Đề tài Các căn cứ đề hình thành cơ cấu tổ chức trực tuyến - Chức năng ưu nhược điểm và phạm vi áp dụng

Lêi më ®Çu Doanh nghiÖp lµ mét céng ®ång ng­êi s¶n xuÊt ra nh÷ng cña c¶i vËt chÊt ®ãng vai trß cÇn thiÕt nhÊt ®Þnh cña ®êi sèng ®Þa ph­¬ng. Doanh nghiÖp còng lµ mét hÖ thèn, mét tËp hîp c¸c yÕu tè cã quan hÖ logÝc vµ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. TËp hîp nµy ®­îc tæ chøc theo kiÓu liªn kÕt chÆt chÏ c¸c ho¹t ®éng riªng lÎ cña tõng c¸ nh©n hîp thµnh. Mçi tæ chøc cã c¬ cÊu riªng, vËn ®éng theo mét c¬ chÕ nhÊt ®Þnh vµ ®­îc ®iÒu khiÓn bëi trung t©m ®Çu n·o ®Ó thù hiÖn nh÷ng nhiÖm vô nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu do doanh nghiÖp ®Ò ra. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¸c m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch kÕ thõa nh÷ng ­u ®iÓm hîp lý vµ lo¹i trõ nh÷ng nh­îc ®iÓm h¹n chÕ cña c¸c c¬ cÊu tr­íc. C¸c m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý ngµy cµng hoµn thiÖn vµ cã tÝnh ­u viÖt h¬n. Trong bµi tiÓu luËn nµy em chän ®Ò tµi: "C¸c c¨n cø ®Ò h×nh thµnh c¬ cÊu tæ chøc trùc tuyÕn – chøc n¨ng ­u nh­îc ®iÓm vµ ph¹m vi ¸p dông". M« h×nh nµy ®­îc kÕt hîp tõ m« h×nh c¬ cÊu trùc tuyÕn vµ c¬ cÊu chøc n¨ng kh¾c phôc ®­îc c¸c nh­îc ®iÓm cña hai m« h×nh ®ã. Néi dung bµi tiÓu luËn ®­îc chia nh­ sau: Ch­¬ng I : Tæng qu¸t vÒ c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý Ch­¬ng II : Nghiªn cøu c¬ c©ó tæ chøc trùc tuyÕn - chøc n¨ng Ch­¬ng III : M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc cña má Gi¸p KhÈu Bµi tiÓu luËn nµy em viÕt kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt do kiÕn thøc cña em cßn h¹n chÕ . KÝnh mong thÇy c« gãp ý, bæ sung ®Ó nh÷ng bµi viÕt cña em ®­îc tèt h¬n trong c¸c lÇn sau. Em xin c¶m ¬n thÇy §oµn H÷u Xu©n, ng­êi trùc tiÕp h­íng dÉn, cïng c¸c thÇy c« gi¸o viªn gi¶ng d¹y ®· gióp em hoµn thµnh tèt bµi tiÓu luËn nµy. Néi dung Ch­¬ng I: Tæng qu¸t vÒ c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý I. C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n 1. Tæ chøc: Lµ mét c¬ cÊu ( bé m¸y hoÆc hÖ thèng bé m¸y) ®­îc x©y dùng cã chñ ®Þnh vÒ vai trß vµ chøc n¨ng ( ®­îc hîp thøc ho¸) trong ®ã c¸c thµnh viªn cña nã thùc hiÖn tõng phÇn viÖc ®­îc ph©n c«ng víi sù liªn kÕt h÷u c¬ nh»m ®¹t tíi môc tiªu chung. 2. Tæ chøc qu¶n lý: Lµ sù thiÕt lËp vµ vËn hµnh hÖ thèng c¬ quan qu¶n lý ®iÒu hµnh ë tõng tæ chøc s¶n xuÊt trong c¶ doanh nghiÖp ( hoÆc c¶ ngµnh, c¶ nÒn kinh tÕ). Tæ chøc qu¶n lý gåm ba yÕu tè t¹o thµnh: Chøc n¨ng , c¬ cÊu vµ chÕ ®é vËn hµnh. