Báo cáo Thực trạng và giải pháp marketing địa phương thu hút lượng khách vào Côn đảo

LỜI MỞ ĐẦU Côn đảo là một quần đảo ngoài khơi hiện nay thuộc tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Với sự đa dạng và lợi thế về địa hình như nhiều đảo nhỏ, rừng và biển với bề dày lịch sử lâu đời. Côn đảo là một viên ngọc sáng có đầy tiềm năng phát triển du lịch và hiện tại là điểm đến của nhiều người. Tuy nhiên, vần còn sự yếu kém trong việc quản lý và thu hút đầu tư thích đáng về cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật Theo nghị định chính phủ, từ năm 2005 đến nay với sự đầu tư trong và ngoài nước vào Côn Đảo mạnh nhưng lượng khách du lịch lại không tăng cao vẫn thấp hơn nhiều so với Nha Trang, Phú Quốc Nhìn thấy vấn đề này, nhóm chúng tôi chọn “ Thực trạng và giải pháp marketing địa phương thu hút lượng khách vào Côn đảo” làm bài tiểu luận của nhóm Dù nhóm đã cố gắng rất nhiều nhưng không tránh khỏi những thiếu sót, mong cô và các bạn thông cảm và đóng góp ý kiến vào cho nhóm làm hoàn thiện hơn nữa. Chân thành cảm ơn. PHẦN 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔN ĐẢO 1. Tên gọi và vị trí địa lý: Côn Đảo là tên một quần đảo ngoài khơi thuộc tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, cách Vũng Tàu 97 hải lý và cách sông Hậu 45 hải lý. Côn Đảo có cùng một kinh độ với Thành phố Hồ Chí Minh (106°36′) và cùng một vĩ độ với tỉnh Cà Mau (8°36′). Côn Đảo nằm giữa biển Đông, cách TP Vũng Tàu 179 km, cách TPHCM 230 km và cách cửa sông Hậu 83km, Cần Thơ khoảng 165 km, có tổng diện tích là 76,71 km2. Côn Đảo nằm trong trung tâm vùng khai thác dầu khí của nước ta với các mỏ dầu, khí đang khai thác như: Đại Hùng, Bạch Hổ, Rồng, Lan Tây, Lan Đỏ . nên rất thuận lợi trong phát triển dịch vụ dầu khí. Vị trí này cũng là thế đắc địa khi giao thương, các dịch vụ hàng hải quốc tế với Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore, Indonesia, Malaysia, Thái Lan . Khó khăn: Do đặc thù vị trí địa lý là hải đảo xa xôi, dân cư ít, giao thông khó khăn nên huyện Côn Đảo không thu hút được các ngân hàng thương mại tổ chức mạng lưới cung cấp tín dụng. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp nhỏ trên địa bàn huyện đang “khát” vốn đầu tư mở rộng ngành nghề sản xuất kinh doanh. Quần đảo Côn Đảo gồm 16 hòn đảo: · Côn Lôn hay Côn Sơn, Phú Hải, 51,52km² · Hòn Côn Lôn Nhỏ, hay Hòn Bà, Phú Sơn, 5,45km² · Hòn Bảy Cạnh, hay Hòn Bãi Cạnh, Phú Hòa, 5,5km² · Hòn Cau, hay Phú Lệ 1,8km² · Hòn Bông Lan, hay Bông Lang, Bông Lau, Phú Phong, 0,2km² · Hòn Vung, hay Phú Vinh 0,15km² · Hòn Ngọc, hay hòn Trọc, hòn Trai, Phú Nghĩa, 4,4km² · Hòn Trứng, hay hòn Đá Bạc, hòn Đá Trắng, Phú Thọ, 0,1km² · Hòn Tài Lớn, hay Phú Bình 0,38km² · Hòn Tài Nhỏ, hay Hòn Thỏ, Phú An, 0,1 km² · Hòn Trác Lớn, hay Phú Hưng 0,25km² · Hòn Trác Nhỏ, hay Phú Thịnh 0,1km² · Hòn Tre Lớn, hay Phú Hòa 0,75km² · Hòn Tre Nhỏ, hay Phú Hội, 0,25km² · Hòn Anh, hay Hòn Trứng Lớn · Hòn Em, hay Hòn Trứng Nhỏ Năm 1977, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam quyết định tên gọi chính thức là Côn Đảo. Côn Đảo cũng là đơn vị hành chính cấp huyện của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu Côn Đảo có một vị trí địa – chính trị hết sức quan trọng. Xét về nội địa, Côn Đảo là cửa ngõ của các tỉnh Nam bộ thông ra với thế giới, là tiền đồn vùng biển Đông-Nam góp phần bảo vệ sự bình yên cho Tổ quốc. Xét về mặt quốc tế, Côn Đảo nằm gần đường giao thông hàng hải quan trọng giữa các nước vùng Bắc Á với các nước Nam và Tây Á. Xét về kinh tế, Côn Đảo án ngữ cả một vùng biển rộng lớn mà ở đó được đánh giá khá giàu về tài nguyên thiên nhiên trong lòng biển cũng như các loại hải sản ở biển Đông 2. Địa hình và điều kiện tự nhiên: Địa hình của quần đảo Côn Đảo chủ yếu là núi đồi, diện tích núi đồi chiếm 88,4 % tông diện tích tự nhiên. Ngọn núi cao nhất đảo là ngọn núi phía nam thị trấn Côn đảo của núi An Hải cao 577m. Khí hậu Côn đảo là khí hậu đại dương, nhiệt độ trung bình hàng năm là khoảng 26,9 độ C. Đảo có 2 mùa rõ rệt, mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11 dương lịch và mùa khô kéo dài từ tháng 12 tới tháng 4 dương lịch. Mùa khô thời tiết mát mẻ hơn nhiệt độ trung bình khoảng 24 độ C. Với địa hình và điều kiện tự nhiên thuận lợi tự nhiên đã ban tặng cho Côn Đảo nhiều vẻ đẹp: Một vùng đồi núi nhấp nhô trên biển, soi bóng xuống làn nước trong xanh, bờ biển dài gần 200 km với những băi tắm tuyệt đẹp: Đầm Trầu, Đất Dốc, Băi Cạnh, Băi Cạnh, Hòn Cau 3. Kinh tế Côn Đảo: Côn Đảo là một ngư trường rộng lớn, với đội tàu có năng lực đánh bắt khoảng 10.000 tấn hải sản/năm. Các đội đánh bắt xa bờ của ngư dân từ các tỉnh miền Trung trở vào tập trung về đây ngày càng nhiều. Côn Đảo được thiên nhiên ưu đãi vịnh Bến Đầm với chiều dài khoảng 4km, rộng khoảng 1,6km, độ sâu 6-18m, rất kín gió và có thể khai thác quanh năm. Cảng hải sản Bến Đầm đã tiếp nhận tàu 2.000 tấn, cung cấp đầy đủ các dịch vụ như dầu, điện, nước, chợ cá, kho lạnh . Đến cuối tháng 4-2007, trên địa bàn huyện Côn Đảo có 50 doanh nghiệp đang hoạt động ở các lĩnh vực: sản xuất nước đá, nuôi trồng và chế biến thủy hải sản, du lịch và thương mại, xây dựng và cơ khí Trong số 50 doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn huyện, có 4 dự án đầu tư nước ngoài, với tổng số vốn đầu tư hàng triệu USD. Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân của huyện Côn Đảo trong giai đoạn 2001-2006 là 15,98%/năm, GDP bình quân đầu người bình quân đạt hơn 9 triệu đồng/người/năm. Trong đó, ngành công nghiệp thực hiện được 126,251 tỷ đồng; ngành thương mại – dịch vụ 498,8 tỷ đồng; ngành thủy sản 48,6 tỷ đồng; ngành nông nghiệp 30 tỷ đồng 4. Các Điểm “Hấp Dẫn”: Khi nhắc tới Côn Đảo là chúng ta nghĩ ngay tới một thời máu lửa hào hùng nơi được mệnh danh là “Địa ngục trần gian”, ngày nay với sự yên bình

