Đề tài Chính sách và chiến lược nghiên cứu nông nghiệp quốc gia
Lời nói đầu Đặt vấn đề Phần I: Chính sách nghiên cứu nông nghiệp quốc gia Chương 1: Tổng quan về chính sách và chiến lược trong phát triển nông nghiệp và nông thôn 1,1 Đặt vấn đề 1,2 Các chính sách quan trọng trong phát triển nông nghiệp và nông thôn 1.2.1 Chính sách đất đai 1.2.2 Chính sách thuế sử dụng đất 1.2.3 Chính sách đầu tư 1.2.4 Chính sách tín dụng 1.2.5 Chính sách thương mại nông nghiệp 1.2.6 Chính sách về phát triển khoa học và công nghệ 1.2.7 Chính sách khuyến nông 1.2.8 Chính sách về phát triển kinh tế nhiều thành phần 1,3 Những trở ngại và thách thức trong phát triển nông nghiệp và nông thôn 1.3.1 Đầu tư thấp cho nông nghiệp 1.3.2 Thị trường đất đai hoạt động kém 1.3.3 Tài chính nông thôn chưa phát triển và hạn chế tiếp cận tín dụng 1.3.4 Yếu về cơ chế và quản lý 1.3.5 Thiếu tập trung vào chế biến và bảo quản 1.3.6 Hệ thống nghiên cứu nông nghiệp phân tán và đầu tư thấp 1.3.7 Khuyến nông chưa mạnh 1.3.8 Hệ thống thuỷ lợi chưa ổn định 1.3.9 Hệ thống nông nghiệp chưa đa dạng 1.3.10 Cơ sở hạ tầng nông thôn chưa phát triển 1.3.11 áp lực lớn về nguồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường 1.3.12 Thảm hoạ thiên nhiên 1.3.13 Tác động của toàn cầu hoá 1,4 Định hướng phát triển nông nghiệp và nông thôn 2001-2010 1.4.1 Các nguyên lý cơ bản 1.4.2 Các mục đích chung trong phát tiển nông nghiệp và nông thôn đến 2010 1.4.3 Mục tiêu tổng quát đến năm 2010 1.4.4 Mục tiêu cụ thể đối với nông nghiệp đến năm 2010 1.4.5 Định hướng về phát triển vùng 1.5 Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn đến năm 2010 1.5.1 Phát triển kinh tế nhiều thành phần theo hình thức mới trong sản xuất nông nghiệp 1.5.2 Hoàn thiện và thực thi chính sách về đất đai 1.5.3 Khuyến khích và tăng cường đầi tư cho phát triển nông nghiệp 1.5.4 Cải thiện tín dụng nông thôn 1.5.5 Tăng cường vai trò của khoa học và công nghệ 1.5.6 Hoàn thiện và thực thi chính sách về thương mại 1.5.7 Tăng việc làm 1.5.8 Đẩy mạnh việc xoá nghèo đói 1.5.9 Đưa ra các giải pháp tốt hơn về các vấn đề xã hội 1.5.10 Tăng cường bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường 1.5.11 Tăng cường cơ sở hạ tầng nông thôn Chương 2: Đánh giá về tình hình nghiên cứu nông nghiệp 2,1 Đặt vấn đề 2,2 Hệ thống nghiên cứu nông nghiệp 2,2,1 Tổng quan Thuộc Bộ NN và PTNT: Thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo Thuộc các doanh nghiệp Nhà nước Thuộc các tỉnh 2,2,2 Phân bố theo vùng các Viện và các Trung tâm/Trạm nghiên cứu thuộc Bộ NN và PTNT 2,2,3 Phân bố các Viện nghiên cứu thuộc Bộ NN và PTNT theo tiểu ngành Cây trồng và Bảo vệ thực vật Chăn nuôi và Thú y Lâm nghiệp Thuỷ lợi và Quản lý nguồn nước Đất và Sử dụng đất Kinh tế và Xã hội Công nghệ sau thu hoạch và cơ khí 2,3 Lực lượng nghiên cứu và khoa học trong nông nghiệp 2.3.1 Lực lượng nghiên cứu theo học vị 2.3.2 Lực lượng nghiên cứu theo tuổi 2.3.3 Lực lượng nghiên cứu theo tiểu ngành 2.3.4 Lực lượng nghiên cứu theo vùng 2,4 Phối hợp trong điều hành các Viện nghiên cứu thuộc Bộ NN và PTNT 2,5 Hợp tác và phối hợp giữa các Viện nghiên cứu, và mối quan hệ về KHCN với bên ngoài 2,6 Các mối liên kết 2,7 Kinh phí cho nghiên cứu nông nghiệp 2,7,1 Kinh phí từ ngân sách Nhà nước 2.7.2 Các loại kinh phí cho nghiên cứu nông nghiệp 2.7.3 Các nguồn kinh phí khác và tầm quan trọng của nó hiện nay 2.7.4 Đánh giá chung về kinh phí 2.7.5 Tóm tắt các đánh giá về hệ thống nghiên cứu hiện tại 2,8 Tóm tắt các đánh giá về hệ thống nghiên cứu hiện tại Chương 3: Chính sách nghiên cứu nông nghiệp đến năm 2010 3,1 Đặt vấn đề: Vai trò của nghiên cứu trong tương lai 3,2 Mục đích của nghiên cứu nông nghiệp quốc gia 3,2,1 Mục đích tổng quát 3,2,2, Mục đích chính của nghiên cứu theo từng tiểu ngành đến 2010 3,3 Rà soát lại việc điều hành và quản lý KHCN nông nghiệp Các quyết định về chính sách (6) 3,4 Chính sách về kinh phí cho nghiên cứu nông nghiệp Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (9) 3,5 Chính sách về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học theo tiêu chuẩn quốc tế Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (7) 3,6 Chính sách về xắp xếp lại hệ thống nghiên cứu nông nghiệp Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (5) 3,7 Chính sách về tăng cường phối hợp nghiên cứu và chức năng quản lý của Bộ NN và PTNT Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (4) 3,8 Chính sách nâng cao cơ sở vật chất cấp quốc gia và vùng cho nghiên cứu và phát triển nông nghiệp Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (4) 3,9 Tăng cường liên kết giữa nghiên cứu và khuyến nông Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (9) 3,10 Chính sách về tăng cường liên kết giữa các Viện nghiên cứu Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (4) 3,11 Chính sách tăng cường hợp tác quốc tế về KHCN Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (2) 3,12 Chính sách về phát triển mạng lưới thông tin KHCN Lý do, Chính sách, Biện pháp chiến lược (2) 3,13 Sử dụng các nghiên cứu đón trước về KHCN Lý do về nghiên cứu đón trước, mô tả, Kinh nghiệm ở các nước khác, dự định các chính sách và biện pháp (1) Phần II: Chiến lược nghiên cứu nông nghiệp quốc gia Chương 4: Xác định các ưu tiên và phân bổ nguồn lực 4,1 Đặt vấn đề 4,2 Xác định các ưu tiên cấp quốc gia và phân bổ nguồn lực 4,2,1 Xác định ưu tiên là một trong những nhiệm vụ trong quản lý 4.2.2 Giá trị và các hạn chế của các phương pháp xác định ưu tiên ở cấp quốc gia 4.2.3 Mục tiêu cho hoạt động là chiếc cầu nối giữa mục tiêu quốc gia và nội dung ngiên cứu 4.2.4 Phân chia các hoạt động nghiên cứu thành các loại và danh mục khác nhau Các khó khăn trong phân loại Hạng mục theo loại hàng hoá Hạng mục không theo loại hàng hoá Hai vai trò của khoa học: Công cụ phát triển và phê phán Danh mục chuyển tiếp Danh mục có cơ hội Danh mục đấu thầu nghiên cứu 4,2,5 Liên kết các ưu tiên với phân bổ nguồn lực Nhu cầu về thông tin Phân bổ ưu tiên các nguồn cho các danh mục Có kế hoạc về năng lực là một quyết định mấu chốt Khả năng tiếp nhận nguồn lực Phân bổ nguồn lực thực tế theo từng danh mục 4,2,6 Kết luận 4.3 Xác định ưu tiên trong các chương trình Chương 5: Các chính sách và chiến lược nghiên cứu theo từng tiểu ngành/lĩnh vực 5.1 Chính sách và chiến lược nghiên cứu cây lương thực 5.1.1 Tình hình của tiểu ngành 5.1.2 Các thách thức 5.1.3 Chính sách nghiên cứu cây lương thực 5.1.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu cây lương thực 5.2 Chính sách và chiến lược nghiên cứu Rau và Quả 5.2.1 Tình hình 5.2.2 Các thách thức 5.2.3 Chính sách nghiên cứu rau-quả 5.2.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu Rau và Quả 5.3 Chính sách và chiến lược nghiên cứu Cây công nghiệp 5.3.1 Tình hình 5.3.2 Các thách thức 5.3.3 Chính sách nghiên cứu cây công nghiệp 5.3.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu cây công nghiệp 5.4 Chính sách và chiến lược nghiên cứu Chăn nuôi 5.4.1 Tình hình 5.4.2 Các thách thức 5.4.3 Chính sách nghiên cứu chăn nuôi 5.4.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu chăn nuôi 5.5 Chính sách và chiến lược nghiên cứu về rừng và lâm nghiệp 5.5.1 Tình hình 5.5.2 Các thách thức 5.5.3 Chính sách nghiên cứu rừng và lâm nghiệp 5.5.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu rừng và lâm nghiệp 5.6 Chính sách và chiến lược nghiên cứu về chế biến và thị trường nông sản 5.6.1 Tình hình chế biến và thị trường 5.6.2 Các thách thức đối với chế biến và thị truờng 5.6.3 Chính sách nghiên cứu chế biến và thị truờng 5.6.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu chế biến và thị truờng 5.7 Chính sách và chiến lược nghiên cứu về cơ khí và máy nông nghiệp 5.7.1 Tình hình cơ khí và máy nông nghiệp 5.7.2 Các thách thức đối với cơ khí và máy nông nghiệp 5.7.3 Chính sách nghiên cứu cơ khí và máy nông nghiệp 5.7.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu cơ khí và máy nông nghiệp 5.8 Chính sách và chiến lược nghiên cứu về xây dựng kế hoạch sử dụng đất theo vùng 5.8.1 Tình hình xây dựng kế hoạch sử dụng đất 5.8.2 Các thách thức đối với xây dựng kế hoạch sử dụng đất theo vùng 5.8.3 Chính sách nghiên cứu xây dựng kế hoạch sử dụng đất theo vùng 5.8.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu xây dựng kế hoạch sử dụng đất theo vùng 5.9 Chính sách và chiến lược nghiên cứu về thuỷ lợi 5.9.1 Tình hình về thuỷ lợi 5.9.2 Các thách thức đối với thuỷ lợi 5.9.3 Chính sách nghiên cứu thuỷ lợi 5.9.4 Các ưu tiên và chiến lược nghiên cứu thuỷ lợi Phần III: Tổ chức lại nghiên cứu nông nghiệp thuộc Bộ NN Chương 6: Các nguyên lý hướng dẫn phát triển thể chế 6.1 Bốn vấn đề chính và áp dựng chúng như thế nào 6.2 Các đặc điểm của một hệ thống nghiên cứu thành công Chương 7: Đánh giá các phương án về tổ chức kại 7.1 Quyết định 782 của Chính phủ 7.2 Các phương án 1 và 2 của Vụ Tổ chức cán bộ 7.3 Phương án 3 của Vụ Tổ chức cán bộ 7.4 Kiến nghị của nhóm tư vấn của ISNAR Chương 8: Chiến lược để đạt được chuyển đổi về tổ chức 8.1 Đánh giá các mục tiêu về nhu cầu của đất nước về nghiên cứu và phát trriển cấp trung ương và vùng 8.2 Xác định chuyển đổi dài hạn theo vùng địa lý về ngân sách nghiên cứu quốc gia 8.3 Khả năng sát nhập trong tương lai giữa Viuện nghiên cứu và các trường Đại học 8.4 Cải thiện về quản lý ở Bộ và về công tác nghiên cứu 8.5 Thay đổi về tổ chức không phảiv là thuốc bách bệnh, nhưng nó hỗ trợ cho các nhân tố đi trước Chương 9: Các biện pháp để đạt được chuyển đổi về tổ chức 9.1 Tăng cường năng lực lãnh đạo của Bộ về KHCN nông nghiệp 9.9.1 Tăng cường cán bộ: Tập trung vào năng lực chiến lược 9.9.2 Tăng cường kinh phí hoạt động 9.9.3 Quản lý hệ thống thông tin và sử dụng nó 9.2 Sáng tạo và quản lý có hiệu quả hệ thống Viện nghiên cứu 9.2.1 Cải thiện các thủ tục quản lý 9.2.2 Các uỷ ban chương trình 9.2.3 Xác định rõ mối quan hệ về chức năng giữa nghiên cứu và phát triển 9.2.4 Lựa chọn có hiệu quả về cơ chế kết hợp 9.2.5 Phạm vi về các hình thức trao đổi kiến thức và công nghệ 9.3 Làm dễ ràng các cơ chế và thủ tục ở Bộ NN và PTNT 9.4 Tăng cường các mối quan hệ với các Viện ngoài Bộ quản lý Chương 10: Kỳ vọng trong tương: Chuyên môn hoá và kinh doanh trong xây dựng kế hoạch, quản lý và cung cấp tài chính cho nghiên cứu nông nghiệp
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Chính sách và chiến lược nghiên cứu nông nghiệp quốc gia, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp.
