Lời mở đầu
Gần 60 năm đã trôi qua kể từ khi chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc, nhìn lại lịch sử nhân loại, tôi bỗng giật mình khi nhìn thấy Đức, Nhật, ý, các nước bại trận trong cuộc chiến khốc liệt đó nay đã trở thành các cường quốc về kinh tế. Nền kinh tế của Tây Đức thịnh vượng hơn nền kinh tế của Anh, Pháp, mức sống của họ hiện cao nhất ở Tây âu. Nhật còn thịnh vượng hơn nữa: khắp thế giới, ngay cả ở Mỹ, đều mua máy chụp ảnh, ô tô của Nhật, xe honda, xe Suzuki tràn ngập thị trường Việt nam, kỹ nghệ đóng tàu của họ đứng vào bậc nhất thế giới. Không một chính phủ nào dám coi thường các dân tộc bại trận đó, họ đã vượt được nhiều dân tộc đã thắng họ 60 năm trước. Vì sao vậy? Câu trả lời rất đơn giản: thế giới ngày nay đã không còn là thiên hạ của các nhà quân sự nữa mà là thiên hạ của những nhà quản trị, những nhà kinh doanh. Chiến tranh giờ đã thay bằng cạnh tranh, chiến trường đã thay bằng thị trường. Chính vì vậy mà ngày nay, tài nguyên thiên nhiên đã không còn đóng vai trò quan trọng hàng đầu trong việc phát triển kinh tế nữa mà thay vào đó là tài nguyên con người.
Nhìn lại tình cảnh nước ta mà thấy đau lòng. Toàn thắng trong hai cuộc chiến tranh chống hai cường quốc quân sự lớn là Mỹ và Pháp, ai cũng nghĩ tương lai sẽ thuộc về chúng ta, nhưng mọi người đã lầm. Gần 30 năm sau chiến tranh, so với một số nước trong khu vực, chúng ta đã kém xa họ về nhiều mặt chứ chưa nói đến các cường quốc kinh tế trên thế giới, dù rằng đất nước ta có “rừng vàng biển bạc”, có tài nguyên thiên nhiên phong phú. Hiện nay trong 5 giai đoạn phát triển của một xã hội, đất nước ta mới đang ở giai đoạn thứ hai, cứ như vậy không biết mấy kiếp nữa chúng ta mới theo kịp Nhật Bản.
Cho nên, tôi cho rằng, muốn cho nền kinh tế quốc gia phát triển, phải khuyến khích, đào tạo một lớp thanh niên tin ở sự tiến bộ, tin ở khả năng của mình, có óc mạo hiểm, kiên nhẫn chiến đấu, cương quyết làm việc, tức một hạng nhà kinh doanh theo tinh thần Âu- Mỹ, chứ không phải theo tinh thần hưởng thụ của rất nhiều thanh niên nước ta hiện nay.
Đề tài: Các phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi
Viết bài này, tôi mong muốn các thanh niên Việt Nam hãy cố gắng rèn luyện hơn nữa, để trở thành những nhà kinh doanh giỏi, những nhà quản trị giỏi, để cứu lấy đất nước của chúng ta. Tôi xin chân thành cảm ơn các tác giả của các tài liệu mà tôi đã sử dụng và tham khảo cho bài viết của mình, xin chân thành cảm ơn cô giáo, TS. Nguyễn Thị Hồng Thuỷ đã có những đóng góp quý báu để tôi có thể hoàn thành bài viết tốt hơn.
28 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2816 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Các phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
×nh khã kh¨n kh«ng cho phÐp «ng tiÕp tôc häc, TrÞnh Chu VÜnh ®µnh ph¶i vÒ nhµ ë cïng cha, thøc khuya dËy sím cÊy cµy. Cho dï c¶ nhµ lµm vÊt v¶ ®Õn mÊy vÉn kh«ng thÓ thay ®æi c¶nh nghÌo. Trong mét n¨m khÈu phÇn l¬ng thùc c¬ b¶n kh«ng thÓ lo næi. Lao ®éng trong mét ngµy ®Òu dùa vµo b÷a s¸ng, tèi chØ cã ch¸o ®Ó lãt d¹. Cuéc sèng n«ng th«n nghÌo nµn khã kh¨n khiÕn TrÞnh Chu VÜnh lóc ®ã cßn nhá rÊt khã chÞu. CËu b¾t ®Çu m¬ íc ph¶i dêi bá rõng thiªng níc ®éc, n¬i kh«ng cã hy väng nµy, t×m ®Õn mét miÒn ®Êt thuéc vÒ cËu. ThÕ lµ cËu ®i nhê mÊy b¹n cïng líp lµm viÖc trªn thÞ trÊn gióp ®ì, muèn hä gióp t×m mét c«ng viÖc trªn thÞ trÊn. Song b¹n cËu kh«ng nghÜ ra c¸ch g×, ngîc l¹i ý muèn “rêi bá n¬i m×nh ®· sinh ra” cßn bÞ ngêi bè cè chÊp m¾ng cho mét trËn, lý do rÊt ®¬n gi¶n: lµ con trai trëng ph¶i ë nhµ ®Ó kÕ thõa nghiÖp «ng cha, ch¨m chØ cÊy cÇy, nu«i dìng gia ®×nh.
TrÞnh Chu VÜnh kh«ng hÒ ®¸nh mÊt m«ng íc cña m×nh, cËu cho r»ng nªn nh©n lóc cßn trÎ ®i vµo ®êi ®Ó va ch¹m “®êi ngêi cã mÊy lÇn ®îc vËt lén, kh«ng ph¶i lóc nµy th× lµ lóc nµo?”.
Mïa xu©n sau khi cËu bÐ TrÞnh Chu VÜnh khi 16 tuæi trong mét lÇn t×nh cê ®· ®Õn ®äc b¸o ë nhµ trëng th«n, ph¸t hiÖn thµnh phè Thanh T©n ë phÝa B¾c ®ang x©y dùng cöa biÓn vµ ®êng s¾t. CËu lËp tøc nghÜ r»ng, x©y dùng cöa biÓn vµ ®êng s¾t nhÊt ®Þnh sÏ cÇn nhiÒu lao ®éng. §©y cã lÏ lµ mét c¬ héi hiÕm cã, TrÞnh Chu VÜnh dêng nh c¶m thÊy m×nh nh ®îc bao bäc bëi tiÕng m¸y Çm Çm, rÊt nhiÒu c«ng nh©n x©y dùng ®i l¹i mét c¸ch bËn rén, ë ®ã tÊt nhiªn cã c¶ cËu.
Song sau khi t×m thÊy thµnh phè Thanh T©n trªn mét tÊm b¶n ®å cò n¸t, ®ét nhiªn c¶m thÊy hôt hÉng –thµnh phè Thanh T©n c¸ch n¬i cËu ë h¬n mét ngh×n dÆm. TrÞnh Chu VÜnh h¹ quyÕt t©m “cã xa n÷a m×nh còng ph¶i ®i”. CËu lËp tøc hµnh ®éng: ®Çu tiªn ®i t×m Tr× Chu Nguyªn ngêi b¹n th©n nhÊt cña m×nh, hai cËu bÐ b¸n cñi vµ dµnh dôm ®îc bèn xu b¶y hµo. Mét ngµy th¸ng t¸m hai cËu ®· dêi bá cha mÑ, bÝ mËt ra khái lµng ®i vÒ phÝa Thanh T©n víi sè lÖ phÝ Ýt ái ®ã. Trªn ®êng hä ph¶i ¨n s¬ng n»m giã, ban ngµy duy tr× søc lùc b»ng chót thøc ¨n chØ mÊy xu, buæi tèi ngñ ë chç khuÊt giã mµ kh«ng cã g× cho vµo bông. TrÞnh Chu VÜnh suèt ngµy b«n ba trªn ®êng cùc kú mÖt mái, cËu kh«ng thÓ ngñ ®îc, cËu nh×n lªn bÇu trêi ®en kÞt, nghÜ vÒ quª nhµ nghÌo khã, nhí ®Õn bè mÑ vµ c¸c em, nghÜ ®Õn bè mÑ sÏ ph¶i rÊt lo l¾ng v× cËu con trai mÊt tÝch, cËu c¶m thÊy cã lçi víi bè mÑ, ®au lßng vµ khãc. TrÞnh Chu VÜnh c¾n chÆt miÖng: ®Ó tho¸t khái c¸i nghÌo, ®Ó c¶ nhµ ®îc sèng nh÷ng ngµy h¹nh phóc, m×nh nhÊt ®Þnh ph¶i ra ®i. Sau mÊy ngµy vËt lén hai cËu ®Õn ®îc thµnh phè Cao Nguyªn. Khi ®îc biÕt ë ®©y còng cã c«ng tr×nh ®êng s¾t, liÒn quyÕt ®Þnh kiÕm Ýt lÖ phÝ råi l¹i lªn ®êng ®i ®Õn Thanh T©n. C«ng viÖc lµm ®êng vÊt v¶ h¬n lµm ruéng rÊt nhiÒu, mét ngµy lµm tõ s¸ng ®Õn tèi khiÕn cËu toµn th©n ®au nhøc, mÖt mái r· rêi. Nh÷ng cø nghÜ c¶nh nhµ nghÌo khã vµ t¬ng lai mï mÞt, cËu chØ cßn c¸ch nghiÕn r¨ng chÞu ®ùng. TiÒn c«ng mçi th¸ng lµ bèn hµo n¨m xu, trõ tiÒn c¬m, mçi th¸ng nÕu ®i lµm ®ñ chØ cßn mét hµo n¨m xu. Hai th¸ng tr«i qua rÊt nhanh, tÕt trung thu ®Õn råi,TrÞnh Chu VÜnh muèn lµm cho bè mÑ vui, cËu ®· thuyÕt phôc ®îc ngêi phô tr¸ch tr¶ cho m×nh tríc mét Ýt tiÒn mét c¸ch kh«ng hÒ dÔ dµng, vµ göi tiÒn vÒ cho nhµ. Khi cËu ®ang vui vÎ tõ lÇu cña ngêi qu¶n lý bíc ra, ®ét nhiªn mét giäng quen thuéc cÊt lªn khiÕn cËu lÆng ®i “Chu VÜnh”!. “Cha”. Bè cËu bÐ bÊt ngê ®øng tríc mÆt cËu. Nh×n con trai võa gÇy võa ®en, bè cËu rÊt ®au lßng, TrÞnh Chu VÜnh nhµo vµo lßng bè khãc Çm lªn, cËu nhí nhµ qu¸, cËu chØ lµ mét ®øa trÎ mêi s¸u tuæi.
Ho¸ ra sau khi cËu ra ®i, bè cËu lóc ®ã cùc kú lo l¾ng, khã kh¨n l¾m míi t×m ®îc mét chót manh mèi tõ chç con g¸i «ng trëng th«n, liÒn lªn ®êng ®i t×m kh«ng ngê t×m thÊy cËu ë Cao Nguyªn. V× vËy TrÞnh Chu VÜnh bÞ bè l«i vÒ khe nói nghÌo khã. MÆc dï TrÞnh Chu VÜnh lµ mét cËu bÐ nghÌo khæ lín lªn tõ vïng nói ®ã, nhng íc m¬ tõ thña thiÒu thêi vµ m¬ íc vÒ t¬ng lai lóc nµo còng quÊn lÊy cËu. CËu kh«ng thÓ chÞu ®ùng c¶nh nghÌo nµy, cËu cÇn ph¶i thay ®æi tÊt c¶, nghÌo th× ph¶i thay ®æi t tëng, TrÞnh Chu VÜnh ®· h¹ quyÕt t©m cho dï trë ng¹i nhiÒu nh thÕ nµo, cËu còng ph¶i tho¸t khái khe nói nµy.
Mét lÇn khi cËu ®äc ®îc tiÓu thuyÕt ®¨ng nhiÒu kú “§Êt sÐt”, lËp tøc cËu bÞ nh©n vËt chÝnh Høa Sïng hÊp dÉn, cËu thÊy r»ng Høa Sïng cã thÓ mét m×nh dêi bá quª nhµ lªn thµnh phè võa häc võa lµm, th× t¹i sao m×nh kh«ng thÓ ®i l¨n lén mét chuyÕn. ThÕ lµ mét kÕ ho¹ch míi l¹i xuÊt hiÖn trong ®Çu cËu. Mïa xu©n sau vµo mét buæi ®ªm cËu cïng víi hai cËu bÐ kh¸c trong th«n, ch¹y mét m¹ch h¬n mét tr¨m dÆm ®i vÒ phÝa seul. Tuy nhiªn cËu l¹i thÊt b¹i khi cËu ®Õn nhµ mét ngêi hä hµng ë Kim Hoa l¹i bÞ bè cËu ®i t×m b¾t vÒ.