doc24 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3118 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Báo cáo Thực trạng và giải pháp marketing địa phương thu hút lượng khách vào Côn đảo, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LỜI MỞ ĐẦU Côn đảo là một quần đảo ngoài khơi hiện nay thuộc tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Với sự đa dạng và lợi thế về địa hình như nhiều đảo nhỏ, rừng và biển… với bề dày lịch sử lâu đời. Côn đảo là một viên ngọc sáng có đầy tiềm năng phát triển du lịch và hiện tại là điểm đến của nhiều người. Tuy nhiên, vần còn sự yếu kém trong việc quản lý và thu hút đầu tư thích đáng về cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật… Theo nghị định chính phủ, từ năm 2005 đến nay với sự đầu tư trong và ngoài nước vào Côn Đảo mạnh nhưng lượng khách du lịch lại không tăng cao vẫn thấp hơn nhiều so với Nha Trang, Phú Quốc…Nhìn thấy vấn đề này, nhóm chúng tôi chọn “ Thực trạng và giải pháp marketing địa phương thu hút lượng khách vào Côn đảo” làm bài tiểu luận của nhóm Dù nhóm đã cố gắng rất nhiều nhưng không tránh khỏi những thiếu sót, mong cô và các bạn thông cảm và đóng góp ý kiến vào cho nhóm làm hoàn thiện hơn nữa. Chân thành cảm ơn. PHẦN 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔN ĐẢO Tên gọi và vị trí địa lý: Côn Đảo là tên một quần đảo ngoài khơi thuộc tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, cách Vũng Tàu 97 hải lý và cách sông Hậu 45 hải lý. Côn Đảo có cùng một kinh độ với Thành phố Hồ Chí Minh (106°36′) và cùng một vĩ độ với tỉnh Cà Mau (8°36′). Côn Đảo nằm giữa biển Đông, cách TP Vũng Tàu 179 km, cách TPHCM 230 km và cách cửa sông Hậu 83km, Cần Thơ khoảng 165 km, có tổng diện tích là 76,71 km2. Côn Đảo nằm trong trung tâm vùng khai thác dầu khí của nước ta với các mỏ dầu, khí đang khai thác như: Đại Hùng, Bạch Hổ, Rồng, Lan Tây, Lan Đỏ... nên rất thuận lợi trong phát triển dịch vụ dầu khí. Vị trí này cũng là thế đắc địa khi giao thương, các dịch vụ hàng hải quốc tế với Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore, Indonesia, Malaysia, Thái Lan... Khó khăn: Do đặc thù vị trí địa lý là hải đảo xa xôi, dân cư ít, giao thông khó khăn… nên huyện Côn Đảo không thu hút được các ngân hàng thương mại tổ chức mạng lưới cung cấp tín dụng. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp nhỏ trên địa bàn huyện đang “khát” vốn đầu tư mở rộng ngành nghề sản xuất kinh doanh. Quần đảo Côn Đảo gồm 16 hòn đảo: Côn Lôn hay Côn Sơn, Phú Hải, 51,52km² Hòn Côn Lôn Nhỏ, hay Hòn Bà, Phú Sơn, 5,45km² Hòn Bảy Cạnh, hay Hòn Bãi Cạnh, Phú Hòa, 5,5km² Hòn Cau, hay Phú Lệ 1,8km² Hòn Bông Lan, hay Bông Lang, Bông Lau, Phú Phong, 0,2km² Hòn Vung, hay Phú Vinh 0,15km² Hòn Ngọc, hay hòn Trọc, hòn Trai, Phú Nghĩa, 4,4km² Hòn Trứng, hay hòn Đá Bạc, hòn Đá Trắng, Phú Thọ, 0,1km² Hòn Tài Lớn, hay Phú Bình 0,38km² Hòn Tài Nhỏ, hay Hòn Thỏ, Phú An, 0,1 km² Hòn Trác Lớn, hay Phú Hưng 0,25km² Hòn Trác Nhỏ, hay Phú Thịnh 0,1km² Hòn Tre Lớn, hay Phú Hòa 0,75km² Hòn Tre Nhỏ, hay Phú Hội, 0,25km² Hòn Anh, hay Hòn Trứng Lớn Hòn Em, hay Hòn Trứng Nhỏ Năm 1977, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam quyết định tên gọi chính thức là Côn Đảo. Côn Đảo cũng là đơn vị hành chính cấp huyện của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu       Côn Đảo có một vị trí địa – chính trị hết sức quan trọng. Xét về nội địa, Côn Đảo là cửa ngõ của các tỉnh Nam bộ thông ra với thế giới, là tiền đồn vùng biển Đông-Nam góp phần bảo vệ sự bình yên cho Tổ quốc. Xét về mặt quốc tế, Côn Đảo nằm gần đường giao thông hàng hải quan trọng giữa các nước vùng Bắc Á với các nước Nam và Tây Á. Xét về kinh tế, Côn Đảo án ngữ cả một vùng biển rộng lớn mà ở đó được đánh giá khá giàu về tài nguyên thiên nhiên trong lòng biển cũng như các loại hải sản ở biển Đông.. Địa hình và điều kiện tự nhiên: Địa hình của quần đảo Côn Đảo chủ yếu là núi đồi, diện tích núi đồi chiếm 88,4 % tông diện tích tự nhiên. Ngọn núi cao nhất đảo là ngọn núi phía nam thị trấn Côn đảo của núi An Hải cao 577m. Khí hậu Côn đảo là khí hậu đại dương, nhiệt độ trung bình hàng năm là khoảng 26,9 độ C. Đảo có 2 mùa rõ rệt, mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11 dương lịch và mùa khô kéo dài từ tháng 12 tới tháng 4 dương lịch. Mùa khô thời tiết mát mẻ hơn nhiệt độ trung bình khoảng 24 độ C. Với địa hình và điều kiện tự nhiên thuận lợi tự nhiên đã ban tặng cho Côn Đảo nhiều vẻ đẹp: Một vùng đồi núi nhấp nhô trên biển, soi bóng xuống làn nước trong xanh, bờ biển dài gần 200 km với những băi tắm tuyệt đẹp: Đầm Trầu, Đất Dốc, Băi Cạnh, Băi Cạnh, Hòn Cau.... Kinh tế Côn Đảo: Côn Đảo là một ngư trường rộng lớn, với đội tàu có năng lực đánh bắt khoảng 10.000 tấn hải sản/năm. Các đội đánh bắt xa bờ của ngư dân từ các tỉnh miền Trung trở vào tập trung về đây ngày càng nhiều. Côn Đảo được thiên nhiên ưu đãi vịnh Bến Đầm với chiều dài khoảng 4km, rộng khoảng 1,6km, độ sâu 6-18m, rất kín gió và có thể khai thác quanh năm. Cảng hải sản Bến Đầm đã tiếp nhận tàu 2.000 tấn, cung cấp đầy đủ các dịch vụ như dầu, điện, nước, chợ cá, kho lạnh... Đến cuối tháng 4-2007, trên địa bàn huyện Côn Đảo có 50 doanh nghiệp đang hoạt động ở các lĩnh vực: sản xuất nước đá, nuôi trồng và chế biến thủy hải sản, du lịch và thương mại, xây dựng và cơ khí… Trong số 50 doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn huyện, có 4 dự án đầu tư nước ngoài, với tổng số vốn đầu tư hàng triệu USD. Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân của huyện Côn Đảo trong giai đoạn 2001-2006 là 15,98%/năm, GDP bình quân đầu người bình quân đạt hơn 9 triệu đồng/người/năm. Trong đó, ngành công nghiệp thực hiện được 126,251 tỷ đồng; ngành thương mại – dịch vụ 498,8 tỷ đồng; ngành thủy sản 48,6 tỷ đồng; ngành nông nghiệp 30 tỷ đồng… Các Điểm “Hấp Dẫn”: Khi nhắc tới Côn Đảo là chúng ta nghĩ ngay tới một thời máu lửa hào hùng nơi được mệnh danh là “Địa ngục trần gian”, ngày nay với sự yên bình và vẻ đẹp thiên nhiên Côn Đảo còn được nhắc tới với cái tên “Đảo Ngọc” . Vẻ đẹp tự nhiên và thắng cảnh: Vườn Quốc Gia Côn Đảo    Vườn quốc gia Côn Đảo có diện tích 19.998 ha, trong đó có 5.998 ha rừng và 14.000 ha mặt biển. Tài nguyên thiên nhiên của vườn vô cùng phong phú với 882 loài thực vật, 135 loài động vật trên rừng và 1.321 loài động, thực vật biển. Trong số này, có những loài động thực vật đặc hữu như dầu Côn Sơn, bụi Côn Sơn, bồ câu Nicôba, chim điên mặt xanh..., với nhiều loài được ghi trong Sách đỏ của Việt Nam như: Dugong (bò biển), cá heo, cá voi xanh, đồi mồi...  Vườn quốc gia Côn Đảo tuy không lớn nhưng có cả rừng và biển, và trong nó chứa đựng một quần thể động thực vật trên cạn, dưới nước hết sức đa dạng, phong phú. Hơn 2.700 loài sinh vật, trong đó có hơn 100 loài động thực vật quí hiếm, đặc hữu. Có nhiều loài quí hiếm có nguy cơ tuyệt chủng đã được tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới IUCN (The World Conservation Union) đưa vào sách đỏ như Dugong (bò biển),….  Một quần đảo có diện tích không lớn mà có đầy đủ các hệ sinh thái tự nhiên: Đó là rừng xanh nhiệt đới hải đảo, rừng ngập mặn, cỏ biển, rạn san hô dưới đáy biển. Theo các chuyên gia thì, với hệ sinh thái, với sự phong phú, đa dạng các loài sinh vật trong một diện tích không lớn như Côn Đảo và vẫn còn nguyên vẹn là điêù hiếm thấy trong khu vực.  