Mét trong nh÷ng nh©n tè chÝnh ®em l¹i thµnh c«ng cho Bé NN trong t¬ng lai lµ sù kiÓm so¸t ë cÊp chñ qu¶n ®èi víi tÊt c¶ nh÷ng chøc n¨ng qu¶n lý cña hÖ thèng nghiªn cøu ph¸t triÓn. Qu¶n lý ch¬ng tr×nh, nh©n sù vµ tµi chÝnh ph¶i thèng nhÊt. Nhng ®Ó thµnh c«ng, viÖc kiÓm so¸t nµy ph¶i lo¹i bá tuyÖt ®èi sù quan liªu qu¸ møc. NghÜa lµ nh÷ng ho¹t ®éng cña hÖ thèng, c¶ trong t¬ng lai còng vËy, sÏ ®îc phi tËp trung hãa mét c¸ch h÷u hiÖu vÒ hµng ho¸, lÜnh vùc vµ vïng
Cuèi cïng, vÊn ®Ò chÝnh lµ: mét hÖ thèng nghiªn cøu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp quèc gia chØ cã thÓ thÝch hîp nÕu nã cã kh¶ n¨ng kh«ng ngõng x¸c ®Þnh vµ ®¸p øng nh÷ng thay ®æi trong m«i trêng kinh tÕ, x· héi vµ kü thuËt ë cÊp quèc gia, ë mçi vïng vµ mçi nhãm kh¸ch hµng. §©y chÝnh lµ c¬ së cho mäi quyÕt ®Þnh sÏ ®îc ®a ra vÒ chÝnh s¸ch nghiªn cøu n«ng nghiÖp, tæ chøc, vµ qu¶n lý.
Phô lôc 1
Danh s¸ch c¸c viÖn nghiªn cøu trùc thuéc bé nn & ptnt
vµ c¸c trung t©m thuéc
Chó thÝch:
Trô së chÝnh cña ViÖn ®îc in ®Ëm. Th«ng tin vÒ c¸c trung t©m do c¸c viÖn nghiªn cøu cung cÊp.
ViÖn/Trung t©m
§Þa chØ
Vïng
AGI (ViÖn Di truyÒn n«ng nghiÖp)
Hµ n«Þ
§BSH
1. Trung t©m nghiªn cøu hoa vµ c©y c¶nh
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m c«ng nghÖ sinh häc thùc vËt
Hµ néi
§BSH
3. Trung t©m t vÊn vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ
Hµ néi
§BSH
BRDC (Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ong) - kh«ng cã trung t©m trùc thuéc
Hµ néi
§BSH
CAMT (Trung t©m kh¶o nghiÖm m¸y n«ng nghiÖp) - kh«ng cã trung t©m, trùc thuéc
Hµ néi
§BSH
CLRRI (ViÖn nghiªn cøu lóa ®ång b»ng s«ng Cöu Long)
CÇn Th¬
§BSCL
1. Trung t©m chuyÓn giao c«ng nghÖ n«ng nghiÖp
CÇn Th¬
§BSCL
CRC (Trung t©m nghiªn cøu cµ phª Ba V×) - kh«ng cã trung t©m trùc thuéc
Hµ T©y
§BSH
CSCR (Trung t©m nghiªn cøu d©u t»m t¬ trung ¬ng) - kh«ng cã trung t©m trùc thuéc
Hµ néi
§BSH
FCRI (ViÖn c©y l¬ng thùc vµ c©y thùc phÈm)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m nghiªn cøu c©y l¬ng thùc Phñ §ç
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m nghiªn cøu c©y l¬ng thùc §µ L¹t
L©m ®ång
T©y Nguyªn
FIPI (ViÖn §iÒu tra Quy ho¹ch rõng)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m t vÊn th«ng tin l©m nghiÖp
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m tµi nguyªn vµ m«i trêng
Hµ néi
§BSH
3. Trung t©m ®o vÏ b¶n ®å
Hµ néi
§BSH
FSIV (ViÖn Khoa häc l©m nghiÖp ViÖt nam)
Hµ néi
§BSH
1. Ph©n viÖn khoa häc l©m nghiÖp miÒn Nam
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
2. Trung t©m nghiªn cøu Thùc nghiÖm l©m sinh CÇu hai
Thõa Thiªn-HuÕ
B¾c Trung bé
3. Trung t©m khoa häc SXLN vïng T©y B¾c
S¬n La
T©y B¾c
4. Trung t©m nghiªn cøu vµ thùc nghiÖm l©m sinh L©m §ång
L©m ®ång
T©y nguyªn
5.Trung t©m KHSXLN §«ng B¾c bé
VÜnh Phó
§«ng B¾c
6. Trung t©m KHSXLN §«ng Nam bé
§ång Nai
§«ng Nam bé
7. Trung t©m nghiªn cøu thùc nghiÖm Kon Hµ Nõng
Kon Hµ Nõng
T©y nguyªn
8.Trung t©m khoa häc SXLN vïng B¾c Trung bé
§«ng Hµ
B¾c Trung bé
9. Trung t©m nghiªn cøu vµ øng dông kü thuËt rõng ngËp Minh H¶i
Minh H¶i
§BSCL
10. Trung t©m l©m nghiÖp nhiÖt ®íi
Kon Tum
T©y nguyªn
11. Trung t©m thùc nghiÖm vµ chuyÓn giao kü thuËt c«ng nghiÖp rõng
Hµ néi
§BSH
12. Trung t©m øng dông khoa häc kü thuËt l©m nghiÖp
Hµ néi
§BSH
13. Trung t©m t vÊn khoa häc kü thuËt l©m nghiÖp
Hµ néi
§BSH
14. XÝ nghiÖp chÕ biÕn h¹t ®iÒu
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
IAE (ViÖn Kinh tÕ n«ng nghiÖp)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m m¸y tÝnh vµ xö lý d÷ liÖu
Hµ néi
§BSH
IAS (ViÖn Khoa häc n«ng nghiÖp miÒn Nam)
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
1. Trung t©m nghiªn cøu n«ng nghiÖp Hng Léc
Hng Léc
§«ng Nam bé
2. Trung t©m nghiªn cøu n«ng nghiÖp §ång Th¸p Mêi
§ång Th¸p Mêi
§BSCL
3. Trung t©m nghiªn cøu vµ øng dông ch¨n nu«i bß s÷a
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
4. Trung t©m nghiªn cøu thùc nghiÖm ch¨n nu«i s«ng BÐ
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
5. Trung t©m nghiªn cøu vµ huÊn luyÖn ch¨n nu«i B×nh Th¾ng
B×nh Th¾ng
§«ng Nam bé
6. Trung t©m khuyÕn n«ng
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
ICARD (Trung t©m th«ng tin n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n) - kh«ng cã trung t©m trùc thuéc
Hµ néi
§BSH
ISCR (ViÖn nghiªn cøu mÝa ®êng)
B×nh D¬ng
§«ng Nam bé
1. Trung t©m khuyÕn n«ng vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ
BÕn C¸t
§«ng Nam bé
2. Tr¹m thùc nghiÖm mÝa ®êng BÕn C¸t
BÕn C¸t
§«ng Nam bé
3. Tr¹m thùc nghiÖm mÝa ®êng B×nh Ch¸nh
B×nh Ch¸nh
§«ng Nam bé
IWRP (ViÖn Quy ho¹ch thuû lîi)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m c«ng nghÖ tµi nguyªn vµ m«i trêng níc
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m chÊt lîng vµ m«i trêng níc
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
NCIDB (Trung t©m kh¶o nghiÖm thuèc thó y) - kh«ng cã trung t©m trùc thuéc
Hµ néi
§BSH
NCVESC (Trung t©m kh¶o nghiÖm gièng c©y trång trung ¬ng) - kh«ng cã trung t©m trùc thuéc
Hµ néi
§BSH
NIAH (ViÖn ch¨n nu«i)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m nghiªn cøu lîn Thôy Ph¬ng
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m nghiªn cøu gia cÇm Thôy Ph¬ng
Hµ néi
§BSH
3. Tr¹m nghiªn cøu vµ chÕ biÕn s¶n phÈm ch¨n nu«i
Hµ néi
§BSH
4. Tr¹m kh¶o s¸t lîn gièng
Hµ néi
§BSH
5. Tr¹m nghiªn cøu vµ thö nghiÖm thøc ¨n gia sóc
Hµ néi
§BSH
6. Trung t©m nghiªn cøu bß vµ ®ång cá Ba V×
Hµ T©y
§BSH
7. Trung t©m nghiªn cøu gia cÇm V¹n Phóc
Hµ T©y
§BSH
8. Trung t©m nghiªn cøu vÞt §¹i Xuyªn
Hµ T©y
§BSH
9. Trung t©m nghiªn cøu dª vµ thá S¬n T©y
Hµ T©y
§BSH
10. Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ch¨n nu«i miÒn nói
Th¸i Nguyªn
§«ng B¾c
11. Trung t©m nghiªn cøu vµ chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt ch¨n nu«i miÒn Trung
B×nh §Þnh
Nam Trung bé
12. Trung t©m nghiªn cøu vµ chuyÓn giao kü thuËt ch¨n nu«i miÒn Nam
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
13. Tr¹i ch¨n nu«i gµ
§ång Nai
§«ng Nam bé
NIAPP (ViÖn Quy ho¹ch vµ thiÕt kÕ n«ng nghiÖp)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m ph¸t triÓn n«ng th«n
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m c«ng nghÖ øng dông
Hµ néi
§BSH
3. Trung t©m tµi nguyªn vµ m«i trêng
Hµ néi
§BSH
4. Trung t©m m¸y tÝnh vµ xö lý sè liÖu
Hµ néi
§BSH
NIPP (ViÖn B¶o vÖ thùc vËt)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m qu¶n lý sinh häc
Hµ néi
§BSH
2. Tr¹m thùc nghiÖm
Hµ néi
§BSH
NISF (ViÖn Thæ nhìng vµ n«ng ho¸)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m nghiªn cøu thæ nhìng vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
2. Trung t©m nghiªn cøu vµ øng dông c¸c s¶n phÈm n«ng ho¸
Hµ néi
§BSH
3. Trung t©m nghiªn cøu ®Êt T©y nguyªn
§¾c l¾c
T©y nguyªn
4. Tr¹m nghiªn cøu vµ c¶i t¹o ®Êt b¹c mµu
B¾c Giang
§«ng B¾c
5. Tr¹m quan tr¾c vµ ph©n tÝch m«i trêng ®Êt miÒn B¾c
Hµ néi
§BSH
6. Tr¹m quan tr¾c vµ ph©n tÝch m«i trêng miÒn Nam
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
NIVR (ViÖn Thó y)
Hµ néi
§BSH
1. Ph©n viÖn thó y miÒn Trung
Kh¸nh Hßa
Nam Trung bé
2. Xëng s¶n xuÊt thùc nghiÖm
Hµ T©y
§BSH
NMRI (ViÖn Nghiªn cøu Ng«)
Hµ T©y
§BSH
1. Trung t©m nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt h¹t gièng s«ng B«i
Hµ T©y
§BSH
PHTI (ViÖn C«ng nghÖ sau thu ho¹ch)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ thiÕt kÕ
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m kiÓm tra vµ tiªu chuÈn ho¸ chÊt lîng n«ng s¶n
Hµ néi
§BSH
3. Trung t©m khuyÕn n«ng
Hµ néi
§BSH
4. Xëng s¶n xuÊt thùc nghiÖm
Hµ néi
§BSH
5. Ph©n viÖn c«ng nghÖ sau thu ho¹ch
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
6. Trung t©m kiÓm tra vµ tiªu chuÈn ho¸ chÊt lîng s¶n phÈm xuÊt-nhËp khÈu
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
RIFV (ViÖn Nghiªn cøu rau qu¶)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m nghiªn cøu c©y ¨n qu¶ Phñ quú
NghÖ An
B¾c Trung bé
2. Trung t©m nghiªn cøu c©y ¨n qu¶ Phó hé
Phó Hé
§«ng B¾c
3. Trung t©m nghiªn cøu rau qu¶ Xu©n Mai
Hµ T©y
§BSH
4. Tr¹m thùc nghiÖm
Hµ néi
§BSH
RRIV (ViÖn nghiªn cøu cao su ViÖt nam)
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
