Đề bài: Thiết kế dao tiện định hình gia công chi tiết số 4.4 - Thiết kế dao phay định hình gia công chi tiết số 3.1

Lêi nãi ®Çu Dông cô c¾t gät cïng víi m¸y c«ng cô lµ nh÷ng c«ng cô lao ®éng chñ yÕu trong ph©n x­ëng gia c«ng c¬ khÝ cña nhµ m¸y chÕ t¹o m¸y. Chi phÝ cho dông cô c¾t th­êng kh¸ lín, chiÕm kho¶ng 5%-17% vèn l­u ®éng cña nhµ m¸y c¾t gät. Do vËy viÖc sö dông hîp lÝ dông cô c¾t cã ý nghÜa lín ®èi víi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi víi tõng nhµ m¸y nãi riªng. NhiÖm vô cña ng­êi c¸n bé kÜ thuËt khi thiÕt kÕ c«ng nghÖ gia c«ng cÇn ph¶i chän lo¹i dông cô hîp lÝ, chän ph­¬ng ¸n kÕt cÊu vµ th«ng sè h×nh häc hîp lÝ øng víi ®iÒu kiÖn cô thÓ x¶y ra trong c¾t gät . §å ¸n m«n häc thiÕt kÕ dông cô c¾t gióp cho häc viªn n¾m ®­îc c¸ch thøc thiÕt kÕ mét dông cô c¾t hîp lÝ ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu kÜ thuËt ®ång thêi häc viªn tÝch luü ®­îc c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n trong ngµnh c¬ khÝ – chÕ t¹o m¸y. Do thêi gian vµ kh¶ n¨ng cßn h¹n chÕ nªn ®å ¸n ®­îc hoµn thµnh víi chÊt l­îng ch­a cao, em mong ®­îc sù chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c thÇy gióp em hoµn thiÖn ®å ¸n tèt h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o tiÕn sÜ NguyÔn ®øc Ph­¬ng cïng c¸c thÇy gi¸o trong bé m«n ChÕ T¹o M¸y ®· tËn t×nh gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®å ¸n. Häc viªn thùc hiÖn NguyÔn Xu©n Th¾ng khoa c¬ khÝ bé m«n chÕ t¹o m¸y nhiÖm vô ®å ¸n m«n häc m«n: ThiÕt kÕ dông cô c¾t kim lo¹i 1. §Ò bµi: +ThiÕt kÕ dao tiÖn ®Þnh h×nh gia c«ng chi tiÕt sè 4.4 +ThiÕt kÕ dao phay ®Þnh h×nh gia c«ng chi tiÕt sè 3.1 2. Néi dung A. ThuyÕt minh: -PhÇn 1: ThiÕt kÕ dao tiÖn ®Þnh h×nh 1.1. Ph©n tÝch chi tiÕt 1.2. Chän vËt liÖu lµm dao 1.3. Tr×nh tù tÝnh to¸n 1.4. X¸c ®Þnh kÕt cÊu dao tiÖn 1.5. Ph©n tÝch sai sè -PhÇn 2: ThiÕt kÕ dao phay ®Þnh h×nh 2.1.Chi tiÕt cÇn gia c«ng vµ c¸c sè liÖu ®· cho 2.2.Chän vËt liÖu lµm dao 2.3.Chän dao phay gia c«ng vµ c¸c gãc ®é 2.4.X¸c ®Þnh profin l­ìi c¾t dao phay hít l­ng 2.5.NhËn xÐt - phÇn 3: KÕt luËn. - PhÇn 4: Tµi liªu tham kh¶o. B. B¶n vÏ: Hai b¶n vÏ A1vÏ s¬ ®å tÝnh hai dao, hai b¶n vÏ A3vÏ hai dao, 1 b¶n vÏ A3 vÏ dao