Hơn thế nữa, Vườn Quốc gia Côn Đảo có rất nhiều phong cảnh đẹp đẽ, thơ mộng có giá trị lớn trong việc khai thác du lịch sinh thái và du lịch nghỉ dưỡng tuyệt vời. Với chiều dài bờ biển gần 200km, nơi đây có nhiều bãi tắm nước biển trong xanh với cát vàng sạch sẽ và thơ mộng như bãi Đất Dốc, bãi Đầm Trầu, bãi Nhát, bãi Hòn Bà, bãi Lò vôi, bãi An Hải…Rất nhiều thắng cảnh xen lẫn giữa rừng xanh và biển cả như Sở Rẫy, Hòn cau, Hòn Bãi Cạnh, Ông Đụng, Đất Thắm, bãi Bàng, Vịnh Đầm Tre, Hòn Bà, Hòn trứng, Hòn Tài, hòn Tre, núi Thánh Giá, hang Đức Mẹ.v.v. Trong lòng Vườn Quốc gia Côn Đảo còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử như Hòn Tre, nơi bọn thực dân đã từng giam giữ đồng chí Lê Duẩn; hòn Cau, nơi đã từng giam giữ đồng chí Phạm Văn Đồng… Hòn Bảy Cạnh Hòn Bảy Cạnh là hòn đảo lớn thứ hai trong số 16 hòn đảo thuộc quần đảo Côn Đảo. Ngoài ra Bảy Cạnh là bãi biển có số lượng rùa biển lên đẻ nhiều nhất Việt Nam. Mỗi năm có đến hàng trăm cá thể rùa mẹ lên bãi đẻ trứng. Sau khoảng thời gian hai tháng từ khi đẻ trứng nở và rồi những chú rùa con bé bỏng nhốn nháo bò xuống bãi biển để rồi từ đây chúng bắt đầu một cuộc đời mới. Và chúng tôi may mắn được tận tay vuốt ve chiếc mai xinh xắn như cảm nhận được ý nghĩa món quà của đại dương tặng cho riêng mình. Đến với Hòn Bảy Cạnh, du khách sẽ có cơ hội lặn biển để xem san hô, cá và các loài sinh vật biển khác sống trên các rặng san hô lúc thuỷ triều lên hoặc thuỷ triều rút sẽ là dịp để khám phá khu rừng ngập mặn ở phía sau trạm kiểm lâm. San hô ở đây rất đa dạng chủng loại với san hô dạng phiến, dạnh bàn, dạng cành, khối đều thuộc sách đỏ của Việt Nam. Ngoài ra còn có tài nguyên sinh vật biển với cá heo, rùa xanh, dugong, ốc đá, trai tai tượng vảy, hải sâm, cá bướm, san hô não… Di tích lịch sử và công trình cổ: Miếu Bà Phi Yến (An Sơn Miếu)  An Sơn Miếu nằm cách trung tâm Côn Đảo khoảng 2 km về phía Tây Nam. Tương truyền, thứ phi của Chúa Nguyễn Ánh là Lê Thị Răm, đã dám khuyên can Chúa Nguyễn không mượn ngoại bang về đánh nhau với nhà Tây Sơn. Vì lời khuyên ấy mà Bà bị Chúa Nguyễn Ánh truyền lệnh giam cầm ở Hòn Côn Lôn nhỏ (Hòn Bà ngày nay), về sau được hai con vật cưng là Hắc hổ và Vượn bạch cứu đưa về làng Cỏ Ống. Rằm tháng Mười năm Ất Hợi (1785) dân làng An Hải mời Bà từ làng Cỏ Ống về dự lễ đàn chay. Trong làng có tên đồ tể Biện Thi thấy Bà là người có nhan sắc, nên nửa đêm lẻn vào phòng Bà toan giở trò đồi bại, hắn vừa mới chạm vào cánh tay, Bà liền tỉnh giấc tri hô. Vì bị xúc phạm tiết hạnh, nên Bà đã tự chặt cánh tay mà tên đồ tể đã chạm vào rồi tự vẫn. Để ghi nhớ công ơn và đức độ của Bà, dân làng đã lập miếu thờ. Hàng năm, vào ngày 18/10 - Âm lịch, người dân tổ chức lễ giỗ Bà rất long trọng. Dinh Chúa Đảo Dinh Chúa đảo nằm trong một khuôn viên rộng chừng 2 hecta đối diện với Cầu tàu lịch sử 914. Đã có 53 đời Chúa đảo ngự trị ở đây, tại đây chúng đã đề ra các chính sách, biện pháp hà khắc để đàn áp, tra rấn dã man đối với người tù. Ngày nay, căn nhà ấy được dùng làm nơi trưng bày tội ác của chúng. Di tích nhà Công Quán Chức năng đầu tiên của ngôi nhà này là Nhà khách (Maisson de passanger) - nơi dừng chân cho lữ khách đến thi hành công vụ tại đảo. Đến thời Mỹ, ngôi nhà này được xây thêm mặt tiền nhô ra và đặt tên là Công Quán. Di tích nhà Công Quán cũng như các công trình kiến trúc của thị trấn tù là minh chứng cho việc bóc lột sức lao động khổ sai của người tù, là sự so sánh đối lập với kiến trúc ghê rợn của trại giam. Với ý nghĩa đó, di tích Nhà Công Quán được khởi công trùng tu, tôn tạo năm 2005 theo kiến trúc ngôi Nhà khách vãng lai thời Pháp và đã hoàn thành vào cuối năm 2006. Di tích Nhà Công Quán gắn liền với sự kiện tháng 3/1895 một nhạc sĩ người Pháp đã đặt chân đến Côn Đảo, say lòng trước vẻ đẹp của hòn đảo này đã tỏ ra không đồng tình trước những tội ác mà thực dân Pháp đang gây ra. Tại ngôi nhà này ông đã hoàn tất ba chương cuối vở nhạc kịch “Brunehilda” của người bạn nhạc sĩ thân thiết lúc quá cố đã ủy thác cho ông. Trước khi rời đảo, ông đã gửi lại những nỗi niềm trăn trở của mình trong bức thư gửi Chúa đảo Jacquet. Những dấu ấn đẹp đẽ của ông trên Côn Đảo có thể xem là dấu ấn văn minh nhất của người Pháp trên hòn đảo ngục tù này. Ông chính là nhà soạn nhạc, nghệ sĩ pianô và organ Pháp Charles Camille Saint Saens, sinh ngày 9/10/1835 tại Paris. Hệ thống nhà tù Côn Đảo Khu di tích lịch sử nhà tù Côn Đảo là một trong những khu di tích lớn nhất, lâu đời nhất và đặc biệt quan trọng của nước ta. Trong suốt chiều dài lịch sử, chế độ Thực dân, Đế quốc đã biến hệ thống nhà tù Côn Đảo thành “Địa ngục trần gian” khét tiếng với hệ thống nhà giam, chuồng cọp Pháp, Mỹ, biệt lập chuồng bò, nhằm làm nhụt ý chí chiến đấu của các chiến sĩ cách mạng bị giam cầm. Các trại giam thời Pháp Từ năm 1862 đến năm 1940 thực dân Pháp đã xây dựng tại Côn Đảo một hệ thống nhà tù để giam giữ tù nhân với các trại giam như: Banh 1 (Trại Phú Hải), Banh 2 (Trại Phú Sơn), Banh 3 (Trại Phú Thọ), Banh 3 phụ (Trại Phú Tường), chuồng cọp Pháp, biệt lập Chuồng Bò, với hàng trăm phòng giam và các hình tra tấn, đầy ải và hành hạ người tù hết sức dã man và thâm độc. Các trại giam thời Mỹ – Ngụy Thời Mỹ - Ngụy chúng cho xây dựng thêm các trại như: Trại 5 (Phú Phong), Trại 6 (Phú An), Trại 7 (Phú Bình), Trại 8 (Phú Hưng) để giam giữ tù nhân, trong đó trại Phú Bình hay còn gọi là chuồng cọp Mỹ nổi tiếng hà khắc, là nơi tra tấn người tù cực kỳ dã man. Tổng cộng hệ thống nhà tù Côn Đảo qua hai thời kỳ Pháp - Mỹ là 127 phòng giam, 42 xà lim, 504 phòng biệt lập chuồng Cọp. Di tích cầu Ma Thiêng Lãnh Từ trung tâm thị trấn Côn Đảo, đi theo đường Võ Thị Sáu đến cuối đường, du khách sẽ tới di tích cầu Ma Thiêng Lãnh. Nơi đây vẫn còn hai mố cầu xây dựng dở dang mà mấy chục năm trước, để kiểm soát người tù vượt ngục, bọn cai ngục đã bắt người tù khiêng đá xây dựng cây cầu. Do địa thế núi non quá hiểm trở, lại phải lao dịch nặng nề, nên 356 người tù phải bỏ mình nơi đây. Ma Thiêng Lãnh là tên mà người tù đặt theo tên ngọn núi Ma Thiêng Lãnh của Triều Tiên. Nghĩa trang Hàng Dương Nghĩa trang Hàng Dương có 4 khu mộ A, B, C, D. Khu A có mộ Cố Tổng Bí thư Lê Hồng Phong và mộ Chí sĩ yêu nước Nguyễn An Ninh; Khu B có mộ Nữ Anh hùng Liệt sĩ Võ Thị Sáu; Khu C có mộ Anh hùng Liệt Sĩ Lê Văn Việt; Khu D là nơi quy tập các phần mộ từ Nghiã trang Hàng Keo, Hòn Cau,… đưa về. Mộ chị Võ Thị Sáu được xây bằng đá cẩm thạch, nằm núp dưới bóng cây dương như thủa nào, hương thơm tỏa ngát. Người dân cho biết: “Tất cả người dân ở Côn Đảo đều gọi Võ Thị Sáu bằng Cô Sáu với lòng thành kính." Ngoài ra: ”Cô Sáu thiêng lắm nên không khi nào trên mộ tắt hương và thiếu hoa tươi. Mọi người quây quần bên Cô, không chỉ ban ngày, mà ngay cả ban đêm, cứ đến 12 giờ đêm là