Theo phaùp luaät veà caùn boä, coâng chöùc, thì caùn boä, coâng chöùc khoâng ñöôïc thaønh laäp, tham gia
thaønh laäp hoaëc tham gia quaûn lyù, ñieàu haønh doanh nghieäp tö nhaân, coâng ty TNHH, coâng ty coå
phaàn, coâng ty hôïp danh. Ñieàu naøy coù nghóa laø hoï khoâng bò caám goùp voán vaøo coâng ty coå phaàn,
coâng ty traùch nhieäm höõu haïn hoaëc goùp voán vôùi tö caùch thaønh vieân goùp voán cuûa coâng ty hôïp danh,
Tröôøng hôïp ngoaïi leä laø ngöôøi ñöùng ñaàu, caáp phoù cuûa ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan nhaø nöôùc khoâng
ñöôïc goùp voán vaøo doanh nghieäp hoaït ñoäng trong phaïm vi ngaønh, ngheà maø ngöôøi ñoù tröïc tieáp
thöïc hieän vieäc quaûn lyù nhaø nöôùc.
38 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2205 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Các loại hình doanh nghiệp đâu là loại hình phù hợp với bạn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ïn cheá
ñoái vôùi
chuû sôû
höõu doanh
nghieäp
Haïn cheá
ñoái vôùi
doanh
nghieäp
Hoä kinh
doanh
Caù nhaân
1
- chæ ñöôïc
laøm chuû 1
hoä kinh
doanh
- Khoâng
ñöôïc ñoàng
thôøi laøm
chuû dntn,
thaønh vieân
hôïp danh13
- Khoâng
ñöôïc tham
gia thaønh
laäp doanh
nghieäp
khaùc
Doanh
nghieäp tö
nhaân
Caù nhaân
Duy nhaát 1
- chæ ñöôïc
laøm chuû 1
hoä doanh
nghieäp tö
nhaân
- Khoâng
ñöôïc ñoàng
thôøi laøm chuû
hoä kinh
doanh,
thaønh vieân
hôïp danh14
Khoâng ñöôïc
tham gia
thaønh laäp
doanh
nghieäp khaùc
Coâng ty hôïp danh
Caù nhaân (ñoái vôùi
thaønh vieân hôïp danh)
2, trong ñoù ít nhaát
phaûi coù moät caù
nhaân laøm thaønh
vieân hôïp danh
- Khoâng ñöôïc laøm
chuû hoä kinh doanh,
chuû dntn
- Haïn cheá laøm
thaønh vieân hôïp
danh cuûa nhieàu
coâng ty
- Khoâng haïn cheá
Coâng ty
TNHH 1
TV
Caù
nhaân, toå
chöùc
Duy
nhaát 1
K h o â n g
haïn cheá
- Khoâng
haïn cheá
Coâng ty
TNHH >
2 TV
Caù
nhaân, toå
chöùc
Toái thieåu
2
Toái ña
50
K h o â n g
haïn cheá
- Khoâng
haïn cheá
Coâng ty
coå phaàn
Caù
nhaân, toå
chöùc
3
K h o â n g
haïn cheá
- Khoâng
haïn cheá
13. Caù nhaân hoä kinh doanh caù theå vaán ñöôïc quyeàn thaønh laäp, tham gia thaønh laäp(khoâng haïn cheá) caùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, coâng
ty coå phaàn. Nhö vaäy, caù nhaân chuû sôû höõu hoä kinh doanh caù theå coù theå laøm chuû sôû höõu coâng ty traùch nhieäm höõu haïn moät thaønh vieân,
laøm thaønh vieân, coå ñoâng caùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, coâng ty coå phaàn.
14. Cuõng töông töï nhö ñoái vôùi caù nhaân chuû sôû höõu hoä kinh doanh caù theå trình baøy taïi ñieåm giaûi thích soá 13 treân ñaây.
BAÛNG 2 – Yeâu caàu veà ñoái töôïng thaønh laäp vaø soá thaønh vieân toái thieåu
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM16
Nhö vaäy, xeùt döôùi khía caïnh naøy, thì coâng ty TNHH coù lôïi theá nhaát; nghóa laø chæ caàn 1 ngöôøi, baát
keå laø caù nhaân hay toå chöùc, laø coù theå thaønh laäp ñöôïc. Vieäc thaønh laäp coâng ty hôïp danh ñoøi hoûi ít
nhaát coù söï lieân keát ít nhaát 2 ngöôøi, trong ñoù phaûi coù moät caù nhaân laøm thaønh vieân hôïp danh, neân
coù theå coi laø keùm thuaän lôïi hôn so vôùi doanh nghieäp tö nhaân hay hoä kinh doanh caù theå. Ngöôïc laïi,
coâng ty hôïp danh coù quyeàn thaønh laäp, tham gia thaønh laäp doanh nghieäp khaùc, vaø ñoù coù theå coi
laø lôïi theá cuûa noù so vôùi DNTN vaø hoä kinh doanh caù theå (coät 4 baûng treân).
Theo phaùp luaät veà caùn boä, coâng chöùc, thì caùn boä, coâng chöùc khoâng ñöôïc thaønh laäp, tham gia
thaønh laäp hoaëc tham gia quaûn lyù, ñieàu haønh doanh nghieäp tö nhaân, coâng ty TNHH, coâng ty coå
phaàn, coâng ty hôïp danh... Ñieàu naøy coù nghóa laø hoï khoâng bò caám goùp voán vaøo coâng ty coå phaàn,
coâng ty traùch nhieäm höõu haïn hoaëc goùp voán vôùi tö caùch thaønh vieân goùp voán cuûa coâng ty hôïp danh,
Tröôøng hôïp ngoaïi leä laø ngöôøi ñöùng ñaàu, caáp phoù cuûa ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan nhaø nöôùc khoâng
ñöôïc goùp voán vaøo doanh nghieäp hoaït ñoäng trong phaïm vi ngaønh, ngheà maø ngöôøi ñoù tröïc tieáp
thöïc hieän vieäc quaûn lyù nhaø nöôùc.
b) Goùp voán thaønh laäp doanh nghieäp
Noäi dung phaàn naøy seõ trình baøy veà loaïi taøi saûn goùp voán, thuû tuïc goùp voán thaønh laäp doanh nghieäp.
Thuû tuïc
Hoä kinh
doanh
- Chuû sôû
höõu hoä kinh
doanh caù
theå töï keâ
khai vaø
ñaêng kyù loaïi
taøi saûn, giaù
trò caùc taøi
saûn laøm voán
kinh doanh
cuûa hoä kinh
doanh caù
theå.
Doanh
nghieäp tö
nhaân
- Chuû sôû
höõu töï keâ
khai vaø
ñaêng kyù loaïi
taøi saûn söû
duïng vaøo
vieäc kinh
doanh vaø trò
giaù caùc taøi
saûn ñoù laøm
voán kinh
cuûa doanh
nghieäp.
Coâng ty hôïp danh
- Caùc thaønh vieân thoaû
thuaän nhaát trí veà tyû leä
voán goùp, loaïi taøi saûn
goùp voán, giaù trò cuûa
töøng taøi saûn goùp voán
baèng hieän vaät, soá laàn
goùp voán, thôøi ñieåm vaø
möùc goùp voán cuûa töøng
ñôït (theå hieän trong caùc
noäi dung cuï theå cuûa
Danh saùch thaønh vieân
ñaêng kyù taïi cô quan
ñaêng kyù kinh doanh);
Ñònh giaù taøi saûn goùp
voán ñoái vôùi nhöõng taøi
Coâng ty
TNHH
- Ñònh giaù
taøi saûn
goùp voán
- Laäp bieân
baûn goùp
voán
- Chuyeån
quyeàn sôû
höõu taøi
saûn ñoái
vôùi taøi saûn
coù ñaêng
kyù
Caáp giaáy
Coâng ty coå
phaàn
- Ñònh giaù
taøi saûn goùp
voán
- Laäp bieân
baûn goùp
voán
- Chuyeån
quyeàn sôû
höõu taøi saûn
ñoái vôùi taøi
saûn coù
ñaêng kyù
- Caáp coå
phieáu
BAÛNG 3 – Loaïi taøi saûn goùp voán, thuû tuïc goùp voán thaønh laäp doanh nghieäp
17CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
Theo phaân tích naøy, thì goùp voán vaøo coâng ty coå phaàn, coâng ty TNHH vaø hôïp danh chòu raøng
buoäc nhieàu thuû tuïc hôn so vôùi hoä kinh doanh vaø doanh nghieäp tö nhaân. Beân caïnh ñoù, trong 3
loaïi hình doanh nghieäp laø coâng ty TNHH, hôïp danh vaø coå phaàn thì vieäc goùp voán vaøo coâng ty
coå phaàn laø raøng buoäc nhieàu thuû tuïc vaø haïn cheá hôn. Vieäc goùp voán vaøo coâng ty TNHH laø linh
hoaït nhaát bôûi vieäc cho pheùp goùp theo loä trình, khoâng phaûi goùp ñuû ngay moät luùc ngay sau khi
ñaêng kyù kinh doanh.
Haïn cheá
veà goùp
voán
- Khoâng - Khoâng
saûn khoâng phaûi baèng
tieàn maët trong töøng ñôït
goùp voán;
- Laäp bieân baûn goùp voán
- Chuyeån quyeàn sôû höõu
taøi saûn ñoái vôùi taøi saûn
coù ñaêng kyù
- Caáp giaáy chöùng nhaän
phaàn voán goùp - Ñònh
giaù taøi saûn goùp voán
- Laäp bieân baûn goùp voán
- Chuyeån quyeàn sôû höõu
taøi saûn ñoái vôùi taøi saûn
coù ñaêng kyù
- Caáp giaáy chöùng nhaän
phaàn voán goùp;
- Khoâng
chöùng
nhaän phaàn
voán goùp;
Coù theå
goùp voán
theo tieán
ñoä ñaõ
cam keát.