1. Trung t©m nghiªn cøu ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ cao su
B×nh D¬ng
§«ng Nam bé
2.Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn cao su tiÓu ®iÒn
§ång Nai
§«ng Nam bé
3. Trung t©m nghiªn cøu chuyÓn giao kü thuËt cao su T©y nguyªn
Gia Lai
T©y nguyªn
4. Trung t©m qu¶n lý chÊt lîng cao su thiªn nhiªn
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
5. Tr¹m thùc nghiÖm Lai Khª
B×nh D¬ng
§«ng Nam bé
6. Tr¹m thùc nghiÖm Ch Pr«ng
Gia Lai
T©y Nguyªn
7. Tr¹m nghiªn cøu chuyÓn giao kü thuËt cao su Qu¶ng TrÞ
Qu¶ng TrÞ
Nam Trung bé
8. Xëng thùc nghiÖm chÕ biÕn cao su Lai Khª
B×nh D¬ng
§«ng Nam bé
SIWRR (ViÖn Khoa häc thuû lîi miÒn Nam)
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
1. Trung t©m nghiªn cøu thuû n«ng vµ cÊp níc
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
2.Trung t©m t vÊn vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ thuû lîi
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
3. Trung t©m Phßng chèng thiªn tai
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
SOFRI (ViÖn nghiªn cøu rau qu¶ miÒn Nam)
TiÒn Giang
§BSCL
1. Trung t©n nghiªn cøu c©y ¨n qu¶ miÒn §«ng Nam bé
Vòng Tµu
§«ng Nam bé
TRIV (ViÖn nghiªn cøu chÌ)
Phó Thä
§«ng B¾c
1. Trung t©m chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt
Phó Thä
§«ng B¾c
2. Trung t©m chÕ biÕn vµ dÞch vô kü thuËt chÌ
Phó Thä
§«ng B¾c
VASI (ViÖn khoa häc n«ng nghiÖp ViÖt nam)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn lóa lai
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m tµi nguyªn di truyÒn thùc vËt
Hµ néi
§BSH
3. Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ®Ëu ®ç
Hµ néi
§BSH
4. Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c©y cã cñ
Hµ néi
§BSH
5. Trung t©m chuyÓn giao c«ng nghÖ
Hµ néi
§BSH
6. Tr¹m thÝ nghiÖm n«ng nghiÖp V¨n ®iÓn
Hµ néi
§BSH
7. Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp miÒn B¾c
Vinh
B¾c Trung bé
8. Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp miÒn Nam
B×nh §Þnh
Nam Trung bé
VIAE (ViÖn c¬ ®iÖn n«ng nghiÖp)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m nghiªn cøu triÓn khai m¸y thuû khÝ vµ c¬ giíi ho¸ tíi tiªu
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m t vÊn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c¬ ®iÖn n«ng nghiÖp
Hµ néi
§BSH
3. Trung t©m nghiªn cøu øng dông c¬ ®iÖn n«ng nghiÖp
Tp. Hå ChÝ Minh
§«ng Nam bé
VIWRR (ViÖn nghiªn cøu Khoa häc Thuû lîi)
Hµ néi
§BSH
1. Trung t©m thuû n«ng c¶i t¹o ®Êt vµ cÊp tho¸t níc
Hµ néi
§BSH
2. Trung t©m nghiªn cøu kinh tÕ
Hµ néi
§BSH
3. Trung t©m ®éng lùc s«ng
Hµ néi
§BSH
4. Trung t©m ®éng lùc cöa s«ng, ven biÓn vµ h¶i ®¶o
Hµ néi
§BSH
5. Trung t©m thuû c«ng
Hµ néi
§BSH
6. Trung t©m tµi nguyªn níc vµ m«i trêng níc
Hµ néi
§BSH
7. Trung t©m b¬m vµ m¸y x©y dùng
Hµ néi
§BSH
8. Trung t©m thuû ®iÖn nhá
Hµ néi
§BSH
9. Trung t©m phßng trõ mèi
Hµ néi
§BSH
10. Tr¹m nghiªn cøu ph¸t triÓn tµi nguyªn ®Êt vµ níc ven biÓn
H¶i Phßng
§BSH
WASI (ViÖn khoa häc kü thuËt n«ng l©m T©y nguyªn)
§¾c L¾c
T©y nguyªn
1. Trung t©m nghiªn cøu thùc nghiÖm N«ng l©m nghiÖp L©m ®ång
L©m §ång
T©y nguyªn
2. Trung t©m nghiªn cøu thuû lîi, n«ng l©m nghiÖp Gia Lai
Gia Lai
T©y nguyªn
3. Trung t©m nghiªn cøu thùc nghiÖm cµ phª ca cao Eakmat
§¾c L¾c
T©y nguyªn
4. Trung t©m nghiªn cøu vµ dÞch vô n«ng l©m nghiÖp Eakmat
§¾c L¾c
T©y nguyªn
5. Trêng Trung häc n«ng n«ng nghiÖp vµ d¹y nghÒ B¶o Léc
L©m §ång
T©y nguyªn
Phô lôc 2
Nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu cña khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m võa qua
Tãm lîc theo c¸c tµi liÖu vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ cña Bé NN&PTNT ®Õn n¨m 2010 vµ c¸c b¸o c¸o cu¶ c¸c nhãm c«ng t¸c
1. Nh÷ng ®ãng gãp quan träng cña khoa häc & c«ng nghÖ ®èi víi ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc ph¸t triÓn.
Còng nh c¸c lÜnh vùc ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ kh¸c, khoa häc & c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ®· thiÕt lËp c¬ së khoa häc cho c¸c dù ¸n ph¸t triÓn vïng vµ quèc gia, xem xÐt l¹i c¸c kÕ ho¹ch ®Ó khai th¸c hiÖu qu¶ nhÊt c¸c tiÒm n¨ng cña vïng, chñ yÕu lµ ®èi víi c¸c vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long, Tao nguyªn , MiÒn nói vµ Trung du B¾c bé.
2. C¸c ®ãng gãp quan träng cña KH&CN ®èi víi chän gièng c©y trång vµ vËt nu«i, thay ®æi c¬ cÊu c©y trång, kü thuËt trang tr¹i vµ c«ng nghÖ chÕ biÕn sau thu ho¹ch
KHCN n«ng nghiÖp cã thÓ thõa hëng rÊt nhiÒu c¸c thµnh tùu míi cña thÕ giíi th«ng qua ¸p dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng thµnh tùu ®ã t¹i ViÖt nam. ViÖc t¨ng cêng ¸p dông c«ng nghÖ ®îc thÓ hiÖn ë sù ®a d¹ng cña c¸c gièng c©y trång (g¹o, ng«, cµ phª, c©y ¨n qu¶, c©y c«ng nghiÖp, c©y cã cñ, v.v..), c¸c gièng vËt nu«i (lîn, gia sóc thÞt, gia sóc s÷a, gµ, vÞt, ngan, v.v.), c¸c qu¸ tr×nh kü thuËt b¶o qu¶n s¶n phÈm n«ng l©m vµ nguyªn liÖu míi. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
2.1. C¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu c©y trång
C©y l¬ng thùc:
Hµng tr¨m gièng lóa cã n¨ng suÊt cao, chÊt lîng tèt, chèng chÞu s©u bÖnh, chÞu ®ùng ®îc c¸c ®iÒu kiÖn kh¾c nghiÖt, c¸c gièng ng¾n ngµy cho phÐp nÐ lò ®· ®îc nhËp néi, lai t¹o, lùa chän, nh©n dßng thuÇn vµ ®îc s¶n xuÊt hµng n¨m. C¸c gièng nµy ®îc gieo trång hÇu hÕt ë §ång b»ng s«ng Cöu Long, mét sè gièng ®îc trång ë §ång b»ng s«ng Hång vµ Duyªn h¶i miÒn trung. Kh¶ n¨ng duy tr× c¸c dßng thuÇn ®îc hoµn thiÖn khiÕn cho ViÖt nam cã thÓ kiÓm so¸t ®îc c«ng nghÖ s¶n xuÊt lóa lai 3 dßng. Mét sè kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ lóa lai hai dßng còng cho kÕt qu¶ tèt víi triÓn väng vÒ n¨ng suÊt vµ chÊt lîng.
T¹o ra c¸c gièng ng« lai n¨ng suÊt cao còng cã ý nghÜa rÊt lín. Víi n¨ng suÊt h¬n 3 tÊn/ha chøng tá ng« lai (gieo trång tõ c¸c s¶n phÈm chÝnh) cã gi¸ trÞ h¬n nhiÒu so víi më réng c¸c gièng ng« thô phÊn. HiÖn nay diÖn tÝch trång ng« lai chiÕm 60% tæng diÖn tÝch trång ng« trong c¶ níc.
C¸c ho¹t ®éng ®¸ng lu ý kh¸c trong lÜnh vùc c©y l¬ng thùc bao gåm:
Kü thuËt t¨ng n¨ng suÊt lóa, ch¼ng h¹n nh gieo h¹t s©n sau, h¹t cã kh¶ n¨ng chèng chÞu l¹nh, chèng chÞu nãng, gieo h¹t trùc tiÕp, gieo hµng.
C¸c lo¹i s¾n n¨ng suÊt cao, chèng chÞu bÖnh, phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn cña vïng.
C¸c tiÕn bé kü thuËt trong chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång:
ChuyÓn phÇn lín diÖn tÝch lóa mïa næi n¨ng suÊt thÊp kh«ng æn ®Þnh thµnh hai vô lóa §«ng xu©n vµ HÌ thu ë §ång b»ng s«ng Cöu Long;
B¾t ®Çu vô hÌ thu sím vµo ®Çu hÌ ®Ó tr¸nh nh÷ng thiÖt h¹i lò lôt ë c¸c tØnh miÒn Trung;
T¨ng cêng vô mïa sím ë c¸c tØnh phÝa B¾c ®Ó ph¸t triÓn c¸c c¬ héi cho trång gèi vô c¸c c©y l¬ng thùc kh¸c vµo mïa ®«ng.
LËp ch¬ng tr×nh nghiªn cøu vïng vÒ xuÊt khÈu g¹o ë §ång b»ng s«ng Hång vµ §ång b»ng s«ng Cöu Long.
C©y c«ng nghiÖp:
ChÌ: T¹o c¸c gièng míi cã n¨ng suÊt cao vµ chÊt lîng tèt. Kü thuËt nh©n gièng b»ng ghÐp cµnh, trång míi vµ tØa c¸c c©y non, c©y giµ, bãn ph©n hîp lý, c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t / phßng ngõa s©u bÖnh: nhÖn ®á, cuèn l¸, ch©u chÊu, Exobasidium vexans.
Cµ phª: tuyÓn chän c¸c gièng cµ phª n¨ng suÊt cao, h¹t lín vµ chèng bÖnh gØ s¾t, ch¼ng h¹n nh ba gièng cµ phª Robusta míi cho vïng T©y nguyªn; ®Æc biÖt, lùa chän trong sè nh÷ng gièng Catimor hµng ®Çu nhËp néi ®Ó t¹o ra gièng cho n¨ng suÊt cao vµ chèng bÖnh gØ s¾t nh»m phæ biÕn réng r·i ë mét sè tØnh phÝa B¾c vµ miÒn Trung cña ViÖt nam. Ph¸t triÓn c¸c biÖn ph¸p phßng bÖnh. C¸c quy tr×nh t vÊn cho tõng vïng trong viÖc gieo trång chÕ biÕn kh«, chÕ biÕn ít trªn quy m« võa vµ nhá.
Cao su: mêi mét gièng quèc gia vµ ba gièng lai míi, kü thuËt gieo trång cao su KTCB, biÖn ph¸p canh t¸c ë c¸c vïng chÝnh, quy tr×nh chèng bÖnh nÊm hång, quy tr×nh lÊy mñ vµ chÕ biÕn cao su.
C©y ®iÒu: tuyÓn chän nh÷ng gièng tèt cña ViÖt nam vµ ®¸nh gi¸ nh÷ng gièng nhËp tõ Ên ®é vµ Brazil.
MÝa: tuyÓn chän c¸c gièng trªn thÕ giíi. TuyÓn lùa 6 gièng trong níc. §¶m b¶o kü thuËt trång vµ b¶o qu¶n sím, ®ñ lîng ph©n bãn, kiÓm so¸t c¸c lo¹i s©u bÖnh sinh häc.
B«ng: Thu ho¹ch vµo mïa kh« ®Ó tr¸nh s©u bä ph¸ ho¹i. Ph¸t huy c¸c lîi thÕ ®Ó h¹n chÕ nhu cÇu tíi níc vµ më réng c¸c ho¹t ®éng tíi tiªu.
