Biện pháp quản lý giáo dục hướng nghiệp của hiệu trưởng trường THPT Hà Lang, Chiêm Hoá, Tuyên Quang

PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Trong giai đoạn hiện nay xu thế hội nhập đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, đất nước ta đang đặt ra đòi hỏi rất lớn về các nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội trong đó nguồn nhân lực là yếu tố trọng tâm, quyết định sự phát triển bền vững. Chính vì lẽ đó Đảng và Nhà nước luôn quan tâm và xác định rõ mục tiêu đào tạo con người, cụ thể luật giáo dục năm 2005. Chương III điều 27 đã xác định mục tiêu giáo dục THPT: “Giáo dục THPT nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục THCS, hoàn thiện học vấn phổ thông và những hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp, có điều kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hướng phát triển, tiếp tục học đại học, cao đẳng, trung cấp học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động”. Như vậy vấn đề giáo dục hướng nghiệp có ý nghĩa hết sức quan trọng và được coi là một bộ phận của nội dung giáo dục phổ thông toàn diện được xác định trong luật giáo dục năm 2005. Thực hiện tốt vấn đề này sẽ góp phần chuẩn bị nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu CNH- HĐH đất nước, đồng thời tạo ra cơ hội cạnh tranh nguồn nhân lực trong nước, khu vực và toàn thế giới. Tuy vậy, trong giai đoạn hiện nay vấn đề giáo dục hướng nghiệp chưa được các trường THPT nói chung và các trường THPT khu vực miền núi nói riêng quan tâm đúng mức; hoặc nếu có cũng chỉ dừng lại ở mức triển khai, phổ biến tuyên truyền bằng văn bản, chưa đi sâu vào tìm hiểu tình hình thực tế nhu cầu của xã hội, để đưa ra các giải pháp cụ thể trong việc hướng nghiệp cho học sinh, đảm bảo phù hợp với năng lực bản thân và nhu cầu xã hội. Thực tế này xuất phát từ nhiều nguyên nhân: Nhận thức của cán bộ quản lý các cấp và giáo viên về giáo dục hướng nghiệp còn hạn chế; học sinh chưa được chuẩn bị chu đáo để lựa chọn nghề nghiệp hoặc nếu có cũng là sự lựa chọn theo những động cơ vô thức của cá nhân, sự lôi kéo của bạn bè, hay sự ép buộc của gia đình . Điều đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến tỉ lệ học sinh sau tốt nghiệp THPT không xác định được năng lực cá nhân để học tiếp trung học chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học hay trực tiếp đi vào cuộc sống dẫn đến hậu quả lãng phí thời gian, tiền của và các cơ hội lập nghiệp của bản thân, gia đình và xã hội. Xuất phát từ thực tế trên, chúng tôi xin mạnh dạn chọn đề tài: “Biện pháp quản lý giáo dục hướng nghiệp của hiệu trưởng trường THPT Hà Lang, Chiêm Hoá, Tuyên Quang”.

doc29 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2841 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Biện pháp quản lý giáo dục hướng nghiệp của hiệu trưởng trường THPT Hà Lang, Chiêm Hoá, Tuyên Quang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PhÇn më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi: Trong giai ®o¹n hiÖn nay xu thÕ héi nhËp ®ang diÔn ra m¹nh mÏ trªn toµn cÇu, ®Êt n­íc ta ®ang ®Æt ra ®ßi hái rÊt lín vÒ c¸c nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong ®ã nguån nh©n lùc lµ yÕu tè träng t©m, quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. ChÝnh v× lÏ ®ã §¶ng vµ Nhµ n­íc lu«n quan t©m vµ x¸c ®Þnh râ môc tiªu ®µo t¹o con ng­êi, cô thÓ luËt gi¸o dôc n¨m 2005. Ch­¬ng III ®iÒu 27 ®· x¸c ®Þnh môc tiªu gi¸o dôc THPT: “Gi¸o dôc THPT nh»m gióp häc sinh cñng cè vµ ph¸t triÓn nh÷ng kÕt qu¶ cña gi¸o dôc THCS, hoµn thiÖn häc vÊn phæ th«ng vµ nh÷ng hiÓu biÕt th«ng th­êng vÒ kü thuËt vµ h­íng nghiÖp, cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy n¨ng lùc c¸ nh©n ®Ó lùa chän h­íng ph¸t triÓn, tiÕp tôc häc ®¹i häc, cao ®¼ng, trung cÊp häc nghÒ hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng”. Nh­ vËy vÊn ®Ò gi¸o dôc h­íng nghiÖp cã ý nghÜa hÕt søc quan träng vµ ®­îc coi lµ mét bé phËn cña néi dung gi¸o dôc phæ th«ng toµn diÖn ®­îc x¸c ®Þnh trong luËt gi¸o dôc n¨m 2005. Thùc hiÖn tèt vÊn ®Ò nµy sÏ gãp phÇn chuÈn bÞ nguån nh©n lùc ®¸p øng yªu cÇu CNH- H§H ®Êt n­íc, ®ång thêi t¹o ra c¬ héi c¹nh tranh nguån nh©n lùc trong n­íc, khu vùc vµ toµn thÕ giíi. Tuy vËy, trong giai ®o¹n hiÖn nay vÊn ®Ò gi¸o dôc h­íng nghiÖp ch­a ®­îc c¸c tr­êng THPT nãi chung vµ c¸c tr­êng THPT khu vùc miÒn nói nãi riªng quan t©m ®óng møc; hoÆc nÕu cã còng chØ dõng l¹i ë møc triÓn khai, phæ biÕn tuyªn truyÒn b»ng v¨n b¶n, ch­a ®i s©u vµo t×m hiÓu t×nh h×nh thùc tÕ nhu cÇu cña x· héi, ®Ó ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ trong viÖc h­íng nghiÖp cho häc sinh, ®¶m b¶o phï hîp víi n¨ng lùc b¶n th©n vµ nhu cÇu x· héi. Thùc tÕ nµy xuÊt ph¸t tõ nhiÒu nguyªn nh©n: NhËn thøc cña c¸n bé qu¶n lý c¸c cÊp vµ gi¸o viªn vÒ gi¸o dôc h­íng nghiÖp cßn h¹n chÕ; häc sinh ch­a ®­îc chuÈn bÞ chu ®¸o ®Ó lùa chän nghÒ nghiÖp hoÆc nÕu cã còng lµ sù lùa chän theo nh÷ng ®éng c¬ v« thøc cña c¸ nh©n, sù l«i kÐo cña b¹n bÌ, hay sù Ðp buéc cña gia ®×nh... §iÒu ®ã ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn tØ lÖ häc sinh sau tèt nghiÖp THPT kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc n¨ng lùc c¸ nh©n ®Ó häc tiÕp trung häc chuyªn nghiÖp, cao ®¼ng, ®¹i häc hay trùc tiÕp ®i vµo cuéc sèng dÉn ®Õn hËu qu¶ l·ng phÝ thêi gian, tiÒn cña vµ c¸c c¬ héi lËp nghiÖp cña b¶n th©n, gia ®×nh vµ x· héi. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn, chóng t«i xin m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: “BiÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc h­íng nghiÖp cña hiÖu tr­ëng tr­êng THPT Hµ Lang, Chiªm Ho¸, Tuyªn Quang”. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu: Trªn c¬ së nghiªn cøu lý luËn vÒ ho¹t ®éng gi¸o dôc h­íng nghiÖp (GDHN) trong tr­êng THPT, cïng víi sù nghiªn cøu vÒ thùc tr¹ng qu¶n lý GDHN t¹i tr­êng THPT (Trung häc phæ th«ng) Hµ Lang - Chiªm Ho¸ - Tuyªn Quang, ®Ó ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý cña hiÖu tr­ëng cho phï hîp víi yªu cÇu, ®ßi hái cña ®æi míi gi¸o dôc còng nh­ xu thÕ héi nhËp cña ®Êt n­íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. 