Đề tài Công tác hạch toán kế toán tại Xí nghiệp xây dựng 101

4 §éi 3 §éi 2 §éi 1 ... C¸c giai ®o¹n thùc hiÖn c«ng tr×nh x©y dùng cña XÝ nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh tuÇn tù theo c¸c b­íc sau: - NhËn thÇu th«ng qua ®Êu thÇu hoÆc giao thÇu trùc tiÕp - Ký hîp ®ång x©y dùng víi chñ ®Çu t­ c«ng tr×nh (Bªn A) - Trªn c¬ së hå s¬ thiÕt kÕ vµ hîp ®ång x©y dùng ®· ®­îc ký kÕt, XÝ nghiÖp tæ chøc qu¸ tr×nh thi c«ng t¹o ra s¶n phÈm (c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh). + San nÒn, gi¶i quyÕt mÆt b»ng thi c«ng, ®µo ®Êt, lµm mãng. + Tæ chøc lao ®éng, bè trÝ m¸y thi c«ng, cung øng vËtt ­. - C«ng tr×nh ®­îc hoµn thµnh víi sù gi¸m s¸t cña chñ ®Çu t­ c«ng tr×nh vÒ mÆt kü thuËt vµ tiÕn ®é thi c«ng. - Bµn giao c«ng tr×nh hoµn thµnh vµ quyÕt to¸n hîp ®ång x©y dùng víi chñ ®Çu t­. S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ x©y l¾p Mua vËt t­, tæ chøc nh©n c«ng NhËn thÇu Tæ chøc thi c«ng NghiÖm thu bµn giao c«ng tr×nh LËp kÕ ho¹ch thi c«ng PhÇn II §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i XNXD 101 1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i XNXD 101 Tõ tr­íc 01/01/1995, do C«ng ty cÊp trªn tøc lµ C«ng ty x©y dùng sè 1 tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n theo m« h×nh ph©n t¸n nghÜa lµ mçi XÝ nghiÖp, mçi ®éi trùc thuéc C«ng ty cã mét bé m¸y kÕ to¸n h¹ch to¸n riªng. Bé m¸y kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ c¬ së nh­ XNXD 101 thùc hiÖn c«ng viÖc kÕ to¸n tõ thu thËp chøng tõ, xö lý vµ hoµn thiÖn kÞp thêi c¸c b¸o c¸o lµm c¬ së cho kÕ to¸n C«ng ty tæng hîp lËp b¸o c¸o chung toµn C«ng ty.Theo m« h×nh tæ chøc nµy, C«ng ty x©y dùng sè 1 coi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc nh­ lµ c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt. T¹i mçi ph©n x­ëng thùc hiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n phô thuéc vµ cã tr¸ch nhiÖm tËp hîp sè liÖu lªn phßng kÕ to¸n cña C«ng ty. Tõ ngµy 01/01/1995 trë l¹i ®©y C«ng ty x©y dùng sè 1 ®· tiÕn hµnh tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n theo m« h×nh tËp trung.Tuy nhiªn, c¸c XÝ nghiÖp víi m« h×nh c¬ cÊu gän nhÑ, víi chøc n¨ng qu¶n lý tµi chÝnh - kÕ to¸n trùc tiÕp cho XÝ nghiÖp, h¹ch to¸n xuÊt - nhËp vËt liÖu, c«ng cô dông cô lao ®éng, h¹ch to¸n TSC§ tÝnhvµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung, ghi chÐp vµ theo dâi chi tiÕt vËt liÖu, tiÒn l­¬ng, chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ trÞ dë dang cña c«ng tr×nh tham gia s¶n xuÊt... bé m¸y kÕ to¸n XNXD 101 cã m« h×nh hoµn chØnh, võa ®éc lËp võa chÞu sù kiÓm so¸t cña C«ng ty x©y dùng sè 1. XNXD 101 sÏ tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n ®éc lËp, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sè lç, l·i ë ®¬n vÞ m×nh. Hµng quý, xÝ nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm nép c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh, B¸o c¸o qu¶n trÞ vµ cac b¸o c¸o kiÓm kª cho C«ng ty. ViÖc nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cña XNXD 101 ®­îc thùc hiÖn qua C«ng ty x©y dùng sè 1. C¸c quü xÝ nghiÖp nh­ quü khen th­ëng phóc lîi, quü ®Çu t­ ph¸t triÓn, quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm…cña XNXD 101 ®Òu do C«ng ty trÝch lËp vµ qu¶n lý. Còng nh­ vËy, Nguån vèn kinh doanh cña XNXD 101 ®­îc sö dông th«ng qua viÖc cÊp vèn cña C«ng ty x©y dùng sè 1. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i C«ng ty x©y dùng sè 1 KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n tËp hîp vËt t­, TSC§ kiªm thñ quü KÕ to¸n thu vèn theo dâi phßng TC-KH KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p KÕ to¸n thu chi tiÒn mÆt vµ tiÒn göi ng©n hµng KÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸ckho¶n thanh to¸n néi bé KÕ to¸n phã KÕ to¸n c¸c xÝ nghiÖp, c¸c ®éi trùc thuéc Tæ chøc kÕ to¸n XNXD 101 ®­îc x©y dùng theo ph­¬ng thøc tËp trung. Ph­¬ng thøc tæ chøc kÕ to¸n tËp trung t¹i XNXD 101 lµ hîp lý vµ ®óng ®¾n. Nã phï hîp víi quy m« vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ còng nh­ ®¶m b¶o ®­îc sù l·nh ®¹o tËp trung thèng nhÊt cña tr­ëng phßng kÕ to¸n vµ sù l·nh ®¹o kÞp thêi s¸t sao cña l·nh ®¹o XÝ nghiÖp. Ph­¬ng thøc kÕ to¸n nµy cßn ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kiÓm tra, chØ ®¹o nghiÖp vô, häc hái lÉn nhau vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc chuyªn m«n ho¸ c«ng viÖc kÕ to¸n ®èi víi c¸c nh©n viªn kÕ to¸n. Bé m¸y kÕ to¸n cña XNXD 101 ®­îc x©y dùng theo m« h×nh trùc tuyÕn, tøc lµ nh©n viªn cña phßng kÕ to¸n ®Òu do tr­ëng phßng kÕ to¸n trùc tiÕp l·nh ®¹o. Phßng kÕ to¸n t¹i XNXD 101 gåm 6 nh©n viªn ®øng ®Çu lµ tr­ëng phßng kÕ to¸n. - Tr­ëng phßng kÕ to¸n lµ ng­êi cã chuyªn m«n nghiÖp vô v÷ng vµng, cã kh¶ n¨ng tæ chøc vµ l·nh ®¹o c«ng t¸c kÕ to¸n .Tr­ëng phßng kÕ to¸n chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c c«ng t¸c kÕ to¸n, tµi chÝnh cña XÝ nghiÖp, cã nhiÖm vô ph©n c«ng c«ng viÖc hîp lý, khoa häc cho c¸c kÕ to¸n viªn vµ gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc trong phßng kÕ to¸n. Ngoµi ra tr­ëng phßng kÕ to¸n cßn chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc kÕ to¸n C«ng ty vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. Tr­ëng phßng kÕ to¸n t¹i XNXD 101 phô tr¸ch c«ng t¸c kÕ to¸n chung vµ thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh, lªn c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n cuèi kú (bao gåm c¶ c¸c b¸o c¸o qu¶n trÞ). KÕ to¸n thanh to¸n: cã tr¸ch nhiÖm theo dâi, ghi chÐp tæng hîp, ®èi chiÕu t×nh h×nh thanh to¸n víi ng­êi b¸n, kh¸ch hµng, vµ C«ng ty cÊp trªn. KÕ to¸n tiÒn l­¬ng cã tr¸ch nhiÖm theo dâi, ghi chÐp, tÝnh to¸n tæng hîp vµ ®èi chiÕu c¸c b¶ng chÊm c«ng, tÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶, c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®èi víi ng­êi lao ®éng vµ t×nh h×nh thanh to¸n l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. KÕ to¸n thuÕ: theo dâi, ghi chÐp, tÝnh to¸n, tæng hîp vµ ®èi chiÕu c¸c kho¶n thuÕ ®­îc khÊu trõ vµ ph¶i nép nhµ n­íc. KÕ to¸n vËt t­: theo dâi ghi chÐp, tÝnh to¸n, tæng hîp vµ ®èi chiÕu t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô lao ®éng vµ c¸c kho¶n ch­a tr¶ ng­êi b¸n. KÕ to¸n TSC§ kiªm thñ quü: Cã nhiÖm vô theo dâi h¹ch to¸n TSC§, tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ vµ theo dâi t×nh h×nh quü tiÒn mÆt cña XÝ nghiÖp. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i XNXD 101 KÕ to¸n tr­ëng kiªm kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm KÕ to¸n thanh to¸n KÕ to¸n thuÕ KÕ to¸n tiÒn l­¬ng KÕ to¸n TSC§ kiªm thñ quü KÕ to¸n vËt t­ Bé m¸y kÕ to¸n lµ mét phßng chøc n¨ng cña XNXD 101 viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch bé m¸y kÕ to¸n tËp trung theo m« h×nh trùc tuyÕn lµ hoµn toµn hîp lý. NÕu nh­ bé m¸y qu¶n lý chung cña XÝ nghiÖp ph¶i x©y dùng theo m« h×nh trùc tuyÕn - chøc n¨ng ®Ó võa ®¶m b¶o sù l·nh ®¹o tËp trung thèng nhÊt võa ®¶m b¶o tÝnh linh ho¹t trong qu¶n lý nhiÒu mÆt cña XÝ nghiÖp th× bé m¸y kÕ to¸n ®ßi hái ph¶i tËp trung hoµn toµn. Do ®Æc ®iÓm cña c«ng viÖc kÕ to¸n lµ cã sù ®èi chiÕu gi÷a c¸c m¶ng, c¸c phÇn hµnh cho nªn nÕu thiÕu sù tËp trung c«ng viÖc sÏ rÊt khã kh¨n. 2.VÊn ®Ò vËn dông c¸c chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh t¹i XNXD 101 a. ChÕ ®é chøng tõ - HiÖn nay, XNXD 101 sö dông bé chøng tõ do Vô chÕ ®é kÕ to¸n, Bé tµi chÝnh ban hµnh thèng nhÊt trong c¶ n­íc tõ ngµy 01/01/1996 Víi ®Æc thï lµ ngµnh x©y dùng c¬ b¶n, XNXD 101 sö dông c¸c lo¹i chøng tõ sau lµm chøng tõ bªn trong (do XÝ nghiÖp thùc hiÖn): PhÇn lao ®éng tiÒn l­¬ng - B¶ng chÊm c«ng - B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng - PhiÕu nghØ h­ëng BHXH - B¶ng thanh to¸n BHXH - PhiÕu x¸c nhËn c«ng viÖc hoµn thµnh - PhiÕu b¸o lµm thªm giê - Hîp ®ång giao kho¸n - Biªn b¶n ®iÒu tra tai n¹n lao ®éng PhÇn vËt t­ - PhiÕu nhËp kho - PhiÕu xuÊt kho - PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn ë néi bé - Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t­ - ThÎ kho - PhiÕu b¸o vËt t­ cßn l¹i cuèi kú - Biªn b¶n kiÓm kª vËt t­ PhÇn tiÒn mÆt: - PhiÕu thu - PhiÕu chi - GiÊy ®Ò nghÞ t¹m øng - GiÊy thanh to¸n tiÒn t¹m øng - B¶ng kiÓm kª quü PhÇn TSC§: - Biªn b¶n giao nhËn TSC§ - ThÎ TSC§ - Biªn b¶n thanh lý TSC§ - Biªn b¶n giao nhËn TSC§ söa ch÷a lín hoµn thµnh - Biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§. Mét sè lo¹i chøng tõ kh¸c: - Hîp ®ång giao thÇu - Ho¸ ®¬n khèi l­îng x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh - Hîp ®ång kinh tÕ Víi t­ c¸ch lµ mét kh¸ch hµng cña nhiÒu ®¬n vÞ, XNXD 101 tiÕp nhËn c¸c lo¹i chøng tõ bªn ngoµi, bao gåm: - Ho¸ ®¬n b¸n hµng - Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng - Ho¸ ®¬n tiÒn ®iÖn - Ho¸ ®¬n tiÒn n­íc - Ho¸ ®¬n tiÒn ®iÖn tho¹i b. ChÕ ®é Tµi kho¶n XNXD 101 sö dông hÖ thèng Tµi kho¶n ®­îc quy ®Þnh thèng nhÊt theo QuyÕt ®Þnh sè 1141 (1/11/1995) (Q§ - BTC). Tuy nhiªn do ®Æc ®iÓm cña ngµnh x©y l¾p vµ lµ mét ®¬n vÞ nhµ n­íc nªn hÖ thèng tµi kho¶n cã mét vµi ®iÓm kh¸c biÖt. XNXD 101 kh«ng sö dông TK 112 " TiÒn göi ng©n hµng" do mäi giao dÞch cña XNXD 101 víi ng©n hµng ®Òu kh«ng th«ng qua C«ng ty cÊp trªn (C«ng ty x©y dùng sè 1). Trªn thùc tÕ, XNXD 101 nhËn kinh phÝ, vèn, tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n th«ng qua C«ng ty cÊp trªn. XÝ nghiÖp chØ trùc tiÕp dïng tiÒn mÆt ®Ó tr¶ l­¬ng c«ng nh©n viªn vµ thùc hiÖn mét sè giao dÞch quy m« nhá. Tµi kho¶n t¹m øng TK 141 ®­îc chia thµnh 3 tiÓu kho¶n ®Ó dÔ qu¶n lý, ghi chÐp. + TK 1411 - T¹m øng b»ng sÐc + TK 1412 - T¹m øng b»ng tiÒn mÆt + TK 1413 - T¹m øng b»ng chøng tõ +TK 1414 - C¸c kho¶n nhËn nî, b¸o nî §Ó dÔ dµng qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ víi nhiÒu nguån kh¸c nhau, XNXD 101 ®· sö dông c¸c Tµi kho¶n 2113 - m¸y mãc thiÕt bÞ, trong ®ã: + TK 211301: Tõ vèn ng©n s¸ch ®ang dïng + TK 211371: Tõ vèn tù bæ sung cña m¸y mãc thi c«ng ®ang dïng + TK 211391: Vèn kh¸c cña m¸y mãc thi c«ng ®ang dïng TK 2115 - ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý ®­îc chi tiÕt : + TK 211571: Tõ vèn tù bæ sung cña thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý ®ang cÇn dïng + TK 211591:Tõ vèn kh¸c thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý ®ang dïng Theo ®ã c¸c TK hao mßn TSC§ còng ®­îc chi tiÕt theo cô thÓ nh­ sau: * TK 21413: Hao mßn m¸y mãc thiÕt bÞ + TK 2141301: Hao mßn m¸y mãc thiÕt bÞ vèn ng©n s¸ch ®ang dïng + TK 2141391: Hao mßn m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng * Hao mßn thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý TK 21415 + TK 2141 571: Hao mßn vèn tù