Đảng bộ Thanh Hóa lãnh đạo thực hiện đường lối Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Ban chấp hànhTW 5 (khoá IX)

¶ng céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §H§B toµn quèc lÇn thø 7 (6/1991)]. Nh÷ng quan ®iÓm ®ã ®· thÓ hiÖn quan ®iÓm ®æi míi t­ duy cña §¶ng ta trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n ë n­íc ta. Vµ trong §H§B toµn quèc lÇn thø 8 (7/1996) §¶ng ta quyÕt ®Þnh ®­a c¸ch m¹ng n­íc ta chuyÓn sang thêi kú míi - thêi kú ®Èy m¹nh CNH-H§H ®Êt n­íc. Tõ tæng kÕt nh÷ng thµnh c«ng vµ h¹n chÕ cña 15 n¨m ®æi míi, 10 n¨m thùc hiÖn chiÕn l­îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Õn n¨m 2000, 5 n¨m thùc hiÖn ®­êng lèi ®Èy m¹nh CNH-H§H ®Êt n­íc cña §¹i héi lÇn thø 8... §¹i héi lÇn thø 9 ®· ®Ò ra ®­êng lèi: TiÕp tôc ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Qua thùc tiÔn ph¸t triÓn quan ®iÓm cña §¶ng ta tuy cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch sùc. Song sù nghiÖp CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n n­íc ta hiÖn nay vÉn cßn tån t¹i nhiÒu vÊn ®Ò ch­a ®­îc gi¶i quyÕt. Thùc tÕ ®ã ®ßi hái §¶ng ta ph¶i nghiªn cøu vµ tiÕp tôc ®­a ra nh÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n nh»m ®Èy m¹nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n hiÖn nay. 1.3. NghÞ quyÕt BCHTW 5 (kho¸ IX) (2/2002) cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam vÒ ®Èy nhanh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n 1.3.1. Quan ®iÓm cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam vÒ CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng XHCN NhËn thøc vÞ trÝ vai trß cña CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n, c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña nÒn n«ng nghiÖp n­íc ta. NghÞ quyÕt BCHTW 5 (kho¸ IX) (2/2002) tiÕp tôc lµm râ qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n trong giai ®o¹n hiÖn nay: §­a nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n n­íc ta ph¸t triÓn theo h­íng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ®Þnh h­íng XHCN. CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n lµ nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu cña CNH-H§H ®Êt n­íc. Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp dÞch vô ph¶i g¾n bã chÆt chÏ, hæ trî ®¾c lùc vµ phôc vô cã hiÖu qu¶ cho CNH - H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n. §Ó thùc hiÖn tèt nhiÖm vô chóng ta ph¶i: ¦u tiªn ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, chó träng ph¸t huy nguån lùc con ng­êi, øng dông réng r·i thµnh tùu khoa häc kü thuËt, dùa vµo néi lùc lµ chÝnh, ®ång thêi ph¶i tranh thñ tèi ®a c¸c nguån lùc tõ bªn ngoµi, ph¸t huy tiÒm n¨ng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ; KÕt hîp chÆt chÏ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi trong qu¸ tr×nh CNH-H§H nh»m xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo æn ®Þnh x· héi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ; KÕt hîp chÆt chÏ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi trong qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n víi x©y dùng tiÒm lùc vµ thÕ trËn quèc phßng toµn d©n. Trªn c¬ së ®ã Nghi quyÕt TW 5 (kho¸ IX) x¸c ®Þnh râ néi dung tæng qu¸t cña CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n cña n­íc ta hiÖn nay lµ: CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n lµ qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ lín, g¾n víi CNH øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc, c«ng nghÖ. §ång thêi t¨ng nhanh tû träng gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ lao ®éng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, gi¶m dÇn tû träng s¶n phÈm vµ lao ®éng c«ng nghiÖp, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, tæ chøc laÞ s¶n xuÊt phï hîp, x©y dùng n«ng th«n d©n chñ- c«ng b»ng- v¨n minh, kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn v¨n ho¸ cña nh©n d©n n«ng th«n. Nh×n l¹i chÆng ®­êng ®æi míi cña qu¸ tr×nh CNH - H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n nhê sù qu¸n triÖt vµ thùc hiÖn tèt c¸c quan ®iÓm, chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc chóng ta ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu rÊt to lín: + C¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n ®· cã b­íc chuyÓn dÞch theo h­íng ®Èy m¹nh s¶n xuÊt c¸c lo¹i n«ng s¶n hµng ho¸ cã nhu cÇu thÞ tr­êng vµ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. TiÕp tôc ®¶m b¶o tèt an ninh l­¬ng thùc quèc gia. DiÖn tÝch trång lóa tuy gi¶m nh­ng s¶n l­îng lóa vÉn t¨ng tõ 34.5 triÖu tÊn (n¨m 2000) lªn 39.12 triÖu tÊn (n¨m 2004) + S¶n xuÊt c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶ cã sù ®iÒu chØnh m¹nh theo nhu cÇu thÞ tr­êng ®Ó xuÊt khÈu vµ thay thÕ hµng nhËp khÈu, h×nh thµnh mét vïng s¶n xuÊt tËp trung g¾n víi c«ng nghiÖp b¶o qu¶n chÕ biÕn. + Ch¨n nu«i t¨ng b×nh qu©n 10% / n¨m, c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû s¶n vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n t¨ng tr­ëng b×nh qu©n tõ 12.14%/ n¨m ®Õn 15%/ n¨m. + C¬ cÊu n«ng th«n chuyÓn dÞch theo h­íng t¨ng dÇn tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, gi¶m dÇn tû träng n«ng nghiÖp. + Tr×nh ®é khoa häc kü thuËt trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ngµy cµng ®­îc n©ng lªn. + Quan hÖ s¶n xuÊt ngµy cµng phï hîp. + Doanh nghiÖp t­ nh©n t¨ng nhanh, n«ng th«n cã b­íc ph¸t triÓn kh¸ nhanh, nhiªu c«ng tr×nh thuû lîi ®· ®­îc hoµn thiÖn vµ ®­a vµo sö dông. + C«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®· ®­îc thùc hiÖn tèt, tû lÖ ®ãi nghÌo gi¶m xuèng ®¸ng kÓ. + §Æc biÖt trong thêi gian qua ®· næi lªn mét sè ®iÓm s¸ng vÒ CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n nh­: Tæng c«ng ty l­¬ng thùc miÒn Nam, ngµnh chÌ ViÖt Nam, c«ng ty cao su DÇu TiÕng… 1.3.2. Nh÷ng chñ tr­¬ng vµ gi¶i ph¸p lín nh»m ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n ë n­íc ta hiÖn nay §Èy m¹nh cnh- H§H. §©y lµ mét gi¶i ph¸p cã t¸c dông hai mÆt: Mét mÆt lµm t¨ng nguån lao ®éng t¹i chæ, mÆt kh¸c h¹n chÕ ®­îc dßng di c­ cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng tõ n«ng th«n ra thµnh thÞ, qua ®ã nh»m n©ng cao chÊt l­îng nguån lùc n«ng th«n, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng vµ gi¶m quy m« cña thÞ tr­êng lao ®éng phi chÝnh thøc ë ®« thÞ. §Ó sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë n«ng th«n ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cÇn thùc hiÖn ®ång thêi c¸c biÖn ph¸p sau: - Hoµn chØnh quy ho¹ch s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng­ nghiÖp vµ ngµnh nghÒ dÞch vô ë n«ng th«n theo h­íng kinh tÕ hµng ho¸ g¾n víi thÞ tr­êng. - §æi míi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n theo h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn g¾n víi chuyªn m«n ho¸, tËp trung ho¸ vµ hîp t¸c ho¸ cao h¬n.Thùc hiÖn chñ tr­¬ng: “Dån ®iÒn ®æi thöa “víi sù qu¶n lý vµ chØ ®¹o thèng nhÊt cña Nhµ n­íc. §Çu t­ vµ hæ trî kinh phÝ vµ kÜ thuËt kh¾c phôc tÝnh tù ph¸t hiÖn nay. - øng dông réng r·i nh÷ng thµnh tùu cña khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt vµ dÞch vô nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n¨ng suÊt ®Êt ®ai, chÊt l­îng s¶n phÈm, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, t¨ng søc c¹nh tranh cña n«ng s¶n hµng ho¸ vµ s¶n phÈm ngµnh nghÒ vµ dÞch vô n«ng th«n. - Tæng kÕt thùc tr¹ng nh©n réng c¸c m« h×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiªp, n«ng th«n. §ång thêi uèn n¾n xu h­íng b¶o thñ lÖch l¹c cña n«ng d©n. - T¨ng c­êng vai trß cña Nhµ n­íc trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n ë n­íc ta trong giai ®o¹n CNH-H§H cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh. KhuyÕn khÝch ®Çu t­ cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n lµ gi¶i ph¸p tèi ­u. V× ®©y võa lµ yÕu tè vËt chÊt ®Ó t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, võa lµ ®Ó x©y dùng vµ n©ng cÊp kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n. §ång thêi ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n theo h­íng tiÕn bé. - §èi víi vèn ®Çu t­: + Trong n«ng nghiÖp ­u tiªn vèn ®Çu t­ cho c¸c vïng träng ®iÓm s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung cã chÊt l­îng cao, h×nh thµnh c¸c vïng nguyªn liÖu tËp trung cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû s¶n vµ xuÊt khÈu.®Çu t­ tho¶ ®¸ng cho ch¨n nu«i gia sóc, khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi... + Trong l©m nghiÖp kh¾c phôc c¸c xu h­íng gi¶m sót tû träng vèn ®Çu t­ ng©n s¸ch trong nh÷ng n¨m qua, b¶o ®¶m vèn ®Ó c¶i t¹o vµ b¶o vÖ vèn rõng hiÖn cã. + Trong thuû s¶n ­u tiªn cho lÜnh vùc nu«i trång thuû s¸n n­íc ngät, n­íc lî n­íc mÆn nhÊt lµ nu«i trång t«m theo ph­¬ng thøc tiÕn bé, hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng m«i tr­êng. §æi míi vµ hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p ®Çu t­. Gi¶m sè l­îng vµ tû träng ®Çu t­ theo chiÒu réng, t¨ng nhanh sè l­îng vµ tû träng ®Çu t­ theo chiÒu s©u ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n ®a ngµnh. - Thu hót m¹nh mÏ nguån vèn n­íc ngoµi. Nhµ n­íc cÇn cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch “r¶i th¶m ®á” mêi c¸c nhµ ®Çu t­, c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Çu t­, hæ trî ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n. T¹o m«i tr­êng ph¸p lý æn ®Þnh l©u dµi vÒ luËt ph¸p c¬ chÕ, chÝnh s¸ch nhÊt lµ æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi nãi chung vµ khu vùc n«ng th«n nãi riªng. Ph¸t huy nguån nh©n lùc. Trong chiÕn l­îc CNH-H§H ®Êt n­íc nguån lùc kinh tÕ cã gi¸ trÞ nhÊt cña ViÖt Nam lµ con ng­êi. Sö dông vµ ph¸t huy tèi ®a nguån nh©n lùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n cÇn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p sau: - TËp trung gi¶i quyÕt viÖc lµm cho n«ng d©n vµ ng­êi lao ®éng - T¨ng c­êng c«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc n«ng th«n, t¹o ®iÒu kiÖn cho lao ®éng n«ng th«n cã viÖc lµm t¹i chæ vµ ngoµi khu vùc n«ng th«n. - T¨ng ng©n s¸ch cho gi¸o dôc ®µo t¹o, ®Æc biÖt lµ vïng s©u, vïng xa t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi nghÌo ë n«ng th«n ®­îc häc tËp, ph¸t triÓn tr­êng néi tró cho con em d©n téc thiÓu sè. - §æi míi n©ng cao chÊt l­îng hÖ thèng gi¸o dôc, y tÕ phôc vô cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña n«ng d©n n«ng th«n. - Thùc hiÖn x©y dùng ch­¬ng tr×nh n«ng th«n míi nh»m x©y dùng c¸c lµng x·, Êp b¶n cã cuéc sèng Êm no d©n chñ, v¨n minh g¾n víi viÖc h×nh thµnh c¸c khu d©n c­ ®« thÞ ho¸. øng dông khoa häc c«ng nghÖ ®­îc xem lµ ®éng lùc cña CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n. §Ó viÖc øng dông nµy ngµy cµng cã hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: - §­a nhanh khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt nhÊt lµ viÖc chuyÓn giao nghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îng gièng c©y trång vµ vËt nu«i, kü thuËt canh t¸c vµ m«i tr­êng... - Thu hót c¸n bé khoa häc, c¸n bé qu¶n lý c«ng nh©n lµnh nghÒ cã tr×nh ®é cao vÒ lµm viÖc l©u dµi ë n«ng th«n. - Ph¸t triÓn khoa häc tù nhiªn theo h­íng tËp trung nghiªn cøu c¬ b¶n ®Þnh h­íng øng dông. - §Èy nhanh c«ng t¸c nghiªn cøu ®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tµi nguyªn quèc gia n¾m b¾t nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ. Tãm l¹i: CNH-H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa chiÕn l­îc cña n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay, nh»m ph¸t huy cao nhÊt vai trß cña n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Lµ qu¸ tr×nh khai th¸c vµ sö dông hiÖu qu¶ mäi tiÒm n¨ng vÒ vèn, tµi nguyªn m«i tr­êng, nguån nh©n lùc dåi dµo ë n«ng th«n, ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho nh©n d©n t¹o nÒn t¶ng cho qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc. §©y chÝnh lµ mét chñ tr­¬ng lín cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. Thµnh c«ng cña nhiªu n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi trong qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc ®Ó ®Èy nhanh t¨ng tr­ëng vµ søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ lµ bµi häc quý b¸u ®èi víi ®Êt n­íc ta. Ch­¬ng 2 §¶ng bé Thanh Hãa triÓn khai thùc hiÖn nghÞ quyÕt héi nghÞ bchtw lÇn thø 5 (kho¸ ix) vÒ ®Èy nhanh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n 2.1. Nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn, x· héi cña Thanh Hãa ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n 2.1.1. §Þa lý kinh tÕ Thanh Hãa lµ mét tØnh n»m gi¸p phÝa B¾c trªn ®­êng giao l­u, gÆp gì cña kinh tÕ B¾c- Nam víi diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn kh¸ réng 17.500. §Æc ®iiÓm tù nhiªn cña tØnh cã 3 vïng râ rÖt: §ång b»ng ven biÓn, trung du vµ miÒn nói. VÒ giao th«ng: Thanh Hãa lµ mét tØnh cã ®­êng Quèc lé 1A xuyªn suèt chiÒu dµi cña tØnh víi (94 km), tõ §«ng sang T©y nèi liÒn Quèc lé 1A cã quèc lé 7 dµi 225 km vµ quèc lé 48 dµi 122km. VÒ du lÞch: Thanh Hãa cã khu nghØ m¸t næi tiÕng S©m S¬n. §©y lµ mét khu nghØ m¸t t­¬ng ®èi réng, tho¸ng m¸t, ®Ñp ®Ï, v¨n minh vµ lÞch sù. Hµng n¨m n¬i ®©y ®ãn tiÕp ®­îc rÊt nhiÒu du kh¸ch ®Õn tham quan, nghØ m¸t lµm cho ®êi sèng cña nh©n d©n vïng biÓn ®­îc n©ng lªn vµ t¨ng thªm nguån thu cho tØnh. Tæng doanh thu du lÞch t¨ng b×nh qu©n 10.3%/n¨m.Cã khu di tÝch Lam kinh, cã hßn Väng Phu, cã suèi c¸... Tuy nhiªn, víi vÞ trÝ n»m ë phÝa §«ng B¾c cña d·y Tr­êng S¬n nªn ®é dèc tr¶i dµi tõ B¾c xuèng Nam, ®Þa h×nh th­îng nguån dèc kh«ng thuËn lîi cho giao th«ng, ®Æc biÖt lµ nh÷ng vïng n«ng th«n vµ miÒn nói ¶nh h­ëng ®Õn ®iªï hoµ nguån n­íc cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ ®êi sèng cña c­ d©n n«ng th«n. §©y lµ khã kh¨n rÊt lín mµ ng­êi d©n Thanh Hãa ®· vµ ®ang ph¶i g¸nh chÞu trong bao ®êi nay. 2.1.2. Tµi nguyªn thiªn nhiªn VÒ ®Êt ®ai: Víi ®Æc ®iÓm ®Êt ®ai nh­ vËy rÊt thuËn lîi cho trång c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy nh­: l¹c, mÝa, võng, c©y lóa còng nh­ mét sè lo¹i rau mµu kh¸c... víi diÖn tÝch lµ ®åi nói nªn còng cã nhiÒu ®ång cá xanh tèt ®Ó phôc vô cho ch¨n nu«i gia sóc: tr©u, bß, dª, h­u... HiÖn nay ®Êt canh t¸c cña toµn tØnh ®· ®­îc quy ho¹ch vµ c¶i t¹o b»ng c¸c biÖn ph¸p thau chua, röa mÆn. Víi ch­¬ng tr×nh 773 ®· c¶i t¹o vµ ®­a vµo sö dông thªm nhiÒu ha ®Êt hoang ho¸. Tuy nhiªn quü ®Êt ch­a khai th¸c vÉn ®ang cßn nhiÒu, ®ã lµ tiÒm n¨ng lín cÇn cã kÕ ho¹ch ®Ó khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶. VÒ nguån lîi biÓn: Thanh Hãa lµ mét trong 28 tØnh cã biÓn trong c¶ n­íc, víi chiÒu dµi 82 km. Tõ chç cã ®é s©u 40m trë vµo lµ vïng cã ®¸y ®¹i d­¬ng t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng. §©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó Thanh Hãa ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra cña ViÖn nghiªn cøu thuû s¶n gÇn ®©y nhÊt th× l­îng c¸, h¶i s¶n tËp trung ë ®¸y vµ ngoµi kh¬i. Tuy nhiªn h¹n chÕ cña biÓn Thanh Hãa lµ chÕ ®é giã biÓn, h¶i triÒu, Ýt ®¶o, vÞnh cho ng­ d©n khi ®¸nh b¾t gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. §©y lµ h¹n chÕ rÊt lín ¶nh h­ëng ®Õn suy nghÜ còng nh­ cuéc sèng cña ng­êi d©n ®i biÓn, ®ång thêi còng k×m h¶m kh¶ n¨ng ®¸nh b¾t thuû h¶i s¶n ®Ó phôc vô cho ®êi sèng vµ xuÊt khÈu. Ngoµi ra, tØnh cßn cã 23.000 ha s«ng suèi, n­íc ngät céng víi 13.000 ha ao, hå, ®Çm lÇy cã kh¶ n¨ng nu«i c¸ nuíc ngät, c¸ lång, nguån n­íc ë ®©y kh¸ dåi dµo cho c¸c ho¹t ®éng d©n sinh vµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Thanh Ho¸ còng lµ mét trong nh÷ng tØnh cã nguån nói ®Ê phong phó cung cÊp cho viÖc chÕ biÕn vËt liÖu x©y dùng. Nguån tµi nguyªn rõng còng kh¸ phong phó cã diÖn tÝch rõng réng phôc vô cho qu¸ tr×nh khai th¸c, chÕ biÕn gç. Lµ nguån th¶m thùc vËt cho m«i tr­êng… 2.1.3. §Æc ®iÓm khÝ hËu, thêi tiÕt NÕu theo quan ®iÓm hiÖn ®¹i th× khÝ hËu thêi tiÕt cã thÓ ®­îc xem lµ mét yÕu tè cña lùc l­îng s¶n xuÊt.Trong n«ng nghiÖp nã trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ quyÕt ®Þnh n¨ng suÊt cña vËt nu«i c©y trång. Thanh Hãa n»m ë vïng khÝ hËu chuyÓn tiÕp võa mang ®Æc tÝnh mïa ®«ng l¹nh ë miÒn b¾c, võa mang khÝ hËu nãng cña miÒn Nam. KhÝ hËu ph©n thµnh 2 mïa: giã mïa T©y nam vµ giã mïa §«ng b¾c. §é Èm trung b×nh 71-95%, nhiÖt ®é trung b×nh tõ 22-23. Víi khÝ hËu thêi tiÕt Ýt thuËn lîi nh­ vËy ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Sì dÜ n«ng nghiÖp ®­îc mïa liªn tiÕp trong nh÷ng n¨m qua, mét phÇn còng lµ nhê c¬ cÊu mïa vô, vËt nu«i, c©y trång hîp lý tr¸nh ®­îc nh÷ng t¸c ®éng xÊu cña thêi tiÕt. Tuy nhiªn víi tr×nh ®é khoa häc kü thuËt nh­ hiÖn nay, chóng ta míi cã thÓ lîi dông c¸c hiÖn t­îng khÝ hËu thêi tiÕt lµm t¨ng tÝnh h­u Ých còng nh­ gi¶m tèi thiÓu nh÷ng thiÖt h¹i mµ chóng ta co thÓ g©y ra, do ®ã h­íng chñ yÕu vÉn lµ chØ ®¹o s¶n xuÊt dùa trªn nÒn cña c¸c dù b¸o khÝ t­îng thuû v¨n. Trong khi ®ã ®é chÝnh x¸c cña c¸c dù b¸o ch­a cao, nhÊt lµ viÖc kh¼ng ®Þnh thêi ®iÓm cña c¸c diÔn biÕn thêi tiÕt bÊt lîi cho s¶n xuÊt, v× vËy nh÷ng thiÖt h¹i do thêi tiÕt lµ khã tr¸nh khái. 2.1.4. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng D©n sè vµ lao ®éng Thanh Hãa cã qui m« lín thø 3 toµn quèc phÇn lín lao ®éng g¾n víi n«ng nghiÖp thuÇn n«ng vµ víi c©y trång truyÒn thèng. VÒ c¬ cÊu lao ®éng ph©n theo ngµnh kinh tÕ: - Lao ®éng n«ng - l©m- ng­ chiÕm 70,8 %. - Lao ®éng c«ng nghiÖp x©y dùng chiÕm 11,8%. - Lao ®éng dÞch vô th­¬ng m¹i chiÕm 17,4 %. ChÊt l­îng lao ®éng: Phæ biÕn ch­a qua ®µo t¹o, tæng sè lao ®éng qua ®µo t¹o chØ chiÕm kho¶ng gÇn 20% so víi tæng sè lao ®éng th­êng xuyªn. Theo nguån côc thèng kª Thanh Hãa n¨m 2000: Tæng sè lao ®éng trong ®é tuæi chiÕm kho¶ng gÇn 45% d©n sè Lao ®éng tuæi tõ 16-35 kho¶ng 40%, lao ®éng trªn 50 kho¶ng 15% Trong ®ã lao ®éng cã viÖc lµm th­êng xuyªn chiÕm 92,1% tæng sè lao ®éng trong ®é tuæi lao ®éng. Qua nghiªn cøu ta thÊy lao ®éng ë Thanh Hãa dåi dµo vÒ sè l­îng, ®©y lµ mét thÕ m¹nh cña tØnh trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, nhÊt lµ kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n nh­ng ®©y còng lµ søc Ðp vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm, nhµ ë vµ ®êi sèng. MÆt kh¸c ph©n c«ng lao ®éng ch­a ph¸t triÓn phÇn lín lao ®éng lµm viÖc trªn lÜnh vùc n«ng nghiÖp. Tr×nh ®é lao ®éng cßn thÊp. §iÒu ®ã thÓ hiÖn sù bÊt cËp ®èi víi yªu cÇu cña sù nghiÖp CNH-H§H. §ßi hái ph¶i cã yÕu tè thiÕt thùc ®Ó ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt, khuyÕn khÝch tuyÓn dông ng­êi tµi vÒ víi n«ng th«n Thanh Hãa... t¹o ®µ ph¸t triÓn cho nÒn n«ng nghiÖp tØnh nhµ trong sù nghiÖp CNH-H§H. 2.1.5. §Æc ®iÓm vÒ nh©n v¨n ¶nh h­ëng ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n nãi riªng Thanh Hãa n»m ë vïng ®Êt cæ, cã nhiÒu dÊu vÕt cña nÒn v¨n ho¸ x­a, n¬i héi tô cña céng ®ång ®a d©n téc ®· chung l­ng ®Êu cËt g¾n bã x©y ®¾p quª h­¬ng ngµy mét giµu ®Ñp, t¹o dùng hun ®óc nªn truyÒn thèng võa ®Æc thï võa ®a d¹ng. Do vÞ trÝ ®Þa lý cña vïng nµy ®· gãp phÇn t¹o nªn phÈm chÊt cao quý cña con ng­êi n¬i ®©y cã lßng yªu n­íc nång nµn tinh thÇn ®oµn kÕt keo s¬n g¾n bã, cã trÝ th«ng minh s¸ng t¹o, ham häc hái do ®ã cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc tiªn tiÕn, ®Ó gãp phÇn t¹o nªn sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ xho nÒn kinh tÕ tØnh nhµ. TÝnh ®Æc thï cña nÒn kinh tÕ vïng nµy lµ in ®Ëm mang tÝnh tù cung, tù cÊp, t×nh tr¹ng kinh tÕ ch­a ph¸t triÓn. §Æc ®iÓm nµy ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÊt cña con ng­êi n¬i ®©y tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c vÒ nÕp sèng vµ t­ duy lµ chÞu khæ h¬n chÞu khã, dÔ dµng b»ng lßng víi hoµn c¶nh h¬n lµ t×m tßi, tr¨n trë t×m ®­êng v­¬n lªn tho¸t khái c¶nh nghÌo khæ, vµ do vËy thiÕu t­ duy vµ kh¸t väng lµm giµu chÝnh ®¸ng. Khi tiÕp xóc víi kinh tÕ thÞ tr­êng th× ngì ngµng, chËm ch¹p n¾m b¾t nh÷ng ­u thÕ cña kinh tÕ thÞ tr­êng mµ quan t©m ®Õn mÆt tr¸i cña nã lµ chÝnh, tõ ®ã dÉn ®Õn chÇn chõ, do dù, biÕn thµnh lùc c¶n trong ®Çu t­ trong s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖn nay sù b¶o thñ Êy trong t­ duy kinh tÕ ®ang ®­îc kh¾c phôc. Trong nÒn kinh tÕ më trong xu thÕ toµn cÇu ho¸, giao l­u kinh tÕ x· héi tiÕp cËn víi KHKT- CN hiÖn ®¹i rÊt cÇn nh÷ng con ng­êi trung thùc vµ cã trÝ tuÖ, víi tÊt c¶ truyÒn thèng ham häc, th«ng minh. Tin r»ng con ng­êi lao ®éng Thanh Hãa sÏ kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ nãi trªn nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña sù nghiÖp CNH-H§H trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ x· héi cña tØnh. 2.2. Sù ph¸t triÓn cña nÒn n«ng nghiÖp Thanh Hãa tõ 1991-2000 ®Æt c¬ së quan träng cho CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n Qu¸n triÖt c¸c NghÞ quyÕt cña BCHTW §¶ng vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ CNH n«ng th«n trong thêi kú ®æi míi, §¶ng bé Thanh Hãa ®· cã sù chØ ®¹o thiÕt thùc ®èi víi nÒn n«ng nghiÖp nãi chung vµ sù nghiÖp CNH n«ng th«n nãi riªng. §Æc biÖt lµ tõ n¨m 1996 d­íi sù chØ ®¹o cña tØnh uû, H§ND, UBND tØnh ngµnh n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ®· x©y dùng vµ chØ ®¹o thùc hiÖn ®Ò ¸n CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n. D­íi sù chØ ®¹o cña tØnh uû, H§ND, UBND tØnh, n«ng nghiÖp, n«ng th«n Thanh Hãa thêi kú 1991-2000 ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ: VÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp: S¶n xuÊt n«ng nghiÖp liªn tôc ph¸t triÓn víi tèc ®é tõ 5 - 5,5%/ n¨m b­íc ®Çu ®· h×nh thµnh mét sè s¶n phÈm hµng ho¸ tËp trung g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn t¹o nªn mét khèi l­îng n«ng s¶n hµng ho¸ ®¸p øng nhu cÇu trong tØnh vµ xuÊt khÈu. S¶n l­îng l­¬ng thùc ®¹t kÕt qu¶ kh¸ vµ liªn tôc t¨ng nhanh qua c¸c n¨m. N¨m 1991 toµn tØnh míi chØ ®¹t 46.3 v¹n tÊn n¨m 2000 ®· ®¹t 83 v¹n tÊn. §¶m b¶o c¬ b¶n nhu cÇu cho nh©n d©n trong tØnh b¾t ®Çu cã l­¬ng thùc cã hµng ho¸ vµ dù tr÷. §· h×nh thµnh mét sè vïng s¶n xuÊt c©y c«ng nghiÖp tËp trung g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn, t¹o khèi l­îng hµng ho¸ vµ xuÊt khÈu kh¸ lín. §· gãp phÇn kh«ng nhá lµm t¨ng kim ng¹ch vµ xuÊt khÈu cña tØnh nhµ. N¨m 1991 kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ n«ng, l©m, thuû s¶n ®¹t 14 triÖu usd. §Õn n¨m 2000 ®¹t 26,5 triÖu usd. VÒ l©m nghiÖp: C«ng t¸c l©m nghiÖp ®­îc chó ý ph¸t triÓn toµn diÖn chuyÓn tõ nÒn n«ng nghiÖp tù nhiªn lÊy khai th¸c lµm chuyÓn sang mét nÒn l©m nghiÖp x· héi, lÊy khoanh nu«i, b¶o vÖ vµ trång míi lµm giµu vèn rõng lµm chÝnh. H»ng n¨m trång míi kho¶ng 10 ngµn ha. Khoanh nu«i vµ b¶o vÖ gÇn 600 ngµn ha. Th¶m thùc vËt ®­îc ph¸t triÓn tèt, t¨ng tû lÖ che phñ lªn gÇn 36% n¨m 1995 lªn 42% n¨m 2000 ®¹t 158,1 tû ®ång. Trong ®ã xuÊt khÈu ®¹t gÇn 10 triÖu usd. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ: C¬ cÊu kinh tÕ nãi chung, c¬ cÊu trong néi ngµnh n«ng nghiÖp nãi riªng ®· cã b­íc chuyÓn dÞch ®óng h­íng. Tû träng n«ng nghiÖp gi¶m dÇn, tû träng c«ng nghiÖp, dÞch vô t¨ng. Trong néi ngµnh n«ng nghiÖp: tû träng n«ng l©m gi¶m, tû träng thuû s¶n t¨ng. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh c¬ khÝ phôc vô ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®· gãp phÇn c¬ giíi ho¸ c¸c kh©u trong s¶n xuÊt, gi¶i phãng søc lao ®éng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp, thuû h¶i s¶n c¸c kh©u nÆng nhäc: lµm ®Êt, vËn chuyÓn, tuèt lóa, xay x¸t, b¬m n­íc... ®· ®­îc c¬ giíi tõ 30 - 40 %, cã nh÷ng c«ng viÖc ®· ®¹t 80% khèi l­îng c«ng viÖc. Trang bÞ gÇn 13.000 m¸y cµy nhá ®a chøc n¨ng vµo vïng n«ng th«n cña tØnh. C«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m, thuû h¶i s¶n ph¸t triÓn nhanh víi nhÞp ®é 12-14% n¨m gãp phÇn t¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu. Trong n¨m 2000-2001 c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m thùc phÈm chiÕm tû träng 36-40% gi¸ trÞ gia t¨ng c«ng nghiÖp, tèc ®é t¨ng tr­ëng trung b×nh 13,8%. §i ®«i víi viÖc x©y dùng c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn, trong nh÷ng n¨m qua ®· h×nh thµnh c¸c vïng nguyªn liÖu tËp trung cã quy m« kh¸ lín, ®¶m b¶o c¬ b¶n nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y ho¹t ®éng hÕt c«ng suÊt. Bªn c¹nh ®ã, tØnh cßn ®ang lËp dù ¸n, tæ chøc s¶n xuÊt nguyªn liÖu ®Ó x©y dùng c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn s÷a, bét giÊy... TiÓu thñ c«ng nghiÖp, ngµnh nghÒ n«ng th«n t¨ng nhanh, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ®­îc kh«i phôc ph¸t triÓn, t¹o nªn nhiÒu viÖc lµm vµ thu nhËp cho n«ng d©n nh­: méc, nÒ, ®an l¸t... Kinh tÕ dÞch vô: DÞch vô ®Çu vµo, ®Çu ra cho s¶n xuÊt, gièng, ph©n bãn thó y, n­íc, ®iÖn, ng©n hµng tÝn dông... t¨ng nhanh t¹o b­íc ®Çu cho chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng th«n. Khoa häc kü thuËt: §­îc øng dông réng r·i trong n«ng nghiÖp nhÊt lµ sö dông gièng tèt trong trång trät, ch¨n nu«i, trång rõng... NhÊt lµ sö dông ph­¬ng thøc lai trong s¶n xuÊt ®· gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt c©y trång, vËt nu«i, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. N¨ng suÊt c¸c lo¹i c©y trång t¨ng nhanh, chÊt l­îng ®µn gia sóc ngµy cµng kh¸ lín, träng l­îng lîn xuÊt chuång t¨ng trªn 20%, ch¨n nu«i gia cÇm, ch¨n nu«i ®Æc s¶n tiÕp tôc ph¸t triÓn. HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ®­îc t¨ng c­êng, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ n©ng cao ®êi sèng cho n«ng d©n, lµm thay ®æi bé mÆt cña n«ng th«n. HÖ th«ng thuû lîi ®­îc ­u tiªn ®Çu t­, ®­a diÖn tÝch t­íi tõ 90-100 ngµn ha n¨m 1990-1991 lªn 150-155 ngµn ha n¨m 2000. Ch­¬ng tr×nh vÖ sinh n­íc s¹ch vµ vÖ sinh m«i tr­êng n«ng th«n ®· gãp phÇn cung cÊp n­íc s¹ch cho gÇn 40 % ng­êi d©n sèng ë n«ng th«n. Ch­¬ng tr×nh ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n ®· gãp phÇn ®em ®iÖn vÒ cho 86% sè x· vµ 87% sè hé ®­îc dïng ®iÖn. HÖ thèng giao th«ng n«ng th«n kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn 100% ®­êng tõ tØnh xuèng huyÖn ®­îc r¶i nhùa, 100% sè x· ®ång b»ng, trung du vµ mét sè x· miÒn nói cã ®­êng « t« vµo ®Õn trung t©m x·. HiÖn ®¹i ho¸ më réng th«ng tin liªn l¹c. §Õn hÕt n¨m 2000 94,4% sè x· ®· cã m¸y ®iÖn tho¹i, cø 100 ng­êi d©n cã 2 m¸y ®iÖn tho¹i. M« h×nh v¨n ho¸ x· ®· ®­îc ph¸t triÓn. KÕt cÊu h¹ tÇng v¨n ho¸ x· héi còng ®­îc ®Çu t­ ph¸t triÓn m¹nh. C¸c tr­êng häc ®· ®­îc kiªn cè, m¹ng l­íi y tÕ, c¬ së ®­îc cñng cè mét b­íc, ®¹t 3 b¸c sü trªn mét v¹n d©n, 100% sè x· cã tr¹m y tÕ. Ho¹t ®éng v¨n ho¸ th«ng tin kh¸ s«i ®éng,c¸c lÔ héi truyÒn thèng ®­îc kh«i phôc. Phong trµo TDTT ®­îc ph¸t triÓn m¹nh mÏ. VÒ d©n sè lao ®éng vµ viÖc lµm: Gi¶m tû lÖ sinh con thø 3 xuèng d­íi 25%, gi¶m tû lÖ sinh hµng n¨m 0,01®Õn 0,12%, tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn n¨m 2000 lµ 1,5%. Hµng n¨m t¹o viÖc lµm cho 2 triÖu lao ®éng.Møc sèng cña ng­êi d©n n«ng th«n ®­îc n©ng lªn m«tþ b­íc râ rÖt. Gi¸ trÞ s¶n phÈm GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi n¨m 2000 ®¹t 2,73 triÖu ®ång. Nh÷ng thµnh tùu nãi trªn lµ kÕt qu¶ cña §¶ng bé vµ nh©n d©n Thanh Hãa trong thêi kú ®æi míi. Lµ tiÒn ®Ò quan träng cho sù nghiÖp CNH-H§H c«ng nghiÖp n«ng th«n trong giai ®o¹n tiÕp theo. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n: Tån t¹i: S¶n xuÊt cßn ph©n t¸n, quy m« s¶n xuÊt hé gia ®×nh nhá bÐ, cßn mang nÆng tÝnh tù cung tù cÊp thiÕu bÒn v÷ng. C¸c vïng s¶n xuÊt tËp trung nh×n chung cßn qu¸ ph©n t¸n, hoÆc ®ang cßn trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh Ýt vÒ sè l­îng, nhá vÒ quy m« ch­a æn ®Þnh. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¨ng tr­ëng theo s¶n l­îng ch­a coi träng viÖc n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶, chua g¾n víi c«ng nghiÖp vµ thÞ tr­êng tiªu thô. B×nh qu©n diÖn tÝch canh t¸c thÊp: 0,3-0,4 ha/ hé l¹i ph©n chia manh món. C¬ cÊu kinh tÕ trong néi ngµnh n«ng nghiÖp chuyÓn dÞch chËm chñ yÕu lµ s¶n xuÊt trång trät, ch¨n nu«i chua ph¸t triÓn so víi tiÒm n¨ng. Nu«i trång thuû s¶n cßn kÐm, ®¸nh b¾t xa bê hiÖu qu¶ thÊp. S¶n l­îng xuÊt khÈu nhá bÐ ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ ph­¬ng thøc ®Çu t­. C«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ trang thiÕt bÞ kü thuËt yÕu kÐm, l¹c hËu ph¸t triÓn chñ yÕu lµ lao ®éng thñ c«ng dÉn ®Õn n¨ng suÊt chÊt l­îng hiÖu qu¶ cßn thÊp. Tr×nh ®é c¬ giíi ho¸ ®iÖn khÝ ho¸ ch­a cao, hÖ thèng dÞch vô cßn yÕu kÐm. HÖ thèng nghiªn cøu øng dông vµ chuyÓn giao khoa häc kü thuËt cßn nhiÒu bÊt cËp, yÕu kÐm,ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ quy m« lín hiÖu qu¶ cao. HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng cßn nhiÒu yÕu kÐm ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¶n xuÊt theo h­íng CNH-H§H. Trªn 60% d©n c­ sèng ë n«ng th«n ch­a ®­îc dïng n­íc s¹ch. Chªnh lÖch thu nhËp gi÷a d©n c­ n«ng th«n vµ thµnh thÞ ngµy cµng d·n ra, gÇn 20 % d©n sè cßn ®ãi nghÌo, nhÊt lµ ®ång bµo ë vïng s©u, vïng xa. Lao ®éng n«ng th«n thiÕu viÖc lµm ngµy cµng t¨ng. Nguyªn