MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Cơ sở lý luận
Việt Nam đang bước vào thế kỷ XXI trước những thách thức vô cùng gay gắt. Thế giới đang tiến như vũ bão trên các mặt trận sản xuất vật chất và tinh thần trong khi nước ta đang ở tình trạng lạc hậu về nhiều mặt. Để vượt được những thách thức đó phải phát huy nguồn lực con người. GD&ĐT phải phát huy được tiềm năng trí tuệ của toàn dân tộc để vượt qua thách thức và vượt qua được nguy cơ tụt hậu, bắt nhịp kịp trình độ phát triển, hoà nhập vào trình độ các nước trong khu vực và trên thế giới.
Sự nghiệp giáo dục được Đảng và nhà nước ta đặc biệt coi trọng. Điều 35 Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam đã nêu: “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu. Nhà nước và xã hội phát triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”. Hội nghị TW4 (Khoá VII - 1/1993) có Nghị quyết “Tiếp tục đổi mới sự nghiệp GD&ĐT” và chỉ rõ vị trí của giáo dục là quốc sách hàng đầu.
Giáo dục THCS là bộ phận cơ bản của giáo dục phổ thông trong hệ thống giáo dục quốc dân. Trường THCS tiếp tục hoàn thiện nhân cách cho học sinh, giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục Tiểu học, có điều kiện phát huy năng lực cá nhân tạo ra nguồn lực con người có khả năng tiếp nhận và chiếm lĩnh công nghệ cao, đáp ứng xu thế hội nhập quốc tế trong thế kỷ XXI. Với xu hướng cải cách và phát triển của ngành giáo dục hiện nay, vai trò của đội ngũ CBQL có tính chất quyết định đến chất lượng tổ chức giảng dạy, học tập, quản lý và thúc đẩy sự phát triển toàn diện của nhà trường. Công việc của CBQL khá phức tạp, đôi khi căng thẳng và nhiều áp lực. Một ngày làm việc của hiệu trưởng đầy ắp những yếu tố bất ngờ. Những sự kiện đa dạng và linh hoạt vừa thách thức vừa chứng minh khả năng lãnh đạo, ra quyết định, cải thiện tình hình và nâng cao chất lượng được diễn ra liên tục.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Tất cả mọi việc tốt hay xấu đều xuất phát từ công tác cán bộ. Cán bộ nào phong trào ấy”. Để có một nhà trường mạnh, phát triển toàn diện, đạt các mục tiêu đề ra thì điều quan trọng phải có một người hiệu trưởng giỏi. Hiệu trưởng phải có đầy đủ lý luận và cẩm nang cơ bản cùng với sự năng động sáng tạo, nhiệt tình, trách nhiệm thì kết quả giáo dục của các nhà trường sẽ ngày một nâng cao.
Đảng, Nhà nước ta đã khẳng định và chỉ ra rằng: Giáo dục - Đào tạo và Khoa học - Công nghệ là “Quốc sách hàng đầu” trong sự nghiệp đổi mới là “khâu đột phá” phục vụ CNH, HĐH là “nền tảng và động lực” cho CNH, HĐH để từng bước phát triển kinh tế tri thức. Chỉ thị 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng cũng đã khẳng định: “Phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, là điều kiện để phát triển nguồn lực con người. Đây là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng nòng cốt, có vai trò quan trọng”. Chỉ thị đã nhấn mạnh: “Tăng cường xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục một cách toàn diện. Đây là nhiệm vụ vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt vừa mang tính chiến lược lâu dài, nhằm thực hiện thành công chiến lược phát triển giáo dục 2001-2010 và chấn hưng đất nước”.
Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam 2001 - 2010 đã xác định 7 giải pháp cần được thực hiện đồng bộ, nhằm thực hiện các mục tiêu, nội dung, chỉ thị đặt ra của chiến lược trong đó nhấn mạnh: “Đổi mới chương trình giáo dục, phát triển đội ngũ nhà giáo là các giải pháp trọng tâm, đổi mới quản lý là khâu đột phá”.
Nghị quyết hội nghị lần thứ hai BCH Trung ương khóa VIII đã khẳng định: “Muốn tiến hành CNH, HĐH thắng lợi phải phát triển giáo dục - đào tạo, phát huy nguồn nhân lực con người, yếu tố cơ bản phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản phát triển nhanh chóng bền vững và khâu then chốt để thực hiện thắng lợi chiến lược phát triển giáo dục là phải đặc biệt quan tâm chăm lo đào tạo và tiêu chuẩn hóa đội ngũ giáo viên cũng như đội ngũ CBQL giáo dục cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức và năng lực chuyên môn nghiệp vụ”.
Để có nguồn nhân lực chất lượng cao giáo dục phổ thông nói chung và giáo dục THCS nói riêng phải thực sự là nền tảng, trong đó đội ngũ CBQL có vai trò hết sức quan trọng không những phục vụ cho việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài mà còn là cơ hội tốt để nền giáo dục của nước ta tiếp cận nhanh chóng với nền giáo dục tiên tiến của thế giới.
Giáo dục ngày nay không chỉ đơn thuần là dạy kiến thức cơ bản cho người học mà giúp người học có được hành trang nhanh chóng đi vào cuộc sống lao động hoặc trang bị cho họ kiến thức cơ bản để có thể tiếp tục học lên cao hơn. Do đó quản lý giáo dục nói chung và nhất là quản lý giáo dục tại các tường THCS nói riêng là rất quan trọng và cấp thiết, nhằm đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của công tác quản lý giáo dục.
Để đáp ứng được những yêu cầu trên cần phải xây dựng đội ngũ CBQL một cách nhanh chóng, đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, nhất là trình độ và năng lực quản lý đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ giáo dục nói chung và ở trường THCS nói riêng.
Nghị quyết Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ X đã khẳng định nhiệm vụ trong những năm tới của giáo dục và đào tạo là: “Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới cơ cấu tổ chức, nội dung phương pháp dạy và học, thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, chấn hưng nền giáo dục Việt Nam”.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Các trường THCS trên địa bàn huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai được thành lập trên cơ sở tách ra từ các trường phổ thông cơ sở trước đây (trường phổ thông có nhiều cấp học từ mầm non, tiểu học và THCS), được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đầu tư cho giáo dục và đạo tạo vùng dân tộc, vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn nên giáo dục và đạo tạo đã có những bước chuyển biến nhất định. Sự nghiệp giáo dục của huyện đã đạt được một số thành tựu quan trọng, từng bước nâng cao dân trí, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho địa phương, góp phần xóa đói, giảm nghèo một cách bền vững ở một huyện vùng núi cao biên giới của Tổ quốc, đội ngũ CBQL và giáo viên từng bước được cải thiện cả về số lượng và chất lượng, song bên cạnh đó giáo dục THCS vẫn còn những hạn chế nhất định, trong đó có nguyên nhân là do trình độ, năng lực, cơ cấu của đội ngũ CBQL tại các trường THCS chưa đáp ứng được yêu cầu.
Những năm gần đây GD&ĐT đã có những đổi mới mạnh mẽ, cơ bản và sâu sắc. Song bên cạnh những thành tựu chúng ta đã đạt được thì cũng còn không ít những yếu kém khó khăn nhiều mặt, trong đó nguyên nhân cơ bản là những hạn chế của công tác quản lý nói chung và quản lý nhà trường nói riêng, không theo kịp thực tiễn phát triển GD&ĐT. Trong những năm qua công tác đào tạo bồi dưỡng đội ngũ lãnh đạo các trường THCS đã được chú trọng nhưng hiệu quả của công tác bồi dưỡng còn thấp. Đội ngũ hiệu trưởng các trường THCS ở một số vùng và địa phương còn yếu về chất lượng, đặc biệt về năng lực và tư duy quản lý, còn có những biểu hiện quan liêu, mệnh lệnh, thiếu dân chủ, chưa thực sự quan tâm tới đời sống CBGV và xây dựng môi trường làm việc thuận lợi cho giáo viên.v.v Một số hiệu trưởng tuổi cao chủ yếu làm việc bằng kinh nghiệm, thiếu sự năng động, đôi khi còn bộc lộ tư tưởng bảo thủ, trì trệ. Một số hiệu trưởng trẻ có khả năng nắm bắt cái mới nhanh, nhưng còn thiếu kinh nghiệm, đôi khi còn bị chi phối bởi những tác động bởi những mặt trái nền kinh tế thị trường.
Để đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho sự nghiệp CNH-HĐH, giáo dục phải có những thay đổi mà trước hết là từ công tác QLGD. Văn kiện Hội nghị lần thứ 2 BCHTW khoá VIII đã chỉ rõ: “Đổi mới công tác QLGD” và “Đổi mới cơ chế QLGD”. Kết luận Hội nghị lần thứ 6 BCHTW khoá IX đã xác định:“Thực hiện mạnh mẽ phân cấp QLGD, phát huy tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của các cơ sở giáo dục” và “Tiếp tục xây dựng đồng bộ và kịp thời hoàn thiện các văn bản pháp lý giáo dục. Xác định và thể chế hoá vai trò, chức năng các cấp quản lý. Hoàn thiện tổ chức bộ máy giáo dục từ Bộ GD&ĐT đến các cơ sở giáo dục”.
