Đề tài Biện pháp thực hiện xã hội hoá giáo dục đối với ngành học mầm non trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục

dôc tèt, kinh nghiÖm qu¶n lý tèt. §iÓm ®Æc biÖt cña c¸c tr­êng nµy lµ sù huy ®éng ®­îc nh©n d©n, céng ®ång d©n c­ trong ph­êng (Do tr×nh ®é d©n trÝ thuËn lîi) ®Ó ph¸t triÓn nhµ tr­êng. Tr­êng mÇm non ë khu Nhµ m¸y dÖt 8/3 cã thiÕt kÕ t­¬ng ®èi hiÖn ®¹i, ®i ®Çu trong qu¸ tr×nh chuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa. ë c¸c c¬ së nµy cã sù g¾n bã 3 mÆt: X· héi hãa ChuÈn hãa HiÖn ®¹i hãa Tuy nhiªn, do ®Þa bµn QuËn rÊt ®a d¹ng thµnh phÇn d©n c­, mét sè khu d©n c­ lµm ch­a thËt tèt vÊn ®Ò nµy. VÝ dô: Khu xãm liÒu Thanh Nhµn, khu cña tr­êng mÇm non Sao S¸ng täa l¹c. §iÒu dÔ nhËn thÊy n¬i nµo d©n trÝ cßn thÊp th× cßn nhiÒu khã kh¨n cho viÖc ph¸t triÓn tr­êng mÇm non. c) X· héi hãa nh»m vµo viÖc t¨ng c­êng ch¨m sãc dinh d­ìng cho trÎ. Nh×n chung trªn ®Þa bµn toµn quËn c¸c nhµ tr­êng ®­îc phèi hîp víi céng ®éng, víi cha mÑ häc sinh thùc hiÖn nghiªm tóc nhiÖm vô ch¨m sãc nu«i d­ìng trÎ. C¸c nhµ tr­êng chó ý viÖc c©n ®Þnh kú; phèi hîp víi lùc l­îng y tÕ cña QuËn ®Ó triÓn khai kh¸m søc kháe, theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh søc kháe cña c¸c ch¸u. Sau mçi ®ît kh¸m c¸c nhµ tr­êng víi sù t­ vÊn cña c¸n bé y tÕ ®· ph©n lo¹i, tæng hîp c¸c trÎ bÞ suy dinh d­ìng. Nh÷ng trÎ bÞ bÖnh th× gia ®×nh ®­îc t­ vÊn vÒ c¸ch ®iÒu trÞ. ë quËn Hai Bµ Tr­ng cã mét nÐt rÊt tèt lµ khi ph¸t hiÖn hÔ cã bÖnh lý th× nhµ tr­êng vµ gia ®Þnh cïng phèi hîp ch¨m sãc. Nhµ tr­êng (Do quü cha mÑ ®ãng gãp vµo quü chung) ®· dµnh cho c¸c ch¸u nµy 10.000®/th¸ng ®Ó hç trî bæ sung thªm s¶n phÈm dinh d­ìng (thuèc bæ, trøng, s÷a, hoa qu¶….). Do lµm ®­îc viÖc nµy nªn tû lÖ trÎ suy dinh d­ìng trong n¨m häc 2005 - 2006 cuèi n¨m so víi ®Çu n¨m mÉu gi¸o ®· gi¶m ®­îc 8% vµ nhµ trÎ còng gi¶m ®­îc 8%. C¸c ®¬n vÞ lµm tèt mÆt nµy lµ Tr­êng mÇm non B¹ch Mai, Tr­êng mÇm non B¸ch Khoa, Tr­êng mÇm non Tuæi hoa, Tr­êng mÇm non §èng M¸c…. §èi víi trÎ 5 tuæi, nhµ tr­êng phèi hîp víi gia ®×nh rÌn luyÖn cho c¸c ch¸u ®¸nh r¨ng, thùc hiÖn t¹i tr­êng vµ gia ®×nh. 100% trÎ trong ®é tuæi sóc miÖng n­íc muèi lo·ng. C¸c nhµ tr­êng ®· vËn ®éng ®­îc h·ng s¶n xuÊt kem ®¸nh r¨ng nh­ “Ch­¬ng tr×nh P/S b¶o vÖ nô c­êi trÎ em ViÖt Nam” tíi kh¸m, ch¨m sãc vµ t­ vÊn vÒ vÖ sinh r¨ng miÖng cho c¸c em vµ cÊp miÔn phÝ bµn ch¶i vµ kem ®¸nh r¨ng cho 100% trÎ em 5 tuæi. §èi víi trÎ khuyÕt tËt, QuËn tæ chøc cho c¸c ch¸u ®Õn tr­êng hßa nhËp. Nh÷ng tr­êng lµm tèt c«ng t¸c nµy lµ Tr­êng mÇm non May Th¨ng Long, Tr­êng mÇm non B¸ch Khoa. C¸c nhµ tr­êng còng phèi hîp víi gia ®×nh lµm tèt c«ng t¸c vÖ sinh an toµn thùc phÈm. Nhµ tr­êng cam kÕt víi gia ®×nh kh«ng ®Ó c¸c ch¸u bÞ ngé ®éc trong c¸c b÷a ¨n ë tr­êng vµ ký hîp ®ång víi c¸c ®¬n vÞ cung cÊp thùc phÈm víi c¸c ®iÒu kho¶n râ rµng vµ mêi c¸n bé kiÓm tra thùc phÈm kiÓm ®Þnh thùc phÈm hµng ngµy. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y do cã ¶nh h­ëng dÞch cóm gia cÇm nªn c¸c nhµ tr­êng nghiªm tóc thùc hiÖn ®óng c¸c v¨n b¶n chØ ®¹o cña c¸c cÊp, kh«ng sö dông c¸c lo¹i thùc phÈm cã nguån gèc tõ gia cÇm, chñ ®éng ®iÒu chØnh thay ®æi thùc ®¬n nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng l­îng b÷a ¨n vµ gi¸ trÞ vÒ chÕ ®é dinh d­ìng. Toµn QuËn trong n¨m häc võa qua kh«ng cã tr­êng hîp nµo bÞ ngé ®éc trong c¸c b÷a ¨n ë tr­êng mÇm non. d) X· héi hãa nh»m vµo viÖc t¨ng c­êng chÊt l­îng gi¸o dôc chung, qua viÖc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh míi. Ch­¬ng tr×nh c¶i tiÕn ®­îc c¸c nhµ tr­êng thùc hiÖn nghiªm tóc 100% c¸c tr­êng tæ chøc cho trÎ häc ®ñ c¸c bµi theo ch­¬ng tr×nh míi ®· ban hµnh vµ ho¹t ®éng theo ®óng løa tuæi. C¸c nhµ tr­êng ®· liªn hÖ víi c¸c tæ chøc h÷u quan trªn ®Þa bµn QuËn ®­a c¸c néi dung nh­: Gi¸o dôc lÔ gi¸o, Gi¸o dôc LuËt lÖ giao th«ng, Gi¸o dôc d©n sè, søc kháe, giíi tÝnh, gi¸o dôc dinh d­ìng vµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm. C¸c ch­¬ng tr×nh kÓ trªn ®· ®­îc ®­a vµo nhµ tr­êng nh»m môc ®Ých cho trÎ cã kiÕn thøc vµ th¸i ®é ®óng ®¾n (Phï hîp víi løa tuæi cña trÎ) tr­íc c¸c vÊn ®Ò quan träng vµ míi mÎ nµy. Tr­êng mÉu gi¸o Chim Non lµ ®iÓn h×nh cña viÖc thùc hiÖn “§æi míi h×nh thøc gi¸o dôc trΔ. Tr­êng mÇm non B¸ch Khoa cã nhiÒu h×nh thøc thi c¸c tiÓu phÈm nghÖ thuËt g¾n víi c¸c chñ ®Ò gi¸o dôc LuËt Giao th«ng, gi¸o dôc dinh d­ìng vµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm cho trÎ. Tr­êng MÉu gi¸o NguyÔn C«ng Trø tæ chøc thi gi¸o dôc d©n sè, giíi tÝnh cho trÎ, qua viÖc cung cÊp cho trÎ mét sè kh¸i niÖm vÒ c¸c chñ ®Ò nµy phï hîp víi nhËn thøc cña bÐ. D­íi sù chØ ®¹o cña Phßng gi¸o dôc QuËn vµ ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c ban ngµnh h÷u quan, trong QuËn tÊt c¶ c¸c nhµ tr­êng ®· h­ëng øng nhiÖt liÖt cuéc thi “Quy chÕ ch¨m sãc nu«i d¹y trΔ (QCCSNDT): Cã 23 c« ®· tham gia vßng s¬ kh¶o, 6 c« ®­îc vµo vßng chung kh¶o. Héi thi cña QuËn ®· thu hót sù tham gia cña c¸c c¸n bé qu¶n lý vµ nh©n d©n c¸c ph­êng, t¹o ra d­ luËn tèt trong x· héi, lµm cho x· héi thÊy ®­îc tiÒm n¨ng cña gi¸o dôc mÇm non. Qua ®ã t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm cña c¶ nhµ tr­êng vµ gia ®×nh víi sù ph¸t triÓn cña trÎ th¬. T¹i héi thi nµy c¸c ®¬n vÞ lµ: MÇm non §ång T©m, MÇm non 8/3, MÇm non Tuæi hoa, MÇm non B¸ch Khoa, MÇm non Quúnh L«i ®Ó cã nh÷ng t¸c phÈm tr×nh diÔn xóc tÝch vµ g©y Ên t­îng. e) X· héi hãa gi¸o dôc nh»m vµo viÖc n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò gi¸o viªn. ChÊt l­îng ®éi ngò gi¸o viªn lµ kh©u then chèt quyÕt ®Þnh chÊt l­îng gi¸o dôc chung. ë c¸c cÊp bËc häc ®Òu nh­ vËy vµ víi gi¸o dôc mÇm non ®iÒu nµy cµng cã ý nghÜa s©u s¾c h¬n. Gi¸o viªn mÇm non th­êng tõ nhiÒu nguån h×nh thµnh, cã sè ®­îc ®µo t¹o chÝnh qui, hÖ thèng; cã sè ®­îc ®µo t¹o theo nhiÒu giai ®o¹n ®Ó trë thµnh gi¸o viªn ®øng líp. Con ®­êng ®Ó n©ng cao tay nghÒ cho gi¸o viªn mÇm non lµ sù båi d­ìng t¹i chøc (ngay t¹i tr­êng) vµ qua c¸c héi gi¶ng cña QuËn. ViÖc thóc ®Èy khÝch lÖ cho c¸c c« tù lµm ®å dïng d¹y häc b»ng nh÷ng vËt liÖu dÔ, t×m s½n cã (c¸c lo¹i sinh vËt b»ng giÊy, mò v¶i, xèp bät biÓn, c¸c lo¹i rèi èng, rèi que, rèi dÑt ...) t¹o ra m«i tr­êng d¹y häc ngµy cµng phong phó, ®a d¹ng. Nh÷ng ®å dïng d¹y häc sinh ®éng nµy do c¸c c« tù lµm ®· gióp trÎ c¶m nhËn ®­îc c¸i hay cña c¸c truyÖn kÓ, qua ®ã n©ng cao kü n¨ng diÔn ®¹t khi kÓ chuyÖn vµ h×nh thµnh cho trÎ kh¶ n¨ng b¾t ch­íc. Trong viÖc n©ng cao nghiÖp vô sù ph¹m th× néi lùc cña c¸c c« lµ chñ yÕu, song sù gióp ®ì cña gia ®×nh, cña céng ®ång, sù qu¶n lý cña nhµ tr­êng, cña QuËn cã t¸c ®éng rÊt lín. C¸c Tr­êng mÇm non B¸ch Khoa, Chim non, Quúnh Mai, Quúnh L«i, Minh Khai, L¹c trung, VÜnh Tuy ®· cã nhiÒu thµnh tùu trong phong trµo rÌn luyÖn nghiÖp vô s­ ph¹m võa tù néi lùc cña nhµ tr­êng võa tù sù gióp ®ì cña céng ®ång. §Æc biÖt ë Tr­êng mÇm non Quúnh L«i, c« gi¸o Ngäc Anh