Thực trạng hành vi người tiêu dùng sản phẩm may mặc ở nhánh văn hoá người kinh

. S¶n l­îng lóa gi¶m so víi n¨m 1945 vµ kh«ng æn ®Þnh. C«ng nghiÖp ngµy cµng bÞ phô thuéc vµo n­íc ngoµi . Trong may mÆc, còng cã nh÷ng b­íc tiÕn míi, sù giao l­u v¨n ho¸ gi÷a c¸c n­íc kh¸c nhau ®· lµm cho quan ®iÓm may mÆc cã sù thay ®æi, viÖc thay thÕ v¸y b»ng quÇn, ¸o tø th©n b»ng ¸o s¬ mi ®· phÇn nµo nãi lªn ®­îc ®iÒu ®ã. H¬n n÷a, do cã sù kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi nªn xu h­íng cung c¸ch ¨n mÆc hai miÒn cã sù kh¸c nhau. NÕu ë MiÒn B¾c sù biÕn ®æi trong ¨n mÆc thÓ hiÖn sù ®ång ®Òu, xo¸ nhßa dÇn ranh giíi gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ, gi÷a c¸c tÇng líp x· héi, tiÕt kiÖm gi¶n dÞ h¬n th× ë thµnh thÞ phÝa Nam ch¹y theo mèt n­íc ngoµi víi nhÞp ®é m¹nh mÏ h¬n, kho¶ng c¸ch ¨n mÆc gi÷a c¸c giai cÊp, gi÷a thµnh thÞ n«ng th«n ngµy cµng c¸ch biÖt h¬n. ë MiÒn B¾c chØ cã bµ giµ ë n«ng th«n cßn mÆc v¸y cßn ®a sè, chÞ em thanh niªn vµ trung niªn ®· chuyÓn sang mÆc quÇn may kiÓu “ch©n quª”. ë thµnh thÞ, nhiÒu n÷ thanh niªn mÆc quÇn ©u thay cho quÇn ®en. ChiÕc ¸o c¸nh cña phô n÷ ®­îc c¶i tiÕn nhiÒu nh­ c¾t s¸t eo h¬n chø kh«ng réng vµ th¼ng nh­ tr­íc, v¹t ¸o l­în vßng, h¹ thÊp tµ, triÕt li tr­íc ngùc vµ sau l­ng. Cæ ¸o còng ®a d¹ng, cæ vu«ng trßn, h×nh tr¸i tim . Mµu s¾c còng phong phó, mµu n©u, gô, xanh, tr¾ng, v¶i hoa. Khi kiÓu ¸o míi nµy thÞnh hµnh th× yÕm cæ truyÒn kh«ng cßn n÷a. Nã ®­îc thay thÕ b»ng ¸o lãt nÞt ngùc tiÕp thu tõ Ch©u ¢u gãp phÇn lµm t« thªm vÎ ®Ñp h×nh thÓ cña phô n÷. Trong nh÷ng n¨m chèng chiÕn tranh ph¸ ho¹i miÒn B¾c, h×nh ¶nh c« d©n qu©n mÆc quÇn ®en, ¸o c¸nh n©u bã s¸t th©n, th¾t l­ng to b¶n, ®Çu chÞt kh¨n vu«ng má qu¹, ch©n ®i dÐp cao su ®en c¾t tõ lèp « t«, vai kho¸c sóng tr­êng lµ h×nh ¶nh tiªu biÓu cho phô n÷ ViÖt Nam thêi k× võa s¶n xuÊt võa chiÕn ®Êu chèng Mü cøu n­íc. ë MiÒn Nam, h¬n 20 n¨m sèng d­íi chÕ ®é thùc d©n míi cña Mü – Ngôy, vÒ c¬ b¶n y phôc d©n téc vÉn ®­îc b¶o l­u vµ c¶i tiÕn theo h­íng kÕt hîp d©n téc víi hiÖn ®¹i. Ngay bé quÇn ¸o bµ ba truyÒn thèng kh«ng ngõng ®­îc c¶i tiÕn. Tõ chiÕc mµu ®en may b»ng v¶i rÎ tiÒn dÇn biÕn ®æi thµnh lo¹i bµ ba nhiÒu mµu s¾c may s¸t eo h¬n. Bªn c¹nh ®ã, vµo nh÷ng n¨m 60-70 ë c¸c thµnh thÞ MiÒn Nam ®Æc biÖt lµ ë Sµi Gßn ®· dÊy lªn phong trµo mÆc c¸c kiÓu quÇn ¸o ©u hiÖn ®¹i nh­ v¸y mini, quÇn bß jean víi c¸c mèt èng loe, èng bã c¸c kiÓu ¸o thun ¸o ph«ng. Mét sè Ýt thanh niªn nam n÷ hoÆc theo kiÓu “hippy” may b»ng v¶i th« víi nhiÒu kiÓu may c¾t k× quÆc, thªu thïa rèi r¾m, phong trµo ¨n mÆc cã khi ®Õn møc cùc ®oan g©y nªn nh÷ng ph¶n øng cùc ®oan g©y nªn nh÷ng ph¶n øng x· héi, nhÊt lµ víi tÇng líp trung niªn vµ ng­êi giµ cã ý thøc d©n téc nh»m b¶o vÖ nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng tr­íc nh÷ng lè l¨ng trong phong trµo ¢u ho¸. Sau n¨m 1975, khi ®Êt n­íc hoµn toµn ®éc lËp, giang s¬n thu vÒ mét mèi, trong sù ph¸t triÓn v¨n ho¸ nãi chung còng nh­ trang phôc nãi riªng ®ang ®øng tr­íc nh÷ng xu h­íng míi. C¸c phong c¸ch ®Þa ph­¬ng vÒ ¨n mÆc nh­ Hµ Néi, HuÕ, Sµi Gßn nay kh«ng cßn ®ãng khung trong c¸c ®Þa ph­¬ng mµ ®· cã ®iÒu kiÖn lan to¶ ra c¶ n­íc, nhiÒu vïng d©n téc ®· tiÕp thu kiÓu c¸ch trang phôc ng­êi Kinh. Ng­îc l¹i, chÞ em phô n÷ ng­êi Kinh, nhÊt lµ ë thµnh thÞ l¹i ­a chuéng mét sè s¶n phÈm dÖt may, c¸ch thøc trang trÝ hoa v¨n d©n téc ®­a vµo y phôc cña m×nh. Cho dï cã sù c¸ch t©n l¹i c¸c kiÓu quÇn ¸o cho hiÖn ®¹i h¬n vµ xuÊt hiÖn c¸c kiÓu quÇn ¸o ®a s¹ng h¬n tr­íc, nh­ng nh×n chung vÉn rÊt ®¬n gi¶n. Tiªu dïng cho may mÆc kh«ng ®­îc chó träng. Nh­ vËy, trong suèt thêi gian tõ 1985 trë vÒ tr­íc may mÆc ch­a ph¶i lµ nhu cÇu phæ biÕn cña ®«ng ®¶o quÇn chóng, t©m lÝ chung cña hÇu hÕt mäi ng­êi lµ cã g× mÆc nÊy, kh«ng cÇu k× ®ßi hái. b, Vai trß cña trang phôc vµ mèi quan hÖ gi÷a trang phôc víi phong c¸ch sinh ho¹t ng­êi ViÖt MÆc lµ nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu trong ®êi sèng con ng­êi, ngay tõ khi xuÊt hiÖn con ng­êi ®· cã nhu cÇu ®­îc b¶o vÖ c¬ thÓ, ®©y lµ lÝ do cho sù ra ®êi cña quÇn ¸o, khi míi xuÊt hiÖn quÇn ¸o chØ lµ nh÷ng tÊm ch¾n ®­îc dÖt tõ l¸ c©y, sau ®ã lµ ®Õn c¸c m¶nh da thó… Ngoµi t¸c dông lµ che th©n b¶o vÖ c¬ thÓ, nã cßn cã chøc n¨ng lµm ®Ñp con ng­êi. Cã thÓ nãi ngay tõ thêi xa x­a quÇn ¸o nãi riªng vµ trang phôc nãi chung lu«n chøa ®ùng hai chøc n¨ng chÝnh lµ b¶o vÖ vµ thÈm mü. Ngµy nay, khi x· héi ®· b­íc sang trang sö míi v¨n minh h¬n th× chøc n¨ng thÈm mü cµng trë nªn quan träng h¬n, nã ®· trë thµnh mét trong nh÷ng yÕu tè träng t©m, hµng ®Çu lµm nªn vÎ ®Ñp h×nh thøc cña con ng­êi. Tôc ng÷ n­íc ta ®· tõng thõa nhËn : “Ng­êi ®Ñp v× lôa “ vµ “H¬n nhau tÊm ¸o manh quÇn Cëi ra m×nh trÇn ai còng nh­ ai “ MÆc dï chóng ta ®Òu biÕt r»ng: c¸i ®Ñp cña con ng­êi kh«ng ph¶i lµ tÊm ¸o manh quÇn – nh÷ng thø hä mÆc trªn m×nh. Kh«ng chØ thÕ, nÕu nh­ c¸i lµm nªn gi¸ trÞ cña con ng­êi ngoµi quÇn ¸o ra kh«ng cßn g× c¶ th× ho¸ ra con ng­êi còng chØ nh­ mét chiÕc m¾c ¸o tÇm th­êng, chØ ®Ó treo quÇn ¸o mµ «ng cha ta ®· tõng gäi mét c¸ch rÎ róng lµ “ph­êng gi¸ ¸o tói c¬m”. Nh­ng ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ cña mét con ng­êi kh«ng ph¶i lµ chuyÖn ®¬n gi¶n, cÇn cã mét thêi gian quen biÕt, tiÕp xóc t×m hiÓu chø kh«ng ph¶i míi gÆp lÇn ®Çu ®· nhËn ra ngay ®­îc. V× vËy, y phôc tuy lµ nh÷ng thø che th©n v« c¶m nh­ng vÉn g©y ra ®­îc Ên t­îng m¹nh trong giao tiÕp lÇn ®Çu vµ cã thÓ cã t¸c ®éng tíi ®åi t­îng giao tiÕp chi phèi c¸ch øng xö vµ ho¹t ®éng cña hä. Qu¶ lµ : “ Quen sî lßng sî d¹ L¹ sî ¸o sî quÇn “ §Æc biÖt h¬n lµ cã nh÷ng cuéc gÆp lÇn ®Çu cã thÓ t¹o ra nh÷ng Ên t­îng ®eo ®¼ng m·i, khã thay ®æi ®­îc vµ cã t¸c dông kh«ng nhá tíi chñ thÓ giao tiÕp. Nãi riªng, vÒ mÆt thÈm mü cña mét bé quÇn ¸o ®Ñp hµi hoµ víi chñ thÓ giao tiÕp ch¼ng nh÷ng t¹o nªn thiÖn c¶m, Ên t­îng ®èi víi chñ thÓ giao tiÕp, mµ nã cßn thÓ hiÖn tÝnh c¸ch kh¶ n¨ng thÈm mü cña chñ thÓ mÆc nã… mét trong nh÷ng kh¶ n¨ng mµ ë x· héi hiÖn ®¹i rÊt ®­îc coi träng. H¬n n÷a, y phôc t¹o cho ng­êi mÆc nh÷ng yªu tè t©m lý, cã thÓ lµ sù tù tin. Cã thÓ nãi, khi chóng ta t¹o cho m×nh mét vÎ ngoµi nh­ thÕ nµo th× chóng ta sÎ cã t©m lý nh­ thÕ Êy, tiÕp theo ®ã lµ nh÷ng biÓu hiÖn b»ng ng«n ng÷, cö chØ t­¬ng øng víi nã. §¸ng chó ý h¬n, víi truyÒn thèng hiÕu kh¸ch cña ng­êi ViÖt Nam, mÆc kh«ng chØ v× m×nh mµ cßn v× ng­êi kh¸c, v× sù t«n träng ng­êi giao tiÕp víi m×nh, nhÊt lµ khi tiÕp xóc víi ng­êi n­íc ngoµi, ng­êi ViÖt lu«n mÆc nh÷ng trang phôc d©n téc qua ®ã thÓ hiÖn lªn sù t«n kÝnh vµ tinh thÇn d©n téc. LÞch sö cßn ghi l¹i, vµo cuèi thÕ kØ XIV n­íc §¹i ViÖt bÞ qu©n Minh x©m lÊn råi dïng chÝnh s¸ch ®ång hãa, b¾t d©n ta ¨n mÆc theo kiÓu Trung Hoa, nh­ng sù ¸p ®Æt ®ã ®· bÞ chèng tr¶ quyÕt