- Ñöôïc
goùp nhieàu
laàn, theo
loä trình
quy ñònh
trong ñieàu
leä coâng ty
- Coå ñoâng
saùng laäp
phaûi goùp ít
nhaát 20%
toång soá coå
phaàn phoå
thoâng. Tyû leä
naøy phaûi
ñöôïc duy trì
trong 3 naêm
- Goùp ñuû
voán trong
thôøi haïn 90
ngaøy keå töø
ngaøy ÑKKD.
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM18
Loaïi vaø
soá löôïng
hoà sô
Thôøi
gian giaûi
quyeát
Nôi giaûi
quyeát
Yeâu caàu
khaùc
Leä phí
(ñoàng)15
Hoä kinh
doanh
Moät (01)
giaáy ñeà
nghò
ñaêng kyù
kinh
doanh
Phoøng
kinh teá-taøi
chính
Huyeän
hoaëc
quaän.
Khoâng
Doanh nghieäp
tö nhaân
Moät (01) giaáy
ñeà nghò ñaêng kyù
kinh doanh
- Moät (01) baûn
sao chöùng chæ
haønh ngheà ñoái
vôùi ngaønh, ngheà
phaûi coù chöùng
chæ haønh ngheà
- Xaùc nhaän veà
voán phaùp
ñònh(ñoái vôùi
ngaønh, ngheà
phaûi coù voán
phaùp ñònh)
10 ngaøy
Phoøng ÑKKD
tænh
Ñaêng baùo noäi
dung ÑKKD
100.000
Coâng ty hôïp
danh
- Giaáy ñeà nghò
ÑKKD
- Danh saùch
thaønh vieân
- Ñieàu leä coâng
ty;
- Chöùng chæ
haønh ngheà cuûa
thaønh vieân hôïp
d a n h ( n g a ø n h ,
ngheà phaûi coù
chöùng chæ haønh
ngheà)
- Xaùc nhaän veà
voán phaùp ñònh
(ñoái vôùi ngaønh,
ngheà phaûi coù
voán phaùpn ñònh)
10 ngaøy
Phoøng ÑKDK
tænh
Ñaêng baùo noäi
dung ÑKKD
150.000
Coâng ty TNHH
- Giaáy ñeà nghò
ÑKKD
- Danh saùch
thaønh vieân
- Ñieàu leä dieàu leä
- Chöùng chæ
haønh ngheà cuûa
giaùm ñoác hoaëc
ngöôøi khaùc (ñoái
vôùi ngaønh, ngheà
phaûi coù voán
phaùp ñònh).
- Xaùc nhaän veà
voán phaùp ñònh
ñoái vôùi
ngaønh,ngheà
phaûi coù voán
phaùp ñònh.
10 ngaøy
Phoøng ÑKKD
tænh
Ñaêng baùo noäi
dung ÑKKD
200.000
Coâng ty coå
phaàn
- Giaáy ñeà nghò
ÑKKD
- Danh saùch coå
ñoâng saùng laäp
- Ñieàu leä coâng
ty;
- Chöùng chæ
haønh ngheà cuûa
giaùm ñoác hoaëc
ngöôøi khaùc ñoái
vôùi ngaønh, ngheà
phaûi coù chöùng
chæ haønh ngheà)
- Xaùc nhaän veà
voán phaùp ñònh
ñoái vôùi ngaønh,
ngheà phaûi coù
voán phaùp ñònh.
10 ngaøy
Phoøng ÑKKD
tænh
Ñaêng baùo noäi
dung ÑKKD
200.000
BAÛNG 4 – Hoà sô, trình töï vaø thuû tuïc thaønh laäp doanh nghieäp
15. Quyeát ñònh 83/2000/QÑ-BTC ngaøy 29 thaùng 5 naêm 2000 cuûa Boä tröôûng Boä Taøi chính quy ñònh möùc thu leä phí caáp GCNÑKKD vaø
Quyeát ñònh 95/2001/QÑ-BTC ngaøy 1 thaùng 10 naêm 2001 cuûa Boä tröôûng Boä Taøi chính söûa ñoåi boå sung Quyeát ñònh 83/2000/QÑ-
BTC. Thoâng tö 97/2006/TT-BTC ngaøy 16-10-2006 höôùng daãn veà phí, leä phí thuoäc thaåm quyeàn quyeát ñònh cuûa HÑND tænh, thaønh
phoá tröïc thuoäc trung öông
c) Hoà sô, trình töï, thuû tuïc thaønh laäp
19CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
Nhö vaäy, döôùi tieâu chí naøy, thì lôïi theá seõ thuoäc veà hoä kinh doanh vaø doanh nghieäp tö nhaân, bôûi hoà
sô ñaêng kyù kinh doanh ñôn giaûn; vaø do ñoù, treân thöïc teá, chí phí veà thôøi gian vaø tieàn baïc cho vieäc
thaønh laäp hoä kinh doanh caù theå vaø doanh nghieäp tö nhaân coù theå thaáp hôn nhieàu so vôùi quy ñònh
cuûa phaùp luaät. Thöïc teá cho thaáy, vieäc thaønh laäp doanh nghieäp tö nhaân hoaëc hoä kinh doanh caù theå
ôû moät soá ñòa phöông coù theå chæ trong moät vaøi giôø maø thoâi. Ngoaøi ra, vieäc ñaêng kyù kinh doanh ñoái
vôùi hoä kinh doanh ñöôïc thöïc hieän taïi caáp quaän, huyeän, giaûm chi phí ñi laïi ñoái vôùi nhaø ñaàu tö ôû xa
phoøng ñaêng kyù kinh doanh. Coâng ty hôïp danh, coâng ty TNHH vaø coâng ty coå phaàn seõ khoù khaên
hôn trong chuaån bò hoà sô ñaêng kyù kinh doanh; theo ñoù, coù theå toán keùm hôn trong vieäc hoaøn taát
thuû tuïc ÑKKD. Tuy nhieân, thöïc teá cho thaáy öu ñieåm naøy ñoái vôùi hoä kinh doanh vaø doanh nghieäp tö
nhaân ñang bò maát daàn. Hieän nay, vieäc caûi caùch thuû tuïc ñaêng kyù kinh doanh ôû phoøng ñaêng kyù kinh
doanh nhieàu ñòa phöông ñöôïc thöïc hieän raát hieäu quaû; thuû tuïc ñaõ ñöôïc ñôn giaûn hoùa nhieàu. Nhieàu
nôi, ñaõ böôùc ñaàu cho pheùp ñaêng kyù kinh doanh qua maïng ñoái vôùi caùc loaïi hình doanh nghieäp
ñaêng kyù taïi phoøng ÑKKD16 . Vieäc laøm naøy laïi laøm maát ñi öu ñieåm deã daøng ñaêng kyù ñoái vôùi hoä kinh
doanh so vôùi caùc loaïi hình doanh nghieäp khaùc.
3. Toå chöùc quaûn lyù
Thöïc teá cho thaáy, nhieàu nhaø ñaàu tö thöôøng muoán tröïc tieáp quaûn lyù vaø ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh
doanh; ngöôïc laïi, coù nhaø ñaàu tö chæ quan taâm ñeán lôïi ích mang laïi töø khoaûn tieàn ñaàu tö cuûa mình
maø khoâng muoán hoaëc thaäm trí khoâng quan taâm quaûn lyù, ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng kinh doanh.
Ngoaøi ra, yeâu caàu baét buoäc veà toå chöùc quaûn lyù (thöôøng goïi laø “gaùnh naëng phaùp lyù” ñöôïc quy ñònh
khaùc nhau ñoái vôùi caùc loaïi hình doanh nghieäp khaùc nhau. Do ñoù, ñeå ñaùnh giaù caùc öu ñieåm, nhöôïc
ñieåm töøng loaïi hình doanh nghieäp, chuùng toâi seõ ñaùnh giaù theo 2 tieâu chí laø:
Möùc ñoä tham gia cuûa nhaø ñaàu tö vaøo quaûn lyù doanh nghieäp.
Yeâu caàu phaùp luaät veà cô caáu toå chöùc quaûn lyù doanh nghieäp (gaùnh naëng phaùp lyù).
Baûng so saùnh döôùi ñaây cho thaáy söï khaùc nhau giöõa caùc loaïi hình doanh nghieäp döôùi khía caïnh toå
chöùc quaûn lyù.
16. Ví duï nhö Höng Yeân, Quaûng Nam, Ñaék Laék, An Giang, Nam Ñònh, vaø Quaûng Bình, TP. Hoà Chí Minh.... Tham khaûo theâm taïi
www.businessportal.com.vn veà moâ hình ñaêng kyù kinh doanh qua maïng vaø caùc tænh ñaõ trieån khai ñaêng kyù kinh doanh qua maïng taïi
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM20
BAÛNG 5 – Söï khaùc nhau giöõa caùc loaïi hình doanh nghieäp döôùi khía caïnh toå chöùc quaûn lyù
Möùc ñoä
tham gia
cuûa nhaø
ñaàu tö vaøo
quaûn lyù
doanh
nghieäp
Yeâu caàu
baét buoäc
cô caáu toå
chöùc
Hoä kinh
doanh
-Chuû hoä
tröïc tieáp
quaûn lyù,
ñieàu haønh
hoaït ñoäng
kinh doanh.
- Laø ñaïi
dieän theo
phaùp luaät.
- Tröôøng
hôïp thueâ
ngöôøi khaùc
ñieàu haønh
laø quan heä
uûy quyeàn.
- Khoâng
Doanh
nghieäp tö
nhaân
- Chuû
doanh
nghieäp tröïc
tieáp vaø toaøn
quyeàn ñieàu
haønh hoaït
ñoäng kinh
doanh
- Chuû
doanh
nghieäp laø
ngöôøi ñaïi
dieän theo
phaùp luaät
- Giaùm ñoác
coù theå thueâ
ñeå ñieàu
haønh hoaït
ñoäng kinh
doanh cuûa
doanh
nghieäp
- Khoâng
Coâng ty
hôïp danh
Ñoái vôùi
thaønh vieân
hôïp danh:
- Tröïc tieáp
quaûn lyù, ra
quyeát ñònh.
Moïi thaønh
vieân hôïp
danh ñeàu
coù quyeàn
nhaân danh
coâng ty
thöïc hieän
caùc hoaït
ñoäng kinh
doanh
- Caùc thaønh
vieân hôïp
danh coù
quyeàn
ngang nhau
trong ñieàu
haønh doanh
nghieäp
(quyeàn
quyeát ñònh
khoâng döïa
treân möùc
voán goùp).
Ñoái vôùi
thaønh vieân
goùp voán
- Khoâng
tham gia
quaûn lyù,
ñieàu haønh
doanh
nghieäp
- Coù
Coâng ty
TNHH 1 TV
- Tröïc tieáp
quaûn lyù ñoái
vôùi coâng ty
TNHH 1 TV
laø caù nhaân;
- Giaùn tieáp
ñoái vôùi
coâng ty
TNHH 1 TV
laø toå chöùc;
coù theå
khoâng tröïc
tieáp gia
quyeát ñònh
veà caùc vaán
ñeà quan
troïng cuûa
coâng ty.
- Coù
Coâng ty
TNHH > 2
TV
- Tröïc tieáp
quaûn lyù,
ñieàu haønh
hoaït ñoäng
kinh doanh
(thoâng qua
Hoäi ñoàng
thaønh vieân);
tuy nhieân,
coù theå
khoâng tröïc
tieáp ñieàu
haønh hoaït
ñoäng kinh
doanh
haøng
ngaøy(ñoái
vôùi thaønh
vieân thieåu
soá).
- Veà maët
phaùp lyù,
khoâng tröïc
tieáp ra
quyeát ñònh;
quyeàn
quyeát ñònh
phuï thuoäc
vaøo phaàn
voán goùp
trong coâng
ty.
- Coù
Coâng ty coå
phaàn
- Phuï thuoäc
vaøo loaïi coå
ñoâng vaø tyû
leä sôû höõu
maø möùc ñoä
tham gia
vaøo hoaït
ñoäng quaûn
lyù khaùc
nhau.
- Khoâng
tröïc tieáp
quaûn lyù,
ñieàu haønh
hoaït ñoäng
kinh doanh
(tröø tröôøng
hôïp laø coå
ñoâng ñoàng
thôøi laø
thaønh vieân
HÑQT hoaëc
GÑ/TGÑ).
- Khoâng
tröïc tieáp ra
quyeát ñònh;
quyeàn
quyeát ñònh;
quyeàn
quyeát ñònh
phuï thuoäc
vaøo loaïi vaø
soá coå phaàn
naém giöõ
trong coâng
ty.
- Coù
21CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
Xeùt veà möùc ñoä tham gia cuûa nhaø ñaàu tö vaøo quaûn lyù doanh nghieäp thì coù theå noùi coâng ty coå phaàn laø
loaïi hình doanh nghieäp coù öu ñieåm nhaát, theå hieän baèng vieäc coù theå ñaùp öùng ñöôïc ña daïng nhu caàu
cuûa nhaø ñaàu tö. Trong coâng ty coå phaàn, coù theå coù nhieàu loaïi coå phaàn khaùc nhau, taïo cho caùc coå
ñoâng töông öùng caùc quyeàn vaø nghóa vuï khaùc nhau. Do ñoù, nhaø ñaàu tö coù theå tham gia vaøo coâng ty
coå phaàn maø khoâng nhaát thieát phaûi tham gia quaûn lyù (nhö ñoái vôùi caùc loaïi hình hoä kinh doanh, doanh
nghieäp tö nhaân hay coâng ty hôïp danh-ñoái vôùi thaønh vieân hôïp danh). Hoï coù theå vöøa laø coå ñoâng, vöøa
laø ngöôøi quaûn lyù trong coâng ty coå phaàn thoâng qua ñaïi hoäi ñoàng coå ñoâng hoaëc laø thaønh vieân hoäi ñoàng
quaûn trò, giaùm ñoác, toång giaùm ñoác. Vôùi öu ñieåm naøy, coâng ty coå phaàn coù theå coi laø coâng cuï toát ñeå
huy ñoäng voán, môû roäng hoaït ñoäng kinh doanh, vöøa söû duïng ñöôïc nhöõng ngöôøi quaûn lyù chuyeân
nghieäp, qua ñoù, naâng cao ñöôïc hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty.
Tuy nhieân, ñoåi laïi, thì coâng ty coå phaàn laø loaïi hình doanh nghieäp chòu nhieàu raøng buoäc nhaát veà maët
phaùp lyù trong thieát laäp cô caáu toå chöùc quaûn lyù; quy trình ra quyeát ñònh trong coâng ty baét buoäc phaûi
tuaân thuû caùc quy ñònh töông öùng cuûa luaät phaùp. Do ñoù, chi phí tuaân thuû phaùp luaät veà quaûn trò coâng
ty chaéc chaén cuõng cao hôn nhieàu so vôùi caùc loaïi hình doanh nghieäp khaùc. Hoä kinh doanh vaø
doanh nghieäp tö nhaân coù theå coi laø coù öu ñieåm xeùt döôùi khía caïnh naøy khi chuû doanh nghieäp toaøn
quyeàn quyeát ñònh veà cô caáu toå chöùc vaø caùch thöùc quaûn lyù cuõng nhö ra quyeát ñònh trong vieäc quaûn
lyù, ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty. Noùi caùch khaùc, öu ñieåm cuûa hoä kinh doanh vaø
doanh nghieäp tö nhaân laø tính linh hoaït trong thieát laäp cô caáu toå chöùc quaûn lyù doanh nghieäp.
4. Cheá ñoä traùch nhieäm cuûa nhaø ñaàu tö
Hoä kinh
doanh
- Khoâng
phaân ñònh
traùch nhieäm
hoä vaø chuû
hoä
- Chuû hoä
chòu traùch
nhieäm voâ
haïn baèng
toaøn boä taøi
saûn cuûa
mình ñoái vôùi
hoaït ñoäng
kinh doanh
cuûa hoä
Doanh
nghieäp tö
nhaân
- Khoâng
phaân ñònh
roõ giöõa
doanh
nghieäp vaø
chuû doanh
nghieäp
- Chuû
doanh
nghieäp chòu
traùch nhieäm
voâ haïn
baèng toaøn
boä taøi saûn
cuûa mình
Coâng ty
hôïp danh
- Coâng ty
hôïp danh
laø moät
phaùp nhaân,
chòu traùch
nhieäm ñoäc
laäp vôùi caùc
thaønh vieân,
baèng taøi
saûn cuûa
coâng ty.
- Caùc thaønh
vieân hôïp
danh chòu
traùch nhieäm
Coâng ty
TNHH 1 TV
- Coâng ty laø
phaùp nhaân
ñoäc laäp vôùi
caùc thaønh
vieân
- Traùch
nhieäm cuûa
caùc thaønh
vieân ñoái vôùi
caùc khoaûn
nôï vaø nghóa
vuï taøi saûn
khaùc chæ
giôùi haïn
trong phaïm
Coâng ty
TNHH > 2
TV
-Coâng ty laø
phaùp nhaân
ñoäc laäp vôùi
caùc thaønh
vieân, vaø
chòu traùch
nhieäm veà
moïi hoaït
ñoäng kinh
doanh baèng
toaøn boä taøi
saûn cuûa
coâng ty.
- Traùch
nhieäm cuûa
Coâng ty coå
phaàn
- Coâng ty laø
phaùp nhaân
ñoäc laäp vôùi
caùc thaønh
vieân, vaø
chòu traùch
nhieäm veà
caùc hoaït
ñoäng kinh
doanh baèng
toøan boä taøi
saûn cuûa
coâng ty.
- Traùch
nhieäm cuûa
BAÛNG 6 - So saùnh cheá ñoä traùch nhieäm nhaø ñaàu tö
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM22
Ñoái vôùi hoä kinh doanh caù theå vaø doanh nghieäp tö nhaân thì khoâng coù söï phaân ñònh veà traùch nhieäm
giöõa hoä hay doanh nghieäp vaø chuû hoä, chuû doanh nghieäp; chuû hoä, chuû doanh nghieäp tö nhaân phaûi
chòu traùch nhieäm voâ haïn veà hoaït ñoäng cuûa hoä, doanh nghieäp baèng toaøn boä taøi saûn cuûa mình. Trong
khi ñoù, thaønh vieân coâng ty TNHH vaø coå ñoâng coâng ty coå phaàn khoâng phaûi chòu traùch nhieäm veà
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty vaø ruûi ro cuûa hoï chæ naèm trong phaïm vi soá voán cam keát hoaëc
ñaõ goùp vaøo coâng ty.18 Trong coâng ty hôïp danh thì cheá ñoä traùch nhieäm cuûa thaønh vieân hôïp danh
gaàn gioáng vôùi chuû hoä vaø chuû doanh nghieäp tö nhaân; trong khi ñoù, cheá ñoä traùch nhieäm cuûa thaønh
vieân goùp voán töông töï nhö thaønh vieân coâng ty TNHH hay coå ñoâng coâng ty coå phaàn. Ñieåm khaùc
giöõa thaønh vieân hôïp danh vôùi chuû hoä, chuû doanh nghieäp tö nhaân laø (i) traùch nhieäm lieân ñôùi giöõa
caùc thaønh vieân hôïp danh, vaø (ii) thaønh vieân hôïp danh chæ chòu traùch nhieäm neáu taøi saûn cuûa coâng
ty khoâng ñuû ñeå thanh toaùn caùc nghóa vuï phaùt sinh töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty. Chính vì
vaäy, traùch nhieäm lieân ñôùi ñaõ ñaët thaønh vieân hôïp danh vaøo vò theá ruûi ro ôû thaáp hôn ôû möùc ñoä nhaát
ñònh so vôùi vôùi chuû hoä vaø chuû doanh nghieäp tö nhaân.
