Báo cáo Thực tập nhận thức tại Công ty TNHH kiểm toán AS

Bộ Giáo dục vào đào tạo Trường Đại học Hoa Sen Khoa Kinh tế thương mại Ngành Kế toán – Kiểm toán BÁO CÁO THỰC TẬP NHẬN THỨC Tên cơ quan thực tập: Công ty TNHH Kiểm toán AS Thời gian thực tập: 07/01/2013 – 10/03/2013 Người hướng dẫn: Cô Đinh Thanh Lan Sinh viên thực hiện: Nguyễn Kim Tuyền Lớp: KT101 Tháng 03/2013 Bộ Giáo dục vào đào tạo Trường Đại học Hoa Sen Khoa Kinh tế thương mại Ngành Kế toán – Kiểm toán BÁO CÁO THỰC TẬP NHẬN THỨC Tên cơ quan thực tập: Công ty TNHH Kiểm toán AS Thời gian thực tập: 07/01/2013 – 10/03/2013 Người hướng dẫn: Cô Đinh Thanh Lan Sinh viên thực hiện: Nguyễn Kim Tuyền Lớp: KT101 Tháng 03/2013 Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 1 TRÍCH YẾU Thực tập nhận thức là một môn học trong quá trình học tập tại trường nên tôi luôn muốn cố gắng hết sức mình hoàn thành môn học này một cách tốt nhất. Qua lần thực tập này, sinh viên có cơ hội tiếp cận với một môi trường làm việc chuyên nghiệp và đầy tính cạnh tranh. Từ đó, sinh viên sẽ không còn bở ngỡ về nghề nghiệp tương lai, hiểu được sơ đồ tổ chức của một doanh nghiệp và mối quan hệ đồng nghiệp. Ngoài những mục tiêu mà môn học đòi hỏi ở sinh viên, tôi đã đề ra cho bản thân những mục tiêu khác: Mục tiêu 1: Tuân thủ những quy định chung của nơi làm việc, chấp hành đúng kỷ luật. Mục tiêu 2: Cố gắng hết sức hòa nhập và thích nghi với môi trường làm việc. Mục tiêu 3: Thực hành và nâng cao những kĩ năng nghề nghiệp cũng như trau dồi thêm những kiến thức mới. Mục tiêu 4: Tạo ấn tượng đẹp về sinh viên Hoa Sen. Mỗi mục tiêu là một thử thách nhưng tôi tin chắc mình sẽ hoàn thành được những mục tiêu của cá nhân và những mục tiêu mà môn học đã đề ra. Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 2 LỜI CẢM ƠN Đầu tiên,tôi xin cảm ơn các thầy cô trường Đại học Hoa Sen đã tận tình truyền đạt kiến thúc bổ ích trong quá trình học tập. Đặc biệt, tôi xin chân thành cảm ơn cô Đinh Thanh Lan đã tận tình hướng dẫn, dạy bảo và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, thực tập và thực hiện báo cáo này. Đồng thời, tôi cũng xin cảm ơn các anh chị tại phòng Nghiệp vụ 1 Công ty TNHH Kiểm toán AS (ASCO) đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn và tạo mọi điều kiện để tôi có thể hoàn thành tốt đợt thực tập và báo cào này. Do hạn chế về mặt thời gian cũng như kiến thức, báo cáo không thể tránh khỏi những sai sót, rất mong sự đóng góp ý kiến của quý thầy cô và các anh chị. Xin chân thành cảm ơn! Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 3 NHẬN XÉT – GÓP Ý CỦA ĐƠN VỊ ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 4 NHẬN XÉT – GÓP Ý CỦA GIẢNG VIÊN ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................ Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 5 MỤC LỤC TRÍCH YẾU ......................................................................................................................... 1 LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................................... 2 NHẬN XÉT – GÓP Ý CỦA ĐƠN VỊ ................................................................................... 3 NHẬN XÉT – GÓP Ý CỦA GIẢNG VIÊN .......................................................................... 4 MỤC LỤC ............................................................................................................................ 5 DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH ẢNH ........................................................................ 6 NHẬP ĐỀ ............................................................................................................................. 7 NỘI DUNG........................................................................................................................... 8 PHẦN I: GIỚI THIỆU ĐƠN VỊ THỰC TẬP ........................................................................ 8 I. