4 …….., 5 …….. Ñaùp aùn: 1 – b; 2 – c; 3 – d; 4 – e; 5 – a Daïng 2: Caâu ñuùng sai: 6. Khoanh troøn vaøo chöõ Ñ neáu caâu phaùt bieåu laø ñuùng vaø vaøo chöõ S neáu caâu ñoù laø sai: a) Khí hiñro laø chaát khí khoâng maøu Ñ S b) Khí hiñro laø chaát khí coù muøi Ñ S c) Khí hiñro laø chaát khí khoâng vò Ñ S d) Khí hiñro laø chaát khí nheï nhaát trong caùc chaát khí Ñ S e) Khí hiñro tan nhieàu trong nöôùc Ñ S f) Khí hiñro tan raát ít trong nöôùc Ñ S Ñaùp aùn: a – Ñ; b – S; c – Ñ; d – Ñ; e – S; f – Ñ 7. Khoanh troøn vaøo chöõ Ñ neáu caâu phaùt bieåu laø ñuùng vaø vaøo chöõ S neáu caâu ñoù laø sai: a. Chaát oxi hoaù laø chaát chieám oxi cuûa chaát khaùc Ñ S b. Sö ïkhöû laø quaù trình taùch nguyeân töû oxi khoûi hôïp chaát Ñ S c. Chaát khöû laø chaát nhöôøng oxi cho chaát khaùc Ñ S d. Söï oxi hoaù laø quaù trình hoaù hôïp cuûa nguyeân töû oxi vôùi chaát khaùc Ñ S e. Phaûn öùng oxi hoaù-khöû laø phaûn öùng hoaù hoïc trong ñoù xaûy ra söï oxi hoaù Ñ S Ñaùp aùn: a – S; b – Ñ; c – S; d – Ñ; e – S 8. Cho dung dòch axit sunfuric loaõng, nhoâm, saét vaø caùc duïng cuï thí ngieäm nhö hình 5.8 SGK. Haõy khoanh troøn vaøo chöõ Ñ neáu caâu phaùt bieåu laø ñuùng vaø vaøo chöõ S neáu caâu ñoù laø sai: a.Coù theå duøng caùc hoaù chaát vaø duïng cuï ñaõ cho ñeå ñieàu cheá vaø thu khí oxi Ñ S b. Coù theå duøng caùc hoaù chaát vaø duïng cuï ñaõ cho ñeå ñieàu cheá vaø thu khoâng khí Ñ S c. Coù theå duøng caùc hoaù chaát vaø duïng cuï ñaõ cho ñeå ñieàu cheá vaø thu khí hiñro Ñ S d. Coù theå duøng ñeå ñieàu cheá hiñro nhöng khoâng thu ñöôïc khí hiñro Ñ S Ñaùp aùn: a – S; b – S; c – Ñ; d – S 9. Khoanh troøn vaøo chöõ Ñ neáu ñuùng vaø chöõ S neáu sai trong caùc caâu sau: a. Nöôùc laø hôïp chaát duy nhaát treân traùi ñaát toàn taïi ôû ba traïng thaùi: raén, loûng, khí trong ñieàu kieän töï nhieân. Ñ S b. Nöôùc khoâng theå hoaø tan raát nhieàu chaát nhö muoái aên, ñöôøng, caùc muoái khoaùng … Ñ S c. Löôïng nöôùc saïch, coù theå söû duïng trong ñôøi soáng chieám phaàn lôùn so vôùi toång löôïng nöôùc trong töï nhieân. Ñ S d. Nöôùc phaûi ñöôïc söû duïng tieát kieäm. Ñ S Ñaùp aùn: a – Ñ; b – S; c – S; d – Ñ 10. Khoanh troøn vaøo chöõ Ñ neáu ñuùng vaø chöõ S neáu sai trong caùc caâu sau: a.Phaân töû axit goàm coù moät hay nhieàu nguyeân töû hiñro lieân keát vôùi goác axit. Ñ S b. Phaân töû axit goàm coù moät hay nhieàu nguyeân töû hiñro lieân keát vôùi goác kim loaïi. Ñ S c. Phaân töû bazô goàm coù moät nguyeân töû kim loaïi lieân keát vôùi moät hay nhieàu nhoùm hiñroxit Ñ S d. Phaân töû bazô goàm coù moät nguyeân töû kim loaïi lieân keát vôùi moät hay nhieàu goác axit Ñ S e. Phaân töû muoái goàm coù moät hay nhieàu nguyeân töû kim loaïi lieân keát vôùi moät hay nhieàu goác axit Ñ S f. Phaân töû muoái goàm coù moät hay nhieàu nguyeân töû kim loaïi lieân keát vôùi moät hay nhieàu goác hiñraxit Ñ S Ñaùp aùn: a – Ñ; b – S; c – Ñ; d – S; e – Ñ; f – S Daïng 3: Caâu gheùp ñoâi: 11. Gheùp noái giöõa coät I vaø coät II sau cho thích hôïp. Coät I Coät II 1. Khí hiñro duøng laøm nhieân lieäu a. trong saûn xuaát amoniac 2. Khí hiñro duøng laøm nguyeân lieäu b. axit 3. Khí hiñro duøng ñeå saûn xuaát c. cho ñoäng cô teân löûa 4. Khí hiñro duøng laøm chaát khöû ñeå ñieàu cheá d. nhieàu hôïp chaát voâ cô e. kim loaïi Ñaùp aùn: 1 – c; 2 – a; 