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc hoÆc hiÖu lùc ®iÒu hµnh cña tæ chøc qu¶n lý doanh nghiÖp phô thuéc vµo 3 yÕu tè: Chøc n¨ng kh«ng râ sÏ kh«ng phôc vô ®óng môc tiªu, c¬ cÊu kh«ng hîp lý sÏ kh«ng thùc hiÖn tèt chøc n¨ng, c¬ chÕ kh«ng phï hîp sÏ g©y rèi lo¹n sù vËn hµnh c¬ cÊu. 3. C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý: C¬ cÊu lµ bé khung, lµ nÒn t¶ng, lµ bé x­¬ng cña tæ chøc ®­îc thÓ hiÖn trªn s¬ ®å hÖ thèng tæ chøc cña mçi ®¬n vÞ víi c¸c vÞ trÝ x¸c ®Þnh ( ë tuyÕn däc hoÆc hµng ngang) theo nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý: lµ tËp hîp c¸c bé phËn kh¸c nhau cã mèi quan hÖ vµ quan hÖ phô thuéc lÉn nhau ®­îc chuyªn m«n ho¸ vµ cã tr¸ch nhiÖm quyÒn h¹n nhÊt ®Þnh, ®­îc bè trÝ theo nh÷ng cÊp, nh÷ng kh©u kh¸c nhau, nh»m ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý vµ phôc vô môc ®Ých chung x¸c ®Þnh cña hÖ thèng. C¬ cÊu cña mét tæ chøc qu¶n lý lµ kÕt qu¶ tæng hîp cña sù bè trÝ c¸c bé phËn g¾n bã víi nhau mét c¸ch hîp lý t¹o thµnh mét hÖ thèng vµ khi c¸c bé phËn ho¹t ®éng th× bé m¸y vËn hµnh ¨n khíp nhÞp nhµng theo sù ®iÒu khiÓn thèng nhÊt cña mét trung t©m, t¹o ra hiÖu lùc qu¶n lý chung. C¬ cÊu tæ chøc ph¶i hîp lý míi cho phÐp sö dông tèt c¸c nguån lùc, cã c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vµ tæ chøc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c quyÕt ®Þnh ®ã. II. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý ViÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý ph¶i b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu sau: 1. TÝnh tèi ­u: - Sè l­îng c¸c cÊp, c¸c kh©u ®­îc x©y dùng võa vµ ®ñ, phï hîp víi chøc n¨ng qu¶n lý c¸c céng ®o¹n trong chu tr×nh kinh doanh. - Nguyªn t¾c: B¶o d¶m, qu¸n xuyÕn hÕt khèi l­îng c«ng viÖc vµ cã thÕ qu¶n lý kiÓm tra ®­îc. C¸c nhµ nghiªn cøu vÒ tæ chøc qu¶n lý cho r»ng mçi cÊp kh«ng nªn v­ît qu¸ 6 -7 ®Çu mèi. T¹i ViÖt nam, nhiÒu Doanh nghiÖp cã trªn 20 ®Çu mèi trùc thuéc gi¸m ®èc hoÆc 10-15 ®Çu mèi trùc thuéc qu¶n ®èc ph©n x­ëng. Nh­ vËy, doanh nghiÖp sÏ cã c¸ch biÖt, kÐm nhanh nh¹y trong ®iÒu hµnh vµ cång kÒnh, l·nh phÝ, trïng chÐo trong chøc n¨ng, tr¸ch nhiÖm thiÕu râ rµng, nhiÒu ng­êi chØ ®¹o mét ng­êi. 2. TÝnh linh ho¹t: C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý ph¶i ®¶m b¶o tÝnh linh ho¹t víi bÊt kú mét t×nh huèng nµo x¶y ra trong hÖ thèng, còng nh­ m«i tr­êng. Ho¹t ®éng kinh doanh phô thuéc vµ diÔn biÕn cña thÞ tr­êng lu«n thay ®æi víi c¸c yÕu tè chÝnh trÞ, x· héi phøc t¹p ®ßi hái tÝnh n¨ng ®éng cao trong qu¶n lý. Doanh nghiÖp lu«n ®øng tr­íc nh÷ng nguy c¬ nay cÇn kÞp thêi n¾m b¾t còng nh­ nh÷ng