liÖt. Vµo n¨m 1665 nh»m phôc håi v¨n ho¸ d©n téc vua Lª ®· ban hµnh: tõ ®©y vÒ sau, ®µn bµ con g¸i kh«ng th¾t eo l­ng vµ kh«ng mÆc quÇn cã èng ch©n ®Ó nghiªm chØnh phong tôc… Còng nh­ tiÕng ViÖt, y phôc ViÖt cã mét søc sèng ngoan c­êng, gi÷ ®­îc b¶n s¾c riªng cña m×nh mÆc dï ph¶i tr¶i qua nhiÒu th¨ng trÇm cña chiÕn tranh x©m l­îc, gãp phÇn lµm nªn v¨n ho¸ ViÖt Nam, trong lÞch sö d©n téc víi nh÷ng cuéc ®Êu tranh ngoan c­êng gi÷ n­íc cña «ng cha ta cßn ®Ó l¹i nhiÒu dÊu Ên kh«ng thÓ phai mê vÒ ý thøc ®Êu tranh b¶o vÖ b¶n s¾c v¨n ho¸ trang phôc ViÖt Nam víi h×nh hµi vãc d¸ng ViÖt Nam. Vua LÝ Th¸nh T«ng (1040) ®· truyÒn d¹y cung n÷ ph¶i dÖt lÊy v¶i vãc ®Ó dïng lµ muèn d©n ta kh«ng phô thuéc vµo gÊm vãc nhµ tèng thêi ®ã. §Ó tån t¹i trªn m¶nh ®Êt ViÖt Nam, suèt chiÒu dµi lÞch sö gÇn mÊy ngh×n n¨m lu«n ph¶i chèng tr¶ kiªn c­êng víi sù x©m l¨ng, ®ång ho¸ cña kÎ thï vµ víi nh÷ng kh¾c nghiÖt cña thiªn nhiªn. H¬n n÷a, ViÖt Nam lµ n­íc cã nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp lóa n­íc c­ d©n chñ yÕu sèng b»ng nghÒ trång lóa n­íc nªn rÊt nghÌo. Song tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®· hun ®óc nªn b¶n chÊt ng­êi ViÖt Nam dòng c¶m, cÇn cï vµ gi¶n dÞ. Cã lÏ v× thÕ, trong cèt c¸ch ¨n mÆc cña ng­êi ViÖt cã truyÒn thèng “¨n ch¾c mÆc bÒn”, c¸c y phôc tõ xa x­a, tõ c¸ch dÖt may cho ®Õn c¸ch nhuém mµu th­êng ®­îc gia c«ng sao cho chÞu ®­îc thö th¸ch cña thêi gian phï hîp vµ tho¶i m¸i trong ho¹t ®éng lao ®éng, t¹o diÒu kiÖn dÔ dµng trong thùc hiÖn c«ng viÖc. Cã nh÷ng bé quÇn ¸o l­u truyÒn tõ ®êi nµy sang ®êi kh¸c, sù tiÕt kiÖm trong nghÖ thuËt mÆc còng lµ mét nÐt rÊt ViÖt Nam, y phôc ViÖt Nam th­êng kh«ng cã nh÷ng chi tiÕt qu¸ thõa, r­êm rµ, dµi lª thª. Ngoµi nh÷ng bé y phôc lÔ héi, quÇn ¸o mÆc ë nhµ nhiÒu khi ®­îc tinh gi¶n mét c¸ch tµi t×nh, sao cho võa che ®­îc nh÷ng phÇn cÇn che trªn c¬ thÓ mét c¸ch cã thÈm mü nh­ng l¹i sö dông Ýt nhÊt vËt liÖu vµ thao t¸c may mÆc ®¬n gi¶n nhÊt. C¸i yÕm lµ mét vÝ dô, nã chØ lµ mét m¶nh v¶i h×nh vu«ng ®eo tr­íc ngùc rÊt ®¬n gi¶n vµ kinh tÕ ®èi víi ng­êi n«ng d©n gãc trªn khoÐt trßn lµm cæ hai gãc trªn ®Ýnh víi d¶i ®Ó buéc ë sau l­ng. Nh­ng yÕm lµ mét bé phËn trung t©m cña ng­êi phô n÷ ®­îc c¸c bµ c¸c c« chän läc ch¨m chót, tõ ngµy x­a, ai còng tù lµm lÊy yÕm ®Ó mÆc, kh«ng ai ®i mua yÕm may s¼n, ngay c¶ khi giÆt còng ph¶i t×m n¬i kÝn ®¸o ®Ó ph¬i. C¸c c« g¸i thµnh thÞ mÆc yÕm tr¾ng, yÕm hång, cßn ë n«ng th«n mÆc yÕm mµu hoa liªn, khi lÔ héi mÆc yÕm ®µo yÕm ®á. YÕm mÆc trong, ¸o bu«ng v¹t n»m ngoµi nªn mét phÇn th©n yÕm nh« ra thÊp tho¸ng gi÷a hai tµ ¸o, ngµy nãng bøc phô n÷ th«n quª trong khi lao ®éng ë nhµ chØ mÆc ¸o ng¾n víi yÕm, cëi trÇn ®Ó hë phÇn l­ng vµ l­ên. TÝnh tha th­ít mÒm m¹i còng lµ mét nÐt ®éc ®¸o trong y phôc truyÒn thèng ng­êi ViÖt, ®Æc ®iÓm nµy cã quan hÖ chÆt chÏ víi m«i tr­êng xung quanh víi h×nh ¶nh c©y ®a, bÕn n­íc, ao ®×nh, bê tre, khãm tróc lay ®éng trong giã, nh÷ng m¸i ®×nh cong cong… TÊt c¶ ®Òu rÊt quen thuéc víi n«ng th«n ViÖt Nam, nã ®­îc hßa quÖn mét c¸ch tµi t×nh víi nh÷ng bé trang phôc cã nh÷ng d¶i kh¨n ¸o bay bay, vÒ bé kh¨n ¸o mí ba mí b¶y cã ®Õn hµng chôc d¶i ¸o. Ngµy nay, cµng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi trang phôc còng ®· cã nh÷ng c¶i tiÕn, tuy nh÷ng bé quÇn ¸o xÎ tµ, ¸o mí ba mí b¶y, ¸o bµ ba kh«ng cßn phæ biÕn nh­ng ®ã chÝnh lµ c¬ së cña viÖc h×nh thµnh nªn nh÷ng bé quÇn ¸o ngµy nay, phï hîp víi tÝnh c¸ch vµ sù n¨ng ®éng cña con ng­êi trong thêi ®¹i míi, giê ®©y con ng­êi tham gia nhiÒu ho¹t ®éng x· héi, ho¹t ®éng c«ng së nh»m thÓ hiÖn m×nh t×m kiÕm ®Þa vÞ cña m×nh trong x· héi vµ mong muèn ng­ßi kh¸c t«n träng v× vËy vÊn ®Ò trang phôc lµ rÊt ®­îc chó ý h¬n bao giê hÕt bëi chÝnh vai trß cña nã lµ kh«ng thÓ phñ nhËn. 2. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn ngµnh s¶n phÈm dÖt may vµ th¸i ®é tiªu dïng s¶n phÈm nµy tõ sau khi më cöa thÞ tr­êng . a, X· héi ViÖt Nam tõ khi héi nhËp. Ngay khi héi nhËp, mÆc dï cã ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp – nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp víi hÇu hÕt d©n sè lµ n«ng d©n. Song x· héi ViÖt Nam ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ. NÒn kinh tÕ cã c¬ cÊu nhiÒu thµnh phÇn: Kinh tÕ x· héi chñ nghÜa (gåm khu vùc quèc doanh vµ khu vùc tËp thÓ, cïng víi bé ph©n kinh tÕ gia ®×nh g¾n liÒn víi thµnh phÇn ®ã), kinh tÕ tiÓu s¶n xuÊt hµng ho¸ (thî thñ c«ng n«ng d©n c¸ thÓ, nh÷ng ng­êi bu«n b¸n vµ kinh doanh dÞch vô c¸ thÓ), kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n, kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc, kinh tÕ tù nhiªn tù cÊp tù tóc trong mét bé phËn ®ång bµo thiÓu sè. §©y lµ chñ tr­¬ng chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ l©u dµi vµ lµ mét ®Æc tr­ng cña thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, ngoµi ra c¬ chÕ qu¶n lÝ còng ®­îc ®æi míi cho phï hîp, chuyÓn m¹nh c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ sang ho¹ch to¸n kinh doanh theo quan ®iÓm ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ cã kÕ ho¹ch gåm nhiÒu thµnh phÇn ®i lªn chñ nghÜa x· héi. Nhê vËy, kinh tÕ n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu quan träng nh­: NhÞp ®é ph¸t triªn kinh tÕ kh¸ nhanh vµ æn ®Þnh, ®Æc biÖt 5 n¨m tõ 1991 ®Õn 1995 lÇn ®Çu tiªn v­ît møc nhiÒu chØ tiªu chñ yÕu trong kÕ ho¹ch 5 n¨m. 1986 4,0 1991 6,0 1987 3,9 1992 8,6 1988 5,1 1993 8,1 1989 8,0 1994 8,8 1990 5,1 1995 9,5 B¶ng nhÞp ®é t¨ng tr­ëng GDP (%) TÝnh chung trong 5 n¨m GDP t¨ng hµng n¨m 3,9% (trong thêi k× 1986-1990) vµ 8,2% (trong thêi k× 1991-1995) - kÕ ho¹ch ®Ò ra lµ 5.5% - 6,5% Còng trong n¨m (1991- 1995) hµng n¨m n«ng nghiÖp t¨ng 4,5%; c«ng nghiÖp t¨ng 13,5%; kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng 20% trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã mét kÕt qu¶ næi bËt lµ s¶n l­îng l­¬ng thùc (quy thãc) ®· t¨ng nhanh: tõ 21,5 triÖu tÊn (n¨m 1990) lªn 27,5 triÖu tÊn (n¨m 1995). S¶n l­îng l­¬ng thùc b×nh qu©n ®Çu ng­êi ®· t¨ng tõ 304kg (n¨m 1985) lªn 364kg (n¨m 1995). Nh÷ng chuyÓn biÕn trªn mÆt trËn l­¬ng thùc ®· gãp phÇn quan träng vµo viÖc æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n vµ c¶i thiÖn c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu: Tõ n¨m 1989 trë ®i mçi n¨m chóng ta xuÊt ®i ®­îc trªn d­íi 2 triÖu tÊn g¹o. Tõ 1991 ®Õn nay, s¶n xuÊt kh«ng chØ ®ñ ®Ó tiªu dïng mµ cßn dµnh mét phÇn ®Ó tÝch luü (n¨m 1991: 10,1%; n¨m 1992: 013,8%; n¨m 1993: 14,8%; n¨m 1994: 17,0%). C¬ cÊu cã sù chuyÓn dÞch theo h­íng tiÕn bé. Tû träng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng c¬ b¶n trong GDP ®· t¨ng tõ 22,6%(1990) lªn 30,3% (n¨m 1995), tû träng dÞch vô tõ 38,6% lªn 42,5%; tû träng n«ng