MỤC LỤC
PHẦN A NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
CHƯƠNG I : LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỊA CHẤT VÙNG 1
CHƯƠNG II : ĐỊA TẦNG 4
CHƯƠNG III : KIẾN TẠO .9
· HỆ THỐNG ĐỨT GÃY 9
· HOẠT ĐỘNG UỐN NẾP .13
· LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN KIẾN TẠO .13
CHƯƠNG IV : ĐẶC ĐIỂM THẠCH HỌC KHOÁNG VẬT CỦA GIẾNG
KHOAN 2X_MỎ SƯ TỬ ĐEN.LÔ 15.1 18
CHƯƠNG V : CÁC YẾU TỐ TẠO NÊN TÍNH THẤM CHỨA 30
V1. QUÁ TRÌNH CO NÉN THỂ TÍCH KHI
MACMA ĐÔNG CỨNG .30
V2. QUÁ TRÌNH BIẾN ĐỔI DO HOẠT
ĐỘNG KIẾN TẠO 31
V3. QUÁ TRÌNH BIẾN ĐỔI DO CÁC HOẠT
ĐỘNG THỦY NHIỆT 34
V4. QUÁ TRÌNH PHONG HOÁ 35
KẾT LUẬN 39
TÀI LIỆU THAM KHẢO 40
PHỤ LỤC 41
LỜI NÓI ĐẦU
Cùng với nhu cầu phát triển của xã hội, nhu cầu sử dụng năng lượng ngày càng gia tăng, nhất là năng lượng dầu khí. Từ đó dẫn đến việc thúc đẩy tìm kiếm thăm dò dầu khí ngày càng phát triển. Dầu khí ở nước ta phần lớn nằm trong một điều kiện hết sức đặc biệt đó là “dầu trong móng”. Do đó, việc nghiên cứu các thành phần thạch học khoáng vật của đá móng trở nên hết sức quan trọng trong việc tìm kiếm khai thác dầu khí.
Được sự giúp đỡ và hướng dẫn của thạc sĩ Bùi Thị Luận em đã hoàn tất khoá luận tốt nghiệp với đề tài “Đặc điểm thạch học khoáng vật của đá móng giếng khoan 2X_lô 15.1 mỏ Sư Tử Đen và một số nguyên nhân gây ra độ thấm chứa cuả đá móng” với mục đích sơ bộ tìm hiểu thành phần thạch học khoáng vật của đá móng giếng khoan 2X mỏ Sư Tử Đen.
Vì kiến thức của người viết là có hạn, tài liệu hạn chế cũng như thời gian quá ngắn do đó chắc chắn khoá luận này còn rất nhiều sai sót, xin được sự dạy bảo tận tình của quí thầy cô và bạn bè.
Nhân đây em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới tất cả quí thầy cô trong khoa Địa Chất, những người đã tạo cho em những kiến thức cơ bản về địa chất và đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ em hoàn thành khoá luận này.
58 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2546 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đặc điểm thạch học khoáng vật của đá móng giếng khoan 2x_lô 15.1 và một số nguyên nhân gây ra độ thấm chứa của đá móng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ùc ñöùt gaõy chính vaø ñöôïc thaáy ôû phía Nam moû Raïng Ñoâng, rìa Taây Baéc cuûa boàn truõng. Chuùng thöôøng lieân quan ñeán moùng vaø thuaän lôïi cho vieäc phaùt trieån caùc nöùt neû phaù huûy theo kieåu phaù huûy treân caùnh treo cuûa ñöùt gaõy.
Caùc neáp uoán neùn eùp _ caáu taïo hình hoa ñöôïc thaønh taïo vaøo cuoái Oligocen vaø chæ ñöôïc phaùt hieän trong caùc ñòa haøo chính. Caùc caáu taïo Gioù Ñoâng, Soâng Ba laø nhöõng ví duï ñieån hình. Caùc neáp uoán naøy phaân boá ôû trong hoaëc gaàn vôùi vuøng taâm boàn truõng nôi maø moùng traàm tích luoân chìm saâu.
Phuû choàm cuûa traàm tích Oligocen leân treân caùc khoái cao moùng coå laø ñaëc ñieåm phoå bieán nhaát ôû boàn truõng Cöûu Long, caùc caáu taïo Baïch Hoå, Roàng, Raïng Ñoâng, Ruby..thuoäc kieåu naøy.
Caùc neáp loài gaén vôùi nghòch ñaûo traàm tích seõ coù theå ñöôïc tìm thaáy neáu caên cöù vaøo lòch söû kieán taïo vaø söï coù maët cuûa caùc caáu taïo hình hoa.
III. LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN KIEÁN TAÏO(hình 3)
_Theàm luïc ñòa Vieät Nam vaø vuøng keá caän hôïp thaønh ñôn vò caáu truùc coù kieåu voû luïc ñòa (maûng Kontum _ Bomeo) ñöôïc gaén keát töø cuoái Mesozoi-ñaàu Ñeä Tam cuøng vôùi söï môû roäng cuûa “ bieån rìa “. Bieån Ñoâng coù kieåu voû chuyeån tieáp ñaïi döông, taïo thaønh khung kieán taïo chung cuûa Ñoâng Nam AÙ.
Boàn truõng Cöûu Long naèm ôû rìa Ñoâng Nam cuûa maûng Ñoâng Nam AÙ :Veà phía Nam, maûng Ñoâng Nam AÙ ñöôïc phaân taùch vôùi maûng Sunda qua heä ñöùt gaõy tröôït baèng lôùn-ñöùt gaõy three Pagoda vaø ñôùi caét eùp Natuna. Veà phía Ñoâng Baéc, noù ñöôïc phaân taùch vôùi maûng Trung Quoác qua heä thoáng ñöùt gaõy Soâng Hoàng.Veà phía Ñoâng, noù ñöôïc phaân taùch vôùi bieån Ñoâng coå bôûi heä ñöùt gaõy Ñoâng Vieät Nam vaø Taây Baram. Nhieàu vi maûng phöùc taïp hôn hình thaønh do maûng Ñoâng Nam AÙ bò ñaåy truït veà phía Ñoâng Nam trong quaù trình va chaïm giöõa maûng Aán Ñoä vôùi maûng Aâu-AÙ vaøo Ñeä Tam sôùm.
Theo Nguyeãn Tieán Long vaø Sung Jin Chang, lòch söû kieán taïo töø Jura-Hieän taïi chia laøm 3 giai ñoaïn:
Giai ñoaïn huùt chìm töø Jura muoän_ Kreta sôùm
Giai ñoaïn chuyeån tieáp töø Kreta muoän _ Paleoxen.
Giai ñoaïn caêng giaõn khu vöïc töø Eoxen tôùi hieän taïi.
A.GIAI ÑOAÏN HUÙT CHÌM TÖØ JURA MUOÄN – KRETA SÔÙM
Giai ñoaïn naøy ñöôïc ñaùnh daáu baèng xaâm nhaäp chuû yeáu diorit thuô6c phöùc heä Ñònh Quaùn trong mieàn voû luïc ñòa Paleo-Vieät Nam. Thaønh phaàn hoaù hoïc voâi kieàm cuûa caùc xaâm nhaäp naøy laø ñieån hình cho ñôùi huùt chìm coù lieân quan ñeán caùc quaù trình noùng chaûy voû.Vôùi söï phaân boá roäng khaép caùc ñaù phun traøo heä taàng Baûo Loäc, vuøng ñeøo Baûo Loäc laø bieåu hieän beà maët ñaëc tröng cuûa ñôùi huùt chìm. Heä thoáng caáu truùc naøy coù theå ñoái saùnh vôùi heä thoáng Andes Nam Myõ hieän taïi thuoäc kieåu huùt chìm andean (Taylor vaø Hayes, 1983; Sanders 1999).Vaønh ñai nuùi cöïc lôùn ñöôïc hình thaønh chuû yeáu töø caùc phöùc heä xaâm nhaäp vaø phun traøo hoaït ñoäng trong thôøi kì laâu daøi. Caùc caáu truùc neùn eùp thöôøng ñöôïc phaùt trieån cuøng ñöùt gaõy, khe nöùt (heä thoáng ñöùt gaõy höôùng Baéc-Nam vaø Ñoâng –Taây cuõng coù theå ñöôïc thaønh taïo trong pha naøy).
B.GIAI ÑOAÏN CHUYEÅN TIEÁP KERTA MUOÄN-PALEOXEN.
B.1Kreta muoän
Caùc ñaù Granit, Microgranit vaø Granit poocphia giaøu Kali cuûa phöùc heä Ñeøo Caû, granit 2 Mica cuûa phöùc heä Caø Naù cuøng vôùi caùc ñai maïch, phun traøo Riolit cuûa heä taàng Ñôn Döông vaø heä taàng Nha Trang ñaõ phaùt trieån roäng raõi. Hoaït ñoäng macma thaønh phaàn kieàm chieám öu theá, cuøng vôùi söï giaûm ñaùng keå hoaït ñoäng macma voâi-kieàm chöùng toû hoaït ñoäng huùt chìm ñaõ ngöøng. Vaøo cuoái pha naøy, do voû traùi ñaát coù söùc beàn keùm neân phaàn trung taâm ñai nuùi baét ñaàu suït luùn maïnh vôùi söï thaønh taïo caùc ñöùt gaõy caêng giaõn vaø caùc ñöùt gaõy tröôït baèng vaø taïo neân caùc cao nguyeân trong ñai nuùi. Höôùng cuûa caùc heä thoáng ñöùt gaõy naøy khoù coù theå döï ñoaùn ñöôïc (Sanders, 1999).
