Biện pháp hướng dẫn học sinh sử dụng tốt từ điển Tiếng Việt trong học tập

ĐẶT VẤN ĐỀ: Nhà trường phổ thông, nơi đào tạo thế hệ tương lai của dân tộc, giữ vai trò quan trọng đối với sự nghiệp giữ gìn và phát triển Tiếng Việt. Ở trường phổ thông hiện nay, Tiếng Việt là môn học cơ bản thuộc nhóm các bộ môn công cụ chiếm dung lượng khá lớn trong chương trình học tập của học sinh. Tiếng Việt có nguồn gốc Nam Á nhưng đã trải qua 1000 năm Bắc thuộc và hàng trăm năm thời kỳ thuộc Pháp nhưng nó không bị đồng hóa, mất đi; trái lại nó còn được làm giàu thêm, mở rộng ra, trở nên rành mạch trong sáng hơn, ngày càng thêm phong phú, đa dạng , tinh tế uyển chuyển. Trong Từ vựng Tiếng Việt, một từ có thể biểu thị nhiều ý nghĩa và những ý nghĩa này thường có quan hệ chặt chẽ với nhau. Các thành phần nghĩa trong nghĩa của từ có quan hệ gắn bó quy định lẫn nhau. Và chúng tùy thuộc vào tâm lý, điều kiện sinh hoạt và đặc biệt là tùy thuộc vào phương ngữ. Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt là giữ gìn và phát triển bản chất tinh hoa Tiếng Việt làm cho Tiếng Việt giàu hơn, đẹp hơn để nó phản ánh chính xác, diễn tả trung thành những tư tưởng, tình cảm con người Việt Nam Để giúp học sinh phát huy tính tích cực trong việc tìm hiểu nghĩa của từ, chúng ta cần hướng dẫn học sinh biết và sử dụng thành thạo Từ điển Tiếng Việt trong các tiết học, nhất là các tiết Luyện từ và câu ở lớp Bốn và lớp Năm.

doc6 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2862 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Biện pháp hướng dẫn học sinh sử dụng tốt từ điển Tiếng Việt trong học tập, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHOØNG GIAÙO DUÏC & ÑAØO TAÏO H. CUÛ CHI TRÖÔØNG TIEÅU HOÏC THÒ TRAÁN CUÛ CHI 2 ÿ¨ÿ CHUYEÂN ÑEÀ: BIỆN PHÁP HƯỚNG DẪN HỌC SINH SỬ DỤNG TỐT TỪ ĐIỂN TIẾNG VIỆT TRONG HỌC TẬP GV: Buøi Kim Hueä NAÊM HOÏC ….-……. CHUYEÂN ÑEÀ: BIEÄN PHAÙP HÖÔÙNG DAÃN HOÏC SINH SÖÛ DUÏNG TOÁT TÖØ ÑIEÅN TIEÁNG VIEÄT TRONG HOÏC TAÄP I.ÑAËT VAÁN ÑEÀ: Nhaø tröôøng phoå thoâng, nôi ñaøo taïo theá heä töông lai cuûa daân toäc, giöõ vai troø quan troïng ñoái vôùi söï nghieäp giöõ gìn vaø phaùt trieån Tieáng Vieät. ÔÛ tröôøng phoå thoâng hieän nay, Tieáng Vieät laø moân hoïc cô baûn thuoäc nhoùm caùc boä moân coâng cuï chieám dung löôïng khaù lôùn trong chöông trình hoïc taäp cuûa hoïc sinh. Tieáng Vieät coù nguoàn goác Nam AÙ nhöng ñaõ traûi qua 1000 naêm Baéc thuoäc vaø haøng traêm naêm thôøi kyø thuoäc Phaùp nhöng noù khoâng bò ñoàng hoùa, maát ñi; traùi laïi noù coøn ñöôïc laøm giaøu theâm, môû roäng ra, trôû neân raønh maïch trong saùng hôn, ngaøy caøng theâm phong phuù, ña daïng , tinh teá uyeån chuyeån. Trong Töø vöïng Tieáng Vieät, moät töø coù theå bieåu thò nhieàu yù nghóa vaø nhöõng yù nghóa naøy thöôøng coù quan heä chaët cheõ vôùi nhau. Caùc thaønh phaàn nghóa trong nghóa cuûa töø coù quan heä gaén boù quy ñònh laãn nhau. Vaø chuùng tuøy thuoäc