L¹c: tuyÓn chän 8 hay nhiÒu h¬n n÷a c¸c gièng cã n¨ng suÊt vµ chÊt lîng cao. T vÊn ®èi cho viÖc ®¶m b¶o bãn ph©n ®Çy ®ñ ë tõng vïng; b¶o qu¶n h¹t tríc khi gieo trång.
§Ëu t¬ng: tuyÓn gen phong phó víi 13 gièng quèc gia. X¸c ®Þnh râ mïa thu ho¹ch cña mçi vïng vµ trång gèi vô (®Ëu t¬ng, ng« vµ c¸c lo¹i c©y kh¸c). C¸c ph¬ng ph¸p bãn ph©n, tíi tiªu, duy tr× ®é Èm, thu ho¹ch, sÊy kh« vµ b¶o qu¶n trong kho.
Rau qu¶:
NhËp néi c¸c gièng c©y ¨n qu¶ míi vµ tuyÓn lùa trong sè c¸c gièng s½n cã, ngoµi ra, phæ biÕn c¸c gièng c©y ¨n qu¶ míi vµ trång trong vên ®¸p øng ®îc c¸c ®ßi hái cña c¶ nghÒ trång vên lÉn c¸c ®iÒu kiÖn tÝnh hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ; ®· tuyÓn chän 3 gièng døa, 4 gièng cam quýt, 3 lo¹i chuèi, 2 gièng nh·n, 3 gièng xoµi, 2 gièng cµ chua, 1 gièng da chuét, 1 gièng da hÊu vµ 2 gièng ít.
Kü thuËt gieo trång chuèi, cam vµ døa; ph¬ng ph¸p ghÐp c©y ®èi víi ít, nh·n, hång; kü thuËt trång døa vµ ch«m ch«m tr¸i mïa.
Kü thuËt trång rau tr¸i vô
Nghiªn cøu thµnh c«ng vµ ®a vµo s¶n xuÊt c¸c lo¹i m¸y nghiÒn døa, c¸c thiÕt bÞ ®un s«i vµ rãt tù ®éng; c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm ®ãng hép nh mËn, v¶i vµ døa; c¸c chÕ ®é b¶o qu¶n v¶i vµ chuèi t¬i.
2.2. C¸c thµnh tùu trong nghiªn cøu ch¨n nu«i
Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc trong nghiªn cøu vµ tuyÓn chän gièng vËt nu«i ®· lµm t¨ng s¶n lîng thÞt, s÷a vµ trøng; ®¸ng lu ý nh sau:
Lîn lai víi 45-54% tû lÖ n¹c (tõ 1/2 ®Õn 3/4 m¸u ngo¹i);
Bß thÞt lai tõ gièng bß vµng cña ®Þa ph¬ng víi bß Zebu;
Bß s÷a lai tõ gièng bß vµng víi bß Holstein Friesian, cho 3000l/chu kú s÷a (tõ 3/4 ®Õn 5/8 m¸u ngo¹i);
C¸c gièng gµ, vÞt siªu thÞt, siªu trøng; gµ Tam hoµng; vÞt Khakicampbell, vÞt siªu thÞt CV-Super M, vÞt CV-layer-2000.
Ph¸t hiÖn, b¶o qu¶n vµ sö dông c¸c nguån gen cña ®Þa ph¬ng nh: lîn Mãng C¸i, tr©u, bß, dª B¸ch Th¶o, gµ MÝa.
TuyÓn lùa c¸c lo¹i c©y trång trong níc vµ nhËp khÈu c¸c lo¹i c©y kh¸c lµm thøc ¨n gia sóc.
§¶m b¶o ®ñ lîng thøc ¨n cho lîn, bß vµ gµ; c¸c c«ng thøc pha trén thøc ¨n ®Ëm ®Æc.
Thô tinh nh©n t¹o thµnh c«ng cho lîn, tr©u, bß, ngùa, dª; høa hÑn nhiÒu thµnh c«ng trong nu«i ph«i bß.
Tæ chøc thùc hiÖn thµnh c«ng viÖc cai s÷a sím cho lîn con, vç bÐo bß thÞt, Êp trøng gia cÇm.
C¸c m« h×nh chuång tr¹i cho c¸c lo¹i vËt nu«i phï hîp víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu cña ViÖt nam.
C¸c ph¬ng ph¸p phßng chèng bÖnh dÞch t¶ lîn, phã th¬ng hµn lîn, tr©u bß, nhiÖt th¸n, bÖnh cÊu trïng, s¸n l¸ gan, dÞch t¶ ë vÞt.
Nghiªn cøu dÞch tÔ ®èi víi nhiÒu lo¹i bÖnh nguy hiÓm nh suyÔn lîn, bÖnh lë måm long mãng vµ c¸c biÖn ph¸p phßng trõ c¸c bÖnh ®ã.
ChÕ t¹o ra nhiÒu lo¹i v¾c-xin míi nh: v¾c-xin nhò ho¸; nhò ho¸ lîn tô dÊu, v¾c-xin tô huyÕt trïng nhîc ®éc; v¾c-xin Salsco, v¾c-xin phßng bÖnh hen xuyÔn lîn, v¾c-xin phßng bÖnh phï ®Çu lîn con, v¾c-xin Lasota chÞu nhiÖt, v¾c-xin tô huyÕt trïng gia cÇm; v¾c-xin Parolin phßng bÖnh rèi lo¹n sinh s¶n, nhiÖt th¸n chñng Sterin, v¾c-xin V4, v¾c-xin Gumboro, v¾c-xin tô huyÕt trïng tr©u bß keo phÌn, v¾c-xin tô huyÕt trïng dª.
S¶n xuÊt nhiÒu lo¹i thuèc phßng ngõa bÖnh: viªn s¾t, men Sacharomises, huyÕt thanh Lestopira.
¸p dông c¸c biÖn ph¸p miÔn dÞch; chÈn ®o¸n nhanh c¸c lo¹i virus, vi khuÈn , ký sinh trïng vµ c¸c bÖnh nÊm.
2.3 C¸c thµnh tùu trong nghiªn cøu ®Êt vµ sö dông ®Êt
H×nh thµnh c¬ së ph¸p lý cho qu¶n lý vµ sö dông ®Êt, cã chó ý ®Õn chiÕn lîc ph©n vïng, quy ho¹ch vµ sö dông ®Êt lµ thµnh tùu nghiªn cøu chñ yÕu trong nh÷ng n¨m qua.
Tham gia so¹n th¶o LuËt §Êt ®ai n¨m 1993 vµ LuËt §Êt ®ai söa ®æi n¨m 1998, cung cÊp c¸c v¨n b¶n ph¸p lý vµ LuËt sö dông ®Êt n«ng nghiÖp.
§ãng gãp ®¸ng kÓ vµo nghiªn cøu chiÕn lîc sö dông ®Êt n«ng nghiÖp vµ l©m nghiÖp theo vïng.
Thùc hiÖn ®Çy ®ñ c«ng t¸c ®o ®¹c vµ vÏ b¶n ®å chi tiÕt vÒ thèng kª ®Êt ®ai, qu¶n lý ®Êt vµ ph©n h¹ng ®Êt ®Ó tÝnh thuÕ ®Êt.
Tham gia x©y dùng ch¬ng tr×nh sö dông ®Êt cho c¸c ngµnh kinh tÕ x· héi ë cÊp quèc gia ®Õn n¨m 2010.
Thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu chiÕn lîc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ViÖt nam ®Õn vµ sau n¨m 2000 cho 2 vïng kinh tÕ; c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp chñ yÕu; ®Çu t; ho¹ch ®Þnh c¸c khu vùc s¶n xuÊt d©u t»m, b«ng, chÌ, c©y ¨n qu¶ vµ c¸c gièng vËt nu«i kh¸c ë 336 c¸c nhãm vïng sinh th¸i n«ng nghiÖp; ngoµi ra ph¸t triÓn c¸c vïng u tiªn, ®Æc biÖt c¸c vóng s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu.
§¸nh gi¸ c¸c ®iÒu kiÖn hiÖn cã cña c¸c vïng ®Êt trèng ®åi nói träc trong c¶ níc phôc vô cho chiÕn lîc më réng diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lªn ®Õn 1,5 triÖu ha vµo n¨m 2010.
§¸nh gi¸ c¸c nguån tµi nguyªn rõng tù nhiªn; nghiªn cøu vµ ®¸nh gi¸ c¸c hÖ thèng sinh th¸i rõng, ®a d¹ng sinh häc vµ ®a chóng vµo c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ-x· héi, t¨ng cêng ph©n vïng vµ sö dông hîp lý nguån tµi nguyªn rõng tù nhiªn.
X©y dùng b¶n ®å l©m nghiÖp; ho¹ch ®Þnh c¸c vïng s¶n xuÊt l©m nghiÖp, ®Æc biÖt s¶n xuÊt nguyªn liÖu th« cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp quan träng nh c«ng nghiÖp chÕ biÕn giÊy vµ than ®¸...
X©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ®Þnh canh ®Þnh c ë c¸c khu vùc miÒn nói gãp phÇn vµo gi¶m ®ãi nghÌo
2.4. C¸c thµnh tùu trong nghiªn cøu l©m nghiÖp vµ chÕ biÕn gç
¸p dông thµnh c«ng c¸c thµnh tùu cña c«ng nghÖ sinh häc nh nu«i cÊy m« vµ gi©m cµnh ®Ó nh©n nhanh c¸c gièng c©y rõng, ®ãng gãp lín vµo ch¬ng tr×nh 5 triÖu ha rõng, trång rõng cho c«ng nghiÖp s¶n xuÊt giÊy, ®ãng thuyÒn; tuyÓn chän c¸c c©y b¹ch ®µn cho vïng ®Êt trèng ®åi nói träc ë Trung du vµ miÒn nói phÝa B¾c, c¸c dßng c©y phi lao trång ë vïng ®Êt c¸t ven biÓn miÒn Trung, c©y trµm trång trªn ®Êt kiÒm.
ChuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ c¸c biÖn ph¸p s¶n xuÊt, nh kü thuËt vÒ:
Trång c¸c c©y rõng cung cÊp nguyªn liÖu th« cho nhµ m¸y giÊy víi n¨ng suÊt t¨ng tõ 8-10 m3/ha lªn 12-15m3/ha ë 5 tØnh miÒn nói phÝa B¾c;
Trång b¹ch ®µn trªn ®Êt kiÒm ë vïng §«ng Nam bé;
Trång quÕ (®Ó lÊy vá cho xuÊt khÈu) ë Yªn B¸i, Qu¶ng Ninh, Thanh Ho¸, NghÖ An, Qu¶ng Ng·i;
Trång c¸c gièng phi lao ®Ó ch¾n c¸t ven biÓn;
Trång th«ng phôc vô cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn gç.
Ph¸t triÓn vµ ¸p dông kü thuËt míi nh»m phôc håi rõng tù nhiªn, c¸c m« h×nh kinh tÕ trang tr¹i phèi hîp l©m nghiÖp vµ n«ng nghiÖp, nu«i ong ë c¸c vïng ®Öm cña c¸c vên quèc gia vµ c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn, vµ gieo h¹t tõ m¸y bay trùc th¨ng ë nh÷ng khu vùc khã kh¨n vµ nguy hiÓm.
Nghiªn cøu, ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt c¸c lo¹i m¸y b¨m d¨m di ®éng phôc vô thu gom nguyªn liÖu trong trång c©y ph¸t t¸n.
C¸c thµnh tùu ban ®Çu cña viÖc sö dông cãt Ðp thay thÕ gç d¸n vµ gç xÎ, sö dông cäng dõa níc ®Ó thay van Ðp.
S¶n xuÊt thµnh c«ng mét sè lo¹i thuèc diÖt trõ mèi mät, b¶o qu¶n ®å gç vµ thuèc chèng hµ cho tµu thuyÒn
2.5. Nh÷ng ®ãng gãp trong lÜnh vùc thuû lîi
Ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch sö dông tæng hîp c¸c nguån níc thuû lîi cho n«ng nghiÖp, thuû lùc, c«ng nghiÖp, níc sinh ho¹t (c¸c vïng thµnh thÞ vµ n«ng th«n), nu«i trång thuû s¶n, du lÞch vµ giao th«ng ®êng thñy.
X©y dùng c¬ së khoa häc cho viÖc chØnh trÞ c¸c dßng s«ng, b¶o vÖ ®ª ®iÒu, phßng tr¸nh vµ gi¶m nhÑ c¸c thiÖt h¹i thiªn tai lò lôt vµ h¹n chÕ x©m nhËp mÆn.
