Các nhân tố tác động đến nghề nuôi tôm sú công nghiệp của tỉnh Bến Tre

5 2001 2002 2003 2004 2005 Ñoàng baèng soâng Hoàng 13,6 17,5 17,6 16,5 9,48 9,43 Ñoâng Baéc 2,8 3,7 4,6 4 2,87 2,57 Taây Baéc 0,5 0,4 0,5 0,5 0,22 0,21 Baéc Trung Boä 4,1 4,6 4,6 5,3 7,36 6,99 Duyeân haûi nam trung boä 1,8 2,7 2,2 2 12,13 11,95 Taây Nguyeân 1 1,1 1,2 1,1 0,43 0,41 Ñoâng nam boä 7,5 7,3 7,8 7,3 15,88 14,83 Ñoàng baèng soâng Cöûu Long 68,7 62,7 61,5 63,1 51,62 53,60 Caû nöôùc 100 100 100 100 100 100 Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ 2005 Saûn löôïng nuoâi thuûy saûn phaàn lôùn phaân boå ôû khu vöïc Ñoàng baèng soâng Cöûu Long (chieám tyû troïng 51 – 68% saûn löôïng thuûy saûn caû nöôùc) theo sau laø Ñoàng baèng Soâng Hoàng, Ñoâng Nam boä vaø caùc vuøng khaùc. Saûn löôïng nuoâi nöôùc maën, lôï chieám 44,3% (510.400taán), saûn löôïng nuoâi nöôùc ngoït laø 55,7% (639.700taán). Tuy nhieân, giaù trò cuûa thuûy saûn nuoâi nöôùc maën vaø lôï cao hôn nhieàu laàn giaù trò thuûy saûn nuoâi nöôùc ngoït. Giai ñoaïn 1995 – 2003, cô caáu saûn löôïng thuûy saûn theo gioáng loaøi cuõng ñang coù xu höôùng thay ñoåi. Beân caïnh ñoái töôïng nuoâi chuû löïc ñeå xuaát khaåu laø toâm suù, toâm huøm, caù ba sa – caù tra, caù roâ phi, caù loàng bieån, nhuyeån theå, cua, gheï, rong bieån… thì 60 caùc loaïi caù nöôùc ngoït khaùc cuõng ñöôïc nuoâi vôùi nhieàu daïng moâ hình khaùc nhau nhö: nuoâi caù ao, nuoâi keát hôïp vôùi troàng luùa, troàng röøng, nuoâi caù loàng. Beân caïnh ñoù thì ñoái töôïng nuoâi ngaøy caøng ñöôïc ña daïng hoaù, nhieàu ñòa phöông tieán haønh nuoâi caùc loaïi thuûy ñaëïc saûn nhö: baba, eách, oác höông, baøo ngö, rong bieån, caù caûnh… Baûng 3.7 Tyû leä saûn löôïng vaø dieän tích caùc ñoái töôïng thuûy saûn nuoâi troàng naêm 2004 Dieän tích (ha) % so vôùi toång dieän tích Saûn löôïng (1000 taán) % so vôùi toång saûn löôïng Toång soá 902.900 100 1.150,10 100 Toâm suù 592.805 66 285 24,7 Toâm theû chaân traéng 1,6 0,153 Toâm raûo 3,4 0,295 Toâm caøng xanh 3.839 0,43 3,509 0,305 Caù basa- caù tra 1.195 0,13 93,91 8,165 Caù roâ phi 2.148 0,24 20 1,738 Oác höông 59 0,006 22,211 1,931 Ngheâu ( ngao, soø) 14.947 (SL2003) 1,66 130,474 (SL2003) 11,344 Toâm huøm 22.211 loàng 2,352 0,204 Rong bieån 4.850 0,53 27,26 2,37 Khaùc 49,237 Nguoàn: baùo caùo keát quaû nuoâi troàng thuûy saûn – Boä Thuûy saûn 2004 61 Baûng 3.8 Dieän tích vaø saûn löôïng toâm nuoâi giai ñoaïn (2000 – 2005) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 (döï kieán) Dieän tích (ha) 283.610 448.996 489.475 555.693 592.805 616.900 Saûn löôïng (taán) 97.628 156.636 189.184 234.412 285.000 330.200 % so vôùi toång saûn löôïng nuoâi thuûy saûn 16,9 % 21,9 % 22 % 22 % 24,7% 21,4 % Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ 2005 Naêm 2005, toång dieän tích nuoâi toâm caû nöôùc ñaït 616.900 ha, chieám 62% dieän tích nuoâi troàng thuûy saûn. Saûn löôïng toâm nuoâi ñaït 330.200 taán, chieám 21.14% toång saûn löôïng thuûy saûn nuoâi troàng. Tuy nhieân, dieän tích nuoâi toâm chæ taäp trung khu vöïc ñoàng baèng soâng Cöûu Long vôùi 521.335 ha, saûn löôïng 270.652 taán baèng 81,9% saûn löôïng toâm nuoâi caû nöôùc. So saùnh tyû leä taêng tröôûng cuûa caùc ñoái töôïng nuoâi thì saûn löôïng toâm coù möùc ñoä taêng nhanh nhaát, töø 14,2% (1995) leân tôùi 17.15% (2005). Toâm suù laø ñoái töôïng nuoâi chính, naêm 2004, saûn löôïng toâm suù nuoâi ñaït 285.000 taán, ñaït giaù trò 12.859,5 tyû ñoàng, chieám treân 98% trong soá toâm nöôùc lôï. Naêng suaát nuoâi bình quaân khoaûng 500kg/ha. Ngoaøi ra, toâm chaân traéng cuõng ñöôïc nhieàu nôi quan taâm, naêm 2004 saûn löôïng ñaït 1.600 taán nhöng nhieàu ngöôøi vaãn coøn e ngaïi nuoâi ñoái töôïng naày do thò tröôøng ñaàu ra raát haïn heïp. Theo soá lieäu thoáng keâ Thuûy saûn 2001 – 2003 cuûa döï aùn hoã trôï kyõ thuaät “Ñaøo taïo quaûn lyù thoâng tin thoáng keâ” giaù trò thuûy saûn trong neàn kinh teá quoác daân naêm 2003 (chæ tính keát quaû caùc hoaït ñoäng khai thaùc vaø nuoâi troàng thuûy saûn, theo giaù hieän haønh naêm 2003): 62 Toång saûn phaåm caû nöôùc naêm 2003: 613.443 tyû ñoàng Trong ñoù: Toång saûn phaåm töø thuûy saûn: 24.125 tyû ñoàng chieám 3,93%. Tyû troïng thuûy saûn trong giaù trò noâng-laâm-ngö nghieäp 17,45% Toång giaù trò xuaát khaåu caû nöôùc : 20,149 tyû USD Giaù trò xuaát khaåu thuûy saûn : 2,1996 tyû USD chieám 10,92% trong toång gía trò xuaát khaåu. Baûng 3.9 Toång saûn löôïng vaø giaù trò thuûy saûn cuûa Vieät nam 2005 theo lónh vöïc Taán Giaù hieän haønh (Tyû ñoàng) Tyû troïng (%) Toång 3.433.000 62.166,0 100 - Khai thaùc 1.995.000 22.197,9 35,7 - Nuoâi troàng thuûy saûn 1.437.000 39.968,1 64,3 + Trong ñoù: - Caù 933,5 - Toâm 330,2 Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ 2005 3.2. Ñònh höôùng vaø muïc tieâu phaùt trieån thuûy saûn – nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh Beán tre ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn naêm 2020. Nuoâi troàng thuûy saûn ngaøy caøng khaúng ñònh vò trí cuûa noù trong neàn kinh teá theá giôùi noùi chung vaø Vieät nam noùi rieâng. Treân cô sôû tình hình nuoâi thuûy saûn trong nöôùc vaø theá giôùi cuøng vôùi caùc haïn cheá cuûa ngheà nuoâi thuûy saûn cuõa Beán tre maø ñaëc bieät laø toâm suù coâng nghieäp, tænh ñaõ xaây döïng ñònh höôùng phaùt trieån ngheà nuoâi thuûy saûn giai ñoaïn 2000 – 2010 vôùi caùc noäi dung chuû yeáu sau: 3.2.1. Ñònh höôùng. - Phaùt trieån nuoâi thuûy saûn coù yù nghóa raát lôùn ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá cuûa tænh Beán tre vì noù mang laïi hieäu quaû hôn so vôùi saûn xuaát noâng nghieäp truyeàn thoáng, saûn 63 phaåm thuûy saûn khoâng nhöõng cung caáp chaát ñaïm cho nhu caàu böõa aên haøng ngaøy cuûa ngöôøi daân maø coøn taïo ra moät khoái löôïng haøng hoaù lôùn phuïc vuï xuaát khaåu. - Caùc ñieàu kieän töï nhieân nhö chaát löôïng ñaát, nöôùc, thôøi tieát, khí haäu, con gioáng.. coù xu höôùng xaáu ñi do möùc ñoä can thieäp vaø khai