lúc vắng vẻ, tôn nghiêm nhất nhân dân trên đảo lại ra thắp hương cầu xin Cô Sáu phù hộ cho có sức khỏe, làm ăn gặp nhiều may mắn. Cô Sáu có đủ loại đồ dùng, từ son phấn, gương lược…đến các tư trang cá nhân khác trên mộ. Ai xin Cô cái gìcũng được.” “Núi Côn Lôn được pha bằng máu Đất Côn Lôn năm, sáu lớp sương người Mỗi bước chân che lấp một cuộc đời Mỗi tảng đá là một trời đau khổ” “Nghĩa Trang Hàng Dương vùi chôn bao số phận Hết lớp này, lớp khác lên trên Mặt phẳng lì không mô đất nhôn lên Không bia mộ, không tên và không tuổi” Các đặc sản ở Côn Đảo: Mắm hàu Côn Đảo : Với người dân Côn Đảo, mắm hàu là thứ nước chấm bình dân không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày, đôi khi trở thành món ăn chính trong những ngày biển động. Còn với du khách, khi ra thăm đảo, lúc về đất liền thường mang theo những chai mắm hàu để làm quà cho người thân...thưởng thức. Những món ăn chế biến từ con hàu biển như hàu mù tạt, cháo hàu, hàu đúc trứng v.v... đã quá quen thuộc với nhiều người nhưng mắm hàu thì có lẽ còn ít ai biết tới Tuy nhiên, nhìn từ góc độ ẩm thực, mắm hàu đã có một chỗ đứng nhất định trong cuộc sống thường ngày của người dân Côn Đảo, được nhiều du khách chấp nhận qua những món ăn chấm với mắm hàu đậm đà hương vị biển. Mứt hạt bàng - đặc sản của Côn Đảo: Cây bàng ở Cà Mau thường được trồng để tạo bóng mát và làm đẹp các sân trường, khuôn viên nhà, còn trái bàng ít được chú ý đến. Cây bàng Côn Đảo được chú ý đặc biệt bởi nó chính là "nhân chứng sống" thầm lặng chứng kiến sự vươn lên mạnh mẽ của một vùng đất từng được mệnh danh là địa ngục trần giang trở thành nơi nghỉ dưỡng cao cấp. Có lẽ do phải đương đầu trước sóng gió đại dương nên cây bàng ở đây đều to lớn từ thân cây đến lá, trái.Người dân Côn Đảo “thu hoạch” quả bàng đem phơi cho dốt vỏ, rồi trong những lúc rỗi việc nhà, đem ra chẻ lấy hạt dùng làm mứt...Đến Côn Đảo, du khách thường được mời thưởng thức món đặc sản mứt hạt bàng. Có hai loại mứt hạt bàng: ngọt và mặn. Gọi là mứt nhưng thật sự đó là hạt bàng rang với muối hoặc với đường như đậu phộng rang muối, đường ở đất liền. Cho một vài hạt vào miệng, vị ngọt của đường hay vị mặn của muối hòa lẫn vị bùi và béo của hạt bàng ở đầu lưỡi, du khách đều công nhận: lạ và ngon! PHẦN 2: THỰC TRẠNG DU LỊCH CỦA CÔN ĐẢO CƠ SỞ HẠ TẦNG: Phương tiện đến Côn Đảo: Hạn chế lớn nhất của Côn Đảo trong việc thu hút du khách hiện nay là vấn đề giao thông. Hiện tại, tuyến vận chuyển khách ra Côn Đảo bằng đường thủy chỉ có 2 tàu với tần suất 2 chuyến/tuần và sức chứa 400 khách/lượt. Tuy nhiên, hoạt động của tàu thủy phụ thuộc nhiều vào yếu tố thời tiết nên chuyện hủy chuyến của phương tiện này diễn ra khá thường xuyên. Theo các doanh nghiệp lữ hành, mỗi năm có hàng ngàn lượt du khách và từ các tỉnh, thành khác đăng ký tour ra Côn Đảo nhưng không thể đáp ứng được vì thiếu vé máy bay hoặc vé tàu. Thậm chí, nhiều đoàn khách đã đặt vé, nhưng vào giờ chót, biển động, hãng tàu hủy chuyến nên các hãng lữ hành cũng phải hủy tour. Phương tiện được du khách chọn đi Côn Đảo chủ yếu là máy bay, vì đến nay, tàu ra đảo vẫn còn nhiều hạn chế cả về số lượng và chất lượng. Nhất là vào mùa gió chướng, mưa bãoviệc đi lại bằng tàu vô cùng khó khăn. Trước tình hình này, hoạt động hàng không tại Côn Đảo không ngừng tăng tầng suất, song nhu cầu về đường hàng không ra vào Côn Đảo chưa được đáp ứng tốt Những năm gần đây, hãng hàng không Vietair và cảng hàng không Côn Đảo cũng đã không ngừng tăng tầng suất hoạt động. Từ 3 chuyến bay/tuần, đến đầu năm 2009, mỗi tuần có 11 chuyến bay. Như vậy, các ngày thứ ba, năm, bảy, mỗi ngày đã có 1 chuyến vào và 1 chuyến ra. Các ngày thứ hai, tư, và sáu có 2 chuyến bay vào và ra Côn Đảo mỗi ngày. Năm 2006, cảng hàng không Côn Đảo đón 18.720 lượt khách, năm 2007 tăng lên 27.000 lượt. Năm 2008, tiếp tục tăng lên gần 39.000 lượt khách Không ngừng tăng tầng suất hoạt động, nhưng chỉ đáp ứng hơn 40%, vào mùa du lịch sau tết, thời tiết, khí hậu ở Côn Đảo đẹp hơn cả, khách muốn đi máy bay đến Côn Đảo gần như phải đăng ký trước 3- 4 tuần. Mùa biển động, giáp tết, tàu khó ra khơi, thì nhu cầu đi máy bay càng tăng lên. Côn Đảo, vùng đất thiêng, hòn ngọc biển Đông, luôn là điểm đến của nhiều người, của du khách trong và ngoài nước, trong khi máy bay đến Côn Đảo hiện chỉ có một đường duy nhất từ tp.HCM, nên nhu cầu đi lại bằng đường hàng không rất hạn chế. [right][size=1][url=]Copyright © Côn Đảo 360° - Diễn Đàn Du Lịch Côn Đảo - Posted by TiểuSanh™[/url][/si Hiện trạng cơ sở lưu trú: Ngoài cách trở về giao thông, nguồn thông tin cho khách trước khi ra đảo còn hạn chế; cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ du lịch; cơ sở lưu trú, ăn uống, vui chơi giải trí… còn thiếu, lạc hậu và hạn chế về quy mô. “Ngoài khách sạn Sài Gòn - Côn Đảo đạt chuẩn 3 sao, các khách sạn còn lại chưa được phân hạng, quy mô nhỏ. Những năm gần đây, cơ sở vật chất, môi trường cảnh quan ở Côn Đảo cũng được đầu tư xây dựng. Theo báo cáo của Ban Quản lý phát triển Côn Đảo, Côn Đảo hiện có 10 cơ sở lưu trú với 150 phòng có sức chứa 435 khách. Trước đây cảnh quan của Côn Đảo từng được khẳng định bởi hãng tàu Star Cruise (Malaysia) chọn là điểm dừng chân trong chuyến hải trình du lịch biển phục vụ khách hàng của mình. Song, vì nhiều lý do trong đó có việc khách du lịch không tìm đâu ra chỗ tiêu tiền, vì thế hãng này đã rút “điểm dừng chân” này. Tuy nhiên, giờ đây điều này không còn là nỗi “bận tâm” đối với nhà quản lý du lịch khi hàng loạt dự án đầu tư nước ngoài đang đổ xô vào Côn Đảo. Với Côn Đảo, việc ưu tiên phát triển các loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp, du lịch văn hoá lịch sử và các loại hình dịch vụ giải trí hiện đại khác phải song hành với việc xây dựng Côn Đảo tương xứng với vị trí tiền tiêu, góp phần tích cực trong quá trình mở cửa, hội nhập kinh tế quốc tế, bảo đảm an ninh quốc phòng, không tách rời với sự phát triển của cả vùng phía Nam Tổ quốc, của cả nước. Mạng lưới thông tin liên lạc: Mạng lưới thông tin liên lạc của Côn Đảo có bước phát triển nhảy vọt. Hiện nay Côn Đảo đã phủ sóng điện thoại di động các mạng Vinaphone, MobiFone, Viettel, phát triển thêm dịch vụ điện thoại cố định không dây G-Phone. Huyện có 1 Đài viễn thông, 1 Bưu điện trung tâm, 2 Bưu cục (Cỏ Ống và Bến Đầm) với doanh thu dịch vụ bưu chính - viễn thông tăng bình quân 19%. Hiện nay toàn huyện đã lắp đặt 3.288 máy điện thoại cố định, bình quân 51,38 máy/100 dân; 2.517 máy điện thoại di động, bình quân 42,54 máy điện thoại di động/100 dân và có 656 line thuê bao đường truyền internet tốc độ cao (đường truyền băng rộng ADSL). Điện: Nhu cầu sử dụng điện của Côn Đảo rất