Biện pháp quản lí hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường Tiểu học huyện Tam Đảo – Vĩnh Phúc

ong quản lý HĐDH. Qua dự giờ, thăm lớp hiệu trưởng sẽ quản lý HĐDH chặt chẽ hơn. Qua dự giờ, hiệu trưởng có điều kiện theo dõi, đánh giá, điều chỉnh và rút kinh nghiệm trong họat động dạy của giáo viên; từ đó có các BPQL tốt hơn, phù hợp hơn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. - Qua dự giờ tạo điều kiện cho giáo viên học tập trao đổi kinh nghiệm, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ phương pháp dạy học. - Qua dự giờ hiệu trưởng có thể thực hiện chức năng trong quản lý HĐDH như: Theo dõi thực hiện chương trình, kiểm tra hồ sơ sổ sách, gần gũi gắn bó hơn với giáo viên và học sinh trong trường mình quản lý; từ đó có mối quan hệ và hiểu biết sâu sắc hơn về đối tượng quản lý của mình. Dự giờ thăm lớp là một hoạt động thực tiễn để giáo viên tự so sánh, đối chiếu mình với bạn bè đồng nghiệp, từ đó biết phát huy ưu điểm, khắc phục những hạn chế về chuyên môn để điều chỉnh nhân cách sư phạm của người giáo viên, tạo ra bầu không khí sư phạm bình đẳng dân chủ hiểu biết lẫn nhau, giúp nhau trong công tác chuyên môn để cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ. Mặt khác, dự giờ, thăm lớp là nhân tố kích thích nhu cầu, động cơ vươn lên của đội ngũ giáo viên, có tác dụng tích cực giúp cho người hiệu trưởng quản lý chuyên môn có hiệu quả. 3.2.4.3. Nội dung và cách tổ chức dự giờ, thăm lớp - Hiệu trưởng cần thường xuyên tổ chức dự giờ rút kinh nghiệm ngay tại các điểm trường cho giáo viên. Công việc này đòi hỏi người hiệu trưởng phải biết tổ chức tốt việc đi lại, sinh hoạt của bản thân cũng như đội ngũ cốt cán của trường; đòi hỏi người hiệu trưởng phải tốn nhiều công sức kiên trì bền bỉ và phải có biện pháp hữu hiệu thì mới có thể quản lý tốt việc dạy và học của giáo viên tại các điểm trường xa trung tâm trường. - Dự giờ thăm lớp với mục tiêu quản lý HĐDH chặt chẽ. Do vậy hiệu trưởng phải tiến hành một cách chu đáo, có tổ chức khoa học theo một quy trình trên cơ sở nắm chắc đặc điểm tình hình, năng lực giảng dạy của giáo viên trong lớp. Hiệu trưởng phải lập kế hoạch dự giờ cho từng tuần, tháng, kỳ phù hợp với thực tế nhà trường và có tính khả thi. Hiệu trưởng phải là người chủ động tổ chức các hình thức dự giờ. Dự giờ có báo trước, không báo trước hoặc theo đăng ký của giáo viên; Tổ chức dự giờ theo các hình thức: Có thể cá nhân hiệu trưởng, phó hiệu trưởng hoặc tổ trưởng trực tiếp dự. Sau dự giờ, thăm lớp, người dự phải đánh giá một cách công khai, khách quan, công bằng và chính xác theo mục đích và ý nghĩa của nó. Đánh giá phải dựa trên các nguyên tắc quy định tại quyết định số 48 /2000 /QĐ - BGD - ĐT ngày 13/11/2000 của Bộ trưởng Bộ GD - ĐT về việc ban hành quy chế đánh giá, xếp loại chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên tiểu học. - Hàng năm trên cơ sở phân loại giáo viên trong nhà trường, hiệu trưởng và tổ trưởng chuyên môn phải tổ chức dự giờ bồi dưỡng từng mặt cho mọi đối tượng giáo viên của trường mình. Để có kế hoạch bồi dưỡng cho từng mặt cho đội ngũ giáo viên còn yếu về trình độ chuyên môn, phương pháp giảng dạy người hiệu trưởng cần phải biết vận dụng số giáo viên cốt cán của trường mình và phối hợp với cốt cán của huyện, tỉnh. Đối với các trường tiểu học miền núi có nhiều điểm trường, công việc dự giờ thăm lớp của hiệu trưởng sẽ có những khó khăn nhất định, cho nên hiệu trưởng phải sắp xếp một mạng lưới những giáo viên, tổ trưởng, khối trưởng, phó hiệu trưởng tham gia vào công việc này. Phải có một kế họach hoàn chỉnh, giáo viên các điểm trường sẽ là người chịu trách nhiệm dự giờ, phản ánh tình hình giảng dạy của đồng nghiệp cho hiệu trưởng. Để làm được điều đó, hiệu trưởng cần có những bộ hồ sơ dự giờ của từng người và được lưu giữ trong năm học. Hiệu trưởng căn cứ các kết quả dự giờ và phản ánh độc lập để nhân xét trình độ năng lực, của mỗi giáo viên. Để tránh tình trạng chủ quan có thể so sánh nhận xét qua dự giờ của nhiều người về một giáo viên và có thể kiểm chứng lại thông qua kết quả học tập của học sinh và phản ánh của các điểm trường về ý thức chấp hành quy định về hành chính trong ngành giáo dục. Bộ phiếu dự giờ cần được ghi lại nội dung các hoạt động chính của tiết dạy, đánh giá từng phần của người dự về các mặt: kiến thức, nghiệp vụ sư phạm, thái độ và hiệu quả tiết dạy. Phiếu dự giờ cần được trao đổi thoả đáng giữa người dự và người dạy trước khi lưu vào túi hồ sơ chuyên môn của mỗi giáo viên. Trong túi hồ sơ chuyên môn của giáo viên người hiệu trưởng có những phân tích đánh giá quan trọng quá trình tiến bộ của giáo viên đó, quá trình thực hiện quy chế chuyên môn. Hàng năm kết quả đánh giá giáo viên cũng sẽ được xem xét và dựa trên cơ sở của những nhận xét trong túi hồ sơ chuyên môn của giáo viên. Tóm lại: Để khơi dậy và phát huy được tinh thần tự giác, tích cực chủ động, ý thức phấn đấu vươn lên của từng giáo viên và cả tập thể sư phạm nhà trường, người hiệu trưởng phải quan tâm xây dựng tổ chuyên môn, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của giáo viên. Mặt khác quán triệt và đề cao kỷ luật lao động, kỷ luật chuyên môn trong việc thực hiện các quy chế chuyên môn, động viên, khen thưởng kịp thời giáo viên thực hiện tốt quy chế chuyên môn, và các giáo viên có tiết dạy tốt. 3.2.5. Tăng cường kiểm tra, đánh giá chuyên môn giáo viên 3.2.5.1. Mục tiêu - Giúp hiệu trưởng nắm bắt cụ thể tình hình thực hiện kế hoạch giáo dục của mỗi giáo viên và so sánh kết quả đạt được với yêu cầu đề ra. - Phát hiện những ưu điểm, nhược điểm trong công tác chỉ đạo chuyên môn của người hiệu trưởng có cách nhìn đúng đắn về chất lượng đội ngũ giáo viên trong trường từ đó có kế hoạch và chủ động bồi dưỡng cho giáo viên, kịp thời tuyên dương, khen thưởng những giáo viên dạy tốt, uốn nắn giáo viên có sự lệch lạc trong chuyên môn, có biện pháp tháo gỡ những tồn tại trong quản lý hoạt động dạy học. - Bồi dưỡng những kinh nghiệm hay về chuyên môn và nghiệp vụ cho giáo viên. - Kiểm tra đánh giá xem xét hoạt động giảng dạy của giáo viên từ đó giúp người hiệu trưởng đánh giá một cách chính xác về chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên trong trường. 