nguy c¬ cÇn kÞp thêi ®èi phã. 3. TÝnh æn ®Þnh t­¬ng ®èi TÝnh æn ®Þnh t­¬ng ®èi ®­îc thÓ hiÖn trªn viÖc lùa chän m« h×nh tæ chøc phï hîp víi chøc n¨ng chÝnh cña doanh nghiÖp sù thËn träng khi quyÕt ®Þnh ®iÒu ®ã ph¶i cã ®ñ c¨n cø thùc tÕ vµ ®iÒu kiÖn thùc sù chÝn muåi. + Khi tiÕn hµnh ®iÒu chØnh ph¶i cã sù chuÈn bÞ chu ®¸o mäi mÆt vµ triÓn khai nhanh gän, ®Çy ®ñ. 4. §é tin cËy: Sù ®iÒu hµnh, phèi hîp vµ kiÓm tra mäi ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp ®ßi hái th«ng tin ph¶i ®­îc cung cÊp chÝnh x¸c vµ kÞp thêi. C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý ph¶i ®¶m b¶o ®­îc tÝnh tin cËy cao c¸c th«ng tin ®ã. Mçi bé phËn trong doanh nghiÖp ph¶i hiÓu râ vµ lµm ®óng chøc n¨ng, chÞu tr¸ch nhiÖm vµ sö dông ®óng quyÒn h¹n cña m×nh. Mçi con ng­êi trong hÖ thèng c¬ cÊu ®ã ph¶i lµm ®Çy ®ñ tr¸ch nhiÖm ®­îc giao, cÊp trªn yªn t©m, cÊp d­íi tin t­ëng vµo cÊp trªn. 5. TÝnh kinh tÕ (TKT): TÝnh kinh tÕ ®­îc thÓ hiÖn ë sù tinh gän cña bé m¸y, hiÖu qu¶ lµm viÖc tÝnh kinh tÕ còng cã nghÜa lµ tÝnh hiÖu qu¶ cña bé m¸y, thÓ hiÖn qua sù t­¬ng quan gi÷a chi phÝ bá ra vµ kÕt qu¶ thu vÒ, mÆc dï khã ®¸nh gi¸ vÒ sè liÖu. III. Nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý: Cã 2 nhãm nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý: 1. Nhãm nh©n tè thuéc ®èi t­îng c¬ cÊu qu¶n lý: - T×nh tr¹ng vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña hÖ thèng - TÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña môc tiªu cña hÖ thèng. C¸c nh©n tè trªn ®Òu ¶nh h­ëng ®Õn thµnh phÇn vµ néi dung chøc n¨ng cña hÖ thèng vµ th«ng qua ®ã chóng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý. 2. Nhãm nh÷ng nh©n tè thuéc lÜnh vùc qu¶n lý - Quan hÖ lîi Ých tån t¹i gi÷a c¸c c¸ nh©n trong hÖ thèng - Møc ®é chuyªn m«n ho¸ vµ tËp trung ho¸ c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý - Tr×nh ®é c¬ giíi ho¸ vµ tù ®éng ho¸ c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý, tr×nh ®é kiÕn thøc tay nghÒ cña c¸n bé qu¶n lý, hiÖu suÊt lao ®éng, uy tÝn cña hä cña ng­êi l·nh ®¹o ®èi víi ho¹t ®éng cña nh÷ng ng­êi cÊp d­íi. ChÝnh s¸ch sö dông cña hÖ thèng ®èi víi ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý trong hÖ thèng. Ch­¬ng II C¬ cÊu tæ chøc " trùc tuyÕn - chøc n¨ng” I. Sù h×nh thµnh c¬ cÊu "Trùc tuyÕn – chøc n¨ng": C¬ cÊu Trùc tuyÕn – chøc n¨ng lµ mét trong 3 lo¹i h×nh cña c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý doanh nghiÖp. §Ó kh¾c phôc c¸c nh­îc ®iÓm cña c¬ cÊu trùc tuyÕn vµ chøc n¨ng. KiÓu c¬ cÊu kÕt hîp " Trùc tuyÕn – chøc n¨ng " ra ®êi vµ ®­îc ¸p dông réng