nghiÖp ®· gi¶m tõ 40,65 (n¨m1990) xuèng cßn 36,2%(n¨m 1994). C¬ cÊu c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong GDP tõ quèc doanh, hîp t¸c x· sang ®a thµnh phÇn, nh­ng vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ quèc doanh vÉn ®­îc t¨ng c­êng: Tû träng kinh tÕ quèc doanh trong GDP tõ 29,45 (n¨m 1990) lªn 40,4% (n¨m 1994). KiÒm chÕ vµ ng¨n chÆn ®­îc n¹n siªu l¹m ph¸t. Trong nh÷ng n¨m 1986-1988 n¹n l¹m ph¸t ®· t¨ng tíi 3 con sè xuèng cßn hai con sè (riªng n¨m 1993 xuèng mét con sè) trong khi ®ã tè ®é t¨ng tr­ëng kh¸ cao. chØ tiªu 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 t¨ng tr­ëng 4 3,9 5,1 8,0 5,1 6,0 8,6 8,1 8,8 9,5 l¹m ph¸t 774,7 223,1 393,8 34,7 67,4 67,6 17,6 5,2 14,4 12,7 §Õn nay n¹n l¹m ph¸t ®­îc kiÒm chÕ ë møc æn ®Þnh . §êi sèng nh©n d©n tuy cßn nhiÒu khè kh¨n nh­ng nh×n chung ®· ®­îc c¶i thiÖn mét b­íc râ rÖt: mét bé phËn d©n cã møc sèng kh¸ h¬n, tØ lÖ hé nghÌo ®· gi¶m tõ 55% n¨m (1989) xuèng 19,9% n¨m (1993). Nãi chung, sau 10 n¨m ®æi míi, n­íc ta ®· ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi, nh­ng cßn mét sè mÆt ch­a ®­îc cñng cè v÷ng ch¾c. b, Ngµnh dÖt ViÖt Nam vµ vÊn ®Ò trang phôc trong giai ®o¹n míi. KÓ tõ khi cã chÝnh s¸ch më cöa vµ sù bïng næ kinh tÕ thÞ tr­êng, may mÆc vµ tiªu dïng s¶n phÈm may mÆc ®· thùc sù ®­îc biÕn ®æi cïng nhiÒu ngµnh kh¸c, thÞ tr­êng may mÆc ®· trë nªn réng lín lµ n¬i cã søc thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc, ®iÒu nµy chøng tá xu thÕ quan t©m ®Õn tiªu dïng s¶n phÈm may mÆc ngµy mét t¨ng. MÆc ®Ñp, mÆc lÞch sù mÆc sang träng ngµy cµng trë thµnh nhu cÇu bøc thiÕt cña c¸c tÇng líp nh©n d©n kh¸c nhau trong viÖc lu«n h­íng tíi c¸i ®Ñp, c¸i hoµn mü. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn qua mét sè ®Æc tr­ng sau: Mét sè s¶n phÈm dÖt vµ may mÆc n­íc ta ®· c¹nh tranh ®­îc víi hµng n­íc ngoµi, ch¼ng h¹n víi lo¹i v¶i cña xÝ nghiÖp dÖt kim Hµ Néi, dÖt kim §«ng Xu©n, c¸c s¶n phÈm len cña nhµ m¸y len VÜnh ThÞnh cña c«ng ty len Biªn Hoµ… Nh÷ng s¶n phÈm may mÆc ®· m¹nh d¹n mang nh·n hiÖu ViÖt Nam ®· ®Èy lïi hµng ngo¹i nh­ quÇn ¸o trÎ em. ViÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may còng t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Sau khi thÞ tr­ßng §«ng ¢u bÞ ®ãng cöa ngµnh dÖt may chóng ta ®· chuyÓn h­íng sang thÞ tr­ßng EC vµ b­íc ®Çu ®øng v÷ng trªn khu vùc nµy. Ngµy cµng cã nhiÒu mÆt hµng ®Ó cung cÊp cho thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Mét sè nhµ m¸y lín tr­íc kia chØ quan t©m hµng xuÊt khÈu th× tõ n¨m 1993 trë l¹i ®©y ®· b¾t ®Çu chó ý ®Õn thÞ tr­êng trong n­íc ®· s¶n xuÊt vµ b¸n nhiÒu bé quÇn ¸o phôc vô ®«ng ®¶o quÇn chóng vµ ®· cã tÝn nhiÖm, ch¼ng h¹n nh­ c«ng ty may 10, may Th¨ng Long vµ mét sè nhµ may kh¸c. Sè l­îng nhµ m¸y may mäc lªn ngµy mét nhiÒu, tÝnh ®Õn n¨m 1994 cã trªn h¬n 4 v¹n hé gia ®×nh, tæ hîp may mÆc chuyªn s¶n xuÊt phôc vô thÞ tr­êng may s¼n, 136 c¬ së may vµ phôc vô may c«ng nghiÖp, chñ yÕu lµm hµng xuÊt khÈu. Ngoµi ra cßn cã mét sè nhµ may ®o phôc vô theo nhu cÇu, ý muèn cña ®«ng ®¶o c¸c tÇng líp nh©n d©n trong n­íc vµ ng­êi n­íc ngoµi. §Æc biÖt, gÇn ®©y næi lªn mét lo¹i h×nh v¨n ho¸ kh¸c tr­íc, ®¸nh dÊu b­íc tr­ëng thµnh míi trong may mÆc, ®ã lµ lÜnh vùc thêi trang. C¸ch ®©y h¬n 10 n¨m, thêi trang Ýt ®­îc nh¾c tíi vµ cã ch¨ng ®­îc nh¾c tíi còng Ýt ®­îc ®Ò cao, coi thêi trang lµ thø xa xØ cÇn ®­îc lo¹i bá. Ngµy nay, thêi trang ®· trë thµnh nhu cÇu, mét ®ßi hái kh«ng thÓ thiÕu trong ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn cña ng­êi ViÖt Nam, nhÊt lµ ng­êi d©n ®« thÞ. Thêi trang xuÊt hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau: Ca nh¹c thêi trang, tr×nh diÔn thêi trang, hoa hËu thêi trang, xiÕc thêi trang… Trong thêi më cöa, ng­êi ta tiÕp nhËn mét c¸ch tù nhiªn ®«i khi hµo høng ®óng víi tÝnh chÊt vµ quy luËt vèn cã cña nã. Sù tiÕp nhËn lo¹i h×nh v¨n ho¸ míi nµy ®¸nh dÊu mét b­íc quan träng cña sù biÕn ®æi c¸ch nh×n nhËn, thãi quen thÈm mü thÓ hiÖn trong may mÆc, ®ång thêi chøng minh sù mong muèn giao l­u hßa nhËp víi thÕ giíi trong lÜnh vùc nµy. Thêi trang lµ n¬i thÓ hiÖn mét c¸ch tù do vµ d©n chñ ®èi víi sù lùa chän mét lo¹i “mèt” nµo ®ã. §· qua råi c¸i thêi cÊm ®o¸n, h¹n chÕ may mÆc. Tr­íc kia ®Æc biÖt trong thêi phong kiÕn, ph¸p thuéc ®· hiÓu sai vÒ “mèt”, coi “mèt” lµ mét c¸i g× ®ã nhè nh¨ng, kÖch cìm. Ngµy nay, ®a sè nh©n d©n ®· hiÓu mèt lµ mét s¸ng t¹o trong ®ã sù d©n chñ lµ c¬ së x· héi cña mèt, d©n chñ trong “mèt” sÏ kÝch thÝch khuynh h­íng s¸ng t¹o ®ång thêi béc lé ®­îc c¸ tÝnh mçi ng­êi. Víi mét c¸ch s©u xa, sù d©n chñ trong “mèt” dÇn lo¹i bá nh÷ng mèt kÖch cìm, kh«ng phï hîp, khã coi. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn khi thêi trang míi xuÊt hiÖn ®· sím thu hót ®­îc sù chó ý cña ®«ng ®¶o quÇn chóng, ®iÒu nµy chØ cã thÓ lÝ gi¶i tõ nhu cÇu kh¸ch quan, tõ t©m lÝ muèn v­¬n lªn chiÕm lÜnh c¸i ®Ñp vµ v­¬n tíi c¸i hoµn mü cña c¸c tÇng líp nh©n d©n mµ tr­íc hÕt lµ nam n÷ thanh niªn. Thêi trang ngµy nay ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn, nã kh«ng nh÷ng trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän, mµ cßn lµ mét bé phËn cÊu thµnh, t¹o nªn bé mÆt c¸c ®« thÞ trong thêi më cöa. Nã lµ dÊu hiÖu ph¸t triÓn mét x· héi v¨n minh cña thÞ hiÕu thÈm mü, cña thuÇn phong mü tôc cña mçi d©n téc. Nã lµ mét yªu cÇu trong giao tiÕp øng xö vµ nÕp sèng v¨n minh lÞch sù. Thêi trang cßn lµ m¶nh ®Êt mÇu mì, lµ n¬i ®Ó c¸c nhµ doanh nghiÖp kh¸m ph¸ ra nh÷ng bÝ mËt míi vÒ chÊt liÖu v¶i, vÒ mµu s¾c, vÒ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a c¸i ®Ñp vµ c¸c yÕu tè cÊu thµnh. Xu h­íng thêi trang hiÖn nay lµ quay trë vÒ víi céi nguån d©n téc, nh÷ng nÐt ®Ñp truyÒn thèng nh÷ng thuÇn phong mü tôc ®· bÞ l·ng quªn ®ang dÇn dÇn t×m l¹i ®­îc vÞ trÝ vµ b¶n chÊt cña nã ®©y lu«n lµ ®iÓm träng t©m ®­îc c¸c nhµ t¹o mÉu chó ý khai th¸c, bªn c¹nh ®ã thêi trang còng cã sù hoµ nhËp víi thÕ giíi, nh÷ng hiÓu biÕt ®­îc tiÕp thu cã chän läc vµ c¶i tiÕn cho phï hîp víi h×nh d¸ng vµ ®Æc tÝnh ng­êi ViÖt. Tuy nhiªn, ®©u ®ã vÉn cßn hiÖn t­îng lÖch chuÈn trong lÜnh vùc nµy. Ch¼ng h¹n, sù tuú tiÖn trong c¸ch ¨n mÆc khi ra ®­êng, khi ®Õn c«ng së hoÆc n¬i ®«ng ng­êi, hoÆc nhiÒu “trai thanh g¸i lÞch“ v× ch¹y theo mèt mµ trë nªn lè l¨ng, kÖch cìm, ®iÓn h×nh lµ trong lµng ca nh¹c thêi nay, mét sè ca sÜ ®Æc biÖt lµ ca sÜ n÷, c¸ch ¨n mÆc khi biÓu diÔn ®· cã phÇn ®i qu¸ ®µ, kh«ng phï hîp víi phong tôc cña d©n téc ViÖt Nam, v× vËy mét sè quy ®Þnh vµ nhÊt lµ c¸c biÖn ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc thÈm mü cho mäi ng­êi lµ cÇn thiÕt gióp Ých cho viÖc ng¨n chÆn hiÖn t­îng nµy. Sù ®æi míi trong nÕp nghÜ, trong c¸ch nh×n nhËn ®èi víi may mÆc lµ mét tÝn hiÖu ®¸ng mõng. Cã thÓ nãi r»ng trong mÊy n¨m gÇn ®©y ®· b­íc ®Çu t×m thÊy chç ®øng trªn thÞ tr­êng trong n­íc, nhiÒu nhµ m¸y mäc lªn vµ ngµy cµng ®­îc më réng nh­ nhµ m¸y Th¨ng Long ®· cho x©y dùng mét sè c¬ së may míi ë c¸c tØnh lÎ nh­ H¶i Phßng, Hoµ B×nh, Hµ Nam… Doanh thu ­íc tÝnh sÏ ®¹t 3,2 tû USD vµo n¨m 2003 vµ 4,3 tû USD n¨m 2005, xÐt trong ph¹m vi c¶ n­íc ®· cã 30 tØnh cã nhµ m¸y may. Song còng ph¶i nh×n nhËn mét thùc tÕ lµ ®a sè nh©n d©n vÉn sÝnh ®å ngo¹i, nÕu nh­ cho ai ®ã quyÒn tù do lùa chän gi÷a mét bªn lµ hµng néi vµ mét bªn lµ hµng ngo¹i th× ch¾c ch¾n r»ng hä sÏ kh«ng ngÇn ng¹i khi dïng ®å ngo¹i, hµnh vi nµy sÏ m·i tån t¹i nÕu nh­ chóng ta kh«ng n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ cña chóng ta. N¾m b¾t ®­îc t©m lÝ nµy cña kh¸ch hµng nhiÒu chñ hµng ®· kh«ng bá qua thñ ®o¹n lõa kh¸ch hµng bëi s¶n phÈm “rëm” mang m¸c ngo¹i. VÝ dô nh­ t¹i chî lín TPHCM, cã c¶ mét ®éi ngò nh÷ng ng­êi biÕt “ho¸ phÐp” v¶i chÊt l­îng thÊp thµnh v¶i chÊt l­îng cao (v¶i Trung Quèc ®­îc nhËp vµo n­íc ta gåm bèn mµu c¬ b¶n) khi vµo ®Õn chî lín ®· ®­îc nhuén tÈy hÊp in hoa, c¸n máng... thµnh v¶i chÊt l­îng cao nh­ v¶i cña Anh, Ph¸p, Mü... Sè v¶i nµy ®­îc b¸n cho c¸c nhµ may vµ ng­êi tiªu dïng hoÆc cung cÊp cho c¸c c¬ së may xuÊt khÈu nh­ vËy lµ hä ®· lõa ®­îc kh¸ch hµng mét c¸ch kh«n khÐo chøng tá sù am hiÓu kh¸ch hµng cña nh÷ng th­¬ng gia nµy cßn h¬n bÊt kú ai. TÖ h¹i h¬n lµ nã ®· lµm cho s¶n phÈm ®Öt may cña ta ®· trë nªn kÐm chÊt l­îng, lµm gi¶m uy tiÕn trªn thÞ tr­êng. Nh×n chung, n­íc ta tõ khi chuyÓn sang nªn kinh tÕ thÞ tr­êng, may mÆc ®· ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. §êi sèng nh©n d©n ngµy mét t¨ng, nhu cÇu tiªu dïng ngµy nhiÒu ®­îc nhiÒu trong ®ã cã tiªu dïng s¶n phÈm may mÆc. Tuy nhiªn khi xem xÐt mét c¸ch cô thÓ chóng ta sÏ nhËn thÊy sù chªnh lÖch ®¸ng kÓ tiªu dïng s¶n phÈm may mÆc gi÷a c¸c møc sèng, løa tuæi, c¸c vïng kh¸c nhau. 3. Mèi quan hÖ gi÷a hµnh vi tiªu dïng s¶n phÈm may mÆc víi mét sè yÕu tè liªn quan. a. Tiªu dïng may mÆc vµ møc sèng. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn chóng ta cÇn ph¶i ®­îc tho¶ m·n Ýt nhÊt lµ c¸c nhu cÇu tèi thiÓu hµng ngµy. Tuy nhiªn, do x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn ®· kÐo theo sù gia t¨ng cña nhu cÇu. ViÖc tháa m·n c¸c nhu cÇu ®­îc thùc hiÖn th«ng qua chØ tiªu, trong khi ®ã chi tiªu ë dï bÊt kú lÜnh vùc nµo còng ®Òu cã mèi quan hÖ phô thuéc chÆt chÏ vµo møc sèng, may mÆc còng kh«ng t¸ch khái ®iÒu nµy, trong x· héi cã tån t¹i c¸c tÇng líp d©n c­ kh¸c nhau do ®ã còng tån t¹i c¸c møc sèng kh¸c nhau. Cã thÓ chia møc sèng thµnh. (1) Møc sèng giµu cã. (2) Møc sèng kh¸ gi¶. (3) Møc sèng trung b×nh. (4) Møc sèng nghÌo khæ. T­¬ng øng víi mçi møc sèng kh¸c nhau lµ nh÷ng xu h­íng may mÆc kh¸c nhau nh­. (1) Xu h­íng ¨n ch¾c mÆc bÒn. (2) Xu h­íng ®Ñp, lÞch sö, hîp thêi trang. (3) Xu h­íng mÆc ®å ngo¹i, ®å ®¾t tiÒn. Nh÷ng gia ®×nh nghÌo cã thu nhËp thÊp phÇn lín lµ tÇng líp ng­êi lao ®éng, tÇng líp c«ng nh©n nghÌo, tÇng líp n«ng d©n... Thùc hiÖn theo xu h­íng ¨n ch¾c mÆc bÒn nhÊt lµ trong chÕ ®é x· héi cò theo c¬ chÕ bao cÊp. Ngµy nay khi x· héi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng, sù ph©n ho¸ giµu nghÌo cµng trë nªn râ rÖt. Mét bé phËn ®· giµu l¹i cµng giµu h¬n. Mét sè kh¸c tõ chç nghÌo khæ bøt lªn ®øng ë tÇng líp trªn cña x· héi. Mét bé phËn ng­êi nghÌo vÉn sèng trong t×nh tr¹ng nghÌo khæ. §èi víi tÇng líp nµy ®iÒu duy nhÊt hä cÇn lµ ®¶m b¶o nhu cÇu ¨n. C¸c nhu cÇu kh¸c nh­ h­ëng thô v¨n ho¸, vui ch¬i gi¶i trÝ, thêi trang may mÆc... hÇu nh­ Ýt ®­îc chó ý. MÆc ®Ñp, mÆc lÞch sö, hîp thêi trang th­êng thÊy ë nh÷ng ng­êi cã møc sèng trung b×nh hoÆc møc sèng kh¸, lo¹i nµy chiÕm kho¶ng 65 ® 70% d©n sè ch¼ng h¹n nh­ c«ng nh©n viªn chøc, tÇng líp trÝ thøc. Hä kh«ng ch¹y theo mèt, kh«ng cÇn lo¹i v¶i ®¾t tiÒn mµ cÇn kiÓu d¸ng ®Ñp, lÞch sù, ®ång thêi hîp tói tiÒn cña hä. MÆc ®å ngo¹i, ®å ®¾t tiÒn th­êng giµnh cho ng­êi giµu cã nh÷ng th­¬ng gia, nh÷ng ng«i sao ®iÖn ¶nh. Hä th­êng cã thu nhËp cao l¹i cÇn ph¶i thÓ hiÖn m×nh nh»m chøng tá sù thµnh c«ng. HiÖn nay, ë c¸c thµnh phè lín mäc lªn nhiÒu c¸c nhµ may, c¸c cöa hµng v¶i vãc quÇn ¸o, c¸c cöa hiÖu thêi trang phôc vô ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n. Thèng kª cho thÊy ë TPHCM hiÖn nay cã kho¶ng 80 cöa hµng ph©n chia thµnh c¸c khu vùc kh¸c nhau. Trªn ®­êng Hai Bµ Tr­ng dµnh cho giíi l¾m tiÒn, ë NguyÔn §×nh ChiÓu giµnh cho giíi trung l­u cßn ë c¸c chî nhá giµnh cho ng­êi nghÌo Ýt tiÒn. ë Hµ Néi còng cã t×nh h×nh t­¬ng tù. Sù ®a d¹ng vÒ mÉu m· vµ kiÓu d¸ng lµ kh«ng thÓ phñ nhËn nã còng hîp víi xu h­íng ph¸t triÓn tù nhiªn bëi khi ®êi sèng ®· ®­îc n©ng cao th× ng­êi ta còng cã nhiÒu h¬n nhu cÇu vµ c¸c nhu cÇu nµy lµ kh¸c nhau. Tuy nhiªn, nÕu ®i s©u t×m hiÓu ta sÏ thÊy næi lªn mét vµi nghÞch lý. Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, ngµnh may mÆc ViÖt Nam míi thùc sù khëi s¾c. Nã thu hót ®Çu t­ cña nhiÒu nhµ doanh nghiÖp kÓ c¶ trong n­íc vµ n­íc ngoµi. Trªn thùc tÕ, nh÷ng doanh nghiÖp lín víi sè vèn ®Çu t­ nhiÒu chØ ®æ x« vµo kinh doanh hµng cao cÊp ®¾t tiÒn, nh÷ng nhµ may næi tiÕng chØ phôc vô ng­êi giµu cã. V« h×nh chung ®· xuÊt hiÖn nh÷ng cöa hµng may mÆc cho nh÷ng ng­êi giµu. §Õn ®©y sù ph©n ho¸ giµu nghÌo cµng ®­îc thÓ hiÖn râ rµng h¬n. Theo ®iÒu tra nhiÒu c¬ quan kh¸c nhau cho thÊy, sè hé giµu chiÕm h¬n 14% trong ®ã sè hé trung b×nh vµ kh¸ gi¶ kho¶ng 70% vµ hé nghÌo gÇn 10%. Nh­ vËy, kho¶ng 80% d©n sè vÉn lµ mét dÊu hái cho ngµnh may mÆc n­íc ta. ThiÕt nghÜ ®©y lµ mét thÞ tr­êng réng lín cßn bá ngá, miÕng ®Êt mÇu mì nµy cÇn ph¶i ®­îc nhiÒu nhµ doanh nghiÖp quan t©m h¬n n÷a. b. Tiªu dïng, may mÆc vµ c¸c løa tuæi. ë c¸c løa tuæi kh¸c nhau, nhu cÇu vÒ s¶n phÈm may mÆc còng kh¸c nhau vµ cã sù chªnh lÖch ®¸ng kÓ. Thanh niªn chi dïng cho may mÆc nhiÒu h¬n c¶. Yªu thÝch c¸i ®Ñp, ­a m¹o hiÓm, muèn v­¬n lªn tù kh¼ng ®Þnh m×nh, muèn ®­îc lµm nh÷ng viÖc nh­ cña ng­êi lín nh­ng kh«ng muèn g¸nh v¸c tr¸ch nhiÖm, kh¶ n¨ng chèng ®ì rñi ro kÐm do kh¶ n¨ng tµi chÝnh thÊp... Lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm vèn cã cña thanh niªn. Kinh tÕ thÞ tr­êng lµ c¬ héi thuËn lîi ®Ó líp thanh niªn béc lé hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. Hä kh«ng nh÷ng lµ ®éi qu©n ®i ®Çu trong lÜnh vùc kinh tÕ, lao ®éng s¶n xuÊt mµ hä cßn tiªn phong trong ho¹t ®éng v¨n ho¸ tinh thÇn. Sù khëi s¾c trong ngµnh may mÆc hiÖn nay ®­îc thÓ hiÖn râ th«ng qua líp trÎ. Cã thÓ nãi r»ng thêi trang hiÖn nay chñ yÕu ®Ó phôc vô lµm ®Ñp líp thanh niªn trÎ. Víi sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o, víi søc sèng m·nh liÖt, thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam h«m nay ®ang