3.2.5.2. Nội dung và cách thực hiện Kiểm tra là một chức năng cơ bản có vai trò quan trọng trong quá trình quản lý trường học nói chung và đặc biệt là trong quá trình dạy học. Có thể nói không kiểm tra thì coi như không có quản lý, và như vậy kiểm tra hoạt động dạy học của giáo viên được coi là một biện pháp quan trọng trong quản lý dạy học của hiệu trưởng ở trường tiểu học. Kiểm tra làm cho việc nắm bắt tình hình công việc kịp thời, thấy được những ưu điểm, nhược điểm trong việc thực hiện qua đó uốn nắn, dôn đốc đẩy mạnh việc thực hiện kế hoạch, đồng thời bồi dưỡng cán bộ giáo viên. Việc thực hiện tốt công tác kiểm tra hoạt động dạy học của giáo viên có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên. Muốn tiến hành tốt việc kiểm tra, hiệu trưởng tiểu học phải đảm bảo một số yêu cầu đó là: - Xác định rõ mục đích yêu cầu của từng đợt kiểm tra dựa trên yêu cầu nhiệm vụ cụ thể kế hoạch của nhà trường, của năm học khi xác định mục tiêu yêu cầu kiểm tra phải luôn chú ý tới các phương hướng chủ yếu, các mục tiêu chủ yếu mà nhà trường có nhiệm vụ giải quyết. - Hiệu trưởng phải có kế hoạch cụ thể trên cơ sở kế hoạch kiểm tra cả năm, học kỳ đi sâu vào kế hoạch từng đợt kiểm tra xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra. Mỗi đợt kiểm tra cần đảm bảo nguyên tắc quản lý nhà nước của người hiệu trưởng đối với giáo viên. - Làm tốt công tác tuyên truyền giúp cho giáo viên thông suốt việc kiểm tra chuyên môn là việc làm thường xuyên; phát động được tình thần tự nguyện tự giác, trung thực của họ để họ sẵn sàng hợp tác toàn diện trong các đợt kiểm tra. - Công bố kế hoạch kiểm tra cho toàn thể giáo viên nắm được, cùng theo dõi để thực hiện. - Ngoài xây dựng kế hoạch kiểm tra định kỳ, còn tiến hành kiểm tra đột xuất theo yêu cầu, tình hình cụ thể. - Về nội dung kiểm tra giáo viên (từng mặt và toàn diện) cần đi vào những điểm cụ thể. Để tiến hành kiểm tra thuận lợi, trong kế hoạch kiểm tra phải xây dựng mẫu biểu chi tiết chuẩn mực. + Kiểm tra nhận thức về đường lối, quan điểm của Đảng; nhận thức về nội dung chương trình, nhiệm vụ năm học, nhiệm vụ của giáo viên tiểu học…Nhận thức này thể hiện trình độ hiểu biết của giáo viên về công việc mình làm có thể kiểm tra thông qua toạ đàm, phỏng vấn nhát là qua công việc làm hàng ngày của giáo viên. + Kiểm tra trình độ nghiệp vụ – tay nghề của giáo viên qua việc: * Dự giờ đánh giá hai tiết dạy của giáo viên để đánh giá xếp loại theo tiêu chuẩn của Bộ giáo dục. * Kiểm tra lý thuyết, xây dựng một giờ giảng theo phương pháp mới, cải tiến phương pháp giảng dạy hoặc thiết kế một bài mẫu. Qua đó đánh giá kiến thức, kỹ năng phối hợp các phương pháp giảng dạy qua giờ giảng và sự tự rèn luyện về tay nghề của giáo viên. + Kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên qua: *Lập kế hoạch cá nhân, soạn giáo án trước khi kên lớp một tuần, sử dụng đồ dùng dạy học và tự làm đồ dùng dạy học. * Thực hiện chương trình kế hoạch giảng dạy trên sổ điểm, việc kiểm tra thực tế giảng dạy trên lớp cùng với kế hoạch bộ môn của mỗi cá nhân. * Việc tự bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất đạo đức và chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên tiểu học. + Kiểm tra chất lượng giảng dạy: * Qua kết quả học tập của học sinh sau mỗi đợt thi học kỳ (thi chung) và kết quả cả học kỳ, cả năm học cùng với kết quả thi học sinh giỏi trường, học sinh giỏi huyện và học sinh giỏi tỉnh. - Về phương pháp kiểm tra có thể là: phỏng vấn, toạ đàm, nghe báo cáo phản ánh của đối tượng được kiểm tra và của các thành phần có liên quan. Trực tiếp xem xét công việc của giáo viên. Nếu hiệu trưởng không trực tiếp dự giờ thì phải tổ chức kiểm tra theo phương pháp trắc nghiệm ở học sinh lớp mà giáo viên đó được phụ trách bằng cách hỏi một số kỹ năng, bài tập ngắn xem khả năng hiểu bài của học sinh; đồng thời kiểm tra xem giáo viên thực hiện nội dung, chương trình như thế nào. Khi kiểm tra phải có sự đánh giá, so sánh phân tích giờ dạy sau so với giờ dạy trước, kết quả học tập cuối năm so với kết quả ban đầu, kết quả năm sau với kết quả năm trước để đánh giá sự cố gắng vươn lên của mỗi giáo viên trong quá trình tu dưỡng, trau dồi nghiệp vụ. Bao giờ cũng phải đánh giá theo chiều hướng đi lên, trân trọng sự cố gắng nỗ lực của giáo viên. Kiểm tra phải có biên bản, phải ghi chép, tổng hợp, báo cáo. Phải có đánh giá xếp loại nhận xét ưu khuyết điểm chính, thông báo trước hội đồng biết về kết quả kiểm tra tiến hành khen thưởng những việc thực hiện tốt, phê bình rút kinh nghiệm những việc chưa tốt. - Thời gian kiểm tra trong một năm học: Tối thiểu mỗi giáo viên trong trường phải được hiệu trưởng kiểm tra (toàn diện và từng mặt) ít nhất là một lần vào một học kỳ I hoặc kỳ II ngoài hai hình thức kiểm tra trên, hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng người hiệu trưởng phải có kế hoạch kiểm tra thường xuyên giáo viên để nắm tình hình bổ sung và giải quyết kịp thời các vấn đề mà giáo viên còn vướng mắc đặc biệt là công tác quản lý hoạt động dạy học. Kiểm tra, đánh giá phải đảm bảo tính chính xác, công khai, khách quan dân chủ; cần phát huy được tối đa tinh thần tự giác, tích cực, chủ động sáng tạo ý chí vươn lên của đội ngũ giáo viên. Việc kiểm tra, đánh giá tiết dạy một mặt thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước của hiệu trưởng mặt khác là cơ hội bồi dưỡng giáo viên của trường. Đối với các trường miền núi, vùng khó khăn thì cơ hội để bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên là cần thiết và thiết thực trong việc tăng cường công tác chuyên môn cho giáo viên để nâng cao chất lượng giáo dục ở miền núi. Kiểm tra, đánh giá là khâu đặc biệt quan trọng trong quá trình quản lý giáo dục, đảm bảo thiết lập mối liên hệ thường xuyên và bền vững trong quản lý làm khép kín chu trình vận động quản lý giáo dục. Đó là chức năng đích thực của quản lý giáo dục, một công cụ của hệ thống điều khiển giúp cho cán bộ quản lý xác định các mức độ giá trị, nếu kiểm tra, đánh giá chính xác, thì mới tìm ra những ưu điểm, nhược điểm trong chuyên môn từ đó có hướng phát huy những ưu điểm, khắc phục nhược điểm, nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học nói chung, giáo dục miền núi nói riêng. Trong công tác quản lý, hiệu trưởng cần tham mưu cho phòng giáo dục chủ quản, đề nghị phòng tổ chức các đoàn kiểm tra về chuyên môn tại trường, nhằm chấn chỉnh những thiếu sót do những ý nghĩ chủ quan của chính bản thân mình; để điều chỉnh kế hoạch hoạt động, chỉ đạo hoạt động dạy học của trường. Các trường mà có nhiều điểm trường việc các đoàn kiểm tra cấp trên đến các điểm trường có ý nghĩa quan trọng là động viên kịp thời những giáo viên đang ngày đêm âm thầm giảng dạy cho học sinh. Tóm lại: Công tác kiểm tra, đánh giá cần được chú trọng và duy trì thường xuyên trong công tác quản lý trường học nói chung và quản lý hoạt động dạy học nói riêng của người hiệu trưởng góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy trong nhà trường. 