3. NhiÖm vô nghiªn cøu: - Nghiªn cøu c¬ së lÝ luËn vµ c¬ së ph¸p lý vÒ GDHN cho häc sinh tr­êng THPT. - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng GDHN, ho¹t ®éng t­ vÊn h­íng nghiÖp ë tr­êng THPT. - Trªn c¬ së ®ã ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý GDHN ë tr­êng THPT hiÖn nay. 4. §èi t­îng nghiªn cøu: §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu biÖn ph¸p qu¶n lý GDHN cña hiÖu tr­êng tr­êng THPT Hµ Lang - Chiªm Ho¸ - Tuyªn Quang. 5. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: 5.1. Nhãm ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn: - Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vµ tµi liÖu - Nghiªn cøu b¸o – t¹p chÝ, 5.2. Nhãm ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn: - Quan s¸t, kh¶o s¸t thùc tÕ. - Thèng kª sè liÖu, ph©n tÝch thùc tr¹ng. - Tæng kÕt kinh nghiªm qu¶n lý GDHN cña c¸c truêng THPT. 5.3. Nhãm ph­¬ng ph¸p hç trî: - Sö dông b¶ng biÓu, s¬ ®å - Sö dông thèng kª to¸n häc. PhÇn néi dung Ch­¬ng 1 C¬ së lý luËn vµ c¬ së ph¸p lý vÒ qu¶n lý GDHN ë tr­êng THPT 1.1. C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý GDHN ë tr­êng THPT. 1.1.1. Kh¸i niÖm h­íng nghiÖp: H­íng nghiÖp lµ mét hÖ thèng biÖn ph¸p t¸c ®éng cña gia ®×nh, nhµ tr­êng vµ x· héi, trong ®ã nhµ tr­êng ®ãng vai trß chñ ®¹o nh»m h­íng dÉn vµ chuÈn bÞ cho thÕ hÖ trÎ s¾n sµng ®i vµo lao ®éng ë c¸c ngµnh nghÒ t¹i nh÷ng n¬i x· héi ®ang cÇn ph¸t triÓn, ®ång thêi l¹i phï hîp víi høng thó, n¨ng lùc c¸ nh©n. 1.1.2. Kh¸i niÖm Gi¸o dôc h­íng nghiÖp: GDHN lµ hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc cña nhµ tr­êng, gia ®×nh vµ x· héi nh»m chuÈn bÞ cho thÕ hÖ trÎ t­ t­ëng, t©m lÝ, tri thøc, kü n¨ng ®Ó hä cã thÓ s¾n sµng ®i vµo ngµnh nghÒ, vµo lao ®éng s¶n xuÊt vµ cuéc sèng. GDHN gãp phÇn ph¸t huy n¨ng lùc, së tr­êng cña tõng ng­êi, ®ång thêi gãp phÇn ®iÒu chØnh nguyÖn väng cña c¸ nh©n sao cho phï hîp víi nhu cÇu ph©n c«ng lao ®éng trong x· héi. 1.1.3. NhiÖm vô cña GDHN: Theo ChØ thÞ sè 33/2003/CT-BGD&§T, GDHN cã nhiÖm vô: - Gi¸o dôc th¸i ®é vµ ý thøc ®óng ®¾n víi nghÒ nghiÖp. - Tæ chøc cho häc sinh lµm quen víi mét sè nghÒ phæ biÕn trong x· héi vµ c¸c nghÒ truyÒn thèng cña ®Þa ph­¬ng. - T×m hiÓu n¨ng khiÕu, khuynh h­íng nghÒ nghiÖp cña tõng häc sinh ®Ó khuyÕn khÝch, h­íng dÉn kh¶ n¨ng nghÒ nghiÖp thÝch hîp nhÊt. - §éng viªn h­íng dÉn häc sinh ®i vµo nh÷ng nghÒ, nh÷ng n¬i ®ang cÇn lao ®éng trÎ tuæi cã v¨n hãa. 1.1.4. C¸c con ®­êng h­íng nghiÖp: Bao gåm 4 con ®­êng: - H­íng nghiÖp qua d¹y c¸c m«n v¨n ho¸. - H­íng nghiÖp qua d¹y kü thuËt c«ng nghÖ vµ d¹y nghÒ phæ th«ng. - H­íng nghiÖp qua c¸c buæi sinh ho¹t h­íng nghiÖp. - H­íng nghiÖp ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ nh­: Ho¹t ®éng tham quan c¸c c¬ së s¶n xuÊt, c¸c tr­êng §H, C§, trung häc chuyªn nghiÖp, d¹y nghÒ… 1.1.5. ý nghÜa cña GDHN: GDHN lµ bé phËn h÷u c¬ cña gi¸o dôc phæ th«ng. Nã cã kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh ®éng c¬ chän nghÒ vµ høng thó nghÒ nghiÖp cña häc sinh theo nhu cÇu lao ®éng vµ sù ph©n c«ng lao ®éng cña x· héi. 1.1.6. Néi dung cña GDHN: Bao gåm 3 néi dung: - §Þnh h­íng nghÒ nghiÖp. - T­ vÊn nghÒ nghiÖp. - TuyÓn chän nghÒ lµ xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm, yªu cÇu cña nghÒ ®Ó tuyÓn ng­êi phï hîp vµo häc hay lµm viÖc. Ba néi dung nµy cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi víi nhau, hç trî nhau, trong ®ã T­ vÊn nghÒ nghiÖp lµ cÇu nèi gi÷a §Þnh h­íng nghÒ vµ tuyÓn chän nghÓ, ®­îc biÓu diÔn theo s¬ ®å sau: §Þnh h­íng nghÒ nghiÖp TuyÓn chän nghÒ nghiÖp T­ vÊn h­íng nghiÖp 3.1.Mèi quan hÖ cña néi dung GDHN 1 3 2 Tõ ba néi dung trªn bæ sung thªm ba néi dung kh¸c t¹o thµnh s¸u thµnh tè trong néi dung GDHN ®­îc biÓu diÔn b»ng s¬ ®å Plat«n«p d­íi ®©y: §Þnh h­íng nghÒ §Æc ®iÓm yªu cÇu hÖ thèng ThÞ tr­êng lao ®éng nghÒ x· héi cÇn ph¸t triÓn T­ vÊn nghÒ PhÈm chÊt n¨ng lùc, hoµn c¶nh c¸ nh©n TuyÓn chän nghÒ 3.2.Néi dung GDHN Néi dung cô thÓ GDHN ë tr­êng THPT ®­îc bè trÝ nh­ sau: Líp Bµi Néi dung 10 1 Lùa chän nghÒ nghiÖp t­¬ng lai 2 N¨ng lùc b¶n th©n vµ truyÒn thèng gia ®×nh 3 T×m hiÓu nghÒ d¹y häc 4 Giíi tÝnh vµ nghÒ nghiÖp 5 T×m hiÓu mét sè nghÒ vÒ N«ng - L©m – Ng­ nghiÖp. 6 T×m mét sè nghÒ thuéc ngµnh Y, D­îc 7 Tham quan mét sè ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng hoÆc n«ng nghiÖp. 8 T×m hiÓu mét sè ngµnh x©y dùng. 9 NghÒ t­¬ng lai cña t«i. 11 1 T×m hiÓu mét sè nghÒ thuéc ngµnh Giao th«ng- §Þa chÊt. 2 T×m hiÓu mét sè nghÒ thuéc lÜnh vùc kinh doanh dÞch vô. 3 T×m hiÓu mét sè nghÒ thuéc lÜnh vùc an ninh quèc phßng 4 T×m hiÓu mét sè nghÒ thuéc ngµnh n¨ng l­îng, b­u chÝnh viÔn th«ng, c«ng nghÖ th«ng tin 5 Giao l­u víi ®iÓn h×nh vÒ s¶n xuÊt kinh doanh giái, nh÷ng g­¬ng v­ît khã.... 6 NghÒ nghiÖp víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng lao ®éng. 7 Th¶o luËn; T«i muèn ®¹t ®­îc ­íc m¬ cña m×nh. 8 Tham quan mét sè tr­êng §¹i häc (hoÆc Cao ®¼ng), Trung häc chuyªn nghiÖp chuyªn nghiÖp, d¹y nghÒ t¹i ®Þa ph­¬ng. 12 1 §Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc, cña ®Þa ph­¬ng. 2 Th¶o luËn: nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó thµnh ®¹t trong nghÒ. 3 T×m hiÓu hÖ thèng tr­êng trung cÊp chuyªn nghiÖp vµ ®µo t¹o nghÒ cña trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng. 4 T×m hiÓu hÖ thèng ®µo t¹o §¹i häc vµ Cao ®¼ng 5 Th¶o luËn: thanh niªn lËp th©n, lËp nghiÖp 6 T­ vÊn nghÒ. 7 H­íng dÉn häc sinh chän nghÒ cô thÓ ®Ó lµm hå s¬ tuyÓn sinh. 8 Tham quan hoÆc tæ chøc ho¹t ®éng v¨n ho¸ theo chñ ®Ò h­íng nghiÖp 1.2. C¬ së ph¸p lý. §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c GDHN, ngµy 13/9/1981, Héi ®ång chÝnh phñ ®· ®Ò ra QuyÕt ®Þnh sè 126/CP “vÒ c«ng t¸c gi¸o dôc h­íng nghiÖp trong tr­êng phæ th«ng vµ sö dông hîp lý häc sinh c¸c cÊp THCS vµ THPT tèt nghiÖp ra tr­êng”. Trong ®ã kh¼ng ®Þnh thùc hiÖn