lµm ®Ñp cho x· héi b»ng tµi n¨ng søc lùc vµ sù ®a d¹ng trang phôc. MÆc theo mèt lµ xu h­íng hiÖn cã cña thanh niªn. Hä tiÕp nhËn nh÷ng mèt tiªn tiÕn hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi nh­ tiÕp nhËn nh÷ng mãn quµ quý gi¸. Nh÷ng buæi biÓu diÔn thêi trang ®­îc hä ®ãn nhËn vµ tham gia cæ vò mét c¸ch nhiÖt t×nh. N¾m b¾t ®­îc së thÝch nµy, t¹p chÝ thêi trang trÎ ®· ra ®êi ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ®«ng ®¶o b¹n trÎ. Nã cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vµ n©ng cao sù hiÓu biÕt vÒ “mèt”, t¹o cho líp trÎ mét hµnh trang theo nh÷ng quy chuÈn vÒ nÐt ®Ñp thÈm mü truyÒn thèng phï hîp ®Ó hä tù lµm ®Ñp cho m×nh. Bªn c¹nh nh÷ng c¸i ®¸ng mõng ®¸ng khÝch lÖ ë trªn, chóng ta còng kh«ng khái cã nh÷ng b¨n kho¨n lo l¾ng vÒ viÖc mét sè Ýt thanh niªn v× qu¸ ¨n ch¬i ®ua ®ßi ®· chi dïng cho kh«ng chØ may mÆc vµ rÊt môc ®Ých kh¸c nhau kh«ng chÝnh ®¸ng, kh«ng v× môc tiªu ph¸t triÓn m×nh, khi nhu cÇu vÒ mÆc v­ît qu¸ thu nhËp cña mçi ng­êi sÏ dÉn ®Õn nh÷ng ho¹t ®éng lÖch chuÈn nh­ ¨n c¾p, cê b¹c, m¹i d©m... §©y còng lµ mét vÊn ®Ò ®­îc ®Æt ra cho c¸c bËc phô huynh, cho nhµ tr­êng vµ toµn x· héi. TrÎ em ngµy nay, ®­îc chó träng nhiÒu h¬n trong ¨n mÆc, nÕu nh­ tr­íc kia c¸c «ng bè bµ mÑ ®Òu nghÜ r»ng viÖc mua s¾m cho trÎ lµ kh«ng cÇn thiÕt, chóng cã thÓ mÆc ®å thõa cña anh cña chÞ hoÆc dïng quÇn ¸o cò c¾t ®i may l¹i. Cã ch¨ng chØ ®­îc mua mét bé quÇn ¸o míi vµo ngµy tÕt. Ngµy nay, cïng víi sù ph¸t triÓn x· héi, sù gia t¨ng thu nhËp thãi quen Êy, nÕp nghÜ Êy hoµn toµn thay ®æi. §i däc qua phè Hµng Trèng ë Hµ Néi nÕu ghÐ th¨m mét cöa hµng quÇn ¸o trÎ em chóng ta nhËn thÊy cã rÊt nhiÒu vÞ kh¸ch tÝ hon ®­îc ®­a ®i mua s¾m, ®Æc biÖt vµo nh÷ng ngµy nh­ r»m Trung Thu, quèc tÕ thiÕu nhi 1- 6, ngµy tÕt, ngµy khai tr­êng... Sè l­îng cßn ®«ng h¬n gÊp béi. QuÇn ¸o ngµy cµng ®a d¹ng phong phó vµ th­êng theo mïa, mçi mïa lµ mét vµi kiÓu ®Ó cã thÓ thay ®æi, mÆc lu©n phiªn .T¹i TPHCM cã nh÷ng cöa hµng quÇn ¸o mµ nh÷ng ng­êi phôc vô l¹i lµ nh÷ng c« cËu chñ nhá rÊt ®¸ng yªu. Ngµy nay, trªn thÕ giíi nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng ng­êi ta ®· quan t©m nhiÒu ®Õn nh÷ng chñ nh©n t­¬ng lai cña ®Êt n­íc. §©y còng lµ mét thÞ tr­êng lín thu lîi nhuËn cao cho nh÷ng ng­êi ®Çu t­. Mét sè ng­êi ®· giµu lªn nhanh chãng v× nhiÒu vÞ kh¸ch tÝ hon nµy. Bªn c¹nh ®å ch¬i trÎ em, quÇn ¸o trÎ em còng lµ mét mÆt hµng thùc sù ®¸ng ®­îc l­u t©m ë n­íc ta nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c nhµ may còng ®· quan t©m nhiÒu ®Õn trang phôc trÎ em, ®· cã nhiÒu cuéc häp bµn vÒ ®ång phôc cña häc sinh phæ th«ng víi sù tham gia cña c¸c thÇy c« gi¸o c¸c nhµ thiÕt kÕ vµ c¸c bËc phô huynh. §Æc biÖt 1 ® 2 /6/1997 viÖn mÉu thêi trang ®· giµnh trän vÑn mét ch­¬ng tr×nh cho mÉu mèt trang phôc trÎ em vµ chÝnh do c¸c em biÓu diÔn. Víi h¬n 200 mÉu quÇn ¸o ®i häc, ®i ch¬i, ®i tËp thÓ thao, tõ mÉu gi¸o ®Õn häc sinh phæ th«ng vµ ®éc ®¸o h¬n n÷a lµ cã mét sè mÉu dµnh cho häc sinh d©n téc thiÓu sè ®· lµm cho c¸c bËc phô huynh hÕt søc hµi lßng. Ng­êi giµ th­êng cã xu h­íng tiªu dïng c¸c hµng ho¸ ®¾t tiÒn l©u bÒn nh­ bÊt ®éng s¶n... nªn chi tiªu cho ¨n mÆc Ýt h¬n c¶. Thó vui lín nhÊt lµ tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng gi¶i trÝ t¹i c¸c c©u l¹c bé ngoµi trêi, thÝch ®­îc vui vÎ bªn con ch¸u, may mÆc chØ lµ c¸c thø yÕu ®èi víi hä do thãi quen vµ nh÷ng quy ®Þnh cò cßn cã ¶nh h­ëng m¹nh. Hä thiªn vÒ xu h­íng “¨n ch¾c mÆc bÒn”. c. Tiªu dïng may mÆc víi thµnh thÞ vµ n«ng th«n: Tr­íc ®©y, khi nÒn kinh tÕ ch­a cã sù chuyÓn ®æi, sù chªnh lÖch gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ trong ®êi sèng x· héi ng­êi Kinh lµ kh«ng ®¸ng kÓ. Ngµy nay, kho¶ng c¸ch nµy lµ rÊt lín vµ râ rµng. §« thÞ lµ bé mÆt cña mét ®Êt n­íc nªn còng lµ n¬i tËp trung nhiÒu sù ®æi míi. Khi møc sèng ®· æn ®Þnh, c¸c lo toan cho c¸c cuéc sèng hµng ngµy gi¶m ®i th× ®êi sèng tinh thÇn l¹i cµng trë nªn phong phó. Con ng­êi sÏ quan t©m nhiÒu ®Õn mÆc ®Ñp, mÆc lÞch sù, hîp thêi trang. Sù tiÕp nhËn c¸i míi, c¸i ®Ñp ®èi víi ng­êi d©n ®« thÞ lµ nhanh chãng h¬n. Hä chÊp nhËn vµ ph¸t triÓn nã nh­ lµ mét quy luËt tÊt yÕu cña cuéc sèng. V× vËy, bé mÆt ®« thÞ ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó. ë n«ng th«n th× ng­îc l¹i. Víi kho¶ng 80% d©n sè vµ 75% tæng sè lao ®éng lµ n«ng d©n, tõ x­a ®Õn nay quan niÖm vÒ ¨n mÆc cña hä vÉn lµ “¨n ch¾c, mÆc bÒn” tuy nhiªn, do ®êi sèng ®· phÇn nµo ®­îc c¶i thiÖn nªn quan niÖm nµy còng ®· cã sù thay ®æi chót Ýt. Quan niÖm nµy bÞ chi phèi chñ yÕu bëi nÕp sèng cè h÷u l©u ®êi víi lèi sèng tiÓu n«ng, kiÓu s¶n xuÊt nhá manh món nªn hä rÊt tiÕt kiÖm. Kh«ng thÓ dÔ dµng ph¸ bá ®­îc quan niÖm ®ã. Theo sè liÖu ®iÒu tra cña bé n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp t¹i 9 tØnh träng ®iÓm trong c¶ n­íc 1992 th× viÖc chi tiªu cho may mÆc cña hé giµu ë n«ng th«n chiÕm 5,1% so víi tæng chi tiªu c¸c hé. 4. NhËn xÐt. Nh×n mét c¸ch toµn bé ngµnh dÖt may ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cho thÊy mét t×nh h×nh rÊt kh¶ quan, nã ®· trë thµnh mét ngµnh mòi nhän trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. Theo thèng kª, cho thÊy n¨m 2002 kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 2,7 tû USD, t¨ng 7,2% so víi n¨m 2001 vµ gÊp 2 lÇn so víi n¨m 1998. Lîi thÕ: An ninh chÝnh trÞ æn ®Þnh, cã uy tÝn trªn thÕ giíi vµ xÕp lo¹i nhÊt ë Ch©u ¸. Qua 10 xuÊt khÈu sang NhËt, EU ®· chøng tá ®­îc tªn tuæi, uy tÝn trªn thÕ giíi vÒ c¶ chÊt l­îng s¶n phÈm vµ thêi h¹n giao hµng. Chóng ta ®ang chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ nªn sè lao ®éng d«i d­ sÏ lµ nguån bæ xung cho ngµnh dÖt may - mét ngµnh thu hót nhiÒu lao ®éng x· héi nhÊt hiÖn nay. ViÖc gi¸o dôc v¨n ho¸ ®· t¹o ra mét ®éi ngò lao ®éng dù bÞ cã v¨n ho¸, cã søc kháe tèt ®ñ søc tiÕp thu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã ®¼ng cÊp quèc tÕ ®¸p øng mäi nhu cÇu cña thÞ tr­êng thêi trang thÕ giíi víi gi¸ c¹nh tranh. Khã kh¨n: 1/1/2003 trong tiÕn tr×nh tham gia AFTA chóng ta tõng b­íc gi¶m thuÕ nhËp khÈu mét sè lo¹i mÆt hµng. Dï r»ng c¸c mÆt hµng dÖt may ch­a ®­a vµo danh s¸ch c¸c mÆt hµng gi¶m thuÕ tr­íc nh­ng vµi ba n¨m n÷a nÕu chóng ta kh«ng tranh thñ n©ng cao søc c¹nh tranh th× e r»ng lîi thÕ cã ®­îc khi 6 n­íc ASEAN thùc hiÖn gi¶m thuÕ tr­íc sÏ bÞ triÖt tiªu. Tr­íc m¾t chóng ta cã 3 n¨m ®Ó tr«ng l¹i m×nh, ®Ó t¨ng tèc, ®Ó v­ît lªn nÕu kh«ng muèn tôt hËu khi n­íc ta ®Õn l­ît ph¶i gi¶m thuÕ nhËp khÈu hµng dÖt may cho hµng c¸c n­íc ASEAN kh¸c trµn vµo. §Õn ®Çu n¨m 2000 c¸c n­íc thµnh viªn tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) thùc hiÖn b·i bá h¹n ng¹ch hµng dÖt may cho c¸c thµnh viªn. N­íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp WTO vµ míi b­íc ch©n vµo lµng dÖt may ch­a l©u. Râ rµng viÖc b·i bá h¹n ng¹ch cña WTO sau 2 n¨m n÷a thËt lµ nghiÖt ng· víi n­íc ta. Khi cßn chÕ ®é h¹n ng¹ch th× c¸c thÞ tr­êng nhËp khÈu dÖt may lín ¸p ®Æt h¹n ng¹ch nhá bÐ víi ViÖt Nam. §Çu 2005 b·i bá h¹n ng¹ch cho c¸c n­íc thµnh viªn WTO, ®ång nghÜa víi viÖc ®Èy mét con thuyÒn nhá ra biÓn kh¬i sãng c¶- chóng ta ph¶i tranh thñ tËn dông thêi c¬ ng¾n ngñi cßn l¹i ®Ó ph¸t triÓn xuÊt khÈu hµng dÖt may ®Ó giµnh thÞ phÇn tèi ®a cã thÓ tr­íc khi h¹n ng¹ch b·i bá hoµn toµn trong khi ViÖt Nam ch­a ph¶i lµ thµnh viªn WTO. MÆt kh¸c thÞ tr­êng Hoa Kú tuy tiÒm n¨ng v« cïng to lín nh­ng ViÖt Nam võa míi tiÕp cËn vµ míi ®­îc h­ëng ­u ®·i mét n¨m th× Hoa Kú ®· yªu cÇu ®µm ph¸n ®Ó ¸p ®Æt h¹n ng¹ch trong khi chØ 2 n¨m n÷a lµ b·i bá h¹n ng¹ch hoµn toµn. §Ó hoµn thµnh qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp chóng ta ph¶i tho¶ m·n hµng lo¹t yªu cÇu c¸c n­íc thµnh viªn WTO, ®iÒu ®ã ®ång xøng víi viÖc më cöa thÞ tr­êng trong n­íc cho c¸c thµnh viªn x©m nhËp vµ cïng ®¹t c¸c nhµ s¶n xuÊt hµng ho¸ ViÖt Nam tr­íc nh÷ng th¸ch thøc hÕt søc to lín. Râ rµng m©u thuÉn tÊt yÕu gi÷a lîi nhuËn víi th¸ch thøc c¹nh tranh b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt d©n téc lµ m©u thuÉn kh«ng thÓ lÝ gi¶i. Chóng ta héi nhËp muén mµng, thÞ tr­êng kinh tÕ thÕ giíi tiÕn ®Õn toµn cÇu hoµn kh«ng cßn bao l©u n÷a, nÕu chóng ta do dù th× mÆt tr¸i cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ sÏ t¸c ®éng vµo nÒn kinh tÕ chóng ta cµng m¹nh h¬n, tÝch cùc h¬n. ThÞ tr­êng Eu víi nh÷ng biÕn ®éng n¨m qua ®ang ®Æt tr­íc c¸c nhµ dÖt may xuÊt khÈu mét nhiÖm vô hÕt søc nÆng nÒ. T×m kiÕm thÞ tr­êng míi. N¨m 2002 chóng ta ®· tÝch cùc ®µm ph¸n më cöa thÞ tr­êng cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam nh­ng ch­a ®i ®Õn kÕt qu¶, tÊt c¶ ®ang ®Æt ra cho nÒn kinh tÕ n­íc ta n¨m 2003 tr­íc nhiÒu th¸ch thøc tõ mäi gãc ®é c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, cña qu¸ tr×nh héi nhËp. Tr­íc nh÷ng th¸ch thøc mang tÝnh sèng cßn cho nÒn kinh tÕ n­íc ta nh­ møc ®Çu t­ gi¶m sót cña n¨m 2002 hµng dÖt may xuÊt khÈu vµo Hoa K× cã nguy c¬ bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch, c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn ®ang dùng lªn nh÷ng hµng rµo kü thuËt tr¸ h×nh ®Ó c¶n trë hµng xuÊt khÈu n­íc ta, ®µm ph¸n më réng thÞ tr­êng EU ®ang bÕ t¾c th× ®Èy m¹nh hµng xuÊt khÈu nãi chung hµng dÖt may nãi riªng ®ang ®Æt lªn vai bé th­¬ng m¹i tr¸ch nhiÖm lín lao lµ nhanh chãng më réng thÞ tr­êng n­íc ngoµi cho c¸c doanh nghiÖp ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. VÊn ®Ò thÞ tr­êng thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ang næi lªn lµ vÊn ®Ò cã tÝnh sèng cßn ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu trong n¨m 2003 trong ®ã ®µm ph¸n víi Mü, EU ®Ó giµnh møc h¹n ng¹ch cao nhÊt cho hµng dÖt may xuÊt khÈu ViÖt Nam ®ang trë thµnh vÊn ®Ò bøc sóc tr­íc m¾t. Bªn c¹nh gi¶i ph¸p thÞ tr­êng t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ th«ng tho¸ng hÊp dÉn th× c¸c biÖn ph¸p nh­ ®µo t¹o c«ng nh©n kÜ thuËt, xóc tiÕn th­¬ng m¹i cñng cè hoÆc tu©n thñ tiªu chuÈn chÊt l­îng quy tr×nh c«ng nghÖ…TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy lµ nh÷ng khã kh¨n ®ang ®Æt ra cho kh«ng chØ ngµnh dÖt mµ lµ tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp n­íc ta, ®ßi hái chóng ta ph¶i cè g¾ng gi¶i quyÕt triÖt ®Ó vµ ngay lËp tøc cã nh­ vËy chóng ta míi theo kÞp kinh tÕ thÕ giíi, míi ®­a ngµnh dÖt ph¸t triÓn ®óng víi tiÒm n¨ng s¼n cã. CH¦¥NG III MéT Sè VÊN §Ò PH¸T TRIÓN NGµNH DÖT MAY NH»M THO¶ M·N TèT H¥N NHU CÇU NG¦êi tiªu dïng ë nh¸nh v¨n ho¸ ng­êi kinh . 1. c¸c quan ®iÓm chung vÒ gi¶I quyÕt vÊn ®Ò. nh­ ®· ®Ò cËp ë phÇn trªn, nhu cÇu vÒ quÇn ¸o lµ rÊt cÇn thiÕt vµ nhu cÇu nµy ®· xuÊt hiÖn tõ rÊt sím ngay tõ khi loµi ng­êi cã nhËn thøc. Ngµy nay còng vËy, nhu cÇu nµy ®· cã sù ra t¨ng mét c¸ch ®¸ng kÓ, tuy nhiªn víi ý nghÜa cña nã th× quÇn ¸o ®· kh«ng dõng l¹i ë vai trß nguyªn thñy lµ che th©n chèng l¹i sù kh¾c nghiÖt cña thiªn nhiªn nh­ gi¸ rÐt… mµ cßn thÓ hiÖn mét ý nghÜa tinh thÇn – tÝnh thÈm mü rÊt s©u s¾c, giê ®©y trang phôc quÇn ¸o lµ c¶ mét vÊn ®Ò thêi trang nã cã mét vai trß rÊt quan träng trong viÖc gióp ng­êi së h÷u chóng thÓ hiÖn m×nh vµ trë nªn tù tin h¬n. Mét bé trang phôc ®Ñp hµi hoµ víi chñ thÓ giao tiÕp ch¼ng nh÷ng chiÕm ®­îc c¶m t×nh cña ®èi t­îng giao tiÕp mµ cßn nãi lªn kh¶ n¨ng thÈm mü cña ng­êi mÆc nã – mét kh¶ n¨ng rÊt ®­îc coi träng trong x· héi hiÖn ®¹i. Kh«ng chØ vËy, trang phôc cßn ¶nh h­ëng tíi t©m lý ngay c¶ víi ng­êi mÆc nã. Cã thÓ nãi, khi chóng ta t¹o cho m×nh mét vÎ ng­êi nh­ thÕ nµo chóng ta sÏ t¹o ra mét t©m lý nh­ thÕ Êy vµ thÓ hiÖn ng«n ng÷ cö chØ t­¬ng øng víi nã. Do vËy, ®Ó n©ng cao møc h­ëng thô v¨n ho¸ trong viÖc sö dông s¶n phÈm may mÆc ®Æc biÖt lµ ë c¸c vïng n«ng th«n vµ miÒn nói, thiÕt nghÜ nhµ n­íc nªn cã sù quan t©m tháa ®¸ng. C¸c chÝnh s¸ch xãa ®ãi gi¶m nghÌo ®· phÇn nµo gióp n«ng ®©n nghÌo ®ì nghÌo khæ h¬n. Nh­ng kh¶ n¨ng ®Ó cã thÓ tiÕp cËn ®­îc víi ng­êi n«ng d©n vµ ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ c¸c chÝnh s¸ch nµy lµ h¹n chÕ sè n«ng d©n ®ì nghÌo ®ì khæ h¬n nhê chÝnh s¸ch lµ rÊt Ýt. So víi c¸c tÇng líp kh¸c trong x· héi th× ng­êi n«ng d©n lµ tÇng nghÌo khæ vµ khã kh¨n nhÊt ë n­íc ta ®Æc biÖt lµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­ hiÖn nay. Víi må h«i, c«ng søc, n­íc m¾t hä bá ra lµ rÊt nhiÒu nh­ng kÕt qu¶ thu ®­îc l¹i tr¶ ®¸ng lµ bao, ®iÒu nµy thÓ hiÖn râ trong s¶n phÈm n«ng nghiÖp. Ng­êi n«ng d©n quanh n¨m ph¶i “b¸n mÆt cho ®Êt b¸n l­ng cho trêi”, ®· thÕ thiªn nhiªn kh¾c nghiÖt quanh n¨m ®e do¹, s¶n phÈm ®· Ýt gi¸ b¸n l¹i thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi s¶n phÈm c«ng nghiÖp. Nã lµm cho ng­êi n«ng d©n ®· khæ l¹i cµng khæ h¬n, kho¶ng c¸ch giµu nghÌo l¹i cµng lín.Thö hái nh­ vËy th× lµm sao ng­êi n«ng d©n cã c¬ héi quan t©m nhiÒu ®Õn s¶n phÈm may mÆc, dï nhu cÇu ®èi víi hä lµ cao.Víi doanh nghiÖp th× ®©y lµ mét thÞ tr­êng rÊt khæng lå song thÞ tr­êng chØ gåm nh÷ng ng­êi cã quan t©m nh­ng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ®Ó biÕn hä thµnh kh¸ch hµng thùc sù nhµ n­íc nªn cã chÝnh s¸ch trî gi¸ ®i cïng víi c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kh¸c cho ng­êi n«ng d©n. §èi víi c­ d©n niÒm nói th× ph¶i nhanh chãng ph¸t triÓn gi¸o dôc, ®Çu t­ c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt, ph¸ vì lèi sèng du canh du c­ tù cÊp tù tóc, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, giao th«ng, ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng gióp hä dÇn tiÕp cËn víi cuéc sèng v¨n minh cã nh­ thÕ míi