3 – b; 4 – e 12. Gheùp noái giöõa coät I vaø coät II sau cho thích hôïp: Coät I Coät II 1. CuO + H2 a. Hg + H2O 2. Fe2O3 + H2 b. Pb + H2O 3. HgO + H2 c. 3Fe + 4H2O 4. PbO + H2 d. Cu + H2O e. 2Fe + 3H2O Ñaùp aùn: 1 – d; 2 – e; 3 – a; 4 – b 13. Gheùp noái caùc nöûa caâu ôû coät I vaø coät II sau cho thích hôïp: Coät I Coät II 1. Phaûn öùng theá laø phaûn öùng hoaù hoïc giöõa ñôn chaát vaø hôïp chaát, trong ñoù a. töø moät chaát ban ñaàu taïo ra hai hay nhieàu chaát môùi. 2. Phaûn öùng keát hôïp laø phaûn öùng hoaù hoïc, trong ñoù b. nguyeân töû cuûa ñôn chaát thay theá nguyeân töû cuûa moät nguyeân toá trong hôïp chaát. 3. Phaûn öùng phaân huyû laø phaûn öùng hoaù hoïc, trong ñoù c. xaûy ra ñoàng thôøi söï oxi hoaù vaø söï khöû. 4. Phaûn öùng oxi hoaù khöû laø phaûn öùng hoaù hoïc, trong ñoù d. töø hai hay nhieàu chaát ban ñaàu taïo thaønh moät chaát môùi. e. coù söï toaû nhieät vaø phaùt saùng 1 ………., 2 ………., 3 ………., 4 ………. Ñaùp aùn: 1 – b; 2 – d; 3 – a; 4 – c 14. Gheùp noái caùc nöûa caâu ôû coät I vaø coät II sao cho thích hôïp: Coät I Coät II 1. Thaû moät maãu Na baèng haït ñaäu xanh vaøo moät chaäu thuyû tinh ñöïng nöôùc, Na noåi treân maët nöôùc, a. khí thoaùt ra laø khí oxi. 2.Maãu Na noùng chaûy thaønh gioït troøn chaïy lung tung treân maët nöôùc, b. khí thoaùt ra laø khí hiñro. 3. Coù khí thoaùt ra, c. dung dòch taïo ra laø NaOH coù tính kieàm. 4. Nhoû 1-2 gioït phenolphtalein vaøo chaäu nöôùc thì xuaát hieän maøu hoàng, d. phaûn öùng toaû nhieät, nhieät toaû ra laøm noùng chaûy maãu Na. ÔÛ traïng thaùi loûng, maãu Na co thaønh gioït troøn do söùc caêng maët ngoaøi. Phaûn löïc cuûa khí H2 sinh ra laøm cho maãu Na chuyeån ñoäng. e. Na nheï hôn nöôùc. 1 ………., 2 ………., 3 ………., 4 ………. Ñaùp aùn: 1 – e; 2 – d; 3 – b; 4 – c 15. Gheùp noái caùc nöûa caâu ôû coät I vaø coät II sao cho thích hôïp: Coät I Coät II 1. Nhöõng oxit laø a. H2SO3, HNO2, H2O, P2O5 2. Nhöõng axit laø b. SO2, MnO2, Al2O3, CaO, SO3 3. Nhöõng bazô laø c. CuCl2, CaSO4, Fe2(SO4)3, NaHCO3 4. Nhöõng muoái laø d. HCl, H2SO4, H3PO4, HNO3 e. Mn(OH)2, LiOH, Fe(OH)2, Ba(OH)2 1 ………., 2 ………., 3 ………., 4 ………. Ñaùp aùn: 1 – b; 2 – d; 3 – e; 4 – c Daïng 4: Caâu nhieàu löïa choïn: 16. Trong voû Traùi ñaát, hidro chieám 1% veà khoái löôïng, silic chieám 26% veà khoái löôïng, oxi chieám 49% veà khoái löôïng. Nguyeân toá coù nhieàu nguyeân töû hôn trong voû Traùi ñaát laø: a. Hiñro b. Silic c. Oxi d. Nguyeân toá khaùc Ñaùp aùn: c 17. Veà öùng duïng cuûa hiñro, ñieàu khaúng ñònh naøo sau ñaây laø sai ? a. Hiñro duøng ñeå saûn xuaát nhieân lieäu b. Hiñro duøng ñeå naïp vaøo kinh khí caàu c. Hiñro duøng ñeå saûn xuaát phaân ñaïm d. Hiñro duøng ñeå saûn xuaát nöôùc Ñaùp aùn: d 18. Trong caùc tröôøng hôïp sau ñaây, tröôøng hôïp naøo chöùa khoái löôïng hiñro laø nhieàu nhaát: a.18 gam H2O b.53,5 gam NH4Cl c.63 gam HNO3 d.40 gam NaOH Ñaùp aùn: b 19. Ñoát noùng 32 gam ñoàng (II) oxit roài cho luoàng khí hiñro ñi qua ñeå khöû hoaøn toaøn löôïng oxit treân. Khoái löôïng ñoàng thu ñöôïc vaø theå tích khí hiñro (ñktc) tham gia phaûn öùng laø: a.25,6 gam vaø 8,96 lít b.28,8 gam vaø 10,08 lít c.10,08 gam vaø 28,8 lít d.2,88 gam vaø 12,8 lít Ñaùp aùn: a 20. Nung noùng moät hoãn hôïp chöùa (Fe2O3 vaø CuO) sau ñoù cho luoàng khí hiñro ñi qua ñeå khöû hoaøn toaøn