cao, mỗi năm tăng khoảng 48%. Huyện Côn Đảo có khoảng 6.000 dân sinh sống; 3 cụm khách sạn du lịch; 13 nhà máy sản xuất nước đá phục vụ hậu cần nghề cá, nhu cầu sử dụng điện đến thời điểm này là khoảng 6,5 MW. Tuy nhiên nguồn cung ứng điện cho Côn Đảo trong những năm qua là từ 2 nhà máy điện diesel là nhà máy điện Trung tâm và nhà máy điện An Hội, tổng công suất thiết kế 4.762 kWh (hơn 4,7 MW), công suất khả dụng (công suất thực sử dụng) chỉ khoảng gần 3 MW (chưa bằng 1/2 nhu cầu). Trong đó, nhà máy điện An Hội có 4 tổ máy, công suất thiết kế 3 MW, công suất khả dụng khoảng hơn 2,1 MW- là nhà máy hoạt động chính. Còn nhà máy điện trung tâm, công suất thiết kế 1,4762 MW, do sử dụng từ trước ngày giải phóng đến nay, đã xuống cấp, mặc dù cũng đã được đầu tư bổ sung thiết bị nhưng máy móc không đồng bộ, hơn nữa, đội ngũ cán bộ vận hành nhà máy còn yếu về kỹ thuật, trình độ tay nghề, nhiều khi không phát hiện kịp những trục trặc để chỉnh sửa kịp thời do đó, tình trạng hỏng hóc, lỗi kỹ thuật thường xảy ra do vậy công suất khả dụng chỉ còn khỏang 55%, và chủ yếu nhà máy này ở chế độ dự phòng. Những năm qua, 2 nhà máy điện ở Côn Đảo mới chỉ tạm đủ phục vụ cho sinh hoạt và dịch vụ du lịch. Còn sản xuất nước đá trên đảo phải tự túc nguồn điện bằng các máy phát điện riêng. Môi trường: Rác thải: Rác thải đã, đang và sẽ còn là vấn đề nan giải của Côn Đảo. Thực tế, du khách trong và ngoài nước đến với Côn Đảo khá đông. Trong tương lai, lượng du khách tới đây chắc chắn sẽ tăng lên nhiều lần. Điều đó đồng nghĩa với việc lượng rác thải sẽ cũng tăng lên.Nhưng hiện nay, vấn đề rác thải ở Côn Đảo vẫn bị thả nổi. Theo những con sóng dập dềnh, từng lớp rác từ hộp cactông, chai, lọ đến giấy vụn…dồn lại, táp vào thân những con tàu. Cùng với những lớp váng dầu mỡ đen kịt nổi trên mặt nước, bết vào thân tàu. Trên bờ vịnh cảng là khu tiểu thủ công nghiệp: Nhà máy nước đá, những cơ sở chế biến thủy hải sản…nhưng việc xử lý nước thải, rác thải còn rất sơ sài. Dường như "tiện" nhất và phổ biến nhất là xả thẳng xuống biển. Một trong những khu khách sạn du lịch sinh thái nổi tiếng của Côn Đảo trong tương lai. Thời gian biển động: Do có đặc thù biển động suốt 6 tháng trong năm nên hằng năm, Côn Đảo chỉ đón từ 35.000-40.000 lượt khách, con số khá khiêm tốn so với các địa điểm du lịch biển khác như Phú Quốc, Nha Trang. Ảnh hưởng đa dạng sinh học: Hiện nay, khoảng 14.000 ha biển và 6.000 ha rừng tại Côn Đảo nằm trong sự bảo vệ nghiêm ngặt của Vườn Quốc gia Côn Đảo. Khu dân cư được đặt nằm hoàn toàn ở bên ngoài. Tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái tại Côn Đảo là rất lớn. Người dân ở đây có thể hưởng lợi bằng những nguồn thu nhập từ du lịch. Tuy nhiên, việc đó có thể kéo theo ảnh hưởng lớn tới sinh vật biển.Vấn đề là làm thế nào để chọn được các nhà đầu tư thực sự có năng lực và có ý tưởng về đa dạng sinh học”. Gần đây, Vườn Quốc gia Côn Đảo đã ra văn bản chấn chỉnh hoạt động du lịch tại các đảo nhỏ , việc đưa khách du lịch ồ ạt ra các đảo sẽ gây ảnh hưởng không tốt tới môi trường của đảo. Bên cạnh đó, hệ sinh thái biển tại đây đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ sau cơn bão Linda năm 1997, thêm vào đó là hiện tượng ấm dần của nước biển. Hơn nữa, các hoạt động đánh bắt cá của ngư dân trong vùng và các vùng biển lân cận cũng gây ảnh hưởng rất lớn. Hiện nay, khoảng 3% (6.700 người) trong tổng dân số của Côn Đảo, đang dựa vào nguồn thu nhập chính từ đánh bắt cá. CÁC ĐIỂM HẤP DẪN: Sự xuống cấp của di tích do tự nhiên Cho đến nay khu di tích Côn Đảo vẫn đang ở tình trạng ngày càng xuống cấp. Đó là lời xác nhận trong Đề án bảo tồn. Vào mùa gió chướng, những đợt sóng cao nhiều thước dội ầm ầm vào vách núi, tung lên trời vô vàn bọt biển. Những thảm bọt biển dày đặc trong mùa gió chướng làm hoá đá từng mảng sườn đồi, đang huỷ hoại từng ngày, khốc liệt đối với tất cả các kiến trúc trên đảo. Ấy là của trời đất. Yếu kém trong quản lý và trùng tu các di tích Mặc dù quy hoạch tổng thể huyện Côn Đảo đã được phê duyệt, di tích Công Quán đã được khoanh vùng bảo vệ, ngày 5-9-2002, Ủy ban nhân dân huyện Côn Đảo có văn bản đề nghị Sở Văn hóa - Thông tin tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu kiến nghị với Bộ Văn hóa - Thông tin cho giải toả căn nhà này "do toạ lạc tại vị trí trung tâm của nút giao thông Lê Duẩn - Tôn Đức Thắng, ngôi nhà này gây cản trở nghiêm trọng tầm nhìn khi xe cộ lưu thông trên hai con đường này, đồng thời, do án ngữ trong trung tâm khu công viên giữa đường Tôn Đức Thắng (đường kè ven biển) với hiện trạng hư hỏng như hiện nay đã gây ảnh hưởng rất xấu đến mỹ quan tuyến đường này... (Công văn số 393/UB.VP ngày 5-9-2002 của UBND huyện Côn Đảo)". Thật khó tin được khi người ta có thể lấy tầm nhìn giao thông thay cho tầm nhìn văn hóa. Thiếu vắng các lễ hội và sự kiện Trong năm ngoài những lễ hội, sự kiện lớn như lễ hội Miếu Bà và sự kiện đại lễ cầu siêu các anh hùng liệt sĩ thì Côn Đảo hầu như không có lễ hội, sự kiện gì để thu hút khách du lịch. Côn Đảo là một địa danh chứng minh của một lịch sử hào hùng, vì thế Sở Văn Hóa và Du lịch nên tổ chức những sự kiện hướng về Côn Đảo xưa và nay để thấy được giá trị lịch sử xưa và vẻ đẹp Côn Đảo ngày nay.3 Một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự phát triển của ngành du lịch là chất lượng nguồn nhân lực. Tuy nhiên, đội ngũ này vẫn còn nhiều hạn chế về trình độ, kỹ năng và thái độ phục vụ. Đội ngũ lao động chưa qua đào tạo chuyên môn còn chiếm tỷ lệ lớn, chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường, nhất là thị trường du lịch quốc tế. Một khó khăn nữa mà du lịch Côn Đảo đang phải đối mặt, dù đang có nhiều nhà đầu tư trong nước và nước ngoài đến đầu tư vào lĩnh vực du lịch là thiếu sự gắn kết sản phẩm du lịch với du lịch cộng đồng. Theo họ, sự gắn kết này là cần thiết và không thể tách rời đối với ngành du lịch nói chung và du lịch Côn Đảo nói riêng. Bởi khi hiểu về cộng đồng, những giá trị văn hóa trong cộng đồng sẽ giúp những nhà làm du lịch tìm ra những “lỗ hổng” từ cộng đồng để bù đắp và trang bị kiến thức cho lực lượng này, nhằm phục vụ tốt hơn cho nhu cầu của du khách; đồng thời tạo điều kiện để du khách hòa đồng với cuộc sống mộc mạc trên đảo TÌNH HÌNH DU LỊCH: Đánh giá tiềm năng du lịch côn đảo Hòa trong xu thế phát triển chung của cả nước, du lịch Côn Đảo nói chung và du lịch sinh thái nói riêng trong những năm gần đây đã có những sản phẩm du lịch độc đáo như về nguồn, thăm lại chiến trường xưa…Tuy nhiên, đó mới là bước khởi đầu, tiềm năng du lịch Côn Đảo mà đặc biệt là tiềm năng du lịch sinh thái kết hợp với du lịch lịch sử-về nguồn đã và đang ngày càng được