Một trong những giải pháp phát triển giáo dục của Chiến lược phát triển giáo dục 2001 - 2010 là: “Đổi mới QLGD. Đổi mới về cơ bản và phương thức QLGD theo hướng nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, phân cấp mạnh mẽ nhằm phát huy tính chủ động và tự chịu trách nhiệm của các địa phương, của các cơ sở giáo dục, giải quyết một cách có hiệu quả các vấn đề bức xúc, ngăn chặn và đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực hiện nay”.
Tại chỉ thị 40/CT-TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ QLGD đã nhấn mạnh: “Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ QLGD được chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Tất cả mọi việc tốt hay xấu đều xuất phát từ công tác cán bộ. Cán bộ nào phong trào ấy”. Để có một nhà trường mạnh, phát triển toàn diện, đạt các mục tiêu đề ra thì điều quan trọng phải có một người hiệu trưởng giỏi. Hiệu trưởng phải có đầy đủ lý luận và cẩm nang cơ bản cùng với sự năng động sáng tạo, nhiệt tình, trách nhiệm thì kết quả giáo dục của các nhà trường sẽ ngày một nâng cao.
Từ lý luận và thực tiễn cho thấy việc phát triển đội ngũ hiệu trưởng trường THCS trong những năm tới là rất cần thiết. Đội ngũ này là lực lượng nòng cốt, hạt nhân chính trị góp phần vào công cuộc đổi mới giáo dục, tạo ra nguồn nhân lực có chất lượng cao để xây dựng đất nước trong thời kỳ mới.
Bát Xát là huyện thuộc khu vực miền núi phía Bắc, nơi mà điều kiện địa lý và kinh tế xã hội còn gặp nhiều khó khăn. Việc áp dụng các kết quả nghiên cứu đã có cũng còn nhiều điểm chưa phù hợp. Các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS của huyện Bát Xát hiện nay còn nhiều bất cập, chưa được nghiên cứu, trong phạm vi rộng hơn có rất ít đề tài đề cập đến vấn đề này. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài: Biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai là cần thiết và góp phần thực hiện có hiệu quả mục tiêu giáo dục trong những năm tới và tạo ra được nguồn nhân lực có chất lượng cao phục vụ cho các tỉnh miền núi nhằm rút ngắn khoảng cách về sự chênh lệch giữa các vùng miền. Phấn đấu xây dựng Tổ quốc Việt Nam vì một mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng đội ngũ CBQL đề tài đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS của huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai nhằm phát huy năng lực quản lý của đội ngũ hiệu trưởng, phó hiệu trưởng phù hợp với xu thế và đòi hỏi của xã hội trong giai đoạn mới.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
§ội ngũ CBQL c¸c trêng THCS.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai
4. Giả thuyết khoa học
Đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Bát Xát đã có những bước phát triển nhất định về cơ cấu, về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, về năng lực quản lý, . xong vẫn còn nhiều bất cập trước những yêu cầu đổi mới giáo dục. Nếu đề xuất được các biện pháp phù hợp như: Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền về việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS; Phát triển đội ngũ CBQL trường THCS đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục; Tiến hành rà soát, sắp xếp lại đội ngũ CBQL trường THCS đảm bảo có chất lượng và đồng bộ về cơ cấu đáp ứng được yêu cầu phát triển sự nghiệp giáo dục THCS của huyện Bát Xát . thì sẽ góp phần tích cực cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL các trường THCS ở huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận về công tác phát triển đội ngũ CBQL trường THCS.
5.2. Khảo sát thực trạng đội ngũ CBQL trường THCS và thực trạng công tác phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS của huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai giai đoạn 2005-2010, phân tích nguyên nhân của thực trạng.
5.3. §Ò xuÊt c¸c biện ph¸p phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát và khảo nghiệm về mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu văn kiện, văn bản, tài liệu.
Nghiên cứu các vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài nghiên cứu.
6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Điều tra bằng phiếu hỏi.
6.2.2. Tham khảo ý kiến chuyên gia.
6.2.3. Phân tích và tổng kết kinh nghiệm.
6.2.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp.
6.3. Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học.
Xử lý số liệu bằng thống kê toán học để thống kê, tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu thống kê thu thập được từ nhiều nguồn khác nhau giúp cho việc nghiên cứu đạt được hiệu quả cao và đảm bảo độ tin cậy.
7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài
7.1. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu việc phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS của Trưởng Phòng GD&ĐT huyện Bát Xát.
7.2. Giới hạn nghiên cứu
Giới hạn địa bàn nghiên cứu: Thuéc 26 trêng trung häc c¬ së cña huyÖn B¸t X¸t tØnh Lµo Cai.
Khảo sát thực trạng biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS ở huyện Bát Xát giai đoạn 2006 - 2010.
7.3. Giới hạn về khách thể khảo sát thực trạng
Khách thể khảo sát là cán bộ quản lý, GV các trường THCS, lãnh đạo, chuyên viên phòng GD&ĐT huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục các tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn cấu trúc gồm 3 chương.
Chương 1: Cơ sở lí luận về phát triển đội ngũ CBQL trường THCS.
Chương 2: Thực trạng phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai.
Chương 3: Các biÖn ph¸p phát triển đội ngũ CBQL trường Trung học cơ sở trên địa bàn huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.
124 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 4402 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
; đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học; đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, đào tạo. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành. Đẩy mạnh đào tạo nghề đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước. Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình và xã hội; xây dựng xã hội học tập, tạo cơ hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời” [15; 41].
“Giáo dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng phát triển đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam. Phát triển giáo dục và đào tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu; đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển. Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo theo nhu cầu phát triển của xã hội; nâng cao chất lượng theo yêu cầu chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, phục vụ đắc lực sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, tạo cơ hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời” [10; 77].
“Đặc biệt coi trọng phát triển đội ngũ đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý giỏi, đội ngũ chuyên gia, phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu, trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và CBQL là khâu then chốt” [8; 130].
Để thực hiện tốt các chủ trương của Đảng cần làm tốt công tác phát triển đội ngũ CBQL trường vì đội ngũ này là người đứng đầu trong nhà trường, có vai trò hết sức quan trọng trong việc trực tiếp chỉ đạo thực hiện mục tiêu giáo dục. Thực tế hiện nay công tác phát triển đội ngũ CBQL trường học nhiều địa phương chưa làm tốt, điều đó là ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục và đào tạo. Quán triệt các quan điểm, đường lối của Đảng về phát triển giáo dục trong thời gian tới và căn cứ chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2010-2020 của nước ta, gắn liền với thực tiễn ở mỗi địa phương cần đề ra biện pháp cụ thể để phát triển giáo dục và đào tạo.
Tuyên truyền vận động để tạo ra sự chuyển biến tích cực về nhận thức của các tổ chức và cá nhân về vai trò, tầm quan trọng của việc phát triển đội ngũ CBQL giáo dục.
Công tác phát triển đội ngũ CBQL giáo dục nói chung và phát triển đội ngũ CBQL trường THCS nói riêng phải được các cấp uỷ Đảng, chính quyền quan tâm chỉ đạo thực hiện. Hàng năm ngành giáo dục cần phối hợp chặt chẽ với các ngành có liên quan tiến hành xây dựng, phát triển đội ngũ CBQL và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Tăng cường khảo sát, đánh giá đội ngũ CBQL để nắm chắc số lượng, chất lượng và cơ cấu đội ngũ làm cơ sở cho việc xây dựng quy hoạch đảm bảo tính khả thi.
Thực hiện tốt chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước đối với đội ngũ CBQL, đồng thời cần ban hành các chế độ chính sách của địa phương nhằm động viên, thu hút CBQL tích cực học tập, công tác phục vụ cho sự nghiệp GD&ĐT.
Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL, thực hiện tốt các cuộc vận động do ngành GD&ĐT phát động. Kiên quyết xử lý nghiêm khắc những người vi phạm và không bố trí, sắp xếp đối với những CBQL không hoàn thành nhiệm vụ, làm cho đội ngũ CBQL ngày càng trong sạch, hiệu quả trong công tác ngày càng cao.
3.2.2. Các nguyên tắc chỉ đạo việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát.
Nguyên tắc 1. Các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS phải phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và những định hướng của địa phương về phát triển kinh tế - xã hội nói chung và phát triển giáo dục và đào tạo nói riêng.
Nguyên tắc 2. Các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS phải đảm bảo tính khoa học, tính thống nhất, tính thực tiễn và có mối quan hệ biện chứng với nhau, có tác dụng hỗ trợ lẫn nhau.
Nguyên tắc 3. Các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS phải thực sự cần thiết và có tính khả thi cao thì công tác xây dựng đội ngũ CBQL trường THCS mới có hiệu quả.
3.3. Các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát
3.3.1. Biện pháp 1
Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương về việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS.
3.3.1.1. Mục tiêu của biện pháp
Làm cho các cấp ủy Đảng, chính quyền từ cấp huyện đến cơ sở có nhận thức đúng mức về ý nghĩa, vai trò lãnh đạo của việc quy hoạch, xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường THCS, từ đó tập trung chỉ đạo làm tốt công tác quy hoạch và phát triển đội ngũ CBQL trường THCS của huyện Bát Xát.