thaùc cuûa con ngöôøi quaù möùc, nguoàn lôïi thuûy saûn daàn daàn bò suy thoaùi vaø caïn kieät. Do ñoù, vieäc nuoâi thuyû saûn laø raát thieát thöïc nhaèm chuû ñoäng taïo ra nguoàn saûn phaåm treân cô sôû aùp duïng caùc tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät hôïp lyù ñeå taïo ra möùc ñoä hieäu quaû cao nhaát. - Trình ñoä, kieán thöùc veà nuoâi troàng thuûy saûn cuûa ngöôøi daân daàn daàn ñöôïc caûi thieän vaø möùc ñoä aùp duïng caùc tieán boä khoa hoïc trong ngaønh thuûy saûn vaøo saûn xuaát trong thôøi gian qua ñaõ nhaân roäng nhieàu moâ hình nuoâi thuûy saûn nhö: nuoâi caù tra chuyeân canh, nuoâi caù ñieâu hoàng, nuoâi toâm caøng möông vuôøn, nuoâi toâm suù coâng nghieäp… mang laïi thu nhaäp cao vaø thu huùt nhieàu thaønh phaàn kinh teá tham gia. Thuûy saûn laø ngaønh kinh teá muûi nhoïn cuûa tænh Beán tre trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá cuûa tænh ñeán naêm 2010, 2020, trong ñoù ngheà nuoâi thuûy saûn coù taàm quan troïng ñaêïc bieät vaø nhaát laø nuoâi toâm bieån. Phaùt trieån toång theå ngheà nuoâi thuûy saûn cuaû tænh Beán tre treân cô sôû tieàm naêng ñaát, nöôùc, lao ñoäng,.. lôïi theá cuûa tænh naèm ôû vuøng ñoàng baèng Taây nam boä. Khai thaùc vaø söû duïng toái öu, laâu beàn taøi nguyeân thieân nhieân phuïc vuï cho ngheà nuoâi thuûy saûn, phuø hôïp vôùi caùc ngaønh kinh teá, xaõ hoäi cuûa tænh. Gia taêng saûn löôïng vaø chaát löôïng saûn phaåm nuoâi thuûy saûn; goùp phaàn thoaû maõn nhu caàu thöïc phaåm cho nhaân daân trong tænh, cung caáp moät phaàn cho tieâu duøng noäi ñiaï vaø xuaát khaåu. Khuyeán khích caùc thaønh phaàn kinh teá laøm giaøu baèng ngheà nuoâi thuûy saûn, nhaát laø nuoâi caùc ñoái töôïng coù giaù trò kinh teá cao. 3.2.2. Muïc tieâu. Theo qui hoaïch nuoâi thuûy saûn cuûa tænh Beán Tre thì muïc tieâu phaùt trieån ñeán naêm 2010 bao goàm caùc chuû ñieåm sau: 64 1. Taïo ra khoái löôïng haøng hoaù lôùn, bieán ngaønh thuûy saûn thaønh ngheà chính cung caáp nguyeân lieäu cho xuaát khaåu. 2. Phaùt huy toái ña tieàm naêng caùc vuøng nöôùc bò nhieãm maën quanh naêm thaønh vuøng chuyeân nuoâi thuûy saûn. 3. Caùc maët haøng thuûy saûn nöôùc maën nhaát laø toâm suù coù giaù trò cao vaø coù nhu caàu lôùn treân thò tröôøng theá giôùi, ñaây laø theá maïnh ñeå tænh phaùt trieån, ñaàu tö khoa hoïc, kyõ thuaät môùi vaøo saûn xuaát nhaèm taêng naêng suaát vaø saûn löôïng. 4. Duy trì vaø phaùt trieån vuøng toâm luùa hieän taïi vaø tieáp tuïc ñaàu tö ñeå phaùt trieån toái ña dieän tích luùa moät vuï vaø moät phaàn dieän tích luaù hai vuï trong tænh thaønh vuøng toâm luùa ñaït hieäu quaû cao. 5. Nhöõng vuøng saûn xuaát noâng nghieäp khoâng coù hieäu quaû hoaëc hieäu quaû thaáp coù theå chuyeån haún sang saûn xuaát thuûy saûn hoaëc xen nuoâi thuûy saûn, luaân canh theo NQ 09 CP nhaèm laøm taêng hieäu quaû söû duïng ñaát. 6. Phaùt trieån nuoâi toâm keát hôïp troàng röøng vôùi toâm vaø caùc loaøi thuûy ñaëc saûn khaùc nhö cua, soø, nhaát laø caùc vuøng luaù truõng, röøng phoøng hoä ven bieån. 7. Taäân duïng maët nöôùc ao, möông vöôøn ñeå nuoâi troàng thuûy saûn. 8. Taäân duïng lôïi theá vò trí giaùp bieån ñeå saûn xuaát gioáng thuûy saûn nöôùc lôï, vaø nuoâi caùc loaøi thuûy saûn nöôùc maën coù giaù trò kinh teá. 3.3. Caùc giaûi phaùp ñeå ngheà nuoâi toâm suù cuûa Beán tre phaùt trieån beàn vöõng. 3.3.1. Giaûi phaùp veà qui hoaïch trong nuoâi troàng thuûy saûn vaø nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh. Treân tieâu chí löïa choïn vuøng nuoâi toâm suù coâng nghieäp (CN) vaø baùn coâng nghieäp (BCN) laø vuøng saûn xuaát phaûi ñöôïc oån ñònh vaø beàn vöõng, haïn cheá ñöôïc nguoàn voán ñaàu tö, vaø naâng cao hieäu quaû saûn xuaát nhö: - Chaát ñaát vaø cao trình phaûi phuø hôïp vôùi vieäc boá trí nuoâi CN vaø BCN. 65 - Nguoàn nöôùc cung caáp thuaän lôïi, chaát löôïng nöôùc baûo ñaûm (ñaàu nguoàn, xa khu coâng nghieäp, khu daân cö). - Cô sôû haï taàng nhö, giao thoâng, ñieän, thoâng tin lieân laïc thuaän tieän. - Ñieàu kieän kinh teá, vaên hoaù xaõ hoäi cuûa ngöôøi daân trong khu vöïc phaûi oån ñònh. - Khaû naêng chuyeån giao kyõ thuaät cuûa huyeän, tænh cho ngöôøi saûn xuaát. - Heä thoáng cung caáp con gioáng, thöùc aên, thuoác hoaù chaát ñeå phuïc vuï cho vieäc saûn xuaát. - Xa khu aûnh höôûng thieân tai ñeå giaûm ruûi ro trong saûn xuaát. - Coù hoä hay moâ hình trình dieãn ôû caáp ñoä kyõ thuaät cao vaø ñaït ñöôïc hieäu quaû. 3.3.2. Giaûi phaùp veà con gioáng. - Xaây döïng theâm heä thoáng saûn xuaát gioáng toâm suù ôû khu vöïc ven bieån, vaø hôïp taùc vôùi caùc ñiaï phöông nhö: Nha trang, Bình Thuaän xaây döïng caùc traïi saûn xuaát gioáng saïch beänh cung caáp cho nhu caàu cuûa tænh treân cô sôû döï baùo dieän tích vaø nhu caàu con gioáng cho töøng giai ñoaïn. - Naâng caáp, môû roäng caùc cô sôû ñang öông gioáng nhaèm taêng soá löôïng gioáng öông, gaén lieàn vôùi coâng taùc kieåm tra, kieåm dòch ñeå nguoàn gioáng ñöa vaøo saûn xuaát luoân ñöôïc oån ñònh vaø khoâng mang maàm beänh. 3.3.3. Giaûi phaùp veà phoøng trò beänh vaø haïn cheá dö löôïng khaùng sinh. 3.3.3.1. Giaûi phaùp veà phoøng trò beänh. - Tænh ñaõ coù quyeát ñònh soá: 757/QÑ-UB ngaøy 05/03/2004 thaønh laäp ban chæ ñaïo phoøng choáng dòch beänh ñoäng vaät thuûy saûn vôùi vieäc qui ñònh chöùc naêng, nhieäm vuï vaø quyeàn haïn cuûa ban chæ ñaïo trong vieäc quaûn lyù muøa vuï nuoâi, quaûn lyù con gioáng, thöùc aên, vaø thuoác thuù y thuûy saûn, phoøng choáng dòch beänh cho ñoäng vaät thuûy saûn. 66 - Veà quaûn lyù moâi tröôøng nuoâi thöïc hieän theo Quyeát ñònh soá 04/2002/QÑ-BTS ngaøy 24/01/2002 cuûa Boä Thuûy saûn veà vieäc ban haønh qui cheá quaûn lyù moâi tröôøng nuoâi toâm taäp trung. 