B.2 Paleoxen
Ñôùi huùt chìm ngöøng hoaït ñoäng vaø döïng ñöùng daàn vaøo Paleoxen laøm taêng cöôøng quaù trình taùch giaõn treân caùc rìa Nam Trung Quoác vaø Nam Vieät Nam, laøm thay ñoäi caân baèng löïc cuûa ñai nuùi kieåu Andes naøy, loâi keùo quaù trình caêng giaõn khu vöïc. Ñai nuùi suït luùn vaø caùc beå taùch giaõn ñöôïc thaønh taïo. Höôùng giaõn Taây Baéc-Ñoâng Nam (vuoâng goùc vôùi ñôùi huùt chìm) coù leõ baét ñaàu vaøo Paleoxen vaø baèng chöùng laø söï coù maët phong phuù caùc ñai maïch thuoäc phöùc heä Cuø Moâng vaø Phan Rang (höôùng keùo daøi 450) ôû Nam Vieät Nam. Caùc traàm tích ngoaøi khôi ñaõ gaëp coù tuoåi Eoxen nhöng chuû yeáu laø Oligoxen ñaõ khaúng ñònh söï taùch giaõn ñaõ baét ñaàu töø Paleoxen.
Quaù trình naøy laø heä quaû tröïc tieáp cuûa heä thoáng kieán taïo tröôùc ñoù vaø coù lieân quan tôùi moät ñôùi huùt chìm môùi ñöôïc thaønh taïo ôû phía Nam bieån Ñoâng coå. Ñôùi naøy caét ngang vaøo maûng Thaùi Bình Döông vaø huùt chìm phaàn voû Ñaïi Döông ôû beå bieån Ñoâng coå.
Trong thôøi kì naøy, haøng loaït ñöùt gaõy höôùng Ñoâng Baéc – Taây Nam ñaõ ñöôïc thaønh taïo ôû phía Ñoâng bò suït luùn maïnh vaø caêng giaõn. Do keát quaû dòch chuyeån theo caùc ñöùt gaõy naøy maø caùc khoái thuoäc caùnh treo cuûa chuùng bò phaù huûy vaø xoay khoái maïnh meõ. Cöôøng ñoä phaù huûy (nöùt neû) cuõng taêng daàn veà phía Ñoâng Nam.
C.GIAI ÑOAÏN EOXEN – HIEÄN TAÏI
C1.Eoxen
Eoxen laø thôøi kì ñaàu quaù trình thaønh taïo boàn truõng Cöûu Long do taùc ñoäng cuûa caùc bieán coá kieán taïo trong giai ñoaïn tröôùc vôùi höôùng caêng giaõn chính laø Taây Baéc –Ñoâng Nam. Höôùng naøy cuõng bò phöùc taïp bôûi caùc yeáu toá kieán taïo khaùc. Khoái Ñoâng Nam AÙ bò ñaåy truït veà phía Ñoâng Nam taùch khoûi maûng Aâu AÙ doïc theo ñöùt gaõy Soâng Hoàng vaø bò xoay phaûi, do söï va chaïm cuûa luïc ñòa Aán Ñoä vôùi luïc ñòa Aâu_AÙ (Tapponnier vaø nnk,1982). Caùc quaù trình naøy gôïi yù raèng caùc heä thoáng ñöùt gaõy trong caùc beå traàm tích coù höôùng giöõa Ñoâng Baéc vaø Ñoâng-Taây. Caùc ñöùt gaõy tröôït baèng thöôøng ñoàng haønh vôùi kieán taïo caêng giaõn vaø chuùng coù theå hoaït ñoäng nhö nhöõng ñöùt gaõy bieán daïng ñöôïc ñònh höôùng vuoâng goùc vôùi caùc ñöùt gaõy caêng giaõn.
C2.Oligoxen
Trong thôøi kì Oligoxen, ñôùi huùt chìm phía Nam bieån Ñoâng coå tieáp tuïc hoaït ñoäng. ÖÙng suaát caêng giaõn ôû phía tröôùc ñôùi huùt chìm laøm ñaùy bieån ôû beå bieån Ñoâng coå taùch giaõn theo höôùng Baéc-Nam vaø taïo neân bieån Ñoâng (baét ñaàu töø 32tr.n tröôùc). Truïc taùch giaõn ñaùy bieån laán daàn veà phía Taây Nam vaø thay ñoåi höôùng töø Ñoâng-Taây sang Taây Nam – Ñoâng Baéc. Khoái Ñoâng Nam AÙ tieáp tuïc bò ñaåy truït xuoáng Ñoâng Nam vaø tieáp tuïc xoay phaûi. Caùc quaù trình naøy ñaõ laøm taêng cöôøng caùc hoaït ñoäng taùch giaõn vaø ñöùt gaõy ôû boàn truõng Cöûu Long.
Vaøo cuoái Oligoxen, phaàn Baéc cuûa boàn truõng bò neùn eùp vaø gaây neân nghòch ñaûo ñòa phöông trong caùc traàm tích Oligoxen cuøng vôùi moät soá caáu taïo loài hình hoa. Nguyeân nhaân cuûa caùc quaù trình naøy coøn chöa ñöôïc laøm saùng toû nhöng coù leõ do söï phaùt trieån laán xuoáng Taây Nam cuûa truïc taùch giaõn ñaùy bieån Ñoâng vaøo thôøi gian naøy.
C3.Mioxen sôùm
Quaù trình taùch giaõn ñaùy bieån tieáp tuïc taïo neân lôùp voû môùi ôû bieån Ñoâng. Trong khi ñoù phaàn voû bieån Ñoâng ôû phía Nam laïi bò huùt chìm döôùi cung ñaûo Kalimantan. Quaù trình taùch giaõn ñaùy bieån theo phöông Taây Baéc – Ñoâng Nam ñaõ nhanh choùng môû roäng xuoáng Taây Nam vaø chaám döùt vaøo cuoái Mioxen sôùm do beå bieån Ñoâng coå ngöøng hoaït ñoäng. Caùc quaù trình naøy ñaõ gaây ra caùc hoaït ñoäng nuùi löûa ôû moät soá nôi, taùi caêng giaõn, luùn chìm ôû boàn truõng Cöûu Long laøm cho bieån tieán maïnh.
C4.Mioxen giöõa
Luùn chìm khu vöïc taêng cöôøng vaø bieån ñaõ aûnh höôûng roäng lôùn tôùi caùc vuøng bieån Ñoâng. Veà cuoái thôøi kì naøy coù moät pha naâng leân, ñöùt gaõy xoay khoái vaø möïc nöôùc ñaúng tænh toaøn caàu thaáp. ÔÛ boàn truõng Cöûu Long trong giai ñoaïn naøy, ñieàu kieän moâi tröôøng loøng soâng ñaõ taùi thieát laäp ôû phaàn truõng Taây Nam, coøn phaàn truõng Ñoâng Baéc laø moâi tröôøng ven bôø.
C5.Mioxen muoän-hieän taïi
Thôøi kì Mioxen muoän ñöôïc ñaùnh daáu baèng söï luùn chìm maïnh ôû bieån Ñoâng vaø phaàn rìa cuûa noù maø coù leõ do keát quaû giaûi toûa nhieät. Caùc nuùi löûa vaãn tieáp tuïc hoaït ñoäng ôû phaàn Baéc boàn truõng Cöûu Long. Plioxen laø thôøi gian bieån tieán roäng lôùn vaø coù leõ ñaây laø laàn ñaàu tieân toaøn boä vuøng bieån Ñoâng hieän taïi naèm döôùi möïc nöôùc bieån. Töø Mioxen muoän ñeán hieän taïi boàn truõng Cöûu Long hoaøn toaøn thoâng vôùi boàn truõng Nam Coân Sôn.
CHÖÔNG 4
ÑAËC ÑIEÅM THAÏCH HOÏC,KHOAÙNG VAÄT CUÛA GIEÁNG KHOAN 2X MOÛ SÖ TÖÛ ÑEN LOÂ 15.1
I.Ñaëc ñieåm veà thaïch hoïc
Thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa moû Sö Töû Ñen bao goàm nhöõng loaïi ñaù chuû yeáu nhö: Granit, Granit_biotit, ñaù phun traøo Bazan. Nhìn chung ñaù coù caáu taïo khoái, kieán truùc nöûa töï hình. Haàu heát caùc ñaù bò vôõ vuïn vaø coù nhieàu ñöôøng nöùt.
II.Ñaëc ñieåm veà thaønh phaàn khoaùng vaät.
Thaønh phaàn khoaùng vaät cuûa caùc maãu bao goàm nhöõng khoaùng vaät nhö : Plagioclas, Fenpat, Thaïch Anh, Biotit, Hocblend, vaø moät soá khoaùng vaät phuï : Apatit, Zircon, Sphen, quaëng. Khoaùng vaät thöù sinh goàm : Clorit, Xerixit, Epidot, Canxit…
Khoaùng vaät coù caùc ñaëc ñieåm chính nhö sau:
1. PLAGIOCLAS(34_37%).
Laø nhöõng tinh theå laêng truï ngaén, ñoâi khi ñaúng thöôùc vaø khaù töï hình, kích thöôùc haït thay ñoåi töø 0.1 ´ 0.2_3.6 ´ 4.2mm. Haàu heát caùc haït Plagioclas ñeàu coù caáu taïo song tinh ña hôïp nhöng soá hieäu Plagioclas chæ coù theå ño ñöôïc ôû moät, hai tieát dieän vì haàu heát caùc haït bò bieán ñoåi maïnh(xerixit hoùa khoaûng 60_70%) (xem aûnh 1), coù haït bò bieán ñoåi gaàn nhö hoaøn toaøn. Thaønh phaàn Plagioclas ñöôïc xaùc ñònh theo luaät song tinh anbit treân tieát dieän thaúng goùc vôùi maët (010) vôùi goùc taét ñoái xöùng cöïc ñaïi Np^(010)=160 soá hieäu Plagioclas N0 = 28_laø Oligoclas. Ngoaøi ra moät soá haït Plagioclas vöøa bò Xerixit hoùa coøn bò Muscovit hoaù vaø bò nöùt neû nhieàu (xem aûnh 2).