3.3.1.2. Nội dung của biện pháp
Ngành GD&ĐT sau khi xây dựng xong biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS, báo cáo trình UBND huyện phê duyệt theo thẩm quyền đã được phân cấp
Huyện ủy cần tập trung chỉ đạo, quán triệt các nội dung Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 31/11/2004 của Bộ chính trị về công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo quản lý thời kỳ đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước.
UBND huyện cần chỉ đạo để các cấp, các ngành từ huyện đến cơ sở quan tâm thực hiện công tác quy hoạch và phát triển đội ngũ CBQL trường học nói chung và phát triển đội ngũ CBQL trường THCS nói riêng trong thời gian tới thực sự có hiệu quả.
Đảng bộ các xã, thị trấn trong huyện cần quan tâm và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác quy hoạch và phát triển đội ngũ các bộ lãnh đạo, CBQL của địa phương và các trường đóng tại địa phương nói chung và các trường THCS nói riêng.
Chi Đảng bộ trong các nhà trường cần lãnh đạo việc xây dựng quy hoạch, tổ chức thực hiện các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS ngay tại trường mình. Để thực hiện tốt điều này cần thiết phải đẩy mạnh công tác phát triển Đảng viên và nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng trong các trường THCS để các chi bộ nhà trường thực sự trong sạch vững mạnh đủ sức lãnh đạo đơn vị thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao trong đó có công tác phát triển đội ngũ CBQL. Cần coi trọng kết quả lãnh đạo việc thực hiện công tác quy hoạch, phát triển đội ngũ CBQL là một trong những tiêu chí để đánh giá, phân loại Đảng viên và xét duyệt chi bộ trong sạch vững mạnh.
3.3.1.3. Cách tiến hành biện pháp
Huyện ủy chỉ đạo và hướng dẫn thực hiện công tác quy hoạch, thường xuyên kiểm tra việc thực hiện quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và công tác quy hoạch, phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS nói riêng.
UBND huyện xây dựng chương trình công tác hàng năm cần đưa các nội dung cụ thể về xây dựng quy hoạch, phát triển đội ngũ CBQL trường học và chỉ đạo các ngành có liên quan, chính quyền các xã, thị trấn và các nhà trường trong việc thực hiện quy hoạch đã được UBND huyện phê duyệt. Trong quá trình thực hiện phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy hoạch, phát triển đội ngũ CBQL, thường xuyên đánh giá những việc đã làm được và chưa làm được trong công tác quy hoạch, phát triển đội ngũ CBQL trường THCS để tiếp tục rút kinh nghiệm và thực hiện tốt hơn trong những năm tiếp theo.
Phòng GD&ĐT chỉ đạo trực tiếp các trường học trong huyện xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL các trường học nói chung và trường THCS nói riêng, tập trung vào việc rà soát, điều tra nhu cầu, phát triển Đảng viên, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, giới thiệu nhân sự đủ điều kiện trong diện quy hoạch theo hướng động và mở, xây dựng kế hoạch cử đi học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ về chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, phân công thực hiện nhiệm vụ để thử thách, rèn luyện bản lĩnh chính trị và năng lực chuyên môn.
3.3.2. Biện pháp 2
Xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL các trường THCS đáp ứng được yêu cầu phát triển sự nghiệp GD&ĐT của huyện Bát Xát.
3.3.2.1. Mục tiêu của biện pháp
Thực hiện công tác quy hoạch đội ngũ CBQL các trường THCS là một trong những biện pháp quan trọng để thực hiện sự nghiệp CNH-HĐH đất nước. Cần phải lập quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ CBQL, vì đây là quy trình hết sức quan trọng trong công tác kế hoạch hóa đội ngũ CBQL, làm tốt công tác này thì việc sắp xếp, bố trí, bổ nhiệm, miễn nhiệm... CBQL mới chủ động và đạt hiệu quả cao.
Hàng năm rà soát và lập kế hoạch, quy hoạch định biên định kỳ trình cấp trên xem xét và phê duyệt chỉ tiêu đội ngũ CBQL. Qua việc rà soát nắm bắt nhu cầu thực tế của từng đơn vị để kịp thời bổ sung nhân lực đảm bảo tiến độ và chất lượng trong hoạt động quản lý.
Quy hoạch phải thật sự dân chủ, công khai nhằm chuẩn bị để có một đội ngũ CBQL trường THCS đủ về số lượng, chuẩn về chất lượng, phù hợp với môi trường công việc, đảm bảo tốt về cơ cấu độ tuổi và cơ cấu về giới trong một khoảng thời gian dài.
Về số lượng hiện có 26 trường THCS trong toàn huyện.
Về chất lượng: Phấn đấu đến 2015 đạt chỉ tiêu trên 50% CBQL giáo dục có trình độ cử nhân quản lý giáo dục và ngày càng chuyên môn hóa về nghiệp vụ công tác, có lập trường tư tưởng vững vàng.
Quy hoạch tốt đội ngũ tạo nguồn hiệu trưởng cho trường THCS sẽ tạo được sự ổn định và chủ động trong việc bổ nhiệm thay thế hiệu trưởng nhà trường. Đồng thời có kế hoạch để đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực đội ngũ.
Quy hoạch phải vừa “mở” vừa “động” tức là phải tiến hành thật sự dân chủ, công khai, không khép kín trong phạm vi nhà trường mà phải kết hợp với cơ quan quản lý cấp trên, đồng thời mở rộng phạm vi ngành, địa phương. Quy hoạch “động” là quy hoạch một chức danh cho nhiều người và một người cho nhiều chức danh.
Xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL các trường THCS đáp ứng được yêu cầu phát triển sự nghiệp GD&ĐT của huyện, trên cơ sở đảm bảo về số lượng, chất lượng, cơ cấu của đội ngũ, không ngừng đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kế cận, dự nguồn đảm bảo việc chuyển tiếp liên tục và vững vàng của các thế hệ cán bộ, phải có kế hoạch làm tốt công tác quy hoạch đội ngũ CBQL trường THCS, mỗi chức danh lãnh đạo phải đào tạo người kế cận để bồi dưỡng, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ được giao.
3.3.2.2. Nội dung của biện pháp
Đổi mới nhận thức, quan điểm, quy trình thực hiện quy hoạch CBQL.
Về nhận thức: Cần khẳng định phải quy hoạch cán bộ, đưa công tác quy hoạch cán bộ trở thành nhiệm vụ thường xuyên của các cấp ủy Đảng vì việc lựa chọn cán bộ đưa vào diện quy hoạch là khâu rất quan trọng trong quy hoạch cán bộ, phát hiện mặt mạnh, mặt yếu của từng cán bộ phải có sự phối hợp đồng bộ giữa cấp trên và cấp dưới, giữa cấp ủy Đảng với Ban giám hiệu và các đoàn thể trong nhà trường. Kịp thời bố trí, sử dụng cán bộ trong diện quy hoạch khi họ đang có xu hướng phát triển.
Căn cứ vào yêu cầu, chức trách của từng vị trí, chức danh mà lựa chọn các giáo viên nguồn sao cho phù hợp, đủ tiêu chuẩn. Việc lựa chọn giáo viên đưa vào diện quy hoạch phải được tiến hành kỹ lưỡng, dân chủ trong nội bộ cấp ủy. Ở mức độ và phạm vi nhất định có thể dựa vào sự giới thiệu của cán bộ, đảng viên.
Với mục tiêu là lựa chọn được những giáo viên thực sự có đức, có tài, có khả năng quản lý, lãnh đạo để đưa vào nguồn kế cận, dự bị, từng bước giao nhiệm vụ từ công tác ở tổ chuyên môn, đoàn thanh niên, thư ký hội đồng,... có kế hoạch đưa đi bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý , bồi dưỡng nâng cao về trình độ lý luận chính trị.
Thông qua đào tạo, bồi dưỡng và hoạt động thực tiễn, luân chuyển để nhận xét, đánh giá, phát hiện và từ đó bổ sung cho quy hoạch. Cần khắc phục tư tưởng ngại khó hoặc hình thức trong quy hoạch, phải đảm bảo quy hoạch sát với thực tế của nhà trường để có tính khả thi cao.
Quy trình được tiến hành chặt chẽ, đảm bảo tính dân chủ và công khai trong tập thể cấp ủy, lãnh đạo nhà trường, hội đồng sư phạm...
Bước 1: Khảo sát đánh giá thực trạng đội ngũ
Bước 2: Lập quy hoạch, thường xuyên theo dõi, nhận xét, đánh giá để điều chính quy hoạch cho phù hợp.
Bước 3: Gắn kết quy hoạch với công tác đào tạo, bồi dưỡng.
Bước 4: Dân chủ công khai và tạo điều kiện cho cán bộ, giáo viên tham gia giới thiệu và giám sát, ngăn ngừa những tiêu cực trong công tác cán bộ.
Cụ thể hóa chức danh quy hoạch làm căn cứ xây dựng và thực hiện quy hoạch cán bộ.
