Đặc tính và khả năng sinh dầu khí của trầm tích sét đầm hồ trên thềm lục địa Việt Nam

ng ñoä tröông nôû theå tích vaø khaû naêng haáp thuï cation coøn phuï thuoäc raát nhieàu vaøo loaïi cation trao ñoåi, vaøo chieàu daøy cuûa caùc goùi giöõa caùc lôùp silicat . ÔÛ caùc silicat hai lôùp, söï haáp thuï vaø trao ñoåi tröôùc heát vaø chuû yeáu xaûy ra ôû caùc maët cô sôû thì ngöôïc laïi ôû caùc silicat ba lôùp, quaù trình trao ñoåi laïi coù theå xaûy ra trong hoaøn toaøn maïng, do ñoù dung löôïng trao ñoåi loaïi silicat ba lôùp laø raát lôùn. II.5 Tính phaân taùn vaø keát tuï Tính phaân taùn vaø keát tuï laø hai quaù trình ngöôïc nhau, nhöng laïi thöôøng xuyeân ñi keøm theo caùc theå keo. Nhö ñaõ noùi, ñoä beàn cuûa caùc huyeàn phuø phuï thuoäc maïnh vaøo baûn chaát vaø noàng ñoä caùc ñoái ion. Chaúng haïn ion natri xuùc tieán söï oån ñònh vaø phaân taùn hoaøn toaøn ñoái vôùi huyeàn phuø. Trong khi caùc ion hydro vaø canxi laïi gaây neân söï keát tuï. Söï phaân taùn huyeàn phuø laø raát caàn thieát trong nhieàu tröôøng hôïp: xaùc ñònh kích thöôùc haït keo, pha cheá hoà ñuùc roùt …coøn vieäc keát tuï laïi laø moät bieän phaùp hieäu quaû trong kyû thuaät loïc aùp löïc. Tính phaân taùn cuûa traàm tích seùt ñöôïc öùng duïng trong nhieàu lónh vöïc nhö: Khi seùt hoaø vaøo nöôùc, deã daøng thaønh taïo vaät chaát lô löûng (huyeàn phuø) vaø taïo neân dung dòch keo. Lôïi duïng tính chaát naøy ñeå cheá taïo dung dòch khoan töø seùt. Caùc khoaùng vaät khaùc laãn vaøo laøm giaûm tính phaân taùn cuûa seùt . Söï keát tuï cuõng coù lôïi trong moät soá tröôøng hôïp, loïc eùp chaúng haïn. Ngaøy nay nhaèm muïc ñích ñoù, thöôøng ngöôøi ta duøng caùc chaát keát tuï höõu cô toû ra hieäu quaû hôn caùc chaát ñieän giaûi voâ cô. Caùc chaát ñoù hoaït ñoäng theo maáy caùch: bao boïc lôùp stern laøm cho beà maët haït keo coù tính > hoaëc keát dính caùc haït keo vôùi nhau baèng nhöõng phaân töû maïch daøi. CHÖÔNG IV : KHAÛ NAÊNG SINH DAÀU KHÍ CUÛA TRAÀM TÍCH SEÙT ÑAÀM HOÀ Gaàn nhö theo quy luaät, ôû ñaâu toàn taïi taàng seùt thaønh taïo trong moâi tröôøng ñaàm hoà coù chieàu daøy lôùn phaân boá roäng, naèm ôû ñoä saâu thích hôïp (10.000m) coù tieàm naêng daàu khí thaáp hôn, caùc phaùt hieän seõ chuû yeáu laø khí vôùi möùc ñoä taäp trung thaáp, bò phaân taùn. Ñaù sinh seùt ñaàm hoà laø taàng sinh toát nhaát hieän khoâng naèm saâu quaù 6000-7000m, ñieàu kieän naøy lieân quan tôùi gradient nhieät ñoä, quyeát ñònh caùc ngöôõng tröôûng thaønh cuûa vaät chaát höõu cô. Traàm tích seùt ñaàm hoà chöùa moät haøm löôïng höõu cô chuû yeáu laø humic-sapropel hoaëc laø sapropel-humic laø caùc taøn tích cuûa thöïc vaät, trong ñoù coù thöïc vaät baäc cao vaø laãn vôùi taûo nöôùc ngoït Phytoplankton, vi khuaån, trong moät soá tröôøng hôïp phaùt trieån caû rong ñaùy. Do ñoù ñaù sinh seùt ñaàm hoà chöùa vaät chaát höõu cô chuû yeáu thuoäc kerogen loaïi II (loaïi hoãn hôïp ) ñoâi khi chöùa kerogen loaïi III, I. Ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng khöû vaø khöû yeáu. Vaät chaát höõu cô ( kerogen ) trong ñaù sinh ñaàm hoà coù caáu truùc phaân töû chuû yeáu laø naften (cyclan) vaø n-alkan vaø moät ít ña voøng aromat, tyû soá giöõa hydro/cacbon (H/C) =1.2, O/C=0.1-0.2, chæ soá hydrogen HI=400-700(mghc/corg), ñoä phaûn xaï vitrinit cho thaáy khaû naêng baét ñaàu sinh hydrocacbon Ro=0.6-0.9%. Vì ñaù sinh ñaàm hoà chöùa vaät chaát höõu cô chuû yeáu thuoäc daïng kerogen loaïi II, cho neân saûn phaåm chuû yeáu laø daàu, khí condensat ôû nhieät ñoä cao khi Ro >1.3%. Taïi beå traàm tích Soâng Hoàng, ñaù sinh seùt ñaàm hoà chuû yeáu thuoäc daïng kerogen loaïi III, ( % wt) TOC=0.64-3.64 % tæ soá pr/ph=3.87-8.64, ngöôïc laïi taïi beå traàm tích Cöûu Long ta thaáy ñaù sinh ñaàm hoà chuû yeáu thuoäc daïng kerogen loaïi II, I. TOC( % wt)=0.9-6.18% ñoâi nôi tôùi 11-12%, tyû soá pr/ph=1.73-2.3, coøn ñoái vôùi beå traàm tích Nam Coân Sôn vaø beå Malay-Thoå Chu thì ñaù sinh ñaàm hoà thuoäc daïng kerogen loaïi III, ít loaïi II. Moâi tröôøng phaân huyû vaät chaát höõu cô laø khöû, khöû yeáu. Nhö vaäy traàm tích seùt ñaàm hoà laø ñaù meï coù khaû naêng sinh daàu khí cöïc toát, do vaäy vieäc nhaän bieát ñaëc ñieåm traàm tích nhö thaønh phaàn, maøu saéc, kieåu phaân lôùp, caùc ñaëc ñieåm khoaùng vaät thaïch hoïc cuûa haït vuïn, phaân tích baøo töû phaán vaø töôùng höõu cô, laø coâng cuï ñoùng vai troø quan troïng, vaán ñeà haøng ñaàu ñöôïc ñaët ra ñoái vôùi caùc nhaø ñòa chaát hieän nay nhaèm ñeå xaùc ñònh ñöôïc moâi tröôøng thaønh taïo, phaân boá cuõng nhö laø vai troø sinh daàu khí cuûa traàm tích seùt ñaàm hoà treân theàm luïc ñòa Vieät Nam noùi rieâng vaø treân theá giôùi noùi chung. PHAÀN II : CHUYEÂN ÑEÀ VAI TROØ SINH DAÀU KHÍ CUÛA TRAÀM TÍCH SEÙT ÑAÀM HOÀ CHÖÔNG I : ÑAËC TRÖNG HÌNH THAØNH TRAÀM TÍCH SEÙT ÑAÀM HOÀ TREÂN THEÀM LUÏC ÑÒA VIEÄT NAM ÑIEÀU KIEÄN HÌNH THAØNH CHUNG CUÛA CAÙC BEÅ TRAÀM TÍCH ÑEÄ TAM TREÂN THEÀM LUÏC ÑÒA VIEÄT NAM. Nhìn chung lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån caùc beå traàm tích Ñeä Tam ôû theàm luïc ñòa Vieät Nam ñöôïc nghieân cöùu töông ñoái kyõ cho giai ñoaïn töø Oligocen ñeán nay. Tuy nhieân giai ñoaïn tröôùc Oligocen thì coøn ít ñöôïc nghieân cöùu do haïn cheá veà taøi lieäu, daãn ñeán coøn toàn taïi nhieàu caùch hieåu khaùc nhau veà lòch söû ñòa chaát trong giai ñoaïn naøy. Duø coøn nhieàu vaán ñeà ñeå nghieân cöùu, nhöng nhìn chung caùc beå traàm tích Ñeä Tam coù nhöõng neùt chung sau: Taát caû caùc beå chính ñeàu laø nhöõng beå naèm treân voû luïc ñòa, moät soá khaùc nhö beå Hoaøng Sa, Tröôøng Sa, Phuù Khaùnh laø nhöõng beå rìa luïc ñòa naèm treân voû chuyeån tieáp. Do naèm ôû vò trí trung taâm Ñoâng Nam Aù neân vuøng bieån Vieät Nam laø nôi luoân chòu söï taùc ñoäng töông hoã cuûa nhieàu yeáu toá ñòa ñoäng löïc: va chaïm, huùt chìm, taùch giaõn ñaùy bieån vaø xoay vi maûng, neân cô cheá caêng giaõn taïo beå cuõng khaùc nhau töø beå rift, beå sau cung ñeán keùo toaïc, coù toác ñoä traàm tích, töôùng traàm tích khaùc nhau. Ñaëc tröng cuûa quaù trình hình thaønh caùc beå laø söï caêng giaõn nhieàu pha do nhieàu taùc nhaân ñòa ñoäng löïc aûnh höôûng ñeán khu vöïc naøy. Tuy nhieân, quaù trình taïo beå coù theå ñöôïc chia thaønh hai giai ñoaïn chính: giai ñoaïn ñaäp vôõ ñaùy beå traàm tích ( giai ñoaïn naøy xaûy ra