3.2.6. Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên 3.2.6.1. Mục tiêu - Xây dựng được đội ngũ giáo viên giàu lòng yêu nghề có tinh thần trách nhiệm cao trong việc đào tạo thế hệ trẻ, có ý thức và thường xuyên, phấn đấu để trở thành người giáo viên giỏi toàn diện, tay nghề vững vàng đáp ứng được yêu cầu đổi mới của sự nghiệp giáo dục, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp CNH – HĐH. - Mội giáo viên đều thấy được nhà trường là một đơn vị tự bồi dưỡng, là môi trường tốt để giáo viên trưởng thành đi lên. 3.2.6.2. Nội dung và cách thức thực hiện Đội ngũ giáo viên là lực lượng chủ yếu, giữ vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu và kế hoạch đào tạo, là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả giáo dục của nhà trường. Trình độ và năng lực sư phạm của đội ngũ giáo viên là yếu tố mang tính chất quyết định đến chất lượng, uy tín của nhà trường. Việc bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên là một công tác hết sức cần thiết. Đặc biệt đối với huyện Tam Đảo thực trạng đội ngũ giáo viên trình độ không đỗng đễu. Thực trạng đó đã ảnh hưởng không nhỏ tới mục tiêu giáo dục toàn diện trong tình hình mới. Vì vậy, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên cần được chú trọng trong các biện pháp quản lý HDDH của hiệu trưởng và phải được làm thường xuyên và lâu dài. - Để bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên công việc đầu tiên đòi hỏi người hiệu trưởng phải lập kế hoạch bồi dưỡng. Kế hoạch phải được triển khai thành một nội dung chính trong kế hoạch của tổ chuyên môn và cá nhân các thành viên trong tổ. - Kế hoạch bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn được lập một cách chi tiết, cụ thể về các nội dung: + Nâng cao kiến thức chung, năng lực sư phạm. + Phương pháp dạy học tích cực. + Tự rèn luyện, học hỏi qua sách vở, qua dự giờ thăm lớp của đồng nghiệp; qua hội thi thao giảng của trường. + Nhà trường tổ chức các lớp bồi dưỡng, mời các chuyên viên về giảng dạy, nói chuyên chuyên đề. + Có kế hoạch cho giáo viên đi học để nâng dần chuẩn đào tạo, có đội ngũ cốt cán vững vàng, đầu tư cho mũi nhõn và làm nòng cốt trong chuyên môn. - Hiệu trưởng phải tiến hành tìm hiểu kỹ đội ngũ giáo viên, phân loại đánh giá đội ngũ giáo viên về các mặt, từ đó xác định được yêu cầu nội dung cần bồi dưỡng đối với từng giáo viên. - Hiệu trưởng phải tạo ra bầu không khí giáo dục lành mạnh tạo nên nền tảng dạy nghiêm túc để giáo viên tự giác thực hiện các yêu cầu đề ra. - Tổ chức chỉ đạo thống nhất các tổ chuyên môn trong nội dung sinh hoạt tổ nhóm; nghiên cứu từng phần, từng nội dung chương trình. Duy trì chế độ thăm lớp dự giờ thao giảng, tham dự hội thi để thể hiện năng và tay nghề của giáo viên. Qua đó giáo viên tự thấy được những mặt yếu của mình để cùng góp ý trao đổi về nội dung kến thức, phương pháp giảng dạy, năng lực quản lý tổ chức điều khiển một giờ dạy. - Tổ chức phong trào tự làm đồ dùng giảng dạy, huy động sự sáng tạo linh hoạt của giáo viên để đáp ứng với điều kiện thực tế hoàn cảnh của nhà trường, sử dụng các đồ dùng hiện có và đồ dùng tự làm trong việc cải tiến phương pháp giảng dạy. - Tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề chuyên sâu về nội dung kiến thức, cải tiến phương pháp giảng dạy của từng thể loại hoặc từng bài. - Tổ chức các nguồn lực để xây dựng cơ sở vật chất phòng thí nghiệm, thư viện có chất lượng, bổ sung các thiết bị dạy học sách tham khảo, nâng cao. - Hiệu trưởng chỉ đạo các tổ chuyên môn lên kế hoạch dự giờ. Qua dự giờ có thể nắm bắt được chính xác hoạt động giảng dạy của giáo viên để từu đó đánh giá điều chỉnh và rút kinh nghiệm cho các giờ giảng sau. Cũng qua dự giờ tạo điều kiện cho giáo viên học tập trao đổi nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp dạy học. - Chỉ đạo sát sao việc phân loại giáo viên. Có phân loại đúng thì mới có biện pháp bồ dưỡng đúng những mặt còn yếu. - Cần bồi dưỡng theo các mặt như: Bổ sung kiến thức, kỹ năng sư phạm, phương pháp giảng dạy, công tác tổ chức lớp. - Xây dựng tổ chuyên môn, bồi dưõng tổ trưởng, đầu tư mũi nhọn cốt cán làm nòng cốt cho nhóm, cho tổ phát huy vai trò chủ động, tự quản, sáng tạo của tổ, nhóm chuyên môn. Mặt khác đề cao việc thực hiện các quy định, nền nếp sinh hoạt tổ, nhóm, kỷ luật lao động. - Chỉ đạo mỗi nhóm giáo viên phải lập kế hoạch bồi dưỡng và tự bồi dưỡng. - Là một mặt quản lý của hiệu trưởng, công tác bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên cũng rất cần được kiểm tra, đánh giá. Kiểm tra, đánh giá các hoạt động theo kế hoạch đã đề ra là rất quan trọng và cần thiết. Qua kiểm tra phát hiện những điều tồn tại, chưa thực hiện được, những điều bất hợp lý, chưa phù hợp của kế hoạch để từ đó kịp thời điều chỉnh, uốn nắn, sửa chữa để kế hoạch đạt được mục đích. - Kiểm tra để duy trì kỷ luật lao động, thực hiện quy chế chuyên môn. - Sau khi kiểm tra, đánh giá xếp loại, động viên khen thưởng kịp thời các giáo viên thực hiện tốt việc bồi dưỡng chuyên môn, chuyên nghiệp có giờ dạy đạt xuất sắc. Tóm lại: Công tác bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn; ngiệp vụ của giáo viên là vấn đề quan trọng cần được chú trọng và quan tâm hàng đầu trong quản lý chỉ đạo công tác giảng dạy của nhà trường. Muốn củng cố vị trí uy tín của mình, nhà trường phải có đội ngũ giáo viên vững vàng có năng lực. Như chúng ta đã biết, không có cái gì mà tự nó đến cả nếu không khổ công rèn luyện, học hỏi, mỗi giáo viên phải dày công rèn luyện, tích lũy kinh nghiệm, luôn tự học hỏi trang bị, bổ sung kiến thức cho mình thì mới đạt được kết quả mong muốn. Để giúp giáo viên đạt được kế hoạch của mình thì hiệu trưởng phải tạo mọi điều kiện để đẩy nhanh mức chuyển biến đạt hiệu quả cao. 3.2.7. Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học trường tiểu học 3.2.7.1. Mục tiêu Hoạt động dạy học là hoạt động trung tâm của nhà trường. Hoạt động này diễn ra trong một không gian, thời gian nhất định với sự tham gia của nhiều đối tượng, nhiều nội dung khác nhau. Trong quá trình đó, tất nhiên có người làm tốt, người làm chưa tốt. Vì vậy, kiểm tra đánh giá luôn là một nội dung hết sức quan trọng trong quy trình quản lý hoạt động dạy học của nguời hiệu trưởng tiểu học. Kiểm tra, đánh giá trong hoạt động dạy học nhằm nắm bắt chính xác kết quả dạy học của nhà trường, kết quả đó đã đạt được so với các yêu cầu đề ra trong kế hoạch hoạt động dạy học của nhà trường chưa. Nhằm tích cực hoá hoạt động dạy học trong nhà trường, tăng cường chất lượng dạy học giúp cho hiệu trưởng điều chỉnh được hoạt động dạy học. Bất kỳ người hiệu trưởng nào cũng thực hiện việc kiểm tra, đánh giá nhưng không phải ai cũng thực hiện tốt công tác này. Trên thực tế cho thấy, việc kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học hiện nay ở tiểu học chưa được tiến hành một cách có kế hoạch, chưa đem lại hiệu quả mong muốn, chưa đáp ứng với yêu cầu đổi mới giáo dục. Bởi vậy, đổi mới việc kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học trong trường tiểu học là một yêu cầu có tính tất yếu và là một biện pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lý hoạt động dạy học. 3.2.7.2. Nội dung và cách thức thực hiện - Kiểm tra, đánh giá trong hoạt động dạy học là kiểm tra, đánh giá các hoạt động dạy học của cả thầy và trò. Kiểm tra, đánh giá tốt các nội dung của hoạt động dạy học, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch năm học. + Đối với giáo viên: kiểm tra, đánh giá các nội dung hoạt động dạy học như việc thực hiện chương trình dạy học, soạn bài, giờ dạy trên lớp, những quy định về chuyên môn. + Đối với học sinh: kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh từ đó xác định chất lượng của học sinh để đánh giá chính xác công tác dạy học của thầy. - Người hiệu trưởng phải coi đổi mới việc kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác quản lý nhà trường, do vậy họ phải xác định được những yêu cầu của việc đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học trường tiểu học đó là: + Phát hiện, đánh giá được tinh thần, thái độ, chất lượng công tác, những việc làm đúng, chưa đúng, những thiếu sót, lệch lạc…của giáo viên trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ, các quy chế, quy định về chuyên môn nghiệp vụ. + Đánh giá được thực chất, chất lượng học tập, rèn luyện của học sinh của lớp do từng giáo viên phụ trách. + Chỉ ra được cho thầy và trò phương hướng, biện pháp khắc phục những tồn tại thiếu sót, bồi dưỡng cho chính bản thân người hiệu trưởng những vấn đề mới, những kinh nghiệm hay về chuyên môn, nghiệp vụ. + Xây dựng được nền nếp dạy học, phân công, phân cấp quản lý rõ ràng và nâng cao tác dụng của công tác kiểm tra hoạt động dạy học trong nhà trường. - Từ việc xác định được những yêu cầu của việc đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học người hiệu trưởng phải xác định được các công việc cụ thể của người hiệu trưởng trong kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học. Nội dung hoạt động dạy học trường tiểu học khá đa dạng, phong phú. Tuỳ theo tình hình cụ thể của mỗi trường, của mỗi giai đoạn mà hiệu trưởng xác định những mặt hoạt động trọng tâm để tiến hành kiểm tra, xây dựng kế hoạch kiểm tra cho cả năm học, từng học kỳ và từng đợt. Riêng kế hoạch kiểm tra giảng dạy cần định rõ đối với từng giáo viên trong từng thời gian. Trong công tác kiểm tra, cần đạt được các yêu cầu sau: + Việc kiểm tra phải có kế hoạch cụ thể. Kế hoạch kiểm tra phải nêu rõ mục tiêu, yêu cầu, nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra và thời gian tiến hành. Kế hoạch kiểm tra định kỳ cần công bố công khai để một người cũng thực hiện và tiện theo dõi kết quả. + Trong kiểm tra phải đảm bảo tính khách quan, chính xác. + Từng nội dung kiểm tra phải có chuẩn đánh giá thích hợp. + Trong kiểm tra phải đảm bảo tính dân chủ, công khai. + Trong kiểm tra phải đảm bảo tính linh hoạt đồng bộ và tính liên tục hệ thống. + Kiểm tra phải dẫn đến tác động điều chỉnh hoạt động dạy học trong nhà trường. - Về nội dung kiểm tra: kiểm tra đầy đủ các nội dung hoạt động dạy học như: kiểm tra việc thực hiện chương trình; kiểm tra việc soạn bài của giáo viên; kiểm tra việc giảng dạy trên lớp và dự giờ của giáo viên; kiểm tra kết quả học tập của học sinh. + Kiểm tra việc thực hiện chương trình dạy học là văn bản pháp quy mà mọi giáo viên phải tuân thủ một cach nghiêm túc. Để kiểm tra việc thực hiện chương trình của giáo viên hiệu trưởng phải căn cứ vào: * Bảng phân phối chương trình các môn học ở tiểu học. * Căn cứ vào hướng dẫn giảng dạy các môn học ở tiểu học, các tài liệu về yêu cầu chỉnh lý, điều chỉnh nội dung dạy học của một số môn học. * Kế hoạch dạy học (của tổ, khối chuyên môn và của cá nhân) đối với từng môn học. Cách thức kiểm tra việc thực hiện chương trình: * Lập sổ theo dõi thường xuyên việc thực hiện thời khoá biểu hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, học kỳ và cả năm học của giáo viên. * Lên lịch kiểm tra theo đề chung một số môn học và vở ghi chép bài của học sinh. * Cuối mỗi tuần, mỗi tháng, mỗi học kỳ cần kiểm tra, ghi nhận xét việc thực hiện chương trình vào lịch báo giảng của mỗi giáo viên. * Hình thức kiểm tra: kiểm tra trực tiếp hoặc gián tiếp, kiểm tra thường xuyên hoặc theo định kỳ. Hiệu trưởng cần có biện pháp động viên, khuyến khích những giáo viên làm tốt, kịp thời uốn nắn, điều chỉnh đối với những trường hợp làm chưa tốt. + Kiểm tra việc soạn bài của giáo viên: hiệu trưởng căn cứ vào những quy định cụ thể đã đề ra về nội dung, yêu cầu chung của một giáo án mà tất cả cần phải đảm bảo khi soạn bài để kiểm tra. *Trong kiểm tra nội dung bài soạn cần đặc biệt lưu ý các yêu cầu sau: * Xác định đúng mục đích yêu cầu bài dạy. * Xác định được các công việc vụ thể cần chuẩn bị của thầy và trò. * Xác định đúng nội dung kiến thức trọng tâm. * Xác định phương pháp dạy học phù hợp với các loại đối tượng và phát huy được tính tích cực chủ động của học sinh. * Xác định hệ thống câu hỏi phù hợp, khai thác được nội dung kiến thức trọng tâm và phù hợp với mỗi loại đối tượng học sinh. Cách thức tiến hành kiểm tra: * Hiệu trưởng trực tiếp kiểm tra theo định kỳ và ký duyệt. * Kiểm tra qua dự giờ. * Kiểm tra gián tiếp qua tổ trưởng, khối trưởng chuyên môn. + Kiểm tra việc giảng dạy trên lớp và việc dự giờ của giáo viên: hiệu trưởng căn cứ vào: * Giờ lên lớp theo thời khoá biểu của giáo viên để kiểm tra. * Căn cứ vào lịch báo giảng và phân phối chương trình dạy học các môn học. * Căn cứ vào các quy trình về giờ lên lớp, nề nếp tổ chức dạy học của nhà trường. * Căn cứ vào việc dự giờ: xem xét việc đảm bảo nội dung bài dạy (về kiến thức cơ bản, tính chính xác, tính hệ thống), việc rèn luyện kỹ năng và công tác giáo dục tư tưởng thông qua bài học (phù hợp với đặc trưng bộ môn và mức độ sâu sắc…), việc vận dụng các phương pháp chung và riêng đối với mỗi bộ môn nhằm phát huy tính tích cực, tự giác trong học tập của học sinh. Ngoài ra còn có thể xem xét về phong cách dạy của thầy và cách học của trò. * Căn cứ vào kết quả đánh giá chung việc giảng dạy của thầy và kết quả tiếp thu bài học của trò thông qua việc khảo sát chất lượng. Cách thức tiến hành kiểm tra: hình thức chủ yếu là dự giờ. Việc dự giờ phải được tiến hành thường xuyên và phải có kế hoạch chỉ đạo các tổ, khối chuyên môn và các giáo viên dự giờ của nhau: Có thể dự giờ theo kế hoạch và dự giờ đột xuất. * Dự giờ theo kế hoạch: Chọn giáo viên dạy và lên lịch dự giờ. Hình thức này thường kết hợp với kế hoạch đăng ký thi đua) hoặc kết hợp với kế hoạch kiểm tra toàn diện giáo viên hay thanh tra chuyên môn của phòng giáo dục, sở giáo dục và đào tạo. * Dự giờ đột xuất: Hình thức này giúp hiệu trưởng nắm bắt được thực chất tình hình giảng dạy của giáo viên và nề nếp, chất lượng học tập của học sinh, của đơn vị lớp. + Kiểm tra kết quả học tập của học sinh. Hiệu trưởng cần quan tâm đến việc kiểm tra, đánh giá đúng kết quả học tập của học sinh. Chỉ có đánh giá đúng thực chất kết quả học tập của học sinh mới có thể đánh giá chính xác công tác dạy học của thầy và như vậy mới có thể đánh giá được hiệu quả giảng dạy của nhà trường. Việc đánh giá nghiêm túc, cẩn trọng sẽ hạn chế được các hiện tượng tiêu cực đồng thời cũng giúp thầy và trò cùng thực sự cố gắng, nỗ lực trong dạy và học. Hiệu trưởng kiểm tra kết quả học tập của học sinh căn cứ vào: *Yêu cầu, nội dung chưong trình các môn học ở tiểu học. * Căn cứ vào việc phân tích chất lượng đầu vào (có thể tính theo các mốc quy định như chất lượng học tập theo tháng, theo học kỳ, theo năm học) và so sánh với chất lượng ở thời điểm tiến hành đánh giá. * Căn cứ vào nề nếp học tập của mỗi lớp. * Căn cứ vào chuẩn đánh giá do nhà trường, do phòng giáo dục hoặc sở giáo dục và đào tạo quy định. Cách thức tiến hành kiểm tra: * Kiểm tra chất lượng học tập của các bộ môn theo chuyên đề chung: Khi sử dụng hình thức kiểm tra này, mỗi khối chuyên môn nên căn cứ vào yêu cầu nội dung chương trình và phân phối chương trình dạy học môn học để xây dựng một số bộ đề chung (gọi là hình thức ngân hàng đề thi cho khối). Hiệu trưởng có thể chọn hoặc bốc ngẫu nhiên một trong số các đề thi đó làm đề thi chung cho các lớp trong khối: Sau khi chọn đề kiểm tra, công việc quan trọng là cần tổ chức nghiêm túc việc coi và chấm thi (coi thi đúng quy chế, chấm bài thi theo hai bút độc lập, có đánh phách và dọc phách…) Hình thức này có thể áp dụng cho việc kiểm tra thường xuyên hoặc kiểm tra theo định kỳ do nhà trường hoặc do phòng giáo dục, sở giáo dục quy định. * Kiểm tra thông qua sổ điểm và các thông tin khác. Hiệu trưởng có thể kiểm tra kết quả học tập của học sinh thông qua việc xem xét sổ điểm và kết quả xếp loại học lực của học sinh hoặc qua nhận xét của giáo viên chủ nhiệm, của học sinh. Một trong những khâu quan trọng làm tăng hiệu quả của công tác kiểm tra là trao đổi, góp ý với giáo viên. Sau khi kiểm tra, ngoài việc nêu những ưu, khuyết điểm cần chú ý bồi dưỡng cho giáo viên có thêm nhưũng nhận thức đúng, những hiểu biết mới và quan trong hơn là chỉ ra được các biện pháp phát huy ưu điểm khắc phục thiếu sót. Việc góp ý phải rõ ràng, chính xác cụ thể, thiết thực, sát đối tượng, có cơ sở khoa học, cơ sở pháp lý vững chắc. Tránh góp ý một cách chung chung, theo cảm tính. Cuối cùng phải định được thời gian cho đối tượng được kiểm tra sửa chữa khuyết điểm, thiếu sót và thời gian phúc tra việc sửa chữa, điều chỉnh. Tóm lại: Như chúng ta đã biết, hoạt động dạy học là hoạt động trung tâm trong nhà trường. Biện pháp đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học là một biện pháp quan trọng trong quản lý dạy học của người hiệu trưởng. Có thể nói không có kiểm tra thì coi như không có quản lý. Kiểm tra đánh giá cần theo chuẩn mực và quy trình nhất định theo hệ thông tin xác định thì mới đem lại hiệu quả cho công tác quản lý. Người hiệu trưởng phải coi đổi mới kiểm tra, đánh giá chất lượng dạy học là cột sống của công tác quản lý trường tiểu học. 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp Trên đây là một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng trường tiểu học. Các biện pháp mà đề tài đưa ra xuất phát từ thực tiễn quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng trường tiểu học huyện Tam Đảo – Vĩnh Phúc. Các biện pháp quản lý nêu trên đều có những chức năng , vai trò, tác dụng về một mặt nào đó. Chúng hỗ trợ cho nhau tạo thành một hệ thống nhất và thúc đẩy nhau cùng hoàn thiện, cùng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở các trường tiểu học miền núi. Vấn đề quan trọng nhất là người hiệu trưởng phải biết linh hoạt lựa chọn, vận dụng một cách sáng tạo các BPQL cho phù hợp với kinh tế ở mỗi địa phương, từng điều kiện riêng biệt của mỗi nhà trường. Trên cơ sở những kiến thức đã được học vận dụng vào nghiên cứu thực tiễn chúng tôi hy vọng rằng những biện pháp đưa ra ở đây có thể góp phần vào việc nâng cao hiệu quả giáo dục trong các trường tiểu học của huyện Tam Đảo trong giai đoạn hiện nay. 