Coù theå coi “cheá ñoä traùch nhieäm höõu haïn” cuûa thaønh vieân coâng ty TNHH, coå ñoâng coâng ty CP
laø öu ñieåm cuûa loaïi hình doanh nghieäp naøy so vôùi hoä kinh doanh, doanh nghieäp tö nhaân vaø
coâng ty hôïp danh. Yeáu ñieåm cuûa cheá ñoä traùch nhieäm “voâ haïn” laø khoâng coù giôùi haïn veà cheá ñoä
traùch nhieäm vaø söï khoâng taùch baïch giöõa doanh nghieäp vaø chuû doanh nghieäp theå hieän treân moät
soá ñieåm sau ñaây:
Hoaït ñoäng kinh doanh khoâng beàn vöõng, deã bò chaám döùt. Söï toàn taïi vaø hoaït ñoäng cuûa
doanh nghieäp gaén vôùi töï toàn taïi,vaø thaäm chí tình traïng söùc khoûe cuûa chính chuû hoä hoaëc
ñoái vôùi hoaït
ñoäng cuûa
doanh
nghieäp
(trong moïi
tröôøng hôïp)
lieân ñôùi vaø
baèng toaøn
boä taøi saûn 17
cuûa mình
vôùi moïi
hoaït ñoäng
cuûa coâng ty
- Traùch
nhieäm caùc
thaønh vieân
goùp voán chæ
giôùi haïn
trong phaïm
vi voán goùp
vaøo coâng ty
vi voán ñaõ
cam keát
goùp vaøo
coâng ty.
caùc thaønh
vieân ñoái vôùi
caùc khoaûn
nôï vaø nghóa
vuï taøi chính
khaùc chæ
giôùi haïn
trong phaïm
vi voán ñaõ
cam keát
goùp vaøo
coâng ty.
caùc coå
ñoâng ñoái
vôùi caùc
khoaûn nôï
vaø nghóa vuï
taøi saûn
khaùc chæ
giôùi haïn
trong phaïm
vi voán ñaõ
goùp vaøo
coâng ty.
17. Traùch nhieäm lieân ñôùi coù nghóa laø chuû nôï coù theå yeâu caàu baát kyø ai trong soá caùc thaønh vieân hôïp danh thöïc hieän nghóa vuï thanh toaùn khoaûn
nôï cho mình, keå caû nghóa vuï naøy khoâng tröïc tieáp phaùt sinh töø hoaït ñoäng cuûa thaønh vieân ñoù.
18. Coâng ty TNHH vaø coâng ty coå phaàn laø nhöõng phaùp nhaân ñoäc laäp vôùi thaønh vieân; do ñoù, coâng ty seõ laø “ngöôøi” chòu traùch nhieäm veà hoaït
ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty, chöù khoâng phaûi thaønh vieân, coå ñoâng.
23CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
chuû doanh nghieäp tö nhaân. Chuû doanh nghieäp cheát, tai naïn, oám ñau, beänh taät ñeàu daãn
ñeán chaám döùt söï toàn tai hoaëc taïm ngöøng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
Ñaây laø ñieåm raát ñaùng löu yù khi thieát laäp caùc quan heä giao dòch vôùi doanh nghieäp tö
nhaân, hoä kinh doanh caù theå.
Khoù môû roäng quy moâ kinh doanh; ruûi ro trong ñaàu tö kinh doanh döôùi hình thöùc doanh
nghieäp tö nhaân vaø hoä kinh doanh caù theå, hoaëc thaønh vieân hôïp danh trong coâng ty hôïp
danh laø raát cao; ñoä an toaøn veà sôû höõu taøi saûn laïi raát thaáp. Vì vaäy, chuû doanh nghieäp tö
nhaân vaø hoä kinh doanh caù theå coù theå bò maát toaøn boä cô nghieäp, neáu kinh doanh bò thaát
baïi. Thöïc teá cho thaáy, doanh nghieäp tö nhaân caøng coù quy moâ caøng roäng, ngaønh ngheà
kinh doanh caøng ña daïng, thì möùc ñoä ruûi ro vaø baát an toaøn ñoái vôùi chuû sôû höõu caøng
cao. Chính vì vaäy, trong thôøi gian qua, khoâng ít doanh nghieäp tö nhaân coù quy moâ lôùn
ñaõ chuyeån ñoåi thaønh coâng ty traùch nhieäm höõu haïn vaø coâng ty coå phaàn; vaø neáu khoâng
chuyeån ñoåi nhö theá, thì doanh nghieäp ñoù khoâng theå phaùt trieån theâm ñöôïc nöõa.
Tuy vaäy, treân thöïc teá, trong moät soá tröôøng hôïp thì chính cheá ñoä traùch nhieäm “voâ haïn” cuûa nhaø ñaàu
tö laïi laø öu ñieåm cuûa loaïi hình doanh nghieäp ñoù trong vieäc thu huùt khaùch haøng, taïo uy tín vaø phaùt
trieån kinh doanh.
Toùm laïi, thì coù theå noùi, döôùi khía caïnh naøy, thì coâng ty TNHH vaø coâng ty coå phaàn laø coâng cuï
toát nhaát ñeå baûo veä lôïi ích cho caùc nhaø ñaàu tö. Cuøng vôùi vieäc moät nhaø ñaàu tö coù theå cuøng moät
luùc ñaàu tö vaøo nhieàu coâng ty TNHH hay coå phaàn ñaõ laøm cho hai loaïi hình doanh nghieäp coøn
ñöôïc coi laø coâng cuï phaân boá ruûi ro moät caùch toát nhaát. Do ñoù, ñaây laø loaïi hình doanh nghieäp
thích hôïp cho vieäc kinh doanh trong caùc lónh vöïc môùi, tính ruûi ro cao. Döôùi goùc ñoä chuû nôï, thì
hoä kinh doanh, doanh nghieäp tö nhaân vaø coâng ty hôïp danh laø coâng cuï toát ñeå ñaûm baûo cho
nghóa vuï cuûa doanh nghieäp ñoái vôùi chuû nôï.19 Tuy nhieân, caùc chuû nôï laïi raát caàn löu yù khi giao
dòch vôùi loaïi hình doanh nghieäp naøy bôûi tính khoâng oån ñònh cuûa doanh nghieäp vaø söï haïn cheá
veà taøi saûn rieâng cuûa nhaø ñaàu tö.
5. Khaû naêng ruùt voán vaø chuyeân nhöôïng coå phaàn, phaàn goùp voán
Khaû naêng ruùt voán – tính thanh khoaûn nguoàn voán, laø moät yeáu toá maø nhieàu nhaø ñaàu tö caân nhaéc khi
ñaàu tö kinh doanh. Xeùt döôùi khía caïnh naøy, loaïi hình doanh nghieäp naøo taïo ñöôïc cho nhaø ñaàu tö
khaû naêng vieäc chuyeån nhöôïng coå phaàn hay phaàn voán goùp moät caùch deã daøng vaø ít toán keùm, maø
khoâng aûnh höôûng ñeán söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp, thì loaïi hình doanh nghieäp ñoù
ñöôïc coi laø coù öu theá hôn so vôùi loaïi hình doanh nghieäp khaùc.
19. Tuy nhieân, moät chuû nôï khoân ngoan thì vaãn coù theå duøng caùc coâng cuï khaùc nhö cheá ñoä hôïp ñoàng ñeå gia taêng söï ñaûm baûo cho giao dòch
cuûa mình ñoái vôùi coâng ty TNHH hay coå phaàn.
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM24
BAÛNG 7 - So saùnh möùc ñoä thuaän lôïi trong vieäc ruùt voán kinh doanh cuûa caùc nhaø ñaàu tö giöõa caùc
loaïi hình doanh nghieäp
Khaû naêng
ruùt voán
Thuû tuïc
Hoä kinh
doanh
Vieäc ruùt
khoûi hoaït
ñoäng kinh
doanh
gaén lieàn
vôùi vieäc
thu heïp,
giaûi theå
chaám döùt
hoaït
ñoäng kinh
doanh
cuûa
doanh
nghieäp.
Doanh
nghieäp tö
nhaân
Chuû doanh
nghieäp coù
theå thu heïp,
giaûi theå
hoaëc baùn
taøi saûn cuûa
doanh
nghieäp ñeå
thu hoài voán;
vaø nhö vaäy,
vieäc ruùt voán
ñöông
nhieân daãn
ñeán thu
heïp, hoaëc
giaûi theå
chaám döùt
hoaït ñoâïng
kinh doanh.
- Thoâng
baùo giaûm
voán söû
duïng vaøo
vieäc kinh
doanh,
hoaëc baùn
taøi saûn
ñang söû
duïng vaøo
vieäc kinh
doanh.
Coâng ty
hôïp danh
- Thaønh
vieân goùp
voán ñöôïc töï
do chuyeån
nhöôïng
phaàn goùp
voán cho
ngöôøi khaùc.
- Thaønh
vieân hôïp
danh coù
theå chuyeån
nhöôïng
phaàn voán
goùp, nhöng
phaûi ñöôïc
söï ñoàng yù
cuûa Hoäi
ñoàng thaønh
vieân
- Ñaêng kyù
thay ñoåi
thaønh vieân
Coâng ty
TNHH 1 TV
Chuû sôû höõu
ruùt voán
baèng caùch
chuyeån
nhöôïng moät
phaàn hoaëc
taát caû voán
ñieàu leä cho
ngöôøi khaùc.
- Ñaêng kyù
chuyeån ñoåi
thaønh coâng
ty traùch
nhieäm höõu
haïn 2 thaønh
vieân trôû
leân.; hoaëc
chuyeån ñoåi
thaønh coâng
ty coå phaàn.
Coâng ty
TNHH 2 TV
trôû leân
- Thaønh
vieân coù theå
ruùt voán
baèng caùch
chuyeån
nhöôïng moät
phaàn hoaëc
toaøn boä
phaàn goùp
voán cuûa
mình cho
ngöôøi khaùc;
nhöng
quyeàn
chuyeån
nhöôïng bò
haïn cheá
theo caùch
phaûi öu tieân
chuyeån
nhöôïng cho
caùc thaønh
vieân khaùc)
- Ñaêng kyù
thay ñoåi
thaønh vieân
hoaëc ñaêng
kyù chuyeån
ñoåi thaønh
coâng ty
traùch nhieäm
höõu haïn
moät thaønh
vieân.
