Chuyên đề Một số giải pháp cơ bản nhằm phát triển hoạt động cho thuê tại Công ty Cho thuê Tài chính I - Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam

h¬n, c«ng ty ®· t×m thÊy kh¸ch hµng thuª cho m×nh. Khai th¸c thÕ m¹nh cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam cã hÖ thèng chi nh¸nh r¶i r¸c kh¾p ®Êt n­íc, thùc hiÖn nghiªm tóc sù chØ ®¹o cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam trong v¨n b¶n 135 vÒ viÖc uû th¸c cho thuª, kÕt qu¶ ban ®Çu ®· cho thuª th«ng qua uû th¸c ®­îc lµ 1.004 triÖu, chiÕm 4,4 % so víi tæng d­ nî. Trong h¬n hai n¨m ho¹t ®éng nh×n chung vÒ c¬ b¶n chÊt l­îng ho¹t ®éng cho thuª cña c«ng ty lµ tèt. Trong hai n¨m 2002-2003 tû lÖ nî qu¸ h¹n lµ rÊt thÊp (0,1%), hÇu hÕt kh¸ch hµng ®Òu thùc hiÖn tr¶ nî thuª ®Çy ®ñ, ®óng h¹n, chØ cã mét sè kh¸ch hµng chËm thanh to¸n tiÒn thuª, nh­ng còng chØ trong mét thêi gian ng¾n. §iÒu nµy cho thÊy c«ng t¸c thÈm ®Þnh hå s¬ xin vay cña c¸n bé tÝn dông c«ng ty lµ tèt. Nh×n tæng thÓ, ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua ®¹t ®­îc kÕt qu¶ toµn diÖn, d­ nî t¨ng tr­ëng cao so víi cïng kú n¨m tr­íc vµ cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc. HÇu hÕt c¸c chØ tiªu ®· hoµn thµnh v­ît møc trung ­¬ng giao. §¬n vÞ VN§ N¨m D­ nî trong h¹n D­ nî qu¸ h¹n Tû lÖ % 2002 2003 QI/2004 23.015.000.000 98.427.000.000 11751024633 0 98.427.000 115.411.769 0 0,1% 0,098% Trªn ®©y lµ toµn bé t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty trong thêi gian h¬n hai n¨m võa qua. VÒ c¬ b¶n, ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty lµ tèt vµ cã tiÒm n¨ng. Song bªn c¹nh ®ã, nã còng cã mét sè h¹n chÕ mµ c«ng ty ch­a kh¾c phôc ®­îc. Th«ng qua ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c«ng ty, ta sÏ t×m hiÓu kü h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy. 2.5. §¸nh gi¸ t×nh h×nh cho thuª ë C«ng ty cho thuª tµi chÝnh I- Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam: 2.5.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc 2.5.1.1. Qui m« kh¸ch hµng vµ doanh sè cho thuª ngµy mét t¨ng Quy m« kh¸ch hµng ngµy cµng ®­îc më réng sè l­îng hîp ®ång thuª tµi s¶n cña c«ng ty ngµy mét t¨ng lªn, chøng tá c«ng ty ®· b¾t ®Çu dÇn dÇn cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng. HiÖn nay, ®èi t­îng kh¸ch hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ c¸c doanh nghiÖp TNHH vµ c«ng ty cæ phÇn. MÆc dï tû phÇn c¸c kh¸ch hµng cña c«ng ty th× t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ. Do ®ã, mét mÆt c«ng ty vÉn cè g¾ng thùc hiÖn tèt viÖc qu¶n lý vµ gi÷ v÷ng mèi quan hÖ víi c¸c kh¸ch hµng ®ang giao dÞch. MÆt kh¸c, c«ng ty tiÕn hµnh nhiÒu biÖn ph¸p nh»m thu hót c¸c doanh nghiÖp quèc doanh nh­: C«ng ty ®iÖn tö c«ng nghiÖp Hµ néi, C«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch hµng du lÞch vµ taxi, c«ng ty c«ng tr×nh giao th«ng 128, tæng c«ng ty Muèi. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty còng chñ ®éng më réng cho thuª víi ®èi t­îng lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cã vèn ho¹t ®éng vµ gi¸ trÞ tµi s¶n cho thuª t­¬ng ®èi nhá, song ph¶i tr¶ tr­íc 30 - 40% tæng gi¸ trÞ tµi s¶n (vµ cßn cã thÓ ký quü 10 - 15% tæng gi¸ trÞ tµi s¶n nÕu thÊy cã rñi ro xÈy ra). BiÖn ph¸p nµy võa nh»m gia t¨ng l­îng kh¸ch hµng võa ph©n t¸n rñi ro. Tuy míi ho¹t ®éng, vÒ tuæi ®êi vµ tuæi nghÒ cßn rÊt trÎ song víi næ lùc cè g¾ng cña m×nh, c«ng ty ®· ngµy cµng më réng ®­îc quy m« ho¹t ®éng, lµm t¨ng doanh sè cho thuª. thÞ phÇn cho thuª cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng ngµy cµng ®­îc gia t¨ng chøng tá r»ng uy tÝn vµ tiÒm n¨ng cña c«ng ty ngµy cµng ®­îc cñng cè vµ n¨ng cao. 2.5.1.2. Khai th¸c tèt bÒ dµy mèi quan hÖ kh¸ch hµng tõ NHNo&PTNTVN. NHNNo&PTNT ViÖt Nam lµ mét trong 4 Ng©n hµng Th­¬ng m¹i quèc doanh lín nhÊt cña ViÖt Nam, doanh sè cho vay lín nhÊt vµ cã c¸c chi nh¸nh r¶i ®Òu trªn toµn quèc. Cã thÓ nãi NHNo ViÖt Nam cã quy m« ho¹t ®éng réng r·i nhÊt cµ cã kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t­ m¹nh nhÊt. Nhê ®ã, Ng©n Hµng cã phÇn lín c¸c “b¹n hµng” lµ c¸c doanh nghiÖp. ¦u thÕ nµy ®· gióp cho NHNo ViÖt Nam n¾m ®­îc c¸c nhu cÇu vÒ vèn cña kh¸ch hµng vµ cã thÓ t­ vÊn cho hä c¸c ph­¬ng thøc tµi trî phï hîp. NÕu doanh nghiÖp xin vay ®Ó ®Çu t­ vµo tµi s¶n thiÕt bÞ, Ng©n hµng cã thÓ gióp kh¸ch hµng lùa chän gi÷a hai h×nh thøc ®i vay hoÆc ®i thuª. Do ®ã, víi viÖc tËn dông tèt nh÷ng mèi quan hÖ nµy, c«ng ty ®· thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng vµ nh÷ng nhµ cung cÊp cã uy tÝn. 2.5.2. Nh÷ng h¹n chÕ trong ho¹t ®éng cho thuª cña C«ng ty CTTC I 2.5.2.1.Møc d­ nî ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh chiÕm tû träng lín h¬n trong tæng d­ nî cho thuª cña C«ng ty: Theo b¶ng ph©n tÝch c¬ cÊu kh¸ch hµng thuª trong phÇn thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho thuª cña c«ng ty ë phÇn trªn, hiÖn nay, d­ nî cña c«ng ty ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh chiÕm kho¶ng 80% tæng d­ nî cho thuª, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c c«ng ty TNHH con sè nµy th­êng chiÕm trªn 60%. Theo ®Þnh h­íng chung cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trong ph¸t triÓn kinh tÕ lµ khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc n¾m vai trß chñ ®¹o th× c¬ cÊu nµy mÊt ®i tÝnh hîp lý cña nã. §iÒu nµy g©y ra mét sè bÊt lîi cho c«ng ty: Thø nhÊt, viÖc cho thuª nhiÒu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh sÏ g©y ¶nh h­ëng kh«ng tèt, tõ ®ã lµm gi¶m ­u ®·i cña Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng cña c«ng ty. H¬n n÷a, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc th­êng ®­îc Nhµ n­íc b¶o trî, cã tiÒm lùc tµi chÝnh còng nh­ uy tÝn kinh doanh lín h¬n c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c, do ®ã møc ®é rñi ro x¶y ra vÒ kh¶ n¨ng tr¶ nî tiÒn thuª lµ thÊp, c«ng ty cã thÓ yªn t©m khi cho c¸c doanh nghiÖp nµy thuª. Thø hai, tõ thùc tÕ lµ hÇu hÕt c¸c kh¸ch hµng thuª ph¸t sinh nî qu¸ h¹n ®Òu lµ c¸c c«ng ty TNHH, c«ng ty cæ phÇn vµ c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n th× viÖc c«ng ty cho thuª qu¸ lín ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong giai ®o¹n hiÖn nay sÏ lµ mèi ®e do¹ lín tíi sù an toµn trong ho¹t ®éng cho thuª cña c«ng ty (do bëi c¬ chÕ ph¸p lý ®èi víi c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy cßn láng lÎo nªn hÖ sè rñi ro lµ cao). B¶ng d­ nî qóa h¹n cña mét sè kh¸ch hµng thuª tµi s¶n cña c«ng ty CTTC I Stt Tªn Doanh nghiÖp D­ nî cho thuª Nî qu¸ h¹n Tû lÖ % NQH/ DN 1 C«ng ty TNHH Kim Th¸i 553.024.964 9.955.921 1,8 2 C«ng ty cæ phÇn ®iÖn tö Cöu Long 234.927.069 7.117.183 3,03 3 C«ng ty TNHH An thÞnh 1.037.316.047 31.217.011 3,01 4 Doanh nghiÖp t­ nh©n T­¬ng Mai 711.254.363 31.380.085 4,41 5 C«ng ty TNHH TM vµ X©y dùng Cao s¬n 211.470.315 4.175.276 1,97 6 C«ng ty TNHH TM vµ Du lÞch Hoµng §øc 488.658.540 6.498.114 1,33 7 C«ng ty TNHH Duy Minh 652.735.577 10.490.015 1,61 8 C«ng ty TNHH ViÖt TiÕn 171.637.228 3.933.646 2,29 9 C«ng ty TNHH T©n Ph­¬ng §«ng 220.552.375 4.899.807 2,22 Tæng céng 4.281.576.478 109.667.058 Nguyªn nh©n: C«ng ty ch­a x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng cho thuª. §Õn nay, c«ng ty ch­a cã mét chiÕn l­îc nµo vÒ c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng ®èi víi thÞ tr­êng cho thuª. Trong ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i, mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng ®Òu ph¶i g¾n víi thÞ tr­êng. §Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc thuËn lîi, c«ng ty ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kh¸ch hµng cô thÓ. Song cho ®Õn nay, trªn thùc tÕ ch­a cã mét Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh nµo còng nh­ c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh trùc thuéc tËp hîp ®­îc hoµn chØnh c¸c nhu cÇu cÇn thuª mua cña c¸c doanh nghiÖp. §iÒu nµy sÏ lµm cho ho¹t ®éng cña c«ng ty thiÕu sù ®Þnh h­íng râ rµng khi ch­a x¸c ®Þnh ®­îc thÞ tr­êng môc tiªu cho m×nh. 2.5.2.2. C¬ cÊu tµi s¶n cho thuª ch­a phong phó, cßn tËp trung chñ yÕu vµo lo¹i h×nh xe « t« c¸c lo¹i. Môc ®Ých ho¹t ®éng cho thuª cña c«ng ty theo ®iÒu lÖ ho¹t ®éng cña c«ng ty chñ yÕu khai th¸c vµo c¸c lÜnh vùc n«ng - l©m - ng­ nghiÖp. §©y còng lµ h×nh thøc ®Æc thï cña NHNNo & PTNT ViÖt Nam. Song c«ng ty hÇu nh­ ch­a ®Æt mèi quan t©m cña m×nh vµo c¸c lÜnh vùc nµy. Tµi s¶n cho thuª chñ yÕu cña c«ng ty lµ « t« (d­ nî n¨m 2002 vÒ cho thuª « t« chiÕm 81,5% trong tæng d­ nî) vµ c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc x©y dùng. Trong c¬ cÊu ngµnh nghÒ cña n­íc ta, chñ yÕu vÉn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghiÖp chÕ biÕn. C¸c lÜnh vùc nµy ®ang rÊt cÇn ®æi míi c«ng nghÖ song c«ng ty l¹i ch­a thùc sù quan t©m. H¬n n÷a, mÆc dï « t« lµ lo¹i tµi s¶n ®­îc ®­a vµo sö dông ngay, thêi gian khÊu hao nhanh, dÔ dµng quay vßng vèn nh­ng møc ®é rñi ro xÈy ra còng kh«ng nhá; tai n¹n giao th«ng, ®æi phô tïng, m¸y mãc cña xe g©y khã kh¨n cho c«ng ty trong c«ng t¸c kiÓm tra tµi s¶n ®Þnh kú. Nguyªn nh©n C«ng ty ch­a x¸c ®Þnh ®­îc chñng lo¹i tµi s¶n cho thuª, míi chØ chñ yÕu cho thuª theo nhu cÇu cña kh¸ch hµng, mang tÝnh phi tËp trung. Khi x¸c ®Þnh ®­îc thÞ tr­êng môc tiªu, c«ng ty còng lùa chän ®­îc chñng lo¹i tµi s¶n cho thuª thÝch hîp ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. Tõ ®ã, c«ng ty h­íng nç lùc vµo c¸c lo¹i tµi s¶n ®ã nh­ thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ víi nhµ cung cÊp, ®µo t¹o c¸n bé chuyªn s©u hiÓu biÕt réng r·i vÒ c¸c lo¹i tµi s¶n nµy. Song cho ®Õn nay, c«ng ty ch­a thùc hiÖn ®­îc. §iÒu nµy g©y bÊt lîi trong c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh kh¸c. 2.5.2.3. §Þa bµn ho¹t ®éng cßn h¹n hÑp. Theo ®iÒu lÖ ho¹t ®éng cña c«ng ty, ®Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty tÝnh tõ HuÕ trë ra MiÒn b¾c. Song trong tæng sè 357 hîp ®ång xin thuª tµi s¶n tÝnh ®Õn 31/03/2003 th× cã tíi 278 hîp ®ång cã ®¬n vÞ kinh doanh xin thuª ®ãng t¹i Hµ néi, 24 hîp ®ång t¹i H¶i phßng,12 hîp ®ång ë Hµ t©y, 7 hîp ®ång ë Qu¶ng Ninh. Cßn l¹i ë c¸c tØnh Phó Thä, Thanh Ho¸, L¹ng S¬n, NghÖ An, Qu¶ng Nam - §µ N½ng r¶i r¸c vµi hîp ®ång. §Þa bµn ho¹t ®éng cña c«ng ty míi chØ cã tõ Qu¶ng Nam - §µ N½ng trë l¹i ®©y. §iÒu nµy thùc tÕ ®· g©y bÊt lîi cho c«ng ty trong chiÕn l­îc më réng quy m« còng nh­ ®Þa bµn ho¹t ®éng, ®ång thêi còng h¹n chÕ uy danh cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng trong lÜnh vùc ho¹t ®éng nµy. Nguyªn nh©n C¬ cÊu nh©n sù vµ tæ chøc c¸n bé cßn nhiÒu bÊt cËp. HiÖn nay, C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I míi chØ cã 30 nh©n sù, trong ®ã cã 10 c¸n bé phßng kÕ to¸n vµ 13 c¸n bé phßng kinh doanh lµ trùc tiÕp thùc hiÖn nghiÖp vô cho thuª nµy. §©y qu¶ thùc lµ con sè Ýt ái so víi nhu cÇu cña c«ng ty. Do ®ã, mçi c¸n bé ph¶i ®¶m ®­¬ng rÊt nhiÒu c«ng viÖc, võa thÈm ®Þnh, vµ qu¶n lý tµi s¶n thuª, l¹i kiªm c¶ chøc n¨ng tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o. H¬n n÷a, kh«ng ph¶i tÊt c¶ mäi nh©n viªn ®Òu ®· n¾m v÷ng vÒ nghiÖp vô cho thuª, ®ång thêi kiÕn thøc cña c¸n bé nh©n viªn c«ng ty vÒ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cßn rÊt h¹n chÕ. Ngoµi ra, c«ng ty cßn thiÕu nguån nh©n lùc trong viÖc më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, c¬ cÊu tæ chøc phßng ban cña c«ng ty cßn gÆp rÊt nhiÒu bÊt cËp So víi mét c¬ cÊu tæ chøc cña mét doanh nghiÖp kinh doanh hoµn chØnh hay mét c«ng ty tµi chÝnh th× c¬ cÊu bao gåm 4 phßng: Phßng kinh doanh, phßng kÕ to¸n, phßng tæng hîp vµ phßng kiÓm tra kiÓm to¸n néi bé thùc sù ch­a ®Çy ®ñ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ho¹t ®éng cña c«ng ty. §iÒu nµy b¾t nguån chñ yÕu tõ sù thiÕu tèn vÒ mÆt nh©n sù, g©y ra nh÷ng khã kh¨n trong viÖc ph©n c«ng thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cña c«ng ty. 2.5.2.4. KÕt qu¶ kinh doanh gi¶m so víi n¨m 2002 Do tæng thu nhËp n¨m 2003 gi¶m (-8,64%) so víi 2002, trong khi ®ã chi phÝ t¨ng m¹nh (+ 150,9%) dÉn ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh gi¶m (-44,5%). Nguyªn nh©n lµ do c«ng ty më réng ho¹t ®éng cho thuª nªn chi phÝ t¨ng vät. MÆc dï ®èi víi nh÷ng c«ng ty míi thµnh lËp, ho¹t ®éng kinh doanh bÞ thua lç 1-2 n¨m ®Çu lµ chuyÖn b×nh th­êng. Song h¹n chÕ ë ®©y lµ viÖc t¨ng chi phÝ sÏ g©y ¶nh h­ëng trong lîi nhuËn cßn l¹i cña c«ng ty dÉn ®Õn viÖc kh«ng cã lîi nhuËn trÝch quü. Nguyªn nh©n: Nh÷ng diÔn biÕn vÒ t×nh h×nh kinh tÕ trong thêi gian qua ®· cã t¸c ®éng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng cho thuª cña C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I nãi riªng còng nh­ ho¹t ®éng cho thuª ë ViÖt Nam nãi chung. MÆc dï cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc ®· chÊm døt, song “d­ ©m” cña nã ®· ®Ó l¹i nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc kh«ng ph¶i lµ Ýt: ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã xu h­íng gi¶m m¹nh, nhiÒu ®èi t¸c n­íc ngoµi còng nh­ b¹n hµng truyÒn thèng cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam gÆp khã kh¨n nghiªm träng, dÉn ®Õn ¸ch t¾c ®Çu ra cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. H¬n n÷a, trong xu thÕ héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc m¹nh mÏ nh­ hiÖn nay, mét sù thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch kinh tÕ cña c¸c n­íc lín còng gÊy kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c n­íc nhá. Tõ ®Çu n¨m 2000, Mü ®· cã nguy c¬ r¬i vµo khñng ho¶ng kinh tÕ theo chu kú dÉn ®Õn sù biÕn ®éng tû gi¸, g©y t¸c ®éng xÊu tíi ®Çu t­ vµ tiªu dïng cña phÇn lín c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ khu vùc. Bªn c¹nh ®ã, nhu cÇu tiªu dïng hµng ho¸ cña ng­êi d©n trong n­íc gi¶m m¹nh. MÆc dï Ng©n hµng Trung ­¬ng Hoa Kú ®· hai lÇn gi¶m l·i suÊt kÓ tõ ®Çu n¨m 2001, kÐo theo c¸c n­íc còng ph¶i h¹ l·i suÊt ®ång ®«la xuèng song còng kh«ng v× thÕ mµ ®ång ®«la trong n­íc t¨ng lªn. HiÖu qu¶ cña nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®èi víi doanh nghiÖp lµ sù ø ®äng hµng ho¸ vµ ®×nh ®èn s¶n xuÊt, dÉn ®Õn viÖc chËm tr¶ nî Ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông. Trong khi ®ã, phÇn lín c¸c Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh ®Òu trong t×nh tr¹ng thõa vèn, khã gi¶i ng©n mµ c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶ kh«ng nhiÒu (do h¹n chÕ trong c«ng t¸c thÈm tra dù ¸n hoÆc kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ng­êi ®i vay kh«ng ®¶m b¶o) ®· lµm cho møc ®é c¹nh tranh trong lÜnh vùc tÝn dông trë nªn gay g¾t h¬n. Mµ cho thuª lµ mét h×nh thøc cña tÝn dông trung dµi h¹n còng kh«ng n»m ngoµi vßng xo¸y ®ã. Ngoµi ra, thÞ tr­êng mua b¸n ®å cò ®· qua sö dông ch­a ph¸t triÓn. §iÒu nµy còng g©y c¶n trë cho ho¹t ®éng cho thuª bëi ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng nµy sÏ gãp phÇn lµm t¨ng nhanh danh môc tµi s¶n cho thuª vµ lµm gi¶m rñi ro cho ng­êi cho thuª khi cÇn thanh lý tµi s¶n. 2.5.2.5. Ph­¬ng thøc cho thuª ®¬n ®iÖu, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®i thuª. HiÖn nay, C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I - NHNNo & PTNT ViÖt Nam chñ yÕu ¸p dông ph­¬ng thøc cho thuª thuÇn tuý, cã sù tham gia cña ba bªn: Nhµ cung cÊp, ng­êi thuª vµ c«ng ty cho thuª. Ph­¬ng thøc nµy cã ­­ ®iÓm lµ ®¬n gi¶n, Ýt ®ßi hái ®éi ngò nh©n viªn ph¶i hiÓu biÕt vÒ m¸y mãc, thiÕt bÞ, nh­ng nã còng lµm gi¶m kh¶ n¨ng tho¶ m·n nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng. Ngoµi ra, c«ng ty chØ míi cã mét vµi hîp ®ång cho thuª ¸p dông h×nh thøc b¸n cho thuª l¹i (lease back) song h×nh thøc nµy vÉn cßng nhiÒu h¹n chÕ do kh¸ch hµng kh«ng biÕt hoÆc ch­a tin t­ëng vµo h×nh thøc tµi trî nµy. Cã nhiÒu h×nh thøc cho thuª song c«ng ty míi chØ ¸p dông ®­îc lo¹i h×nh nµy. §iÒu nµy ®· lµm gi¶m thÞ phÇn còng nh­ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ph­¬ng thøc tµi trî víi c¸c h×nh thøc tÝn dông kh¸c. Nguyªn nh©n: Do n¨ng lùc cña c«ng ty chØ cã h¹n, ngoµi h×nh thøc cho thuª thuÇn tuý c«ng ty hÇu nh­ ch­a t¹o thªm ®­îc h×nh thøc cho thuª míi. H¬n n÷a, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c kh¸ch hµng ch­a hiÓu râ vÒ nghiÖp vô cho thuª vµ c¸c h×nh thøc "biÕn t­íng" cña nghiÖp vô cho thuª. 2.5.2.6. C«ng ty ch­a t×m ®­îc cho m×nh mét thÞ tr­êng môc tiªu, trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng cßn nhiÒu h¹n chÕ. BiÓu hiÖn râ nhÊt lµ trong hå s¬ thÈm ®Þnh kh¸ch hµng xin vay, c«ng ty míi chØ ®­a ra ph©n tÝch hai hÖ sè thanh to¸n tøc thêi vµ hÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n. C¸c hÖ sè nµy chØ cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp trong ng¾n h¹n (chñ yÕu mang tÝnh thêi ®iÓm) do ®ã kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh còng nh­ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp trong thêi gian dµi. H¬n n÷a, cho thuª l¹i mét h×nh høc tÝn dông trung , dµi h¹n. V× vËy, c«ng ty cÇn ph¶i quan t©m h¬n kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp trong dµi h¹n - tøc lµ quan t©m h¬n ®Õn c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®Ó tr¸nh rñi ro cã thÓ x¶y ra. Rñi ro lµ ®iÒu kh«ng ®­îc b¸o tr­íc vµ nã cã thÓ x¶y ra bÊt kú lóc nµo. Do ®ã, khi thÈm ®Þnh mét hå s¬ xin vay, c«ng ty hÇu nh­ bá qua yÕu tè biÕn ®éng m«i tr­êng kinh tÕ vÜ m« vµ c¸c yÕu tè vÒ tû gi¸, l¹m ph¸t tiÒm n¨ng trong t­¬ng lai. NÕu kh«ng ®¸nh gi¸ c¶ nh÷ng lÜnh vùc nµy, nh÷ng rñi ro tiÒm n¨ng x¶y ®Õn víi c«ng ty rÊt cã thÓ kh«ng ph¶i lµ Ýt. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty còng ch­a x¸c ®Þnh cho m×nh mét thÞ tr­êng môc tiªu ®Ó ®Þnh h­íng c¸c ho¹t ®éng cña m×nh vµo ®ã. Kh¸ch hµng cña c«ng ty chñ yÕu lµ do quen biÕt víi c¸n bé tÝn dông & mét sè Ýt th«ng qua qu¶ng c¸o hoÆc giíi thiÖu víi kh¸ch hµng. Nãi tãm l¹i, qua mét sè ®¸nh gi¸ nhËn xÐt trªn ®©y , ho¹t ®éng cña c«ng ty hiÖn nay kh¸ cÇm chõng, chñ yÕu lµ th¨m do thÞ tr­êng. MÆc dï so víi c¸c c«ng ty cho thuª kh¸c th× hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kh¸ cao song so víi quy m« vµ nhu cÇu cña c«ng ty vµ thÞ tr­êng , hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty ch­a ph¶i lµ cao. T×nh tr¹ng nµy x¶y ra lµ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau, bao gåm c¶ nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan vµ nguyªn nh©n kh¸ch quan. Nguyªn nh©n C«ng ty ch­a x¸c ®Þnh ®­îc kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ cung øng cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, ch­a thiÕt lËp ®­îc mèi quan hÖ víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ cung øng ë n­íc ngoµi. H¬n n÷a, c«ng ty ch­a kü cµng trong viÖc lùa chän doanh nghiÖp ®Ó cho thuª, trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh hå s¬ xin thuª, c¸c c¸n bé tÝn dông ®«i khi xem nhÑ mét sè yªu cÇu vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh còng nh­ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng, dÉn ®Õn sè d­ nî qu¸ h¹n ngµy mét gia t¨ng, g©y ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng cho thuª ë c«ng ty thuª tµi chÝnh - Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam 3.1 §Þnh h­íng ph¸t triÓn nghiÖp vô cho thuª ë Ng©n Hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam. XuÊt ph¸t tõ ®Þnh h­íng C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam ®· ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng cña m×nh trong thêi gian tíi nh­ sau: * §Þnh h­íng chung: X¸c ®Þnh t­ t­ëng, ®a d¹ng ho¸ nghiÖp vô, kh«ng chØ ë trong n­íc mµ c¶ ë c¶ n­íc ngoµi. Hoµn thiÖn c¸c nghiÖp vô ®a d¹ng vµ sÏ thùc hiÖn nh»m t¹o sù bÒn v÷ng vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam trong hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai. * §Þnh h­íng cô thÓ: - H­íng ®Çu t­: Do ®Æc thï cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam lµ chñ ®¹o h­íng vµo c¸c ngµnh n«ng - l©m - ng­ nghiÖp nªn tËp trung ®Çu t­ cho c¸c ®èi t­îng chÝnh lµ: thuû lîi ho¸, ®iÖn khÝ ho¸, c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m ,thuû s¶n, ngµnh nghÒ truyÒn thèng vµ c¸c ngµnh nghÒ míi. - H­íng ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô Ng©n hµng: §Ó thùc hiÖn ®­îc h­íng ®Çu t­ trªn cÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô Ng©n hµng. Tõ ®ã, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam ®· ®­a ra nhiÒu biÖn ph¸p trong ®ã cã kiÖn toµn m« h×nh theo nghÞ ®Þnh 39/ CP, thµnh lËp c¸c c«ng ty con h¹ch to¸n ®éc lËp trong Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam nh­ c«ng ty cho thuª tµi chÝnh, c«ng ty vµng b¹c ®¸ quý, c«ng ty mua b¸n vµ m«i giíi chøng kho¸n. Nh­ vËy, nghiÖp vô cho thuª cÇn ®­îc hoµn thiÖn ®Ó phôc vô cho môc ®Ých ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam. Trong t­¬ng lai, thÞ tr­êng cho thuª sÏ lµ mét thÞ tr­êng hÊp dÉn cao ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc còng nh­ n­íc ngoµi. TÝnh hÊp dÉn cña thÞ tr­êng cho thuª n­íc ta do 3 ®Æc tr­ng chñ yÕu t¹o thµnh. - Lµ mét thÞ tr­êng míi ®èi víi ho¹t ®éng cho thuª HiÖn nay, mÆc dï ®· cã 9 c«ng ty cho thuª ®­îc thµnh lËp nh­ng ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty nµy míi chØ ë b­íc th¨m dß, thö nghiÖm. C¸c c«ng ty cho thuª cßn e dÌ, cÇm chõng, ch­a d¸m më réng quy m« còng nh­ lo¹i h×nh cho thuª. - Khèi l­îng cÇu lín: Trong quy tr×nh ph¸t triÓn m¹nh mÏ hiÖn nay liªn tôc cã sù xuÊt hiÖn vµ ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp. Do ph¶i thùc hiÖn nhiÖm vô c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt nø¬c ®Ó ®­a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn nªn ®· xuÊt hiÖn mét