các công ty quan tâm và đi vào khai thác. Và tiềm năng ấy càng có cơ sở khi Côn Đảo được Thủ Tướng Chính Phủ phê duyệt “Đề án quy hoạch phát triển Côn Đảo đến năm 2020 thành khu du lịch lịch sử và du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng chất lượng cao tầm cỡ khu vực và quốc tế”. Thực trạng lượng khách và doanh thu du lịch Côn đảo: Do có đặc thù biển động suốt 6 tháng trong năm nên hằng năm, Côn Đảo chỉ đón từ 35.000-40.000 lượt khách, con số khá khiêm tốn so với các địa điểm du lịch biển khác như Phú Quốc, Nha Trang. Sau đây là sự so sánh tình du lịch tại Côn Đảo với Phú Quốc, để thấy được thực trạng du lịch ở Côn Đảo Tình hình du lịch Phú Quốc Côn đảo Thế mạnh là kinh tế biển, vị trí địa lí Lịch trình phương tiện: Lịch bay: Tuần suất 1 ngày 14 chuyến. Chuyến tàu: Sáu chuyến tàu cao tốc đến Phú Quốc/1 ngày Vốn đầu tư:đã có gần 200 dự án đầu tư du lịch tại Phú Quốc đã được chấp thuận, với tổng số vốn đăng ký là 10 tỷ USD, trong đó có việc xây dựng sân bay quốc tế Phú Quốc và cảng tàu du lịch, v.v. Lượng khách: Năm 2009, “đảo ngọc” này đón 217.000 lượt du khách, Lượng khách quốc tế Trong đó có 53.000 lượt khách quốc tế. Lượng khách nội địa tăng đột biến, đợt cao điểm vé tàu cao tốc các tuyến đến Phú Quốc và vé máy bay không còn chỗ trống Các cơ sở lưu trú công suất đạt 95% trở lên Thời gian lưu trú của khách kéo dài hơn, bình quân là 3ngày/khách. Có 72 cơ sở lưu trú với gần 1. 500 buồng có năng lực phục vụ cho trên 2000 lượt khách đến lưu trú trong ngày Doanh thu năm 2009 Tổng doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 404 tỷ đồng, tăng 18% so năm 2008. Với thế mạnh về di tích văn hóa, lịch sử cách mạng và thiên nhiên hoang sơ, kỳ vĩ, Lịch trình phương tiện Tuần suất 1 ngày 3 chuyến Chuyến tàu: Tàu từ Vũng Tàu đến Côn Đảo mất 11 tiếng 1 Tàu cánh ngầm Vốn đầu tư: thông qua 11 dự án đầu tư kinh doanh khách sạn, nhà hàng, khu du lịch nghỉ dưỡng chất lượng cao là 921 tỷ đồng và 52 triệu USD Lượng khách: Trong năm 2009, có gần 24.500 lượt khách du lịch đến tham quan, nghỉ dưỡng tại Côn Đảo, đạt 108,89% kế hoạch năm tăng 21,39% so với cùng kỳ Lượng khách quốc tế Trong đó có hơn 2.200 lượt khách quốc tế. Công suất phòng bình quân của các cơ sở lưu trú đạt 25% Số ngày lưu trú bình quân đạt 2,2 ngày/người, mức chi tiêu bình quân là hơn 1,32 triệu đồng/người. Ngoài resort Sài Gòn-Côn Đảo,đang đầu tư xây dựng các nhà nghỉ, khu resort nhỏ. Hiện tại, Côn Đảo có 10 khách sạn - nhà hàng và một số nhà nghỉ có thể phục vụ 500 khách/ngày.. Doanh thu năm 2009 Doanh thu dịch vụ du lịch 27 tỷ đồng, đạt 145,95% kế hoạch năm tăng 50% so với năm 2008 Qua bảng so sánh,Phú quốc và Côn Đảo cùng là một huyện đảo,ưu tiên phát triển du lịch sinh thái và các chính sách mục tiêu đã đưa ra nhưng hiện trạng phát triển du lịch Côn Đảo nói chung và VQG Côn Đảo nói riêng còn chưa tương xứng với tiềm năng của nó và kỳ vọng của ngành du lịch Bà Rịa-Vũng Tàu. Hiện tại lượng khách đến Côn Đảo hàng năm còn khá khiêm tốn và hoạt động du lịch bị ảnh hưởng rõ rệt bởi tính mùa, chỉ đông khách từ tháng 5 đến tháng 7 hàng năm. Có nhiều nguyên nhân của tình trạng này như khả năng tiếp cận Côn Đảo còn hạn chế; hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch còn yếu; đội ngũ người làm du lịch chưa chuyên nghiệp, phương tiện vận chuyển… Côn Đảo, việc ưu tiên phát triển các loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp, du lịch văn hoá lịch sử và các loại hình dịch vụ giải trí hiện đại khác phải song hành với việc xây dựng Côn Đảo tương xứng với vị trí tiền tiêu, góp phần tích cực trong quá trình mở cửa, hội nhập kinh tế quốc tế, bảo đảm an ninh quốc phòng, không tách rời với sự phát triển của vùng phía Nam Tổ quốc, của cả nước và quốc tế. Giá cả đắt đỏ: Hiện nay giá các dịch vụ du lịch tại Côn Đảo khá đắt đỏ. Do địa hình cách trở, việc kinh doanh mang tính thời vụ theo mùa biển êm nên các nhà cung cấp dịch vụ như khách sạn, ăn uống tại Côn Đảo thường tính giá rất cao. Đến Côn Đảo Bằng máy bay 800.000đ/lượt Bằng tàu 200.000đ/lượt Tàu cánh ngầm 300.000đ/lượt Lưu trú Nhà khách huyện ủy 250.000đ/2 đêm Khách sạn mini 150.000-300.000đ phòng/đêm Dạo quanh Thuê xe máy 100.000-120.000đ ngày/1 chiếc Phí thăm quan 30.000đ/ 1 người Ăn Ăn sáng 50.000đ/1 phần Ăn bụi 20.000d/1 phần Về hoạt động tuyên truyền, quảng bá du lịch: Công tác quy hoạch du lịch của sở du lịch tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu Phối hợp với Ban QLPT Côn Đảo, Viện NCPTDL xúc tiến lập đề cương, nhiệm vụ quy hoạch phát triển du lịch Côn Đảo theo đề án của Chính phủ trình UBND tỉnh; Tham gia Ban điều hành dự án “Bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học biển và ven biển tại Côn Đảo” do quỹ môi trường toàn cầu - gef và Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc - UNDP tại Việt Nam tài trợ. Phối hợp với Vườn Quốc gia Côn Đảo thông qua các đề án: chiến lược phát triển du lịch bền vững cho Côn Đảo, quy hoạch phân vùng phát triển tại Côn Đảo. Tham gia góp ý xây dựng đề án quy hoạch: quy hoạch phát triển KT-XH Côn Đảo đến 2020, quy hoạch Vườn Quốc Gia côn Đảo, xây dựng cơ chế chính sách phát triển cho Côn Đảo, quy chế tổ chức về khu kinh tế Côn Đảo.Tuyên truyền, quảng bá các sự kiện này và giới thiệu trên một số báo, tạp chí như: Du lịch & Giải trí, Hàng Không, Vietnam Logistics Review, Du lịch TP. Hồ Chí Minh, Vũng Tàu Chủ nhật…Ưu tiên thu hút các nhà đầu tư có năng lực, có kinh nghiệm để thực hiện các dự án lớn ở khu du lịch côn đảo.Tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư tại Côn đảo.Tham gia các chương trình hợp tác,liên kết phát triển du lịch. Cung cấp thông tin để quảng bá du lịch trên truyền hình, báo, mạng Internet, xuất bản sách du lịch, cẩm nang du lịch, bản đồ du lịch. Hoạt động tuyên truyền quảng bá còn yếu kém, chưa được đầu tư thích đáng, chưa xây dựng một chương trình Marketing du lịch chủ động, toàn diện và lâu dài. PHẦN 3: GIẢI PHÁP THU HÚT LƯỢNG KHÁCH DU LỊCH VÀO CÔN ĐẢO. CƠ SỞ HẠ TẦNG: Phương tiện vận chuyển. Vấn đề giao thông vận chuyển cần được nâng cấp và xây mới, để giảm thiểu thời gian di chuyển của du khách, tạo ra tính hấp dẫn hơn trong việc lựa chọn địa danh Côn Đảo. Lượng khách tới Côn Đảo chủ yếu là khách cao cấp vì thế vấn đề cơ sở hạ tầng, dịch vụ cần phải được triển khai nhanh chóng để đáp ứng tốt nhu cầu. Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hút đầu tư, công tác lập quy hoạch phát triển du lịch Côn Đảo đến năm 2020 đang được gấp rút triển khai. Đây là nền tảng để xây dựng các quy hoạch kinh tế – xã hội ở Côn Đảo. Với hy vọng cải thiện tình trạng thiếu phương tiện vận chuyển ra Côn Đảo. Công ty TNHH Đông Dương đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương mở tuyến vận tải bằng tàu biển từ đất liền ra Côn Đảo. Theo đó, công ty sẽ đóng một tàu du lịch 4 sao kiêm khách sạn nổi với quy mô 80-90 phòng ngủ, tải trọng 1.500 tấn. Tổng vốn đầu tư cho dự án là khoảng 8 triệu USD. Dự kiến, sau khi được chấp thuận chủ trương, trong vòng 14 tháng, Công ty Đông Dương sẽ hoàn thành và đưa tàu vào hoạt động. Bên cạnh đó, công ty cũng đang xin phép đầu tư nâng cấp sân bay Côn Đảo theo phương thức đổi đất lấy hạ tầng… Những phương án đầu tư này khi được triển khai sẽ là những giải pháp quan trọng góp phần làm cho du lịch Côn Đảo phát triển Khi máy bay đến Côn Đảo hiện chỉ có một đường duy nhất từ tp.HCM, nên nhu cầu đi lại bằng đường hàng không rất hạn chế. Vừa qua, việc ký kết giữa thành phố Cần Thơ, tỉnh BR-VT và Cảng vụ miền Nam, nhằm thiết lập đường bay Cần Thơ- Phú Quốc- Côn Đảo là tín hiệu vui. Theo đó, đến cuối năm 2010, đường bay Cân Thơ- Phú Quốc- Côn Đảo sẽ được triển khai. Với sự đầu tư này, cảng hàng không Côn Đảo có thể đón nâng tầng suất hoạt động từ 8 đến 10 chuyến bay mỗi ngày Đầu tư cho cơ sở hạ tầng, nâng cao kiến trúc thượng tầng. Từ năm 2000 đến nay, huyện Côn Đảo đã được đầu tư 300 tỷ đồng từ ngân sách để xây dựng các công trình hạ tầng và hơn 70 tỷ đồng từ các nguồn vốn của doanh nghiệp, dân doanh. Cơ cấu kinh tế – xã hội của huyện cũng chuyển từ lĩnh vực dịch vụ – công nghiệp sang dịch vụ – du lịch – công nghiệp. Để nâng cao cơ sở hạ tầng, Ban Quản lý phát triển Côn Đảo đã đầu tư có chọn lọc các dự án xây dựng cơ sở vật chất như: khách sạn, resort, đường xá, hải cảng…. tạo ra một cảnh quan mới mẻ cho Côn Đảo. Ngay sau khi được chấp thuận, phê duyệt dự án Công ty TNHH Côn Đảo Resort thuộc tập đoàn Indochina Capital (một tập đoàn của Mỹ có văn phòng đại diện tại TP.Hồ Chí Minh) đã vào cuộc và khu Resort Soxense Hideway xinh đẹp đang dần được hình thành ở Côn Đảo. Ông Lê Minh Hoàng, Giám đốc công ty TNHH Côn Đảo Resort, cho biết: “Côn Đảo còn hoang sơ và tự nhiên, rất phù hợp với du lịch nghỉ dưỡng. Tại đây có các giá trị sinh thái không phải ở nơi nào cũng có được, do đó có sức thu hút rất lớn đối với du khách. Bởi ngoài nghỉ dưỡng người ta còn muốn khám phá những nét hoang sơ ở đây” Là một trong những dự án du lịch lớn nhất đang được đầu tư tại huyện Côn Đảo, khu nghỉ mát Soxense Hideway 5 sao đã được khởi công vào cuối năm 2006 với tổng diện tích 12,7ha, vốn đầu tư 23.000.000 USD, qui mô gồm khu nhà nghỉ và 16 khu biệt thự cao cấp, 1 khu spa, 2 nhà hàng, 1 quán bar, 1 khu vực chuyên dạy nấu ăn cho khách, cùng hệ thống cảnh quan nội bộ.  Bên cạnh việc nâng cấp cở sở hạ tầng thì việc nâng cao kiến trúc thượng tầng là rất quan trọng, nâng cao đời sống của người dân về mọi mặt, từ sinh hoạt hàng ngày đến giải trí học hành đều phải được cải thiện. Nhiều hoạt động thiết thực trong ngày hội được nhân dân đồng tình tham gia thực hiện có hiệu quả, trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa của nhân dân như: Thăm viếng nghĩa trang, đền, đài tưởng niệm các liệt sỹ; thăm hỏi các thương binh, các gia đình liệt sĩ, gia đình chính sách, các vị lão thành cách mạng, giúp đỡ các hộ nghèo, những hoàn cảnh bất hạnh, làm vệ sinh gia đình và cộng đồng, tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao… Khắc phục việc thiếu điện ở Côn Đảo. Sáng 9/12/2008, Công ty Aerogie Plus (Thụy Sỹ), chủ đầu tư dự án Nhà máy phong điện Côn Đảo có công suất 7,5 MW đã tổ chức lễ giới thiệu dự án. Chủ đầu tư cũng đã tiến hành ký hợp đồng nguyên tắc mua bán điện với UBND huyện Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu), với tổng vốn đầu tư khoảng 20 triệu Euro sẽ đi vào hoạt động năm 2010. Và cũng là nhà máy phong điện đầu tiên ở Việt Nam. Dự án có thời gian hoạt động khoảng 30 năm. Được biết, hiện Côn Đảo chỉ có một nhà máy phát điện dùng dầu diezel với công suất 3 MW đủ đáp ứng cho nhu cầu sinh hoạt. Hàng năm, ngân sách nhà nước phải bù lỗ hàng chục tỉ đồng để vận hành được nhà máy này trong khi nhu cầu sử dụng điện của Côn Đảo mỗi năm tăng khoảng 48%. Do vậy, nhà máy phong điện đi vào hoạt động sẽ đáp ứng nhu cầu cấp thiết về điện cho huyện đảo này, nhất là hàng loạt dự án về du lịch sẽ được triển khai tại đây trong thời gian tớI. Tính cấp bách của môi trường. Theo bài viết mới nhất tại Website của Bộ Tài Nguyên Và Môi Trường Việt Nam ngày 7/9/2010 thì hiện tại huyện Côn Đảo vẫn chưa có nhà máy xử lý rác thải   Ngày 3/7/2009, Công ty TNHH một thành viên Công nghệ môi trường Tân Phát (gọi tắt là Công ty Tân Phát) có văn bản xin đầu tư dự án nhà máy xử lý và tái chế rác thải thành dầu diesel, phân vi sinh, tại xã Láng Dài, huyện Đất Đỏ để xử lý rác thải của 3 huyện: Đất Đỏ, Long Điền và Xuyên Mộc. Công nghệ được sử dụng cho dự án là công nghệ tiên tiến của Đức. Qui trình xử lý rác thực hiện trên dây chuyền khép kín: tiếp nhận,  phân loại để loại bỏ các chất trơ. Phần hữu cơ sẽ được chuyển đến máy nghiền, cấp hạt thích hợp từ 2-3cm trước khi được đưa đến xưởng ủ nóng ở nhiệt độ (50-700C) Tuy nhiên không có sự đồng nhất thiết kế công suất hoạt động xử lý rác thải giữa nhà máy & Sở Tài Nguyên Môi Trường nên hiện tại dự án chưa được duyệt. Ngày 16/8/2010, chủ đầu tư có văn bản khẩn đề nghị tỉnh sớm giải quyết để có thể đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án. Tuy nhiên, đến nay UBND tỉnh chưa có phản hồi. CÁC ĐIỂM HẤP DẪN Cần bảo tồn phục chế cẩn thận có khoa học các di tích lịch sử thể hiện lịch sử đầy hào hùng của một thời máu lửa. Để làm tốt công việc đó đòi hỏi cần có một tầm nhìn tư duy chiến lược, thấy được sự phát triển bền vững, tính đến chiều hướng phát triển của đất nước trong vài thập kỷ, tính đến tiềm năng đang được đánh thức trên quần đảo này và tiềm lực của đất nước trong thiên niên kỷ mới. Không nơi nào trên nước ta có một di tích còn nguyên vẹn tính tổng thể, vừa có mật độ tập trung cao, vừa trải rộng trên địa hình không gian như Côn Đảo. Mỗi vách tường trại giam, hay một gốc cây, khe đá; mỗi cánh rừng, mỏm núi, tảng đá, nấm mồ đều gợi lên mỗi giai đoạn lịch sử đau thương mà vô cùng anh dũng của dân tộc ta, khắc sâu ý chí đấu tranh vì độc lập, tự do của nhiều thế hệ cách mạng. Vận dụng quan điểm Bảo tồn có trọng điểm phải nhận thức rằng: Di tích lịch sử Côn Đảo là trọng điểm bảo tồn của quốc gia, Báu vật của dân tộc - Hồn thiêng sông núi. Đây cũng là ý tưởng của cố Tổng bí thư Lê Duẩn, phát biểu vào năm đầu của quần đảo hồi sinh: “Côn Đảo là một hòn Đảo anh hùng. Côn Đảo là một di tích lịch sử vĩ đại. Côn Đảo là một trường học lớn đối với thề hệ mai sau”. Những di tích mà chỉ nhắc tới thôi mọi người