Moät soá haït Plagioclas bò thaïch anh theá heä hai thay theá ôû phaàn trung taâm haït. Caùc haït Plagioclas, Fenpat, Thaïch Anh moïc xen vaøo nhau taïo neân kieán truùc caøi raêng löôïc. Haàu heát Plagioclas trong caùc maãu ñeàu bò nöùt neû nhieàu. ÔÛ moät soá maãu thì Plagioclas coù maïch Canxit caét ngang qua.(xem aûnh 3)
Aûnh 1 : ñaù Granit_biotit
Plagioclas bò bieán ñoåi Xerixit, Kaolanh hoaù
Soá hieäu laùt moûng: 3803_ chuïp döôùi 2N+_ 3,3Î4
Aûnh 2 : ñaù Granit_biotit
Plagioclas bò muscovit hoùa, nöùt neû
Soá hieäu laùt moûng: 3803_ chuïp döôùi 2N+_3,3Î4
Aûnh 3: ñaù Granit_biotit
Maïch Canxit xuyeân caét Plagioclas
Soá hieäu laùt moûng: 3803_ chuïp döôùi 2N+ 3,3Î4
2. FENPAT KALI (30_32%)
Goàm coù 2 theá heä :
Fenpat kali theá heä 1 chieám ña soá khoaûng 90% laø Octhocla vôùi hình daïng tha hình, kích thöôùc haït thay ñoåi töø 0.2 ´ 0.3_ 3.2 ´ 3.6mm. Caùc haït thöôøng môø ñuïc, bò laám taám ñen döôùi moät nicol do bò kaolanh hoaù maïnh khoaûng 60_70%, coù haït bò kaolanh hoaù gaàn nhö hoaøn toaøn. Haàu heát caùc haït ñeàu coù ñöôøng nöùt. Coù hieän töôïng Fenpat, Thaïch Anh, Plagioclas moïc xen taïo ra kieán truùc caøi raêng löôïc.
Fenpat Kali theá heä 2 chieám khoaûng 10% laø Microlin, hình daïng keát tinh töông töï nhö Octhocla, coù daïng song tinh maïng löôùi nhöng raát yeáu nhìn khoâng roõ raøng, naèm gaàn nhöõng haït Plagioclas töï hình hôn.(xem aûnh 4 vaø 5)
Aûnh 4 : Granit_biotit
Fenpat kali bò microlin hoùa nheï, naèm gaàn Plagioclas töï hình hôn
Soá hieäu laùt moûng: 3485_ chuïp döôùi 2N+ 3,3Î4
Aûnh 5 : Granit_biotit
Fenpat kali bò microlin hoaù yeáu
Soá hieäu laùt moûng: 3073_ chuïp döôùi 2N+ 3,3Î4
THAÏCH ANH(24_29%)
Goàm coù hai theá heä:
Thaïch anh theá heä moät laø nhöõng haït coù daïng tha hình, hôi meùo moù, kích thöôùc haït thay ñoåi töø 0.1 ´ 0.2_ 2.8 ´ 3.5mm. Caùc haït thaïch anh haàu heát bò caø naùt vaø nöùt neû maïnh, taét laøn soùng maïnh. Haàu heát caùc ñöôøng nöùt bò khoaùng seùt laáp ñaày. Moät soá haït bò maïch Canxit caét ngang qua. Thaïch anh cuõng taïo thaønh daïng maïch xuyeân caét moät soá haït Plagioclas (xem aûnh 6).
Thaïch anh theá heä hai chieám khoaûng 5_10% laø nhöõng haït tha hình, meùo moù, ranh giôùi caùc haït khoâng roõ raøng. Kích thöôùc caùc haït naøy nhoû hôn nhieàu so vôùi thaïch anh theá heä moät. Haàu heát thaïch anh theá heä hai ñeàu ñöôïc hình thaønh ôû trung taâm caùc haït Plagioclas baèng caùch thay theá Plagioclas.
Aûnh 6 : Granit
Maïch thaïch anh xuyeân caét Plagioclas
Soá hieäu laùt moûng : 3687,9_ chuïp döôùi 2N+ 3,3Î4
BIOTIT(4_8%)
Biotit coù daïng hình taám, que, caùc haït bò uoán cong moät caùch maïnh meõ. Coù haït bò raêng cöa hai ñaàu. Coù haït bò nöùt do hoaït ñoäng kieán taïo cuûa khu vöïc xaûy ra raát maïnh meõ (xem hình 9 vaø 10). Kích thöôùc haït trung bình töø 0.1 ´ 0.2_ 3.3 ´ 3.5mm. Haàu heát caùc haït biotit bò bieán ñoåi thöù sinh maïnh : bò Clorit hoùa khoaûng 30_40%, beân caïnh ñoù coøn bò epidot hoaù (xem aûnh 7 vaø 8).
Caùc haït biotit coù maøu naâu ñoû döôùi moät nicol vaø coù ña saéc khaù maïnh vôùi coâng thöùc ña saéc Ng (naâu ñaäm) >Np (naâu nhaït). Haàu heát caùc haït biotit ñeàu coù khoaùng vaät quaëng phaân boá keøm theo.
Aûnh 7 : Granit
Biotit bò epidot hoùa, clorit hoùa
Soá hieäu laùt moûng : 3687,9_ chuïp döôùi 2N+ 3,3Î4
Aûnh 8: Granit
Biotit bò epidot hoaù, granit hoùa
Soá hieäu laùt moûng : 3687,9_ chuïp döôùi 1N- 3,3Î4
Aûnh 9 : Granit_Biotit
Cuïm biotit bò nöùt ñi cuøng vôùi taäp hôïp quaëng sphen keùm töï hình
Soá hieäu laùt moûng : 3073_ chuïp döôùi 2N+ 3,3Î4
Aûnh 10 : Granit_Biotit
Cuïm biotit bò nöùt ñi cuøng vôùi taäp hôïp quaëng sphen keùm töï hình
Soá hieäu laùt moûng : 3073_ chuïp döôùi 1N- 3,3Î4
HOCBLEND(2_4%)
Chæ xuaát hieän raát ít trong maãu vôùi hình daïng chuû yeáu laø laêng truï ngaén, kích thöôùc haït thay ñoåi töø 0,5 ´ 1_2 ´ 2.2mm. Maøu saéc :coù maøu xanh luïc döôùi moät nicol vaø coù ña saéc. Coâng thöùc ña saéc Ng (luïc saäm) > Np (vaøng). Haàu heát caùc haït bò Clorit hoùa nheï 10_12%. Thöôøng coù khoaùng vaät quaëng ñi keøm. Ngoaøi ra, moät soá haït Hocblend coøn bò nöùt do bò maïch Thaïch anh xuyeân caét ( xem aûnh 11)
AÛnh 11 : Granit
Hocblen bò nöùt bò thaïch anh xuyeân caét
Soá hieäu laùt moûng :3687,9_ chuïp döôùi 2N+ 3,3´4
KHOAÙNG VAÄT PHUÏ
Apatit: coù daïng laêng truï luïc giaùc kích thöôùc trung bình 0.1 ´ 0.2mm trong suoát döôùi moät nicol, phaân boá chuû yeáu theo caùc haït biotit. Döôùi 1N-, chieát suaát khaù cao : Ng = 1.60_1.70, Np = 1.58_1.70. Hình noåi roõ. Döôùi 2N+, ñoä löôõng chieát raát thaáp : Ng-Np = 0.002-0.006. Maøu giao thoa xaùm, xaùm hôi xanh, xaùm traéng baäc 1.
Zircon : laø nhöõng haït nhoû coù hai choùp thöôøng ñi cuøng vôùi khoaùng vaät quaëng vaø ñoä noåi cao. Döôùi 1N-, chieát suaát cao, ñöôøng vieàn ñaäm, hình noåi raát roõ raøng : Ng = 0.02-1.96; Np = 1.96-1.92; Ne = 1.968-1.993; No =1.924-1.931. Khoâng maøu, trong suoát (ñoâi khi hôi naâu hoaëc hôi luïc). Chung quanh tieát dieän thöôøng coù vaønh phoùng xaï aùm khoùi ñen raát ñaëc bieät. Döôùi 2N+, ñoä löôõng chieát raát cao. Maøu giao thoa röïc rôõ ôû baäc 3.
Sphen : Coù daïng hình thoi, thöôøng taäp trung thaønh cuïm, kích thöôùc haït trung bình 0.1 ´ 0.2mm. Döôùi 1N- khoâng maøu, khoâng bò bieán ñoåi thöù sinh, vaø coù nhieàu ñöôøng nöùt, caùt khai khoâng thaáy roõ. Döôùi 2N+, maøu giao thoa thöôøng laø vaøng hôi ngaû sang naâu ôû baäc cao vôùi caùc ñoám xanh ñoû(xem aûnh 12 vaø 13).