thÞ tr­êng cã nhu cÇu lín c¸c lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. ë ViÖt Nam hiÖn nay, sè l­îng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngµy cµng nhiÒu, vèn Ýt, nhu cÇu l¹i rÊt lín, nh­ng c¸c nguån tµi chÝnh hiÖn nay ®Ó ®¸p øng nã l¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ nhiÒu h×nh thøc tµi trî tÝn dông hiÖn cã tá ra kh«ng cßn phï hîp hoÆc kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu nµy. - Møc ®é c¹nh tranh ch­a gay g¾t. Do thÞ tr­êng m¸y mãc, thiÕt bÞ ViÖt Nam cßn míi mÎ, hÖ thèng ph¸p lý, thuÕ kho¸ ch­a hoµn chØnh, c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ch­a ®­îc quy ®Þnh cô thÓ vµ tÝnh khuyÕn khÝch ch­a cao. MÆt kh¸c, sè l­îng vµ doanh sè ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty cho thuª ë ViÖt Nam cßn rÊt Ýt vµ nhá bÐ. Do ®ã, møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng cho thuª ë ViÖt Nam cã thÓ coi lµ rÊt h¹n chÕ Nh­ vËy, c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i nãi chung vµ Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam nãi riªng cßn ph¶i ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cho nghiÖp vô cho thuª cña m×nh. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc kh¸c cho thÊy nÕu doanh nghiÖp nµo nhanh ch©n tËn dông ®­îc c¸c c¬ héi ban ®Çu nµy th× sÏ t¹o ®­îc thÕ ®øng rÊt thuËn lîi trong t­¬ng lai. HiÖn nay, kh«ng chØ cã c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh trong n­íc mµ cßn cã c¶ c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh quèc tÕ còng tham gia c¹nh tranh. V× vËy, cÇn ph¶i cñng cè vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô cho thuª ë nh÷ng c«ng ty cho thuª hiÖn cã, ®Ó tõ ®ã cã kinh nghiÖm më réng ho¹t ®éng cho thuª trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi. 3.2. Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nghiÖp vô cho thuª ë c«ng ty cho thuª tµi chÝnh I - Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam. 3.2.1. ThÞ tr­êng cho thuª cña C«ng ty cho thuª tµi chÝnh I. C«ng ty cho thuª tµi chÝnh I ho¹t ®éng trong lÜnh vùc cho thuª m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhÊt lµ c¸c thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt N«ng - l©m - ng­ nghiÖp t¹o ®iÒu kiÖn c«ng nghiÖp hãa n«ng nghiÖp, th©m canh, t¨ng n¨ng suÊt. §©y lµ ®iÒu kiÖn b­íc ®Çu gióp n«ng d©n cã thÓ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh trong ®iÒu kiÖn vèn ®Çu t­ cßn bÞ h¹n chÕ. Ngoµi ra, c«ng ty cßn ®ãng vai trß quan träng trong viÖc gãp phÇn gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ vèn ph¸t triÓn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. ViÖc nhËn tµi trî cho thuª lµ gi¶i ph¸p thay thÕ cho vèn vay ng©n hµng ®Ó mua thiÕt bÞ, ®¸p øng nhu cÇu vèn vÒ m¸y mãc, thiÕt bÞ cho nÒn kinh tÕ cña n­íc ta nãi chung vµ cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt N«ng - l©m - ng­ nghiÖp nãi riªng, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong qu¸ tr×nh CNH - H§H. 3.2.2. C¸c lo¹i tµi s¶n cã thÓ dïng ®Ó cho thuª: Trong mét vµi n¨m tíi, c«ng ty cho thuª cã thÓ h­íng ho¹t ®éng cho thuª cña m×nh vµo mét sè h­íng chÝnh nh­ sau: - Cho thuª c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn phôc vô cho nhu cÇu hµng hãa chuyªn chë hµnh hãa n«ng s¶n. - Cho thuª c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ chuyªn dïng - Cho thuª c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ phôc vô n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n, thiÕt bÞ v¨n phßng, thiÕt bÞ x©y dùng - Thùc hiÖn c¸c dÞch vô vÒ t­ vÊn ®Çu t­ ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ d©n c­ thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong n­íc vµ n­íc ngoµi. - Hîp t¸c víi nhµ s¶n xuÊt trong vµ ngoµi n­íc ®Ó cho thuª d­íi h×nh thøc c¸c nhµ s¶n xuÊt b¸n m¸y mãc, thiÕt bÞ cho c«ng ty theo ph­¬ng thøc tr¶ chËm. So víi n¨m 1994 th× nhu cÇu vèn trung, dµi h¹n cho c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ n¨m 2003 sÏ t¨ng kho¶ng 8 lÇn trong ®ã: m¸y mãc n«ng nghiÖp t¨ng gÊp 7,2 lÇn, thiÕt bÞ chÕ biÕn n«ng s¶n t¨ng gÊp 10 lÇn, thiÕt bÞ chuyªn dïng cho ®¸nh b¾t vµ chÕ biÕn thñy h¶i s¶n t¨ng 4,1 lÇn, thiÕt bÞ vËn chuyÓn t¨ng 16,8 lÇn, thiÕt bÞ v¨n phßng t¨ng 31,9 lÇn, thiÕt bÞ x©y dùng t¨ng 42,5 lÇn. Do ®ã, h×nh thøc cho thuª tµi s¶n sÏ ®¸p øng ®­îc phÇn nµo nhu cÇu vèn trªn. 3.2.3. ThÞ tr­êng cho thuª: a/ ThÞ tr­êng cho thuª t¹i n«ng th«n. Kh¸ch hµng chñ yÕu lµ hé n«ng d©n thuª mua c¸c lo¹i m¸y mãc- thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh­: m¸y b¬m, m¸y cµy, m¸y sÊy, tÇu bÌ, ng­ l­íi c«ng cô ®¸nh b¾t thuû h¶i s¶n b/ ThÞ tr­êng cho thuª t¹i khu tËp trung d©n c­. Kh¸ch hµng chñ yÕu lµ c¸c hé kinh doanh, s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp, thuª mua c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ chÕ biÕn n«ng thuû s¶n, du lÞch, vËn chuyÓn c/ ThÞ tr­êng cho thuª t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp - C¸c doanh nghiÖp: kh¸ch hµng chñ yÕu thuª mua m¸y mãc, thiÕt bÞ chuyªn dïng, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn. Ngoµi ra, c«ng ty cã thÓ mua l¹i tµi s¶n cña doanh nghiÖp råi l¹i cho chÝnh doanh nghiÖp ®ã thuª. - C«ng nh©n: cã thÓ cho c¸c kh¸ch hµng nµy thuª c¸c thiÕt bÞ sö dông cã gi¸ trÞ nh­: xe m¸y, dông cô gia ®×nh, ... - §Çu t­ c¬ së h¹ tÇng gåm: ®iÖn, n­íc cho khu quy ho¹ch míi hay cho khu vùc n«ng th«n. 3.2.4. Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam trong ho¹t ®éng cho thuª: 3.2.4.1. Kh¶ n¨ng vÒ nguån vèn: Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n cã thÓ cÊp vèn trung vµ dµi h¹n cho c«ng ty cho thuª cña m×nh, bao gåm c¸c nguån sau: * Nguån vèn tù cã vµ dù tr÷ sau khi ®· sö dông nguån vèn nµy ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, cho vay, ®Çu t­ chøng kho¸n... tuy sè vèn cßn l¹i kh«ng lín nh­ng còng cã kh¶ n¨ng dïng ®Ó tµi trî cho cho nghiÖp vô cho thuª. * Nguån vèn huy ®éng : Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n cã thÓ ®­a ra chÝnh s¸ch huy ®éng thÝch hîp ®Ó khai th¸c nguån vèn trung, dµi h¹n cña d©n c­ ®Ó tµi trî cho thuª. * Nguån vèn liªn doanh, liªn kÕt: Do tÝnh hÊp dÉn cña thÞ tr­êng cho thuª ViÖt Nam nªn hiÖn nay cã nhiÒu tæ chøc quèc tÕ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy quan t©m tíi, v× ®©y lµ thÞ tr­êng cã nhu cÇu lín vÒ m¸y mãc trang thiÕt bÞ víi uy tÝn ngµy cµng ®­îc n©ng cao. Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n cã thÓ liªn doanh víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh n­íc ngoµi ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ nghiÖp vô cho thuª. Víi nhu cÇu më réng nguån vèn trung, dµi h¹n còng nh­ du nhËp c¸c kü thuËt nghiÖp vô cho thuª th× viÖc liªn doanh liªn kÕt víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh n­íc ngoµi lµ rÊt cÇn thiÕt. * Nguån ®i vay vµ nhËn tµi trî: C«ng ty cã thÓ ®­îc Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n b¶o l·nh ®Ó vay vèn cña c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh n­íc ngoµi hoÆc cã thÓ nhËn tµi trî tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh n­íc ngoµi th«ng qua viÖc mua tr¶ gãp hoÆc cho thuª mua gi¸p l­ng tµi s¶n ®Ó tµi trî cho c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc. 3.2.4.2. Kh¶ n¨ng tæ chøc vµ thùc hiÖn giao dÞch cho thuª NghiÖp vô cho thuª cßn kh¸ míi mÎ ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam. VÒ thùc chÊt, c¸c Ng©n hµng chØ ¸p dông kü thuËt tµi trî b»ng h×nh thøc cho thuª ®Ó bæ sung vµ kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cña nghiÖp vô cho vay, nh»m ®a d¹ng ho¸ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. Do ®ã, tÝnh phøc t¹p cña giao dÞch nµy ch­a cao Cho thuª lµ h×nh thøc kÕt hîp gi÷a hai ho¹t ®éng cho vay vµ ®Çu t­ t­ b¶n vµo tµi s¶n cè ®Þnh. Ho¹t ®éng cho thuª tuy míi mÎ nh­ng Ng©n hµng ®· cã kinh nghiÖm vÒ nghiÖp vô cho vay vèn cè ®Þnh. Ng©n hµng cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t th«ng tin vµ cã m¹ng l­íi chi nh¸nh r¶i kh¾p n¬i trªn ®Êt n­íc lµ rÊt phï hîp víi viÖc tµi trî qua nghiÖp vô cho thuª HiÖn nay, t­ c¸ch tÝn dông cña ng­êi ®i thuª ®­îc xem nh­ lµ mét trë ng¹i cho viÖc thùc hiÖn cho thuª cña c¸c Ng©n hµng nh­ng qua ho¹t ®éng tÝn dông th«ng th­êng th× Ng©n hµng còng ®· cã kinh nghiÖm. MÆt kh¸c, cho thuª lµ h×nh thøc tµi trî Ýt rñi ro so víi c¸c h×nh thøc tµi trî kh¸c nh­ cho vay, b¸n hµng tr¶ gãp... 3.3. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng cho thuª ë C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I - Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam. C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I lµ mét c«ng ty ®éc lËp nh­ng l¹i chÞu sù kiÓm so¸t, chi phèi cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam (Ng©n hµng mÑ) nªn sù ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn cña nã còng lµ cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam. Sau ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô cho thuª ë C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I. 3.3.1. Më réng m« h×nh tæ chøc §­îc thµnh lËp vµo ngµy 14/7/1998 theo quyÕt ®Þnh sè 238/Q§-NHNN5 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 64 CP cña ChÝnh phñ vÒ ho¹t ®éng cho thuª, C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I lµ mét doanh nghiÖp ®éc lËp, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n vµ lµ mét doanh nghiÖp thµnh viªn cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam. Do ®ã, nã ph¶i ®­îc ho¹t ®éng theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. MÆc dï chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty ®· ®­îc nªu râ trong ®iÒu lÖ cña c«ng ty, nh­ng cã ph¶i bao gåm thªm mét sè nghiÖp vô nh­ sau: - §­îc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô cho thuª theo th«ng lÖ quèc tÕ - §­îc t­ vÊn vµ lµm dÞch vô kü thuËt cho kh¸ch hµng - §­îc nhËn vèn gãp liªn doanh tõ c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc (nÕu cã sù ®ång ý cña Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam) - §­îc më c¸c chi nh¸nh trùc thuéc trong vµ ngoµi n­íc theo sù chØ ®¹o cña Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam. * Phßng tæng hîp Phßng nµy cã chøc n¨ng tæng hîp toµn bé ho¹t ®éng cña c«ng ty, thùc hiÖn c«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý nh©n sù, ®Ò ra nh÷ng ph­¬ng h­íng cho ho¹t ®éng cña c«ng ty trong t­¬ng lai, x©y dùng b¶ng l­¬ng... * Phßng kÕ to¸n Phßng nµy cã chøc n¨ng h¹ch to¸n kÕ to¸n nh÷ng hå s¬ xin thuª ®­îc duyÖt, h¹ch to¸n l­¬ng vµ nh÷ng nghiÖp vô ph¸t sinh. * Phßng kinh doanh Phßng kinh doanh cã nhiÖm vô lËp vµ thÈm ®Þnh hå s¬ xin thuª, ®­a ra quyÕt ®Þnh cho hay kh«ng cho thuª ®èi víi kh¸ch hµng. Ngoµi ra, phßng nµy cßn cã chøc n¨ng n÷a lµ thÈm ®Þnh gi¸ trÞ cña tµi s¶n thuª vµ c¸c tµi s¶n cò ®· qua sö dông. * Phßng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé NhiÖm vô cña phßng nµy lµ kiÓm tra l¹i toµn bé ho¹t ®éng cña c«ng ty, kiÓm tra l¹i hå s¬ xin thuª cña kh¸ch hµng... t×m ra nh÷ng sai sãt ®Ó gióp cho Gi¸m ®èc söa sai vµ ®Ò ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. 3.3.2. X©y dùng chiÕn l­îc kh¸ch hµng Ngµy nay, kh«ng mét doanh nghiÖp nµo b¾t tay vµo kinh doanh l¹i kh«ng g¾n viÖc kinh doanh cña m×nh víi thÞ tr­êng. Mçi doanh nghiÖp lu«n ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kh¸ch hµng cñ thÓ ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng x¶n suÊt kinh doanh cña m×nh. Nh­ng theo môc 2.3.2 nh÷ng h¹n chÕ trong x©y dùng chiÕn l­îc kh¸ch hµng, hiÖn nay c«ng ty ch­a cã mét chiÕn l­îc kh¸ch hµng cô thÓ nµo. §iÒu nµy sÏ g©y khã kh¨n trong ho¹t ®éng vµ lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng trong t­¬ng lai. Do ®ã, c«ng ty nªn x©y dùng mét chiÕn l­îc kh¸ch hµng ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng chÝnh cña c«ng ty trong giai ®o¹n tiÕp theo. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, c«ng ty ph¶i tiÕn hµnh ph©n ®o¹n thÞ tr­êng dùa vµo nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c ngµnh kh¸c nhau, cã thÓ th«ng qua sè liÖu cña Tæng côc thèng kª, th«ng qua c¸c dù ¸n ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña ®Êt n­íc, th«ng qua ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc sau ®ã tiÕn hµnh lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu, ®Þnh vÞ nh÷ng kh¸ch hµng môc tiªu, bëi v× hiÖn nay trªn thÞ tr­êng cã 9 c«ng ty cho thuª tµi chÝnh, mçi c«ng ty cã mét thÕ m¹nh riªng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i cô thÓ ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng trong giai ®o¹n thÞ tr­êng môc tiªu cña m×nh nh­ gi¶m phÝ cho thuª, ®­a ra nh÷ng ph­¬ng thøc thanh to¸n tiÒn thuª linh ho¹t cho bªn thuª, nh»m thu hót kh¸ch hµng. §ång thêi c«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p më réng thÞ tr­êng theo ph­¬ng diÖn ®a d¹ng ho¸ nh»m tr¸nh rñi ro vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ mäi mÆt cho c«ng ty. §©y lµ c«ng viÖc khã, do ®ã cÇn qu¸n triÖt ®Õn tõng c¸n bé trong c«ng ty vµ ®Æc biÖt ®ßi hái tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm trong c«ng t¸c nµy ®èi víi nh÷ng c¸n bé cña phßng nghiªn cøu thÞ tr­êng. VÊn ®Ò lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu vµ ®Þnh vÞ kh¸ch hµng môc tiªu cã thÓ dùa trªn mét sè tham kiÕn sau: + ë ViÖt Nam hiÖn nay, ®a sè c¸c doanh nghiÖp lµ võa vµ nhá. Bªn c¹nh ®ã cßn mét m¶ng thÞ tr­êng kh¸ lín víi møc ®é rñi ro thÊp lµ c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh, c¸c tr­êng häc, bÖnh viÖn cã nhu cÇu mua s¾m thiÕt bÞ. + Kh¸ch hµng truyÒn thèng cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam trong ho¹t ®éng cho thuª lÜnh vùc nµy hÇu nh­ ch­a ®­îc khai th¸c. + C¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn, y tÕ, giao th«ng vËn t¶i lu«n cã nhu cÇu trang bÞ ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ tiªn tiÕn nh­ng còng gÆp khã kh¨n vÒ nguån vèn. H¬n n÷a, c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ trong c¸c lÜnh vùc nµy th­êng ph¶i nhËp khÈu + §Þnh h­íng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta hiÖn nay lµ lÊy khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc lµ chñ ®¹o nh»m ph¸t triÓn toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Dùa trªn nh÷ng tham kiÕn nµy, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh I nªn