tröôùc khi coù giaõn ñaùy Bieån Ñoâng ) vaø giai ñoaïn caêng giaõn vaø môû roäng beå traàm tích ( veà thôøi gian giai ñoaïn naøy xaûy ra ñoàng thôøi vaø sau giaõn ñaùy Bieån Ñoâng). Söï truøng hôïp hay khoâng truøng hôïp veà thôøi gian keát thuùc taäp ñoàng taïo rift ôû caùc beå khaùc nhau so vôùi caùc pha giaõn ñaùy Bieån Ñoâng cho thaáy möùc ñoä aûnh höôûng khaùc nhau cuûa bieán coá ñòa chaát naøy. Do tính khoâng ñoái xöùng veà caáu truùc beå, söï khaùc bieät veà thaønh phaàn traàm tích vaø phaân boá töôùng töø ñöôøng bôø veà phía bieån, neân coù söï khaùc nhau veà trieån voïng daàu khí trong caùc beå. Söï keá tieáp cuûa caùc nhòp traàm tích thuaän lôïi cho heä thoáng daàu khí. Caùc loaït caùt bieån tieán naèm döôùi vaø traàm tích bieån phaùt trieån roäng raõi vaøo cuoái Micoen sôùm coù theå taïo neân moät chuoãi taàng chöùa vaø chaén khu vöïc. Caùc traàm tích Oligocen: phuø sa, soâng vaø hoà naèm döôùi goùp phaàn nhö moät nguoàn hoãn hôïp ñaù meï, chöùa vaø chaén trong phaïm vi ñòa phöông cuûa moãi beå. ÑIEÀU KIEÄN HÌNH THAØNH SEÙT ÑAÀM HOÀ ÔÛ CAÙC BEÅ TRAÀM TÍCH TREÂN THEÀM LUÏC ÑÒA VIEÄT NAM II.1 Beå traàm tích Soâng Hoàng Mieàn voõng Haø Noäi coù ñaëc tröng nhö moät neâm lôùn vôùi caùc ñôn nghieâng ôû hai rìa (ñôn nghieâng Thaùi Bình taïi rìa Taây vaø nghieâng thoaûi ôû rìa Ñoâng Baéc ). Caùc daõi naâng Tieân Höng –Kieán Xöông –Tieàn Haûi ñöôïc phaân caét bôûi caùc truõng Phöôïng Ngaõi vaø truõng Ñoâng Quan. Taïi truõng saâu naøy lôùp phuû traàm tích Ñeä Tam coù theå ñaït tôùi 4000 -7000 m. Ñaëc ñieåm naøy khoâng nhaän thaáy ôû ngoaøi theàm luïc ñòa (ngoaøi khôi vònh Baéc Boä). Vôùi ñòa hình nhö treân khoâng loaïi söï coù maët cuûa seùt ñaàm hoà taïi truõng Phöôïng Ngaõi coù theå coù caû truõng Ñoâng Quan, nhöng naèm ôû chieàu saâu lôùn (truõng Phöôïng Ngaõi). Theo phaân boá khoâng gian cuûa ñaù meï, nhöõng taäp ñaù meï naøy ñöôïc thaønh taïo laéng ñoïng trong caùc ñòa haøo vaø baùn ñòa haøo hình thaønh trong pha rift trong giai ñoaïn Eocen vaø Oligocen hay noùi moät caùch khaùc traàm tích naèm trong taäp naèm giöõa caùc baát chænh hôïp U400 vaø U300. Keát luaän naøy döïa treân caùc nghieân cöùu vaø caùc giai ñoaïn phaùt trieån veà cheá ñoä traàm tích cuûa caùc rift cuûa Rosendahl (1986) Scott vaø Rosendahl ( 1989 ) vaø Alen (1990 ). Caùc boàn truõng rift maø traàm tích laáp ñaày do caùc quaù trình taùch giaõn kieán taïo gaây neân, thì caùc traàm tích naøy chuû yeáu laø traàm tích ñaàm hoà. Caùc traàm tích ñaàm hoà maø chuùng laéng ñoïng trong moâi tröôøng nöôùc saâu cuûa boàn truõng chuû yeáu dieãn ra trong giai ñoaïn khi maø quaù trình suït luùn rift dieãn ra maïnh meõ nhaát trong giai ñoaïn hoaït ñoäng cuûa caùc ñöùt gaãy thuaän. Caùc giai ñoaïn taùch giaõn thöù hai (Creta muoän vaø Paleocen) vaø thöù ba (Eocen –Oligocen) trong loâ 102 vaø 106 thoûa maõn ñeå caùc traàm tích ñaàm hoà phaùt trieån. Theo caùc taøi lieäu ñòa chaán, caùc ñaù meï laáp ñaày caùc ñòa haøo vaø baùn ñòa haøo tuoåi Eocen – Oligocen tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi caùc ñòa luõy ñaù moùng cacbonat taïo neân nhöõng play daàu khí raát coù tieàm naêng. II.2 Beå traàm tích Phuù Khaùnh Quaù trình huùt chìm cuûa Bieån Ñoâng coå doïc theo maõng Baéc Borneo tieáp dieãn, taïo ra caùc öùng suaát caêng giaõn trong maõng huùt chìm laøm taêng theâm söùc keùo caêng cuûa rìa Indochina vaø ñænh cao nhaát cuûa hoaït ñoäng naøy laø taïo ra söï giaõn ñaùy bieån ôû vuøng nöôùc saâu cuûa Bieån Ñoâng vaøo giöõa Oligocen. Ñaây laø pha hoaït ñoäng taùch giaõn maïnh nhaát, dieãn ra gaàn nhö ñoàng thôøi trong taát caû caùc beå traàm tích Ñeä Tam phía taây Bieån Ñoâng. ÔÛ beå Phuù Khaùnh pha naøy khôûi ñaàu cho söï hình thaønh, phaùt trieån caùc ñòa haøo song song vôùi höôùng môû cuûa Bieån Ñoâng vaø taïo ra moâi tröôøng traàm tích caän luïc ñòa (ñaàm hoà). Hoaït ñoäng suït luùn vaø môû roäng ôû vuøng naøy ñaït quy moâ cöïc ñaïi trong Oligocen. Caùc yeáu toá caáu taïo chính, döông hoaëc aâm ôû beå Phuù Khaùnh ñöôïc hình thaønh trong pha ñoàng taïo rift chính, vôùi tröôøng öùng suaát doïc vaø ngang chieám öu theá trong vuøng. Tuy nhieân bieán daïng neùn eùp cuõng xaûy ra ôû moät vaøi ñöùt gaãy tröôït baèng keát hôïp vôùi neùn eùp nghieâng. Söï caêng giaõn vaø söï suït luùn ñoàng thôøi vôùi söï taùch giaõn cuûa beå Phuù Khaùnh ñöôïc dieãn ra song haønh vôùi hoaït ñoäng traàm ñoïng vaät lieäu vuïn thoâ vaø vaät lieäu phun traøo. Giai ñoaïn naâng leân ñöôïc keát thuùc baèng moät baát chænh hôïp baøo moøn mang tính khu vöïc ôû giôùi haïn tieáp xuùc giöõa Oligocen –Micoen, kieán taïo trong vuøng. Tuy nhieân cuõng coù yù kieán cho raèng ôû beå Phuù Khaùnh giai ñoaïn ñoàng taïo rift coù theå coøn phaùt trieån trong Miocen sôùm ( rift muoän ), ñoù laø vaán ñeà caàn ñöôïc laøm saùng toû trong thôøi gian tôùi. II.3 Beå traàm tích Cöûu Long Vaøo cuoái Eocen, ñaàu Oligocen do taùc ñoäng cuûa caùc bieán coá kieán taïo vôùi höôùng caêng giaõn chính laø TB-ÑN. Haøng loaït ñöùt gaãy höôùng ÑB-TN ñaõ ñöôïc sinh thaønh do söï suït luùn maïnh vaø caêng giaõn. Quaù trình taùch giaõn tieáp tuïc phaùt trieån laøm cho beå luùn chìm saâu, roäng hôn. Caùc hoà, truõng tröôùc nuùi ñöôïc môû roäng, saâu daàn lieân thoâng nhau vaø coù cheá ñoä traàm tích khaù ñoàng nhaát. Caùc taàng traàm tích hoà daøy, phaân boá roäng ñöôïc xeáp vaøo heä taàng Traø Taân ñöôïc thaønh taïo, maø chuû yeáu laø seùt giaøu vaät chaát höõu cô maøu naâu, naâu ñen tôùi ñen. Caùc hoà phaùt trieån trong caùc ñòa haøo rieâng bieät ñöôïc lieân thoâng nhau, môû roäng daàn vaø coù höôùng phaùt trieån keùo daøi theo phöông ÑB-TN, ñaây cuõng laø phöông phaùt trieån öu theá cuûa heä thoáng ñöùt gaãy môû beå. Caùc traàm tích thuoäc taàng Traø Taân döôùi coù dieän phaân boá heïp, thöôøng vaéng maët ôû phaàn rìa beå. Phaàn keà vôùi caùc khoái cao ñòa luyõ vaø caùc daïng neâm lôùn ñieån hình, chuùng phaùt trieån doïc theo caùc ñöùt gaãy vôùi beà daøy thay ñoåi nhanh. Caùc traàm tích ñaàm hoà giaøu seùt cuûa taàng Traø Taân giöõa ñöôïc tích tuï sau ñoù, phaân boá roäng hôn, bao phuû treân haàu khaép caùc khoái cao trong beå vaø caùc vuøng caän rìa beå. II.4 Beå traàm tích Nam Coân Sôn Do ñaëc ñieåm caáu truùc ñòa chaát phöùc taïp neân coøn toàn taïi nhöõng quan ñieåm khaùc nhau veà giai ñoaïn rift cuûa