Công nghệ chế tạo máy: Thiết kế qui trình sản xuất chi tiết cơ khí

LỜI NÓI ĐẦU Hiện nay , các ngành kinh tế nói chung và ngành cơ khí nói riêng đòi hỏi kỹ sư cơ khí và cán bộ kỹ thuật cơ khí được đào tạo ra phải có kiến thức sâu rộng , đồng thời phải biết vận dụng những kiến thức đó để giải quyết những vấn đề cụ thể thường gặp trong sản xuất , sửa chữa và sử dụng. Mục tiêu của môn học là tạo điều kiện cho người học nắm vững vμ vận dụng có hiệu quả các phương pháp thiết kế , xây dựng và quản lý các quá trình chế tạo sản phẩm cơ khí về kỹ thuật sản xuất và tổ chức sản xuất nhằm đạt được các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật theo yêu cầu trong điều kiện và qui mô sản xuất cụ thể. Môn học còn truyền đạt những yêu cầu về chỉ tiêu công nghệ trong quá trình thiết kế các kết cấu cơ khí để góp phần nâng cao hiệu quả chế tạo chúng. Đồ án môn học công nghệ chế tạo máy nằm trong chương trình đào tạo của ngành chế tạo máy thuộc khoa cơ khí có vai trò hết sức quan trọng nhằm tạo cho sinh viên hiểu một cách sâu sắc về những vấn đề mà ngueời kỹ sư gặp phải khi thiết kế một qui trình sản xuất chi tiết cơ khí. Được sự giúp đỡ tận tình của các thầy giáo ,đặc biệt là thầy TRẦN XUÂN VIỆT và cô NGUYỄN KIM NGA đã giúp em hoàn thành tốt đồ án môn học này. Em xin chân thành cảm ơn. Sinh viên .Hoàng Văn Thắng MỤC LỤC Lời nói đầu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Mục lục. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Chương 1: Phân tích chức năng làm việc của chi tiết. . . . . . . . . . . . . . . . 3 Chương 2: Phân tích tính công nghệ trong kết cấu của chi tiết.. . . . . . . . 3 Chương 3: Xác định dạng sản xuất. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Chương 4: Chọn phươn pháp chế tạo phôi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Chương 5: Lập thứ tự các nguyên công.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Chương 6: Tính lượng dư cho một bề mặt và tra lượng dư cho các bề 8 mặt còn lại. Chương 7: Tính chế độ cắt cho một nguyên công.. . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Chương 8: Tính thời gian gia công cơ bản cho tất cả các nguyên công. . 22 Chương 9: Tính và thiết kế đồ gá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Tài liệu tham khảo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Ch−¬ng 1: Ph©n tÝch chøc n¨ng lµm viÖc cña chi tiÕt. 1.Chøc n¨ng lµm viÖc. Lµ bé phËn nèi gi÷a trôc ®iÒu khiÓn vµ c¸c b¸nh r¨ng di tr−ît nh»m ®iÒu chØnh sù ¨n khíp cña c¸c cÆp b¸nh r¨ng (khi cÇn thay ®æi tû sè truyÒn trong hép tèc ®é). S¬ ®å lµm viÖc: 2.§iÒu kiÖn lµm viÖc: §iÒu kiÖn lµm viÖc kh«ng kh¾c nghiÖt, chi tiÕt chØ chÞu m« men xo¾n nhá khi lµm viÖc (g¹t cho c¸c b¸nh r¨ng ¨n khíp víi nhau) vµ chi tiÕt th−êng xuyªn kh«ng chÞu t¶i, kh«ng mµi mßn, cã va ®Ëp khi lµm viÖc, nhiÖt ®é lµm viÖc kh«ng cao. cÆp b¸nh r¨ng cè ®Þnh cÆp b¸nh r¨ng di tr−ît cµng g¹t Ch−¬ng 2: Ph©n tÝch tÝnh c«ng nghÖ trong kÕt cÊu cña chi tiÕt. Ph©n tÝch kÕt cÊu theo quan ®iÓm c«ng nghÖ trong kÕt cÊu cña chi tiÕt. PhÇn tö kÕt cÊu còng nh− nh÷ng yªu cÇu kü thuËt ch−a hîp lý víi chøc n¨ng lµm viÖc cña ®èi t−îng gia c«ng. 1. VÒ yªu cÇu kü thuËt: Víi nh÷ng yªu cÇu kü thuËt trªn b¶n vÏ chi tiÕt lµ ch−a phï hîp ®Ó ®¶m b¶o chøc n¨ng vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña chi tiÕt lµ tèi −u. §ã lµ bÒ mÆt trong lç f42 lµ cã ®é nh½n Ra=2,5 lµ kh«ng hîp lý v× bÒ mÆt nµy kh«ng lµm viÖc kh«ng cä s¸t nªn cã thÓ chØ cÇn lÊy lµ Rz = 40mm. 2.VÒ c¸c phÇn tö kÕt cÊu: a. §¬n gi¶n ho¸ kÕt cÊu: Ngoµi nh÷ng phÇn do ®¶m b¶o chøc n¨ng lµm viÖc kh«ng thÓ thay ®æi ®−îc nh− mÆt trô, mÆt lµm viÖc , ta xÐt c¸c bÒ mÆt cßn l¹i. · G©n trî lùc : Do khi lµm viÖc chi tiÕt cã chÞu va ®Ëp mµ vËt liÖu lµm b»ng gang dÔ vì ®ång thêi phÇn chuyÓn tiÕp gi÷a phÇn trô ë ®Çu vµ th©n cã kÝch th−íc thay ®æi ®ét ngét nªn tËp trung øng suÊt , do ®ã t¹i vÞ trÝ nµy chi tiÕt dÔ bÞ g·y. §Ó tr¸nh viÖc chi tiÕt bÞ ph¸ huû cÇn cã g©n trî lùc, viÖc bá g©n trî lùc ®Ó ®¬n gi¶n kÕt cÊu lµ kh«ng thÓ ®−îc. · Bè trÝ chi tiÕt ®èi xøng: Do h×nh d¹ng cña chi tiÕt nªn ta ghÐp hai chi tiÕt l¹i thµnh mét chi tiÕt cã h×nh d¹ng ®èi xøng lµm t¨ng ®é cøng v÷ng cho chi tiÕt khi gia c«ng, ®ång thêi lµm gi¶m sè l−îng c¸c nguyªn c«ng (do chØ gia c«ng mét chi tiÕt sau ®ã cã nguyªn c«ng c¾t ®øt sau cïng). ViÖc bè trÝ chi tiÕt ®èi xøng lµ kh«ng cã lîi v× nh− thÕ sÏ lµm t¨ng nguyªn c«ng hoÆc b−íc, ph¶i gia c«ng c¸c mÆt ®Çu qua 2 nguyªn c«ng hoÆc b−íc vµ khi ®ã ®Þnh vÞ trªn chuÈn tinh thèng nhÊt chi tiÕt cã ®é cøng v÷ng kh«ng cao. ViÖc thay thÕ kÕt cÊu b»ng hµn , l¾p ghÐp ®Òu kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ kü thuËt. b. Kh¶ n¨ng ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng tiªn tiÕn C¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng b»ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Òu kh«ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn kü thuËt vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt. · Gia c«ng b»ng ph−¬ng ph¸p c¾t d©y vµ tia löa ®iÖn cho n¨ng suÊt kh«ng cao vµ chÊt l−îng bÒ mÆt kh«ng ®ßi hái cao. · Gia c«ng b»ng ph−¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn sè CNC kh«ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ë n−íc ta. Ch−¬ng 3: X¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt. S¶n l−îng hµng n¨m ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau ®©y: N = N1.m.(1 + b + a ) 100 Trong ®ã: N: Sè l−îng chi tiÕt ®−îc s¶n xuÊt trong mét n¨m. N1: Sè s¶n phÈm(sè m¸y) ®−îc s¶n xuÊt trong mét n¨m. m: Sè chi tiÕt trong mét s¶n phÈm, m=1. b : Sè chi tiÕt ®−îc chÕ t¹o thªm ®Ó dù tr÷(5%). a : Sè phÕ phÈm(3%). N = 5000.1.