Thực hiện dân chủ, công khai trong đánh giá, lựa chọn bổ sung điều chỉnh quy hoạch. Giao việc cho lực lượng được quy hoạch một cách rõ ràng và có kiểm tra, đánh giá. Có kế hoạch bổ sung và bồi dưỡng cho đội ngũ kế cận những phẩm chất, tiêu chí cần có của hiệu trưởng.
Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ theo quy hoạch tạo nguồn hiệu trưởng, lấy chất lượng và hiệu quả làm mục tiêu đào tạo.
Công tác quy hoạch phải gắn chặt với công tác đào tạo, bồi dưỡng. Trang bị những kiến thức về thế giới quan, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, bồi dưỡng chương trình trung cấp lý luận chính trị và cao cấp lý luận chính trị. Bổ sung kiến thức về chuyên môn, nghiệp vụ quản lý giáo dục. Tạo điều kiện cho các đối tượng được quy hoạch tham gia các lớp bồi dưỡng tập huấn theo chuyên đề nhằm cập nhật chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Xây dựng quy chế và kiên trì thực hiện đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo quy hoạch.
Đảm bảo sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy Đảng, coi đây là một nhiệm vụ trung tâm của đơn vị. Trưởng phòng GD&ĐT đương nhiệm, bí thư chi bộ phải chịu trách nhiệm về quy hoạch các chức danh CBQL của trường THCS và phải thật sự dân chủ, sâu sát công tâm trong công tác quy hoạch.
Xây dựng được đội ngũ lãnh đạo mạnh, tạo được uy tín cao của người lãnh đạo, cán bộ chủ chốt.
Trên cơ sở thực hiện tốt quy chế hoạt động, quy chế phối hợp, thực hiện nguyên tắc lãnh đạo của Đảng, phát huy quyền chủ động, sáng tạo, dân chủ, trung thực, tương trợ, tạo điều kiện cho cả đội ngũ làm việc có hiệu quả hơn.
Có chủ trương, giải quyết kịp thời, chủ động ngăn chặn, giải quyết triệt để những nguyên nhân phát sinh tiêu cực trong đội ngũ CBQL giáo dục và công tác cán bộ. Kiên quyết thay thế những cán bộ sa sút về phẩm chất chính trị, lối sống, yếu kém về năng lực, gây mất đoàn kết nội bộ, thiếu uy tín trong Đảng, trong chính quyền và đoàn thể.
Việc quy hoạch cán bộ phải trên cơ sở yêu cầu của công tác quy hoạch cán bộ, có cách thức, quy trình, biện pháp hợp lý, trước hết phải có căn cứ khoa học xuất phát từ nhiệm vụ chính trị của giáo dục THCS để xác định nhu cầu cán bộ, nhu cầu biên chế CBQL nói chung và nhu cầu đội ngũ CBQL trường THCS nói riêng trong giai đoạn 2011 - 2015, nhu cầu quy hoạch cán bộ gồm: Nhu cầu tổng thể của huyện đối với ngành giáo dục, nhu cầu cụ thể của từng trường học, nhu cầu để thay thế, nhu cầu để bổ sung, nhu cầu để đáp ứng cho sự phát triển, do đó phải có phương pháp đúng đắn, hợp lý.
3.3.2.3. Cách tiến hành biện pháp
Khi xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL, những người làm công tác này phải thực sự có tầm nhìn và có sự lựa chọn đúng đắn, đúng mục đích, đúng quy trình, công bằng và công tâm. Làm tốt công tác quy hoạch cán bộ kế cận là một trong những biện pháp đưa nhà trường phát triển, theo lời Bác Hồ Dạy: “Cất nhắc cán bộ, phải vì công tác, tài năng, vì cổ động cho đồng chí khác thêm hăng hái. Như thế, công việc nhất định chạy. Nếu vì lòng yêu ghét, vì thân thích, vì nể nang, nhất định không ai phục, mà gây thêm mối lôi thôi trong Đảng. Như thế là có tội với Đảng, có tội với đồng bào”.
Từng chức danh hiệu trưởng, phó hiệu trưởng phải chuẩn bị từ 3 đến 4 người dự bị để họ có điều kiện để thi đua học tập, phấn đấu vươn lên, để có điều kiện lựa chọn được người tốt. Đảm bảo cán bộ trong diện quy hoạch được đào tạo theo yêu cầu tiêu chuẩn để không bị động, không bị hẫng hụt trong trường hợp cần bố trí ngay.
Công tác quy hoạch và đào tạo, bồi dưỡng CBQL phải xuất phát từ yêu cầu thực tế, nhiệm vụ trọng tâm, mục tiêu cụ thể của nhà trường, vì thế công tác quy hoạch CBQL phải đi trước một bước, phải dự báo chiều hướng phát triển của tình hình, đón trước để chuẩn bị đội ngũ cán bộ chủ chốt được chủ động, kịp thời và có hiệu quả.
Chủ động xây dựng đội ngũ cán bộ kế cận vững vàng, đủ bản lĩnh về các mặt trên cơ sở quy chế tuyển chọn cán bộ, thu hút nhân tài. Có kế hoạch cụ thể phát hiện tạo nguồn cán bộ dự bị đủ tiêu chuẩn đào tạo cơ bản, đã rèn luyện qua thử thách thực tế, đảm bảo tính kế thừa liên tục và phát triển với tuổi đời dưới 40.
Khi đã lựa chọn được cán bộ đưa vào diện quy hoạch thì vấn đề đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện, kiểm tra, quản lý cán bộ là khâu quyết định. Công tác quy hoạch phải gắn với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.
Phòng GD&ĐT, UBND huyện cần theo dõi chặt chẽ đội ngũ kế cận và có phương án giới thiệu những người có năng lực ở các trường THCS quy hoạch làm CBQL, cần có kế hoạch chi tiết, bồi dưỡng kịp thời để đón đầu ngay khi cần thay thế.
Việc xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL các trường THCS phải xuất phát từ kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của huyện Bát Xát, kế hoạch phát triển giáo dục giai đoạn 2011 - 2015 của phòng GD&ĐT, từ nay đến 2015 mạng lưới các trường THCS đảm bảo ổn định.
Rà soát đội ngũ CBQL các trường THCS để nắm được số lượng, chất lượng.
Xây dựng tiêu chuẩn cán bộ đưa vào diện quy hoạch, bám sát vào Chuẩn hiệu trưởng do Bộ GD&ĐT ban hành.
Lấy phiếu tín nhiệm của các trường THCS, giới thiệu những cá nhân có đủ điều kiện về phẩm chất và năng lực, đảm bảo quy hoạch theo hướng vừa động và vừa mở, có phương án dự phòng khi có sự thay đổi về nhân sự, hàng năm đều có bổ sung số cán bộ trong diệu quy hoạch đảm bảo ít nhất mỗi chức danh có từ 2 đến 3 người, mỗi người có thể quy hoạch váo nhiều chức danh khác nhau.
Xây dựng kế hoạch cử cán bộ diện quy hoạch đi đào tạo nâng cao trình độ về chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, tin học, ngoại ngữ, học tập kinh nghiệm...
Phân công nhiệm vụ theo tính chất và cường độ công việc để rèn luyện bản lĩnh, quan điểm, lập trường cũng như năng lực trong chuyên môn cũng như quản lý, từng bước sàng lọc đội ngũ cán bộ dự nguồn để nâng cao chất lượng đội ngũ khi được bổ nhiệm.
Một số vấn đề cần tránh trong công tác xây dựng quy hoạch tạo nguồn CBQL trường THCS:
Trong quá trình lập quy hoạch gặp phải không ít khó khăn, cản trở dẫn đến quy hoạch không thành công, nguyên nhân thường gặp là:
Các cấp quản lý không coi trọng công tác quy hoạch, kế hoạch, thiếu đầu tư vào việc lập quy hoạch, kế hoạch, dẫn đến bản quy hoạch sơ sài, không khách quan, không sát thực tiễn dẫn tới không hiệu quả, không khả thi.
Không kiểm tra, đánh giá việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch vì thế việc kiểm tra theo các chỉ tiêu kế hoạch không có kết quả như mong đợi, nhiều khi lập quy hoạch rồi nộp lên trên cho xong và không tiến hành các bước tiếp theo của quy hoạch, một thời gian sau khi cần thay thế một vị trí, khi đó mới bắt đầu tìm người trong danh sách đã quy hoạch nhưng thực ra từ khi có tên trong quy hoạch họ vẫn chỉ là giáo viên bình thường và giảng dạy bộ môn theo chuyên môn của mình, không được bồi dưỡng, không có cơ hội học tập về chuyên môn, chính trị và đặc biệt là nghiệp vụ quản lý và không được giao việc để thể hiện năng lực của mình, tình trạng này diễn ra ở một số nơi trình độ quản lý của hiệu trưởng chưa đạt yêu cầu và kết quả là đội ngũ CBQL bị hẫng hụt, không có người thay thế, khi được bổ nhiệm vào vị trí mới, năng lực của cán bộ còn hạn chế do không được đào tạo kế cận. Một thực tế hiện nay là đội ngũ CBQL được bổ nhiệm một thời gian dài mới được theo học lớp bồi dưỡng CBQL tại Học viện quản lý giáo dục hoặc lớp liên kết mở tại tỉnh, nhiều năm sau ổn định, một số CBQL có khả năng mới tham gia học các lớp đào tạo cao hơn về quản lý.