3.3.3.2. Giaûi phaùp veà haïn cheá dö löôïng khaùng sinh. Caùc loaïi thöùc aên, thuoác, hoaù chaát ñöôïc söû duïng trong nuoâi troàng thuûy saûn ñöôïc löu haønh treân thò tröôøng, phaûi khoâng chöùa caùc hoaù chaát caám söû duïng theo quyeát ñònh soá: 07/2005/QÑ-BTS ngaøy 24 thaùng 2 naêm 2005 cuûa Boä tröôûng boä thuûy saûn, caùc cô sôû saûn xuaát, dòch vuï, kinh doanh thuoác thuù y thuûy saûn phaûi coù ñaày ñuû caùc ñieàu kieän theo Nghò ñònh soá 59/NÑ-CP ngaøy 4/5/2005 cuûa chính phuû veà ñieàu kieän saûn xuaát, kinh doanh moät soá ngaønh ngheà thuûy saûn. 3.3.4. Giaûi phaùp veà voán. Nguoàn voán ñaàu tö cho nuoâi troàng thuûy saûn tænh Beán tre caên cöù treân caùc phöông aùn qui hoaïch trong töøng giai ñoaïn phaùt trieån maø möùc ñoä ñaàu tö khaùc nhau: 3.3.4.1. Caùc loaïi nguoàn voán ñaàu tö phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn. * Voán ngaân saùch nhaèm vaøo: - Xaây döïng heä thoáng keânh möông caáp I, II. - Hoaït ñoäng khuyeán ngö, xaây döïng caùc moâ hình trình dieãn, chuyeån giao coâng ngheä. - Traïi gioáng caáp I trong tænh. - Coâng trình haï taàng phuïc vuï nuoâi toâm (giao thoâng, ñieän). - Xaây döïng caùc döï aùn khaû thi, tieàn khaû thi, khaûo saùt thieát keá, ñieàu tra, thaêm doø, phoøng thí nghieäm, kieåm nghieäm. - Baûo veä nguoàn lôïi thuûy saûn, baûo veä moâi tröôøng vaø taøi nguyeân thieân nhieân. * Voán vay tín duïng öu ñaõi theo caùc chöông trình cuaû chính phuû nhaèm ñaàu tö vaøo: 67 - Phuïc vuï quaù trình saûn xuaát (gioáng, thöùc aên) - Xaây döïng ao ñiaø (ñaøo ao, coáng), tu söõa, naâng caáp, xaây döïng heä thoáng keânh caáp III. * Voán töï coù: - Phuïc vuï saûn xuaát ( gioáng, thöùc aên). - Xaây döïng ao ñiaø( ñaøo ao, coáng), tu söõa, naâng caáp, xaây döïng heä thoáng keânh caáp III. 3.3.4.2. Cô caáu nguoàn voán ñöôïc phaân theo tæ leä sau: - Voán ngaân saùch: 18% - Tín duïng daøi haïn: 25%. - Tín duïng thöông maïi: 15%. - Töï huy ñoäng: 35%. - Nöôùc ngoaøi: 7%. 3.3.5. Giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng saûn phaåm. Xaây döïng moâ hình, caùc giaûi phaùp coâng ngheä nuoâi môùi trong vieäc saûn xuaát gioáng vaø nuoâi toâm thòt ít söû duïng thuoác vaø hoaù chaát, taïo ra saûn phaåm nuoâi saïch coù giaù trò cao ñaùp öùng nghieâm ngaët veà tieâu chuaån veä sinh an toaøn thöïc phaåm cuûa caùc thò tröôøng khoù tính nhö: Myõ, EU… treân caùc tieâu chí sau: - Xaây döïng vaø trieån khai vuøng nuoâi troàng thuûy saûn an toaøn vaø chaát löôïng thöïc phaåm theo tieâu chuaån quoác teá SQF 1000. Tieâu chuaån naày cho pheùp nhaø saûn xuaát chöùng minh raèng hoï cung caáp nguoàn thöïc phaåm an toaøn vaø ñaùp öùng ñöôïc caùc tieâu chuaån veà chaát löôïng do khaùch haøng ñaët ra. Neáu heä thoáng quaûn lyù naày phaùt trieån seõ traùnh ñöôïc caùc ruõi ro nhaèm ñaït ñöôïc möùc ñoä an toaøn veä sinh thöïc phaåm thuûy saûn. 68 - Ñaàu tö trang thieát bò kieåm nghieäm dö löôïng thuoác khaùng sinh, hoaù chaát caám duøng trong nuoâi troàng thuûy saûn vaø kieåm tra chaát löôïng con gioáng, kieåm dòch ôû caùc vuøng nuoâi troïng ñieåm. - Xaây döïng caùc moâ hình nuoâi ñuùng tieâu chuaån kyõ thuaät, coù heä thoáng xöû lyù chaát thaûi, veä sinh vaø phoøng choáng dòch beänh cho toâm caù nuoâi. Caàn coù caùc traïm quan traéc chaát löôïng vaø nguoàn nöôùc nuoâi ñeå sôùm ñöa ra caùc döï baùo veà chaát löôïng nguoàn nöoùc vaø tình hình dòch beänh trong khu vöïc nuoâi ôû khu vöïc nuoâi chuyeân. - Thöïc hieän toát caùc qui ñònh cuûa ñòa phöông trong vieäc tuaân thuû lòch thôøi vuï ñeå giaûm thieåu ruûi ro dòch beänh vaø baûo veä moâi tröôøng nuoâi traùnh dòch beänh laây lan, phaûi coù caùc bieän phaùp cheá taøi ñoái vôùi caùc hoä vi phaïm trong vieäc xaõ thaûi laøm laây lan dòch beänh trong khu vöïc. 3.3.6 Caùc giaûi phaùp khuyeán ngö. Nhaèm giuùp cho ngöôøi nuoâi coù theå tieáp caän vôùi caùc thoâng tin veà kyõ thuaät, thò tröôøng vaø caùc chuû tröông chính saùch cuûa nhaø nöôùc veà nuoâi troàng thuûy saûn thì hoaït ñoäng khuyeán ngö laø moät trong nhöõng keânh chuyeån giao tieán boä kyõ thuaät saûn xuaát vaø thoâng tin ñeán ngö daân. Caùc giaûi phaùp veà khuyeán ngö nhaèm vaøo: - Taêng cöôøng löïc löôïng khuyeán ngö cho caùc tuyeán xaõ vaø huyeän cuûa tænh nhaèm hoã trôï kyû thuaät cho ngöôøi nuoâi, chuyeån giao coâng ngheä nuoâi tröïc tieáp ñeán ngöôøi daân. - Xaây döïng caùc moâ hình trình dieãn, taäp huaán, hoäi thaûo ñeå quaõng baù vaø giôùi thieäu caùc daïng hình nuoâi, ñoái töôïng nuoâi môùi coù giaù trò thöông maïi cao ñeå khuyeán khích ngöôøi nuoâi ña daïng hoaù ñoái töôïng nuoâi vaø tieáp caän vôùi caùc tieán boä kyõ thuaät môùi. - Lieân keát vôùi caùc tröôøng ñaïi hoïc, caùc vieän nghieân cöùu ñeå ñaøo taïo chuyeân moân vaø kyõ naêng cho caùc caùn boä laøm coâng taùc khuyeán ngö, keát hôïp vôùi caùc coâng ty thöùc aên, thuoác- hoaù chaát trong vieäc xaây döïng caùc ñieåm trình dieãn caùc qui trình nuoâi môùi giôùi thieäu cho baø con ngö daân 69 3.3.7. Giaûi phaùp veà tieâu thuï, thò tröôøng. Ñaây laø khaâu cuoái cuøng vaø voâ cuøng quan troïng, ñöa saûn phaåm ñeán vôùi thò tröôøng. Laøm toát khaâu tieâu thuï saûn phaåm seõ thuùc ñaåy khaâu saûn xuaát phaùt trieån maïnh meõ. Ñeå laøm toát coâng taùc naày caàn thöïc hieän caùc giaûi phaùp sau: - Caùc thoâng tin veà thò tröôøng vaø döï baùo nhu caàu cuõng nhö giaù caû nguyeân lieäu caàn phaûi ñöôïc taêng cöôøng vaø chuaån xaùc ñeå ngöôøi nuoâi choïn löïa ñoái töôïng vaø thôøi vuï nuoâi thích hôïp. Hieän nay, khaâu naày haàu nhö boõ ngoõ vaø tình traïng thöøa thieáu nguyeân lieäu laø ñieäp khuùc thöôøng xuyeân ñoái vôùi caùc nhaø maùy cheá bieán thuûy saûn. - Xaây döïng caùc moâ hình gaén nhaø maùy vôùi vuøng nguyeân lieäu thoâng qua caùc döï aùn ñaàu tö saûn xuaát toâm, caù xuaát khaåu, phöông aùn ñaàu tö bao tieâu saûn phaåm ñoái vôùi caùc toå hôïp taùc saûn xuaát, caùc doanh nghieäp, caùc hieäp hoäi ngheà caù.. - Xaây döïng phöông aùn lieân keát giöõa caùc nhaø maùy trong tænh coù söï phaân coâng vaø hoã trôï laãn nhau nhaèm khai thaùc trieät ñeå nguoàn taøi nguyeân cuûa tænh, naâng cao kim ngaïch xuaát khaåu. - Xaây döïng keá hoaïch xuùc tieán thöông maïi, môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu vaø tieâu thuï noäi ñiaï ñoái vôùi maët haøng toâm caù nöôùc ngoït. - Xaây döïng caùc döï aùn saûn xuaát thöû caùc maët haøng môùi phuïc vuï cho coâng taùc tieáp thò vaø môû roäng thò tröôøng. 