tiÖn l¾p trªn g¸. Häc viªn thùc hiÖn: NguyÔn Xu©n Th¾ng. Ng­êi giao ®å ¸n: Líp : CNCT Vò KhÝ 36. TiÕn sÜ NguyÔn §øc Ph­¬ng. A. Néi dung thuyÕt minh: PhÇn 1: ThiÕt kÕ dao tiÖn ®Þnh h×nh. §Ò bµi sè 1.1: ThiÕt kÕ dao tiÖn ®Þnh h×nh ®Ó gia c«ng chi tiÕt nh­ h×nh vÏ: 1.1. Ph©n tÝch chi tiÕt. Chi tiÕt cÇn gia c«ng cã d¹ng trßn xoay, biªn d¹ng t­¬ng ®èi phøc t¹p ®Æc biÖt lµ bÒ mÆt cã pr«fin cung trßn b¸n kÝnh R = 50 mm. §Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cña chi tiÕt vµ ®Ó qu¸ tr×nh gia c«ng diÔn ra thuËn lîi ta chän lo¹i dao ®Ó gia c«ng chi tiÕt lµ dao h×nh l¨ng trô, dao ®­îc g¸ nghiªng ®Ó t¹o ra gãc sau a t¹i tiÕt diÖn a_a. 1.2. Chon vËt liÖu lµm dao. N¨ng suÊt c«ng t¸c cña mét lo¹i dông cô c¾t phô thuéc rÊt nhiÒu vµo kh¶ n¨ng gi÷ ®­îc tÝnh c¾t trong mét kho¶ng thêi gian dµi cña vËt liÖu lµm dao. Trong qu¸ tr×nh c¾t, ngoµi c¸c ®iÒu kiÖn chÞu ¸p lùc vµ nhiÖt ®é cao, dông cô c¾t cßn chÞu rung ®éng, mµi mßn, khiÕn cho tÝnh c¾t gät cña dông cô lµm dao chãng bÞ thay ®æi. Do ®ã muèn lµm viÖc ®­îc vËt liÖu lµm dao ph¶i ®¶m b¶o ®­îc c¸c yªu cÇu vÒ ®é cøng, ®é bÒn c¬ häc, tÝnh chÞu nãng tÝnh chÞu mµi mßn, tÝnh c«ng nghÖ, tÝnh kinh tÕ. Th«ng th­êng ®Ó gia c«ng c¸c chi tiÕt b»ng thÐp, ng­êi ta th­êng sö dông thÐp giã ®Ó lµm dông cô c¾t, ë ®©y ta còng chän thÐp giã ®Ó lµm dông cô: ThÐp giã cã mét sè ­u ®iÓm sau: cã tèc ®é c¾t cao h¬n tõ 2-4 lÇn, cã tuæi bÒn gÊp 8-15 lÇn so víi thÐp cacbon vµ thÐp hîp kim dông cô. ThÐp giã cã thÓ lµm viÖc ®­îc ë nhiÖt ®é 5000 ¸ 6000c víi tèc ®é c¾t trung b×nh 25-35(m/ph). Trªn c¬ së ®ã ta chän vËt liÖu lµm dao lµ thÐp giã P18 víi c¸c th«ng sè : - Kh¶ n¨ng chÞu nhiÖt 6000 C - Tèc ®é c¾t 25-35 m/p - §é cøng HRC = 65 - Giíi h¹n bÒn uèn 2250 MPa - Giíi h¹n bÒn nÐn 3730 MPa - §é dÉn nhiÖt 21 1.3. Tr×nh tù tÝnh to¸n. Gãc sau trong tiÕt diÖn vu«ng gãc trôc chi tiÕt ®­îc chän theo tiªu chuÈn phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn gia c«ng a = 8 ¸ 150, ta chän a = 130. Gãc sau ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh c¾t (ma s¸t nhiÖt ®é mßn) lµ gãc sau trong tiÕt diÖn chÝnh. T¹i ®iÓm bÊt kú cña l­ìi c¾t, ®Ó cã thÓ c¾t ®­îc thuËn lîi gãc sau trong tiÕt diÖn chÝnh ph¶i lín h¬n