Đề tài Bài toán quản lý điểm học sinh tiểu học

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN *****  BÀI TẬP LỚN MÔN HỌC: PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG Đề bài:Bài Toán Quản Lý Điểm Học Sinh Tiểu Học GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: Lê Thu Trang SINH VIÊN : Trần Đức Thắng LỚP : ĐHCQK5D Thái Nguyên, tháng 04 năm 2009 Mục Lục Mở Đầu Chương 1:Tìm hiểu bài toán 1.1.Phát biểu bài toán quản lý điểm Học Sinh Tiểu Học 1.2.Giới thiệu vè trường Tiểu học Tượng Lĩnh 1.3.Thực trạng quản lý điểm của trường 1.4.Hướng giải quyết của bài toán Chương 2:Phân tích bài toán 2.1.Thông tin đầu vào,thông tin đầu ra của bài toán 2.2.Phân tích và xây dựng hệ thống a.Phân tích b.Biểu đồ luồng dữ liệu mức khung cảnh c.Biểu đồ luồng dữ liệu mức đỉnh d.Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh 2.2.Phân tích hệ thống về dữ liệu Chương 3:Thiết kế Chương 4: Cài đặt Kết Luận Mở Đầu Để góp phần vào công cuộc công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, trong những năm gần đây Công Nghệ Thông Tin đã được Đảng và Nhà nước ta đầu tư và phát triển. Việc ứng dụng tin học vào đời sống đã góp phần giải quyết được những công việc trước kia vốn phức tạp nay trở nên đơn giản hơn, gọn nhẹ hơn góp phần tạo ra những hiệu quả đáng kể, tăng cường tính chính xác đáp ứng đầy đủ các thông tin một cách nhanh chóng, hiệu quả, tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức… Đồng thời, nó được xem như là công cụ phục vụ đắc lực cho con người trong bước đường phát triển đời sống, đưa nhân loại bước sang một kỉ nguyên mới, kỉ nguyên của khoa học kỹ thuật và công nghệ cao. Việc áp dụng tin học vào quản lý không những lam tăng năng xuất và chất lượng lao động mà còn tạo điều kiện cho việc xây dựng một hệ thống thông tin chặt chẽ. Là sinh viên được trang bị kiến thức của nghành tin học, với những kiiến thức đã được tiếp thu và thực tế yêu cầu, em thấy công tác quản lý của trường Tiểu học Tượng Lĩnh –huyện Kim Bảng-tỉnh Hà Nam cần phải đưa vào quản lý trên máy tính là cần thiết. Qua một thời gian tìm hiểu thực tế em đã xây dựng chương trình quản lý điểm trường Tiểu học Tượng Lĩnh chương trình giúp cho công tác quản lý điểm của BGH trường được thuận tiện nhanh chóng,chính xác và đầy đủ thông tin về điểm của học sinh của từng khóa học, từng lớp cũngnhư trong toàn trường. Giúp cho quá trình xét khen thưởng, xét lên lớp không mất nhiều thời gian. Mặc dù đã cố gắng hết sức, cùng với sự tận tình giúp đỡ chỉ bảo của cô giáo Lê Thu Trang nhưng do thời gian và kiến thức có hạn nên đề tài của em còn rất nhiều thiếu sót chưa thể đáp ứng được những yêu cầu phức tạp mà thực tế đòi hỏi, rất mong BCN Khoa cùng toàn thể thầy cô sẽ cho em những lời khuyên, sự ủng hộ và những góp ý…để chương trình của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn. Sinh viên thực hiện Trần Đức Thắng Chương 1 TÌM HIỂU BÀI TOÁN QUẢN LÝ ĐIỂM CHO TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1. Phát biểu bài toán quản lý điểm Tiểu Học Trong lĩnh vực giáo dục nói chung và đối với các trường Tiểu Học nói riêng, công tác quản lý điểm học tập của học sinh hiện nay còn rất nhiều bất