3.3.8. Giaûi phaùp veà moái lieân keát giöõa trang traïi nuoâi toâm suù coâng nghieäp vôùi caùc toå chöùc khaùc. - Lieân keát giöõa trang traïi vaø toå chöùc trieån khai khoa hoïc coâng ngheä Lieân keát naày seõ giuùp cho ngöôøi nuoâi tieáp caän ñöôïc caùc kyõ thuaät vaø coâng ngheä môùi, maùy moùc thieát bò môùi. Vieäc öùng duïng caùc coâng ngheä môùi seõ giuùp naâng cao naêng suaát, chaát löôïng vaø giaûm giaù thaønh saûn phaåm cho ngöôøi nuoâi. Do vaäy, caùc 70 nghieân cöùu khoa hoïc caàn phaûi gaén vôùi thöïc teá vaø coù khaû naêng öùng duïng thì seõ ñöôïc ngöôøi saûn xuaát ñoàng tình vaø ñaët haøng cho caùc nhaø khoa hoïc nghieân cöùu, trieån khai. - Lieân keát kinh teá giöõa nhaø saûn xuaát vaø caùc doanh nghieäp Moái lieân keát naày giuùp cho caùc nhaø saûn xuaát giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà veà voán ñaàu tö, thöùc aên, tieâu thuï saûn phaåm… vaø noù cuõng giuùp cho caùc doanh nghieäp cheá bieán xuaát khaåu chuû ñoäng ñöôïc nguoàn nguyeân lieäu ñaàu vaøo, goùp phaàn naâng cao naêng löïc saûn xuaát vaø gia taêng hieäu quûa trong kinh doanh. Tænh ñang xaây döïng ñeà cöông veà moâ hình nuoâi toâm kheùp kín trong moái lieân keát 4 nhaø: nhaø saûn xuaát laø chuû trang traïi), nhaø khoa hoïc, nhaø cheá bieán, nhaø cung caáp tín duïng (ngaân haøng) trong vieäc hôïp taùc saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm nhöng hieän nay nhaø cung caáp tín duïng chöa saún saøng vaøo cuoäc vì lyù do hoï sôï ruûi ro. Trong khi caùc nhaø maùy cheá bieán thì ñoàng yù kyù hôïp ñoàng bao tieâu saûn phaåm vôùi moät möùc giaù baûo ñaûm ngöôøi nuoâi coù lôøi nhöng hoï khoâng coù khaû naêng taøi chính ñeå ñaàu tö cho ngöôøi nuoâi. Ñaây laø vaán ñeà khoù vaø tænh ñang tìm caùch thaùo gôõ. 3.3.9. Veà cô cheá chính saùch. 3.3.9.1. Chính saùch veà söû duïng ñaát, maët nöôùc trong nuoâi troàng thuûy saûn. - Thöïc hieän vieäc giao ñaát, maët nöôùc, cho caùc thaønh phaàn kinh teá söû duïng vaøo nuoâi troàng thuûy saûn oån ñònh vaø laâu daøi. Khi heát haïn söû duïng neáu coù nhu caàu söû duïng tieáp thì ñöôïc giao ñeå söû duïng tieáp (trong tröôøng hôïp khoâng vi phaùm phaùp luaät trong quaù trình söû duïng). - Ñöôïc pheùp chuyeån ñoåi ñaát nhieåm maën, troàng luùa baáp beânh, saûn xuaát muoái keùm hieäu quaû sang nuoâi troàng thuûy saûn. 3.3.9.2. Chính saùch thueá. - Nuoâi thuûy saûn treân ñaát, maët nöôùc thuoäc ñaát noâng nghieäp thì thöïc hieän theo möùc thueá noâng nghieäp hieän haønh. - Nuoâi thuûy saûn treân ñaát baõi boài ven bieån, hoà chöùa, soâng thì aùp duïng theo thueá khai hoang phuïc hoaù. 71 3.3.9.3. Chính saùch hoã trôï cho ngöôøi nuoâi troàng thuûy saûn gaëp ruûi ro veà caùc nguyeân nhaân: - Dòch beänh laøm toâm, caù vaø thuûy saûn khaùc cheát haøng loaït. - Do ñoät bieán moâi tröôøng nuoâi gaây toâm, caù vaø thuûy saûn khaùc cheát haøng loaït (khoâng phaûi do ngöôøi nuoâi töï taïo ra). - Do möa, luõ, baõo phaù huûy ñeâ coáng, ñaêng laøm traøn ngaäp, thaát thoaùt saûn löôïng nuoâi hoaëc laøm chìm, troâi, vôõ loàng beø nuoâi, laøm phaù vôõ coâng trình saûn xuaát gioáng (nhöõng loaïi hình ñöôïc höôûng trôï giuùp khi gaëp ruûi ro: nuoâi toâm, caù vaø thuûy ñaëc saûn hình thöùc BCN vaø CN. Öông nuoâi vaø coâng trình saûn xuaát gioáng toâm caù).. 3.3.9.4. Khuyeán khích nuoâi troàng thuûy saûn baèng caùch trôï giaù Thu mua nguyeân lieäu xuaát khaåu ôû möùc giaù oån ñònh duø raèng giaù caû treân thò tröôøng theá giôùi bieán ñoäng ñeå ngöôøi daân yeân taâm ñaàu tö vaøo saûn xuaát. Quõy bình oån giaù naày neân tröø vaøo tyû leä phaàn traêm giaù trò toâm xuaát khaåu vaø noù ñöôïc phaân boå laïi cho ngöôøi nuoâi trong tröôøng hôïp giaù caû treân thò tröôøng giaûm thaáp ñeå giaûm gaùnh naëng leân ngaân saùch nhaø nöôùc. Toùm laïi, ñeå ngheà nuoâi troàng thuûy saûn cuûa Beán tre phaùt trieån maïnh meõ, beàn vöõng vaø coù hieäu quûa cao, trôû thaønh ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa tænh thì caàn phaûi thöïc hieän ñoàng boä caùc giaûi phaùp (1) giaûi phaùp veà quy hoaïch, (2) giaûi phaùp veà con gioáng, (3) giaûi phaùp veà phoøng trò beänh, (4) giaûi phaùp veà voán, (5) giaûi phaùp veà naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, (6) giaûi phaùp veà khuyeán ngö, (7) giaûi phaùp veà thò tröôøng, (8) giaûi phaùp veà lieân keát kinh teá giöõa trang traïi vôùi caùc toå chöùc kinh teá khaùc vaø thöïc thi caùc chính saùch nhö : (1) chính saùch söû duïng ñaát, (2) chính saùch thueá, (3) chính saùch hoã trôï ngöôøi nuoâi trong tröôøng gaëp thieân taïi, dòch beänh treân vaät nuoâi, (4) chính saùch hoã trôï giaù. 72 KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 1. Toùm löôïc khaùm phaù. (1) Baèng phöông phaùp phaân tích hoài qui tuyeán tính ñaõ löôïng hoaù caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán chi phí saûn xuaát toâm suù vaø neâu ra con soá tuyeät ñoái, cuï theå cho moâ hình. (2) Toång quan traïi nuoâi coù xu höôùng taêng daàn do caùc nguyeân nhaân nhö: traïi hoaït ñoäng laâu naêm, naèm trong vuøng thöôøng xuyeân xaûy ra dòch beänh, vò trí khoâng thuaän tieän giao thoâng ñi laïi, neàn ñaát bò pheøn tieàm taøng, ao nuoâi bò suy thoaùi… (3) Kyõ thuaät nuoâi : khoâng ñöôïc caûi thieän maø coù xu höôùng gia taêng do caùc nguyeân nhaân nhö: toâm gioáng thaû nuoâi chaát löôïng ngaøy caøng giaûm, toâm chaäm lôùn, tieâu toán thöùc aên nhieàu. (4) Coâng taùc quaûn lyù: coù xu höôùng caûi thieän daàn qua caùc naêm nhöng hieän nay caùc traïi nuoâi vaãn thieáu ngöôøi quaûn lyù vaø ñieàu haønh coù trình ñoä chuyeân moân, coâng nhaân kyõ thuaät laønh ngheà thì boû ñi laøm tö vaán hay ñi tieáp thò ñeå coù thu nhaäp cao hôn neân caùc traïi thöôøng xuyeân thay ñoåi coâng nhaân vaø caùn boä quaûn lyù. (5) Giaù caùc yeáu toá ñaàu vaøo: Coù xu höôùng gia taêng qua caùc naêm, cuï theå nhö thöùc aên, xaêng daàu, thuoác