gi¸ trÞ cho phÐp nhÊt ®Þnh [aN] = 30 ¸ 50. Trong tr­êng hîp aN = 0 nh­ ë tiÕt diÖn a-a, dao tiÖn ®Þnh h×nh cÇn ®­îc g¸ nghiªng ®Ó t¹o gãc sau aN > 0, tøc lµ khi tÝnh to¸n thiÕt kÕ trôc vu«ng gãc víi chuÈn kÑp kh«ng vu«ng gãc víi trôc chi tiÕt mµ ®­îc xoay ®i mét gãc y. Gãc xoay y ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Trong ®ã j lµ gãc nghiªng cña profin chi tiÕt, víi chi tiÕt nµy j = 0 (t¹i tiÕt diÖn a_a). Gãc aN ta chän b»ng 60. Do ®ã gãc nghiªng cña dao: y = 27,10. Sau ®©y ta sÏ tÝnh to¸n profin dao tiÖn ®Þnh h×nh g¸ nghiªng (s¬ ®å tÝnh to¸n ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶n vÏ sè 1). VÝ dô ta cÇn x¸c ®Þnh ®iÓm 2 trªn dao ®Ó c¾t ®iÓm 2 t­¬ng øng trªn chi tiÕt. §iÓm 1 ®­îc trän lµm ®iÓm c¬ së víi gãc xoay y = 27,10. Tõ ®iÓm 1 dùng ®­êng th¼ng a vu«ng gãc víi tiÕt diÖn N_N, ®©y lµ ®­êng c¬ së t­ëng t­îng v× nã ngang t©m chi tiÕt. §­êng th¼ng a c¾t ®­êng 2-2 vu«ng gãc víi trôc chi tiÕt t¹i 2’, Tõ ®iÓm 2’ trªn h×nh chiÕu ®øng cña chi tiÕt vÏ mÆt tr­íc cã gãc tr­íc gT ®­îc tÝnh theo c«ng thøc Gãc tr­íc g chän theo tiªu chuÈn g = 22 ¸ 250 , ta chän g = 240. Þ gT = 21,60 . MÆt tr­íc c¾t vßng trßn r2 t¹i 2’’ trªn h×nh chiÕu ®øng, tõ ®©y ta dÔ dµng x¸c ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña 2’’ t­¬ng øng trªn h×nh chiÕu b»ng. Tõ ®iÓm 2’ vµ 2 ta t×m ®­îc ®iÓm 1 vµ 2 trªn mÆt tr­íc cña dao. VÏ mÆt sau t¹i c¸c ®iÓm 1 vµ 2 ta x¸c ®Þnh ®­îc chiÒu cao h2 cña profin dao trong tiÕt diÖn vu«ng gãc víi mÆt sau. §èi víi c¸c ®iÓm kh¸c ta thùc hiÖn t­¬ng tù, riªng ®èi víi ®o¹n cã b¸n kÝnh cong R= 50 ta cÇn x¸c ®Þnh 3 ®iÓm ®Ó cã thÓ dùng ®­îc biªn d¹ng dao (c¸c ®iÓm 4, 5, 6 trªn h×nh vÏ) Sau khi x©y dùng xong biªn d¹ng ta cã thÓ thùc hiÖn c¸c b­íc tÝnh to¸n b»ng ph­¬ng ph¸p gi¶i tÝch hoÆc b»ng ph­¬ng ph¸p h×nh häc. Sau khi tÝnh ®­îc c¸c kho¶ng c¸ch hi (chiÒu cao pr«fin ®o trong mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi mÆt sau), vµ c¸c kho¶ng c¸ch Ti (chiÒu cao pr«fin ®o trong mÆt tr­íc), vµ kÝch th­íc chiÒu trôc xi, ta tiÕn hµnh vÏ dao g¸ nghiªng hoµn toµn nh­ ®èi víi dao g¸ th¼ng. Ta ph¶i tÝnh cho c¸c ®iÓm 2, 3, 4, 5, 6, 7. a. §iÓm 2. Ta cã: ChiÒu cao pr«phin trong mÆt tr­íc: ChiÒu cao