cập. Do số lượng học sinh trong các trường Tiểu Học ngày càng tăng, số môn học nhiều và có thể thay đổi theo từng năm học, làm cho nhu cầu quản lý thống nhất của trường ngày càng trở nên cấp thiết. Bài toán “quản lý điểm” tại trường Tiểu Học Tượng Lĩnh có thể phần nào giúp cho việc theo dõi, nắm bắt, tra cứu hoặc báo cáo…được nhanh chóng. Chương trình quản lý điểm có một vai trò quan trọng trong công tác quản lý học sinh, nó góp phần vào quản lý xã hội và nói lên phần nào những ứng dụng mạnh mẽ của tin học trong đời sống xã hội và văn hóa, đồng thời ứng dụng tin học trong quản lý trường học sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian, công sức trong công tác quản lý giáo viên và học sinh. Vì vậy ứng dụng chương trình quản lý điểm vào trường Tiểu Học Tượng Lĩnh sẽ phần nào đáp ứng được các yêu cầu còn vướng mắc, giúp cho công tác quản lý giáo viên và học sinh nơi đây trở nên dễ dàng hơn. 1.2. Giới thiệu về trường Trường Tiểu học Tượng Lĩnh –huyện Kim Bảng-tỉnh Hà Nam trực thuộc sở Giáo Dục và Đào Tạo Hà Nam .Trường được thành lập năm 1948 học chung với hệ THCS,đến năm 1992 được tách riêng thành trường tiểu học.Với bề dầy lịch sử xây dựng và phát triển hiện nay trường có 24 cán bộ, giáo viên tham gia công tác quản lý, giảng dạy bao gồm: -1 Hiệu Trưởng, 1 Hiệu phó. -1 Kế toán viên, 1 người phụ trách văn thư -17 Giáo viên dạy văn hóa, 3 giáo viên dạy các môn: Anh văn, Mĩ thuật, Âm nhạc. Trường có 529 em học sinh theo học ở 5 khối,với 17 lớp cụ thể như sau: -Khối 1 có 100 em chia làm 3 lớp; -Khối 2 có 120 em chia làm 4 lớp; -Khối 3 có 103 em chia làm 3 lớp; -Khối 4 có 95 em chia làm 3 lớp; -Khối 5 có 110 em chia làm 4 lớp; Các môn học được áp dụng cho từng khối: -Khối 1,2,3 gồm các môn:Toán, Tiếng Việt, Đạo đức, Thể dục, Tự nhiên và xã hội, Nghệ thuật.Riêng khối 3 có học thêm môn Ngoại ngữ (Anh văn). -Khối 4,5 gồm các môn: Toán, Tiếng Việt, Thể dục, Đạo đức, Âm nhạc, Mĩ thuật, Kỹ thuật, Khoa học, Lịch sử, Địa lí và Ngoại ngữ. Cách tính điểm được áp dụng theo từng khối: -Khối 1,2,3:  Các môn: Toán, Tiếng Việt,Ngoại ngữ được đánh giá bằng điểm số;  Các môn còn lại được đánh giá bằng nhận xét (đánh giá bằng định tính). -Khối 4,5:  Các môn: Toán, Tiếng Việt, Lịch sử, Khoa học, Ngoại ngữ được đánh giá bằng điểm số;  Các môn còn lại tính bằng nhận xét. Cơ cấu tổ chức của trường: Ban giám hiệu gồm:1 Hiệu trưởng và 1 hiệu phó có nhiệm vụ quản lí chung. Giáo viên chủ nhiệm: Có nhiệm vụ cập nhật thông tin cá nhân, cập nhật và xử lí điểm từ các giáo viên bộ môn.Tính điểm trung bình theo kỳ và tông kết cả năm cho học sinh. Giáo viên bộ môn:Có nhiệm vụ cập nhật điểm thường xuyên,tính điểm TB môn cho học sinh và gửi cho GVCN. Ban Giám Hiệu Phòng Tổ bộ môn Văn thư Kế toán Các môn chính Các môn phụ Toán Tiếng Việt Ngoại ngữ Đạo đức Khoa học Lịch sử Địa lí Tự nhiên & Xã hội Thể dục Âm nhạc Mĩ thuật Kỹ thuật Quy trình quản lý điểm bao gồm: -Cập nhật thông tin và quản lý về điểm khi có điểm mới. -Tính toán điểm theo quy định -Tạo các báo cáo thông kê theo định kỳ hoặc theo yêu cầu. 1.3.Thực trạng quản lý điểm của trường TH Tượng Lĩnh Hiện nay việc quản lý điểm trong trường vẫn theo phương pháp thủ công, điểm do giáo viên bộ môn cung cấp, việc chấm và tính toán điểm của học sinh phải sử dụng tới sổ sách do giáo viên bộ môn chấm và tính điểm, giáo viên chủ nhiệm tính điểm trung bình học kỳ và cả năm sau đó gửi điểm lên phòng giám hiệu. + Ưu điểm: có thể tính toán điểm của học sinh và đối chiếu lại nhiều lần với sổ sách nên có thể rất chính xác và trực tiếp vào điểm trong sổ cái mà không phải sử dụng tới máy tính, không phụ thuộc vào nguồn điện mà vẫn có thể tính toán được điểm của học sinh. + Nhược điểm: Do mỗi lớp có rất nhiều học sinh, nên việc tính toán thủ công sẽ tốn nhiều thời gian, không thể in ấn trực tiếp bảng điểm hoặc danh sách học sinh một cách nhanh chóng được, không thể đáp ứng những yêu cầu về tính nhanh chóng, chính xác và đạt hiệu quả quản lý cao. Cách tính điểm của trường: -Đối với các môn học được đánh giá bằng điểm số thì điểm kiểm tra hàng ngày,hàng tháng chỉ là căn cứ để theo dõi quá trình học tập của học sinh chứ không tính vào điểm tổng kết.  Điểm tổng kết được tính như sau:  Với môn Toán, Tiếng Việt: Điểm TK kỳ 1 =(Điểm thi giữa kỳ 1+Điểm thi hết kỳ 1)/2; Điểm TK kỳ 2 =(Điểm thi giữa kỳ 2+Điểm thi hết kỳ 2)/2;  Với môn Khoa học, Lịch sử, Địa lí, Ngoại ngữ: Điểm TK kỳ 1(2) = Điểm thi hết kỳ 1(2);  Điểm tổng kết cả năm được tính như sau: Điểm TK cả năm = (Điểm TK kỳ 1 + Điểm TK kỳ 2)/2; Các điểm tổng kết được tính làm tròn đến 0.5. -Đối với các môn học được đánh giá bằng nhận xét được đánh giá theo 2 mức:  Loại hoàn thành (A): Đạt từ 50% số nhận xét trở lên trong 1 kỳ hoặc trong cả năm.Những học sinh đạt 100% số nhận xét sẽ được đánh giá là hoàn thành tốt (A+)  Loại chưa hoàn thành(B):Đạt dưới 50% số nhận xét. -Học lực môn được tính như sau:  Học lực môn kỳ 1: chính là kết quả đánh giá dựa trên các nhận xét đạt được trong học kỳ 1;  Học lực môn kỳ 2:chính là kết quả đánh giá dựa trên các nhận xét đạt được trong học kỳ 2;  Học lực môn cả năm:chính là học lực môn kỳ 2. -Cách xếp loại học lực của học sinh:  Loại giỏi: Điểm TK đạt từ 9-10 điểm;  Loại khá: Điểm TK đạt từ 7-dưới 9 điểm;  Loại TB: Điểm TK đạt từ 5- dưới 7 điểm;  Loại yếu: Điểm TK đạt dưới 5 điểm; Cuối kỳ căn cứ vào kết quả học tập và hạnh kiểm để phân loại học sinh. Cách đánh giá này dựa vào ý thức thực hiện đầy đủ 4 nhiệm vụ của người học sinh.Có 2 mức đánh giá như sau:  Loại A:Cả năm đạt được từ 4-8 nhận xét (Loại thực hiện đầy đủ)  Loại B:Cả năm đạt dưới 4 nhận xét (Loại chưa hoàn thành) 1.4. Hướng giải quyết của bài toán Nếu xây dựng được chương trình quản lý điểm cho nhà trường thì việc tính điểm của học sinh sẽ được thực hiện một cách chính xác và nhanh chóng, giúp cho công tác quản lý điểm của học sinh tại trường được nâng cao và có thể in ấn bảng điểm cá nhân của học sinh, bảng điểm của lớp theo các kỳ học và cả năm học, giảm nhẹ công tác quản lý bằng sổ sách vốn rất cồng kềnh có thể thay bằng việc quản lý và tính toán trên máy tính, có thể sao lưu cất trữ dữ liệu khi cần có thể đem ra sử dụng được ngay. Chương trình được xây dựng giúp cho giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm, có thể tham gia vào quá trình quản lý một cách nhanh chóng, dễ dàng, chính xác và có hiệu quả cao. Các