Chưa nắm vững việc lập quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL, chưa xác định hết các nội dung. Lập quy hoạch, kế hoạch là một quá trình lên phương án hành động cho tương lai nên phải phân tích tình hình, các mục tiêu, các hoạt động đào tạo, người thực hiện, thời gian, kinh phí và cả cách tổ chức thực hiện. Cần có sự nghiên cứu, tìm tòi để làm tốt việc lập quy hoạch, kế hoạch.
Chưa coi trọng việc xác đinh mục tiêu, xác định mục tiêu không rõ ràng, không có tính khả thi. Quá chú trọng việc dựa vào kinh nghiệm để lập quy hoạch, các con số không chính xác, chưa chú trọng tới đội ngũ giáo viên trẻ, đây là hạn chế của của các trường vùng khó khăn, để ổn định giáo viên lâu dài với phương châm địa phương hóa giáo viên, nhiều khi đội ngũ giáo viên trẻ có năng lực, có trình độ, có khả năng học hỏi và cập nhật nhanh, tâm huyết nhưng lại không vượt qua được những người đi trước, là những người thầy trước kia đã từng dạy mình.
Không có đầy đủ thông tin cho việc lập quy hoạch, kế hoạch, vì vậy quy hoạch, kế hoạch không có giá trị thực tiễn, không khả thi.
3.3.3. Biện pháp 3
Rèn luyện phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ CBQL các trường THCS trên địa bàn huyện Bát Xát.
3.3.3.1. Mục tiêu của biện pháp
Xây dựng đội ngũ CBQL trường THCS có đủ phẩm chất, năng lực nhằm quản lý tốt nhiệm vụ giáo dục nhà trường
3.3.3.2. Nội dung của biện pháp
Tuyên truyền giáo dục đội ngũ CBQL trường THCS về Luật giáo dục, Pháp lệnh công chức, Điều lệ Đảng cộng sản Việt Nam...
Tiếp tục tuyên truyền và tổ chức thực hiện các cuộc vận động: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, cuộc vận động: “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, cuộc vận động “Hai không” với 4 nội dung do Bộ GD&ĐT phát động...
3.3.3.3. Cách tiến hành biện pháp
Tổ chức tuyên truyền các văn bản quy phạm pháp luật thông qua các buổi họp cơ quan, họp Công đoàn, họp Chi bộ...
Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về Luật giáo dục, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh...
Xây dựng quy chế, quy định hoạt động của cơ quan, trường học để CBQL và giáo viên cùng tổ chức thực hiện.
3.3.4. Biện pháp 4
Bồi dưỡng năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm cho đội ngũ CBQL các trường THCS.
3.3.4.1. Mục tiêu của biện pháp
Nâng cao năng lực cho đội ngũ CBQL trường THCS về mọi mặt để đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ trong giai đoạn mới.
3.3.4.2. Nội dung của biện pháp
Xây dựng kế hoạch để tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL đương chức và cán bộ dự nguồn về chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, tin học, ngoại ngữ...
3.3.4.3. Cách tiến hành biện pháp
Trên cơ sở định hướng chung, căn cứ vào danh sách cán bộ diện quy hoạch, phòng GD&ĐT phối hợp với phòng Nội vụ tham mưu với UBND huyện thực hiện một số nội dung sau:
Bồi dưỡng về trình độ chính trị cho đội ngũ CBQL các trường THCS, Phòng GD&ĐT rà soát đội ngũ CBQL, cho đăng ký và tổng hợp nhu cầu bồi dưỡng về lý luận chính trị, báo cáo Huyện uỷ, phối hợp với Trung tâm bồi dưỡng chính trị của huyện mở các lớp trung cấp lý luận chính trị cho cán bộ, giáo viên theo kế hoạch chỉ đạo của Huyện uỷ. Phấn đấu 100% CBQL đạt trình độ trung cấp lý luận chính trị.
Về trình độ chuyên môn: Mỗi năm có kế hoạch cử đi đào tạo trình độ cao học từ 1 - 2 CBQL (chú ý các đối tượng trẻ, là nữ, người dân tộc thiểu số...). Kiên quyết không bổ nhiệm cán bộ quản lý trẻ khi chưa có trình độ đại học, riêng đối với trường chuẩn quốc gia thì hiệu trưởng phải có trình độ cử nhân quản lý giáo dục.
3.3.5. Biện pháp 5
Nâng cao năng lực quản lí nhà trường cho đội ngũ CBQL các trường THCS trên địa bàn huyện Bát Xát.
3.3.5.1. Mục tiêu của biện pháp
Nhằm trang bị cho CBQL những tri thức khoa học về năng lực quản lý nhà trường, những kỹ năng nghiệp vụ trong quản lý, rèn luyện thái độ đối với nhiệm vụ được giao để nâng cao năng lực đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng cho đội ngũ CBQL trường THCS đáp ứng yêu cầu đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, chuẩn về chất lượng, có đủ khả năng quản lý nhà trường thực hiện đường lối đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.
Mục tiêu trước mắt: Bồi dưỡng, bồi dưỡng lại, bồi dưỡng cập nhật cho CBQL tham gia các khóa bồi dưỡng nhiều năm trước. Bồi dưỡng theo các chương trình của Bộ GD&ĐT, Học viện quản lý giáo dục, bồi dưỡng theo chương trình liên kết Việt Nam - Singapore.
Mục tiêu lâu dài: Đào tạo cơ bản đội ngũ CBQL có trình độ cử nhân, thạc sỹ quản lý giáo dục.
3.3.5.2. Nội dung của biện pháp
Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng:
Căn cứ vào tình hình thực tế của đội ngũ CBQL trường THCS trong huyện, căn cứ nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng và quy hoạch đội ngũ CBQL để xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ ngắn hạn, dài hạn phù hợp với từng trường THCS.
Xây dựng kế hoạch đào tạo dài hạn mang tính chiến lược nhằm đạt được các mục tiêu lâu dài của ngành. Kế hoạch này được xây dựng thông qua các mục tiêu, kết quả cần đạt được, các hoạt động kèm theo, thời gian biểu, nguồn nhân lực, kinh phí... Khi lập kế hoạch dài hạn cần xây dựng bảng tổng hợp thể hiện nội dung chính của kế hoạch. Mục tiêu của kế hoạch mang tính tổng quát, định hướng, thể hiện những nỗ lực cho tương lai lâu dài. Các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng trong kế hoạch dài hạn là những hoạt động chính và được cụ thể hóa trong các kế hoạch năm.
Xây dựng kế hoạch đào tạo ngắn hạn (còn gọi là kế hoạch năm): Kế hoạch đào tạo ngắn hạn được lập ra nhằm triển khai cụ thể các chương trình và kế hoạch dài hạn để đạt được mục tiêu đề ra qua các kết quả cụ thể như kế hoạch đào tạo hàng năm. Tương tự như kế hoạch dài hạn, kế hoạch ngắn hạn cũng được thể hiện thông qua các chỉ số về mục tiêu, kết quả cần đạt được, các hoạt động kèm theo, thời gian biểu, nguồn nhân lực, các hỗ trợ cần thiết. Các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, các khóa đào tạo, bồi dưỡng trong kế hoạch hàng năm phải mang tính cụ thể, thể hiện sự phối hợp giữa các đơn vị trong việc thực hiện kế hoạch. Kế hoạch hàng năm cần được thể hiện qua các biểu bảng để tiện cho việc theo dõi tiến độ thực hiện trong các tháng, tuần...
Nội dung đào tạo, bồi dưỡng:
Đào tạo CBQL và nguồn kế cận các chương trình trung cấp lý luận chính trị và cao cấp lý luận chính trị, Trình độ cử nhân và thạc sỹ về quản lý giáo dục.
Bồi dưỡng cập nhật các kiến thức về lý luận chính trị, chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước, kiến thức hội nhập kinh tế quốc tế.
Bồi dưỡng kiến thức về quản lý nhà nước và kiến thức về quản lý trường THCS, cập nhật những nội dung về đổi mới giáo dục phổ thông trong giai đoạn hiện nay.
Bồi dưỡng về tin học, ngoại ngữ.
Hình thức đào tạo, bồi dưỡng:
Trong đào tạo, sử dụng cán bộ, cần mạnh dạn giao việc cho cán bộ thực hiện. Giao việc phải dân chủ, phân công nhiệm vụ rõ ràng, đề cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ, phát huy tính tích cực, sáng tạo của cán bộ.
Phương thức bồi dưỡng phải mềm dẻo, linh hoạt, kết hợp nhiều hình thức đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với tình hình thực tế của huyện trong từng giai đoạn.
Đào tạo cơ bản ban đầu: Là hình thức đào tạo bài bản, chính quy, mang tính kế hoạch nguồn lâu dài. Đào tạo ban đầu giúp trang bị cho cán bộ những kiến thức cơ bản về khoa học quản lý nhằm tạo ra một đội ngũ CBQL có đủ năng lực thực hiện nhiệm vụ được giao.