nh©n: C¶ n­íc nãi chung vµ Thanh Hãa nãi riªng tõ l©u lµ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, tr¶i qua nhiÒu n¨m chiÕn tranh khèc liÖt, khu vùc n«ng th«n lµ hËu ph­¬ng lín cña tiÒn tuyÕn, sau khi ®Êt n­íc thèng nhÊt míi ®­îc kh«I phôc vµ ph¸t triÓn nªn tiÒm lùc kinh tÕ, nguån lùc ph¸t triÓn cßn rÊt h¹n che. Sù nghiÖp CNH-H§H ®ßi hái yªu cÇu rÊt cao tõ nhËn thøc ®Õn qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn, tæ chøc qu¶n lý thùc hiÖn. §Çu t­ cho n«ng nghiÖp,n«ng th«n cßn thÊp ch­a ®ång bé, chØ chiÕm tõ 5- 6% tæng møc ®Çu t­ cho toµn x· héi. C¬ chÕ chÝnh s¸ch cã nhiÒu ®iÓm ch­a phï hîp vµ chËm ®­îc ®iÒu chØnh. HÖ thèng qu¶n lý,chØ ®¹o n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ch­a t­¬ng xøng víi yªu cÇu cña t×nh h×nh míi nhÊt lµ chØ ®¹o ph¸t triÓn n«ng, c«ng nghiÖp vµ ngµnh nghÒ ë n«ng th«n... nh÷ng m« h×nh tiªn tiÕn chËm ®­îc tæng kÕt vµ nh©n ra diÖn réng. Thùc tÕ ®ã ®Æt ra cho §¶ng bé Thanh Hãa yªu cÇu cÊp b¸ch lµ ph¶i cã nh÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch nh»m thóc ®Èy m¹nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n, ®­a n«ng th«n Thanh Hãa tho¸t khái t×nh tr¹ng chËm ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay. 2.3. Ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña §¶ng bé Thanh Hãa. TriÓn khai thùc hiÖn nghÞ quyÕt BCHTW 5 (khãa IX) vÒ ®Èy nhanh CNH-H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n thêi kú 2001-2010 2.3.1. Néi dung tæng qu¸t Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ qui m« lín, tËp trung n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng tèt, bÒn v÷ng, g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ thÞ tr­êng tiªu thô, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm. X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n bao gåm: HÖ thèng giao th«ng thuû lîi, ®iÖn, c¸c trung t©m, tr¹m tr¹i nghiªn cøu chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ, kho tµng ... phôc vô cho chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ l­u th«ng hµng ho¸. HÖ thèng gi¸o dôc, y tÕ, th«ng tin, v¨n ho¸ TDTT... nh»m kh«ng ngõng n©ng cao d©n trÝ, søc khoÎ vµ ®êi sèng v¨n ho¸ cho nh©n d©n. C¸c ngµnh c«ng nghiÖp ë n«ng th«n trªn c¬ së t¸c ®éng vµo n«ng nghiÖp víi hai h­íng chÝnh: Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ c«ng nghÖ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch, tõng b­íc ®­a nhanh c¬ giíi vµo s¶n xuÊt. Trªn c¬ s¬ ph¸t triÓn m¹nh tiªu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô vµ ngµnh nghÒ ë n«ng th«n thùc hiÖn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng theo h­íng gi¶m lao ®éng n«ng nghiÖp, t¨ng sè l­îng lµm viÖc trªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, vµ c¸c ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp ë n«ng th«n, ®i ®«i víi bè trÝ vµ ph©n vïng hîp lý, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸, g¾n víi viÖc b¶o qu¶n m«i tr­êng sinh th¸i. Thùc hiÖn c¸c néi dung trªn nh»m ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c cuéc c¸ch m¹ng lín trong n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. §ã lµ c¸c cuéc c¸ch m¹ng vÒ gièng, c©y, con ; c¸ch m¹ng vÒ thuû lîi cho c©y mµu vµ c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶; c¸ch m¹ng vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt g¾n lùc l­îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp nh»m thóc ®Èy kinh tÕ- x· héi ph¸t triÓn. §ång thêi ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o vµ khoa häc c«ng nghÖ nh»m n©ng cao d©n trÝ ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô cho qu¸ tr×nh CNH-H§H. 2.3.2. Nh÷ng môc tiªu, nhiÖm vô cô thÓ a. C¨n cø quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña tØnh C¸c ngµnh, c¸c huyÖn, thµnh, thÞ ra so¸t bæ sung quy ho¹ch cña m×nh, ®ång thêi chØ ®¹o c¸c x· ph­êng thÞ trÊn x©y dùng hoÆc ®iÒu chØnh quy ho¹ch c«ng t¸c, quy ho¹ch ph¶i hoµn thµnh trong n¨m 2002. §iÒu chØnh quy ho¹ch trªn ®Þa bµn x·, g¾n víi quy ho¹ch s¶n xuÊt theo yªu cÇu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i t¹o ra vïng s¶n xuÊt lín trång trät, ch¨n nu«i. B¶o ®¶m gi¸ trÞ thu nhËp trªn 1 ha canh t¸c cao nhÊt, phï hîp víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®Êt ®ai, tµi nguyªn sinh th¸i tõng vïng, g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biiÕn vµ thÞ tr­êng tiªu thô. Trªn c¬ së quy ho¹ch s¶n xuÊt, quy ho¹ch khu d©n c­, tiÕn hµnh ®iÒu chØnh quy ho¹ch vµ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ- kÜ thuËt. b. Thùc hiÖn tÝch tô ruéng ®Êt, h×nh thµnh vïng s¶n xuÊt lín cã n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cao, theo 3 h­íng: TËp trung l·nh ®¹o, chØ ®¹o, vËn ®éng n«ng d©n tiÕn hµnh” dån ®iÒn, ®æi thöa” theo ph­¬ng ch©m: tÝch cùc, d©n chñ vµ tù nguyÖn. H×nh thµnh m« h×nh hîp t¸c x· n«ng nghiÖp cæ phÇn, trong ®ã n«ng dan ®ãng gãp cæ phÇn b»ng vèn vµ b»ng gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt, TiÕn hµnh ®Èy nhanh viÖc tÝch tô ruéng ®Êt th«ng qua viÖc chuyÓn nh­îng quyÒn sö ®ông ®Êt cã tæ chøc vµ qu¶n lý cña Nhµ n­íc, g¾n víi chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng, ®¶m b¶o viÖc lµm vµ thu nhËp æn ®Þnh cña n«ng d©n ®· chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt. c. §Èy nhanh viÖc øng dông vµ chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. §©y lµ mét kh©u ®ét ph¸ quan träng nhÊt, thóc ®Èy ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, lµm ®ßn bÈy ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm hµng ho¸. ¦u tiªn ®Çu t­ x©y dùng c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt vµ n¨ng lùc ho¹t ®éng cho trung t©m nghiªn cøu, øng dông, chuyÓn giao khcn cña tØnh. X©y dùng c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm ®Ó ®­a nhanh tiÕn bé khkt vµo s¶n xuÊt ®¹i trµ. Ph¸t triÓn m¹nh vµ ®æi míi ph­¬ng thøc ho¹t ®éng c¸c hÖ thèng khuyÕn n«ng khuyÕn l©m, khuyÕn ng­, b¶o ®¶m cho n«ng d©n tiÕp nhËn thuËn lîi vµ chñ ®éng øng dông c¸c tiÕn bé khkt. TËp trung ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp mòi nhän cña tØnh, nh÷ng s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh cao, h×nh thµnh vïng s¶n xuÊt tËp trung cã khèi l­îng hµng ho¸ lín. d. Thùc hiÖn NghÞ quyÕt sè 02- nq/tw ngµy 21/05/2001 cña Ban Th­êng vô TØnh uû vÒ ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n vµ NghÞ quyÕt sè 02 ngµy 21/05/2001 cña Ban chÊp hµnh §¶ng bé tØnh vÒ ph¸t tiÓn thuû lîi cho c©y mµu vµ c©y c«ng nghiÖp víi møc phÊn ®Êu cao. X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ kÜ thuËt ®¸p øng yªu cÇu cnh- h§n n«ng nghiÖp, n«ng th«n Cïng víi tham gia x©y dùng ®­êng Hå ChÝ Minh, c¶i t¹o n©ng cÊp hÖ thèng quèc lé, UBND tØnh ph¶i lËp dù ¸n x©y d­ng c¸c tuyÕn ®­êng ë huyÖn miÒn nói cao cña tØnh, b¶o ®¶m th«ng tuyÕn trong nöa ®Çu kú kÕ ho¹ch 2006/2010. N©ng cÊp c¸c tØnh lé, ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng n«ng th«n. ®ång thêi hoµn chØnh hÖ thèng giao th«ng néi ®ång. Tu bæ n©ng cÊp hÖ thèng ®ª s«ng, hoµn thiªn hÖ thèng thuû lîi b¾c Nam ®Ëp. §¶m b¶o c¬ b¶n vµ an toµn khi cã thiªn tai x¶y ra. Hoµn thµnh quy ho¹ch l­íi ®iÖn toµn tØnh n©ng c«ng suÊt c¸c tr¹m biÕn thÕ. TiÕp tôc hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c, thùc