thông tin lưu trữ trong hệ thống sẽ được cập nhật thống kê, tìm kiếm…. Nhằm tạo ra các thông tin mới giúp cho ban giám hiệu nhà trường có các góc nhìn từ tổng thể đến chi tiết, từ đó có thể xây dựng được kế hoặch bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, quy mô phát triển của trường nhằm nâng cao chất lượng đào tạo của trường. Chương 2 PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG QUẢN LÝ ĐIỂM Để xây dựng và thiết kế hệ thống thông tin quản lý thì vấn đề đầu tiên là phân tích hệ thống nhằm tìm và lựa chọn giải pháp thích hợp và biện pháp cụ thể. Trong quá trình phân tích này ta tiến hành chuyển từ bài toán thực tế sang bài toán quản lý trên máy, các sơ đồ luồng dữ liệu và thực thể liên kết giúp cho ta dễ dàng xác định được các chức năng cửa hệ thống mà ta đang thiết kế. Để thông tin sau khi được tin học hóa có thể hoạt động được trước hết ta phải xác định thông tin đầu vào, đầu ra của chương trình. 2.1. Thông tin đầu vào, thông tin đầu ra a.Thông tin đầu vào -Mỗi học sinh phải nộp sơ yếu lý lịch Ban Giám Hiệu sẽ lưu hồ sơ thông tin của học sinh. -Điểm của học sinh:bao gồm điểm thi giữa kỳ, thi hết kỳ, b.Thông tin đầu ra Danh sách học sinh theo lớp. Bảng điểm theo lớp, môn học, học kỳ . Bảng tổng hợp kết quả học tập và hạnh kiểm của từng năm học Căn cứ vào kết quả học tập và hạnh kiểm của từng kỳ để xử lý, xét loại giỏi, khá, trung bình, xét lưu ban. Qua quá trình tìm hiểu trong thực tế em nhận thấy để quản lý điểm thì cần phải lưu trữ các thuộc tính sau: STT Tên Thuộc Tính Ghi chú 01 MAHS Mã học sinh 02 HODEM Họ và tên đệm 03 TEN Tên của học sinh 04 NGAYSINH Ngày sinh 05 GIOITINH Giới tính 06 DANTOC Dân tộc 07 MAKHOA Mã khóa học 08 TENKHOA Tên khóa học 09 NAMVAO Năm vào 10 MALOP Mã lớp 11 TENLOP Tên lớp 12 KHOI Khối 13 MAMH Mã môn học 14 TENMH Tên môn học 15 HOCKY Học kỳ 16 DTGK Điểm thi giữa kỳ 17 DTHK Điểm thi hết kỳ 18 DTKK Điểm tổng kết kỳ 19 DTKCN Điểm tổng kết cả năm 20 HANHKIEM Hạnh kiểm 2.2.Phân tích và xây dựng hệ thống a.Phân tích Hệ thống có 3 chức năng chính: + Cập nhật thông tin + Tim kiếm thông tin. + Báo cáo. QUẢN LÝ ĐIỂM Cập nhật thông tin Nhập điểm theo lớp Nhập lớp Báo cáo tổng kết Tìm kiếm thông tin Báo cáo điểm theo lớp Tìm kiếm điểm theo năm Tìm kiếm điểm theo lớp Tìm kiếm điểm theo tên học sinh Nhập thông tin học sinh Nhập điểm theo môn Báo cáo điểm theo môn b.Biểu đồ luồng dữ liệu mức khung cảnh c.Biểu đồ luồng dữ liệu mức đỉnh Quản Lý Điểm Học Sinh Giáo viên Chủ Nhiệm Ban Giám Hiệu Nhà Trường Yêu cầu gửi Yêu cầu đáp ứng Yêu cầu gửi Yêu cầu đáp ứng I Cập nhật thông tin III Báo Cáo II Tìm kiếm thông tin Giáo viên Ban giám hiệu Ban giám hiệu DS Điểm DS Báo Cáo DS Học Sinh Gửi điểm Y/c gửi bảng điểm Y/c xem TT về học sinh Gửi TT về học sinh Gửi báo cáo về điểm Gửi y/c báo cáo về điểm Giải thích biểu đồ: d.Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh Như trên biểu đồ luồng dữ liệu mức đỉnh đã thể hiện chức năng chính của chương trình bao gồm: - Cập nhật thông tin - Tìm kiếm thông tin - Báo cáo tổng kết Phân rã các chức năng này ta được biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh 1. Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh của chức năng I(Cập nhật thông tin) gồm có các chức năng sau: Các xử lý Các tác nhân ngoài Luồng di chuyển của thông tin Kho dữ liệu Nhập lớp Nhập điểm theo môn học Nhập thông tin học sinh Nhập điểm theo lớp Ban giám hiệu/Giáo viên chủ nhiệm DS Điểm DS Lớp DS Môn học Hồ sơ học sinh Danh sách lớp Nhập điểm Nhập điểm Nhập TT về HS Quy chế Quy chế  Nhập lớp cập nhật các lớp học mới bao gồm: mã lớp, tên lớp, năm vào kết quả được lưu trong bảng lớp học.  Nhập điểm theo lớp bao gồm:điểm thi 8 tuần, điểm thi học kỳ, điểm tổng kết học kỳ và tổng cả năm học của các môn theo từng lớp  Nhập điểm theo môn học gồm: điểm thi 8 tuần, điểm thi học kỳ, điểm tổng kết học kỳ và tổng kết cả năm theo từng môn học trong một lớp 2. Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh của chức năng II(Tìm kiếm thông tin) gồm có các chức năng sau: Tìm kiếm điểm theo tên HS Tìm kiếm điểm theo môn Tìm kiếm điểm theo lớp Ban giám hiệu/Giáo viên chủ nhiệm DS Học sinh DS Lớp DS Điểm DS Điểm DS Môn học DS Lớp DS Điểm Y/c tìm kiếm Trả lời Trả lời Y/c tìm kiếm Trả lời 3. Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh của chức năng III(Báo cáo) gồm có các chức năng sau: - Báo cáo kết quả theo lớp: báo cáo kết quả học tập của học sinh trong trường theo từng lớp - Báo cáo kết quả theo môn: báo cáo kết quả học tập của học sinh theo môn học 2.3.Thiết kế hệ thống về dữ liệu Vận dụng các kiến thức đã học về lý thuyết thiết kế cơ sở dữ liệu trên cơ sở tập thuộc tính và tập phụ thuộc hàm, ta tiến hành chuẩn hóa lược đồ quan hệ. kết quả thu được các quan hệ ở dạng chuẩn 3NF như sau:  Bảng học sinh MaHS MaL Hodem TenHS NgayS Mã số của HS Mã lớp Họ và tên đệm Tên HS Ngày sinh Báo cáo kết quả theo lớp,theo môn Giáo Viên Ban Giám Hiệu DS Lớp DS Điểm DS Môn học Tổng kết môn học Y/c gửi Báo cáo điểm DanToc GT DC Dân tộc Giới tính Địa chỉ  Bảng năm học MaNH TenNH Khoa Mã năm học Tên năm học Khóa học  Bảng điểm MaHS MaL MaMH MaNH Hocky D8tuan Dhetky DTBky DTKcanam Mã học sinh Mã lớp Mã môn học Mã năm học Học kỳ Điểm giữa kỳ Điểm hết kỳ Điểm TK kỳ Điểm TK cả năm  Bảng lớp MaL TenL Namvao Khoi Mã lớp Tên lớp Năm vào Khối học  Bảng môn học Mamon Tenmon Mã môn học Tên môn học Cơ sở dữ liệu: Bảng môn học: Mamon, Tenmon. Bảng lớp: MaL, TenL, Namvao,Khoi. Bảng năm học: MaNH, TenNH, Khoa. Bảng học sinh:MaHS, MaL, Hodem, TenHS, TenL, NgayS, GioiTinh, Dantoc, DC. Bảng điểm:MaHS, MaL, MaMH, MaNH, Hocky, D8tuan, Dhetky, DTBky,DTBcanam. Sơ đồ thực thể liên kết: Kết Luận Sau khi nhận được đề tài dưới sự hướng nhiệt tình của cô Lê Thu Trang cùng với sự cố gắng tìm hiểu thực tế về bài toán quản lý điểm của trường Tiểu học Tượng Lĩnh em đã giải quyết được các yêu cầu chung của một bài toán quản lý. Khi xây dựng bài toán do thời gian, kiến thức và kinh nghiệm còn nhiều hạn chế nên chương trình của em còn nhiều thiếu xót, chưa đáp ứng được những yêu cầu phức tạp của một bài toán quản lý. Vì vậy bài toán cần được bổ sung và phát triển để phù hợp với thực tế. Hiện tại chương trình được xây dựng và thiết kế với cơ sở dữ liệu còn đơn giản, sau này có thời gian xây dựng tiếp chương trình em sẽ cố gắng để chương trình được hoàn thiện hơn.