Chiến lược kinh doanh độc lập của Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam (VNEPH) khi không còn độc quyền xuất bản SGK

dôc : §©y lµ s¶n phÈm chÝnh cña VNEPH. S¶n phÈm ®−îc chia thµnh c¸c lo¹i sau: S¸ch gi¸o khoa; s¸ch bæ trî; s¸ch tham kh¶o. S¸ch gi¸o khoa, s¸ch bæ trî: Cè ®Þnh vÒ sè ®Çu s¸ch; s¸ch tham kh¶o t¨ng tr−ëng h»ng n¨m cã s¬ ®å kÌm theo. ThiÕt bÞ gi¸o dôc: lµ s¶n phÈm quan träng cña VNEPH, tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y VNEPH ch−a chó träng lo¹i s¶n phÈm nµy do ch−a ®ñ n¨ng lùc tµi chÝnh còng nh− n¨ng lùc s¶n xuÊt. Trong 2 n¨m trë l¹i ®©y 2009 vµ 2010, VNEPH ®· s¸t nhËp 2 c«ng ty thµnh viªn cã thÕ m¹nh vÒ thiÕt bÞ gi¸o dôc lµ Tæng c«ng ty thiÕt bÞ gi¸o dôc 2 vµ tæng c«ng ty s¸ch thiÕt bÞ HCM. Tuy nhiªn hiÖn nay ®ang ®i vµo cñng cè vµ x©y dùng s¶n xuÊt kinh doanh ®èi víi s¶n phÈm nµy. Tµi chÝnh gi¸o dôc lµ mét h¹ng môc kinh doanh cña VNEPH tuy nhiªn ®ang ë d¹ng s¬ khai víi môc ®Ých cho c¸c c«ng ty con vay vèn vµ kinh doanh cæ phiÕu gi¸o dôc. Cho thuª bÊt ®éng s¶n: Ho¹t ®éng cho thuª v¨n phßng cña VNEPH ®· ®−îc ho¹t ®éng 5 n¨m trë l¹i ®©y vµ mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh. 3.1.5. N¨ng lùc cèt lâi N¨ng lùc cèt lâi hiÖn nay cña VNEPH lµ xuÊt b¶n s¸ch gi¸o khoa vµ s¸ch bæ trî. §©y lµ hai lo¹i s¶n phÈm ®éc quyÒn theo sù ph©n c«ng cña nhµ n−íc. Kinh doanh VNEPH GD S¸ch gi¸o dôc ThiÕt bÞ gi¸o dôc Tµi chÝnh gi¸o dôc Cho thuª bÊt ®éng s¶n 17 3.2. Ho¹t ®éng hiÖn t¹i VNEPH 3.2.1. Môc tiªu dµi h¹n VÒ m« h×nh æn ®Þnh m« h×nh tæ chøc : C«ng ty mÑ – con vµ tiÕn tíi x©y dùng tËp ®oµn s¸ch vµ thiÕt bÞ gi¸o dôc. §èi víi s¶n phÈm: æn ®Þnh s¶n phÈm cèt lâi lµ s¸ch gi¸o dôc bao gåm SGK, s¸ch bæ trî vµ s¸ch tham kh¶o. Ph¸t triÓn m¹nh vÒ thiÕt bÞ gi¸o dôc bao gåm c¶ s¶n phÈm vµ vËn dông thÞ tr−êng s½n cã cña s¶n phÈm s¸ch. VNEPH cã mét thÞ tr−êng t−¬ng ®èi æn ®Þnh lµ häc sinh, gi¸o viªn vµ häc sinh c¸c bËc häc trªn toµn quèc. Môc tiªu dµi h¹n lµ ph¶i gi÷ v÷ng th−¬ng hiÖu vµ thÞ tr−êng s½n cã. VÒ chiÕn l−îc quy m« tæ chøc: Liªn kÕt víi mét sè nhµ xuÊt b¶n trong khu vùc ®Ó ®µo t¹o, ph¸t triÓn, thu hót nguån nh©n lùc ®Ó ph¸t triÓn vµ héi nhËp. ViÖt Nam lµ mét n−íc cã nÒ gi¸o dôc ch−a ph¸t triÓn nh−ng lµ tiÒm n¨ng v× tÝnh n¨ng ®éng cña nÒn kinh tÕ nªn nhu cÇu ®µo t¹o rÊt cao. Danh môc s¶n phÈm vµ t¨ng tr−ëng h»ng n¨m ®−îc cho bëi b¶ng sau (theo sè ®Çu s¸ch): N¨m häc S¸ch gi¸o khoa S¸ch tam kh¶o Míi T¸i b¶n Tæng Míi T¸i b¶n Tæng 2006-2007 124 558 682 1682 947 2629 2007-2008 127 653 780 2159 1219 3378 2008-2009 125 650 775 2121 1580 3701 2009-2010 10 721 731 1659 1592 3251 Tæng 386 2582 2968 7621 5338 12959 B¶ng 1. B¶ng t¨ng tr−ëng s¸ch S G K M ớ i S G K M ớ i S G K M ớ i S G K M ớ i S TK M ớ i S TK M ớ i S TK M ớ i S TK M ớ i 0 500 1000 1500 2000 2500 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 BiÓu ®å 1. BiÓu ®å t¨ng tr−ëng s¸ch míi (nguån B¸o c¸o h»ng n¨m cña VNEPH) 18 Quan b¶ng trªn cho tta thÊy: S¸ch tham kh¶o cña VNEPH phô thuéc rÊt nhiÒu vµo SGK. H»ng n¨m, SGK míi gi¶m tuy nhiªn STK th× kh«ng gi¶m nhiÒu vµ tØ lÖ SGK vµ STK chªnh lÖch lín. Sau ®©y lµ biÓu ®å m« t¶ mèi quan hÖ gi÷a SGK t¸i b¶n vµ STK t¸i b¶n S G K T ái b ản S G K Tá i b ản S G K Tá i b ản S G K T ái b ản S TK T ái b ản S TK T ái b ản S TK T ái b ản S TK T ái b ản 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 BiÓu ®å 2. BiÓu ®å t¨ng tr−ëng s¸ch t¸i b¶n (nguån B¸o c¸o h»ng n¨m cña VNEPH). Qua biÓu ®å 2 ta thÊy, STK t¸i b¶n còng phô thuéc lín vµo SGK t¸i b¶n. §Ó tæng hîp hai b¶ng vµ biÓu ®å trªn trªn, ta cã biÓu då tæng hîp sau: SG K T æn g SG K T æn g SG K T æn g SG K T æn g ST K T æn g ST K T æn g ST K T æn g ST K T æn g 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 BiÓu ®å 3. BiÓu ®å t¨ng tr−ëng s¸ch tæng hîp (nguån B¸o c¸o h»ng n¨m cña VNEPH) Dùa vµo c¸c biÓu ®å 3 ta thÊy h»ng n¨m s¸ch tham kh¶o phô thuéc vµo SGK rÊt lín vµ t¨ng tr−ëng t−¬ng ®èi æn ®Þnh. NÕu SGK cã nhiÒu bé thÞ thÞ tr−êng ch¾c ch¾n bÞ chia sÎ vµ t¨ng tr−ëng sÏ gi¶m nhiÒu. 19 3.2.2. Môc tiªu ng¾n h¹n Môc tiªu ng¾n h¹n lµ: æn ®Þnh m« h×nh tæ chøc, kÕt n¹p mét sè c«ng ty thµnh viªn ë c¸c ®Þa ph−¬ng nh»m gi÷ v÷ng thÞ tr−êng. T¨ng c−êng thÞ tr−êng b¸n lÎ trªn toµn quèc. T¨ng c−êng chÊt l−îng s¶n phÈm b»ng c¸ch n©ng cao hµm l−îng tri thøc trong n«i dung s¸ch, t¨ng c−êng thay ®æi mÉu m· s¸ch cho phï hîp thÞ hiÕu. Gi÷ v÷ng sù æn ®Þnh trong xu thÕ héi nhËp khu vùc, t¨ng c−êng hîp t¸c khu vùa ®Ó n©ng cao vai trß vÞ thÕ. 3.2.3. VÊn ®Ò tµi chÝnh HiÖn nay m« h×nh c«ng ty mÑ con ®ang t¹o lîi thÕ cho VNEPH ®ã lµ: Cæ phÇn hãa c¸c c«ng ty con nh»m thu hót nguån vèn tõ ng−êi d©n vµ c¸c tæ chøc. Tõ m« h×nh tæ chøc nµy ®· t¹o ra mét thÕ m¹nh cho VNEPH vÒ nguån vèn còng nh− c¸c nguån lùc tµi chÝnh kh¸c. §Ó nh×n râ h¬n vÒ vèn cña VNEPH ta xem xÐt c¬ cÊu b¶ng sau: (§V: triÖu ®ång) Vèn ë C«ng ty mÑ Vèn chi phèi t¹i c¸c c«ng ty con Vèn chi phèi t¹i c¸c c«ng ty liªn doanh Tæng vèn 2007 350,172 445,221 394,011 1,189,404 2008 510,456 638,946 633,741 1,783,143 2009 559,235 982,592 764,627 2,306,454 2010 536,495 1,528,255 749,446 2,814,196 B¶ng 2. B¶ng c¬ cÊu vèn cña VNEPH (nguån B¸o c¸o th−êng niªn cña VNEPH). 20 07 20 07 20 07 20 07 20 08 20 08 20 08 20 08 20 09 20 09 20 09 20 09 20 10 20 10 20 10 20 10 0 500,000 1,000,000 1,500,000 2,000,000 2,500,000 3,000,000 Vốn ở Công ty mẹ Vốn chi phối tại các công ty con Vốn chi phối tại các công ty liên doanh Tổng vốn BiÓu ®å 4. BiÓu ®å c¬ cÊu vèn cña VNEPH (nguån B¸o c¸o h»ng n¨m cña VNEPH) Dùa vµo b¶ng 2 vµ biÓu ®å 4 ta thÊy hiÖn nay VNEPH ®©ng ®Èy nhanh qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa vµ ph¸t triÓn nguån vèn th«ng qua viÖc cæ phÇn hãa nµy vµ y VNEPH ®ang ®Èy m¹nh vµ ph¸t ®Çu t− vµo c¸c c«ng ty con. 20 VÒ c¬ cÊu doanh thu: §Ó n¾m ®−îc c¬ cÊu doanh thu ta cã b¶ng sau Doanh thu ë C«ng ty mÑ Doanh thu tõ c¸c c«ng ty con Doanh thu tõ c¸c c«ng ty liªn doanh Tæng doanh thu 2007 1,864,519 1,164,700 3,029,219 2008 1,780,392 1,611,211 3,391,603 2009 1,543,545 1,874,492 3,418,037 2010 1,000,000 2,727,000 3,727,000 B¶ng 3. B¶ng c¬ cÊu doanh thu cña VNEPH (nguån B¸o c¸o th−êng niªn cña VNEPH). 