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty. .............................................................. 8 1. Quá trình thành lập. ........................................................................................... 8 2. Quá trình phát triển. .......................................................................................... 9 II. Mục tiêu hoạt động và nguyên tắc hoạt động của công ty. ....................................... 10 1. Mục tiêu hoạt động. ......................................................................................... 10 2. Nguyên tắc hoạt động. ..................................................................................... 12 III. Các dịch vụ của công ty ......................................................................................... 12 1. Kiểm toán. ....................................................................................................... 12 2. Kế toán. ........................................................................................................... 13 3. Tư vấn.............................................................................................................. 13 4. Định giá. .......................................................................................................... 13 IV. Cơ cấu tồ chức của công ty .................................................................................... 13 V. Vị trí thực tập và quy trình hoạt động của bộ phận thực tập ..................................... 15 1. Bộ phận thực tập .............................................................................................. 15 2. Quy trình hoạt động kiểm toán của công ty ...................................................... 16 PHẦN 2 : CÔNG VIỆC THỰC TẬP ..................................................................................... 17 1. Trích lọc các tài khoản 641, 642, 711 và 811 ........................................................... 18 2. Chọn chứng từ kiểm tra ........................................................................................... 20 3. Chọn chứng từ, hóa đơn để làm bằng chứng kiểm toán ............................................ 20 4. Photo lại chứng từ, hóa đơn để làm bằng chứng kiểm toán ....................................... 21 5. Kiểm tra bảng cân đối kế toán .................................................................................. 21 6. Quan sát dữ liệu báo cáo trên file excel .................................................................... 21 7. Quan sát cách đóng báo cáo kiểm toán ..................................................................... 23 NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ BẢN THÂN ......................................................................... 24 KẾT LUẬN ........................................................................................................................ 25 Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 6 DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH ẢNH Hình 1: Logo và slogan của Công ty TNHH Kiểm toán AS (ASCO). ...................................... 8 Hình 2: Các giải thưởng công ty đã đạt được. ....................................................................... 9 Hình 3: Nhân sự của Công ty TNHH Kiểm toán AS (ASCO). ............................................... 10 Hình 4: Nhân sự của Công ty TNHH Kiểm toán AS (ASCO). ................................................ 11 Hình 5: Cơ cấu tổ chức công ty ........................................................................................... 14 Hình 6: Quy trình hoạt động kiểm toán của công ty ............................................................. 16 Hình 7: Chu trình kiểm toán độc lập ................................................................................... 17 Hình 8: Số liệu nhật kí chung tháng 1/2012 ......................................................................... 