Coâng ty coå
phaàn
- Coå ñoâng phoå
thoâng ruùt voán
baèng caùch töï
do chuyeån
nhöôïng coå
phaàn cho
ngöôøi khaùc
- Coå ñoâng
saùng laäp bò
haïn cheá
chuyeån
nhöôïng coå
phaàn trong
thôøi haïn 3
naêm keå töø
ngaøy caáp Giaáy
chöùng nhaän
ÑKKD
- Ñaêng kyù coå
ñoâng hoaëc
thay ñoåi coå
ñoâng vaøo Soå
ñaêng kyù coå
ñoâng. Tröôøng
hôïp coå ñoâng
saùng laäp
chuyeån
nhöôïng coå
phaàn cuûa
mình cho
ngöôøi khaùc
trong ba naêm
ñaàu coøn phaûi
ñaêng kyù thay
ñoåi coå ñoâng
saùng laäp taïi
cô quan ñaêng
kyù kinh doanh.
25
Xeùt döôùi tieâu chí naøy thì hoä kinh doanh vaø doanh nghieäp tö nhaân coù nhöôïc ñieåm laø chuû hoä vaø chuû
doanh nghieäp ruùt voán luoân ñoàng nghóa vôùi vieäc doanh nghieäp thu heïp quy moâ kinh doanh hoaëc
chaáp döùt hoaït ñoäng kinh doanh. Trong khi ñoù, coâng ty coå phaàn, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn
hoaøn toaøn khoâng bò taùc ñoäng bôûi coå ñoâng hay thaønh vieân chuyeån nhöôïng coå phaàn, phaàn goùp voán
cuûa hoï cho ngöôøi khaùc. Coå ñoâng coâng ty coå phaàn ñöôïc chuyeån nhöôïng coå phaàn raát linh hoaït; töï
mình quyeát ñònh veà ngöôøi mua, thôøi ñieåm, giaù caû vaø caùch thöùc chuyeån nhöôïng. Vì vaäy, chi phí
chuyeån nhöôïng thöôøng thaáp hôn, nhanh hôn vaø coù theå caû “ñöôïc giaù hôn”. Tuy nhieân, quyeàn töï cho
chuyeån nhöôïng coå phaàn cuûa caùc coå ñoâng taïo cô cheá vaø ñieàu kieän ñeå thay ñoåi sôû höõu coâng ty moät
caùch deã daøng. Vì vaäy, coå ñoâng khoù coù theå chuû ñoäng naém giöõ quyeàn sôû höõu vaø duy trì oån ñònh cô
caáu sôû höõu coâng ty. Vì vaäy, quyeàn kieåm soaùt coâng ty cuõng coù theå deã daøng thay ñoåi, chuyeån töø coå
ñoâng, nhoùm coå ñoâng naøy sang coå ñoâng, nhoùm coå ñoâng khaùc.
6. Huy ñoäng voán
Taøi chính laø moät vaán ñeà raát quan troïng cuûa doanh nghieäp trong vieäc môû roäng vaø phaùt trieån saûn xuaát,
kinh doanh. Do ñoù, ñoä deã daøng, linh hoaït trong huy ñoäng voán vaø quy moâ, phaïm vi voán coù theå huy
ñoäng laø moät trong nhöõng tieâu chí ñaùnh giaù vaø löïa choïn loaïi hình doanh nghieäp. Thoâng thöôøng, ngoaøi
vieäc töï tích luyõ, taùi ñaàu tö töø lôïi nhuaän, doanh nghieäp huy ñoäng theâm voán vay hoaëc voán goùp (huy ñoäng
theâm phaàn goùp voán, coå phaàn töø thaønh vieân, coå ñoâng hieän höõu hoaëc ngöôøi khaùc).
Caùch
thöùc huy
ñoäng
voán
Hoä kinh
doanh
- Vay voán
töø ngaân
haøng hoaëc
ngöôøi
khaùc(thoâng
thöôøng chæ
trong soá
caùc thaønh
vieân gia
ñình, baïn
beø, ngöôøi
thaân khaùc).
- Khoâng
theå huy
ñoäng voán
goùp(döôùi
hình thöùc
phaàn goùp
voán hoaëc
coå phaàn)
Doanh
nghieäp tö
nhaân
- Vay voán töø
ngaân haøng
hoaëc töø
ngöôøi
khaùc(thoâng
thöôøng
cuõng chæ töø
caùc thaønh
vieân gia
ñình, baïn
beø, ngöôøi
thaân khaùc).
- Khoâng theå
huy ñoäng
voán döôùi
hình thöùc
goùp voán
hoaëc coå
phaàn).
Coâng ty
hôïp danh
- Vay voán
töø ngaân
haøng
hoaëc töø
caùc chuû
nôï khaùc
- Keát naïp
theâm
thaønh vieân
hôïp danh
hoaëc goùp
voán
- Huy
ñoäng
theâm voán
goùp töø
caùc thaønh
vieân hôïp
danh
vaø/hoaëc
thaønh vieân
goùp voán
Coâng ty TNHH
2 thaønh vieân
trôû leân
- Vay voán töø
ngaân haøng
hoaëc caùc chuû
nôï khaùc
- Keát naïp theâm
thaønh vieân
môùi. - Huy
ñoäng theâm
voán goùp töø
caùc thaønh vieân
(taêng voán)
- Phaùt haønh
traùi phieáu
Coâng ty coå
phaàn
- Vay voán töø
ngaân haøng
hoaëc chuû nôï
khaùc
- Phaùt haønh
theâm coå
phaàn môùi cho
coå ñoâng hieän
höõu vaø cho
nhöõng ngöôøi
khaùc;...
- Phaùt haønh
chöùng khoaùn
ra coâng
chuùng.
- Khoâng bò
baát kì haïn
cheá naøo veà
quy moâ,
phaïm vi vaø
caùch thöùc
huy ñoäng
voán.
BAÛNG 8 - So saùnh caùch thöùc huy ñoäng voán giöõa caùc loaïi hình doanh nghieäp
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
Coâng ty
TNHH 1
thaønh vieân
- Vay voán töø
ngaân haøng
hoaëc caùc
chuû nôï
khaùc
- Phaùt haønh
traùi phieáu
- Keát naïp
theâm thaønh
vieân môùi
(tuy nhieân
laïi phaûi
chuyeån ñoåi
loaïi hình
doanh
nghieäp);
- Khoâng
ñöôïc phaùt
haønh baât kyø
loaïi chöùng
khoaùn naøo
ra coâng
chuùng;
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM26
Coù theå noùi, coâng ty coå phaàn laø loaïi hình doanh nghieäp coù öu theá nhaát trong huy ñoäng theâm voán.
Veà nguyeân taéc, khaû naêng huy ñoäng voán cuûa coâng ty coå phaàn laø khoâng giôùi haïn. Hoä kinh doanh vaø
doanh nghieäp tö nhaân chæ coù theå huy ñoäng voán döôi hình thöùc voán vay vaø quy moâ, phaïm vi huy
ñoäng voán chæ coù theå giôùi haïn trong soá nhöõng ngöôøi thaân quen, khaùch haøng thaân quen maø thoâi.
Quy moâ, phaïm vi vaø caùch thöùc huy ñoäng voán cuûa coâng ty traùch nhieäm höõu haïn lôùn hôn, môû roäng
hôn nhieàu so vôùi doanh nghieäp tö nhaân vaø coâng ty hôïp danh. Tuy vaäy, noù vaãn bò giôùi haïn hôn nhieàu
so vôùi coâng ty coå phaàn; phöông thöùc huy ñoäng voán cuûa coâng ty traùch nhieäm höõu haïn cuõng khoâng
ña daïng, linh hoaït vaø hieäu quaû nhö ñoái vôùi coâng ty coå phaàn.
Toùm laïi, coâng ty coå phaàn vaø coâng ty TNHH laø loaïi hình doanh nghieäp coù lôïi theá trong vieäc huy
ñoäng theâm voán, môû roäng vaø phaùt trieån saûn xuaát, kinh doanh khi chuùng coù theå söû duïng ña daïng
caùc phöông thöùc huy ñoäng voán.
7. Nghóa vuï thueá
ÔÛ moät soá nöôùc, thì caùch thöùc noäp thueá laø moät yeáu toá quyeát ñònh trong vieäc löïa choïn loaïi hình doanh
nghieäp. Phaàn nhieàu nhaø ñaàu tö löïa choïn loaïi hình doanh nghieäp caù nhaân hay coâng ty hôïp danh laø
ñeå traùnh vieäc bò ñaùnh thueá hai laàn, laø cheá ñoä thueá thu nhaäp aùp duïng ñoái vôùi coâng ty traùch nhieäm
höõu haïn (töùc laø thueá thu nhaäp coâng ty vaø thueá thu nhaäp caù nhaân ñaùnh vaøo lôïi töùc cuûa thaønh vieân,
coå ñoâng ñöôïc chia töø lôïi nhuaän cuûa coâng ty). Khaùc vôùi haàu heát caùc quoác gia, vuøng laõnh thoå khaùc
treân theá giôùi, nghóa vuï veà thueá theo quy ñònh cuûa phaùp luaät ñoái vôùi caùc loaïi hình doanh nghieäp
khaùc nhau ôû nöôùc ta veà cô baûn laø gioáng nhau, tröø hoä kinh doanh caù theå. Noùi caùch khaùc, cheá ñoä
thueá aùp duïng ñoái vôùi hoä kinh doanh caù theå coù khaùc nhieàu so vôùi caùc loaïi hình doanh nghieäp khaùc.
Haàu nhö chöa aùp duïng cheá ñoä ñaùnh thueá ñuùp ñoái vôùi lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp.