löôïng oxit treân thu ñöôïc 13,4 gam hoãn hôïp (Fe vaø Cu) trong ñoù coù 7 gam Fe. Theå tích hiñro tham gia phaûn öùng (ñktc) laø: a.6,44 lít b.8,58 lít c.5,88 lít d.5,82 lít Ñaùp aùn: c 21. Haõy chæ ra ñieàu khaúng ñònh ñuùng. Phaûn öùng oxi hoaù-khöû laø: a. Phaûn öùng hoaù hoïc chæ xaûy ra söï khöû b. Phaûn öùng hoaù hoïc chæ xaûy ra söï oxi hoaù c. Phaûn öùng hoaù hoïc dieãn ra ñoàng thôøi söï khöû vaø söï oxi hoaù d. Taát caû meänh ñeà treân ñeàu ñuùng Ñaùp aùn: c 22. Cho caùc phaûn öùng hoaù hoïc sau: 1. CuO + H2 Cu + H2O 2. Fe2O3 + 2Al Al2O3 + 2Fe 3. Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2­ 4. CaCO3 CaO + CO2­ 5. Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + CO2­ + H2O Trong caùc phaûn öùng treân phaûn öùng oxi hoaù-khöû laø: a. 1, 2, 3 b. 1, 3, 5 c. 1, 3, 4 d. 2, 4, 5 Ñaùp aùn: a 23. Ñoát quaëng pirit saét FeS2 trong khí oxi thì taïo ra saét (III) oxit vaø khí sunfurô. Heä soá caân baèng cuûa phaûn öùng laø: a. 4, 22, 2 vaø 8 b. 4, 11, 2 vaø 8 c. 2, 6, 2 vaø 4 d. Taát caû ñeàu sai Ñaùp aùn: b Phöông trình phaûn öùng: 4FeS2 + 11O2 2Fe2O3 + 8SO2­ 24. Duøng khí hiñro ñeå khöû ñoàng (II) oxit vaø saét (III) oxit. Neáu thu ñöôïc 23,6g hoãn hôïp 2 kim loaïi, trong ñoù coù 14g saét thì theå tích khí hiñro (ñktc) caàn duøng laø bao nhieâu ? a. 12 lít b. 1,2 lít c. 11,76 lít d. 13,56 lít Ñaùp aùn: c HD: Khoái löôïng Cu coù trong 23,6g hoãn hôïp 2 kim loaïi thu ñöôïc: mCu = 23,6 – 14 = 9,6g nCu = = 0,15 mol; nFe = = 0,25 mol -Vieát phöông trình hoaù hoïc cuûa caùc phöông trình -Theo phöông trình hoaù hoïc töø soá mol Fe vaø Cu tính ñöôïc soá mol H2 = (0,15 +) x 22,4 = 11,76 lít 25. Cho caùc kim loaïi K, Ca, Al laàn löôït taùc duïng vôùi dung dòch HCl. Neáu cho cuøng soá mol moãi kim loaïi treân taùc duïng vôùi axit HCl thì kim loaïi naøo cho nhieàu hiñro hôn ? a. Al b. Ca c. K d. Al vaø K Ñaùp aùn: a HD: Goïi soá mol caùc kim loaïi laø x mol, vieát phöông trình phaûn öùng hoaù hoïc giöõa K, Ca, Al laàn löôït taùc duïng vôùi HCl, döïa vaøo döõ kieän ñeà baøi cho vaø phöông trình phaûn öùng. Xaùc ñònh ñöôïc Al cho nhieàu H2 hôn. 26. Cho 5,4g Al vaøo dung dòch H2SO4 loaõng coù chöùa 39,2g H2SO4. Theå tích khí H2 thu ñöôïc (ñktc) laø: a. 6,6 lít b. 6,72 lít c. 5,6 lít d. Taát caû ñeàu sai Ñaùp aùn: b HD: nAl = = 0,2 mol; = = 0,4 mol Phöông trình hoaù hoïc cuûa phaûn öùng: 2Al + 3H2SO4 Al2(SO4)3 + 3H2 ­ 2 mol 3 mol 3 mol Theo ñaàu baøi: 0,2 mol 0,4 mol Laäp tæ soá: < . Nhö vaäy axit dö, tính theo nAl = 0,3 x ; = (0,2 x ) x 22,4 = 6,72 lít 27. Ngöôøi ta cho Zn hoaëc Fe taùc duïng vôùi dung dòch axit HCl ñeå ñieàu cheá khí H2. Neáu muoán ñieàu cheá 2,24 lít khí H2 (ñktc) thì phaûi duøng soá gam Zn hoaëc Fe laàn löôït laø: a. 6,5g vaø 5,6g b. 16g vaø 8g c. 13g vaø 11,2g d.9,75g vaø 8,4g Ñaùp aùn: a HD: = = 0,1 mol Phöông trình phaûn öùng: Zn + HCl ZnCl2 + H2 ­ 1 mol 1 mol 0,1 mol 0,1 mol mZn = 0,1 x 65 = 6,5 g Fe + 2 HCl FeCl2 + H2 ­ 1 mol 1 mol 0,1 mol 0,1 mol mFe = 0,1 x 56 = 5,6 g 28. Duøng khí H2 ñeå khöû hoãn hôïp (Fe2O3 vaø CuO) ngöôøi ta thu ñöôïc 11,2g Fe vaø 19,2 g Cu . Theå tích khí H2 (ñktc) tham gia phaûn öùng trong quaù trình treân laø: a. 13,44 lít b. 13,34 lít c. 14,32 lít d. 10,44 lít Ñaùp aùn: a 29. Cho caùc oixt sau: 1. Na2O, CaO, CO2, Fe3O4, MgO 2. K2O, SO3, CaO, N2O5, P2O5 