beå Nam Coân Sôn. Ñaây laø giai ñoaïn chính ñeå taïo thaønh beå gaén lieàn vôùi giaõn ñaùy Bieån Ñoâng. Söï môû roäng cuûa Bieån Ñoâng veà phía ñoâng cuøng vôùi hoaït ñoäng tích cöïc cuûa heä thoáng ñöùt gaãy ÑB-TN ñaõ laøm xuaát hieän ñòa haøo trung taâm cuûa beå keùo daøi theo höôùng ÑB-TN vaø doïc theo caùc ñöùt gaãy naøy ñaõ coù phun traøo hoaït ñoäng. Caùc thaønh taïo traàm tích Oligocen goàm caùc traàm tích vuïn chuû yeáu thaønh taïo trong moâi tröôøng ñaàm hoà vaø ñôùi nöôùc lôï ven bôø ( Brackish Littoral Zone ) vôùi caùc taäp seùt keát, boät keát daøy xen keõ caùt keát haït mòn vaø moâi tröôøng ñoàng baèng chaâu thoå thaáp ( lower delta plain ) goàm caùt keát haït mòn, boät keát, seùt keát vôùi caùc lôùp than moûng. Pha kieán taïo vaøo cuoái Oligocen ñaõ chaám döùt giai ñoaïn naøy vaø laøm thay ñoåi bình ñoà caáu truùc cuûa beå, hình thaønh baát chænh hôïp khu vöïc cuoái Oligocen –ñaàu Miocen. II.5 Beå traàm tích Malay-Thoå Chu. Hoaït ñoäng kieán taïo chuû yeáu taùc ñoäng ñeán khu vöïc nghieân cöùu laø quaù trình taùch giaõn noäi luïc (Intra- Cratonic rifting) hay coøn goïi laø giai ñoaïn ñoàng taïo rift taïo neân caùc boàn tích traàm tích Ñeä Tam chuû yeáu ôû Malay-Thoå Chu vaø truõng Pattani. Quaù trình taùch giaõn Eocen(?)-Oligocen xaûy ra doïc theo ñôùi caáu truùc Trias coå, daãn ñeán vieäc hình thaønh haøng loaït caùc ñöùt gaãy thuaän coù höôùng B-N ôû phaàn Baéc Vònh Thaùi Lan vaø ñöùt gaãy coù höôùng TB-ÑN ôû beå Malay- Thoå Chu. Ban ñaàu quaù trình traàm tích bò ngaên caùch bôûi caùc baùn ñòa haøo ( half Graben ), sau ñoù traàm tích laø caùc thaønh taïo luïc nguyeân coù töôùng luïc ñòa –ñaàm hoà, tam giaùc chaâu vaø bieån ven bôø laáp ñaày caùc beå phuï môû roäng. Thaønh phaàn chuû yeáu laø caùt seùt, caùc taäp boài tích (Fluviolacustrine), traàm tích doøng xoaùy ( Braided streams); traàm tích coå nhaát laø Oligocen. Do caùc ñöùt gaãy phaùt trieån töø moùng tröôùc Kainozoi, neân caùc thaønh taïo Oligocen thöôøng bò phaân dò, chia maët caét ñòa hình coå thaønh caùc ñôùi naâng haï khoâng ñeàu cuûa moùng tröôùc Kainozoi; taïo ra moät hình thaùi kieán truùc phöùc taïp. Vaøo cuoái Oligocen do chuyeån ñoäng naâng leân, quaù trình traàm tích bò giaùn ñoaïn vaø boùc moøn. Söï kieän naøy ñöôïc ñaùnh daáu bôûi baát chænh hôïp cuoái Oligocen, ñaàu Miocen sôùm. Toùm laïi, taát caû caùc beå traàm tích Ñeä Tam treân theàm luïc ñòa Vieät Nam coù ñaëc tröng laø caùc hoaït ñoäng kieán taïo ñeàu xaûy ra trong giai ñoaïn ñoàng taïo rift giai ñoaïn Oligocen, do quaù trình taùch giaõn ñaùy Bieån Ñoâng hình thaønh neân haøng loaït heä thoáng ñöùt gaãy theo caùc höôùng khaùc nhau, töø ñoù quy ñònh neân moâi tröôøng traàm tích seùt ñaàm hoà cuõng nhö caùc töôùng traàm tích khaùc. CHÖÔNG II : PHAÂN BOÁ TRAÀM TÍCH SEÙT ÑAÀM HOÀ TREÂN THEÀM LUÏC ÑÒA VIEÄT NAM BEÅ TRAÀM TÍCH SOÂNG HOÀNG Traàm tích seùt ñaàm hoà trong beå Soâng Hoàng ñöôïc phaùt hieän chuû yeáu ôû heä taàng Ñình Cao ( E3 ñc) naèm baát chænh hôïp treân thaønh heä Phuø Tieân coù tuoåi Oligocen sôùm. Heä taàng mang teân xaõ Ñình Cao (Phuø Tieân –Höng Yeân), nôi ñaët gieáng khoan. Taïi ñaây, töø ñoä saâu 2.396m ñeán 3.544m, maët caét chuû yeáu goàm caùt keát maøu xaùm saùng, xaùm saãm ñoâi choã phôùt tím, xen caùc lôùp keïp cuoäi keát daïng puñing, saïn keát chuyeån leân caùc lôùp boät keát, seùt keát maøu xaùm, xaùm ñen, raén chaéc xen ít lôùp cuoäi saïn keát. Caùc ñöôøng cong ño ñòa vaät lyù gieáng khoan phaân dò roõ vôùi giaù trò ñieän trôû suaát cao. Beà daøy cuûa heä taàng ôû maët caét naøy laø 1.148m. Heä taàng Ñình Cao phaùt trieån maïnh ôû Ñoâng Quan, Thaùi Thuïy, Tieàn Haûi vaø Vònh Baéc Boä, bao goàm caùt keát xaùm saùng, saùng xaãm haït nhoû ñeán vöøa, ít haït thoâ, ñoâi khi gaëp cuoäi keát, saïn keát coù ñoä löïa choïn trung bình ñeán toát. Ñaù gaén keát chaéc baèng xi maêng cacbonat, seùt vaø oxit saét. Caùt keát ñoâi khi chöùa glauconit (GK.104-QN-1X, 107-PA-1X). Seùt keát xaùm saùng, xaùm saãm coù caùc maët tröôït laùng boùng, ñoâi choã coù caùc thaáu kính than hoaëc caùc lôùp keïp moûng seùt voâi, chöùa caùc hoùa thaïch ñoäng vaät. Chieàu daøy heä taàng thay ñoåi töø 300-1.148m. Ñieàu ñaùng löu yù laø caùc taäp boät keát vaø seùt keát maøu xaùm ñen phoå bieán ôû truõng Ñoâng Quan vaø Vònh Baéc Boä chöùa löôïng vaät chaát höõu cô ô ûmöùc ñoä trung bình (0.54%wt). Chuùng ñöôïc xem laø ñaù meï sinh daàu ôû beå Soâng Hoàng. Trong heä taàng Ñình Cao môùi chæ tìm thaáy caùc veát in laù thöïc vaät, baøo töû phaán hoa, Diatomeae, Pediatrum vaø ñoäng vaät nöôùc ngoït. Tuoåi Oligocen cuûa phöùc heä noùi treân döïa theo: Cicatricosisporites dorogensis (lad trong Oligocen muoän), Lycopodiumsporites neogenicus (chæ trong Oligocen), Gothanopollis bassensis (chæ coù trong Oligocen muoän ), Forschuetzia trilobata (FAD trong Eocen vaø Oligocen ). HìnhII.1 Ñòa taàng toång hôïp beå Soâng Hoàng Hoùa thaïch ñoäng vaät thaân meàm nöôùc ngoït Viviparus kích thöôùc nhoû. Tuy hoaù thaïch naøy coù khoaûng phaân boá ñòa taàng raát roäng ( Creta-Neogen), nhöng raát coù yù nghóa trong vieäc ñaùnh daáu ñoái vôùi traàm tích Oligocen mieàn voõng Haø Noäi, neân ñöôïc duøng ñeå nhaän bieát heä taàng Ñình Cao laø >. Heä taàng Ñình Cao thaønh taïo trong moâi tröôøng ñaàm hoà –aluvi. Heä taàng naèm baát chænh hôïp treân heä taàng Phuø Tieân. Ngoaøi heä taàng Ñình Cao traàm tích seùt ñaàm hoà coøn ñöôïc tìm thaáy ôû heä taàng Phuø Tieân ( E2 pt). ôû ngoaøi khôi Vònh Baéc Boä, heä taàng Phuø Tieân ñaõ ñöôïc phaùt hieän ôû GK.107-PA-1X (3.050m-3.535m) vôùi cuoäi saïn keát coù kích thöôùc nhoû, thaønh phaàn chuû yeáu laø caùc maûnh ñaù granit vaø ñaù bieán chaát xen vôùi caùt keát, seùt keát maøu xaùm, maøu naâu coù caùc maët tröôït hoaëc bò phaân phieán maïnh. Treân maët caét ñòa chaán, heä taàng Phuø Tieân ñöôïc theå hieän baèng taäp ñòa chaán naèm ngang phuû baát chænh hôïp ngay treân maët ñaù moùng tröôùc Ñeä Tam. Tuy nhieân, noù chæ ñöôïc theo doõi toát ôû vuõng Vònh Baéc Boä. Taäp ñòa chaán naøy coù phaûn xaï bieân ñoä cao, taàn soá thaáp, ñoä lieân tuïc töø trung bình ñeán keùm ôû mieàn voõng Haø Noäi vaø chuyeån sang daïng phaûn xaï song song, ñoä lieân tuïc toát ôû vònh Baéc Boä. Tuoåi Eocen cuûa heä taàng ñöôïc xaùc ñònh döïa theo caùc daïng baøo töû phaán hoa, ñaëc bieät