víi sù gióp ®ì cña gia ®×nh vµ céng ®ång ®· ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo bµi gi¶ng mét c¸ch phï hîp. Bµi gi¶ng cña c« ®· ®­îc c¸c tr­êng mÇm non toµn QuËn vµ nhiÒu tr­êng trong thµnh phè ®Õn tham quan häc tËp. §iÒu rÊt ®¸ng khÝch lÖ lµ t¹i QuËn Hai Bµ Tr­ng ®· tæ chøc ®­îc c¸c Héi thi víi chñ ®Ò: “BÐ mÇm non víi v¨n th¬ vµ v¨n th¬ víi bÐ mÇm non” Chñ ®Ò nµy ®· lång ghÐp víi liªn hoan “BÐ kháe, bÐ ngoan”. C¸c liªn hoan nµy kh«ng nh÷ng t¹o s©n ch¬i bæ Ých cho c¸c bÐ mµ cßn t¨ng c­êng nghiÖp vô s­ ph¹m cho gi¸o viªn. Gi¸o viªn ®· thùc hiÖn ®­îc ph­¬ng thøc “Häc mµ ch¬i, ch¬i mµ häc” cho trÎ mét c¸ch kh¸ tù nhiªn. Gi¸o viªn gióp cho trÎ nhËn biÕt vµ ph¸t ©m ®óng 29 ch÷ c¸i; ngåi häc vµ cÇm bót ®óng t­ thÕ. Qua ®ã gióp trÎ m¹nh d¹n, tù tin. NhiÒu trÎ yªu thÝch s¸ch, truyÖn tranh, biÕt c¸ch chµo hái víi ng­êi trªn theo lÔ gi¸o. f) X· héi hãa gi¸o dôc nh»m t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt s­ ph¹m cho c¸c nhµ tr­êng vµ t¨ng c­êng nguån tµi chÝnh ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng gi¸o viªn. - Víi sù tham m­u tèt cña Phßng gi¸o dôc nh÷ng n¨m gÇn ®©y mét sè c«ng tr×nh cho gi¸o dôc mÇm non ë QuËn Hai Bµ Tr­ng ®· ®­îc hiÖn ®¹i. Tr­êng mÇm non 8/3 ®­îc x©y dùng míi vµ ®­a vµo sö dông. C¸c Tr­êng mÉu gi¸o Chim non, Tr­êng mÇm non Lª Quý §«n, Tr­êng mÇm non Quúnh L«i, Tr­êng mÇm non Bïi ThÞ Xu©n ®­îc c¶i t¹o, söa ch÷a lín cho hoµn chØnh h¬n. C¸c tr­êng ®Òu ®­îc bæ sung nhiÒu ®å dïng d¹y häc phôc vô cho c«ng t¸c nu«i d¹y cña c¸c c« vµ ®¸p øng nhu cÇu vui ch¬i cho c¸c ch¸u nh­: trang bÞ bµn ghÕ, gi­êng n»m, gi¸ ®å ch¬i, ®å ch¬i ngoµi trêi, c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc nghe nh×n, Ên lo¸t vµ trang bÞ thiÕt bÞ cho c¸c phßng tËp n¨ng khiÕu cho trÎ. Khi Nhµ n­íc t¨ng c­êng vèn ®Çu t­, th× c¸c nhµ tr­êng còng vËn ®éng nh©n d©n, cha mÑ c¸c bÐ ®ãng gãp thªm ®Ó t¨ng c­êng c¸c ®iÒu kiÖn cho c¸c ch¸u. á QuËn Hai Bµ Tr­ng riªng trong n¨m häc 2005 - 2006 nh©n d©n vµ c¸c tæ chøc s¶n xuÊt x· héi trªn ®Þa bµn QuËn ®· ®ãng gãp vµo viÖc n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt s­ ph¹m chiÕm kho¶ng trªn 50% so víi ng©n s¸ch nhµ n­íc bá ra. Ng©n s¸ch nhµ n­íc: 2.383.905.000® Nh©n d©n, cha mÑ: 1.142.919.000® Tæ chøc x· héi: 187.800.000® Tæng ®Çu t­: 3.714.624.000® - VÒ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn tµi chÝnh ngoµi l­¬ng cho gi¸o viªn vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn ®¸p øng c¸c nhu cÇu cÊp thiÕt khi gi¸ c¶ cã nhiÒu biÕn ®éng trong nh÷ng n¨m võa qua. QuËn Hai Bµ Tr­ng tuy ch­a cã nh÷ng sù c¶i thiÖn nhiÒu vÒ mÆt nµy, song nh×n chung gi¸o viªn cña QuËn ®· cã thu nhËp ngoµi l­¬ng chÝnh víi møc cao nhÊt 500.000®/th¸ng, møc trung b×nh 300.000®/th¸ng vµ møc thÊp nhÊt 150.000®/th¸ng. §©y lµ mét cè g¾ng ®¸ng kÓ trong hoµn c¶nh hiÖn nay. 2.4. §¸nh gi¸ chung vÒ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng 2.4.1. §¸nh gi¸ chung §¸nh gi¸ vÒ kÕt qu¶ x· héi ho¸ gi¸o dôc tÊt nhiªn ngoµi c¸c ®¹i l­îng nh­ sù ®ãng gãp tµi chÝnh, vËt chÊt cho c¸c nhµ tr­êng th× ®iÒu chñ yÕu lµ ph¶i nhËn diÖn ®­îc chÊt l­îng gi¸o dôc. Trong hoµn c¶nh hiÖn nay viÖc ph©n tÝch ®Ó x¸c ®Þnh chÊt l­îng ®Ých thùc cßn cã nhiÒu khã kh¨n; cho nªn ph¶i th«ng qua sù ®¸nh gi¸ ®Þnh l­îng cña c¸c nhµ tr­êng c¸c gi¸o viªn. Víi gi¸o dôc mÇm non lµ ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña c¸c bÐ qua bèn mÆt sau: - Ph¸t triÓn thÓ lùc - Ph¸t triÓn nhËn thøc - Ph¸t triÓn ng«n ng÷ - Ph¸t triÒn t×nh c¶m quan hÖ x· héi C¸c tr­êng mÇm non QuËn Hai Bµ Tr­ng theo thèng kª cuèi mçi n¨m häc ®Òu thùc hiÖn sù ®¸nh gi¸ trÎ qua bèn mÆt trªn. Mçi trÎ ®Òu ®­îc th«ng b¸o cho gia ®×nh biÕt ®Ó gia ®×nh cïng phèi hîp víi nhµ tr­êng ®Èy m¹nh c¸c mÆt tèt vµ h¹n chÕ c¸c dÊu hiÖu ch­a tèt cña trÎ. Trªn tæng thÓ, n¨m häc 2005 - 2006 ®· cã kÕt qu¶ nh­ sau: C¸c néi dung trÎ ®­îc ®¸nh gi¸ §¹t yªu cÇu Ch­a ®¹t yªu cÇu Tæng sè bÐ TØ lÖ % Tæng sè bÐ TØ lÖ % Ph¸t triÓn thÓ lùc Nhµ trÎ 1170 95 62 5 MÉu gi¸o 5915 97 183 3 Ph¸t triÓn nhËn thøc Nhµ trÎ 1188 96,5 44 3,5 MÉu gi¸o 5976 98 122 2 Ph¸t triÓn ng«n ng÷ Nhµ trÎ 1135 92 98 8 MÉu gi¸o 5855 96 243 4 Ph¸t triÓn t×nh c¶m vµ quan hÖ x· héi Nhµ trÎ 1207 98 25 2 MÉu gi¸o 6037 99 61 1 Nh­ vËy lµ tØ lÖ ®¹t yªu cÇu cña bèn néi dung ë c¶ hai khèi nhµ trÎ vµ mÉu gi¸o ®Òu cã tØ lÖ trªn 90%. ë khèi mÉu gi¸o tØ lÖ cao h¬n. Ph¸t triÓn thÓ lùc ®¹t 97% Ph¸t triÓn nhËn thøc ®¹t 98% Ph¸t triÓn ng«n ng÷ ®¹t 96% Ph¸t triÓn t×nh c¶m vµ quan hÖ x· héi ®¹t 99% 2.4.2. Nh÷ng ­u ®iÓm, nh­îc ®iÓm vÒ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng a) ¦u ®iÓm: - NhËn thøc chung vÒ quan ®iÓm cña §¶ng, cña Nhµ n­íc, cña ngµnh ®èi víi c«ng t¸c x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non thÓ hiÖn sù ®óng ®¾n. C¸c lùc l­îng trong QuËn cho r»ng hÖ gi¸o dôc mÇm non vèn ch­a ®­îc coi träng trong sè c¸c ngµnh gi¸o dôc cña HÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n, nªn cÇn t¨ng c­êng x· héi ho¸ gi¸o dôc ®Ó gia t¨ng nguån lùc cho c¸c nhµ tr­êng. - C¸c nhµ tr­êng b­íc ®Çu ®· ph¸t huy t¸c dông vµo ®êi sèng céng ®ång. Cô thÓ ®· gióp cho cha mÑ c¸c ch¸u vµ nh©n d©n c¸c tæ d©n phè hiÓu vÒ sø mÖnh cña gi¸o dôc mÇm non. - §· thu hót ®­îc mét lùc l­îng tµi chÝnh, vËt chÊt nhÊt ®Þnh ®Ó chèng sù xuèng cÊp trong c¸c nhµ tr­êng vµ c¶i thiÖn b­íc ®Çu ®êi sèng c¸c c«. Céng ®ång còng quan t©m, khÝch lÖ tinh thÇn ®Ó c¸c c« thùc hiÖn nhiÖm vô cao c¶ cña m×nh. - TËp hîp ®­îc mét lùc l­îng chÝnh trÞ - x· héi cña QuËn, c¸c ngµnh, c¸c giíi cïng quan t©m tíi ph¸t triÓn tr­êng mÇm non vµ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non. - Phßng gi¸o dôc QuËn vµ c¸c tr­êng mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn ®Òu coi nhiÖm vô x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non lµ tr¸ch nhiÖm chÝnh cña m×nh, cã ý thøc chñ ®éng vËn ®éng nh©n d©n, cha mÑ c¸c ch¸u tham gia vµo viÖc ph¸t triÓn nhµ tr­êng. b) Nh÷ng nh­îc ®iÓm vÒ thùc hiÖn c«ng t¸c x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng - Tuy b­íc ®Çu ®· cã nhËn thøc ®øng ®¾n vÒ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non, song sù nhËn thøc nµy ch­a ®Òu. C¸c nhËn thøc s©u s¾c míi chØ ë ph¹m vi h¹n hÑp trong mét sè ng­êi cã hiÓu biÕt, ®­îc tiÕp xóc th­êng xuyªn víi v¨n b¶n chØ ®¹o, ®­îc tham dù nhiÒu cuéc héi th¶o, Héi nghÞ khoa häc. Mét bé phËn kh«ng nhá ng­êi d©n vµ c¶ c¸n bé, gi¸o viªn c¸c nhµ tr­êng cßn cã sù hiÓu ®¬n gi¶n vÒ x· héi ho¸ gi¸o dôc. Hä th­êng cho r»ng nã chØ ®¬n thuÇn nh»m vµo viÖc huy ®éng sù ®ãng gãp cña nh©n d©n, cña cha mÑ häc sinh. §»ng r»ng viÖc nµy lµ cÇn thiÕt trong hoµn c¶nh hiÖn nay cña n­íc ta, song ®ã kh«ng ph¶i lµ duy nhÊt. Ngay viÖc vËn ®éng nh©n d©n ®ãng gãp cho viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c¸c tr­êng, chèng sù xuèng cÊp cña c¸c tr­êng míi chØ lµm tèt ë nh÷ng ph­êng cã thuËn lîi vÒ d©n trÝ hay cã tiÒm