Để có nguồn CBQL đủ năng lực, cần xây dựng nguồn kế cận tốt và phải được đưa đi đào tạo cơ bản. Ở nước ta hiện nay CBQL được đào tạo trình độ cử nhân và thạc sỹ quản lý giáo dục tại các Viện khoa học và một số trường đại học có nhiều chuyển biến tích cực nhưng chỉ tập trung ở các thành phố lớn, còn ở các tỉnh có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hầu như chưa có CBQL được đào tạo, bồi dưỡng trình độ cử nhân và thạc sỹ quản lý giáo dục. Bộ GD&ĐT chưa ban hành quy định về điều kiện bổ nhiệm CBQL phải có chứng chỉ quản lý giáo dục, vì thế tạo sức ỳ trong đội ngũ CBQL, khi được nhận nhiệm vụ quản lý thì sự quyết tâm và động cơ học tập bị đưa xuống hàng thứ yếu vì không phải là điều kiện bắt buộc hoặc quá bận do công việc.
Đội ngũ CBQL trường THCS cần có chuyên môn cơ bản của các môn học thì quá trình quản lý chất lượng dạy và học mới có hiệu quả cao hơn. Do đó để xây dựng tốt đội ngũ CBQL thì những người được quy hoạch CBQL có phẩm chất đạo đức, có năng lực chuyên môn, có nghiệp vụ, được tập thể tín nhiệm (chú ý nguồn cán bộ nữ), phòng GD&ĐT, UBND huyện cần tạo điều kiện cho đội ngũ này đi đào tạo trình độ cử nhân, thạc sỹ quản lý giáo dục.
Tự bồi dưỡng kiến thức: Đây là hình thức bồi dưỡng có tính chất lâu dài, thường xuyên và hiệu quả phù hợp với yêu cầu học tập suốt đời. Tự bồi dưỡng nhằm giúp cho CBQL nâng cao ý thức tự giác, tự học, tự tìm tòi sáng tạo từ đó vận dụng một cách phù hợp vào thực tiễn của trường mình, xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực, xây dựng một tập thể sư phạm vững mạnh. Mỗi CBQL cần có kế hoạch tự học, tự bồi dưỡng, tích lũy và cập nhật kiến thức để tự nâng cao năng lực của bản thân.
Thực tế cho thấy khi CBQL được bổ nhiệm ít có sự thay đổi, hiếm khi bị bãi nhiệm do không hoàn thành nhiệm vụ do đó tạo nên sức ỳ lớn, giảm ý chí phấn đấu và học tập của mỗi người, trong khi đó yêu cầu của xã hội ngày càng cao, khoa học công nghệ ngày càng phát triển, nó đòi hỏi con người phải không ngừng học tập và cập nhật thông tin mới theo kịp và đảm đương được nhiệm vụ của mình một cách tốt nhất trong môi trường luôn biến động.
Tổ chức giao lưu, học tập kinh nghiệm quản lý: Đây là hình thức tổ chức các hoạt động giao lưu, giao ban luân phiên giữa các trường trên địa bàn huyện trong năm học nhằm mở rộng mối quan hệ, sự hiểu biết, quan tâm lẫn nhau. Tổ chức tham quan và nhân rộng các điển hình tiên tiến. Tổ chức hội thảo, giao cho trường có khả năng tốt về một chuyên đề nào đó chủ trì và thực hiện, ví dụ về một số chủ đề: Kinh nghiệm quản lý hoạt động dạy và học; Kinh nghiệm giáo dục học sinh cá biệt; Công tác xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết; xây dựng, phát triển đội ngũ giáo viên...
Đầu năm học phòng GD&ĐT cần xây dựng kế hoạch, nội dung, chương trình, thời gian, hình thức và địa điểm giao lưu, hội thảo, phân công đơn vị chuẩn bị hợp lý, phù hợp với năng lực của họ. Có thể tập hợp các báo cáo tham luận và các kinh nghiệm quản lý được thể hiện trong hội thảo để làm tài liệu tham khảo cho đội ngũ CBQL các trường.
Các hình thức bồi dưỡng khác: Ngoài các hình thức bồi dưỡng trên, để quản lý tốt nhà trường CBQL cần tham gia các lớp bồi dưỡng và tự bồi dưỡng cập nhật kiến thức, theo định kỳ từ 3 - 5 năm cần tổ chức lại các lớp bồi dưỡng một lần theo hình thức tập trung cho các CBQL tại Học viện quản lý giáo dục hay liên kết tổ chức tại tỉnh để bớt khó khăn do phải đi lại và kinh phí cho CBQL. Bồi dưỡng các lớp tập trung chuyên đề như: Tin học, bồi dưỡng theo chu kỳ, thay SGK và thực hiện chương trình mới.
3.3.5.3. Cách tiến hành biện pháp
Căn cứ vào các mặt mạnh, và những mặt còn bất cập của đội ngũ CBQL, căn cứ vào yêu cầu công việc mà tiến hành đào tạo, bồi dưỡng CBQL cho phù hợp. Đối với cán bộ trẻ cần đào tạo tập trung cơ bản, phải trải qua thời gian rèn luyện, thử thách trong thực tiễn, gần sát với công việc dự kiến được giao. Cấp ủy, trưởng phòng GD&ĐT, bộ phận tổ chức cán bộ phải trực tiếp và thường xuyên theo dõi, giúp đỡ, đánh giá mức độ trưởng thành của cán bộ, quản lý và kiểm tra chặt chẽ mọi hoạt động của cán bộ. Thông báo kịp thời cho cán bộ những mặt tốt để phát huy và mặt hạn chế để kịp thời điều chỉnh, khắc phục.
Đổi mới chương trình, nội dung của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý. Đây là vấn đề cốt lõi của công tác đào tạo, bồi dưỡng, là nhân tố quyết định đến chất lượng cán bộ. Đổi mới vàn nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng, cần quán triệt phương trâm lý thuyết gắn liền với thực tiễn, học đi đôi với hành.
Cần mở rộng diện đào tạo, bồi dưỡng và xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng với từng chức danh cụ thể. Đặc biệt cần chú trọng phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, tạo nguồn CBQL các cấp được đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị, kiến thức quản lý hành chính nhà nước, quản lý giáo dục, các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước đáp ứng tiêu chuẩn của ngạch công chức hành chính. Được trang bị kỹ năng tác nghiệp, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao.
Kết hợp đào tạo chính quy với các hình thức khác cho từng loại chức danh, từng loại cán bộ, đào tạo theo hình thức tập trung hoặc không tập trung; ngắn hạn hoặc dài hạn; trong nước hoặc nước ngoài.
Kết hợp đào tạo tại các trường, lớp với việc rèn luyện qua thực tiễn công tác, trong các hoạt động phong trào.
Có chế độ khuyến khích và bắt buộc đối với việc tự học, tự nghiên cứu, định kỳ kiểm tra kiến thức và trình độ nghiệp vụ đối với từng loại cán bộ. Có quy chế kiểm soát việc sử dụng cán bộ sau đào tạo, đảm bảo được sử dụng, bố trí đúng việc, phù hợp khả năng, phát huy được tối đa sức mạnh của cán bộ, có như vậy mới tạo được đội ngũ CBQL giáo dục vững mạnh.
Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo, kiểm tra của ngành đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng CBQL giáo dục. Cần xác định rõ việc xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng CBQL là nhiệm vụ của cấp ủy Đảng, chính quyền. Phòng GD&ĐT cần có kế hoạch trực tiếp kiểm tra, đánh giá định kỳ hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL giáo dục làm cơ sở cho việc quản lý, sử dụng, giúp đội ngũ CBQL nâng cao năng lực.
3.3.6. Biện pháp 6
Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra đối với đội ngũ CBQL trường THCS.
3.3.6.1. Mục tiêu của biện pháp
Việc thanh tra, kiểm tra, giám sát của cơ quan chủ quản đối với cơ sở nhằm phát huy nhân tố tích cực, ngăn chặn và xử lý vi phạm, góp phần thúc đẩy cơ sở và cá nhân hoàn thành nhiệm vụ.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra là hoạt động rất cần thiết đối với đội ngũ CBQL trường học, qua kết quả kiểm tra giúp cho các cấp quản lý nắm bắt rõ hơn những ưu điểm và những hạn chế, những thuận lợi và khó khăn của đơn vị, từ đó tìm ra được nguyên nhân và đưa ra biện pháp khắc phục.
Thanh tra, kiểm tra là công cụ góp phần tăng cường hiệu quả quản lý, kết quả kiểm tra giúp phòng GD&ĐT phân loại được đội ngũ CBQL trường THCS, kịp thời biểu dương, khen thưởng những CBQL hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đồng thời có kế hoạch giúp đỡ những CBQL còn hạn chế nhất định và có biện pháp nghiêm khắc xử lý đối với những CBQL vi phạm quy định làm ảnh hưởng tới uy tín của tập thể và cá nhân.