laø Trudopollis vaø Ephedripites. Döïa vaøo quan heä naèm döôùi caùc traàm tích Oligocen ( heä taàng Ñình Cao), neân xeáp heä taàng Phuø Tieân vaøo Eocen. Heä taàng ñöôïc thaønh taïo trong moâi tröôøng ñaàm hoà. Ñoù laø caùc traàm tích laáp ñaày caùc ñòa haøo suït luùn nhanh, dieän phaân boá heïp. Nhö vaäy taïi beå Soâng Hoàng, traàm tích seùt ñaàm hoà phaân boá chuû yeáu trong heä taàng Phuø Tieân ( E2 pt) vaø heä taàng Ñình Cao ( E3 ñc) naèm khoâng chænh hôïp treân heä taàng Phuø Tieân. BEÅ TRAÀM TÍCH PHUÙ KHAÙNH Traàm tích seùt ñaàm hoà trong beå Phuù Khaùnh phaân boá chuû yeáu thuoäc caùc traàm tích Oligocen phuû baát chænh hôïp treân caùc traàm tích Eocen goàm caùc thaønh taïo mòn hôn nhö caùt, seùt, ñoâi khi xen keõ ít lôùp than. Treân maët caét ñòa chaán traàm tích naøy ñöôïc xeáp vaøo taäp soùng phaûn xaï coù ñoä lieân tuïc keùm, bieân ñoä trung bình, taàn soá thaáp, coù nôi phaûn xaï daïng loän xoän, bieân ñoä cao. Beà daøy traàm tích thay ñoåi töø vaøi traêm meùt ôû phaàn rìa ñeán haøng nghìn meùt ôû phaàn trung taâm beå. Caùc lôùp than ñen giaøu vaät chaát höõu cô, nguoàn goác ñaàm hoà laø nguoàn ñaù meï tieàm naêng trong beå Phuù Khaùnh. Ngoaøi ra moät phaàn ít seùt ñaàm hoà coøn ñöôïc tìm thaáy trong caùc traàm tích thuoäc Miocen döôùi phuû baát chænh hôïp treân caùc traàm tích Oligocen. Treân caùc taøi lieäu ñòa chaán chuùng ñöôïc ñaëc tröng bôûi caùc phaûn xaï aù song song ñeán song song, bieân ñoä thaáp ñeán cao, ñoä lieân tuïc trung bình, daïng doác thoaûi. Phía Baéc coù daïng neâm lôùn, döï baùo quaït chaâu thoå hoaïc quaït aluvi, caùc phaûn xaï bieân ñoä cao döï baùo laø caùc thaønh taïo cacbonat theàm. Nhö vaäy caùc thaønh taïo Miocen döôùi chuû yeáu laø traàm tích luïc nguyeân ñoâi choã laø cacbonat. Moâi tröôøng traàm tích chaâu thoå vaø ñaàm hoà chöùa than. Caùc taäp seùt than Mocen döôùi töôùng ñaàm hoà laø nguoàn ñaù meï ôû beå Phuù Khaùnh. Chieàu daøy traàm tích Miocen döôùi ôû vuøng truõng saâu Phuù Khaùnh coù theå ñaït hôn 2.000m. HìnhII.2 Ñòa taàng toång hôïp beå Phuù Khaùnh. BEÅ TRAÀM TÍCH CÖÛU LONG Traàm tích seùt ñaàm hoà ôû beå Cöûu Long ñöôïc phaân boá trong heä taàng Traø Cuù ( tc) tuoåi Oligocen sôùm ñöôïc moâ taû taïi gieáng khoan CL-X goàm chuû yeáu laø caùc taäp seùt keát xen keõ vôùi caùc lôùp caùt haït mòn ñeán trung bình ñoä löïa choïn toát, gaén keát chuû yeáu bôûi ximaêng kaolinit laéng ñoïng trong moâi tröôøng soâng hoà, ñaàm laày. Taïi trung taâm beå Cöûu Long, thaønh phaàn traàm tích cuûa heä taàng Traø Cuù mòn daàn vaø luùc ñaàu chuùng ñöôïc xeáp vaøo phaàn döôùi cuûa heä taàng Traø Taân. Phaàn lôùn chuùng laø caùc lôùp seùt keát giaøu vaät chaát höõu cô, seùt keát chöùa nhieàu vuïn thöïc vaät vaø seùt keát chöùa than (chieám khoaûng 60-90% maët caét) ñoâi khi coù caùc lôùp than maøu ñen, töông ñoái raén chaéc. Phaàn lôùn ñaù seùt bò bieán ñoåi thöù sinh vaø neùn eùp maïnh thaønh ñaù phieán seùt maùu xaùm saãm, xaùm luïc hoaëc xaùm naâu, xen keõ vôùi caùc lôùp moûng boät keát vaø caùt keát, ñoâi khi coù caùc lôùp seùt voâi. Thaønh phaàn cuûa caùc taäp seùt keát naøy goàm kaolinit, illit vaø clorit, nhieàu nôi phuû tröïc tieáp leân ñaù moùng ( voøm trung taâm nhoû Baïch Hoå, Raïng Ñoâng ) vaø ñoùng vai troø laø moät taàng chaén toát mang tính ñòa phöông cho caùc thaân chöùa daàu döôùi chuùng. Taøi lieäu coå sinh trong heä taàng naøy raát ngheøo naøn; môùi chæ phaùt hieän thaáy ít baøo töû phaán hoa laø Magnastriaties howardi, Verrucatosporites, Triletes, Pinuspollenites, Oculopollis tuoåi Eocen-Oligocen, xaùc ñònh theo Oculopollis (LAD trong Eocen muoän)vaø Magnastriaties howardi (FAD trong Ecoen muoän) . Tuy nhieân, döïa treân quan heä ñòa taàng naèm treân heä taàng Caø Coái (Eocen), heä taàng Traø Cuù ñöôïc coi laø coù tuoåi Oligocen sôùm. Heä taàng naøy naèm khoâng chænh hôïp coù nôi treân heä taàng Caø Coái, coù nôi treân ñaù moùng. Ngoaøi heä taàng Traø Cuù, traàm tích seùt ñaàm hoà cuõng thaáy xuaát hieän trong traàm tích Oligocen muoän thuoäc heä taàng Traø Taân ( tt). HìnhII.3 Ñòa taàng toång hôïp beå Cöûu Long. Heä taàng Traø Taân laàn ñaàu tieân ñöôïc moâ taû taïi gieáng khoan 15A-IX ñaët treân caáu taïo Traø Taân ôû khoaûng ñoä saâu 2.535m-3.038 m ( Ngoâ Thöôøng San 1981). Heä taàng ñöôïc taïo thaønh trong ñieàu kieän moâi tröôøng khoâng gioáng nhau giöõa caùc khu vöïc ; töø ñieàu kieän soâng boài tích, ñoàng baèng chaâu thoå, ñaàm laày vuõng vònh ñeán xen keõ vôùi caùc pha bieån noâng. Thaønh phaàn traàm tích chuû yeáu laø seùt giaøu vaät chaát höõu cô vaø caùc taøn tích thöïc vaät thuoäc töôùng ñaàm hoà, ñaàm laày vuõng vònh chòu aûnh höôûng cuûa bieån ôû caùc möùc ñoä khaùc nhau. Phoå bieán taïi beå Cöûu Long, goàm taäp seùt maøu naâu, naâu ñaäm, naâu ñen (taäp D) vôùi tyû leä seùt thay ñoåi töø 60-70% xen keõ caùt keát, boät keát ôû phaàn treân. Phaàn döôùi, thì seùt chieám tyû leä töø 20-50% xen keõ vôùi caùc hoãn hôïp haït mòn tôùi thoâ, ñoâi khi laø saïn, cuoäi laéng ñoïng trong moâi tröôøng naêng löôïng thaáp ñaàm hoà vôùi vieäc hình thaønh taàng seùt maøu naâu raát daøy, raát giaøu vaät chaát höõu cô. Tuoåi Oligocen giöõa –muoän cuûa heä taàng Traø Taân ñöôïc xaùc ñònh theo tuoåi cuûa caùc hoaù thaïch: Cicatricososporites, Verrutricolporites pachydermus vaø Florschuetzia trilobata. Ñaëc bieät heä taàng chöùa nhieàu vaät lieäu höõu cô daïng sapropel voâ ñònh hình, daïng vaät lieäu höõu cô sinh thaønh trong ñieàu kieän hoà thieáu oxy. Tính chaát naøy Morley goïi laø > khi phaân tích caùc gieáng khoan treân loâ 15. Ngoaøi ra coøn gaëp raát nhieàu taûo nöôùc ngoït nhö Pediastrum, Bosidinia. Heä taàng Traø Taân naèm chænh hôïp treân heä taàng Traø Cuù. BEÅ TRAÀM TÍCH NAM COÂN SÔN Traàm tích seùt ñaàm hoà ôû beå Nam Coân Sôn taäp trung chuû yeáu trong heä taàng Cau coù tuoåi Oligocen ( c ). Heä taàng Cau laàn ñaàu tieân ñöôïc moâ taû chi tieát taïi gieáng khoan Döøa –IX (loâ 12) töø ñoä saâu 3.680 m - 4.038m vaø ñaët teân laø Cau (Leâ Vaên Cöï 1982). Taïi gieáng khoan Döøa-IX maët caét ñaëc tröng cuûa heä taàng bao goàm chuû yeáu laø caùt keát maøu xaùm xen keõ caùc lôùp seùt keát, boät keát maøu naâu. Caùt keát thaïch anh haït thoâ ñeán mòn, ñoä löïa choïn keùm, ximaêng seùt, cacbonat. Beà daøy chung ñaït 358m. Heä taàng Cau coù theå xem töông ñöông