BAÛNG 9 - So saùnh cuï theå veà chính saùch thueá giöõa caùc loaïi hình doanh nghieäp
Thueá
moân baøi
ñoùng
haøng
naêm
Thueá thu
nhaäp
doanh
nghieäp
Hoä kinh
doanh
töø 50.000
ñeán
1.000.000
VND
2 tröôøng
hôïp:
- thueá
khoaùn, vaø
- thueá theo
keâ khai
Doanh
nghieäp tö
nhaân
Töø 1.000.000
ñeán
3.000.000
VND
Tính theo keâ
khai, haïch
toaùn, keá
toaùn
Coâng ty hôïp
danh
Töø 1.000.000
ñeán
3.000.000
VND
Tính theo keâ
khai, haïch
toaùn, keá
toaùn
Coâng ty
TNHH 1 TV
Töø 1.000.000
ñeán
3.000.000
VND
Tính theo keâ
khai, haïch
toaùn, keá
toaùn
Coâng ty
TNHH 2 TV
Töø 1.000.000
ñeán
3.000.000
VND
Tính theo keâ
khai, haïch
toaùn, keá
toaùn
Coâng ty coå
phaàn
Töø 1.000.000
ñeán
3.000.000
VND
Tính theo keâ
khai, haïch
toaùn, keá toaùn
27CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
Xeùt veà nghóa vuï thueá, thì ngoaøi hoä kinh doanh, caùc loaïi hình doanh nghieäp khoâng coù söï khaùc nhau
hay khoâng coù lôïi theá rieâng. Ñoái vôùi hoä kinh doanh noäp thueá khoaùn, thì coù öu ñieåm hôn caùc loaïi hình
khaùc laø khoâng maát thôøi gian vaø chi phí trong vieäc thöïc hieän caùc thuû tuïc ñeå noäp thueá, vaø coù theå
“ñaøm phaùn” veà soá thueá phaûi noäp. Tuy nhieân, baát lôïi laø ôû choå hoä kinh doanh caù theå noäp thueá khoaùn
khoâng khaáu tröø ñöôïc chi phí ra khoûi giaù trò chòu thueá; khoâng ñöôïc hoaøn laïi thueá theo quy ñònh cuûa
phaùp luaät. Vì vaäy, trong tröôøng hôïp khoâng theå taùch bieät ñöôïc chi phí ñaàu vaøo, thì hoä kinh doanh
caù theå noäp thueá khoaùn coù theå coù lôïi theá; nhöng, ngöôïc laïi, thì noäp thueá theo cheá ñoä keâ khai, haïch
toaùn keá toaùn theo quy ñònh cuûa phaùp luaät coù leõ laø lôïi hôn ñoái vôùi ngöôøi kinh doanh. Tuy vaäy, trong
moïi tröôøng hôïp, khi quy moâ kinh doanh ñöôïc môû roäng, thì cheá ñoä thueá khoaùn khoù coù theå laø löïa
choïn hôïp lyù ñoái vôùi doanh nghieäp.
8. Chuyeån ñoåi loaïi hình doanh nghieäp
Vieäc cô caáu laïi coâng ty vaø chuyeån ñoåi loaïi hình doanh nghieäp laø moät hieän töôïng bình thöôøng vaø
caàn thieát trong quaù trình phaùt trieån kinh doanh. Thoâng thöôøng, khi môùi baét ñaàu kinh doanh vôùi quy
moâ nhoû, nhaø ñaàu tö thöôøng choïn loaïi hình doanh nghieäp vôùi cô caáu toå chöùc quaûn lyù ñôn giaûn.
Sau ñoù, quy moâ kinh doanh vaø hoaït ñoäng kinh doanh ñöôïc môû roäng, thì hình thöùc toå chöùc ban ñaàu
khoâng coøn phuø hôïp, vaø luùc ñoù, caàn phaûi chuyeån ñoåi sang loaïi hình doanh nghieäp phuø hôïp hôn.
Tuy nhieân, vieäc thay ñoåi loaïi hình doanh nghieäp chæ coi laø moät öu ñieåm neáu noù ñöôïc thöïc hieän moät
caùch linh hoaït, deã daøng, ít toán keùm vaø quan troïng hôn laø khoâng baét buoäc phaûi giaûi theå doanh
nghieäp tröôùc khi chuyeån ñoåi. Thöïc teá cho thaáy, söï toàn taïi laâu ñôøi cuûa moät doanh nghieäp goùp phaàn
khoâng nhoû vaøo vieäc taïo döïng uy tín vaø thaønh coâng trong kinh doanh cho doanh nghieäp.
Thueá thu
nhaäp
cao
Hoùa ñôn
Khoâng
- Tröôøng
hôïp noäp
thueá khoaùn
thì ñöôïc
caáp hoùa
ñôn leû.
Khoâng
Hoùa ñôn
GTGT
Khoâng, keå
caû thu nhaäp
töø chuyeån
nhöôïng
phaàn voán
goùp
Hoùa ñôn
GTGT
Khoâng, keå
caû thu nhaäp
töø chuyeån
nhöôïng
phaàn voán
goùp
Hoùa ñôn
GTGT
Khoâng, keå
caû thu nhaäp
töø chuyeån
nhöôïng
phaàn voán
goùp
Hoùa ñôn
GTGT
Khoâng, keå
caû thu nhaäp
töø chuyeån
nhöôïng coå
phaàn
Hoùa ñôn
GTGT
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM28
Caên cöù theo tieâu chí veà khaû naêng chuyeån ñoåi loaïi hình doanh nghieäp, thì doanh nghieäp tö nhaân coù
öu ñieåm hôn hoä kinh doanh; coâng ty TNHH vaø coâng ty coå phaàn coù öu ñieåm so vôùi caùc loaïi hình
doanh nghieäp coøn laïi.
9. Thôøi haïn hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp vaø vieäc giaûi theå, phaù saûn doanh nghieäp.
Nhö treân ñaõ noùi, söï tröôøng toàn vaø phaùt trieån oån ñònh goùp phaàn khoâng nhoû ñeán uy tín vaø söï thaønh
coâng cuûa nhieàu coâng ty. Do ñoù, tính oån ñònh vaø khaû naêng toàn taïi laâu daøi cuûa moät coâng ty laø moät
yeáu toá quan troïng caàn caân nhaéc khi löïa choïn loaïi hình doanh nghieäp.
Döôùi khía caïnh naøy, thì öu ñieåm thuoäc veà loaïi hình coâng ty traùch nhieäm höõu haïn vaø coâng ty coå phaàn
khi maø söï toàn taïi cuûa coâng ty khoâng phuï thuoäc vaøo söï toàn taïi hay thay ñoåi cuûa caùc thaønh vieân hay
coå ñoâng. Noùi caùch khaùc, baát cöù thay ñoåi naøo lieân quan ñeán thaønh vieân, keå caû khi coù moät, moät soá
thaønh vieân bò cheát hay bò keát aùn tuø.v.v., khoâng aûnh höôûng ñeán söï toàn taïi cuûa doanh nghieäp. Trong
khi ñoù, söï toàn taïi cuûa hoä kinh doanh, doanh nghieäp tö nhaân thì hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo chuû hoä,
chuû doanh nghieäp. Baát kyø moät ruûi ro naøo xaûy ra ñoái vôùi chuû hoä kinh doanh, chuû doanh nghieäp tö
nhaân ñeàu coù nguy cô daãn ñeán chaám döùt hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp naøy.
BAÛNG 10 - So saùnh loaïi hình doanh nghieäp naøo coù öu ñieåm nhaát döôùi tieâu chí chuyeån ñoåi loaïi
hình doanh nghieäp
Caùc hình
thöùc
chuyeån
ñoåi loaïi
hình
doanh
nghieäp
Hoä kinh
doanh
- Khoâng
Doanh
nghieäp tö
nhaân
- Chuyeån
thaønh coâng
ty TNHH 1
TV vôùi trình
töï, thuû tuïc vaø
ñieàu kieän
chuyeån ñoåi
töông ñoái
phöùc taïp,
khaét khe vaø
toán keùm
Coâng ty hôïp
danh
- Khoâng
Coâng ty
TNHH 1 TV
- Chuyeån
thaønh coâng
ty TNHH 2
TV
- Chuyeån
thaønh coâng
ty coå phaàn;
thuû tuïc
chuyeån ñoåi
deã daøng vaø
ít toán keùm.
Coâng ty
TNHH 2 TV
trôû leân
- Chuyeån
thaønh coâng
ty TNHH 1
TV
- Chuyeån
thaønh coâng
ty coå phaàn;
Thuû tuïc
chuyeån ñoåi
deã daøng,
thuaän lôïi vaø
ít toán keùm.
Coâng ty coå
phaàn
- Chuyeån
thaønh coâng
ty TNHH vôùi
thuû tuïc
chuyeån ñoåi
deã daøng,
thuaän lôïi vaø
ít toán keùm.
29CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
Giôùi haïn
thôøi haïn
hoaït
ñoäng
Caùc yeáu
toá aûnh
höôûng
ñeán söï
toàn taïi
cuûa
coâng ty
Hoä kinh
doanh
- Khoâng
giôùi haïn
veà phaùp
lyù; nhöng
khoâng laâu
hôn söï
toàn taïi
cuûa chuû
hoä
- Baát kyø
ruûi ro
naøo, nhö
oám ñau,
tai naïn,
cheát
choùc,...
cuûa chuû
hoä deàu
taùc ñoäng
khoâng toát
ñeán toàn
taïi vaø
hoaït
ñoäng cuûa
hoä kinh
doanh caù
theå
Doanh
nghieäp tö
nhaân
- Khoâng giôùi
haïn veà phaùp
lyù; nhöng
khoâng laâu
hôn söï toàn
taïi cuûa chuû
hoä
- Baát kyø ruûi
ro naøo, nhö:
tai naïn, oám
ñau, cheát
choùc,.... ñeàu
coù theå aûnh
höôûng
khoâng toát
ñeán söï tieáp
tuïc toàn taïi vaø
phaùt trieån
cuûa doanh
nghieäp.