ph©n ban ë cÊp THPT trªn c¬ së ®¶m b¶o chuÈn bÞ kiÕn thøc phæ th«ng c¬ b¶n, toµn diÖn vµ h­íng nghiÖp cho mäi häc sinh. Trong NghÞ quyÕt §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X cña §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh: “...coi träng båi d­ìng cho häc sinh, sinh viªn kh¸t väng m·nh liÖt x©y dùng ®Êt n­íc giµu m¹nh, g¾n liÒn lËp nghiÖp cña b¶n th©n víi t­¬ng lai cña céng ®ång, cña d©n téc...” T¹i ®iÒu 3 cña ChØ thÞ 33-2003/CT-BGD&§T, ngµy 23/7/2003 còng ®· chØ râ: “Nghiªm tóc triÓn khai thùc hiÖn sinh ho¹t h­íng nghiÖp ë c¸c tr­êng THCS, THPT vµ trung t©m KTTH , theo tµi liÖu h­íng dÉn cña Bé GD&§T, gióp häc sinh, ®Æc biÖt lµ häc sinh cuèi cÊp hiÓu vÒ thÕ giíi nghÒ nghiÖp, thÞ tr­êng lao ®éng vµ ®¸nh gi¸ n¨ng lùc b¶n th©n, h­íng dÉn häc sinh lùa chän nghÒ hoÆc lùa chän tr­êng häc, ngµnh phï hîp víi n¨ng lùc c¸ nh©n vµ yªu cÇu cña x©y dùng ®Êt n­íc”. §iÒu 33, LuËt gi¸o dôc n¨m 2005 còng kh¼ng ®Þnh: Môc tiªu gi¸o dôc nghÒ nghiÖp lµ ®µo t¹o ng­êi lao ®éng cã kiÕn thøc, kü n¨ng nghÒ nghiÖp ë c¸c tr×nh ®é kh¸c nhau, cã ®¹o ®øc, l­¬ng t©m nghÒ nghiÖp, ý thøc kû luËt, t¸c phong c«ng nghiÖp, cã søc khoÎ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng cã kh¶ n¨ng t×m viÖc lµm hoÆc tiÕp tôc häc tËp n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, cñng cè quèc phßng, an ninh. Trong NghÞ quyÕt sè 07-NQ/TU ngµy 20/6/2007 cña BCH §¶ng bé tØnh Tuyªn Quang (kho¸ XIV) vÒ ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l­îng Gi¸o dôc - ®µo t¹o tØnh Tuyªn Quang ®Õn n¨m 2010 còng ®· kh¼ng ®Þnh: “thùc hiÖn tèt viÖc ph©n luång häc sinh tèt nghiÖp THCS, THPT ... n©ng cao chÊt l­îng d¹y nghÒ, thùc hiÖn ®µo t¹o g¾n víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng lao ®éng trong n­íc vµ ngoµi n­íc, phôc vô thiÕt thùc nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tØnh”. NghÞ quyÕt cña Chi bé §¶ng nhµ tr­êng nhiÖm kú 2006-2010 x¸c ®Þnh: “...Cïng víi viÖc më réng, ph¸t triÓn quy m«, n©ng cao chÊt l­îng d¹y vµ häc, quan t©m chó ý ho¹t ®éng gi¸o dôc h­íng nghiÖp cho häc sinh trong c¶ kho¸ häc” 1.3. C¬ së thùc tiÔn: Tr­êng THPT Hµ Lang, Tuyªn Quang lµ mét tr­êng ®ãng trªn ®Þa bµn ®Æc biÖt khã kh¨n; ho¹t ®éng GDHN ®· ®­îc tiÕn hµnh theo ch­¬ng tr×nh kÕ ho¹ch quy ®Þnh. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc cßn h¹n chÕ, qu¸ tr×nh chØ ®¹o, tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn cßn béc lé nh÷ng tån t¹i nhÊt ®Þnh. BiÓu hiÖn râ nhÊt cña thùc tÕ ®ã lµ: Häc sinh lóng tóng trong viÖc lùa chon nghÒ nghiÖp sau tèt nghiÖp THPT dÉn ®Õn phÇn ®a häc sinh cã häc lùc trung b×nh kh¸ trë lªn ®¨ng ký thi vµo c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng, tuy nhiªn kÕt qu¶ ®ç l¹i ®¹t thÊp. MÆt kh¸c mét bé phËn häc sinh cã lùc häc trung b×nh l¹i tù ti, kh«ng tham gia häc tËp c¸c tr­êng d¹y nghÒ, THCN (trung häc chuyªn nghiÖp), cao ®¼ng. Nh­ vËy hai khuynh h­íng trªn ®Òu dÉn tíi hÖ qu¶ tØ lÖ häc sinh sau khi tèt nghiÖp THPT chñ yÕu trùc tiÕp ®i vµo cuéc sèng lao ®éng, trong khi ®ã kh¶ n¨ng cña c¸c em cã thÓ tham gia häc tËp t¹i c¸c tr­êng nghÒ, THCN hoÆc cao ®¼ng nghÒ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu lao ®éng t¹i ®Þa ph­¬ng, trong c¶ n­íc hoÆc cã thÓ xuÊt khÈu lao ®éng ra n­íc ngoµi. C¬ së lÝ luËn, c¬ së ph¸p lý, c¬ së thùc tiÔn ®· nªu lµ tiÒn ®Ò cho viÖc t×m hiÓu thùc tr¹ng vµ t×m ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý GDHN cña hiÖu tr­ëng mµ chóng t«i sÏ tr×nh bµy t¹i phÇn hai. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng qu¶n lý GDHN cña hiÖu tr­ëng tr­êng thpt hµ lang, chiªm ho¸, tuyªn quang 2.1. §Æc ®iÓm t×nh h×nh: Tr­êng THPT Hµ Lang thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh 76/Q§ - UB cña UBND tØnh Tuyªn Quang, ngµy 17 th¸ng 8 n¨m 1999. Tr­êng ®ãng trªn ®Þa bµn phÝa t©y b¾c cña huyÖn Chiªm Ho¸, Tuyªn Quang lµ mét trong nh÷ng huyÖn ®­îc phong danh hiÖu anh hïng trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. N¬i ®©y lµ ®Þa danh mang nhiÒu dÊu Ên lich sö d©n téc, trong ®ã sù kiÖn næi bËt lµ §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø 2 cña §¶ng – th¸ng 2/1951. Tr­êng THPT Hµ Lang lµ mét trong s¸u tr­êng THPT cña huyÖn Chiªm Ho¸. VÒ quy m«, sè l­îng, chÊt l­îng ®éi ngò gi¸o viªn, nh©n viªn vµ häc sinh ®ang tõng b­íc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. VÒ sè l­îng, chÊt l­îng ®éi ngò gi¸o viªn, häc sinh tr­êng THPT Hµ Lang- Chiªm Ho¸ - Tuyªn Quang ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu: B¶ng 2.1. B¶ng thèng kª vÒ sè l­îng, chÊt l­îng gi¸o viªn N¨m häc Sè l­îng ChÊt l­îng Ghi chó Tæng sè Nam N÷ Ch­a ®¹t chuÈn §¹t chuÈn Trªn chuÈn 2005-2006 49 28 21 07 42 0 2006-2007 51 32 19 05 46 01 2007-2008 54 34 20 01 53 01 B¶ng 2.2. B¶ng thèng kª sè l­îng líp, häc sinh Sè líp häc sinh N¨m häc Tæng sè Khèi 10 Khèi 11 Khèi 12 Líp Häc sinh Líp Häc sinh Líp Häc sinh Líp Häc sinh 2005-2006 25 1.131 9 406 8 359 8 360 2006-2007 26 1.165 10 454 8 365 8 346 2007-2008 27 1206 11 492 9 407 7 307 VÒ ®éi ngò gi¸o viªn cßn thiÕu vÒ sè l­îng, yÕu vÒ chÊt l­¬ng, c¬ cÊu ch­a hîp lý (m«n thõa gi¸o viªn, m«n thiÕu gi¸o viªn) trong ®ã thiÕu gi¸o viªn cã chuyªn m«n vÒ gi¸o dôc h­íng nghiÖp, d¹y nghÒ, nªn hiÖu qu¶ GDHN ®¹t thÊp. 2.2. Mét sè kÕt qu¶ vÒ c«ng t¸c GDHN: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng t¸c gi¸o dôc h­íng nghiÖp b­íc ®Çu ®­îc quan t©m vµ ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nhµ tr­êng. N¨m häc 2004-2005, nhµ tr­êng ®· triÓn khai ®ång bé c«ng t¸c GDHN th«ng qua ®éi ngò gi¸o viªn bé m«n, GVCN, kÕt hîp víi §oµn thanh niªn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸... kÕt qu¶ sè häc sinh ®¨ng ký dù thi vµo c¸c tr­êng §H chiÕm tØ lÖ 43,4% (gi¶m so víi n¨m 2003-2004) sè häc sinh ®¨ng ký dù tuyÓn vµo c¸c tr­êng trung häc chuyªn nghiÖp, cao ®¼ng chiÕm 20-25% (t¨ng 10% so víi n¨m häc 2003-2004). N¨m häc 2005-2006. trªn c¬ së kÕt qu¶ triÓn khai cña n¨m häc 2004-2005, nhµ tr­êng ®· tæ chøc liªn kÕt víi trung t©m kü