20 07 20 07 20 08 20 08 20 08 20 09 20 09 20 09 20 10 20 10 20 10 20 07 0 500,000 1,000,000 1,500,000 2,000,000 2,500,000 3,000,000 3,500,000 4,000,000 Doanh thu ở Công ty mẹ Doanh thu từ các công ty con Doanh thu từ các công ty liên doanh Tổng doanh thu BiÓu ®å 5. BiÓu ®å c¬ cÊu doanh thu cña VNEPH (nguån B¸o c¸o th−êng niªn cña VNEPH) Qua b¶ng 3 vµ biÓu ®å 5 cho ta thÊy : T¹i c«ng ty mÑ doanh thu ®ang gi¶m dÇn, c¸c c«ng ty liªn doanh ®Çu t− ch−a cã doanh thu hay nãi kh¸c ®i ch−a cã hiÖu qu¶. §èi v¬iÝ c¸c c«ng ty con doanh thu lín h¬n vµ mçi n¨m t¨ng tr−ëng rÊt cao. §©y lµkÕt qu¶ cña chÝnh s¸ch cæ phÇn hãa cña VNEPH. VÒ lîi nhuËn: Môc tiªu cña doanh nghiÖp lµ tèi ®a hãa lîi nhuËn vµ VNEPH hiÖn nay ®· vµ ®ang thùc hiÖn ®−îc ®iÒu ®ã. Ta cã b¶ng vµ biÓu ®å sau: Lîi nhuËn ë C«ng ty mÑ Lîi nhuËn tõ c¸c c«ng ty con Lîi nhuËn tõ c¸c c«ng ty liªn doanh Tæng lîi nhuËn 2007 78,867 97,963 176,830 2008 50,186 141,872 192,058 2009 56,444 152,791 209,235 2010 15,000 266,181 281,181 B¶ng 4. B¶ng c¬ cÊu lîi nhuËn cña VNEPH (nguån : B¸o c¸o th−êng niªn cña VNEPH). 21 20 07 20 07 20 07 20 08 20 08 20 08 20 09 20 09 20 09 20 10 20 10 20 10 0 50,000 100,000 150,000 200,000 250,000 300,000 Lợi nhuận ở Công ty mẹ Lợi nhuận từ các công ty con Lợi nhuận từ các công ty liên doanh Tổng lợi nhuận BiÓu ®å 6. BiÓu ®å c¬ cÊu lîi nhuËn cña VNEPH (nguån B¸o c¸o th−êng niªn cña VNEPH) Nh×n vµo b¶ng 4 vµ biÓu ®å 6 cho a thÊy còng nh− doanh thu lîi nhuËn tõ c¸c c«ng ty con (c«ng ty cæ phÇn) t¨ng tr−¬gnr nhanh vµ lîi nhuËn cña c«ng ty mÑ ®ang gi¶m xuèng. 3.2.4. Kh¸ch hµng Kh¸ch hµng truyÒn thèng cña VNEPH lµ häc sinh, gi¸o viªn c¸c bËc häc: MÇm non, tiÓu häc, THCS, THPT ®−îc thèng kª nh− sau: MÇm non TiÓu häc THCS THPT Ghi chó HS GV HS GV HS GV HS GV §¬n vÞ tÝnh : Ngh×n 2006- 2007 2524.30 122.9 7029.4 349.5 6152 314.9 3075.2 125.2 19693.40 2007- 2008 2593.30 130.4 6860.3 348.7 5803.7 317.5 3021.6 134.4 19209.90 2008- 2009 2774.00 138.1 6731.6 349.7 5468.7 317 2927.6 140.2 18846.90 2009 - 2010 2909.00 144.5 6908 355.2 5163.2 317.2 2840.9 146.3 18784.30 Tæng 10800.60 535.90 27529.30 1403.10 22587.60 1266.60 11865.30 546.1 76534.50 B¶ng 5. B¶ng c¬ cÊu kh¸ch hµng, häc sinh, gi¸o viªn cña VNEPH (nguån Niªn gi¸m thèng kª, tæng côc thèng kª 1995-2010). 22 20 06 -2 00 7 20 06 -2 00 7 20 06 -2 00 7 20 06 -2 00 7 20 07 -2 00 8 20 07 -2 00 8 20 07 -2 00 8 20 07 -2 00 8 20 08 -2 00 9 20 08 -2 00 9 20 08 -2 00 9 20 08 -2 00 9 20 09 -2 01 0 20 09 -2 01 0 20 09 -2 01 0 20 09 -2 01 0 0 50 100 150 200 250 300 350 400 MÇm non TiÓu häc THCS THPT BiÓu ®å 7. BiÓu ®å t¨ng tr−ëng cña häc sinh c¸c cÊp (nguån Niªn gi¸m thèng kª, tæng côc thèng kª 1995-2010). Qua b¶ng 5 vµ biÓu ®å 7 ta thÊy kh¸ch hµng cña VNEPH t−¬ng ®èi æn ®Þnh vµ cã t¨ng tr−ëng ë bËc mÇm non, THPT. V× vËy VNEPH cÇn cã chiÕn l−îc ®iÒu chØnh s¶n phÈm vÒ c¸c ®èi t−îng kh¸ch hµng nµy. §èi víi kh¸ch hµng lµ Gi¸o viªn: Chñ yÕu lµ sö dông STK ®Ó gi¶ng d¹y vµ th− viÖn lµ nguån doanh thu lín. V× vËy ®©y còng lµ nguån kh¸ch hµng ®¸ng quan t©m. 20 06 -2 00 7 20 06 -2 00 7 20 06 -2 00 7 20 06 -2 00 7 20 07 -2 00 8 20 07 -2 00 8 20 07 -2 00 8 20 07 -2 00 8 20 08 -2 00 9 20 08 -2 00 9 20 08 -2 00 9 20 08 -2 00 9 20 09 -2 01 0 20 09 -2 01 0 20 09 -2 01 0 20 09 -2 01 0 0 50 100 150 200 250 300 350 400 MÇm non TiÓu häc THCS THPT BiÓu ®å 8. BiÓu ®å t¨ng tr−ëng cña GV c¸c cÊp (nguån Niªn gi¸m thèng kª, tæng côc thèng kª 1995-2010) Häc sinh, gi¸o viªn c¸c cÊp lµ kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ chiÕn l−îc cña cña VNEPH. Dùa vµo biÓu ®å trªn ta thÊy thÞ tr−êng, kh¸ch hµng cña VNEPH t¨ng tr−ëng t−¬ng ®èi æn ®Þnh. 23 HiÖn t¹i cßn mét thÞ tr−êng t−¬ng ®èi æn ®Þnh vµ hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn m¹nh ®ã lµ sè l−îng sinh viªn c¸c tr−êng trung cÊp, cao ®¼ng, ®¹i häc. VNEPH cÇn cã chiÕn l−îc ph¸t triÓn s¶n phÈm s¸ch, thiÕt bÞ vµ chiÕm lÜnh thÞ tr−êng nµy. B¶ng thèng kª sau (®¬n vÞ ngh×n) N¨m Sè sinh viªn S« tr−êng Sè gi¶ng viªn 2006 1666.2 322 53.4 2007 1603.5 369 56.1 2008 1719.5 393 60.7 2009 1796.2 403 65.1 Tæng 6785.4 1487 235.3 B¶ng 6. Thèng kª sè l−îng tr−êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng h»ng n¨m (nguån niªn gi¸m thèng kª 1995 – 2010, Tæng côc thèng kª) Nh− vËy sù t¨ng tr−ëng cña sè tr−êng, sè sinh viªn vµ sè gi¶ng viªn h»ng n¨m cao, nªn thÞ tr−êng nµy rÊt tèt nÕu VNEPH ®Çu t− vµo xuÊt b¶n s¸ch cho lÜnh vùc ®¹i häc vµ cao ®¼ng. 3.2.5. Quy tr×nh Quy tr×nh xuÊt b¶n cña VNEPH ®−îc ph©n chia thanh c¸c c«ng ®o¹n nh− sau XuÊt b¶n, s¶n xuÊt thiÕt bÞ In, ph¸t hµnh Ph©n phèi ®Õn c¸c kªnh ®¹i lý S¬ ®å 2. Quy tr×nh xuÊt b¶n S¸ch cña VNEPH (Nguån :VNEPH) Kh©u xuÊt b¶n bao gåm c¸c c«ng ®o¹n: biªn so¹n, thÈm ®Þnh, biªn tËp, hoµn thiÖn s¶n phÈm. Kh©u ph¸t hµnh: Bao gåm ®Êu thÇu, in, ph¸t hµnh. Ph©n phèi s¶n phÈm: Ph©n lo¹i c¸c ®Þa lý ®Ó cã c¬ chÕ chiÕt khÊu hîp lý. Quy tr×nh lµm viÖc ®· ®−îc thùc hiÖn tõ nh÷ng nam tr−íc vµ gÇ nh− ch−a cã ®æi míi hoÆc c¶i tiÕn g×. 3.2.6. Ph¸t triÓn V× nhiÖm vô chñ yÕu cña VNEPH lµ xuÊt b¶n vµ ph¸t hµnh SGK. NhiÖm vô nµy mang ý nghÜa chÝnh trÞ nhiÒu h¬n v× vËy viÖc ®æi míi c¶i tiÕn ch−a ®−îc chó träng trong vÊn ®Ò nµy ccã thÓ ®¸nhgi¸ nh− sau: 24 VÒ m« h×nh: HiÖn nay VEPH ®ang cñng cè vµ ph¸t trÓn æn ®Þnh mo h×nh c«ng ty mÑ con vµ tiÕn tíi m« h×nh tËp ®oµn. VÒ tæ chøc: Tuy ph¸t triÓn m¹nh vÒ m« h×nh nh−ng ch−a cã chiÕn l−îc thÝch øng trong ®µo t¹o, sö dông nguån nh©n lùc hîp lý vµ hiÖu qu¶. S¶n phÈm: ViÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm ch−a t−¬ng øng víi tiÒm n¨ng do ch−a cã t− duy qu¶n trÞ thÝch øng. HiÖn nay c¶i tiÕn s¶n phÈm chñ yÕu cña VNEPH chñ yÕu lµ c¶i tiÕn mÉu m· dùa vµo sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ c«ng nghÖ nh− c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ in. Kh¸ch hµng: Ch−a ph¸t triÓn nhãm kh¸ch hµng cßn nhiÒu tiÒm n¨ng nh− sinh viªn, gi¶ng viªn khèi ®¹i häc. ThiÕt bÞ: ThiÕt bÞ khèi mÇm non, tiÓu häc, THCS, THPT gÇn nh− ®ang bá ngá thÞ tr−êng. Tµi chÝnh: ThÞ tr−êng nµy cÇn æn ®Þnh kh«ng cÇn ph¸t triÓn do khã c¹nh tranh víi bªn ngoµi. 