Nghiªn cøu sù biÕn ®æi dßng h¹ lu hÖ thèng s«ng Hång sau khi c«ng tr×nh thuû ®iÖn ®i vµo ho¹t ®éng, dù b¸o kh¶ n¨ng xãi s©u, x¸c ®Þnh hµnh lang tho¸t lò b¶o vÖ ®ª, nghiªn cøu ¶nh hëng cña c«ng tr×nh thuû ®iÖn Hoµ B×nh ®Õn chèng lò h¹ du; nghiªn cøu vµ c¶i t¹o hÖ thèng ®ª s«ng b»ng c¸c thiÕt bÞ khoan phôt tù chÕ t¹o; xö lý tæ mèi trong th©n ®ª; v.v.
KiÓm ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ c¸c nguån níc mÆt vµ níc ngÇm vµ c©n b»ng níc ë nh÷ng khu vùc ®«ng d©n.
§¸nh gi¸ c¸c qu¸ tr×nh lë ®Êt ë nh÷ng khu vùc s«ng lín, t vÊn vµ thùc thi c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó b¶o vÖ bê s«ng vµ ng¨n ngõa sù lë ®Êt; nghiªn cøu vµ dù b¸o xãi lë bê s«ng TiÒn vµ s«ng HËu.
§¸nh gi¸ c¸c thay ®æi cña chÊt lîng níc ë c¸c vïng kh¸c nhau: Hµ néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh, §ång b»ng s«ng Hång vµ s«ng Cöu Long; nghiªn cøu vµ dù b¸o ®êng ®¼ng mÆn mïa kiÖt ë §ång b»ng s«ng Cöu Long phôc vô cho khai th¸c nguån níc ®ång b»ng.
X©y dùng c¬ së khoa häc cho viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh míi vµ n©ng cÊp c¸c hÖ thèng thuû lîi s½n cã, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng tr×nh phôc vô cho kiÓm so¸t lò vµ ngät ho¸ §ång b»ng s«ng Cöu Long; c¸c biÖn ph¸p tíi tiªu ®Ó c¶i t¹o ®Êt kiÒm vµ ®Êt mÆn vµ ¸p dông ë vïng réng lín cña §ång b»ng s«ng Cöu Long.
Nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p kü thuËt vµ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi; hÖ thèng ®ãng më tù ®éng t¹i c¸c cöa ®ª ®Ó ng¨n mÆn; b¶o vÖ nguån níc ngät, giao th«ng thuû thuËn tiÖn; ph¸t triÓn c«ng nghÖ thiÕt kÕ vµ thi c«ng ®Ëp ng¨n mÆn ë §ång b»ng s«ng Cöu Long, v.v..
ThiÕt kÕ, gia c«ng chÕ t¹o, l¾p dÆt vµ vËn hµnh thµnh c«ng tæ m¸y b¬m lín nhÊt ë ViÖt nam (lo¹i HT-145§), cã lu lîng ®¹t tõ 28.000m3/h ®Õn 36.000 m3/h.
øng dông m¹nh mÏ c«ng nghÖ th«ng tin, ®Æc biÖt lµ c¸c m« h×nh to¸n vµ vËt lý.
¸p dông cã hiÖu qu¶ c¸c vËt liÖu míi nh c¸c vËt liÖu gia cè nÒn cña c«ng tr×nh thuû lîi.
Sau khi nghiªn cøu thiÕt kÕ, ®· øng dông thµnh c«ng tiÕn bé kü thuËt vÒ ®Ëp cao su kiÓu Trung Quèc tõ c¸c vËt liÖu trong níc.
§¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng ban ®Çu trong nghiªn cøu hÖ thèng vµ thiÕt kÕ c¸c m« h×nh thö nghiÖm cho n«ng d©n tham gia vµo c¸c c«ng tr×nh tíi tiªu.
Nghiªn cøu ®ãng gãp cho x©y dùng vµ ban hµnh LuËt Tµi nguyªn níc vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn.
2.6. Nh÷ng ®ãng gãp trong nghiªn cøu c¬ ®iÖn vµ kü thuËt chÕ biÕn n«ng s¶n.
Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn n«ng s¶n tËp trung vµo c¸c trang thiÕt bÞ ®¬n gi¶n cho sÊy kh« vµ chÕ biÕn víi quy m« võa vµ nhá; m¸y sÊy tÜnh th«ng giã; hoµn thiÖn, n©ng cÊp m¸y sÊy lo¹i MS200 vµ MS600; thiÕt kÕ chÕ t¹o hai lo¹i m¸y sÊy míi M1000 cho thãc vµ ng« còng nh c«ng nghÖ b¶o qu¶n ng« b»ng ph¬ng ph¸p kÝn. Nghiªn cøu c¬ ®iÖn phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã xu híng chuyÓn tõ nghiªn cøu m¸y mãc cã c«ng suÊt lín sang nghiªn cøu m¸y cã c«ng suÊt võa vµ nhá. Ho¹t ®éng nghiªn cøu nµy bao gåm viÖc hoµn thiÖn c¸c mÉu m¸y lµm ®Êt, m¸y s¹ hµng, m¸y b¬m vµ m¸y thu ho¹ch, ®· ®ãng gãp mét phÇn quan träng vµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. Cã thÓ nªu mét sè dÉn chøng vÒ c¸c thµnh tùu nµy nh sau:
C«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ ®¬n lÎ hoÆc ®ång bé cho chÕ biÕn cµ phª nh©n trªn quy m« c«ng nghiÖp hay nhãm hé gia ®×nh.
Sö dông c«ng nghÖ ho¸ häc b¶o qu¶n rau qu¶ trªn quy m« nhá.
C«ng nghÖ b¶o qu¶n kÝn lóa g¹o trªn quy m« võa vµ lín.
C«ng nghÖ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm ¨n liÒn nh ch¸o ¨n liÒn, mú ¨n liÒn, c¸c s¶n phÈm chiªn vµ Ðp.
C«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ cho chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc trªn quy m« võa.
C«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ chÕ biÕn h¹t ng« lai trªn quy m« c«ng nghiÖp.
C«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ sÊy lóa cho hé gia ®×nh hay liªn hé gia ®×nh.
M¸y x¸t lóa c«ng suÊt nhá.
S¶n xuÊt rîu tõ c¸c lo¹i qu¶.
Phô lôc 3
Thu thuÕ hµng hãa - mét biÖn ph¸p chiÕn lîc t¨ng ®Çu t cho nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn còng nh æn ®Þnh thÞ trêng
C¸c nguån thu tõ thuÕ ®Çu t cho nghiªn cøu
BiÖn ph¸p ®îc ®Ò ra lµ sö dông hÖ thèng thuÕ ®èi víi c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp víi kho¶n thu t¬ng øng víi 1% gi¸ trÞ hµng ho¸ trªn thÞ trêng ®Ó ®Çu t cho nghiªn cøu vµ më réng c¸c lo¹i c©y trång ®ã. Thu thuÕ tèt nhÊt lµ t¹i thÞ trêng b¸n bu«n trong níc hoÆc t¹i c¸c c¶ng xuÊt khÈu. C¸c kho¶n thuÕ nµy cã thÓ ®îc thu dÔ dµng ®èi víi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu nh: cao su, chÌ, cµ phª, h¹t ®iÒu vµ hoa qu¶ vµ c¸c lo¹i mÆt hµng trong níc nh ®êng th« còng nh c¸c lo¹i hµng ho¸ tËp trung cho c¸c vïng s¶n xuÊt vµ / hoÆc c¸c khu vùc thÞ trêng. TiÒn thu ®îc tõ thuÕ xuÊt khÈu l¹c, h¹t tiªu vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c còng ®ãng gãp vµo ®Çu t cho nghiªn cøu.
Kinh nghiÖm thu thuÕ tõ mét sè níc kh¸c
HÖ thèng thu thuÕ cho nghiªn cøu ®îc ¸p dông ë nhiÒu níc vµ ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Mª-hi-c« ®· sö dông hÖ thèng nµy ®Ó ®Çu t cho nghiªn cøu rau qu¶ ë c¸c vïng tíi tiªu. Colombia còng sö dông hÖ thèng nµy trong nhiÒu thËp niªn kh«ng chØ ®Ó ®Çu t cho nghiªn cøu cµ phª mµ cßn ®Ó ph¸t triÓn ngµnh cµ phª trong c¶ níc. Malaysia ®ang sö hÖ thèng thuÕ ®Ó tµi trî cho nghiªn cøu dÇu cä vµ cao su. Ên ®é sö dông hÖ thèng nµy tµi trî cho nghiªn cøu cµ phª, cao su, b«ng vµ chÌ. HÖ thèng nµy còng ®îc ¸p dông ë Bang-la-®et, Sri Lanka, In-®«-nª-xia, §µi Loan, Philippin vµ Th¸i Lan. ViÖc thu thuÕ lµ mét ph¬ng thøc hîp lý g¾n víi nguyªn t¾c nghiªn cøu ph¶i do nh÷ng ngêi ®îc hëng lîi chÝnh tµi trî. Thu thuÕ nh»m ®Çu t cho nghiªn cøu sÏ ®îc kÕt hîp víi c¸c nguån thuÕ kh¸c ®Ó hç trî cho c¸c nguån vèn hç trî vµ æn ®Þnh thÞ trêng vµ gi¸ c¶, vµ cho ho¹t ®éng cña thÞ trêng.
ë nh÷ng vïng ®· lËp Quü æn ®Þnh hµng ho¸ ®èi víi mét hay mét sè mÆt hµng th× cã thÓ nhËp hÖ thèng thuÕ vµo Quü nµy. §iÒu nµy gÇn nh ®ång nghÜa víi c¬ së hµng n¨m cho Quü æn ®Þnh hµng ho¸ ®¹t ®Õn con sè t¬ng ®¬ng víi 1% gi¸ b¸n thÞ trêng cña c¸c c©y trång liªn quan ®Õn ®Çu t nghiªn cøu.
C¸c hÖ thèng thu thuÕ ho¹t ®éng hiÖu qu¶ nhÊt khi kiÓm so¸t ®îc c¸c quü ngoµi luång. VÝ dô, mét ban ®¹i diÖn c¸c nhµ s¶n xuÊt cµ phª vµ c¸c nhµ trång cµ phª cã thÓ ®a ra ®Þnh híng c¸c nguån thuÕ thu tµi trî cho nghiªn cøu cµ phª, vµ còng t¬ng tù nh c¸c ngµnh hµng kh¸c.
HÖ thèng thuÕ cã thÓ t vÊn riªng cho c¸c Bé thuéc ChÝnh phñ, gi÷a c¸c Bé víi ®¹i diÖn c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c lo¹i hµng ho¸ liªn quan lµ hÕt søc cÇn thiÕt, ngoµi ra, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c héi th¶o vÒ chÝnh s¸ch vµ chiÕn lîc quèc gia.
C¸c tiÒm n¨ng thu tõ thuÕ ®èi víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n ViÖt nam
B¶ng 1 cho thÊy nguån ®Çu t nghiªn cøu trong n¨m 1998 (tõ 1% tæng sè tiÒn thu tõ thuÕ) t¨ng do t¨ng lîng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm: cao su, cµ phª, ®iÒu, hoa qu¶ vµ ®êng th« lu th«ng trong níc. Kho¶n thu nhËp tõ thuÕ nµy sÏ lµ 180 tû ®ång ViÖt nam, kho¶ng gÇn 150% tæng møc ®Çu t hiÖn nay cho hÖ thèng nghiªn cøu cña Bé NN&PTNT.
B¶ng 1 cña Phô lôc 3. ¦íc tÝnh 1% thuÕ ®èi víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cµ phª, chÌ, cao su, hoa qu¶, h¹t ®iÒu vµ dêng th« n¨m 1998 a)
Ngµnh hµng
Gi¸ trÞ xuÊt khÈu / gi¸ b¸n trong níc (triÖu USD)
¦íc tÝnh 1% thuÕ (triÖu USD)
Cµ phª
594
5.94
ChÌ
51
0.51
Cao su
128
1.28
§êng
245
2.45
Hoa qu¶
155
1.55
§iÒu
117
1.17
Tæng gi¸ trÞ (triÖu USD):
12.9
Tæng gi¸ trÞ (triÖu dång):
180,600
a) Gi¸ trÞ ®êng ®îc x¸c ®Þnh dùa theo gi¸ thÞ trêng trong níc, gi¸ trÞ c¸c mÆt hµng kh¸c ®îc tÝnh theo gi¸ trÞ xuÊt khÈu.
Nguån: Gi¸ xuÊt khÈu vµ gi¸ trÞ hµng trong níc: ANZDEC, 2000.