(1 + 5 + 3) = 5400 100 Träng l−îng cña chi tiÕt: Q=V.g Trong ®ã: g : Träng l−îng riªng cña vËt liÖu . g = 7kg/dm 3 . V: ThÓ tÝch chi tiÕt. V = p 332 .35 + (62 + 33).107.8 - p 182 .35 - p 42 2 .8 = 50605mm 2 = 50605.10 -6 dm 2 4 2 4 4 Q = 7.50605.10 -6 = 0,35kg . Tra b¶ng 2 trang 13[5], ta ®−îc d¹ng s¶n xuÊt lµ hµng lo¹t lín. Ch−¬ng 4: Chän ph−¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i. I.X¸c ®Þnh ph−¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i: §èi víi chi tiÕt ®· cã, cã thÓ ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i sau ®©y: 1.Ph«i dËp: Ph«i dËp th−êng dïng cho c¸c lo¹i chi tiÕt sau ®©y: trôc r¨ng c«n, trôc r¨ng th¼ng, c¸c lo¹i b¸nh r¨ng kh¸c, c¸c chi tiÕt d¹ng cµng, trôc ch÷ thËp, trôc khuûu. . .cã c¸c ®Æc ®iÓm: Sö dông mét bé khu«n cã kÝch th−íc lßng khu«n gÇn gièng vËt gia c«ng. §é chÝnh x¸c cña vËt dËp cao, ®Æc biÖt lµ c¸c kÝch th−íc theo chiÒu cao vµ sai lÖch gi÷a hai nöa khu«n. Th«ng th−êng ®é bãng cña dËp thÓ tÝch ®¹t ®−îc tõ 2 ¸ 4 ,®é chÝnh x¸c ®¹t ®−îc ± 0,1¸ ± 0,05 . Tr¹ng th¸i øng suÊt vËt gia c«ng nãi chung lµ nÐn khèi, do ®ã kim lo¹i cã tÝnh dÎo tèt h¬n , biÕn d¹ng triÖt ®Ó h¬n , c¬ tÝnh s¶n phÈm cao h¬n vµ cã thÓ gia c«ng vËt phøc t¹p. DÔ c¬ khÝ ho¸ nªn n¨ng suÊt cao. HÖ sè sö dông vËt liÖu cao. ThiÕt bÞ sö dông cã c«ng suÊt lín, chuyÓn ®éng chÝnh x¸c, chÕ t¹o khu«n ®¾t tiÒn. Do nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn nªn dËp thÓ tÝch chØ dïng trong s¶n xuÊt hµng lo¹t vµ hµng khèi. 2.RÌn tù do. ¦u ®iÓm cña rÌn tù do: ThiÕt bÞ rÌn ®¬n gi¶n , vèn ®Çu t− Ýt. Cã kh¶ n¨ng lo¹i trõ c¸c khuyÕt tËt ®óc nh− rç khÝ, rç co.. .BiÕn tæ chøc h¹t thµnh tæ chøc thí , t¹o ®−îc c¸c tæ chøc thí uèn xo¾n , do ®ã lµm t¨ng c¬ tÝnh s¶n phÈm. L−îng hao phÝ kim lo¹i khi rÌn Ýt h¬n khi gia c«ng c¾t gät . C¸c nh−îc ®iÓm cña rÌn tù do: §é chÝnh x¸c kÝch th−íc , ®é bãng bÒ mÆt kÐm. ChÊt l−îng vËt rÌn kh«ng ®ång ®Òu trong tõng phÇn cña chi tiÕt vµ gi÷a c¸c lo¹t gia c«ng chÊt l−îng gia c«ng cßn phô thuéc vµo tr×nh ®é c«ng nh©n vµ tr×nh ®é tæ chøc n¬i lµm viÖc. N¨ng suÊt lao ®éng thÊp , l−îng d− , dung sai vµ thêi gian gia c«ng lín , hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng cao. Sö dông trong s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, lo¹t nhá, phôc vô c«ng nghiÖp söa ch÷a, chÕ t¹o m¸y. 3.§óc trong khu«n kim lo¹i: Cã thÓ t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao, kÝch th−íc chÝnh x¸c, ®é bãng bÒ mÆt cao, cã kh¶ n¨ng c¬ khÝ ho¸, tù ®éng ho¸ cao. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®óc nãi chung h¹ h¬n so víi c¸c d¹ng s¶n xuÊt kh¸c . VËt ®óc dÔ tån t¹i c¸c d¹ng rç co, rç khÝ , nøt . . . Tiªu hao mét phÇn kim lo¹i do hÖ thèng rãt, ®Ëu ngãt. . . Khi ®óc trong khu«n kim lo¹i, tÝnh dÉn nhiÖt cña khu«n cao nªn kh¶ n¨ng ®iÒn ®Çy kÐm. MÆt kh¸c cã sù c¶n c¬ cña khu«n kim lo¹i lín nªn dÔ g©y ra nøt. Tãm l¹i: Tõ chøc n¨ng, ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ s¶n l−îng cña chi tiÕt ta chän ph−¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i ®óc trong khu«n kim lo¹i lµ phï hîp nhÊt. II.B¶n vÏ chi tiÕt lång ph«i: 1.X¸c ®Þnh l−îng d− gia c«ng c¬: X¸c ®Þnh l−îng d− gia c«ng c¬ phô thuéc hîp kim ®óc , kÝch th−íc lín nhÊt cña vËt ®óc, tÝnh chÊt s¶n xuÊt, møc ®é phøc t¹p cña chi tiÕt, ph−¬ng ph¸p lµm khu«n (b»ng tay hay b»ng m¸y), vÞ trÝ bÒ mÆt trong khu«n vµ cÊp chÝnh x¸c cña vËt ®óc . Víi nh÷ng vËt ®óc trong khu«n kim lo¹i ta cã cÊp chÝnh x¸c 2. Tra b¶ng (3-110)[7] ta ®−îc l−îng d− gia c«ng c¬ lµ: MÆt trªn: 2,5 mm. MÆt d−íi: 2,0 mm. MÆt bªn: 2,2 mm. Dung sai vËt ®óc lµ ± 1,0mm. 2.X¸c ®Þnh ®é dèc rót mÉu: Tra b¶ng I-6 [5] ta ®−îc: §é dèc rót mÉu mÆt ngoµi: 1° 00¢ §é dèc rót mÉu mÆt trong: 2° 00¢ Ghi chó: MÆt cã gia c«ng c¬ ®é xiªn ph¶i lÊy trïm lªn ®é d− gia c«ng c¬. MÆt kh«ng gia c«ng c¬ ®é xiªn lÊy nh− sau: · Thµnh dµy < 5mm ®é xiªn lµm t¨ng chiÒu dµy. · Thµnh dµy 5¸ 10mm ®é xiªn t¨ng mét phÇn vµ gi¶m mét phÇn . · Thµnh dµy >10mm ®é xiªn lµm gi¶m chiÒu dµy. · Trªn c¸c g©n t¨ng cøng v÷ng gãc nghiªng th−êng lÊy 5° ¸ 8° . 3.X¸c ®Þnh trÞ sè gãc ®óc: Nh÷ng chç giao nhau gi÷a c¸c thµnh vËt ®óc cã c¸c gãc l−în b»ng (1/5¸ 1/3) tæng chiÒu dµy vËt ®óc. · B¸n kÝnh gi÷a phÇn trô ®Æc vµ g©n : 5mm. · B¸n kÝnh gi÷a phÇn trô ®Æc vµ th©n: 5mm. · B¸n kÝnh gi÷a phÇn th©n vµ g©n: 4mm. Ch−¬ng 5: LËp thø tù c¸c nguyªn c«ng. 1.X¸c ®Þnh ®−êng lèi c«ng nghÖ: Víi d¹ng s¶n xuÊt lo¹t lín vµ ®Ó phï hîp ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ë n−íc ta lµ c¸c m¸y chñ yÕu lµ m¸y v¹n n¨ng nªn ta chän ph−¬ng ¸n gia c«ng tËp trung nguyªn c«ng vµ gia c«ng tuÇn tù c¸c bÒ mÆt. 2.Chän ph−¬ng ph¸p gia c«ng: Chän ph−¬ng ph¸p gia c«ng thÝch hîp ®Ó ®¹t ®é bãng vµ ®é chÝnh x¸c yªu cÇu: · Gia c«ng lç F42 ±0, 25 , ®é bãng Ra=2,5mm.: Dung sai ± 0,25 øng víi cÊp chÝnh x¸c 14, ®é bãng cÊp 6 ,cã thÓ ¸p dông ph−¬ng ph¸p gia c«ng sau cïng lµ: - KhoÐt tinh. - TiÖn. · Gia c«ng lç f16 +0,018 , ®é bãng Ra= 2,5mm: Dung sai +0,018 øng víi cÊp chÝnh x¸c 7, ®é bãng cÊp 6. Cã thÓ ¸p dông ph−¬ng ph¸p gia c«ng cuèi cïng lµ: - Doa. - TiÖn. · Gia c«ng kÝch th−íc 35 +0,125 ®é bãng Rz=40mm: Dung sai +0,125 øng víi cÊp chÝnh x¸c 11, ®é bãng cÊp 4. Cã thÓ ¸p dông ph−¬ng ph¸p gia c«ng cuèi cïng lµ: - Phay. - Bµo. - Chuèt. · Gia c«ng kÝch th−íc 12mm , ®é bãng Rz=40mm: Cã thÓ ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng cuèi cïng lµ: - Phay. - Bµo. · Gia c«ng r·nh then bÒ réng 4 ±0,015 mm, ®é bãng Rz = 20mm. Cã thÓ ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng cuèi cïng lµ: - Xäc. - Chuèt. · Gia c«ng c¾t ®øt chi tiÕt. Cã thÓ ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng lµ: - Bµo. - Phay. · Gia c«ng v¸t mÐp. Cã thÓ ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng lµ: - KhoÐt. - TiÖn. 3. LËp tiÕn tr×nh c«ng nghÖ: Ph−¬ng ¸n 1: Nguyªn c«ng 1: ChÕ t¹o ph«i. Nguyªn c«ng 2: Phay mÆt ®Çu thø nhÊt. Nguyªn c«ng 3: Phay mÆt ®Çu thø hai. Nguyªn c«ng 4: Phay mÆt ®Çu thø ba. Nguyªn c«ng 5: Khoan khoÐt, doa lç ®Æc. Nguyªn c«ng 6: KhoÐt lç rçng f42. Nguyªn c«ng 7: V¸t mÐp. Nguyªn c«ng 8: Xäc r·nh then. Nguyªn c«ng 9: C¾t ®øt. Nguyªn c«ng 10: KiÓm tra. Ph−¬ng ¸n 2: Nguyªn c«ng 1: ChÕ t¹o ph«i. Nguyªn c«ng 2: Phay mÆt ®Çu thø nhÊt. Nguyªn c«ng 3: Phay mÆt ®Çu thø hai. Nguyªn c«ng 4: Khoan khoÐt, doa lç ®Æc. Nguyªn c«ng 5: TiÖn mÆt ®Çu, tiÖn lç f42. Nguyªn c«ng 6: V¸t mÐp. Nguyªn c«ng 7: Xäc r·nh then. Nguyªn c«ng 8: C¾t ®øt. Nguyªn c«ng 9: KiÓm tra. So s¸nh hai ph−¬ng ¸n: Ph−¬ng ¸n 2(pa2) cã sè nguyªn c«ng nhiÒu h¬n ph−¬ng ¸n 1(pa1) do nguyªn c«ng 3 vµ nguyªn c«ng 6 trong pa1 tËp trung thµnh nguyªn c«ng 5 trong pa2. Trong pa1 sö dông tèi ®a m¸y phay vµ m¸y khoan h¬n pa2, cßn pa2 tuy sè nguyªn c«ng Ýt h¬n nh−ng lo¹i m¸y sö dông l¹i nhiÒu h¬n. Kh«ng thÓ nãi ph−¬ng ¸n nµo lµ tèi −u h¬n, tuú vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ tõng nhµ m¸y mµ ta theo ph−¬ng ¸n nµo. ë ®©y ta chän thiÕt kÕ nguyªn c«ng cho ph−¬ng ¸n 1.S¬ ®å g¸ ®Æt, ký hiÖu ®Þnh vÞ kÑp