lùc vÒ kinh tÕ nh­ B¸ch Khoa, Phè HuÕ, Lª §¹i Hµnh ...lµm tèt. QuËn Hai Bµ Tr­ng vÉn lµ “QuËn nghÌo” nh×n trong t­¬ng quan víi c¸c quËn kh¸c nh­ Hoµn KiÕm, Ba §×nh, nªn sù huy ®éng vÒ tµi lùc, vËt lùc cho ph¸t triÓn mÇm non cßn ch­a dåi dµo. - C¸c lùc l­îng trªn ®Þa bµn QuËn dï h¨ng h¸i víi víi x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non, song sù phèi hîp ch­a thËt chÆt chÏ. Cã mét sè lùc l­îng nh­ c¸c xÝ nghiÖp, c¸c c¬ së s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ s¶n xuÊt t­ nh©n cßn thiÕu sù chñ ®éng ®èi c¸c môc tiªu x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non. - Mét sè cÊp qu¶n lý c¸c nhµ tr­êng ch­a thËt nh¹y bÐn tËn dông ®­îc c¸c c¬ héi thuËn lîi ®Ó t¨ng c­êng nguån lùc cho nhµ tr­êng ph¸t triÓn. - C«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc cho céng ®ång vÒ sù cÇn thiÕt cña viÖc ®­a trÎ tíi tr­êng cña nhiÒu tr­êng cßn ch­a tèt nªn vÉn cßn t×nh tr¹ng c¸c gia ®×nh göi con ë nhµ ng­êi tr«ng gi÷, kh«ng ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn cho ch¸u ph¸t triÓn. 2.4.3. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng. Ph©n tÝch thuËn lîi, khã kh¨n x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng lµ qua tr×nh ph©n tÝch t×m xem hoµn c¶nh kh¸ch quan t¸c ®éng vµo c«ng t¸c nµy nh­ thÕ nµo? a) VÒ thuËn lîi: Gi¸o dôc mÇm non vµ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non ë QuËn Hai Bµ Tr­ng Hµ Néi lu«n nhËn ®­îc sù quan t©m, chØ ®¹o chÆt chÏ cña QuËn uû, Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban nh©n d©n QuËn, l·nh ®¹o Së Gi¸o dôc vµ §µo t¹o Hµ Néi, c¸c phßng ban chøc n¨ng cña Së còng cã sù chØ ®¹o s¸t sao ®Õn phong trµo gi¸o dôc chung cña QuËn, trong ®ã gi¸o dôc mÇm non th­êng ®­îc chØ dÉn cÆn kÏ. Së vµ Uû ban nh©n d©n QuËn ®· khÝch lÖ c¸c t­ thôc ph¸t triÓn ngay tõ khi cã chñ tr­¬ng cho ph¸t triÓn c¸c tr­êng ngoµi c«ng lËp. ChÝnh ®iÒu nµy gióp cho QuËn th¸o gì ®­îc sù h¹n hÑp vÒ c¬ së vËt chÊt, thu hót nhiÒu trÎ ra líp. Trªn ®Þa bµn QuËn cã mét sè tr­êng ®¹i häc lín nh­ §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi, §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n, §¹i häc X©y dùng, Tr­êng cao ®¼ng C«ng nghÖ cña Bé C«ng nghiÖp vµ mét sè nhµ m¸y lín nh­ nh­ nhµ m¸y dÖt 8/3, Nhµ m¸y dÖt kim ®«ng xu©n....C¸c ®¬n vÞ ®· tõng cã nhiÒu khëi s¾c trong phong trµo hç trî cho c¸c tr­êng mÇm non trong ph¹m vi ®¬n vÞ to¹ l¹c. §iÒu nµy, khÝch lÖ chung cho c¸c ®Þa bµn kh¸c cña QuËn. Nh÷ng khã kh¨n: Do lµ QuËn h×nh thµnh sau khi Hµ Néi gi¶i phãng (10/10/1954), nhiÒu tr­êng häc cßn xen lÉn víi khu d©n c­. Cuéc chiÕn tranh ph¸ ho¹i cña giÆc Mü còng g©y nhiÒu x¸o trén. §a sè c¸c nhµ tr­êng trong QuËn ®Òu n»m ë c¸c khu nh©n d©n lao ®éng. Tõ ngµy chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng nhiÒu ®Þa bµn d©n c­ cña quËn nh­ “Thanh Nhµn”, “Chî Trêi” bÞ ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu bëi c¸c tÖ n¹n x· héi. XÐt trªn tæng thÓ th× m«i tr­êng tù nhiªn vµ x· héi cña QuËn Hai Bµ Tr­ng cã nhiÒu khã kh¨n h¬n so víi QuËn Ba §×nh vµ Hoµn KiÕm. §iÒu nµy, lµm cho gi¸o dôc chung gÆp nhiÒu khã kh¨n, trong ®ã cã gi¸o dôc mÇm non. Møc thu nhËp cña d©n c­ trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng nh×n trong tæng thÓ thu nhËp chung cña Thñ ®« cßn thÊp, ch­a cao, tr×nh ®é d©n trÝ kh«ng ®ång ®Òu. Nh÷ng ®iÒu nµy ®Òu cã ¶nh h­ëng tíi tèc ®é hiÖn ®¹i ho¸, chuÈn ho¸ gi¸o dôc mÇm non cña QuËn. Trong ®ã viÖc thùc hiÖn x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non thùc hiÖn theo t­¬ng t¸c hai chiÒu: “ChiÒu gi¸o dôc t¸c ®éng vµo x· héi vµ chiÒu x· héi hç trî cho gi¸o dôc” ch­a thËt hµi hoµ ë mäi ph­êng trong QuËn. C¸c ®iÓm vui ch¬i cho trÎ nãi chung, vµ cho trÎ mÇm non nãi riªng cña QuËn cßn h¹n chÕ nhiÒu so víi c¸c quËn kh¸c. C«ng viªn Tuæi trÎ trªn phè Thanh Nhµn sau nhiÒu n¨m vÉn ch­a ®­îc hoµn thiÖn. Nhµ V¨n ho¸ cña QuËn ë vÞ trÝ ch­a thËt cã mü quan ®Ó ®¸p øng yªu cÇu gi¸o dôc thÈm mü cho trÎ. C¸c di tÝch lÞch sö cña QuËn còng ch­a cã nhiÒu so víi c¸c quËn kh¸c. Tuy nhiªn, kh«ng v× vËy mµ c¸c tr­êng bã tay, “C¸i khã kh«ng thÓ bã c¸i kh«n” mµ “C¸i khã lµm lã c¸i kh«n”. Mét sè tr­êng mÇm non ®· tËn dông thÕ m¹nh chung cña Thñ ®«, vÒ di tÝch v¨n ho¸ lÞch sö nãi chung trªn ®Þa bµn thµnh phè ®Ó gi¸o dôc c¸c ch¸u. Tuy nhiªn, viÖc tæ chøc c¸c cuéc tham quan, vui chung nµy cã kh¸ nhiÒu tèn kÐm vÒ c«ng søc vµ vËt chÊt. §©y lµ ®iÒu mµ ngµnh gi¸o dôc mÇm non ®ang phÊn ®Êu ®Ó kh¾c phôc khã kh¨n. Ch­¬ng III BiÖn ph¸p thùc hiÖn x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non ë ®Þa bµn quËn Hai Bµ Tr­ng (Hµ Néi) ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi gi¸o dôc 3.1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non vµ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non quËn Hai Bµ Tr­ng trong sù nghiÖp ®æi míi gi¸o dôc hiÖn nay C«ng viÖc ®æi míi sù nghiÖp gi¸o dôc do §¶ng ta khëi x­íng vµ ph¸t ®éng ®· qua hai thËp kû (tõ n¨m 1985 ®Õn nay). Tr­íc thêi kú ®æi míi, gi¸o dôc mÇm non chÞu sù ®iÒu khiÓn cña c¬ chÕ chØ huy, tËp trung, bao cÊp. Lóc ®ã víi kiÓu “ý chÝ luËn” dï qu¶n lý gi¸o dôc víi nhiÒu mong muèn tèt ®Ñp nh­ng do kinh tÕ x· héi l©m vµo cuéc khñng ho¶ng, gi¸o dôc mÇm non ®· ph¸t triÓn mang tÝnh h×nh thøc vµ sù nu«i d¹y do tµi chÝnh eo hÑp nªn cã nhiÒu vÊt v¶. NhiÒu tr­êng mÇm non nh­ “Kho gi÷ trΔ vµ ®êi sèng c« gi¸o mÇm non (Do phÇn lín ë ngoµi biªn chÕ, kh«ng ®­îc h­ëng trän vÑn c¸c tiªu chuÈn tem phiÕu) nªn chÞu ®ùng nhiÒu thiÖt thßi. C«ng cuéc “§æi míi” gi¶i phãng søc s¶n xuÊt, kinh tÕ t¨ng tr­ëng t¹o ®iÒu kiÖn cho gi¸o dôc ph¸t triÓn. Gi¸o dôc mÇm non cã vÞ trÝ xøng ®¸ng trong hÖ thèng gi¸o dôc Quèc d©n. LuËt gi¸o dôc n¨m 1998 råi LuËt gi¸o dôc söa ®æi n¨m 2005 ®Òu nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña gi¸o dôc mÇm non trong sù nghiÖp gi¸o dôc thÕ hÖ trÎ. §©y lµ nh÷ng n¨m th¸ng ®Æt c¬ së ban ®Çu rÊt thiÕt yÕu cho lËp trÝ, lËp th©n, lËp nghiÖp cña thÕ hÖ trÎ t­¬ng lai. NhiÒu nghiªn cøu cña c¸c nhµ khoa häc gi¸o dôc mÇm non ë n­íc ta tiÕp thu thµnh tùu cña thÕ giíi vµ truyÒn thèng cña Tæ tiªn ®Ó nhÊn m¹nh vÊn ®Ò “Gi¸o dôc thai nhi”, gi¸o dôc c¸c bµ mÑ trÎ cã con trong ®é tuæi mÇm non. Ngay tõ thËp niªn 80 cña thÕ kû tr­íc Bé Gi¸o dôc (Khi ®ã ch­a hîp nhÊt thµnh Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o) ®· cã mét ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc ®å sé víi m· hiÖu P08/022 thùc hiÖn viÖc gi¸o dôc c¸c bËc cha mÑ cã con d­íi 6 tuæi. Sau thËp niªn 90 cña thÕ kû XX, Vô Gi¸o dôc MÇm non cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, Trung t©m nghiªn cøu gi¸o dôc mÇm non cña ViÖn Khoa häc gi¸o dôc (Nay lµ ViÖn ChiÕn l­îc vµ Ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc) ®· phèi hîp víi c¸c c¬ quan h÷u quan cña Uû ban d©n sè gia ®×nh vµ trÎ em, Héi Liªn hiÖp Phô n÷ ViÖt Nam ban hµnh nhiÒu ch­¬ng tr×nh “§æi míi vÒ gi¸o