3. SiO2, SO2, CO2, CuO, NO 4. Na2O, CO2, N2O5, Cu2O, Fe2O3 Trong caùc daõy oxit treân, daõy oxit tan trong nöôùc laø: a. 1, 2 b. 2, 3 c. 2, 4 d. 2 Ñaùp aùn: d 30. Khi cho 2 gam khí hiñro taùc duïng vôùi 1,12 lít khí oxi (ñktc). Khoái löôïng nöôùc thu ñöôïc laø: a.1,8 gam b.0,9 gam c.3,6 gam d.0,36 gam Ñaùp aùn: b 31. Coù moät hoãn hôïp chöùa 2,3g natri vaø 1,95g kali taùc duïng vôùi nöôùc. Theå tích khí hiñro thu ñöôïc ôû ñktc laø: a. 1,68 lít b. 1,7 lít c. 1,6 lít d. 2,68 lít Ñaùp aùn: a HD: nNa = = 0,1 mol; nK = = 0,05 mol Phöông trình hoaù hoïc cuûa phaûn öùng: · 2Na + 2H2O 2NaOH + H2 ­ 2 mol 1 mol 0,1 mol mol · 2K + 2H2O 2KOH + H2 ­ 2 mol 1 mol 0,05 mol mol =( + ) x 22,4 = 1,68 lít 32. Cho 112kg voâi soáng (CaO) taùc duïng vôùi nöôùc, bieát raèng voâi soáng coù 10% taïp chaát khoâng taùc duïng vôùi nöôùc. Khoái löôïng Ca(OH)2 thu ñöôïc sau phaûn öùng laø: a. 131kg b. 133kg c. 133,2kg d. 143,2kg Ñaùp aùn: c HD: Khoái löôïng voâi soáng nguyeân chaát 112 x () = 100,8kg Phöông trình hoaù hoïc cuûa phaûn öùng: CaO + H2O Ca(OH)2 56kg 74kg 100,8kg xkg x = = 133,2kg 33. Cho caùc oxit sau: BaO, Na2O, SO3, P2O5 Khi taùc duïng vôùi nöôùc thu ñöôïc caùc axit hoaëc bazô laàn löôït laø: a. Ba(OH)2, NaOH, H2SO4, H3PO4, HNO2 b. Ba(OH)2, NaOH, H2SO3, H3PO4, HNO3 c. Ba(OH)2, NaOH, H2SO4, H3PO4, HNO3 d. Ba(OH)2, NaOH, H2SO3, H3PO4, HNO2 Ñaùp aùn: c 34. Cho caùc axit sau: 1) HCl; 2) H2SO4; 3) H2CO3; 4) HNO3; 5) H3PO4; 6) HBr; 7) H2SO3 Trong nhöõng axit treân, daõy axit naøo taïo muoái axit. a. 1, 2 b. 2, 3, 6 c. 2, 3, 5, 7 d. 2, 3, 4, 5, 6. Ñaùp aùn: c 35. Cho caùc bazô sau: LiOH, NaOH, KOH, Ca(OH)2, Cu(OH)2, Mg(OH)2, Al(OH)3, Fe(OH)3. Nhöõng daõy bazô tan trong nöôùc taïo thaønh dung dòch kieàm laø: a. KOH, Ca(OH)2, LiOH, Cu(OH)2, Mg(OH)2 b. Ca(OH)2, KOH, LiOH, NaOH c. KOH, LiOH, NaOH, Al(OH)3 d. Taát caû ñeàu sai Ñaùp aùn: b 36. Nhöõng caëp hoaù chaát naøo sau ñaây khi phaûn öùng xaûy ra ñoàng thôøi coù keát tuûa vaø coù khí bay leân. a. NaHSO4 vaø BaCl2 b. CaCO3 vaø HCl c. Ba(HCO3)2 vaø H2SO4 d. CaSO3 vaø HCl Ñaùp aùn: c 37. Coù 5 loï hoaù chaát maát nhaõn chöùa caùc dung dòch: NaOH, NaCl, Na2SO4, NaNO3, HCl. Duøng thuoác thöû naøo ñeå nhaän bieát caùc chaát treân ? a. Duøng giaáy quyø tím vaø dung dòch BaCl2 b. Duøng giaáy quyø tím vaø dung dòch AgNO3 c. Duøng BaCl2 vaø phenolphtalein d. Duøng giaáy quyø tím, dung dòch BaCl2, dung dòch AgNO3 Ñaùp aùn: d HD: -Duøng giaáy quyø tím nhaän ra dung dòch NaOH laøm xanh giaáy quyø, dung dòch HCl laøm ñoû giaáy quyø. -Duøng dung dòch BaCl2 ñeå nhaän ra dung dòch Na2SO4, taïo keát tuûa traéng BaSO4. Na2SO4 + BaCl2 BaSO4¯ + 2NaCl -Duøng dung dòch AgNO3 nhaän ra dung dòch NaCl, taïo keát tuûa traéng AgCl. AgNO3 + NaCl AgCl¯ + NaNO3 -Dung dòch coøn laïi laø NaNO3 38. Cho sô ñoà phaûn öùng hoaù hoïc sau: Na M Cu N Cu M vaø N laàn löôït laø chaát naøo sau ñaây: a. NaOH vaø Cu b. H2 vaø CuO c. Na2O vaø CuO d. Taát caû ñeàu sai Ñaùp aùn: b 39. Cho 1,35g nhoâm taùc duïng vôùi dung dòch chöùa 7,3g dung dòch HCl. Khoái löôïng muoái taïo thaønh laø: a. 3,3375g b. 6,675g c. 7,775g d. 10,775g Ñaùp aùn: b HD: Phöông trình phaûn öùng: 2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2 ­ nAl = 0,05 mol 2 mol 6 mol 2 mol nHCl = 0,2 mol 0,05 mol 0,2 mol x mol Theo phöông trình treân ta nhaän thaáy dö HCl, neân tính soá mol AlCl3 theo soá mol Al: x = 0,05 mol = 0,05 x 133,5 = 6,675(g). 