chÆt, chän m¸y, chän dao, ký hiÖu chiÒu chuyÓn ®éng cña dao vµ cña chi tiÕt ®−îc thÓ hiÖn trong tËp b¶n vÏ. Ch−¬ng 6: TÝnh l−îng d− cho mét bÒ mÆt vµ tra l−îng d− cho bÒ mÆt cßn l¹i. L−îng d− gia c«ng ®−îc x¸c ®Þnh hîp lý vÒ trÞ sè vµ dung sai sÏ gãp phÇn b¶o ®¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ cña qu¸ tr×nh c«ng nghÖ v× : · L−îng d− qu¸ lín sÏ tèn nguyªn vËt liÖu , tiªu hao lao ®éng ®Ó gia c«ng nhiÒu ®ång thêi tèn n¨ng l−îng ®iÖn , dông cô c¾t , vËn chuyÓn nÆng . . . dÉn ®Õn gi¸ thµnh t¨ng. · Ng−îc l¹i , l−îng d− qu¸ nhá sÏ kh«ng ®ñ ®Ó hít ®i c¸c sai lÖch cña ph«i ®Ó biÕn ph«i thµnh chi tiÕt hoµn chØnh. Trong c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y , ng−êi ta sö dông hai ph−¬ng ph¸p sau ®©y ®Ó x¸c ®Þnh l−îng d− gia c«ng: - Ph−¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm. - Ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n ph©n tÝch. Ph−¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm x¸c ®Þnh l−îng d− gia c«ng b»ng kinh nghiÖm. Nh−îc ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p nµy lµ kh«ng xÐt ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn gia c«ng cô thÓ nªn gi¸ trÞ l−îng d− th−êng lín h¬n gi¸ trÞ cÇn thiÕt. Ng−îc l¹i , ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n ph©n tÝch dùa trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c yÕu tè t¹o ra líp kim lo¹i cÇn ph¶i c¾t gät ®Ó t¹o ra chi tiÕt hoµn chØnh. Trong ®å ¸n nµy chØ tÝnh l−îng d− theo ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch cho nguyªn c«ng 4, cßn l¹i lµ thèng kª kinh nghiÖm. 1.Nguyªn c«ng 1: phay mÆt ®Çu thø nhÊt. Theo tµi liÖu tham kh¶o sè 7 ta cã: L−îng d− ®óc 2,5±1mm. L−îng d− gia c«ng th« sau khi ®óc: 3,04mm. L−îng d− gia c«ng b¸n tinh sau th«: 0,3mm. L−îng d− gia c«ng tinh sau b¸n tinh: 0,16mm. 2.Nguyªn c«ng 2: phay mÆt ®Çu thø hai. L−îng d− ®óc 2,0±1mm. L−îng d− gia c«ng th« sau khi ®óc: 2,54mm. L−îng d− gia c«ng b¸n tinh sau th«: 0,3mm. L−îng d− gia c«ng tinh sau b¸n tinh: 0,16mm. 3.Nguyªn c«ng 3: phay mÆt ®Çu. L−îng d− ®óc 2,2±1mm. L−îng d− gia c«ng th« sau khi ®óc: 2,79mm. L−îng d− gia c«ng b¸n tinh sau th«: 0,25mm. L−îng d− gia c«ng tinh sau b¸n tinh: 0,16mm. 4.Nguyªn c«ng 4: khoan, khoÐt, doa lç f16. Gia c«ng lç F16 +0,018 ®¹t c¸c yªu cÇu sau ®©y: · §é nh¸m bÒ mÆt : Rz=10mm. · VËt liÖu : GX15-32. · Chi tiÕt m¸y: cµng g¹t. Tr×nh tù gia c«ng bÒ mÆt lç F16 cña cµng g¹t gåm c¸c nguyªn c«ng sau: - Khoan lç ®Æc. - KhoÐt réng lç. - Doa tinh lç. C¶ ba nguyªn c«ng trªn ®Òu cã cïng chuÈn ®Þnh vÞ lµ: MÆt ®¸y ®Þnh vÞ 3 bËc b»ng phiÕn t× , 2 khèi V (mét cè ®Þnh, mét tuú ®éng) ®Þnh vÞ 3 bËc cßn l¹i trªn 2 mÆt trô. L−îng d− gia c«ng tÝnh cho c¸c nguyªn c«ng , c¸c b−íc khoan, khoÐt, doa lç F16. C«ng thøc tÝnh: 2Z = 2(Rz + Ta + r 2 + e 2 ) min a b Khoan lç tõ ph«i ®Æc. Sau khi khoan lç : Rza=40mm ; Ta=0 (v× vËt liÖu gia c«ng lµ gang) Sai lÖch vÞ trÝ t−¬ng quan: 0 r a = Trong ®ã: C 2 + ( y.l ) 2 Co : ®é lÖch cña ®−êng t©m lç, Co=20mm. y : ®é cong ®−êng trôc lç, y=1,4mm/mm. l : chiÒu dµi lç, l=35mm. Þ r a = 20 2 + (1,4.35) 2 = 53mm KhoÐt lç: Sau khi khoÐt ®¹t : Rza=32mm ; Ta=0 (vËt liÖu gia c«ng lµ gang) Sai lÖch kh«ng gian: ra=Co.Ks §é lÖch ®−êng t©m lç: Co=20mm. HÖ sè gi¶m sai: Ks=0,05. Þ ra=20.0,05=1mm. L−îng d− ®Ó khoÐt lç sau b−íc khoan (bá qua sai sè g¸ ®Æt chi tiÕt gia c«ng ë b−íc khoÐt). 2Zbmin = 2(40 + 0 + 53) = 186mm. Doa lç: Ra=3,2mm ; Ta = 0. L−îng d− ®Ó doa lç sau b−íc khoÐt (bá qua sai sè g¸ ®Æt chi tiÕt gia c«ng ë b−íc doa) 2Zbmin = 2(32 + 0 + 1) = 66mm. B¶ng tÝnh l−îng d− gia c«ng lç ®Æc F16. +0,018 Thø tù c¸c nguyªn c«ng vµ c¸c b−íc cña bÒ mÆt ph¶i tÝnh l−îng d− C¸c yÕu tè t¹o thµnh l−îng d− Gi¸ trÞ tÝnh to¸n Dun g sai (mm ) KÝch th−íc giíi h¹n (mm) TrÞ sè giíi h¹n cña l−îng d− (mm) Rz T a r a e b Zbmi n (mm) Dt (m m) d Dmin dma x 2Zmi n 2Zm ax 1.Ph«i 2.Khoan 40 0 5 3 0 0 15,7 66 180 15,590 15,7 70 3.khoÐt 32 0 1 0 186 15,9 52 70 15,880 15,9 50 180 290 4.Doa 0 66 16,0 8 18 16 16,0 18 68 248 120 410 C¸c th«ng sè trong b¶ng: - Rza : chiÒu cao nhÊp nh« tÕ vi do b−íc c«ng nghÖ s¸t tr−íc ®Ó l¹i. - Ta : chiÒu cao líp h− háng bÒ mÆt do b−íc c«ng nghÖ s¸t tr−íc ®Ó l¹i. - ra : sai lÖch vÞ trÝ kh«ng gian do b−íc c«ng nghÖ s¸t tr−íc ®Ó l¹i (®é cong vªnh, ®é lÖch t©m, ®é kh«ng song song . . .). - eb : sai sè g¸ ®Æt chi tiÕt ë b−íc c«ng nghÖ ®ang thùc hiÖn. - Zbmin : gi¸ trÞ nhá nhÊt cña l−îng d− gia c«ng tÝnh cho b−íc c«ng nghÖ ®ang thùc hiÖn. - dmin ,dmax : kÝch th−íc giíi h¹n t¹i mçi b−íc c«ng nghÖ. - Zmin , Zmax : l−îng d− lín nhÊt vµ nhá nhÊt t¹i mçi b−íc c«ng nghÖ. KiÓm tra: - L−îng d− tæng céng: dzo = 2Zomax - 2Zomin = 410 - 248 = 162 = d2 - d4 = 180 - 18 =62 - L−îng d− trung gian: dz3 = 2Zomax - 2Zomin = 290 - 180 = 110 = d2 - d3 = 180 - 70 = 110 5.Nguyªn c«ng 5: khoÐt lç f42. L−îng d− ®óc 2,2 ± 1,0mm. L−îng d− khoÐt th« 2,2mm Þ ®¹t kÝch th−íc lç f40. L−îng d− khoÐt tinh 1,0mm Þ ®¹t kÝch th−íc lç f42. 6.Nguyªn c«ng 6: khoÐt miÖng lç f16. KÝch th−íc cho trªn b¶n vÏ chi tiÕt. 7.Nguyªn c«ng 7: xäc r·nh then. KÝch th−íc cho trªn b¶n vÏ chi tiÕt. 8.Nguyªn c«ng 8: c¾t ®øt. BÒ réng c¾t 10mm. BÒ dµy 12mm. Ch−¬ng 7: TÝnh chÕ ®é c¾t cho mét nguyªn c«ng vµ tra cho c¸c bÒ mÆt cßn l¹i: 1. Nguyªn c«ng 1: phay mÆt ®Çu a. §Þnh vÞ: Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ ba bËc qua mÆt ®¸y b»ng phiÕn tú, hai bËc ®−îc ®Þnh vÞ b»ng khèi V cè ®Þnh, mét bËc cßn l¹i ®−îc ®Þnh vÞ b»ng khèi V di ®éng. b. KÑp chÆt: Dïng ngay khèi V ®iÒu chØnh ®Ó kÑp, lùc kÑp h−íng tõ ph¶i sang tr¸i. c. Chän m¸y: M¸y phay ®øng v¹n n¨ng 6H12. MÆt lµm viÖc cña bµn m¸y : 400 ´ 1600mm. C«ng suÊt ®éng c¬: N = 10kw, hiÖu suÊt m¸y h = 0,75. Tèc ®é trôc chÝnh: 30 ; 37,5 ; 47,5 ; 60 ; 75 ; 95 ; 118 ; 150 ; 190 ; 135 ; 300 ; 375 ; 475 ; 600 ; 750 ; 950 ; 1180 ; 1500. Lùc c¾t chiÒu trôc lín nhÊt cho phÐp t¸c dông lªn bµn m¸y: Pmax=19,650N(2000kg). d. Chän dao: Chän dao mÆt ®Çu r¨ng ch¾p m¶nh hîp kim cøng. C¸c th«ng sè dao: (b¶ng 4-95[6]) - §−êng kÝnh dao: D = 100mm. - Gãc nghiªng chÝnh: j = 75°. - Sè r¨ng: z = 10. - M¸c hîp kim: BK8. e. L−îng d−: L−îng d− gia c«ng th« sau khi ®óc: 3,04mm. L−îng d− gia c«ng b¸n tinh sau th«: 0,3. L−îng d− gia c«ng tinh sau b¸n tinh: 0,16mm. f. Tra chÕ ®é c¾t: · B−íc 1: gia c«ng th«. ChiÒu s©u c¾t: t = 3,04mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,24mm/r¨ng. Þ L−îng ch¹y dao vßng: Sv = 10´0,24 = 2,4mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-127[6]): Vb = 141m/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4.k5 Trong ®ã: k1: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc ®é cøng gang, k1=1,0. k2: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc m¸c hîp kim, k2 = 0,8. k3: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc vµo tr¹ng th¸i bÒ mÆt gia c«ng , k3 = 0,8. k4: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc chiÒu réng phay, k4 = 1,13. k5: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc gãc nghiªng chÝnh, k5 = 0,95. Þ Vt = 141.1,0.0,8.0,8.1,13.0,95 = 97m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.97/3,14.100 = 310 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 300 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.100.300/1000 = 94,2 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 300.2,4 =720mm/phót. · B−íc 2: gia c«ng b¸n tinh. ChiÒu s©u c¾t: t = 0,3mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,24mm/r¨ng. Þ L−îng ch¹y dao vßng: Sv = 10´0,24 = 2,4mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-127[6]): Vb = 158m/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4.k5 Trong ®ã: k1=1,0; k2 = 0,8; k3 = 1,0; k4 = 1,13; k5 = 0,95. Þ Vt = 141.1,0.0,8.1,0.1,13.0,95 = 135,7m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.135,7/3,14.100 = 432 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 375 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.100.375/1000 = 118 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 375.2,4 =900mm/phót. · B−íc 3: gia c«ng tinh. ChiÒu s©u c¾t: t = 0,16mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,55mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-127[6]): Vb = 126m/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4.k5 Trong ®ã: k1=1,0; k2 = 0,8; k3 = 1,0; k4 = 1,13; k5 = 0,95. Þ Vt = 126.1,0.0,8.1,0.1,13.0,95 = 105m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.105/3,14.100 = 335 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 300 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.100.300/1000 = 94,2 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 300.0,55 =165mm/phót. B¶ng chÕ ®é c¾t. 6H12 97,2 300 3,05 2,4 720 118 375 0,3 2,4 900 105 300 0,16 0,55 165 Tªn m¸y V(m/phó t) n(v/phót) t(mm) S(mm/vg) S(mm/ph) 2. Nguyªn c«ng 2: phay mÆt ®Çu. a. §Þnh vÞ: Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ 3 bËc qua mÆt ph¼ng ®· qua gia c«ng (chuÈn tinh). §Þnh vÞ 2 bËc qua 2 mÆt trô thø nhÊt. §Þnh vÞ 1 bËc cßn l¹i qua mÆt trô cßn l¹i. §å g¸: §Þnh vÞ mÆt ®¸y ba bËc b»ng phiÕn tú. Hai mÆt trô ®Þnh vÞ b»ng 2 khèi V v¸t(1 khèi cè ®Þnh, mét khèi ®iÒu chØnh). b. KÑp chÆt: Dïng ®ßn kÑp, kÑp vµo phÇn trô ë gi÷a , lùc kÑp h−íng tõ trªn xuèng d−íi. c. Chän m¸y: M¸y phay ®øng v¹n n¨ng 6H12. d. Chän dao: Chän dao mÆt ®Çu r¨ng ch¾p m¶nh hîp kim cøng. C¸c th«ng sè dao: (b¶ng 4-95[6]) - §−êng kÝnh dao: D = 100mm. - Gãc nghiªng chÝnh: j = 75°. - Sè r¨ng: z = 10. - M¸c hîp kim: BK8. b. L−îng d−: L−îng d− gia c«ng th« sau khi ®óc: 2,54mm. L−îng d− gia c«ng b¸n tinh sau th«: 0,3. L−îng d− gia c«ng tinh sau b¸n tinh: 0,16mm. c. Tra chÕ ®é c¾t: · B−íc 1: gia c«ng th«. ChiÒu s©u c¾t: t = 2,54mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,24mm/r¨ng. Þ L−îng ch¹y dao vßng: Sv = 10´0,24 = 2,4mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-127[6]): Vb = 141m/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4.k5 Trong ®ã: k1: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc ®é cøng gang, k1=1,0. k2: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc m¸c hîp kim, k2 = 0,8. k3: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc vµo tr¹ng th¸i bÒ mÆt gia c«ng , k3 = 0,8. k4: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc chiÒu réng phay, k4 = 1,13. k5: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc gãc nghiªng chÝnh, k5 = 0,95. Þ Vt = 141.1,0.0,8.0,8.1,13.0,95 = 97m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.97/3,14.100 = 310 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 300 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.100.300/1000 = 94,2 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 300.2,4 =720mm/phót. · B−íc 2: gia c«ng b¸n tinh. ChiÒu s©u c¾t: t = 0,3mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,24mm/r¨ng. Þ L−îng ch¹y dao vßng: Sv = 10´0,24 = 2,4mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-127[6]): Vb = 158m/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4.k5 Trong ®ã: k1=1,0; k2 = 0,8; k3 = 1,0; k4 = 1,13; k5 = 0,95. Þ Vt = 141.1,0.0,8.1,0.1,13.0,95 = 135,7m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.135,7/3,14.100 = 432 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 375 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.100.375/1000 = 118 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 375.2,4 =900mm/phót. B−íc 3: gia c«ng tinh. ChiÒu s©u c¾t: t = 0,16mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,55mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-127[6]): Vb = 126m/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4.k5 Trong ®ã: k1=1,0; k2 = 0,8; k3 = 1,0; k4 = 1,13; k5 = 0,95. Þ Vt = 126.1,0.0,8.1,0.1,13.0,95 = 105m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.105/3,14.100 = 335 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 300 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.100.300/1000 = 94,2 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 300.0,55 =165mm/phót. · B¶ng chÕ ®é c¾t. 6H12 97,2 300 2,54 2,4 720 118 375 0,3 2,4 900 105 300 0,16 0,55 165 Tªn m¸y V(m/phó t) N(v/phót) t(mm) S(mm/vg) S(mm/ph) 3. Nguyªn c«ng 3: phay mÆt ®Çu. a. §Þnh vÞ: Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ ë mÆt ®¸y 3 bËc tù do b»ng phiÕn tú. Khèi V ng¾n ®Þnh vÞ 2 bËc vµo mÆt trô thø nhÊt. Khèi V tuú ®éng ®Þnh vÞ 1 bËc chèng xoay vµo mÆt trô cßn l¹i. b. KÑp chÆt: Dïng ®ßn kÑp kÑp vµo khèi trô, lùc kÑp h−íng tõ trªn xuèng d−íi. c. Chän m¸y: M¸y phay ®øng v¹n n¨ng 6H12. d. Chän dao: Chän dao mÆt ®Çu thÐp giã. C¸c th«ng sè dao: (b¶ng 4-95[6]) - §−êng kÝnh dao: D = 40mm. - Gãc nghiªng chÝnh: j = 75°. - ChiÒu cao: L = 20mm. - Sè r¨ng: z = 10. - Tuæi bÒn: 130 phót. - M¸c hîp kim: BK8. d. L−îng d−: L−îng d− gia c«ng th« sau khi ®óc: 2,79mm. L−îng d− gia c«ng b¸n tinh sau th«: 0,25. L−îng d− gia c«ng tinh sau b¸n tinh: 0,16mm. e. Tra chÕ ®é c¾t: · B−íc 1: gia c«ng th«. ChiÒu s©u c¾t: t = 2,79mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,2mm/r¨ng. Þ L−îng ch¹y dao vßng: Sv = 10´0,2 = 2,0mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-96[7]): Vb = 35mm/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4 Trong ®ã: k1: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc vµo tr¹ng th¸i bÒ mÆt gia c«ng , k3 = 0,8. k2: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc chiÒu réng phay, k4 = 1,13. k3: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc gãc nghiªng chÝnh, k5 = 1,0. k4: HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc d¹ng gia c«ng , k4 = 1,0. Þ Vt = 35.0,8.1,0.1,0.1,0 = 28 m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.28/3,14.40 = 223 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 190 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.40.190/1000 = 24 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 190.2,0 = 380 mm/phót. · B−íc 2: gia c«ng b¸n tinh. ChiÒu s©u c¾t: t = 0,25mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,2mm/r¨ng. Þ L−îng ch¹y dao vßng: Sv = 10´0,2 = 2,0mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-96[7]): Vb = 35mm/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4 Trong ®ã: k3 = 0,8; k4 = 1,13; k5 = 1,0; k4 = 1,0. Þ Vt = 35.0,8.1,0.1,0.1,0 = 28 m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.28/3,14.40 = 223 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 190 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.40.190/1000 = 24 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 190.2,0 = 380 mm/phót. · B−íc 3: gia c«ng tinh. ChiÒu s©u c¾t: t = 0,16mm. L−îng ch¹y dao r¨ng: Sz = 0,1mm/r¨ng. Þ L−îng ch¹y dao vßng: Sv = 10´0,1 = 1,0mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra ®−îc(b¶ng 5-96[7]): Vb = 35mm/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3.k4 Trong ®ã: k1 = 1,0; k2 = 1,0; k3 = 1,0; k4 = 1,0. Þ Vt = 35.1,0.1,0.1,0.1,0 = 35 m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000´Vt/p.D = 1000.35/3,14.40 = 278 vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 235 vßng/phót. Þ Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = p.D. n m /1000 = 3,14.40.235/1000 = 30 m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 235.1,0 = 235 mm/phót. B¶ng th«ng sè chÕ ®é c¾t. 6H12 24 190 2,79 2,0 380 24 190 0,25 2,0 900 30 235 0,16 1,0 235 Tªn m¸y V(m/phó t) n(v/phót) T(mm) S(mm/vg ) S(mm/ph ) 4. Nguyªn c«ng 4: khoan, khoÐt, doa lç f16. a. §Þnh vÞ: Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ 3 bËc t− do t¹i mÆt ®¸y, 3 bËc t− do cßn l¹i ®−îc ®Þnh vÞ bëi hai khèi V(mét khèi cè ®Þnh , mét khèi di ®éng). b. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®−îc kÑp chÆt b»ng ®ßn kÑp lªn khèi tru ë gi÷a , lùc kÑp h−íng tõ trªn xuèng d−íi. c. Chän m¸y: M¸y khoan cÇn dïng thùc hiÖn nguyªn c«ng nµy lµ tèt nhÊt nh−ng v× theo ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ë n−íc ta chØ nªn dïng m¸y khoan ®øng cho ®ì l·ng phÝ. Chän m¸y khoan ®øng K135 hay 2A135. C¸c ®Æc tÝnh kü thuËt cña m¸y: - §−êng kÝnh mòi khoan khi khoan thÐp cã ®é bÒn trung b×nh : fmax = 35mm. - C«ng suÊt ®éng c¬: N = 6kw, hiÖu suÊt h = 0,8. - Sè vßng quay trôc chÝnh trong mét phót: 99,5 ; 135 ; 190 ; 267 ; 380 ; 540 ; 668 ; 950 ; 1360. - L−îng ch¹y dao(mm/vßng): 0,1 ; 0,13 ; 0,17 ; 0,22 ; 0,28 ; 0,38 ; 0,5 ; 0,63 ; 0,82 ; 1,05 ; 1,4. - Lùc khoan chiÒu trôc lín nhÊt cho phÐp cña c¬ cÊu ch¹y dao: Pmax = 15700N (1600kg) d. Chän dao: · Mòi khoan hîp kim cøng ®u«i c«n , lo¹i ng¾n lo¹i I cã ®−êng kÝnh: d=14,25mm ; L =290mm ; l=190mm. · Mòi khoÐt hîp kim BK8. · Mòi doa thÐp giã r¨ng liÒn: e. L−îng d− gia c«ng: (tra b¶ng 24-T86[7]) Khoan lÇn 1: f15,50mm. KhoÐt b¸n tinh: f15,90mm. Doa tinh: f16mm. f. Tra chÕ ®é c¾t: · Nguyªn c«ng 1: khoan lç ®−êng kÝnh f15,5mm. Tra b¶ng 5_94[6] ta ®−îc l−îng ch¹y dao lµ S = 0,35mm/vßng. HÖ sè ®iÒu chØnh tra ë b¶ng 5_87[6] ®−îc k=1,0. Þ L−îng ch¹y dao thùc tÕ lµ S = 0,35.0,1 = 0,35mm/vßng. Tra b¶ng l−îng ch¹y dao cña m¸y ta lÊy S = 0,28mm/vßng. Tra b¶ng 5_95[6] ta ®−îc tèc ®é c¾t Vb = 82m/phót. Tèc ®é c¾t thùc tÕ :Vt = Vb.k1.k2 HÖ sè ®iÒu chØnh k1 phô thuéc chu kú bÒn cña mòi khoan, k1=1,0. HÖ sè ®iÒu chØnh k2 phô thuéc chiÒu s©u mòi khoan(b¶ng 5_87[6]), k2=1,0. Þ Vt = 82.1,0.1,0 = 82m/phót. Sè vßng quay trôc chÝnh: nt =1000.Vt/p.D = 1000.82/3,14.15,5 = 1685vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y n m =1360vßng/phót. Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = n m .p.D/1000 = 1360.3,14.15,5/1000 = 66,2m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 1360.0,28 = 380,8 m/phót. · Nguyªn c«ng 2: khoÐt lç f15,9mm. L−îng d− mét phÝa: t = 0,2mm. Tra b¶ng 5_107 ta ®−îc l−îng ch¹y dao S = 0,6mm/vßng. Tra l−îng ch¹y dao trong m¸y ®−îc S = 0,5mm/vßng. Tra b¶ng 5_109[6] ®−îc tèc ®é c¾t Vb = 138m/phót. Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = Vb.k1.k2.k3 Trong ®ã: k1: hÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc chu kú bÒn dao, k1 = 1,0. k2: hÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc tr¹ng th¸i bÒ mÆt ph«i, k2 = 1,0. k3: hÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc m¸c hîp kim cøng, k2 = 1,0. Þ Vt = 138.1,0.1,0.1,0 = 138m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh m¸y: n t = 1000.Vt/p.D = 1000.138/p.D = 1000.138/3,14.15,9 = 2764vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m =1360vßng/phót. Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = n m .p.D/1000 = 1360.3,14.15,9/1000 = 67,9m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 1360.0,5 = 680mm/phót. · Nguyªn c«ng 3: doa lç f16mm ChiÒu s©u c¾t: t = 0,05mm. Tra b¶ng 5_115[6] ta ®−îc l−îng ch¹y dao S = 0,2mm/vßng, tèc ®é c¾t V = 5,0m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh m¸y: n t = 1000.V/p.D = 1000.5/3,14.16 = 99,5vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m =99,5vßng/phót. Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = n m .p.D/1000 = 99,5.3,14.16/1000 = 5m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 99,5.0,2 = 19,9mm/phót. B¶ng th«ng sè chÕ ®é c¾t. K135 66,2 1360 7,75 0,28 380,8 67,9 1360 0,2 0,5 680 5,0 99,5 0,05 0,2 19,9 Tªn m¸y V(m/phó t) n(v/phót) t(mm) S(mm/vg ) S(mm/ph ) 5. Nguyªn c«ng 5: khoÐt lç f42. a. §Þnh vÞ: Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ 3 bËc ë mÆt ph¼ng ®¸y b»ng phiÕn tú. Lç trô thø nhÊt ®−îc ®Þnh vÞ 2 bËc b»ng chèt trô ng¾n. Lç trô cßn l¹i ®−îc ®Þnh vÞ 1 bËc b»ng chèt tr¸m. b. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®−îc kÑp chÆt b»ng hai ®ßn kÑp lªn hai khèi trô , lùc kÑp h−íng tõ trªn xuèng d−íi. c. Chän m¸y: Chän m¸y khoan ®øng K135. d. Chän dao: Chän mòi khoÐt sè 1 (gia c«ng th«) BK8. Mòi khoÐt gia c«ng tinh b»ng thÐp giã P6M5. e. L−îng d− gia c«ng : KhoÐt réng th« lç f40. KhoÐt tinh lç f42. f. TÝnh chÕ ®é c¾t: · Nguyªn c«ng 1: gia c«ng th«. ChiÒu s©u c¾t: t = 2,2mm. L−îng ch¹y dao(tra b¶ng 5-26[6]): S=1,6mm/vßng. Theo b¶ng l−îng ch¹y dao m¸y ta lÊy: S = 1,3mm/vßng. Tèc ®é c¾t ®−îc tÝnh theo c«ng thøc: q V = Cv.D kv T m .t x .S y C¸c hÖ sè Cv vµ c¸c sè mò tra trong b¶ng 5-29[2] ®−îc: Cv=105,0 ; q=0,4 ; x=0,15 ; y= 0,45 ; m=0,4;x=0,2; y=0,5 HÖ sè ®iÒu chØnh chung cho tèc ®é c¾t tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn c¾t thùc tÕ: Kv=Kmv.Kuv.Klv.Knv Kmv: hÖ sè phô thuéc vµo vËt liÖu gia c«ng (b¶ng 5-1[6]), Kmv=1. Kuv: hÖ sè phô thuéc vµo vËt liÖu dông cô c¾t (b¶ng 5-6[6]), Kuv=0,83. Klv: hÖ sè phô thuéc vµo chiÒu s©u mòi khoan (b¶ng 5-31), Klv=1,0. Knv: hÖ sè ®iÒu chØnh bæ sung khi khoÐt lç ®óc hoÆc dËp s½n(b¶ng 5-5), Knv=0,8. Þ Kv=1,0.0,83.1,0.0,8 = 0,66. 0, 4 Þ Vt = 105.40 500, 4 2,20,151,30, 45  0,66 = 50,5m / ph Tèc ®é quay cña trôc chÝnh: n = 1000.Vt = 1000.50,5 = 392v / ph t p .D 3,14.40 Tèc ®é trªn m¸y: n m =338v/ph. Þ tèc ®é c¾t thùc tÕ: V = p .D.n = 3,14.40.338 = 42,5m / ph 1000 1000 L−îng ch¹y dao phót: Sp = 338.1,3 = 440 mm/phót. M« men xo¾n: Mx = 10.CM .D q .t x .S y .Kp HÖ sè Cm vµ c¸c sè mò tra b¶ng 5-32[2] ®−îc: Cm=0,196 ; q=0,85 ; x=0,8 ; y=0,7. HÖ sè tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè gia c«ng thùc tÕ Kp tra trong b¶ng 5-9 ®−îc:Kp=1. Þ Mx = 10.0,196.40 0,85.2,2 0,8.1,30,7.1,0 = 102 Nm Lùc chiÒu trôc: Po = 10.Cp.t x .D q .S y .Kp HÖ sè Cp vµ c¸c sè mò tra trong b¶ng 5-32[6] ®−îc: Cp = 46 ; x = 1,0 ; y = 0,4 Þ Po = 10.46.2,21,0.40 0.1,30, 4.1,0 = 1124 N C«ng suÊt c¾t: Ne = Mx.n = 102.338 = 3,5kw 9750 9750 · Nguyªn c«ng 2: gia c«ng tinh. ChiÒu s©u c¾t: t = 1,0mm. L−îng ch¹y dao(tra b¶ng 5-26[6]): S=1,6mm/vßng. Theo b¶ng l−îng ch¹y dao m¸y ta lÊy: S = 1,3mm/vßng. Cv = 18,8 ; q=0,2 ; x=0,1 ; y= 0,4 ; m=0,125. Kmv=1,0 ; Kuv=0,80 ; Klv=1,0 ; Knv=1,0. Þ Kv=1,0.0,8.1,0.1,0 = 0,8. 0, 2 Þ Vt = 18,8.42 500, 41,00,11,30, 4  0,8 = 17,5m / ph Tèc ®é quay cña trôc chÝnh: n = 1000.Vt = 1000.17,5 = 133v / ph t p .D 3,14.42 Tèc ®é trªn m¸y: n m =122v/ph. Þ tèc ®é c¾t thùc tÕ: V = p .D.n = 3,14.42.122 = 16,7m / ph 1000 1000 L−îng ch¹y dao phót: Sp = 122.1,3 = 158,6 mm/phót. M« men xo¾n: Cm=0,085 ; q=0,85 ; x=0,75 ; y=0,8 ; Kp=1. Þ Mx = 10.0,085.42 0.1,00,75.1,30,8.1,0 = 1,05Nm Lùc chiÒu trôc: Cp = 23,5 ; x = 1,2 ; y = 0,4 Þ Po = 10.23,5.1,01, 2.42 0.1,30, 4.1,0 = 261N C«ng suÊt c¾t: Ne = Mx.n = 1,05.122 = 0,013kw 9750 9750 B¶ng th«ng sè chÕ ®é c¾t. K135 42,5 338 2,2 1,3 440 16,7 122 2,0 1,3 158,6 Tªn m¸y V(m/phó t) n(v/phót) t(mm) S(mm/vg ) S(mm/ph) 6. Nguyªn c«ng 6: khoÐt miÖng lç f16. a. §Þnh vÞ: Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ 3 bËc tù do ë mÆt ®¸y b»ng phiÕn tú. §Þnh vÞ 2 bËc tù do qua lç trô b»ng mét chèt trô ng¾n. §Þnh vÞ 1 bËc tù do qua lç trô cßn l¹i b»ng mét chèt trô tr¸m. b. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®−îc kÑp chÆt b»ng ®ßn kÑp liªn ®éng lªn phÇn trô ë gi÷a, lùc kÑp h−íng tõ trªn xuèng d−íi. c. Chän m¸y: Chän m¸y khoan ®øng K135. d. Chän dao: Chän dao khoÐt sè 1(gia c«ng th«) cã phÇn lµm viÖc b»ng hîp kim BK8 cã c¸c th«ng sè h×nh häc: g° = 5° ; a° = 10° ; j° = 45° ; j 1 ° = 30° ; w° = 10°. e. L−îng d− gia c«ng: L−îng d− gia c«ng cho trªn b¶n vÏ chi tiÕt. f. Tra chÕ ®é c¾t: ChiÒu s©u lín nhÊt: t = 3mm. Tra b¶ng 5_107[6] ta ®−îc l−îng ch¹y dao S = 0,9mm/vßng, tra l−îng ch¹y dao m¸y ta ®−îc S = 0,82mm/vßng. Tra b¶ng 5_109[6] ta ®−îc tèc ®é c¾t Vb = 77m/phót. Tèc ®é c¾t cÇn thùc tÕ: Vt = Vb.k1.k2.k3 Trong ®ã: k1: hÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc chu kú bÒn, k1 = 1,0. K2: hÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc tr¹ng th¸i bÒ mÆt ph«i, k2 = 0,8. K3: hÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc m¸c hîp kim cøng, k1 = 1,0. Þ Vt = 77.1,0.0,8.1,0 = 61,6m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh: n t = 1000.Vt/p.D = 1000.61,6/3,14.42 = 467vßng/phót. Chän tèc ®é m¸y: n m = 380vßng/phót. Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = n m .p.D/1000 = 380.3,14.42/1000 = 50,1m/phót. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 380.0,9 = 342mm/phót. B¶ng chÕ ®é c¾t K135 50,1 380 3,0 0,9 342 Tªn m¸y V(m/phó t) N(v/phót ) t(mm) S(mm/vg ) S(mm/ph ) 7. Nguyªn c«ng 7: xäc r·nh then. a. §Þnh vÞ: Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ 3 bËc qua mÆt ph¼ng ®¸y b»ng phiÕn tú. Lç trô thø nhÊt ®Þnh vÞ 2 bËc qua chèt trô ng¾n , lç trô cßn l¹i ®Þnh vÞ 1 bËc cßn l¹i qua chèt tr¸m. b. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®−îc kÑp chÆt b»ng ®ßn kÑp liªn ®éng lªn khèi trô gi÷a. c. Chän m¸y: Chän m¸y xäc 7A420. C«ng suÊt m¸y N = 2,8kw. B¶ng tèc ®é c¾t cña m¸y(mm/phót): Hµnh tr×nh (mm) Sè hµnh tr×nh kÐp/phót 40 64 102 168 25 1,94 3,1 4,94 7,9 50 3,76 6,03 9,6 15,3 5 75 5,49 8,8 14 22,4 100 7,12 11,4 18,5 125 8,67 13,2 22,8 150 10,1 5 16,2 175 11,5 18,4 200 12,7 9 20,8 d. Chän dao: Chän dao xäc thÐp giã cã c¸c th«ng sè h×nh häc: - Gãc tr−íc: g = 8°. - Gãc sau: a = 12°. - VËt liÖu: thÐp giã. - Tuæi bÒn: 60 phót. e. L−îng d− gia c«ng: Cho trªn b¶n vÏ chi tiÕt lång ph«i. f. Tra chÕ ®é c¾t: L−îng ch¹y dao: S = 0,15mm/hµnh tr×nh kÐp. Tèc ®é c¾t(b¶ng 5-83[6]): Vb=10,2m/phót. Tèc ®é c¾t thùc: Vt = Vb.k. HÖ sè ®iÒu chØnh k phô thuéc chu kú bÒn cña dao, k = 1,17. Þ Vt = 10,2.1,17 = 11,9 m/phót. Dùa vµo b¶ng tèc ®é c¾t cña m¸y ta chän tèc ®é m¸y lµ Vt = 11,4 m/phót ,víi sè hµnh tr×nh trªn mét phót lµ 64, kho¶ng hµnh tr×nh lµ 100mm. L−îng ch¹y dao phót: Sp = 64.0,15 = 9,6mm/phót. B¶ng c¸c th«ng sè chÕ ®é