Aûnh 12 : Granit
Khoaùng vaät Sphen bò nöùt
Soá hieäu laùt moûng: 3687,9_ chuïp döôùi 1N- 3,3´10
Aûnh 13 : Granit
Khoaùng vaät Sphen bò nöùt
Soá hieäu laùt moûng : 3687,9_ chuïp döôùi 2N+ 3,3´10
KHOAÙNG VAÄT THÖÙ SINH
Clorit : bieán ñoåi doïc theo caùt khai vaø ven rìa, ñoâi khi thay theá hoaøn toaøn biotit thaønh Clorit.
Epidot : laø nhöõng haït coù kích thöôùc nhoû, phaân boá daïng ñaùm hoaëc rieâng leõ treân caùc tieát dieän Biotit hay Plagioclas. Caùc haït naøy coù maøu giao thoa saëc sôõ vaø cao (ñoû baäc III)
Canxit : laø khoaùng vaät thöù sinh hình thaønh daïng maïch xuyeân caét qua caùc khoaùng vaät khaùc, moät soá khaùc traùm vaøo loå hoãng cuûa caùc khoaùng vaät khaùc.
Kaolinit laø nhöõng haït nhoû laám taám ñen, bieán ñoåi treân Fenpat vaø chieám tæ leä raát caokhoaûng 30_40%.
Xerixit : nhöõng vi vaûy maøu vaøng bieán ñoåi treân caùc haït Plagioclas vaø chieám tæ leä cao khoaûng 60_70%.
KIEÁN TRUÙC
Ñaù coù kieán truùc nöõa töï hình. Ngoaøi ra moät soá maãu coù hieän töôïng moïc xen giöõa Thaïch anh, Fenpat, Plagioclas taïo ra kieán truùc caøi raêng löôïc.
CAÁU TAÏO
Ñaù coù caáu taïo khoái.
CHÖÔNG 5
CAÙC YEÁU TOÁ TAÏO NEÂN TÍNH THAÁM CHÖÙA
Vôùi ñaëc tính thaám chöùa nguyeân sinh, ñaù moùng ñöôïc xem laø khoâng coù trieån voïng chöùa daàu khí. Tuy nhieân caùc nghieân cöùu khoa hoïc ñaõ cho thaáy nhöõng bieán ñoåi thöù sinh cuûa ñaù moùng laø nhöõng yeáu toá aûnh höôûng raát lôùn ñeán tính chaát thaám chöùa cuûa chuùng. Nhö vaäy, tính chaát thaám chöùa cuûa ñaù moùng ñöôïc hình thaønh laø do söï taùc ñoäng toång hôïp cuûa nhieàu yeáu toá ñòa chaát khaùc nhau. Sau ñaây laø moät trong nhöõng quaù trình chuû yeáu laøm bieán ñoåi söï thaám chöùa trong ñaù moùng:
+Quaù trình co neùn theå tích khi macma ñoâng cöùng.
+Quaù trình bieán ñoåi do hoaït ñoäng kieán taïo.
+Quaù trình bieán ñoåi do hoaït ñoäng phong hoùa.
+Quaù trình bieán ñoåi do caùc hoaït ñoäng thuûy nhieät.
Caùc quaù trình naøy dieãn ra khoâng theo moät traät töï, hay moät quy luaät nhaát ñònh maø thöôøng raát phöùc taïp, ñan xen vaøo nhau vôùi nhöõng quy moâ vaø cöôøng ñoä khaùc nhau theo thôøi gian laãn khoâng gian.
V.1 QUAÙ TRÌNH CO NEÙN THEÅ TÍCH KHI MACMA ÑOÂNG CÖÙNG.
Khi caùc dung theå macma ñoâng chöùng thöôøng keøm theo hieän töôïng co neùn theå tích beân trong cuõng nhö beân ngoaøi cuûa khoái. Söï co neùn theå tích naøy lieân quan ñeán söï thay ñoåi nhieät ñoä moät caùch ñoät ngoät vaø khoâng ñoàng ñeàu, caû vôùi döï taêng daàn ñoä nhôùt trong quaù trình keát tinh.
Hieän töôïng co neùn theå tích xaûy ra vôùi toác ñoä khaùc nhau ôû beà maët beân ngoaøi vaø ven rìa cuûa khoái macma seõ co ruùt nhanh hôn vaø theo chieàu saâu söï giaûm theå tích vaät chaát macma do co neùn seõ taét daàn. Chính söï co neùn theå tích nhö vaäy ñaõ laøm xuaát hieän trong ñaù nhöõng khe nöùt vaø hang hoác rieâng bieät. Tuy nhieân taát caû caùc heä thoáng vaø khe nöùt trong ñaù granittoit khoâng tuaân theo quy luaät nhö trong ñaù bazan (nhöõng khe nöùt taïo thaønh khoái bazan truï theå) maø heä thoáng chung coù daïng khaùc nhau do bieán vò.
Theo keát quaû nghieân cöùu cuûa Orpov M.A_1974, nguyeân nhaân laøm co giaûm theå tích cuûa caùc theå xaâm nhaäp granittoit laø do coù söï giaûm theå tích cuûa töøng khoùng vaät taïo ñaù gaây neân. ÔÛ nhieät ñoä bieán ñoåi töø 6500C ñeán 1200C, theå tích beân trong bò co giaûn chieám khoaûng 2% theå tích cuûa toaøn khoái. Trong ñoù theå tích co giaõn cho töøng khoaùng vaät rieâng bieät thöôøng gaëp trong macma granitoit laø : Thaïch anh co giaõn 1.09%, Fenpat kali : 0,28%, Plagioclas : 0,22 %,Mica : 0.11% vaø Hocblen : 0.07%. Nhö vaäy nhöõng khoaùng vaät taïo ñaù chính cuûa granitoit (Thaïch anh, Fenpat kali, Plagioclas) ñoùng vai troø chuû ñaïo trong hình thaønh loå hoång do co neùn theå tích cuûa khoái macma. Do ñoù, trong quaù trình ñoâng cöùng, söï co giaûm theå tích seõ laø cao nhaát ñoái vôùi caùc ñaù coù haøm löông thaïch anh cao. Ngöôïc laïi caùc ñaù coù haøm löôïng thaïch anh thaáp vaø haøm löôïng Fenpat cao thì thöôøng ít bò co giaõn hôn.
V.2 QUAÙ TRÌNH BIEÁN ÑOÅI DO HOAÏT ÑOÄNG KIEÁN TAÏO
Trong quaù trình bieán ñoåi ñaù moùng thaønh ñoái töôïng saûn phaåm thì yeáu toá kieán taïo ñoùng vai troø quan troïng. Caùc hoaït ñoäng kieán taïo ñaõ laøm ñaù moùng bieán ñoåi moät caùch saâu saéc vaø roäng khaép mang tính toaøn khu vöïc.
Moû Baïch Hoå noùi rieâng vaø boàn truõng Cöûu Long noùi chung naèm trong khu vöïc chòu aûnh höôûng maïnh meõ cuûa caùc chu kyø kieán taïo maïnh nhaát vaøo thôøi kyø taïo moùng tröôùc Kainozoi vaø thôùi kyø taùch giaõn Oligoxen. Caùc heä thoáng ñöùt gaõy chuû yeáu ñöôïc hình thaønh saâu saéc, chuùng bò nöùt neû, daäp vôõ vaø caø naùt ôû nhöõng möùc ñoä khaùc nhau. Trong maãu loõi taïi nhieàu gieáng khoan thaáy toàn taïi nhöõng lôùp ñaù moùng bò vôõ vuïn vaø caø naùt raát maïnh nhieàu khi ñaït tôùi möùc milonit (khaû naêng phuïc hoài laïi cuûa maåu loõi khoâng quaù 67%). Ñoâi nôi gaëp nhöõng ñaù gritoit bò vôõ naùt thaønh nhöõng maûnh vuïn coù kích thöôùc nhoû hôn 5cm troâng gaàn gioáng nhö daêm keát kieán taïo (Bhadravaman_402:3844.5_3845.8m…).
Beân caïnh ñoù, phaùt trieån song song vôùi caùc ñöùt gaõy kieán taïo laø caùc heä thoáng khe nöùt toàn taïi trong ñaù moùng theo nhöõng phöông thöùc khaùc nhau. Tuy nhieân nhöõng khe nöùt coù höôùng vuoâng goùc vôùi heä thoáng ñöùt gaõy chính ôû moãi khu vöïc laø phaùt trieån hôn caû. Trong phaïm vi maãu loõi, caùc nöùt neû quan saùt ñöôïc coù goùc caém khaùc nhau töø trung bình 45_700 ñeán saâu 80_900 vôùi chieàu roäng thay ñoåi töø <0.5mm tôùi 3cm. ÔÛ laùt moûng, chieàu daøi cuûa vi nöùt neû thay ñoåi phaàn lôùn töø 0.1_0.3mm. Haàu heát caùc nöùt neû ñeàu lieân thoâng vôùi nhau vaø hình thaønh nhöõng keânh noái vôùi caùc hang hoác, taïo neân tính thaám raát toát cho ñaù moùng.