40. Cho 14,5g hoån hôïp boät Mg vaø Fe taùc duïng heát vôùi dung dòch axit HCl thaáy coù 6,72 lít khí hidro bay ra (ñkct). Löôïng muoái clorua taïo ra trong dung dòch laø bao nhieâu gam? a. 53,8g b. 83,5g c. 38,5g d. 35,8g Ñaùp aùn: d HD: Phaûn öùng cuûa hoån hôïp Mg, Fe (Kí hieäu: M) vôùi axit HCl M + 2HCl MCl2 + H2­ 1 mol 1 mol 1 mol 0,3 mol 0,3 mol = 0,3 mol mmuoái = mKim loaïi + mGoác Clo mmuoái = 14,5 + 0,3 x 71 = 35,8(g) IV. THÖÏC NGHIEÄM SÖ PHAÏM. 1. Muïc ñích thöïc nghieäm. -Nhaèm kieåm tra ñaùnh giaù kieán thöùc cuûa hoïc sinh veà: Tính chaát vaø öùng duïng cuûa hiñro; Phaûn öùng oxi hoaù-khöû; Ñieàu cheá hiñro – Phaûn öùng theá; Nöôùc; Axit – Bzô – Muoái. Kó naêng vieát phöông trình phaûn öùng hoaù hoïc, phaân bieät hình thöùc töøng loaïi phaûn öùng, vaän duïng giaûi caùc baøi taäp tính khoái löôïng vaø tæ leä %. -Töø keát quaû thu ñöôïc ñaùnh giaù möùc ñoä tieáp thu kieán thöùc cuûa hoïc sinh vaø chaát löôïng daïy hoïc cuûa giaùo vieân. -Giaûi ñaùp nhöõng sai soùt, vöôùng maéc, ruùt kinh nghieäm cho hoïc sinh. -Ñeà ra phöông phaùp giaûng daïy phuø hôïp vôùi töøng ñoái töôïng vaø chuyeân saâu. 2. Noäi dung thöïc nghieäm. -Kieåm tra ñaùnh giaù söï tieáp thu kieán thöùc, kó naêng, kó xaûo cuûa hoïc sinh thoâng qua 4 daïng baøi taäp traéc nghieäm ôû tieát kieåm tra cuoái chöông 5 - Theo phaân phoái chöông trình hoaù hoïc lôùp 8 vôùi thôøi gian 45 phuùt (coù keát hôïp vôùi baøi taäp töï luaän), kieåm tra hoïc kyø II vôùi thôøi gian 60 phuùt (coù keát hôïp vôùi baøi taäp töï luaän). -Ñòa ñieåm: Lôùp 81 tröôøng THCS Taân Quôùi – Bình Minh – Vónh Long. 3. Ñeà kieåm tra thöïc nghieäm 45 phuùt. A- CHUAÅN BÒ: -Hoïc sinh: OÂn taäp noäi dung kieán thöùc trong chöông 5 hiñro vaø nöôùc, taát caû caùc daïng caâu hoûi, baøi taäp cô baûn trong chöông. -Giaùo vieân: Soaïn ñeà kieåm tra phuø hôïp vôùi töøng lôùp daïy. Laäp ma traän caùc daïng traéc nghieäm caàn cho. Teân baøi hoïc Soá caâu traéc nghieäm Soá baøi töï luaän Ñieàn khuyeát Ñuùng sai Gheùp ñoâi Nhieàu löïa choïn 1. Tính chaát cuûa hiñro - Öùng duïng 1 1 2. Phaûn öùng oxi hoaù-khöû 1 2 3. Ñieàu cheá hiñro – Phaûn öùng theá 1 1 1 4. Nöôùc 1 1 5. Axit – Bzô – Muoái 1 2 1 Toång coäng 12 caâu 2 baøi B- CHO ÑEÀ. 1- Phaàn traéc nghieäm: 3 ñieåm (moãi caâu 0,25ñ). Caâu 1. Ñieàn töø thích hôïp cho saún vaøo caùc khoaûng troáng sau cho coù nghóa: ÔÛ nhieät ñoä thích hôïp, khí hiñro khoâng nhöõng keát hôïp vôùi ñôn chaát oxi maø noù coøn coù theå keát hôïp vôùi …..(1)….. trong moät soá …..(2)….. kim loaïi. Hiñro coù tính …..(3)….. caùc phaûn öùng naøy ñeàu …..(4)….. a. oxit b. khöû c. nguyeân toá oxi d. phaùt saùng e. toaû nhieät 1 ………., 2 ………., 3 ………., 4 ………. Caâu 2. Veà öùng duïng cuûa hiñro, ñieàu khaúng ñònh naøo sau ñaây laø sai ? a. Hiñro duøng ñeå saûn xuaát nhieân lieäu b. Hiñro duøng ñeå naïp vaøo kinh khí caàu c. Hiñro duøng ñeå saûn xuaát phaân ñaïm d. Hiñro duøng ñeå saûn xuaát nöôùc Caâu 3. Khoanh troøn vaøo chöõ Ñ neáu caâu phaùt bieåu laø ñuùng vaø vaøo chöõ S neáu caâu ñoù laø sai: a. Chaát oxi hoaù laø chaát chieám oxi cuûa chaát khaùc Ñ S b. Sö ïkhöû laø quaù trình taùch nguyeân töû oxi khoûi hôïp chaát Ñ S c. Chaát