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học trong đề tài đưa ra không phải là những vấn đề quá khó khăn về mặt khách quan, mà chủ yếu là huy động những yếu tố chủ quan của đội ngũ hiệu trưởng các trường tiểu học. Việc thực hiện các biện pháp đã nêu ra trong đề tài ít sử dụng đến tài lực và vật lực mà đòi hỏi phát huy sức mạnh những nội lực trong cán bộ giáo viên và cán bộ quản lý, chính vì vậy, các biện pháp trên vừa là yêu cầu bức xúc trong công tác quản lý của hiệu trưởng và cũng là công việc không quá khó khăn, sẽ khả thi và góp phần hoàn thiện các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng trường tiểu học huyện Tam Đảo trong giai đoạn hiện nay. Để đánh giá sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học nêu trên, chúng tôi đã tiến hành khảo nghiệm bằng phương pháp chuyên gia, phương pháp phỏng vấn, điều tra thông qua phiếu xin ý kiến đánh giá. Do điều kiện công tác, chúng tôi chỉ tiến hành xin ý kiến của những người có kinh nghiệm về công tác quản lý giáo dục tiểu học ở phòng giáo dục Tam Đảo và một số hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, giáo viên giàu kinh nghiệm quản lý và giảng dạy ở bậc tiểu học của huyện Tam đảo. Tổng số người được xin ý kiến là :100 người, gồm có: + Phòng giáo dục Tam Đảo, hiệu trưởng và phó hiệu trưởng trường tiểu học 20 người. Trong đó:. - Nam: 15 người Nữ: 5 người. - Trình độ văn hoá: Trên đại học: 1 người; đại học; 10 người; cao đẳng 9 người. - Tuổi đời bình quân: 40 Tối đa 53 Tối thiểu 32 - Bình quân thâm niên công tác: 20 năm + Giáo viên dạy các lớp ở tiểu học: 80 người. Trong đó: Nam: 10 người Nữ: 70 người Trình độ văn hoá: Đại học: 8 người; Cao đẳng: 26 Người THSP: 46 người. Tuổi đời bình quân: 30 Tối đa: 50 Tối thiểu: 24 Bình quân thâm niên công tác: 12 năm. Với câu hỏi: Để nâng cao chất lượng quản lý của hiệu trưởng về hoạt động dạy học của giáo viên tại các trường tiểu học huyện Tam Đảo, xin đồng chí vui lòng cho biết ý kiến cá nhân về tính cần thiết và khả năng thực hiện của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường tiểu học, chúng tôi thống kê kết quả ở bảng sau: Bảng 13: Kết quả đánh giá mức độ cần thiết và khả năng thực hiện của 7 biện pháp. TT Các biện pháp QLHĐ DH của hiệu trưởng Mức độ cần thiết Khả năng thực hiện Cần thiết % Phân vân % ít cần thiết % Thực hiện được % Khó thực hiện được % Không thực hiện được% 1 Chỉ đạo xây dựng nền nếp dạy học 100 0 0 100 0 0 2 Quản lý chương trình và kế hoạch dạy học 100 0 0 100 0 0 3 Tổ chức, chỉ đạo nâng cao chất lượng giờ dạy trên lớp của giáo viên 100 0 0 0 4 Tổ chức tốt việc dự giờ, thăm lớp 100 0 0 95 5 0 5 Tăng cường kiểm tra, đánh giá chuyên môn giáo viên 100 0 0 100 0 0 6 Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên 100 0 0 100 0 0 7 Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học trường tiểu học 100 0 0 94 6 0 Từ kết quả khảo nghiệm trên, chúng tôi thấy rằng trong 7 biện pháp mà tác giả nêu trong đề tài thì có 5 biện pháp được 100% ý kiến chuyên gia, các giáo viên tán thành và đánh giá có tính khả thi.Biện pháp (4) tổ chức tốt việc dự giờ thăm lớp có 5%; biện pháp (7) đổi mới công tác kiểm tra,đánh giá HĐDH trường tiểu học có 6% ý kiến phân vân về tính thực thi của biện pháp. Qua trao đổi, phỏng vấn và thống kê trên phiếu điều tra, chúng tôi được biết các ý kiến này là của các đồng chí giáo viên chưa thực sự tin tưởng vào sự đổi mới trong cách nghĩ, cách làm của đội ngũ hiệu trưởng trường tiểu học. Như vậy, người hiệu trưởng trường tiểu học muốn làm tốt công tác quản lý nhà trường nói chung, quản lý hoạt động dạy học nói riêng thì trước hết phải xây dựng được các biện pháp quản lý khả thi, và trong quá trình chỉ đạo thực hiện các biện pháp đó phải không ngừng thay đổi cách nghĩ, cách làm luôn năng động, sáng tạo, là tấm gương mẫu mực thì mới thuyết phục được người thừa hành, người thực hiện, mới nâng cao được chất lượng giáo dục của nhà trường. Kết luận và kiến nghị 1. Kết luận Từ kết quả nghiên cứu nêu trên, chúng tôi rút ra những kết luận sau: 1.1. Kết quả bước đầu của luận văn đã khẳng định tầm quan trọng của các biện pháp quản lý HĐDH trong quản lý giáo dục nói chung và trong thực tiễn quản lý của các hiệu trưởng trương tiểu học huyện Tam Đảo nói riêng. Có thể thấy: Nếu hoạt động trung tâm của trường tiểu học là HĐDH, thì các biện pháp quản lý hoạt động dạy học là không thể thiếu trong quá trình quản lý của người hiệu trưởng phải đầu tư nhiều công sức và thời gian mới có thể quản lý tốt và hiệu quả. Quản lý có hiệu quả hoạt động dạy học trong trường tiểu học là cách tốt nhất để thực hiện thành công mục tiêu cấp học. Với nhận thức đó, luận văn đã tiến hành nghiên cứu các vấn đề về lý luận quản lý, quản lý hoạt động dạy học, biện pháp quản lý hoạt động dạy học, trường tiểu học, hiệu trưởng tiểu học và nội dung quản lý hoạt động dạy học của người hiệu trưởng. Hiệu trưởng trường tiểu học quản lý HĐDH trong nhà trường nhằm để lãnh đạo, đảm bảo được nội dung chương trình do Bộ giáo dục và đào tạo quy định đối với bậc tiểu học, đồng thời chỉ đạo giáo viên vận dụng phối hợp nhuần nhuyễn, linh hoạt các phương pháp dạy học truyền thống và hiện đại, kết hợp với kiểm tra đánh giá một cách khoa học, chính xác nhằm từng bước nângcao hiệu quả hoạt động dạy học đáp ứng được với yêu cầu mục tiêu giáo dục đào tạo bậc tiểu học trong giai đoạn mới. 1.2. Việc nghiên cứu phần lý luận nói trên là cơ sở giúp cho chúng tôi nghiên cứu thực trạng các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng tiểu học huyện Tam Đảo. Luận văn đã nêu một cách khái quát về giáo dục - đào tạo nói chung, giáo dục - đào tạo bậc tiểu học nói riêng và đã đánh giá thực trạng về công tác quản lý HĐDH của hiệu trưởng trường tiểu học. Qua kết quả điều tra, chúng tôi có thể đánh giá công tác quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường tiểu học hiện nay như sau: Đa số hiệu trưởng cảc trường tiểu học đã có nhận thức đúng đắn về vai trò, vị trí của hoạt động dạy học trong nhà trường, đã thực hiện và phối hợp linh hoạt các biện pháp quản lý hoạt động dạy học góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy cho nhà trường. Tuy nhiên các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường tiểu học huyện Tam Đảo đang thực hiện chưa thực sự thiết thực và đem lại hiệu quả cao. Đó cũng chính là nguyên nhân dẫn đến chất lượng giáo dục còn thấp. Như vậy, để đáp ứng mục tiêu giáo dục - đào tạo đến năm 2020 của Đảng ta: “Nâng cao chất lượng toàn diện bậc tiểu học” thì người hiệu trưởng cần phải xác định, xây dựng được các biện pháp quản lý hoạt động dạy học phù hợp, đạt hiệu quả cao. 1.3. Từ các cơ sở lý luận và thực tiễn trên đây, chúng tôi đề xuất góp phần hoàn thiện thêm một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường tiểu học huyện Tam Đảo như sau: * Chỉ đạo xây dựng nền nếp dạy học. * Quản lí chương trình và kế hoạch dạy học. * Tổ chức, chỉ đạo nâng cao chất lượng giờ dạy trên lớp của giáo