dôc mÇm non”. C¸c ch­¬ng tr×nh nµy, ®· ®­îc Thµnh phè Hµ Néi h­ëng øng tÝch cùc. X· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non ®­îc g¾n víi c¸c môc tiªu chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ phôc vô cho môc tiªu “D©n chñ ho¸ gi¸o dôc” trong ®êi sèng x· héi. §¹i héi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam lÇn thø IX vµ trong n¨m 2006, §¹i héi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam lÇn thø X ®Òu nhÊn m¹nh ®Õn sù “Tam ho¸” nµy (X· héi ho¸, chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸) trong ph¸t triÓn gi¸o dôc trong ®ã cã gi¸o dôc mÇm non. Riªng Thµnh phè Hµ Néi vµ QuËn Hai Bµ Tr­ng tiÕp nhËn chñ tr­¬ng cña Trung ­¬ng ®· cã mét sè s¸ng t¹o. Së vµ Phßng gi¸o dôc ®· cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh nh­: “Gi¸o dôc lÔ gi¸o cho trÎ mÇm non”, “Lµm quen víi v¨n häc vµ lµm quen víi ch÷ viÕt” (Theo ®Þnh h­íng cña Bé). C¸c chñ tr­¬ng nµy vÉn lµ ®Þnh h­íng cho sù ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non ë QuËn Hai Bµ Tr­ng tõ nay cho ®Õn n¨m 2010 víi c¸c träng t©m sau: - X©y dùng m«i tr­êng ®Ó c¸c bÐ thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu gi¸o dôc lÔ gi¸o phï hîp víi ®é tuæi cña bÐ. - T¹o ®iÒu kiÖn tèt ®Ó c¸c bÐ ph¸t triÓn hµi hoµ c¶ vÒ thÓ chÊt, trÝ tuÖ vµ t×nh c¶m. - Víi c¸c bÐ mÉu gi¸o c¸c tr­êng phÊn ®Êu x©y dùng m«i tr­êng v¨n häc, ch÷ viÕt theo c¸c chñ ®iÓm trong c¸c tr­êng líp mÇm non mét c¸ch cã hiÖu qu¶. - N©ng cao chÊt l­îng c¸c ho¹t ®éng cho trÎ lµm quen víi v¨n häc, ch÷ viÕt linh ho¹t, s¸ng t¹o phï hîp víi néi dung ®æi míi gi¸o dôc mÇm non. - Ph¸t huy phong trµo lµm ®å dïng d¹y häc vµ ®å ch¬i s¸ng t¹o cña c« vµ trÎ. T¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ ®å dïng, ®å ch¬i phôc vô chuyªn ®Ò lµm quen víi v¨n häc vµ ch÷ viÕt. §Ó thùc hiÖn c¸c néi dung nµy chØ riªng sù cè g¾ng ®¬n ®éc cña ngµnh vµ nhµ tr­êng sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ mµ ph¶i “X· héi ho¸ gi¸o dôc”. 3.2. C¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng. C¸c biÖn ph¸p x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non ®­îc bµn ë ch­¬ng nµy, ®­îc t¸c gi¶ ®Ò xuÊt trªn c¬ së hái ý kiÕn c¸c chuyªn gia, c¸c nhµ qu¶n lý thùc tiÔn vµ trªn sù ph©n tÝch lý luËn thùc tiÔn nªu trong ch­¬ng 1 vµ ch­¬ng II. Thùc ra viÖc x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non ë QuËn Hai Bµ Tr­ng ®· cã mét sè thµnh tùu. Nh÷ng biÖn ph¸p nªu ra ë ®©y lµ nh»m t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng ®Ó sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non ®¹t tíi c¸c kÕt qu¶ cao h¬n vµ thùc chÊt h¬n. C¸c biÖn ph¸p bao gåm: - TiÕp tôc n©ng cao nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña gi¸o dôc mÇm nonvµ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non cho mäi lùc l­îng chÝnh trÞ, x· héi cña quËn. - Ph¸t huy m¹nh mÏ t¸c dông cña tr­êng mÇm non vµo ®êi sèng céng ®ång, vµo thùc hiÖn nu«i d¹y trÎ th¬. - Huy ®éng céng ®ång tham gia tÝch cùc vµo viÖc n©ng cao chÊt l­îng sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non vµ tr­êng mÇm non. - Hoµn thiÖn c¬ chÕ phèi hîp nhµ tr­êng vµ céng ®ång theo môc tiªu x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non. - Tæng kÕt kinh nghiÖm tiªn tiÕn, ®iÓn h×nh vÒ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non vµ cã ph­¬ng thøc nh©n ®iÓn h×nh. 3.2.1. BiÖn ph¸p: TiÕp tôc n©ng cao nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña gi¸o dôc mÇm non vµ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non cho mäi lùc l­îng chÝnh trÞ, x· héi cña QuËn. ý nghÜa cña biÖn ph¸p: NhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non cho mäi lùc l­îng chÝnh trÞ, x· héi cña QuËn lu«n lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt. §iÒu nµy kh«ng thÓ chØ nãi mét lÇn, nãi trong mét vµi cuéc häp mµ ph¶i cã sù nh¾c nhë liªn tôc, th«ng ®iÖp liªn tôc ®Ó chuyÓn ®­îc c¶ ý nghÜ, lêi nãi, viÖc lµm cho c¸c ®èi t­îng kh¸c nhau cïng chuyÓn ®æi hµnh vi. Khi c¸c ®èi t­îng th«ng chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, hä sÏ tÝch cùc, h¨ng h¸i víi sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non vµ cã c¸ch ñng hé mét c¸ch tù nguyÖn vµ s¸ng t¹o. Nh÷ng viÖc cÇn triÓn khai (i) N©ng cao nhËn thøc cho khèi c¸n bé l·nh ®¹o trªn ®Þa bµn QuËn. CÇn chó ý khèi c¸n bé l·nh ®¹o, khèi d©n vËn, khèi kinh tÕ, khèi y tÕ, D©n sè gia ®×nh trÎ em, khèi néi chÝnh, khèi v¨n ho¸. C¸n bé khèi d©n vËn cã t¸c dông tËp hîp c¸c ®oµn thÓ hç trî cho gi¸o dôc mÇm non. C¸n bé khèi kinh tÕ cã t¸c dông hç trî vËt chÊt cho gi¸o dôc mÇm non. C¸n bé khèi y tÕ c¸c kiÕn thøc vÒ ch¨m sãc søc khoÎ cho c¸c ch¸u. C¸n bé khèi néi chÝnh cã t¸c dông hç trî b¶o vÖ nhµ tr­êng vµ t¹o ®iÒu kiÖn vÒ nguån lùc gi¸o viªn qua ®µo t¹o c¬ b¶n. C¸n bé khèi v¨n ho¸ cã t¸c dông hç trî mÇm non tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸. (ii) N©ng cao nhËn thøc vÒ gi¸o dôc mÇm non vµ x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non cho nh÷ng c¸n bé gi¸o dôc, nhµ tr­êng phæ th«ng trªn ®Þa bµn QuËn Kh«ng h¼n mäi c¸n bé gi¸o dôc ®Òu hiÓu thÊu ®¸o vÒ gi¸o dôc mÇm non. ViÖc truyÒn th«ng ®Õn hä c¸c ®iÒu míi, c¸c v¨n b¶n hiÖn hµnh, ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt. C¸c ch¸u mÇm non khi vµo líp 1 cã mét sè ch¸u bÞ hÉng hôt v× ph­¬ng ph¸p cã kh¸c víi ph­¬ng ph¸p d¹y ë tr­êng mÇm non. NÕu c¸c c« gi¸o ë líp 1 cã sù hiÓu biÕt ®Æc thï d¹y häc ë tuæi mÇm non, t×m ra c¸c b­íc qu¸ ®é thÝch hîp th× sÏ t¹o ®­îc c¸c kÕt qu¶ tÝch cùc. C¸c Tr­êng tiÓu häc, Trung häc c¬ së vµ Trung häc phæ th«ng trªn ®Þa bµn QuËn cã t¸c dông hç trî cho tr­êng mÇm non vÒ th«ng tin, vÒ thiÕt bÞ d¹y häc. NÕu ®­îc truyÒn th«ng ®óng ®¾n vµ cã nhiÒu gi¸c ngé th× ®©y lµ mét lùc l­îng cã tiÒm n¨ng ®¸ng kÓ cho môc tiªu ph¸t triÓn mÇm non. C¸ch triÓn khai: ViÖc n©ng cao nhËn thøc th«ng qua: - C¸c buæi häp víi cha mÑ häc sinh - T¹i c¸c diÔn ®µn cña QuËn (Ph¶i cè g¾ng, tranh thñ c¸c diÔn ®µn nµy cã tiÕng nãi cña ngµnh mÇm non). - T×m c¬ héi ph¸t triÓn t¹i cuéc häp cña héi ®ång nh©n d©n QuËn hoÆc ®­a ý kiÕn ®Õn ®¹i biÓu gi¸o dôc lµ thµnh viªn trong Héi ®ång nh©n d©n QuËn. - Tranh thñ sù ®ång t×nh cña c¸c ng­êi th©n trong gia ®×nh c¸n bé mÇm non (Chång, cha, mÑ, anh chÞ em vµ ng­êi th©n) cã chøc vô ë mét sè c¬ quan cña QuËn ®Ó hä tuyªn truyÒn vÒ sø mÖnh cña gi¸o dôc mÇm non ®Õn c¸c tæ chøc mµ hä phô tr¸ch. - TËn dông ngµy kû niÖm cña c¸c ngµnh cã liªn quan ®Õn gi¸o dôc mÇm non: Ngµy khai gi¶ng n¨m häc míi, Ngµy d©n sè vµ gia ®×nh ViÖt Nam (26/12), Ngµy Quèc tÕ phô n÷ (8/3), Ngµy phô n÷ ViÖt Nam 20/10, Ngµy gia ®×nh ViÖt Nam 28/6, Ngµy d©n sè thÕ giíi 11/7, ®Ó lång c¸c th«ng ®iÖp vÒ ch¨m sãc trÎ th¬ qua c¸c buæi ph¸t thanh cña ph­êng. 3.2.2. Ph¸t huy sø m¹ng cña tr­êng mÇm non vµo ®êi sèng céng ®ång, vµo viÖc thùc hiÖn nu«i d¹y trÎ th¬ ®óng ph­¬ng ph¸p khoa häc. ý nghÜa