1. Lời nói đầu
2. Trong những năm gần đây, với tốc độ tăng trưởng cao và ổn định của nền kinh tế, Trung Quốc đã vượt qua ba trụ cột kinh tế chính đang phục hồi chậm chạp đó là Mỹ, Nhật Bản và Tây Âu về tốc độ tăng trưởng kinh tế. Vai trò của Trung Quốc trên trường quốc tế ngày càng tăng nhanh, nhất là trên lĩnh vực thương mại. Sự thành công đó một phần là nhờ vào việc hoạch định và điều hành các chính sách của chính phủ Trung Quốc khá sát với tình hình đất nước và trên thế giới.
3. Chính sách tỷ giá, đương nhiên không phải là một ngoại lệ. Với chính sách tỷ giá hiện nay của mình, Trung Quốc đang dần trở thành nguồn cung cấp hàng hoá cho toàn thế giới. Điều này đã khiến cho các nền kinh tế lớn lo ngại và trở thành đề tài chính trong các cuộc thương thảo về thương mại hiện nay. Vậy để tìm hiểu sâu hơn về những vấn đề trên em đã lựa chọn đề tài: "Chính sách tỷ giá của Trung Quốc và tác động của nó tới thương mại Trung Quốc và một số nước".
4. Nội dung của đề án này gồm những phần chính sau:
5. Lý luận chung về tỷ giá hối đoái, chính sách tỷ giá hối đoái và tác động của nó tới thương mại.
6. Chính sách tỷ giá của Trung Quốc và tác động của nó tới ngoại thương một số nước.
7. Triển vọng thay đổi chính sách tỷ giá của Trung Quốc và tác động có thể có tới Việt Nam.
34 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3100 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chính sách tỷ giá của Trung quốc, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
E2 D1
D2
Q
Nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n lµm thay ®æi tû gi¸ ng¾n h¹n
XÐt trong ng¾n h¹n cã mét sè nh©n tè chñ yÕu t¸c ®éng. §ã lµ: Møc chªnh lÖnh l¹m ph¸t, l·i suÊt gi÷a c¸c quèc gia; nh÷ng dù ®o¸n vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i.
Møc chªnh lÖnh l¹m ph¸t gi÷a c¸c quèc gia
NÕu nh møc ®é l¹m ph¸t gi÷a hai níc kh¸c nhau, trong ®iÒu kiÖn c¸c nh©n tè kh¸c kh«ng thay ®æi, sÏ dÉn ®Õn gi¸ c¶ hµng ho¸ ë hai níc ®ã cã nh÷ng biÕn ®éng kh¸c nhau, lµm cho ngang gi¸ søc mua cña hai ®ång tiÒn ®ã bÞ ph¸ vì, lµm thay ®æi tû gi¸ hèi ®o¸i.
¶nh hëng cña møc chªnh lÖch l¹m ph¸t ®Õn tû gi¸ hèi ®o¸i cã thÓ ®îc minh häa ë ®å thÞ sau:
Gi¶ sö ViÖt Nam cã tû lÖ l¹m E(USD/VND) S2
ph¸t cao h¬n Mü. Th× t¨ng nhu cÇu vÒ S1
USD, cung USD gi¶m, lµm cho ®ång
VND gi¶m gi¸.
D2
D1
Q
NÕu tû lÖ l¹m ph¸t ë mét níc cao h¬n so víi níc kh¸c, gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ dÞch vô nhËp khÈu tõ níc ®ã sÏ t¨ng lªn, vµ do ®ã nhu cÇu vÒ hµng ho¸ dÞch vô nµy ë níc kh¸c sÏ gi¶m xuèng. Cïng víi nhu cÇu vÒ hµng ho¸ dÞch vô gi¶m, nhu cÇu vÒ ®ång tiÒn níc ®ã ë níc ngoµi còng sÏ gi¶m xuèng. Sù gi¶m nhu cÇu vÒ ®ång néi tÖ, t¬ng ®¬ng víi sù gi¶m cung trªn thÞ trêng ngo¹i hèi. Ngîc l¹i, nhu cÇu hµng ho¸ dÞch vô cña níc ngoµi t¨ng lªn, do ®ã cÇu ngo¹i tÖ t¨ng.
Sù t¨ng lªn nhu cÇu ngo¹i tÖ xÈy ra cïng víi sù gi¶m xuèng cña cung ngo¹i tÖ sÏ g©y lªn sù gi¶m gi¸ cña ®ång néi tÖ.
T¬ng tù nh v©y, nÕu tû lÖ l¹m ph¸t ë níc nµy t¨ng lªn so víi tû lÖ l¹m ph¸t cña níc kh¸c, th× ®ång néi tÖ sÏ t¨ng gi¸.
Møc chªnh lÖch l·i suÊt gi÷a c¸c quèc gia
Khi møc l·i suÊt ng¾n h¹n cña mét níc t¨ng lªn mét c¸ch t¬ng ®èi so víi c¸c níc kh¸c, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn b×nh thêng, th× vèn ng¾n h¹n tõ níc ngoµi sÏ ®æ vµo níc nh»m thu phÇn chªnh lÖch do tiÒn l·i t¹o ra. §iÒu ®ã lµm cho cung ngo¹i hèi t¨ng lªn, cÇu ngo¹i hèi gi¶m ®i, dÉn ®Õn sù thay ®æi tû gi¸.
Nh÷ng dù ®o¸n vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i
Dù ®o¸n cña nh÷ng ngêi tham gia vµo thÞ trêng ngo¹i hèi vÒ triÓn väng lªn gi¸ hay xuèng gi¸ cña mét ®ång tiÒn nµo ®ã cã thÓ lµ mét nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh tû gi¸. Nh÷ng dù ®o¸n nµy cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn nh÷ng dù ®o¸n vÒ biÕn ®éng tû lÖ l¹m ph¸t, l·i suÊt vµ thu nhËp gi÷a c¸c quèc gia.
Gi¶ sö rÊt nhiÒu ngêi tham gia vµo thÞ trêng ngo¹i hèi ®Òu cho r»ng ®ång USD sÏ gi¶m gi¸ trong thêi gian tíi, trong ®iÒu kiÖn c¸c nh©n tè kh¸c kh«ng thay ®æi. §iÒu nµy dÉn ®Õn cung vÒ USD sÏ t¨ng lªn v× nhiÒu ngêi muèn b¸n chóng. §ång thêi, cÇu vÒ USD sÏ gi¶m xuèng
¶nh hëng nµy ®îc minh ho¹ b»ng ®å thÞ:
E(USD/VND) S1
S2
.
D1
D2
Q
Ngoµi ra tû gi¸ hèi ®o¸i cßn chÞu ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè kh¸c nh khñng bè, thiªn tai ®×nh c«ng, c¸c quyÕt s¸ch lín c¶u nhµ níc... §iÒu nµy cã thÓ gi¶i thÝch sù thay ®æi ®ét ngét, thÊt thêng cña tû gi¸ mµ kh«ng theo quy luËt nµo.
Nh vËy, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, tû gi¸ hèi ®o¸i chÞu sù t¸c ®éng cña rÊt nhiÒu yÕu tè. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng vµ kÞp thêi c¸c nh©n tè nµy lµ c¬ së quan träng ®Ó ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i cho phï hîp víi c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc.
1.1.1.2 C¸c d¹ng chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i.
C¸c chÕ ®é cè ®Þnh c¬ b¶n: Tû gi¸ g¾n :
Vµo mét ®ång tiÒn: nÒn kinh tÕ g¾n ®ång tiÒn cña m×nh vµo nh÷ng ®ång tiÒn quèc tÕ chñ chèt mµ kh«ng hoÆc rÊt hiÕn khi ®iÒu chØnh gi¸ trÞ so s¸ch cña chóng; c¸c nÒn kinh tÕ thêng c«ng bè tríc lÞch ®iÒu chØnh tû gi¸ cña ®ång tiÒn níc m×nh so víi ®ång tiÒn mµ nã g¾n vµo theo møc cè ®Þnh.
Vµo mét ræ c¸c lo¹i ®ång tiÒn: c¸c níc g¾n ®ång tiÒn m×nh vµo mét ræ ®ång tiÒn giao dÞc chÝnh hoÆc hçn hîp c¸c ®ång tiÒn tiªu chuÈn.
Trong kho¶ng chªnh lÖch x¸c ®Þnh tríc: c¸c níc g¾n ®ång tiÒn m×nh vµo mét ®ång tiÒn kh¸c hoÆc mét ræ tiÒn trong kho¶ng chªnh lÖch nhÊt ®Þnh.
Cè ®Þnh nhng cã ®iÒu chØnh: biªn ®é kho¶ng + 2%
C¸c chÕ ®é linh ho¹t c¬ b¶n: tû gi¸ cã ®iÒu chØnh vµ linh ho¹t
Theo c¸c chØ sè: nÒn kinh tÕ tù ®éng ®iÒu chØnh ®ång tiÒn cña m×nh theo sù that ®æi trong c¸c chØ sè cho tríc.
Th¶ næi cã kiÓm so¸t: c¸c níc thêng xuyªn ®iÒu chØnh tû gi¸ hiÖn nay trªn c¬ së ®¸nh gi¸ diÔn biÕn cña c¸c biÕn sè nh t×nh h×nh dù tr÷ vµ thanh to¸n.
Th¶ næi tù do: c¸c níc cho phÐp thÞ trêng vµ c¸c lùc lîng thÞ trêng quyÕt ®Þnh tû gi¸ ®ång tiÒn cña m×nh.
1.1.2 ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i.
ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i lµ mét hÖ thèng c¸c c«ng cô ®îc dïng ®Ó t¸c ®éng tíi quan hÖ cung- cÇu ngo¹i tÖ trªn thÞ trêng ngo¹i hèi, tõ ®ã gióp ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i nh»m ®¹t tíi nh÷ng môc tiªu cÇn thiÕt. VÒ c¬ b¶n, chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i gåm hai vÊn ®Ò lín: mét lµ vÊn ®Ò lùa chän chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i vµ hai lµ vÊn ®Ò ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i.
1.1.2.1 Môc tiªu cña chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i.
ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i lµ mét bé phËn cña hÖ thèng chÝnh s¸ch tµi chÝnh, tiÒn tÖ, thùc hiÖn c¸c môc tiªu cuèi cïng cña nÒn kinh tÕ. Trong nÒn kinh tÕ më, môc tiªu cña viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch nãi chung, chÝnh s¸ch tµi chÝnh, tiÒn tÖ vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ nãi riªng lµ nh»m ®¹t ®îc c¸c c©n ®èi bªn trong vµ c©n ®èi bªn ngoµi cña nÒn kinh tÕ.
C©n b»ng néi ®¹t ®îc khi c¸c nguån lùc kinh tÕ cña mét quèc ®îc sö dông ®Çy ®ñ víi møc gi¸ æn ®Þnh. ViÖc sö dông kh«ng thiÕu hoÆc qu¸ nguån lùc dÉn ®Õn l·ng phÝ kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Ngoµi ra cßn lµm cho møc gi¸ chung bÞ biÕn ®éng, gi¸ trÞ thùc tÕ cña ®ång tiÒn kh«ng æn ®Þnh, dÉn ®Õn gi¶m hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ. Sù kh«ng æn ®Þnh cña gi¸ c¶ cßn cã t¸c ®éng lµm thay ®æi hoÆc t¨ng tÝnh rñi ro cao cña c¸c mãn nî.