VÒ ®Õn nhµ TrÞnh Chu VÜnh hèi hËn ®· muén, cËu t×m ra nguyªn nh©n thÊt b¹i lÇn nµy lµ lÖ phÝ kh«ng ®ñ, nÕu lÇn sau ®i th× ph¶i cã ®ñ lÖ phÝ, kh«ng thÓ l¹i ®i nhê v¶ ngêi th©n b¹n bÌ. Mïa thu n¨m ®ã cËu bÊt chÊp tÊt c¶ lµm mét viÖc cã lçi víi mäi ngêi, cËu t×m thÊy sè tiÒn b¸n tr©u mµ bè cËu dïng ®Ó mua ruéng. LÇn nµy cËu trë nªn th«ng minh, kh«ng ®i t×m b¹n, còng kh«ng trèn vµo buæi tèi, ®Ó tr¸nh g©y sù chó ý cña bè. Thõa lóc trong nhµ kh«ng cã ai, TrÞnh Chu VÜnh ®· lªn tµu xuèng thµnh phè seul ë phÝa nam. Trªn ®êng ®i cËu ng¾m c¶nh ngoµi cöa sæ, trong lßng suy nghÜ miªn man. Môc ®Ých chÝnh cña lÇn ®i seul lÇn nµy lµ vµo häc líp ng¾n h¹n cña trêng kÕ to¸n MÉu §¬n. CËu ®· ®äc ®îc ®iÒu nµy trong mét tê b¸o cò ë nhµ c« b¹n Ngäc ThiÖn hÌ n¨m ®ã. Thêi gian häc s¸u th¸ng, sau khi tèt nghiÖp mçi th¸ng Ýt nhÊt còng ph¶i kiÕm ®îc ba m¬i ®ång, l¬ng lóc ®ã mçi n¨m sÏ cã ba tr¨m s¸u m¬i ®ång, trõ ®i mét tr¨m hai m¬i ®ång tiÒn ¨n, vÉn cßn thõa mét hai tr¨m bèn m¬i ®ång. Nh vËy Ýt nhÊt mçi n¨m còng mua ®îc hai t bao g¹o, nhiÒu h¬n rÊt nhiÒu so víi sè l¬ng thùc mµ c¶ nhµ cËu lµm vÊt v¶ trong mét n¨m. Cµng nghÜ cµng vui, tin r»ng chê ®Õn lóc bè mÑ nhËn ®îc tiÒn göi vÒ nhÊt ®Þnh cã thÓ tha thø cho cËu.
Sau khi ®Õn Seul, TrÞnh Chu VÜnh nhanh chãng lµm xong thñ tôc nhËp häc. Do ®· khai gi¶ng ®îc ba ngµy, gi¸o viªn l¹i gi¶ng rÊt nhanh, TrÞnh Chu VÜnh ph¶i cè g¾ng rÊt nhiÒu, bëi v× TrÞnh Chu VÜnh biÕt r»ng nhµ trêng sÏ ph©n phèi c«ng viÖc theo kÕt qu¶ häc tËp. Trong lóc cËu ®ang rÊt do dù mét viÖc bÊt ngê ®· x¶y ra. Mét buæi s¸ng cËu ®ang véi vµng ®i ®Õn trêng, khi ®i ®Õn cæng cËu l¹i ®ông ngay bè cËu, mÆt cËu lËp tøc biÕn s¾c. MÆc dï TrÞnh Chu VÜnh ®· nãi hÕt lêi víi bè cËu, «ng vÉn khãc ®ßi cËu vÒ. Níc m¾t cña cha ®· cuèn tr«i mäi íc m¬ cña cËu trong tøc kh¾c. Hai bè con, kÎ tríc ngêi sau lÇm lòi ra bÕn xe. Thùc ra lµm bè mÑ cã ai l¹i kh«ng muèn con m×nh ®îc vÎ vang? Bè cËu n¨m lÇn b¶y lît ®i t×m cËu kh«ng chØ mong muèn cËu lµm trßn nghÜa vô cña mét ngêi con trëng, c¸i chÝnh lµ trong con m¾t cña «ng, cËu vÉn lµ mét ®øa trÎ, «ng lo con trai ra ngoµi sÏ ph¶i chÞu khæ, ë nhµ cã khæ mÊy th× c¶ gia ®×nh vÉn sèng ®îc qua ngµy. Nh×n con ®au khæ, «ng còng ®au lßng l¾m. Khi s¾p ®Õn bÕn xe bè cËu nãi: “Con µ, con ®Õn Seul h¬n mêi ngµy råi, con kh«ng ®i ch¬i ®©u µ?” “Kh«ng ¹”. ¤ng ®au lßng d¾t con quay trë l¹i, ®Õn vên thó. ¤ng muèn cho con më réng tÇm m¾t, sau nµy e kh«ng cßn c¬ héi nµo n÷a, «ng ®µnh mãc ra n¨m xu, ®a cho TrÞnh Chu VÜnh: “Con vµo xem ®i, chóng ta ®i chuyÕn tèi, con ch¬i vui ®i, bè ë ngoµi nµy chê con”. MÊy c©u nãi ch©n thµnh cña cha ®· khiÕn TrÞnh Chu VÜnh khãc nh ma, cËu kh«ng vµo vên b¸ch thó mµ dÉn cha ®Õn bÕn tµu.
N¨m 1934, lµ n¨m h¹n h¸n nhÊt mµ TrÞnh Chu VÜnh tõng biÕt, hoa mµu trong ruéng thÊt thu. Trong th«n xuÊt hiÖn c¨n bÖnh truyÒn nhiÔm ®¸ng sî. ¦íc m¬ ch¸y báng cña TrÞnh Chu VÜnh l¹i quay trë l¹i, anh kh«ng thÓ dÔ dµng thay ®æi quyÕt ®Þnh cña m×nh. §Ó nu«i sèng c¶ nhµ, bè anh còng kh«ng ng¨n c¶n n÷a. Vµ thÕ lµ TrÞnh Chu VÜnh lóc ®ã mêi chÝn tuæi ®· lÇn ®Çu tiªn chia tay cha mÑ mét c¸ch chÝnh thøc, ®Õn th¼ng Seul, ®i t×m íc m¬ mµ anh ®· Êp ñ l©u nay – íc m¬ thuéc vÒ anh. Sau mét ®ît b«n ba vµ cè g¾ng, cuèi cïng anh còng ®· t×m ®îc mét c«ng viÖc kh¸ tèt, lµm ngêi xuÊt hµng g¹o trong mét tæ chøc bu«n b¸n cã tªn lµ Phóc Hng, l¬ng th¸ng lµ mêi t¸m ®ång. Do anh rÊt cÇn cï chÞu khã, nªn nhanh chãng ®îc chñ cöa hµng tÝn nhiÖm. Trong hai n¨m lµm viÖc ë Phóc Hng, tiÒn TrÞnh Chu VÜnh göi vÒ nhµ cã thÓ mua ®îc h¬n mêi t¸m bao g¹o, h¬n thu nhËp c¶ n¨m cña c¶ nhµ rÊt nhiÒu.
Song do con trai cña chñ cöa hµng kh«ng thÝch bu«n b¸n, hµng g¹o ®µnh ph¶i ®ãng cöa. Víi ba n¨m rÌn luyÖn, TrÞnh Chu VÜnh quyÕt ®Þnh tù lµm nªn sù nghiÖp. ThÕ lµ anh l¹i tiÕp tôc bu«n b¸n g¹o ë chç cò, vµ tËn dông triÖt ®Ó c¸c mèi quan hÖ míi ®îc thiÕt lËp, nhanh chãng ®øng v÷ng. Kh«ng l©u sau anh ®a ra b¶ng hiÖu bu«n b¸n cña m×nh: “Kinh NhÊt Thîng X·”. Tõ ®ã TrÞnh Chu VÜnh b¾t ®Çu bíc ch©n vµo giíi kinh doanh, b¾t ®Çu mét cuéc vËt lén míi trªn thêng trêng ®Çy sù tranh giµnh vµ ®ä søc hiÓm ¸c.
Cã thÓ nãi TrÞnh Chu VÜnh quyÕt t©m ra ®i tõ mét vïng nói nghÌo, cho dï trë ng¹i ®Õn tø ®©u, cho dï trë ng¹i cã lín ®Õn ®©u, cuèi cïng anh ®· thµnh c«ng. NÕu nh lÇn ®Çu tiªn anh bá ®i bÞ bè t×m b¾t vÒ mµ anh thay ®æi quyÕt ®Þnh, nÕu nh lÇn thø hai sau khi ra ®i thÊt b¹i anh thay ®æi quyÕt ®Þnh, nÕu nh lÇn thø ba ra ®i kh«ng thµnh anh thay ®æi quyÕt ®Þnh th× sÏ kh«ng cã mét TrÞnh Chu VÜnh hiÖn nay, còng kh«ng cã “tËp ®oµn hiÖn ®¹i” næi tiÕng thÕ giíi. TrÞnh Chu VÜnh lµ ngêi nh thÕ nµy: Mét khi ®· quyÕt ®Þnh th× nhÊt ®Þnh ph¶i lµm b»ng ®îc. NÕu kh«ng cã quyÕt t©m nµy cuéc ®êi TrÞnh Chu VÜnh ch¾c ch¾n sÏ kh¸c.
Trªn thùc tÕ, cho dï chóng ta lµm viÖc g×, kh«ng chØ quyÕt ®Þnh døt kho¸t sau khi ®· suy nghÜ kü, mµ cßn ph¶i cã mét tinh thÇn kh«ng biÕt hèi hËn, kh«ng biÕt mÖt mái ®Ó thùc hiÖn quyÕt ®Þnh cña m×nh, kh«ng cã tinh thÇn nµy lµm sao chóng ta cã thÓ lµm nªn ®¹i sù?
Tôc ng÷ cã c©u “Trêi xanh kh«ng phô lßng ngêi cã chÝ”. §¬ng nhiªn kh«ng cã “trêi xanh”, c©u tôc ng÷ nµy cã ý nghÜa lµ: chØ cÇn cã cè g¾ng kh«ng ngõng, th× cã thÓ t×m ®îc c¬ héi thµnh c«ng, nhng nÕu kh«ng cè g¾ng th× c¬ héi sÏ kh«ng tù nhiªn ®Õn víi b¹n. Lµm nhµ qu¶n trÞ cÇn ý thøc râ ®iÒu nµy vµ ph¶i kh«ng ngõng rÌn luyÖn ý chÝ vµ nghÞ lùc cña m×nh, v× trong thùc tÕ kh«ng ph¶i lóc nµo mäi c«ng viÖc ®Òu su«n sÎ, lóc ®ã hä cÇn b×nh tÜnh, s¸ng suèt ®Ó cã thÓ ra ®îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, ®a tæ chøc hoµn thµnh môc tiªu vµ nhiÖm vô cña m×nh.
3. §¹o ®øc vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm
§¹o ®øc lµ mét h×nh th¸i ý thøc x· héi ®Æc biÖt, nã bao gåm c¸c quan ®iÓm, nguyªn t¾c, gi¸ trÞ x· héi ®îc con ngêi thõa nhËn ®Ó tù gi¸c ®iÒu chØnh hµnh vi cña m×nh cho phï hîp víi lîi Ých, nhu cÇu, mong muèn cña ngêi kh¸c vµ x· héi trong qu¸ tr×nh ®¹t ®Õn môc tiªu tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña b¶n th©n. Gi¸o tr×nh khoa häc qu¶n lý, tËp I – khoa khoa häc qu¶n lý – Trêng §¹i häc kinh tÕ quèc d©n, trang 177.