Kiểm tra, đánh giá, giám sát và quản lý đội ngũ CBQL là hoạt động nhằm nắm chắc thông tin, diễn biến về tư tưởng, hoạt động của cán bộ, giúp cho các cấp quản lý phát hiện vấn đề nảy sinh, kịp thời điều chỉnh và tác động, tạo điều kiện cho đội ngũ CBQL và công tác cán bộ luôn luôn hoạt động đúng hướng, đúng nguyên tắc. Kiểm tra, đánh giá CBQL để làm rõ năng lực, trình độ, kết quả công tác, phẩm chất đạo đức, làm căn cứ để bố trí, sử dụng, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện chế độ chính sách.
Đổi mới công tác đánh giá hiệu trưởng theo chuẩn, mục đích hàng đầu của Chuẩn là giúp hiệu trưởng tự đánh giá để từ đó hoàn thiện, nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý nhà trường. Chuẩn hiệu trưởng cũng là căn cứ để cơ quan quản lý giáo dục đánh giá, xếp loại hiệu trưởng, phục vụ công tác sử dụng, bổ nhiệm, miễn nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng và đề xuất thực hiện chế độ, chính sách đối với hiệu trưởng. Đây cũng là căn cứ để các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo và CBQL giáo dục xây dựng, đổi mới chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý của CBQL.
3.3.6.2. Nội dung của biện pháp
Để giữ gìn, nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL cần phải tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát, đánh giá cán bộ theo phương châm:
Mọi hoạt động của CBQL phải được kiểm tra, giám sát. Tăng cường việc kiểm tra, giám sát, nhận xét, đánh giá của cán bộ, giáo viên đối với CBQL. Quá trình kiểm tra phải có kết luận, đánh giá cụ thể, rõ ràng phải đạt được mục đính là nâng cao chất lượng của đội ngũ CBQL các trường THCS trong huyện.
Phòng GD&ĐT nâng cao chất lượng các hoạt động thanh tra, thanh tra chuyên ngành, thanh tra hành chính, trong đó trọng tâm là thanh tra nhà trường nhằm đánh giá đúng thực chất mức độ thực hiện nhiệm vụ của các nhà trường, năng lực sư phạm và phẩm chất đội ngũ, khắc phục bệnh thành tích trong kiểm tra đánh giá nhà trường và giáo viên. Chấn chỉnh nề nếp kỷ cương, ngăn chặn và đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực trong kiểm tra, thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục.
Cần đổi mới phương thức, lề lối công tác thanh tra ở các cấp quản lý giáo dục sao cho phù hợp với chủ trương phân cấp trong quản lý giáo dục. Thanh tra phòng GD&ĐT cần xây dựng chương trình công tác cụ thể và sát thực tế ở đơn vị trường.
3.3.6.3. Cách tiến hành biện pháp
Phòng GD&ĐT xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra cụ thể và chi tiết, chu kỳ kiểm tra thường xuyên, phát hiện những việc nhà trường thực hiện chưa đúng để có hướng khắc phục.
Cần tiến hành thanh, kiểm tra một cách toàn diện, các thành viên trong đoàn thanh tra, kiểm tra phải được tập huấn và phân công nhiệm vụ một cách cụ thể.
Sau mỗi đợt kiểm tra, thanh tra phải có kết luận chỉ rõ những mặt mạnh và những hạn chế để tăng hiệu quả của công tác quản lý cũng như chất lượng công tác của các trường THCS trong huyện nên thông báo để các trường biết kết quả thanh, kiểm tra, từ đó các trường, CBQL học tập và rút kinh nghiệm chung.
Phòng GD&ĐT có hướng dẫn cụ thể việc đánh giá CBQL theo chuẩn, giáo viên được tham gia vào quá trình đánh giá CBQL một cách khách quan và chính xác. Kết quả đánh giá CBQL theo chuẩn được thực hiện công bằng ở các trường trên địa bàn huyện và lấy đó làm căn cứ để Khen thưởng, miễn nhiệm CBQL cũng như xét thi đua đối với cá nhân, tập thể nhà trường.
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp
Để thực hiện biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát cần phải tiến hành đồng thời nhiều biện pháp. Trong khuôn khổ của luận văn này chỉ nêu 6 biện pháp cơ bản nhất. Các biện pháp này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và tạo điều kiện để thực hiện các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát được triển khai trong thực tiễn, đem lại hiệu quả thiết thực.
Biện pháp 1 là: “Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương về việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS”. Đây là biện pháp quan trọng nhất và bao trùm tất cả các biện pháp còn lại. Trường học của chúng ta là trường học XHCN vì vậy mọi hoạt động của nhà trường đều không thể tách rời sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước. Vì vậy sự phát triển giáo dục và đào tạo của huyện Bát Xát, của các trường THCS trong huyện cũng phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, từ huyện ủy đến cơ sở. Tuy nhiên ở một số địa phương trong thực tế, cấp ủy, chính quyền còn chưa thực sự quan tâm đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với giáo dục, còn không ít CBQL giáo dục, quản lý các trường chưa năng động, chưa phát huy hết sức mạnh lãnh đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền và sự ủng hộ của các tổ chức, đoàn thể và nhân dân để đầu tư cho giáo dục.
Để thực hiện được các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát trong giai đoạn hiện nay đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng cần phải đổi mới và nâng cao hiệu quả quản lý đối với đội ngũ CBQL trường THCS và xây dựng được quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL trường THCS đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, đổi mới giáo dục và đào tạo. Muốn thực hiện được các biện pháp trên thì cần Rèn luyện phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ CBQL các trường THCS trên địa bàn huyện; Bồi dưỡng năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm cho đội ngũ CBQL các trường THCS; Nâng cao năng lực quản lí nhà trường cho đội ngũ CBQL các trường THCS; Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra đối với đội ngũ CBQL trường THCS, huy động tối đa các nguồn lực phục vụ cho phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục.
Như vậy các biện pháp này đều có sự hỗ trợ qua lại, tạo điều kiện cho công tác phát triển đội ngũ CBQL thuận lợi đảm bảo chất lượng và khả thi.
3.5. Khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát
Để khảo nghiệm nhận thức về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát, tác giả xin ý kiến bằng phiếu hỏi đối với 12 cán bộ lãnh đạo và chuyên viên của phòng GD&ĐT, lấy ý kiến của 52 CBQL thuộc 26 trường THCS và xin ý kiến của 120 giáo viên thuộc nhóm các trường vùng thuận lợi, vùng tương đối thuận lợi gần thị trấn và các trường THCS đặc biệt khó khăn xa trung tâm thị trấn.
Kết quả đánh giá được phản ánh qua bảng tổng hợp sau đây:
Bảng số 3.1. Kết quả khảo nghiệm nhận thức về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
Biểu đồ 3.1. Biểu đồ về mức độ cần thiết của các biện pháp
Biểu đồ 3.2. Biểu đồ về mức độ khả thi của các biện pháp
Để xem xét mối tương quan về mặt nhận thức giữa mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp trên, tính hệ số tương quan thứ bậc Spearman theo công thức sau:
Qua tính toán cho thấy r = 0,99, như vậy mối tương quan về mặt nhận thức giữa mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp nêu ra ở trên là mối tương quan thuận và rất chặt chẽ. Qua khảo nghiệm cho thấy các biện pháp đề xuất để xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát là rất cần thiết và khả thi. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL, thực trạng đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát và những định hướng phát triển KT – XH của tỉnh và của huyện, tác giả đề xuất các biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Bát Xát. Để thực hiện tốt các biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường THCS của huyện cần phải tiến hành đồng bộ 6 biện pháp đã nêu trên. Các ý kiến của lãnh đạo phòng GD&ĐT, CBQL và giáo viên các trường THCS trong huyện đều thống nhất đánh giá các biện pháp trên là cần thiết và khả thi.
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
Qua nghiên cứu lý luận và tìm hiểu khảo sát thực tế tại địa phương cho thấy các biện pháp được đề xuất trong luận văn là đúng đắn, cần thiết và có tính khả thi cao. Các biện pháp có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Nếu được chú trọng đồng bộ các biện pháp và phòng GD&ĐT có một bộ phận theo dõi thực hiện biện pháp phát triển đội ngũ hiệu trưởng trường THCS trên địa bàn huyện, có quy hoạch tốt, có dự nguồn thay thế, có bồi dưỡng nâng cao chất lượng, có kiếm tra đánh giá, khen thưởng kịp thời và miễn nhiệm những người không đủ năng lực, như vậy thì sẽ có được một đội ngũ hiệu trưởng có đủ về số lượng, mạnh về nghiệp vụ, chuẩn về chuyên môn và tâm huyết với nghề. Đó là một trong những yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục THCS của huyện nói riêng và của cả tỉnh nói chung.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
Trong xu hướng cải cách và phát triển của ngành giáo dục hiện nay, vai trò của Hiệu trưởng có tính chất quyết định đối với chất lượng của việc tổ chức giảng dạy học tập, quản lý phát triển toàn diện nhà trường.
Đội ngũ CBQL trường THCS có vai trò hết sức quan trọng, là người đại diện cho Nhà nước về mặt pháp lý, chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lý cấp trên về tổ chức và quản lý toàn bộ hoạt động của nhà trường. Do đó muốn nâng cao chất lượng giáo dục thì phải có đội ngũ CBQL có phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống trong sáng, có trình độ về chuyên môn và nghiệp vụ, công tác quản lý giỏi. Công tác quy hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường THCS là một nội dung quan trọng trong công tác cán bộ nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp phát triển GD&ĐT.