vôùi caùc heä taàng Bawah, Keras, Gabus (Agip 1980) thuoäc truõng ñoâng Natuna ôû phía Nam beå Nam Coân Sôn. Heä taàng vaéng maët trong phaàn lôùn caùc ñôùi naâng (moû Ñaïi Huøng, phaàn taây loâ 04 cuõ, phaàn lôùn loâ 10, 28, 29 vaø caùc loâ khaùc ôû phía T-TN cuûa beå). Treân caùc maët caét ñòa chaán heä taàng Cau, ôû phía taây theå hieän caùc phaûn xaï daïng loän xoän, vaéng maët caùc traàm tích treân dieän roäng. Phía Ñoâng, coù caùc ñöôøng phaûn xaï song song, bieân ñoâ thaáp ñeán trung bình daàn daàn chuyeån sang phaûn xaï khoâng lieân tuïc, bieân ñoä thay ñoåi, naêng löôïng cao, tyû leä caùt / seùt cao, phaân lôùp daøy. Caùt haït mòn höôùng leân treân, coù maët caùc lôùp than vaø seùt than. Caùc hoaù thaïch ñònh tuoåi Oligocen trong heä taàng thuoäc phöùc heä Cicatricosisporutes-Mayeripollis, Florschuetzia trilobata vaø taûo nöôùc ngoït Pediastrum, Bosedinia. Heä taàng Cau ñöôïc thaønh taïo trong moâi tröôøng thay ñoåi nhanh giöõa caùc khu vöïc goàm luõ tích, traàm tích soâng, quaït boài tích, ñoàng baèng chaâu thoå xen keõ traàm tích ñaàm hoà. Heä taàng Cau phuû baát chænh hôïp treân caùc ñaù moùng tröôùc Ñeä Tam. Hình II.4 Ñòa taàng toång hôïp beå Nam Coân Sôn. BEÅ TRAÀM TÍCH MALAY-THOÅ CHU Ñaù sinh ñaàm hoà cuûa beå Malay- Thoå Chu chuû yeáu naèm ôû vuøng trung taâm vaø ôû ñoä saâu khaù lôùn. Chuùng baét ñaàu ñöôïc hình thaønh trong caùc ñaàm hoà coå, phaân boá ôû caùc baùn ñòa haøo, ñöôïc phaùt trieån môû roäng daàn khi caû beå luùn chìm nhanh. Dieän phaân boá cuûa caùc heä thoáng hoà naøy chöa ñöôïc laøm roõ nhöng luoân gaén lieàn vôùi caùc giai ñoaïn thuûy trieàu thaáp vaø cao trong thôøi gian hình thaønh caùc taäp K, L vaø M (Petronas, 1999) vaø taïo ra caùc taäp seùt phaân boá khaù roäng. Traàm tích seùt ñaàm hoà taäp trung chuû yeáu trong heä taàng Kim Long coù tuoåi OLigocen –Miocen sôùm ( kl). Teân cuûa heä taàng ñöôïc ñaët theo teân cuûa gieáng khoan Kim –Long -1X ( Ñoã Baït 2002 ). Taïi gieáng khoan naøy maët caét chuaån töø ñoä saâu 3.140m - 3.534 m chuû yeáu goàm seùt keát maøu xaùm, xaùm naâu chöùa boät, xen caùc lôùp caùt keát haït mòn ñeán vöøa, ñoâi khi haït thoâ, coù nôi keïp caùc lôùp than, thaønh phaàn chuû yeáu laø hydromica vaø kaolinit. Beà daøy cuûa heä taàng ôû gieáng khoan naøy laø 394m. Hình II.5 Ñòa taàng toång hôïp beå Malay- Thoå Chu. Heä taàng Kim Long phaân boá chuû yeáu trong caùc ñòa haøo vaø söôøn cuûa caùc caáu taïo vôùi chieàu daøy thay ñoåi töø 500 ñeán 1000m, vaø thöôøng bò caùc ñöùt gaãy coù höôùng ÑB-TN vaø BN khoáng cheá. Treân maët caét ñòa chaán, caùc pha soùng phaûn xaï cuûa heä taàng ñöôïc theå hieän baèng taäp ñòa chaán coù ñoä phaûn xaï khoâng lieân tuïc, bieân ñoä töông ñoái cao. Ñi vaøo trung taâm cuûa beå caùc phaûn xaï phaân lôùp song song yeáu, ñoä lieân tuïc vöøa ñeán toát vaø bieân ñoä töông ñoái cao. Hoaù thaïch trong heä taàng ngheøo naøn, chæ coù baøo töû phaán thuoäc ñôùi Florschuezia trilobata vaø moät vaøi daïng khaùc nhö Cicatricosisporites dorogensis, Magnatriatites howardii, Mayeripollis nahakoteris v.v… laø nhöõng daïng thöôøng thaáy trong Oligocen. Tuy nhieân qua phaân tích kieåm tra moät soá maãu taïi caùc gieáng khoan 50- CM, 51-MH, 46-NC ñaõ khoâng thaáy laïi nhöõng daïng naøy, vì theá tuoåi Oligocen cuûa heä taàng caàn phaûi quan taâm nghieân cöùu theâm. Moâi tröôøng traàm tích cuûa heä taàng laø ñaàm hoà. CHÖÔNG III : VAI TROØ SINH DAÀU KHÍ CUÛA TRAÀM TÍCH SEÙT ÑAÀM HOÀ TREÂN THEÀM LUÏC ÑÒA VIEÄT NAM BEÅ TRAÀM TÍCH SOÂNG HOÀNG Hình III.1 Vò trí vaø phaân vuøng caáu truùc ñòa chaát beå Soâng Hoàng (1) Vuøng Taây Baéc; (2) Vuøng Trung Taâm; (3) Vuøng Phía Nam Trong phaïm vi beå Soâng Hoàng ñaõ xaùc ñònh ñöôïc hai taàng ñaù sinh quan troïng laø ñaù meï Oligocen vaø Miocen döôùi. Thaønh phaàn kerogen cuûa taàng ñaù meï naøy thöôøng khoâng gioáng nhau ôû caùc ñôùi caáu truùc khaùc nhau trong beå. Taàng sinh Eocen ñöôïc phaùt hieän taïi beå Taây Loâi Chaâu, trong caùc taäp ñaù seùt giaøu vaät chaát höõu cô vôùi toång haøm löôïng cacbon höõu cô (TOC) khoaûng 2,67 -2,78%Wt, haøm löôïng vaø chæ soá hydrogen lôùn (S1+ S2 khoaûng 10-30 mg/g; HI khoaûng 200- 600 mg HC/g TOC), kerogen thuoäc loaïi I vaø II. Phaân tích taàng sinh taïi vuøng Taây- Baéc beå Soâng Hoàng noùi chung vaø mieàn voõng Haø Noäi (MVHN) treân ñaát lieàn noùi rieâng cho thaáy traàm tích Oligocen laø nhöõng taäp seùt maøu naâu, tím gan gaø vôùi söï goùp maët cuûa baøo töû phaán hoa ñöôïc phaùt hieän taïi gieáng khoan 104 Phuû Cöø laø seùt ñaàm hoà, thöôøng chöùa kerogen loaïi III vaø ít hôn laø loaïi II, thöôøng bò choân vuøi saâu, nhöng ñaù meï ôû ñaây raát giaøu vaät chaát höõu cô, vôùi TOC khoaûng 6,9:11%Wt, HI töø vaøi chuïc ñeán haøng traêm mg HC/g TOC vaø ñang ôû trong pha taïo khí aåm tôùi khí khoâ vôùi giaù trò Tmax khoaûng 430-480oC(Hình III.2 ). Tuy vaäy, taïi rìa Ñoâng Baéc MVHN khi khaûo saùt vuøng Ñoàng Ho vaø phaàn saâu cuûa ñaûo Baïch Long Vó ñaõ phaùt hieän caùc ñaù meï laø seùt vaø seùt than trong caùc taäp Oligocen coù kerogen caû loaïi I vaø II coù khaû naêng sinh caû daàu vaø khí. Caùc ñaù meï naøy cuõng raát giaøu vaät chaát höõu cô (TOC= 7-18% Wt), S2 khoaûng 21-41mg/g vaø coù chæ soá hydrogen cao (HI= 200-600 mg HC/g TOC), nhöng ñoä phaûn xaï vitrinit trung bình Ro= 0, 45 (Tmax= 428-439 0 C), ñang böôùc vaøo giai ñoaïn tröôûng thaønh. Hình III.2 Ñoà thò bieåu dieãn moái quan heä HI- Tmax vuøng Ñoâng Nam daûi Khoaùi Chaâu –Tieàn Haûi MVHN. Nhìn chung do traàm tích beå Soâng Hoàng bò choân vuøi raát saâu, ñòa nhieät cao (khoaûng 3,7- 4,5 0C/100m) neân hieän taïi ñaù meï Eocen-Oligocen laø caùc taàng ñaù meï chính noùi chung, ñaõ traõi qua taát caùc pha taïo saûn phaåm töø daàu ñeán khí aåm, condensat vaø khí khoâ. Trong ñoù pha taïo daàu chính ñaõ xaûy ra caùch nay khoaûng 30- 18 trieäu naêm, taïo ra khí aåm condensat caùch nay 20- 8 trieäu naêm vaø taïo khí khoâ caùch nay 10-5 trieäu naêm. BEÅ TRAÀM TÍCH PHUÙ KHAÙNH Ñaù meï ñaàm hoà cuûa beå Phuù Khaùnh laø traàm tích Oligocen vaø Miocen döôùi ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng nöôùc ngoït ñaàm hoà chöùa kerogen loaïi I vaø II. Vaät chaát höõu cô loaïi I coù giaù trò naêng löôïng toång ( ) cao vaø söï phaân boá naêng löôïng kích hoaït phaân taùn roäng. Naêng löôïng kích hoaït trung bình