träng t©m chó ý ho¹t ®éng cho thuª cña m×nh vµo c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc võa vµ nhá, ho¹t ®éng trong c¸c ngµnh n«ng- l©m- ng­- diªm nghiÖp, c«ng nghiÖp nhÑ vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn, c¸c ngµnh x©y dùng c¬ b¶n, du lÞch kh¸ch s¹n. Bªn c¹nh ®ã còng nªn h­íng tíi c¸c ®èi t­îng thuéc khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp , gi¸o dôc, y tÕ. 3.3.3. ThiÕt lËp chñng lo¹i tµi s¶n cho thuª thÝch hîp ChiÕn l­îc s¶n phÈm lu«n lu«n g¾n liÒn víi chiÕn l­îc kh¸ch hµng. §iÒu nµy cã nghÜa lµ: Sau khi ®Þnh vÞ ®­îc kh¸ch hµng môc tiªu th× c«ng ty còng ®· lùa chän ®­îc lo¹i tµi s¶n cho thuª thÝch hîp cã thÓ ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. Tõ ®ã, c«ng ty h­íng nç lùc cña m×nh vµo c¸c lo¹i tµi s¶n ®ã nh­ t¹o c¸c mèi quan hÖ tèt ®èi víi nh÷ng nhµ cung cÊp c¸c lo¹i tµi s¶n nµy, ®µo t¹o c¸n bé chuyªn s©u hiÓu biÕt réng r·i vÒ c¸c lo¹i tµi s¶n nµy nh­ cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc tr×nh ®é c«ng nghÖ, chÊt l­îng tµi s¶n. Tuy nhiªn, xu h­íng chung lµ chuyªn m«n ho¸ kÕt hîp víi ®a d¹ng ho¸, h¬n n÷a do míi ®i vµo ho¹t ®éng nªn c«ng ty cã thÓ võa thùc hiÖn dÇn dÇn trong viÖc t¹o ra sù chuyªn biÖt trong nh÷ng tµi s¶n cho thuª cña m×nh, ®ång thêi ®¸p øng mäi nhu cÇu kh¸c nhau cña kh¸ch hµng. C«ng ty cÇn ®Þnh vÞ s¶n phÈm cña m×nh theo h­íng gia t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt vËt chÊt, ®æi míi c«ng nghÖ cho c¸c ngµnh s¶n xuÊt nh»m lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. HiÖn nay, tµi s¶n chñ yÕu cho thuª chñ yÕu cña c«ng ty lµ c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i nh­ « t« c¸c lo¹i. §iÒu nay theo nh­ ph©n tÝch ë môc 2.3.4, th× ®©y lµ mét ®iÒu bÊt cËp cho c«ng ty. Do ®ã, c«ng ty nªn tham kh¶o mét sè lo¹i tµi s¶n cã thÓ dïng ®Ó cho thuª nh­. + Trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp: M¸y gÆt, m¸y cµy, m¸y tuèt, c¸c lo¹i thiÕt bÞ chÕ biÕn n«ng s¶n; c¸c thiÕt bÞ d©y chuyÒn trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn ph©n bãn… + Trong ngµnh x©y dùng: M¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng, ®µo ®¾p, san ñi, «t« vËn t¶i. + Trong ngµnh c«ng nghiÖp: C¸c lo¹i m¸y chuyªn dông, m¸y dÖt, m¸y c¾t gät tiÖn, m¸y Ðp nhùa, m¸y gia c«ng ®å gç. + Trong ngµnh du lÞch, kh¸ch s¹n: C¸c lo¹i xe du lÞch, ®å dïng thiÕt bÞ phôc vô trong kh¸ch s¹n. + Trong lÜnh vùc y tÕ- gi¸o dôc: Bao gåm c¬ së vËt chÊt cho gi¸o dôc nh­ m¸y vi tÝnh, c¸c lo¹i m¸y chuyªn dïng trong y tÕ. 3.3.4. Më réng ®Þa bµn cho thuª Nh­ ®· ph©n tÝch trong phÇn thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho thuª ë c«ng ty cho thuª tµi chÝnh I, mÆc dï ®Þa bµn cho thuª trong n­íc t­¬ng ®èi réng song c«ng ty vÉn ch­a ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng cña m×nh. Trong xu thÕ ph¸t triÓn hiÖn nay, viÖc quan träng cÇn lµm lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®Þa bµn ho¹t ®éng cña m×nh, t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh vµ t¨ng c­êng doanh thu so víi c¸c c«ng ty cho thuª kh¸c. Do ®ã, ngay tõ ®Çu, c«ng ty võa ph¶i b¶o ®¶m cho ho¹t ®éng cña m×nh võa t¨ng c­êng më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng. Trong t­¬ng lai, nÕu ®­îc sù cho phÐp cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc, c«ng ty cã thÓ më réng thªm quy m« ho¹t ®éng cña m×nh ra n­íc ngoµi. §Ó cã thÓ lµm ®­îc viÖc nµy, tr­íc hÕt c«ng ty cÇn ph¶i nç lùc liªn tôc më réng doanh sè cho thuª, hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô, ®Ó tõ ®ã më réng thªm c¸c chi nh¸nh ë c¶ trong n­íc vµ n­íc ngoµi. HoÆc th«ng qua c¸c chi nh¸nh cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam giíi thiÖu cho c¸c kh¸ch hµng ë khu vùc ®Þa ph­¬ng cña m×nh vÒ nghiÖp vô cho thuª nµy. ë ®©y, C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I cã mét lîi thÕ c¹nh tranh rÊt lín so víi c¸c c«ng ty cho thuª kh¸c ë chç Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam cã sè l­îng chi nh¸nh lín nhÊt trong toµn hÖ thèng Ng©n hµng vµ ®i vµo tõng ®Þa ph­¬ng, lµng x· cô thÓ. Do ®ã, tËn dông ®­îc ­u thÕ nµy, C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I sÏ t¹o ®­îc ®µ ph¸t triÓn thÞnh v­îng trong t­¬ng lai. 3.3.5. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc cho thuª HiÖn nay, c«ng ty míi chØ ¸p dông h×nh thøc cho thuª trùc tiÕp vµ cã mét sè hîp ®ång ¸p dông h×nh thøc b¸n vµ cho thuª l¹i. §©y sÏ lµ trë ng¹i lín cho ho¹t ®éng lín cña c«ng ty trong t­¬ng lai. Bëi v×, viÖc ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc cho thuª sÏ lµm më réng kh¸ch hµng cho thuª vµ tµi s¶n thuª, ph©n t¸n rñi ro, t¨ng thªm ®­îc thÞ phÇn cho c«ng ty trªn th­¬ng tr­êng. H¬n n÷a, nhu cÇu cña kh¸ch hµng th× ®a d¹ng. Mçi doanh nghiÖp, mçi kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng vÒ nguån vèn kh¸c nhau nhu cÇu vÒ nguån vèn kh¸c nhau vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn thuª kh¸c nhau. NÕu cø dËp khu«n mét kiÓu sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu kh¸ch hµng. Do ®ã kh«ng më réng ®­îc thÞ tr­êng. V× vËy, trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh, c«ng ty cÇn më réng h¬n n÷a c¸c h×nh thøc cho thuª nh­: * Cho thuª b¾c cÇu: theo thÓ thøc nµy, ng­êi cho thuª ®i vay ®Ó mua tµi s¶n cho thuª tõ mét hay nhiÒu ng­êi nµo ®ã. VËt thÕ chÊp cho kho¶n vay nµy lµ quyÒn së h÷u tµi s¶n cho vay vµ c¸c kho¶n tiÒn thuª mµ ng­êi thuª sÏ tr¶ trong t­¬ng lai. * Cho thuª liªn kÕt: h×nh thøc nµy cho phÐp nhiÒu bªn cïng tham gia tµi trî cho kh¸ch hµng. C¸c bªn tham gia cã thÓ lµ gi÷a c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh, gi÷a c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh trùc thuéc ng©n hµng th­¬ng m¹i hay c¸c doanh nghiÖp kh¸c. H×nh thøc nµy chñ yÕu ¸p dông ®èi víi tµi s¶n thuª cã gi¸ trÞ lín mµ mét m×nh c«ng ty cho thuª kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tµi trî. * Cho thuª gi¸p l­ng: c«ng ty cã thÓ ký víi kh¸ch hµng lo¹i hîp ®ång nµy trong tr­êng hîp kh«ng cã nhu cÇu sö dông tµi s¶n thuª mµ hîp ®ång thuª vÉn cßn gi¸ trÞ, hä cã thÓ cho mét c«ng ty kh¸c thuª lo¹i tµi s¶n nµy. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cÇn t¨ng c­êng vµ hoµn thiÖn ph­¬ng thøc b¸n vµ cho thuª l¹i. §©y lµ mét ph­¬ng thøc cho thuª cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ë n­íc ta. 3.3.6. X©y dùng vµ hoµn thiÖn nghiÖp vô cho thuª MÆc dï C«ng ty thùc hiÖn nghiÖp vô cho thuª dùa trªn quy chÕ 135/1998/H§QT-Q§ ngµy 15/10/1998 cña Héi ®ång qu¶n trÞ Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam. Quy ®Þnh vÒ nghiÖp vô cho thuª cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam ®èi víi kh¸ch hµng. song quy chÕ nµy c¬ b¶n dùa trªn nghÞ ®Þnh 64/CP cña ChÝnh phñ (vµ trong t­¬ng lai, nghÞ ®Þnh nµy ®­îc thay thÕ bëi NghÞ ®Þnh sè 16/ CP cña ChÝnh phñ ban hµnh ngµy 02/5/2001) vÒ ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh nªn cßn mét sè h¹n chÕ. Sau ®©y lµ mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c h­íng dÉn ®ã: 3.3.6.1. Thñ tôc Cho thuª lµ mét tr­êng hîp cña nghiÖp vô tµi trî trung, dµi h¹n. Nh­ vËy, hå s¬ xin ®­îc tµi trî cho thuª vÒ c¬ b¶n t­¬ng tù hå s¬ xin vay vèn cè ®Þnh nh­ng chØ kh¸c ë mét sè ®iÓm chÝnh sau: + Kh«ng cÇn cam kÕt thÕ chÊp nh­ vay vèn. Nh­ng trong mét sè tr­êng hîp, c«ng ty thuª mua cã thÓ ®ßi hái ng­êi ®i thuª ph¶i cã sù b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña ng­êi thø ba vÒ viÖc thùc hiÖn nghÜa vô cña ng­êi ®i thuª theo theo nh­ ®· giao ­íc trong tr­êng hîp ®ång. + Nhu cÇu cña ng­êi ®i thuª ®­îc thÓ hiÖn trong hîp ®ång cho thuª theo ph­¬ng thøc nµo. 3.3.6.2. Quy tr×nh tµi trî cho thuª a. ThÈm ®Þnh hå s¬ xin thuª: Ph¶i ®iÒu tra cô thÓ, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin mµ bªn thuª cung cÊp nh­ hå s¬ ph¸p lý, hå s¬ kinh tÕ, hå s¬ xin vay. Tõ ®ã, c¸n bé thÈm ®Þnh thùc hiÖn ph©n tÝch c¸c hÖ sè ®¸nh gi¸ n¨ng lùc tµi chÝnh vµ ®¹o ®øc cña bªn thuª, tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n vµ ph¶i kÕt luËn ®­îc c¸c c©u hái ®Æt ra. + Bªn thuª cã kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn thuª khi ®Õn h¹n cña hîp ®ång cho thuª tµi chÝnh quy ®Þnh hay kh«ng? + Bªn thuª cã muèn thanh to¸n tiÒn thuª hay kh«ng? §èi víi c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiªm h÷u h¹n th× c©u hái thø hai còng rÊt quan träng. Bëi v× nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang trong giai ®o¹n ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n nãi riªng vµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc nãi chung ®Òu rÊt ®ãi vèn. H¬n n÷a, t¹i ViÖt Nam luËt ph¸p ch­a nghiªm, c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n l¹i cã tËp qu¸n “ chiÕm dông” vèn cña nhau, c«ng nî d©y d­a, v× vËy ch­a ch¾c hä ®· tr¶ tiÒn ngay khi ®Õn h¹n mÆc dï hä ®· cã tiÒn. Do ®ã, ®Ó b¶o ®¶m cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®­îc an toµn, c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: * Yªu cÇu kh¸ch hµng më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t tiÓn N«ng th«n ViÖt Nam, mäi ho¹t ®éng vÒ tµi chÝnh ®Òu cã sù gi¸m s¸t cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam. Cø ®Õn h¹n thanh to¸n, Ng©n hµng N«ng nghiÖp sÏ trÝch tiÒn cã trong tµi kho¶n ®Ó thu håi vèn lÉn l·i. * Yªu cÇu bªn thuª ký quü t¹i Ng©n Hµng N«ng nghiÖp hoÆc mét Ng©n hµng kh¸c mét sè tiÒn ®¶m b¶o víi tªn cña c«ng ty. NÕu hîp ®ång bÞ ph¸ vì do lçi cña bªn thuª th× c«ng ty cã quyÒn sö dông kho¶n tiÒn nµy. b. TiÕn hµnh tµi trî. C«ng ty cho thuª ch­a cã kh¶o s¸t kü cµng vÒ cung vµ cÇu m¸y mãc, thiÕt bÞ nªn trong giai ®o¹n hiÖn nay c«ng ty chØ nªn ®ãng vai trß ®¬n thuÇn lµ ng­êi cung cÊp tµi chÝnh mµ ch­a nªn mua tr­íc tµi s¶n ®Ó khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu míi cho thuª ®­îc. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh c«ng ty ®· vµ sÏ cã trong tay nh÷ng tµi s¶n mµ ng©n hµng “mÑ” ®· xiÕt nî chuyÓn sang d­íi h×nh thøc cÊp vèn hoÆc b¸n l¹i cho c«ng ty ®Ó dïng cho thuª cïng víi tµi s¶n ®­îc thu håi vÒ khi hÕt h¹n hîp ®ång. 3.3.6.3. Ph­¬ng thøc x¸c ®Þnh tiÒn thuª. ViÖc x¸c ®Þnh tiÒn thuª cÇn dùa trªn nguyªn t¾c ng­êi cho thuª vµ ng­êi thuª cïng cã lîi. §iÒu nµy cã nghÜa lµ viÖc tÝnh tiÒn thuª gióp ng­êi cho thuª h¹n chÕ rñi ro nh­ng vÉn thu hót ®­îc kh¸ch hµng t¹o ra hiÖu qu¶ trong kinh doanh. Cã nhiÒu ph­¬ng thøc kh¸c nhau x¸c ®Þnh tiÒn thuª tuú thuéc vµo uy tÝn, n¨ng lùc tµi chÝnh cña ng­êi thuª, tÝnh chÊt cña tµi s¶n cho thuª (hao mßn h÷u h×nh vµ v« h×nh nhanh hay chËm, cã kh¶ n¨ng dÔ dµng ph¸t triÓn trªn thÞ tr­êng hay kh«ng), kh¶ n¨ng ph¸t huy hiÖu qu¶ cña tµi s¶n do ng­êi thuª sö dông. MÆt kh¸c cßn cã thÓ tuú thuéc vµo biÖn ph¸p ¸p dông chÕ ®é l·i suÊt æn ®Þnh hay l·i suÊt th¶ næi ®Ó tÝnh to¸n. 3.3.6.4. Phßng ngõa rñi ro Trong bÊt kú lÜnh vùc ®Çu t­ nµo còng cã rñi ro. Tû lÖ rñi ro cao hay thÊp ngoµiphÝa ng­êi thuª ra cßn n»m ë phÝa c«ng ty cho thuª. ChÝnh v× vËy, viÖc phßng ngõa rñi ro lµ cÇn thiÕt. a. C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ rñi ro trong khi xÐt duyÖt tµi trî §èi víi ng­êi thuª - Xem xÐt t×nh h×nh tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng­êi thuª - Xem xÐt n¨ng lùc ®iÒu hµnh, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, lÜnh vùc vµ s¶n phÈm chñ yÕu, kh¸ch hµng tiªu thô s¶n phÈm, nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu - Xem xÐt t­ c¸ch ®¹o ®øc, uy tÝn cña ng­êi thuª th«ng qua thÞ tr­êng, chÊt l­îng s¶n phÈm chñ yÕu, kh¸ch hµng tiªu thô s¶n phÈm, nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu, møc ®é chÊp hµnh c¸c kho¶n vay nî, ph¶i tr¶... §èi víi tµi s¶n vµ nhµ cung cÊp: §¸nh gi¸ gi¸ trÞ cña tµi s¶n cho thuª. Ng­êi cho thuª chØ lµ nhµ tµi trî nªn trong nhiÒu tr­êng hîp ng­êi cho thuª chØ hiÓu h¹n chÕ vÒ gi¸ trÞ t­¬ng lai cña thiÕt bÞ cho thuª. Do vËy , c«ng ty cÇn nghiªn cøu gi¸ c¶ mµ ng­êi thuª ®Ò nghÞ tµi trî cã ®óng ®¾n kh«ng. NÕu tµi s¶n ®· qua sö dông th× c«ng ty kh«ng thÓ c¨n cø vµo ho¸ ®¬n cña nhµ s¶n xuÊt ®Ó lµm c¨n cø ®¸nh gi¸ ®­îc mµ ph¶i ­íc l­îng theo gi¸ c¶ thÞ tr­êng trªn c¬ së cßn l¹i cña gi¸ trÞ tµi s¶n. - §¸nh gi¸ tÝnh hîp ph¸p cña tµi s¶n cho thuª: C«ng ty cÇn nghiªn cøu ®iÒu tra ®Ó n¾m ch¾c tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u cña nhµ cung øng lµ tµi s¶n thuéc diÖn tù do trao ®æi. §èi víi nh÷ng tµi s¶n nhËp khÈu th× cÇn xem nh÷ng quy ®Þnh nhËp khÈu ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng tµi s¶n mua råi nh­ng kh«ng ®­îc phÐp nhËp vµo. - §¸nh gi¸ ®Æc tÝnh kü thuËt cña tµi s¶n cho thuª: C«ng ty hoÆc tù m×nh hoÆc thuª chuyªn gia kü thuËt ®¸nh gi¸ tµi s¶n vÒ cÊu tróc vµ tuæi thä ho¹t ®éng cña tµi s¶n, tèc ®é lçi thêi, c«ng suÊt sö dông, tµi s¶n dÔ hay khã di chuyÓn, vÊn ®Ò b¶o d­ìng. Ngoµi ra , c«ng ty cßn cÇn l­u ý ®Õn n¬i s¶n suÊt tµi s¶n ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng khã t×m phô tïng thay thÕ, söa ch÷a. - §¸nh gi¸ kÕ ho¹ch sö dông tµi s¶n cña ng­êi thuª. §èi víi nhµ cung øng tµi s¶n : CÇn ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng cung cÊp m¸y mãc, thiÕt bÞ ®ång thêi cã thÓ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p an toµn nh»m rµng buéc nhµ cung cÊp víi tµi s¶n mµ hä cung cÊp: + Tho¶ thuËn víi nhµ cung cÊp mua l¹i tµi s¶n khi cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn h¬n. + Yªu cÇu nhµ cung cÊp b¶o hµnh tµi s¶n. Trong nhiÒu tr­êng hîp, viÖc giao nhËn tµi s¶n gi÷a nhµ cung øng vµ ng­êi thuª kh«ng cã sù nhËn diÖn cña c«ng ty. MÆt kh¸c, c«ng ty còng ch­a cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó hiÓu biÕt vÒ mÆt kü thuËt nªn ngoµi nh÷ng yªu cÇu nªu trªn c«ng ty cÇn xem xÐt nhµ cung øng ë c¸c mÆt ®¹o ®øc, uy tÝn, kh¶ n¨ng, tr×nh ®é cña nhµ cung øng. Tµi s¶n cã thuéc lÜnh vùc kinh doanh cña nhµ cung øng cã b¶o ®¶m ®óng c¸c ®iÒu kiÖn ®· ®­îc th­îng l­îng kh«ng. b. C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ rñi ro sau khi xÐt duyÖt tµi trî: Trong qu¸ tr×nh xÐt duyÖt c«ng ty chØ cã thÓ lo¹i trõ ®­îc mét sè rñi ro chø kh«ng b¶o ®¶m hoµn toµn lo¹i trõ tÊt c¶ mäi rñi ro. Do ®ã , ®Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c phßng tr¸nh rñi ro, c«ng ty cÇn lùa chän vµ ¸p dông mét sè biÖn ph¸p h¹n chÕ rñi ro nh­ sau: - B¶o l·nh cña ng­êi thø ba trong viÖc thùc hiÖn cam kÕt cña hîp ®ång cho thuª + §èi víi nh÷ng hîp ®ång mµ c«ng ty c¶m thÊy kh«ng an toµn tin t­ëng vµo ng­êi ®i