19 Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 7 NHẬP ĐỀ Đối với sinh viên, kinh nghiệm thực tế luôn là những trải nghiệm đáng quý. Thấu hiểu được điều đó, trường Đại học Hoa Sen đã tao cơ hội và điều kiện cho tôi cũng như các bạn sinh viên khác được tham gia kì thực tập nhận thức để tiếp cận với môi trường doanh nghiệp. Hai tháng thực tập tại Công ty TNHH Kiểm toán AS (ASCO) là một cơ hôi giúp tôi va chạm với thực tế sau hai năm học tập tại trường. Tuy kiến thức về chuyên ngành chưa sâu nhưng với những gì tôi được biết qua những môn học tại trường đã giúp tôi hoàn thành tốt những công việc được giao tại cơ quan thực tập. Do đó, nội dung cuốn báo cáo này là tóm tắt tất cả những thông tin về công ty tôi thực tập và công việc tôi đã làm. Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 8 NỘI DUNG PHẦN I: GIỚI THIỆU ĐƠN VỊ THỰC TẬP I. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty. 1. Quá trình thành lập. Công ty TNHH Kiểm toán AS có tên tiếng Anh là AS Auditing Company (ASCO), được thành lập vào ngày 17 tháng 5 năm 2000 theo giấy chứng nhận số 4102001086 do Sở kế hoạch và đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh cấp và đã được chứng nhận đăng kí hành nghề kiểm toán tại Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA). Hình 1: Logo và slogan của Công ty TNHH Kiểm toán AS (ASCO). ASCO là một đơn vị kinh tế có tư cách pháp nhân, hoạt động theo chế độ hạch toán độc lập, tuân thủ nguyên tắc chỉ đạo của Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam và các Chuẩn mực kiểm toán quốc tế phù hợp với pháp luật và các quy định của Chính phủ Việt Nam. Trụ sở chính của công ty được đặt tại tầng 1, cao ốc văn phòng Nam Long Bitexco – số 63A Võ Văn Tần, Phường 6, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Điện thoại: (84.8) 3930 1277 – 3930 1287. Fax: (84.8) 3930 1395 – 3930 7791. Website: Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 9 2. Quá trình phát triển. Trong suốt 12 năm hoạt động, thương hiệu ASCO đã và đang gặt hái được những thành quả đáng ghi nhận. Điều đó không chỉ được công nhận bằng sự tính nhiệm của khách hàng, mà còn thông qua các giải thưởng đạt được như: hai (02) năm liền giải thưởng Gold Award (2008 – 2009), giải thưởng doanh nghiệp Việt Nam,… Hình 2: Các giải thưởng công ty đã đạt được. Công ty đã phối hợp thường xuyên với các trường cao đẳng và đại học trong cả nước, các tổ chức nghề nghiệp kế toán thông qua các hình thức tài trợ thi học thuật, thi tài năng doanh nghiệp, thi vui để học,… nhằm tạo cơ hội và tìm kiếm các sinh viên giỏi, yêu thích nghề kế toán – kiểm toán để bổ sung nhân sự cho công ty. Công ty TNHH Kiểm toán AS đã và đang cung cấp các dịch vụ chuyên ngành cho nhiều công ty trong và ngoài nước. Đa số các khách hàng của công ty là các doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngoài như: Đài Loan, Trung Quốc, Nhận Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Singapore,… và một số nước châu Âu. Còn lại là các doanh nghiệp Việt Nam như các công Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 10 ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. II. Mục tiêu hoạt động và nguyên tắc hoạt động của công ty. 1. Mục tiêu hoạt động. Đối với ASCO, đạt được sự tín nhiệm của khác hàng là một trong những mục tiêu hàng đầu. Trong những năm qua, nhờ sự tận tâm phục vụ khách hàng với đội ngũ nhân viên dày dạn kinh nghiệm và không ngừng nâng cao nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp, ASCO đã nhận được sự tín nhiệm từ hơn 300 doanh nghiệp trong việc xét chọn dịch vụ trong đó có một bộ phận là khách hàng truyền thống. Hình 3: Nhân sự của Công ty TNHH Kiểm toán AS (ASCO). Quyền lợi của khách hàng luôn được bảo vệ tối đa. Quá trình kiểm toán luôn gắn liền với việc hỗ trợ thông tin và các văn bản pháp luật. Khi các doanh nghiệp có yêu cầu hoặc công ty nhận thấy các văn bản cần phải