vaøo taâm lyù, ñieàu kieän sinh hoaït vaø ñaëc bieät laø tuøy thuoäc vaøo phöông ngöõ. Giöõ gìn söï trong saùng cuûa Tieáng Vieät laø giöõ gìn vaø phaùt trieån baûn chaát tinh hoa Tieáng Vieät laøm cho Tieáng Vieät giaøu hôn, ñeïp hôn ñeå noù phaûn aùnh chính xaùc, dieãn taû trung thaønh nhöõng tö töôûng, tình caûm con ngöôøi Vieät Nam Ñeå giuùp hoïc sinh phaùt huy tính tích cöïc trong vieäc tìm hieåu nghóa cuûa töø, chuùng ta caàn höôùng daãn hoïc sinh bieát vaø söû duïng thaønh thaïo Töø ñieån Tieáng Vieät trong caùc tieát hoïc, nhaát laø caùc tieát Luyeän töø vaø caâu ôû lôùp Boán vaø lôùp Naêm. II.THÖÏC TRAÏNG: -Hoïc sinh: Ña soá gaëp khoù khaên , luùng tuùng khi söû duïng töø , coøn duøng töø chöa phuø hôïp trong khi ñaët caâu haønh vaên vì khoâng hieåu ñuùng nghóa. Hieåu nghóa töø goác chöa ñuùng neân môû roäng voán töø chöa chính xaùc. Khi tìm hieåu baøi môùi, gaëp töø khoù caùc em seõ khoâng chuaån bò baøi toát . -Giaùo vieân: ñoâi khi vì thôøi gian cuûa tieát hoïc coù haïn neân khi yeâu caàu hoïc sinh giaûi nghóa, hoïc sinh coøn luùng tuùng thì giaùo vieân giaûi nghóa luoân cho kòp thôøi gian neân daàn daàn caùc em yû laïi, chôø thaày coâ giaûng maø ít chòu tìm hieåu tröôùc baøi môùi. Ï III.CAÙCH GIAÛI QUYEÁT: *BÖÔÙC 1: Vaøo ñaàu naêm hoïc, giaùo vieân ñoäng vieân hoïc sinh xin cha meï trang bò cho moät quyeån Töø ñieån Tieáng Vieät hay toå nhoùm ñoùng goùp cuøng mua, sao cho moãi toå coù ít nhaát moät quyeån. *BÖÔÙC 2: Giaùo vieân giôùi thieäu veà hình thöùc vaø noäi dung cuûa moät quyeån Töø ñieån, neâu söï höõu ích cuûa noù ñoái vôùi moân Tieáng Vieät cuõng nhö caùc moân hoïc khaùc. *BÖÔÙC 3: Sau ñoù, giaùo vieân höôùng daãn cho hoïc sinh bieát caùch tra cöùu moät töø theo thöù töï baûng chöõ caùi ra sao. Laøm sao cho moãi hoïc sinh ñöôïc thöïc haønh tra nhieàu töø khaùc nhau. Ñeå giuùp hoïc sinh reøn luyeän tra Töø ñieån trôû thaønh kyõû naêng, giaùo vieân coù theå toå chöùc thi ñua traTöø ñieån nhanh giöõa caùc toå, caùc caù nhaân. *BÖÔÙC 4:Tieáp tuïc cho hoïc sinh thöïc haønh thöôøng xuyeân ñeå tìm hieåu nghóa töø trong caùc giôø hoïc Tieáng Vieät ôû caùc phaân moân Luyeän töø vaø caâu, Taäp ñoïc, Chính taû, keå caû tieát traû baøi vieát Taäp laøm vaên ñeå chöõa phaàn duøng töø sai cuûa hoïc sinh. ÑÐ IV.KEÁT QUAÛ: Töø khi toå chöùc höôùng daãn hoïc sinh caùch söû duïng vaø thöïc haønh tra cöùu tìm hieåu nghóa töø hoïc sinh ñaõ coù kyõ naêng tìm hieåu ñöôïc noäi dung baøi hoïc, bieát söû duïng töø phuø hôïp khi ñaët caâu, vieát vaên, môû roäng voán töø. Noù coøn giuùp cho hoïc sinh hoïc toát caùc moân hoïc khaùc nhö Toaùn, Khoa hoïc, Lòch söû vaø Ñòa lyù, Kyõ thuaät, nhaát laø moân Ngoaïi ngöõ khi caàn hieåu caùc töø trong baøi hoïc. V. KEÁT LUAÄN Vieäc höôùng daãn söû duïng vaø hình thaønh kyõ naêng tra cöùu Töø ñieån giuùp hoïc sinh hoïc toát caùc moân hoïc, phaùt huy tính tích cöïc, töï giaùc , giaùo duïc phöông phaùp töï hoïc goùp