khöû laø chaát nhöôøng oxi cho chaát khaùc Ñ S d. Söï oxi hoaù laø quaù trình hoaù hôïp cuûa nguyeân töû oxi vôùi chaát khaùc Ñ S e. Phaûn öùng oxi hoaù-khöû laø phaûn öùng hoaù hoïc trong ñoù xaûy ra söï oxi hoaù Ñ S Caâu 4. Ñoát quaëng pirit saét FeS2 trong khí oxi thì taïo ra saét (III) oxit vaø khí sunfurô. Heä soá caân baèng cuûa phaûn öùng laø: a. 4, 22, 2 vaø 8 b. 4, 11, 2 vaø 8 c. 2, 6, 2 vaø 4 d. Taát caû ñeàu sai Caâu 5. Cho caùc phaûn öùng hoaù hoïc sau: 1. CuO + H2 Cu + H2O 2. Fe2O3 + 2Al Al2O3 + 2Fe 3. Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2­ 4. CaCO3 CaO + CO2­ 5. Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + CO2­ + H2O Trong caùc phaûn öùng treân phaûn öùng oxi hoaù-khöû laø: a. 1, 2, 3 b. 1, 3, 5 c. 1, 3, 4 d. 2, 4, 5 Caâu 6. Gheùp noái caùc nöûa caâu ôû coät I vaø coät II sau cho thích hôïp: Coät I Coät II 1. Phaûn öùng theá laø phaûn öùng hoaù hoïc giöõa ñôn chaát vaø hôïp chaát, trong ñoù a. töø moät chaát ban ñaàu taïo ra hai hay nhieàu chaát môùi. 2. Phaûn öùng keát hôïp laø phaûn öùng hoaù hoïc, trong ñoù b. nguyeân töû cuûa ñôn chaát thay theá nguyeân töû cuûa moät nguyeân toá trong hôïp chaát. 3. Phaûn öùng phaân huyû laø phaûn öùng hoaù hoïc, trong ñoù c. xaûy ra ñoàng thôøi söï oxi hoaù vaø söï khöû. 4. Phaûn öùng oxi hoaù khöû laø phaûn öùng hoaù hoïc, trong ñoù d. töø hai hay nhieàu chaát ban ñaàu taïo thaønh moät chaát môùi. e. coù söï toaû nhieät vaø phaùt saùng 1 ………., 2 ………., 3 ………., 4 ………. Caâu 7. Cho caùc kim loaïi K, Ca, Al laàn löôït taùc duïng vôùi dung dòch HCl. Neáu cho cuøng soá mol moãi kim loaïi treân taùc duïng vôùi axit HCl thì kim loaïi naøo cho nhieàu hiñro hôn ? a. Al b. Ca c. K d. Al vaø K Caâu 8. Khoanh troøn vaøo chöõ Ñ neáu ñuùng vaø chöõ S neáu sai trong caùc caâu sau: a. Nöôùc laø hôïp chaát duy nhaát treân traùi ñaát toàn taïi ôû ba traïng thaùi: raén, loûng, khí trong ñieàu kieän töï nhieân. Ñ S b. Nöôùc khoâng theå hoaø tan raát nhieàu chaát nhö muoái aên, ñöôøng, caùc muoái khoaùng … Ñ S c. Löôïng nöôùc saïch, coù theå söû duïng trong ñôøi soáng chieám phaàn lôùn so vôùi toång löôïng nöôùc trong töï nhieân. Ñ S d. Nöôùc phaûi ñöôïc söû duïng tieát kieäm. Ñ S Caâu 9. Khi cho 2 gam khí hiñro taùc duïng vôùi 1,12 lít khí oxi (ñktc). Khoái löôïng nöôùc thu ñöôïc laø: a. 1,8 gam b. 0,9 gam c. 3,6 gam d. 0,36 gam Caâu 10. Gheùp noái caùc nöûa caâu ôû coät I vaø coät II sao cho thích hôïp: Coät I Coät II 1. Nhöõng oxit laø a. H2SO3, HNO2, H2O, P2O5 2. Nhöõng axit laø b. SO2, MnO2, Al2O3, CaO, SO3 3. Nhöõng bazô laø c. CuCl2, CaSO4, Fe2(SO4)3, NaHCO3 4. Nhöõng muoái laø d. HCl, H2SO4, H3PO4, HNO3 e. Mn(OH)2, LiOH, Fe(OH)2, Ba(OH)2 1 ………., 2 ………., 3 ………., 4 ………. Caâu 11. Nhöõng caëp hoaù chaát naøo sau ñaây khi phaûn öùng xaûy ra ñoàng thôøi coù keát tuûa vaø coù khí bay leân. a. NaHSO4 vaø BaCl2 b. CaCO3 vaø HCl c. Ba(HCO3)2 vaø H2SO4 d. CaSO3 vaø HCl Caâu 12. Cho sô ñoà phaûn öùng hoaù hoïc sau: Na M Cu N Cu M vaø N laàn löôït laø chaát naøo sau ñaây: a. NaOH vaø Cu b. H2 vaø CuO c. Na2O vaø CuO d. Taát caû ñeàu sai 2- Phaàn töï luaän: 7 ñieåm(moãi baøi 3,5ñ) Baøi 1.Vieát phöông trình hoaù hoïc bieåu dieãn caùc bieán hoaù sau vaø cho bieát moãi phaûn öùng ñoù thuoäc loaïi phaûn öùng naøo ? a. Na Na2O NaOH b. CaCO3 CaO