thuª trong viÖc thùc hiÖn c¸c nghÜa vô trong hîp ®ång, c«ng ty b¾t buéc ng­êi thuª t×m ng­êi b¶o l·nh cã uy tÝn vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn cam kÕt cña m×nh. + Mua b¶o hiÓm cho tµi s¶n cho thuª. - Rµng buéc ng­êi thuª vµo tµi s¶n thuª trong hîp ®ång ng­êi thuª cÇn x¸c ®Þnh râ + Ng­êi thuª cam kÕt mua l¹i hoÆc tiªu thô hé tµi s¶n sau khi hÕt h¹n hîp ®ång + X¸c ®Þnh quyÒn cho thuª hîp lý ®Ó gi¸ b¸n cuèi thêi h¹n khuyÕn kÝch ng­êi thuª mua l¹i tµi s¶n. - Rµng buéc nhµ cung øng vµo tµi s¶n th«ng qua h×nh thøc b¶o l·nh tµi s¶n trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh vµ mua l¹i tµi s¶n ®· b¸n. - C¸c biÖn ph¸p vÒ tµi chÝnh: C«ng ty cÇn ph¶i ®­îc hoµn tr¶ nhanh sè tiÒn tµi trî th«ng qua tr­êng hîp ng­êi thuª tham gia mét phÇn tiÒn mua tµi s¶n hoÆc ký göi mét kho¶n tiÒn, hay tiÒn thuª ®­îc tÝnh cao lóc ®Çu mµ gi¶m dÇn vÒ sau; xem xÐt chÕ ®é l·i suÊt, trÝch lËp quü phßng ngõa rñi ro. 3.3.7. X©y dùng chiÕn l­îc ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ChiÕn l­îc ®µo t¹o ph¸t triÓn cã ý nghÜa v« cïng quan träng kh«ng chØ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc mµ cßn ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. §Æc biÖt, cho thuª tµi chÝnh lµ mét lo¹i h×nh kh¸ míi mÎ t¹i ViÖt Nam, c¸c c«ng ty tµi chÝnh nãi chung, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh I - Ng©n hµng n«ng nghiÖp ViÖt Nam nãi riªng ®Òu míi ®ang trong giai ®o¹n thö nghiÖm nghiÖp vô, tr×nh ®é hiÓu biÕt cña nhiÒu c¸n bé cßn ch­a s©u s¾c, ch­a n¾m b¾t hÕt néi dung cña ho¹t ®éng nµy. H¬n n÷a, t¹i c«ng ty hiÖn nay vÉn cßn thiÕu c¸n bé cã tr×nh ®é nghiÖp vô, chuyªn m«n cao. Do ®ã x©y dùng chiÕn l­îc ®µo t¹o, ®µo t¹o c¸c chuyªn gia trong lÜnh vùc c«ng nghÖ, tÝn dông... lµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong giai ®o¹n hiÖn nay. §ång thêi nã còng lµ bµn ®¹p cho sù ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña c«ng ty. Muèn thùc hiÖn ®­îc chiÕn l­îc nµy, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh I nãi riªng vµ Ng©n hµng n«ng nghiÖp ViÖt Nam nãi chung cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: - TuyÓn chän nh÷ng c¸n bé trÎ cã tµi n¨ng, cã t©m huyÕt víi c«ng viÖc. - §èi víi c¸n bé ®· cã b»ng ®¹i häc kinh tÕ, nªn khuyÕn khÝch häc thªm b»ng kü thuËt kh¸c phï hîp víi yªu cÇu kinh doanh. Cßn ®èi víi c¸c c¸n bé ®· cã b»ng ®¹i häc kü thuËt (kü s­) th× khuyÕn khÝch häc b»ng II kinh tÕ. KhuyÕn khÝch mäi c¸n bé ®Òu häc ®¹i häc. - S¾p xÕp ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn mét c¸ch hîp lý, ®Ó hä cã kh¶ n¨ng ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc cña m×nh, ®¶m b¶o tèi ®a hiÖu qu¶ c«ng viÖc ®­îc giao.KhuyÕn khÝch c¸c c¸n bé häc thªm, trau dåi thªm kiÕn thøc vÒ m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng nghÖ. Th­êng xuyªn tham gia vµ më c¸c cuéc héi th¶o chuyªn m«n vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng cho thuª nh»m n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé nh©n viªn trong c«ng ty. 3.3.8. Trang bÞ ®Çy ®ñ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho c«ng ty Trong t­¬ng lai, quy m« ho¹t ®éng cña c«ng ty sÏ ®­îc më réng. Do ®ã, cÇn cã sù trang bÞ ®Çy ®ñ c¬ së vËt chÊt cho c¸c phßng ban vµ c¸n bé nh©n viªn c«ng ty ®Ó hä yªn t©m lµm viÖc. Ngoµi ra, trong thêi ®¹i th«ng tin ngµy nay, c¸c m¸y tÝnh trong toµn c«ng ty ph¶i ®­îc nèi m¹ng ®Ó dÏ dµng truy cËp th«ng tin vµ nèi m¹ng Internet ®Ó cËp nhËt c¸c th«ng tin vÒ viÖc ho¹t ®éng cña ngµnh. KÕt luËn Ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh lµ h×nh thøc tÝn dông th­êng chØ ph¸t triÓn khi ®· cã sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng Ng©n hµng tíi mét møc ®é nhÊt ®Þnh nµo ®ã, vµ nã còng lµ ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn thÞ tr­êng vèn. MÆc dï hiÖn nay sù ph¸t triÓn cña h×nh thøc cho thuª míi chØ ë b­íc ®Çu, cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n song ta còng ph¶i nh×n nhËn r»ng ®©y sÏ lµ xu thÕ tÊt yÕu cña ViÖt Nam nh»m ph¸t triÓn mét thÞ tr­êng vèn hoµn chØnh, gãp phÇn trong c«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸ - c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc, t¹o ®µ cho ViÖt Nam v÷ng b­íc tiÕn vµo thÕ kû XXI, hoµ nhËp víi sù ph¸t triÓn chung cña toµn thÕ giíi. Tuy míi ho¹t ®éng, nh­ng C«ng ty Cho thuª Tµi chÝnh I – Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam ®· rÊt cè g¾ng ph¸t triÓn ho¹t ®éng nµy. Mong r»ng trong t­¬ng lai, víi nh÷ng thµnh tùu kh¶ quan ®· ®¹t ®­îc vµ nh÷ng chñ tr­¬ng chiÕn l­îc kinh doanh phï hîp, c«ng ty sÏ ngµy cµng t¹o ®­îc thÕ ®øng cña m×nh trªn thÞ tr­êng cho thuª tµi chÝnh ë ViÖt Nam. Trªn ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò vÒ ho¹t ®éng cho thuª mµ em nghiªn cøu trong qu¸ tr×nh thùc tËp. MÆc dï b¶n th©n em ®· rÊt cè g¾ng trong viÖc nghiªn cøu vµ s­u tÇm tµi liÖu song kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt v× ®©y lµ mét ®Ò tµi míi mÎ. Em rÊt mong muèn vµ hy väng ®­îc sù gãp ý cña thÇy c«, cña c¸c b¹n vµ nh÷ng ng­êi quan t©m ®Õn ®Ò tµi nµy ®Ó t«i cã thÓ hoµn thiÖn h¬n kiÕn thøc cña m×nh. Sinh viªn Lª Minh §øc Tµi liÖu tham kh¶o 1/ Gi¸o tr×nh t×m hiÓu vµ sö dông tÝn dông thuª mua – TrÇn T« Tö 2/ B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2001 vµ 2002 – C«ng ty cho thuª tµi chÝnh I – Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam 3/ C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn nghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh ë ViÖt Nam . - QuyÕt ®Þnh sè 507/TC §TXD ngµy 22/7/1986 cña bé tµi chÝnh . - QuyÕt ®Þnh sè 217/H§BT ngµy 14/11/1987 cña héi ®ång bé tr­ëng - Ph¸p lÖnh ng©n hµng, hîp t¸c x· tÝn dông vµ c«ng ty tµi chÝnh ngµy 23/5/1994 - ThÓ lÖ tÝn dông thuª mua ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè 149/QD – NH5 ngµy 27/5/1995 . - Qui chÕ t¹m thêi vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh t¹i ViÖt Nam ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh sè64/CP ngµy 9/10/1995 cña ChÝnh phñ. - Th«ng t­ sè 03/TT – NH5 ngµy 9/2/1996 h­íng dÉn thùc hiÖn qui chÕ t¹m thêi vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh t¹i ViÖt Nam - QuyÕt ®Þnh sè 104/Q§ - NH5 ngµy 2/5/1996 cña ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam ban hµnh mÉu ®iÒu lÖ c«ng ty tµi chÝnh cña tæng c«ng ty Nhµ n­íc . - Th«ng t­ sè 61TC/TTCP ngµy 23/10/1996 cña bé tµi chÝnh h­íng dÉn nghÜa vô thuÕ cña tæ chøc vµ c¸ nh©n n­íc ngoµi cã ho¹t ®éng cho thuª m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i t¹i ViÖt Nam . - QuyÕt ®Þnh sè 278/Q§ NH5 cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam vÒ viÖc huû bá quyÕt ®Þnh 149/Q§ - NH5 ngµy 27/5/1995 cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam ban hµnh thÓ lÖ tÝn dông thuª mua. - NghÞ ®Þnh sè 16/2001/ N§-CP cña ChÝnh phñ ngµy 2/5/2001 ban hµnh thay thÕ nghÞ ®Þnh 64/CP cña chÝnh phñ vÒ ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh. 4/ T¹p chÝ Ng©n hµng sè ra hµng th¸ng n¨m 1998, 1999, 2000, 2001, 2002. 5/ B¸o §Çu t­ 2000, 2001, 2002 6/ Corporate financial- NXB Irwin/ Mac Graw Hill, 1996 7/ Marketing and leasing in official space Vµ mét sè t¹p chÝ kh¸c.