vaø hoaù chaát taêng 10 –15% qua caùc naêm ñaåy giaù thaønh leân cao, trong khi ñoù giaù toâm gioáng coù xu höôùng giaûm nhöng noù chæ chieám tyû troïng nhoû trong cô caáu chi phí vaø ít taùc ñoäng ñeán söï bieán ñoåi chi phí trong moâ hình. (6) Taøi chính cuûa traïi nuoâi: Tình hình taøi chính cuõng laø vaán ñeà nan giaûi, caùc traïi nuoâi coù laõi thì môõ roäng qui moâ traïi neân thieáu voán, caùc traïi thua loã khoâng traû ñöôïc nôï vay ngaân haøng thì khoâng ñöôïc vay voán, neân tình hình taøi chính cuûa caùc traïi qua caùc naêm vaãn khoâng ñöôïc caûi thieän. (7) Giaù toâm luùc baùn: Qua caùc naêm coù söï bieán ñoäng lôùn, tyû suaát lôïi nhuaän trung bình cuûa caùc naêm 2004, 2005, 2006 laàn löôït laø 75%, 35% vaø 53%, moät soá coâng ty eùp giaù khi toâm vaøo muøa thu hoaïch roä laøm giaûm lôïi nhuaän cuûa ngöôøi nuoâi. (8) Kích côõ toâm coù xu höôùng giaûm daàn theo caùc naêm vaø coù yù nghóa khaùc bieät raát lôùn veà maët thoáng keâ, ñaây laø ñieàu ngöôøi nuoâi raát lo laéng khi troïng löôïng toâm nuoâi 73 caøng nhoû daàn chöùng toû toâm nuoâi ngaøy caøng taêng tröôûng chaäm, noù lieân quan ñeán chi phí vaø giaù toâm baùn.. (9) Naêng suaát nuoâi cuõng giaûm daàn vaø coù söï khaùc bieät coù nghóa veà maët thoáng keâ, ñaây cuõng laø do taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng nuoâi suy thoaùi, toâm chaäm lôùn, naêng suaát thaáp. Vò trí vaø vai troø cuûa ngheà nuoâi troàng thuûy ñaõ ñöôïc khaúng ñònh vaø laø ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa tænh Beán tre trong vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån kinh teá cuûa tænh ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn ñeán naêm 2020 vaø ñoái töôïng nuoâi khoâng theå thieáu ñoù laø toâm suù. Song coù nhieàu nguy cô ñe doaï nhö: dòch beänh, moâi tröôøng nuoâi suy thoaùi, chaát löôïng con gioáng giaûm, thieáu thò tröôøng tieâu thuï… laø trôû ngaïi lôùn ñeà ngheà nuoâi toâm suù phaùt trieån beàn vöõng. Nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa vaán ñeà dòch beänh laø muøa vuï nuoâi khoâng thích hôïp, phaùt trieån nuoâi töï phaùt thieáu quy hoaïch, chaát luôïng con gioáng khoâng ñaûm baûo do mang maàm beänh, taäp quaùn saûn xuaát nhoû leû thieáu taäp trung, nhöõng bieán ñoåi baát thöôøng cuûa khí haäu – thôøi tieát, chaát thaûi töø caùc ao nuoâi xaû ra nguoàn nöôùc… Beân caïnh ñoù caùc Chính saùch haàu nhö chæ môùi döï thaûo maø chöa ñöa vaøo thöïc hieän, vaø neáu nhö thöïc hieän thì thieáu söï ñoàng boä giöõa caùc ngaønh vaø caùc ñiaï phöông vôùi nhau; moät soá caùc qui ñònh vaø phaùp leänh quaûn lyù coøn mang naëng meänh leänh haønh chaùnh vaø aùp ñaët… Do ñoù ñeå ngheà nuoâi toâm suù cuûa tænh Beán tre phaùt trieån moät caùch oån ñònh vaø laâu daøi thì caàn giaûi quyeát caùc nguyeân nhaân treân, töùc laø caàn phaûi thöïc hieän ñoàng boä caùc giaûi phaùp: (1) giaûi phaùp veà quy hoaïch, (2) giaûi phaùp veà con gioáng, (3) giaûi phaùp veà phoøng trò beänh, (4) giaûi phaùp veà voán, (5) giaûi phaùp veà naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, (6) giaûi phaùp veà khuyeán ngö, (7) giaûi phaùp veà thò tröôøng, (8) giaûi phaùp veà lieân keát kinh teá giöõa trang traïi vôùi caùc toå chöùc kinh teá khaùc vaø thöïc thi caùc chính saùch nhö : (1) chính saùch söû duïng ñaát, (2) chính saùch thueá, (3) chính saùch hoã trôï ngöôøi nuoâi trong tröôøng gaëp thieân taïi, dòch beänh treân vaät nuoâi, (4) chính saùch hoã trôï giaù. 2. Kieán nghò. (1) Sôùm xaây döïng vaø hoaøn chænh heä thoáng giao thoâng, thuûy lôïi phuïc vuï cho caùc vuøng nuoâi toâm troïng ñieåm, baùo ñoäng ñoû, khoanh vuøng caùc nôi thöôøng xuyeân xaûy 74 ra dòch beänh hay coù maàm beänh trong moâi tröôøng nuoâi vaø coù söï hôïp taùc giöõa caùc hoä nuoâi toâm trong vieäc quaûn lyù dòch beänh, traùnh laây lan. (2) Taêng cöôøng kieåm tra chaát löôïng con gioáng, thöùc aên, thuoác hoaù chaát ñeå ngöôøi nuoâi an taâm söû duïng. (3) Naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo heä trung caáp vaø coâng nhaân cuûa caùc cô sôû ñaøo taïo trong tænh, neân môû lôùp ñaøo taïo chuyeân ngaønh veà quaûn lyù trang traïi ñeå cung caáp löïc löôïng caùn boä quaûn lyù cho caùc trang traïi nuoâi toâm, caù. (4) Quaûn lyù chaët cheõ caùc nhaø saûn xuaát vaø kinh doanh thöùc aên, thuoác hoaù chaát vaø coù bieän phaùp cheá taøi trong caùc tröôøng hôïp taêng giaù baát thöôøng. (5) Sôùm ñöa caùc chính saùch ñi vaøo thöïc tieån. (6) Khuyeán khích caùc coâng ty baûo hieåm baùn baûo hieåm cho caùc nhaø nuoâi toâm hay caùc coâng ty cheá bieán thuyû saûn kyù hôïp ñoàng töông lai thu mua vôùi möùc giaù baûo ñaûm ngöôøi nuoâi coù laõi. (7) Sôùm qui ñònh möùc giaù saøn vaø coù cô cheá kieåm tra traùnh tröôøng hôïp caùc coâng ty vaø tö thöông eùp giaù ngöôøi nuoâi. (8) Ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp khoâng chæ phaùt trieån rieâng ôû Beán tre maø ñaõ phaùt trieån haàu heát caùc tænh ven bieån cuûa Vieät nam vaø trôû thaønh ngheà chính cuûa caùc cö daân soáng vuøng ven bieån. Maëc khaùc, vieäc nghieân cöùu veà nuoâi toâm suù caàn phaûi keát hôïp nhieàu coâng ñoaïn nhö: nuoâi voã toâm boá meï, cho ñeû vaø öông gioáng, nuoâi toâm thöông phaåm, cheá bieán – xuaát khaåu, cung öùng thöùc aên, thuoác hoaùù chaát cho töøng coâng ñoaïn… Vì vaäy, höôùng nghieân cöùu tieáp theo cuûa ñeà taøi laø phaân tích caùc coâng ñoaïn treân trong moái lieân heä vôùi nuoâi toâm suù thöông phaåm taïi tænh Beán tre vaø coù theå môû roäng phaïm vi nghieân cöùu cho khu vöïc ñoàng baèng soâng Cöûu Long vaø caû nöôùc. 75 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Tieáng Vieät 1. Cuïc Thoáng keâ Beán tre (2005) Nieân giaùm thoáng keâ 2004 - 2005 2. Ñinh Phi Hoå , Leâ Ngoïc Uyeån, Leâ Thò Thanh Tuøng (2006) Kinh teá phaùt trieån Nxb Thoáng keâ. 3. Ñinh Phi Hoå (2003) Kinh teá noâng nghieäp – Lyù thuyeát vaø thöïc tieãn Nxb Thoáng keâ 4. Leâ Xuaân Sinh (2004) ÖÙng duïng moâ hình kinh teá – sinh hoïc trong coâng taùc quy hoaïch vaø quaûn lyù maïng löôùi traïi saûn xuaát gioáng toâm bieån ôû ñoàng baèng soâng Cuûu Long Taïp chí khoa hoïc Ñaïi hoïc Caàn Thô 2004 5. Sôû Thuûy saûn Beán Tre (9/2002) Quy hoaïch toång theå nuoâi troàng thuûy saûn tænh Beán Tre ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn 2020. 