NÒn t¶ng c¬ b¶n cña ®¹o ®øc trong kinh doanh thÓ hiÖn th«ng qua môc tiªu ®Ò ra, c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn môc tiªu vµ hËu qu¶ ®em l¹i do viÖc lùa chän vµ thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®ã. Môc tiªu kh«ng thÓ phi nghÜa vµ ph¶n khoa häc, môc tiªu còng kh«ng thÓ tho¸t ly thùc tÕ theo ý muèn chñ quan cña ngêi l·nh ®¹o. C¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn môc tiªu còng vËy, nã kh«ng thÓ v× lîi m×nh mµ h¹i ngêi kh¸c, nã kh«ng thÓ trµ ®¹p lªn ®¹o lý vµ luËt ph¸p. Cßn hËu qu¶ cña mçi môc tiªu ph¶i tr¶ lêi râ víi mçi môc tiªu cô thÓ ®Æt ra cho hÖ thèng, hËu qu¶ g©y h¹i vÒ sau lµ g×? ai ph¶i g¸nh chÞu nã vµ møc ®é thiÖt h¹i lµ bao nhiªu?
TiÕc r»ng trong thùc tÕ, nh÷ng ngêi vi ph¹m ®¹o ®øc kinh doanh, thËm chÝ kh«ng cã ®¹o ®øc kinh doanh ngµy cµng nhiÒu vµ møc ®é vi ph¹m ngµy cµng nghiªm träng. Víi môc tiªu kiÕm ®îc thËt nhiÒu lîi nhuËn, cã kh«ng Ýt doanh nghiÖp ®· kh«ng tõ bÊt cø thñ ®o¹n nµo, c«ng cô nµo ®Ó cã thÓ cã ®ù¬c lîi nhuËn mét c¸ch nhanh nhÊt, v× vËy ngêi ta ®· cho c¶ phoocmon vµo trong phë, mua b¸n c¸c lo¹i ®êng ho¸ häc cã møc ®é ®éc h¹i rÊt cao vµ rÊt nguy h¹i cho søc khoÎ cña con ngêi, vµ cã c¶ ngµn lÎ c¸ch ngêi ta g©y ra thiÖt h¹i cho x· héi díi søc Ðp cña lîi nhuËn cña c¬ chÕ thÞ trêng. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®Òu xuÊt ph¸t tõ c¸c nhµ qu¶n trÞ, nh÷ng ngêi l·nh ®¹o doanh nghiÖp, nh÷ng «ng chñ së h÷u cã thõa tiÒn nhng l¹i thiÕu l¬ng t©m.
Robert L.Crandall, tæng gi¸m ®èc c«ng ty hµng kh«ng Mü nãi: “Hµnh ®éng cña anh ph¶i lµm cho c«ng nh©n viªn tù hµo. Lµ mét ngêi l·nh ®¹o tµi n¨ng, anh ph¶i cã møc ®¹o ®øc cao nhÊt, anh ph¶i trë thµnh c¸i g¬ng ®Ó mäi ngêi noi theo, ®ång thêi ph¶i t¹o ra c¸i kh«ng khÝ coi träng ®¹o ®øc trong toµn thÓ c«ng nh©n viªn”. Cã thÓ nãi ®Ó lµm ¨n l©u dµi, cã Ých cho x· héi vµ cho chÝnh m×nh, h¬n ai hÕt c¸c nhµ qu¶n trÞ kinh doanh thêi nay ph¶i cã ®¹o ®øc, ph¶i häc tËp ®îc tinh thÇn coi träng ®¹o ®øc nh Robert.Crandall vµ ph¶i thêng xuyªn xem xÐt l¹i viÖc ra quyÕt ®Þnh cña m×nh lµ cã ®¹o ®øc hay kh«ng.
ý thøc tr¸ch nhiÖm trong qu¶n trÞ, ®ã lµ viÖc ®Òn ®¸p ph¶i lµm cña con ngêi ( cña tæ chøc) ®èi víi x· héi mµ trong ®ã con ngêi ( hÖ thèng) ®· tån t¹i vµ ®¹t ®îc c¸c nhu cÇu, c¸c mong muèn, c¸c môc tiªu cña m×nh. Nhê cã x· héi mµ con ngêi (vµ hÖ thèng) ®¹t ®îc c¸c nhu cÇu, môc tiªu mong muèn th× con ngêi (hÖ thèng) ph¶i cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ c¸i mµ con ngêi (hÖ thèng) ®· lÊy ®i,®· chiÕm dông cña x· héi. Tr¸ch nhiÖm x· héi lµ néi dung quan träng cña ®¹o ®øc qu¶n lý, ®ã lµ nghÜa vô ®èi víi céng ®ång trong cuéc sèng thÓ hiÖn th«ng qua viÖc tù gi¸c kh«ng thùc hiÖn c¸c môc tiªu, gi¶i ph¸p qu¶n lý ®em l¹i hËu qu¶ xÊu cho x· héi vµ céng ®ång.
Matsuno Suke Matsushita lµ mét c¸i tªn gäi vang déi trong giíi xÝ nghiÖp NhËt B¶n, cho dï ë ph¹m vi thÕ giíi «ng còng lµ nh©n vËt truyÒn kú. §¹o ®øc vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm trong kinh doanh cña «ng ®¸ng ®Ó cho c¸c nhµ qu¶n trÞ sau nµy noi theo. ¤ng tuy lµ ngêi s¸ng lËp ra v¬ng quèc Mitsushita nhng «ng l¹i lµ mét con ngêi rÊt ®çi gi¶n dÞ, trong lßng ®Çy tÝnh khiªm nhêng, dïng sù phôc vô cèng hiÕn ®Ó n©ng cao chÊt lîng sèng cña nh©n lo¹i, lÊy viÖc t¹o phóc cho con ngêi lµm chøc tr¸ch cña m×nh. ¤ng cho r»ng “sù nghiÖp thÇn th¸nh lµ sù nghiÖp tËn t©m tËn lùc, nã dÉn ®êng cho nh÷ng ngêi ®ang tù c¶m thÊy phiÒn n·o, khiÕn hä an t©m, khiÕn cuéc sèng cã ®îc h¹nh phóc. Sù nghiÖp cña giíi c«ng nghiÖp chóng ta còng lµ sù nghiÖp thÇn th¸nh, trªn c¬ së duy tr× ®Ò cao cuéc sèng cña nh©n lo¹i mµ hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt cÇn dïng..., cuéc sèng cña nh©n lo¹i lµ th«ng qua sù b×nh an vÒ tinh thÇn vµ sù giµu cã vÒ vËt chÊt mµ duy tr× h¹nh phóc. NÕu nh cã sù b×nh an vÒ tinh thÇn mµ thiÕu thèn vÒ vËt chÊt th× duy tr× sinh mÖnh thùc lµ khã kh¨n, cßn nÕu cã vËt chÊt dåi dµo mµ kh«ng cã b×nh an vÒ tinh thÇn th× còng kh«ng thÓ cã gi¸ trÞ vµ h¹nh phóc con ngêi. Sù tån t¹i cña hai mÆt Êy còng gièng nh hai b¸nh xe cña mét c¸i xe . V× vËy cÇn ph¶i xem kinh doanh lµ sù nghiÖp chÝnh nghÜa ®¸ng lµm, lµ sù nghiÖp thÇn th¸nh mu cÇu h¹nh phóc cña d©n chóng”.
Matsushita lµ nh vËy, ®èi víi m×nh vµ ngêi kh¸c «ng ®Òu thµnh thùc, kh«ng dïng m¸nh khoÐ, kh«ng nãi ba hoa, kh«ng lµm gi¶, lµm viÖc g× còng thËt thµ thµnh thËt, ®· tèt råi cµng lµm tèt h¬n cè g¾ng ®¹t tíi hoµn vò v« khuyÕt míi th«i. TiÕc r»ng hiÖn nay nh÷ng trß lõa ®¶o “treo ®Çu dª b¸n thÞt chã” l¹i kh«ng Ýt. Thö nghÜ xem, nÕu nhµ qu¶n trÞ nh¨m nhe víi dôc väng t lîi, c¶ xÝ nghiÖp lµ mét c«ng cô bu«n b¸n kiÕm lêi cho c¸ nh©n, mµ m«ng muéi kh«ng tØnh ngé, cuèi cïng cã lÏ nµo l¹i kh«ng ph¶i lµ h¹i ngêi h¹i m×nh, r¬i vµo hËu qu¶ thÊt uy mÊt quyÒn hay sao.
Th«ng qua viÖc th¶o luËn vÒ b¶n chÊt cña tinh thÇn Matsushita, nh÷ng nhµ kinh doanh, c¸c nhµ qu¶n trÞ nÕu kh«ng biÕt thêng xuyªn tu dìng ®¹o ®øc cña m×nh th× sÏ r¬i xuèng giÕng s©u thÊt b¹i. Giíi kinh doanh NhËt B¶n cã mét c©u danh ng«n chÝ lÝ “Nhµ qu¶n trÞ tríc hÕt h·y qu¶n tèt m×nh”. Muèn lµm mét nhµ qu¶n trÞ giái, mét ngêi cã ®Çy tinh thÇn tr¸ch nhiÖm th× tríc hÕt ph¶i nghÜ ®Õn viÖc qu¶n lý b¶n th©n m×nh sau ®ã míi cã thÓ nghÜ ®Õn viÖc qu¶n lý nh÷ng ngêi kh¸c, tõ ®ã míi cã thÓ h×nh thµnh mét søc m¹nh ®¹o ®øc to lín, lµ mét tÊm g¬ng s¸ng, kÝch thÝch nhiÖt t×nh lµm viÖc cña cÊp díi.
C¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶i ý thøc ®îc r»ng c¸c quyÕt ®Þnh cña hä liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu ngêi, v× vËy mçi khi ra quyÕt ®Þnh ®ßi hái hä ph¶i c©n nh¾c hÕt søc kü lìng, trªn c¬ së nh÷ng thiÖt h¹i vµ lîi Ých thu ®îc, tr¸nh t×nh tr¹ng côc bé, ¶nh hëng tiªu cùc tíi nhiÒu ngêi. Cã nh vËy míi cã thÓ lµm ¨n kinh doanh l©u dµi, gãp phÇn x©y dùng mét x· héi lµnh m¹nh vµ thÞnh vîng.
4. Søc kháe
S¶n phÈm cña c¸c nhµ qu¶n trÞ chÝnh lµ quyÕt ®Þnh, mµ quyÕt ®Þnh chÝnh lµ s¶n phÈm cña trÝ tuÖ, nhng trÝ tuÖ cña mét ngêi l¹i phô thuéc phÇn lín vµo t×nh tr¹ng søc khoÎ cña ngêi ®ã. ChÝnh v× vËy chóng ta thÊy r»ng mét c¬ thÓ èm yÕu bÖnh ho¹n th× khã cã thÓ ra ®îc quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n.
Thùc tÕ còng cã nh÷ng ngo¹i lÖ nh trêng hîp cña tæng thèng Mü Franklin Roosevel, «ng lµ mét danh nh©n mµ søc kháe l¹i thËt tÖ h¹i (håi 40 tuæi «ng bÞ liÖt ë ch©n) Tay tr¾ng lµm nªn – Ngêi dÞch NguyÕn HiÕn Lª - Nhµ xuÊt b¶n Long An 1991, trang 19.
, nhng ®¹i ®a sè c¸c danh nh©n, c¸c nhµ kinh doanh lçi l¹c ®Òu cã mét søc khoÎ dåi dµo, bëi v× chØ cã nh vËy hä míi cã thÓ ho¹t ®éng, cèng hiÕn kh«ng biÕt mÖt mái, cã ®Çu ãc minh mÉn ®Ó cã thÓ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh kh¾c nghiÖt cña thÞ trêng. ChÝnh v× vËy c¸c nhµ qu¶n trÞ ph¶i thêng xuyªn rÌn luyÖn n©ng cao søc khoÎ, ph¶i coi ®ã nh lµ nguån lùc cho mét tinh thÇn minh mÉn. Xa nay, c¸c gi¸m ®èc, c¸c doanh nh©n, c¸c chÝnh kh¸ch næi tiÕng vµ thµnh ®¹t ®Òu cã mét søc lµm viÖc hÕt søc bÒn bØ, hä cã thÓ lµm viÖc liªn tôc kh«ng nghØ mêi mÊy tiÕng mét ngµy, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cña m«i trêng kh«ng ®îc thuËn lîi vµ ph¶i chÞu nhiÒu søc Ðp cña m«i trêng. §Ó cã mét søc lµm viÖc nh vËy ®ßi hái hä ph¶i cã mét thÓ lùc tèt, mét søc khoÎ dåi dµo.