viên. * Tổ chức tốt việc dự giờ, thăm lớp. * Tăng cường kiểm tra, đánh giá chuyên môn giáo viên. * Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên. * Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học trường tiểu học. Các biện pháp trên có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, có tác dụng bổ sung cho nhau trong việc đẩy mạnh nâng cao chất lượng dạy học. Những kết quả khảo nghiệm đã xác nhận tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất. Nếu hiệu trưởng biết cách lựa chọn và phối hợp các biện pháp thì chắc chắn sẽ đạt hiệu quả cao. 2. Kiến nghị 2.1. Đối với Bộ giáo dục - đào tạo - Cần hoàn chỉnh và ban hành kịp thời hệ thống các văn bản quản lý giáo dục và quản lý dạy học, mà trước hết là văn bản hướng dẫn thi hành luật giáo dục (2005), điều chỉnh điều lệ trường tiểu học; cụ thể hoá thêm những văn bản dưới luật những quy định chuyên môn để các trường thuận tiện trong công tác quản lý và giáo viên dễ dàng trong thực hiện. - Cần nhanh chóng có văn bản về đánh giá chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng dạy học nói riêng để mọi trường tiểu học có cơ sở pháp lý trong việc đánh giá chất lượng dạy học. 2.2. Đối với sở giáo dục - đào tạo - Cần thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý cho đội ngũ cán bộ quản lý, tổ chức tốt các chuyên đề hội thảo ở địa phương, có chính sách cho cán bộ quản lý trường học tham quan trong nước và ngoài nước để họ có điều kiện trao đổi, học tập kinh nghiệm trong công tác quản lý nhà trường. - Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý nhà trường và trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy các môn học. - Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra của sở giáo dục - đào tạo đối với trường tiểu học. - Tăng nguồn kinh phí cho công tác đào tạo – bồi dưỡng cán bộ quản lý. 2.3. Đối với huyện uỷ, HĐND, UBND huyện Tam Đảo - Thực hiện thường xuyên chế độ đánh giá, bổ nhiệm, miễn nhiệm luân chuyển cán bộ quản lý tiểu học theo nhiệm kỳ. - Tăng cường công tác phát triển Đảng trong đội ngũ cán bộ quản lý giáo viên các trường tiểu học. - Xây dựng và thực hiện thường xuyên chế độ thi đua, khen thưởng hàng năm cho cán bộ quản lý, giáo viên có nhiều thành tích xuất sắc. - Hàng năm cần tăng ngân sách địa phương hỗ trợ cho giáo dục - đào tạo. - Tăng cường công tác lãnh đạo và chỉ đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương đối với công tác giáo dục tích cực tuyên truyền vận động làm chuyển biến nhận thức của đồng bào các dân tộc miền núi, chủ động chăm lo cho sự nghiệp giáo dục, đặt sự nghiệp phát triển giáo dục và vị trí hàng đầu trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội địa phương. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để cán bộ, giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, thường xuyên khuyến khích động viên cả về vật chất, tinh thần để họ yên tâm công tác, chăm lo sự nghiệp giáo dục ở miền núi. - Hỗ trợ tạo điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị trương học, đầu tư cho các trương tiểu học theo hướng đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 1, đồng thời nânng cấp các trường tiểu học đạt chuẩn giai đoạn 1 lên chuẩn giai đoạn 2. 2.4. Đối với phòng giáo dục Tam Đảo - Cần chú trọng công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý, tăng cường chỉ đạo các trường đào tạo bồi dưỡng nguồn cán bộ kế cận, dự nguồn; đặc biệt quan tâm tới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý là nữ, cán bộ quản lý người dân tộc cho bậc tiểu học và các cấp học khác. - Đầu tư trang thiết bị dạy học, sách hướng dẫn giảng dạy, tài liệu tham khảo và máy vi tính cho các trường tiểu học. 2.5. Đối với đội ngũ hiệu trưởng các trường tiểu học trong huyện - Tăng cường đổi mới nhận thức về yêu cầu nhiệm vụ giáo dục tiểu học trong giai đoạn hiện nay, xây dựng kế hoạch dạy học gắn với mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. - Thực hiện tốt công tác tự học, tự bồi dưỡng để ngày càng nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn và nghiệp vụ quản lý trường tiểu học. - Tăng cường trách nhiệm của bản thân trong việc xây dựng môi trường sư phạm và môi trường giáo dục. - Nên và có thể hiểu kỹ để có thể vận dụng các biện pháp quản lý đã nêu trên, luôn quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ giáo viên, để động viên họ làm tốt công tác giảng dạy. Đáp ứng được mục tiêu cấp học. Phụ lục Phụ lục1: Phiếu trưng cầu ý kiến hiệu trưởng. 1. Để góp phần nâng cao chất lượng quản lý của hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học của giáo viên trong trường tiểu học, xin đồng chí vui lòng cho biết ý kiến của mình bằng cách đánh dấu X vào từng dòng ở mỗi cột dưới đây phù hợp với ý kiến của đồng chí: Câu 1: ý kiến của hiệu trưởng về biện pháp quản lý giáo viên soạn bài, chuẩn bị bài. Số TT Các biện pháp quản lý của hiệu trưởng ý kiến đánh giá Quan trọng Bình thường Không quan trọng 1 Bồi dưỡng giáo viên về phương pháp, cách soạn bài 2 Giới thiệu và cung cấp cho giáo viên các tài liệu tham khảo 3 Quy định cụ thể về việc soạn bài ở giáo viên 4 Phân công tổ trưởng chuyên môn ký duyệt giáo án hàng tuần của giáo viên 5 Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng kiểm tra thường xuyên 6 Kiểm tra giáo án và sự chuẩn bị của giáo viên khi lên lớp (qua hồ sơ báo giảng). Câu 2: ý kiến của hiệu trưởng về các biện pháp quản lý giờ dạy trên lớp. TT Các biện pháp quản lý của hiệu trưởng Nhận thức của hiệu trưởng Thực tế đã làm Rất cần Cần Không cần Tốt Có làm Chưa làm 1 Tổ chức cho giáo viên học tập quy chế, tiêu chuẩn đánh giá xếp loại từ đầu năm học 2 Yêu cầu giáo viên lập kế hoạch có ý kiến của tổ chuyên môn và ban giám hiệu 3 Xây dựng tiêu chuẩn giờ lên lớp để đánh giá quản lý giờ lên lớp của giáo viên 4 Xây dựng thời khoá biểu khoa học, hợp lý 5 Xây dựng nền nếp dạy học 6 Kiểm tra việc thực hiện lịch báo giảng thường xuyên 7 Tổ chức dạy thay, dạy bù kịp thời Câu 3: ý kiến của hiệu trưởng về các biện pháp quản lý việc thực hiện chương trình giảng dạy của giáo viên. STT Biện pháp quản lý của hiệu trưởng ý kiến đánh giá Quan trọng Bình thường Không quan trọng 1 Yêu cầu giáo viên tựu tìm hiểu để nắm vững chương trình cấp học 2 Yêu cầu giáo viên nắm vững chương trình khối mình dạy 3 Tổ chức cho giáo viên học tập các văn bản, chương trình có bổ sung có thay