6. Uûy ban nhaân daân tænh Beán Tre (3/2005) Baùo caùo keá hoaïch phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi 5 naêm 2006 – 2010 Taøi lieäu dòch 7. Damodar N. Gujarati (1995) Kinh teá löôïng cô sôû taäp 1 – 2 Chöông trình Fulbright Vieät Nam 8. Frank Ellis (1993) Kinh teá hoä gia ñình noâng daân vaø phaùt trieån noâng nghieäp Nxb Noâng nghieäp 9. Randolph Barker (1993) Phaân tích veà chính saùch noâng nghieäp trong giai ñoaïn chuyeån tieáp sang moät neàn kinh teá theo ñònh höôùng thò tröôøng ôû Vieät nam Chöông trình Fulbright Vieät Nam. 10. Robert S.Pindyck & Daniel L. Rubinfeld Caùc moâ hình kinh teá löôïng vaø dö baùo kinh teá taäp 1 –2 Chöông trình Fulbright Vieät nam Tieáng Anh 11. Infofish (1992) Shrimp’92 Proceeding of the 3rd Global conference on the Shrimp industry Hong Kong, 14 – 16 september 1992 76 PHUÏ LUÏC BAÛNG CAÂU HOÛI KHAÛO SAÙT Quí Coâ/ Baùc vui loøng cung caáp cho chuùng toâi nhöõng thoâng tin sau ñeå chuùng toâi coù theå hoaøn thaønh toát cuoäc khaûo saùt “caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh Beán tre”. Caùc tieâu chí ñaùnh giaù theo thang ñieåm töø 1 ñeán 5 vôùi caùc möùc ñoä: toát, khaù, trung bình, xaáu, raâùt xaáu cho caùc muïc I, II, III, IV. I. Thoâng tin chung veà trang traïi. Chia theo naêm Tieâu chí 2004 2005 2006 Vò trí cuûa traïi Cô caáu neàn ñaát Tình hình dòch beänh trong khu vöïc Tình hình an ninh T/ gian hoaït ñoäng cuûa traïi II. Caùc thoâng tin veà kyõ thuaät nuoâi Chia theo naêm Tieâu chí 2004 2005 2006 Chaát löôïng toâm gioáng luùc thaû Chaát löôïng nöôùc trong luùc nuoâi Maät ñoä thaû nuoâi Heä soá bieán ñoåi thöùc aên FCR Tyû leä soáng SR Khaâu chuaån bò, caûi taïo ao Heä thoáng quaït, suïc khí III. Caùc thoâng tin veà quaûn lyù Chia theo naêm Tieâu chí 2004 2005 2006 Tính kyõ luaät trong coâng nhaân Cheá ñoä löông vaø thöôûng Naêng löïc cuûa ngöôøi quaûn lyù Trình doä tay ngheà cuûa kyõ thuaät 77 IV. Thoâng tin veà thò tröôøng Chia theo naêm Giaù caùc yeáu toá ñaàu vaøo (Gioáng, thöùc aên, thuoác, daàu…) 2004 2005 2006 Gioáng Thöùc aên Thuoác- hoaù chaát Daàu- vaät tö 78 Taøi chaùnh cuûa traïi nuoâi Xin coâ baùc anh chò vui loøng cho bieát tyû leä voán trong cô caáu tæ leä ( möùc ñoä quan troïng theo thang ñieåm töø: Voán töï coù, vay ngaân haøng, vay töø beân ngoaøi, nôï nhaø cung caáp: Chia theo naêm Caáu taïo voán goùp 2004 2005 2006 Coå ñoâng hay töï coù (% ) Vay ngaân haøng (%) Vay töø beân ngoaøi (%) Nôï töø nhaø cung caáp (%) V. Chi phí vaø thu nhaäp cho 1kg toâm suù thöông phaåm. 2004 2005 2006 Chi phí/kg toâm thöông phaåm (ñoàng) Giaù toâm luùc baùn(ñoàng) VI. Moät soá thoâng tin khaùc. Chia theo naêm Tieâu chí 2004 2005 2006 Dieän tích khu nuoâi (ha) Kích côû toâm thu hoaïch (con/kg) Saûn löôïng toâm thu hoaïch (taán) Thôøi gian nuoâi (ngaøy) Thoâng tin chung veà trang traïi Teân chuû trang traïi:………………………………………………………………………… Ñòa chæ:……… …………………………………………………………………………………………………………………… Ñieän thoaïi:………………………………………………… Ngaøy ñieàu tra: / /2006 Xin chaân thaønh caûm ôn 79 CÁC HỒI QUI HồI quy có đầy đủ các biến SUMMARY OUTPUT Regression Statistics Multiple R 0.582 R Square 0.339 Adjusted R Square 0.315 Standard Error 4749.677 Observations 144 ANOVA df SS MS F Significance F Regression 5 1594414910 318882982.037 14.135 0.000 Residual 138 3113202197 22559436.21 Total 143 4707617107 Coefficients Standard Error t Stat P-value Lower 95% Upper 95% Intercept 8599.615 6538.459 1.315 0.191 -4328.913 21528.142 Ttquan 1542.627 1249.111 1.235 0.219 -927.247 4012.501 kt 1744.023 1561.652 1.117 0.266 -1343.840 4831.886 qly 1011.691 1430.183 0.707 0.481 -1816.217 3839.598 tt 7118.902 1104.708 6.444 0.000 4934.557 9303.246 tc 1340.348 630.537 2.126 0.035 93.585 2587.112 Fcritical = 2.29 Ftt = 14.1352372 Ftt >Fcritical HồI qui không có biến tổng quan SUMMARY OUTPUT Regression Statistics Multiple R 0.576 R Square 0.331 Adjusted R Square 0.312 Standard Error 4758.642 Observations 144 ANOVA df SS MS F Significance F Regression 4 1,560,007,816 390,001,954 17.22 0.00 Residual 139 3,147,609,291 22,644,671 Total 143 4,707,617,107 Coefficients Standard Error t Stat P-value Lower 95% Upper 80 95% Intercept 8,955.82 6,544.42 1.37 0.17 (3,983.67) 21,895.31 kt 2,383.61 1,476.06 1.61 0.11 (534.82) 5,302.04 qly 1,314.29 1,411.70 0.93 0.35 (1,476.88) 4,105.47 tt 7,668.73 1,012.93 7.57 0.00 5,665.99 9,671.47 tc 1,139.98 610.46 1.87 0.06 (67.00) 2,346.96 Fcritical = 2.62 Ftt = 17.22 Ftt >Fcritical HồI qui không có biến quản lý SUMMARY OUTPUT Regression Statistics Multiple R 0.580 R Square 0.336 Adjusted R Square 0.317 Standard Error 4,741.134 Observations 144 ANOVA df SS MS F Significance F Regression 4 1,583,126,291 395,781,572.65 17.61 0.00 Residual 139 3,124,490,817 22,478,351.20 Total 143 4,707,617,107 Coefficients Standard Error t Stat P-value Lower 95% Upper 95% Intercept 11,264.70 5,334.29 2.112 0.036 717.85 21,811.54 Ttquan 1,694.01 1,228.43 1.379 0.170 (734.81) 4,122.83 kt 2,068.35 1,490.14 1.388 0.167 (877.93) 5,014.64 tt 6,839.11 1,029.61 6.642 0.000 4,803.37 8,874.84 tc 1,368.42 628.15 2.178 0.031 126.45 2,610.39 Fcritical = 2.62 Ftt = 17.61 Ftt >Fcritical 81 Phụ lục 1:CÁC THÔNG SỐ VÀ CÁC KIỂM ĐỊNH TRONG MÔ HÌNH HỒI QUI Pearson Correlation ( Tương quan Pearson) Chiphi tquan kt qly tt tc chiphi Correlation 1.000 Sig (2- tailed) 0.000 N 144 tquan Correlation 0.298 1.000 Sig (2- tailed) 0.000 0.000 N 144 144 kt Correlation 0.182 0,34 0 (**) 1.000 Sig (2- tailed) 0.029 0.000 0.000 N 144 144 144 qly Correlation -0.032 0.144 0,367 (**) 1.000 Sig (2- tailed) 0.707 0.085 0.000 0.000 N 144 144 144 144 tt Correlation 0.528 0,353(**) 0.008 -0.296 1.000 Sig (2- tailed) 0.000 0.000 0.921 0.000 0.000 N 144 144 144 144 144 tc Correlation 0.138 -0.163 0.202 0.107 -0.050 1.000 Sig (2- tailed) 0.100 0.051 0.015 0.203 0.554 0.000 N 144 144 144 144 144 144 ** Correlation is signification at the 0,05 level (2 -tailed) ** Tương quan có ý nghĩa ở mức 0,05 ( 2 đuôi) 82PHụ lục 2: CÁC CHỈ SÓ THỐNG KÊ CƠ BẢN CỦA DỮ LIỆU GỐC Chỉ số thống kê của dữ liệu năm 2004 Thị trường Tài chính Giá bán Chi phí Hiệu quả Năng suất Size Tổng quan Kỹ thuật Quản lý 2006 2006 2006 2006 2006 2007 2006 Trung bình 2.78 3.02 3.41 2.71 2.33 78200.00 44529.00 1.87 6.81 41.13 Sai số chuẩn 0.06 0.05 0.06 0.04 0.12 1502.79 687.95 0.10 0.29 0.71 Trung vị 2.80 3.07 3.50 2.64 2.50 75500.00 43425.00 2.00 6.78 40.50 Yếu vị 3.00 3.07 3.50 2.64 2.70 75000.00 40800.00 2.00 8.00 40.00 Độ lệch chuẩn 0.34 0.25 0.32 0.22 0.66 8231.14 3768.06 0.57 1.59 3.91 Phưong sai mẫu 0.11 0.06 0.10 0.05 0.44 67751724.14 14198305.86 0.33 2.52 15.29 Kurtosis 0.68 0.80 5.41 13.07 0.43 0.88 1.68 0.21 -0.58 -0.29 Skewness 0.31 0.31 -1.69 3.59 -1.29 0.94 1.50 -0.03 -0.03 0.21 Khoảng 1.60 1.19 1.63 1.01 2.30 35000.00 14040.00 2.00 6.02 15.00 Cực đạI 2.10 2.45 2.25 2.64 1.00 65000.00 40500.00 1.00 3.98 35.00 Cực tiểu 3.70 3.64 3.88 3.65 3.30 100000.00 54540.00 3.00 10.00 50.00 Tổng cộng 83.50 90.51 102.39 81.20 69.85 2346000.00 1335870.00 56.00 204.43 1234.00 Số mẫu quan sát 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 Chỉ số thống kê của dữ liệu năm 2005 Kỹ thuật Quản lý Thị trường Tài chính Giá bán Chi phí Năng suất Size Tổng quan 2006 2006 2006 2006 2006 2006 Hiệu quả 2007 2008 Trung bình 2.99 3.08 3.18 3.35 2.37 64228.33 47359.33 2.65 6.96 42.49 Sai số chuẩn 0.05 0.04 0.04 0.02 0.09 958.84 539.81 0.07 0.21 0.72 Trung vị 3.05 3.09 3.12 3.39 2.50 65000.00 47400.00 3.00 6.77 40.50 Yếu vị 3.20 3.00 3.00 3.39 2.40 65000.00 49000.00 3.00 8.75 40.00 Độ lệch chuẩn 0.35 0.27 0.28 0.14 0.63 6643.04 3739.90 0.48 1.43 4.96 Phưong sai mẫu 0.12 0.07 0.08 0.02 0.40 44129937.59 13986853.97 0.23 2.04 24.61 Kurtosis -0.41 -0.13 -0.55 3.64 0.65 -0.67 0.35 -1.68 0.24 0.94 Skewness 0.10 -0.17 0.37 -1.09 -1.13 -0.07 -0.40 -0.63 0.17 0.99 Khoảng 1.60 1.28 1.13 0.75 2.50 27000.00 18742.00 1.00 7.16 23.00 Cực đạI 2.30 2.43 2.75 3.00 1.00 52000.00 36400.00 2.00 3.75 35.00 Cực tiểu 3.90 3.71 3.88 3.75 3.50 79000.00 55142.00 3.00 10.91 58.00 Tổng cộng 143.50 147.92 152.87 160.91 113.55 3082960.00 2273248.00 127.00 334.16 2039.50 Số mẫu quan sát 48 48 48 48 48 48 48 48 48 48 Chỉ số thống kê của dữ liệu năm 2006 Thị trường Tài chính Giá bán Chi phí Hiệu quả Năng suất Tổng quan Kỹ thuật Quản lý 2006 2006 2006 2006 2006 2007 Size Trung bình 3.17 3.06 3.11 3.71 2.32 80394.0 52327 2.23 6.48 45.74242424 Sai số chuẩn 0.05 0.04 0.04 0.02 0.09 1248.20 712.76 0.08 0.18 0.752714004 Trung vị 3.2 3.07 3.12 3.75 2.4 81000 53075 2 6.3068182 45 Yếu vị 2.8 3.07 3.125 3.75 2.2 85000 54500 2 7.5 45 Độ lệch chuẩn 0.37 0.34 0.31 0.15 0.70 10140.46 5790.49 0.67 1.43 6.115077472 Phưong sai mẫu 0.13 0.11 0.10 0.02 0.49 102828918 33529805.59 0.46 2.06 37.39417249 Kurtosis -0.22 1.01 -0.40 3.26 0.05 1.23 -0.14 -0.78 -0.14 2.989784925 Skewness 0.42 0.44 0.52 -1.55 -0.49 -0.41 -0.33 -0.31 0.04 1.227801189 Khoảng 1.7 1.93 1.38 0.775 2.8 57000 26070 2 6.975 36 Cực đạI 2.5 2.28 2.5 3.25 1 47000 37900 1 2.625 34 Cực tiểu 4.2 4.21 3.88 4.025 3.8 104000 63970 3 9.6 70 Tổng cộng 209.05 202.077 205.22 244.826 153.2 5306005 3453568 147 427.47379 3019 Số mẫu quan sát 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 83 Phụ lục 3: KIỂM ĐỊNH t-Test CỦA CÁC BIẾN TRONG MO HÌNH VÀ CÁC TIÊU CHÍ KHÁC Kiểm định về tổng quan trang trạI giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances (2004 và 2005) Tquan 2004 Tquan 2005 Mean 2.78 2.99 Variance 0.11 0.12 Observations 30 48 Pooled Variance 0.12 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -2.58 P(T<=t) one-tail 0.01 t Critical one-tail 1.67 P(T<=t) two-tail 0.01 t Critical two-tail 1.99 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances (2004 và 2006) Tquan 2004 Tquan 2006 Mean 2.78 3.17 Variance 0.11 0.13 Observations 30 66 Pooled Variance 0.13 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -4.88 P(T<=t) one-tail 0.00 t Critical one-tail 1.66 P(T<=t) two-tail 0.00 t Critical two-tail 1.99 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 - 2006) Tquan 2005 Tquan 2006 Mean 2.99 3.17 Variance 0.12 0.13 Observations 48 66 Pooled Variance 0.13 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat -2.61 P(T<=t) one-tail 0.01 84 t Critical one-tail 1.66 P(T<=t) two-tail 0.01 t Critical two-tail 1.98 Kiểm định về kỹ thuật giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) kỹ thuật 2004 kỹ thuật 2005 Mean 3.02 3.08 Variance 0.06 0.07 Observations 30 48 Pooled Variance 0.07 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -1.07 P(T<=t) one-tail 0.14 t Critical one-tail 1.67 P(T<=t) two-tail 0.29 t Critical two-tail 1.99 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Kỹ thuật 2004 Kỹ thuật 2006 Mean 3.017 3.06 Variance 0.061 0.11 Observations 30 66 Pooled Variance 0.098 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -0.650 P(T<=t) one-tail 0.259 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.517 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Kỹ thuật 2005 Kỹ thuật 2006 Mean 3.082 3.062 Variance 0.072 0.114 Observations 48 66 Pooled Variance 0.096 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat 0.336 85 P(T<=t) one-tail 0.369 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.737 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về Quản lý giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Quản lý 2004 Quản lý 2005 Mean 3.413 3.185 Variance 0.099 0.077 Observations 30 48 Pooled Variance 0.085 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat 3.353 P(T<=t) one-tail 0.001 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.001 