r·i phæ biÕn trong c¸c doanh nghiÖp. Theo kiÓu c¬ cÊu nµy, bªn c¹nh ®­êng trùc tuyÕn ®Æt mét hay nhiÒu bé phËn tham m­u bao gåm nhiÒu chuyªn gia ®¶m b¶o tr¸ch nhiÖm lµm râ c¸c quyÕt ®Þnh cña tæng gi¸m ®èc vµ c¸c gi¸m ®èc c¬ së. Bé phËn tham m­u kh«ng cã quyÒn chØ huy ®èi víi c¸c gi¸m ®èc c¬ së. * Nguyªn lý tuyÓn kÐp: "Staff and line": Mét tuyÕn cã quyÒn lùc chung : quyÒn chØ ®¹o Mét tuyÕn cã quyÒn lùc chuyªn m«n: QuyÒn cè vÊn. Nh­ vËy, 1 mét doanh nghiÖp cã 2 lo¹i ng­êi cña 2 tuyÕn. Nh÷ng thao t¸c chÞu mét sù thèng nhÊt chØ huy râ rÖt. TuyÕn ph©n cÊp : Lµ tuyÕn cña nh÷ng ng­êi ®­a ra quyÕt ®Þnh bao gåm nh÷ng thao t¸c chÞu mét sù thèng nhÊt chØ huy râ rÖt. TuyÕn cè vÊn gåm nh÷ng nh©n viªn nghiªn cøu, ®­a ra nh÷ng khuyÕn nghÞ mµ kh«ng ra quyÕt ®Þnh . §ã lµ c¸c tham m­u, cè vÊn c¸c lÜnh vùc trong doanh nghiÖp. C¬ cÊu kÕt hîp Trùc tuyÕn – chøc n¨ng, lµ sù kÕt hîp c¸c quan hÖ ®iÒu khiÓn - phôc tïng gi÷a c¸c cÊp vµ quan hÖ tham m­u - h­íng dÉn ë mçi cÊp. C¬ cÊu nµy t¹o cho tæ chøc mét khung hµnh chÝnh v÷ng ch¾c vµ sö dông tÝnh ­u viÖt cña viÖc h­íng dÉn c«ng t¸c th«ng qua c¸c chuyªn gia ®Ó qu¶n lý - ®iÒu hµnh cã hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶. Qua s¬ ®å ta thÊy, c«ng nh©n ®­îc chia vµo nhiÒu tæ, ®øng ®Çu tæ lµ c¸c tæ tr­êng. C«ng nh©n phô thuéc vµo c¸c tæ tr­ëng nµy, tæ tr­ëng phô thuéc vµo ®èc c«ng, ®èc c«ng th× trùc tiÕp phô thuéc vµo qu¶n ®èc ph©n x­ëng vÒ toµn bé c«ng viÖc ph¶i lµm ®Ó hoµn thµnh tr¸ch nhiÖm. Ng­êi phô tr¸ch ë mçi cÊp nhËn sù h­íng dÉn vµ kiÓm tra vÒ tõng lÜnh vùc cña c¸c bé phËn chøc n¨ng t­¬ng øng cña cÊp tr©nm c¸c bé phËn chøc n¨ng ë mçi cÊp l¹i lµ c¬ quan tham m­u cho ng­êi thñ tr­ëng cña cÊp m×nh. Cung cÊp th«ng tin ®· ®­îc xö lý tæng hîp vµ c¸c kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p ®Ó thñ tr­ëng ra quyÕt ®Þnh. Qu¶n ®èc vµ bé m«n Phã gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Gi¸m ®èc Tæ s¶n xuÊt Tæ s¶n xuÊt Tæ s¶n xuÊt §èc c«ng §èc c«ng §èc c«ng Phßng ban Phßng ban Phßng ban Phßng ban Phßng ban Phßng ban Qu¶n ®èc vµ bé m«n Qu¶n ®èc vµ bé m«n Qu¶n ®èc vµ bé m«n Qu¶n ®èc vµ bé m«n I. ¦u ®iÓm 1. KÕt hîp c¸c ­u ®iÓm cña thèng nhÊt chØ huy víi ­u ®iÓm cña chuyªn m«n ho¸: Sù thèng nhÊt chØ huy trong c¬ cÊu Trùc tuyÕn – chøc n¨ng ®­îc thùc hiÖn trong quan hÖ ®iÒu khiÓn phôc tïng gi÷a c¸c cÊp: CÊp bËc trªn ®iÒu khiÓn, ra quyÕt ®Þnh, ra mÖnh lÖnh, trùc tiÕp , kiÓm tra cÊp d­íi; cÊp d­íi phôc tïng cÊp trªn. §iÒu khiÓn lµ h×nh thøc t¸c ®éng tÝch cùc nhÊt, linh ho¹t nhÊt nh»m thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô vµ kiÓm tra ®Ó