3.3. Ph©n tÝch thùc tr¹ng chiÕn l−îc cña VNEPH theo m« h×nh Delta vμ b¶n ®å chiÕn l−îc 3.3.1. §Þnh vÞ chiÕn l−îc VNEPH lµ mét ®¬n vÞ ho¹t ®éng theo m« h×nh c«ng ty mÑ con. Lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh ®øng ®Çu ngµnh xuÊt b¶n trªn toµn quèc. HiÖn nay thÞ phÇn chiÕm trªn 80% cña ngµnh vµ lµ nhµ xuÊt b¶n duy nhÊt ho¹t ®éng theo m« h×nh nµy. §Þnh vÞ chiÕn l−îc hiÖn nay lµ gi÷ v÷ng, cñng cè m« h×nh tæ chøc. N©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm ®ñ søc c¹nh tranh trong thÞ tr−êng. Gi¸ trÞ cèt lâi: HÖ thèng t¸c gi¶ vµ biªn tËp viªn lµ nguån chÊt x¸m v« gi¸ ®Ó t¹o nªn s¶n phÈm s¸ch gi¸o dôc. 3.3.2. Sø mÖnh VNEPH lµ doanh nghiÖp ®ång hµnh cïng ngµnh gi¸o dôc quèc gia trong qua s tr×nh h×nh thµnh vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho ®Êt n−íc. 3.3.3. VÞ trÝ c¹nh tranh So s¸nh vÒ sè ®Çu s¸ch vµ sè b¶n s¸ch (§VT: triÖu) trong 4 n¨m gÇn ®©y gi÷a VNEPH vµ mét sè NXB kh¸c . Sè liÖu nµy cho thÊy thÞ phÇn vµ vÞ trÝ c¹nh tranh cña VNEPH hiÖn nay. 25 XuÊt b¶n 2006 2007 2008 2009 §Çu B¶n §Çu B¶n §Çu B¶n §Çu B¶n SGD 5,634 178.6 7,679 203 7664 228 7299 211.9 KHXH 1,728 4.122 2,166.0 5.976 7692 17.84 5875 17.881 Kü ThuËt 2,453 8.056 3,347 12.449 4271 10.6 3072 8.007 ThiÕu Nhi 2,294 11.635 3,152 15.435 3176 21.014 2880 22.319 V¨n Häc 2,412 8.032 3,348 11.091 2188 2.285 2638 2.613 Tæng 14,521 210 19,692 248.0 24991 279.74 21764 262.72 B¶ng 7. So s¸nh thÞ phÇn sè ®Çu s¸ch, sè b¶n s¸nh cña VNEPH víi mét sè NXB kh¸c (nguån niªn gi¸m thèng kª 1995 – 2009, Tæng côc thèng kª). §Ó m« t¶ b¶ng 7 ta cã 2biÓu ®å sau: S G D S G D S G D S G D K H X H K H X H K H X H K H X H K ỹ Th uậ t K ỹ Th uậ t K ỹ Th uậ t K ỹ Th uậ t Th iế u N hi Th iế u N hi Th iế u N hi Th iế u N hi V ăn H ọc V ăn H ọc V ăn H ọc V ăn H ọc 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 2006 2007 2008 2009 BiÓu ®å 9. BiÓu ®å so s¸nh thÞ phÇn sè ®Çu s¸ch cña VNEPH víi mét sè NXB kh¸c (nguån niªn gi¸m thèng kª 1995 – 2009, Tæng côc thèng kª). S G D SG D S G D SG D K H X H K H X H K H X H K H X H K ỹ Th uậ t K ỹ Th uậ t K ỹ Th uậ t K ỹ Th uậ t V ăn H ọc V ăn H ọc V ăn H ọc V ăn H ọc 0.00 50.00 100.00 150.00 200.00 250.00 2006 2007 2008 2009 BiÓu ®å 10. BiÓu ®å so s¸nh thÞ phÇn sè b¶n s¸nh cña VNEPH víi mét sè NXB kh¸c (nguån niªn gi¸m thèng kª 1995 – 2009, Tæng côc thèng kª). 26 Quan b¶ng 7 vµ hai s¬ ®å 9 vµ 10 cho th©ys: vÞ trÝ c¹nh tranh cña VNEPH ®ang cã nhiÒu lîi htÕ tõ bªn ngoµi, thÞ phµn chiÕm trªn 80%, s¶n phÈm chiÕm t−¬ng øng. Tuy nhiªn ch−a më réng thÞ tr−êng tiÒm n¨ng lµ thiÕt bÞ gi¸o dôc. Ta h·y ph©n tÝch 5 thÕ lùc c¹nh tranh cña Porter. S¬ ®å 3. S¬ ®å 5 thÕ lùc c¹nh tranh cña Porter C¹nh tranh trong ngµnh N¨ng lùc ngµy cµng m¹nh C¹nh tranh tõ chÝnh c¸c chÝnh s¸ch nhµ n−íc. C¹nh tranh vÒ gi¸ vµ chiÕt khÊu th−¬ng m¹i ®èi víi s¸ch. Canh tranh vÒ dÞch vô cung cÊp gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh. C¹NH TRANH NHµ CUNG CÊP C¹nh tranh vÒ nhµ cung cÊp s¶n phÈm thiÕt bÞ gi¸o dôc gi¸ rÎ. C¹nh tranh cña c¸c nhµ ®Çu t− tµi chÝnh ®èi víi nghµnh kinh doanh tµi chÝnh C¹NH TRANH CñA KH¸CH HµNG Kh¸ch hµng ngµy cµng cã nhu cÇu cao h¬n vÒ chÊt l−îng vµ dÞch vô cung cÊp. Kh¸ch hµng th−êng −a s¶n phÈm gi¸ rÎ. C¹NH TRANH CñA §èI THñ C¹NH TRANH TIÒM N¡NG C¸c nhµ xuÊt b¶n cïng ngµnh C¸c Nhµ xuÊt b¶n kh¸c. C¸c c«ng ty s¶n xuÊt vµ ph¸t hµnh thiÕt bÞ gi¸o dôc C¹NH TRANH CñA C¸C S¶N PHÈM THAY THÕ Thay s¸ch gi¸o khoa võa lµ c¬ héi võa lµ th¸ch thøc cña VNEPH. S¸ch ®iÖn tö online ngµy mét th«ng dông v× cã sù hç trî cña c«ng nghÖ th«ng tin. 27 XÐt 5 vÞ trÝ c¹nh tranh trªn ta thÊy tÊt c¶ c¸c vÞ trÝ c¹nh tranh th× VNEPH ®ang chiÕm lîi thÕ rÊt lín vµ v× vËy VNEPH cÇn cã chiÕn l−îc ®Ó ®¸p øng c¹nh tranh, gi÷a vÞ thÕ trong t×nh h×nh míi. Qua ph©n tÝch trªn cho thÊy: VNEPH cã nhiÒu ®iÓm m¹nh, chiÕm −u thÕ nh−ng kh«ng ph¶i cã nh÷ng nguy c¬ tiÒm n¨ng. 3.3.4. CÊu tróc ngµnh C¸c ®èi thñ tiÒm n¨ng cña VNEPH lµ c¸c nhµ xuÊt b¶n cïng ngµnh nh− : NXB ®¹i häc quèc gia Hµ Néi, NXB §¹i häc quèc gia TP. Hå ChÝ Minh, NXB §¹i häc s− ph¹m, …. B©y giê tiÒm n¨ng cña c¸c NXB nµy ch−a ®ñ søc ®Ó c¹nh tranh, tuy nhiªn nªu thay ®æi ch−¬ng tr×nh nhiÒu bé s¸ch gi¸o khoa th× ®©y lµ nh−ng ®èi thñ tiÒm n¨ng. Sö dông ph©n tÝch SWOT: Ph©n tÝch bªn trong: C¸c lÜnh vùc kinh doanh §iÓm m¹nh §iÓm yÕu XuÊt b¶n, ph¸t hμnh s¸ch gi¸o khoa §éc quyÒn xuÊt b¶n, ph¸t hµnh, chiÕm thÞ phÇn lín vÒ s¸ch vµ thiÕt bÞ gi¸o dôc hiÖn nay. Kh¸ch hµng truyÒn thèng g¾n bã l©u n¨m, c¸c kªnh ph©n phèi cã hÖ thèng. HÖ thèng c«ng ty mÑ con ngµy mét cñng cè v× vËy ngµy mét hoµn thiÖn vÒ tæ chøc ®ñ m¹nh ®Ó c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng. Kh«ng cã ®èi thñ c¹nh tranh. V× ®éc quyÒn nªn thiÕu tÝnh c¹nh tranh nªn viÖc tiÕp thÞ, giíi thiÖu vµ cñng cã mÉu m· s¸ch kÐm. S¸ch gi¸o khoa gi¸ do nhµ n−íc qu¶n lý nªn kh«ng ®−îc thay ®æi gi¸ b×a, tuy nhªn gi¸ giÊy hµng n¨m thay ®æi ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn kinh doanh. XuÊt b¶n, ph¸t hμnh s¸ch tham kh¶o V× ®éc quyÒn SGK nªn mäi STK lµm theo SGK ®Òu thuËn lîi vÒ ph−¬ng diÖn néi dung vµ thÞ tr−êng. HiÖn nay VNEPH ®ang cã mét ®éi ngò BTV, t¸c gi¶ truyÒn thèng, g¾n bã nªn rÊt thuËn lîi trong viÖc tæ chøc khai th¸c STK. Ch−a khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng s¸ch ngo¹i v¨n. §©y lµ nguån tri thøc nh©n lo¹i cÇn ®−îc khai th¸c. Ch−a cñng cè thÞ tr−êng b¸n lÎ vµ hiÖn nay thÞ tr−êng nµy ®ang chiÕm thÞ phÇn thÊp. XuÊt b¶n thiÕt bÞ gi¸o dôc Cã ch−¬ng tr×nh SGK vµ kÌm theo danh môc thiÕt bÞ. Kh«ng cã x−ëng s¶n xuÊt thiÕt bÞ. ThÞ tr−êng bÞ c¹nh tranh vµ chiÕm thÞ phÇn rÊt nhiÒu. Kinh doanh tμi chÝnh C¸c c«ng ty con cÇn vèn rÊt nhiÒu cho s¶n xuÊt v× vËy cã nhu cÇu trong viÖc vay vèn. Ch−a x©y dùng quy m«, lµm ¨n nhá lÎ ch−a cã m« h×nh cô thÓ. Kinh doanh bÊt ®éng s¶n Cã tiÒm n¨ng vÒ lîi, vÞ trÝ kinh doanh thuËn lîi ®Êt ®ai cã thÓ liªn danh, liªn kÕt Ch−a ®ñ nguån vèn vµ th−¬ng hiÖu ®Ó ®Çu t− trong lÜnh vùc nµy. 28 Ph©n tÝch bªn ngoµi: C¸c lÜnh vùc kinh doanh C¬ héi th¸ch thøc XuÊt b¶n, ph¸t hμnh s¸ch gi¸o khoa §éi ngò t¸c gi¶ vµ BTV lµnh nghÒ lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc biªn so¹n SGK. VNEPH lµ ®¬n vÞ thuéc Bé GD&§T nªn lu«n n¾m ®−îc chñ tr−¬ng, ch−¬ng tr×nh mµ bé ban hµnh. §©y lµ c¬ héi cho VNEPH. V× ®éc quyÒn xuÊt b¶n nªn kh«ng n¨ng ®éng. XuÊt b¶n, ph¸t hμnh s¸ch tham kh¶o Cã kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. NhiÒu NXB tham gia, cÊp phÐp trµn lan lo¹i s¸ch nµy. XuÊt b¶n thiÕt bÞ gi¸o dôc Kh¸ch SGK còng lµ kh¸ch hµng cho thiÕt bÞ. §©y lµ c¬ héi khai th¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. RÊt nhiÒu c«ng ty tham gia lÜnh vùc nµy nªn c¹nh tranh khèc liÖt. VNEPH thiÕu kinh nghiÖm ®Ó s¶n xuÊt. Kinh doanh tμi chÝnh Kh«ng cã Lµ lÜnh vùc tr¸i víi nghµnh nghÒ. Kinh doanh bÊt ®éng s¶n Cã tµi nguyªn ®Êt ®ai dåi dµo. ThiÕu vèn, lµ lÜnh vùc tr¸i nghµnh nghÒ, 3.3.5. Kh¸ch hµng môc tiªu Kh¸ch hµng môc tiªu cña VNEPH lµ häc sinh c¸c bËc häc trªn toµn quèc. HiÖn nay cßn khèi c¸c tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng vµ TH chuyªn nghiÖp ch−a ®−îc khai th¸c. 3.3.6. M«i tr−êng kinh doanh hiÖn t¹i. ViÖc ph©n tÝch m«i tr−êng vÜ m« hiªn t¹i cña VNEPH th«ng qua ph©n tÝch PEST nh− sau: M«i tr−êng chÝnh trÞ ph¸p luËt (P): M«i tr−êng chÝnh trÞ cña ViÖt Nam t−¬ng ®èi æn ®Þnh. Tuy nhiªn ®èi víi lÜnh vùc b¸o chÝ vµ xuÊt b¶n hiÖn nay vÉn ®−îc kiÓm so¸t chÆt chÏ, ch−a cho phÐp xuÊt b¶n t− nh©n vµ viÖc xuÊt b¶n n−íc ngoµi t¹i ViÖt Nam hiÖn nay kh«ng cã. v× vËy viÖc thu hót vèn ®Çu t− n−íc ngoµi gÇn nh− lµ sè 0. Tuy nhiªn còng thuËn lîi trong viÖc c¹nh tranh vµ thÞ phÇn. VÒ ph¸p luËt hiÖn t¹i ViÖt Nam ®· cã luËt xuÊt b¶n tuy nhiªn ch−a hoµn thiÖn. §èi víi Gi¸o dôc, luËt vÉn quy ®Þnh duy nhÊt mét bé s¸ch gi¸o khoa. Tuy nhiªn s¾p tíi xu h−íng mét ch−¬ng tr×nh nhiÒu bé s¸ch gi¸o khoa lµ kh¶ thi vµ viÖc chØnh söa luËt gÇn nh− lµ sÏ diÔn ra. M«i tr−êng kinh tÕ (E): ViÖt Nam lµ n−íc t¨ng tr−ëng kinh tÕ liªn tôc trong nhiÒu n¨m. Nhu cÇu ®µo t¹o nguån nh©n lùc lín v× vËy nhu cÇu vÒ xuÊt b¶n lµ rÊt lín. H»ng n¨m VNEPH ®ang in vµ ph¸t hµnh sè l−îng s¸ch lín vµ nhu cÇu ngµy mét t¨ng. M«i tr−êng x· héi – d©n sè (S): ViÖt Nam lµ mét ®Êt n−íc ham häc hái, hiÖn t¹i tØ lÖ d©n sè trÎ cña ViÖt Nam cao cã nhu cÇu sö dông s¸ch lín ®©y còng lµ thuËn tiÖn cho lÜnh vùc xuÊt b¶n. M«i tr−êng c«ng nghÖ (T): HiÖn t¹i sù bïng næ c«ng nghÖ th«ng tin g¾n liÒn víi viÖc ph¸t triÓn s¸ch ®iÖn tö ®ang lµ khã kh¨n cho VNEPH trong xuÊt b¶n s¸ch. Tuy nhiªn c«ng cô nµy l¹i lµ ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng tèt nhÊt ®Ó gia marketing s¶n phÈm. 29 30 3.3.7. Quy tr×nh vËn hµnh M« h×nh Delta vµ B¶n ®å chiÕn l−îc hiÖn t¹i cña VNEPH VNEPH Cã hÖ thèng æn ®Þnh theo m« h×nh mÑ- con Sø mÖnh, tÇm nh×n, gi¸ trÞ cèt lâi Lµ mét nhµ xuÊt b¶n ho¹t ®éng theo m« h×nh c«ng ty mÑ- con. ChÊt l−îng s¶n phÈm s¸ch tèt, dÞch vô cung cÊp cã hÖ thèng trªn toµn quèc. Gi¸ trÞ cèt lâi: TrÝ tuÖ con ng−êi lµ gi¸ trÞ cèt lâi. X¸c ®Þnh vÞ trÝ c¹nh tranh ChiÕm thÞ phÇn lín trong ngµnh. M¹ng l−íi c¹nh tranh tèt, cã Ö thèng. Tuy vËy thÞ tr−êng b¸n lÎ cßn kÐm C¬ cÊu ngμnh S¶n phÈm chñ yÕu lµ s¸ch gi¸o khoa kh«ng cã ®èi thñ c¹nh tranh. S¶n phÈm STK cã nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh tuy nhiªn ch−a ®ñ m¹nh. ThiÕt bÞ Gi¸o dông: cã nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh Kinh doanh hiÖn t¹i XuÊt b¶n, in vµ ph¸t hµnh : S¸ch gi¸o khoa, s¸ch tham kh¶o, thiÕt bÞ gi¸o dôc. Kinh doanh tµi chÝnh, bÊt ®éng s¶n. §æi míi c¶i tiÕn VËn dông c«ng nghÖ th«ng tin trong s¶n xuÊt nh− : chÕ b¶n, in vµ m¹ng l−íi ph©n phèi. 4 quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ: Tµi chÝnh kh¸ch hµn X¸c ®Þnh kh¸ch hμng môc tiªu §· x¸c ®Þnh kh¸ch hµng môc tiªu lµ häc sinh, gi¸o viªn c¸c cÊp häc. Ma trËn kÕt hî HiÖu qu¶ ho¹t ®éng Ch−a t¹o gi¸ trÞ lín cho häc sinh, gi¸o viªn. Cã liªn kÕt víi mét sè nhµ xuÊt b¶n cña khu : Singapo, Ostraylia ®Ó ho¹nh ®Þnh chiÕn l−îc vµ t¹o vÞ thÕ. vù g, qu¸ tr×nh néi bé, häc hái vµ ph¸t triÓn. p vµ ma trËn h×nh cét Thö nghiÖm vµ ph¶n håi S¬ ®å 4. M« h×nh Delta Präect hiÖn nay cña VNEPH 31 B¶n ®å chiÕn l−îc cña VNEPH hiÖn t¹i Kh¸ch hµng truyÒn thèng N©ng cao gi¸ trÞ cho gi¸o viªn vµ häc sinh §· x¸c ®Þnh kh¸ch hµng môc tiªu Gi¶i ph¸p gi¸ trÞ kh¸ch hµng VÒ mÆt tµi chÝnh VÒ mÆt kh¸ch hµng VÒ mÆt néi t¹i VÒ kh¶ hái vµ ph¸t triÓn n¨ng häc Quy tr×nh qu¶n lý ho¹t ®éng Qu¶n lý ch−a tËp trung ThiÕu tÝnh khoa häc, hÖ thèng Quy tr×nh qu¶n lý kh¸ch hµng Ch−a ®æi míi vÒ qu¶n lý kh¸c hµng ch−a cã quy tr×nh marketing Quy tr×nh c¶i tiÕn. Cã øng dông khoa häc c«ng nghÖ trong s¶n xuÊt - Khoa häc trong qu¶n lý cßn yÕu Quy tr×nh ®iÒu tiÕt vµ x· héi - T¹o nhiÒu viÖc lµm cho x· héi - Chó träng an toµn vµ søc kháe - Ch−a quan t©m ®Õn m«i tr−êng V¨n hãa doanh nghiÖp ®−îc chó trong nh−ng ch−a ®¸p øng thùc tiÕn §éi ngò l·nh ®¹o giµ, thiÕu n¨ng ®éng Lµm viÖc theo nhãm vµ kh¶ n¨ng t−¬ng t¸c cßn yÕu N©ng cao gi¸ trÞ cæ ®«ng dµi h¹n Chi phÝ cßn cao Doanh thu tõ xuÊt b¶n chiÕm 80%, Tõ tµi chÝnh 15%, cßn l¹i 5% Tham gia gãp vèn vÒ c¸c c«ng ty ph¸t hµnh s¸ch ®Þa ph−¬ng. Ch−a cã nguån thu míi Gi÷ v÷ng th−¬ng hiÖu S¬ ®å 5. B¶n ®å chiÕn l−îc hiÖn nay cña VNEPH Ch−¬ng 4. §¸nh gi¸ chiÕn l−îc hiÖn t¹i cña VNEPH 4.1. B×nh luËn chiÕn l−îc kinh doanh g¾n víi sø mÖnh cña VNEPH ChiÕn l−îc kinh doanh cña VNEPH hiÖn nay ®ang gÆp nhiÒu thuËn lîi vÒ th−¬ng hiÖu, kh¸ch hµng vµ thÞ phÇn. Tuy vËy nã còng gÆp nh÷ng bÊt lîi nhÊt ®Þnh. Do viÖc ®éc quyÒn xuÊt b¶n SGK ®· dem l¹i nh÷ng lîi thÕ trong c¹nh tranh. HiÖn nay ë lÜnh vùc nµy VNEPH kh«ng cã ®èi thñ ®©y võa lµ c¬ héi nh−ng còng ®Çy th¸ch thøc. VNEPH h−ëng mét sù −u ®·i lín vÒ chÝnh s¸ch nhµ n−íc, vÒ thÞ phÇn vµ thÞ tr−êng. §iÒu nµy lµm cho VNEPH thiÕu tÝnh n¨ng ®éng, thiÕu sù chñ ®éng vÒ ®æi míi, c¶i tiÕn ®Ó ®¸p øng víi nh÷ng th¸ch thøc trong m«i tr−êng héi nhËp. Nh×n vµo c¸c n−íc trong khu vùc còng nh− thÕ giíi. Víi sø mÖnh cña m×nh, VNEPH ®ang hoµn thµnh nhiÖm vô chÝnh trÞ vµ dÇn l·ng quªn nhiÖm vô kinh doanh. ViÖc thùc hiÖn m« h×nh c«ng ty mÑ con lµ mét sù ®æi míi c¬ b¶n vÒ néi hµm cña VNEPH. Sè c¸c c«ng ty con nhiÒu h¬n sÏ ®Èy m¹nh cæ phÇn hãa ®ång nghÜa víi viÖc huy ®éng vèn ®−îc tèt h¬n vµ còng cµng kh¼ng ®Þnh th−¬ng hiÖu cña VNEPH. Tuy nhiªn viÖc më réng m« h×nh còng t¹o ra mét th¸ch thøc ®ã lµ nguån nh©n lùc ch−a ®¸p øng nhu