hiÖn 100% c¸p quang néi tØnh, ®Õn n¨m 2005 100% x· cã m¸y ®iÖn tho¹i. Thùc hiÖn c¬ giíi ho¸ trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2005 c¬ giíi ho¸ 40% kh©u lµm ®Êt, 60% kh©u vËn chuyÓn, ¸p dông c«ng nghÖ tiÕn bé b¶o qu¶n c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ cã khèi l­îng lín. TiÕp tôc c¶i t¹o, n©ng cÊp c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn hiÖn cã, ®ång thêi thóc ®¶y h×nh thµnh nhanh c¸c côm c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû, h¶i s¶n ë n«ng th«n. Tõ nay ®Õn n¨m 2005 ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu mÝa, ®ñ ®¸p øng nhu cÇu cho nhµ m¸y mÝa ®­êng hiÖn cã. N¨m 2005 hoµn thµnh khu c«ng nghiÖp Nghi S¬n thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp nµy, h×nh thµnh thªm c¸c khu c«ng nghiÖp vµo thêi k× 2006-2010. Ph¸t triÓn ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp ë n«ng th«n, ®Æc biÖt chó ý ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ thu hót nhiÒu lao ®éng, sö dông nhiÒu nguyªn liÖu t¹i chç vµ cã thÞ tr­êng tiªu thô nh­: NghÒ méc d©n dông vµ nghÒ méc mÜ nghÖ, nghÒ d©n, nghÒ dÖt, chÕ biÕn n«ng s¶n, thôc phÈm, khai th¸c vËt liÖu x©y dùng, söa ch÷a c¬ khÝ vµ c¸c ngµnh nghÒ dÞch vô kh¸c. KhuyÕn khÝch thµnh, thÞ x·, c¸c huyÖn h×nh thµnh c¸c khu tiÓu thu c«ng nghiÖp. Du nhËp mét sè ngµnh nghÒ míi mµ tØnh cã thÕ m¹nh vÒ lao ®éng, nguyªn liÖu. TËp trung ph¸t triÓn dÞch vô ë n«ng th«n nh­: TÝn dông, b¶o hiÓm, vËn t¶i, th­¬ng m¹i... h×nh thµnh c¸c trung t©m th­¬ng m¹i, chî huyÖn, chî x·, chî bu«n b¸n... §Õn n¨m 2005, kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ n«ng l©m thuû s¶n ®¹t 62 triÖu USD vµ 130 triÖu USD vµo n¨m 2010. N©ng cÊp vµ khai th¸c hiÖu qu¶ hÖ thèng du lÞch SÇm S¬n, khu di tÝch Lam Kinh. X©y dùng c¸c c«ng viªn xanh - s¹ch - ®Ñp. Trªn c¬ së ph¸t triÓn s¶n xuÊt ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, hÖ thèng dÞch vô ®Ó quy ho¹ch bè trÝ l¹i khu d©n c­, x©y dùng thªm mét sè thÞ x· thÞ trÊn, ®ång thêi n©ng cÊp vµ më réng c¸c thÞ trÊn, thÞ tø hiÖn cã, ph¸t triÓn c¸c thÞ tø míi b¸m c¸c ®iÓm ®­êng nèi víi tuyÕn ®­êng Hå ChÝ Minh. TriÓn khai cã kÕt qu¶ NghÞ quyÕt sè 10 ngµy 24/04/2002 cña Ban Th­êng vô TØnh uû vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, coi ®©y lµ nhiÖm vô võa cÊp b¸ch, võa th­êng xuyªn trong tiÕn tr×nh CNH-H§H c«ng nghiÖp n«ng th«n. Ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc x· héi: LËp vµ triÓn khai c¸c ®Ò ¸n ph¸t triÓn gi¸o dôc: X©y dùng vµ n©ng cÊp míi c¸c tr­êng häc, líp häc, thùc hiªn x· héi ho¸ vµ d¹y nghÒ. LËp vµ triÓn khai c¸c ho¹t ®éng cña ngµnh y tÕ. Coi trong c«ng t¸c y tÕ c¬ së vËt chÊt vµ c¸n bé. Gi¶m tØ lÖ trÎ em d­íi 5 tuæi bÞ suy dinh d­ìng xuèng d­íi 30% vµo n¨m 2005 vµ 20% vµo n¨m 2010, n©ng tuæi thä trung b×nh lªn 70 tuæi vµo n¨m 2005, tiÕp tôc gi¶m tØ lÖ sinh hµng n¨m xuèng d­íi 0,7-7,5% trªn n¨m. TiÕp tôc x©y dùng v¨n ho¸ x·, nhµ v¨n ho¸, s©n vËn ®éng, khu vui ch¬i cho thiÕu nhi... ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ thÓ dôc thÓ thao. Hoµn thiÖn quy chÕ d©n chñ, h­¬ng ­íc vµ c¬ chÕ tù qu¶n ë c¬ së, tang c­êng chØ ®¹o vµ kiÓm tra, b¶o ®¶m më réng d©n chñ trùc tiÕp, n©ng cao chÊt l­îng d©n chñ ®¹i diÖn. TÝch cùc ®Èy lïi c¸c tÖ n¹n x· héi ë n«ng th«n nhÊt lµ ma tuý cê b¹c r­îu chÌ bª tha vµ mª tÝn dÞ ®oan. 2.3.3. Nh÷ng chñ tr­¬ng vµ gi¶i ph¸p lín a. Huy ®éng vèn T¨ng nguån vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch cña tØnh cho n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n tËp trung vµo nh÷ng lÜnh vùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt, øng dông nh÷ng thµnh tùu cña KHKT, trî gi¸ trî c­íc c©y trång vËt nu«i ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi, c«ng t¸c khuyÕn n«ng khuyÕn l©m, khuyÕn ng­ vµ d¹y nghÒ víi tØ lÖ 20-25% tæng nguån ®Çu t­ cho toµn x· héi. TiÕp tôc thùc hiÖn chñ tr­¬ng Nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm trong viÖc x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi ë n«ng th«n. ubnd tØnh hoµn thiÖn c¬ chÕ ho¹t ®éng nguån lùc, c¬ chÕ qu¶n lý ®Çu t­ vµ tr¸ch nhiÖm b¶o ®¶m vèn ®Çu t­ tõ nguån ng©n s¸ch tØnh, ng©n s¸ch huyÖn vµ nguån huy ®éng cña nh©n d©n ®èi víi tõng cÊp c«ng tr×nh. Ubnd tØnh ban hµnh chÝnh s¸ch ­u ®·i víi møc cao nhÊt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc ph¸t tiÓn s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn n«ng th«n. KhuyÕn khÝch c¸c tæ chøc b¸n tr¶ gãp thiÕt bÞ vËt t­, cung øng vèn cho n«ng d©n s¶n xuÊt cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn. Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Æc biÖt khuyÕn khÝch c¸c hé n«ng d©n gãp cæ phÇn vµo c¸c c¬ së chÕ biÕn, t¹o ra ®ång së h÷u gi÷a n«ng d©n víi c¸c nhµ doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ph¶i ph¸t huy vai trß lµ ®Çu tµu. UBND tØnh quy ®Þnh møc th­ëng cho c¸c doanh nghiÖp më nhiÒu ®iÓm ®¹i lý mua b¸n vËt t­ n«ng nghiÖp vµ s¶n phÈm n«ng nghiÖp ë n«ng th«n. C¸c tæ chøc tÝn dông ph¶i t¨ng nguån vèn tÝn dông tõ nhiÒu kªnh trªn ®Þa bµn n«ng th«n, ®ång thêi c¶i tiÕn thñ tôc cho vay, b¶o ®¶m c¸c hé n«ng d©n, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ë n«ng th«n ®­îc tiÕp cËn tÝn dông thuËn lîi vµ ®¹t kÕt qu¶ cao. b. Hç trî n«ng d©n ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ TiÕp tôc ¸p dông vµ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch míi hç trî n«ng d©n chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, øng dông tiÕn bé KHKT. §æi míi tæ chøc qu¶n lý ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c n«ng, l©m tr­êng. c. Tæ chøc ph©n bè l¹i d©n c­ trªn ®Þa bµn n«ng th«n Trªn c¬ së chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n, c¬ cÊu lao ®éng sÏ ®­îc thay ®æi. Tõ ®ã bè trÝ l¹i khu d©n c­ cho phï hîp víi c¬ cÊu ngµnh nghÒ thuËn tiÖn cho s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸. d. §æi míi phong c¸ch lµm viÖc TiÕp tôc ®æi míi phong c¸ch lµm viÖc cho c¸c ngµnh, c¸c cÊp tõ tØnh huyÖn ®Õn c¬ së. Kiªn quyÕt thay thÕ c¸n bé phÈm chÊt kÐm, thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm t©m huyÕt víi n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Thùc hiÖn chñ tr­¬ng khuyÕn khÝch c¸n bé KHKT, c¸n bé khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m vÒ x·. e. §æi míi vµ t¨ng c­êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc, sù tham gia vµ ®éng viªn cña c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n. 2.4. Nh÷ng kÕt qu¶ b­íc ®Çu thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña §¶ng bé Thanh Hãa vÒ CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n Ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña §¶ng bé Thanh Hãa vÒ CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n lµ nh÷ng ®Þnh h­íng c¬ b¶n chØ ®¹o sù nghiÖp CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n ë Thanh Hãa trong giai ®o¹n hiÖn nay. D­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng bé víi ý trÝ c¸ch m¹ng kiªn c­êng, kh«ng cam chÞu nghÌo khæ nh©n d©n Thanh Hãa ®· vµ ®ang khai th¸c thÕ m¹nh cña tØnh vÒ tµi nguyªn ®Êt ®ai quyÕt t©m thùc hiÖn th¾ng lîi nghÞ quyÕt cña §¶ng vÒ ®Èy m¹nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n vµ b­íc ®Çu ®· ®¹t ®­îc nh­ng thµnh tùu ®¸ng ghi nhËn. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ ®· ®i ®óng h­íng. Tõng b­íc xo¸ bá nÒn kinh tÕ tù cung tù cÊp, chuyÓn sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸. N¨m 2002 trªn ph¹m vi toµn tØnh ®· h×nh thµnh mét sè vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn, xuÊt khÈu. HiÖn nay tØnh ®· cã trong tay 26,5 v¹n con tr©u 26,8 v¹n con bß vµ 83 v¹n con lîn. N«ng d©n vïng trung du miÒn nói ®· biÕt b¶o vÖ khoanh nu«i, lµm giµu vèn rõng, trång rõng ®Ó lµm giµu. Vïng ven biÓn víi chÝnh s¸ch ®¸nh b¾t xa bê ng­ d©n Thanh Hãa ®ñ n¨ng lùc v­¬n kh¬i xa chiÕm lÜnh ng­ tr­êng ®Ó khai th¸c thuû s¶n. TØnh ®· coi träng viÖc ¸p dông tiÕn bé KHKT vµo s¶n xuÊt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. §­a c¸c gièng c©y trång vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao vµo s¶n xuÊt, thùc hiÖn c¬ giíi hãa n«ng nghiÖp, lµm tèt c«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng­. DiÖn tÝch gieo trång c©y l­¬ng thùc (chØ tÝnh c©y cã h¹t) c¶ n¨m 2002 ®¹t 20233 ha t¨ng 839 ha so víi n¨m 2001 vµ t¨ng 3845 ha so víi kÕ ho¹ch. Tæng s¶n l­îng l­¬ng thùc quy thãc ®¹t 931.325 tÊn t¨ng 60.074 tÊn b»ng 6,9% so víi n¨m 2001 vµ t¨ng gÇn 6,5 v¹n tÊn b»ng 7,5 so víi kÕ ho¹ch. C©y c«ng nghiÖp hµng n¨m: Tæng diÖn tÝch c¸c loai c©y c«ng nghiÖp n­m 2002 ®¹t 60.211,9 ha, t¨ng 2.224,9 ha so víi n¨m 2001. Trong ®ã cã mét sè lo¹i c©y chÝnh nh­: l¹c, mÝa, võng. Riªng c©y l¹c n¨m 2002 lµ n¨m ®¹t n¨ng suÊt cao nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay. C¶ n¨m gieo trång 23.189 ha, n¨ng suÊt trung b×nh t¨ng b×nh qu©n 17,47 t¹/ha, s¶n l­îng 40.519 tÊn/ ha; n¨ng suÊt b×nh qu©n 17,47 t¹/ha, s¶n l­îng 40,519 tÊn/ha. C©y c«ng nghiÖp dµi ngµy, c©y ¨n qu¶: §©y lµ mét trong nh÷ng thÕ m¹nh cña tØnh gãp phÇn ®em l¹i sù ph¸t triÓn chung cho ngµnh n«ng nghiÖp toµn tØnh, v× vËy tØnh ®· chó träng ph¸t triÓn. VÒ ch¨n nu«i: Ch¨n nu«i gia sóc lµ ngµnh nghÒ truyÒn thèng cña tØnh hiÖn nay ®­îc quan t©m ph¸t triÓn. V× ®©y lµ mét nguån kh«ng nhá gãp thªm vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n cña tØnh. Riªng n¨m 2002 tæng ®µn tr©u 280.913 con so víi cïng k× n¨m 2001 t¨ng 3,41%, tæng ®µn bß 288.985 con so víi cïng k× t¨ng 7,2%, tæng ®µn lîn t¨ng 1,66% so víi cung kú. Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn bß lai sim tiÕp tôc ®­îc thùc hiªn tèt vµ cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Ch­¬ng tr×nh bß s÷a ®ang ®­îc triÓn khai ®óng tiÕn ®é, dù kiÕn th¸ng cuèi n¨m 2002 t¹o thªm 50 con, ®­a tæng sè bª c¸i t¹o ®­îc trong 2 n¨m 235 con, ch­¬ng tr×nh lîn ngo¹i trong n¨m qua ®· nhËp 500 con lîn. S¶n xuÊt l©m nghiÖp trong n¨m 2002 Thanh Hãa ®· trång rõng ®­îc 9209 ha ®¹t 95,27%, trång rõng nguyªn liÖu 2963 ha, ®Þnh canh ®Þnh c­ 758 ha, c¸c ch­¬ng tr×nh kÕ hoach kh¸c 500 ha... C¬ së h¹ tÇng: Ph¸t triÓn t­¬ng ®èi m¹nh mÏ do hÖ thèng quèc lé vµ tØnh lé ®­îc n©ng cÊp trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y « t« cã thÓ ®i ®Õn tÊt c¶ c¸c x·. §iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n t­¬ng ®èi ®· hoµn thµnh, 100% x· trong tØnh cã l­íi ®iÖn quèc gia. VÒ thuû lîi: Trong mÊy n¨m qua ®­îc sù gióp ®ì cña Trung ­¬ng vµ ph¸t huy nç lùc cña nh©n d©n trong tØnh, b×nh qu©n mçi n¨m tØnh ®· ®Çu t­ 180 tØ ®ång cho x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi phôc vô t­íi tiªu cho c¸c lo¹i c©y trång vµ nu«i thuû s¶n ®Õn nay ®· t¹o dùng ®­îc hÖ thèng thuû lîi t­¬ng ®èi kh¸. HÖ thèng thuû lîi ®· cung cÊp n­íc t­íi cho gÇn 15000 ha lóa trong ®ã t­íi æn ®Þnh cho 12000 ha gãp phÇn rÊt quan trong cung cÊp n­íc d©n sinh, c«ng nghiÖp, tiªu óng, b¶o vÖ tèt s¶n xuÊt Ch­¬ng tr×nh n­íc s¹ch vµ vÖ sinh m«i tr­êng n«ng th«n: N¨m 2002 toµn tØnh thùc hiÖn cÊp n­íc s¹ch cho thªm gÇn 100000 ng­êi ®¹t 50% kÕ ho¹ch ®­a tØ lÖ d©n ®­îc dïng n­íc s¹ch chiÕm 47,8% d©n sè c¶ tØnh. Cã 1000 c«ng tr×nh vÖ sinh ®­îc lµm míi. VÒ giao th«ng n«ng th«n: X¸c ®Þnh râ tÇm quan träng cña giao th«ng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Æc biÖt lµ giao th«ng n«ng th«n ®èi víi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, trong nh÷ng n¨m qua §¶ng bé vµ nh©n d©n tØnh Thanh Hãa ®· tËp trung chØ ®¹o vµ thùc hiªn phong trµo x©y dùng giao th«ng n«ng th«n ®¹t nhiÒu kÕt qu¶ cao. Nh÷ng kÕt qu¶ ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n trong thêi gian qua ®Æc biÖt lµ n¨m 2002 ®· lµm thay ®æi nhanh bé mÆt n«ng th«n, gãp phÇn ®Èy m¹nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kinh tÕ hµng ho¸, c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña n«ng d©n C«ng t¸c nghiªn cøu vµ øng dông khoa häc c«ng nghÖ: N¨m 2002, UBND tØnh cÊp 800 triÖu cho c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc thuéc ngµnh qu¶n lý, trong ®ã cho khoa häc l©m nghiÖp 300 triÖu ®ång, khoa häc n«ng nghiÖp 500 triÖu ®ång. Ngoµi ra c¸c ®¬n vÞ thuéc ngµnh ®ang tæ chøc nghiªn cøu mét sè ®Ò tµi cÊp tØnh do së khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr­êng qu¶n lý vµ chØ ®¹o thùc hiÖn. VÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng khuyÕn l©m: Thùc hiÖn chØ thÞ 5 ngµy 20/07/2001 cña Ban Th­êng vô TØnh uû vÒ viÖc n©ng cao n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m.. Tr­íc hÕt ®æi míi hÖ thèng tæ chøc khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m tõ tØnh ®Õn c¬ së: + CÊp tØnh: cñng cè vµ n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña trung t©m khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m tØnh, rµ s¸t l¹i chøc n¨ng, nhiÖm vô, tæ chøc bé m¸y, tinh gi¶m biªn chÕ, tæ chøc tinh gän. §Æc biÖt víi chÝnh s¸ch tuyÓn dông ng­êi tµi, tØnh ®· thu hót ®­îc mét ®éi ngò c¸n bé KHKT vÒ n«ng th«n bæ sung c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng cho ®éi ngò lµm c«ng t¸c khuyÕn n«ng khuyÕn l©m, khuyÕn ng­. + CÊp huyÖn: tiÕp tôc cñng cè tæ chøc bé m¸y, hoµn thiÖn tr¹m khuyÕn n«ng víi tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc 104 ng­êi + CÊp x·, b¶n th«n: tÊt c¶ c¸c x· trong tØnh ®Òu cã 1 c¸n bé khuyÕn n«ng ®­îc phô cÊp 90 ngµn ®ång/ th¸ng. mçi x· ®· thµnh lËp ®­îc1 ban khuyÕn n«ng x· do ®ång chÝ phã chñ tÞch phô tr¸ch kinh tÕ x· lµm tr­ëng ban. Trong n¨m 2002 c«ng t¸c khuyÕn n«ng khuyÕn l©m ®· hoµn thµnh c¬ b¶n néi dung cña kÕ ho¹ch n¨m 2002 do së kÕ ho¹ch vµ ph¸t triÓn n«ng th«n giao c¸c h¹ng môc héi th¶o s¬ kÕt tæng kÕt... víi tæng kinh phÝ ®­îc cÊp 2.519.546.000 ®ång C«ng t¸c tæ chøc c¸n bé c¬ së: TiÕn hµnh thùc hiÖn c«ng t¸c tinh gi¶m biªn chÕ theo NghÞ quyÕt 16/CP cña ChÝnh phñ, toµn tØnh ®· gi¶m 85 ng­êi, hoµn thµnh chØ tiªu tØnh giao ®¶m b¶o chÊt l­îng, ®óng thêi h¹n quy ®Þnh. Nh÷ng kÕt qu¶ nãi trªn thÓ hiÖn quyÕt t©m vµ nç lùc cña §¶ng bé vµ nh©n d©n Thanh Hãa trong qu¸ tr×nh cnh-h§h n«ng nghiÖp n«ng th«n lµm cho bé mÆt n«ng th«n Thanh Hãa cã nh÷ng biÕn ®æi nhanh chãng. Tuy nhiªn vÉn cßn cã mét sè tån t¹i cÇn ®­îc kh¾c phôc, ®ã lµ: - ViÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i cßn chËm. - C«ng t¸c kiÓm tra chÊt l­îng gièng c©y trång, ph©n bãn, thuèc trõ s©u, thuèc thó y... lµm ch­a ®­îc th­êng xuyªn - Ch¨n nu«i vµ ph¸t triÓn ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ yªu cÇu. - Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ch­a ®­îc sù quan t©m chØ ®¹o ®óng møc cña ngµnh. Bªn c¹nh ®ã, tån t¹i lín nhÊt hiÖn nay cña c«ng t¸c thuû lîi lµ do yªu cÇu cÊp b¸ch vÒ l­¬ng thùc nªn chØ míi tËp trung gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t­íi tiªu cho c©y lóa n­íc, ch­a quan t©m chØ ®¹o t­íi tiªu cho c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, c©y mµu vµ ®iÒu tiÕt trong nu«i trång thuû s¶n. Do ®ã n¨ng suÊt c©y c«ng nghiÖp c©y ¨n qu¶ t¨ng nh­ng s¶n l­îng Ýt, chÊt l­îng thÊp, kh«ng t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng, kh«ng ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, hiÖu qu¶ kinh tÕ cßn kÐm. M¹ng l­íi giao th«ng n«ng th«n cßn yÕu kÐm, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t tiÓn kinh tÕ x· héi ë n«ng th«n nãi riªng vµ cña tØnh nãi chung. HÖ thèng ®­êng x·, liªn th«n... phÇn lín cßn lµ ®­êng ®Êt ®¸ tù nhiªn, nhá hÑp, thiÕu c«ng tr×nh tho¸t n­íc. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i: C¬ chÕ chÝnh s¸ch cña tØnh ch­a ®ång bé, ch­a cã nh÷ng gi¶i ph¸p lµm ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt, vµ thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t­ vÒ n«ng th«n. Bé m¸y qu¶n lý hµnh chÝnh, qu¶n lý s¶n xuÊt ë n«ng th«n cßn yÕu kÐm vÒ tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é KHKT ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu CNH-H§H. §éi ngò c¸n bé KHKT vÒ n«ng th«n cßn ch­a nhiÒu, ch­a thùc sù s©u s¸t víi s¶n xuÊt. Tr×nh ®é d©n trÝ, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cña d©n c­ n«ng th«n cßn nhiÒu h¹n chÕ, phÇn lín ch­a qua ®µo t¹o nghÒ nghiÖp, viÖc ®­a nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt cßn nhiÒu khã kh¨n. C¬ së h¹ tÇng n«ng th«n cña tØnh ®· ®­îc quan t©m x©y dùng nh­ng ch­a ®ång bé, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cnh-hdh, ®êi sèng nh©n d©n cßn nhiÒu khã kh¨n, ch­a thùc sù hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa chiÕn l­îc ë n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ mäi tiÒm n¨ng vÒ vèn, tµi nguyªn nguån nh©n lùc dåi dµo ë n«ng th«n, ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña d©n c­ n«ng th«n vµ æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi nãi chung. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò ®ã, Héi nghÞ BCH TW lÇn thø V (khãa IX) cña §¶ng ®· ®Ò ra nh÷ng t­ t­ëng chØ ®¹o, nh÷ng ®Þnh h­íng ®óng ®¾n, nh÷ng chñ tr­¬ng vµ biÖn ph¸p c¬ b¶n, thiÕt thùc ®Ó ®Èy nhanh qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n ë n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. Hßa chung víi sù nghiÖp c¸ch m¹ng c¶ n­íc, xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña nÒn n«ng nghiÖp, n«ng th«n tØnh nhµ, §¶ng bé Thanh Hãa ®· tÝch cùc triÓn khai thùc hiÖn NghÞ quyÕt BCH TW lÇn thø V khãa IX cña §¶ng. B»ng ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña m×nh, §¶ng bé ®· cã sù chØ ®¹o ®óng h­íng, s¸t thùc víi tõng vïng, tõng ®Þa ph­¬ng vµ ®· t¹o ra nh÷ng chuyÓn biÕn c¬ b¶n b­íc ®Çu, nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng ghi nhËn trªn mäi lÜnh vùc cña sù nghiÖp CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n ë Thanh Hãa. Tuy nhiªn, vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ, khuyÕt ®iÓm cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc. Tõ kÕt qu¶ nghiªn cøu, chóng t«i m¹nh d¹n cã nh÷ng ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ nh­ sau: 1. §¶ng bé Thanh Hãa cÇn ph¶i cã mét sè biÖn ph¸p cã tÝnh chÊt ®ßn bÈy ®Ó t¹o ra nh÷ng chuyÓn biÕn nhanh chãng trong qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Ch¼ng h¹n nh­: chÝnh s¸ch ®·i ngé tháa ®¸ng ®èi víi nh÷ng c¸n bé KHKT cã tr×nh ®é cao vÒ lµm viÖc ë khu vùc n«ng th«n, níi réng c¬ chÕ chÝnh s¸ch trong ®iÒu kiÖn cã thÓ ®Ó thu hót c¸c dù ¸n kinh tÕ vÒ n«ng th«n. 2. T¨ng c­êng ®Çu t­ ®Ó ®­a nh÷ng tiÕn bé KHKT vµo s¶n xuÊt, t¹o ra sù g¾n kÕt gi÷a c¸c vïng s¶n xuÊt vµ c¸c c¬ së nghiªn cøu khoa häc trªn ®Þa bµn tØnh vµ trong c¶ n­íc. 3. Cã chÝnh s¸ch tháa ®¸ng trong ®µo t¹o vµ sö dông ®Ó khuyÕn khÝch con em n«ng d©n häc tËp n©ng cao tr×nh ®é vµ trë vÒ x©y dùng quª h­¬ng. Hä sÏ lµ nh÷ng c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng­ cã n¨ng lùc, cã ®iÒu kiÖn b¸m s¸t thùc tÕ quy tr×nh s¶n xuÊt ë c¸c ®Þa ph­¬ng. §ång thêi ph¶i quan t©m ®Õn viÖc ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé KHKT ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña s¶n xuÊt. 4. Trªn c¬ së NghÞ quyÕt cña TØnh ñy, quy ho¹ch tæng thÓ dµi h¹n cña Së N«ng nghiÖp tØnh, §¶ng bé c¸c cÊp ph¶i cã sù chØ ®¹o ®óng ®¾n, s¸t thùc víi tõng ®Þa ph­¬ng nh»m ph¸t huy thÕ m¹nh cña tõng vïng. 5. T¨ng c­êng ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n víi ph­¬ng ch©m Nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm. T¹o tiÒn ®Ò cÇn thiÕt cho sù nghiÖp CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n cña tØnh cã b­íc ph¸t triÓn v÷ng ch¾c. 6. Ph¸t triÓn vµ nh©n réng c¸c m« h×nh tiªn tiÕn trong s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ m« h×nh kinh tÕ trang tr¹i, nh÷ng tÊm g­¬ng cã ý chÝ v­¬n lªn lµm giµu. 7. Hµng n¨m nªn tæ chøc cho c¸c c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé KHKT ®i tham quan c¸c m« h×nh kinh tÕ ë c¸c ®Þa ph­¬ng trong n­íc vµ n­íc ngoµi ®Ó häc tËp vµ rót kinh nghiÖm. tµi liÖu tham kh¶o 1. Hå ChÝ Minh toµn tËp, Nxb ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2000, tËp 10. 2. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø III cña §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam: V¨n kiÖn §¹i héi BCH TW §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam xuÊt b¶n, th¸ng 9/1960. 3. §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam: B¸o c¸o chÝnh trÞ BCH TW §¶ng t¹i §H§B toµn quèc lÇn thø IV, th¸ng 12/1976. 4. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §H§B toµn quèc lÇn thø V, th¸ng 3/1982. 5. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §H§B toµn quèc lÇn thø VI, th¸ng 12/1986. 6. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §H§B toµn quèc lÇn thø VII, th¸ng 6/1991. 7. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §H§B toµn quèc lÇn thø VIII, th¸ng 7/1996. 8. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §H§B toµn quèc lÇn thø IX, n¨m 2001. 9. NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø V BCH TW §¶ng khãa IX vÒ ®Èy nhanh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n thêi kú 2001-2010. 10. NghÞ quyÕt BCH §¶ng bé tØnh vÒ ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng thùc hiÖn NghÞ quyÕt Trung ­¬ng khãa IX ®Èy nhanh CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n thêi kú 2001-2010. 11. Dù th¶o kÕ ho¹ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n n¨m 2000 (UBND tØnh Thanh Hãa - Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n, th¸ng 11/2002). 12. Con ®­êng CNH-H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n ViÖt Nam, Nxb ChÝnh trÞ Quèc gia Hµ Néi, 2000. 13. TS. NguyÔn §¨ng B»ng, ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp B¾c Trung Bé theo h­íng CNH-H§H, Nxb N«ng nghiÖp, Hµ Néi, 2000. 14. T¹p chÝ Céng s¶n, th¸ng 4/2001 (sè 7), th¸ng 6/2001 (sè 12), th¸ng 5/2002 (sè 14), th¸ng 11/2002 (sè 32).