V× vËy, víi môc tiªu tr¸nh t×nh tr¹ng mÊt æn ®Þnh cña gi¸ c¶ vµ ng¨n ch¨n sù dao ®éng lín trong tæng s¶n phÈm, chÝnh s¸ch tû gi¸ ®· tr¸nh cho nÒn kinh tÕ r¬i vµo t×nh tr¹ng l¹m ph¸t hoÆc gi¶m ph¸t kÐo dµi vµ ®¶m b¶o viÖc cung øng tiÒn kh«ng qu¸ nhanh hoÆc qu¸ chËm.
Kh¸c víi c©n b»ng néi, c©n b»ng ngo¹i ®¹t ®îc l¹i dùa vµo tr¹ng th¸i cña c¸n c©n tµi kho¶n v·ng lai. Mét sù th©m hôt tµi kho¶n v·ng lai cho thÊy r»ng níc ®ã ®ang ®i vay nî cña níc ngoµi. Kho¶n nî nµy, sÏ ®¸ng lo ng¹i khi nã ®îc sö ®Ó ®Çu t cã hiÖu qu¶, b¶o ®¶m tr¶ ®îc nî trong t¬ng lai vµ cã l·i. Nhng nÕu kho¶n th©m hôt nµy kÐo dµi vµ kh«ng t¹o ra ®îc nh÷ng c¬ héi ®Çu t cã hiÖu qu¶ th× nã sÏ t¹o ra nguy hiÓm ®Õn nÒn kinh tÕ. Ngîc l¹i, khi tµi s¶n v·ng lai d thõa cho thÊy r»ng níc ®ã ®ang tÝch tô tµi s¶n cña m×nh ë níc ngoµi, nghÜa lµ hä lµ ngêi cho vay. NÕu sù d thõa nµy diÔn ra liªn tôc cã thÓ dÉn ®Õn cã ¶nh hëng nghiªm träng ®Õn c©n ®èi bªn trong nÒn kinh tÕ, ®ång thêi t¨ng rñi ro vÒ kh¶ n¨ng thu håi c¸c kho¶n cho vay. SÏ cã nhiÒu nguån lùc bÞ bá l·ng phÝ kh«ng ®îc sö dông, s¶n xuÊt mét sè ngµnh bÞ ®×nh trÖ, t¨ng trëng gi¶m vµ thÊt nghiÖp gia t¨ng.
Nh vËy, môc tiªu c©n ®èi bªn ngoµi ®ßi hái chÝnh s¸ch tû gi¸ ph¶i duy tr× tµi kho¶n v·ng lai kh«ng th©m hôt hoÆc dc thõa qu¸ møc ®Ó tr¸nh nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc gia.
1.1.2.2 C¨n cø ®Ó lùa chän chÝnh s¸ch tû gi¸.
ViÖc lùa chän chÕ ®é tû gi¸ xoay quanh hai vÊn ®Ò chÝnh: mèi quan hÖ gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ quèc gia víi c¶ hÖ thèng toµn cÇu vµ møc ®é ho¹t tÝnh cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ trong níc.
VÊn ®Ò thø nhÊt, thùc chÊt lµ lùa chän hÖ thèng më cöa hay ®ãng cöa. C¸c ph¬ng ¸n ®Æt ra cho viÖc lùa chän hÖ thèng tû gi¸ thiªn vÒ hoÆc tû gi¸ cè ®Þnh hoÆc tû gi¸ linh ho¹t hoÆc kÕt hîp c¶ hai. NÕu quèc gia lùa chän hÖ thèng tû gi¸ cè ®Þnh, lµ t¬ng ®¬ng víi viÖc chän hÖ thèng më cöa, trong ®ã lu«n cã sù t¬ng t¸c gi÷a c¸c nh©n tè quèc gia vµ c¶ hÖ thèng cßn l¹i. Bëi v× viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®èi néi trë thµnh ngo¹i sinh vµ tu©n thñ theo tho¶ íc tû gi¸ khi quèc gia ®ã lùa chän chÕ ®é nµy.
Ngîc l¹i, ph¬ng ¸n tû gi¸ linh ho¹t, vÒ nguyªn t¾c, kh«ng chÊp nhËn mét rµng buéc nµo vµo c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi néi. C¸c chÝnh s¸ch cã t¸c ®éng g× ®i n÷a th× sù giao ®éng tû gi¸ sÏ gi÷ chóng chØ g©y ¶nh hëng trong ph¹m vi quèc gia. Vµ t¬ng øng víi ®iÒu ®ã, kÕt qu¶ cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ níc ngoµi dï thÕ nµo ®i ch¨ng th× ®iÒu chØnh tû gi¸ sÏ gi÷ ¶nh hëng cña chóng n»m ngoµi ph¹m vi quèc gia. VËy viÖc lùa chän c¬ chÕ hèi ®o¸i linh ho¹t ®ång nhÊt víi lùa chän hÖ thèng ®ãng cöa, trong ®ã tû gi¸ linh ho¹t sÏ t¸ch rêi nÒn kinh tÕ quèc gia khái m«i trêng quèc tÕ.
VÊn ®Ò møc ®é ho¹t tÝnh cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi néi, râ rµng cã c¸c møc ®é kh¸c nhau. V× tû gi¸ cè ®Þnh thÓ hiÖn sù cam kÕt ¸p ®Æt c¸c rµng buéc ®èi víi chÝnh s¸ch kinh tÕ quèc gia, kh«ng thÓ theo ®uæi chÝnh s¸ch ®èi néi mét c¸ch ®éc lËp. Ngîc l¹i, tû gi¸ linh ho¹t lµ mét c«ng cô chÝnh s¸ch cã thÓ sö dông ®Ó gi÷ cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña hÖ thèng quèc tÕ, cã thÓ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch quèc gia mµ kh«ng cÇn quan t©m ®Õn m«i trêng bªn ngoµi.
Ngoµi ra cßn cã c¸c tiªu chuÈn kh¸c ®Ó xem xÐt lùa chän chÝnh s¸ch tû gi¸ nh c¸c h×nh thøc rèi lo¹n kinh tÕ, ®Æc thï c¬ cÊu kinh tÕ vµ tÝnh chÊt rñi ro vµ c¸c môc tiªu theo ®uæi..
NÕu dùa vµo c¸c h×nh thøc rèi lo¹n kinh tÕ. Ngêi ta thêng ph©n biÖt rèi lo¹n thùc vµ rèi lo¹n danh nghÜa ®Ó lùa chän chÕ ®é tû gi¸. §èi víi rèi lo¹n danh nghÜa th× tèt nhÊt lµ dïng hÖ thèng tû gi¸ cè ®Þnh. VÝ dô, sù rèi lo¹n g©y ra qu¸ nhiÒu tiÒn cung øng sÏ dÉn ®Õn th©m hôt c¸n c©n thanh to¸n do hao tèn dù tr÷ ngo¹i tÖ ®Ó phôc håi sù c©n ®èi trong thÞ trêng tiÒn tÖ. Rèi lo¹n nµy sÏ kh«ng thùc sù ¶nh hëng tíi nÒn kinh tÕ v× nã ®îc ®¶m b¶o b»ng chÕ ®é tû gi¸ cè ®Þnh. Ngîc l¹i, c¸c rèi lo¹n thùc nh rèi lo¹n ph¸t sinh tõ sù mÊt c©n ®èi thÞ trêng hµng ho¸, ®Ó chèng l¹i t¸c ®éng nµy tèt nhÊt lµ sö dông hÖ thèng tû gi¸ linh ho¹t v× c¸c biÕn ®éng møc cÇu trong níc sÏ dÉn ®Õn thay ®æi tû gi¸ do ®ã sÏ ®iÒu chØnh møc cÇu ngoµi níc, v× vËy s¶n phÈm trong níc kh«ng bÞ ¶nh hëng nghiªm träng.
Tuy nhiªn, tiªu chuÈn nµy khã thùc hiÖn v× kh«ng thÓ thay ®æi chÝnh s¸ch thêng xuyªn ®Ó ®èi phã víi c¸c h×nh thøc rèi lo¹n, ®Æc biÖt khi mµ hiÖn nay c¸c h×nh thøc nµy rÊt phong phó vµ ®a d¹ng.
1.1.2.3 VÊn ®Ò ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i.
Nguyªn nh©n dÉn tíi viÖc ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i lµ sù t¸ch rêi gi÷a tû gi¸ danh nghÜa vµ thùc tÕ, nhng sù t¸ch rêi nµy kh«ng thÓ ®i qu¸ xa mét biªn ®é nhÊt ®Þnh. §iÒu quan träng lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®îc biªn ®é nµo sÏ cã nhiÒu t¸c ®éng tÝch cùc nhÊt ®Õn nÒn kinh tÕ.
§Ó ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i theo môc tiªu ®· ®Þnh, ChÝnh phñ c¸c níc ®· sö dông rÊt nhiÒu biÖn ph¸p nhng cã hai biÖn ph¸p c¬ b¶n nhÊt thêng dïng: §ã lµ c«ng cô l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu vµ c«ng cô nghiÖp vô thÞ trêng më.
Ph¬ng ph¸p dïng l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu ®Ó ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i ®îc thùc hiÖn víi môc tiªu thay ®æi ng¾n h¹n vÒ tû gi¸. T¸c ®éng cña c«ng cô nµy ®îc thùc hiÖn theo c¬ chÕ khi l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu thay ®æi, kÐo theo sù thay ®æi cïng chiÒu cña l·i suÊt thÞ trêng, lµm thay ®æi lîi tøc cña c¸c tµi s¶n néi- ngo¹i tÖ sÏ dÉn tíi thay ®æi dßng vèn ®Çu t quèc tÕ, cung cÇu tµi s¶n néi- ngo¹i tÖ thay ®æi vµ tû gi¸ thay ®æi theo. Nh khi l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu t¨ng, lµm cho l·i suÊt trong níc t¨ng, dßng vèn ng¾n h¹n trªn thÞ trêng tµi chÝnh quèc sÏ ®æ vµo trong níc ®Ó hëng chªnh lÖch l·i suÊt. KÕt qu¶, tû gi¸ hèi ®o¸i gi¶m vµ ®ång néi tÖ t¨ng gi¸. Ngîc l¹i, khi muèn tû gi¸ t¨ng, ®ång néi tÖ gi¶m gi¸ sÏ tiÕn hµnh gi¶m l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu.
Cßn ®èi víi c«ng cô nghiÖp vô thÞ trêng më ngo¹i tÖ, thùc chÊt lµ ho¹t ®éng cña ng©n hµng trung ¬ng can thiÖp vµo thÞ trêng ngo¹i hèi ®Ó ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i. Khi tû gi¸ hèi ®o¸i lªn cao, ng©n hµng trung ¬ng sÏ b¸n ngo¹i tÖ vµ mua ®ång néi tÖ kÐo tû gi¸ hèi ®o¸i gi¶m xuèng. Muèn thùc hiÖn ®îc ng©n hµng ph¶i cã dù tr÷ ngo¹i hèi lín. Khi tû gi¸ hèi ®o¸i ë møc thÊp, tr×nh tù sÏ ngîc l¹i, dù tr÷ ngo¹i tÖ t¨ng, cung tiÒn t¨ng, l·i suÊt cña tiÒn göi néi tÖ gi¶m, ®ång néi tÖ sÏ gi¶m gi¸ vµ ®ång ngo¹i tÖ t¨ng gi¸.