pr«fin trong tiÕt diÖn ph¸p tuyÕn víi mÆt sau: b. §iÓm 3. Ta cã: ChiÒu cao pr«phin trong mÆt tr­íc: ChiÒu cao pr«fin trong tiÕt diÖn ph¸p tuyÕn víi mÆt sau: c. §iÓm 4. Ta cã: ChiÒu cao pr«phin trong mÆt tr­íc: ChiÒu cao pr«fin trong tiÕt diÖn ph¸p tuyÕn víi mÆt sau: d. §iÓm 5. Ta cã: ChiÒu cao pr«phin trong mÆt tr­íc: ChiÒu cao pr«fin trong tiÕt diÖn ph¸p tuyÕn víi mÆt sau: e. §iÓm 6. Ta cã: ChiÒu cao pr«phin trong mÆt tr­íc: ChiÒu cao pr«fin trong tiÕt diÖn ph¸p tuyÕn víi mÆt sau: f. §iÓm 7. Ta cã: ChiÒu cao pr«phin trong mÆt tr­íc: ChiÒu cao pr«fin trong tiÕt diÖn ph¸p tuyÕn víi mÆt sau: 1.4. X¸c ®Þnh kÕt cÊu dao tiÖn. + ChiÒu dµi chung cña dao tiÖn ®Þnh h×nh: Ngoµi phÇn gia c«ng ®óng, dao tiÖn ®Þnh h×nh cßn thiÕt kÕ phÇn trô ®Ó v¸t mÐp mÆt ®Çu vµ c¾t ®øt. §Çu tù do cña dao lµm thªm chiÒu réng a = 3 mm ®Ó t¨ng søc bÒn cho dao. PhÇn v¸t mÐp dao ®­îc lµm réng thªm ®o¹n c = 5 mm. + H×nh d¸ng cña dao: th©n dao lµm b»ng thÐp 45, PhÇn c¾t lµm b»ng thÐp gÝo P18, dao ®­îc kÑp b»ng r·nh mang c¸ . Khi dao bÞ mßn tiÕn hµnh mµi mÆt tr­íc song song víi mÆt tr­íc cò ®Ó ®¶m b¶o tæng c¸c gãc (a+g) = const. 1.5. Ph©n tÝch sai sè: Do trªn ®o¹n cã ®­êng sinh cong cña chi tiÕt, l­ìi c¾t kh«ng trïng víi ®­êng sinh cña chi tiÕt nªn khi gia c«ng sÏ g©y ra sai sè. Ngoµi ra sai sè chÕ t¹o vµ c¸c sai sè g¸ kÑp dao vµ chi tiÕt dÒu lµm ¶nh h­ëng ®Õn ®é chÝnh x¸c cña chi tiÕt gia c«ng. PhÇn II: ThiÕt KÕ Dao Phay §Þnh H×nh 2.1. Chi tiÕt cÇn gia c«ng vµ c¸c sè liÖu ®· cho . §­êng kinh ngoµi cña dao: D=140 ;Z =12 §­êng kÝnh læ dao : d=50 R = 28 a=1200 L=55; L1 =15 ; H=50 Chi tiÕt cÇn gia c«ng nh­ sau: NhËn xÐt: Ta thÊy r»ng L=55, L1=15,mÆt kh¸c ta tÝnh ®o¹n AB ta thÊy r»ng AB=OA2 +OB2 -2OA.OB.cos1200 =282 +282 -2.28.28.cos1200 =48,5 mm Râ rµng L1 +AB =15+48,5 =63,5 lín h¬n L =55 suy ra v« lÝ. Nh­ vËy ta cã thÓ chän L =L1 +AB +L1 =15 + 15 +48,5 =78,5 (mm) 2.2. Chän vËt liÖu lµm dao Nh­ ®· nãi ë phÇn dao tiÖn ,ta thÊy vËt liÖu lµm dao cã mét ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh gia c«ng.Vµ theo ph©n tÝch ë phÇn dao tiÖn ta còng chän vËt liÖu lµm dao lµ thÐp giã P10 2.3. Chän dao phay gia c«ng vµ c¸c gãc ®é. Do nh÷ng ­u ®iÓm cña dao phay hít l­ng