cÇu v× thÕ ch−a trÎ hãa ®−îc nguån nh©n lùc ®Æc biÖt lµ l·nh ®¹o ch−a cã tÇm nh×n. Mét m¶ng lín trong chiÕn l−îc cña VNEPH lµ s¶n xuÊt vµ cung cÊp thiÕt bÞ gi¸o dôc cho c¸c nhµ tr−êng. VÒ ph−¬ng diÖn s¶n xuÊt do ch−a ®Çu t− nh©n lùc vµ c«ng nghÖ nªn hiÖn nay ch−a s¶n xuÊt mét c¸c quy m« mµ chñ yÕu lµ nhËp vµ cung cÊp. VÒ cung cÊp th× hiÖn nay nhiÒu c«ng ty kh¸c ®ang chiÕm thÞ phÇn v× hä ®· cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc nµy ®ång thêi hä t×m ®−îc nh÷ng s¶n phÈm gi¸ rÎ. VÒ ®Çu t− tµi chÝnh, ®©y lµ lÜnh vùc tr¸i ngµnh vµ t«i cho r»ng VNEPH khè thµnh c«ng. VÒ ®Çu t− bÊt ®éng s¶n: VNEPH ®ang së h÷u nh÷ng m¶nh ®Êt tèt vµ cã c¬ héi ®Çu t−. Tuy nhiªndo n¨ng lùc vè vµ nh©n lùc VNEPH ®ang khã kh¨n trong thùc hiÖn chiÕn l−îc nµy. 4.2. TÝnh hiÖu qu¶ cña chiÕn l−îc trong mèi quan hÖ gi÷a m«i tr−êng bªn trong vμ m«i tr−êng bªn ngoμi cña VNEPH Qua ph©n tÝch PEST trªn ta thÊy viÖc thùc hiÖn chiÕn l−îc cña VNEPH ®ang cã nh÷ng thuËn lîi. Tuy nhiªn còng tiÒm Èn nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc. VÒ s¶n phÈm thay thÕ ®ang cã xu h−íng bÊt lîi khi nhµ n−íc thay ®æi chÝnh s¸ch, thay ®æi luËt gi¸o dôc : Mét ch−¬ng tr×nh vµ nhiÒu bé s¸ch gi¸o khoa. Khi ®ã VNEPH bÞ chia sÎ thÞ phÇn truyÒn thèng cña m×nh vÒ SGK ®i kÌm víi nã lµ thÞ tr−êng STK bÞ chi sÎ. V× lóc ®ã cã c¹nh tranh thùc sù vÒ xuÊt b¶n SGK vµ c¸c s¶n phÈm kÌm theo lµ STK vµ thiÕt bÞ. Nh− ph©n tÝch trªn, thÞ tr−êng æn ®Þnh hiÖn nay cña VNEPH lµ hµng n¨m cung cÊp trªn 200 32 triÖu b¶n s¸ch. NÕu cã n bé s¸ch gi¸o khoa th× thÞ tr−êng sÏ bÞ ph©n chia nhá vµ thÞ phÇn cña VNEPH gi¶m ®i n lÇn. Nh− vËy sù thay ®æi vÒ ph¸p luËt ®· t¹o ra bÊt lîi cho VNEPH. B¶ng sè l−îng xuÊt b¶n : §VT TriÖu b¶n 2006 2007 2008 2009 SGD 178.60 203 228 211.9 KHXH 4.12 5.976 17.84 17.881 Kü ThuËt 8.06 12.449 10.6 8.007 ThiÕu Nhi 11.64 15.435 21.014 22.319 v¨n häc 8.03 11.091 2.285 2.613 tæng 210.45 248.0 279.74 262.72 B¶ng 8. ThÞ phÇn s¸ch trªn toµn quèc (nguån : Niªn gi¸m thèng kª) Qua b¶ng trªn ta thÊy, VNEPH ®ang chiÕm mét thÞ phÇn rÊt lín, kho¶ng 80% thÞ tr−êng néi ®Þa. VÒ m«i tr−êng bªn trong: Do VNEPH ®ang m¶i mª víi sù ®éc quyÒn víi thÞ t−êng tuyÒn thèng s½n cã th× c¸c c«ng ty kh¸c hä ®· dÇn dÇn hoµn thiÖn vµ chiÕm toµn bé thÞ tr−êng b¸n lÎ. GÇn nh− ë ViÖt Nam c¸c siªu thÞ s¸ch kh«ng cã mÆt cña VNEPH vµ ®©y lµ bÊt lîi lín cho viÖc c¹nh tranh cña m×nh. §èi víi ®Çu t− tµi chÝnh vµ bÊt ®éng s¶n: §©y lµ lÜnh vùc tr¸i ngµnh nghÒ v× thÕ kh«ng nªn ®Çu t− qu¸ lín vµo lÜnh vùc nµy v× chi phÝ s¶n xuÊt lín do kh«ng cã ®ñ n¨ng lùc chuyªn m«n. HiÖn nay hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc nµy thÊp mµ rñi ro cao. 4.3. Nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc thi chiÕn l−îc cña VNEPH HiÖn nay trong chiÕn l−îc cña m×nh, víi 4 h¹ng môc kinh doanh th× thuËn lîi nhÊt lµ xuÊt b¶n SGK vµ STK. Tuy nhiªn nh− ph©n tÝch trªn nã vÉn tiÒm Èn nguy c¬ c¹nh tr¹n trong t−¬ng lai. Khã kh¨n lín nhÊt cña VNEPH lµ thùc thi c¸c h¹ng môc cßn l¹i. §èi víi lÜnh vùc thiÕt bÞ: Do ®Çu t− qu¸ nhiÒu nh©n lùc, vËt lùc ®Ó lµm SGK vµ STK mµ VNEPH kh«ng thÓ ®Çu t− vµo lÜnh vùc nµy vµ ®· ®Ó mÊt vµo c¸c c«ng ty kh¸c. HiÖn t¹i VNEPH chØ cã mét c«ng ty con xuÊt b¶n c¸c thiÕt bÞ truyÒn thèng lµ tranh ¶nh, b¶n ®å nh−ng cßn chiÕm thÞ phÇn rÊt nhá. C¸c thiÕt bÞ mÇn non, thiÕt bÞ phßng häc ,…®· bÞ c¸c c«ng ty kh¸c chiÕm thÞ phÇn. §èi víi lÜnh vùc ®Çu t− tµi chÝnh: Do kh«ng cã nguån nh©n lùc ®Ó ®¸p øng nªn lµm ¨n chØ lµ vÊn ®Ò nhá lÎ nh− ®Çu t− thÞ tr−êng chøng kho¸n, ®Çu t− cho vay. ViÖc ®Çu t− nay kh«ng hiÖu qu¶ mµ rñi ro lín. §èi víi lÜnh vùc bÊt ®éng s¶n: TiÒm n¨ng lín song vèn Ýt, nh©n lùc kh«ng cã nªn khã ®Çu t−. ViÖc liªn danh, liªn kÕt khã v× l·nh ®¹o kh«ng hiÓu biÕt nhiÒu vÒ lÜnh vùc nµy. 33 Ch−¬ng 5. §Ò xuÊt kiÕn nghÞ vÒ chiÕn l−îc kinh doanh ®éc lËp khi VNEPH kh«ng ®éc quyÒn xuÊt b¶n s¸ch gi¸o khoa 5.1. X©y dùng chiÕn l−îc xuÊt b¶n ®éc lËp gi¶m bít phô thuéc vμo SGK Cã thÓ nãi ®éc quyÒn SGK ®· mang l¹i lîi thÕ cho VNEPH. Tuy nhiªn chèng ®éc quyÒn hiÖn nay lµ mét xu thÕ. V× vËy cÇn ph¶i x©y dùng chiÕn l−îc xuÊt b¶n ®Ó ®èi mÆt víi xu thÕ tÊt yÕu nµy cã thÓ diÔn ra trong n¨m 2015. 5.1.1 T¨ng c−êng thÞ tr−êng b¸n lÎ ®èi víi s¸ch HiÖn nay SGK chØ cã tõ líp 1 ®Õn líp 12 v× thÕ khi kh«ng ®éc quyÒn n÷a, VNEPH ch¾c ch¾n ph¶i gi¶m bít thÞ phÇn trong thÞ tr−êng s¸ch häc sinh vµ s¸ch gi¸o viªn. V× thÕ b»ng h×nh ¶nh vµ th−¬ng hiÖu, VNEPH cè g¾ng gi÷ v÷ng thÞ tr−êng s½n cã ®Ó chiÕm ®a sè thÞ phÇn. T¨ng c−êng chiÕm lÜnh thÞ tr−êng b¸n lÎ ®Ó gia t¨ng gi¸ trÞ, gi¶m bít chiÕt khÊu th−¬ng m¹i ®Ó c¹nh tranh vÒ gi¸. H»ng n¨m VNEPH tæng doanh thu vÒ lÜnh vùc s¸ch kho¶ng 2700 tØ ®ång, nÕu trong sè nµy ra thÞ tr−êng b¸n lÎ th× doanh thu t¨ng lªn . Ta thö lËp mét ph−¬ng tr×nh: Gäi x lµ sè doanh thu tõ thÞ tr−êng ph©n phèi, th× sè doanh thu thÞ tr−êng b¸n lÎ lµ : ( ) 1002700 * 70 x− (v× chiÕt khÊu th−¬ng m¹i cña s¸ch hiÖn nay cña VNEPH trung b×nh lµ 30%) VËy ta cã tæng doanh thu lµ y = 10 3857.14 7 x x− + hay y = 3857.14 3 7 x− (1). Nh− vËy nÕu sè x (doanh thu tõ thÞ tr−êng ph©n phèi) cµng nhá th× doanh thu y cµng lín vµ cã gi¸ trÞ tõ 2700 ®Õn 3857.14 tØ ®ång. Ta cã ®å thÞ sau: §å thÞ cho hµm sè (1) ®−îc vÏ bëi Maple Nh− vËy t¨ng kh¶ n¨ng b¸n lÎ doanh thu sÏ t¨ng vµ lîi nhuËn còng t¨ng theo. 34 Tuy nhiªn ®Ó x©y dùng hÖ thèng b¸n lÎ cÇn cã nh÷ng chi phÝ, kh¸c kh«ng ®¬n gianr nh− ®å thÞ trªn vµ nh− vËy s¬ ®å sÏ cã biÕn ®æi theo ®−êng cong. V× vËy t¨ng c−êng hÖ thèng b¸n lÎ ®Ó gia t¨ng gi¸ trÞ. §iÒu nµy còng mét phÇn gi¶m bít doanh thu vµ lîi nhuËn khi thÞ tr−êng SGK cã nhiÒu thay ®æi. 5.1.2. T¨ng c−êng khai th¸c s¶n phÈm s¸ch vµ thiÕt bÞ mÇm non Theo thèng kª ®Õn n¨m 2009 cã 2909 000 häc sinh mÇm non vµ 106646 líp häc trªn toµn quèc ( sè liÖu Gi¸o dôc, y tÕ, Niªn gi¸m thèng kª 2009). §©y lµ con sè kh«ng nhá ®Ó trang bÞ s¸ch vµ thiÕt bÞ kh«ng phô thuéc vµo SGK. 5.1.3. T¨ng c−êng khai th¸c thÞ tr−êng s¸ch vµ thiÕt bÞ cho khèi §¹i häc cao ®¼ng vµ THCN N¨m Sè sinh viªn S« tr−êng Sè gi¶ng viªn 2006 1666.2 322 53.4 2007 1603.5 369 56.1 2008 1719.5 393 60.7 2009 1796.2 403 65.1 B¶ng 9. B¶ng t¨ng tr−ëng kh¸ch hµng khèi §H - Cao ®¼ng (nguån : Niªn gi¸m thèng kª) (§¬n vÞ tÝnh Ngh×n ng−êi) N¨m Sè sinh viªn Sè gi¶ng viªn 2007 621.115 15.47 2008 628.807 16.808 2009 699.700 18.002 B¶ng 10. B¶ng t¨ng tr−ëng kh¸ch hµng khèi THCN (nguån : Niªn gi¸m thèng kª) (§¬n vÞ tÝnh Ngh×n ng−êi). Qua b¶ng trªn ta thÊy sè sinh viªn t−¬ng ®èi æn ®Þnh trªn toµn quèc. §©y lµ thÞ tr−êng cã c¹nh tranh víi c¸c nhµ xuÊt b¶n kh¸c nh−: NXB §¹i häc Quèc gia, NXB §¹i häc s− ph¹m,…Tuy nhiªn thÞ tr−êng nµy ®ang lµ tiÒm n¨ng v× nhµ n−íc hiÖn nay ®ang ®æi míi gi¸o dôc ®¹i häc v× vËy trang thiÕt bÞ vµ tµi liÖu lµ lín. 5.1.4. Chuyªn nghiÖp hãa lÜnh vùc ®Çu t− bÊt ®éng s¶n b»ng c¸ch liªn danh, liªn kÕt víi c¸c tæ chøc cã chuyªn m«n ®Ó khai th¸c tiÒm n¨ng s½n cã. HiÖn nay VNEPH cã c¬ së ®Êt ®ai trªn kh¾p c¶ n−íc ®Æc biÖt lµ c¸c thµnh phè lín. §©y lµ tiÒm n¨ng lín cÇn khai th¸c. 5.2. X©y dùng chiÕn l−îc ng¾n h¹n vμ dμi h¹n cña VNEPH trong bèi c¶nh toμn cÇu hãa Toµn cÇu hãa lµ xu h−íng tÊt yÕu. HiÖn nay trong lÜnh vùc xuÊt b¶n còng ®ang bÞ t¸c ®éng. 35 ViÖt Nam ®· tham gia c«ng −íc Bern vÒ b¶o hé quyÒn c«ng bè t¸c phÈm. ThÞ tr−êng b¸n lÎ s¸ch n−íc ngoµi còng ®· x©m nhËp vµo Viªt Nam trong ®ã c¸c s¸ch tiÕng Anh, s¸ch tham kh¶o ®· cã trªn thÞ tr−êng rÊt nhiÒu. 5.2.1. X©y dùng chiÕn l−îc ®µo t¹o vµ thu hót nguån nh©n lùc ®ñ m¹nh ®Ó c¹nh tranh. HiÖn nay VNEPH cã ®éi ngò c¸n bé cã tri thøc cao, tuy nhiªn mçi ngµy x· héi cã nhiÒu biÕn ®æi v× vËy ph¶i ®µo t¹o l¹i vµ thu hót nguån nh©n lùc ®Ó cñng cè vÌ ph¸t triÓn. §èi víi ®éi ngò l·nh ®¹o cÇn ph¶i trÎ hãa. Tuæi b×nh qu©n hiÖn nay cña H§QT vµ ban Tæng gi¸m ®èc lµ 58 ®iÒu nµy cho thÊy sù tr× trÖn trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o ®éi ngò kÕ cËn. CÇn ph¶i lùa chän nh÷ng ng−êi cã n¨ng lùc vµ n¨ng khiÕu ®Ó ®µo t¹o theo chuÈn quèc tÕ trong qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®Ó ®ñ søc l·nh ®¹o trong t×nh h×nh míi. §èi víi chuyªn m«nhiÖn nay VNEPH ®ang tuyÓn chän ®óng h−íng, tuy nhiªn ch−a cã c¶i tiÕn vµ ®æi míi nªn quy tr×nh lµm viÖc vÉn cßn tr× trÖ. CÇn ph¶i cã mét phßng Marketing theo ®óng tiªu chuÈn ®Ó giíi thiÖu vµ g¾n s¶n phÈm víi ng−êi tiªu dïng. 5.2.2. Liªn kÕt víi c¸c nµ xuÊt b¶n n−íc ngoµi ®Ó ®æi míi quy tr×nh vµ c«ng nghÖ C«ng nghÖ xuÊt b¶n cóng nh− in hiÖn nay trªn thÕ giíi thay ®æi ®¸ng kÓ ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ in. V× cã sù thay ®æi nh− vËy nªn cÇn cã thay ®æi vµ c¶i tiÕn ®Ó hoµn thiÖn. 5.3. §Ò xuÊt chiÕn l−îc theo m« h×nh Delta project vμ b¶n ®å chiÕn l−îc 5.3.1. §Ò xuÊt x©y dùng chiÕn l−îc theo m« h×nh Delta C¬ cÊu ngµnh: TËp trung vµo lÜnh vùc xuÊt b¶n s¸ch gi¸o khoa vµ c¸c Ên phÈm kÌm theo. TËp trung xuÊt b¶n c¸c Ên phÈm cho løa tuæi mÇm non vµ BËc bäc ®¹i häc - cao ®¼ng – THCN. Khai th¸c tèi ®a c¸c thiÕt bÞ gi¸o dôc vµ chiÕm lÜnh thÞ tr−êng, thÞ phÇn. TËp trung vµo thÞ tr−êng b¸n lÎ ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ gia t¨ng. Gi¶m bít ®Çu t− tµi chÝnh, tËp trung liªn danh liªn kÕt khai th¸c bÊt ®éng s¶n. Kinh doanh: TËp trung kinh doanh tèt c¸c s¶n phÈm vµ khai th¸c tèi ®a thÞ tr−êng truyÒn thèng. Më réng thÞ tr−êng s¸ch tham kh¶o cho lÜnh vùc s¸ch mÇm non vµ s¸ch thiÕu nhi, s¸ch n©ng cao d©n trÝ. T¨ng c−êng s¶n xuÊt thiÕt bÞ gi¸o dôc ®Ó c¹nh tranh. Gi¶m bít c¸c h¹ng môc ®Çu t− tr¸i 36 37 ngµnh nh− tµi chÝnh. X¸c ®Þnh vµ më réng kh¸ch hµng môc tiªu. VÒ s¶n phÈm: §a d¹ng hãa h×nh thøc vµ mÉu m· s¸ch ®Ó phï hîp thÞ thiÕu løa tuæi. C¸c c«ng viÖc kinh doanh Chñ ®¹o lµ gi÷ v÷ng s¶n phÈm s¸ch vµ kªnh ph©n phèi truyÒn thèng, më réng thÞ tr−êng b¸n lÎ ®Ó gia t¨ng gi¸ trÞ doanh thu vµ c¹nh tranh vÒ gi¸. S¶n xuÊt vµ kinh doanh thiÕt bÞ gi¸o dôc. Liªn kÕt liªn danh kinh doanh bÊt ®éng s¶n. §æi míi c¶i tiÕn C¶i tiÕn s¶n phÈm s¸ch ra ngoµi s¸ch gi¸o khoa lµ s¸ch mÇm non vµ s¸ch ®¹i häc cao ®¼ng. §æi míi c«ng nghÖ in vµ xuÊt b¶n. X¸c ®Þnh vÞ trÝ c¹nh tranh Gi÷ v÷ng thÞ tr−êng trong n−íc Më réng thÞ tr−êng ra nh÷ng n−íc cã v¨n hãa t−¬ng ®ång. ChÝnh s¸ch nhµ n−íc thay ®æi c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ xuÊt b¶n cao h¬n khi kh«ng ®éc quyÒn xuÊt b¶n SGK. TÇm nh×n, sø mÖnh, gi¸ trÞ cèt lâi Lµ mét NXB ho¹t ®éng theo m« h×nh tËp ®oµn dÉn ®Çu ngµnh xuÊt b¶n trong n−íc. Më réng thÞ tr−êng ra c¸c n−íc vµ khu vùc. Häc sinh vµ gi¸o viªn vÉn lµ kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ tiÒm n¨ng. ChÊt x¸m lµ tµi nguyªn v« gi¸ cña VNEPH. Cã nguån tµi chÝnh dåi dµo vµ ho¹t déng minh b¹ch. Gi÷ v÷ng th−¬ng hiÖu hiÖn nµy vµ g©y ¶nh h−ëng th−¬ng hiÖu ra khu vùc. 4 Quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ tμi chÝnh, kh¸ch hμng, qu¸ tr×nh néi bé, häc hái X¸c ®Þnh kh¸ch hμng ôc ªu TËp trung vµo ba lo¹i kh¸ch hµng chÝnh: Häc sinh, gi¸o ªn, tr−êng häc. Ma trËn kÕt h Gi¶i ph¸p kh¸ch hµng toµn diÖn C¬ cÊu ngμnh TËp trung vµo hai lÜnh vùc chÝnh lµ xuÊt b¶n SGK, STK, më réng s¶n phÈm vµ thÞ tr−êng. S¶n xuÊt vµ kh¼ng ®Þnh chÊt l−îng thiÕt bÞ gi¸o dôc. Liªn kÕt liªn danh ®Ó kinh doanh bÊt ®éng s¶n m ti vi H h iÖu qu¶ ho¹t ®éng Lîi Ých tèt nhÊt c o ®äc gi¶ vµ kh¸ch hµng truyÒn thèn . T¨ng hiÖu qu¶ sö dông chÊt x¸m cña nh©n lo¹i. g Thö nghiÖm vμ ph¶n håi vμ ph¸t triÓn îp vμ ma trËn cét S¬ ®å 6. M« h×nh Delta Präect cña VNEPH §Ò xuÊt. 38 5.3.2. §Ò xuÊt b¶n ®å chiÕn l−îc cña VNEPH khi kh«ng ®éc quyÒn SGK Gi÷ v÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng N©ng cao gi¸o viªn vµ häc gi¸ trÞ cho sinh §· x¸c ®Þnh môc tiªu trong ph¸t hµnh s¸ch vµ cho thuª v¨n kh¸ch hµng hß Gi¶i ph¸p gi¸ trÞ kh¸ch hµng VÒ mÆt tµi chÝnh VÒ mÆt kh¸ch hµng VÒ mÆt néi bé VÒ kh¶ n¨ng häc hái vµ ph¸t triÓn Quy tr×nh qu¶n lý ho¹t ®é X©y dùng tËp ®oµn thèng nhÊt qu¶n lý. X©y dùng quy tr×nh xuÊt b¶n tõng l¹i s¸ch vµ ph−¬ng thøc ph©n phãi ph¸t hµnh. X©y dùng quy chÕ néi bé vÒ l−¬ng, th−ëng, khen th−ëng, kû luËt lao ®éng va fgiams s¸t chÆt chÏ. ng Quy tr×nh qu¶n lý kh¸ch hµng Ph©n lo¹i kh¸ch hµng ®Ó qu¶n lý vµ cã chÝnh s¸ch ch¨m sãc t−¬ng øng thÝch hîp. X¸c ®Þnh kh¸ch hµng môc tiªu, kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ kh¸ch hµng míi. Quy tr×nh c¶i tiÕn. X©y dùng quy tr×nh c¶i tiÕn mÉu m· vµ néi dung s¸ch. Quy tr×nh thÈm ®Þnh chÆt chÏ. Cho ®iÓm khoa häc