đổi 4 Thường xuyên kiểm tra kế hoạch giảng dạy, giáo án, biên bản họp tổ chuyên môn. Câu 4: ý kiến của hiệu trưởng về các biện pháp quản lý bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. Số TT Biện pháp quản lý của hiệu trưởng ý kiến đánh giá Quan trọng Bình thường Không quan trọng 1 Bồi dưỡng theo chuyên đề về chyên môn 2 Bồi dưỡng qua dự giờ rút kinh nghiệm 3 Bồi dưỡng phương pháp giảng dạy 4 Yêu cầu giáo viên tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn 5 Kiểm tra đánh giá việc bồi dưỡng thường xuyên Câu 5. ý kiến của hiệu trưởng về các biện pháp kiểm tra đánh giá giáo viên. Số TT Nội dung biện pháp Mức độ cần thiết Mức độ thực hiện % Rất cần Cần thiết Không cần thiết Tốt Trung bình Chưa tốt 1 Kiểm tra việc xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch 2 Kiểm tra thực hiện nề nếp, giờ công, ngày công 3 Kiểm tra việc chuẩn bị bài dạy của giáo viên thông qua giáo án 4 Kiểm tra giờ dạy trên lớp thông qua dự giờ, phản ánh của học sinh 5 Kiểm tra việc bồi dưỡng chuyên môn qua dự giờ đồng nghiệp, sinh hoạt chuyên đề, viét sáng kiến kinh nghiệm 6 Kiểm tra các loại hồ sơ sổ sách hàng tháng hàng đợt 7 Đánh giá giáo viên qua kết quả kiểm tra trên 8 Đánh giá giáo viên thông qua kết quả học tập của học sinh (tỉ lệ học sinh giỏi, xếp loại văn hoá) 9 Đánh giá giáo viên thông qua việc tham gia hoạt động của tổ, trường 10 Đánh giá giáo viên qua tín nhiệm tập thể Đ/c cho biết đôi điều về bản thân. Họ và tên: Trường Tuổi: Nam/ nữ Năm vào ngành: Số năm công tác: Số năm làm quản lý: Trình độ chuyên môn: Xin chân thành cảm ơn đồng chí! Phụ lục 2: Phiếu trưng cầu ý kiến giáo viên Để góp phần nângcao chất lượng quản lý của hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học của giáo viên trong trường tiểu học, xin đòng chí vui lòng cho biết ý kiến của mình bằng cách đánh dấu X vào từng dòng ở mỗi cột dưới đây phù hợp với ý kiến của đồng chí: Câu 1: ý kiến của giáo viên về mức độ đã thực hiện các biện pháp chỉđạo giáo viên soạn bài của hiệu trưởng. Số TT Nội dung chỉ đạo soạn bài của hiệu trưởng Mức độ thực hiện (%) Tốt TB Chưa tốt 1 Bài soạn phải đúng phân phối chương trình 2 Nghiên cứu kỹ nội dung bàidạy và những kiến thức có liên quan. 3 Bài soạn phải nêu rõ vấn đề kiến thức trọng tâm và rèn luyện kỹ năng cần thiết 4 Bài soạn phải thể hiện rõ hoạt động của thầy và trò 5 Lựa chọn được phương pháp giảngdạy phù hợp với bài và đối tượng học sinh 6 Chuẩn bị chu đáo những phương tiện, hoạt động dạy học cần thiết Câu 2: Đánh giá của giáo viên về các biện pháp quản lý giờ dạy trên lớp của hiệu trưởng. Số TT Các biện pháp quản lý của hiệu trưởng Trong thực tế Làm tốt Có làm Chưa làm tốt 1 Tổ chức cho giáo viên học tập quy chế tiêu chuẩn đánh giá xếp loại từ đầu năm học 2 Yêu cầu giáo viên lập kế hoạch dạy học có ý kiến của tổ chuyên môn và ban giám hiệu 3 Xây dựng tiêu chuẩn giờ lên lớp để đánh giá quản lý giờ lên lớp của giáo viên 4 Xâydựng thời khoá biểu khoa học hợp lý 5 Xâydựng nền nếp dạy học 6 Kiểm tra việc thực hiện lịch báo giảng thường xuyên 7 Tổ chức dạy thay, dạy bù kịp thời. Câu 3: ý kiến của giáo viên về các biện pháp quản lý của hiệu trưởng thực hiện chương trình giảng dạy. STT Các biện pháp quản lý của hiệu trưởng ý kiến của giáo viên Nên Không nên 1 Yêu cầu giáo viên nắm vững chương trình toàn cấp 2 Chỉ đạo giáo viên nắm vững chương trình khối mình dạy 3 Tổ chức cho giáo viên học tập các văn bnả mới, chương trình mới có bổ sung thay đổi 4 Kiểm tra – thường xuyên - đột xuất 5 Đánh giá việc thực hiện chương trình qua dự giờ, bài soạn và qua việc thực hiện thời khoá biểu, nền nếp giảng dạy của giáo viên Câu 4: Đánh giá của giáo viên về biện pháp bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên cuả hiệu trưởng STT Các biện pháp quản lý của hiệu trưởng ý kiến của giáo viên Làm tốt Làm TB Chưa tốt 1 Bồi dưỡng theo chuyên đề về chuyên môn 2 Bồi dưỡng qua dự giờ rút kinh nghiệm 3 Bồi dưỡng phương pháp giảng dạy 4 Yêu cầu giáo viên tự học, tự bồidưỡng nâng cao trình độ chuyên môn 5 kiểm tra đánh giá việc bồi dưỡng thường xuyên Câu 5: Đánh giá của giáo viên về các biện pháp kiểm tra đánh giá giáo viên của hiệu trưởng. STT Nội dung biện pháp Mức độ cần thiết (%) Mức độ thực hiện (%) Rất cần Cần thiết Không cần thiết Tốt Trung bình Chưa tốt 1 Kiểm tra việc xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch 2 Kiểm tra thực hiện nề nếp, giờ công, ngày công 3 kiểm tra việc chuẩn bị bàidạy của giáo viên thông qua giáo án 4 Kiểm tra giờ dạy trên lớp thông qua dự giờ, phản ánh của học sinh 5 Kiểm tra việc bồi dưỡng chuyên môn qua dự giờ, phản ánh của học sinh 6 Kiểm tra các loại hồ sơ sổ sách hàng tháng, hàng đợt 7 Đánh giá giáo viên qua kết quả kiểm tra trên 8 Đánh giá giáo viên thông qua kết quả học tập của học sinh (tỷ lệ học sinh giỏi, xếp loại văn hoá 9 Đánh giá giáo viên thông qua việc tham gia hoạt động của tổ, trường 10 Đánh giá giáo viên qua tín nhiệm tập thể Đồng chí vui lòng cho biết đôi điều về bản thân: Họ và tên: Trường: Tuổi: Nam/Nữ Năm vào ngành: Số năm công tác: Trình độ chuyên môn: Xin chân thành cảm ơn đồng chí! Phụ lục 3: Phiếu xin ý kiến chuyên gia, hiệu trưởng, phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn và giáo viên. Để nâng cao chất lượng quản lý của hiệu trưởng về hoạt động dạy học của giáo viên tại các trường tiểu học huyện Tam Đảo, xin đồng chí vui lòng cho biết ý kiến cá nhân về tính cần thiết và khả năng thực hiện của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường tiểu học bằng cách đánh dấu X vào từng dòng ở mỗi cột cho phù hợp với ý kiến của đồng chí: STT Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng Mức độ cần thiết Khả năng thực hiện Cần thiết Phân vân ít cần thiết Thực hiện được Khó thực hiện được Không thực hiện được 1 Không ngừng nâng cao trình độ, năng lực quản lý hoạt động dạy học của trường tiểu học. 2 Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên 3 Chỉ đạo cải tiến phương pháp dạy học 4 Tăng cường kiểm tra đánh giá chuyên môn giáo viên 5 Tổ chức chỉ đạo nâng cao chất lượng giờ dạy trên lớp của giáo viên 6 Phối kết hợp chặt chẽ giữa gia đình nhà trường và cộng đồng tuyên truyền, thực hiện tốt công tác phổ cập giáo dục tiểu học 7 Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học trường tiểu học Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của đồng chí!