Coâng ty hôïp
danh
- Khoâng giôùi
haïn veà phaùp
lyù; tuy vaäy,
moãi moät söï
thay ñoåi cuûa
thaønh vieân
hôïp danh
ñeàu coù aûnh
höôûng ñeán
khaû naêng
tieáp tuïc toàn
taïi cuûa
doanh
nghieäp
- Ruûi ro xaûy
ra ñoái vôùi 1
hoaëc caùc
thaønh vieân
hôïp danh,
nhö: oám
ñau, tai naïn,
cheát
choùc,....coù
aûnh höôûng
ñeán khaû
naêng toàn taïi
vaø phaùt trieån
cuûa doanh
nghieäp
Coâng ty
TNHH 1 TV
- Khoâng
haïn cheá
- Caùc ruûi ro
ñoái vôùi thaønh
vieân khoâng
aûnh höôûng
ñeán söï toàn
taïi coâng ty.
Coâng ty
TNHH 2 TV
trôû leân
- Khoâng
haïn cheá
- Caùc ruûi ro
ñoái vôùi thaønh
vieân khoâng
aûnh höôûng
ñeán söï toàn
taïi coâng ty.
Coâng ty coå
phaàn
- Khoâng haïn
cheá
- Caùc ruûi ro
ñoái vôùi thaønh
vieân khoâng
aûnh höôûng
ñeán söï toàn
taïi coâng ty.
BAÛNG 11 - So saùnh möùc ñoä oån ñònh trong kinh doanh giöõa caùc loaïi hình doanh nghieäp
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM30
Thöïc teá cho thaáy, keå töø khi Vieät Nam coù Luaät Coâng ty vaø Luaät Doanh nghieäp Tö nhaân (naêm 1990),
ñaõ coù söï thay ñoåi ñaùng keå veà cô caáu loaïi hình doanh nghieäp (xem sô ñoà). Ñieåm deã nhaän thaáy nhaát
laø söï taêng leân cuûa loaïi hình coâng ty traùch nhieäm höõu haïn vaø coâng ty coå ñoâng, ñoàng thôøi doanh
nghieäp tö nhaân giaûm xuoáng ñaùng keå, töø khoaûng 74% toång soá caùc doanh nghieäp thaønh laäp naêm
1991 xuoáng coøn khoaûng hôn 20% naêm 2006, töông ñöông vôùi soá coâng ty coå phaàn vaø chöa baèng
½ soá coâng ty traùch nhieäm höõu haïn. Coâng ty coå phaàn coù toác ñoä taêng nhanh vaø lieân tuïc, ñaëc bieät töø
naêm 1999.
Nguoàn: Cuïc Phaùt trieån Doanh nghieäp Nhoû vaø Vöøa, Boä KH&ÑT
Phaân tích treân ñaây cho thaáy moãi loaïi hình doanh nghieäp ñeàu coù ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa noù.
Xeùt veà toång theå, thì hoä kinh doanh caù theå coù theå ñöôïc coi laø moät loaïi hình doanh nghieäp keùm thuaän
lôïi nhaát. Ñieåm thuaän lôïi nhaát cuûa loaïi hình doanh nghieäp naøy so vôùi caùc loaïi hình khaùc laø deã thaønh
laäp, linh hoaït, deã thay ñoåi phuø hôïp vôùi quy moâ kinh doanh nhoû. Cuõng töông töï nhö vaäy ôû möùc ñoä
MOÄT SOÁ NHAÄN XEÙT VAØ KHUYEÁN NGHÒ
HÌNH 6-Cô caáu loaïi hình doanh nghieäp thaønh laäp haøng naêm, töø 1991-2006 (tyû leä:%)
Phaàn3
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM 31
nhaát ñònh ñoái vôùi doanh nghieäp tö nhaân. Ngoaøi caùc nhöôïc ñieåm nhö ñaõ phaân tích treân, hoä kinh
doanh coøn coù moät soá ñieåm haïn cheá so vôùi caùc loaïi hình doanh nghieäp khaùc. Cuï theå laø thöôøng bò
haïn cheá veà phaïm vi hoaït ñoäng vaø quy moâ hoaït ñoäng. Ñieàu naøy theå hieän:
Hoä kinh doanh chæ ñöôïc ñaêng kyù taïi moät ñòa ñieåm.
Hoä kinh doanh khoù môû roäng hoaït ñoäng kinh doanh sang ñòa baøn khaùc do khoâng ñöôïc môû
chi nhaùnh, vaên phoøng ñaïi dieän.
Hoä kinh doanh khoâng ñöôïc söû duïng thöôøng xuyeân treân 10 lao ñoäng. Taát caû hoä kinh doanh
neáu söû duïng thöôøng xuyeân töø 10 lao ñoäng trôû leân thì phaûi ñaêng kyù döôùi 1 trong caùc loaïi
hình doanh nghieäp ñöôïc quy ñònh trong luaät doanh nghieäp.
Hoä kinh doanh bò haïn cheá kinh doanh trong nhieàu ngaønh ngheà kinh doanh, ñaëc bieät laø caùc
ngaønh ngheà kinh doanh coù ñieàu kieän. Ví duï, kinh doanh dòch vuï tö vaán phaùp luaät theo quy
ñònh cuûa Luaät Luaät sö, thì chæ cho pheùp döôùi hình thöùc coâng ty hôïp danh hoaëc coâng ty
TNHH.20 Hay vieäc môû vaên phoøng coâng chöùng, thì chæ ñöôïc thöïc hieän döôùi hình thöùc doanh
nghieäp tö nhaân hay coâng ty hôïp danh. 21
Tuy vaäy, khi thaønh laäp doanh nghieäp ñeå kinh doanh, ngöôøi ñaàu tö bao giôø cuõng chòu raøng buoäc
vôùi nhöõng ñieàu kieän vaø hoaøn caûnh cuï theå. Boái caûnh vaø ñieàu kieän ñoù coù theå chi phoái ñeán caû vieäc
löïa choïn loaïi hình doanh nghieäp. Vaø trong boái caûnh cuï theå ñoù, thì öu ñieåm xeùt veà toång theå cuûa loaïi
hình doanh nghieäp naøy coù theå laïi trôû thaønh ñieåm khoâng öa chuoäng ñoái vôùi ngöôøi ñaàu tö. Ngöôïc
laïi, ñieåm yeáu cuûa noù theo phaân tích treân ñaây laïi trôû thaønh öu theá . Nhö vaäy, vieäc löïa choïn loaïi hình
doanh nghieäp naøy nay loaïi doanh nghieäp khaùc ñeå kinh doanh laø quyeát ñònh cuûa chính ngöôøi ñaàu
tö, vaø tuyø thuoäc vaøo ñieàu kieän, hoaøn caûnh vaø yeâu caàu cuï theå. Nhöng, coù theå noùi, söï löïa choïn ñuùng
ñaén loaïi hình doanh nghieäp coù theå goùp phaàn ñaùng keå vaøo thaønh coâng vaø phaùt trieån kinh doanh
cuûa doanh nghieäp..
20. Luaät Luaät sö soá 65/2006/QH11 ngaøy 29 thaùng 6 naêm 2006.
21. Luaät Coâng chöùng soá 82/2006/QH11 ngaøy 12-12-2006
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM32
Hoäp 1: Coâng ty hôïp danh SCT
Coâng ty SCT ñöôïc thaønh laäp naêm 2000, taïi Haûi Phoøng, theo Luaät doanh nghieäp (1999).
Töø khi thaønh laäp cho ñeán nay thì coâng ty hoaït ñoäng raát thaønh coâng. Söï thaønh coâng ñoù
moät phaàn nhôø vieäc löïa choïn loaïi hình doanh nghieäp phuø hôïp.
Khi Luaät Doanh nghieäp 1999 coù hieäu löïc, ngay töø ñaàu caùc thaønh vieân ñaõ kieân quyeát
löïa choïn loaïi hình coâng ty laø hôïp danh, maø khoâng phaûi laø coâng ty TNHH hay coâng ty
coå phaàn. Maëc duø taïi thôøi ñieåm ñoù, thì coâng ty hôïp danh laø loaïi hình doanh nghieäp raát
môùi, chöa töøng xuaát hieän ôû Vieät Nam. Ngay chính phoøng ÑKKD cuõng “ngaàn ngaïi” ñaêng
kyù loaïi hình coâng ty naøy vaø khuyeân hoï neân thaønh laäp coâng ty TNHH hay coå phaàn. Theo
caùc thaønh vieân coâng ty thì lyù do chính ñeå hoï löïa choïn loaïi hình coâng ty hôïp danh laø:
Moät laø, hoï ñaõ coù nhieàu naêm kinh nghieäm trong cung caáp dòch vuï cho khaùch haøng nöôùc
ngoaøi. Töø ñoù hoï nhaän thaáy khaùch haøng nöôùc ngoaøi thöôøng tin töôûng vaøo “traùch nhieäm
voâ haïn” nhö yeáu toá cô baûn ñaûm baûo chaát löôïng dòch vuï. Caùc khaùch haøng quen bieát
cuõng ñaõ cho hoï bieát tröôùc laø caùc khaùch haøng ñoù chæ löïa choïn hoï laøm ñoái taùc neáu coâng
ty cuûa hoï laø hôïp danh.
Hai laø, vôùi baûn chaát cuûa coâng ty hôïp danh, vieäc ñieàu haønh vaø thöïc hieän kinh doanh cuûa
hoï cuõng seõ linh hoaït hôn, phuø hôïp vôùi döï tính cuûa hoï. Cuï theå laø, taát caû boán thaønh vieân
hôïp danh ñeàu laø ñaïi dieän theo phaùp luaät cuûa coâng ty, ñeàu thöông thaûo vaø kyù keát ñöôïc
caùc hôïp ñoàng, ñeàu coù theå giaûi quyeát ñöôïc caùc coâng vieäc kinh doanh haøng ngaøy cuûa
coâng ty. Nhôø ñoù, hoaït ñoäng cuûa coâng ty ñöôïc thöïc hieän moät caùch lieân tuïc, coù theå 24/24
giôø trong ngaøy; vaø taïi cuøng moät thôøi ñieåm, coâng ty coù theå tieán haønh ñoàng thôøi nhieàu giao
dòch khaùc nhau. Nhôø ñoù, moïi yeâu caàu cuûa khaùch haøng taïi baát kyø thôøi ñieåm naøo cuõng coù
theå giaûi quyeát ñöôïc ngay.