bæ sung dông cô qu¶n lý ®ang cÇn dïng + TK 2141591: Hao mßn thiÕt bÞ v¨n phßng Trong TK vay ng¾n h¹n TK 311, XÝ nghiÖp chi tiÕt tiÓu kho¶n TK 3118 - vay ng¾n h¹n cña c¸n bé TK ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n TK 331 ®­îc chi tiÕt thªm tiÓu kho¶n TK 3311 - Ph¶i tr¶ cho kh¸ch hµng TK ph¶i tr¶ néi bé TK 336 lµ TK ®Æc thï cña XNXD 101 v× XÝ nghiÖp lµ ®¬n vÞ thµnh viªn phô thuéc vµo C«ng ty cÊp trªn. TK 3362: Ph¶i tr¶ vÒ gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p vµ nhËn kho¸n néi bé. TK 3368: Ph¶i tr¶ néi bé kh¸c. Trªn thùc tÕ, t¹i XNXD 101 kh«ng sö dông TK 136 - Tµi kho¶n ph¶i thu néi bé do mäi kho¶n ph¶i thu néi bé nhËn cña C«ng ty cÊp trªn vµ thu cña ®¬n vÞ cïng cÊp kh¸c) ®­îc h¹ch to¸n trùc tiÕp trªn TK 336 cña ®¬n vÞ. Do lµ mét ®¬n vÞ x©y l¾p XNXD 101 cã sö dông TK 623 - chi phÝ m¸y thi c«ng. Tµi kho¶n gi¸ vèn hµng b¸n TK 632 t¹i ®¬n vÞ XNXD 101 ®­îc chi tiÕt nh­ sau: TK 6321: Gi¸ vèn hµng b¸n TK 6322: Gi¸ vèn thµnh phÈm, s¶n phÈm x©y l¾p TK 63221: Gi¸ vèn s¶n phÈm x©y l¾p VÊn ®Ò tæ chøc h¹ch to¸n vµo c¸c tµi kho¶n sö dông t¹i XNXD 101 ®­îc thùc hiÖn theo ®óng c¸c nguyªn lý vµ nguyªn t¾c kÕ to¸n, b¶o ®¶m tÝnh khoa häc, ®óng ®¾n vµ thÓ hiÖn b¶n chÊt cña kÕ to¸n. XNXD 101 kh«ng sö dông c¸c TK lo¹i 4 trõ TK 421 do c¸c quü xÝ nghiÖp C«ng ty x©y dùng sè1®Òu qu¶n lý. XNXD 101 còng kh«ng sö dông TK 642 do chi phÝ qu¶n ký xÝ nghiÖp ®­îc tËp hîp trªn TK 627. c. ChÕ ®é sæ s¸ch. XNXD 101 lùa chän vµ sö dông c¸c lo¹i sæ s¸ch theo quy ®Þnh chung do Bé tµi chÝnh ban hµnh vµ dùa theo ®Æc thï ngµnh x©y l¾p, sæ s¸ch kÕ to¸n ®­îc XÝ nghiÖp sö dông víi quy tr×nh vµo sæ nh­ sau: PhÇn TSC§: C¨n cø vµo c¸c chøng tõ ban ®Çu: Biªn b¶n giao nhËn TSC§, Biªn b¶n thanh lý TSC§ vµ biªn b¶n kiÓm kª TSC§, kÕ to¸n ghi thÎ TSC§ vµ sæ chi tiÕt TSC§. Mçi TSC§ ®­îc ghi vµo 01 thÎ TSC§ vµ 01 dßng trªn sæ chi tiÕt TSC§. C¸c chøng tõ nµy còng ®­îc lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ c¸i TK 211. §Þnh kú hµng th¸ng, kÕ to¸n XÝ nghiÖp tÝnh vµ lËp ra B¶ng chi tiÕt khÊu hao TSC§, B¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§. Tõ b¶ng ph©n bæ ghi vµo sæ chi tiÕt vµ sæ c¸i TK 623 - Chi phÝ m¸y thi c«ng. PhÇn tiÒn mÆt C¨n cø vµo phiÕu thu, phiÕu chi, thñ quü qu¶n lý viÖc thu - chi - tån quü b»ng c¸ch ghi sæ quü vµ tuú môc ®Ých sö dông tiÒn (tr¶ l­¬ng, thanh to¸n víi nhµ cung cÊp...) kÕ to¸n cña tõng phÇn hµnh sÏ ghi sæ cho phÇn hµnh ®ã. PhÇn lao ®éng - tiÒn l­¬ng Ngµy cuèi th¸ng, XNXD 101 kiÓm tra khèi l­îng c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng vÒ mÆt khèi l­îng vµ gi¸ c¶ ®Ó lµm c¨n cø tÝnh l­¬ng. §¬n gi¸ l­¬ng lµ ®¬n gi¸ tho¶ thuËn gi÷a chñ nhiÖm c«ng tr×nh vµ ng­êi lao ®éng. §èi víi lao ®éng trong biªn chÕ, chøng tõ lµm c¨n cø tÝnh l­¬ng lµ hîp ®ång giao kho¸n kÌm b¶ng nghiÖm thu c«ng viÖc hoµn thµnh, B¶ng chÊm c«ng. §èi víi lao ®éng XÝ nghiÖp thuª ngoµi chøng tõ gåm cã Hîp ®ång lao ®éng, Hîp ®ång giao kho¸n, B¶ng thanh to¸n khèi l­îng, B¶ng nghiÖm thu khèi l­îng hoµn thµnh lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng vµ b¶ng ph©n tÝch tiÒn l­¬ng. B¶ng ph©n tÝch tiÒn l­¬ng lËp cho tõng ®èi t­îng lµ c¸c c«ng tr×nh bao gåm c¸c néi dung: l­¬ng cña c«ng nh©n trong biªn chÕ, c«ng nh©n thuª ngoµi, l­¬ng thêi gian, l­¬ng s¶n phÈm vµ ®èi t­îng sö dông trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp. C¨n cø vµo B¶ng thanh to¸n l­¬ng cña c¸c ®èi t­îng kÕ to¸n XÝ nghiÖp tiÕn hµnh trÝch c¸c kho¶n BHXH, BHYT vµ KPC§ tÝnh vµo chi phÝ theo ®óng chÕ ®é vµ vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¶n ¸nh trªn b¶ng ph©n bæ l­¬ng sÏ ®­îc kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ NhËt ký chung sau ®ã vµo sæ c¸i TK 622 vµ c¸c tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan. B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng, B¶ng trÝch BHXH, BHYT, KPC§ lµ nh÷ng c¨n cø ®Ó kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt cho TK 622 PhÇn vËt t­ VÒ mÆt chi tiÕt vËt liÖu, ë kho, thñ kho sö dông thÎ kho ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho cña tõng lo¹i vËt liÖu vÒ mÆt sè l­îng. Mçi thÎ kho ®­îc më cho mét lo¹i nguyªn vËt liÖu, vËt liÖu ®Ó tiÖn ghi chÐp, kiÓm tra, ®èi chiÕu. Chøng tõ ®Ó thñ kho tiÕn hµnh ghi thÎ kho lµ c¸c phiÕu nhËp, xuÊt vËt t­. T¹i phßng kÕ to¸n, kÕ to¸n më sæ møc d­ theo tõng kho (kho c«ng tr×nh vµ kho chung cña XÝ nghiÖp) sö dông cho c¶ n¨m trong ®ã ghi sè tån kho cuèi th¸ng cña tõng nhãm, lo¹i nguyªn, vËt liÖu theo chØ tiªu vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ. §Þnh kú, kÕ to¸n tiÕn hµnh ®èi chiÕu chøng tõ víi thÎ kho vµ x¸c nhËn vµo thÎ kho. Tõ chøng tõ ban ®Çu lµ phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé vµ phiÕu xuÊt vËt t­ theo h¹n møc kÕ to¸n lËp b¶ng chi tiÕt nhËp, xuÊt vËt t­ theo tõng th¸ng ®èi víi tõng c«ng tr×nh kh¸c nhau. B¶ng chi tiÕt nhËp, xuÊt vËt t­ cho biÕt c¸c th«ng tin nhËp, xuÊt vËt t­ theo tõng chøng tõ vµ tõng lo¹i vËt t­. Cuèi th¸ng trªn sè liÖu B¶ng chi tiÕt nhËp, xuÊt vËt t­ kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp, xuÊt vËt t­. Sè liÖu trªn B¶ng tæng hîp nµy ®­îc tæng hîp theo 2 tµi kho¶n TK 152, TK 153 vµ tæng hîp theo tõng c«ng tr×nh. Cuèi th¸ng kÕ to¸n lËp B¶ng lü kÕ nhËp - xuÊt - tån vËt t­ dùa trªn sè liÖu cña c¸c B¶ng tæng hîp nhËp, xuÊt vËt t­ vÒ mÆt gi¸ trÞ. B¶ng lü kÕ nhËp - xuÊt - tån vËt t­ lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n ®èi chiÕu sè d­ nguyªn vËt liÖu trªn sæ sè d­ cña kÕ to¸n vËt t­. VÒ mÆt tæng hîp c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ban ®Çu cña vËt t­, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ NhËt ký chung theo ®óng B¶n chÊt. Tõ ®ã tiÕn hµnh ghi sæ c¸i TK 152, TK153 vµ c¸c Tµi Kho¶n kh¸c cã liªn quan. Thanh to¸n víi nhµ cung cÊp: §©y lµ phÇn viÖc g¾n liÒn víi kÕ to¸n phÇn hµnh vËt t­ do c¸c nhµ cung cÊp ë ®©y chñ yÕu lµ c¸c nhµ cung cÊp nguyªn vËt liÖu. Dùa trªn c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng, ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, kÕ to¸n lËp b¶ng chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi b¸n theo tõng c«ng tr×nh. §©y chÝnh lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n lªn B¶ng tæng hîp thanh to¸n víi ng­êi b¸n vµo cuèi th¸ng, ghi theo tõng c«ng tr×nh vµ tæng hîp theo tõng nhµ cung cÊp. Còng tõ c¸c chøng tõ ban ®Çu, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ nhËt ký chung vµ vµo sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi b¸n còng nh­ sæ c¸i TK 331. PhÇn chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p: Sæ c¸i TK 621 lµ sæ tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®­îc ghi theo tõng chøng tõ. Sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 622, TK 623 lµ sæ theo dâi hai lo¹i chi phÝ: chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ m¸y thi c«ng. (Quy tr×nh vµo sæ c¸c TK 621, TK 622, TK 623 ®· ®­îc tr×nh bµy trong c¸c phÇn tr­íc). Riªng chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc kÕ to¸n qu¶n lý b»ng c¸ch ghi sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt cña tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt chung: - TK 6271: ph¶n ¸nh tiÒn l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi - TK 6272: chi phÝ vËt liÖu - TK 6273: chi phÝ dông cô s¶n xuÊt - TK 6274: chi phÝ khÊu hao TSC§ kh«ng ph¶i m¸y thi c«ng ë c¸c ®éi - TK 6277: chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - TK 6278: chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c dïng cho qu¶n lý ®éi s¶n xuÊt. Quy tr×nh ghi sæ c¸c tµi kho¶n nµy ®­îc tiÕn hµnh nh­ quy tr×nh ghi sæ c¸c tµi kho¶n TK 621, TK 622 ë trªn. Cuèi th¸ng tõ c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong tõng th¸ng cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh theo 4 kho¶n môc: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. Chi phÝ s¶n xuÊt cña tõng c«ng tr×nh còng ®­îc luü kÕ theo tõng quý vµ theo tõng n¨m. Sæ c¸i TK 154 theo dâi viÖc kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt tõ c¸c TK 621,TK 622, TK 623, TK 627 vµ kÕt chuyÓn gi¸ trÞ c«ng tr×nh khi c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao cho chñ ®Çu t­. Sæ chi tiÕt TK 154 sÏ theo dâi riªng cho tõng c«ng tr×nh. Nã tËp hîp gi¸ trÞ dë dang cña c«ng tr×nh. Sæ chi tiÕt TK 154 sÏ kho¸ l¹i khi toµn bé gi¸ trÞ c«ng tr×nh ®­îc kÕt chuyÓn (c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao cho chñ ®Çu t­). Cuèi kú, sau khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p dë dang, tõ ®ã tÝnh ®­îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p h×nh thµnh trong kú, kÕ to¸n ph¶n ¸nh th«ng qua nhËt ký chung vµ lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ cña s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. d. ChÕ ®é b¸o c¸o kÕ to¸n Theo quy ®Þnh nhµ n­íc, XNXD 101 hµng quý lËp c¸c b¸o c¸o, B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh (PhÇn I: Læ - l·i) vµ lËp c¸c B¶ng thuyÕt minh c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. XÝ nghiÖp kh«ng lËp b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ. Ngoµi ra theo yªu cÇu qu¶n trÞ vµ do ®Æc thï s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ, XNXD 101 cßn lËp 3 lo¹i b¸o c¸o kh¸c n÷a lµ: B¸o c¸o chi tiªu tµi chÝnh, b¸o c¸o gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ doanh thu, B¸o c¸o tæng hîp chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. C¸c b¸o c¸o nµy ®­îc lËp vµ tr×nh l·nh ®¹o XÝ nghiÖp vµ C«ng ty cÊp trªn ( C«ng ty x©y dùng 101) hµng quý vµ hµng n¨m. S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc NhËt ký chung Chøng tõ gèc B¶ng chi tiÕt chøng tõ Sæ quü ThÎ kho NhËt ký chung B¶ng tænh hîp chi tiÕt chøng tõ Sæ c¸i BÈng c©n ®èi TK B¸o c¸o Tµi chÝnh, B¸o c¸o qu¶n trÞ 3. H¹ch to¸n kÕ to¸n trªn c¸c phÇn kinh tÕ kÕ to¸n t¹i XNXD 101. a. KÕ to¸n TSC§. TSC§ lµ ®èi t­îng Ýt chÞu biÕn ®éng t¹i XNXD 101. Thùc tÕ TSC§ cña XÝ nghiÖp chØ bao gåm mét sè thiÕt bÞ v¨n phßng vµ m¸y mãc thi c«ng, kh«ng cã TSC§ v« h×nh vµ TSC§ thuª tµi chÝnh. Ngoµi ra XÝ nghiÖp còng kh«ng cã TSC§ t¨ng do ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n v× nhµ cöa v¨n phßng, kho vËt t­ ®Òu thuéc cÊp trªn, do cÊp trªn cho quyÒn sö dông, hµng th¸ng XÝ nghiÖp nép tiÒn thuª v¨n phßng, kho vËt t­ cho C«ng ty x©y dùng sè 1. T¹i XNXD 101, TSC§ ®­îc qu¶n lý theo nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i. C¨n cø vµo lo¹i TSC§ vµ nguån h×nh thµnh cña tµi s¶n, kÕ to¸n h¹ch to¸n nh­ sau: H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô vÒ t¨ng TSC§. - TSC§ t¨ng do mua s¾m kh«ng cÇn qua l¾p ®Æt, kÕ to¸n ghi Nî