cña biÖn ph¸p: Tr­êng mÇm non hiÖn nay cã mÆt t¹i ®Þa bµn mçi ph­êng. Cã ph­êng kh«ng chØ cã mét tr­êng mµ cßn cã t­ thôc mÇm non, nhãm trÎ gia ®×nh. HiÖn nay, t¹i QuËn Hai Bµ Tr­ng mäi thiÕt chÕ vÒ gi¸o dôc mÇm non ®Òu chÞu sù qu¶n lý vÒ mÆt Nhµ n­íc cña Uû ban nh©n d©n QuËn, phßng gi¸o dôc QuËn. Uû Ban nh©n d©n ph­êng còng ®­îc ph©n cÊp qu¶n lý mét sè vÊn ®Ò vÒ c¬ së vËt chÊt s­ ph¹m cña nhµ tr­êng. Tr­êng mÇm non kh«ng chØ chÞu tr¸ch nhiÖm gi¸o dôc trÎ cã trong ph¹m vi cña tr­êng m×nh mµ cßn cã tr¸ch nhiÖm ®Õn phong trµo nu«i d¹y trÎ nãi chung cña khèi d©n c­. Th«ng ®iÖp: “Nhµ tr­êng lµ vÇng tr¸n cña céng ®ång, Céng ®ång lµ tr¸i tim cña nhµ tr­êng” còng cã ý nghÜa ®èi víi tr­êng mÇm non. Mçi tr­êng mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng ph¶i lµ mét ®iÓm s¸ng vÒ t¸c dông cña m×nh tíi cha mÑ häc sinh nãi riªng vµ c¸n bé, nh©n d©n trong ph­êng nãi chung vÒ ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc trÎ th¬. BiÖn ph¸p cÇn triÓn khai Tæ chøc tèt viÖc nu«i d¹y c¸c ch¸u ®­îc nhµ tr­êng thu nhËn trong ph¹m vi nh÷ng giê ch¸u häc t¹i tr­êng. Dïng kÕt qu¶ nµy nh­ c¸c vÝ dô sinh ®éng minh chøng cho ph­¬ng ph¸p nu«i d¹y khoa häc t¸c ®éng tíi céng ®ång. Nhµ tr­êng phèi hîp víi gia ®×nh thùc hiÖn viÖc ch¨m sãc c¸c ch¸u trong nh÷ng thêi gian ch¸u ë nhµ, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ngµy nghØ, ®Ó thèng nhÊt c¸c t¸c ®éng ë tr­êng vµ ë nhµ theo ph­¬ng ph¸p d¹y häc míi. Nhµ tr­êng trang bÞ c¸c kiÕn thøc vÒ nu«i d¹y trÎ cho cha mÑ c¸c ch¸u vµ ng­êi th©n cña trÎ. Nhµ tr­êng phæ biÕn quan ®iÓm cña §¶ng vµ nhµ n­íc, c¸c chÝnh s¸ch ch¨m sãc, b¶o vÖ trÎ em tíi ®êi sèng céng ®ång . Nhµ tr­êng phèi hîp víi c¸c ®oµn thÓ, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi trªn ®Þa bµn ph­êng thùc hiÖn viÖc ch¨m sãc, b¶o vÖ c¸c ch¸u cã hoµn c¶nh khã kh¨n, chèng c¸c b¹o hµnh gia ®×nh lµm ¶nh h­ëng tíi m«i tr­êng trong lµnh cho sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña c¸c ch¸u. Nhµ tr­êng MÇm non x©y dùng tËp thÓ nhµ tr­êng thµnh tæ chøc biÕt häc hái (Learning organization) t¹o thµnh t¸c ®éng tèt tíi ngay tËp thÓ c¸c nhµ tr­êng trªn ®Þa bµn ph­êng. Tæ chøc biÕt häc hái lµ mét vÊn ®Ò míi ®· ®­îc qu¶ng b¸ vµo n­íc ta. Nã cã nÐt gièng víi Tæ lao ®éng X· héi chñ nghÜa trong ngµnh gi¸o dôc ®· hiÖn hµnh, trong ®ã mang c¸c thuéc tÝnh mang bao qu¸t tÇm v¨n hãa thêi ®¹i. Tæ chøc häc hái trong tr­êng mÇm non ®­îc minh chøng nh­ sau: Ng­êi l·nh ®¹o nhµ tr­êng g­¬ng mÉu, C¸c thµnh viªn trong nhµ tr­êng ®Òu biÕt phËn sù, tr¸ch nhiÖm cña m×nh. C¸c thµnh viªn trong nhµ tr­êng cã mèi liªn hÖ theo chiÒu ngang t¹o thµnh “§éi c«ng t¸c” . Nhµ tr­êng lµ mét tæ chøc cã v¨n hãa (v¨n hãa tæ chøc): Mäi thµnh viªn trong nhµ tr­êng sèng th©n ¸i, nh©n nghÜa víi nhau. Mäi thµnh viªn trong nhµ tr­êng ®ång thuËn trong viÖc thùc hiÖn sø mÖnh cña nhµ tr­êng. Nhµ tr­êng cã kÕ ho¹ch, chiÕn l­îc, tÇm nh×n. Nhµ tr­êng tæ chøc ®­îc hÖ thèng th«ng tin vÒ qu¸ tr×nh gi¸o dôc râ rµng, minh b¹ch, c«ng khai. Nhµ tr­êng mÇm non liªn hÖ víi tæ chøc d©n sè cña ph­êng, bé phËn qu¶n lý hé khÈu cña ph­êng n¾m ch¾c t×nh h×nh d©n sè trong ®é tuæi 0-5 tuæi ®Ó dù b¸o sè trÎ tuæi mÇm non (Nhµ trÎ vµ mÉu gi¸o) mµ m×nh phô tr¸ch. C¸ch triÓn khai: Tr­íc hÕt mçi tr­êng mÇm non ph¶i lµm tèt c«ng t¸c tæ chøc trong ®¬n vÞ m×nh. Th«ng th­êng tr­êng mÇm non nµo còng cã l·nh ®¹o nhµ tr­êng, c«ng ®oµn. Mét sè tr­êng cßn cã Chi bé §¶ng, §oµn thanh niªn Céng S¶n Hå ChÝ Minh. §èi víi lo¹i h×nh tr­êng t­ thôc th× cã Chñ tr­êng, HiÖu tr­ëng, ng­êi cho thuª ®Êt, thuª nhµ. C¸c nhµ tr­êng ®Òu cã tæ chøc cha mÑ häc sinh (LuËt gi¸o dôc hiÖn nay kh«ng cho phÐp gäi lµ Héi cha mÑ häc sinh mµ chØ gäi lµ Ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh. Dï gäi theo c¸ch nµo lµ tïy thuéc vµo ph¸p qui, song cÇn t«n träng tæ chøc nµy vµ ph¶i h­íng tæ chøc nµy tÝch cùc phôc vô cho c¸c môc tiªu cña tr­êng). “Kh«ng tæ chøc tèt c«ng t¸c néi bé khã ph¸t huy t¸c dông cña nhµ tr­êng ra bªn ngoµi”. Còng nh­ vËy, kh«ng cã néi lùc thùc thi ®­îc c¸c biÖn ph¸p ch¨m sãc gi¸o dôc tèt, kh«ng thÓ ph¸t huy t¸c dông cña nhµ tr­êng vµo ®êi sèng céng ®ång. Nhµ tr­êng mÇm non ph¶i b¸o c¸o th­êng xuyªn t×nh h×nh nhµ tr­êng víi cÊp trªn cña tr­êng lµ Phßng Gi¸o dôc vµ §µo t¹o cña QuËn, b¸o c¸o víi §¶ng ñy, ñy ban nh©n d©n ph­êng. Khi ý kiÕn cña ngµnh vµ l·nh thæ vªnh nhau th× ph¶i tham m­u, ®iÒu hßa c¸c sù kh¸c biÖt cèt ®Ó nhµ tr­êng ph¸t triÓn b×nh th­êng. D­íi sù chØ ®¹o cña §¶ng ñy vµ chÝnh quyÒn ph­êng, tr­êng mÇm non chñ ®éng kiÕn t¹o c¸c mèi quan hÖ tèt víi c¸c tæ chÝnh trÞ x· héi trªn ®Þa bµn ph­êng lµm cho c¸c tæ chøc nµy hiÓu ®­îc sø mÖnh cña tr­êng, thÊy ®­îc mÆt m¹nh, mÆt yÕu, thuËn lîi vµ khã kh¨n cña tr­êng mµ cã kÕ ho¹ch gióp ®ì thiÕt thùc. Trong c¸c tæ chøc trªn ®i¹ bµn ph­êng mµ tr­êng mÇm non ®¹t träng t©m ­u tiªn t¸c ®éng lµ: ñy Ban d©n sè vµ gia ®×nh trÎ em, Héi phô n÷, §oµn thanh niªn, Ban v¨n hãa ph­êng, §ån C«ng an ph­êng .... 3.2.3. Huy ®éng céng ®ång tham gia tÝch cùc vµo viÖc n©ng cao chÊt l­îng sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non vµ tr­êng mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng. a) ý nghÜa vµ biÖn ph¸p: ViÖc huy ®éng céng ®ång tham gia tÝch cùc vµo viÖc n©ng cao chÊt l­îng sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non vµ tr­êng mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn cã ý nghÜa quan träng v× ng©n s¸ch cho gi¸o dôc mÇm non vèn ®· rÊt h¹n hÑp. NhiÒu tr­êng cßn ph¶i täa l¹c chung víi khu d©n c­. §å dïng gi¶ng d¹y vµ häc tËp, s©n vui ch¬i, ®å ch¬i chØ cã mét sè tr­êng lµ t¹m ®ñ; ®a sè cßn thiÕu thèn. C¸c sù gióp ®ì vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn lµ cÇn, song ®iÒu cÇn h¬n lµ sù gióp ®ì vÒ trÝ tuÖ vµ tÊm lßng; c¸c hiÕn kÕ lµm cho c«ng t¸c gi¸o dôc cña tr­êng chÊt l­îng h¬n, hiÖu qu¶ h¬n. Ph¶i lµm sao cho sù nghiÖp gi¸o dôc chung vµ sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non lµ sù nghiÖp cña toµn d©n. Víi quËn Hai Bµ Tr­ng lµ quËn cã nhÒu khã kh¨n vÒ ®Þa lý d©n c­ nh­: NhiÒu khu lao ®éng, nhiÒu khu míi x©y dùng nªn viÖc nµy cµng cÇn ph¶i thóc ®Èy ®Ó t¨ng c­êng chÊt l­îng hiÖu qu¶ gi¸o dôc mÇm non, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c tr­êng mÇm non d©n lËp vµ t­ thôc. Nh÷ng viÖc cÇn triÓn khai: - Tæ chøc tèt ngµy toµn d©n ®­a trÎ ®Õn tr­êng. Ngµy nµy theo truyÒn thèng lµ ngµy 5/9. CÇn lµm cho ngµy nµy võa lµ ngµy héi cña Tr­êng mÇm non, ngµy héi cña cha mÑ cã con ë tuæi mÇm non, ngµy héi cña nh©n d©n trong ph­êng quan t©m tíi tuæi th¬. - VËn ®éng nh©n d©n ®¶m b¶o mü quan cña tr­êng mÇm non, m«i tr­êng xanh s¹ch, ®Ñp cña tr­êng mÇm non. C¸c tr­êng mÇm non liªn hÖ víi c¸c c¬ quan h÷u quan, ®Æc biÖt lµ c«ng an ph­êng ®¶m b¶o an ninh cho nhµ tr­êng. - VËn ®éng lùc l­îng cha mÑ cña trÎ céng t¸c víi nhµ tr­êng ®¶m b¶o an toµn thùc phÈm trong c¸c b÷a ¨n cña c¸c ch¸u. Mét