thuËt tæng hîp h­íng nghiÖp cña tØnh tiÕn hµnh tæ chøc d¹y nghÒ cho häc sinh khèi 12. N¨m häc 2005-2006, lµ n¨m ®Çu tiªn (kÓ tõ n¨m thµnh lËp tr­êng 1999) nhµ tr­êng tæ chøc d¹y nghÒ cho häc sinh. N¨m häc 2006-2007, c«ng t¸c gi¸o dôc h­íng nghiÖp ®­îc thùc hiÖn theo ch­¬ng tr×nh ph©n ban tõ líp 10. Ho¹t ®éng ®Þnh h­íng nghÒ, t­ vÊn nghÒ ®­îc tiÕn hµnh hiÖu qu¶, tØ lÖ häc sinh tham gia dù tuyÓn vµo c¸c tr­êng THCN chiÕm 35-40% (t¨ng 15-20% so víi n¨m 2004-2005) theo ®ã sè häc sinh sau tèt nghiÖp THPT trùc tiÕp tham gia lao ®éng s¶n xuÊt t¹i ®Þa ph­¬ng ®· gi¶m (gi¶m tõ 60 - 70%, n¨m 2004-2005 xuèng cßn 45 - 50% n¨m 2006-2007) §¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ vËy xuÊt ph¸t tõ nhiÒu nguyªn nh©n: NhËn thøc cña c¸n bé qu¶n lý, ®éi ngò gi¸o viªn cã sù thay ®æi tÝch cùc; c«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch, chØ ®¹o, tæ chøc vµ kiÓm tra cña Ban gi¸m hiÖu ®­îc thùc hiÖn ®ång bé; kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph­¬ng cã b­íc ph¸t triÓn, ®· t¸c ®éng ®Õn nhËn thøc cña häc sinh, cha mÑ häc sinh trong viÖc lùa chän nghÒ nghiÖp. H¬n n÷a c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ gi¸o dôc tõng b­íc ®­îc ®Çu t­, trang cÊp ®¸p øng mét phÇn ho¹t ®éng d¹y häc còng nh­ ho¹t ®éng gi¸o dôc h­íng nghiÖp. Trªn c¬ së kÕt qu¶ c«ng t¸c GDHN trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®· gióp cho häc sinh tù tin h¬n trong qu¸ tr×nh lùa chän ®¨ng ký dù tuyÓn vµo c¸c tr­êng THCN, cao ®¼ng, ®¹i häc, theo ®ã, kÕt qña tróng tuyÓn còng chiÕm tØ lÖ kh¸ cao. H¬n thÕ, sè häc sinh trùc tiÕp lao ®éng s¶n xuÊt t¹i ®Þa ph­¬ng còng ®· chñ ®éng, tÝch cùc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ gãp phÇn h×nh thµnh c¸c m« h×nh s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶, t¹o ra sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Þa ph­¬ng. 2.3. Mét sè tån t¹i cña c«ng t¸c qu¶n lý GDHN ë tr­êng THPT Hµ Lang, Chiªm Ho¸, Tuyªn Quang: MÆc dï c«ng t¸c qu¶n lý GDHN ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ b­íc ®Çu song vÉn béc lé nh÷ng tån t¹i dÉn ®Õn c«ng t¸c GDHN cña nhµ tr­êng ch­a ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ theo c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra. Tr­íc hÕt tõ nhËn thøc cña c¸n bé qu¶n lý tõ kh©u lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc, chØ ®¹o thùc hiÖn vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý GDHN ch­a ®¸p øng yªu cÇu ®ßi hái nh­ môc tiªu gi¸o dôc ®Æt ra; Ch­a ®¸p øng yªu cÇu ®µo t¹o nguån nh©n lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph­¬ng vµ ®Êt n­íc. §éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn c«ng t¸c GDHN trong qu¸ tr×nh cung cÊp l­îng kiÕn thøc, th«ng tin vÒ nghÒ nghiÖp cho häc sinh cßn h¹n chÕ; l­îng th«ng tin vÒ c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng ®­îc truyÒn t¶i t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ, b»ng nhiÒu h×nh thøc song kh¶ n¨ng ®iÒu kiÖn cña häc sinh cã thÓ tham dù vµ tróng tuyÓn lµ rÊt thÊp. Tr¸i l¹i th«ng tin vÒ c¸c tr­êng THCN, tr­êng nghÒ vµ ®Æc biÖt lµ th«ng tin vÒ nhu cÇu nguån nh©n lùc cña ®Þa ph­¬ng vµ ®Êt n­íc l¹i kh«ng ®Çy ®ñ. Thùc tr¹ng trªn dÉn ®Õn ®a sè häc sinh kÕt hîp gi÷a sù lùa chän c¶m tÝnh cña b¶n th©n, sù l«i kÐo cña b¹n bÌ, ¸p lùc cña gia ®×nh, quyÕt ®Þnh lùa chän nghÒ nghiÖp kh«ng phï hîp, kh«ng ®¹t ®­îc môc tiªu ®Æt ra, mµ kÕt qu¶ cuèi cïng lµ lóng tóng, bøc xóc vµ l·ng phÝ thêi gian, tiÒn cña khi buéc ph¶i tham gia lao ®éng s¶n xuÊt t¹i ®Þa ph­¬ng. H¬n n÷a, c¬ së vËt chÊt cña nhµ tr­êng còng ch­a thùc sù ®¸p øng ®Çy ®ñ c«ng t¸c GDHN; c«ng t¸c x· héi ho¸ GDHN còng ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc: T¹i huyÖn Chiªm Ho¸, Tuyªn Quang cã 06 tr­êng THPT nh­ng ch­a cã trung t©m gi¸o dôc kü thuËt tæng hîp – h­íng nghiÖp (TTGDKTTH-HN); c«ng t¸c th«ng tin, tuyªn truyÒn vµ GDHN cña c¸c tæ chøc ®oµn thÓ huyÖn, c¸c x· ch­a ®­îc chó ý. Së dÜ cã thùc tr¹ng trªn cã nhiÒu nguyªn nh©n, song tËp trung vµo mét sè nguyªn nh©n: NhËn thøc cña cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ c¸c cÊp, l·nh ®¹o nhµ tr­êng, ®éi ngò c¸n bé gi¸o viªn, häc sinh vµ cha mÑ häc sinh vÒ c«ng t¸c GDHN ch­a ®Çy ®ñ; qu¸ tr×nh tæ chøc GDHN h­íng nghiÖp trong nhµ tr­êng cßn lóng tóng, ch­a g¾n víi thùc tÕ; c¬ së vËt chÊt phôc vô cho GDHN cßn thiÕu; c«ng t¸c x· héi ho¸ GDHN ch­a thùc sù ®­îc quan t©m, n¨ng lùc cña gi¸o viªn vÒ ho¹t ®éng GDHN cßn h¹n chÕ. 2.4. Mét sè vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®Æt ra cÇn gi¶i quyÕt trong c«ng t¸c qu¶n lý GDHN tr­êng THPT Hµ Lang, Chiªm Ho¸, Tuyªn Quang: XuÊt ph¸t tõ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc vµ nh÷ng tån t¹i nªu trªn, chóng t«i nh©n thÊy cã b¶y vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®Æt ra cÇn gi¶i quyÕt: - Qu¶n lý viÖc ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc vÒ GDHN. - Qu¶n lý båi d­ìng, n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn c«ng t¸c GDHN trong nhµ tr­êng - Qu¶n lý Gi¸o dôc h­íng nghiÖp th«ng qua d¹y c¸c m«n häc trong nhµ tr­êng. - Qu¶n lý GDHN th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸: - Qu¶n lý viÖc t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt – thiÕt bÞ gi¸o dôc cho c«ng t¸c GDHN - Qu¶n lý tèt viÖc phèi kÕt hîp gi÷a c¸c lùc l­îng tham gia thùc hiÖn GDHN. - Qu¶n lý GDHN th«ng qua kÕt hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, gia ®×nh ®Ó ®Þnh h­íng ®µo t¹o nghÒ phôc vô nguån nh©n lùc xuÊt khÈu lao ®éng. Ch­¬ng 3 biÖn ph¸p qu¶n lý gi¸o dôc h­íng nghiÖp cña hiÖu tr­ëng tr­êng THPT hµ lang, chiªm ho¸, tuyªn quang. XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng trong c«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc h­íng nghiÖp ë tr­êng THPT Hµ Lang, Chiªm Ho¸, Tuyªn Quang, chóng t«i m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý GDHN nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n lý GDHN trong tr­êng THPT Hµ Lang trong n¨m häc 2007-2008 