Chæ coù coâng ty hôïp danh môùi ñaùp öùng ñöôïc nhöõng döï lieäu vaø yeâu caàu cuûa hoï. Thöïc teá ñaõ
chöùng minh söï thaønh coâng cuûa coâng ty moät phaàn laø do hoï ñaõ löïa choïn ñöôïc loaïi hình
doanh nghieäp phuø hôïp. Caùc thaønh vieân coâng ty cuõng cho raèng, neáu luùc ñoù hoï löïa choïn
loaïi hình doanh nghieäp laø coâng ty TNHH hay coå phaàn thì khoù coù theå coù söï thaønh coâng nhö
hoâm nay. Bôûi vì taïi thôøi ñieåm ñoù, trong lónh vöïc maø hoï döï kieán hoaït ñoäng ñaõ coù nhöõng
coâng ty TNHH, coå phaàn khaùc ñaõ vaø ñang hoaït ñoäng toát; do ñoù, neáu hoï cuõng löïa choïn loaïi
hình coâng ty TNHH hoaëc coå phaàn thì vieäc caïnh tranh vôùi caùc coâng ty kia khoù khaên hôn.
33CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
Quyeàn
kinh
doanh
Ñoái
töôïng
ñöôïc
quyeàn
thaønh
laäp
Goùp voán
Hoä kinh
doanh
Bò haïn cheá
kinh doanh
trong moät
soá ngaønh
ngheà kinh
doanh coù
ñieàu kieän
- Caù nhaân
Khoâng
phaûi
Doanh
nghieäp tö
nhaân
Bò haïn cheá
kinh
doanh
trong moät
soá ngaønh
ngheà kinh
doanh coù
ñieàu kieän
- Caù nhaân
Khoâng
phaûi
Coâng ty
hôïp danh
Khoâng
- Caù nhaân
(ñoái vôùi
thaønh vieân
hôïp
danh);
khoâng
haïn cheá
(ñoái vôùi
thaønh vieân
goùp voán)
- Toái thieåu
hai (2)
thaønh vieân
hôïp danh
Chuyeån
quyeàn sôû
Coâng ty
TNHH 1
TV
Khoâng
- Caù nhaân,
toå chöùc
- Chuyeån
quyeàn sôû
Coâng ty
TNHH 2 TV
trôû leân
Khoâng
- Caù nhaân,
toå chöùc
- Toái thieåu
hai (2)
thaønh vieân;
toái ña laø 50
- Phaûi
chuyeån
Coâng ty
coå phaàn
Khoâng
- Caù nhaân,
toå chöùc
- Toái thieåu
ba (3) coå
ñoâng
- Phaûi
chuyeån
BAÛNG 12 - Toång hôïp so saùnh öu, nhöôïc ñieåm töøng loaïi hình doanh nghieäp
Thaønh laäp
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM34
Hoà sô,
trình töï,
thuû
Toå chöùc
quaûn lyù
Traùch
nhieäm
nhaø ñaàu
tö
chuyeån
quyeàn sôû
höõu taøi saûn
goùp voán
- Ñaêng kyù
taïi quaän,
huyeän
Chuû hoä
Voâ haïn
chuyeån
quyeàn sôû
höõu taøi
saûn goùp
voán
- Ñaêng kyù
taïi phoøng
ÑKKD
Chuû
doanh
nghieäp
Voâ haïn
höõu taøi
saûn goùp
voán
- Ñaêng kyù
taïi phoøng
ÑKKD
- Laäp hoà
sô ÑKKD
Thaønh
vieân hôïp
danh
Voâ haïn
(ñoái vôùi
thaønh vieân
hôïp danh)
Höõu haïn
(ñoái vôùi
thaønh vieân
goùp voán)
höõu taøi saûn
goùp voán
- Goùp theo
loä trình
- Ñaêng kyù
taïi phoøng
ÑKKD
- Laäp hoà
sô ÑKKD
Chuû tòch
coâng ty
hoaëc
HÑTV
Höõu haïn
quyeàn sôû
höõu taøi saûn
goùp voán
- Goùp theo
loä trình
- Ñaêng kyù
taïi phoøng
ÑKKD
- Laäp hoà sô
ÑKKD
Hoäi ñoàng
thaønh vieân,
giaùm ñoác
Höõu haïn
quyeàn sôû
höõu taøi saûn
mua coå phaàn
- Coå ñoâng
saùng laäp
phaûi mua ít
nhaát 20%
toång soá coå
phaàn
- Ñaêng kyù taïi
phoøng ÑKKD
- Laäp hoà sô
ÑKKD
ÑHÑCÑ, Hoäi
ñoàng quaûn
trò, giaùm ñoác
Höõu haïn
Hoä kinh
doanh
Doanh
nghieäp tö
nhaân
Coâng ty
hôïp danh
Coâng ty
TNHH 1
TV
Coâng ty
TNHH 2
TV
Coâng ty coå
phaàn
Hoä kinh
doanh
Doanh
nghieäp tö
nhaân
Coâng ty
hôïp danh
Coâng ty
TNHH 1 TV
Coâng ty
TNHH 2 TV
trôû leân
Coâng ty coå
phaàn
35CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM
Ruùt voán/
Chuyeån
nhöôïng
voán
Huy
ñoäng
voán
Nghóa vuï
thueá
Khoâng
Haïn cheá,
chuû yeáu laø
vay möôïn
- Thueá moân
baøi & thueá
thu nhaäp
doanh
nghieäp
- Coù theå
khoaùn thueá
Khoâng, tröø
baùn
doanh
nghieäp
Haïn cheá,
chuû yeáu laø
vay möôïn
- Thueá
moân baøi &
Thueá thu
nhaäp
doanh
nghieäp
- Thueá
theo keâ
khai
Haïn cheá
ñoái vôùi
thaønh vieân
hôïp danh
- Töï do
ñoái vôùi
thaønh vieân
goùp voán
Ña daïng
hôn: vay
hoaëc huy
ñoäng töø
caùc thaønh
vieân, keå
caû keát
naïp theâm
- Thueá
moân baøi &
thueá thu
nhaäp
doanh
nghieäp
- Thueá
theo keâ
khai
Töï do
Ña daïng
hôn: vay
hoaëc huy
ñoäng theâm
töø keát naïp
thaønh vieân
môùi
- Thueá
moân baøi &
thueá thu
nhaäp
doanh
nghieäp
- Thueá
theo keâ
khai
Haïn cheá
Ña daïng
hôn: vay,
huy ñoäng
theâm töø caùc
thaønh vieân,
keå caû keát
naïp theâm
- Thueá moân
baøi & thueá
thu nhaäp
doanh
nghieäp
- Thueá theo
keâ khai
Töï do, tröø
haïn cheá
ñoái vôùi coå
ñoâng
saùng laäp
Raát ña
daïng, keå
caû vieäc
phaùt haønh
coå phaàn
qua thò
tröôøng
chöùng
khoaùn
- Thueá
moân baøi &
thueá thu
nhaäp
doanh
nghieäp
- Thueá
theo keâ
khai
Hoä kinh
doanh
Doanh
nghieäp tö
nhaân
Coâng ty
hôïp danh
Coâng ty
TNHH 1
TV
Coâng ty
TNHH 2
TV
Coâng ty coå
phaàn
CAÙC LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP ÔÛ VIEÄT NAM36
Chuyeån
ñoåi hình
thöùc
doanh
nghieäp
Thôøi haïn
hoaït
ñoäng
Khoâng
Keát thuùc
khi chuû hoä
cheát hoaëc
ruùt lui khoûi
kinh doanh
Chuyeån
thaønh
coâng ty
TNHH 1
TV
Chuû
doanh
nghieäp
cheát hoaëc
ruùt lui khoûi
hoaït ñoäng
kinh
doanh
Khoâng
Thaønh
vieân hôïp
danh cheát
hoaëc ruùt
lui khoûi
hoaït ñoäng
kinh
doanh
Chuyeån
thaønh
coâng ty
TNHH > 2
TV
vaø/hoaëc
coâng ty coå
phaàn
Khoâng aûnh
höôûng gì
khi thaønh
vieân cheát,
phaù saûn
Chuyeån
thaønh coâng
ty coå phaàn
hoaëc coâng
ty TNHH 1
TV
Khoâng aûnh
höôûng khi
thaønh vieân
cheát hoaëc
phaù saûn
- Thueá thu
nhaäp caù
nhaân
ñaùnh vaøo
coå töùc
Chuyeån
thaønh
coâng ty
TNHH
Khoâng
aûnh
höôûng khi
thaønh vieân
cheát, phaù
saûn
Giaáy ñaêng kyù keá hoaïch xuaát baûn soá: 123-2007/CXB/16-07/LÑ ngaøy 9-2-2007
Vaên phoøng GTZ Haø Noäi
Taàng 6, Hanoi Towers
49 Hai Baø Tröng, Haø Noäi, Vieät Nam
Tel: (84-4) 934 4951
Fax: (84-4) 934 4950
E-Mail: gtz-vietnam@ gtz.de
office.sme@ gtz-vietnam.com.vn
Website: www.gtz.de/vietnam
www.sme-gtz.org.vn
www.sme.com.vn
Vieän Quaûn lyù Kinh teá Trung öông
68 Phan Ñình Phuøng, Haø Noäi, Vieät Nam
Tel: (84-4) 843 7461
Fax: (84-4) 845 6795
Email: president@ ciem.org.vn
Website: www.ciem.org.vn
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Các loại hình doanh nghiệp - đâu là loại hình phù hợp với bạn.pdf