c¾t: 7A420 11,4 64 4 0,15 9,6 Tªn m¸y V(m/phó t) N(htk/ph ) t(mm) S(mm/ht k) S(mm/ph ) 8. Nguyªn c«ng 8: c¾t ®øt. a. §Þnh vÞ: Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ 3 bËc qua mÆt ph¼ng ®¸y b»ng phiÕn tú. Lç trô thø nhÊt ®Þnh vÞ 2 bËc qua chèt trô ng¾n. Lç trô thø hai ®Þnh vÞ 1 bËc qua chèt tr¸m. b. KÑp chÆt: Chi tiÕt ®−îc kÑp chÆt qua hai ®ßn kÑp lªn khèi trô ë gi÷a, lùc kÑp h−íng tõ trªn xuèng d−íi. c. Chän m¸y: M¸y phay n»m v¹n n¨ng 6H82. §Æc tÝnh kü thuËt cña m¸y: - MÆt lµm viÖc cña bµn m¸y: 320´1250mm 2 . - C«ng suÊt ®éng c¬: N = 7kw, hiÖu suÊt h = 0,75. - Sè vßng quay trôc chÝnh: 30 ; 37,5 ; 47,5 ; 60 ; 75 ; 95 ; 118 ; 150 ; 190 ; 134 ; 300 ; 375 ; 475 ; 600 ; 750 ; 950 ; 1180 ; 1500. - L−îng ch¹y dao däc vµ ngang : mm/phót. 19 ; 23,5 ; 30 ; 37,5 ; 47,5 ; 60 ; 75 ; 95 ; 118 ; 150 ; 190 ; 235 ; 300 ; 375 ; 475 ; 600 ; 750 ; 900. - Lùc c¾t chiÒu trôc lín nhÊt cho phÐp t¸c dông lªn bµn m¸y: Pmax = 19650N (2000kg) d. Chän dao: Dao phay ®Üa ba mÆt r¨ng thÐp giã, ®−êng kÝnh D = 90mm, z = 20. Tuæi bÒn khi gia c«ng gang(b¶ng 7[5]): T = 100phót. e. L−îng d−: BÒ réng b=10mm. ChiÒu s©u: t = 12mm. f. Tra chÕ ®é c¾t: Tra b¶ng 5-163[6] ta ®−îc: Sz = 0,08mm/r¨ng. Þ L−îng ch¹y dao vßng: Sv = 0,08´20 = 0,16mm/vßng. Tèc ®é c¾t tra b¶ng 5-165[6] ta ®−îc: Vb = 38,5mm/phót. Tèc ®é tÝnh to¸n: Vt = Vb.k1.k2.k3 Trong ®ã: k1 : HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc chiÒu réng phay, k1 = 1,12. k2 : HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc d¹ng gia c«ng , k2 = 1,0. k3 : HÖ sè ®iÒu chØnh phô thuéc tr¹ng th¸i bÒ mÆt gia c«ng , k3 = 0,8. Þ Vt = 38,5.1,12.1,0.0,8 = 34,5m/phót. Tèc ®é trôc chÝnh m¸y: n t = 1000.Vt/pD = 1000.34,5/3,14.90 = 122 vßng/phót. Tèc ®é m¸y: n m = 118vßng/phót. Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vt = pD n m /1000 = 3,14.90.118/1000 = 33,3 m/phót. Þ L−îng ch¹y dao phót: Sp = 1,6.118 = 188,8 mm/phót. B¶ng chÕ ®é c¾t: 6H82 33,3 118 12 1,6 188,8 Tªn m¸y V(m/phó t) n(v/phót) t(mm) S(mm/vg ) S(mm/ph ) Ch−¬ng 8: TÝnh thêi gian gia c«ng c¬ b¶n cho tÊt c¶ c¸c nguyªn c«ng. Thêi gian nguyªn c«ng ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Tct = To + Tp + Tpv + Ttn Trong ®ã: Tct : thêi gian tõng chiÕc (thêi gian nguyªn c«ng ). To : thêi gian c¬ b¶n(thêi gian cÇn thiÕt ®Ó biÕn ®æi trùc tiÕp h×nh d¹ng, kÝch th−íc, tÝnh chÊt c¬ lý cña chi tiÕt). Tp : thêi gian phô(thêi gian cÇn thiÕt ®Ó ng−êi c«ng nh©n g¸, th¸o chi tiÕt, më m¸y, mµi dao, ®iÒu chØnh m¸y. . .), Tp = 0,1To. Tpv : thêi gian phôc vô chç lµm viÖc gåm: thêi gian phôc vô kü thuËt, mµi dao, ®iÒu chØnh m¸y . . . , Tpv = 0,08To. Ttn : thêi gian nghØ ng¬i tù nhiªn cña c«ng nh©n, Ttn = 0,05To. Þ Tct = To + 0,1To + 0,08To + 0,05To = 1,23To. Thêi gian c¬ b¶n ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Þ To = (L1 + L2 + L)/S.n(phót) Trong ®ã: L : chiÒu dµi bÒ mÆt gia c«ng(mm). L1 : chiÒu dµi ¨n dao(mm). L2 : chiÒu dµi tho¸t dao(mm). S : l−îng ch¹y dao vßng / hµnh tr×nh kÐp. n : sè vßng quay hay hµnh tr×nh kÐp/phót. 1. Nguyªn c«ng 1: (theo b¶ng 31[5]) To = (L1 + L + L2).i/Sp Trong ®ã: i = 1. L = 247mm . L1 = {t(D-t)} 1 / 2 + 3,5 L2 = 3mm. B−íc 1: L1 = {3,04(100-3,04)} 1 / 2 + 3,5 = 17,0mm. Þ To = (17,0 + 247 + 3).1/744 = 0,36 phót. Tct = 1,23.To = 0,44 phót. B−íc 2: L1 = {0,3(100-0,3)} 1 / 2 + 3,5 = 9,0mm. Þ To = (9,0 + 247 + 3).1/900 = 0,28 phót. Tct = 1,23.To = 0,35 phót. B−íc 3: L1 = {0,16(100-0,16)} 1 / 2 + 3,5 = 7,5mm. Þ To = (7,5 + 247 + 3).1/165 = 1,56 phót. Tct = 1,23.To = 1,92 phót. 2. Nguyªn c«ng 2: (theo b¶ng 31[5]) To = (L1 + L + L2).i/Sp Trong ®ã: i =1. L = 247mm . L1 = {t(D-t)} 1 / 2 + 3,5 L2 = 3mm. B−íc 1: L1 = {2,54(100-2,54)} 1 / 2 + 3,5 = 19,2mm. Þ To = (19,2 + 247 + 3).1/720 = 0,37 phót. Tct = 1,23.To = 0,44 phót. B−íc 2: L1 = {0,3(100-0,3)} 1 / 2 + 3,5 = 9,0mm. Þ To = (9,0 + 247 + 3).1/900 = 0,28 phót. Tct = 1,23.To = 0,35 phót. B−íc 3: L1 = {0,16(100-0,16)} 1 / 2 + 3,5 = 7,5mm. Þ To = (7,5 + 247 + 3).1/165 = 1,56 phót. Tct = 1,23.To = 1,92 phót. 3. Nguyªn c«ng 3: (theo b¶ng 31[5]) To = (L1 + L + L2).i/Sp Trong ®ã: i = 2. L = 247mm . L1 = {t(D-t)} 1 / 2 + 3,5 L2 = 3mm. B−íc 1: L1 = {2,79(40-2,79)} 1 / 2 + 3,5 = 13,7mm. Þ To = (13,7 + 247 + 3).2/380 = 1,38 phót. Tct = 1,23.To = 1,70 phót. B−íc 2: L1 = {2,5(40-2,5)} 1 / 2 + 3,5 = 13,2mm. Þ To = (13,2 + 247 + 3).2/380 = 1.38 phót. Tct = 1,23.To = 1,70 phót. B−íc 3: L1 = {0,16(40-0,16)} 1 / 2 + 3,5 = 6,0mm. Þ To = (6,0 + 247 + 3).2/235 = 2,2 phót. Tct = 1,23.To = 2,68 phót. 4. Nguyªn c«ng 4: B−íc 1: Khoan lç th«ng suèt. Theo c«ng thøc b¶ng 28[5] ta cã: To = (L1 + L2 + L).i/Sp (phót) Trong ®ã: i = 2. L1 = (d/2).cotgj + (0,5 + 2) = (15,5/2)cotg30° + (0,5 + 2) = 7,0mm. L2 = (1 ¸ 3)mm. L = 35mm. Þ To = (7,0 + 2 + 35).2/380,8 = 0,24 phót. Þ Tct = 1,23.To = 0,28 phót. B−íc 2: khoÐt réng lç th«ng suèt. Theo c«ng thøc b¶ng 28[5] ta cã: To = (L + L1 +L2).i/Sp (phót) Trong ®ã: i = 2. L = 35mm. L1 = (D-d).2cotgj + (0,5 + 2) = (15,9-15,5).2cotg30° + (0,5 + 2) = 2,8mm. L2 = 3mm. Þ To = (35 + 2,8 + 3).2/680 = 0,12 phót. Þ Tct = 1,23.To = 0,24 phót. B−íc 3: doa lç th«ng suèt. Theo c«ng thøc b¶ng 28[5] ta cã: To = (L + L1 +L2).i/Sp (phót) Trong ®ã: i = 2. L = 35mm. L1 = (D-d).2cotgj + (0,5 + 2) = (16,0-15,9).2cotg30° + (0,5 + 2) = 2,9mm. L2 = 3mm. Þ To = (35 + 2,9 + 3).i/680 = 0,12 phót. Þ Tct = 1,23.To = 0,24 phót. 5. Nguyªn c«ng 5: B−íc 1: khoÐt réng lç th«ng suèt(th«). Theo c«ng thøc b¶ng 28[5] ta cã: To = (L + L1 +L2).i/Sp (phót) Trong ®ã: i = 1. L = 12mm. L1 = (D-d).2cotgj + (0,5 + 2) = (40-35,6).2cotg30° + (0,5 + 2) = 6,3mm. L2 = 3mm. Þ To = (12 + 6,3 + 3).1/440 = 0,05 phót. Þ Tct = 1,23.To = 0,06 phót. B−íc 2: khoÐt réng lç th«ng suèt(tinh). i = 1. L = 12mm. L1 = (D-d).2cotgj + (0,5 + 2) = (42,0-40,0).2cotg30° + (0,5 + 2) = 4,2mm. L2 = 3mm. Þ To = (12 + 4,2 + 3).1/158,6 = 0,12 phót. Þ Tct = 1,23.To = 0,15 phót. 6. Nguyªn c«ng 6: khoÐt c«n mÆt ®Çu. Theo c«ng thøc b¶ng 28[5] ta cã: To = (L + L1).i/Sp (phót) Trong ®ã: i = 2. L = 3mm. L1 = 2mm. Sp = 342mm/phót. Þ To = (3 + 2)/342 = 0,01 phót. Þ Tct = 1,23.To = 0,02 phót. 7. Nguyªn c«ng 7: xäc r·nh then. Ta cã c«ng thøc: To = (L + L1).i/Sp (phót) Trong ®ã: i = 2; L = 2mm ; L1 = 2mm ; Sp = 9,6mm/phót. Þ To = (2 + 2).2/9,6 = 0,83 phót. Þ Tct = 1,23.To = 1,03 phót. 8. Nguyªn c«ng 8: c¾t ®øt b»ng dao phay ®Üa. Theo c«ng thøc trong b¶ng 31[5] ta cã: To = (L + L1 + L2).i/Sp (phót) Trong ®ã: i = 1. L = 62mm. L1 = {t(D-t)} 1 / 2 L2 = 3mm. + (0,5 + 3) = {15(90-15)} 1 / 2 + (0,5 + 3) = 37mm. Sp = 188,8mm/phót. Þ To = (62 + 37 + 3).1/188,8 = 0,54 phót. Þ Tct = 1,23.To = 0,66 phót. Ch−¬ng 9: TÝnh vµ thiÕt kÕ ®å g¸. 