sè gia ®×nh c¸c ch¸u cã thÓ cö ng­êi thay phiªn nhau ®Õn kiÓm tra thùc phÈm t­¬i sèng tr­íc khi ®em chÕ biÕn cã ®­îc cung cÊp tõ n¬i ®¶m b¶o an toµn hay kh«ng (tøc lµ cöa hµng rau s¹ch, thÞt s¹ch) - VËn ®éng c¸c tæ chøc kinh tÕ cung cÊp cho c¸c ch¸u c¸c dông cô ®¶m b¶o s¹ch r¨ng miÖng, cung cÊp chÊt dinh d­ìng (s÷a) cho c¸c ch¸u cã hoµn c¶nh khã kh¨n. - VËn ®éng nh©n d©n, cha mÑ c¸c ch¸u x©y dùng tr­êng së, chèng sù xuèng cÊp cña tr­êng, quÐt v«i, s¬n cöa mçi kú n¨m häc míi. - VËn ®éng cha mÑ c¸c ch¸u khÝch lÖ gi¸o viªn, gãp phÇn c¶i thiÖn ®êi sèng tinh thÇn, vËt chÊt cho gi¸o viªn vµ c«ng nh©n viªn cña tr­êng (bé phËn bÕp vµ b¶o vÖ...). - VËn ®éng cha mÑ c¸c ch¸u ®ãng gãp vËt liÖu ®Ó lµm ®å dïng häc tËp, ®å ch¬i cho c¸c ch¸u. - VËn ®éng c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ gi¸o dôc cã t©m huyÕt víi sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non hiÕn kÕ x©y dùng ph¸t triÓn nhµ tr­êng; cung cÊp th«ng tin, s¸ch b¸o vÒ gi¸o dôc mÇm non. ®Õn nãi chuyÖn víi c¸c c« gi¸o, tæ chøc v¨n nghÖ cho c¸c ch¸u, nãi chuyÖn víi cha mÑ c¸c ch¸u. C¸ch triÓn khai: - VËn ®éng nh©n d©n ph¶i thùc hiÖn ®­îc sù d©n chñ ®ång thuËn, tr¸nh mäi c¸ch lµm cã tÝnh ¸p ®Ætt hay b¾t buéc, kÓ c¶ sù Ðp buéc “ngÇm”. - Nh×n trªn qui m« toµn QuËn lµ sù ph¸t ®éng qua tæ chøc Héi ®ång gi¸o dôc QuËn. CÇn lµm cho c¸c kú häp cña tæ chøc lµ ph¶i cã nghÞ sù vÒ c«ng t¸c mÇm non. Th«ng qua c¸c tæ chøc nµy ®Ó vËn ®éng nh©n d©n tù gi¸c, tù nguyÖn ®ãng gãp vµo viÖc ph¸t triÓn c¸c nhµ tr­êng mÇm non. - Mét tæ chøc mµ sø mÖnh cã nhiÒu phÇn giao víi ngµnh Gi¸o dôc - §µo t¹o vÒ gi¸o dôc mÇm non lµ ñy ban d©n sè gia ®×nh trÎ em QuËn vµ m¹ng l­íi cÊp d­íi cña tæ chøc nµy cã ®Çu mèi t¹i ph­êng. - Phßng Gi¸o dôc vµ §µo t¹o (Bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ gi¸o dôc mÇm non) cïng víi c¸c nhµ tr­êng mÇm non lªn ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cho gi¸o dôc mÇm non cña QuËn vµ cña tõng ph­êng, thèng nhÊt víi ñy ban d©n sè gia ®×nh trÎ em, tr×nh kÕ ho¹ch lªn QuËn vµ ñy ban nh©n d©n quËn ®Ó ®­a kÕ ho¹ch vµo ch­¬ng tr×nh c«ng t¸c chung cña QuËn. Khi kÕ ho¹ch gi¸o dôc mÇm non lµ mét bé phËn trong ch­¬ng tr×nh c«ng t¸c chung th× kÕ ho¹ch nµy t¸c ®éng vµo c«ng t¸c cña §¶ng ñy, ñy ban nh©n d©n ph­êng, c¸c chi bé ë c¸c côm nh»m lµm cho môc tiªu gi¸o dôc mÇm non thÊm s©u ®Õn c¸c tÇng líp nh©n d©n. 3.2.4. Hoµn thiÖn c¬ chÕ phèi hîp nhµ tr­êng vµ céng ®ång, phèi hîp ngµnh gi¸o dôc vµ c¬ quan h÷u quan ®Ó thùc hiÖn x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn Hai Bµ Tr­ng. a) ý nghÜa cña biÖn ph¸p: C¬ chÕ qu¶n lý ®­îc hiÓu lµ mét bé m¸y vµ bé m¸y nµy ®­îc vËn hµnh theo mét qui tr×nh cã tÝnh kÕ ho¹ch vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. Trong hoµn c¶nh hiÖn nay kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i sinh ra mét bé m¸y cång kÒnh vµ cøng nh¾c. Bé m¸y cã thÓ ho¹t ®éng theo kiÓu g¾n kÕt linh ho¹t tu©n theo c¸c néi dung qu¶n lý nhµ n­íc vÒ gi¸o dôc ®· ®­îc ban hµnh trong LuËt Gi¸o dôc vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p qui kh¸c. X· héi hãa gi¸o dôc mÇm non kh«ng nªn hiÓu lµ mét phong trµo, mét cuéc vËn ®éng quÇn chóng. X· héi hãa gi¸o dôc mÇm non vÒ b¶n chÊt lµ mét “Ch­¬ng tr×nh khoa häc - thùc tiÔn” cña ngµnh gi¸o dôc mÇm non d­íi sù chØ ®¹o cña §¶ng, nh»m lµm cho ngµnh gi¸o dôc mÇm non t¸c ®éng vµo ®êi sèng céng ®ång ®Ó céng ®ång hÕt lßng v× sù nghiÖp gi¸o dôc trÎ th¬, ®ång thêi lµm cho céng ®ång, mäi tÇng líp d©n c­ trªn ®Þa bµn céng ®ång t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm víi gi¸o dôc mÇm non. Víi ý nghÜa nµy ®ßi hái x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non ph¶i cã mét c¬ chÕ qu¶n lý ®Ó t¨ng c­êng chÊt l­îng, hiÖu qu¶ mang tÝnh khoa häc, bít ®i ®­îc c¸c tÝnh phong trµo tïy høng, tïy tiÖn. b) Nh÷ng c«ng viÖc cÇn triÓn khai: ë cÊp tr­êng: - X©y dùng sù phèi hîp nhµ tr­êng víi tæ chøc cha mÑ häc sinh qua c¸c cam kÕt vÒ nghÜa vô gióp ®ì vµ hç trî lÉn nhau. - X©y dùng sù phèi hîp nhµ tr­êng víi c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi trªn ®Þa bµn ph­êng qua c¸c qui chÕ ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vÒ ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non. C¸c qui chÕ nµy ®­îc sù thÈm ®Þnh cña §¶ng ñy, ñy ban nh©n ph­êng. ë cÊp quËn: - X©y dùng sù phèi hîp gi÷a Phßng gi¸o dôc vµ §µo t¹o QuËn víi ñy Ban d©n sè gia ®×nh trÎ em qua c¸c cam kÕt vÒ nghÜa vô ch¨m sãc b¶o vÖ trÎ. - X©y dùng sù phèi hîp gi÷a Phßng Gi¸o dôc vµ §µo t¹o QuËn víi mét sè ®oµn thÓ h÷u quan nh­: Héi phô n÷, Héi KhuyÕn häc, b»ng c¸c qui ®Þnh nªu râ tr¸ch nhiÖm vÒ ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc trÎ th¬. C¸c qui chÕ nµy ®­îc sù thÈm ®Þnh cña QuËn ñy vµ ñy b©n nh©n d©n QuËn. - X©y dùng sù phèi hîp gi÷a c¸c tr­êng mÇm non víi nhau ®Ó hç trî nhau vÒ chuyªn m«n. ë QuËn Hai Bµ Tr­ng cã Tr­êng MÇm non ViÖt Bun, tr­êng nµy, do Thµnh phè qu¶n lý nh­ng l¹i lµ tr­êng ®­îc hiÖn ®¹i hãa. CÇn thóc ®Èy cho Tr­êng ViÖt Bun trë thµnh tiªu ®iÓm cña viÖc ®ãng gãp nßng cèt chuyªn m«n cña QuËn. - X©y dùng sù phèi hîp cña c¸c tr­êng mÇm non víi c¸c tr­êng tiÓu häc ®ãng trªn ®Þa bµn d©n c­ ®Ó tr­êng tiÓu häc tiÕp nhËn c¸c bÐ líp mÉu gi¸o lín. C¸ch triÓn khai: - Phßng gi¸o dôc QuËn (bé phËn chuyªn m«n vÒ mÇm non) ph¶i lµ trung t©m ®iÓm cña c¬ chÕ h×nh thµnh. - Phßng gi¸o dôc QuËn tham m­u cho QuËn ñy vµ ñy Ban nh©n d©n QuËn chØ ®¹o vËn hµnh sù ho¹t ®éng cña c¸c mèi liªn kÕt trªn ®Þa bµn QuËn. Phßng Gi¸o dôc QuËn còng ®Ò nghÞ ñy ban nh©n d©n QuËn cho phÐp ®­îc thõa ñy quyÒn ®Ó chØ ®¹o mèi liªn kÕt gi÷a ñy ban nh©n d©n ph­êng víi c¸c tr­êng mÇm non trªn ®Þa bµn ph­êng trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. 3.2.5. Tæng kÕt kinh nghiÖm tiªn tiÕn vÒ x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non vµ cã ph­¬ng thøc nh©n ®iÓn h×nh. ý nghÜa cña biÖn ph¸p Tæng kÕt kinh nghiÖm gi¸o dôc tiªn tiÕn lµ mét c¸ch lµm võa cã ý nghÜa khoa häc, võa cã ý nghÜa thùc tiÔn s©u s¾c. BiÖn ph¸p nµy ®· ph¸t triÓn ë n­íc ta tõ nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû tr­íc qua viÖc tæng kÕt tr­êng cÊp 2 B¾c Lý, x· CÈm B×nh, Tr­êng thanh niªn lao ®éng x· héi chñ nghÜa Hßa B×nh. ë mÉu gi¸o cã viÖc tæng kÕt phong trµo ch¨m sãc trÎ ë T©n TiÕn (H­ng Yªn), x· §øc Bïi ë Hµ TÜnh. ë Hµ Néi ®· tæng kÕt kinh nghiÖm gi¸o dôc mÇm non ë tr­êng 20/10. Ph­¬ng thøc nµy cÇn ®­îc vËn dông vµo môc tiªu x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. Trong ho¹t ®éng x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non á quËn Hai Bµ Tr­ng ®· xuÊt hiÖn mét sè ®iÓn h×nh tèt trªn qui m« nhµ tr­êng nh­ Tr­êng mÇm non B¸ch Khoa, Tr­êng mÇm non §ång T©m, Tr­êng mÇm non Minh Khai... Mét sè hiÖu tr­ëng tr­êng mÇm non kh¸c vµ c¸n bé gi¸o viªn cña tr­êng còng ®· rÊt tËn tôy vµ h¨ng h¸i víi ho¹t ®éng nµy. C¸c tÊm g­¬ng nµy cÇn ®­îc tæng kÕt, ®­îc