cuûa daïng vaät chaát höõu cô naøy laø 52,1( kcal/mol). Vaät chaát höõu cô loaïi II ñöôïc ñaëc tröng bôûi söï phaân boá ñoàng ñeàu cuûa naêng löôïng kích hoaït (=3,4 kcal/mol vaø giaù trò laø 680 mg/g TOC vv… ) vaät chaát höõu cô loaïi II ñöôïc phaân boá trong traàm tích Miocen haï. Keát quaû phaân tích caùc maãu daàu laáy töø gieáng khoan 120- CS- 1X ôû phía baéc beå Phuù Khaùnh cho thaáy söï hieän dieän cuûa daàu chöa bieán ñoåi laãn vôùi daàu bò vi sinh phaân huyû vaø chuùng hình thaønh töø nguoàn thöïc vaät treân caïn traàm ñoïng trong moâi tröôøng chaâu thoå hoaëc ñaàm laày. Caùc maãu daàu thu ñöôïc töø baõi caùt phía Nam ñaàm Thò Naïi chöùa daàu bò phaân huyû sinh hoïc yeáu, ñoä saùp cao, daáu vaân sinh hoïc ñôn giaûn vaø tæ soá Hopan / Sterane raát cao. Caùc ñaëc tröng naøy truøng hôïp phaàn lôùn vôùi nhöõng ñaëc tröng cuûa caùc maãu daàu ñaàm hoà kainozoi gaëp trong gieáng khoan B10/STB- 1X ôû beå Soâng Hoàng, caùch xa beå Phuù Khaùnh veà phía baéc. Söï gioáng nhau naøy cho pheùp suy luaän raèng caùc ñaù meï coù nguoàn goác ñaàm hoà coù theå toàn taïi ôû beå Phuù Khaùnh saùt ngay phía Ñoâng Nam Ñaàm Thò Naïi. Hình III.3 Sô ñoà ñaúng saâu noùc Oligocen treân beå Phuù Khaùnh Nhö vaäy, ôû beå Phuù Khaùnh coù theå toàn taïi 2 taàng ñaù meï chính laø seùt ñaàm hoà, than vaø seùt than chaâu thoå tuoåi Oligocen, Miocen sôùm. Kerogen loaïi II vaø loaïi III coù khaû naêng sinh daàu khí. Töø keát quaû nghieân cöùu caùc beå traàm tích laân caän cho pheùp döï baùo taàng sinh ôû beå Phuù Khaùnh laø caùc taäp seùt ñaàm hoà vaø seùt than trong Oligocen vaø Miocen döôùi coù khaû naêng sinh caû daàu vaø khí. Trong ñoù, ôû khu vöïc truõng saâu Phuù Khaùnh taàng sinh Oligocen vaø Miocen döôùi ñaõ naèm trong ngöôõng taïo khí. Vôùi heä thoáng daàu khí thuaän lôïi, toàn taïi nhieàu loaïi play daàu khí quan troïng: play caùt keát Oligocen vaø Miocen, carbonat Miocen, moùng phong hoaù- nöùt neû tröùôc Ñeä Tam vaø basalt caän moùng. Nhö vaäy, beå Phuù Khaùnh ñöôïc ñaùnh giaù laø beå coù tìm naêng daàu khí. BEÅ TRAÀM TÍCH CÖÛU LONG Hình III.4 Vò trí beå Cöûu Long Theo ñaëc ñieåm phaân tích vaø quy moâ phaân boá cuûa caùc taäp seùt ñaàm hoà ôû beå Cöûu Long coù: Taàng seùt cuûa Oligocen treân (E32) coù beà daøy töø 100m ôû rìa vaø tôùi 1.200m ôû trung taâm beå. Taàng seùt Oligocen döôùi- Eocen? (E31+E2) coù beà daøy töø 0m ñeán 600m ôû phaàn truõng saâu cuûa beå. Ñaëc ñieåm ñaù meï cuûa caùc taàng trong baûng III.1. Söï bieán ñoåi chieàu daøy cuûa hai taàng ñaù meï trong traàm tích Oligocen, Eocen ñöôïc theå hieän ôû hình III.5. Phaân tích moät soá chæ tieâu ñòa hoaù cuûa hai taàng seùt Oligocen treân vaø Oligocen döôùi- Eocen, cho thaáy ñöôïc khaû naêng sinh daàu khí cuûa taàng ñaù meï ñaàm hoà naøy: Hình III.5 Sô ñoà ñaúng daøy taàng sinh daàu trong traàm tích Oligocen – Miocen beå Cöûu Long Söï phong phuù vaät chaát höõu cô: Taàng Oligocen treân raát phong phuù vaät chaát höõu cô ( loaïi raát toát), Corg(TOC) dao ñoäng töø 3,5% ñeán 6,1% Wt, ñoâi nôi tôùi 11-12%, caùc chæ tieâu S1 vaø S2 cuõng coù giaù trò raát cao: S1- tôùi 4-12 kg HC/t.ñaù vaø S2- 16,7:21 kg HC/t.ñaù. ÔÛ caùc truõng saâu giaù trò naøy coù theå raát cao, nhö caùc maãu cuûa gieáng khoan CNV-1X, trò soá HI coù theå ñaït ñeán 477kgHC/t.TOC (baûng III.1). Vaät chaát höõu cô taàng Oligocen döôùi - Eocen thuoäc loaïi toát vaø raát toát. TOC = 0,97%- 2,5%Wt, vôùi caùc chæ tieâu S1 = 0,4- 2,5 kg HC/t.ñaùvaø S2= 3,6-8,0kg HC/t.ñaù. ÔÛ taàng naøy löôïng hydrocacbon trong ñaù meï coù giaûm so vôùi taàng treân laø do ñaõ sinh daàu vaø giaûi phoùng phaàn lôùn hydrocacbon vaøo ñaù chöùa. Vì vaäy, chæ tieâu HI chæ coøn 163,6 kgHC/t.TOC. Nhìn chung tieàm naêng cuûa vaät chaát höõu cô trong traàm tích Oligocen laø raát lôùn, coøn vaät chaát höõu cô trong traàm tích Miocen thuoäc loaïi trung bình vaø ngheøo. Caùc chæ soá sinh hoïc cuûa kerogen caùc taàng ñaù meï ñöôïc theå hieän: B1= 0,25-15,8, M4= 33-98, S8= 41-376, ñoâi khi ñaït tôùi haøng nghìn ñôn vò. Trong ñoù, caùc giaù trò thaáp thöôøng gaëp trong kerogen cuûa traàm tích Miocen döôùi, coøn caùc giaù trò cao thöôøng gaëp trong kerogen cuûa traàm tích Oligocen. Ñieàu ñoù phaûn aùnh coù hoaït ñoäng cuûa vi khuaån vaø taûo nöôùc ngoït cuõng nhö taûo vuøng nöôùc maën vaø coû bieån. Loaïi vaät chaát höõu cô vaø moâi tröôøng tích tuï. Loaïi vaät chaát höõu cô (VCHC) vaø möùc ñoä bieán ñoåi cuûa moãi taàng ñaù meï ñöôïc theå hieän trong hình veõ III.6, III.7 vaø baûng III.1. Hình III.6. Moâi tröôøng thaønh taïo VCHC Taàng ñaù meï Chæ tieâu N11 E32 E31 +E2 TOC, % wt 0.6-0.87 3.5-6.1 0.97-2.5 S1,kg HC/T.ñaù 0.5-1.2 4.0-12.0 0.4-2.5 S2,kg HC/T.ñaù 0.8-1.2 16.7-21 3.6-8.0 HI 113-216.7 477.1 163.6 PI 0.48-0.5 0.24-0.36 0.11-0.41 Tmax,0C <434 435-446 446-460 R0 % <0.5 0.5-0.8 0.8-1.25 Pr/Ph 1.49-2.23 1.6-2.3 1.7-2.3 Loaïi kerogen III/II II/I, III II/III Baûng III.1 Caùc ñaëc tính cô baûn cuûa caùc taàng ñaù meï beå Cöûu Long Hình III.7 .Möùc ñoä tröôûng thaønh vaät chaát höõu cô Ñoái vôùi taàng ñaù meï Oligocen treân loaïi kerogen chuû yeáu laø loaïi II,I vaø ít hôn laø loaïi III. Chæ tieâu Pr / Ph phoå bieán 1.6- 2.3 phaûn aùnh ñöôïc ñieàu kieän tích tuï trong moâi tröôøng cöûa soâng, vuøng nöôùc lôï- bieån Ñoâng, moät soá raát ít trong ñieàu kieän ñaàm hoà. Ñoái vôùi taàng ñaù meï Oligocen döôùi- Eocen loaïi kerogen chuû yeáu loaïi II, thöù yeáu laø loaïi III, khoâng coù loaïi I. Caùc giaù trò Pr/Ph cuõng chæ ñaït 1,7- 2,35, phaûn aùnh ñieàu kieän tích tuï cöûa soâng, nöôùc lôï, gaàn bôø vaø moät phaàn ñaàm hoà. Ñoä tröôûng thaønh cuûa vaät chaát höõu cô Theo keát quaû phaân tích Ro cho thaáy caùc maãu cuûa VCHC cuûa traàm tích Miocen döôùi chæ naèm ôû beân traùi cuûa ñöôøng 0,6%, coøn taàng Oligocen döôùi- Eocen naèm xung quanh ñöôøng 0,8%. Nhö vaäy chæ coù taàng ñaù meï Oligocen treân vaø Oligocen döôùi- Eocen môùi ñaït möùc tröôûng thaønh vaø tröôûng thaønh muoän vaø cuõng laø nguoàn cung caáp chuû yeáu HC cho caùc beå chöùa cuûa beå Cöûu Long. Vì vaäy, caùc chæ tieâu Tmax vaø Ro thöôøng coù giaù trò cao hôn trong kerogen ( Tmax> 4350-4460 vaø Ro>0,6- 0,8% baûng III.1). Trong caùc taàng ñaù meï Oligocen- Eocen luoân coù heä soá PI khaù cao vaø ñaït 0,36- 0,41 ñaëc bieät taàng ñaù meï döôùi cuøng (E31+ E2). Sau khi xem xeùt quy