Ngµy nay, søc kháe tèt cßn t¬ng ®¬ng víi viÖc cã thÓ chÞu ®îc ¸p lùc cao, bëi lÏ c¸c nhµ qu¶n trÞ ngµy nay lu«n ph¶i tiÕp xóc víi rÊt nhiÒu ¸p lùc (Stress), ¸p lùc tõ c«ng viÖc (chñ yÕu), ¸p lùc tõ gia ®×nh, ¸p lùc tõ x· héi... khiÕn hä lóc nµo còng rÊt bËn rén vµ c¨ng th¼ng. §Ó cã thÓ chÞu ®ùng vµ thÝch nghi víi nh÷ng ¸p lùc ®ã, ngoµi mét thÓ chÊt gang thÐp ®ßi hái hä ph¶i cã c¸ch th gi·n vµ chèng l¹i nh÷ng c¬n stress nguy hiÓm.
Tãm l¹i ®Ó cã mét tinh thÇn minh mÉn, s¸ng suèt, ra ®îc nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, nhµ qu¶n trÞ cÇn cã mét søc khoÎ dåi dµo, mét thÓ lùc tèt ®Ó cã thÓ chÞu ®ùng nh÷ng ¸p lùc cao tõ c«ng viÖc vµ tõ ®ã cã thÓ hoµn thµnh nhiÖm vô mét c¸ch tèt nhÊt cã thÓ.
5. Kinh nghiÖm
Cã thÓ nãi mét trong nh÷ng lÜnh vùc mµ con ngêi h¬n h¼n mäi loµi sinh vËt vµ c¸c lo¹i m¸y mãc th«ng minh lµ ë chç con ngêi cã kh¶ n¨ng rót ra kinh nghiÖm, tÝch luü, phæ biÕn vµ ¸p dông s¸ng t¹o nh÷ng kinh nghiÖm ®· tr¶i qua. §Ó ra mét quyÕt ®Þnh nµo ®ã trong kinh doanh kh«ng chØ ®¬n thuÇn ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n trÞ ph¶i cã häc, cã hiÓu biÕt lý luËn mµ ®ßi hái hä ph¶i cã cµng nhiÒu kinh nghiÖm cµng tèt. Trong thùc tÕ kh«ng thiÕu nh÷ng ngêi cã häc hµnh cã hiÓu biÕt song l¹i rÊt thiÕu c¸c kiÕn thøc thuéc vÒ kinh nghiÖm, vÒ cuéc sèng. Nh÷ng ngêi nµy muèn lµm nhµ qu¶n trÞ giái ph¶i “lao vµo cuéc sèng”, kÕt hîp häc víi hµnh, häc kinh nghiÖm cña nh÷ng ngêi ®i tríc, häc b¹n bÌ, häc rót kinh nghiÖm c¶ ®iÒu hay vµ ®iÒu dë.
Mçi lÇn ng· lµ mçi lÇn bít d¹i, ai “nªn kh«n mµ ch¼ng d¹i ®«i lÇn”. Nhê häc hái kinh nghiÖm tõ lý thuyÕt vµ thùc tÕ c¸c nhµ qu¶n trÞ sÏ bít ®i nh÷ng sai lÇm kh«ng ®¸ng cã, nhanh nh¹y, dÔ dµng vµ quyÕt ®o¸n h¬n trong nh÷ng t×nh huèng ra quyÕt ®Þnh kinh doanh. Sö dông kinh nghiÖm sÏ lµ ®Æc biÖt h÷u Ých trong nh÷ng trêng hîp ra quyÕt ®Þnh ®· qu¸ quen thuéc hoÆc thiÕu th«ng tin. Tuy nhiªn l¹m dông sö dông kinh nghiÖm khi t×nh thÕ, ®iÒu kiÖn ®· thay ®æi cã thÓ m¾c ph¶i nh÷ng sai lÇm nghiªm träng. ChÝnh v× vËy s¸ng suèt sö dông kinh nghiÖm trong qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ.
Tãm l¹i ®Ó cã thÓ trë thµnh mét nhµ qu¶n trÞ giái, nhµ qu¶n trÞ cÇn cã ®Çy ®ñ c¸c phÈm chÊt trªn. Tuy nhiªn, sèng ë trªn ®êi, kh«ng ai lµ cã thÓ hoµn h¶o ®îc, do vËy, hä cã thÓ yÕu vÒ mÆt nµy nhng l¹i m¹nh vÒ mÆt kh¸c tuú vµo kh¶ n¨ng cña tõng ngêi vµ tuú vµo vÞ trÝ cña hä trong tæ chøc. MÆc dï vËy, cã thÓ thÊy r»ng ®Ó cã thÓ lµm mét nhµ qu¶n trÞ thµnh c«ng th× Ýt nhÊt nhµ qu¶n trÞ ®ã còng ph¶i cã ba yÕu tè ®ã lµ: Mét, cã l¬ng thøc, nghÜa lµ biÕt nhËn ®Þnh, ph¸n ®o¸n, cã tinh thÇn thùc tÕ, ®Ó cã thÓ thÝch øng råi lîi dông hoµn c¶nh.Hai, lµm viÖc nhiÒu vµ Ba, cã søc khoÎ. §ã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®Ó cã thÓ trë thµnh mét nhµ qu¶n trÞ giái.
6. BiÕt tuyÓn dông nh©n tµi
¤ng vua gang thÐp cña níc Mü Andrew Carnegie ®· tõng nãi “Cø viÖc lÊy ®i c«ng xëng, thÞ trêng vµ toµn bé tµi s¶n tiÒn b¹c cña t«i, nhng ®Ó l¹i cho t«i sè nh©n viªn cña t«i, th× 4 n¨m sau t«i sÏ l¹i trë thµnh «ng vua s¾t thÐp nh cò”.
C©u nãi nµy ®· nãi lªn mét c¸ch ®Çy ®ñ vai trß quan träng cña viÖc ph¶i cã mét ®éi ngò nh©n viªn giái trong doanh nghiÖp.
TuyÓn mé ngêi tµi tríc tiªn ph¶i biÕt ngêi giái vÒ mÆt nµo. §©y lµ ®iÒu mµ tõ h¬n 2000 n¨m tríc ®©y, c¸c nhµ qu©n sù ®· biÕt tíi. Khi håi tëng l¹i nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ khiÕn m×nh chiÕn th¾ng ®îc H¹ng Vâ mµ giµnh ®îc thiªn h¹, Lu Bang ®· nãi: “VËn trï mu lîc trong mµn tríng ®Ó quyÕt th¾ng ®Þch ë ngoµi ngµn dÆm xa ta kh«ng b»ng Tö Phßng; cai trÞ quèc gia vç vÒ d©n chóng, cung cÊp l¬ng ¨n, ta kh«ng kÞp Tiªn Hµ; dÉn tr¨m v¹n qu©n, ®¸nh tÊt th¾ng, cíp tÊt ®îc ta kh«ng b»ng Hµn TÝn. C¶ ba ngêi ®Òu lµ kiÖt nh©n, ta cã thÓ dïng hä, ®iÒu nµy khiÕn ta giµnh ®îc thiªn h¹”. Lu Bang cã thÓ nãi lµ mét ®iÓn h×nh mÉu mùc biÕt sö dông tµi cña con ngêi trong thêi cæ ®¹i. Ngµy nay ngêi l·nh ®¹o kh«ng thÓ viÖc nµo còng giái h¬n ngêi kh¸c nhng ph¶i cã c¸i tµi dïng ngêi h¬n ngêi kh¸c.
TuyÓn mé ngêi tµi, biÕt c¸ch dïng ngêi, tøc lµ c¨n cø vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm s½n cã cña ngêi tµi ®Ó cã thÓ ph¸t huy ®iÓm m¹nh, h¹n chÕ ®iÓm yÕu, cÇn ph¶i cã ý thøc r»ng trªn ®êi nµy kh«ng cã ai hoµn h¶o, còng kh«ng cã ai toµn tµi, ngêi nµo còng cã chç m¹ch chç yÕu. Nhµ qu¶n lý hiÖn ®¹i næi tiÕng níc Mü «ng Durak trong cuèn s¸ch “Ngêi qu¶n lý hiÖu qu¶” ®· viÕt “NÕu muèn ngêi m×nh sö dông kh«ng cã chç yÕu, th× kÕt qu¶ nhiÒu nhÊt còng chØ lµ mét ngêi tæ chøc rÊt b×nh thêng”.
TuyÓn dông ngêi tµi, mét c«ng viÖc khã kh¨n vµ hÕt søc quan träng ®èi víi tæ chøc, nã ®ßi hái nhµ qu¶n trÞ ph¶i n¾m b¾t ®îc nghÖ thuËt t×m ngêi tµi. Ngoµi viÖc ph¶i biÕt ®Æt ®óng ngêi vµo ®óng vÞ trÝ së trêng cña hä cßn ph¶i n¾m b¾t ®îc c¸c quy luËt t©m lý chi phèi hä, bëi lÏ ®èi víi b¶n th©n mçi ngêi tµi, ®iÒu mÊu chèt lµ ph¸t huy ®îc së trêng cña m×nh, thi thè ®îc tµi c¸n cña m×nh, thËm chÝ hä kh«ng cÇn tÝnh ®Õn sù b¸o ®¸p thï lao cña m×nh. VÝ dô nh chuyªn gia thu mua «ng Kamiya Masa lóc ®Çu lµm viÖc ë c«ng ty General níc Mü, nhng sau nµy «ng ®· ®îc sù tÝn nhiÖm ®Æc biÖt cña «ng Kichiro gi¸m ®èc c«ng ty Toyota lµm cho c¶m ®éng mµ vÒ lµm viÖc ë c«ng ty nµy mÆc dï tiÒn l¬ng chØ b»ng 1/5 so víi ë c«ng ty General. Cã thÓ nãi «ng Kichiro hÕt søc tÝn nhiÖm «ng Kamiya, ®Ó cho «ng ta g¸nh v¸c nhiÖm vô nÆng nÒ lµ tiªu thô xe h¬i, khiÕn cho «ng ta nh c¸ gÆp níc, ph¸t huy ®îc së trêng ®Æc biÖt, x©y dùng ®îc c¶ mét hÖ thèng thu mua v÷ng m¹nh cho c«ng ty Toyota, lËp ®îc c«ng lao to lín.
Cã mét ®iÒu ®îc ®óc kÕt lµ khi tuyÓn mé ngêi tµi, tríc tiªn cÇn ph¶i biÕt ngêi sau ®ã míi bµn ®Õn chuyÖn dïng ngêi. NÕu kh«ng hiÓu biÕt ®îc ngêi th× dï cã tµi thËt còng khã mµ ph¸t huy ®îc.