Ngoµi hai c«ng cô c¬ b¶n nãi trªn, c¸c quèc gia cßn sö dông mét lo¹t c«ng cô kh¸c nh: n©ng gi¸ tiÒn tÖ, ph¸ gi¸ tiÒn tÖ, quü dù tr÷ b×nh æn hèi ®o¸i.
1.2 T¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tû gi¸ tíi ngo¹i th¬ng.
C¬ së vµ môc ®Ých cña th¬ng m¹i quèc tÕ
§ã chÝnh lµ lîi thÕ so s¸nh vµ lîi thÕ nhê quy m«. Sù kh¸c biÖt vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, tr×nh ®é s¶n xuÊt vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt dÉn tíi sù kh¸c biÖt vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ c¶ s¶n phÈm gi÷a c¸c níc. Th«ng qua trao ®æi quèc tÕ, c¸c níc cã thÓ cung cÊp cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi nh÷ng lo¹i hµng mµ hä s¶n xuÊt t¬ng ®èi rÎ h¬n vµ mua cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi nh÷ng lo¹i hµng t¬ng ®èi rÎ h¬n tõ c¸c níc kh¸c. Nh÷ng lîi Ých th¬ng m¹i nµy cµng lín khi kÕt hîp víi lîi thÕ kinh tÕ nhê quy m«. Thay v× mçi níc ph¶i cã nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt quy m« nhá kh«ng khai th¸c ®îc c«ng suÊt tèi u, c¸c níc kh¸c nhau cã thÓ hîp t¸c x©y dùng nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt cã qui m« lín vµ mäi ngêi ®Òu ®îc lîi do viÖc gi¶m bít nh÷ng chi phÝ vÒ s¶n xuÊt.
Tríc hÕt, dùa vµo lîi thÕ so s¸nh cña m×nh c¸c níc sÏ xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ m×nh s¶n xuÊt t¬ng ®èi cã hiÖu qu¶ ®ã lµ nh÷ng hµng ho¸ cÇn nhiÒu nguån lùc mµ hä dåi dµo vµ nhËp khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ hä s¶n xuÊt t¬ng ®èi kÐm hiÖu qu¶ hay ®ã lµ nh÷ng hµng ho¸ cÇn nhiÒu nguån lùc mµ hä kh«ng cã nhiÒu. Do c¸c níc cã nguån lùc kh¸c nhau, nªn mét níc cã thÓ cã nhiÒu lao ®éng, tµi nguyªn phong phó nhng thiÕu vèn vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ trong khi níc kh¸c cã Ýt lao ®éng nhng tr×nh ®é c«ng nghÖ cao nªn khi tham gia vµo th¬ng m¹i quèc tÕ c¸c níc cã thÓ ph¸t huy ®îc lîi thÕ cña m×nh. Bªn c¹nh ®ã, khi tham gia th¬ng m¹i quèc tÕ kh¶ n¨ng tiªu dïng ë mçi níc ®îc më réng, mçi ngêi d©n ®îc cung cÊp nhiÒu lo¹i hµng ho¸ hµng víi chÊt lîng ®îc c¶i thiÖn h¬n, phong phó h¬n vµ tho¶ m·n ®îc nh÷ng nhu cÇu cao h¬n.
MÆt kh¸c, dùa vµo lîi thÕ kinh tÕ nhê qui m« khi tham gia quan hÖ th¬ng m¹i quèc tÕ còng thu ®îc lîi Ých, ngoµi nh÷ng lîi Ých thu ®îc tõ lîi thÕ so s¸nh. Lîi thÕ qui m« gi¶i thÝch t¹i sao c¸c níc l¹i tiÕn hµnh th¬ng m¹i trong ngµnh ®ã lµ viÖc mét níc võa xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu cïng mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã. Do ngµy nay sù ph¸t triÓn cña c¸c níc c«ng nghiÖp ngµy cµng trë nªn gièng nhau vÒ tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ c¸c nguån lùc, lîi thÕ so s¸nh ë nhiÒu ngµnh kh«ng béc lé râ n÷a, cho nªn ®Ó tiÕp tôc duy tr× th¬ng m¹i quèc tÕ lîi thÕ vÒ qui m« thùc hiÖn sù trao ®æi nhiÒu chiÒu trong néi bé ngµnh ®îc coi lµ biÖn ph¸p chiÕm lîc. Th«ng qua th¬ng m¹i trong ngµnh, mét níc cïng mét lóc cã thÓ gi¶m bít sè lo¹i s¶n phÈm tù m×nh s¶n xuÊt vµ t¨ng thªm sù ®a d¹ng cña hµng ho¸ cho ngêi tiªu dïng trong níc. Do s¶n xuÊt Ýt chñng lo¹i h¬n, níc ®ã cã thÓ s¶n xuÊt mçi lo¹i hµng ho¸ ë qui m« lín h¬n, víi n¨ng xuÊt lao ®éng cao h¬n vµ chi phÝ thÊp h¬n. V× vËy, ngêi s¶n xuÊt sÏ cã lîi nhuËn cao h¬n vµ ngêi tiªu dïng còng ®îc lîi h¬n bëi chi phÝ rÎ h¬n vµ cã ph¹m vi lùa chän réng h¬n.
Mäi quèc gia khi tham gia vµo th¬ng m¹i quèc tÕ ®Òu cã thÓ thu ®îc lîi, nh÷ng lîi Ých cô thÓ nµy l¹i phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña tõng quèc gia. Nhng cho dï víi bÊt kú quèc gia nµo th× kh«ng thÓ phñ nhËn lîi Ých thu ®îc tõ th¬ng m¹i quèc tÕ. Vµ viÖc sö dông tû gi¸ hèi ®o¸i võa lµ chÝnh s¸ch, võa lµ c«ng cô cã t¸c ®éng lín tíi quy m« vµ møc ®é cña nh÷ng lîi Ých nµy.
Vai trß cña th¬ng m¹i quèc tÕ ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c níc
Tõ sù ph©n tÝch trªn, chóng ta thÊy r»ng th¬ng m¹i quèc tÕ ®Òu mang l¹i lîi Ých cho c¸c quèc gia tham gia. NÕu c¸c níc nµy biÕt khai th¸c c¸c c¬ së th¬ng m¹i cña m×nh th× sÏ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu vµ cã thÓ ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ.
Tríc hÕt lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu, cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu kÝch thÝch c¸c ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn, gãp phÇn t¨ng tÝch luü vèn, më réng s¶n xuÊt trong níc, n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ vµ thãi quen lµm viÖc cña nh÷ng lao ®éng trong s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, t¨ng thu nhËp, c¶i thiÖn møc sèng cña nh©n d©n. Bªn c¹nh ®ã, ngo¹i tÖ thu ®îc sÏ lµm t¨ng nguån dù tr÷ ngo¹i tÖ gióp cho qu¸ tr×nh æn ®Þnh ®ång néi tÖ vµ chèng l¹m ph¸t dÉn ®Õn æn ®Þnh nÒn kinh tÕ.
Vai trß cña xuÊt khÈu cßn thÓ hiÖn ë viÖc t¸c ®éng ®Õn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. §iÒu ®ã t¹o ra nh÷ng lîi thÕ so s¸nh míi cña mét níc vµ thóc ®Èy ngo¹i th¬ng cña níc ®ã ph¸t triÓn. Khi mµ xuÊt khÈu cµng ph¸t triÓn, cµng cã ®iÒu kiÖn më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm vµ t¨ng kh¶ n¨ng cung cÊp nh÷ng nguån lùc khan hiÕm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc. §èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn th× xuÊt khÈu cã thÓ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc, cßn ®èi víi c¸c níc ph¸t triÓn xuÊt khÈu cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc m©u thuÉn gi÷a s¶n xuÊt vµ thÞ trêng.
Víi vai trß to lín ®èi víi nÒn kinh tÕ nh vËy, c¸c níc cÇn khai th¸c hîp lý nh÷ng lîi Ých thu ®îc tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu, nhÊt lµ trong giai ®o¹n ®Çu khi míi tham gia vµo th¬ng m¹i quèc tÕ.
Song song víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu. NÕu nh xuÊt khÈu ®îc coi lµ nh©n tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi th× nhËp khÈu l¹i ®îc coi lµ nÒn t¶ng ®Ó thùc hiÖn vai trß ®ã. Thùc tÕ ®· cho thÊy, nhËp khÈu cã thÓ t¸c ®éng trùc tiÕn ®Õn s¶n xuÊt, kinh doanh vµ th¬ng m¹i th«ng qua viÖc ®æi míi trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, cung cÊp c¸c nguån lùc khan hiÕm....§ång thêi nhËp khÈu cßn gióp cho viÖc c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng d©n c cña mét níc b»ng viÖc cung cÊp nhiÒu hµng ho¸ h¬n, chÊt lîng h¬n vµ rÎ h¬n.
Tuy nhiªn, kh«ng nªn khai th¸c qu¸ møc lîi Ých cña nhËp khÈu, nÕu kh«ng sÏ cã thÓ biÕn quèc gia thµnh b·i th¶i cña c«ng nghÖ l¹c hËu, kh«ng thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc, t¹o t©m lý tiªu dïng trong níc kh«ng tèt...
T¸c ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i tíi th¬ng m¹i
Cã thÓ nãi, tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i lµ nh÷ng c«ng cô kinh tÕ vÜ m« chñ yÕu ®Ó ®iÒu tiÕt c¸n c©n th¬ng m¹i quèc tÕ theo môc tiªu ®Þnh tríc cña mét níc.
Tríc hÕt, tû gi¸ vµ nh÷ng biÕn ®éng cña tû gi¸ cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn møc gi¸ c¶ hµng ho¸ dÞch vô xuÊt nhËp khÈu cña mét níc. Khi tû gi¸ thay ®æi theo híng lµm gi¶m søc mua ®ång néi tÖ, th× gi¸ c¶ hµng ho¸ dÞch vô cña níc ®ã sÏ t¬ng ®èi rÎ h¬n so víi hµng ho¸ dÞch vô níc kh¸c ë c¶ thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng quèc tÕ. DÉn ®Õn cÇu vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸ dÞch vô cña níc ®ã sÏ t¨ng, cÇu vÒ hµng ho¸ dÞch vô níc ngoµi cña níc ®ã sÏ gi¶m vµ t¹o ra sù thÆng d cña c¸n c©n th¬ng m¹i.
VÝ dô: Tríc ®©y 1USD = 14000VND . 1 chiÕc m¸y tÝnh gi¸ 750USD ®îc nhËp khÈu vµ tÝnh ra ®ång néi tÖ cña ViÖt Nam lµ 10.500.000VND. §Õn nay, gi¶ sö gi¸ chiÕc m¸y tÝnh kh«ng ®æi, trong khi tû gi¸ thay ®æi 1USD = 15000VND th× còng chiÕc m¸y tÝnh ®ã ®îc nhËp khÈu vµ b¸n víi gi¸ 11.250.000VND. Gi¸ ®¾t h¬n, nhu cÇu nhËp m¸y tÝnh sÏ gi¶m. Nhng ®èi víi xuÊt khÈu th× ngîc l¹i khi tû gi¸ 1USD = l4000VND, gi¸ xuÊt khÈu 1 tÊn g¹o víi chi phÝ s¶n xuÊt lµ 3,5 triÖu VND lµ 250USD, nhng víi chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng ®æi th× gi¸ b¸n chØ kho¶ng 233USD. Gi¸ gi¶m cÇu xuÊt khÈu sÏ t¨ng.