TK 211: Nguyªn gi¸ kh«ng cã thuÕ GTGT TK 211301: vèn ng©n s¸ch ®ang dïng TK 211371: vèn tù bæ sung cña MMTC ®ang dïng TK 211391: vèn kh¸c cña MMTC ®ang dïng TK 211571: vèn tù bæ sung cña DCQL ®µng dïng TK 211591: Vèn kh¸c cña DCQL ®ang dïng Nî TK 133: thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111: Tr¶ b»ng tiÒn mÆt (tæng gi¸ thanh to¸n) Cã TK331: Cßn nî ng­êi mua. Cã TK 341, 342: Vay dµi h¹n ®Ó tr¶ ng­êi b¸n Cã TK 336: Mua b¸o nî qua C«ng ty - TSC§ mua s¾m cÇn qua l¾p ®Æt, kÕ to¸n ghi : Khi mua : Nî TK 241 (2411): Gi¸ mua ch­a cã thuÕ GTGT Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111, 331, 341, 336: Tæng gi¸ thanh to¸n Khi mua ph¸t sinh chi phÝ l¾p ®Æt : Nî TK 241 (2411): Tæng chi phÝ l¾p ®Æt thùc tÕ Nî TK 133: ThuÕ GTGT cña thuª ngoµi l¾p ®Æt Cã TK 152, 153,334,338...: Tù l¾p ®Æt Cã TK 111, 331, 336: Thuª ngoµi l¾p ®Æt (Tæng gi¸ thanh to¸n) Khi l¾p ®Æt xong: Nî TK 211: Nguyªn gi¸ Cã TK 241 (2411): Tæng chi phÝ thùc tÕ - TSC§ t¨ng do ®­îc cÊp ph¸t biÕu tÆng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 211: Gi¸ trÞ TSC§ x¸c ®Þnh Cã TK 336: Gi¸ trÞ TSC§ x¸c ®Þnh - NhËn TSC§ ®· sö dông tõ ®iÒu chuyÓn néi bé: Nî TK 211: Nguyªn gi¸ TSC§ Cã TK 214: Gi¸ trÞ hao mßn Cã TK 336: Gi¸ trÞ cßn l¹i - TSC§ t¨ng do c«ng cô dông cô chuyÓn thµnh C«ng cô dông cô cßn míi ch­a sö dông : Nî TK 211: Nguyªn gi¸ Cã TK 153: Gi¸ thùc tÕ NÕu c«ng cô dông cô ®· qua sö dông: Nî TK 211: Nguyªn gi¸ Cã TK 214: Gi¸ trÞ ®· ph©n bæ Cã TK 142 (1421): Gi¸ trÞ cßn l¹i ch­a ph©n bæ H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô gi¶m TSC§ - TSC§ gi¶m do nh­îng b¸n thanh lý, kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n sau: Ghi gi¶m TSC§ Nî TK 214: Gi¸ trÞ hao mßn Nî TK 821: Gi¸ trÞ cßn l¹i Cã TK 211: Nguyªn gi¸ KÕ to¸n ph¶n ¸nh chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh nh­îng b¸n thanh lý Nî TK 821: Tæng chi phÝ thùc tÕ Nî TK 133: ThuÕ GTGT (nÕu cã) Cã TK 334, 338, 152, 111...:Tæng gi¸ thanh to¸n Ph¶n ¸nh thu tõ thanh lý, nh­îng b¸n Nî TK 111, 131, 152: Gi¸ cã thuÕ GTGT Cã TK 721: Gi¸ b¸n kh«ng thuÕ GTGT Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép - TSC§ gi¶m do chuyÓn thµnh c«ng cô dông cô, NÕu TSC§ míi ch­a sö dông, kÕ to¸n ghi Nî TK 153: gi¸ trÞ thùc tÕ Cã TK 211: Nguyªn gi¸ TSC§ ®· qua sö dông, kÕ to¸n ghi Nî TK 214: Gi¸ trÞ hao mßn Nî TK 627, 623: Gi¸ trÞ cßn l¹i nhá, ph©n bæ mét lÇn Nî TK 142: Gi¸ trÞ cßn lo¹i lín, ph©n bæ nhiÒu lÇn Cã TK 211: Nguyªn gi¸ §Þnh kú, cuèi n¨m XÝ nghiÖp sÏ tæ chøc kiÓm kª TSC§ vµ xö lý c¸c tr­êng hîp thõa thiÕu trong kiÓm kª nh­ sau: - NÕu thõa ®· râ nguyªn nh©n: + Do kÕ to¸n quªn ch­a ghi sæ th× c¨n cø vµo hå s¬ gèc ghi t¨ng theo tõng tr­êng hîp cô thÓ (nÕu TSC§ thõa ®ang sö dông th× cã trÝch bæ sung khÊu hao). + NÕu TSC§ thõa cña ®¬n vÞ kh¸c th× b¸o cho chñ tµi s¶n, trong khi chê xö lý kÕ to¸n ghi: Nî TK 002: Gi¸ trÞ TSC§ thõa - NÕu thõa ch­a râ nguyªn nh©n Nî TK 211: nguyªn gi¸ Cã TK 2141: Gi¸ trÞ hao mßn Cã TK 3381: Gi¸ trÞ cßn l¹i - NÕu thiÕu ®· râ nguyªn nh©n: Nî TK 214: Gi¸ trÞ hao mßn Nî TK 1388: Ng­êi ph¹m lçi båi th­êng Nî TK 336: Gi¶m nguån ph¶i tr¶ cÊp trªn Nî TK 821: XÝ nghiÖp chÞu tæn thÊt Cã TK 211: Nguyªn gi¸ - NÕu thiÕu ch­a râ nguyªn nh©n: Nî TK 2141: Gi¸ trÞ hao mßn Nî TK 1381: Gi¸ trÞ cßn l¹i Cã TK 211: Nguyªn gi¸ §èi víi c¸c kho¶n chi phÝ söa ch÷a lín TSC§, XÝ nghiÖp ®Òu cã trÝch tr­íc hµng th¸ng: Nî TK 623, 627: Møc trÝch tr­íc mçi lÇn Cã TK 335: Møc trÝch tr­íc mçi lÇn - Khi chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ ph¸t sinh Nî TK 2413: Tæng chi phÝ thùc tÕ (kh«ng cã thuÕ GTGT) Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 152, 153, 334, 338...: XÝ nghiÖp tù söa ch÷a Cã TK 111, 331.... : Thuª ngoµi söa ch÷a (Tæng gi¸ thanh to¸n) - Khi c«ng viÖc söa ch÷a hoµn thµnh Nî TK 335: Tæng chi phÝ thùc tÕ Cã TK 2413: Chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ - NÕu cã chªnh lÖch gi÷a sè chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh vµ chi phÝ trÝch tr­íc: + NÕu chi phÝ thùc tÕ lín h¬n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 623, 627: Sè chªnh lÖch Cã TK 335: Sè chªnh lÖch + NÕu chi phÝ thùc tÕ nhá h¬n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 335: Sè chªnh lÖch Cã TK 721: Sè chªnh lÖch Trong tr­êng hîp TSC§ cÇn ph¶i söa ch÷a lín ®ét xuÊt kÕ to¸n thùc hiÖn h¹ch to¸n nh­ sau: - Khi chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ ph¸t sinh, kÕ to¸n tËp hîp Nî TK 2413: Tæng chi phÝ kh«ng cã thuÕ GTGT Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 152, 153,334, 338.....: Tù söa ch÷a Cã TK 111, 331: Thuª ngoµi söa ch÷a ( tæng gi¸ thanh to¸n) - Khi c«ng viÖc hoµn thµnh: Nî TK 142 (1421): Tæng chi phÝ thùc tÕ Cã TK 2413: Tæng chi phÝ thùc tÕ - §Þnh kú, kÕ to¸n ph©n bæ chi phÝ nµy vµo chi phÝ s¶n xuÊt Nî TK623, 627: Møc ph©n bæ mçi lÇn Cã TK 142 (1421): Møc ph©n bæ mçi lÇn T¹i XNXD 101 kh«ng thùc hiÖn viÖc söa ch÷a n©ng cÊp TSC§. VÒ vÊn ®Ò khÊu hao TSC§ t¹i XNXD 101, kÕ to¸n sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®­êng th¼ng theo quyÕt ®Þnh sè 1062TC/Q§/CSTC (14/11/1996) cña Bé Tµi ChÝnh. Møc trÝch khÊu hao hµng th¸ng ®­îc tÝnh nh­ sau: Møc trÝch khÊu hao th¸ng = Nguyªn gi¸ hoÆc gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ Sè n¨m cßn ph¶i trÝch khÊu hao x 12 Sè n¨m trÝch khÊu hao cña TSC§ ®­îc côc qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n nhµ n­íc duyÖt c¨n cø vµo chñng lo¹i vµ hiÖn tr¹ng cña TSC§. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n c¨n cø vµo møc trÝch khÊu hao ë sæ chi tiÕt khÊu hao TSC§ vµ tû lÖ giê m¸y thi c«ng lµm viÖc t¹i tõng c«ng tr×nh víi tæng sè giê m¸y lµm viÖc trong th¸ng ®Ó ph©n bæ møc khÊu hao TSC§, vµ kÕ to¸n ghi nh­ sau: Nî TK 623 (6234): chi tiÕt theo c«ng tr×nh Cã TK 2141: Chi phÝ khÊu hao cña tõng c«ng tr×nh §ång thêi khi Nî TK 009 " Nguån vèn khÊu hao x©y dùng c¬ b¶n" §èi víi nh÷ng TSC§ kh«ng ph¶i lµ m¸y thi c«ng, hµng th¸ng kÕ to¸n trÝch khÊu hao vµ ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh, h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK 627 (6274): chi tiÕt theo c«ng tr×nh Cã TK 214 (2141): chi phÝ khÊu hao §ång thêi ghi Cã TK 009 " Nguån vèn khÊu hao x©y dùng c¬ b¶n" b. KÕ to¸n vËt t­ (nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô s¶n xuÊt) Gi¸ thùc tÕ cña vËt t­ nhËp kho ®­îc tÝnh nh­ sau: Gi¸ thùc tÕ cña vËt t­ nhËp kho = Gi¸ mua thùc tÕ (ghi trªn ho¸ ®¬n) + Chi phÝ thu mua vËt t­ - gi¶m gi¸ (nÕu cã) Trong ®ã gi¸ mua thùc tÕ ghi trªn ho¸ ®¬n lµ gi¸ kh«ng bao gåm GTGT. Chi phÝ thu mua vËt t­ bao gåm c¸c lo¹i chi phÝ - Chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì b¶o qu¶n - TiÒn thuª kho b·i - TiÒn c«ng t¸c chi phÝ cña c¸n bé thu mua - Chi phÝ hao hôt trong ®Þnh møc Gi¸ thùc tÕ cña vËt t­ xuÊt kho mµ XÝ nghiÖp ¸p dông lµ gi¸ thùc tÕ ®Ých danh XNXD 101 ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn vµ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ ®Ó qu¶n lý vµ h¹ch to¸n vËt t­. KÕ to¸n h¹ch to¸n vËt t­ nhËp kho nh­ sau: Khi mua ngoµi nhËp kho: thùc tÕ Nî TK 152, 153: gi¸ thùc tÕ ch­a cã GTGT Nî TK 133: thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111: tr¶ ngay b»ng tiÒn Cã TK 141: t¹m øng mua vËt t­ Cã TK 331: cßn nî nhµ cung cÊp Cã TK 311: vay ng¾n h¹n ®Ó tr¶ Cã TK 336: Mua b»ng SÐc cña C«ng ty Khi nhËp tõ c«ng tr×nh vÒ kho do ch­a sö dông hÕt kÕ to¸n ghi: gi¶m chi phÝ Nî TK 152, 153: Nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô cã gi¸ trÞ nhá Nî TK 142: Gi¸ trÞ cßn chê ph©n bæ cña c«ng cô dông cô cã møc ph©n bæ tõ 2 lÇn trë lªn. Cã TK 621: Chi tiÕt theo tõng c«ng tr×nh Cã TK 627 (6272): Chi tiÕt theo tõng c«ng tr×nh - NÕu XÝ nghiÖp ®­îc h­ëng chiÕt khÊu mua hµng khi thanh to¸n sím. Nî TK 111, 331: sè tiÒn ®­îc chiÕt khÊu Cã TK 711: Thu nhËp tµi chÝnh - NÕu hµng kh«ng ®óng quy phÈm chÊt tr¶ l¹i ng­êi b¸n hoÆc ®­îc gi¶m gi¸: Nî TK 111, 331: Tæng gi¸ cã thuÕ Cã TK 152: Gi¸ kh«ng thuÕ cña hµng tr¶ l¹i hoÆc gi¶m gi¸ Cã TK 133: ThuÕ cña hµng tr¶ l¹i hoÆc gi¶m gi¸ -Tr­êng hîp vËt t­ thõa, thiÕu so víi ho¸ ®¬n, kÕ to¸n xö lý nh­ sau: Ghi Nî TK 002: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu thõa +NÕu tr¶ l¹i sè thõa kÕ to¸n ghi: Cã TK 002: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu thõa tr¶ l¹i +NÕu mua l¹i sè thõa ghi: Nî TK 152: Gi¸ thùc tÕ kh«ng cã thuÕ GTGT Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331: Tæng gi¸ thanh to¸n §ång thêi ghi Cã TK 002: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu thõa mua l¹i +NÕu hµng thiÕu so víi ho¸ ®¬n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: NÕu hao hôt trong ®Þnh møc Nî TK 1388, 111, 334: Quy tr¸ch nhiÖm båi th­êng. Nî TK 1381: Gi¸ trÞ vËt t­ thiÕu chê xö lý Cã TK 111, 331: Gi¸ trÞ cña vËt t­ thiÕu hôt H¹ch to¸n tæng hîp xuÊt vËt t­ VËt t­ t¹i XNXD 101 xuÊt chñ yÕu víi môc ®Ých s¶n xuÊt v× vËy khi xuÊt nã ®­îc tÝnh ngay vµo chi phÝ, ghi chi tiÕt cho tõng c«ng tr×nh. Nî TK 621: XuÊt trùc tiÕp s¶n xuÊt Nî TK 627 (6272,6723): XuÊt dïng cho qu¶n lý ®éi Nî TK 142 (1421): XuÊt c«ng cô dông cô cã møc ph©n bæ nhiÒu lÇn Cã TK 152, 153: Gi¸ thùc tÕ cña vËt t­ xuÊt dïng Hµng th¸ng víi nh÷ng c«ng cô dông cô gi¸ trÞ lín sÏ tÝnh ra møc ph©n bæ vµ ghi vµo chi phÝ nh­ sau: Nî TK 627 (6273): Møc ph©n bæ mét lÇn Cã TK 142 (1421): Møc ph©n bæ mçi lÇn §Þnh kú XÝ nghiÖp thùc hiÖn c«ng t¸c kiÓm kª vËt t­, ph¸t hiÖn thõa thiÕu vËt t­ sÏ lËp biªn b¶n vµ h¹ch to¸n nh­ sau: NÕu vËt t­ thõa so víi sæ s¸ch, kÕ to¸n ghi - Tr­êng hîp vËt t­ cña XÝ nghiÖp: Nî TK 152: Gi¸ trÞ vËt t­ thõa Cã TK 3381: Gi¸ trÞ vËt t­ thõa chê xö lý - Tr­êng hîp vËt t­ cña ®¬n vÞ kh¸c: Nî TK 002: Gi¸ trÞ vËt t­ thõa Khi tr¶ l¹i ghi Cã TK 002: Gi¸ trÞ vËt t­ thõa tr¶ l¹i NÕu vËt t­ thiÕu hôt so víi sæ s¸ch, kÕ to¸n ghi : Nî TK 621, 623, 627: Ghi t¨ng chi phÝ Nî TK 1388, 111, 334: Quy thñ kho båi th­êng Nî TK 1381: ThiÕu ch­a râ nguyªn nh©n Cã TK 152: Gi¸ trÞ vËt t­ thiÕu §Ó h¹ch to¸n chi phÝ vËt t­, XNXD 101 sö dông ph­¬ng ph¸p sæ sè d­, quy tr×nh h¹ch to¸n ®· nªu ë phÇn tr­íc. S¬ ®å qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt vËt t­ t¹i XNXD 101 PhiÕu nhËp kho B¶ng chi tiÕt nhËp vËt t­ B¶ng tæng hîp nhËp vËt t­ ThÎ kho Sæ sè d­ B¶ng luü kÕ NhËp - xuÊt - tån PhiÕu xuÊt kho B¶ng chi tiÕt xuÊt vËt t­ B¶ng tæng hîp xuÊt vËt t­ Sæ kÕ to¸n tæng hîp c. KÕ to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng HiÖn nay lùc l­îng lao ®éng cña XNXD 101 bao gåm c¶ lao ®éng trong biªn chÕ vµ lao ®éng thuª ngoµi vµ c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng mµ XÝ nghiÖp ¸p dông lµ: tr¶ l­¬ng theo thêi