Vµo n¨m 1973, «ng TrÇn Thñ H÷u vèn lµ ngêi s¸ng lËp ra c«ng ty dÇu l¹c Tæng Nguyªn, mét xÝ nghiÖp dÇu l¹c lín nhÊt §µi Loan, ®· mêi «ng Nacagawa lµ ngêi NhËt B¶n ®¶m nhËn chøc tæng gi¸m ®èc, ®em toµn bé quyÒn qu¶n lý kinh doanh giao h¼n cho «ng ta, viÖc nµy ®· lµm cho giíi xÝ nghiÖp ë §µi Loan x«n xao mét thêi. Lóc ®ã «ng Nacagawa míi h¬n 40 tuæi tõng lµm gi¸m ®èc bé phËn kinh doanh vµ kü thuËt cña mét c«ng ty dÇu mì NhËt B¶n. §èi víi nghÒ dÇu mì «ng ta ®· cã kinh nghiÖm kinh doanh nhÊt ®Þnh, kh«ng thÓ kh«ng nãi lµ ngêi tµi. Sau khi «ng Nacagawa nhËn chøc, v× ®Ó cho «ng ta ®îc ®éc lËp lµm viÖc, Ýt bÞ can thiÖp phiÒn phøc, «ng TrÇn Thñ H÷u ®· ®a c¸c thµnh viªn gia téc víi c¸c b¹n bÌ cïng lËp nghiÖp mµ cã tr×nh ®é häc vÊn thÊp ra khái c«ng ty. ¤ng TrÇn Thñ H÷u cã thÓ nãi lµ thµnh t©m thµnh ý, song cã ®iÒu ®¸ng tiÕc lµ «ng Nicagawa tuy ®· cã kinh nghiÖm c«ng t¸c h¬n 20 n¨m thÕ nhng tõ xa «ng ta cha hÒ ®îc n¾m quyÒn lùc lín nh thÕ nµy bao giê, kh«ng cã kinh nghiÖm qu¶n lý toµn diÖn mét xÝ nghiÖp. H¬n thÕ «ng ta ®· ¸p dông cøng nh¾c nh÷ng ph¬ng ph¸p qu¶n lý xÝ nghiÖp cña NhËt b¶n ®Ó ®Õn møc lµm rèi lo¹n hÕt tÊt c¶ nh÷ng g× vèn cã cña c«ng ty tríc ®©y khiÕn cho søc m¹nh cña c¸c bé phËn kh«ng ®îc ph¸t huy, møc doanh thu lËp tøc gi¶m sót.Tuy nhiªn sau khi ®· ®Ó cho «ng Nicagawa tõ chøc, thu håi l¹i quyÒn qu¶n lý, tõ chç bu«ng tr«i quyÒn lùc l¹i ®æi thµnh th©u tãm ®¹i quyÒn, kh«ng tin tëng bÊt kú ai n÷a, dÉn tíi nh÷ng c¸n bé mµ «ng båi dìng ra còng tõng ngêi bá c«ng ty mµ ra ®i, thËm chÝ 5 chµng rÓ cña «ng ta còng lÇn lît tõ chøc bá ®i. Tæng Nguyªn ®· trë thµnh mét n¬i kh«ng gi÷ ®îc ngêi tµi, t×nh h×nh kinh doanh cµng ngµy cµng cã xu híng xÊu ®i cuèi cïng ®· ph¶i tuyªn bè ph¸ s¶n.
TrÇn Thñ H÷u tríc hÕt lµ dïng ngêi khinh suÊt ®em ®¹i quyÒn kinh doanh trao cho mét ngêi kh«ng hÒ biÕt c¸ch qu¶n lý xÝ nghiÖp lín, vÒ sau l¹i ®Ò phßng qu¸ cÈn thËn, ®ßi hái hµ kh¾c ®èi víi c¸n bé díi quyÒn, kh«ng yªn t©m ë bÊt cø mÆt nµo, dÉn tíi kh«ng gi÷ ®îc ngêi tµi ë xÝ nghiÖp cuèi cïng c«ng ty ®· thÊt b¹i th¶m h¹i. Tõ chç kh«ng hiÓu ngêi mµ cø sö dông, ®Õn chç dïng tµi kh«ng tho¶ ®¸ng, kh«ng thÓ dïng tµi. Sù thÊt b¹i cña c«ng ty dÇu l¹c Tæng Nguyªn cã thÓ nãi lµ mét bµi häc ®au ®ín nÆng nÒ.
C©u chuyÖn kÓ ra sau ®©y cã thÓ lµ mét trong nh÷ng kinh nghiÖm cho c¸c nhµ qu¶n trÞ sau nµy häc tËp vÒ c¸ch tuyÓn dông con ngêi cho tæ chøc.
Mét lÇn Chu Vò V¬ng ®· hái Kh¬ng Tö Nha: “BËc v¬ng gi¶ cö binh tuyÓn lùa anh hïng, biÕt râ sù cao thÊp cña binh lÝnh, ph¶i lµm nh thÕ nµo?”. ý cña c©u nãi ®ã chÝnh lµ Chu Vò V¬ng hái Kh¬ng Tö Nha r»ng nÕu ta muèn dÊy binh ph¸t ®éng cuéc chiÕn tranh, th× ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ nhËn ra c¸c mÆt tèt xÊu, phÈm chÊt vµ n¨ng lùc cña hä. Kh¬ng Tö Nha ®· tr¶ lêi r»ng: T×nh tr¹ng nÐt mÆt vµ néi t©m cña con ngêi kh«ng phï hîp víi nhau cã 15 lo¹i:
Cã ngêi bÒ mÆt tá ra ®øc tµi hoµn h¶o thùc tÕ ra l¹i lµ v« ®øc v« tµi.
Cã ngêi ngoµi mÆt tá ra «n hoµ l¬ng thiÖn nhng thùc tÕ ra l¹i lµ ngêi lµm toµn ®iÒu ¸c.
Cã ngêi ngoµi mÆt tá ra khiªm nhêng cung kÝnh mµ néi t©m l¹i qu¸ ng¹o m¹n v« lÔ.
Cã ngêi ngoµi mÆt tá ra liªm khiÕt cÈn thËn, mµ néi t©m l¹i kh«ng cã chót thµnh ý nµo ®ång lßng gi¶ dèi.
Cã ngêi xem ra th× rÊt cã tµi ba s¸ng suèt nhng trªn thùc tÕ l¹i kh«ng cã mét chót ch©n tµi thùc häc.
Cã ngêi vÎ mÆt tùa nh trung hËu lµm viÖc æn träng nhng l¹i kh«ng cã mét chót thµnh thùc ch¼ng tin.
Cã ngêi thÝch bµy mu ®Æt kÕ thÕ nhng kh«ng cã n¨ng lùc quyÕt s¸ch.
Cã ngêi tùa hå nh lµm viÖc qu¶ c¶m, cã kh¶ n¨ng quyÕt ®o¸n, nhng trªn thùc tÕ th× lùc bÊt tßng t©m thiÕu h¼n tµi n¨ng.
Cã ngêi trªn nÐt mÆt v« cïng thµnh khÈn nhng trªn thùc tÕ th× ch¼ng chót tÝn thùc.
10.Cã ngêi ngoµi mÆt th× l¬ th¬ lÈn thÈn nhng trªn thùc tÕ l¹i lµ ngêi rÊt trung thùc ®¸ng tin cËy.
11.Cã ngêi ng«n luËn hµnh vi xem ra cã vÎ ng«n kú hµnh qu¸i thÕ nhng lµm viÖc l¹i thu ®îc hiÖu qu¶ tèt ®Ñp.
12.Cã ngêi xem cã vÎ gan gãc nhng thùc tÕ l¹i rÊt nhót nh¸t.
13.Cã ngêi tr«ng th× cã vÎ nghiªm tóc th¼ng th¾n nhng trªn thùc tÕ l¹i ®è kþ khinh thêng ngêi kh¸c.
14.Cã ngêi ngoµi mÆt tr«ng l¹i cã vÎ nghiªm nghÞ kh¾c khæ, trªn thùc tÕ l¹i rÊt trÇm tÜnh trung thùc thµnh khÈn.
15.Cã ngêi vÎ ngoµi kh«ng xuÊt chóng yÕu ®uèi xÊu xÝ thÕ mµ cho ra ngoµi ®¶m nhËn viÖc sø tiÕt l¹i kh«ng lµm nhôc sø mÖnh, mµ thêng thêng lµ nh÷ng ngêi hay bÞ thiªn h¹ coi khinh lµ bÇn tiÖn, cã thÓ ®îc c¸c bËc vua th¸nh hiÒn träng dông, tõ ®ã ®· s¸ng t¹o ra sù nghiÖp vÜ ®¹i. Nh÷ng ®¹o lý ë bªn trong ngêi b×nh thêng khã cã thÓ hiÓu ®îc, nÕu kh«ng cã con m¾t cùc kú tinh nhanh s¸ng suèt th× khã cã thÓ nh×n râ ranh giíi gi÷a hai bªn.
Khi Vò V¬ng hái l¹i lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ quan s¸t ®îc phÈm chÊt thùc cña mét ngêi, Kh¬ng Tö Nha tr¶ lêi: Muèn t×m hiÓu phÈm chÊt cña mét ngêi cÇn ph¶i cã 8 lo¹i ph¬ng ph¸p kiÓm chøng:Thø nhÊt, tríc hÕt dïng ng«n ng÷ ®Ó kh¶o s¸t xem thö n¨ng lùc øng ®èi cña ngêi ®ã nh thÕ nµo. Thø hai t×m hiÓu ®Õn cïng nh÷ng c©u tr¶ lêi cña ngêi ®ã, ®Ó quan s¸t n¨ng lùc tuú c¬ øng biÕn cña anh ta. Thø ba, cö ngêi bÝ mËt kh¶o s¸t tinh thÇn xem thö anh ta lêi nãi cã ®i ®«i víi viÖc lµm kh«ng, nÕu cã th× míi thµnh thùc ®¸ng tin. Thø t, chÊt vÊn tríc mÆt nh÷ng t×nh tiÕt Èn kÝn cã liªn quan ®Õn anh ta ®Ó anh ta cã ®ñ ®øc h¹nh cëi më v« t hay kh«ng. Thø n¨m, ®Ó cho ngêi ®ã sö dông, qu¶n lý tµi s¶n råi quan s¸t xem anh ta cã phÈm chÊt liªm khiÕt kh«ng tham lam kh«ng. Thø s¸u, dïng mÜ s¾c ®Ó kiÓm tra xem ngêi ®ã cã nghiªm chØnh ®µng hoµng kh«ng. Thø bÈy ra cho ngêi ®ã ®Ò tµi khã xem cã ph¶i anh ta lµ ngêi anh dòng kh«ng khiÕp sî hay kh«ng. Thø t¸m dïng rîu ngon lµm cho ngêi ®ã say råi quan s¸t ngêi ®ã sau khi uèng rîu cã mÊt ®i tr¹ng th¸i b×nh thêng kh«ng. NÕu qu¶ thùc nghiÖm chøng vÒ 8 mÆt nµy ®Òu thu ®îc kÕt qu¶ tèt th× qu¶ lµ ngêi nµy cã ®ñ c¶ ®øc lÉn tµi.
Dï thÕ giíi ngµy nay ®· thay ®æi rÊt nhiÒu so víi 2000 n¨m tríc cña Kh¬ng Tö Nha song bµi häc vÒ t×m kiÕm nh©n tµi ®Ých thùc cña «ng kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã ý nghÜa. Nã dËy cho c¸c nhµ qu¶n trÞ sau nµy biÕt r»ng nh×n con ngêi ph¶i ®óng thùc chÊt , néi t©m cña ngêi ®ã chø kh«ng ®îc nÆng vÒ h×nh thøc bªn ngoµi.
Cã thÓ nãi viÖc tuyÓn chän nh©n tµi cho tæ chøc võa thÓ hiÖn n¨ng lùc chuyªn m«n cña nhµ qu¶n trÞ võa thÓ hiÖn nghÖ thuËt dïng ngêi cña ngêi ®ã, vµ chØ cã nh÷ng nhµ qu¶n trÞ tµi n¨ng míi cã thÓ mang vÒ ®óng con ngêi mµ tæ chøc cÇn.
Ch¬ng III: Ch©n dung c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi ba
I. Ford vµ v¬ng quèc « t« cña «ng
PhÇn nµy xin giµnh ®Ó nãi vÒ Hery Ford ®êi thø hai.
¤ng sinh n¨m 1917, n¨m 1936 tèt nghiÖp trêng Halikise, song «ng kh«ng ph¶i lµ mét häc sinh u tó, chØ lµ mét ngêi cã thµnh tÝch b×nh thêng. §Ó cã thÓ n¾m ch¾c c«ng ty Ford, cÇn ®¶m nhiÖm chøc tæng gi¸m ®èc c«ng ty, Ford bëi thÕ ®· ph¶i cè g¾ng rÊt nhiÒu. Cuèi cïng vµo n¨m 1945, Ford ®· thuËn lîi tiÕp qu¶n c«ng ty Ford cña gia téc, ®¶m nhiÖm chøc tæng gi¸m ®èc c«ng ty.
Vµo ®Çu nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû, ®¬ng khi c«ng ty xe h¬i Slog trçi dËy, c«ng ty Ford bÞ r¬i vµo thÕ khèn quÉn. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ ë chç c«ng ty kia ®· qu¶n lý tèt h¬n. Thªm vµo ®ã c«ng ty Slog cã thÓ ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch hµng trªn thÞ trêng xe h¬i, kh«ng ngõng ®æi míi h×nh thøc. Díi ®¹i c«ng ty cã nhiÒu c«ng ty nhá, mµ mçi c«ng ty nhá l¹i cã quyÒn tù chñ, ph¸t huy ®Çy ®ñ n¨ng lùc cña m×nh. N¨m 1948, Xe « t« cña c«ng ty Slog cã sè lîng tiªu thô h¬n c¶ c«ng ty Ford, tõ ®ã mµ nh¶y lªn vÞ trÝ hµng ®Çu thÕ giíi.