Trong trêng hîp ngîc l¹i, khi tû gi¸ biÕn ®æi theo híng lµm t¨ng gi¸ ®ång néi tÖ. Sù t¨ng gi¸ cña ®ång néi tÖ cã t¸c ®éng h¹n chÕ xuÊt khÈu v× cïng mét lîng ngo¹i tÖ thu ®îc do xuÊt khÈu sÏ ®æi ®îc Ýt h¬n ®ång néi tÖ. Tuy nhiªn, ®©y lµ c¬ héi tèt cho c¸c nhµ nhËp khÈu, nhÊt lµ nhËp khÈu nguyªn liÖu, m¸y mãc ®Ó phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt trong níc. §ång thêi, lîng ngo¹i tÖ chuyÓn vµo trong níc cã xu híng gi¶m xuèng lµm khèi lîng dù tr÷ ngo¹i tÖ ngµy cµng bÞ xãi mßn v× khuynh híng gi¸ t¨ng nhËp khÈu ®Ó cã ®îc lîi nhuËn, cã thÓ g©y nªn t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi c¸n c©n th¬ng m¹i quèc tÕ.
Tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i kh«ng chØ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ngo¹i th¬ng th«ng qua sù t¸c ®éng cña nã ®Õn xuÊt khÈu, mµ cßn t¸c ®éng mét c¸ch gi¸n tiÕp ®Õn ngo¹i th¬ng th«ng qua sù t¸c ®éng lµm thay ®æi luång di chuyÓn t b¶n ra vµo quèc gia. Nh khi tû gi¸ thay ®æi theo híng gi¶m gi¸ ®ång néi tÖ sÏ cã t¸c ®éng gia t¨ng viÖc thu hót ®Çu t níc ngoµi. Khi luång vèn ch¶y vµo trong níc sÏ t¹o ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt trong níc, tr¸nh ®îc nh÷ng rµo c¶n cña chÝnh s¸ch b¶o hé th¬ng m¹i, sÏ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng.
Nh÷ng t¸c ®éng kÓ trªn cña tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i ®Õn ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ nãi chung lµm cho c¸c nhµ qu¶n lý ë c¸c quèc gia ®Òu muèn qu¶n lý, ®iÒu tiÕt tû gi¸ vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ theo nh÷ng môc tiªu kinh tÕ x· héi ®· ®Þnh.
2. ChÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung quèc
2.1 §iÒu hµnh chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch vµ chuyÓn ®æi.
2.1.1 Thêi kú chuyÓn tõ chÝnh s¸ch tû gi¸ cè ®Þnh sang th¶ næi theo s¸t víi nh÷ng diÔn biÕn cña tû gi¸ thÞ trêng( 1981- 1993)
Cho ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 1980, Trung Quèc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tû gi¸ cè ®Þnh, g¾n ®ång NDT lu«n cao h¬n gi¸ trÞ thùc cña nã. §iÒu nµy kÐo theo mét lo¹t tiªu cùc nh: hµng xuÊt khÈu kÐm søc c¹nh tranh, mÊt c©n ®èi nghiªm träng trong nÒn kinh tÕ. Ng©n s¸ch quèc gia hµng n¨m ph¶i bï lç nhiÒu cho c¶ s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Nh n¨m 1989 møc bï lç lµ 76,3 tû NDT t¬ng ®¬ng víi 29% thu nhËp tµi chÝnh. Vµo lóc nµy tæng sè nî cña Trung Quèc lªn tíi 47 tû USD, trong khi dù tr÷ ngo¹i tÖ quèc gia hÇu nh c¹n kiÖt vµ l¹m ph¸t trong níc lªn cao. §Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, nh»m ®a ®Êt níc tho¸t khái khñng ho¶ng, ®ång thêi cïng víi viÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p c¶i c¸ch kinh tÕ, Trung Quèc ®· liªn tôc tiÕn hµnh ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i danh nghÜa theo híng gi¶m gi¸ trÞ ®ång NDT bÞ ®¸nh gi¸ cao tríc ®©y cho phï hîp víi søc mua thùc tÕ cña nã trªn thÞ trêng trong suèt thêi gian ®Çu cña qu¸ tr×nh c¶i c¸ch cho ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 90.
Tõ n¨m 1981-1985, Trung Quèc lu«n lu«n muèn thùc hiÖn chÕ ®é mét lo¹i gi¸ hµng, mét tû gi¸ thèng nhÊt nhng do nhiÒu nguyªn nh©n nªn trong giai ®o¹n c¶i c¸ch nµy bªn c¹nh sù tån t¹i tû gi¸ giao dÞch th¬ng m¹i néi bé, tû gi¸ chÝnh thøc thêng xuyªn thay ®æi, hÇu hÕt lµ ph¸ gi¸. Theo thèng kª, ®ång NDT ®îc ®iÒu chØnh 23 lÇn trong n¨m 1981, 28 lÇn trong n¨m 1982 vµ 56 lÇn trong n¨m 1984 ë c¸c møc ®é kh¸c nhau ®Ó tiÕn tíi tû gi¸ thùc cña nã. C¶i c¸ch, ®iÒu chØnh phÇn lín lµ ph¸ gi¸ dÉn ®Õn tû gi¸ chÝnh thøc ngang b»ng víi tû gi¸ néi bé vµo cuèi 1984, vµ cuèi cïng lµ thèng nhÊt mét tû gi¸. Cho tíi cuèi nh÷ng n¨m 80, tû gi¸ chÝnh thøc Ýt biÕn ®éng nhng l¹i cã møc ph¸ gi¸ nhanh khi biÕn ®éng, bªn c¹nh ®ã sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng ngo¹i hèi ®· t¹o nªn sù biÕn ®æi m¹nh mÏ cña tû gi¸. Ra ®êi tõ ®Çu nh÷ng n¨m 1980 ë Trung Quèc, thÞ trêng ngo¹i hèi ph¸t triÓn rÊt nhanh tõ sau n¨m 1986 dÉn tíi h×nh thµnh mét m¹ng líi thanh to¸n dùa vµo thÞ trêng . C¬ së cho sù tån t¹i thÞ trêng nµy lµ quyÒn tù chñ cña c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc cho phÐp c¸c nhµ xuÊt khÈu ®îc ®îc gi÷ mét phÇn ngo¹i hèi, nh»m khuyÕn khÝch t¨ng kh¶ n¨ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Víi sù hiÖn diÖn cña thÞ trêng nµy, ®· lµm cho tû gi¸ trao ®æi tõng bíc ®îc dao ®éng tù do h¬n.
ChÝnh s¸ch tû gi¸ trong thêi kú nµy ®· gióp Trung Quèc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, gi¶m th©m hôt c¸n c©n th¬ng m¹i, c¸n c©n thanh to¸n vµ ®a ®Êt níc ra khái cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ. NÕu nh n¨m 1978 tæng kinh ng¹ch xuÊt nhËp khÈu chØ ®¹t 20,64 tû USD b»ng 9,8% GDP, ®øng thø 27 trªn thÕ giíi vÒ bu«n b¸n ®èi ngo¹i vµ c¸n c©n th¬ng m¹i lµ -15.002 triÖu USD th× nhê th¬ng m¹i ph¸t triÓn ®Õn n¨m 1990 c¸n c©n th¬ng m¹i lµ 8.646 triÖu USD. Sau nh÷ng ®iÒu chØnh thö nghiÖm thµnh c«ng ban ®Çu, chÝnh phñ Trung Quèc tiÕp tôc ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch tû gi¸ theo híng ®· v¹ch ra.
Cho nªn, ®Çu nh÷ng n¨m 90 (1991- 1993), Trung Quèc chÝnh thøc c«ng bè ¸p dông mét tû gi¸ th¶ næi. Trong giai ®o¹n nµy, tû gi¸ trao ®æi cña ®ång NDT thêng xuyªn dao ®éng, ®ång NDT hÇu nh h¹ gi¸. Nhê t¨ng tû lÖ ngo¹i hèi ph©n bæ th«ng qua t¬ng t¸c gi÷a cung vµ cÇu trªn thÞ trêng, nh÷ng ho¹t ®éng kiÓm so¸t vÒ ngo¹i hèi ®· gi¶m dÇn, trong khi ®ã c¸c lùc lîng thÞ trêng ®îc tÝnh ®Õn nhiÒu h¬n trong c¸c quyÕt ®Þnh liªn quan ®Õn tû gi¸. Sau khi tû gi¸ ®îc ®iÒu chØnh t¬ng ®èi s¸t víi biÕn ®æi cña thÞ trêng vµ søc mua thùc tÕ cña ®ång NDT, tû gi¸ danh nghÜa gi÷a ®ång NDT víi USD t¬ng ®èi æn ®Þnh ë møc 5,2 -> 5,8 NDT/USD. Tuy nhiªn, møc ®iÒu chØnh nµy ®îc dùa vµo møc gi¸ gi÷a Trung Quèc vµ Mü ®· lµm cho l¹m ph¸t cao ë Trung Quèc t¸c ®éng xÊu tíi môc tiªu t¨ng trëng vµ thóc ®Èy xuÊt khÈu cña nÒn kinh tÕ. Nh tõ møc thÆng d th¬ng m¹i lµ 9.165 triÖu USD víi tèc ®é l¹m ph¸t 3,06% n¨m 1990 th× ®Õn n¨m 1993 c¸n c©n th¬ng m¹i bÞ th©m hôt –10.654 triÖu USD vµ tèc ®é l¹m ph¸t lµ 14,58%.
Cã thÓ nãi ®©y lµ nh÷ng bíc ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tû gi¸ hèi ®o¸ vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ ë Trung Quèc, lµ giai ®o¹n ®Ó cho tû gi¸ Ên ®Þnh tríc ®©y ®îc th¶ næi theo s¸t víi nh÷ng diÔn biÕn cña thÞ trêng.
2.1.2 Thêi kú ph¸ gi¸ m¹nh ®ång NDT vµ thèng nhÊt hai tû gi¸ híng tíi mét ®ång NDT cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi (1994- 1997).