luaät phaân boá cuûa caùc chæ tieâu R0, Tmax vaø ñaëc bieät chæ tieâu thôøi nhieät ( TTI) cho thaáy thôøi ñieåm sinh daàu cuûa hai taàng ñaù meï döôùi baét ñaàu töø thôøi Miocen sôùm, nhöng cöôøng ñoä sinh daàu vaø giaûi phoùng chuùng ra khoûi ñaù meï chæ xaûy ra vaøo cuoái thôøi kyø Miocen giöõa – ñaàu Miocen muoän tôùi nay. Toùm laïi ñaù sinh ñaàm hoà cuûa beå Cöûu Long coù tuoåi chuû yeáu laø Oligocen, coù quy moâ phaùt trieån roäng lôùn. Moâi tröôøng ñaàm hoà toàn taïi laâu daøi, tôùi cuoái Miocen sôùm beå traàm tích môùi thoâng vôùi bieån. Vaät lieäu ñaù goác chuû yeáu laø ñaù magma do phong hoùa ñaõ taïo neân löôïng seùt phong phuù tích tuï trong moâi tröôøng ñaàm hoà. Caùc taàng seùt ñaàm hoà giaøu vaät chaát höõu cô naèm ôû chieàu saâu raát thuaän lôïi cho quaù trình sinh daàu, khí coù gradient nhieät ñoä cao. Caùc chæ soá ñòa hoaù khaúng ñònh söï coù maët cuûa rong taûo nöôùc ngoït. Kerogen chuû yeáu loaïi II, I vaø III. Ngoaøi ra, heä thoáng soâng MeâKoâng coå coù khaû naêng laø nguoàn cung caáp phuø sa raát giaøu vaät chaát höõu cô ñoå vaøo hoà coå Cöûu Long, taïo cho taàng seùt raát giaøu vaät chaát höõu cô. Ñaëc ñieåm naøy coøn toàn taïi tôùi ngaøy nay vôùi nhöõng ñaàm laày, baõi suù veït roäng lôùn cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long. BEÅ TRAÀM TÍCH NAM COÂN SÔN Hình III.8 Sô ñoà vò trí beå Nam Coân Sôn Taàng sinh seùt ñaàm hoà cho taát caû taäp hôïp trieån voïng ôû beå Nam Coân Sôn ñaõ phaùt hieän cho ñeán nay chuû yeáu laø ñaù meï Oligocen phaân boá trong caùc ñòa haøo. Ñeå ñaùnh giaù tieàm naêng sinh daàu khí cuûa traàm tích seùt ñaàm hoà, caùc taùc giaû ñaõ phaân tích moät vaøi chæ tieâu ñòa hoaù cuûa taàng ñaù meï ñaàm hoà ôû beå Nam Coân Sôn : Tieàm naêng höõu cô. Traàm tích seùt Oligocen coù khaû naêng sinh daàu khí ñöôïc môû ra ôû caùc gieáng khoan DH-1x Vaø DH-3x ñaëc tröng bôûi caùc taäp seùt keát, boät keát coù haøm löôïng TOC bieán thieân töø 0.44-1.35 %wt. Nhö vaäy, ñaù meï thuoäc loaïi töø trung bình ñeán toát, xen keïp vôùi caùc taäp seùt keát, boät keát laø caùc taäp than, seùt than coù khaû naêng sinh daàu khí toát. Taïi gieáng khoan DH -1X ôû ñoâ saâu 2.900m-2960m than chieám 15% trong maãu coù TOC : 65.18% wt, S2: 166.12mg/g, gieáng khoan DH-3X ôû ñoä saâu 3.750m coù TOC : 58.27%wt, S2 :154.48mg/g. Taïi GK 05-1B –TL-2X ôû ñoä saâu 4.164m -4.825m maãu seùt keát coù TOC : 0.92 -4%wt, S2:0.97-6.57mg/g. Nhö vaäy traàm tích luïc nguyeân tuoåi Oligocen ôû loâ 05 thuoäc loaïi coù vaät chaát höõu cô töø trung bình ñeán raát toát coù khaû naêng sinh hoãn hôïp khí vaø daàu ( Hình III.9) Keát quaû phaân tích caùc maãu trong caùc maãu seùt keát, boät keát trong caùc gieáng khoan 06A-3X trong khoaûng ñoä saâu 3.400m -4.100m cho thaáy: TOC<0.5%wt; S2< 2mg/g chieám ña soá ( 60% maãu), phaàn coøn laïi ( 40 %maãu ) coù haøm löôïng TOC vaø S2 ( cuûa caùc taäp than ) raát cao: TOC:78.3%wt; S2< 9mg/g, chöùng toû caùc taäp seùt than coù khaû naêng sinh hydrocacbon toát ( hình III.10 ). Soá löôïng maãu phaân tích trong caùc gieáng khoan ( 12C-1X, 12B-1X, DUA- 1X, 12A-1X ) töông ñoái nhieàu, nhöng haøm löôïng TOC vaø S2 thoûa maõn ñieàu kieän ñaù meï sinh daàu toát chæ gaëp ôû caùc gieáng khoan DUA-1X ( 3.900m -4.000m) vaø 12B-1X ( 3.700m -3.800m). Hình III.9 Söï bieán ñoåi caùc thoâng soá ñòa hoaù gieáng khoan 05.1B –TL-2X Hình III.10 Söï bieán ñoåi caùc thoâng soá ñòa hoaù gieáng khoan 06A-1X Toùm laïi, traàm tích Oligocen ôû beå Nam Coân Sôn thuoäc loaïi ñaù meï trung bình ñeán toát, khaû naêng sinh daàu khí-condensat cao. Tuy nhieân, vaãn gaëp nhöõng taäp seùt boät keát giaøu vaät chaát höõu cô ( loâ05, 12E ) vaø caùc taäp seùt than coù yù nghóa toát cho vieäc sinh thaønh daàu. Moâi tröôøng laéng ñoïng vaø phaân huûy vaät chaát höõu cô. Caùc maãu cuûa traàm tích Oligocen baét gaëp ôû caùc gieáng khoan tuy coøn raát ít, chuû yeáu taäp trung ôû caùc loâ : 05, 11, 12, 20 vaø 22, nhöng laïi theå hieän moâi tröôøng laéng ñoïng ñaàm laày, luïc ñòa vaø hoãn hôïp ( hình III.11 ). Ôû loâ 12 moâi tröôøng laéng ñoïng vaät chaát höõu cô theå hieän öu theá luïc ñòa ( ôû gieáng khoan 12C-1X coù Pr/nC17 >2 vaø Ph/nC18 > 0.4; gieáng khoan 12A -1X coù Pr/nC17 >1.5 vaø Ph/nC18 >0.4). Moâi tröôøng phaân huûy vaät chaát höõu cô cuûa ñaù meï Oligocen mang tính khöû cao hôn trong ñaù meï Miocen döôùi. Daïng kerogen. Moái quan heä giöõa hai chæ soá HI vaø Tmax cho thaáy daïng ñaù meï Oligocen vaø Miocen ôû beå Nam Coân Sôn coù nguoàn goác vaät chaát höõu cô loaïi III laø chuû yeáu, moät ít loaïi II ( hình III.12 ). Ñieàu naøy phuø hôïp vôùi caùc nhaän ñònh ôû treân laø vaät chaát höõu cô ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng luïc ñòa. Hình III.11. Bieåu ñoà moâi tröôøng laéng ñoïng vaø phaân huyû VCHC traàm tích Oligocen caùc loâ Trung Taâm vaø phía Ñoâng beå Nam Coân Sôn. Hình III.12 Daïng vaät chaát höõu cô vaø söï tieán hoaù nhieät treân bieåu ñoà quan heä HI vaø Tmax Quaù trình tröôûng thaønh cuûa vaät chaát höõu cô. Do maät ñoä gieáng khoan chöa phuû kín caùc loâ cuõng nhö löôïng maãu phaân tích chöa ñuû ñeå phaûn aùnh ñoä tröôûng thaønh trong caùc taäp traàm tích neân ñaõ söû duïng phöông phaùp TTI ñeå thaønh laäp caùc bieåu ñoà lòch söû choân vuøi, maët caét, baûn ñoà tröôûng thaønh taïi ñaùy Oligocen vaø noùc Oligocen vaø taïi noùc Miocen. Töø nhöõng keát quaû phaân tích R0, SCI, Tmax caùc maãu cuûa caùc gieáng khoan trong beå traàm tích Nam Coân Sôn, cho thaáy quaù trình bieán ñoåi vaät chaát höõu cô trong traàm tích Oligocen vaø Miocen döôùi ôû caùc loâ phaân boá trong vuøng raát khaùc nhau. Söï thay ñoåi gradient nhieät ñoä trong caùc gieáng khoan ôû beå Nam Coân Sôn coù xu theá taêng daàn theo höôùng töø khu vöïc Taây Nam leân Ñoâng Baéc, gradient ñòa nhieät khaù cao ôû caùc loâ 04 vaø 05. Nhö vaäy ñaù sinh ñaàm hoà ôû beå Nam Coân Sôn laø traàm tích than, seùt boät tuoåi Oligocen, coù khaû naêng sinh caû khí vaø daàu. Tuy nhieân, traàm tích seùt ñaàm hoà coù dieän phaân boá khoâng lôùn, khoâng taäp trung, naèm ôû ñoä saâu lôùn ( 7000m -10000 m). Daàu vaø khí ñöôïc sinh ra, sau ñoù chòu quaù trình bieán ñoåi nhieät vaø quaù trình taùi phaân boá, ñaõ traõi qua taát caû caùc pha taïo saûn phaåm. Khaùc vôùi beå Cöûu Long, beå Nam Coân Sôn naèm raát xa heä thoáng soâng coå