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo nh­ sau: 3.1 Qu¶n lý viÖc ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc vÒ GDHN: Víi ph­¬ng ch©m cã nhËn thøc ®óng míi cã hµnh ®éng ®óng, v× vËy ph¶i n©ng cao nhËn thøc vÒ ý nghÜa, vai trß cña GDHN, coi ®©y lµ nhiÖm vô chung cña toµn x· héi. Do ®ã c¸c cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ c¸c cÊp, ngµnh gi¸o dôc, nhµ tr­êng, mäi gia ®×nh, gi¸o viªn vµ tõng häc sinh ph¶i ý thøc ®­îc muèn ph¸t triÓn KT- XH th× yÕu tè con ng­êi lµ quan träng nhÊt v× con ng­êi võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Môc tiªu ®µo t¹o nh©n lùc lµ môc tiªu hµng ®Çu trong hÖ thèng môc tiªu cña nÒn gi¸o dôc quèc d©n. Muèn ®¹t ®­îc môc tiªu nµy th× GDHN cã vai trß quan träng v× GDHN g¾n víi ph©n luång häc sinh, g¾n víi yªu cÇu ph¸t triÓn KT- XH cña tõng ®Þa ph­¬ng, GDHN gióp cho mäi ng­êi hiÓu r»ng häc §¹i häc, Cao ®¼ng kh«ng ph¶i lµ con ®­êng duy nhÊt ®Ó vµo ®êi mµ cã thÓ tham gia häc tËp t¹i c¸c tr­êng trung häc chuyªn nghiÖp, d¹y nghÒ hoÆc trùc tiÕp tham gia lao ®éng s¶n xuÊt t¹i ®Þa ph­¬ng sao cho phï hîp víi n¨ng lùc, ®iÖu kiÖn cña b¶n th©n vµ thÝch øng víi xu h­íng thay ®æi, ph¸t triÓn cña x· héi. Néi dung tuyªn truyÒn cÇn b¸m s¸t c¸c chÝnh s¸ch, c¸c quy ®Þnh, c¸c chØ thÞ, nhiÖm vô n¨m häc, vÒ ch­¬ng tr×nh ph©n ban, vÒ gi¸o dôc h­íng nghiÖp cho häc sinh phæ th«ng nh»m gióp cho gi¸o viªn, häc sinh, cha mÑ häc sinh vµ toµn x· héi hiÓu ®­îc: - GDHN lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn x· héi, trong ®ã nhµ tr­êng lµm tèt c«ng t¸c GDHN th× sÏ ®¹t ®­îc môc tiªu ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho ®Êt n­íc tiÕn hµnh CNH- H§H trong xu thÕ héi nhËp m¹nh mÏ trong giai ®o¹n hiÖn nay còng nh­ trong t­¬ng lai. - Sau khi tèt nghiÖp THPT kh«ng chØ thi vµo ®¹i häc, cao ®¼ng lµ duy nhÊt mµ cã thÓ ®i häc trung häc chuyªn nghiÖp, häc nghÒ hoÆc chñ ®éng tù t¹o cho m×nh viÖc lµm phï hîp víi c¸ch tr¶ lêi c¸c c©u hái “T«i thÝch nghÒ g×?”; “T«i lµm ®­îc nghÒ g×?”; “Mäi ng­êi cÇn lµm nghÒ g×?”. Ba c©u hái nµy phï hîp víi 3 miÒn lùa chän “Së thÝch”; “N¨ng lùc” vµ “Nhu cÇu x· héi”. §iÒu nµy ®­îc m« t¶ nh­ sau: Së thÝch Nhu cÇu XH N¨ng lùc b¶n th©n MiÒn nghÒ phï hîp 3.1. C¸ch t×m miÒn phï hîp - C¸c chñ tr­¬ng, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña ®Þa ph­¬ng, ®Êt n­íc còng nh­ cña cña thÞ tr­êng lao ®éng trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Cô thÓ ®èi víi häc sinh t¹i tr­êng THPT Hµ Lang cÇn cung cÊp cho c¸c em biÕt vµ hiÓu nÐt næi bËt c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn Chiªm Ho¸, tØnh Tuyªn Quang ®Æc biÖt lµ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn, c¸c ®Ò ¸n cña khu c«ng nghiÖp Long B×nh An t¹i khu vùc huyÖn Yªn S¬n - Tuyªn Quang, côm c«ng nghiÖp An ThÞnh cña huyÖn Chiªm Ho¸ -Tuyªn Quang. Muèn lµm tèt c«ng viÖc nµy, ng­êi hiÖu tr­ëng cÇn thùc tèt viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch, tæ chøc, chØ ®¹o vµ kiÓm tra c«ng t¸c tuyªn truyÒn. - Tr­íc hÕt ®èi víi nhµ tr­êng: HiÖu tr­ëng ph¶i thµnh lËp Ban chØ ®¹o GDHN, coi ho¹t ®éng GDHN lµ mét c«ng viÖc th­êng xuyªn, liªn tôc, mang tÝnh hÖ thèng vµ quan träng nh­ c¸c m«n khoa häc c¬ b¶n kh¸c. Ban GDHN ®­îc thÓ hiÖn theo cÊu tróc sau: HiÖu tr­ëng Ban Gi¸o dôc h­íng nghiÖp Gi¸o viªn chñ nhiÖm Gi¸o viªn bé m«n Tæ chøc ®oµn thanh niªn Ban ®¹i diÖn phô huynh Tæ chøc x· héi Th­ viÖn nhµ tr­¬ng Y tÕ nhµ tr­êng Trung t©m KTTH-HN C¬ së s¶n xuÊt 3.2. S¬ ®å Ban GDHN ViÖc x©y dùng hÖ thèng vµ cÊu tróc cña Ban GDHN trong tr­êng THPT thÓ hiÖn nh÷ng mèi quan hÖ g¾n bã h÷u c¬ gi÷a c¸c bé phËn trong tr­êng vµ ngoµi x· héi. - §èi víi c¸n bé gi¸o viªn: KÕt hîp héi nghÞ triÓn khai nhiÖm vô n¨m häc tæ chøc tuyªn truyÒn ®Õn gi¸o viªn c¸c chñ tr­¬ng, ®Þnh h­íng c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c gi¸o dôc h­íng nghiÖp; giíi thiÖu s¸ch b¸o cã liªn quan ®Õn c¸c kiÕn thøc vÒ h­íng nghiÖp; båi d­ìng vÒ kiÕn thøc chuyªn m«n, nghiÖp vô, ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y m«n GDHN cho gi¸o viªn phô tr¸ch; tæ chøc c¸c buæi to¹ ®µm, héi th¶o, trao ®æi vÒ GDHN cho gi¸o viªn; cung cÊp cho gi¸o viªn nh÷ng hiÓu biÕt vÒ nhu cÇu sö dông nh©n lùc ®Þa ph­¬ng vµ kh¶ n¨ng tiÕp nhËn häc sinh tèt nghiÖp ra tr­êng trong mçi n¨m häc. - §èi víi häc sinh: T­ vÊn, ®Þnh h­íng häc sinh chän ban khi vµo häc líp 10; ChØ ®¹o tèt viÖc GDHN cho häc sinh; ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tæ chøc sinh ho¹t h­íng nghiÖp; ph¸t phiÕu th¨m dß vÒ nhu cÇu, nguyÖn väng nghÒ nghiÖp cña häc sinh; kÕt hîp ngo¹i kho¸ ®Ó tæ chøc chiÕu phim giíi thiÖu vÒ c¸c ngµnh nghÒ ®µo t¹o mµ x· héi ®ang cÇn; hµng n¨m phèi hîp víi héi khuyÕn häc tæ chøc cho häc sinh ®i th¨m quan c¸c tr­êng §¹i häc, Cao ®¼ng, TCTN, tr­êng nghÒ hoÆc c¸c m« h×nh ®iÓn h×nh kinh tÕ; lµm râ ý nghÜa cña viÖc häc nghÒ phæ th«ng,... - §èi víi cha mÑ häc sinh vµ x· héi: Chñ ®éng ®Ò xuÊt, phèi hîp chÆt chÏ víi cÊp uû, chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ c¸c cÊp, c¸c ngµnh tuyªn truyÒn réng r·i trong nh©n d©n, trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, kÕt hîp Héi nghÞ cha mÑ häc sinh vÒ c«ng t¸c GDHN, vÒ xu h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph­¬ng. 3.2 Qu¶n lý båi d­ìng, n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn c«ng t¸c GDHN trong nhµ tr­êng: Theo tinh thÇn cña NghÞ quyÕt TW2 kho¸ VIII “gi¸o viªn lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh chÊt l­îng cña gi¸o dôc” nªn cÇn båi d­ìng ®Ó mäi gi¸o viªn qu¸n triÖt c¸c quan ®iÓm vÒ GDHN, c¸c NghÞ quyÕt cña §¶ng, Quèc héi vµ ChØ thÞ cña Thñ t­íng ChÝnh phñ tõ ®ã n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, ý thøc tù gi¸c cña gi¸o viªn, cã thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña sù ®æi míi ch­¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa còng nh­ nhiÖm vô cña GDHN trong giai ®o¹n hiÖn nay. XuÊt ph¸t tõ c¨n cø trªn, nhµ tr­êng x©y dùng kÕ ho¹ch tuyÓn chän, båi d­ìng, s¾p xÕp, bè trÝ sö dông ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn c«ng t¸c GDHN. Môc ®Ých nh»m x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, c¬ cÊu ®¸p øng víi môc tiªu, nhiÖm vô vÒ c«ng t¸c GDHN cña nhµ tr­êng. Trªn c¬ së Ban GDHN cña nhµ tr­êng, hiÖu tr­ëng quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña tõng thµnh viªn. §Ó c«ng t¸c qu¶n lý GDHN ®¹t ®­îc hiÖu qu¶, hiÖu tr­ëng ph¶i lùa chän gi¸o viªn cèt c¸n tham gia c¸c líp båi d­ìng, tËp huÊn chuyªn m«n – nghiÖp vô vÒ GDHN; Th­êng xuyªn cung cÊp th«ng tin vÒ chñ tr­¬ng, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph­¬ng, ®Êt n­íc vµ trªn thÕ giíi ®Ó t­ vÊn vµ ®Þnh h­íng nghÒ nghiÖp cho häc sinh; chó träng c«ng t¸c thi ®ua khen th­ëng, khuyÕn khÝch b»ng vËt chÊt cho c¸n bé gi¸o viªn lµm c«ng t¸c GDHN. Quan t©m båi d­ìng vÒ kiÕn thøc cho ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn nhiÖm vô GDHN trong ®ã tËp trung båi d­ìng c¸c néi dung kiÕn thøc sau: + Th«ng tin vÒ “thÕ giíi nghÒ nghiÖp” theo ph©n lo¹i nghÒ. Ng­êi ta ®· kh¸i qu¸t thµnh 5 nhãm nghÒ theo ®èi t­îng lao ®éng ®Ó dÔ chän nh­ sau: C¸c nhãm nghÒ Ng­êi- Kü thuËt Ng­êi- Tù nhiªn Ng­êi- Ng­êi Ng­êi- HÖ thèng tÝn hiÖu Ng­êi- C¸c biÓu t­îng nghÖ thuËt Ng­êi- Tù nhiªn S¬ ®å 3.3. Ph©n lo¹i nghÒ theo ®èi t­îng lao ®éng Ngoµi ra cßn ph¶i biÕt th«ng tin vÒ c¸c ®Æc ®iÓm yªu cÇu cña mét nghÒ cô thÓ, trong ®ã ph¶i l­u ý ®Õn c¸c yªu cÇu t©m, sinh lý cña nghÒ; kiÕn thøc vÒ t©m lý häc: (T©m lý häc løa tuæi, t©m lý häc lao ®éng, t©m lý häc x· héi, t©m lý häc giao tiÕp, t©m lý häc øng xö, t©m lý häc qu¶n lý); kiÕn thøc vÒ ph­¬ng ph¸p GDHN (ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh, ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i, ph­¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm,...); KiÕn thøc vÒ t­ vÊn h­íng nghiÖp: (T­ vÊn s¬ bé vµ t­ vÊn chuyªn s©u). §Ó lµm tèt nhiÖm vô GDHN gi¸o viªn kh«ng chØ cÇn néi dung kiÕn thøc mµ cßn cÇn ®­îc rÌn luyÖn c¸c kü n¨ng vÒ: Ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y bé m«n; Kü n¨ng giao tiÕp víi häc sinh, víi CMHS; Kü n¨ng tæ chøc c¸c buæi to¹ ®µm, héi th¶o vÒ GDHN; Kü n¨ng phèi hîp víi c¸c lùc l­îng tham gia GDHN; 3.3. Qu¶n lý Gi¸o dôc h­íng nghiÖp th«ng qua d¹y c¸c m«n häc trong nhµ tr­êng: Víi môc ®Ých th«ng qua c¸c m«n häc ®Ó gi¸o viªn bé m«n ph¸t hiÖn nh÷ng thiªn h­íng, së tr­êng cña häc sinh nh»m phèi hîp víi c¸c thµnh viªn trong ban chØ ®¹o ho¹t ®éng gi¸o dôc h­íng nghiÖp tæ chøc båi d­ìng, t­ vÊn ®Þnh h­íng cho c¸c em trong c¶ kho¸ häc nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu gi¸o dôc ®Æt ra. M«n häc nµo còng cã kh¶ n¨ng h­íng nghiÖp cho häc sinh, mçi m«n häc cã vÞ trÝ, tÇm quan träng kh¸c nhau do ®ã tuú thuéc vµo tõng m«n mµ ng­êi hiÖu tr­ëng c¨n cø néi dung ch­¬ng tr×nh yªu cÇu giíi thiÖu nh÷ng ngµnh nghÒ cã liªn quan ®Õn m«n häc ®ã. §©y lµ viÖc lµ khã kh¨n nh­ng ®Ó cã kÕt qu¶ tr­íc hÕt ph¶i d¹y tèt kiÕn thøc c¬ b¶n vµ tuú ®Æc tr­ng cña tõng bé m«n chØ râ cho häc sinh nh÷ng kü n¨ng, tri thøc cña bé m«n nãi chung tõng bµi nãi riªng vµ cã thÓ vËn dông nh­ thÕ nµo vµo ®èi t­îng lao ®éng, môc ®Ých, c«ng cô ®iÒu kiÖn lao ®éng cña nh÷ng nghÒ x¸c ®Þnh qua ®ã gi¸o dôc t­ t­ëng, t×nh c¶m, ®¹o ®øc, t¸c phong nghÒ nghiÖp cho häc sinh. Trong c¸c m«n häc ®Æc biÖt chó ý quan t©m ®Õn m«n C«ng nghÖ bëi lÏ víi t­ c¸ch lµ m«n khoa häc øng dông bé m«n nµy trë thµnh chiÕc cÇu nèi gi÷a kiÕn thøc khoa häc víi s¶n xuÊt, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c¸ nh©n, ph¸t triÓn n¨ng lùc cÇn thiÕt ®Ó häc sinh lµm tèt mét nghÒ. Khi gi¶ng d¹y m«n c«ng nghÖ ph¶i g¾n néi dung kiÕn thøc víi nh÷ng ho¹t ®éng nghÒ cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh lµm quen, tiÕp xóc víi nghÒ liªn quan. H­íng nghiÖp qua d¹y häc m«n c«ng nghÖ ®ßi hái nhÊt thiÕt ph¶i thùc hµnh kü thuËt, thùc tËp s¶n xuÊt, g¾n víi lao ®éng s¶n xuÊt vµ d¹y nghÒ phæ th«ng. 3.4. Qu¶n lý GDHN th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸: §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu trong qu¶n lý GDHN nhµ tr­êng cÇn kÕt hîp thùc hiÖn th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸, qua ®ã gióp c¸c em hiÓu râ vÒ chÝnh b¶n th©n m×nh kÓ c¶ kh¶ n¨ng vµ së thÝch còng nh­ n¾m b¾t ®­îc xu thÕ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph­¬ng vµ ®Êt n­íc, hiÓu râ h¬n vÒ c¸c ngµnh nghÒ ®Ó cã sù suy nghÜ vµ quyÕt ®Þnh lùa chän ®óng ®¾n nghÒ nghiÖp trong t­¬ng lai. H×nh thøc tiÕn hµnh cã thÓ thùc hiÖn mét c¸ch ®a d¹ng: Tæ chøc cho häc sinh xem phim, xem kÞch; tæ chøc tham quan c¸c tr­êng §¹i häc, Cao ®¼ng, Trung cÊp chuyªn nghiÖp, tr­êng d¹y nghÒ, c¸c c¬ së s¶n xuÊt, xÝ nghiÖp cã trong ®Þa ph­¬ng; cã thÓ tæ chøc cho häc sinh tham gia c¸c trß ch¬i h­íng nghiÖp gióp c¸c em lµm quen dÇn víi ho¹t ®éng nghªg nghiÖp cña x· héi; ®éng viªn häc sinh tham gia ho¹t ®éng h­íng nghiÖp cña c¸c ®oµn thÓ, cña c¬ së s¶n xuÊt, c¸c m« h×nh kinh tÕ t¹i ®Þa ph­¬ng; kÕt hîp víi Ban lao ®éng nhµ tr­êng, §oµn thanh niªn thùc hiÖn c¸c c«ng tr×nh thanh niªn th«ng qua viÖc x©y dùng, t«n t¹o khu«n viªn c¶nh quan nhµ tr­êng gãp phÇn x©y dùng m«i tr­êng Xanh – S¹ch - §Ñp;... Tæ chøc c¸c buæi nãi chuyÖn, trao ®æi, m¹n ®µm víi häc sinh ®Ó t×m hiÓu nguyÖn väng khuynh h­íng, høng thó nghÒ nghiÖp cña häc sinh; Mêi c¸c cùu häc sinh thµnh ®¹t ®Õn nãi chuyÖn vÒ con ®­êng lËp nghiÖp. Tãm l¹i, c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ còng gãp phÇn hÕt søc thiÕt thùc trong c«ng t¸c qu¶n lý GDHN trong nhµ tr­êng phæ th«ng, tuy nhiªn qu¸ tr×nh tiÕn hµnh triÓn khai thùc hiÖn cÇn cã sù chuÈn bÞ tèt tõ kÕ ho¹ch, tæ chøc, chØ ®¹o ®Õn kiÓm tra kÕt qu¶. 