Nhìn chung, nhöõng ñôùi coù cöôøng ñoä nöùt neû vaø möïc ñoä khe nöùt cao thöôøng naèm truøng vaøo caùc ñôùi ñöùt gaõy, phaù huûy lôùn (100_150 nöùt neû/m) ñaëc bieät laø ôû ñöôøng khaâu cuûa caùc ñöùt gaõy vaø giaûm khi xa daàn caùc ñöùt gaõy (35_50 nöùt neõ/m ñeán khoaûng 1.5 m ). Chieàu daøy cuûa caùc lôùp ñaù moùng bò nöùt neû cuõng bieán ñoåi raát maïnh töø vaøi cm ñeán vaøi chuïc m. Theo keát quaû nghieân cöùu ñòa chaán, ôû phaàn trung taâm cuûa caáu taïo Baïch Hoå toàn taïi moät soá nöùt neû vôùi chieàu roäng 1_2 km, daøi 4_8 km vaø saâu hôn 1 km keå töø beà maët moùng.
Song song vôùi caùc nöùt neû lieân quan vôùi ñöùt gaõy laø caùc nöùt neû lieân quan ñeán söï coù maët cuûa caùc lôùp traàm tích môùi. Söï tích luõy traàm tích môùi phuû khoâng ñeàu leân treân caáu taïo (beân caùnh thöôøng ñöôïc tích luõy nhieàu hôn phaàn voøm) daãn ñeán löïc neùn ñòa tænh khoâng ñeàu vaø hình thaønh veát nöùt thaúng ñöùng hay hôi nghieâng.
ÔÛ caáu truùc Taây Baïch Hoå, ñöùt gaõy nghòch ñaõ naâng khoái ñaù moùng nhoâ cao vaø keà aùp leân treân lôùp traàm tích phuû Oligoxen. Do söï co giaûn theå tích cuûa caùc traàm tích vuïn vaø seùt dieãn ra lieân tuïc trong quaù trình Diagenese ñaõ taïo ra nhöõng khoaûng roãng phía beân döôùi cuûa khoái moùng. Khoaûng roãng caøng lôùn thì saäp lôõ troïng löïc, phaù vôõ khoái moùng caøng maïnh, xuaát hieän caùc khe nöùt môùi vaø cuõng ñoàng thôøi môû roäng caùc khe nöùt cuõ.
Ngoaøi ra, söï boùc voû do phong hoùa beà maët khi khoái macma nhoâ leân maët ñaát tieán tôùi giaûm taûi troïng löïc ôû phaàn voøm nhanh hôn phaàn caùnh, ñaõ taïo neân caùc nöùt neû, ñoù laø keát quaû cuûa söï thoaùt troïng löïc cuûa caùc lôùp beân treân.
Quaù trình nöùt neû, caø naùt vaø vôõ vuïn tuy khoâng laøm thay ñoåi thaønh phaàn nhöng laïi laøm bieán ñoåi khaù maïnh meõ kieán truùc, caáu taïo vaø ñaëc bieät tính vaät lí thaïch hoïc cuûa ñaù moùng. Möùc ñoä nöùt neû, vôõ vuïn cuûa ñaù moùng phuï thuoäc chuû yeáu vaøo cöôøng ñoä hoaït ñoäng kieán taïo cuûa töøng khu vöïc. Ngoaøi ra noù coøn phuï thuoäc khaù nhieàu vaøo thaønh phaàn khoaùng vaät cuûa ñaù moùng. Trong cuøng moät ñieàu kieän bò taùc ñoäng bôûi caùc löïc kieán taïo nhö nhau thì nhöõng ñaù chöùa nhieàu caùc khoaùng vaät coù tính meàm deûo nhö Fenpat vaø Mica seõ ít bò vôõ vuïn vaø nöùt neû baèng nhöõng ñaù chöùa nhieàu khoaùng vaät coù tính chaát cöùng vaø gioøn nhö Thaïch anh.
Nhö vaäy, coù theå noùi raèng taát caû nhöõng bieán ñoåi cuûa ñaù moùng noùi treân ñeàu laø keát quaû cuûa caùc hoaït ñoäng kieán taïo dieãn ra maïnh meû khu vöïc. Nhöõng bieán ñoåi naøy laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc hoaït ñoäng thuûy nhieät, phong hoùa dieãn ra nhanh maïnh hôn goùp phaàn bieán ñoåi ñaù moùng thaønh ñaù chöùa coù tieàm naêng. Maät ñoä, cöï ly dòch chuyeån, caùc kieåu nöùt neû laø nhöõng yeáu toá chính chi phoái cöôøng ñoä phong hoùa vaø möùc ñoä bieán ñoåi cuûa ñaù.(xem aûnh 9 vaø10).
V.3 QUAÙ TRÌNH BIEÁN ÑOÅI DO CAÙC HOAÏT ÑOÄNG THUÛY NHIEÄT
Hoaït ñoäng thuûy nhieät cuõng laø moät trong nhöõng taùc nhaân quan troïng laøm bieán ñoåi saâu saéc thaønh phaàn cuõng nhö ñaëc tính thaïch hoïc cuûa ñaù moùng.
Trong caùc dung theå macma noùng chaûy ñeàu coù chöùa moät löôïng hôi nöôùc nhaát ñònh, vôùi caùc khoái granitoit noùng chaûy thì thöôøng chöùa tôùi 7% löôïng hôi nöôùc. Trong quaù trình keát vaø ñoâng cöùng cuûa macma, khoái löôïng hôi nöôùc ñöôïc taùch ra vaø trôû thaønh caùc dung dòch khoaùng hoùa thuûy nhieät, chuùng di chuyeån tuaàn hoaøn trong khoái. Theâm vaøo ñoù, dung dòch thuûy nhieät cuõng ñöôïc hình thaønh do ñoát noùng nöôùc ngaàm vôùi söï tham gia cuûa doøng nhieät döôùi saâu vaøo caáu truùc ñòa chaát chöùa nöôùc (kieán taïo phaù huûy thôøi kì Kainozoi ñaûm baûo xuyeân saâu vaøo khoái ñaù khoái löôïng lôùn nöôùc möa vaø nöôùc ngaàm). Haønh trình di chuyeån, cöôøng ñoä phaïm vi vaø hoaït ñoäng cuõng nhö möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc quaù trình thuûy nhieät coù lieân quan chaët cheû ñeán möùc ñoä phaù huûy, nöùt neû cuõng nhö thaønh phaàn ban ñaàu cuûa ñaù moùng.
Caùc heä thoáng ñöùt gaõy vaø khe nöùt laø nhöõng ñöôøng daãn raát thuaän lôïi ñeå cho caùc dung dòch khoaùng hoùa thuûy nhieät töø döôùi saâu ñi leân hoaëc hoaït ñoäng tuaàn hoaøn trong khoái ñaù moùng. Hoaït ñoäng thuûy nhieät xaûy ra vôùi cöôøng ñoä maïnh nhaát taïi caùc khu vöïc maø ôû ñoù ñaù moùng bò caø naùt vaø phaù huûy raát maïnh.(xem aûnh 2).
Trong giai ñoaïn ñaàu, caùc dung dòch thuûy nhieät coù ñoä linh ñoäng lôùn bôûi noàng ñoä khoaùng hoùa coøn thaáp. Treân con ñöôøng di chuyeån vaø hoaït ñoäng, caùc dung dòch thuûy nhieät coù xu höôùng hoøa tan maïnh meõ caùc khoaùng vaät keùm beàn vöõng (nhö Fenpat vaø caùc khoaùng vaät maøu). Keát quaû cuûa söï hoøa tan ñoù ñaõ taïo ra nhöõng loå roãng daïng hang hoác vaø vi hang hoác coù kích thöôùc vaø hình daïng raát khaùc nhau. Treân maãu loõi cuûa ñaù moùng cuûa nhieàu gieáng khoan thaáy coù maët caùc loå hang hoác coù ñöôøng kính 1_2 mm ñeán 15_20 mm. Keøm theo ñoù caùc khe nöùt môû ban ñaàu ngaøy caøng môû roäng ra do söï hoøa tan nhöõng khoaùng vaät ôû hai beân thaønh cuûa khe nöùt. Nhö vaäy, ñaù moùng ôû giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình thuûy nhieät cho khaû naêng thaám chöùa cao do taùc duïng hoøa tan cuûa caùc dung dòch thuûy nhieät.
Beân caïnh ñoù, trong quaù trình hoaït ñoäng dung dòch thuûy nhieät ngaám daàn vaøo ñaù vaø ôû ñoù xaûy ra nhöõng phaûn öùng hoùa hoïc giöõa moät soá khoaùng vaät trong ñaù vôùi moät soá nguyeân toá hoùa hoïc coù trong dung dòch thuûy nhieät. Saûn phaåm cuûa caùc phaûn öùng hoaù hoïc naøy laø moät loaït caùc khoaùng vaät môùi. Caùc khoaùng vaät thöù sinh naøy xuaát hieän döôùi daïng thay theá töøng phaàn caùc khoaùng vaät nguyeân sinh hoaëc ôû daïng laáp ñaày vaøo caùc loå hoãng vaø caùc khe nöùt môû ñaõ ñöôïc hình thaønh töø caùc bieán ñoåi vaø phaù huûy tröôùc ñoù.(xem aûnh 3)
V.4 QUAÙ TRÌNH PHONG HOAÙ
Quaù trình phong hoaù xaûy ra khi caùc vaän ñoäng kieán taïo trong khu vöïc ñaõ naâng daàn daàn khoái macma leân vaø loä ra treân maët ñaát trong thôøi gian daøi. Trong suoát thôøi gian loä ra treân ñieàu kieän beà maët (ít nhaát laø 30 trieäu naêm), do nhöõng thay ñoåi lôùn veà nhieät ñoä, khí haäu, cuõng nhö caùc hoaït ñoäng cuûa vi sinh vaät, phaàn treân cuøng cuûa khoái ñaù moùng bò bieán ñoåi do caùc quaù trình phong hoùa (cô hoïc, hoaù hoïc), caùc quaù trình boùc moøn vaø xaâm thöïc. Keát quaû cuûa nhöõng bieán ñoåi ñoù ñaõ hình thaønh neân moät ñôùi voû phong hoaù coù chieàu daøy khoâng ñoàng nhaát, taïo khaû naêng thaám chöùa ña daïng cho ñaù moùng.