Ca(OH)2 c. Fe2O3 Fe FeCl2 d. S SO2 SO3 H2SO4 Baøi 2. Tính löôïng voâi toâi Ca(OH)2 coù theå thu ñöôïc khi cho 140 kg voâi soáng CaO taùc duïng vôùi nöôùc. Bieát raèng voâi soáng coù chöùa 10% taïp chaát. C- ÑAÙP AÙN. 1.Phaàn traéc nghieäm: 3ñ C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 1-c,2-a, 3-b,4-c b a-S,b-Ñ, c-S, d-Ñ, e-S b a 1-b,2-d, 3-a,4- c a a-Ñ,b-S, c-S,d-Ñ b 1-b,2-d, 3-e, 4-c c b 2. Phaàn töï luaän: 7ñ Baøi 1. Caùc phöông trình phaûn öùng: a. 4Na + O2 2Na2O phaûn öùng hoaù hôïp (0,5ñ) Na2O + H2O NaOH phaûn öùng hoaù hôïp (0,5ñ) b. CaCO3 CaO + CO2­ phaûn öùng phaân huyû (0,5ñ) CO2 + Ca(OH)2 CaCO3¯ + H2Ophaûn öùng trung hoaø (0,5ñ) c. Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2­ phaûn öùng oxi hoaù-khöû (0,5ñ) Fe + 2HCl FeCl2 + H2­ phaûn öùng theá (0,5ñ) d. S + O2 SO2­ phaûn öùng hoaù hôïp (0,5ñ) 2SO2 + O2 2SO3 phaûn öùng hoaù hôïp (0,25ñ) SO3 + H2O H2SO4 phaûn öùng hoaù hôïp (0,25ñ) Baøi 2. Phöông trình hoaù hoïc cuûa söï voâi toâi: CaO + H2O Ca(OH)2 + Q (0,5ñ) Khoái löôïng CaO nguyeân chaát: 140 x ()= 126kg CaO (1ñ) Khoái löôïng voâi toâi Ca(OH)2 thu ñöôïc laø: Theo PTHH 56kg CaO taùc duïng vôùi nöôùc cho 74kg Ca(OH)2 Vaäy: 126kg Cao x ? (0,5ñ) x = = 166,5kg Ca(OH)2 (1 ñ) Ñaùp soá: 166,5kg Ca(OH)2 D- KEÁT QUAÛ. Toång soá hoïc sinh laø 35. Xeáp loaïi Soá hs ñaït Tæ leä % Gioûi 9 25,71 Khaù 15 42,86 Trung bình 8 22,86 Yeáu 3 8,57 1- Nhaän xeùt chung. i. Phaàn traéc nghieäm: -Caâu ñieàn khuyeát: Ñieàn sai vò trí töø, cuïm töø so vôùi yeâu caàu 4/35 hoïc sinh, chieám tæ leä 11,43%. -Caâu ñuùng sai: Choïn sai so vôùi yeâu caàu 6/35 hoïc sinh, chieám tæ leä 17,14%. -Caâu gheùp ñoâi: Gheùp sai so vôùi yeâu caàu 12/35 hoïc sinh, chieám tæ leä 34,29%. -Caâu nhieàu löïa choïn: Choïn sai keát quaû16/35 hoïc sinh, chieám tæ leä 45,71%. ii. Phaàn töï luaän: -Baøi 1: Vieát sai caùc phöông trình phaûn öùng 10/35 hoïc sinh, chieám tæ leä 28,57%. -Baøi 2: Chöa laøm ñuùng keát quaû cuoái cuøng 26/35, chieám tæ leä 74,29%. 2- Söûa baøi vaø ruùt kinh nhieäm. -Söûa baøi chæ ra nhöõng choã sai soùt cuûa töøng hoïc sinh. Tuyeân vöôn nhöõng hoïc sinh laøm baøi ñaït, pheâ bình nhaéc nhôû nhöõng hoïc sinh laøm baøi sai, chöa naém vöõng kieán thöùc. Löu yù: Phaàn phaûn öùng oxi hoaù – Khöû hoïc sinh thöôøng hay nhaàm laãn “Quaù trình khöû vôùi chaát khöû, quaù trình oxi hoaù vôùi chaát oxi hoaù” -Ñeà ra höôùng khaéc phuïc… PHAÀN III- KEÁT LUAÄN Qua nhieân cöùu noäi dung vaø xaây döïng caùc caâu hoûi, baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan, giuùp em phaân bieät ñöôïc caùc daïng caâu hoûi, baøi taäp traéc nghieäm moät caùch cuï theå. Hình thöùc, caùch xaây döïng cuûa töøng daïng khaùc nhau nhöng cuøng muïc ñích kieåm tra, ñaùnh giaù kieán thöùc, kó naêng cuûa hoïc sinh theo höôùng ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc, ñaùnh giaù chaát löôïng daïy vaø hoïc hieän laø “phöông phaùp bao truøm” maø caùc nöôùc phaùt trieån treân theá giôùi ñaõ aùp duïng töø laâu. Trong nhieäm vuï xaây döïng caùc caâu hoûi, baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan giuùp em thaáy ñöôïc caáu taïo noäi dung kieán thöùc trong saùch giaùo khoa raát logic; caùc khaùi nieäm, keát luaän noäi dung baøi sau ñöôïc xaây döïng, phaùt trieån treân cô sôû noäi dung baøi