NhËn thÊy nguy c¬ ®ång NDT cã kh¶ n¨ng trë l¹i t×nh tr¹ng bÞ ®¸nh gi¸ cao so víi søc mua thùc tÕ, chÝnh phñ Trung Quèc ®· quyÕt ®Þnh chuyÓn híng ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i. Ngµy 1-1-1994, ®ång NDT chÝnh thøc bÞ tuyªn bè ph¸ gi¸ m¹nh tõ 5,8 NDT/USD xuèng 8,7 NDT/USD, vµ thèng nhÊt c¸c møc gi¸ thµnh mét tû gi¸ chung. Tuy nhiªn, tû gi¸ danh nghÜa b¾t ®Çu lªn gi¸ chËm ch¹p vµ cuèi cïng æn ®Þnh ë møc 8,3NDT/USD. §Ó gi¶m bít t¸c ®éng cña sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch tû gi¸ lªn thÞ trêng tiÒn tÖ, vµo thêi kú nµy chÝnh phñ Trung Quèc ®· ban hµnh mét lo¹t nh÷ng biÖn ph¸p hç trî vµ qu¶n lý ngo¹i hèi nh : thùc hiÖn chÕ ®é ng©n hµng kÕt hèi, xo¸ bá sù g¨m gi÷ ngo¹i tÖ vµ t¨ng gi¸ ngo¹i hèi cña c¸c c«ng ty, x©y dùng thÞ trêng giao dÞch ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng; c¶i tiÕn c¬ chÕ h×nh thµnh tû gi¸ hèi ®o¸i; xo¸ bá kÕ ho¹ch mang tÝnh mÖnh lÖnh ®èi víi thu chi ngo¹i hèi… kÕt hîp víi kiÓm so¸t chÆt chÏ cña ng©n hµng trung ¬ng Trung Quèc. §èi víi c«ng ty níc ngoµi, Trung Quèc yªu cÇu ph¶i cã b¶ng c©n ®èi ngo¹i tÖ hµng n¨m. §èi víi c¸c doanh nghiÖp liªn doanh víi níc ngoµi ph¶i cã giÊy phÐp ®æi ngo¹i tÖ m¹nh sang NDT. Cßn ®èi víi doanh nghiÖp nhµ níc, yÕu cÇu ph¶i nép 100% ngo¹i tÖ thu ®îc thay v× 50% tríc ®©y. Tuy nhiªn, Trung Quèc ®· cã nh÷ng ®iÒu chØnh qu¶n lý ngo¹i hèi láng h¬n nh: cho phÐp c¸c c«ng níc ngoµi tõng bíc ®îc giao dÞch, mua b¸n ngo¹i tÖ m¹nh, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®ång NDT x©m nhËp m¹nh h¬n vµo thÞ trêng tiÒn tÖ, tµi chÝnh thÕ giíi…
KÕt qu¶ cña ®iÒu chØnh vµ ph¸ gi¸ m¹nh ®ång NDT trong thêi kú nµy cña Trung Quèc ®· gióp níc nµy kh«ng chØ thu ®îc nh÷ng lîi Ých trong ng¾n h¹n, nhanh chãng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, chiÕm lÜnh nhiÒu thÞ phÇn quan träng trªn thÞ trêng quèc tÕ, mµ cßn t¹o c¬ së ®Ó Trung Quèc duy tr× chÝnh s¸ch tû gi¸ æn ®Þnh trong mét thêi gian dµi, gi¶m thiÓu nh÷ng rñi ro hèi ®o¸i vµ t¹o m«i trêng hÊp dÉn thu hót m¹nh c¸c nguån ®Çu t níc ngoµi.:
N¨m
1994
1995
1996
1997
FDI- tû USD
33,79
35,84
40,18
44,23
L¹m ph¸ (%)
24,2
16,9
8,3
8,3
XK- tû USD
121,0
148,8
151,2
182,9
NK- tû USD
115,7
129,1
138,9
142,2
Nguån chÝnh IMF. International Financial Statistics T5/2001
2.1.3 ChÝnh s¸ch tû gi¸ duy tr× æn ®Þnh ®ång NDT yÕu nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu, t¨ng trëng kinh tÕ cao vµ gi¶m nh÷ng có sèc tõ bªn ngoµi (1997-nay).
Díi t¸c ®éng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ch©u ¸ n¨m 1997, m«i trêng kinh tÕ quèc tÕ ®· cã nhiÒu biÕn ®éng ®¸ng kÓ. C¸c níc bÞ khñng ho¶ng r¬i vµo t×nh tr¹ng suy tho¸i, møc sèng cña ngêi d©n bÞ sôt gi¶m ®¸ng kÓ. Cuéc khñng ho¶ng nµy ®· lµm cho tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ vµ th¬ng m¹i toµn cÇu chËm l¹i. Trung Quèc kh«ng ph¶i lµ mét ngo¹i lÖ. XuÊt khÈu vµ ®Çu t níc ngoµi gi¶m m¹nh. VÊn ®Ò s¶n xuÊt d thõa ngµy cµng trë nªn trÇm träng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn. Gi¸ thÞ trêng liªn tôc gi¶m xuèng vµ dÇn dÇn xuÊt hiÖn nh÷ng dÊu hiÖu gi¶m ph¸t.
Tríc t×nh h×nh ®ã, chÝnh phñ Trung Quèc ®· cã chñ tr¬ng kh«ng ph¸ gi¸ ®ång NDT, tû gi¸ vÉn gi÷ ë møc 8,3NDT/USD, víi biªn ®é giao ®«ng lµ nhá. Nhê ®ã mµ nh÷ng t¸c ®éng cña cuéc khñng ho¶ng khu vùc Ch©u ¸ ®èi víi nÒn kinh tÕ Trung Quèc vµ c¶ nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· Ýt nghiªm träng h¬n.
§Ó b¶o vÖ ®ång NDT tríc t¸c ®éng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc, n¨m 1998 Trung Quèc ®· quay trë l¹i kiÓm so¸t chÆt chÏ thÞ trêng ngo¹i hèi, gi¶m nguy c¬ ®Çu c¬ vµ g¨m gi÷ ngo¹i tÖ, t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ. Thu nhËp ngo¹i tÖ cña c¸c doanh nghiÖp b¾t buéc ph¶i b¸n cho nh÷ng ng©n hµng ®· ®îc chØ ®Þnh tríc, viÖc b¸n ngo¹i tÖ còng ph¶i cã ho¸ ®¬n theo quy ®Þnh míi ®îc rót, thËm chÝ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi còng ph¶i b¸n ngo¹i tÖ cho c¸c ng©n hµng Trung Quèc ®Ó ®æi lÊy mét lîng NDT nhÊt ®Þnh sö dông trong l·nh thæ níc nµy. Song song víi viÖc qu¶n lý chÆt chÏ thÞ trêng ngo¹i hèi, ®Ó gi¶m bít søc Ðp ®èi víi xuÊt khÈu vµ sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ, Trung Quèc cßn phèi hîp víi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ nh níi láng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ kÝch cÇu. Trong n¨m nµy, Trung Quèc ®· liªn tiÕp 3 lÇn h¹ l·i suÊt tiÒn cho vay vµ tiÒn göi b»ng ®ång NDT, l·i suÊt chiÕt khÊu còng gi¶m 1,91%, ®ång thêi víi viÖc gi¶m c¶ l·i suÊt víi c¸c lo¹i tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ, hç trî vèn cho c¸c doanh nghiÖp, kÝch thÝch tiªu dïng ë c¸c tÇng líp d©n c... Víi c¬ chÕ qu¶n lý rÊt chÆt chÏ nh vËy, tû gi¸ gi÷a ®ång NDT vµ USD vÉn cè ®Þnh lµ 8,3NDT/USD cho tíi ngay nay.
Theo c¸c chuyªn gia hµng ®Çu vÒ kinh tÕ th× cho r»ng víi tû gi¸ hiÖn nay ®ång NDT ®· bÞ ®¸nh gi¸ thÊp kho¶ng 30% so víi c¸c ®ång tiÒn kh¸c,theo nhËn ®Þnh cña Mü lµ 40% vµ theo EU th× tû lÖ nµy lµ 20%. Theo hä víi tû gi¸ thÊp, ®· t¹o ra nh÷ng lîi thÕ th¬ng m¹i bÊt b×nh ®¼ng cho hµng Trung Quèc trµn ra thÞ trêng quèc tÕ, lµm suy yÕu søc c¹nh tranh cña c¸c nhµ xuÊt khÈu kh¸c. Cïng víi nh÷ng lîi thÕ vÒ tµi nguyªn vµ nh©n lùc, viÖc duy tr× tû gi¸ hèi ®o¸i kh«ng c©n ®èi gi÷a NDT vµ USD trong lóc USD ®ang gi¶m ®i t¬ng ®èi so víi c¸c ®ång tiÒn kh¸c ®ang gióp c¸c nhµ xuÊt khÈu cña Trung Quèc cã lîi thÕ trong cuéc chiÕn gi¸ c¶ vµ n©ng cao tÝnh c¹nh tranh thu hót ®Çu t cña níc nµy.
Cßn vÒ quan ®iÓm cña phÝa Trung Quèc l¹i tr¸i ngîc víi c¸c níc, hä cho r»ng ®ång NDT kh«ng nh÷ng kh«ng gi¶m gi¸ mµ tr¸i l¹i cßn ®ang lªn gi¸ so víi c¸c ®ång tiÒn kh¸c. Theo nhËn ®Þnh cña Trung Quèc th× vÒ danh nghÜa trong giai ®o¹n 1994-2002, ®ång NDT ®· t¨ng 5,1% so víi ®ång USD, t¨ng 17,9% so víi ®ång Euro vµ t¨ng 17% so víi ®ång yªn NhËt, nÕu tÝnh ®Õn yÕu tè l¹m ph¸t th× møc t¨ng thùc tÕ cña ®ång NDT so víi c¸c ®ång tiÒn nµy lµ 18,5%, 39,4%, 62,9%. MÆc dï cã nh÷ng quan ®iÓm tr¸i ngîc nhau, thùc tÕ ®· cho thÊy cho tíi nay viÖc ®iÒu chØnh tû gi¸ vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ trong thêi gian qua ®· t¹o ra kh¶ n¨ng gãp phÇn gi¶m t¸c ®éng tríc nh÷ng có sèc tõ bªn ngoµi vµ ®¹t ®îc thµnh tùu to lín kÓ tõ n¨m 1997.
Trong n¨m 2002, tæng doanh sè th¬ng m¹i cña Trung Quèc ®¹t 620,79 tØ USD, trong ®ã xuÊt khÈu t¨ng 22,3%, ®¹t 325,57 tØ USD; nhËp khÈu t¨ng 21,2%, ®¹t 295,22 tØ USD. ThÆng d th¬ng m¹i ®¹t 30,33 tØ so víi 22,6 tØ USD trong n¨m 2001. Dù tr÷ ngo¹i tÖ ®¹t møc cao kû lôc lµ 286,4 tØ USD. Tèc ®é t¨ng trëng trung b×nh cña nÒn kinh tÕ Trung Quèc lµ 8%/n¨m, vµ cao nhÊt trªn thÕ giíi.
MÆt kh¸c, ®ång NDT hiÖn ®ang m¹nh lªn so víi ®ång USD. Tuy cha ph¶i lµ ®ång tiÒn cã thÓ chuyÓn ®æi hoµn toµn, nhng nã ®ang ngµy cµng ®îc sö dông nhiÒu ë bªn ngoµi biªn giíi Trung Quèc, ®Æc biÖt lµ däc biªn giíi Trung Quèc víi c¸c níc §«ng Nam ¸. Theo tÝnh to¸n hiÖn cã kho¶ng 30 tû NDT ®ang lu hµnh ë bªn ngoµi Trung Quèc, ®iÒu nµy chøng tá niÒm tin cña quèc tÕ vµo kinh tÕ Trung Quèc. Vµ ®ång NDT ®îc dù ®o¸n lµ sÏ ®ãng vai trß khu vùc lín h¬n ®ång Eruo, cã thÓ trë thµnh ®ång tiÒn dù tr÷ thay thÕ c¸c ®ång tiÒn quèc tÕ kh¸c ë Ch©u ¸.