Cöôøng ñoä phong hoaù cuûa ñaù moùng phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö beà maët ñòa hình coå, thaønh phaàn ban ñaàu, möùc ñoä nöùt neû vaø phaù huûy cuûa ñaù do taùc ñoäng cuûa caùc quaù trình bieán ñoåi tröôùc ñoù.
Nhöõng bieán ñoåi do phong hoùa bao goàm hai quaù trình : phong hoùa cô hoïc vaø phong hoaù hoùa hoïc. Quaù trình phong hoùa cô hoïc laøm cho ñaù bò nöùt neû, vôõ vuïn ôû caùc möùc ñoä khaùc nhau vaø daãn ñeán söï taùi phaân boá laïi cuûa caùc khoaùng vaät beàn vöõng trong ñaù moùng nhöng khoâng laøm thay ñoåi thaønh phaàn hoaù hoïc.
Nhöõng quaù trình bieán ñoåi cô lí naøy dieãn ra raát maïnh meõ doïc theo caùc ñöùt gaõy, nöùt neû lieân quan vaø ñôùi daêm keát cuõng nhö ôû taïi beà maët. Saûn phaåm cuûa quaù trình phong hoùa, chaúng haïn nhö caùc maûnh vôõ ñaù, ñöôïc laéng ñoïng trong nhöõng hang hoác hay nöùt neû ñaõ coù tröôùc.
Phong hoùa cô hoïc xaûy ra döôùi taùc duïng cuûa caùc yeáu toá:nhieät ñoä, nöôùc, khoâng khí, baêng haø, löïc keát tinh cuõng nhö caùc hoaït ñoäng cuûa thöïc vaät. Bao goàm caùc quaù trình bieán ñoåi sau:
Bieán ñoåi do nhieät : söï cheânh leäch nhieät ñoä giöõa ngaøy vaø ñeâm, söï thay ñoåi nhieät ñoä moät caùch ñoät ngoät trong nhöõng ngaøy naéng noùng, trong nhöõng ngaøy möa naéng baát chôït ñaõ laøm cho ñaù bò co giaõn ñoät ngoät. Theâm vaøo ñoù tính chaát haáp thuï nhieät khoâng ñoàng ñeàu cuûa ñaù ñaõ laøm phaùt sinh nhöõng nöùt neû trong baûn thaân khoái ñaù moùng. Möùc ñoä bieán ñoåi cuûa ñaù moùng do nhieät phuï thuoäc vaøo heä soá giaûn nôû nhieät cuûa caùc khoaùng vaät taïo ñaù (ví duï Fenpat coù heä soá giaûn nôû nhieät lôùn gaáp 10 laàn Thaïch anh, heä soá giaûn nôû theo chieàu daøi cuûa tinh theå cuõng gaáp ñoâi theo chieàu ngang), phuï thuoäc vaøo maøu saéc cuûa ñaù, cuõng nhö caáu truùc cuûa ñaù (ñaù haït thoâ coù heä soá giaûn nôû nhieät cao hôn ñaù haït nhoû).
Nhö vaäy, nhòp ñoä co ruùt vaø giaûn nôû cuûa ñaù caøng lôùn, ñaù bò phaù huûy caøng maïnh. Quaù trình bieán ñoåi ñaù moùng cuõng phaûi keå ñeán vai troø tham gia cuûa nöôùc. Haàu heát caùc ñaù ñeàu coù söï ngaám nöôùc, trong nöôùc væa thöôøng chöùa nhöõng dung dòch baûo hoaø löu chuyeån qua caùc khe nöùt cuûa ñaù, gaëp ñieàu kieän thuaän lôïi chuùng keát tinh taïo ra löïc keát tinh cuõng laøm vôõ ñaù.
Quaù trình hydrat hoùa cuøng caùc hoaït ñoäng cuûa thöïc vaät (vôùi söï ñaâm xuyeân cuûa reã caây vaøo caùc khe nöùt khi ñaù taêng tröôûng) cuõng taïo ra aùp löïc laøm ñaù bò nöùt neû vaø phaù huûy.
Tieáp theo ñoù laø quaù trình phong hoùa hoaù hoïc xaûy ra laøm bieán ñoåi saâu saéc thaønh phaàn cuõng nhö ñaëc tính thaïch vaät lyù cuûa ñaù. Söï bieán ñoåi cuûa ñaù ñaàu tieân thöôøng xaûy ra ñoái vôùi caùc thaønh phaàn keùm beàn vöõng nhö Fenpat vaø khoaùng vaät maøu, chuùng daàn bò thay theá moät phaàn hoaëc toaøn phaàn bôûi caùc khoaùng vaät khaùc.
Phong hoùa hoùa hoïc bao goàm caùc quaù trình bieán ñoåi sau:
+Quaù trình oxi hoaù : laø moät trong nhöõng quaù trình bieán ñoåi ñaàu tieân nhöng maïnh meõ cuûa caùc khoaùng vaät taïo ñaù do tieáp xuùc vôùi khí quyeån vaø ñaây cuõng laø ñaëc tröng tieâu bieåu nhaát cuûa phong hoùa hoùa hoïc vì söï coù maët cuûa oxi töïï do trong khí quyeån. Ñaù bò oxi hoaù coù ñaëc tröng sau : ñaù chöùa saét maøu naâu ñoû, ñaù chöùa Mn maøu ñen, ñaù chöùa Cu maøu luïc.
+Quaù trình Cacbonat hoùa : löôïng CO2 sinh ra trong caùc hoaït ñoäng cuûa sinh vaät, hoaït ñoäng nuùi löûa raát deã hoaø tan trong nöôùc taïo thaønh dung dòch HCO3 coù hoaït tính cao, phaân huûy caùc khoaùng vaät taïo ñaù.
+Quaù trình hydrat hoùa vaø thuûy phaân : laø quaù trình phaù huûy döôùi taùc duïng cuûa nöôùc, trong ñoù quaù trình thuûy phaân chieám vai troø quan troïng goàm caùc quaù trình : Xerixit hoùa, Clorit hoùa……Theâm vaøo ñoù hoaït ñoäng cuûa thöïc vaät coù boä reã baùm saâu vaøo loøng ñaát laøm cho nöôùc thaám vaøo caùc lôùp ñaát ñaù toát hôn, quaù trình thuûy phaân phaù huûy ñaù trieät ñeå hôn.
Theo keát quaû phaân tích cô lí cho thaáy maät ñoä ñaù trung bình ôû phaàn treân cuûa moùng phong hoùa chæ vaøo khoaûng 2,482 g/cm3 phaàn döôùi khoaûng 2,51_2,67 g/cm3 vaø phaàn ñaù töôi ít bieán ñoåi laø 2,70_2,71 g/cm3.
Nhìn chung, caùc quaù trình hoaø tan vaø röõa troâi caùc khoaùng vaät khoâng beàn vöõng trong ñôùi phong hoùa, ñaëc bieät laø ôû khu vöïc coù nhieàu nöùt neû, nôi coù söï tieáp xuùc giöõa beà maët khoái ñaát ñaù vaø chaát löu laø lôùn nhaát ñaõ laøm cho maät ñoä ñaù giaûm ñi roõ reät, nhieàu loå roãng thöù sinh daïng trong tinh theå hoaëc hang hoác ñöôïc taïo thaønh, cuõng nhö môû roäng theâm caùc nöùt neû hang ñoäng coù tröôùc vaø khaû naêng thaám chöùa cuûa ñaù moùng bò phong hoùa taêng leân roõ reät. Ñoä roãng chung cuûa ñaù coù theå ñaït tôùi 5_12%, ñoâi khi lôùn hôn 15%.
Tuy nhieân, cuõng caàn löu yù raèng ôû nhöõng khu vöïc ñaù moùng bò phong hoùa maïnh meõ vaø trieät ñeå thì tính chaát chöùa cuûa ñaù trôû neân keùm hôn. Nguyeân nhaân laø do ñaù phong hoaù chöùa moät löôïng ñaùng keå khoaùng vaät seùt, maët khaùc trong quaù trình röõa troâi caùc khoaùng vaät seùt laáp ñaày moät phaàn hoaëc hoaøn toaøn vaøo caùc khe nöùt vaø caùc hang hoác coù tröôùc (hieän dieän nhieàu nhaát trong phaàn döôùi cuûa ñaù moùng). Trong moät soá gieáng khoan cho thaáy toàn taïi nhöõng taäp ñaù phong hoaù daøy vôùi ñaëc tính thaám chöùa raát keùm, haøm löôïng seùt trong nhöõng maãu ñaù naøy tôùi hôn 50% .
KEÁT LUAÄN
Sau khi nghieân cöùu veà thaønh phaàn thaïch hoïc gieáng khoan 2X_loâ 15.1 moû Sö Töû Ñen vaø moät soá nguyeân nhaân gaây ra tính thaám chöùa cuûa ñaù moùng ñaõ ruùt ra ñöôïc moät soá keát luaän nhö sau:
+Thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa moû Sö Töû Ñen goåm coù ba loaïi ñaù chính : Granit, Granit_biotit, ñaù phun traøo Bazan.