ng¨n chÆn, kh¾c phôc c¸c sai lÖch cña tõng bé phËn thõa hµnh. Cô thÓ lµ gi¸m ®èc ®iÒu khiÓn trùc tiÕp qu¶n ®èc ph©n x­ëng. Sù ®iÒu khiÓn ®ã ph¶i dùa trªn ph­¬ng thøc t¸c ®éng cã tæ chøc vµ dùa vµo chøc n¨ng, quyÒn h¹n tr¸ch nhiÖm cña mçi cÊp trong mçi thø bËc cña hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý. NÕu nh­ chØ cã tÝnh thèng nhÊt chØ huy mµ kh«ng cã sù chuyªn m«n ho¸ chøc n¨ng th× c¬ c©ó sÏ trë vÒ c¬ cÊu trùc tuyÕn. Mçi cÊp qu¶n lý ph¶i thùc hiÖn chøc n¨ng cña mét kh©u qu¶n lý víi nhiÒu viÖc phøc t¹p ®ßi hái kiÕn thøc chuyªn s©u mµ ng­êi qu¶n lý ph¶i dùa vµo ®ã míi n¾m ch¾c ®­îc t×nh h×nh vµ ra quyÕt ®Þnh ®­îc ®óng ®¾n. Gi¸m ®èc kh«ng ph¶i tù m×nh ph©n tÝch tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò vµ theo dâi t×nh h×nh s©u cña tõng mÆt. Th«ng th­êng ë mçi lÜnh vùc Gi¸m ®èc giao cho mét cÊp phã phô tr¸ch ( kü thuËt, kinh tÕ, nghiÖp vô…) c¸c bé phËn chøc n¨ng ®­îc uû quyÒn chØ ®¹o ra quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò chuyªn m«n do m×nh phô tr¸ch nhê ®ã, c¸c ®iÒu kiÖn sö dông khai th¸c tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸c chuyªn gia ®­îc n©ng cao vÒ chÊt l­îng, hiÖu qu¶ dÇn ®i ®Õn chuyªn m«n ho¸ tõng chøc n¨ng. Sù kÕt hîp c¸c ­u ®iÓm cña hai m« h×nh c¬ cÊu trùc tuyÕn vµ c¬ cÊu chøc n¨ng t¹o nªn tÝnh linh ho¹t hµi hoµ, kh«ng cøng nh¾c ®¬n ®iÖu trong qu¶n lý. 2. Qu¶n lý ®ång thêi dµi h¹n ( b»ng c¸c chøc n¨ng) vµ ng¾n h¹n ( b»ng thùc hµnh). * Qu¶n lý dµi h¹n - qu¶n lý chøc n¨ng NhiÖm vô qu¶n lý ®­îc ph©n chia cho c¸c ®¬n vÞ riªng biÖt theo c¸c chøc n¨ng qu¶n lý vµ h×nh thµnh nªn nh÷ng ng­êi ®øng ®Çu c¸c ph©n hÖ ®­îc chuyªn m«n ho¸ chØ ®¶m nhËn thùc hiÖn mét chøc n¨ng nhÊt ®Þnh. * Qu¶n lý ng¾n h¹n - b»ng thõa hµnh Qu¶n lý b»ng thõa hµnh ®­îc hiÓu lµ qu¶n lý theo chiÒu däc ( Theo thø bËc qu¶n lý). Ng­êi thõa hµnh mÖnh lÖnh chØ nhËn mÖnh lÖnh qua cÊp trªn trùc tiÕp vµ chØ thi hµnh mÖnh lÖnh ®ã mµ th«i, C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý " Trùc tuyÕn – chøc n¨ng” kÕt hîp ®ång thêi qu¶n lý theo chiÒu däc vµ chiÒu ngang, t¹o cho c¬ cÊu qu¶n lý kh«ng bÞ v­íng m¾c, chång chÐo, c¶n trë lÉn nhau, t¹o ®­îc mèi quan hÖ g¾n bã cña c¸c thµnh phÇn trong tæ chøc. II. Nh­îc ®iÓm 1. Cã nguy c¬ do khã kh¨n cña mèi quan hÖ thõa hµnh vµ chøc tr¸ch : Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c nh©n viªn trong hÖ thèng rÊt phøc t¹p. Ng­êi l·nh ®¹o cÊp cao nhÊt vÉn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi mÆt c«ng viÖc vµ toµn quyÒn trong ph¹m vi hÖ thèng, viÖc truyÒn lÖnh vÉn theo tuyÕn. Do ®ã, ng­êi l·nh ®¹o dÔ l¹m