thuoäc chaâu thoå MeâKoâng do vaäy ít thuaän lôïi hôn veà nguoàn cung caáp vaät lieäu höõu cô. Vaät chaát höõu cô thuoäc loaïi ngheøo tôùi trung bình, toàn taïi moät soá væa than, seùt than coù vaät chaát höõu cô cao hôn. Kerogen chuû yeáu thuoäc loaïi III, vaø moät ít loaïi II. BEÅ TRAÀM TÍCH MALAY- THOÅ CHU HìnhIII.13 Theàm luïc ñòa Taây Nam Vieät Nam trong khung caûnh vònh Thaùi Lan ( Theo taøi lieäu cuûa Fina Exp. Minh Haûi, 1992; Phuøng Só Taøi, 2001 ) Nhìn chung beå Malay- Thoå Chu, traàm tích ñaàm hoà chuû yeáu laø seùt, caùc væa than coù toàn taïi nhöng khoâng phoå bieán vaø ñoùng goùp khoâng ñaùng keå vaøo quaù trình sinh thaønh hydrocacbon. TOC cuûa caùc taàng sinh naøy taäp trung trong daûi töø nhoû 0.50% cho tôùi hôn 2% trong löôïng, ñoâi khi giaù trò TOC raát cao cuõng baét gaëp nhöng khoâng phoå bieán. Hình III.14 cho thaáy ñaëc tröng cuûa taäp seùt K, laø taäp seùt coù vai troø quan troïng vaø giaøu vaät chaát höõu cô sinh daàu nhaát trong beå Malay- Thoå Chu. Ñoà thò cho thaáy chæ coù moät soá ñieåm lieäu rôi vaøo vuøng phaân boá kerogen loaïi I, vuøng ñöôïc xem laø coù nguoàn goác ñaàm hoà. Hình III.14 Quan heä chæ soá hydrogen vaø Tmax cuûa caùc taàng ñaù sinh K ( toång hôïp töø soá lieäu Petronas, 1999 vaø VPI) Maët khaùc, vuøng rìa beå luoân coù quaït Delta hoaëc Delta hoà (Lacustrine Delta ) phaùt trieån veà phía trung taâm cuûa beå ( Gilmont, 2001 ). Trong moâi tröôøng naøy heä thöïc vaät raát phaùt trieån, do vaäy seõ coù raát nhieàu vaät chaát höõu cô nguoàn goác luïc ñòa ñöôïc traàm ñoïng trong caùc heä thoáng hoà. Keát quaû laø ñeå laïi daáu tích ñòa hoaù lieân quan ñeán vaät chaát höõu cô coù thöïc vaät luïc ñòa trong caùc hydrocacbon sinh thaønh töø seùt ñaàm hoà. Ñieàu naøy ñöôïc chöùng minh raát roõ ôû khu vöïc moû khí Kim Long. Toùm laïi, traàm tích thuoäc töôùng ñaàm hoà ñaõ phaùt trieån roäng raõi, taïi trung taâm boàn truõng, nôi chieàu daøy lôùp phuû Ñeä Tam daøy tôùi > 11000m ( Petronas, 1999 ). Taïi caùc loâ thuoäc theàm luïc ñòa Vieät Nam cuõng coù maët taàng seùt ñaàm hoà nhöng vôùi quy moâ nhoû, chuû yeáu naèm ôû caùc ñòa haøo. Ñieàu kieän ñaàm hoà ñöôïc xaùc laäp raát sôùm, coù leõ töø Eocen ( vuøng trung taâm ) toàn taïi trong Oligocen sôùm. Nguoàn vaät lieäu cho ñaù traàm tích chuû yeáu laø töø ñaù bieán chaát, hoaù ñaù coå sinh ngheøo naøn, chæ coù baøo töû phaán thuoäc ñôùi Florschuetzin howardii, Mayeripollis nahakoteris laø nhöõng daïng thöôøng thaáy trong Oligocen, moâi tröôøng traàm tích ñaàm hoà ( heä taàng Kim Long ) vaät chaát höõu cô töø trung bình ñeán toát, chuû yeáu thuoäc loaïi III, II. Taàng ñaù sinh traõi qua taát caû caùc pha taïo saûn phaåm, keát quaû thaêm doø taïi beå MaLay– Thoå Chu cho thaáy chuû yeáu ñaõ phaùt hieän caùc moû khí. KEÁT LUAÄN ¬¬¬ Sau quaù trình thu thaäp vaø phaân tích taøi lieäu taùc giaû thaáy raèng: gaàn nhö theo quy luaät, ôû ñaâu toàn taïi taàng seùt thaønh taïo trong moâi tröôøng ñaàm hoà coù chieàu daøy lôùn phaân boá roäng, hieän naèm ôû ñoä saâu thích hôïp (10.000m) coù tieàm naêng daàu khí thaáp hôn, caùc phaùt hieän seõ chuû yeáu laø khí vôùi möùc ñoä taäp trung thaáp, bò phaân taùn. Keát quaû thaêm doø tôùi nay cho thaáy : ôû taát caû caùc beå traàm tích ñeàu toàn taïi caùc baãy daàu khí. Baèng chöùng laø ñaõ phaùt hieän ra caùc moû daàu khí ôû beå Soâng Hoàng, Cöûu Long, Nam Coân Sôn, Maõ Lay – Thoå Chu. Do vaäy, vieäc phaùt hieän moû daàu khí taïi caùc beå chuû yeáu do taàng sinh quyeát ñònh, ôû ñaâu, khu vöïc naøo coù taàng seùt ñaàm hoà thì khaû naêng phaùt hieän moû daàu khí cao. Traàm tích seùt ñaàm hoà laéng ñoïng trong haàu heát caùc beå traàm tích treân theàm luïc ñòa Vieät Nam, ñeàu coù tuoåi Oligocen, ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng coù naêng löôïng thaáp, gradient ñòa nhieät thaáp vaø vaän toác cuûa nöôùc thì raát chaäm, ñieàu kieän ñaùy nöôùc yeân tónh , khöû khaù toát, coù noàng ñoä oxy hoaù trung bình. Ñaây laø moâi tröôøng raát thuaän lôïi cho baûo toàn vaø chuyeån hoaù vaät chaát höõu cô thaønh hydrocacbon theo höôùng taïo daàu, thöôøng hieän dieän ôû ñoä saâu töø 2000 – 4000m, thaønh phaàn laø nhöõng lôùp seùt keát giaøu vaät chaát höõu cô, chöùa nhieàu vuïn thöïc vaät vaø chöùa than, thöôøng coù maøu xaùm saãm, xaùm naâu xen keõ vôùi caùc lôùp moûng boät keát vaø caùt keát. Caùc taàng seùt thuoäc töôùng ñaàm hoà quyeát ñònh caùc chæ tieâu ñòa hoaù toát : giaøu vaät chaát höõu cô kerogen loaïi II, I laø chuû yeáu. Seùt ñaàm hoà beå Cöûu Long laø taàng sinh toát nhaát ñaõ ñöôïc phaùt hieän. Daàu coù nguoàn goác ñaàm hoà noùi chung coù tyû troïng trung bình, haøm löôïng saùp cao, haøm löôïng löu huyønh thaáp vaø thöôøng coù noàng ñoä cao cuûa C30 – 4 Methyl Sterane. PHUÏ LUÏC Chöõ vieát taét lieân quan ñeán ñòa hoaù C0rg : Organic carbon – carbon höõu cô HC : Hydrocarbon HI : Hydrogen Index = (mg HC/g TOC) H6 = C27 Hopane H11= C23 Tricyclic / C30 Hopane ( %) H15 = Oleane/ C30 Hopane M4 = C30 Hopane/ (C30 Hopane + sum C29 Sterane) (%) PI = Production Index = Pr/Ph = Rc (%) : ñoä phaûn xaï Vitrinite S1 (mg/g) : löôïng hydrocacbon töï do coù trong ñaù ñöôïc giaûi phoùng ôû nhieät ñoä döôùi 3000 C. S2 : mg/g : löôïng hyrocacbon tieáp tuïc ñöôïc giaûi phoùng trong quaù trình Cracking Kerogen khi tieáp tuïc taêng nhieät ñoä töø 3000 C – 5500C. S3 : mg/g : khí carbonic vaø nöôùc ñöôïc giaûi phoùng trong quaù trình nhieät phaân S8 = C30 4- Me Sterane phaàn traêm cuûa C29 20 Tmax : nhieät ñoä öùng vôùi ñænh cöïc ñaïi cuûa S2 TOC : toång haøm löôïng carbon höõu cô TTI : Temperature – Geological Time Index VCHC : vaät chaát höõu cô VLHC : vaät lieäu höõu cô Wt : troïng löôïng, TB : Taây Baéc, ÑN : Ñoâng Nam, TN : Taây Nam, ÑB : Ñoâng Baéc TAØI LIEÄU THAM KHAÛO BUØI THÒ LUAÄN, “ BAØI GIAÛNG ÑÒA HOAÙ DAÀU KHÍ “ NGUYEÃN ÑÖÙC THAÏCH, 1998. “HÖÔÙNG DAÃN VAØ DAÏY NGHEÀ ÑAÁT SEÙT”. NHAØ XUAÁT BAÛN ÑOÀNG NAI. RALPH E. GRIM, 2003. “CLAY MINERALOGY”. TAÄP ÑOAØN DAÀU KHÍ VIEÄT NAM, 2007. “ÑÒA CHAÁT VAØ TAØI NGUYEÂN DAÀU KHÍ VIEÄT NAM”. TRAÀN NGHI, 1999. “TRAÀM TÍCH HOÏC”. TUYEÅN TAÄP BAÙO CAÙO HOÄI NGHÒ KHCN, 2006. “30 NAÊM DAÀU KHÍ VIEÄT NAM: CÔ HOÄI MÔÙI, THAÙCH THÖÙC MÔÙI “. TUYEÅN TAÄP BAÙO CAÙO HOÄI NGHÒ KHCN, 2003. “ 25 NAÊM VIEÄN DAÀU KHÍ: XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH”.