cũng có thể biết đến ngay đó là Côn Đảo: Hệ thống nhà tù “Chuồng bò”, “Chuồng cọp”; “Nghĩa trang Hàn Dương”; “Hệ thống nhà tù Côn Đảo thời Pháp”; “Hệ thống nhà tù Côn Đảo thời Mỹ ngụy”. Phát triển du lịch sinh thái bền vững, Ban quản lý dự án đã có những kế hoạch quản lý vườn quốc gia Côn Đảo như: Lập ra chương trình tuần tra kiểm soát, Lập ra ranh giới Vườn và vùng khai thác, Phục hồi môi trường sống  & hệ sinh thái Chương trình nhận thực, giáo dục & tuyên truyền Giám sát sinh học biển và ven biển Chiến lược tuyên truyền và vận động Cần tổ chức các lễ hội văn hóa bên cạnh lễ hội lớn :Lễ hội Miếu Bà, Đại lễ cầu siêu các anh hùng liệt sỹ…. để du khách có cơ hội tìm hiểu rõ hơn về văn hóa truyền thống và đời sống của người dân. Tạo thêm nét hấp dẫn với du khách. Tạo nên hình ảnh riêng về Côn Đảo không chỉ với vẻ đẹp tự nhiên mà còn là những huyền thoại. Truyền thuyết Trầu Cau, bây giờ là Hòn Cau và Bãi Trầm Trầu phảng phất theo câu ca Đi đâu mà chẳng thấy về Hay là quần tía dựa kề áo nâu. Ai về nhắn với ông Câu Hòn Cau cách bãi Đầm Trầu bao xa… Những câu chuyện về bà Phi Yến, bà là thứ phi của chúa Nguyễn Phúc Ánh (Nguyễn Ánh). Với câu ca dao quen thuộc viết về bà: "Gió đưa cây cải về trời/ Rau Răm ở lại chịu lời đắng cay". Hình ảnh về chị Võ Thị Sáu anh dũng với bài hát “Biết ơn Chị Võ Thị Sáu”-Tg Nguyễn Đức Toàn, hay bài thơ “Chị Võ Thị Sáu”- Tg Tố Hữu, đi vào lòng người dân Việt Nam. Cần tạo ra những sản phẩm lưu liệm, những hàng hóa hấp dẫn việc chi tiêu của khách du lịch để cải thiện hơn nữa về tình hình kinh tế địa phương. Làm mới hành trình du lịch cũ, bằng những hành trình hấp dẫn hơn Thay vì bay thẳng TP.HCM - Phú Quốc, khách sẽ đi bằng đường bộ ghé qua Châu Đốc, leo núi Thiên Cấm Sơn, viếng tượng Phật Di Lặc cao 36 mét, nặng 600 tấn và chùa Vạn Linh nổi tiếng (tour Thế Hệ Trẻ); hay lênh đênh sông nước Cửu Long, thưởng thức đặc sản miền Tây (tour Saigontourist) trước khi đi tàu cao tốc ra biển ngọc Phú Quốc. Phân tích SWOT ngành du lịch Côn Đảo SWOT Strengths: - Tình hình an ninh chính trị ổn định. - Vị trí địa lý thuận lợi nằm trên đường hàng hải nối liền Âu-Á. - Đa dạng về sản phẩm dịch vụ du lich.(Du lịch sinh thái, cảm giác mạnh, đa dạng lễ hội, ẩm thực...) - Người dân địa phương thân thiện, chất phác. Weaknesses: - Cơ sở hạ tầng kém. - Hoạt động Marketing, quảng cáo và xúc tiến du lịch thiếu tính chuyên nghiệp và đầu tư chưa cao. – Chưa khai thác đúng mức sự đa dạng của sản phẩm dịch vụ du lịch. – Năng lực cạnh tranh kém, Quản lý thông tin môi trường chưa cao. – Thiếu nhân lực lành nghề. Oportunities: - Nền kinh tế quốc gia hội nhập toàn cầu. – Nhu cầu du lịch giải trí sinh thái ngay càng cao. – Tình hình an ninh xã hội của các nươc có hoạt động du lịch mạnh diển biến phức tạp và bất ổn. – Việt Nam được các tổ chức về du lịch có uy tín đánh giá là một trong những điểm đến lý tưởng nhất SO - Nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch để thu hút du khách quốc tế. - Khai thác có định hướng tiềm năng các điểm “hấp dẫn” nơi Côn Đảo, đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ du lịch. - Phát triển du lịch có định hướng chiến lược. WO - Phát triển cơ sở hạ tầng, đẩy mạnh hoạt động marketing. - Côn Đảo cần thực hiện chiến lược tạo dựng thương hiệu riêng cho mình. - Đầu tư vào các sản phẩm dịch vụ du lịch trọng tâm. - Xây dựng chiến lược quản lý thông tin môi trường. - Xây dựng chiến lược khác biệt hoá. - Tạo dựng một hình ảnh Côn Đảo tốt hơn nữa với các du khách. Threats: – Khủng hoảng suy thoái kinh tế toàn cầu. – Lượng khách quốc tế đã đến Việt Nam quay lại không nhiều. – Ô nhiểm môi trường ngày càng cao, các loại dịch bệnh diển biến bất thường. – Thiếu sự quan tâm đúng mức của các cơ quan có liên quan đến ngành(Thủ tục rồm rà, công tác thị thực nhập cảnh quá chậm, Luật Du Lịch còn nhiều bất cập...) – Xu Hướng tiết kiệm chi tiêu của xã hội cao. ST - Tăng cường thêm các hoạt động quảng cáo, khuyến mãi du lịch. - Xây dựng chiến lược quản lý chất lượng sản phẩm dịch vụ du lịch đạt chuẩn quốc tế. - Phối hợp đồng bộ và hợp tác chặt chẽ phát triển du lịch với văn hóa truyền thống. - Xây dựng chiến lược kích thích chi tiêu cho du lịch. WT - Đẩy mạnh công tác cải thiện cảnh quan môi trường du lịch - Khôi phục làng nghề, lễ hội truyền thống để tạo thêm nhiều các sản phẩm du lịch hấp dẫn. - Đầu tư đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, bao gồm cả về quản lý, kỹ năng nghề  và giám sát, để ngành du lịch có thể đáp ứng được chất lượng dịch vụ du lịch như mong muốn của khách hàng. - Liên doanh, lien kết với các hang du lịch nổi tiếng. Du lịch kết hợp sinh thái hổn hợp. -Thuê các chuyên gia giỏi trong ngành - Cải thiện an toàn, vệ sinh (cả về nghĩa Bóng – Đen) KẾT LUẬN Huyện Côn Đảo Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu là một nơi có rất nhiều tiềm năng về du lịch, không chỉ dồi dào và đa dạng với nhiều loại hình mà còn rất nhiều cảnh đẹp. Ngành du lịch tại đây tốc độ phát triển chậm không xứng với tiềm năng sẵn có, thậm chí còn thua các khu vực khác như Phú Quốc, Đà Nẵng, Nha Trang,… mặc dù sự đâu từ vào đây là không nhỏ. Qua phân tích, bài luận đã đưa ra những giải pháp nhằm thu hút nguồn khách du lịch vào đây thì Côn đảo cần xây dựng cho một thương hiệu riêng. Đó là một vùng đất hiền hòa, người dân thân thiện, văn hóa và du lịch biển độc đáo. Từ năm 2005 đến nay, với nguồn đầu tư mạnh từ chính phủ, các nhà đầu tư trong và ngoài nước với con số là không nhỏ. Nhưng số lượng khách vân không tăng là bao nhiêu, vì vậy đòi hỏi chính quyền địa phương cần tập trung và phát triển mạnh hệ thống cơ sở vật chất, kỷ thuật hiện đại hơn nữa. Huyện Côn Đảo nói riêng và Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu nói chung, là khu vực phát triển công nghiệp và ngành biển mạnh thuộc dạng một trong các tỉnh đi đầu của cả nước, thu nhập bình quân đầu người cao. Vì vậy, cần tận dụng và đánh thức mọi tiềm năng và nguồn lực bên trong và những nguồn lực bên ngoài để phát triển ngày càng mạnh hơn góp phần tăng trưởng và phát triển nền kinh tế nước nhà. TÀI LIỆU THAM KHẢO van-con-dao.html ĐÁNH GIÁ THAM GIA CỦA CÁC THÀNH VIÊN TRONG NHÓM Nhóm 5 người, phương thức đánh giá 100%:5, mỗi thành viên sẽ có 20% nhưng sẽ có thành viên trên 20% và ngược lại Sự đóng góp và nhiệt tình khi tham gia vào làm việc nhóm: Võ Thị Hồng Diễm ĐT1 ( nhóm trưởng) : 21,5% Nguyễn Thị Giang ĐT 2 : 21,5% Lê Ngọc Thùy Nữ ĐT 2: 19,5% Lê Hải Châu ĐT 3: 18% Lê Thị Hiền Phương ĐT 3: 19,5%

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docBáo cáo Thực trạng và giải pháp marketing địa phương thu hút lượng khách vào Côn đảo.doc
Luận văn liên quan