được cung cấp đến doanh nghiệp. Trong nhiều trường hợp, công ty luôn hỗ trợ tư vấn để doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng của mình. Công ty thường xuyên cung cấp các chuyên đề cho các doanh nghiệp như: chuyên đề Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 11 về ưu đãi thuế với các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, chuyên đề về hoàn thuế, về chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản, chuyên đề về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, thuế nhà thầu,… Hình 4: Nhân sự của Công ty TNHH Kiểm toán AS (ASCO). ASCO hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong nước, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và các tổ chức quốc tế hoạt động tại Việt Nam nắm bắt kịp thời các quy định và pháp luật của Nhà nước Việt Nam về tài chính kế toán, thống kê, thuế trong quản lí kinh tế. ASCO cũng góp phần tổ chức tốt hệ thống kế toán của doanh nghiệp, đảm bảo số liệu kế toán phản ánh đúng thực trạng quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, giúp cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có nhiều thuận lợi và đạt hiệu quả cao. Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 12 Quy trình tư vấn cho phép kiểm tra và giám sát chất lượng dịch vụ mang lại hiệu quả cao cho người sử dụng:  Khảo sát nhu cầu của khách hàng.  Phân tích và thiết lập tài liệu phục vụ cho việc tư vấn.  Tiến hành công việc tư vấn.  Cung cấp tài liệu tư vấn cho khách hàng, phát hành chứng từ thư tư vấn.  Kết thúc công việc tư vấn, báo cáo công việc thực hiện đến quý khách hàng.  Tăng cường hiệu quả của dịch vụ cung cấp bằng cách giám sát kết quả tư vấn nhằm mang lại lợi ích cho khác hàng, thực hiện dịch vụ hậu tư vấn. Hoạt động tư vấn của ASCO được thự hiện dưới nhiều hình thức: trực tiếp trao đổi, tổ chức hội nghị, phát hành chứng từ thư tư vấn,… Trong nhiều trường hợp cần thiết hoặc theo yêu cầu riêng biệt của doanh nghiệp, công ty có khả năng hợp tác với các tổ chức nghề nghiệp trong và ngoài nước, các cơ quan quản lý Nhà nước nhằm cung cấp dịch vụ hoàn thiện và hiệu quả nhất. 2. Nguyên tắc hoạt động. ASCO hoat động theo nguyên tắc độc lập, khách quan, chính trực, bảo vệ quyền lợi hợp pháp và bí mật kinh doanh của khách hàng. Đạo đức nghề nghiệp, chất lượng dịch vụ và uy tín của công ty là những tiêu chuẩn hàng đầu mà mọi nhân viên trong công ty phải luôn ghi nhớ và tuân thủ. III. Các dịch vụ của công ty 1. Kiểm toán. Công ty Kiểm toán AS cung cấp các dịch vụ kiểm toán bao gồm: ▪ Kiểm toán dự án, báo cáo quyết toán kinh phí từ các nguồn tài trợ trong và ngoài nước. ▪ Kiểm toán vốn đầu tư, chi phí xây dựng công trình. ▪ Kiểm toán và quyết toán công trình xây dựng cơ bản. ▪ Kiểm toán thông tin tài chính. ▪ Kiểm toán tuân thủ luật thuế. Trong các dịch vụ kiểm toán trên thì kiểm toán báo cáo tài chính là dịch vụ chủ yếu mà ASCO cung cấp cho khách hàng. Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 13 Cơ sở thực hiện công việc kiểm toán của công ty được dưa trên những quy định của Nhà nước Việt Nam về chế độ kế toán và kiểm toán, phù hợp với chuẩn mực kiểm toán Việt Nam và các chuẩn mực kiểm toán quốc tế, cùng với những thông lệ kiểm toán quốc tế được Nhà nước Việt Nam chấp nhận. 2. Kế toán. ASCO cung cấp các dịch vụ kế toán bao gồm: ▪ Hướng dẫn và thực hiện ghi chép sổ sách kế toán, hạch toán kế toán, lập báo cáo tài chính, báo cáo thuế. ▪ Lập hồ sơ quyết toán thuế, hồ sơ xin ưu đãi về thuế, đại diện doanh nghiệp giải trình số liệu với cơ quan thuế. ▪ Thiết kế và tổ chức hệ thống kế toán, xử lý thông tin kế toán. ▪ Thiết kế và cung cấp phần mềm kế toán. 3. Tư vấn. Dịch vụ tư vấn của ASCO bao gồm: ▪ Tư vấn về thuế, khiếu nại thuế, hoàn thuế và miễn giảm thuế. ▪ Tư vấn về thực hiện dự án đầu tư, môi trường tài chính trong đầu tư. ▪ Tư vấn về đánh giá xử lý thông tài chính. 