Nh÷ng ®iÓm ®¸ng lu ý khi th¶o luËn vÒ hÖ thèng thuÕ t¹i ViÖt nam
HÖ thèng thuÕ cã thÓ ®îc ®a ra vµ sö dông mét c¸ch linh ho¹t. Mét quyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ ®îc ®a ra vµo thêi ®iÓm ®îc quy ®Þnh g¾n víi mét hay mét sè ngµnh hµng víi nh÷ng mÆt hµng kh¸c ®îc kÌm theo c¸c quyÕt ®Þnh ban hµnh sau ®ã. ThuÕ cã nhiÒu møc kh¸c nhau vµ cho nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. NÕu mét møc thuÕ thèng nhÊt ®îc sö dông th× mét tû lÖ phÇn tr¨m ®Æc biÖt tõ c¸c kho¶n thu thuÕ sÏ ®îc dµnh cho c¸c môc ®Ých kh¸c (nghiªn cøu, khuyÕn n«ng, quü æn ®Þnh gi¸ c¶, v.v). c¸c tû lÖ nµy cã thÓ ®îc söa ®æi trong c¸c t×nh huèng kh¸c nhau.
NÕu nguån thu tõ thuÕ ®Çu t cho nghiªn cøu (vµ còng cã thÓ dµnh cho më réng) ®îc thu t c¸c nhµ s¶n xuÊt víi lý do hä sÏ lµ nh÷ng ngêi ®îc hëng lîi c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu, vµ víi logich ®ã, hä cã thÓ g©y ¶nh hëng tíi c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu vµ ph¬ng thøc c¸c ngµnh hµng. C¬ chÕ nµy cã thÓ lµm t¨ng ¶nh hëng cña c¸c nhµ s¶n xuÊt.
HÖ thèng thuÕ, gièng nh mét ph¬ng thøc t¨ng nguån ®Çu t cho nghiªn cøu c¸c ngµnh hµng, cã nhiÒu thuËn lîi th«ng qua viÖc chuyÓn giao tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu cho c¸c doanh nghiÖp nhµ níc hoÆc t nh©n. Duy tr× ho¹t ®éng nghiªn gi÷a c¸c tæ chøc nghiªn cøu n«ng nghiÖp ®Ó tr¸nh sù ph©n t¸n chøc n¨ng nghiªn cøu cho qu¸ nhiÒu ®¬n vÞ kh«ng chuyªn. V× viÖc ph©n t¸n tr¸ch nhiÖm nµy cã nh÷ng bÊt lîi vµ t¹o ra nhiÒu vÊn ®Ò cho chÝnh b¶n th©n nã. Tr¸nh viÖc chuyÓn giao còng lµm cho nhµ níc can thiÖp dÔ dµng h¬n vµo viÖc ®Çu t nghiªn cøu ®èi víi nh÷ng vÊn ®Ò trong trêng hîp cÇn thiÕt. Nhu cÇu nµy cã thÓ sÏ xuÊt hiÖn, vÝ dô nh nÒn c«ng nghiÖp ph¶i ®¬ng ®Çu víi nh÷ng khã kh¨n tµi chÝnh nghiªm träng th× dÔ cã xu híng lËp tøc c¾t c¸c nguån viÖn trî cho nghiªn cøu. NÕu nghiªn cøu vÉn thuéc vÒ tr¸ch nhiÖm cña ChÝnh phñ víi sù ®Çu t tõ thuÕ, nã sÏ tõng bíc ®îc bï ®¾p nh÷ng mÊt m¸t tõ c¸c nguån thu thuÕ. Víi c¸ch thøc nµy, ChÝnh phñ gi÷ mét vai trß quan träng trong viÖc duy tr× sù æn ®Þnh l©u dµi nguån ®Çu t mµ nghiªn cøu c¸c ngµnh hµng ®Æc biÖt ®ßi hái.
Phô lôc 4
Mét vµi bµi häc vÒ c¬ cÊu hÖ thèng nghiªn cøu n«ng nghiÖp quèc gia tõ c¸c níc kh¸c
C¶ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ c¸c níc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi (vÝ dô nh ë Kenya, Hµ Lan) ®Òu cã nh÷ng kinh nghiÖm thµnh c«ng cña c¸c hÖ thèng cã sù phèi hîp cã hiÖu qu¶ gi÷a c¸c c¬ quan nghiªn cøu vµ c¸c trêng ®¹i häc cã xu híng tËp trung nhiÒu h¬n vµo nghiªn cøu c¬ b¶n vµ nghiªn cøu chiÕn lîc kh«ng g¾n chÆt víi c¸c ®iÒu kiÖn cña khu vùc; vµ (ii) c¸c c¬ quan nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn (R&D) th«ng qua nghiªn cøu øng dông vµ thÝch nghi bíc ®Çu cña chuyÓn giao c«ng nghÖ, c¸c khã kh¨n vµ c¬ héi cña c¸c vïng n«ng l©m ®Æc biÖt lu«n tËp trung vµo c¸c ngµnh hµng chñ yÕu vµ hÖ thèng trang tr¹i ë c¸c vïng nµy. Sù phèi hîp chÆt chÏ nµy trë thµnh mét ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cho hiÖu qu¶ cña toµn bé hÖ thèng nghiªn cøu.
Sù ph©n chia râ rµng chøc n¨ng, nhiÖm vô gi÷a c¸c viÖn nghiªn cøu quèc gia vµ c¸c viÖn vïng kh«ng ph¶i lóc nµo còng tr«i ch¶y. Tõ kinh ngiÖm tæ chøc l¹i toµn bé hÖ thèng nghiªn cøu vµ thµnh lËp c¸c viÖn nghiªn cøu khu vùc cña In-®«-nª-xi-a cã thÓ rót ra nh÷ng bµi häc sau:
ViÖc phèi hîp vµ liªn kÕt gi÷a c¸c viÖn quèc gia vµ c¸c viÖn vïng vÉn cßn tån t¹i nhiÒu vÊn ®Ò; trong mét hÖ thèng tËp trung vµ phi tËp trung th× sù liªn kÕt gi÷a trong vµ ngoµi hÖ thèng cÇn ph¶i ®îc thiÕt lËp vµ x¸c ®Þnh hÕt søc cÈn thËn.
C¸c viÖn quèc gia cã thÓ ®i ®Õn mét kÕt côc lµ chiÕm mét vÞ trÝ kÐm h¬n, chõng nµo c¸c viÖn nµy cha gi÷ c¸c tr¸ch nhiÖm chñ yÕu.
C¸c thµnh tùu cña c¸c trung t©m vïng trong viÖc liªn kÕt víi c¸c nhãm n«ng th¬ng vµ n«ng d©n sÏ cã nhiÒu trë ng¹i nÕu tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ph¸t triÓn, qu¶n lý, nh©n sù vµ ®Çu t cña c¸c viÖn nµy kh«ng ®îc ho¹ch ®Þnh mét c¸ch cÈn thËn. ë In-®«-nª-xi-a, nh÷ng khã kh¨n vÒ liªn kÕt b¾t nguån tõ viÖc më réng c¸c trung t©m vïng kh«ng ®ñ n¨ng lùc, ®Æc biÖt t¹i c¸c vïng s©u, vïng xa. VÊn ®Ò n¨ng lùc chñ yÕu b¾t nguån tõ viÖc thiÕu c¸c nguån lîi cho c¸c trung t©m t nh©n; viÖc khuyÕn khÝch c¸c c¸n bé sèng vµ lµm viÖc t¹i c¸c vïng s©u vÉn cßn nhiÒu trë ng¹i.
Kinh nghiÖm cña ViÖn nghiªn cøu n«ng nghiÖp quèc gia Brazil (EMBRAPA) còng cho nhiÒu bµi häc quan träng: x¸c ®Þnh tÇm quan träng cña c¸c ngµnh nghÒ chuyªn m«n cao, sù tù chñ cña hÖ thèng vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm trong viÖc lËp kÕ ho¹ch, qu¶n lý vµ ®Çu t cho hÖ thèng nghiªn cøu. N»m díi sù qu¶n lý cña ChÝnh phñ liªn bang Brazil, EMBRAPA cã trô së chÝnh t¹i thñ ®« vµ c¸c trung t©m nghiªn cøu n»m r¶i r¸c trong c¶ níc: c¸c trung t©m ngµnh hµng quèc gia, trung t©m nghiªn cøu c¬ b¶n vµ c¸c trung t©m vïng sinh th¸i. C¸c trung t©m ho¹t ®éng mét c¸ch thùc sù tù chñ: v¹ch ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng cho chÝnh b¶n th©n m×nh vµ tù më réng c¸c mæi quan hÖ víi c¸c bªn liªn quan vµ nh÷ng ngêi hëng lîi theo ®iÒu kiÖn do v¨n phßng trung t©m ®Ò ra. V¨n phßng trung t©m ho¹ch ®Þnh c¸c ®êng lèi chiÕn lîc cña hÖ thèng nh©n danh Bé n«ng nghiÖp liªn bang. Tæng Gi¸m ®èc EMBRAPA b¸o c¸o trùc tiÕp tíi Bé trëng. C¸c v¨n phßng trung t©m cung cÊp c¸c tµi liÖu cña ch¬ng tr×nh chiÕn lîc cña c¸c trung t©m. EMBRPA phèi hîp víi ch¬ng tr×nh nghiªn cøu n«ng nghiÖp quèc gia gåm 12 dù ¸n, trong ®ã cã sù tham gia cña c¸c trêng ®¹i häc vµ c¸c tæ chøc nghiªn cøu t nh©n. EMBRAPA sÏ gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña c¸c trung t©m trùc thuéc th«ng qua qu¶n lý hÖ thèng th«ng tin vµ ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng hµng n¨m. §¸nh gi¸ hµng n¨m ®îc dùa trªn tho¶ thuËn vÒ c¸c ho¹t ®éng dù kiÕn trong n¨m gi÷a c¸c v¨n phßng chÝnh cña c¸c trung t©m. NÕu trung t©m s¶n xuÊt vît møc kÕ ho¹ch, nã sÏ ®îc nhËn mét kho¶n hoa hång. Mét hÖ thèng t¬ng tù còng ®îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ c¸c nhµ nghiªn cøu.
EMBRAPA tËp trung nhiÒu vµo ch¬ng tr×nh chiÕn lîc vµ do vËy t¹o cho m×nh cã mét vÞ trÝ quan träng trong nhiÒu lÜnh vùc. Nã ®Çu t m¹nh mÏ vµo ph¸t triÓn nh©n sù, víi 60% c¸c nghiªn cøu viªn ®¹t tr×nh ®é TiÕn sÜ. Nã còng sím chuyÓn sang c¸c lÜnh vùc míi nh c«ng nghÖ sinh häc vµ qu¶n lý nguån gen. CÇn ph¶i thõa nhËn tÇm quan träng cña d luËn, c¸c v¨n phßng trung t©m phèi hîp chiÕn dÞch t¨ng cêng nhËn thøc cña c«ng d©n Brazil ®èi víi EMBRAPA. Nã còng ®ãng vai trß t vÊn vÒ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp cho NghÞ viÖn. V× theo nh dù kiÕn th× EMBRAPA phèi hîp c¸c c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao vµ c¸c ch¬ng tr×nh tËp trung g¾n víi c¸c h×nh ¶nh vµ tiÕng nãi ®îc c¶i thiÖn trong c¸c cuéc héi th¶o vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp.
Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn thµnh c«ng cña EMBRAPA lµ nã kiÓm so¸t ®îc chøc n¨ng qu¶n lý cña hÖ thèng nghiªn cøu. Qu¶n lý tæng hîp ch¬ng tr×nh, nh©n sù vµ tµi chÝnh. H¬n n÷a, kiÓm so¸t c¸c chøc n¨ng qu¶n lý kh«ng lµm t¨ng tÝnh quan liªu. HÖ thèng phi tËp trung ®îc ¸p dông ®èi víi ngµnh hµng, ®éi ngò c¸n bé vµ vïng.
Phô lôc 5
C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh u tiªn nghiªn cøu trong c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu
Giíi thiÖu
§Ó kÕt thóc víi mét ch¬ng tr×nh nghiªn cøu ®¹t lîi Ých quèc gia vµ khu vùc lín nhÊt, cÇn x¸c ®Þnh c¸c u tiªn nghiªn cøu trªn ph¹m vi réng c¸c vïng nghiªn cøu bÊt chÊp c¸c nguång lùc hiÖn cã (®¸ng lu ý lµ c¬ së vËt chÊt vµ vËt lùc). Trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c lîi thÕ, môc tiªu cña ngêi lËp kÕ ho¹ch lµ ph¶i ®¹t ®îc hiÖu qu¶ lín nhÊt tõ c¸c chi phÝ ®· bá ra. §iÒu nµy cã nghÜa lµ c¸c u tiªn ®îc x¸c ®Þnh sÏ dùa trªn viÖc ®¸nh gi¸ chÝnh thøc vµ kh«ng chÝnh thøc vÒ nguån lîi thu tõ c¸c chi phÝ cho nghiªn cøu.