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc mét phÇn lµ nhê vµo chÝnh s¸ch tû gi¸ hiÖn nay, th× vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ. Khi mµ ®ång tiÒn gi¶m gi¸, nã lµm cho c¸c kho¶n vay b»ng ngo¹i tÖ cña níc ®ã vµ rñi ro cña ®Çu t trong t¬ng lai t¨ng lªn khi c¸c nhµ ®Çu t dù kiÕn t¨ng vÒ tÝnh kh«ng æn ®Þnh cña tû gi¸ hèi ®o¸i. HiÖn nay, nî qu¸ h¹n cña Trung Quèc ®· lªn ®Õn møc 1.800 tû nh©n d©n tÖ, t¬ng ®¬ng 140% GDP so víi møc 88% trong n¨m 1996. Vµ nh÷ng kho¶n nî khã ®ßi tËp trung ë bèn ng©n hµng lín cña Trung Quèc- ®ã lµ nh÷ng ng©n hµng hiÖn nay mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n xÐt trªn ph¬ng diÖn kü thuËt. KÓ tõ 1998 ®Õn nay, Trung Quèc ®· bá ra 200 tû USD ®Ó t¸i cÊp vèn vµ mua l¹i c¸c kho¶n nî khã ®ßi cña c¸c ng©n hµng. MÆc dï hiÖn nay Trung Quèc ®ang ph¶i ®èi mÆt víi t×nh h×nh tµi chÝnh bÊt æn, nhng chÝnh phñ Trung Quèc vÉn hÕt søc thËn träng tr¸nh lµm tæn h¹i ®Õn xuÊt khÈu. Theo c¶nh b¸o cña c¸c nhµ nghiªn cøu kinh tÕ, r»ng viÖc ®iÒu chØnh gi¸ trÞ cña ®ång nh©n tÖ cã thÓ lµm cho kinh tÕ Trung Quèc "mÊt æn ®Þnh" do khuyÕn khÝch c¸c luång vèn ®Çu t, lµm t¨ng s phô thuéc cña nÒn kinh tÕ vµo yÕu tè bªn ngoµi nhÊt lµ khi hiÖn nay cã tíi 50% hµng xuÊt khÈu lµ cña doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. §©y chÝnh lµ sù m©u thuÉn mµ viÖc lùa chän chÝnh s¸ch tû gi¸ ph¶i ®èi mÆt.
Tãm l¹i: §Çu nh÷ng n¨m 1980, khi Trung Quèc bíc vµo c«ng cuéc c¶i c¸ch vµ më cöa kinh tÕ, Trung Quèc Ên ®Þnh møc tû gi¸ 2,4 NDT/USD. Tíi nh÷ng n¨m 1990, kho¶ng 10 n¨m sau c¶i c¸ch, nÒn kinh tÕ Trung Quèc cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn m¹nh mÏ thÓ hiÖn ë xuÊt khÈu vµ tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ. C¸c nhµ qu¶n lý ë Trung Quèc hiÓu r»ng mét tû gi¸ hèi ®o¸i cè ®Þnh sÏ kh«ng gióp kÝch thÝch t¨ng trëng vµ xuÊt khÈu.
Do vËy Trung Quèc b¾t ®Çu híng tíi mét c¬ chÕ tû gi¸ mÒm dÎo víi sù tham gia nhiÒu h¬n cña yÕu tè thÞ trêng nhng vÉn cã sù kiÓm so¸t cña nhµ níc. Tû gi¸ ®ång NDT vµo kho¶ng 5,8 - 5,9 NDT/USD nh÷ng n¨m 1990-1993. §Õn cuèi n¨m 1993, ®Çu n¨m 1994, ®Ó kÝch thÝch xuÊt khÈu h¬n n÷a, Trung Quèc ®· quyÕt ®Þnh chuyÓn tû gi¸ lªn 8,7 NDT/USD. Sau nhiÒu lÇn ®iÒu chØnh, tû gi¸ nµy dõng ë møc kho¶ng 8,2 - 8,3 NDT/USD vµ duy tr× tõ n¨m 1994 tíi nay.
2.2 T¸c ®éng chÝnh s¸ch tû gi¸ TQ tíi th¬ng m¹i mét sè níc.
T¸c ®éng tíi Mü
Tõ n¨m 1993, Trung Quèc vµ Mü ®· më réng quan hÖ bu«n b¸n. N¨m 2000, Mü chiÕm 20,9% kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ trë thµnh ®èi t¸c quan träng sè mét trong xuÊt khÈu hµng ho¸ cña Trung Quèc, xuÊt khÈu hµng ho¸ cña Trung Quèc sang Mü ®¹t 103,3 tû USD, chiÕm 8,2% gi¸ trÞ nhËp khÈu cña Mü. Trung Quèc trë thµnh ®èi t¸c nhËp khÈu lín thø 5 cña Mü. Th¬ng m¹i cña Mü víi Trung Quèc ®· t¨ng 50%. Tuy nhiªn, trong nh÷ng n¨m qua Mü chñ yÕu bÞ th©m hôt th¬ng m¹i víi Trung Quèc.
N¨m 2002, th©m hôt th¬ng m¹i cña Mü vµo kho¶ng 500 tû USD th× cã tíi 103 tû USD lµ th©m hôt víi Trung Quèc. Trong 8 th¸ng ®Çu n¨m 2003, xuÊt siªu cña Trung Quèc sang Mü lªn tíi 120 tû USD, trong khi nhËp khÈu t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ, chØ nhÝch tõ 13 lªn 19 tû USD.
Mü cho r»ng viÖc Trung Quèc k×m gi÷ tû gi¸ giao dÞch ®ång NDT trong mét biªn ®é hÑp kho¶ng 8,3 NDT/USD trong mét thêi gian dµi ®· gióp c¸c nhµ xuÊt khÈu Trung Quèc cã ®îc lîi thÕ c¹nh tranh kh«ng c«ng b»ng trªn thÞ trêng thÕ giíi vµ ngay c¶ trªn thÞ trêng Mü, khiÕn nhiÒu viÖc lµm Mü trong khu vùc s¶n xuÊt khµng xuÊt khÈu bÞ c¾t gi¶m. Trong nh÷ng n¨m võa qua, do bu«n b¸n bÊt lîi víi Trung Quèc, Mü ®· mÊt ®i kho¶ng 2,6 triÖu c«ng ¨n viÖc lµm chiÕm 10% trong tæng sè ngêi thÊt nghiÖp v× c¸c c¬ së s¶n xuÊt ë Mü khã lßng c¹nh tranh víi chÝnh s¸ch vÒ gi¸ ®èi víi c¸c hµng nhËp khÈu cña Trung Quèc. H¬n n÷a, cã mét ®ång NDT rÎ ®· khiÕn m«i trêng ®Çu t cña Trung Quèc hÊp dÉn vµ c¸c nhµ ®Çu tõ Mü ®· vµ ®ang chuyÓn sang ®Çu t s¶n xuÊt ë Trung Quèc.
Do nh÷ng nguyªn nh©n trªn, Mü ®ang gia t¨ng søc Ðp víi Trung Quèc trong vÊn ®Ò ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch tû gi¸. Mét lo¹t nh÷ng chuyÕn viÕng th¨m, gÆp gì, bµi ph¸t biÓu cña c¸c quan chøc chÝnh quyÒn «ng Bush víi Trung Quèc diÔn ra gÇn ®©y nh»m g©y ¸p lùc ®Ó Trung Quèc chÊm døt t×nh tr¹ng can thiÖp vµo tiÒn tÒ vµ ®Ó thÞ trêng quyÕt ®Þnh tû gi¸ gi÷a nh©n d©n tÖ vµ ®«-la. Tuy nhiªn, còng cã thÓ Mü chØ g©y søc Ðp ®Ó Trung Quèc ®iÒu chØnh chót Ýt gi¸ trÞ nh©n d©n tÖ ®Ó tr¸nh g©y thiÖt h¹i lín vÒ xuÊt khÈu cho Trung Quèc. Cong nÕu Mü buéc Trung Quèc ph¶i nhanh chãng ®iÒu chØnh gi¸ trÞ NDT nh lµ mét thñ ®o¹n chÝnh trÞ th× sÏ dÉn ®Õn cuéc tranh chÊp th¬ng m¹i gi÷a hai bªn.
T¸c ®éng tíi NhËt B¶n
Sù t¨ng trëng chËm ch¹p cña nÒn kinh tÕ NhËt h¬n mét thËp kû qua ®· buéc chÝnh phñ níc nµy cÇn can thiÖp m¹nh mÏ vµo thÞ trêng ngo¹i hèi, cè g¾ng duy tr× ®ång yªn yÕu ®Ó t¨ng trëng xuÊt khÈu nh»m kh«i phôc nÒn kinh tÕ. ChØ chiÕm 12% GDP cña NhËt, nhng xuÊt khÈu hiÖn lµ nguån ®éng lùc t¨ng trëng duy nhÊt h÷u hiÖu hiÖn nay. Ngoµi ra, mét ®ång yªn yÕu cßn gióp ®Èy gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu lªn cao, ®Æc biÖt lµ hµng ho¸ tõ Trung Quèc, nhê ®ã trî gióp ®îc c¸c nhµ s¶n xuÊt trong níc vµ ®Èy chØ sè gi¸ c¶ lªn cao. Cho nªn chÝnh s¸ch cña Trung Quèc hiÖn nay cã thÓ lµm tæn h¹i tíi xuÊt khÈu cña NhËt B¶n.
Tríc hÕt, ®Ó ®èi phã víi th©m hôt th¬ng m¹i ngµy cµng lín mét phÇn lµ do th©m hôt th¬ng m¹i víi Trung Quèc ngµy cµng t¨ng, chÝnh phñ Mü ®· theo ®uæi chÝnh s¸ch ®ång USD yÕu. §iÒu nµy ®· khiÕn cho ®ång Yªn NhËt t¨ng gi¸ chãng mÆt so víi ®ång USD lµm cho hµng ho¸ xuÊt khÈu cña NhËt B¶n trë nªn ®¾t ®á h¬n, c¶n trë sù phôc hèi yÕu ít cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n. §ång thêi víi ®ång NDT yÕu, hµng ho¸ Trung Quèc trµn ngËp c¸c thÞ trêng vµ c¹nh tranh m¹nh mÏ víi hµng ho¸ NhËt ®Æc biÖt lµ thÞ trêng Mü vµ NhËt. Theo thèng kÕ do Bé tµi chÝnh cña NhËt ®a ra cho thÊy r»ng, quan hÖ th¬ng m¹i qua l¹i Mü-NhËt ®· gi¶m ®i ®ét ngét trong 10 th¸ng ®Çu n¨m 2002. MÆc dï thÆng d th¬ng m¹i cña NhËt gi¶m, nhËp khÈu cña hä tõ Trung Quèc ®· t¨ng lªn 6,31 ngh×n tû yªn trong mét n¨m so víi 6,04 ngh×n tû yªn nhËp khÈu tõ Mü.
Râ rµng, còng nh Mü, NhËt B¶n ®ang chÞu nh÷ng t¸c ®éng kh«ng nhá tõ chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc hiÖn nay. Hä còng ®ang kªu gäi Trung Quèc cÇn t¨ng gi¸ ®ång nh©n d©n tÖ cña m×nh.
T¸c ®éng tíi EU
Do c¸c níc EU lµ mét liªn minh tiÒn tÖ, nªn ®ång NDT ®îc ®¸nh thÊp so víi ®ång Euro nh hiÖn nay sÏ ¶nh hëng tíi toµn khèi, tuy nhiªn møc ®é ¶nh hëng ë c¸c níc lµ kh¸c nhau tuú thuéc vµo mèi quan hÖ cña c¸c níc. Nãi chung, c¸c níc nµy ®Òu ®ang ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi Trung Quèc vÒ gi¸ c¶ hµng ho¸ xuÊt khÈu kh«ng chØ trªn thÞ trêng ngoµi khèi mµ cßn c¶ trong khèi.
Theo thèng kª, th©m hôt th¬ng m¹i gi÷a EU vµ Trung Quèc hiÖn ®· lªn tíi 47 tû euro (t¬ng ®¬ng 52 tû USD), trong khi ®ã con sè t¬ng ®¬ng gi÷a Mü vµ Trung Quèclµ 103 tû USD. Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nµy lµ do Trung Quèc vÉn duy tr× chÝnh s¸ch ®ång NDT yÕu.
Tuy nhiªn, kh«ng gièng nh NhËt, Mü thóc Ðp Trung Quèc th¶ næi ®ång tiÒn, EU nhÊn m¹nh viÖc c¶i tiÕn ®Ó cã mét ®îc mét hÖ thèng tû gi¸ linh ho¹t h¬n lµ rÊt cÇn thiÕt nhng ph¶i ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch thËn träng.
Cã thÓ nhËn thÊy r»ng, hiÖn nay, kh«ng níc muèn cã mét ®ång tiÒn m¹nh vµ trong bèi c¶nh ®ång USD gi¶m gi¸ trªn thÞ trêng tiÒn tÖ thÕ giíi th× ®· lµm c¸c ®ång tiÒn ®ång lo¹t t¨ng gi¸ trong khi ®ång NDT vÉn ë møc thÊp. §iÒu nµy, dÊy lªn sù ph¶n ®èi cña c¸c níc ë møc ®é kh¸c nhau ®Æc biÖt lµ ba níc lín trªn.
3. TriÓn väng thay ®æi chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc vµ t¸c ®éng cã thÓ cã tíi ViÖt nam.
3.1 TriÓn väng thay ®æi chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc vµ t¸c ®éng cã thÓ cã tíi ViÖt Nam.
TriÓn väng thay ®æi chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc
C¸c nhµ l·nh ®¹o Trung Quèc ®Òu hiÓu r»ng viÖc t¨ng gi¸ trÞ ®ång NDT sÏ khiÕn cho tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ chËm l¹i. Tríc hÕt, t¸c ®éng trùc tiÕp cña ®ång tiÒn m¹nh lµ lµm cho xuÊt khÈu cña Trung Quèc gÆp khã kh¨n do hµng xuÊt khÈu gi¶m tÝnh c¹nh tranh vÒ khÝa c¹nh gi¸, tõ ®ã dÉn tíi t×nh tr¹ng c¸c DN ph¶i ®ãng cöa vµ thÊt nghiÖp t¨ng. §ång thêi gi¶m thu hót ®Çu t níc ngoµi, gi¸n tiÕp t¨ng chi phÝ ®Çu vµo cña hµng xuÊt khÈu dÉn ®Õn gi¸ t¨ng, gi¶m qui m« s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. HiÖn nay, xuÊt khÈu vµ ®Çu t níc ngoµi ®ang lµ ®ßn bÈy chÝnh cho t¨ng trëng kinh tÕ Trung Quèc. Nªn chÝnh phñ Trung Quèc hÕt søc tr¸nh nh÷ng tæn thÊt g©y bÊt æn cho nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ khu vùc xuÊt khÈu vµ ®Çu t níc ngoµi. MÆt kh¸c, do c¸c nhµ ®Çu t t nh©n, c¸c doanh nghiÖp vµ tæ chøc tµi chÝnh Trung Quèc së h÷u nhiÒu tµi kho¶n ë h¶i ngo¹i sè nµy chiÕm kho¶ng 10-20% GDP chñ yÕu b»ng ®ång USD nÕu cã dÊu hiÖu ®ång NDT lªn gi¸ hä sÏ b¸n thèng b¸n th¸o USD dÉn ®Õn gi¶m ph¸t m¹nh trong níc, tæn h¹i nghiªm träng ®Õn nÒn kinh tÕ.
Tuy nhiªn, do Trung Quèc gia nhËp WTO còng ph¶i ®èi mÆt víi søc Ðp më cöa ngµnh tµi chÝnh, dÞch vô ng©n hµng. Theo ®ã, c¸c ng©n hµng vµ ®Þnh chÕ tµi chÝnh níc ngoµi sÏ ®îc kinh doanh b»ng ®ång NDT t¹i Trung Quèc vµo n¨m 2006. §Õn lóc ®ã, tû gi¸ tiÒn tÖ sÏ ®îc quyÕt ®Þnh hoµn toµn bëi thÞ trêng.
Tríc ¸p lùc nµy, Trung Quèc còng ®ang trong qu¸ tr×nh më cöa khu vùc tµi chÝnh, ng©n hµng ®Ó n©ng cao n¨ng lùc vµ t¨ng tÝnh c¹nh tranh cho c¸c ng©n hµng trong níc.
Nh vËy, mét sù thay ®æi tû gi¸ ®ång NDT ngay lËp tøc sÏ khã x¶y ra nhng rÊt cã thÓ Trung Quèc sÏ ¸p dông mét c¬ chÕ tû gi¸ hèi ®o¸i linh ho¹t h¬n ®îc ®iÒu tiÕt chñ yÕu bëi lùc lîng thÞ trêng. HoÆc còng cã thÓ Trung Quèc sÏ ¸p dông mét biªn ®é giao ®éng réng h¬n ®èi víi tû gi¸ ®ång NDT thay v× mét biªn ®é qu¸ hÑp nh hiÖn nay ®Ó kh¼ng ®Þnh níc nµy Ên ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i dùa trªn t×nh h×nh cung cÇu tiÒn tÖ cña thÞ trêng. Tû gi¸ nµy cho thÊy Trung Quèc cã tr¸ch nhiÖm cao ®èi víi céng ®ång quèc tÕ vµ Trung Quèc kh«ng thay ®æi tû gi¸ hiÖn nay v× Trung Quèc cÇn b¶o ®¶m æn ®Þnh nÒn kinh tÕ. Râ rµng lµ Trung Quèc muèn rót ra bµi häc tõ NhËt B¶n trong nh÷ng n¨m 1980 khi níc nµy t¨ng gi¸ ®ång Yªn tõ 300 yªn/USD vµo n¨m 1985 lªn gÇn 150 yªn/USD n¨m 1987, khiÕn nÒn kinh tÕ NhËt trë nªn tåi tÖ vµ suy yÕu mét thêi gian dµi. §ång thêi, Trung Quèc còng kh«ng chÊp nhËn viÖc ph¸ gi¸ m¹nh ®ång NDT ®Ó tr¸nh r¬i vµo cuéc khñng ho¶ng.
Tõ sù ph©n tÝch trªn, ta thÊy r»ng mÆc dï tríc ¸p ®ßi ph¸ gi¸ ®ång NDT cña Mü, NhËt B¶n, EU vµ mét sè níc kh¸c Trung Quèc kiªn quyÕt kh«ng thay ®æi chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i hiÖn nay. Mµ cã chñ tr¬ng sÏ tõng bíc níi láng tû gi¸ ®ång NDT trong vßng 5% trong thêi gian tíi.
T¸c ®éng cã thÓ cã tíi ViÖt Nam
Trung Quèc vµ chóng ta lµ hai níc l¸ng giÒng cã mèi quan hÖ lÞch sö rÊt l©u ®êi. Cho nªn, chóng ta vµ Trung Quèc cã rÊt nhiÒu ®iÓm t¬ng ®ång vÒ phong tôc tËp qu¸n, thãi quen..., dÉn ®Õn sù t¬ng ®ång trong s¶n xuÊt vµ ®êi sèng x· héi. §iÒu ®ã kh¼ng ®Þnh r»ng, sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña Trung Quèc t¸c ®éng kh«ng nhá tíi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam.
Do bu«n b¸n th¬ng m¹i gi÷a ta vµ Trung Quèc kh«ng nhiÒu cho nªn viÖc ®iÒu chØnh tû gi¸ cña Trung Quèc kh«ng mÊy ¶nh hëng ®Õn quan hÖ ngo¹i th¬ng gi÷a hai níc. Chóng ta hiÖn ®ang xuÊt khÈu sang Trung Quèc kho¶ng 1,5 tû USD, chiÕm 9% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam, nhËp khÈu kho¶ng 2,2 tû USD. PhÇn lín c¸c giao dÞch chñ yÕu diÔn ra t¹i biªn giíi ViÖt - Trung, gi÷a c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë vïng ven Trung Quèc. Nh vËy, t¸c ®éng trùc tiÕp tõ viÖc t¨ng gi¸ NDT sÏ kh«ng ¶nh hëng nhiÒu ®Õn mËu dÞch song ph¬ng. TÊt nhiªn viÖc nµy ®ßi hái c¸c DN ViÖt Nam ®ang nhËp khÈu hµng Trung Quèc sÏ ph¶i tÝnh to¸n më réng thÞ trêng nhËp khÈu cña m×nh bëi gi¸ hµng Trung Quèc sÏ cao h¬n. Tuy nhiªn, t¸c ®éng râ nÐt h¬n c¶ lµ t¸c ®éng gi¸n tiÕp.
MÆc dï, ViÖt Nam cha ph¶i lµ ®èi thñ c¹nh tranh cña Trung Quèc. Nhng trªn mét vµi lÜnh vùc, ViÖt Nam còng cã lîi thÕ t¬ng ®ång nh Trung Quèc nh mét sè mÆt hµng ®an, m©y tre, hµng thñ c«ng mü nghÒ truyÒn thèng. Trë thµnh ®èi thñ c¹nh tranh ngang søc víi nhau trªn thÞ trêng Mü, EU vµ mét sè thÞ trêng kh¸c. Do ®ã, thay ®æi tû gi¸, hµng xuÊt khÈu cña Trung Quèc cã thÓ kÐm c¹nh tranh h¬n t¹i thÞ trêng níc thø ba vµ Trung Quèc sÏ kÐm hÊp dÉn h¬n trong viÖc thu hót ®Çu t. §©y lµ c¬ héi cho ViÖt Nam t¨ng vÞ thÕ xuÊt khÈu cña m×nh còng nh thu hót nhiÒu ®Çu t níc ngoµi h¬n.