më mang kiÕn thøc ng­êi d©n kÝch thÝch hä tiªu dïng s¶n phÈm mµ ë ®©y lµ s¶n phÈm may mÆc. 2. Xu h­íng ph¸t triÓn vÒ tiªu dïng s¶n phÈm may mÆc ë n­íc ta trong thêi gian tíi . Tõ nh÷ng ph©n tÝch ®¸nh gi¸ trªn vÒ vÊn ®Ò tiªu dïng s¶n phÈm may mÆc chóng ta cã thÓ ®­a ra mét sè xu h­íng phÊt triÓn cña thêi trang n­íc ta trong thêi gian tíi: - Xu h­íng quay trë l¹i víi nÐt ®Ñp truyÒn thèng vµ nh÷ng thuÇn phong mü tôc ®· bÞ l·ng quªn ®ang ngµy cµng trë thµnh nhu cÇu réng kh¾p ë c¸c vïng trong c¶ n­íc, ®Æc biÖt lµ ë c¸c ®« thÞ. Ng­êi ë ®« thÞ hiÖn nay nhÊt lµ ë c¸c thµnh phè lín, tuy ch­a thÓ nãi lµ ph¸t triÓn nh­ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn kh¸c trªn thÕ giíi nh­ NewYork, Pari… Song so víi n«ng th«n ViÖt Nam th× nã ®· ph¸t triÓn h¬n rÊt rÊt nhiÒu lÇn, ®êi sèng cña ng­êi d©n ®« thÞ ®­îc c¶i thiÖn nhiÒu vµ hä ®· cã ®iÒu kiÖn quan t©m ®Õn c¸ch ¨n mÆc trang phôc. Sau mét thêi gian theo ®uæi nh÷ng kiÓu c¸ch ¨n mÆc cña ng­êi ph­¬ng t©y, giê ®©y khi nh×n l¹i c¸c nÐt ®Ñp truyÒn thèng trong trang phôc cña d©n téc hä míi thùc sù t×m thÊy vµ c¶m nhËn ®­îc c¸i tinh tuý cña vÎ ®Ñp nµy, ®iÒu nµy kh«ng chØ x¶y ra víi ng­êi tiªu dïng mµ ngay c¶ víi ng­êi thiÕt kÕ, ng­êi s¶n xuÊt, ë ®©y cÇn nhÊn m¹nh ®Õn chiÕc ¸o dµi ViÖt Nam mµ tr­íc kia ®· mét thêi bÞ l·ng quªn. Cïng víi sù mÒm m¹i, th­ít tha, uyÓn chuyÓn song rÊt nhÑ nhµnh, kÝn ®¸o, ®· ph¸t triÓn thªm vÎ thanh lÞch cho c¸c c« g¸i ViÖt Nam. HiÖn nay, tµ ¸o dµi ®· t×m ®­îc chç ®øng trong thêi trang n­íc ta. H¬n thÕ n÷a, nã cßn ë vÞ trÝ hµng ®Çu, nã trë thµnh trang phôc cÇn thiÕt ph¶i cã ë c¸c n¬i giao dÞch, trong c¸c ngµy lÔ träng ®¹i vµ nhÊt lµ khi tiÕp kh¸ch n­íc ngoµi. §Æc biÖt trong c¸c k× thi hoa hËu, thi häc sinh thanh lÞch chiÕc ¸o dµi ®· trë thµnh mét trong c¸c tiªu chÝ quyÕt ®Þnh ng­êi nµo sÏ ®¹t v­¬ng miÖn. Cïng víi c¸c trµo l­u chung cña nÒn v¨n ho¸ d©n téc, sù quay trë l¹i víi nÐt ®Ñp truyÒn thèng lµ xu h­íng sè mét trong lÜnh vùc thêi trang n­íc ta. - Chóng ta tiÕp nhËn thêi trang thÕ giíi víi sù chän läc vµ c¶i tiÕn sao cho phï hîp víi ng­êi ViÖt Nam. Xu h­íng nµy ®­îc xuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt s«i ®éng cña thêi më cöa. Cïng víi môc ®Ých ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc v¨n ho¸ tõ ®©y còng cã sù giao l­u gi÷a c¸c d©n téc trªn thÕ giíi b»ng nhiÒu con ®­êng kh¸c nhau nh­ ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, s¸ch b¸o, phim ¶nh, c¸c cuéc giao l­u v¨n ho¸, th¨m viÕng lÉn nhau… TÊt c¶ ®Òu víi mét mong muèn lµ hoµn thiÖn vµ v­¬n tíi c¸i ®Ñp, c¸i tinh tÕ, ®©y lµ nhu cÇu vèn cã cña con ng­êi. ChÝnh v× vËy mµ ngµy cµng cã nhiÒu trang phôc víi c¸c mÉu m· kiÓu d¸ng ®a d¹ng vµ phong phó giµnh cho c¶ n÷ giíi, nam giíi. C¸c kiÓu ¸o v¸y hiÖn ®¹i ®· nhanh chãng ®­îc líp trÎ chÊp nhËn vµ thÓ hiÖn nã mét c¸ch sinh ®éng t¹o nªn bé mÆt x· héi v¨n minh. Xu h­íng muèn hoµ nhËp víi thÕ giíi ngµy cµng ®­îc më réng phï hîp víi ph­¬ng l·nh ®¹o cña ®¶ng lµ “Thªm b¹n bít thï, muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi”. §iÒu ®ã cµng ®­îc chøng minh khi nhµ t¹o mèt n­íc ph¸p Pierre Cac§in ®· chän thÞ tr­êng n­íc ta. Vµ më ®Çu lµ cuéc tr×nh diÔn h¬n 100 mÉu quÇn ¸o hiÖn ®¹i t¹i nhµ h¸t hoµ b×nh – TPHCM vµo n¨m 1993. - Hoµ m×nh víi thiªn nhiªn, phï hîp víi m«i tr­êng sÏ trë thµnh xu h­íng thÞnh hµnh trong may mÆc hiÖn nay. Xu h­íng nµy còng lµ tÊt yÕu bëi hiÖn nay c¸c vÊn ®Ò m«i tr­êng lµ mang tÝnh chÊt toµn cÇu chø kh«ng chØ riªng g× cña mét quèc gia nµo v× vËy b¶o vÖ m«i tr­êng ngµy cµng trë thµnh vÊn ®Ò bøc b¸ch cña mäi ngµnh, mäi cÊp, mäi lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t. V× vËy viÖc ®­a yÕu tè tù nhiªn vµo trong ý t­ëng “Phï hîp víi m«i tr­êng, hoµ m×nh víi thiªn nhiªn“, còng lµ mét h×nh thøc b¶o vÖ m«i tr­êng, ®©y ®ang lµ mét môc tiªu hÊp dÉn ®èi víi nhiÒu doanh nghiÖp ®Ó ®­a s¶n phÈm tiÕp cËn víi thÞ tr­êng. Ngµy nay, c¸c lo¹i v¶i sinh häc xuÊt hiÖn ngµy cµng mét nhiÒu thay thÕ dÇn v¶i nh©n t¹o trong may mÆc. C¸c nhµ thiÕt kÕ thêi trang ®­a ra nhiÒu mÉu mang mµu s¾c tù nhiªn. Ch¼ng h¹n nhµ t¹o mÉu Replay(Anh) ®· ®­a ra chiÕc v¸y dÖt b»ng sîi b«ng in hoa cóc rùc rë t¹o nªn c¶m gi¸c khoan kho¸i dÔ chÞu ®· thu hót sù chó ý cña nhiÒu ng­êi ë ViÖt Nam lôa t¬ t»m lµ nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng cña ng­êi n«ng d©n, nay còng ®ang lµ mÆt hµng thÞnh hµnh ®­îc mäi ng­êi ­a thÝch. C¸c s¶n phÈm ®­îc lµm tõ nh÷ng chÊt liÖu t¬ t»m kh«ng chØ chiÕm ®­îc c¶m t×nh cña kh¸ch trong n­íc mµ ngay c¶ ë n­íc ngoµi bëi c¸i c¶m gi¸c mµ bÊt k× ng­êi nµo còng cã thÓ c¶m nhËn thÊy ®ã lµ mét vÎ ®Ñp léng lÉy, c¶m gi¸c dÔ chÞu, tho¶i m¸i sau nh÷ng gi©y phót lµm viÖc c¨ng th¼ng lu«n ®­îc t¹o ra khi chóng ta kho¸c trªn m×nh mét trang phôc ngù trÞ yÕu tè thiªn nhiªn. - C¸ thÓ ho¸ may mÆc sÏ trë thµnh phæ biÕn trong c¸c trang phôc cña mäi ng­êi. C¸i t©m lý “¡n ch¾c mÆc bÒn” ®· ngù trÞ trong t©m trÝ hÇu hÕt ng­êi d©n ViÖt Nam trong x· héi x­a kia, nh­ng ngµy nay khi mµ ®Êt n­íc ®ang chuyÓn sang giai ®o¹n míi - më cöa kinh tÕ thÞ tr­êng t©m lÝ Êy ®· bÞ giíi h¹n vµ chØ cßn phæ biÕn ë c¸c bé phËn n«ng d©n nghÌo ë n«ng th«n vµ miÒn nói. Hµng ho¸ may s½n ®­îc s¶n xuÊt hµng lo¹t ®Ó b¸n trªn thÞ tr­êng ®· kh«ng cßn ®­îc ­a thÝch vµ tiÕp nhËn nh­ tr­íc kia. Ngµy nay, ng­êi ta ®· rÊt chó ý ®Õn yÕu tè c¸ nh©n. NÕu nh­ n¨m 1992 hµng ho¸ may s½n ®· trë thµnh phæ biÕn ë thÞ tr­êng trong n­íc th× b©y giê ng­êi ta ®· sö dông hµng may ®o. MÆt m¹nh cña nã lµ ®¸p øng ®­îc thÞ hiÕu, së thÝch mçi c¸ nh©n. Qua trang phôc cã thÓ béc lé ®­îc c¸ tÝnh cña m×nh. Mét lÇn n÷a, c¸c nhµ may sau mét thêi gian dµi ®ãng cöa, nay l¹i cã c¬ héi lµm ¨n. C¸ thÓ ho¸ trong may mÆc lµ xu h­íng tÊt yÕu cña x· héi hiÖn ®¹i. Trong t­¬ng lai, mçi ng­êi sÏ lµ nhµ t¹o mèt riªng cña m×nh. - Sù kÕt hîp hµi hoµ nÐt ®Ñp truyÒn thèng vµ c¸i hiÖn ®¹i sÏ lµ rÊt phæ biÕn trong thêi ®¹i ngµy nay, nã phï hîp víi ®øc tÝnh ham häc hái cã ch¾t läc nh÷ng g× míi mÎ vµ tinh hoa nhÊt ®­a vµo cuéc sèng mét mÆt ®Ó ph¸t triÓn thªm sù thó vÞ trong cuéc sèng, t«n lªn vÎ ®Ñp con ng­êi ViÖt Nam mÆt kh¸c lµm phong phó h¬n nÒn v¨n ho¸ mµ kh«ng lµm mÊt ®i nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng cò ®· ®­îc h×nh thµnh ph¸t triÓn qua nhiÒu thÕ hÖ vµ ®· sµng läc qua thêi gian ®iÒu nµy sÏ gióp ngµnh may mÆc n­íc ta cã b­íc chuyÓn m×nh míi trong ph­¬ng thøc ho¹t ®éng, thiÕt nghÜ, con ng­êi ViÖt Nam víi t­ chÊt th«ng minh, s¸ng t¹o, tÝnh cÇn cï, chÞu khã, tÝnh nghÖ sÜ, ý thøc d©n téc, tÝnh thèng nhÊt vµ ®Æc biÖt lµ tÝnh n¨ng ®éng th× viÖc kÕt hîp ®Çu t­ cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ n­íc ngoµi sÏ sím ®­a ngµnh may mÆc n­íc ta theo kÞp thÕ giíi. Trªn ®©y lµ n¨m xu h­íng chÝnh mµ ngµnh