vµ ®iÓm vÌ sè l−îng ph¸t hµnh tõng lo¹i s¸ch. Sö dông tèt c«ng cô internet ®Ó kinh doanh vµ marketing. Quy t ×nh ®iÒu tiÕt vµ x· héi ThÝch øng víi sù tay ®æi cña x· héi vÒ ph¸p luËt, v¨n hãa ®äc. Chó träng ®Õn moi tr−êng vµ søc kháe. T¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho x· héi. Chó ý ®Õn vïng ®ång bµo d©n téc Ýt ng−êi. r Chó träng ® i d−ìng nguån nh©n lùc, trÎ hãa ®éi ngò l·nh ®¹o. Thu hót nguån nh©n lùc cã chÊt x¸m cao µo t¹o bå §éi ngò ®¹o n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ ph©n c«ng nhiÖn vô kh«ng chång chÐo. l·nh T¨ng c−êng kh¨ n¨ng lµm viÖc theo nhãm, tÝnh liªn kÕt cao. N©ng cao gi¸ trÞ cæ ®«ng dµi h¹n Chi phÝ thÊp do sö dông c«ng nghÖ T¨ng doanh thu tõ xuÊt b¶n, s¶n xuÊt thiÕt bÞ vµ cho thuª bÊt ®éng s¶n T¨ng nguån vèn do liªn danh liªn kÕt vµ tõ c¸c c«ng ty cæ phÇn Tham gia gãp vèn vÒ c¸c c«ng ty ph¸t hµnh s¸ch ®Þa ph−¬ng N©ng cao gi¸ trÞ kh¸ch hµng b»ng c¹nh tranh gi¸ c¶ T¨ng doanh thu tõ gi¸ trÞ gia t¨ng b»ng x©y dùng hÖ thèng b¸n lÎ. Më réng kh¸ch hµng T¨ng c−êng hîp t¸c víi c¸c NXB kh¸c N©ng cao dÞch vô kh¸ch hµng N©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm X©y dùng v¨n hãa doanh nghiÖp vµ ®¹o ®øc kinh doanh t«n träng kh¸ch hµng. X©y dùng HÖ thèng th«ng tin néi bé ®iÖn tö thay thÕ hµnh chÝnh ®· l¹c hËu. N©ng cao gi¸ trÞ th−¬ng hiÖu 5.3.3. Nh÷ng ®Ò xuÊt vµ lé tr×nh cô thÓ Thay ®æi m« h×nh cho phï hîp víi tÝnh h×nh míi §èi víi lÜnh vùc xuÊt b¶n: Nªn thµnh lËp c¸c ®¬n vÞ chuyªn xuÊt b¶n c¸c s¸ch ®Æc thï: SGK vµ s¸ch tham kh¶o phæ th«ng, S¸ch mÇm non- thiÕu nhi; s¸ch gi¸o dôc ®¹i häc. VÒ lÜnh vùc thiÕt bÞ gi¸o dôc: Nªn thµnh lËp c¸c tæng c«ng ty s¶n xuÊt vµ ph¸t hµnh thiÕt bÞ gi¸o dôc, trong ®ã cã c¸c c«ng ty thiÕt bÞ mÇm non, thiÕt bÞ b¶n ®å vµ tranh ¶nh gi¸o dôc, thiÕt bÞ phßng häc chøc n¨ng. S¸t nhËp mét sè c«ng ty cã chøc n¨ng t−¬ng tù ®Ó tr¸nh mét tæ chøc cång kÒnh. VÒ lÜnh vùc ph¸t hµnh (Ph©n phèi s¸ch) Nªn thµnh lËp tæng c«ng ty ph¸t hµnh s¸ch trong ®ã cã c¸c ph−¬ng c«ng ty ®Þa ph−¬ng vµ thµnh lËp míi c«ng ty phô tr¸ch c¸c thÞ tr−êng b¸n lÎ, x©y dùng siªu thÞ s¸ch t¹i c¸c thµnh phè. VÒ kinh doanh bÊt ®éng s¶n: Nªn thµnh lËp tæng c«ng ty x©y dùng tr−êng häc ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr−êng nµy. Liªn danh liªn kÕt víi c¸c c«ng ty x©y dùng ®Ó chuyÓn giao c«ng nghÖ trong lÜnh vùc nµy ®ång thíi x©y dùng c¸c trung t©m ®Ó cho thªu v¨n phong t¹i c¸c ®Þa ®iÓm thuËn lîi hiÖn nay. C¬ cÊu l¹i nguån vèn ®Ó ®Çu t− vµo c¸c lÜnh vùc míi Vèn ë C«ng ty mÑ Vèn chi phèi t¹i c¸c c«ng ty con Vèn chi phèi t¹i c¸c c«ng ty liªn doanh Tæng vèn Vèn hiÖn nay 536,495 1,528,255 749,446 2,814,196 §Õn 2015 Gi÷ nguyªn T¨ng 300% T¨ng 200% Ph−¬ng ph¸p t¨ng T¨ng sè l−îng c«ng ty con lªn xµn giao dÞch chøng kho¸n, t¨ng quyÒn mua b¸n vµ t¨ng vèn. Kªu gäi c¸c c«ng ty liªn danh gãp vèn B¶ng 11. C¬ cÊu l¹i nguån vèn KÕ ho¹ch kinh doanh: Gi÷ v÷ng thÞ tr−êng, thÞ phÇn, b¾t tay vµo x©y dùng s¶n phÈm vµ chiÕn l−îc kinh doanh míi. 39 KÕt luËn Qua nghiªn cøu thùc tiÔn nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc ViÖt Nam (VNEPH) t«i rót ra ®−îc nh÷ng thuËn lîi vµ nh÷ng th¸ch thøc trong qua ttr×nh thùc tiÔn kinh doanh. ChiÕn l−îc thùc tiÕn kinh doanh cña VNEPH hiÖn nay ch−a râ rµng ®ang chÞu chi phèi cña nhµ n−íc ®Æc biÖt lµ c¬ quan chñ qu¶n lµ bé GD&§T. HiÖn nay ®ang cã nhiÒu thuËn lîi trong kinh doanh do ®éc quyÒn xuÊt b¶n SGK, c¸c kªnh ph©n phèi truyÒn thèng hiÖn nay ®ang cã nh÷ng thuËn lîi nhÊt ®Þnh. Tuy vËy chi phÝ cho xuÊt b¶n phÈm hiÖn nay cao do ch−a ph¸t huy ®−îc gi¸ trÞ gia t¨ng trong s¶n phÈm cña m×nh. HiÖn nay c¬ héi vÒ ®Êt ®ai, lµ tiÒm n¨ng song ch−a thÓ khai th¸c do kh«ng ®ñ n¨ng lùc vÒ mäi mÆt. Th¸ch thøc hiÖn nay lµ do ¸p lùc cña x· héi tiÕn tíi mét ch−¬ng tr×nh nhiÒu bé s¸ch gi¸o khoa mµ s¶n phÈm s¸ch hiÖn nay ®ang phô thuéc qu¸ nhiÒu vÒ nã. ViÖc chÈn bÞ ®Ó ®èi diÖn víi th¸ch thøc ®ã lµ tÊt yÕu. VËy VNEPH cÇn ph¶i c¶i tiÕn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, ®æi míi tæ chøc c¬ cÊu cho phï hîp víi t×nh h×nh míi. Muèn nh− vËy cÇn ph¶i ¸p dông khoa häc, c«ng nghÖ, kiÕn thøc vÒ qu¶n trÞ chiÕn l−îc trong qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®−îc môc ®Ých, sø mÖnh vµ tÇm nh×n cña m×nh. §iÒu nµy hÕt søc cã ý nghie· trong viÖc ViÖt Nam ®ang ®æi míi, héi nhËp vµ ph¸t triÓn. 40 Tμi liÖu tham kh¶o TiÕng ViÖt 1. H−íng dÉn häc tËp m«n Qu¶n trÞ chiÕn l−îc, §¹i häc Help – Malaysia (MGT510) 2. (PGS.TS Lª ThÕ Giíi – TS. NguyÔn Thanh Liªm – ThS. TrÇn H÷u H¶i), Qu¶n trÞ chiÕn l−îc, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª 2007. 3. Philip Kotler, Qu¶n trÞ Marketing. Ng−êi dÞch sang tiÕng viÖt: TS Vò Träng Hïng, n¨m 2003. 4. B¸o c¸o tµi chÝnh c¸c n¨m 2008, 2009, 2010 cña VNEPH. 5. TËp thÓ t¸c gi¶, Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc 50 n¨m x©y dùng vµ tr−ëng thµnh, NXBGD, 2007 TiÕng Anh 1. School of Business Administration, University of Washington, Seatle, Washington, USA 2. Jonh C. Naver: The Effect of Market Orientation on Performance, School of Business Administration, University of Washington, Seatle, Washington 98195, USA 3. Andre Beauhanot Q and Larry Lockshin: The importance of market orientation in developing byer-seller relationships in the export market: the link toward relationship marketing, School of Marketing University of South Australia. 41 Phô lôc Phụ lục 1. Mô hình Delta 4 quan điểm khác nhau Tài chính, Khách hàng, Quá trình nội bộ, Học hỏi & Tăng trưởng Mô hình Delta Sơ đồ chiến lược Các thành phần cố định vào hệ thống Sản phẩm tốt nhấtCác giải pháp khách hàng toàn diện Sứmệnh kinh doanh Xác định vị trí cạnh tranh Cơ cấu ngành Công việc kinh doanh Lịch chiến lược Đổi mới, cải tiến Hiệu quả hoạt động Xác định khách hàng mục tiêu Lịch trình chiến lược cho quá trình thích ứng Ma trận kết hợp và ma trận hình cột Thử nghiệm và Phản hồi 42 Phụ lục 2. Bản đồ chiến lược Phụ lục 3. Mô hình pest C«ng nghÖ X· héi - D©n sè Quèc tÕ N¨ng lùc cña ng−êi cung cÊp Sù ganh ®ua cña c¸c c«ng ty hiÖn cã N¨ng lù N¨ng lùc cña kh¸ch hµng c của Nguy c¬ c¹nh tranh cña s¶n phÈm thay thÕ Nguy c¬ cña c¸c ®èi thñ tiÒm n¨ng ChÝnh trÞ - ph¸p luËt Kinh tÕ 43 Phụ lục 4. 