1. X¸c ®Þnh kÝch th−íc m¸y K135(2A135). - KÝch th−íc bµn m¸y: 400´450mm 2 . - Kho¶ng c¸ch lín nhÊt tõ trôc chÝnh ®Õn bµn m¸y: 300mm. - Kho¶ng chuyÓn ®éng lªn xuèng cña bµn m¸y: 200mm. 2. Ph−¬ng ph¸p ®Þnh vÞ. Chi tiÕt ®−îc ®Þnh vÞ 6 bËc tù do. §Þnh vÞ 3 bËc b»ng mÆt ph¼ng qua phiÕn tú. §Þnh vÞ 2 bËc b»ng chèt trô ng¾n. §Þnh vÞ 1 bËc cßn l¹i b»ng chèt tr¸m. C¸c c¬ cÊu ®Þnh vÞ lµ cè ®Þnh. 3. X¸c ®Þnh ph−¬ng chiÒu, ®iÓm ®Æt lùc c¾t, lùc kÑp. S¬ ®å lùc t¸c dông lªn chi tiÕt: w1 w2 Mx Fms2' P a Fms1' Fms2 N1 c  N3 a b  Fms3' Fms1 N2 Fms2 c Fms3 Fms2' Fms1 Fms1' b Lùc t¸c dông lªn chi tiÕt bao gåm: N1,N2,N3: Ph¶n lùc phiÕn tú. P : Lùc c¾t chiÒu trôc. Mx : M« men xo¾n do c¾t g©y ra. W1,W2 : Lùc kÑp chi tiÕt. Fms1,Fms2,Fms3 : C¸c lùc ma s¸t trªn bÒ mÆt tiÕp xóc gi÷a phiÕn tú vµ chi tiÕt. C¸c ph−¬ng tr×nh c©n b»ng lùc: Ph−¬ng tr×nh lùc theo ph−¬ng ®−êng t©m lç: (1) P + W1 + W2 - N1 - N2 -N3 = 0 Ph−¬ng tr×nh m« men qua ®−êng t©m lç trô gi÷a: M - (Fms1 + Fms2 + Fms1’ + Fms2’)R - Fms3.r = 0 (2) Trong ®ã: Fms1 = N1.f Fms2 = N2.f Fms1’ = W1.f Fms2’ = W2.f f : hÖ sè ma s¸t gi÷a bÒ mÆt chi tiÕt vµ ®å g¸(tra b¶ng 43[5]), f = 0,4. R : Kho¶ng c¸ch gi÷a t©m lç gi÷a vµ lç biªn, R = 107mm = 0,107m. r : B¸n kÝnh trung b×nh bÒ mÆt tiÕp xóc gi÷a mÆt ®Çu phÇn trô gi÷a vµ phiÕn tú, r = 26mm = 0,026m. Ph−¬ng tr×nh m« men qua ®−êng bb ' . W1.R - W2.R - N1.R + N2.R = 0 (3) Ph−¬ng tr×nh m« men qua ®−êng cc ' . (P-N3).R-(W1-N1)2R=0 (4) V× chi tiÕt ®èi xøng nªn: W1 = W2 = W. (3) Þ N1 = N2 = N. (2) Þ M - 4NfR - N3.f.r = 0 (5) (1) Þ P + 2W - 2N - N3 = 0 (6) (4) Þ P - N3 = 2(W-N1) Þ N3 = P-2(W-N) Thay N3 vµo (1): P+2W-2N-P+2(W-N)=0 Þ W=N (6) Þ P=N3 (5) Þ M=4N.f.R-P.f.r Þ N=(M-P.f.r)/4f.R=W. Þ W=(102-1124.0,026.0,4)/4.0,4.0,107=527 (N) Lùc kÑp cÇn thiÕt: W=k.W k : lµ hÖ sè an toµn cã tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng lµm t¨ng lùc c¾t trong qu¸ tr×nh gia c«ng. k=ko.k1.k2.k3.k4.k5.k6 ko: hÖ sè an toµn cho tÊt c¶ c¸c tr−êng hîp, ko=1,5. k1: hÖ sè lµm t¨ng lùc c¾t khi dao mßn, k1=1,0. k2: hÖ sè sè tÝnh ®Õn tr−êng hîp t¨ng lùc c¾t khi ®é bãng thay ®æi, khi gia c«ng th« k2=1,2. k3: hÖ sè t¨ng lùc c¾t khi gia c«ng gi¸n ®o¹n, k3=1. k4: hÖ sè tÝnh ®Õn sai sè cña c¬ cÊu kÑp chÆt, khi kÑp b»ng tay k4=1,3. k5: hÖ sè tÝnh ®Õn møc ®é thuËn lîi cña c¬ cÊu kÑp b»ng tay,k5=1. k6: hÖ sè tÝnh ®Õn m« men lµm quay chi tiÕt, k6=1,5. Þ k=1,5.1,2.1,0.1.1,3.1.1,5=3,5 Þ W=527.2,5=1317(N) 4. KiÓm tra ®é bÒn cho c¸c chi tiÕt cña ®å g¸. C¸c chi tiÕt trªn ®å g¸ trõ ®ßn kÑp ®Òu chÞu øng suÊt nÐn víi lùc c¾t vµ lùc kÑp kh«ng lín nªn kh«ng ph¶i tÝnh cho c¸c chi tiÕt ®ã , chØ tÝnh cho ®ßn kÑp chÞu m« men uèn. S¬ ®å lùc t¸c dông lªn ®ßn kÑp(hv3). C¸c ph−¬ng tr×nh c©n b»ng cho chi tiÕt: N2 - Ph−¬ng tr×nh c©n b»ng lùc: SF = N2-W-N1 = 0 (1) - Ph−¬ng tr×nh c©n b»ng m« men: SM(A) = N2.l2-N1.l1 = 0 (2) Tõ (1) vµ (2) ta cã: W N1 N1 = W .l 2 l1 - l 2 = 1317.45 = 1177( N ) 100 - 45 Þ N 2 = N1 + W = 1177 + 1317 = 2394( N ) BiÓu ®å m« men uèn t¸c dông lªn chi tiÕt: ë ®©y mÆt c¾t t¹i B chÞu m« men uèn lín nhÊt , ®ång thêi ë ®©y chi tiÕt cã tiÕt diÖn nhá nhÊt vµ thay ®æi ®ét ngét , ta chØ kiÓm tra bÒn cho chi tiÕt ë tiÕt diÖn nµy. M s = B A W X 2 Trong ®ã Wx lµ m« men chèng uèn, ®−îc tÝnh b»ng c«ng thøc: 2 W = 2 b.h X 6 = 2 10.14 6  = 653mm3 = 653.10 -9 m 3 N2 A B C Þ s = 131,7 A 653.10 -9  = 2.108  N / m 2 = 200MPa < [s ] = 600MPa W N1 Þ chi tiÕt ®ñ bÒn. 5. X¸c ®Þnh sai sè chÕ t¹o cho phÐp cña ®å g¸. Sai sè chÕ t¹o cho phÐp cña ®å g¸ ®−îc tÝnh b»ng c«ng th [ect] 2 =[egd] 2 -([ec] 2 +ek 2 +em 2 +e dc 2 ) Trong ®ã: egd : sai sè g¸ ®Æt , ®−îc lÊy b»ng d/3, víi d lµ dung d=200mm. Þ egd = 200/3 = 67mm. ec : sai sè chuÈn, do chuÈn ®Þnh vÞ kh«ng trïng gèc kÝch th−íc.  øc: sai nguyªn c«ng , 131,7Nm O1 O3 O2 Ta cã chuçi kÝch th−íc: H = O1O2 + O2O3 = a + H1 = a + (d1-d2)/2 Þ ec(H) = (dd1-dd2)/2 = (18-11)/2 = 4mm. ek : sai sè kÑp chÆt, ë ®©y ph−¬ng lùc kÑp vu«ng gãc víi ph−¬ng kÝch th−íc thùc hiÖn nªn ek=0. em : sai sè do mßn ®å g¸. em = b.N 1 / 2 b : hÖ sè phô thuéc kÕt cÊu ®å ®Þnh vÞ, b = 0,3. N : sè l−îng chi tiÕt ®−îc gia c«ng trªn ®å g¸, N = 5000. Þ em = 0,3. 5000 1 / 2 = 21mm. edc : sai sè ®iÒu chØnh, edc = 10 mm. Þ [ect] ={67 2 -(4 2 +0 2 +21 2 +10 2 )} 1 / 2 = 62mm. 6. §iÒu kiÖn kü thuËt cña ®å g¸. §é kh«ng vu«ng gãc gi÷a lç b¹c vµ mÆt ®¸y ®å g¸ £ 0,062mm. §é song song gi÷a mÆt phiÕn tú vµ mÆt ®¸y ®å g¸ £ 0,062mm. §é kh«ng vu«ng gãc gi÷a chèt trô vµ mÆt ®¸y ®å g¸ £ 0,062mm. Lêi kÕt. Víi sù h−íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o, sau khi hoµn thµnh ®å ¸n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y em ®· hiÓu thªm ®−îc nhiÒu vÊn ®Ò vÒ c«ng nghÖ gia c«ng chi tiÕt nãi chung vµ gia c«ng chi tiÕt cña em nãi riªng, ngoµi ra em cßn ®−îc häc thªm vÒ ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ tµi liÖu c«ng nghÖ gia c«ng chi tiÕt m¸y, ®ång thêi víi c¸c lo¹i m¸y em dïng trong c«ng nghÖ chÕ t¹o chi tiÕt cña m×nh em còng ®−îc hiÓu s©u s¾c h¬n. em xin tr©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña c¸c thÇy gi¸o trong bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®· cã nh÷ng chØ b¶o tËn t×nh khi em gÆp khã kh¨n trong khi lµm ®å ¸n nµy. §¨c biÖt lµ c« gi¸o NguyÔn kim Nga. HÕt Tμi liÖu tham kh¶o [1].C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y. NXB KHKT -Hµ Néi 1998. Chñ biªn vµ hiÖu ®Ýnh : PGS,PTS NguyÔn §¾c Léc,PGS,PTS Lª V¨n TiÕn. [2].Sæ tay vµ Atlas ®å g¸. NXB KHKT - Hµ Néi 2000. PGS,PTS TrÇn V¨n §Þch. [3].§å g¸. NXB KHKT - Hµ Néi 1999. PGS,PTS Lª V¨n TiÕn, PGS,PTS TrÇn V¨n §Þch,PTS TrÇn Xu©n ViÖt. [4].ChÕ t¹o ph«i- tËp 1,2. NXB §HBK - 1993. Hoµng Tïng, Ph¹m B¸ N«ng, NguyÔn V¨n H¶o, §inh C«ng MÔ, NguyÔn LuyÕn. [5].ThiÕt KÕ §å ¸n C«ng NghÖ ChÕ T¹o M¸y. NXB KHKT- Hµ Néi 2000. PGS,TS TrÇn V¨n §Þch. [6].Sæ Tay C«ng NghÖ ChÕ T¹o M¸y, tËp 1,2. NXB KHKT - Hµ Néi 2000. NguyÔn §¾c Léc, Ninh §øc Tèn, Lª V¨n TiÕn, TrÇn Xu©n ViÖt. [7].Sæ Tay C«ng NghÖ ChÕ T¹o M¸y. NXB KHKT - Hµ Néi 1998. Chñ biªn: TrÇn V¨n §Þch.