3.5. Qu¶n lý viÖc t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt – thiÕt bÞ gi¸o dôc cho c«ng t¸c GDHN Nh»m thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý GDHN cÇn ph¶i cã c¬ së vËt chÊt t­¬ng øng. Do vËy, t¨ng c­êng CSVC cho GDHN lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt trong c«ng viÖc qu¶n lý cña ng­êi hiÖu tr­ëng. C¸c ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ gi¸o dôc tèi thiÓu lµ: S©n b·i, phßng líp, bµn ghÕ; trang thiÕt bÞ ®å dïng gi¶ng d¹y; s¸ch gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn, s¸ch tham kh¶o; tñ s¸ch h­íng nghiÖp gåm (C¸c t­ liÖu giíi thiÖu vÒ c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ, giíi thiÖu vÒ c¸c nghÒ cã trong ®Þa ph­¬ng vµ ngoµi x· héi, danh môc c¸c nghÒ mµ x· héi vµ ®Þa ph­¬ng ®ang cÇn. Th«ng tin vÒ c¸c tr­êng §¹i häc, Cao ®¼ng nghÒ, trung cÊp nghÒ...Nhu cÇu tuyÓn dông cña c¸c tr­êng, c¸c ngµnh, c¸c c¬ quan trong thêi gian s¾p tíi nhÊt lµ ë ®Þa ph­¬ng); th«ng tin vÒ ®iÓm sµn thi §¹i häc vµ c¸c chi tiªu, ®iÓm chuÈn cña mét sè tr­êng §¹i häc, Cao ®¼ng... qua tõng n¨m. M¸y vi tÝnh, m¸y chiÕu, c¸c thiÕt bÞ ©m thanh, ¸nh s¸ng... vµ c¸c dông cô phôc vô cho viÖc d¹y mét sè nghÒ nh­ nghÒ trång rõng, lµm v­ên, nghÒ nu«i c¸, nghÒ c¾t may, thªu tay, nghÒ tin häc v¨n phßng... Muèn qu¶n lý t¨ng c­êng CSVC cho GDHN th× kh«ng nh÷ng cÇn ph¶i qu¶n lý mét phÇn ng©n s¸ch trong ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp ®Ó mua s¾m vËt dông, trang bÞ cho ho¹t ®éng GDHN, mµ cßn ph¶i huy ®éng sù ñng hé tõ c¸c nguån ngoµi x· héi. §Ó qu¶n lý tèt CSVC cÇn thµnh lËp Ban qu¶n lý CSVC gåm cã c¸c thµnh viªn Ban gi¸m hiÖu, Chñ tÞch C«ng ®oµn, §oµn thanh niªn, c¸n bé Th­ viÖn, B¶o vÖ … 3.6. Qu¶n lý tèt viÖc phèi kÕt hîp gi÷a c¸c lùc l­îng tham gia thùc hiÖn GDHN: H­íng nghiÖp cho häc sinh lµ viÖc lµm th­êng xuyªn, mäi lóc, mäi n¬i vµ cña mäi ng­êi. Nã ®ßi hái ph¶i cã sù kÕt hîp gi÷a nhµ tr­êng, gia ®×nh vµ x· héi. Sù kÕt hîp ph¶i cã tÝnh tæ chøc, cã kÕ ho¹ch, vµ t¹o nªn mét thÓ thèng nhÊt tõ trong nhµ tr­êng ®Õn gia ®×nh vµ x· héi. Sù chØ ®¹o cña HiÖu tr­ëng nhµ tr­êng lµ cÇu nèi liªn kÕt gi÷a c¸c lùc l­îng tham gia GDHN ®Ó hoµn thµnh ®­îc mét trong ba nhiÖm vô: N©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc vµ båi d­ìng nh©n tµi cho ®Êt n­íc ®Ó tiÕn ®Õn CNH-H§H. HiÖu tr­ëng nhµ tr­êng lµ ng­êi x©y dùng kÕ ho¹ch chung, ®iÒu khiÓn mäi qu¸ tr×nh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm víi cÊp trªn vÒ kÕt qu¶ cña c«ng t¸c GDHN. T¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì mäi ng­êi vµ nhËn thøc s©u s¾c vÒ nhiÖm vô, néi dung, ý nghÜa, tÝnh chÊt cña GDHN. Phã hiÖu tr­ëng chØ ®¹o trùc tiÕp c«ng t¸c h­íng nghiÖp trong nhµ tr­êng, cã nhiÖm vô thóc ®Èy mäi ng­êi tham gia GDHN, kiÓm tra ®«n ®èc, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong tõng giai ®o¹n, tõng néi dung. §oµn Thanh niªn tham gia tæ chøc c¸c ho¹t ®éng GDHN. Gi¸o viªn chñ nhiÖm lµ ng­êi t¹o ®iÒu kiÖn vµ ®éng viªn c¸c em tham gia c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ nh­ tham quan h­íng nghiÖp, t­ vÊn h­íng nghiÖp...Gi¸o viªn chñ nhiÖm cïng víi gi¸o viªn bé m«n ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh häc tËp vµ rÌn luyÖn cña häc sinh. Gi¸o viªn bé m«n lµ ng­êi trùc tiÕp truyÒn t¶i kiÕn thøc cña m«n häc, kiÕn thøc khoa häc kü thuËt vµ nh÷ng øng dông trong cña m«n häc vµo cuéc sèng ®Ó gióp c¸c em hiÓu biÕt vÒ nghÒ nghiÖp, ®ång thêi ph¸t hiÖn, båi d­ìng n¨ng lùc, høng thó cña häc sinh. Gi¸o viªn bé m«n còng cÇn kÕt hîp víi gi¸o viªn chñ nhiÖm, §oµn Thanh niªn, tæ chøc c¸c buæi sinh ho¹t h­íng nghiÖp, thi t×m hiÓu vÒ nghÒ nghiÖp cho häc sinh. Gi¸o viªn d¹y nghÒ phæ th«ng cung cÊp mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c«ng cô, kü thuËt, quy tr×nh c«ng nghÖ, an toµn lao ®éng cho häc sinh. §ång thêi rÌn luyÖn cho häc sinh mét sè kü n¨ng c¬ b¶n vÒ thùc hµnh kü thuËt theo quy tr×nh c«ng nghÖ ®Ó t¹o ra mét s¶n phÈm nµo ®ã. Ngoµi ra cßn gi¸o dôc t¸c phong c«ng nghiÖp trong lao ®éng, ph¸t triÓn høng thó nghÒ vµ kh¶ n¨ng vËn dông vµo tõng hoµn c¶nh, cã thãi quen lµm viÖc, cã kÕ ho¹ch vµ biÕt gi÷ g×n vÖ sinh m«i tr­êng trong lao ®éng. §èi víi gi¸o viªn d¹y m«n kü thuËt c«ng nghÖ: Gi¸o dôc kü thuËt c«ng nghÖ lµ mét bé phËn cÊu thµnh néi dung gi¸o dôc phæ th«ng nh»m h×nh thµnh ë häc sinh mét hÖ thèng tri thøc, kü n¨ng, kü thuËt c«ng nghÖ phæ th«ng ë c¸c møc ®é kh¸c nhau. Gi¸o dôc kü thuËt c«ng nghÖ lµ cÇu nèi quan träng gi÷a khoa häc vµ s¶n xuÊt, gi÷a hÖ thèng gi¸o dôc phæ th«ng vµ hÖ thèng gi¸o dôc chuyªn nghiÖp. V× thÕ gi¸o viªn d¹y kü thuËt c«ng nghÖ ph¶i cung cÊp cho häc sinh ®Çy ®ñ nh÷ng néi dung vÒ kü thuËt c«ng nghÖ ®­îc Bé gi¸o dôc ban hµnh nh»m ®¸p øng yªu cÇu häc tËp g¾n liÒn víi lao ®éng s¶n xuÊt ®Ó tõng b­íc chuÈn bÞ tÝch cùc cho häc sinh ®i vµo lao ®éng nghÒ nghiÖp ë nhiÒu lo¹i h×nh lao ®éng vµ møc ®é nghÒ nghiÖp kh¸c nhau. Ngoµi ra cßn rÌn luyÖn cho häc sinh cã phÈm chÊt nghÒ nghiÖp, cã kh¶ n¨ng thÝch øng vµ linh ho¹t víi thÞ tr­êng lao ®éng. §oµn Thanh niªn lµ bé phËn quan träng trong hÖ thèng GDHN cña nhµ tr­êng, lµ lùc l­îng thùc hiÖn chñ tr­¬ng kÕ ho¹ch cña tr­êng b»ng c¸c ph­¬ng thøc s«i næi, thiÕt thùc. §oµn thanh niªn cã tr¸ch nhiÖm t¹o mèi quan hÖ víi TØnh ®oµn, HuyÖn ®oµn, x· ®oµn, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, c¬ quan xÝ nghiÖp ®Ó phèi hîp tæ chøc ho¹t ®éng GDHN cho häc sinh nh­ t­ vÊn tuyÓn sinh, tham quan h­íng nghiÖp, tuyªn truyÒn nghÒ nghiÖp... Héi cha mÑ häc sinh cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi c¸c thµnh viªn Ban GDHN ®Ó gãp ý ®Þnh h­íng, t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho häc sinh lùa chon vµ thùc hiÖn ­íc m¬ cña m×nh. Phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®Ó qua hÖ thèng th«ng tin cña ®Þa ph­¬ng cung cÊp cho häc sinh nh÷ng th«ng tin cËp nhËt vÒ nghÒ nghiÖp, nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng lao ®éng cña ®Þa ph­¬ng vµ c¶ n­íc, th«ng tin vÒ nh÷ng c¬ së d¹y nghÒ cña ®Þa ph­¬ng. Phèi hîp c¸c c¬ quan v¨n hãa cña huyÖn, x· tæ chøc c¸c chuyªn môc vÒ GDHN ph¸t thanh trªn sãng truyÒn thanh cña huyÖn, x·, nhµ tr­êng. 3.7. Qu¶n lý GDHN th«ng qua kÕt hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, gia ®×nh ®Ó ®Þnh h­íng ®µo t¹o nghÒ phôc vô nguån nh©n lùc xuÊt khÈu lao ®éng: Thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy, chñ yÕu nh»m vµo viÖc ®Þnh h­íng cho ®èi t­îng häc sinh kh«ng cã kh¶ n¨ng, ®iÒu kiÖn theo häc c¸c tr­êng §¹i häc, Cao ®¼ng mµ chØ cã thÓ vµo häc c¸c tr­êng Trung häc chuyªn nghiÖp, tr­êng nghÒ ®Ó trùc tiÕp tham gia xuÊt khÈu lao ®éng ra n­íc ngoµi gãp phÇn tù t¹o vèn, kü thuËt c«ng nghÖ, t¸c phong, kinh nghiÖm lao ®éng trong t­¬ng lai. §©y còng lµ mét trong nh÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch lín ®­îc TØnh uû, Uû ban nh©n d©n tØnh Tuyªn Quang. Cô thÓ trong nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng bé tØnh Tuyªn Quang lÇn thø XIV ®· x¸c ®Þnh: “... trong nhiÖm kú 2005-2010 môc tiªu xuÊt khÈu lao ®éng ®¹t 500.000 lao ®éng, mçi n¨m xuÊt khÈu ®¹t 100.000 lao ®éng ” C¨n cø môc tiªu nghÞ quyÕt ®Æt ra nhµ tr­êng cÇn phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng tiÕn hµnh rµ so¸t, th¨m dß ý kiÕn häc sinh, cha mÑ häc sinh ®Ó ®Þnh h­íng tr­êng, nghÒ cho häc sinh sÏ theo häc ®¶m b¶o phï hîp víi nhu cÇu cÇu thÞ tr­êng xuÊt khÈu mµ ®Þa ph­¬ng ®ang h­íng tíi. Thùc hiÖn tèt biÖn ph¸p nµy mét mÆt gi¶i quyÕt ®­îc nhu cÇu tiÕp tôc theo häc, lµm viÖc vµ tiÕp cËn víi tr×nh ®é qu¶n lý, m«i tr­êng lµm viÖc tiªn tiÕn cña c¸c n­íc, mÆt kh¸c gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng ng­êi d©n t¹o ra sù thay ®æi ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi ®ång thêi lo¹i bá nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc cña x· héi t¹i ®Þa ph­¬ng. phÇn kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ KÕt luËn: XuÊt ph¸t trªn c¬ së khoa häc, qua ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng vµ m¹nh d¹n ®Ò xuÊt b¶y biÖn ph¸p qu¶n lý Gi¸o dôc h­íng nghÖp cña hiÖu tr­ëng ë tr­êng trung häc phæ th«ng Hµ Lang, Chiªm Ho¸, Tuyªn Quang. Nh­ vËy môc tiªu, nhiÖm vô nghiªn cøu cña ®Ò tµi ®· hoµn thµnh. §Ò tµi ®· tËp trung nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt ®­îc b¶y biÖn ph¸p qu¶n lý GDHN cña hiÖu tr­ëng ë tr­êng trung häc phæ th«ng Hµ Lang, Chiªm Ho¸, Tuyªn Quang võa mang tÝnh thùc tiÔn võa mang tÝnh kh¶ thi. Cô thÓ ®ã lµ: 1.1. Qu¶n lý viÖc ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc vÒ GDHN. 1.2. Qu¶n lý båi d­ìng, n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn c«ng t¸c GDHN trong nhµ tr­êng 1.3. Qu¶n lý Gi¸o dôc h­íng nghiÖp th«ng qua d¹y c¸c m«n häc trong nhµ tr­êng: 1.4. Qu¶n lý GDHN th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸: 1.5. Qu¶n lý viÖc t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt – thiÕt bÞ gi¸o dôc cho c«ng t¸c GDHN 1.6. Qu¶n lý tèt viÖc phèi kÕt hîp gi÷a c¸c lùc l­îng tham gia thùc hiÖn GDHN. 1.7. Qu¶n lý GDHN th«ng qua kÕt hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, gia ®×nh ®Ó ®Þnh h­íng ®µo t¹o nghÒ phôc vô nguån nh©n lùc xuÊt khÈu lao ®éng. MÆc dï ®Ò tµi ®· nghiªn cøu hÕt søc c«ng phu, cÈn träng vµ ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p mang tÝnh øng dông cao nh­ng cßn cã nh÷ng khÝa c¹nh ch­a ®Ò cËp tíi, do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau (do ®iÒu kiÖn vÒ vËt lùc, tµi lùc,... cßn h¹n chÕ). §ã chÝnh lµ nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh ®Þnh h­íng nghiªn cøu tiÕp cña ®Ò tµi. 2.KiÕn nghÞ: 2.1.Bé GD&§T: - TiÕp tôc bæ sung ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p lý vÒ c«ng t¸c GDHN trong giai ®o¹n ®æi míi toµn diÖn vÒ ch­¬ng tr×nh, néi dung, ph­¬ng ph¸p nh­ hiÖn nay. - T¨ng c­êng chØ ®¹o ®µo t¹o, båi d­ìng ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn c«ng t¸c GDHN t¹i c¸c tr­êng trung häc phæ th«ng. 2.2. Uû ban nh©n d©n tØnh Tuyªn Quang: - Cã kÕ ho¹ch ®ång bé vÒ viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn d¹y vµ häc cho c¸c nhµ tr­êng. - Thµnh lËp ë mçi huyÖn, thÞ x· mét trung t©m gi¸o dôc kü thuËt tæng hîp – h­íng nghiÖp. - Thu hót nhiÒu dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng ®Ó t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. - TiÕp tôc thùc hiÖn chñ tr­¬ng xuÊt khÈu lao ®éng ra n­íc ngoµi. 2.3. Së GD&§T Tuyªn Quang: - Tham m­u cho UBND tØnh chuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c GDHN (C¬ së vËt chÊt, viÖc thµnh lËp c¸c Trung t©m GDKTTH-HN,...) - Tæ chøc båi d­ìng ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn c«ng t¸c GDHN. - T¨ng c­êng chØ ®¹o, qu¶n lý, kiÓm tra c«ng t¸c GDHN t¹i c¸c tr­êng THPT. 2.4. Tr­êng THPT Hµ Lang: - Thùc hiÖn nghiªm tóc tinh thÇn chØ ®¹o Bé GD&§T, Së GD&§T vÒ c«ng t¸c GDHN trong nhµ tr­êng. - Th­êng xuyªn ch¨m lo x©y dùng ®éi ngò gi¸o viªn trong ®ã cã gi¸o viªn thùc hiÖn c«ng t¸c GDHN nh»m thùc hiÖn tèt nhÊt c¸c môc tiªu, kÕ ho¹ch ®Æt ra. - Hµng n¨m, ®Èy m¹nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt, trang cÊp bæ sung thiÕt bÞ gi¸o dôc phôc vô c«ng t¸c GDHN. tµi liÖu tham kh¶o 1.V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc cña §¶ng lÇn thø X 2. LuËt Gi¸o dôc n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 2005. 3. ChØ thÞ sè 40-CT/TW ngµy 15/6/2004 cña Ban BÝ th­ vÒ x©y dùng n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò nhµ gi¸o vµ c¸n bé qu¶n lý. 4. ChØ thÞ sè 33/CT-BGD&§T. 5. Tµi liÖu Båi d­ìng c¸n bé qu¶n lý, c«ng chøc Nhµ n­íc ngµnh gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cña Häc viÖn Qu¶n lý gi¸o dôc – n¨m 2007. 6. T¹p chÝ Gi¸o dôc th¸ng n¨m 2006. 7. NghÞ quyÕt §¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø XIV cña Ban chÊp hµnh §¶ng bé tØnh Tuyªn Quang (nhiÖm kú 2006- 2010). 8. V¨n b¶n chØ ®¹o, h­íng dÉn cña Së GD &§T Tuyªn Quang vÒ c«ng t¸c GDHN n¨m häc 2006-2007, 2007-2008. 9. H­íng dÉn tæ chøc sinh ho¹t h­íng nghiÖp cho häc sinh phæ th«ng cña Trung t©m gi¸o dôc tæng hîp kü thuËt – tæng hîp Tuyªn Quang. 10. NghÞ quyÕt Chi bé tr­êng THPT Hµ Lang. 11. B¸o c¸o tæng kÕt n¨m häc 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007 cña tr­êng THPT Hµ Lang.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docBiện pháp quản lý giáo dục hướng nghiệp của hiệu trưởng trường THPT Hà Lang, Chiêm Hoá, Tuyên Quang.DOC