4. Định giá. Định giá tài sản và kiểm tra thông tin tài chính trên cơ sở các thụ tục thỏa thuận trước. IV. Cơ cấu tồ chức của công ty Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 14 Hình 5: Cơ cấu tổ chức công ty Công ty được chia thành bảy (07) bộ phận chính, gồm: ba (03) bộ phận nghiệp vụ, ba (03) bộ phận kinh doanh và một (01) bộ phận kế toán – hành chánh. Chịu trách nhiệm cao nhất và nắm toàn bộ quyền quản lý công ty là Ban giám đốc với chức năng điều hành toàn bộ hoạt động của công ty cũng như quản lý toàn bộ nhân viên cấp dưới. Dưới sự quản lý của Ban giám đốc là (07) bộ phận chính, trong đó có ba (03) bộ phận nghiệp vụ, ba (03) bộ phận kinh doanh và một (01) bộ phận kế toán – hành chánh. Mỗi bộ phận đều có một chức năng và nhiệm vụ riêng biệt. Tuy nhiên, tất cả các bộ phận đều kết hợp với nhau rất chặt chẽ, giúp cho việc hoạt động của công ty thêm nhịp nhàng và hiệu quả. Cụ thể Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 15 ▪ Bộ phận nghiệp vụ: là bộ phận trực tiếp cung cấp dịch vụ kiểm toán, tư vấn và kế toán cho khách hàng theo hợp đồng đã kí kết. Hiện nay trong công ty có ba (03) phòng nghiệp vụ, mỗi phòng có khoảng mười (10) nhân viên dưới sự quản lý của trưởng phòng. Nhân viên trong mỗi phòng được chia thành nhiều cấp bậc tùy thuộc vào năng lực nghiệp vụ, kinh nghiệm làm việc cũng như thâm niên của mỗi người. ▪ Bộ phận kinh doanh: là bộ phận khá quan trọng trong công ty. Mỗi phòng kinh doanh gồm khoảng năm (05) nhân viên phụ trách tìm kiếm khách hàng mới cũng như duy trì hợp đồng với khách hàng cũ, tìm hiểu thông tin khách hàng, khảo sát khách hàng trước khi kiểm toán, báo giá, thỏa thuận và ký hợp đồng với khách hàng. Bên cạnh nhiệm vụ chính, bộ phận kinh doanh còn có nhiệm vụ dịch thuật các báo kiểm toán sang tiếng Anh, tiếng Hoa và tiếng Nhật nhằm đáp ứng các nhu cầu của khách hàng. ▪ Bộ phận kế toán – hành chánh: là bộ phận quan trọng trong công ty. Vì ASCO là công ty vừa và nhỏ nên bộ phận này có khoảng năm (05) nhân viên dưới sự quản lý của trưởng phòng với chức năng tổng hợp các thông tin tài chính, kế toán của công ty, quản lý thu chi, tính lương nhân viên, phụ trách việc ghi hóa đơn thanh toán cũng như thu nợ. V. Vị trí thực tập và quy trình hoạt động của bộ phận thực tập 1. Bộ phận thực tập Phòng nghiệp vụ 1 : là một trong 3 phòng ban quan trọng trong công ty kiểm toán AS, chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc cung cấp dịch vụ kiểm toán, tư vấn và kế toán cho khách hàng theo hợp đồng đã kí kết. Dựa theo hợp đồng mà phòng kinh doanh đã kí kết, trưởng phòng sẽ xem xét và phân cho từng nhóm tiến hành các bước kiểm toán. Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 16 2. Quy trình hoạt động kiểm toán của công ty Hình 6: Quy trình hoạt động kiểm toán của công ty Quy trình hoạt động kiểm toán của công ty gồm ba (03) giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên, phòng kinh doanh sẽ trực tiếp tìm kiếm khách hàng mới cũng như duy trì hợp đồng với khách hàng cũ. Đối với khách hàng mới, phòng kinh doanh sẽ trực tiếp đi khảo sát khách hàng nhằm lấy thông tin về sổ sách kế toán, chứng từ,… để xác định có thể thực hiện được việc kiểm toán hay không. Sau đó, phòng kinh doanh sẽ trực tiếp báo giá, soạn thảo hợp đồng và kí kết hợp đồng với khách hàng. Giai đoạn thứ hai, Giám đốc kinh doanh sẽ trực tiếp phân hợp đồng về từng bộ phận nghiệp vụ trong công ty. Ở giai đoạn này, ba (03) phòng nghiệp vụ sẽ trực tiếp tiếp nhận khách hàng và thực hiện công tác kiểm toán. Cuối cùng, phòng kế toán – hành chánh sẽ tổng hợp các chi phí phát sinh, các hợp đồng được kí kết và hoàn tất giao dịch với khách hàng . Tìm kiếm và khảo sát khách hàng. Báo giá. Kí hợp đồng. Phòng kinh doanh Thực hiện công việc kiểm toán với khách hàng. Phòng nghiệp vụ Tổng hợp chí phí. Giao dịch với khách hàng. Phòng kế toán - hành chánh Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 17 PHẦN II: CÔNG VIỆC THỰC TẬP Quy trình kiểm toán chung do công ty thực hiện được mô tả