So víi Slog, c«ng ty xe h¬i Ford vÒ thÓ chÕ l·nh ®¹o th× chuyªn chÕ ®éc tµi, toµn bé quyÒn lùc ®Òu tËp trung vµo tay Hery Ford. TÊt c¶ nh÷ng quyÕt ®Þnh cña c«ng ty, sù s¾p xÕp nh©n sù, s¶n xuÊt vµ nghiÖp vô d©n sù ®Òu ph¶i qua tay «ng. Hery Ford cuèi ®êi l¹i cµng b¶o thñ, chØ chó träng kiÓu xe T cña m×nh mµ l¹i chØ dïng mét mµu ®en, thiÕu ma lùc hÊp dÉn kh¸ch hµng. C«ng ty Ford ®· dÇn suy yÕu ®i.
Khi Ford ®êi thø hai lµm tæng gi¸m ®èc, c«ng ty Ford mçi th¸ng thiÕu nî ®Õn 900 v¹n ®«la Mü. Mét ngêi qu¶n lý c«ng ty ®· nãi: Lóc Êy c«ng ty ®ang l¶o ®¶o nh muèn ng·, s¾p bÞ ph¸ s¶n.
ViÖc qu¶n lý c«ng ty b¾t ®Çu hçn lo¹n, trong c«ng ty ch¼ng cã sæ s¸ch còng ch¼ng cã chÕ ®é kiÓm to¸n. ThËm chÝ ë sæ l¬ng cã c¶ tªn nh÷ng ngêi lµm viÖc ®· chÕt. C«ng ty ch¼ng cã nh÷ng nh©n viªn qu¶n lý cÊp cao ®¾c lùc, còng gièng nh ch¼ng cã tµi kho¶n râ rµng. Lóc ®ã trong 500 nh©n viªn qu¶n lý c«ng ty ch¼ng cã mét ngêi tèt nghiÖp ®¹i häc. Nh©n viªn tµi vô còng thiÕu. Sau nµy nhí l¹i håi Êy, buliki cã nãi: C«ng tr×nh s ®èi víi thiÕt kÕ xe h¬i th× ch¼ng cã g×, ®¹i ®a sè m¸y mãc vµ nhµ xëng ®Òu qu¸ cò kü, b¸o biÓu tµi vô cña hä gièng nh sæ s¸ch cña mét quÇy t¹p ho¸ vËy.
Khi Hery Ford ®êi thø hai tiÕp qu¶n c«ng ty ®ang suy yÕu Êy, «ng ®Ó ra mét ®iÒu kiÖn, tøc lµ kh«ng bã buéc ch©n tay, cã thÓ hoµn toµn th¶ søc tiÕn hµnh nh÷ng c¶i c¸ch cÇn thiÕt.C¶i c¸ch cña «ng b¾t ®Çu tõ viÖc ®Ò b¹t nh©n tµi, «ng kh«ng tiÕc dïng nhiÒu tiÒn b¹c ®Ó mêi nh©n tµi qu¶n lý, l¹i ®Ó cho hä cã thùc quyÒn trong tay, ph¸t huy ®Çy ®ñ tµi c¸n cña hä.
“TiÓu sè Sangdun” lóc bÊy giê lµ mét tiÓu tæ qu¶n lý sè liÖu cña kh«ng qu©n níc Mü thêi chiÕn tranh thÕ giíi thø hai. Thêi chiÕn tranh, n¨ng lùc vËn trï vµ n¨ng lùc tµi vô cña 10 sÜ quan Êy ®· ®îc rÌn luyÖn, hä liªn hîp l¹i lµm thµnh mét tiÓu tæ qu¶n lý kinh doanh ®¸p theo lêi mêi. Mêi ngêi Êy vèn ®îc coi lµ thÇn ®ång, trong sè ®ã cã ngêi sau nµy lµm ®Õn bé trëng quèc phßng. Lóc Êy nh÷ng thanh niªn Êy cã gäi ®iÖn ®Õn c«ng ty Ford, nãi r»ng hä ®ang t×m kiÕm viÖc lµm. Henry nãi víi hä “Cø ®Õn bµn thö”. Sangdun, ngêi ®øng ®Çu nhãm Êy ®Õn gÆp Henry. Henry nãi r»ng, «ng thÊy c«ng ty Ford cÇn nh÷ng ngêi nh vËy, bëi thÕ quyÕt ®Þnh sö dông hä. Hä ®· ®a møc tiÒn l¬ng yªu cÇu cña hä kh¸ cao tõ 800 ®Õn 1000 ®«la Mü cho mçi ngêi. Trong c«ng ty cã ngêi cho r»ng yªu cÇu Êy qu¸ cao kh«ng thÓ xem xÐt ®îc. Song Henry cho r»ng ®èi víi nh÷ng nh©n tµi cao cÊp chØ cÇn cã lîi cho c«ng ty, cã tr¶ l¬ng cao cho hä còng hoµn toµn xøng ®¸ng. Henry ®· mêi tÊt c¶ bän hä ®Õn c«ng ty, l¹i giao cho c¶ träng tr¸ch n÷a.
Henry cßn sö dông c¶ Buliki vèn lµ phã tæng gi¸m ®èc cña c«ng ty xe h¬i th«ng dông ®Ó phô tr¸ch c«ng t¸c cña c«ng ty Ford. Së trêng cña Buliki lµ tinh th«ng tµi chÝnh, «ng ®· cã nh÷ng nghiªn cøu khoa häc chuyªn m«n. Vµo nh÷ng n¨m 30, «ng cã ®îc sù träng dông cña c«ng ty xe h¬i th«ng dông, mang l¹i nh÷ng kho¶n lîi nhuËn to lín cho c«ng ty Êy. Henry sö dông Buliki mét c¸ch triÖt ®Ó, kh«ng tiÕc ®¸p øng cho «ng ®Æc quyÒn cæ phiÕu. Henry Ford träng sù hiÓu biÕt s©u réng cña Buliki, «ng hy väng cã thÓ tiÕn hµnh mét sè c¶i c¸ch triÖt ®Ó, mµ nh vËy cÇn cã mét ngêi cã kinh nghiÖm qu¶n lý toµn diÖn, Buliki lµ ngêi hoµn toµn cã thÓ ®¶m nhiÖm vai diÔn Êy. Buliki ®em ®Õn cho c«ng ty Ford mét sè chÕ ®é vµ ph¬ng ph¸p ¸p dông cña c«ng ty xe h¬i th«ng dông vµ cßn mang ®Õn cho c«ng ty Ford mÊy nh©n viªn cao cÊp cña c«ng ty th«ng dông nh Wiliamgesste, Kelusuo...
Sau ®ã b»ng sù gióp ®ì cña Kelusuo vµ nh÷ng thÇn ®ång Sangdun, ®· x©y dùng cho Henry chÕ ®é qu¶n lý tµi vô cã thÓ khiÕn c«ng ty Ford ph¸t triÓn tèt ®Ñp. VÒ l·nh ®¹o thÓ chÕ, Henry Ford tiÕp thu kiÕn nghÞ cña Buliki, giao quyÒn lùc xuèng c¬ së, tõ chÕ ®é tËp quyÒn vèn cã ®æi thµnh chÕ ®é ph©n quyÒn; ®em mét c«ng ty toµn vÑn ®æi thµnh 15 bé phËn, gi¸m ®èc mçi bé phËn cã quyÒn tù chñ phô tr¸ch c«ng viÖc cña bé phËn ®ã. Cã bé phËn cã c¬ cÊu qu¶n lý cña m×nh vµ cã quyÒn qu¶n lý chÆt chÏ. Gi÷a c¸c bé phËn vÉn cã thÓ triÓn khai c¹nh tranh. Trªn thùc tÕ ®ã lµ häc tËp c¬ chÕ qu¶n lý cña c«ng ty xe h¬i Th«ng dông.
Sù dòng c¶m c¶i c¸ch cña Henry ®· mang l¹i nh÷ng thµnh qu¶ râ rÖt. N¨m ®Çu ®· khiÕn c«ng ty xoay chuyÓn tõ tæn thÊt thµnh cã l·i, gióp c«ng ty bíc ra khái hoµn c¶nh khã kh¨n. §Õn n¨m thø hai lîi nhuËn ®· t¨ng lªn ®Õn h¬n 6400 v¹n ®«la Mü, ®Õn n¨m 1949 lîi nhuËn ®· t¨ng gÊp ®«i. Qua mÊy n¨m cè g¾ng c«ng ty Ford cuèi cïng ®· vît c«ng ty Claisle, cã vÞ trÝ thø hai trong nghµnh xe h¬i níc Mü, sau nµy vÉn duy tr× ®îc vÞ trÝ Êy.
Cã thÓ nãi Henry Ford rÊt khÐo døt bá nh÷ng thãi quen truyÒn thèng, vøt bá sù thñ cùu, trong s¶n phÈm t×m kiÕm sù ®æi míi, c«ng nghÖ ho¸ s¶n phÈm, ®Êy lµ mét nguyªn nh©n dÉn ®Õn thµnh c«ng cña c«ng ty Ford. Khi Henry tiÕp qu¶n c«ng ty Ford, «ng ®· quyÕt t©m kh«ng chØ giíi h¹n c¶i t¹o lo¹i xe cò, mµ muèn s¶n xuÊt ra lo¹i xe míi ®Ó giµnh ®îc sù ®¸nh gi¸ tèt cña thÞ trêng. Tõ ®ã c«ng ty Ford liªn tôc cho ra ®êi nhiÒu lo¹i xe míi phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ trêng.
Tuy nhiªn ®øng trªn ph¬ng diÖn cña mét nhµ qu¶n trÞ cã thÓ thÊy Henry rÊt tØnh t¸o trong lÜnh vùc tuyÓn dông hiÒn tµi, khÐo biÕt c¸ch dïng ngêi, chó träng ph¸t huy mÆt tèt ®Ñp nhÊt cña nh©n tµi, ®Êy còng lµ mét nh©n tè quan träng ®Ó c«ng ty Ford trë thµnh mét c«ng ty lín thø t trªn thÕ giíi. Henry kh«ng ®em sù hng thÞnh cña c«ng ty mµ ký th¸c cho mét nh©n tµi u tó nµo. Tõ n¨m 1946 ®Õn 1986, trong vßng 40 n¨m chøc vô tæng gi¸m ®èc cña c«ng ty Ford ®· thay ®æi ®Õn 10 lÇn, trung b×nh 4 n¨m thay mét lÇn. Chøc vô tæng gi¸m ®èc cña c«ng ty mçi khi thay ®æi, c«ng ty l¹i xuÊt hiÖn sù tiÕn triÓn m¹nh mÏ míi.
Henry b»ng vµo nghiÖp vô mµ thu n¹p con ngêi, ®èi víi thµnh viªn trong gia téc Ford, Henry nghiªm chØnh chiÕu theo nguyªn t¾c cã tµi n¨ng th× ®îc giao chøc tr¸ch c«ng viÖc, kh«ng nÆng vÒ t×nh c¶m gia téc. ¤ng nãi “chøc vô tèi cao lµ kh«ng di truyÒn, chØ cã thÓ dùa vµo chÝnh m×nh ®Ó tranh ®ua mµ th«i”
Nh vËy Henry Ford ®êi thø hai, b»ng sù tµi n¨ng vµ s¸ng suèt cña m×nh, kh«ng nh÷ng ®· vùc dËy mét c«ng ty s¾p bÞ ph¸ s¶n trë thµnh c«ng ty ®øng thø t trªn thÕ giíi vÒ mÆt doanh sè b¸n, mµ cßn ®Ó l¹i mét tÊm g¬ng tèt vÒ c¸ch thøc qu¶n trÞ, ®Æc biÖt lµ c¸ch dïng ngêi, rÊt ®¸ng ®Ó cho c¸c nhµ qu¶n trÞ sau nµy noi theo.