dông chøc quyÒn, chøc tr¸ch cña m×nh tù ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh, råi b¾t cÊp d­íi ph¶i thõa hµnh mÖnh lÖnh. 2. Sè c¬ quan chøc n¨ng t¨ng lªn dÔ lµm cho bé m¸y cång kÒnh nhiÒu ®Çu mèi : Ng­êi l·nh ®¹o ph¶i cã tr×nh ®é vµ n¨ng ùc cao míi liªn kÕt phèi hîp gi÷a hai khèi trùc tuyÕn vµ chøc n¨ng. 3. Ng­êi l·nh ®¹o ( cÊp trªn) xa rêi c¬ së: CÊp trªn kh«ng biÕt t×nh h×nh ë cÊp d­íi: Hä chØ quan hÖ víi cÊp d­íi qua quan hÖ ®iÒu khiÓn, th«ng qua c¸c mÖnh lÖnh, chØ thÞ, th«ng b¸o cÊp trªn göi cho cÊp d­íi. CÊp trªn vµ cÊp d­íi cã sù ph©n c¸ch. IV. Ph¹m vi ¸p dông Tr­íc tiªn khi x¸c ®Þnh quy m« cña doanh nghiÖp ta ph¶i dùa chñ yÕu vµo môc ®Ých kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã ta sÏ cã nh÷ng quyÕt ®Þnh hîp lý vÒ c¬ cÊu tæ chøc doanh nghiÖp, quy m« cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè nh­ nguån nh©n lùc, chÝnh s¸ch vèn, m«i tr­êng kinh doanh. C¬ cÊu tæ chøc cña doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o cho c¸n bé qu¶n lý c¸c ph©n hÖ cã quy m« thËt hîp lý : - Mçi c¸n bÞ qu¶n lý chØ ®iÒu hµnh kh«ng qu¸ 10 ng­êi v× nÕu qu¸ ®«ng nh©n sù sÏ khã bÒ kiÓm so¸t, g©y ra t×nh tr¹ng " lo·ng" trong c«ng viÖc vµ kh¶ n¨ng t¸c nghiÖp gi÷a c¸c nh©n viªn - 1 cÊp d­íi chÞu sù ®iÒu hµnh cña 1 cÊo trªn: Gióp cho th«ng tin ®­îc chÝnh x¸c, nhanh chãng, c«ng viÖc ®­îc xö lý kÞp thêi. - 1 cÊp trªn chØ qu¶n lý 4-5 cÊp d­íi gióp cho viÖc chØ ®¹o ®«n ®èc ®­îc s¸t xao, th­êng xuyªn. C¬ cÊu tæ chøc " trùc tuyÕn – chøc n¨ng" th­êng ®­îc ¸p dông víi doanh nghiÖp quy m« võa vµ lín.  Ch­¬ng III S¬ ®å tæ chøc Má Gi¸p KhÈu (Qu¶ng Ninh) Gi¸m ®èc Má Gi¸p KhÈu C«ng tr­êng 3 Phã gi¸m ®èc Kü thuËt Phã gi¸m ®èc S¶n xuÊt Phã gi¸m ®èc Kinh tÕ phßng KÕ to¸n Phßng Tæ chøc Phßng KÕ ho¹ch ®Çu t­ Phßng Kü ThuËt Phßng An toµn s¶n xuÊt Phßng Tµi vô C«ng tr­êng 2 C«ng tr­êng 1 C«ng tr­êng 5 C«ng tr­êng 4 Tæ 3 s¶n xuÊt Tæ 1 s¶n xuÊt Tæ 2 s¶n xuÊt I. Ph©n tÝch s¬ ®å tæ chøc má Gi¸p KhÈu 1. CÊp l·nh ®¹o §øng ®Çu lµ gi¸m ®èc: ChÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ ®iÒu hµnh qu¶n lý cña má. - 3 phã gi¸m ®èc: ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt; kinh tÕ; thuËt. 2. C¸c phßng ban chøc n¨ng tham m­u: - C¸c phßng ban nµy chÞu sù chØ ®¹o trùc tiÕp tõ gi¸m ®èc ®ång thêi lµm chøc n¨ng tham m­u, kÕ ho¹ch, xö lý th«ng tin theo nhiÖm vô cña mçi phßng bµn: Tæ chøc, tµi vô, ®iÒu khiÓn s¶n xuÊt. C¸c phßng ban nµy cã quan hÖ phèi hîp - céng t¸c víi nhau trong ho¹t ®éng 3. TuyÕn ®¬n vÞ trùc tiÕp s¶n xuÊt Mçi c«ng tr­êng trùc tiÕp khai th¸c chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý cña qu¶n ®èc. Trong mét c«ng tr­êng cã 3 tæ s¶n xuÊt. C¸c tæ tr­ëng cã tr¸ch nhiÖm ®«n ®èc, qu¶n lý c¸c c«ng nh©n ®ång thêi phôc tïng sù ®iÒu khiÓn cña qu¶n ®èc. II. ¦u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm 1. ¦u ®iÓm: Ng­êi gi¸m ®èc trùc tiÕp qu¶n lý, theo s¸t ®­îc t×nh h×nh s¶n xuÊt cña má. C¸c quyÕt ®Þnh, chØ ®¹o cña l·nh ®¹o nhanh chãng ®­îc chuyÓn tíi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt mét c¸ch chÝnh x¸c th«ng qua qu¶n ®èc. Gi¸m ®èc lu«n cã bªn c¹nh m×nh mét hÖ thèng phßng ban chøc n¨ng tham m­u ®Ó ho¹ch ®Þnh, xö lý th«ng tin,... cho m×nh qua ®ã chØ ®¹o s¶n xuÊt. 2. Nh­îc ®iÓm: - Chi phÝ qu¶n lý cao. - QuyÒn chØ huy, ®iÒu hµnh tËp chung chñ yÕu ë gi¸m ®èc nªn rÊt dÔ l¹m dông quyÒn lùc, quan liªu. III. Gi¶i ph¸p. - Tèi ­u ho¸ bé m¸y tæ chøc qu¶n lý. - C¾t gi¶m nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, thõa. Ph©n chia c«ng viÖc tr¸ch nhiÖm, quyÒn lùc râ rµng cho tõng cÊp, bé phËn, c¸ nh©n. KÕt luËn Nh­ vËy c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý lµ h×nh thøc ph©n c«ng nhiÖm vô trong mäi lÜnh vùc, cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn c¸c ho¹t ®éng vµ môc tiªu cña doanh nghiÖp. C¬ cÊu tæ chøc má Gi¸p KhÈu cã c¸c mÆt yÕu - mÆt m¹nh, nh÷ng ­u ®iÓm- nh­îc ®iÓm nh­ng nh÷ng ng­êi l·nh cÇn ph¶i ph¸t huy c¸c thÕ m¹nh, c¸c ­u ®iÓm. Bªn c¹nh ®ã ph¶i cã ph­¬ng ph¸p ®Ó kh¾c phôc c¸c mÆt yÕu, nh÷ng nh­îc ®iÓm ®Ó c¬ cÊu tæ chøc ho¹t ®éng hµi hoµ, hîp lý, ®¹t ®­îc môc tiªu vµ thu ®­îc kÕt qu¶ tèt. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh: Tæ chøc qu¶n lý – Tr­êng ®¹i häc Qu¶n lý- Kinh doanh Hµ Néi 2. GS .TS. §ç Hoµng Toµn – Gi¸o tr×nh: lý thuyÕt qu¶n lý kinh tÕ- Khoa khoa häc qu¶n lý- Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc- 1999 3. NguyÔn H¶i S¶n – Qu¶n trÞ häc – Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - 1998 4. D.Chalvin – C¸c phong c¸ch qu¶n lý, NXB khoa häc vµ kü thuËt,Hµ Néi. Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Néi dung 2 Ch­¬ng I: Tæng qu¸t vÒ c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý 2 I. Kh¸i niÖm c¬ b¶n 2 II. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý 3 III. Nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý 4 Ch­¬ng II: C¬ cÊu tæ chøc "trùc tuyÕn - chøc n¨ng" 5 I. Sù h×nh thµnh c¬ cÊu "trùc tuyÕn - chøc n¨ng" 5 II. ¦u ®iÓm 7 III. Nh­îc ®iÓm 8 IV. Ph¹m vi ¸p dông 8 Ch­¬ng III: S¬ ®å tæ chøc má Gi¸p KhÈu 10 I. Ph©n tÝch s¬ ®å tæ chøc má Gi¸p KhÈu 11 II. ¦u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm 11 KÕt luËn 12