theo sơ đồ sau: Hình 7: Chu trình kiểm toán độc lập Trước khi đi thực tế kiểm toán, tôi được xem hồ sơ để hiểu rõ hơn về từng quy trình kiểm toán một công ty. Qua đó tôi biết được một hồ sơ kiểm toán hoàn chỉnh gồm những mục sau A. Kế hoạch kiểm toán B. Tổng hợp, kết luận, lập báo cáo C. Kiểm tra hệ thống kiểm soát nội bộ D. Kiểm tra cơ bản tài sản E. Kiểm tra cơ bản nợ phải trả F. Kiểm tra cơ bản nguồn vốn chủ sở hữu và tài khoản khác G. Kiểm tra cơ bản báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh H. Kiểm tra nội dung khác Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 18 Khi cùng các anh chị trong phòng nghiệp vụ công ty đi kiểm toán công ty,t ôi được tiếp xúc với số liệu báo cáo của doanh nghiệp kiểm toán trên file excel và hồ sơ chứng từ được chia theo từng tháng. Phần việc tôi được giao chủ yếu ở phần kiểm tra cơ bản báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh bao gồm: ▪ G300 - Chi phí bán hàng ▪ G400 - Chi phí quản lý doanh nghiệp ▪ G600 - Thu nhập và chi phí khác Qua đó, tôi tôi đã rút ra nhiều kinh nghiệm cho bản thân thông qua những gì tôi được giao và quan sát được. 1. Trích lọc các tài khoản 641, 642, 711 và 811 Dựa vào file excel, tôi trích riêng những tài khoản 641, 642, 711 và 811 từ số liệu của nhật kí chung để tiện việc kiểm tra CHỨNG TỪ 憑證 DIỄN GIẢI TÀI KHOẢN 帳號 SỐ TIỀN VND MÃ CÔNG NỢ SOÁ TIEÀN Số/編號 Ngày/日期 摘要 Nợ 借 Có 貸 金額 帳號 USD/美元 PC0101 2/1/2012 Mua đồ ăn cho nguời nước ngoài 811 1111 529,272 PC0101 2/1/2012 Thuế GTGT HĐ： 0325985 811 1111 31,511 PC0201 3/1/2012 Mua văn phòng phẩm cho công ty 6423 1111 445,509 PC0201 3/1/2012 Thuế GTGT HĐ： 0393219 13311 1111 44,551 PC0301 3/1/2012 Mua văn phòng phẩm cho công ty 6423 1111 92,800 PC0301 3/1/2012 Thuế GTGT HĐ： 0393220 13311 1111 9,280 PC0401 5/1/2012 Thanh toán tiền cước vận chuyển 6427 1111 3,800,000 PC0501 5/1/2012 Phí tiếp khách 6427 1111 270,000 PC0601 6/1/2012 Lệ phí hải quan 6417 1111 20,000 PC0701 6/1/2012 Phí tiếp khách 6427 1111 415,000 Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 19 PC0801 6/1/2012 Mua đồ dùng cho công ty 6427 1111 180,000 PC0901 9/1/2012 Nộp cước điện thoại tháng 12/2011 6427 1111 82,212 PC0901 9/1/2012 Thuế GTGT HĐ： 0737331 13311 1111 8,221 PC1001 10/1/2012 Tiền điện + Phí sử lý nước thải+ Phí sử dụng hạ thế 331 1111 6,475,258 PC1101 11/01/2012 Phí tập huấn an toàn lao động 331 1111 4,000,000 PC1201 12/01/2012 Cước phí điện thoại tháng 12/2012 6427 1111 582,152 PC1201 12/01/2012 Thuế GTGT HĐ： 1518689 13311 1111 8,315 PC1201 12/01/2012 Thuế GTGT HĐ： 1518690 13311 1111 47,681 PC1201 12/01/2012 Thuế GTGT HĐ： 1518691 13311 1111 2,220 PC1301 12/01/2012 Mua quà tết cho công ty 811 1111 4,871,520 PC1301 12/01/2012 Thuế GTGT HĐ： 0339393 811 1111 487,152 PC1401 14/01/2012 Nộp phí công đoàn tháng 12/2011 3382 1111 600,000 Hình 8: Số liệu nhật kí chung tháng 1/2012 Trên đây là một phần của file báo cáo Nhật ký chung của tháng 1. Dựa theo từng tháng, tôi trích riêng các tài khoản 641, 642, 711, 811  Lưu ý và rút kinh nghiệm Sau khi trích lọc số liệu theo từng tháng, tôi còn được hướng dẫn phải cộng lại số liệu bên nợ và bên có của từng tài khoản để biết được các tài khoản đó có được kết chuyển toàn bộ qua tài khoản 911 hay không. Tôi đã trích lọc số liệu của mỗi tài khoản 641, 642, 711, 811 theo từng tháng bằng cách sử dụng công cụ filter trong excel. Ngoài ra tôi được biết thêm là có thể lọc riêng từng tài khoản bằng công cụ sort . Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 20 2. Chọn chứng từ kiểm tra Sau khi đã trích lọc từng tài khoản theo từng tháng tôi tiến hành kiểm tra chứng từ có liên quan đến từng khoản thu chi theo từng tháng.  