phæ biÕn vµ nh©n réng ra trong toµn QuËn. Nh÷ng c«ng viÖc cÇn triÓn khai - Néi dung x· héi hãa gi¸o dôc ph¶i ®­îc thÓ hiÖn vµo kÕ ho¹ch mçi n¨m häc ë tÊt c¶ mäi nhµ tr­êng, tiªu chuÈn phÊn ®Êu thi ®ua cña mçi gi¸o viªn. - Tæ chøc Héi nghÞ, Héi th¶o cÊp ph­êng, cÊp quËn vÒ kinh nghiÖm x· héi hãa gi¸o dôc. - Tæ chøc khen th­ëng víi c¸c danh hiÖu xøng ®¸ng cho nh÷ng c¸n bé, c¬ quan, tæ chøc x· héi (ngoµi ngµnh gi¸o dôc) h¨ng h¸i víi môc tiªu x· héi hãa gi¸o dôc. CÇn cÊp Huy ch­¬ng (Kû niÖm ch­¬ng) “V× sù nghiÖp gi¸o dôc” cho c¸n bé ngoµi ngµnh gi¸o dôc (theo chÕ ®é ®Æc biÖt) ®èi víi ng­êi cã c«ng tr¹ng ®Æc biÖt cho môc tiªu x· héi hãa gi¸o dôc. C¸ch triÓn khai - Phßng gi¸o dôc QuËn lµ ®Çu mèi chØ ®¹o viÖc tæng kÕt kinh nghiÖm tiªn tiÕn vÒ x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn QuËn. - Phßng gi¸o dôc liªn hÖ chÆt chÏ víi Ban thi ®ua QuËn kÞp thêi biÓu d­¬ng c¸c ®iÓn h×nh tiªn tiÕn, khen th­ëng c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ lµm tèt c«ng t¸c x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. - C¸c tr­êng mÇm non ph¸t hiÖn c¸c nh©n tè tÝch cùc trong nhµ tr­êng vµ ngoµi céng ®ång cã thµnh tÝch vÒ x· héi hãa gi¸o dôc, b¸o c¸o vÒ quËn vµ ®Ò nghÞ cÊp trªn khen th­ëng. - ViÖc khen th­ëng kÞp thêi c¸c ®iÓn h×nh tiªn tiÕn lµ cÇn thiÕt, song ®iÒu quan träng lµ tæ chøc häc hái lÉn nhau, trao ®æi kinh nghiÖm víi nhau vÒ c¸ch lµm x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. ViÖc biÓu d­¬ng ®­îc c¸c bËc cha mÑ, «ng bµ nu«i d¹y con chu ®¸o, h¨ng h¸i víi sù nghiÖp b¶o vÖ trÎ th¬ cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng trong c«ng t¸c x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. ë QuËn Hai Bµ Tr­ng ®· cã nhiÒu tÊm g­¬ng tiªu biÓu vÒ vÊn ®Ò nµy. Ngµnh gi¸o dôc vµ ngµnh d©n sè gia ®×nh trÎ em ®· cã sù phèi hîp b­íc ®Çu ph¸t hiÖn ra c¸c ®iÓn h×nh nµy ®Ó cïng nhau khÝch lÖ. TiÕc r»ng sù phèi hîp nµy cßn ch­a thËt ®Òu ®Æn vµ ch­a t¹o ra nh÷ng cam kÕt tr¸ch nhiÖm thËt râ rµng. 3.3. KiÓm chøng sù nhËn thøc tÝnh cÊp thiÕt vµ kh¶ thi cña c¸c biÖn ph¸p nªu ra. N¨m biÖn ph¸p mµ t¸c gi¶ luËn v¨n nªu ra ®· ®­îc kiÓm chøng sù nhËn thøc vÒ tÝnh cÊp thiÕt vµ kh¶ thi nÕu vËn dông vµo thùc tiÔn. Tæ chøc sù kiÓm chøng b»ng c¸ch lÊy ý kiÕn cña c¸c nhµ qu¶n lý thùc tiÔn gi¸o dôc mÇm non. Thang ®iÓm ®¸nh gi¸ tÝnh cÊp thiÕt cã gi¸ trÞ tõ 1 ®Õn 5 theo thø tù tÝch cùc t¨ng dÇn (1 lµ tèi thiÓu, 5 lµ tèi ®a). Thang ®iÓm ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi còng cã gi¸ trÞ tõ 1 ®Õn 5 theo thø tù tÝch cùc t¨ng dÇn (1 lµ tèi thiÓu, 5 lµ tèi ®a). KÕt qu¶ thu ®­îc nh­ sau: BiÖn ph¸p §iÓm ®¸nh gi¸ vÒ tÝnh cÊp thiÕt §iÓm ®¸nh gi¸ vÒ tÝnh kh¶ thi N©ng cao nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña gi¸o dôc mÇm non vµ x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non 4,8 4,5 Ph¸t huy t¸c dông tr­êng mÇm non vµo ®êi sèng céng ®ång 4,7 4,3 Huy ®éng céng ®ång hç trî cho ngµnh mÇm non. 4,5 4,4 Hoµn thiÖn c¬ chÕ phèi hîp nhµ tr­êng vµo céng ®ång. 4,6 4,2 Tæng kÕt kinh nghiÖm tiªn tiÕn vÒ x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non 4,2 4,1 KÕt luËn vµ khuyÕn nghÞ Néi dung tr×nh bµy ë c¸c ch­¬ng 1, ch­¬ng 2, ch­¬ng 3 cho thÊy nhiÖm vô ®Æt ra cña luËn v¨n ®· ®­îc hoµn thµnh. T¸c gi¶ luËn v¨n rót ra mét sè kÕt luËn nh­ sau: 1. Gi¸o dôc mÇm non cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc h×nh thµnh ph¸t triÓn nh©n c¸ch trÎ th¬ vµ sau nµy lµ sù tr­ëng thµnh cña thanh thiÕu niªn. Ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non ë n­íc ta do cßn lµ mét n­íc nghÌo nªn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Ph¶i t×m ra con ®­êng thÝch øng víi tr¹ng th¸i cßn nghÌo. Con ®­êng nµy lµ cÇn t¨ng c­êng x· héi hãa gi¸o dôc. X· héi hãa gi¸o dôc mÇm non ph¶i ®¹t trªn sù t­¬ng t¸c hai chiÒu: ChiÒu thø nhÊt lµ c¸c nhµ tr­êng mÇm non t¸c ®éng vµo céng ®ång, vµo nh©n d©n, vµo cha mÑ c¸c ch¸u hiÓu râ chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ gi¸o dôc mÇm non, ®Ó cã ý thøc chÊp hµnh tèt chñ tr­¬ng nµy vµ cè g¾ng ch¨m lo cho trÎ mét c¸ch chu ®¸o. §Ó thùc hiÖn ®­îc t¸c ®éng nµy th× tr­íc hÕt tr­êng mÇm non ph¶i phÊn ®Êu cã sù mÉu mùc vÒ tÊm lßng vµ nghiÖp vô s­ ph¹m trong c«ng t¸c gi¸o dôc trÎ th¬. ChiÒu thø hai lµ sù t¸c ®éng cña céng ®ång vµo gi¸o dôc mÇm non trªn c¶ hÖ thèng vµ trong tõng nhµ tr­êng nh»m gióp cho nhµ tr­êng vÒ ®éi ngò, vÒ c¬ së vËt chÊt s­ ph¹m, vÒ tµi lùc, vÒ th«ng tin. §Ó c¸n bé §¶ng vµ ChÝnh quyÒn ý thøc tèt ®iÒu nµy th× sù tham m­u cña ngµnh gi¸o dôc ®µo t¹o (Bé phËn chuyªn tr¸ch mÇm non) vµ c¸c tr­êng mÇm non cã ý nghÜa thiÕt yÕu. Héi ®ång gi¸o dôc cña c¸c cÊp, ®Æc biÖt lµ cÊp QuËn, cÊp ph­êng vµ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi trªn ®Þa bµn l·nh thæ cÇn ®­îc huy ®éng cho sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non vµ x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. C¬ chÕ nµy g¾n bã víi nhau chÆt chÏ song ph¶i theo nguyªn t¾c d©n chñ, ®ång thuËn. 2. QuËn Hai Bµ Tr­ng cña thµnh phè Hµ Néi lµ QuËn cã nhiÒu mÆt tèt vÒ thùc hiÖn sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non vµ x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. Tuy nhiªn, lµ quËn xÐt trong mÆt b»ng chung cña thµnh phè cßn ch­a ®ång ®Òu vÒ d©n trÝ, thu nhËp ch­a thËt cao, cho nªn sù chuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa, x· héi hãa gi¸o dôc theo c¸c yªu cÇu hiÖn hµnh cßn ph¶i phÊn ®Êu lµm víi kÕt qu¶ nhiÒu h¬n. Cã thÓ nªu ra mét sè ®iÓm sau cÇn quan t©m ®Ó thóc ®Èy x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn quËn Hai Bµ Tr­ng: - NhËn thøc vÒ sø mÖnh cña gi¸o dôc mÇm non vµ b¶n chÊt x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non cÇn ®­îc truyÒn th«ng m¹nh mÏ ®Õn c¸c tÇng líp c¸n bé vµ nh©n d©n cña QuËn. - Nhµ tr­êng mÇm non trªn ®Þa bµn quËn cã kÕ ho¹ch ph¸t huyt tiÒm n¨ng cña m×nh vµo ®êi sèng céng ®ång s©u s¾c h¬n n÷a. - Sù quan t©m cña céng ®ång©phØ ®­îc tû mØ h¬n vµ phñ ®Òu kh¾p tíi c¸c tr­êng mÇm non, ®Æc biÖt ë c¸c tr­êng con nhiÒu khã kh¨n. - C¬ chÕ phèi hîp cña c¸c ngµnh, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi ®Ó thùc hiÖn LuËt gi¸o dôc mÇm non ph¶i ®­îc tæ chøc chÆt chÏ h¬n. - Kinh nghiÖm vÒ gi¸o dôc mÇm non, x· héi ho¸ gi¸o dôc mÇm non cÇn ®­îc tæng kÕt kÞp thêi vµ cã biÖn ph¸p nh©n ®iÓn h×nh mét c¸ch hiÖu qu¶. 