5 thÕ lùc c¹nh tranh §èi thñ c¹n tranh tiÒm n¨ng N¨ng lùc cña kh¸ch hµng mua N¨ng lùc cña ng−êi cung cÊp Sù ganh ®ua cña c¸c c«ng ty Nguy c¬ c¹nh tranh cña s¶n phÈm thay thÕ Phô lôc 5. M« h×nh tæ chøc cña VNEPH NXBGD TẠI HÀ NỘI héi ®ång qu¶n trÞ BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ban kiÓm so¸t ban tæng gi¸m ®èc NXBGD TẠI ĐÀ NẴNG NXBGD TẠI TPHCM CN NXBGD TẠI CẦN THÕ tc to¸n häc & tuæi TC v¨n häc & tuæi trÎ TC to¸n tuæi th¬ TC thÕ giíi míi viÖn nc s¸ch & hlgd NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC VIỆT NAM CÔNG TY MẸ CÕ QUAN VĂN PHÒNG 44 CÁC CÔNG TY CON cc tt CC PP ii nn dd ii ªª nn hh åå nn gg cc tt CC PP ii nn ss gg kk tt ¹ ¹ ii tt p p hh nn cc tt cc pp ii nn ss gg kk hh oo μμ cc tt cc pp ii nn ss gg kk tt ¹ ¹ ii cc tt CC PP ii nn -- DD VV ®® μμ NN ½½ NN GG cc tt CC PP ii nn -- DD VV -- pp hh QQ .. NN AA MM cc tt cc pp DD VV XX BB GG DD TT ¹ ¹ II HH NN cc tt cc pp DD VV XX BB GG DD TT ¹ ¹ II ®® NN cc tt cc pp DD VV XX BB GG DD GG II AA CC tt cc PP ®® tt pp tt g g dd tt ¹ ¹ ii HH NN CC tt cc pp ®® tt pp tt g g dd tt ¹ ¹ ii ®® NN cc tt cc pp ®® tt pp tt G G DD pp .. nn aa mm CC tt cc PP SS ¸¸CC HH GG DD TT ¹ ¹ II HH NN CC tt cc PP SS ¸¸CC HH GG DD TT ¹ ¹ II ®® NN CC tt cc PP SS ¸¸CC HH GG DD TT ¹ ¹ II cc tt cc pp SS -- TT BB GG DD MM .. BB ¾¾ CC cc tt cc pp SS -- TT BB GG DD MM .. TT R R UU NN GG cc tt cc pp SS -- TT BB GG DD MM .. NN AA MM cc tt cc pp SS -- TT BB GG DD CC .. LL OO NN GG cc tt cc pp ss ¸¸cc hh ®® HH -- DD NN CC TT CC PP ss ¸¸cc hh dd ÞÞ cc hh && CC TT CC PP ss ¸¸cc hh dd ©© nn tt éé cc CC TT CC PP tt h h ii ÕÕ tt kk ÕÕ && CC TT CC PP mm ÜÜ tt hh uu ËË tt && TT T T CC TT CC PP mm ÜÜ tt hh uu ËË tt SS AA OO cc tt CC PP BB ¶¶ NN ®® åå -- TT AA GG DD cc tt CC PP HH ää CC LL I I ÖÖ UU TT PP HH CC MM cc tt cc pp CC PP HH ää CC LL II ÖÖ UU GG DD cc tt cc pp TT H H II ÕÕ TT BB ÞÞ GG DD 22 cc tt tt n n hh hh ii nn cc hh uu yy ªª nn xx nn ®® åå dd ïï nn gg dd ¹¹ yy hh ää cc xx nn tt h h ii ÕÕ tt bb ÞÞ tt rr −− êê nn gg cc tt cc pp ®® tt pp tt c c nn vv aa nn CC TT CC PP cc nn tt tt t t rr ÝÝ ®® øø cc CC TT CC PP ®® tt t t μμ ii cc hh ÝÝ nn hh gg dd CC TT CC PP ®® tt t t cc tt h h ii ªª nn hh oo ¸¸ cc tt cc pp ss -- tt bb tt hh bb rr -- vv òò nn gg cc tt cc pp ss -- tt bb tt hh tt rr μμ vv ii nn hh CÁC CÔNG TY CHÁU cc tt cc pp ss -- tt bb gg dd nn aa mm cc tt cc pp ss -- tt bb GG DD bb ii nn hh cc tt cc pp ss -- tt bb gg dd bb ii nn hh cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH tt pp hh cc mm cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH hh μμ tt Ü Ü NN HH cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH bb ii nn hh cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH qq uu ¶¶ nn gg cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH hh −− nn gg cc tt cc pp ss -- tt bb tt uu yy ªª nn cc tt cc pp ii nn -- ss -- tt bb qq uu ¶¶ nn gg cc tt cc pp ss -- tt bb tt hh ll μμ oo cc aa ii cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH TT HH AA NN HH cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH HH OO μμ BB ii NN HH cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH VV ÜÜ NN HH cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH TT II ÒÒ NN cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH hh μμ TT ¢ ¢ YY cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH BB ÕÕ NN TT RR EE cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH SS ¥¥ NN LL AA cc tt cc pp ss -- tt bb TT HH nn gg hh ÖÖ aa nn CC TT CC PP ®® TT QQ LL b b ÊÊ tt ® ® éé nn gg Nguån VNPH Phô lôc 6. C©u hái pháng vÊn. ƒ Chñ tÞch H§QT kiªm TG§: dù ®Þnh 5 c©u hái C©u1. Hái vÒ nh÷ng ®Þnh h−íng chiÕn l−îc. C©u 2. Nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n chñ yÕu trong m« h×nh tæ chøc trong t−¬ng lai C©u 3. Hîp t¸c quèc tÕ C©u 4. T¸c ®éng chÝnh trÞ, nhµ n−íc ®Õn c«ng t¸c xuÊt b¶n C©u 5. Kinh doanh xuÊt b¶n phÈm hiÖn nay cã khã kh¨n g× khi toµn cÇu hãa. T×nh h×nh c¬ cÊu ®Çu t− hiÖn nay VNEPH ®ang −u tiªn. C©u 6. Ngoµi dÇu t− vµo kinh doanh xuÊt b¶n, VNEPH cßng ®Çu t− vµo h¹ng môc nµo ? ƒ Tæng biªn tËp: dù ®Þnh 5 c©u hái C©u 1. HiÖn nay dßng s¸ch nµo cña VNEPH cã xu h−íng ®−îc thÞ tr−êng chÊp nhËn C©u 2. TØ lÖ vÒ ®Çu s¸ch kh«ng liªn quan ®Õn SGK. 45 C©u 3. NÕu kh«ng cßn ®éc quyÒn SGK c¸ nh©n TBT cã ®Þnh h−íng ®Ò tµi nh− thÕ nµo? C©u 4. M« h×nh c«ng ty MÑ – con cã lîi thÕ g× trong kinh doanh xuÊt b¶n. C©u 5. C¸ nh©n «ng cã muèn VNEPH ®éc quyÒn SGK kh«ng? C©u 6. C«ng t¸c ®µo t¹o båi d−ìng BTV khi héi nhËp C©u 7. So s¸nh thÞ tr−êng s¸ch ViÖt Nam vµ thÕ giíi. ƒ Phã TG§ kinh doanh: C©u 1. ThÞ tr−êng truyÒn thèng cña VNEPH C©u 2. TÝnh ®a d¹ng vÒ s¶n phÈm cña VNEPH. C©u 3. NÕu kh«ng cã sù chØ ®¹o cña c¬ quan nhµ n−íc th× thÞ tr−êng truyÒn thèng cã bÞ ¶nh h−ëng kh«ng? C©u 4. HÖ thèng b¸n lÎ cña VNEPH hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn thÞ tr−êng nµo? ®èi thue c¹nh tranh chÝnh trong thÞ tr−êng b¸n lÎ lµ ai? C©u 5. S¶n phÈm chñ ®¹o cña VNEPH lµ g×? S¶n phÈm ®ã cã bÞ ¶nh h−ëng bëi c¬ quan nhµ n−íc kh«ng? C©u 6. HÖ thèng ph©n phèi s¶n phÈm cã bÞ ¶nh h−ëng kh«ng nÕu VNEPH kh«ng cßn ®éc quyÒn SGK. C©u 7. Dù ®o¸n vÒ doanh thu, lîi nhuËn khi kh«ng ®éc quyÒn SGK t¨ng hay gi¶m? møc ®é. C©u 8. HiÖn nay doanh thu m¶ng s¸ch §¹i häc & THCN so víi c¸c m¶ng s¸ch kh¸c. ƒ Gi¸m ®èc nh©n sù: C©u 1. C¬ cÊu nh©n sù hiÖn nay cña VNEPH C©u 2. §µo t¹o nguån nh©n lùc cña VNEPH C©u 3. Ph©n bæ nguån nh©n lùc C©u 4. Sù g¾n kÕt gi÷a chiÕn l−îc kinh doanh vµ chiÕn l−îc nh©n sù C©u 5. Tr×nh ®é vµ n¨ng lùc cña nguån nh©n l−c ®· ®¸p øng héi nhËp khu vùc ch−a? C©u 6. §Çu t− thu hót nguån lùc cña VNPH. C©u 7. Nguån nh©n lùc ®ang gÆp khã kh¨n g×? 46 C©u 8. bao nhiªu % nguån nh©n lùc ®ang phôc vô xuÊt b¶n SGK vµ c¸c s¶n phÈm liªn quan? ƒ Gi¸m ®èc tµi chÝnh: C©u 1. Møc ®é t¨ng tr−ëng vÒ doanh thu trong 3 n¨m 2008, 2009, 2020 C©u 2. TØ lÖ doanh thu tõ SGK, c¸c tham kh¶o phô thuéc SGK trªn tæng doanh thu C©u 3. ChiÕn l−îc ®Çu t− tµi chÝnh cña VNEPH C©u 4. Tèc ®é ph¸t triÓn nguån vèn so víi tèc ®é ph¸t trÓn m« h×nh tæ chøc. C©u 5. §Çu t− cho xuÊt b¶n SGK. 47