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Quản lý 2004 Quản lý 2006 Mean 3.413 3.109 Variance 0.099 0.096 Observations 30 66 Pooled Variance 0.097 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat 4.420 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Quản lý 2005 Quản lý 2006 Mean 3.185 3.109 Variance 0.077 0.096 Observations 48 66 Pooled Variance 0.088 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 86 t Stat 1.340 P(T<=t) one-tail 0.092 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.183 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về Thị trường các yếu tố đầu vào giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) TT 2004 TT 2005 Mean 2.707 3.352 Variance 0.048 0.020 Observations 30 48 Pooled Variance 0.030 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -15.917 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) TT 2004 TT 2006 Mean 2.707 3.709 Variance 0.048 0.024 Observations 30 66 Pooled Variance 0.031 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -25.732 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) TT 2005 TT 2006 Mean 3.352 3.709 Variance 0.020 0.024 Observations 48 66 Pooled Variance 0.022 87 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat -12.670 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về khả năng tài chính giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Tài chính 04 Tài chính 05 Mean 2.328 2.366 Variance 0.440 0.398 Observations 30 48 Pooled Variance 0.414 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -0.249 P(T<=t) one-tail 0.402 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.804 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Tài chính 04 Tài chính 06 Mean 2.328 2.321 Variance 0.440 0.493 Observations 30 66 Pooled Variance 0.477 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat 0.047 P(T<=t) one-tail 0.481 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.963 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Tài chính 05 Tài chính 06 Mean 2.366 2.321 Variance 0.398 0.493 Observations 48 66 Pooled Variance 0.453 88 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat 0.348 P(T<=t) one-tail 0.364 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.729 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về giá tôm bán giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Price 2004 Price 2005 Mean 78200 64228 Variance 67751724.14 44129937.59 Observations 30 48 Pooled Variance 53143514.04 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat 8.235 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Price 2004 Price 2006 Mean 78200 80394 Variance 67751724.14 102828917.9 Observations 30 66 Pooled Variance 92007230.44 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -1.039 P(T<=t) one-tail 0.151 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.302 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Price 2005 Price 2006 Mean 64228 80394 Variance 44129938 102828918 Observations 48 66 Pooled Variance 78196310.07 Hypothesized Mean Difference 0 89 df 112 t Stat -9.64 P(T<=t) one-tail 0.00 t Critical one-tail 1.66 P(T<=t) two-tail 0.00 t Critical two-tail 1.98 Kiểm định về chi phí giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Chi phí 2004 Chi phí 2005 Mean 44529 47359 Variance 14198305.86 13986853.97 Observations 30 48 Pooled Variance 14067539.56 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -3.242 P(T<=t) one-tail 0.001 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.002 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Chi phí 2004 Chi phí 2006 Mean 44529 52327 Variance 14198306 33529806 Observations 30 66 Pooled Variance 27565832.27 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -6.745 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Chi phí 2005 Chí phí 2006 Mean 47359 52327 Variance 13986854 33529806 Observations 48 66 Pooled Variance 25328745.53 90 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat -5.203 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về Năng suất giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Nsuất 2004 Nsuất 2005 Mean 6.81 6.96 Variance 2.52 2.04 Observations 30 48 Pooled Variance 2.222 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -0.424 P(T<=t) one-tail 0.336 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.672 t Critical two-tail 1.992 . t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Nsuất 2004 Nsuất 2006 Mean 6.814 6.477 Variance 2.519 2.057 Observations 30 66 Pooled Variance 2.200 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat 1.034 P(T<=t) one-tail 0.152 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.304 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Nsuất2005 Nsuất 2006 Mean 6.962 6.477 Variance 2.038 2.057 91 Observations 48 66 Pooled Variance 2.049 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat 1.785 P(T<=t) one-tail 0.038 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.077 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về kích cỡ tôm giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances (2004 và 2005) Size 2004 Size 2005 Mean 41.133 42.490 Variance 15.292 24.612 Observations 30 48 Pooled Variance 21.055 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -1.270 P(T<=t) one-tail 0.104 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.208 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Size 2004 Size 2006 Mean 41.133 45.742 Variance 15.292 37.394 Observations 30 66 Pooled Variance 30.575 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -3.786 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Size 2005 Size 2006 Mean 42.490 45.742 92 Variance 24.612 37.394 Observations 48 66 Pooled Variance 32.030 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat -3.030 P(T<=t) one-tail 0.002 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.003 t Critical two-tail 1.981