nªn ta chän lo¹i dao nµy.Vµ cô thÓ lµ ta chän dao phay hít l­ng hai lÇn. Th­êng k2 = (1,5-1,75)k1 Chän gãc :a =100 ; g =200 Chän ®­êng cong hít l­ng §­êng cong hít l­ng mÆt sau cÇn lùa chän ®Ó ®¶m b¶o h×nh d¸ng chi tiÕt gia c«ng kh«ng thay ®æi trong lo¹t, nã cÇn tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau: ChiÒu cao r¨ng dao (h) kh«ng thay ®æi ë c¸c tiÕt diÖn kh¸c nhau cña r¨ng. Gãc sau a t¹i mät ®iÓm bÊt kú trªn mÆt sau cÇn ph¶i b»ng mét gi¸ trÞ kh«ng ®æi. Cã nhiÒu ®­êng cong cã thÓ tho¶ m·n c¸c yªu cÇu nµy. Do nh÷ng ­u ®iÓm vµ kh¶ n¨ng c«ng nghÖ thùc tÕ cã thÓ ®¶m b¶o, ta chän d¹ng ®­êng cong hít l­ng lµ ®­êng cong acsimet cã ph­¬ng tr×nh: r = aj 2.4. x¸c ®Þnh profin l­ìi c¾t dao phay hít l­ng a. TÝnh l­îng hít l­ng: L­îng hít l­ng lÇn 1: K1= = =6,5 L­îng hít l­ng lÇn 2: k2 = (1,5-1,75)k1 = (1,5-1,75)6,5 = 9,75-11,375. Chän k2 =11 b. TÝnh gãc gi÷a c¸c r¨ng e . e = =2.3,14 12 = 0,5236 rad =30,0150. c. Gãc l­în ë gãc ®¸y r·nh r¨ng: r = (2-4) mm. Chän r = 3 mm. d. TÝnh chiÒu cao toµn bé r¨ng dao. H = h +k +r Trong ®ã h = Hc +(1-2) mm Hc lµ chiÒu cao biªn d¹ng chi tiÕt. Hc = R(1-cos58,50) = 14,325 mm Do ®ã,h = (15,325-16,325) mm . LÊy h = 16 mm. K = k1 = 6,5 mm VËy H = 16+6,5+3 = 25,5 mm. e. ThiÕt kÕ biªn d¹ng dao phay hít l­ng cã gãc tr­íc g = 200. §Ó ®¶m b¶o chÕ t¹o chi tiÕt ®óng , ng­êi ta tÝnh to¸n biªn d¹ng dao trªn 2 tiÕt diÖn lµ tiÕt diÖn mÆt tr­íc vµ tiÕt diÖn chiÒu trôc. Trong ®ã biªn d¹ng trongtiÕt diÖn qua mÆt tr­íc dïng ®Ó kiÓm tra viÖc chÕ t¹o qu¸ tr×nh mµi l¹i. Biªn d¹ng dao trong tiÕt diÖn qua trôc dïng ®Ó tÝnh to¸n dao tiÖn hít l­ng vµ kiÓm tra hít l­ng ë mÆt sau. Ta cã s¬ ®å tÝnh nh­ sau: Trong ®ã ta chän 7 ®iÓm ®Ó tÝnh (nh­ h×nh vÏ) víi: §iÓm 4 cã Hct = 0 §iÓm 3;5 cã Hct =21 §iÓm 1;2;6;7 cã Hct =42. C¸ch tÝnh nh­ sau: Gi¶ sö ta tÝnh cho ®iÓm 7.Cßn c¸c ®iÓm kh¸c t­¬ng tù. Tõ t©m O ta vÏ vßng l¨n cña dao phay.Sau ®ã vÏ mÆt tr­íc g =250 ®­êng th¼ng nµy ph¶I tiÕp tuyÕn víi ®­êng trßn c¬ së , tõ ®iÓm 7 cña chi tiÕt ta giãng ngang sang c¾t b¸n kÝnh OP t¹i ®iÓm M1 , ta vÏ vßng trßn t©m O b¸n kÝnh OM ®­êng trßn nµy c¾t mÆt tr­íc cña dao t¹i M1 , tõ M1 vÏ ®­êng cong acsimet , vµ ®­êng cong nµy c¾t OP t¹i E1 .Nh­ vËy