phaàn giaùo duïc toaøn dieän cho hoïc sinh, ñeå caùc em hình thaønh ñöùc tính naêng ñoäng, saùng taïo. Ñoù laø phaåm chaát caán thieát cuûa nhöõng chuû nhaân töông lai cuûa nöôùc Vieät Nam hieän ñaïi hoùa- coâng nghieäp hoùa. Tieát daïy minh hoïa LUYEÄN TÖØ VAØ CAÂU MÔÛ ROÄNG VOÁN TÖØ: BAÛO VEÄ MOÂI TRÖÔØNG I. MUÏC TIEÂU: Reøn kyõ naêng söû duïng Töø ñieån Tieáng Vieät ñeå giaûi nghóa moät soá töø ø ngöõ noùi veà moâi tröôøng theo yeâu caàu cuûa Baøi taäp 1. Tìm ñuùng töø ñoàng nghóa vôùi töø ñaõ cho theo yeâu caàu cuûa Baøi taäp 3. Giaùo duïc hoïc sinh yù thöùc tìm töø thuoäc chuû ñieåm vaø yeâu quyù, baûo veä moâi tröôøng. II. CHUAÅN BÒ: -Hoïc sinh: Töø ñieån Tieáng Vieät, tranh aûnh veà khu daân cö thaønh phoá… -Giaùo vieân: Giaáy khoå to – Chuaån bò noäi dung baøi hoïc, baøi taäp 1b ghi baûng phuï III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAÙO VIEÂN HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HOÏC SINH 1. OÅN ÑÒNH: Haùt khôûi ñoäng 1. BAØI CUÕ: Quan heä töø. Theá naøo laø quan heä töø? Cho ví duï - GV goïi vaøi hoïc sinh traû lôøi - Giaùo vieân nhaän xeùt cho ñieåm 2. BAØI MÔÙI: GIÔÙI THIEÄU: Baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp caùc em naém ñöôïc nghóa cuûa töø ngöõ gaén vôùi chuû ñieåm “Giöõ laáy maøu xanh”vaø Baûo veä moâi tröôøng vaø nhöõng töø goác Haùn gaén vôùi chuû ñieåm. H ñ1: Höôùng daãn HS laøm baøi taäp. MT:Höôùng daãn môû roäng, heä thoáng hoùa voán töø thuoäc chuû ñieåm Baûo veä moâi tröôøng. Luyeän taäp moät soá kyõ naêng giaûi nghóa moät soá töø ngöõ noùi veà moâi tröôøng, töø ñoàng nghóa. +Baøi 1a: GV cho HS ñoïc noäi dung baøi 1: GV toå chöùc HS laøm vieäc theo nhoùm Cho HS phaùt bieåu *Giaùo vieân choát laïi phaàn nghóa cuûa caùc töø vaø ghi nhanh töø leân baûng. +Baøi 1b: Gv cho Hs töï laøm baøi Cho Hs leân baûng, Lôùp nhaän xeùt baïn treân baûng *Giaùo vieân choát laïi baøi 1b: Sinh vaät:… Sinh thaùi:…. Hình thaùi:….. v Hoaït ñoäng 2: + Baøi 3: GV cho HS ñoïc noäi dung baøi 3 Gv cho HS töï laøm baøi: tìm töø ñoàng nghóa vôùi töø baûo veäsao cho hôïp nghóa, caâu vaên khoâng thay ñoåi yù. Cho HS phaùt bieåu *GV choát :Coù theå choïn töø giöõ gìn. * HÑNT: Hoïc thuoäc phaàn giaûi nghóa töø. Chuaån bò: “Luyeän taäp quan heä töø” Nhaän xeùt tieát hoïc " Haùt Vaøi hoïc sinh traû lôøi Caû lôùp nhaän xeùt. Hoaït ñoäng nhoùm ñoâi. 1 hoïc sinh ñoïc yeâu caàu baøi 1. Hoïc sinh trao ñoåi tìm nghóa caùc töø ôû baøi 1 trong Töø ñieån Tieáng Vieät Ñaïi dieän nhoùm neâu. Caû lôùp nhaän xeùt. Hoïc sinh noái yù ñuùng: A 1– B2 ; A2 – B1 ; A3 – B3. Hoaït ñoäng caù nhaân -Hoïc sinh ñoïc yeâu caàu baøi 3. Hoïc sinh laøm baøi caù nhaân. Hoïc sinh phaùt bieåu: Chuùng em giöõ gìn moâi tröôøng saïch ñeïp. Caû lôùp nhaän xeùt. Thân chúc các bạn lên chuyên đề thành công nhé !

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docBiện pháp hướng dẫn học sinh sử dụng tốt từ điển tiếng việt trong học tập.doc