Cách thực hiện Vì số liệu trên đã được các anh chị kiểm toán viên kiểm tra qua 1 lần nên nhiệm vụ của tôi là kiểm tra lại kĩ càng hơn những chi phí lớn hoặc chi phí bất thường. Tôi sử dụng hàm counif trong excel để xác định nên chọn điều kiện số tiền từ bao nhiêu để kiểm tra trong từng tháng của mỗi tài khoản. Sau khi chọn được số liệu tương ứng với mỗi nghiệp vụ cần kiểm tra tôi bắt đầu lấy hồ sơ lưu trữ chứng từ theo từng tháng để đối chứng. Trong quá trình kiểm tra tôi ghi chú lại những khoản chi nào hợp lý và đầy đủ chứng từ cũng như những khoản chi không đầy đủ chứng từ hóa đơn chứng minh trên file excel và đánh dấu trên hồ sơ bằng giấy stick hồng.  Lưu ý Khi được giao cho hồ sơ lưu trữ chứng từ, ban đầu tôi còn khá lúng túng để tìm được hóa đơn mình cần kiểm tra, nhưng sau khi được hướng dẫn tôi biết được chỉ cần dựa theo tháng của mỗi nghiệp vụ, sau đó dò theo số chứng từ hiển thị trên mỗi hóa đơn sẽ tìm kiếm nhanh hơn. Điều quan trọng khi kiểm tra hóa đơn chứng từ là đối với các tài khoản 641,642 và 711 , nhất thiết phải có hóa đơn giá trị gia tăng mới được công nhận là những khoản thu chi hợp pháp. Bên cạnh đó cũng phải kiểm tra sơ qua phiếu thu, phiếu chi, hợp đồng mua bán... Riêng tài khoản 811 - chi phí khác ,có thể không cần hóa đơn giá trị giá trị gia tăng. 3. Chọn chứng từ, hóa đơn để làm bằng chứng kiểm toán Theo chuẩn mực 500 - Bằng chứng kế toán (ban hành theo Quyết định số 219/2000/QĐ-BTC ngày 29/12/2000 cúa Bộ trưởng Bộ Tài chính) : "Phương pháp thu thập bằng chứng kiểm toán bằng các phương pháp sau: kiểm tra, quan sát điều tra, xác nhận, tính toán và quy trình phân tích. Việc thực hiện các phương pháp này một phần tùy thuộc vào thời gian thu thập được bằng chứng kiểm toán. Ở đây, tôi thu nhập bằng chứng kế toán theo phương pháp kiểm tra . Kiểm tra là việc soát xét chứng từ, sổ kế toán, báo cáo tài chính và các tài liệu có liên quan hoặc việc kiểm tra các tài sản hữu hình.. Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 21 Sau khi đối chiếu giữa sổ sách kế toán và hóa đơn, xem xét kĩ lưỡng không có nghiệp vụ bất thường và các khoản thu chi được phản ánh chính xác giữa hóa đơn chứng từ với báo cáo tài chính, tôi chọn những chứng từ có các khoản thu chi lớn hoặc có các điều kiện đặc biệt photo lại để làm bằng chứng kiểm toán. 4. Photo lại chứng từ, hóa đơn để làm bằng chứng kiểm toán  Cách thực hiện Trước tiên, tôi cho giấy tờ cần photo vào máy photocopy, và úp mặt cần photo xuống phía dưới. Nếu chỉ photo 1 mặt thì chỉ cần bấm nút “start” là xong, nếu muốn photo ra nhiều bản thì trước khi bấm nút “start” thì bạn hãy bấm những nút “số” trên máy tùy theo số lượng muốn photo. Nếu muốn photo 2 mặt thì thao tác bình thường như phô tô 1 mặt, sau đó thì úp mặt văn bản chính tiếp theo cần phô tô xuống phía dưới máy. Tiếp theo, cần một thao tác nhẹ nhàng là chuyển ngược tờ giấy và cho vào khay giấy bên đối diện để phô tô tiếp, cuối cùng bấm nút “start” là xong.  Lưu ý Giấy tờ nằm trong tập lưu trữ hồ sơ nên phải đánh dấu vị trí của giấy trong tập hồ sơ rồi mới photo, thao tác này để tránh thất thoát tài liệu và mất thời gian tìm kiếm tài liệu sau này. 5. Kiểm tra bảng cân đối kế toán Đây là công việc đầu tiên tôi được giao khi thực tập ở công ty. Việc kiểm tra bảng cân đối kế toán là một trong những việc quan trọng cần phải làm của một kế toán viên. Tôi cần phải kiểm tra thật kĩ các số dư đầu kì, số dư cuối kì của các tài khoản để xem có khớp nhau hay không. Qua công việc này, tôi biết được thêm về cách trình bày bảng cân đối kế toán trong thực tế của doanh nghiệp, hiểu rõ hơn về cách trình bày một bảng cân đối kế toán theo chế độ kế toán Việt Nam. Đây cũng là một dịp để tôi có thể kiểm tra cũng như ôn lại những kiến thức mình đã học ở môn Nguyên lý kế toán và môn Kế toán tài chính 1 tại trường. 