+ Thaønh phaàn khoaùng vaät chuû yeáu laø Plagioclas, Fenpat Kali, Thaïch Anh,Biotit vaø moät soá khoaùng vaät phuï nhö : Sphen, Apatit…Khoaùng vaät thöù sinh goàm coù: Clorit, Kaolinit, Canxit.
Treân cô sôû nghieân cöùu lyù thuyeát veà nguyeân nhaân gaây ra ñoä thaám chöùa cuûa ñaù moùng ñaõ ruùt ra ñöôïc nhöõng nguyeân nhaân chính laø:
Quaù trình co neùn theå tích khi macma ñoâng cöùng.
Quaù trình bieán ñoåi do hoaït ñoäng kieán taïo.
Quaù trình bieán ñoåi do caùc hoaït ñoäng thuûy nhieät.
Quaù tình bieán ñoåi do hoaït ñoäng phong hoùa.
Trong 4 nguyeân nhaân treân, keát hôïp vôùi vieäc nghieân cöùu laùt moûng cho thaáy raèng thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa gieáng khoan 2X_loâ 15.1 chuû yeáu laø ñaù Granit_biotit thuoäc nhoùm ñaù axit do ñoù haøm löôïng Silic trong ñaù khaù cao vì vaäy raát deã bò gaãy, vôõ do caùc hoaït ñoäng kieán taïo gaây ra vì vaäy nguyeân nhaân chính gaây ra ñoä thaám chöùa laø do caùc hoaït ñoäng kieán taïo. Beân caïnh ñoù coøn coù moät soá nguyeân nhaân khaùc nhö hoaït ñoäng thuûy nhieät dòch, phong hoaù cuõng ít nhieàu cuõng aûnh höôûng deán döï thaám chöùa cuûa ñaù moùng. Treân cô sôû nghieân cöùu thaïch hoïc vaø nguyeân nhaân gaây ra ñoä thaám chöùa cuûa ñaù moùng giuùp chuùng ta döï ñoaùn ñöôïc tieàm naêng, tröõ löôïng daàu khí cuûa moû, töø ñoù ñöa ra höôùng khai thaùc vaø söû duïng moät caùch hieäu quaû vaø hôïp lí hôn.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1.Phaïm Vuõ Chöông,khoaù 90_94 “Ñaùnh giaù tieàm naêng daàu khí cuûa boàn truõng Cöûu Long döïa treân taøi lieäu ñòa hoùa loå khoang BH12”.Luaän vaên toát nghieäp. Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân_TP.HCM
2.Huyønh Vaên Haûi,Traàn Vaên Phöôùc, 1985 “Khoaùng vaät taïo ñaù döôùi kính hieån vi phaân cöïc”. Boä Moân Khoaùng Thaïch ÑHKHTN.TP.HCM
3.Leâ thò Khanh,2003 “Ñaëc ñieåm ñòa chaát vaø tieàm naêng daàu khí boàn truõng Cöûu Long”. Luaän vaên toát nghieäp. Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân_TP.HCM.
4.Traàn Quang Nhuaän,2000 “Ñaëc ñieåm thaïch hoïc,thaïch ñòa hoaù ñaù moùng Granitoit caáu tao ngoïc boàn truõng Cöûu Long”_Toùm taét luaän vaên thaïc só. Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân_TP.HCM.
5. “Seminar caùc thaønh taïo daàu khí trong ñaù moùng”_Cao Hoïc Ñòa Chaát khoaù 12_2003.
6. Huyønh Trung “Thaïch hoïc,Thaïch ñòa hoaù caùc ñaù macma vaø bieán chaát”. Tuû saùch Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân_1998.
PHUÏ LUÏC
Maåu 3485
Teân ñaù: Granit_biotit
Kieán truùc: nöõa töï hình
Caáu taïo : Khoái
+KHOAÙNG VAÄT CHÍNH:
+Plagolcas: 34%
+Fenpat : 30%
+Thaïch anh:27%
+KHOAÙNG VAÄT THÖÙ YEÁU:
+Biotit : 5%
+Hocblend : 4%
+KHOAÙNG VAÄT PHUÏ :
+Sphen
+KHOAÙNG VAÄT THÖÙ SINH:
+Clorit
+Xecrixit
+Kaolinit
+Epidot
+Canxit
MOÂ TAÛ
I.PLAGIOCLAS
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu : Laêng truï ngaén
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 3,6Î4,2mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát : 0,2Î0,1mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán :1,5Î2 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc : Khoâng maøu, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai : khoâng thaáy roõ
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh: bò xerixit hoùa 60_70%, coù haït bò bieán ñoåi hoaøn toaøn.
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1
+Khoâng ño ñöôïc goùc taét vì caùc haït bò bieán ñoåi maïnh.
II.FENPAT KALI
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu : tha hình
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 3Î4,2mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát : 0,5Î1mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán :1,5Î2 mm
+Chieát suaát <1,54
+Maøu saéc :Môø, laám taám ñen, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai : khoâng thaáy roõ trong laùt moûng
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh : bò Kaolanh hoaù maïnh gaàn 50%. Coù haït bò bieán ñoåi gaàn nhö hoaøn toaøn.
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1.
III.THAÏCH ANH
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu : tha hình
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2Î3,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát : 0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán : 0,5Î1 mm
+Chieát suaát gaàn baèng nhöïa
+Maøu saéc: Khoâng maøu, trong suoát, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng coù
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh :khoâng thaáy
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp vaøng baäc 1.
+Taét laøn soùng maïnh.
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt, bò caø eùp.
IV.BIOTIT
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu : daïng taám, que, haït bò uoán cong, raêng cöa hai ñaàu.
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 3,3Î3,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:0,5Î1,5 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: maøu naâu ñoû, coù tính ña saéc. Coâng thöùc ña saéc Ng (naâu ñaäm) >Np (naâu nhaït)
+Caùt khai : bò uoán cong do bò doàn eùp maïnh
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh :bò clorit hoùa 20_30%. Thöôøng coù caùc khoaùng vaät quaëng phaân boá doïc theo.
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa xanh baäc hai.
+Taét thaúng.
V.HOCBLEND
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu : Laêng truï ngaén
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2Î2,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,5Î1mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:1Î1,5 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: xanh luïc.Coù maøu ña saéc. Coâng thöùc ña saéc Ng (luïc saäm) >Np (vaøng).
+Caùt khai :khoâng thaáy
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò clorit hoùa 10_12%
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa vaøng baäc 1.
VI.SPHEN
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:hình thoi
+caùc haït taäp trung thaønh cuïm . Kích thöôùc nhoû 0,1Î0,2
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: vaøng nhaït, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng hoaøn toaøn
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:khoâng thaáy
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa cao thöôøng laø vaøng vôùi caùc ñoám xanh ñoû
+Khoâng coù coâng thöùc ña saéc
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt.
Maåu 3803
Teân ñaù: Granit_biotit
Kieán truùc: nöõa töï hình,khaûm
Caáu taïo : Khoái
+KHOAÙNG VAÄT CHÍNH:
+Plagolcas: 35%
+Fenpat : 32%
+Thaïch anh:26%
+KHOAÙNG VAÄT THÖÙ YEÁU:
+Biotit : 4%
+KHOAÙNG VAÄT PHUÏ :
+Sphen
+Apatit
+KHOAÙNG VAÄT THÖÙ SINH:
+Clorit
+Xecrixit
+Kaolinit
+Epidot
+Canxit
+KHOAÙNG VAÄT QUAËNG 1%
MOÂ TAÛ
I.PLAGIOCLAS
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu : Laêng truï ngaén
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 1,5Î3mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát : 0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán : 0,5Î1,5 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc : Khoâng maøu ,khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai : khoâng thaáy roõ
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò xerixit hoùa 60_70%,coù haït bò bieán ñoåi hoaøn toaøn, coù haït bò epidot hoaù (taïo kieán truùc khaûm). Coù maïch Canxit caét qua
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1
+Khoâng ño ñöôïc goùc taét vì caùc haït bò bieán ñoåi maïnh.
II.FENPAT KALI
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:tha hình, nöõa töï hình
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2Î2,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,3mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:1 Î1,5 mm
+Chieát suaát <1,54
+Maøu saéc:Môø, laám taám ñen, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng thaáy roõ trong laùt moûng
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh : bò kaolanh hoaù maïnh gaàn 60%. Coù haït bò bieán ñoåi gaàn nhö hoaøn toaøn
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1.
III.THAÏCH ANH (theá heä 1)
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu: tha hình
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2Î3mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:0,5Î1 mm
+Chieát suaát gaàn baèng nhöïa
+Maøu saéc: Khoâng maøu , trong suoát, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng coù
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:khoâng thaáy
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp vaøng baäc 1
+Taét laøn soùng maïnh
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt,bò caø eùp.
THAÏCH ANH THEÁ HEÄ 2
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu: daïng ngoaèn ngeøo, tha hình, ranh giôùi khoâng roõ raøng
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 0,3Î0,4mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:0,2Î0,3mm
+Maøu saéc: khoâng maøu,trong suoát
+Caùt khai:khoâng coù
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:khoâng coù bieán ñoåi thöù sinh
IV.BIOTIT
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu : daïng taám , daïng que, bò raêng cöa hai ñaàu
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát : 1Î2mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát: 0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:0,5Î1 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: maøu naâu ñoû, coù tính ña saéc
+Caùt khai :bò uoán cong do bò doàn eùp maïnh. Coâng thöùc ña saéc Ng(naâu ñaäm)>Np(vaøng nhaït)
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò clorit hoùa 60_70%.Thöôøng coù caùc khoaùng vaät quaëng phaân boá doïc theo.