C¸c u tiªn cÊp quèc gia ®îc thiÕt lËp vÉn cha ®ñ cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch nghiªn cøu n«ng nghiÖp. Trong sè c¸c viÖn nghiªn cøu vµ c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu, chi phÝ ë cÊp vÜ m« ®Ó cung cÊp nguån tµi chÝnh, nh©n lùc vµ vËt lùc cho c¸c dßng nghiªn cøu ®Æc biÖt ®¸p øng ®îc c¸c th¸ch thøc vµ phï hîp víi c¸c c¬ héi. Ngoµi ra, ph¬ng ph¸p thiÕt lËp c¸c u tiªn dùa trªn viÖc ®¸nh gi¸ chi phÝ vµ nguån lîi dù kiÕn còng rÊt cÇn thiÕt cho viÖc ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch ë cÊp vÜ m«. §iÒu nµy sÏ ®îc rµ so¸t l¹i nh x¸c ®Þnh u tiªn nghiªn cøu trong ph¹m vi c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu.
Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c¸c u tiªn ®îc ¸p dông ë cÊp ®é nµy. C¸c tiªu chuÈn chÝnh cña ph¬ng ph¸p x¸c lËp c¸c u tiªn bao gåm: c¸c tiªu chuÈn danh môc kiÓm tra, cho ®iÓm hoÆc tiªu chuÈn vÒ tÇm quan träng, vµ c¸c ph©n tÝch nguån lîi/chi phÝ. C¸c tiªu chuÈn nµy kh¸c nhau ®èi víi c¸c nhu cÇu kh¸c nhau vÒ thêi gian, kü n¨ng, kinh phÝ vµ th«ng tin. Kh«ng mét ph¬ng ph¸p nµo trong sè c¸c ph¬ng ph¸p nµy tr¶ lêi c©u hái vÒ nguån kinh phÝ, trong khi tÊt c¶ c¸c ph¬ng ph¸p ®Òu ph¶i b¾t ®Çu tõ nh÷ng ®¸nh gi¸ x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh høa hÑn vµ hîp lý vµ ®ßi hái c¸c nguån lîi. §iÒu nµy cã nghÜa lµ, díi h×nh thøc râ rµng hay kh«ng râ rµng th× chi phÝ hµng n¨m cho c¸c dù ¸n nghiªn cøu cÇn ph¶i ®îc x¸c ®Þnh lµ t¨ng lªn hay gi¶m ®i. Nguån kinh phÝ tõ ng©n s¸ch hiÖn nay dêng nh ®îc x¸c ®Þnh tr¸i víi thø tù u tiªn cña c¸c dù ¸n khi mµ ng©n s¸ch dù kiÕn vÉn cha c¹n kiÖt. C¸c dù ¸n cßn l¹i cha ®îc tiÕn hµnh cho ®Õn khi cã thªm nhiÒu nguån kinh phÝ h¬n. Nguån vËt chÊt cho sù lùa chän ph¬ng ph¸p vµ ®Þnh híng thùc hiÖn cã thÓ ®îc Vô KHCN-CLSP-Bé NN&PTNT ¸p dông bao gåm 3 nhãm ph¬ng ph¸p. Ngoµi ra, chØ c¸c ®Þnh híng chÝnh ®îc ®Ò cËp ë ®©y.
C¸c ph¬ng ph¸p
1. Danh môc kiÓm tra
Danh môc kiÓm tra ®Æt ra c¸c vÊn ®Ò díi c¸c tiªu chuÈn kh¸c nhau cã thÓ ®îc ghi nhí khi x¸c ®Þnh c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu nµo vµ c¸c dßng ®Çu t nµo lµ t¬ng øng víi c¸c u tiªn vµ kh«ng u tiªn. Danh môc kiÓm tra t¹o nªn nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ, lu«n ph¶n ¸nh c¸c quan ®iÓm c¸ nh©n cña ngêi lËp kÕ ho¹ch ®èi víi bÊt cø vÊn ®Ò quan träng nµo. C¸c b¶ng 10 vµ 11 trong môc 4.2 lµ vÝ dô vÒ danh môc kiÓm tra ®îc ¸p dông ë cÊp quèc gia. §Ó ®¸p øng tèt danh môc kiÓm tra, ngêi lËp kÕ ho¹ch cÇn ph¶i s¸ng suèt chuyÓn c¸c ch¬ng tr×nh vµo tõng ph¹m vi nghiªn cøu vµ tiÒm n¨ng cña tÊt c¶ c¸c dßng nghiªn cøu cña tõng ch¬ng tr×nh: c¶i thiÖn ®a d¹ng, nghiªn cøu ph©n bãn, phßng ngõa s©u bÖnh, b¶o qu¶n kho, kü thuËt chÕ biÕn, v.v. ë ®©y, nhµ ho¹ch ®Þnh sÏ ®îc hç trî qua mét sè th«ng tin tõ c¸c c¸n bé nghiªn cøu cã kinh nghiÖm kh¸c ë cÊp thùc thi kÕ ho¹ch.
Kü thuËt danh môc kiÓm tra ®Æc biÖt cã t¸c dông khi qu¸ tr×nh phèi hîp c¸c dù ¸n thÓ hiÖn mét sè lîng lín c¸c dßng nghiªn cøu chuyÓn ®æi. Danh môc kiÓm tra, hoÆc c¸c m« h×nh cho ®iÓm theo ®ã, cã thÓ ®îc sö dông ®Ó lo¹i bá hÇu hÕt nh÷ng c¸i kh«ng cÇn thiÕt vµ x¸c ®Þnh nh÷ng c¸i cÇn thiÕt h¬n nh»m so¹n th¶o chi tiÕt c©n ®èi nguån lîi/chi phÝ.
VÊn ®Ò chÝnh ®èi víi danh môc kiÓm tra lµ c¸c tiªu chuÈn cña nã kh«ng cho ta thÊy mét c¸ch chÝnh x¸c ý nghÜa t¬ng ®èi cña mét tiªu chuÈn hay vÊn ®Ò nµy ®èi víi tiªu chuÈn hay vÊn ®Ò kh¸c. Ngoµi ra, c¸c c©u tr¶ lêi lµ m©u thuÉn vµ kh«ng chÝnh x¸c, còng kh«ng t¹o ®iÒu kiÖn cho so s¸nh. §Æc biÖt, ®èi víi nguyªn nh©n sau nµy, c¸c nhµ lËp kÕ ho¹ch sÏ chuyÓn híng u tiªn cña hä sang m« h×nh cho ®iÓm.
2. M« h×nh cho ®iÓm vµ m« h×nh tÇm quan träng
Kü thuËt cho ®iÓm nh»m x¸c ®Þnh c¸c u tiªn nghiªn cøu cã vÎ gièng víi ph¬ng ph¸p lËp danh môc kiÓm tra, ngo¹i trõ c¸c con sè ®îc ®a ra ®Ó thÓ hiÖn ý nghÜa t¬ng ®èi cña tõng tiªu chuÈn, vµ sè ®iÓm ®¹t ®îc (theo thø tù tõ 1-5, hay nhiÒu nhÊt tõ 1-10) ®îc ®a ra thay cho viÖc chØ ®Ò cËp ®Õn chóng mét c¸ch chung chung. §iÒu nµy ®¬ng nhiªn cã nh÷ng u ®iÓm ë chç c¸c con sè ®a ra bao giê còng cã søc thuyÕt phôc. ý nghÜa cña tÝnh chÝnh x¸c thÓ hiÖn ë chç ®«i khi viÖc cho ®iÓm còng ®a ®Õn mét kÕt luËn kh«ng chÝnh x¸c vµ trong trêng hîp ®ã th× nhËn thøc ®îc nã vÉn cßn tèt h¬n lµ tù h¹n chÕ b»ng c¸c danh môc kiÓm tra Ýt tham väng.
§èi víi mét sè m« h×nh cho ®iÓm th× c¸c tiªu chuÈn ®îc thÓ hiÖn trong c¸c môc tiªu quèc gia, nh nhu cÇu tuyÓn dông thªm lao ®éng, thu nhËp tõ thu ®æi ngo¹i tÖ vµ nh÷ng vÊn ®Ò t¬ng tù. Ngoµi ra, ph¬ng ph¸p cho ®iÓm ®îc ¸p dông thêng xuyªn ë cÊp quèc gia, ch¼ng h¹n nh ®èi víi ngµnh hµng vµ c¸c ch¬ng tr×nh c¬ b¶n gép l¹i. Nhng còng nh ®èi víi danh môc kiÓm tra, c¸c kÕt qu¶ ®¹t ®îc cã thÓ ®îc ¸p dông gi÷a c¸c ch¬ng tr×nh th× c¸c vÊn ®Ò vÒ chi phÝ vµ nguån lîi thu ®îc dù kiÕn do c¸c nhµ lËp kÕ ho¹ch nghiªn cøu ®a ra cã thÓ chuyªn biÖt h¬n.
Th«ng thêng, tÇm quan träng t¬ng ®èi cña c¸c tiªu chuÈn kh¸c nhau ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch chñ quan, ch¼ng h¹n nh xuÊt ph¸t tõ c¸c ý tëng cña c¸c c¸ nh©n ¸p dông ph¬ng ph¸p nhiÒu h¬n lµ xuÊt ph¸t tõ c¸c sè liÖu thùc tÕ. (Mét ph¬ng ph¸p phøc t¹p cã tÇm quan träng xuÊt ph¸t tõ nh÷ng kiÓm chøng nh¹y c¶m ®èi víi c¸c ph©n tÝch thu nhËp / chi phÝ cña x· héi ¶nh hëng tíi sè lîng c¸c dù ¸n, cho thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i thiÕt thiÕt lËp mét mÉu ®¹i diÖn. Nhng nÕu cã mét mÉu ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó lµm ®iÒu nµy, sÏ hîp lý h¬n nÕu ®ång thêi xem xÐt nã víi c¸c ph©n tÝch vÒ nguån lîi/chi phÝ).
Trong qu¸ tr×nh ¸p dông, c¸c m« h×nh tiªu chuÈn vÒ tÇm quan träng dÔ dµng ®îc c¸c nhµ nghiªn cøu chÊp nhËn. Chóng còng ®¸ng ®Ó buéc c¸c nhµ lËp kÕ ho¹ch tËp trung nhiÒu h¬n vµo ý nghÜa t¬ng ®èi, hay vµo “tÇm quan träng” theo c¸c tiªu chuÈn c¸ nh©n.
§iÓm ®¹t ®îc kh«ng ®¸nh gi¸ ®óng trong hoµn c¶nh mµ ë ®ã cã mét tiªu chuÈn cã ¶nh hëng chi phèi trong mét dù ¸n ®Æc biÖt. §iÒu nµy ®Æc biÖt ®óng ®èi víi x¸c suÊt thµnh c«ng trong nghiªn cøu. NÕu nh x¸c suÊt thµnh c«ng nµy thÊp, cã thÓ nãi díi 25% th× c¸c u tiªn ®îc ®a ra ®èi víi dù ¸n nghiªn cøu trong vÊn ®Ò nµy còng thêng lµ thÊp, còng cã thÓ lµ thÊp, kh«ng kÓ tæng sè ®iÓm cuèi cïng thu ®îc lµ nh thÕ nµo. §èi víi trêng hîp nh vËy, ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ ®îc ¸p dông mét c¸ch ®Æc biÖt.
Trong trêng hîp nghiªn cøu vÒ c¸c yÕu tè nguån lîi c¬ b¶n, c¸c chi phÝ nghiªn cøu dù kiÕn ®îc chuyÓn thµnh hiÖu qu¶ trong ph¹m vi c¸c ngµnh hµng liªn quan, nÕu mét ngµnh hµng trong sè ®ã muèn híng tíi x¸c ®Þnh râ kh¸i niÖm chi phÝ vµ nguån lîi.
3. Ph©n tÝch chi phÝ/ nguån lîi
Ph©n tÝch nguån lîi / chi phÝ chØ lµ ph¬ng ph¸p duy nhÊt trong sè c¸c ph¬ng ph¸p ®îc giíi thiÖu ë ®©y ®ang cè g¾ng lîng ho¸ c¸c kh¶ n¨ng dù kiÕn ngµy cµng chÝnh x¸c hoÆc kÐm chÝnh x¸c h¬n. HiÓu ®îc tÇm quan träng cña viÖc thanh to¸n c¸c chi phÝ vµ lîi nhuËn do ®ã lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n. §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu nh mét ®¸nh gi¸ trong ph©n tÝch nµy kh«ng ®óng ë mét møc ®é nµo ®ã. VÊn ®Ò nµy sÏ ®îc gi¶i quyÕt th«ng qua c¸i gäi lµ sù kiÓm tra tÝnh nh¹y c¶m.