II. Warren Buffett vµ c«ng ty Berkshire hathaway
§îc coi lµ nhµ qu¶n trÞ quyÒn lùc nhÊt níc Mü, song «ng còng lµ ngêi næi tiÕng khiªm tèn khi nãi vÒ ®Þa vÞ cña «ng trong cuéc ®êi. TÊt nhiªn Warren Buffett tËn hëng nh÷ng ®Æc quyÒn riªng cña mét ngêi giµu thø hai thÕ giíi, nh ®i ®©y ®ã b»ng mét trong nh÷ng chiÕc Netjet cña m×nh vµ ®¸nh bµi Brit víi “b¹n” Bill Gates. Nhng nh×n chung nhµ ®Çu t vÜ ®¹i 72 tuæi xø Ohama “ bá qua” quan ®iÓm cho r»ng «ng lµ “tËp b¶n ®å doanh nghiÖp Mü”. Víi ®iÖu cêi thÇm ®óng chÊt Warren, «ng b¶o: “®iÒu nµy chØ cã nghÜa lµ nÕu t«i lµm mét c¸i g× ®ã tåi tÖ, møc ®é tåi tÖ ®ã sÏ rÊt “qui m«”. Nãi c¸ch kh¸c lµ sÏ bæ sung vµo nh÷ng lç l· ®ã rÊt nhiÒu con sè 0”.
Sù thËt lµ cha cã nh÷ng con sè 0 nh vËy. C«ng ty cña Buffett – Berkshire Hathaway - ®· trë lªn tæ chøc hïng m¹nh nhÊt ®Êt Mü víi lîi nhuËn hµng tû tû ®«la trong mäi lÜnh vùc tõ b¶o hiÓm (n¬i Buffett lµ mét trong nh÷ng ngêi dÉn ®Çu thÕ giíi) tíi b¸o chÝ, th¶m len vµ ñng cao båi. Víi tû suÊt lîi nhuËn tæng céng hµng n¨m trung b×nh ®¹t 21% trong vßng 15 n¨m qua (trong khi chØ sè nµy trªn thÞ trêng chØ ®¹t 11%), Buffett ®· chøng tá «ng lµ nhµ ®Çu t kú kh«i nhÊt thÕ giíi. Còng chÝnh v× thÕ mµ ¶nh hëng cña «ng lªn chøng kho¸n vµ thÞ trêng cã thÓ nãi lµ v« song. ChØ cÇn «ng cho biÕt lµ sÏ mua hay b¸n cæ phiÕu nµo lµ cæ phiÕu ®ã sÏ“chuyÓn ®éng” nh trß ch¬i b¾n ®¹n, ch¼ng thÕ mµ «ng v« cïng thËn träng khi bµn vÒ ®Çu t.
Mét trong sè Ýt nh÷ng n¬i «ng dµnh ®Ó bµn vÒ ®Çu t lµ “nh÷ng l¸ th hµng n¨m göi tíi cæ ®«ng” l¹i lµ mèi th«ng tri ®îc c¸c CEO trªn thÕ giíi quan t©m nhÊt. Khi cùu tæng bÝ th ®¶ng céng s¶n Trung Quèc Giang Tr¹ch D©n bµn vÒ b¶n chÊt bÝ Èn cña thÞ trêng chøng kho¸n Hoa Kú víi Bill Gates (khi «ng nµy ®Õn th¨m Trung Quèc), Gates nãi chØ mét ngêi duy nhÊt trªn ®êi nµy hiÓu ®îc ®iÒu ®ã: Warren Buffett. Gates cßn nãi thªm sau khi trë vÒ Mü, «ng sÏ göi b¶n b¸o c¸o hµng n¨m míi nhÊt cña Buffett cho «ng Giang.
H¬n n÷a kh«ng nghi ngê g× r»ng Buffett lµ nhµ kinh doanh ®îc thØnh cÇu ®Õn nhiÒu nhÊt bëi c¸c tæng gi¸m ®èc (CEO) cÇn sù chØ gi¸o. Buffett cho biÕt: “Bao quanh c¸c CEO lµ nh÷ng ngêi lµm c«ng ¨n l¬ng. T«i ch¶ lÊy g× c¶ cho nªn t«i cã thÓ cho hä nh÷ng lêi khuyªn kh«ng thµnh kiÕn”. N¨m n¨m qua kh«ng biÕt bao nhiªu CEO ®· tíi Ohama ®Ó gÆp nhµ hiÒn triÕt nµy, kÓ c¶ Jeff Immelt (CEO hµng ®Çu cña c«ng ty General Electric). Nãi vÒ Buffett Immelt thùc sù ngìng mé: “T«i ®· cã ®«i ba dÞp nãi chuyÖn (vµ dïng bÝt tÕt) víi Buffett, «ng Êy lµ nhµ ®Çu t tinh anh nhÊt thÕ giíi, vµ t«i ®ang cè g¾ng n¾m b¾t nh÷ng t tëng cña «ng”.
Quèc héi Mü còng v« cïng tin tëng Buffett. Vµi ngµy tríc khi c¸c nhµ lËp ph¸p bá phiÕu th«ng qua dù th¶o luËt thuÕ cña chÝnh quyÒn Bush, Buffett ®· cã bµi viÕt chÊn ®éng trªn tê “ Washington Post” chØ ra nh÷ng ®iÒu mµ «ng cho lµ “sù thiÕu ãc ph¸n xÐt cña viÖc xo¸ bá thuÕ cæ tøc”. C¾t gi¶m thuÕ nµy theo «ng sÏ chñ yÕu lµm lîi cho ngêi giµu. Nh÷ng lêi nãi m¹nh mÏ tõ Buffett ®· ®ñ m¹nh ®Ó lµm dÞu bít b¶n dù th¶o cuèi vÒ c¾t gi¶m thuÕ nµy.
§¬n gi¶n bëi Buffett ®îc t«n träng vµ ngìng mé h¬n bÊt cø doanh nh©n cßn sèng nµo trªn thÕ giíi mµ, vµ kh«ng chØ bëi nh÷ng ngêi trong giíi kinh doanh mµ trong c¶ céng ®ång.
III. Andrew carnegie - «ng vua s¾t thÐp
TÝnh c¸ch: quyÕt ®o¸n vµ tinh tÕ
Andrew carnegie sinh n¨m 1835 t¹i scottland. Mêi tuæi cËu bÐ Andrew theo gia ®×nh sang ®Þnh c t¹i vïng Pittburgh, Hoa kú. Do cuéc sèng gia ®×nh chËt vËt nªn Andrew kh«ng ®îc tíi trêng, vµ thËm chÝ suèt c¶ cuéc ®êi sau nµy, dï thµnh ®¹t, næi tiÕng kh¾p thÕ giíi, Andrew Carnegie cha bao giê theo häc chÝnh quy. TÊt c¶ kiÕn thøc uyªn b¸c vµ ®å sé mµ «ng vua nµy cã ®îc ®Òu lµ “nhÆt nh¹nh” trªn qu·ng ®êi mu sinh.
12 tuæi Andrew lµm phô viÖc cho mét xëng dÖt nhá, trong ®iÒu kiÖn vÊt v¶, suèt ngµy bªn lß h¬i níc nãng bøc vµ chËt chéi. Mét h«m «ng chñ giao cho cËu c«ng viÖc tÝnh to¸n sæ s¸ch vµ «ng ta rÊt hµi lßng vÒ cËu thî nhá nµy. Tuy ®îc c¶i thiÖn c«ng viÖc song Andrew kh«ng b»ng lßng víi c«ng viÖc ghi chÐp ®¬n gi¶n ®ã. Andrew tranh thñ ®i häc líp kÕ to¸n kÐp vµo ban ®ªm.
Khi ®· ®ñ tuæi lao ®éng Andrew xin vµo lµm ë mét c«ng ty ®iÖn tÝn. Víi tÝnh kiªn tr× vµ ãc quyÕt ®o¸n, Andrew kh«ng chØ hoµn thµnh xuÊt s¾c c«ng viÖc mµ cßn nhËn ®îc sù tÝn nhiÖm cña c¸c sÕp. Cã chuyÖn kÓ r»ng, khi Andrew trùc ë v¨n phßng ®iÖn b¸o víi chøc danh lµ ®iÖn tÝn viªn nhËn ®îc bøc ®iÖn b¸o cã ®oµn tµu ho¶ gÆp n¹n vµ kÑt l¹i trªn ®êng s¾t. Andrew cÇm bøc ®iÖn ®i t×m ngêi chØ huy lµ Scott, nhng «ng ta kh«ng cã mÆt t¹i v¨n phßng. Suy nghØ mét l¸t, nghiªn cøu s¬ ®å tuyÕn ®êng vµ t×m hiÓu ra nguªn nh©n, Andrew liÒn viÕt mét bøc ®iÖn ký tªn Scott ra lÖnh cho c¸c nhµ ga trªn tuyÕn xö lý. ViÖc ra lÖnh cho mét ®oµn tµu dõng hay ch¹y lµ quyÒn cña ngêi chØ huy, ai ra lÖnh ®Òu lµ ph¹m ph¸p. Nhng Andrew ®· quyÕt ®Þnh b»ng mét ch÷ ký gi¶.
Khi «ng Scott vÒ «ng thÊy trªn bµn cã mét bøc ®iÖn b¸o, «ng liÒn viÕt mét bøc ®iÖn ra lÖnh víi néi dung y hÖt nh bøc ®iÖn mµ Andrew ®· m¹o danh göi ®i tríc ®ã råi giao cho Andrew: “Anh h·y ®¸nh ngay bøc ®iÖn nµy, nã liªn quan ®Õn sinh m¹ng cña c¶ mét ®oµn tµu”. Andrew cÇm bøc ®iÖn vµo phßng ®iÖn b¸o, råi quy ra thµnh thËt: “ Tha ngµi, c¸ch ®©y nöa giê t«i ®· ®¸nh ®i mét bøc ®iÖn cã néi dung y hÖt nh thÕ nµy”. “Ai ký tªn?”. “ T«i ®· m¹o ch÷ ký cña ngµi”. “Kh¸ l¾m”, ngµi Scott gËt ®Çu, “nhng lÇn sau ®õng lµm nh thÕ n÷a”
Carnegie rÊt ham ®äc nhng kh«ng cã tiÒn ®Ó mua s¸ch. Khi biÕt «ng ®¹i t¸ vÒ hu Anderson cã mét th viÖn riªng rÊt nhiÒu s¸ch, Andrew ®Õn hái mîn ®Ó ®äc. Ngµi ®¹i t¸ nãi: “ T«i cho anh mîn s¸ch ®äc mét tuÇn, ®óng h¹n anh ®em tr¶, nÕu quyÓn s¸ch kh«ng bÞ lem bÈn t«i sÏ cho anh mîn tiÕp”. Andrew chÊp hµnh ®óng quy ®Þnh cña «ng ®¹i t¸. Anh ®äc nhiÒu lo¹i: lÞch sö, c.huyÖn c¸c anh hïng, kÞch Shakepear... vµ s¸ch nãi vÒ s¶n xuÊt thÐp vµ than.Nh÷ng cuèn s¸ch cña «ng ®¹i t¸ vÒ hu ®· cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn chµng thanh niªn Carnegie. Sau nµy khi trë thµnh ngêi giµu cã vµ khi «ng ®¹i t¸ qua ®êi, A. Carnegie ®· x©y mét th viÖn rÊt lín trªn nÒn nhµ cò cña ngµi ®¹i t¸ víi dßng ch÷: “Xin hiÕn tÆng ®¹i t¸ James Anderson. Nhµ kØ niÖm nµy cña mét thiÕu niªn cã tªn Andrew Carnegie ®Ó tá lßng biÕt ¬n ®èi víi ngµi”
N¨m Carnegie 21 tuæi, c«ng ty Adam, mét c«ng ty vËn chuyÓn nhanh cã mét cæ ®«ng muèn b¸n cæ phÇn cña m×nh. Andrew nhËn thÊy sù ph¸t triÓn cña Adam nªn anh quyÕt ®Þnh mua cæ phÇn nµy. Nhng toµn bé gia s¶n cña Andrew chØ cã 50 ®«la, anh ph¶i ®i vay mîn ®Ó cã ®îc 600 ®«la ®Ó mua cæ phÇn. Qu¶ nhiªn chØ sau mét thêi gian ng¾n, tõ 600 ®«la Andrew ®· cã vµi chôc ngµn ®«la.