3. C¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non trªn ®Þa bµn quËn Hai Bµ Tr­ng cÇn tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò chñ yÕu sau: - TiÕp tôc n©ng cao nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña gi¸o dôc mÇm non vµ x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non cho mäi lùc l­îng chÝnh trÞ x· héi. - Ph¸t huy m¹nh mÏ t¸c dông cña tr­êng mÇm non vµo ®êi sèng céng ®ång, vµo viÖc thùc hiÖn nu«i d¹y tèt trÎ th¬. - Huy ®éng céng ®ång tham gia tÝch cùc vµo viÖc n©ng cao chÊt l­îng sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non vµo tr­êng mÇm non, ®­a nhanh mét sè tr­êng ®­îc chuÈn hãa theo tiªu chuÈn quèc gia. - Hoµn thiÖn c¬ chÕ phèi hîp nhµ tr­êng vµo céng ®ång theo môc tiªu x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non. - Tæng kÕt kinh nghiÖm vÒ x· héi hãa gi¸o dôc mÇm non vµ cã ph­¬ng thøc nh©n ®iÓn h×nh hiÖu qu¶. N¨m biÖn ph¸p trªn ph¶i thùc hiÖn ®ång bé. BiÖn ph¸p n©ng cao nhËn thøc lµ biÖn ph¸p cã ý nghÜa c¬ b¶n, biÖn ph¸p ph¸t huy m¹nh mÏ t¸c dông cña tr­êng mÇm non vµo ®êi sèng céng ®ång lµ biÖn ph¸p cã ý nghÜa then chèt. C¸c biÖn ph¸p ph¶i ®­îc sù thÊm nhuÇn cho mäi c¸n bé Phßng gi¸o dôc QuËn vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c¸c tr­êng mÇm non. C¸c khuyÕn nghÞ 1. Víi Së gi¸o dôc vµ §µo t¹o Hµ Néi vµ c¬ quan chøc n¨ng cña Thµnh phè Hµ Néi. Quan t©m gióp ®ì cho QuËn nhiÒu h¬n trong viÖc hoµn thiÖn c¸c khu vui ch¬i cña trÎ. TiÕp tôc n©ng cÊp Tr­êng MÇm non ViÖt Bun thµnh tr­êng tiªu biÓu toµn diÖn ®Ó t¹o ra ®iÓm nhÊn cho khu vùc Nam thµnh phè, trong ®ã cã QuËn Hai Bµ Tr­ng ®­îc thô h­ëng c¸c kinh nghiÖm gi¸o dôc tiªn tiÕn cña tr­êng nµy (Tr­êng mÇm non ViÖt Bun do thµnh phè qu¶n lý song l¹i n»m trªn vïng ®Þa lý cña QuËn Hai Bµ Tr­ng) 2. Víi QuËn ñy vµ ñy ban nh©n d©n QuËn Hai Bµ Tr­ng Cã c¸c ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cô thÓ hãa tÝch cùc h¬n §­êng lèi cña §¹i héi §¶ng vÒ ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ th¬ cho toµn QuËn vµ thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh nµy ®Õn mäi ph­êng trong toµn QuËn. Cã c¸c qui ®Þnh ®Ó huy ®éng ®­îc søc m¹nh cña céng ®ång cho viÖc hiÖn ®¹i hãa c¸c tr­êng mÇm non. PhÊn ®Êu ®­a ®­îc c¸c tr­êng mÇm non B¸ch Khoa, §ång T©m vµ mét sè tr­êng kh¸c thµnh tr­êng chuÈn Quèc gia. Víi Héi ®ång gi¸o dôc QuËn vµ Héi KhuyÕn häc C¸c tæ chøc nµy phèi hîp hµnh ®éng, ®Þnh kú cã c¸c buæi häp kiÓm ®iÓm c«ng t¸c hç trî gi¸o dôc mÇm non, thóc ®Èy cho cha mÑ cã con ë tuæi mÇm non n¾m v÷ng c¸c ph­¬ng ph¸p nu«i d¹y con, tÝch cùc ®ãng gãp ý kiÕn x©y dùng c¸c nhµ tr­êng mÇm non. Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o V¨n kiÖn, tµi liÖu cña §¶ng, Nhµ n­íc, c¸c Bé ngµnh Trung ­¬ng, vµ thµnh phè Hµ Néi. 1. Ban Khoa gi¸o TW: “Tæng kÕt chuyªn ®Ò x· héi ho¸ vÒ gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸” n¨m 2000. 2. Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o: ChiÕn l­îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2000-2010. 3. Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o: “§Ò ¸n X· héi hãa gi¸o dôc”. 4. Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o - UNESCO: Héi nghÞ Tæng kÕt “Dù ¸n ph¸t triÓn trÎ th¬ dùa vµo céng ®ång cho trÎ em nghÌo vïng n«ng th«n”. 5. BGD&§T-BNV-BTC, Th«ng t­ liªn tÞch sè Th«ng t­ Liªn tÞch sè 05/2003/TTLT/BGD&DT-BNV-BTC ngµy 24/2/2003 vÒ h­íng dÉn mét sè chÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non. 6. ChÝnh phñ, NghÞ ®Þnh 90/CP ngµy 21/8/1997 vÒ ph­¬ng h­íng vµ chñ tr­¬ng x· h«Þ ho¸ c¸c ho¹t ®éng trong lÜnh vùc gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸, thÓ thao. 7.ChÝnh phñ, NghÞ §Þnh 73/1999/N§-CP ngµy 19/8/1999 vÒ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch x· héi hãa ®èi víi c¸c ho¹t ®éng trong lÜnh vùc gi¸o dôc, y tÕ, v¨n hãa, thÓ thao. 8. ChÝnh phñ, NghÞ quyÕt sè 05/2005/NQ-CP ngµy 18/4/2005 vÒ ®Èy m¹nh x· héi ho¸ c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸ vµ thÓ dôc, thÓ thao. 9. ChÝnh phñ, QuyÕt ®Þnh sè 161/2002/TTg ngµy 15/11/2002 cña Thñ t­íng vÒ mét sè chÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non. 10. C«ng ®oµn Gi¸o dôc ViÖt Nam: “§¸nh gi¸ 10 n¨m thùc hiÖn x· héi ho¸ gi¸o dôc” NXB Gi¸o dôc th¸ng 5/2000. 11. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1996. 12. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø 2 Ban chÊp hµnh TW §¶ng kho¸ VIII, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1997. 13. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - V¨n KiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 2001. 14. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø 6 BCHTW kho¸ IX, NXB ChÝnh trÞ quèc gia 2002. 15. §¶ng Céng s¶n VIÖt Nam - V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø 9 BCHTW khãa IX, NXB ChÝnh trÞ quèc gia 2004. 16. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø X, B¸o nh©n d©n 2006. 17. Héi KhuyÕn häc ViÖt Nam, §Ò ¸n h­íng dÉn thùc hiÖn X· héi ho¸ gi¸o dôc cña Héi khuyÕn häc ViÖt Nam. 18. Quèc héi n­íc CHXHCNVN, LuËt gi¸o dôc 2005 - NXB gi¸o dôc 2006 19. QuËn Hai Bµ Tr­ng, Hµ Néi – B¸o c¸o chÝnh trÞ §¹i héi ®¹i biÓu §¶ng bé quËn Hai Bµ Tr­ng lÇn thø XXIII (2005-2010). 20. Së GD&§T Hµ Néi, B¸o c¸o sè 908/BC-§G-§T vÒ Tæng kÕt n¨m häc 2004-2005 bËc häc mÇm non. 21. Së GD&§T Hµ Néi, h­íng dÉn 1920/HD-SGD&§T ngµy 7/10/2005 vÒ h­íng dÉn chØ ®¹o thùc hiÖn chuyªn ®Ò “N©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cho trÎ lµm quen v¨n häc, lµm quen ch÷ viÕt” n¨m häc 2005-2006. 22. Së GD&§T Hµ Néi, B¸o c¸o thèng kª mÇm non ®Çu n¨m häc 2005-2006. 23. Së GD&§T HN, H­íng dÉn c¸c ho¹t ®éng hÌ - ngµnh häc mÇm non n¨m häc 2006. 24. Së GD&§T HN, B¸o c¸o c«ng t¸c thi ®ua bËc häc mÇm non HN n¨m häc 2004-2005. 25. Së GD&§T HN- Phßng Gi¸o dôc quËn Hai Bµ Tr­ng, B¸o c¸o tæng kÕt n¨m häc 2005-2006 bËc häc mÇm non. 26. ñy ban nh©n d©n TP Hµ Néi, KÕ ho¹ch 55/KH-UB ngµy 26/11/2003 vÒ “KÕ ho¹ch triÓn khai thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh sè 161/2002/Q§-TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ mét sè chÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non”. 27. ñy Ban nh©n d©n TP HN, B¸o c¸o ®¸nh gi¸ 2 n¨m thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh sè 161/2002/Q§-TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ mét sè chÝnh s¸ch ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non” th¸ng 4/2005. C¸c c«ng tr×nh vµ tµi liÖu nghiªn cøu khoa häc §Æng Quèc B¶o: Gi¸o dôc vµ ph¸t triÓn, vÊn ®Ò nh×n tõ bèi c¶nh thêi ®¹i vµ thùc tiÔn ViÖt Nam; Nhµ tr­êng tæ chøc x· héi hãa gi¸o dôc. 29. Ph¹m V¨n §ång: VÒ vÊn ®Ò Gi¸o dôc vµ §µo t¹o. Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia. Hµ Néi 1999. 30. Ph¹m Minh H¹c (Tæng chñ biªn): X· héi hãa c«ng t¸c gi¸o dôc. Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc. Hµ Néi, 1997. 31. Ph¹m Minh H¹c: M­êi n¨m ®æi míi gi¸o dôc. Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc. Hµ Néi, 1996. 32. Ph¹m Minh H¹c: Gi¸o dôc ViÖt Nam tr­íc ng­ìng cöa cña ThÕ kû 21. Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc. Hµ Néi, 1997. 33. Vò V¨n T¶o: Mèi quan hÖ gi÷a gi¸o dôc - ®µo t¹o vµ kinh tÕ - XH. 34. ViÖn Khoa häc gi¸o dôc: X· héi hãa c«ng t¸c gi¸o dôc – nhËn thøc vµ hµnh ®éng. Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc, 1998. 35. Mét sè luËn ¸n, luËn v¨n vµ c¸c bµi b¸o, t¹p chÝ vÒ x· héi hãa.