may mÆc n­íc ta ®· vµ ®ang h­íng tíi, c¸c xu h­íng nµy lµ kÕt qu¶ cña sù giao thoa cña nhiÒu yÕu tè vÝ dô nh­ cuéc sèng cña ng­êi d©n ngµy cµng c¶i thiÖn, ®Êt n­íc ®ang trong thêi k× ®æi míi, më cöa ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng… Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng ®æi míi vµ ph¸t triÓn cña ngµnh may mÆc n­íc ta cßn gÆp ph¶i nhiÒu h¹n chÕ v­íng m¾c. §Ó cã thÓ ph¸t triÓn hµi hoµ, hîp lÝ ngµnh may mÆc cÇn ph¶i gi¶i quyÕt mét c¸ch triÖt ®Ó c¸c vÊn ®Ò ®ã. 3. Mét sè vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ®Ó ph¸t triÓn ngµnh may mÆc. - PhÇn lín xÝ nghiÖp may mÆc quèc doanh chØ quan t©m ®Õn kÝ kÕt hîp ®ång n­íc ngoµi mµ quªn ®i thÞ tr­êng trong n­íc. Trong khi ®ã, quy m« thÞ tr­êng víi kho¶ng 80 triÖu d©n, mét n¨m chóng ta cã thÓ tiªu thô hµng tr¨m triÖu s¶n phÈm may mÆc. Qu¶ thùc lµ mét con sè kh«ng nhá, vËy mµ trong nh÷ng n¨m võa qua ë n­íc ta chØ ®¸p øng ®­îc kho¶ng 30% nhu cÇu ng­êi tiªu dïng vÒ ¸o may s¼n. Sè l­îng ®ã chñ yÕu lµ do c¸c hé t­ nh©n, c¸c tæ hîp t¸c s¶n xuÊt (b¸o th­¬ng m¹i tõ ngµy 10 ®Õn 20 th¸ng 4 n¨m 1994, trang 10). ChÝnh ®iÒu nµy ®· lµ c¬ héi tèt cho hµng ngo¹i nh­ hµng nhËp lËu, hµng kÐm chÊt l­îng cña Trung Quèc cã c¬ héi trµn vµo thÞ tr­êng ViÖt Nam nhÊt lµ ë c¸c vïng n«ng th«n. - C¸c nhµ m¸y lín cña c¶ n­íc chØ chó träng ®Õn nh÷ng s¶n phÈm ®¸p øng sù tiªu dïng cña ng­êi nhiÒu tiÒn mµ quªn ®i tÇng líp ng­êi nghÌo, chØ tËp trung ë khu ®« thÞ mµ quªn ®i vïng n«ng th«n, miÒn nói. §©y lµ mét thÞ tr­êng rÊt réng lín bëi lÏ ViÖt Nam lµ mét n­íc n«ng nghiÖp víi h¬n 80% d©n sè sèng ë n«ng th«n, 75% lao ®éng x· héi lµ n«ng d©n vµ gÇn mét nöa thu nhËp cña hä lµ do ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¹o ra. So víi tr­íc, th× kÓ tõ khi nÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ®êi sèng ng­êi d©n ®· cã nhiÒu biÕn ®æi theo tÝnh tÝch cùc, kÐo theo lµ sù gia t¨ng nhu cÇu trong sinh ho¹t, trong ®ã cã nhu cÇu vÒ s¶n phÈm may mÆc. V× vËy, viªc bá qua thÞ tr­êng nµy th× qu¶ lµ mét sù thiÕu sãt nÕu nh­ ngµnh may mÆc n­íc ta muèn ph¸t triÓn. - Ch­a cã ®éi ngò nh÷ng nhµ t¹o mèt thùc thô ®¸p øng nhu cÇu thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng. Cã thÓ nãi, ®éi ngò nh÷ng nhµ t¹o mèt lµ mét lùc l­îng chñ chèt víi xø mÖnh ®­a ngµnh may mÆc n­íc ta ph¸t triÓn. V× vËy yªu cÇu ®Æt ra cho hä còng rÊt lín, hä ph¶i tá ra cùc k× am hiÓu vµ ph¶i biÕt c¸i g× lµ ®Ñp lµ hîp víi ng­êi ViÖt Nam, bëi lÏ chØ cã nh÷ng nhµ t¹o mÉu ViÖt Nam míi thùc sù hiÓu rá vÒ v¨n ho¸ ViÖt Nam vµ ng­êi ViÖt Nam. Ngoµi ra, hä cßn ph¶i biÕt t¹o ra nh÷ng c¸i míi ®Ó t«n lªn vÎ ®Ñp cña ng­êi ViÖt Nam mµ kh«ng lµm mÊt ®i yÕu tè truyÒn thèng vèn ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh qua thêi gian. Cã nh­ vËy chóng ta míi ng¨n chÆn ®­îc s¶n phÈm tõ n­íc ngoµi… §©y ®ã còng xuÊt hiÖn nh÷ng nhµ t¹o mÉu nh­ng chñ yÕu ë Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh nh­: §øc Hïng, SÜ Hoµng, Ng©n An, Xu©n Thu…Song còng chØ lµ b­íc ®Çu vµ míi ®­îc kh¼ng ®Þnh ë trong n­íc chø ch­a thùc sù ®­îc tr×nh lµng trªn thÕ giíi . - ChÊt l­îng v¶i n­íc ta cßn rÊt kÐm, ch­a c¹nh tranh ®­îc víi hµng n­íc ngoµi, ®iÒu nµy còng dÔ hiÓu bëi n­íc ta ®ang cßn rÊt nghÌo nµn l¹c hËu l¹i võa tho¸t khái chÕ ®é phong kiÕn ®· thèng trÞ mÊy ngh×n n¨m vµ hai cuéc chiÕn tranh tµn khèc nªn kh«ng riªng g× ngµnh dÖt may mµ hÇu hÕt c¸c ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trong c¶ n­íc víi hÖ thèng m¸y mãc hÇu nh­ lµ cò kÜ, phÇn lín do thùc d©n ph¸p ®Ó l¹i nªn cã c«ng suÊt thÊp, tÝnh hiÖn ®¹i cña c«ng nghÖ l¹i h¹n chÕ trong khi vèn ®Çu t­ eo hÑp… H¬n n÷a, tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n thÊp ch­a thÓ thao t¸c ®­îc víi c¸c lo¹i m¸y mãc hiÖn ®¹i cÇn sù tinh vi kü x¶o… Do vËy, s¶n phÈm lµm ra chñ yÕu míi chØ qua giai ®o¹n s¬ chÕ, cßn rÊt th« s¬, h¹n chÕ vÒ tÝnh kÜ thuËt, ch­a ®¹t ®­îc tÝnh thÈm mü nªn ch­a cã søc c¹nh tranh. §Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò trªn, nhµ n­íc nªn cã c¸c chÝnh s¸ch thu hót thÝch hîp cho khu vùc n«ng th«n, miÒn nói, ­u tiªn h¬n n÷a trong viÖc c¶i thiÖn ®êi sèng ng­êi n«ng d©n. §Æc biÖt, ®Çu t­ h¬n n÷a cho viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o c¸c chuyªn ngµnh vÒ t¹o mÉu vµ thiÕt kÕ mÉu, tÝch cùc giao l­u häc hái, tiÕp thu nh÷ng kinh nghiÖm, tr×nh ®é cña c¸c n­íc ®i tr­íc trong lÜnh vùc nµy. Ngoµi ra, cßn chó ý tíi ®æi míi trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ, x©y dùng mét ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ. kÕt luËn : Nh­ vËy, nh¸nh v¨n ho¸ tiªu dïng cña ng­êi ViÖt còng ®· rÊt ph¸t triÓn vµ vÊn ®Ò ®­îc xem xÐt ë ®©y chÝnh lµ tiªu dïng s¶n phÈm may mÆc, mét nÐt v¨n ho¸ tiªu dïng ®Æc s¾c. Khëi ®Çu trong trang phôc cña ®µn bµ lµ chiÕc v¸y, cña ®µn «ng lµ chiÕc khè, vÒ sau ph¸t triÓn thµnh bé xång – yÕm -¸o phô n÷ vµ quÇn ¸o c¸nh nam giíi (ngµy th­êng) chiÕc ¸o dµi tø th©n mí ba mí b¶y, ¸o, chóng cña nam giíi víi nh÷ng chiÕc kh¨n vÊn tãc nãn che ®Çu (ngµy héi)… Ngµy nay, vÊn ®Ò trang phôc ®· ph¸t triÓn lªn nh÷ng nÊc thang míi víi c¸c kiÓu mèt kh¸c nhau. C¸c s¶n phÈm ®Òu thÓ hiÖn mét sù giao thoa, tiÕp thu cã chän läc kh«ng chØ nh÷ng nÐt v¨n hãa truyÒn thèng d©n téc mµ ngay c¶ tinh hoa v¨n ho¸ d©n téc kh¸c trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®Ó cã mét ngµnh c«ng nghiÖp may mÆc ph¸t triÓn trong t­¬ng lai nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p, nh÷ng chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó gi¶i quyÕt mét c¸ch triÖt ®Ó c¸c vÊn ®Ò, c¸c v­íng m¾c cßn tån t¹i trªn mét c¸ch tho¶ ®¸ng vµ triÖt ®Ó. Song tÊt c¶ ®Òu thÓ hiÖn tÝnh c¸ch cña t©m hån vµ v¨n ho¸ ViÖt – mét d©n téc th«ng minh. cÇn cï, s¸ng t¹o trong lao ®éng, bÊt khuÊt kiªn c­êng trong ®Êu tranh chèng x©m l­îc b¶o vÖ tæ quèc vµ c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña m×nh, ®ång thêi còng lµ mét céng ®ång giµu lßng nh©n ¸i, nh©n nghÜa. Hä xøng ®¸ng lµ d©n téc chñ thÓ, ®iÓm quy tô cña ý thøc vÒ mét tæ quèc ViÖt Nam thèng nhÊt vÒ chÝnh trÞ vµ ®Þa lÝ, mét tæ quèc ViÖt Nam ®a d©n téc, võa ®a d¹ng võa thèng nhÊt vÒ v¨n ho¸. Tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o ®¹i ®oµn kÕt sè 42 tõ ngµy 15 ®Õn 21- 10/1994 trang 7 2. Ph¸c th¶o ch©n dung v¨n ho¸ ViÖt Nam. 3.T©m lý tiªu dïng vµ xu thÕ diÔn biÕn. NXB khoa häc x· héi. Hµ Néi 1997. 4. T×m hiÓu v¨n ho¸ vµ v¨n minh – Hå SÜ Quý. NXB ChÝnh trÞ quèc gia. 5. V¨n ho¸ x· héi chñ nghÜa. NXB T­ t­ëng v¨n ho¸. 6. 40 n¨m v¨n ho¸ nghÖ thuËt c¸c d©n téc thiÓu sè. 7. Giµu nghÌo trong hiÖn nay – NguyÔn V¨n TiÖm. NXB N«ng NghiÖp Hµ Néi 1993. 8.T©m lý tiªu dïng vµ xu thÕ diÔn biÕn. Chñ biªn: PGS. PTS. §ç Long. NXB. Khoa Häc X· Héi. Hµ Néi – 1997.