tröôùc; naém ñöôïc moái quan heä giöõa caùc baøi naøy em xaùc ñònh ñöôïc muïc ñích yeâu caàu, troïng taâm cuûa töøng baøi; muïc ñích vaø nhieäm vuï cuûa töøng chöông. Nhöõng ñieàu naøy laø cô sôû giuùp em löïa choïn caùc phöông phaùp giaûng daïy phuø hôïp: Baøi ñaàu chöông neân daïy nhö theá naøo?; Baøi giöõa chöông neân truyeàn ñaït nhö theá naøo?; Baøi luyeän taäp, thöïc haønh thí nghieäm, baøi oân taäp chöông neân daïy nhö theá naøo?. Ñoù laø moät quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån heä thoáng kieán thöùc moät caùch chaët cheõ, hình thaønh kó naêng, kó xaûo theo moät quy trình “ñoàng taâm kheùp kính” ñaët tröng cuûa boä moân Hoaù hoïc. Qua vieäc nghieân cöùu ñeà taøi, em ñaõ tieáp thu ñöôïc nhieàu ñieàu boå ích cho baûn thaân ñeå phuïc vuï cho vieäc giaûng daïy ñaït hieäu quaû sau naøy. Quaù trình nghieân cöùu, thöïc hieän ñeà taøi laø moät quaù trình chaét loïc, söu taàm nhieàu taøi lieäu boå ích, cuûng coá naâng cao kieán thöùc, naâng cao yù chí phaán ñaáu trong cuoäc soáng. Trong quaù trình laøm ñeà taøi, em ñöôïc söï ñoäng vieân vaø giuùp ñôõ taän tình cuûa giaùo vieân toå Hoaù tröôøng trung hoïc cô sôû, nhöng ñeà taøi chaéc khoâng khoûi gaëp nhieàu thieáu soùt. Raát mong ñöôïc söï goùp yù cuûa PGS-TS ÑAËNG THÒ OANH – Toå boä moân phöông phaùp giaûng daïy HOAÙ HOÏC tröôøng Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Haø Noäi ñeå ñeà taøi ñöôïc hoaøn thieän hôn. Em xin chaân thaønh caùm ôn ! Vónh Long, ngaøy…..thaùng…..naêm 200… Ngöôøi thöïc hieän Leâ Phöôùc Tröôøng TAØI TIEÄU THAM KHAÛO -----***----- Caâu hoûi vaø baøi taäp traéc nghieäm hoaù hoïc 8 cuûa Ngoâ Ngoïc An ; NXB Giaùo Duïc naêm 2004. Höôùng daãn laøm baøi taäp Hoaù Hoïc 8 cuûa Ngoâ Ngoïc An; NXB Ñaïi Hoïc Sö Phaïm naêm 2004. Caâu hoûi vaø baøi taäp traéc nghieäm hoaù hoïc 9 cuûa Ngoâ Ngoïc An ; NXB Giaùo Duïc naêm 2005. Phöông phaùp daïy hoïc HOAÙ HOÏC taäp moät cuûa Nguyeãn Cöông – Nguyeãn Maïnh Dung – Nguyeãn Thò Söûu duøng cho sinh vieân ban Hoaù – Sinh CÑSP; NXB Giaùo Duïc naêm 2000. Thieát keá baøi giaûng Hoaù Hoïc 8 taäp hai cuûa Cao Cöï Giaùc – Vuõ Minh Haø; NXB Haø Noäi naêm 2005. 300 caâu hoûi traéc nghieäm choïn loïc hoaù hoïc 8 cuûa Traàn Trung Ninh – Hoaøng Höõu Maïnh – Phaïm Ngoïc Sôn; NXB Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP- HCM naêm 2005. Reøn kó naêng giaûi baøi taäp hoaù hoïc 8 cuûa Traàn Trung Ninh – Phaïm Ngoïc Sôn -Hoaøng Höõu Maïnh; NXB Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP- HCM naêm 2005. Baøi taäp hoaù hoïc 8 cuûa Leâ Xuaân Troïng – Nguyeãn Cöông – Ngoâ Ngoïc An – Ñoã Taát Hieån; NXB Giaùo Duïc naêm 2004. Saùch giaùo khoa Hoaù Hoïc 8 cuûa Leâ Xuaân Troïng – Nguyeãn Cöông – Ñoã Taát Hieån; NXB Giaùo Duïc naêm 2004. 10- Saùch giaùo vieân Hoaù Hoïc 8 cuûa Leâ Xuaân Troïng – Nguyeãn Cöông – Ñoã Taát Hieån; NXB Giaùo Duïc naêm 2004 11- Baøi taäp traéc nghieäm hoaù hoïc 9 cuûa PGS. TS Nguyeãn Xuaân Truöôøng; NXB Giaùo Duïc naêm 2005. 12- Taøi lieäu: Ñoåi môùi caùch ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh cuûa PGS. TS Ñaëng Thò Oanh toå phöông phaùp Hoaù tröôøng Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Haø Noäi naêm 2005.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docBài tập nghiên cứu khoa học.doc
Luận văn liên quan