6. Quan sát dữ liệu báo cáo trên file excel Tôi được giao cho file excel số liệu của công ty qua đó tôi biết được theo từng tháng, 1 file excel gồm nhiều sheet trong đó : ▪ Thông tin : thông tin của bên công ty kiểm toán và thông tinn của khách hàng Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 22 ▪ Sổ cái tổng hợp ▪ Nhật ký chung ▪ Cân đối tài khoản ▪ Sổ cái ▪ Cân đối kế toán ▪ Kết quả hoạt động kinh doanh trong tháng ▪ Bảng công nợ tháng trước ▪ Sổ chi tiết công nợ Sau đây là mẫu excel số liệu của công ty tôi được giao Hình 9: dữ liệu excel Ngoài ra tôi còn được xem qua các file excel khác cần cho kiểm toán như Bảng phân bổ tài khoản 242 của năm kiểm toán và 3 năm trước đó , bảng tính giá thành sản phẩm được chia thành nhiều sheet theo từng tháng... Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 23 7. Quan sát cách đóng báo cáo kiểm toán Khi quan sát các anh chị đóng báo cáo, tôi biết được báo cáo kiểm toán có vai trò quan trọng, nó là sản phẩm cuối cùng của công việc kiểm toán và có vai trò hết sức quan trọng: + Đối với kiểm toán viên, báo cáo kiểm toán là tài liệu trình bày các kết luận sau cùng về đối tượng được kiểm toán, nên phải kết tinh được toàn bộ công việc mà kiểm toán viên tiến hành. Đồng thời báo cáo kiểm toán là sản phẩm cuối cùng kiểm toán viên cung cấp cho xã hội nên họ phải chịu trách nhiệm về ý kiến của mình. + Đối với người sử dụng thông tin thì báo cáo kiểm toán là căn cứ để họ đánh giá các thông tin được trình bày trên báo cáo kiểm toán và đưa ra quyết định kinh tế, do đó báo cáo kiểm toán phải đảm bảo dể hiểu, rõ ràng không gây hiểu lầm. + Đối với đơn vị được kiểm toán báo cáo kiểm toán là căn cứ để đánh giá và cải tiến hoạt động của đơn vị nói chung, kiểm soát nội bộ hoặc công tác kế toán tài chính nói riêng. Qua tìm hiểu tôi cũng biết được có 4 dạng báo cáo kiểm toán (đối với kiểm toán tài chính) bao gồm: báo cáo chấp nhận toàn bộ, báo cáo chấp nhận từng phấn, báo cáo không chấp nhận, báo cáo, báo cáo từ chối nhận xét (ý kiến từ bỏ). Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 24 NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ BẢN THÂN Tuy đã được trường đào tạo một số kiến thức chuyên môn về lĩnh vực văn phòng, được hướng dẫn cụ thể, thế nhưng trong suốt tám tuần thực tập này, tôi thấy mình còn gặp phải khá nhiều sai sót như chưa linh hoạt, còn thụ động trong công việc. Tuy nhiên, thông qua những khó khăn, thiếu sót này, tôi đã có thể rút ra được một số kinh nghiệm hữu ích cho công việc tương lai của mình sau này. Tôi cũng hi vọng nhà trường có thể bổ sung những bài học sát với thực tế hơn trong quá trình học những môn chuyên ngành để sinh viên có cơ hội nghiên cứu sâu hơn về các quy trình kế toán tại một doanh nghiệp. Bên cạnh đó, mở thêm nhiều hội thảo chuyên đề về kế toán để sinh viên có thể tiếp cận với thực tế công việc nhiều hơn thông qua những người đã có kinh nghiệm làm việc. Sau cùng, do hạn chế về thời gian và kiến thức thực tế nên bài báo cáo của tôi vẫn còn thiếu sót về nhiều mặt nhưng tôi hi vọng qua bài báo cáo này, nhà trường sẽ biết rõ hơn về những gì sinh viên thực tập có được sau khi thực tập trong doanh nghiệp, qua có có những hỗ trợ để giúp chúng tôi hoàn thành công việc được tốt hơn. Tôi cũng xin cám ơn nhà trường và doanh nghiệp đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành kì thực tập nhận thức này. Báo cáo thực tập nhận thức Đại học Hoa Sen SVTH: Nguyễn Kim Tuyền 25 KẾT LUẬN Trong suốt khoảng thời gian thực tập tại công ty TNHH Kiểm toán AS tôi đã đối mặt với những khó khăn và thử thách khác nhau. Tuy nhiên, với sự giúp đỡ không chỉ từ thầy cô, bạn bè mà còn từ những người đồng nghiệp, tôi đã có thể hoàn thành quá trình thực tập của mình. Đây thật sự là cơ hội cho mọi sinh viên như tôi tiếp cận và hiểu biết thêm về nghề nghiệp mình đang theo đuổi. Mặc dù khoảng thời gian tuy ngắn nhưng tôi cũng đã học được: - Tiếp cận trực tiếp với các chứng từ, sổ sách thực tế - Được làm quen với quy trình kiểm toán - Có cơ hội mở rộng mối quan hệ với các anh/ chị trong nghề - Biết được thêm nhiều kiến thức chuyên môn và công việc văn phòng Sau đợt thực tập nhận thức này cho tôi thấy được mình còn thiếu những kiến thức gì và cần bổ sung thêm những gì để phục vụ cho những môn học tiếp theo cũng như cho công việc của tôi sau này.