Ngêi ta cã nhËn xÐt vÒ Andrew Carnegie trong giai ®o¹n nµy: kh«ng tõ mét thñ ®o¹n nµo, hÔ cã c¬ héi lµ «ng lao vµo kiÕm tiÒn. Khi ph¸t hiÖn ra mét l« ®Êt cã chøa nh÷ng giÕng dÇu, Carnegie ®· ®Õn hái mua, nhng l« ®Êt nµy ®· cã ngêi mua råi. Kh«ng thÊt väng Andrew Carnegie ®· biÕu vî cña ngêi chñ ®Êt mét mãn quµ ®¾t tiÒn: mét xÊp lôa vµ kÌm theo mét nhÉn kim c¬ng. KÕt qu¶ lµ anh ®· mua ®îc l« ®Êt ®ã cã chøa dÇu bªn díi. Vµ víi 40000 ®«la mua miÕng ®Êt ®ã, «ng ®· thu ®îc mét triÖu ®«la lîi nhuËn mçi n¨m.
Sau ®ã Adrew Carnegie sang lµm th ký cho h·ng xe löa Pennsylvania. Khi Woodruff ph¸t minh ra toa xe löa cã giêng n»m, Carnegie ®· tham gia ®Çu t 2 triÖu ®«la vµ lîi nhuËn sau mçi n¨m lµ 50 triÖu ®«la.
N¨m 1862, khi néi chiÕn næ ra ë Mü, ®êng s¾t vµ nhÊt lµ nh÷ng c©y cÇu b»ng gç lu«n bÞ ®èt ch¸y, Carnegie ®· lËp ra mét c«ng ty cÇu s¾t, ®¬n ®Æt hµng göi ®Õn tíi tÊp.
N¨m 29 tuæi, mÆc dï ®ang lµm ¨n thuËn lîi nhng Carnegie quyÕt ®Þnh nghØ viÖc vµ bá ra 280 ngµy sang ch©u ©u ®Ó quan s¸t. Sau chuyÕn ®i nµy Carnegie kÕt luËn: thêi ®¹i cña s¾t thÐp ®· ®Õn vµ ®©y lµ ngµnh cã lîi nhuËn cao nhÊt. §Õn Lu©n §«n, Carnegie ®· mua b»ng s¸ng chÕ luyÖn thÐp cña anh em nhµ Darbay. “B»ng s¸ng chÕ nµy cã gi¸ trÞ Ýt nhÊt lµ 5000 pound vµng rßng!” «ng tr¶ lêi ngêi em. Vµ Carnegie quyÕt ®Þnh mua lu«n b»ng s¸ng chÕ röa than cèc cña ngêi Anh.
VÒ níc n¨m 1868, Carnegie x©y dùng mét lß thÐp giã, bÊt chÊp sù ph¶n ®èi cña Tome, em ruét. Vµ qu¶ nhiªn thÐp giã cña Carnegie thuéc lo¹i cã chÊt lîng cao:bÒn vµ cøng l¹i kh«ng gißn.
XuÊt th©n tõ mét anh kÕ to¸n, Carnegie ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc tÝnh to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh. ¤ng cho r»ng : chó ý ®Õn gi¸ thµnh th× tù nhiªn sÏ cã lîi nhuËn. Trong khi c¸c c«ng ty s¾t thÐp chi phÝ cho mét tÊn lµ 110 ®«la th× thÐp cña Carnegie chØ hÕt cã 56,5 ®«la. Sù tÝnh toµn nµy cßn gióp cho Carnegie quyÕt ®Þnh ®Çu t nh÷ng xëng luyÖn thÐp lín, víi c«ng nghÖ míi, tèn kÐm tíi møc nhiÒu ngêi ph¸t ho¶ng, trong khi ®ã Andrew Carnegie l¹i rÊt b×nh th¶n, v× «ng biÕt lîi nhuËn thu ®îc sÏ kh«ng nhá.
ChÝnh s¸ch sö dông nh©n tµi
NhiÒu ngêi ®Æt c©u hái lµm c¸ch nµo mµ Carnegie l¹i ®iÒu hµnh ®îc mét khèi lîng c«ng viÖc lín ®Õn nh vËy. BÝ quyÕt cña «ng lµ sö dông nh÷ng chuyªn gia giái. ¤ng thuª mét chuyªn gia giái lµ Alexander Holly ®Ó ®iÒu hµnh vµ s½n sµng mua nh÷ng ph¸t minh cña Holly víi gi¸ khuyÕn khÝch. V× thÕ viÖc luyÖn thÐp lu«n æn ®Þnh.
Khi lµm cÇu s¾t thay cho cÇu gç, Carnegie ®· t×m b»ng ®îc nh÷ng c«ng tr×nh s ®· lµm chiÕc cÇu s¾t duy nhÊt trong vïng vµ mêi hä tham gia vµo c«ng ty cña «ng. Khi mét c«ng tr×nh s nghØ phÐp vÒ quª, trong khi Carnegie muèn «ng ta quay trë l¹i. ¤ng t×m hiÒu vµ biÕt r»ng nhµ kü s nµy rÊt thÝch ngùa. ThÕ lµ Carnegie mêi «ng ta ë l¹i ®Ó gióp m×nh “ mua ngùa”, nhng thùc ra lµ ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc dï vÉn cã ngùa tèt cho c«ng tr×nh s. “¤ng Êy ë l¹i vui vÎ sÏ cã lîi cho c«ng viÖc. NÕu t«i cìng b¸ch tÊt nhiªn «ng ta ph¶i nghe, nhng kÕt qu¶ c«ng viÖc sÏ ra sao?” Carnegie t©m sù sau vô nµy.
Carnegie cã biÖt tµi nh×n ngêi tµi. ¤ng ®Õn xëng cña m×nh vµ ®Ó ý thÊy mét thanh niªn ®øng b¸n t¹p ho¸ ë mét cöa hiÖu nhá bªn c¹nh. NhËn thÊy tµi n¨ng cña anh nµy,Carnegie ®· mêi anh ta vÒ xëng, vµ chØ s¸u th¸ng sau «ng ®· cho anh ta lµm phã xëng. §Ó råi n¨m 39 tuæi anh ta gi÷ chøc tæng gi¸m ®èc, mçi n¨m ®em vÒ lîi nhuËn h¬n 5 triÖu ®«la cho «ng.
Andrew Carnegie tuyªn bè: nh©n viªn cña t«i kh«ng ph¶i lµ ngêi lµm thuª cho t«i, mµ hä chÝnh lµ t«i, bé mÆt cña t«i, tr×nh ®é v¨n ho¸ cña t«i. §Æc biÖt Carnegie cã mét ®éi ngò nh©n viªn xuÊt s¾c ®Õn nçi «ng cã thÓ tù hµo mµ nãi r»ng: “ Cø viÖc lÊy ®i c«ng xëng, thÞ trêng vµ toµn bé tµi s¶n, tiÒn b¹c cña t«i, nhng ®Ó l¹i cho t«i sè nh©n viªn cña t«i, th× 4 n¨m sau, t«i sÏ l¹i trë thµnh «ng vua s¾t thÐp nh cò”.
Lµ ngêi kh«ng ®îc häc hµnh bµi b¶n, tri thøc cña Carnegie chñ yÕu dùa vµo s¸ch vë, nªn «ng rÊt quý s¸ch vµ th viÖn. ¤ng kh«ng ®è kþ víi nh÷ng ngêi cã häc mµ ngîc l¹i lu«n tr©n träng hä. Trong sè lîi nhuËn thu ®îc tõ kinh doanh, «ng dïng phÇn lín ®Ó më c¸c th viÖn, cho mäi ngêi ®Òu ®îc ®äc s¸ch. N¨m 1874, khi cïng mÑ vÒ th¨m quª (Scottland) «ng ®· bá ra 8000 b¶ng Anh ®Ó x©y mét th viÖn. Trong ®êi Carnegie, «ng ®· x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho 2811 th viÖn, vµ m·i m·i «ng kh«ng quªn vÞ ®¹i t¸ vÒ hu ®· cho «ng ®îc ®äc nh÷ng cuèn s¸ch ®Çu tiªn trong ®êi.
N¨m 1913, Andrew Carnegie rót lui khái kinh doanh vµ thµnh lËp “Quü liªn hîp v¬ng quèc Carnegie” nh»m phôc vô sù nghiÖp phóc lîi cña nh©n d©n Anh vµ Scottland.
Andrew Carnegie mÊt n¨m 1919, ®Ó l¹i mét tËp ®oµn thÐp khæng lå khi quÕt ®Þnh hîp nhÊt víi tËp ®oµn thÐp cña Morgan.
LêI KÕT
Qua viÖc viÕt bµi nµy t«i chØ mong sao cã thÓ biÕn nh÷ng nghiªn cøu cña m×nh trë thµnh mét bµi häc tèt cho nh÷ng nhµ qu¶n trÞ t¬ng lai, bëi h¬n ai hÕt, ®Êt níc ®ang rÊt cÇn hä, nh÷ng nhµ qu¶n trÞ giái, ®Ó cã thÓ gãp phÇn ®a ®Êt níc ®i lªn Ýt ra lµ ngang b»ng víi c¸c níc ph¸t triÓn trong khu vùc. Víi ý muèn ®ã, dï chØ g©y cho mét ngêi thanh niªn th«i c¸i ý muèn x«ng pha vµo con ®êng ®a tíi thµnh c«ng th× t«i còng ®· m·n nguyÖn l¾m råi, vµ bµi viÕt nµy cña t«i ®· kh«ng ®Õn nçi lµm mét c«ng viÖc v« Ých.
NÕu cã bÊt cø th¾c m¾c nµo hoÆc cã ®iÒu muèn chia sÎ, xin h·y liªn l¹c víi t«i theo ®Þa chØ: Sinh viªn Ph¹m ThÞ Kim Dung - Líp Qu¶n lý kinh tÕ 43A – Khoa khoa häc qu¶n lý, trêng §¹i häc kinh tÕ quèc d©n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp quý b¸u cña b¹n ®äc.
Tµi liÖu tham kh¶o
V¬ng VÜ – TÝnh c¸ch vµ nh÷ng quan hÖ giao tiÕp ®Ó thµnh c«ng, Nhµ xuÊt b¶n v¨n ho¸ th«ng tin, 2002.
D¬ng Thu ¸i (dÞch) – Th¬ng chiÕn binh ph¸p , Nhµ xuÊt b¶n thanh niªn, 1996.
Beaverbrook – Tay tr¾ng lµm nªn, ngêi dÞch: NguyÔn HiÕn Lª, Nhµ xuÊt b¶n Long An,1991.
Lé TiÓu Kh¶ - Con ®êng phi thêng cña §Æng TiÓu B×nh, nhµ xuÊt b¶n v¨n ho¸ th«ng tin, 2002.
Chu Träng L¬ng – ThÕ kû XXI, lµm l·nh ®¹o nh thÕ nµo, nhµ xuÊt b¶n Hµ néi, 2003.
Hå ¸nh Tr©m – Ch©n dung c¸c nhµ tû phó trªn thÕ giíi, ngêi dÞch: NguyÔn Quèc Th¸i, nhµ xuÊt b¶n v¨n ho¸ th«ng tin, 2001.
NguyÔn S¬n Hµ - Tay tr¾ng lµm nªn, nhµ xuÊt b¶n thanh niªn, 2000.
ViÖn nghiªn cøu vµ ®µo t¹o vÒ qu¶n lý – Tinh hoa qu¶n lý (25 t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm næi tiÕng nhÊt vÒ qu¶n lý trong thÕ kû XX), nhµ xuÊt b¶n lao ®éng x· héi, 2003.
TS. NguyÔn Thanh Héi, TS. NguyÔn Th¨ng – Qu¶n trÞ häc, nhµ xuÊt b¶n thèng kª, 2001.
Khoa khoa häc qu¶n lý, trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n – Gi¸o tr×nh lý thuyÕt qu¶n trÞ kinh doanh, nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt, 1999.
Bé m«n kinh tÕ, qu¶n trÞ kinh doanh c«ng nghiÖp vµ x©y dùng – Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ doanh nghiÖp, nhµ xuÊt b¶n lao ®éng x· héi, 2004.
Khoa khoa häc qu¶n lý, trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n – Gi¸o tr×nh khoa häc qu¶n lý, tËp I, II. Nhµ xuÊt b¶n khoa häc kü thuËt, 2001.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Các phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi.doc