Công việc của hiệu trưởng rất phức tạp, nhiều áp lực, mỗi ngày hiệu trưởng phải xử lý nhiều vấn đề thực tế xẩy ra. Những sự kiện đa dạng mà các hiệu trưởng phải xử lý vừa chứng minh được khả năng lãnh đạo của hiệu trưởng nhưng vừa tạo ra những thách thức khiến các hiệu trưởng phải tìm tòi giải quyết, với đặc điểm của hiệu trưởng là họ không được đào tạo để trở thành hiệu trưởng nên họ vừa làm vừa tích luỹ kinh nghiệm. Vậy làm thế nào hiệu trưởng trở thành những người lãnh đạo thành công?
Một trong những câu trả lời là phải có biện pháp phát triển đội ngũ này từ khâu quy hoạch, tạo nguồn, bổ nhiệm cho đến đào tạo bồi dưỡng để họ có kỹ năng, phương pháp và nghiệp vụ quản lý. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ cần phải có kế hoạch kiểm tra, tự kiểm tra, giám sát đánh giá giúp thúc đẩy được quá trình quản lý, lãnh đạo nhà trường được tốt hơn và đi đúng hướng.
Trong các năm qua được sự quan tâm của Huyện ủy và UBND huyện đối với ngành giáo dục huyện Bát Xát nói chung và giáo dục THCS nói riêng có được những bước phát triển khá toàn diện trên các lĩnh vực qui mô, chất lượng và hiệu quả. Tuy nhiên, do ảnh hưởng mặt trái cơ chế thị trường, căn bệnh thành tích, đời sống của nhân dân vùng sâu, vùng xa gặp nhiều khó khăn nên phần nào tác động đến chất lượng giáo dục. Công tác quản lý, chỉ đạo của các cấp chưa sâu sát, thiếu quyết liệt; chưa có biện pháp hữu hiệu để nâng chất lượng của bộ phận học sinh có kết quả tuyển sinh vào lớp 10 thấp, nhất là ở các trường vùng núi, vùng khó khăn. Công tác kiểm tra, đánh giá, xếp loại học sinh đã có chuyển biến song ở một số trường THCS chưa sát với trình độ thực của học sinh. Việc đổi mới phương pháp giảng dạy của giáo viên đã tích cực nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra nhất là giải quyết mối quan hệ giữa yêu cầu của chương trình giáo dục THCS với đối tượng học sinh ở các vùng núi, vùng khó khăn. Chất lượng đội ngũ CBQL và giáo viên chưa đồng đều giữa các địa bàn trong huyện; phát triển KT-XH giữa các xã còn chênh lệch; chính sách hiện tại chưa thu hút được đội ngũ giáo viên giỏi đến công tác ở miền núi, vùng khó khăn.
Bên cạnh đó trong những năm qua do chưa làm tốt công tác quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL trường THCS trên địa bàn huyện nên chất lượng CBQL một số trường THCS còn hạn chế, cơ cấu bộ môn chưa hợp lý... từ thực trạng đó dẫn đến chất lượng giáo dục THCS chưa cao. Chính vì vậy việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS của huyện Bát Xát là rất cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục cũng như sự phát triển KT-XH của huyện Bát Xát giai đoạn 2011-2015.
Với những tồn tại và bất cập trên thì việc quan tâm đến biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS sẽ là một trong những biện pháp khắc phục những tồn tại bất cập. Đồng thời cải tiến và nâng cao được chất lượng giáo dục THCS của huyện.
Các biện pháp đề xuất trong luận văn được xây dựng trên cơ sở: Lý luận về QLGD, quản lý nhà trường, trên thực trạng vấn đề quản lý của các hiệu trưởng trường THCS trên địa bàn huyện Bát Xát. Với tinh thần quán triệt Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, tư tưởng Hồ Chí Minh, các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước và của tỉnh Lào Cai về GD&ĐT trong thời kỳ đổi mới. Vì vậy các giải pháp được đề xuất có tính logic, mang tính kế thừa, đảm bảo tính khoa học và phù hợp với thực tiễn, được CBQL, hiệu trưởng và giáo viên trong huyện cho ý kiến nhất trí cao.
Mặc dù thời gian và kinh nghiệm nghiên cứu còn nhiều hạn chế, nhưng được sự giúp đỡ tận tình của thầy giáo hướng dẫn: TS. Nguyễn Xuân Thanh, sự cộng tác giúp đỡ của phòng GD&ĐT huyện Bát Xát, CBQL và giáo viên các trường THCS trong huyện cùng sự cố gắng nỗ lực của cá nhân, tác giả tự đánh giá mục đích mà đề tài đặt ra đã đạt được, nhiệm vụ nghiên cứu đã được giải quyết. Hy vọng rằng đề tài nghiên cứu này sẽ góp phần vào việc quản lý và nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường THCS trong huyện, góp phần thúc đẩy chất lượng giáo dục của tỉnh Lào Cai ngày một phát triển.
2. Khuyến nghị
Để triển khai thực hiện các giải pháp trên một cách đồng bộ và có hiệu quả tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ CBQL trường THCS trong huyện phát triển có chất lượng và đủ về số lượng, tác giả xin có một số khuyến nghị sau:
2.1. Đối với Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Lào Cai
Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác quy hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường học trong toàn tỉnh.
Tăng cường đầu THCS ngân sách cho sự nghiệp giáo dục, xây dựng cơ sở vật chất và đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ năng lực cho đội ngũ CBQL trường học.
Ban hành những chính sách của Tỉnh nhằm hỗ trợ, khuyến khích, động viên CBQL tích cực học tập, tạo điều kiện cho CBQL trường học được học tập để nâng cao trình độ về chuyên môn, lý luận chính trị và nghiệp vụ quản lý, bồi dưỡng kiến thức tin học và ngoại ngữ...
2.2. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Lào Cai
Tham mưu với UBND tỉnh xây dựng quy hoạch, chiến lược phát triển giáo dục của tỉnh. Chủ trì, phối hợp các sở, ngành liên quan, Uỷ ban nhân dân các huyện, thành phố triển khai thực hiện Đề án phát triển GD&ĐT trên địa bàn tỉnh Lào Cai đến năm 2015.
Chỉ đạo phòng GD&ĐT phối hợp với phòng Nội vụ, làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, sử dụng CBQL nói chung, CBQL trường THCS nói riêng một cách hợp lý.
2.3. Đối với UBND huyện Bát Xát
Tăng cường sự lãnh đạo của cấp uỷ Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở trong việc xây dựng và phát triển sự nghiệp giáo dục; quy hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường học trong toàn huyện. Chỉ đạo tốt công tác phát triển Đảng trong các trường học, đặc biệt quan tâm phát triển đội ngũ kế cận, phấn đấu đến 2015 tất cả các trường học trong huyện có chi bộ độc lập.
Chỉ đạo phòng GD&ĐT xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL trình UBND huyện phê duyệt và tham mưu cho UBND huyện xây dựng kế hoạch bồi dưỡng CBQL được học tập nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận chính trị và nghiệp vụ quản lý giáo dục, tin học, ngoại ngữ... Tổ chức các hội nghị tập huấn cho CBQL nhà trường về việc quy hoạch phát triển giáo dục và quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL. Kiểm tra đánh giá phân loại, có hướng dẫn cụ thể để thực hiện đánh giá hiệu trưởng theo chuẩn phù hợp với đội ngũ của mình. Miễn nhiệm những CBQL không đủ năng lực, buông lỏng quản lý, vi phạm đạo đức nhà giáo. Có kế hoạch kiểm tra và yêu cầu các hiệu trưởng báo cáo về vấn đề tự học, tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ của bản thân.
Tạo điều kiện cho các cán bộ QLGD được tham quan thực tế trong và ngoài nước.
Chú trọng đầu tư nguồn tài chính và cơ sở vật chất cho các nhà trường.
2.4. Đối với đội ngũ CBQL trường THCS
Nhận thức và xác định rõ vai trò nhiệm vụ của mình, có kế hoạch bồi dưỡng nâng cao trình độ quản lý, chính trị, tin học, ngoại ngữ.
Không ngừng sáng tạo vận dụng lý luận vào thực tế, mạnh dạn đổi mới, xây dựng nhà trường ngày một vững mạnh.
Phát huy khả năng xây dựng chiến lược phát triển nhà trường, tập trung quy hoạch và xây dựng đội ngũ kế cận tốt, có tầm nhìn và kế hoạch lâu dài.
Không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm của nhà giáo.
Có nhận thức đúng về công tác quy hoạch, xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL, chú trọng việc tuyển chọn, bồi dưỡng cán bộ nguồn để tham mưu làm tốt công tác bổ nhiệm CBQL góp phần trẻ hoá và nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường THCS.
Thực hiện các cuộc vận động: Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo; Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực... lãnh đạo theo hướng dân chủ, đổi mới, xây dựng tập thể đoàn kết, yêu nghề có chuyên môn vững vàng.
MỤC LỤC
Trang
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai.doc