ta cã ®o¹n E1P chÝnh lµ Hd trªn tiÕt diÖn chiÒu trôc. Vµ ®o¹n PM1 chÝnh lµ Hd trªn tiÕt diÖn mÆt tr­íc. Ta tÝnh Hd trªn tiÕt diÖn chiÒu trôc: Ta cã Dm = Dd -2hc7 =140- 2.14 = 112 mm . Môc tiªu ta ph¶i tÝnh Hd. TÝng gãc b : Ta cã:r0 = Rd sing = RM siny (y=g+b). Suy ra :Rd sing= RM sin(g+b). VËy sin(g+b)=Rd RM sing = sin200 =0,428. Lóc nµy ta cã g+b = 25,310. VËy ta cã b = 25,31 – 20 = 5,310 Ta thÊy r»ng khi dao phay quay ®­îc 1 gãc e = 30,010 th× nã phay ®­îc 1 l­îng hít l­ng lµ k = 6,5 (mm) .VËy khi nã quay ®­îc 1 gãc lµ b0 = 5,310 th× nã phay ®­îc 1 l­îng lµ x= == 1.15(mm). VËy ta cã Hd7 = Hc7 –x = 14-1,15 = 12,85 (mm ). Ta tÝnh jd trªn tiÕt diÖn chiÒu trôc: Ta cã tgjd = = = 0,763 Suy ra jd = arctg0,763 = 37,340 TÝnh Hd trªn tiÕt diÖn mÆt tr­íc cña dao t¹i ®iÓm 7. XÐt tam gi¸c OPM1 ta cã Hd7= PM1 = = = 15,15 (mm) TÝnh jd trªn tiÕt diÖn mÆt tr­íc: Ta cã jdt = = = 0,6535 Suy ra jdt = arctg0,6535 = 33,160 B»ng c¸ch tÝnh t­¬ng tù ta tÝnh ®­îc Hd trªn c¸c tiÕt diÖn cña c¸c ®iÓm 4;5;6;1;2;3 cña chi tiÕt. Do ®ã ta vÏ ®­îc biªn d¹ng dao trªn c¸c tiÕt diÖn. Trªn tiÕt diÖn chiÒu trôc: Trªn tiÕt diÖn lµ mÆt tr­íc: 2.5. NhËn xÐt. Còng nh­ dao tiÖn ®Þnh h×nh, khi ta thiÕt kÕ nÕu ta chän gãc g = 0, th× viÖc tÝnh biªn d¹ng dao qu¶ lµ ®¬n gi¶n., xong khi g = 0 th× ®iÒu kiÖn c¾t sÏ kh«ng kh¶ thi , do ®ã ta chän g > 0 .Nh­ng khi g > 0 th× viÖc tÝnh to¸n sÏ phøc tap h¬n vµ biªn d¹ng dao sÏ cã nh÷ng sai sè nhÊt ®Þnh. PhÇn 3: KÕt luËn. Trong vÊn ®Ò gi¶i quyÕt bµi to¸n thiÕt kÕ rÊt Ýt khi cã ph­¬ng ¸n tèi ­u mµ chØ cã thÓ ®¹t ®Õn ph­¬ng ¸n hîp lý. Víi 2 dông cô c¾t võa ®­îc thiÕt kÕ ë trªn cung vËy, ch¾c ch¾n cßn nhiÒu ®iÒu ch­a thËt hîp lý, nh­ng víi ®iÒu kiÖn c«ng nghÖ cña n­íc ta hiÖn nay c¸c dung cô ®ã hoµn toµn cã thÓ ®­îc chÕ t¹o vµ tham gia vµo s¶n xuÊt. §Ó cã thÓ hoµn thiÖn h¬n n÷a viÖc tiÕp thu kiÕn thøc m«n häc ®Ó trong t­¬ng lai em cã thÓ gi¶i quyÕt tèt h¬n nhiÖm vô thiÕt kÕ dông cô c¾t kim lo¹i, em kÝnh mong nhËn ®­îc sù chi b¶o tËn t×nh cña c¸c thÇy gi¸o trong bé m«n. PhÇn 4: Tµi liÖu tham kh¶o. 1. ThiÕt kÕ dông cô c¾t kim lo¹i - NXB Qu©n ®éi nh©n d©n. Hµ Néi - 2002. 2. ThiÕt kÕ dông cô c¾t kim lo¹i, tËp 1 - NXB Khoa häc vµ kü thuËt - 1973.