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa xanh baäc hai
+Taét thaúng
V.SPHEN
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:hình thoi
+Caùùc haït taäp trung thaønh cuïm. Kích thöôùc nhoû 0,2Î0,3
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: vaøng nhaït ,khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng hoaøn toaøn
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:khoâng thaáy
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thöôøng laø vaøng vôùi caùc ñoám xanh ñoû
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt.
VI APATIT
Döôùi 1N-
+hình daïng:luïc giaùc
+Kích thöôùc haït trung bình: 0,1Î0,2mm
+Maøu saéc:khoâng maøu,trong suoát. Khoâng coù ña saéc
+Caùt khai :khoâng hoaøn toaøn
Döôùi 2N-
+Maøu giao thoa xaùm traéng baäc I
+Taét thaúng
Maåu 3687,9
Teân ñaù: Granit
Kieán truùc: nöõa töï hình
Caáu taïo : Khoái
+KHOAÙNG VAÄT CHÍNH:
+Plagolcas: 37%
+Fenpat : 32%
+Thaïch anh:24%
+KHOAÙNG VAÄT THÖÙ YEÁU:
+Biotit : 4%
+Hocblend : 2%
+KHOAÙNG VAÄT PHUÏ :
+Sphen
+KHOAÙNG VAÄT THÖÙ SINH:
+Clorit
+Xecrixit
+Kaolinit
+Epidot
+Canxit
MOÂ TAÛ
I.PLAGIOCLAS
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:Laêng truï ngaén
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 3,5Î4,2mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,3Î0,5mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:2,1Î1,8 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: Khoâng maøu ,khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng thaáy roõ
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò xerixit hoùa 60_70%,coù haït bò bieán ñoåi hoaøn toaøn
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1.
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt
+Thaønh phaàn Plagioclas ñöôïc xaùc ñònh theo luaät song tinh anbit treân tieát dieän thaúng goùc vôùi maët (010) vôùi goùc taét ñoái xöùng cöïc ñaïi Np^(010) = 160 soá hieäu Plagioclas N0 = 28 laø Oligoclas.
II.FENPAT KALI
Goàm coù 2 theá heä:
Theá heä 1: Octhoclas
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:tha hình
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 3,2Î3,6mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,2Î0,3mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:2Î2,5 mm
+Chieát suaát <1,54
+Maøu saéc:Môø,laám taám ñen, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng thaáy roõ
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò kaolanh hoaù maïnh gaàn 50%.Coù haït bò bieán ñoåi gaàn nhö hoaøn toaøn
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1.
Theá heä 2 : Microlin.
Döôùi 1N-
+Hình daïng gioáng nhö Octhoclas
Döôùi 2N+
+Thöôøng thaáy song tinh carlsbad
+Ñoä löôõng chieát thaáp
ï
III.THAÏCH ANH
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu: tha hình,meùo moù
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát3,2Î2,8mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:0,5Î1 mm
+Chieát suaát gaàn baèng nhöïa
+Maøu saéc: Khoâng maøu , trong suoát, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng coù
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:khoâng thaáy
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp vaøng baäc 1
+Taét laøn soùng maïnh
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt,bò caø eùp.
IV.BIOTIT
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu : daïng taám, que,haït bò uoán cong,raêng cöa hai ñaàu
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 3,1Î4,2mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,3mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:1,3Î2,2 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: maøu naâu ñoû, coù tính ña saéc. Coâng thöùc ña saéc Ng(naâu ñaäm)>Np(naâu nhaït)
+Caùt khai :bò uoán cong do bò doàn eùp maïnh
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò clorit hoùa 60_70%.Thöôøng coù caùc khoaùng vaät quaëng phaân boá doïc theo,xung quanh coù vieàn oxit.Moät soá haït bò epidot hoùa
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa xanh baäc hai
+Taét thaúng
V.HOCBLEND
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:Laêng truï ngaén
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2Î2,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,5Î1mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:1Î1,5 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: xanh luïc.Coù maøu ña saéc.Coâng thöùc ña saéc Ng(luïc saäm)>Np(vaøng).
+Caùt khai :khoâng thaáy
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò clorit hoùa 10_12%
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa vaøng baäc 1
VI.SPHEN
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:hình thoi
+caùc haït taäp trung thaønh cuïm.Kích thöôùc nhoû 0,1Î0,2
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: vaøng nhaït ,khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng hoaøn toaøn
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:khoâng thaáy
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa cao thöôøng laø vaøng vôùi caùc ñoám xanh ñoû
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt.
Maåu 3073
Teân ñaù: Granit_biotit
Kieán truùc: nöõa töï hình
Caáu taïo : Khoái
+KHOAÙNG VAÄT CHÍNH:
+Plagolcas: 30%
+Fenpat : 32%
+Thaïch anh:29%
+KHOAÙNG VAÄT THÖÙ YEÁU:
+Biotit : 8%
+KHOAÙNG VAÄT PHUÏ :
+Sphen
+KHOAÙNG VAÄT THÖÙ SINH:
+Clorit
+Xecrixit
+Kaolinit
+Epidot
+Canxit
MOÂ TAÛ
I.PLAGIOCLAS
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:Laêng truï ngaén
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2,5Î3,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:1,2Î0,5mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: Khoâng maøu ,khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng thaáy roõ
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò xerixit hoùa 60_70%,coù haït bò bieán ñoåi hoaøn toaøn
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1
+Khoâng ño ñöôïc goùc taét vì caùc haït bò bieán ñoåi maïnh.
II.FENPAT KALI
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:tha hình
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 3,2Î2,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,5Î1mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:1,5Î2 mm
+Chieát suaát <1,54
+Maøu saéc:Môø,laám taám ñen, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng thaáy roõ
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò kaolanh hoaù maïnh gaàn 50%.Coù haït bò bieán ñoåi gaàn nhö hoaøn toaøn,coù haït bò epidot,bò canxit hoaù
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1.
III.THAÏCH ANH
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu: tha hình
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2,8Î3,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:1Î2 mm
+Chieát suaát gaàn baèng nhöïa
+Maøu saéc: Khoâng maøu , trong suoát, khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng coù
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:khoâng thaáy
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp vaøng baäc 1
+Taét laøn soùng maïnh
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt,bò caø eùp.
IV.BIOTIT
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:daïng taám,que,haït bò uoán cong,raêng cöa hai ñaàu
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2Î2,5mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:0,5Î1 mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: maøu naâu ñoû, coù tính ña saéc. Coâng thöùc ña saéc Ng(naâu ñaäm)>Np(naâu nhaït)
+Caùt khai :bò uoán cong do bò doàn eùp maïnh
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò clorit hoùa 20_30%.Thöôøng coù caùc khoaùng vaät quaëng phaân boá doïc theo.
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa xanh baäc ba
+Taét thaúng
V.SPHEN
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:hình thoi
+caùc haït taäp trung thaønh cuïm.Kích thöôùc nhoû 0,1Î0,2
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: vaøng nhaït ,khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng hoaøn toaøn
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:khoâng thaáy
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa cao thöôøng laø vaøng ñoâi khi coù ñoám xanh ñoû.
+Coù nhieàu ñöôøng nöùt.
Maåu 3793,5
Teân ñaù: Balsalt
Kieán truùc: ban traïng,doøng chaûy
Caáu taïo : Khoái
Thaønh phaàn khoaùng vaät :
Ban tinh : 10%
+Plagioclas : 38%
+Pyroxen : 32%
+Olivin : 30%
Neàn : 90%
+Plagioclas : 90%
+Pyroxen : 10%
MOÂ TAÛ
BAN TINH 10%
Plagioclas:
Döôùi 1N-
+Hình daïng chuû yeáu:Laêng truï ngaén
+Kích thöôùc haït lôùn nhaát 2, Î1,3 mm
+Kích thöôùc haït nhoû nhaát:0,1Î0,2mm
+Kích thöôùc haït phoå bieán:1Î0,5mm
+Chieát suaát >1,54
+Maøu saéc: Khoâng maøu ,khoâng coù tính ña saéc
+Caùt khai :khoâng thaáy roõ
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh:bò xerixit hoùa 60_70%,coù haït bò bieán ñoåi hoaøn toaøn
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc 1
+Khoâng ño ñöôïc goùc taét vì caùc haït bò bieán ñoåi maïnh.
Olivin vaø pyroxen haàu heát bò bieán ñoåi gaàn nhö hoaøn toaøn khoù coù theå nhaän bieát trong laùt moûng
Khoaùng vaät thöù sinh:clorit, calcit
NEÀN 90%
PLAGIOCLAS
Döôùi 1N-
+Daïng que, kích thöôùc raát nhoû 0,01_0,15mm. Caùc que saép xeáp ñònh höôùng taïo thaønh kieán truùc doøng chaûy
+Maøu saéc khoâng maøu,trong suoát.
+Chieát suaát >1,54
+Möùc ñoä bieán ñoåi thöù sinh :bò epidot hoaù,clorit hoùa 10_20%
Döôùi 2N+
+Maøu giao thoa thaáp xaùm traéng baäc moät
+Khoâng ño ñöôïc goùc taét
PYROXEN
+Kích thöôùc haït raát nhoû
+Bò bieán ñoåi maïnh khoù coù theå nhaän bieát trong laùt moûng
Döôùi 2N+
+Maøu gioa khoâng thaáy ñöôïc do bò caùc khoaùng vaät thöù sinh che phuû