3.2 Mét sè kiÕn nghÞ.
Tõ n¨m 1989, nhµ níc ta ®· b¾t ®Çu ¸p dông chÝnh s¸ch tû gi¸ th¶ næi cã kiÓm so¸t, ®ång thêi cè g¾ng thèng nhÊt c¸c tû gi¸ hèi ®o¸i b»ng c¸ch thêng xuyªn ®iÒu chØnh tû gi¸ chÝnh thøc cho phï hîp víi tû gi¸ trªn thÞ trêng tù do. §Õn gi÷a n¨m 1991, viÖc thèng nhÊt tû gi¸ ®· ®îc hoµn thµnh vµ hiÖn nay tû gi¸ ®îc Ng©n hµng nhµ níc niªm yÕt c¨n cø vµo kÕt qu¶ cña thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng ë c¸c buæi giao dÞch. ViÖc ¸p dông chÕ ®é nµy ®· ph¸t huy nh÷ng u ®iÓm nhÊt ®Þnh, võa thóc ®Èy xuÊt khÈu gia t¨ng võa æn ®Þnh ®îc thÞ trêng ngo¹i hèi, gióp cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Trong thêi gian gÇn ®©y, tû gi¸ ®ång VND so víi USD lµ kh¸ æn ®Þnh vµ møc dao ®éng t¬ng ®èi nhá. Theo ®¸nh gi¸, th× hiÖn nay ®ång tiÒn ViÖt Nam ®îc ®¸nh gi¸ cao so víi c¸c ®ång tiÒn trong khu vùc. Mét hiÖn tîng cã thÓ ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ, ¶nh hëng ®Õn viÖc lµm gia t¨ng tæng cÇu th«ng qua ph¸t triÓn xuÊt khÈu, h¹n chÕ nhËp khÈu vµ c¶ trong viÖc thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.
Tõ viÖc ph©n tÝch chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc nãi trªn, liÖu ViÖt Nam cã thÓ ph¸ gi¸ m¹nh ®ång VND hiÖn nay kh«ng ?. Theo em, tríc m¾t kh«ng nªn ph¸ gi¸ ®ång VND mµ chØ ®iÒu chØnh tõng bíc cho phï hîp víi gi¸ trÞ thùc cña nã, nÕu cã mét sù ®iÒu chØnh m¹nh mÏ sÏ lµm tæn h¹i ®Õn nhiÒu mÆt cña nÒn kinh tÕ.
ë ViÖt Nam, hÖ sè co gi·n ®èi víi nhu cÇu hµng xuÊt nhËp khÈu lµ nhá. Bëi v×, nhu cÇu nhËp khÈu chñ yÕu xuÊt ph¸t tõ sù gia t¨ng cÇu c¸c hµng ho¸ trung gian vµ t liÖu s¶n xuÊt cÇn thiÕt trong s¶n xuÊt chiÕm 85 - 90% trong tæng kinh ng¹ch nhËp khÈu mµ cung trong níc thiÕu, kh¶ n¨ng thay thÕ rÊt h¹n chÕ gi÷a hµng nhËp vµ s¶n xuÊt trong níc vµ phÇn lín hµng xuÊt khÈu lµ n«ng s¶n gÇn 75% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, mµ c¸c s¶n phÈm nµy cÇn thêi gian s¶n xuÊt rÊt dµi vµ cã nhu cÇu trong níc rÊt h¹n chÕ.
Ngoµi ra, c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña níc ta chÊt lîng cha cao, kÐm kh¶ n¨ng c¹nh tranh t¹i mét sè thÞ trêng, c«ng nghÖ cha ph¸t triÓn... nªn cha thÓ tËp trung hÕt vµo chiÕm lîc xuÊt khÈu. Mµ hiÖn nay, ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tõ chiÕm lîc thay thÕ nhËp khÈu sang chiÕm lîc xuÊt khÈu.
BiÖn ph¸p ph¸ gi¸ cã thÓ lµm cho kho¶n nî níc ngoµi t¨ng kh¸ lín, ®Èy c¸c doanh nghiÖp t nh©n cã kho¶n nî níc ngoµi vµo t×nh h×nh tµi chÝnh khã kh¨n. Vµ chÝnh phñ sÏ lµ ngêi ®¶m nhËn tr¸ch nhiÖm cuèi cïng vÒ c¸c kho¶n nî nµy, thanh to¸n chóng ®Ó tr¸nh c¸c cuéc ph¸ s¶n vµ t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp. §¬ng nhiªn t×nh h×nh nh vËy cã thÓ lµm t¨ng th©m hôt ng©n s¸ch, t¨ng nguy c¬ ph¸t hµnh tiÒn g©y l¹m ph¸t. §Æc biÖt, ®èi víi níc ta, khi mµ dù tr÷ ngo¹i hèi cßn thiÕu, ng©n hµng trung ¬ng cha kiÓm so¸t ®îc cung cÇu vÒ tiÒn tÖ.
B¶n th©n biÖn ph¸p ph¸ gi¸ dÉn ®Õn nguy c¬ l¹m ph¸t gia t¨ng. Bëi lÏ, ë níc ta nhu cÇu vËt t cÇn thiÕt, c¸c ®Çu vµo kh¸c cho s¶n xuÊt, thiÕt bÞ vµ hµng tiªu dïng mét phÇn ®Òu nhËp khÈu. Gi¶m gi¸ ®ång tiÒn trong níc lµm cho gi¸ hµng nhËp khÈu tÝnh b¨ng ®ång néi tÖ t¨ng lªn, t¹o ra søc Ðp ®èi víi møc gi¸ trong níc. Nguy c¬ kh¸c lµ ph¸ gi¸ tiÒn tÖ cã thÓ dÉn ®Õn cuéc suy tho¸i ®i kÌm l¹m ph¸t. §ã lµ viÖc t¨ng gi¸ trong giai ®o¹n ®Çu sÏ lµm gi¶m bít søc mua, trong khi ®ã lµm t¨ng chi phÝ trong níc.
Nh vËy, chÝnh s¸ch tû gi¸ hiÖn nay cña níc ta lµ t¬ng ®èi hîp lý vµ linh ho¹t h¬n so víi Trung Quèc, cã sù tham gia cña nhiÒu yÕu tè thÞ trêng h¬n. Cho nªn, trong thêi gian tíi kh«ng nªn ®iÒu chØnh m¹nh mÏ ®ång VND hay lµ ph¸ gi¸ nã.
KÕt luËn
HiÖn tîng sôp ®æ mét hÖ thèng kinh tÕ cña mét níc nµo ®ã kÐo theo sù sôp ®æ cña c¸c níc kh¸c, nh cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ë Ch©u ¸ n¨m 1997 vµ c¸c cuéc khñng ho¶ng gÇn ®©y ë c¸c níc Ch©u Mü La Tinh, ®îc lý gi¶i tõ viÖc sö dông c¸c m« h×nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ kh«ng thµnh c«ng nãi chung hay chÝnh s¸ch tû gi¸ nãi riªng, vµ mèi liªn hÖ chÆt chÏ gi÷a c¸c hÖ thèng tµi chÝnh tiÒn tÖ cña c¸c níc. Ngîc l¹i, hiÖn tîng nµy lµ sù thµnh c«ng cña c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ hay cô thÓ h¬n lµ chÝnh s¸ch tû gi¸ ®· ®em l¹i nh÷ng thµnh tùu to lín vÒ mÆt kinh tÕ cho mét sè quèc gia. Trung Quèc lµ mét vÝ dô ®iÓn h×nh. MÆc dï, bµi ph©n tÝch nªu trªn cho thÊy sù thµnh c«ng cña Trung Quèc trong c«ng cuéc c¶i tæ vµ chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ trong gÇn 20 n¨m qua, cã phÇn ®ãng gãp quan träng trong c¸ch ®iÒu hµnh kh¸ nh¹y c¶m chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i cña chÝnh phñ Trung Quèc. MÆc dï, Trung Quèc cha ph¶i lµ mét níc cã nÒn kinh tÕ thÞ trêng hoµn thiÖn. Nhng thùc tiÔn ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc trong nh÷ng n¨m qua thÓ hiÖn cã sù ph©n tÝch s©u s¾c nh÷ng bµi häc cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng tõ c¸c níc ph¸t triÓn ®Õn c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ vËn dông mét c¸ch phï hîp vµo hoµn c¶nh thùc tÕ cña Trung Quèc. §Æc biÖt, khi Trung Quèc héi nhËp víi thÕ giíi nh hiÖn nay, møc ®é phô thuéc lÉn nhau gi÷a nÒn kinh tÕ Trung Quèc vµ c¸c níc cµng nhiÒu th× nh÷ng tranh c·i vÒ gi¸ trÞ ®ång NDT cµng gay g¾t. Nhng c¸c nhµ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch cña Trung Quèc ®· v÷ng vµng vµ kiªn ®Þnh trong viÖc b¶o vÖ gi¸ trÞ ®ång NDT v× nh÷ng môc tiªu ®· ®Þnh. Cã thÓ nãi, viÖc ho¹ch ®Þnh vµ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch cña Trung Quèc trong thêi gian qua lµ nh÷ng bµi häc bæ Ých gióp cho ViÖt Nam lùa chän vµ ®iÒu hµnh tû gi¸ vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i phï hîp víi môc tiªu cuèi cïng cña nÒn kinh tÕ.
tµi liÖu tham kh¶o
s¸ch
ViÖn IMF. Quü tiÒn tÖ quèc tÕ - C¸c quan ®iÓm vÒ chÝnh s¸ch tØ gi¸ hèi ®o¸i - Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª, 1995.
TS. §ç §øc B×nh, NguyÔn Thêng L¹ng - Gi¸o tr×nh Kinh tÕ quèc tÕ - Nhµ xuÊt b¶n lao ®éng - x· héi, 2002.
PGS.TS. NguyÔn C«ng NghiÖp, Lª H¶i M¬ - Tû gi¸ hèi ®o¸i: Ph¬ng ph¸ tiÕp cËn vµ NghÖ thuËt ®iÒu chØnh - Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh, 1996.
Paul R.Krugman - Maurice Obstfeld - Kinh tÕ häc quèc tÕ lý thuyÕt vµ chÝnh s¸ch - Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia,1995.
PGS. T« Xu©n Tr×nh - Gi¸o tr×nh Thanh to¸n quèc tÕ trong ngo¹i th¬ng - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc, 1998
t¹p chÝ
Nghiªn cøu Trung Quèc - Sè 4/00.
Nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ thÕ giíi - Sè 10/01 + Sè 5/01.
Th«ng tin tµi chÝnh - Sè 5/01, 6/00, 16/03 .
Ch©u Mü ngµy nay - Sè 7/03.
T¹p chÝ ngo¹i th¬ng - Sè 11,14,20,22/03.
T¹p chÝ ph¸t triÓn kinh tÕ 2000.
T¹p chÝ nghiªn cøu quèc tÕ 2003.
T¹p chÝ Ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng n¨m 2003.
website
www.saigonet.vn
www.dongnai_industry.gov.vn
www.vietcombank.com.vn
www.hanoimoi.com.vn
www.stockmarket.vnn.vn
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu Trang
1. Nh÷ng vÊn ®Ò lý lËn chung vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh
s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i vµ t¸c ®éng cña nã tíi th¬ng m¹i.
1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh 2
s¸ch tû gi¸ hæi ®o¸i.
1.2 T¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tû gi¸ tíi th¬ng m¹i. 12
2. ChÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc. 17
2.1 §iÒu hµnh chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc trong qu¸ tr×nh 17
c¶i c¸ch.
2.2 T¸c ®éng chÝnh s¸ch tû gi¸ Trung Quèc tíi th¬ng m¹i mét 24
sè níc.
3. triÓn väng thay ®æi chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc vµ 27
t¸c ®éng cãthÓ cã tíi viÖt nam.
3.1 TriÓn väng thay ®æi chÝnh s¸ch tû gi¸ cña Trung Quèc vµ t¸c 27
®éng cã thÓ cã tíi ViÖt Nam.
3.2 Mét sè kiÕn nghÞ. 29
KÕt luËn
Tµi liÖu tham kh¶o.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 033. Chnh sch t7927 gi c7911a TQ.doc