B¶ng 1 cña Phô lôc nµy tr×nh nµy mét m« h×nh ph©n tÝch nguån lîi/chi phÝ dùa trªn t¸m “yÕu tè ®¸nh gi¸” vµ c¸c tiªu chuÈn cho c¸c yÕu tè ®ã. M« h×nh nµy ®îc ¸p dông tèt h¬n nh»m so s¸nh c¸c dßng tham gia cña t nh©n vµo nghiªn cøu vµ c¸c dù ¸n h¬n lµ c¸c ch¬ng tr×nh cÊp quèc gia, nh ®· tr×nh bµy ë môc 4.2 (thÆng d kinh tÕ thÓ hiÖn trong ph©n tÝch nguån lîi/chi phÝ ®îc sö dông ë cÊp quèc gia kh«ng thÓ hiÖn hÕt ®îc c¸c u tiªn x¸c ®Þnh cho hÖ thèng nghiªn cøu n«ng nghiÖp ViÖt nam hiÖn nay nªn còng kh«ng ®îc tr×nh bµy ë ®©y).
Sö dông ph©n tÝch nguån lîi/chi phÝ ë cÊp c¸c dù ¸n cã nh÷ng lîi thÕ cña sù tham gia cña chÝnh c¸c nhµ nghiªn cøu t nh©n vµo viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn, nã còng lµm gia t¨ng c¸c vÊn ®Ò nh¹y c¶m: hÖ thèng nghiªn cøu n«ng nghiÖp hiÖn nay cña ViÖt nam bao gåm hµng tr¨m dßng nghiªn cøu. ¸p dông c¸c kü thuËt ph©n tÝch nguån lîi/chi phÝ ®èi víi tÊt c¶ c¸c dßng nghiªn cøu nµy lµ mét bµi to¸n phøc t¹p nhng còng cã thÓ chØ cÇn th«ng qua mét ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh ®¬n gi¶n (ë Vô KHCN&CLSP- Bé NN&PTNT) cã kh¶ n¨ng t¹o nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tÝnh to¸n. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò sÏ ®¬n gi¶n h¬n chóng ta tëng bëi v× c¸c tÝnh to¸n phøc t¹p trong danh môc kiÓm tra hoÆc m« h×nh cho ®iÓm sÏ ®ñ ddÓ lo¹i bá rÊt nhiÒu dù ¸n nghiªn cøu høa hÑn. Do ®ã, ph©n tÝch nguån lîi/chi phÝ cã thÓ ®îc giíi h¹n nh»m thu hÑp sè lîng c¸c dù ¸n.
Trong m« h×nh ®îc giíi thiÖu ë ®©y, kh«ng cã sù ®¶m b¶o cho mét hiÖu qu¶ cña viÖc gi¶m chi phÝ nghiªn cøu (mÆc dï c¸c phÇn mÒm m¸y tÝnh ®îc phÐp lång ghÐp víi c¸c hiÖu qu¶ cña chi phÝ dù kiÕn trong nhiÒu n¨m). ViÖc ®¶m ®¬ng mét møc chi phÝ æn ®Þnh cã lîi cho c¸c môc tiªu thùc tiÔn, trong ®ã bao gåm c¶ hiÖu qu¶ cña viÖc gi¶m gi¸, cña viÖc chuyÓn c¸c phóc lîi tõ nhµ s¶n xuÊt sang ngêi tiªu thô cho c¸c bªn tham gia cã u thÕ h¬n. Nhng tÊt nhiªn lµ viÖc gi¶m gi¸ cã thÓ lµm gi¶m tû lÖ cña viÖc ¸p dông c«ng nghÖ, ®iÒu nµy cã mét ¶nh hëng l©u dµi tíi tû lÖ nguån lîi trªn chi phÝ.
¸p dông tû lÖ lîi tøc hiÖn nay (®Ó ®i tíi mét ®¸nh gi¸ tû lÖ chi phÝ/nguån lîi) kh«ng tÝnh ®Õn hÕt c¸c ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt cã thÓ phæ biÕn trong t¬ng lai, khi gi¸ c¶ hµng ho¸, tû lÖ lîi tøc, nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng vµ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ m«i trêng cã thÓ sÏ cã nhiÒu biÕn ®æi so víi hiÖn nay. §èi víi c¸c nhµ nghiªn cøu trong mét thêi gian dµi, ®«i khi viÖc thu mét tû lÖ lîi tøc thÊp h¬n (thËm chÝ b»ng 0) còng ®îc ®Æt ra, thËm chÝ ®iÒu nµy kh«ng ph¶i lµ kh«ng chÞu ¶nh hëng bëi ý tëng cña ngêi l·nh ®¹o. Trong khu vùc kinh tÕ, còng xuÊt hiÖn lÜnh vùc nghiªn cøu míi liªn quan ®Æc biÖt ®Õn vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ hiÖn cã cho tæ chøc ho¹t ®éng v× hiÖu qu¶ m«i trêng. Mét sè c¸c nghiªn cøu trong ®ã cã ý nghÜa cho ®Çu t nghiªn cøu. Nh÷ng sù ph¸t triÓn nµy kh«ng n»m ë møc th«ng thêng ®Ó ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n tÝch nguån lîi/chi phÝ nh»m x¸c ®Þnh c¸c u tiªn cho nghiªn cøu n«ng nghiÖp. Mét ph¬ng ph¸p chuyÓn giao cña ph¬ng ph¸p ph©n tÝch còng cã thÓ ®îc ¸p dông ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña c¸c dßng nghiªn cøu dµi h¹n kh¸c nhau trong mèi t¬ng quan víi thùc tr¹ng nghiªn cøu l©u dµi dù kiÕn cã lîi nÕu nh nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy kh«ng ®îc thùc hiÖn.
C¸c dßng chi phÝ vµ nguån lîi dù kiÕn ®îc nªu trong c¸c ®iÒu kho¶n thanh to¸n, cã thÓ thêng ®îc thÓ hiÖn t¬ng xøng víi c¸c dù ¸n nghiªn cøu ®èi víi tû lÖ hoµn vèn vµ tû lÖ lîi nhuËn/ chi phÝ. VÉn cßn nhiÒu ý kiÕn xung quanh vÊn ®Ò nµy, nhng tû lÖ nµy ®îc a chuéng nh ®îc gi¶i thÝch vÒ c¸c nguån lîi ë b¶ng 1.
Trong khi c¸c ph©n tÝch lîi nhuËn/chi phÝ ®îc tr×nh bµy nh mét c«ng cô x¸c ®Þnh c¸c u tiªn, hiÖu qu¶ tøc thêi lín nhÊt cña nã lµ ®¸p øng sù cÇn thiÕt th«ng qua c¸c qu¸ tr×nh c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh ¸p dông c¸c quyÕt ®Þnh ë tÊt c¶ c¸c cÊp. Mét sù hiÓu biÕt s©u réng h¬n, tÝch luü nhiÒu kinh nghiÖm thùc tiÔn sÏ dÇn c¶i thiÖn c¸ch sö dông c¸c kü thuËt cho ®iÓm vµ c¸c danh môc kiÓm tra.
Phô lôc 5. B¶ng 1.
T¸m yÕu tè ®¸nh gi¸ c¸c u tiªn cho c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu n«ng nghiÖp
YÕu tè ®¸nh gi¸
C¸c yÕu tè chÝnh
1. Chi phÝ nghiªn cøu hµng n¨m
Vèn bæ sung hµng n¨m vµ chi phÝ thuª ®Êt cho trô së nghiªn cøu (nÕu cã).
L¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng
Phô cÊp tr¸ch nhiÖm cho c¸c c¸n bé chuyªn m«n
C¬ së vËt chÊt
2. Thêi h¹n nghiªn cøu (n¨m)
§é phøc t¹p cña vÊn ®Ò nghiªn cøu
C¸c mèi liªn kÕt víi níc ngoµi cã lîi cho nghiªn cøu.
Quan hÖ víi c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu trong níc ®ang ®îc tiÕn hµnh
æn ®Þnh c¸c c¸n bé nghiªn cøu (tr×nh ®é, chuyªn m«n ho¸ theo khu vùc, kinh nghiÖm)
khuyÕn khÝch c¸c c¸n bé nghiªn cøu
n¨ng lùc cña ®éi ngò nghiªn cøu
Quy m« vµ møc ®é æn ®Þnh cña ®Çu t
3. Kh¶ n¨ng thµnh c«ng nghiªn cøu
Gåm c¸c yÕu tè nh nªu t¹i môc 2 vµ:
Kho¶ng c¸ch gi÷a nghiªn cøu cña ®Þa ph¬ng vµ cña níc ngoµi
4. Chi phÝ cho viÖc thùc hiÖn
T¨ng hoÆc gi¶m c¸c chi phÝ tµi chÝnh cho c¸c nhµ s¶n xuÊt
T¨ng hoÆc gi¶m c¸c chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ cña c¸c chi phÝ víi tû lÖ chuyÓn ®æi hîp lý
T¨ng hoÆc gi¶m c¸c nh©n viªn ®¹i diÖn trong giai ®o¹n chi phÝ c¬ héi
BÊt cø sù t¨ng hoÆc gi¶m c¸c chi phÝ cho viÖc më réng nghiªn cøu
Thay thÕ c¸c nguyªn liÖu phô
Söa ®æi thuÕ ®èi víi nguyªn liÖu
5. C¸c lîi nhuËn thu ®îc tõ viÖc thùc hiÖn
T¨ng hoÆc gi¶m nguån lîi tµi chÝnh trªn mét ha (hoÆc 1 ®Çu con gia sóc hay 1 c©y) ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt.
C¸c nguån lîi tµi chÝnh cho ngêi tiªu dïng a)
Thu tõ tiÒn chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ bæ sung hoÆc tiÒn tiÕt kiÖm víi mét tû suÊt chuyÓn ®æi hîp lý
Söa ®æi hç trî gi¸, kiÓm so¸t gi¸ vµ thuÕ s¶n xuÊt
T¨ng hoÆc gi¶m møc ®a d¹ng s¶n xuÊt vµ/hoÆc c¸c rñi ro vÒ gi¸ (®iÒu nµy thÓ hiÖn nh sù t¨ng hoÆc gi¶m c¸c ®¶m b¶o ®Çu tiªn cho c¸c rñi ro)
HiÖu qu¶ cña tÝnh c«ng b»ng (c¸c thµnh tùu ®¹t ®îc cho phÐp c¸c n«ng d©n nghÌo cã thÓ ngang b»ng víi ngêi giµu sö dông c¸c thµnh tùu thu ®îc theo m« h×nh chi phÝ vµ hiÖu qu¶)
Ngo¹i trõ yÕu tè ®Çu tiªn, c¸c yÕu tè kh¸c ®Òu ®îc thÓ trong khu«n khæ c¸c gi¸ hiÖu qu¶
6. Giai ®o¹n thùc hiÖn
C¸c lîi nhuËn cha ®¸nh thuÕ trªn ha (hoÆc theo ®Çu con hay c©y) = tæng lîi nhuËn thu ®îc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn trõ ®i c¸c chi phÝ cho thùc hiÖn
T¨ng hoÆc gi¶m c¸c phÝ tæn ®ßi hái
Sù ¸p dông kü thuËt dÔ dµng hay khã kh¨n
Kh¶ n¨ng vay nî vµ c¸c phèi hîp c¸c nguån nguyªn liÖu
T¨ng hoÆc gi¶m sù ®a d¹ng s¶n xuÊt vµ/ hoÆc rñi ro vÒ gi¸
Kh¶ n¨ng lÜnh héi c¸c tiÕn bé cña n«ng d©n
Søc Ðp d luËn
7. Kh¶ n¨ng thùc hiÖn
Sö dông nh÷ng yÕu tè nªu trªn vµ bæ sung thªm:
Nh÷ng vïng canh t¸c (hay sè lîng ®Çu con hay sè c©y)
8. §êi sèng ®îc c¶i thiÖn
C¸c yÕu tè ph¸t sinh hoÆc c¸c yÕu tè kh¸c cña sù æn ®Þnh trong viÖc c¶i tiÕn
Kh¶ n¨ng ®æi míi réng h¬n
Lu ý lµ gi¶m gi¸ c¸c s¶n phÈm trong níc lµm chuyÓn c¸c nguån lîi tõ ngêi s¶n xuÊt sang ngêi tiªu dïng vµ kh«ng gi¶m toµn bé, mÆc dï viÖc gi¶m gi¸ xuÊt khÈu sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn.
Nguån: Contant vµ Bottomley. Gi¸o tr×nh c¸c ph¬ng ph¸p u tiªn thiÕt lËp cho nghiªn cøu n«ng nghiÖp vµ øng dông cña chóng. Tµi liÖu cho kho¸ ®µo t¹o x¸c lËp c¸c u tiªn nghiªn cøu, môc 3.3. ISNAR, th¸ng 11/1989. PhÇn mÒm m¸y tÝnh vµ tµi liÖu ghi chÐp n¨m 1999.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Chính sách và chiến lược nghiên cứu nông nghiệp quốc gia.doc