gian, tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tr¶ l­¬ng kho¸n. L­¬ng s¶n phÈm ®­îc ¸p dông cho c¸c bé phËn trùc tiÕp thi c«ng x©y dùng theo khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh. L­¬ng thêi gian ®­îc ¸p dông cho bé m¸y chØ ®¹o s¶n xuÊt vµ ¸p dông trong tr­êng hîp cã nh÷ng c«ng viÖc kh«ng ®Þnh møc hao phÝ ngµy c«ng mµ ph¶i tiÕn hµnh c«ng nhËt. L­¬ng kho¸n ®­îc ¸p dông cho c¸c c«ng viÖc kh«ng ®Þnh l­îng ®­îc thêi gian. ViÖc tÝnh BHXH, BHYT, KPC§ ®èi víi c«ng nh©n biªn chÕ cña XNXD 101 ®­îc thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh. Cßn ®èi víi lao ®éng thuª ngoµi, XÝ nghiÖp kh«ng trÝch BHXH, BHYT ,KPC§. Hµng th¸ng XÝ nghiÖp sÏ thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn XÝ nghiÖp lµm hai ®ît: - Tõ ngµy 15 - 20 hµng th¸ng thanh to¸n l­¬ng t¹m øng - Tõ ngµy 5 - 10 th¸ng sau thanh to¸n tiÒn l­¬ng cßn l¹i cña th¸ng tr­íc. S¬ ®å h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n viªn XNXD 101 TK 338 (3383, 3384), 1388, 141... TK 334 KhÊu trõ c¸c kho¶n vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn TK622,623,627 TiÒn l­¬ng, tiÒn ¨n ca ph¶i tr¶ TK 111, 112 Thanh to¸n l­¬ng, th­ëng, BHXH cho c«ng nh©n viªn TK 335 TiÒn l­¬ng, nghØ phÐp thùc tÕ ph¸t sinh TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña CN s¶n xuÊt TK 3388 TK 3383 Khi lÜnh TiÒn l­¬ng cña CNV ®i v¾ng ch­a lÜnh BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn d. KÕ to¸n thuÕ Tõ n¨m 1999, khi luËt thuÕ GTGT ra ®êi, XÝ nghiÖp XNXD 101 ®· nhanh chãng ¸p dông lo¹i thuÕ nµy vµ tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. Hµng th¸ng XÝ nghiÖp tËp hîp thuÕ GTGT theo tõng c«ng tr×nh víi c¸c nhãm ®Þa bµn kh¸c nhau. Nh÷ng c«ng tr×nh khai t¹i Hµ Néi sÏ ®­îc kª khai riªng vµ nh÷ng c«ng tr×nh khai t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c sÏ kª khai riªng. ThuÕ GTGT ®Çu ra, ®Çu vµo cïng víi thuÕ doanh nghiÖp cña c«ng tr×nh kª khai t¹i Hµ Néi ( thùc hiÖn t¹i Hµ Néi ) vµ nh÷ng lo¹i thuÕ kh¸c XÝ nghiÖp sÏ tËp hîp b¸o c¸o lªn C«ng ty x©y dùng sè XNXD 101 vµ thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm víi nhµ n­íc th«ng qua C«ng ty x©y dùng sè 1. ThuÕ GTGT ®Çu ra, ®Çu vµo vµ thuÕ doanh thu cña nh÷ng c«ng tr×nh thùc hiÖn t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c Hµ Néi sÏ ®­îc kª khai riªng vµ XÝ nghiÖp tù thùc hiÖn viÖc khÊu trõ vµ nép thuÕ t¹i ®Þa ph­¬ng cã c«ng tr×nh. ViÖc thanh to¸n c¸c lo¹i thuÕ cña XNXD 101 ®­îc thÓ hiÖn ë s¬ ®å sau: S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ t¹i XNXD 101 TK 111 TK 333 TK 133 Nép thuÕ trùc tiÕp t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c Hµ Néi b»ng tiÒn KhÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo TK 336 TK 421 Nép thuÕ qua C«ng ty hoÆc nép thuÕ cho c¸c ®Þa ph­¬ng b»ng sÐc ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép ph¶i nép TK 211 ThuÕ tr­íc b¹ ph¶i nép TK 627 LÖ phÝ vµ c¸c lo¹i thuÕ kh¸c e. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ®­îc kÕ to¸n ghi chi tiÕt theo tõng c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh. §Ó tæng hîp chi phÝ nµy kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 154 (chi tiÕt cho c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh) S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña XNXD XNXD 101 TK 621 TK 154 TK 111,138,152 KÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt TK 622 KÕt chuyÓn chi phÝ Nh©n c«ng trùc tiÕp TK 632 Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh (h¹ng môc c«ng tr×nh bµn giao TK 623 KÕt chuyÓn chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng TK 627 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung (Mäi bót to¸n trªn ®Òu ®­îc thùc hiÖn vµo cuèi kú) XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh x©y dùng lµ cã khèi l­îng gi¸ trÞ lín, thêi gian thi c«ng dµi nªn hiÖn nay c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh th­êng ®­îc thanh quyÕt to¸n theo c¸c ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý. Tõ ®ã ®ßi hái trªn khi h¹ch to¸n tiªu thô tõng phÇn c«ng tr×nh lín ph¶i x¸c ®Þnh chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú. Khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú lµ khèi l­îng ch­a ®­îc nghiÖm thu vµ thanh to¸n. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú ®­îc thùc hiÖn qua gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p dë dang theo dù to¸n C«ng thøc x¸c ®Þnh: Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú = Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang ®Çu kú Gi¸ trÞ dù to¸n cña khèi l­îng hoµn thµnh bµn giao trong kú + + Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng ph¸t sinh trong kú Gi¸ trÞ dù to¸n cña khèi l­îng x©y l¾p cuèi kú x Gi¸ trÞ dù to¸n cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú ViÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p XNXD 101 ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: C¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®­îc tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh trong quý vµ chi phÝ thùc tÕ khèi l­îng x©y l¾p dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú, kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh gi¸ thµnh theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p h×nh thµnh trong quý = Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang ®Çu kú + Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p ph¸t sinh - Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú Khi bµn giao c«ng tr×nh cho chñ ®Çu t­ kÕ to¸n ph¶n ¸nh: - Gi¸ vèn cña c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao Nî TK 632: Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ Cã TK 154: Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ - Doanh thu cña c«ng tr×nh bµn giao Nî TK 111: NhËn b»ng tiÒn Nî TK 336: NhËn b»ng tiÒn göi ( qua C«ng ty ) Nî TK 131: Cßn ph¶i thu Cã TK 511: Gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ GTGT Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép f. B¸o c¸o kÕ to¸n cña XNXD 101 XNXD 101 hµng quý vµ n¨m lËp 6 b¸o c¸o kÕ to¸n, bao gåm 3 b¸o c¸o tµi chÝnh, B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh vµ 3 b¸o c¸o qu¶n trÞ: B¸o c¸o tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p, B¸o c¸o chi tiªu tµi chÝnh, B¸o c¸o gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ doanh thu. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp ®­îc kÕ to¸n lËp trªn c¬ së sè liÖu sæ c¸i vµ c¸c tµi kho¶n mµ doanh nghiÖp sö dông b»ng c¸ch lÊy sè d­ cuèi kú cña c¸c tµi kho¶n nµy. Do vËy c¸c tµi kho¶n lo¹i 5,6,7,8 kh«ng ®­îc sö dông ®Ó lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. B¶ng c©n ®èi nµy ®­îc thùc hiÖn trªn nguyªn t¾c c©n ®èi gi÷a tµi s¶n vµ nguån h×nh thµnh cña tµi s¶n. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lµ lo¹i B¸o c¸o cã tÇm quan träng lín. Dùa trªn nã ta cã thÓ tÝnh to¸n rÊt nhiÒu chØ tiªu cña XÝ nghiÖp nh­ c¸c hÖ sè thanh to¸n, kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh, kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi.... c¸c hÖ sè vèn, hÖ sè tù tµi trî, c¬ cÊu tµi s¶n, nguån vèn... Cïng víi c¸c chØ tiªu kh¸c, c¸c chØ tiªu nµy cho c¸i nh×n toµn diÖn vµ cô thÓ vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña XÝ nghiÖp. C«ng ty x©y dùng sè 1 XNXD 101 B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Ngµy 31/12/2002 (TrÝch) ChØ tiªu M· sè Sè ®Çu n¨m Sè cuåi kú Tµi s¶n A. Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 110 7,009,600,374 19,787,521,490 I TiÒn 110 25.064.350 74.760.250 II. C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n 120 III. C¸c kho¶n ph¶i thu 130 13.036.800 37.672.700 IV. Hµng tån kho 140 5.838.164.302 19.035.980.269 V. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 150 1.133.334.922 639.108.496 VI. Chi phÝ sù nghiÖp 160 B. TSC§ vµ ®Çu t­ dµi h¹n 200 69.220.520 43.897.320 I. TSC§ 210 69.220.520 43.897.320 II. C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh dµi h¹n 220 III. Chi phÝ x©y dùng dë dang (TK241) 230 IV. C¸c kho¶n ký c­îc, ký quü dµi h¹n 240 Céng tµi s¶n 7.078.820.894 19.831.418.810 ChØ tiªu M· sè Sè ®Çu n¨m Sè cuåi kú Nguån vèn A. Nî ph¶i tr¶ 300 7,078,820,894 19,831,418,810 I. Nî ng¾n h¹n 310 7,078,820,894 19,831,418,810 II. Nî dµi h¹n 320 III. Nî kh¸c 330 B. Nguån vèn chñ së h÷u 400 I. Nguån vèn quü 410 II. Nguån vèn kinh phÝ 420 Céng nguån vèn 7,078,820,894 19,831,418,810 Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ Còng nh­ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc XNXD 101 lËp hµng quý nép cho cÊp trªn lµ mét b¸o c¸o chÝnh thøc vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng trong kú, cïng víi c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kh¸c ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña XÝ nghiÖp. C«ng ty x©y dùng sè 1 XNXD 101 B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh kinh doanh Quý 4 n¨m 2002 PhÇn I: L·i, lç (TrÝch) ChØ tiªu Quý tr­íc Quý nµy Luü kÕ tõ ®Çu n¨m Tæng doanh thu 6.233.494.529 8.273.405.948 16.320.703.571 1. Doanh thu thuÇn 6.233.494.529 8.273.405.948 16.320.703.571 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 6.131.397.799 8.100.314.430 16.003.205.323 3. Lîi tøc gép 102.096.730 173.091.518 317.498.248 4. Chi phÝ b¸n hµng 5. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 6. Lîi tøc thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh 102.096.730 173.091.518 317.498.248 7. Lîi tøc ho¹t ®éng tµi chÝnh (80.258.805) (173.091.518) (285.660.323) 8. Lîi tøc bÊt th­êng 10.264.284 10.264.284 9.Tæng lîi tøc tr­íc thuÕ 21.837.925 10.264.284 42.102.209 10. ThuÕ lîi tøc ph¶i nép 11. Lîi tøc sau thuÕ Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh còng lµ nguån sè liÖu c¬ së ®Ó nh÷ng ng­êi mua quan t©m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp qua viÖc tÝnh to¸n hµng lo¹t chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh vµ qua viÖc so s¸nh sè tuyÖt ®èi còng nh­ t­¬ng ®èi cña ®¬n vÞ nµy trong nh÷ng thêi kú kh¸c nhau, víi c¸c ®¬n vÞ cïng ngµnh. Vµ víi chØ tiªu C«ng ty, XÝ nghiÖp ®Æt ra. B¸o c¸o gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ doanh thu lµ mét trong 3 b¸o c¸o qu¶n trÞ mµ XNXD 101 lËp hµng quý. C¸c chØ tiªu trªn b¸o c¸o nµy ®­îc tÝnh nh­ sau: (3)VAT cña s¶n phÈm dë dang ®Çu kú: LÊy sè liÖu trªn b¸o c¸o kú tr­íc (4) Gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh ®Çu kú : LÊy sè liÖu trªn b¸o c¸o kú tr­íc (5), (6), (7): C¸c chØ tiªu nµy lÊy sè liÖu trªn tê kª s¶n l­îng hoµn thµnh cña tõng ®éi s¶n xuÊt( theo c«ng tr×nh) ®­îc ban chñ nhiÖm c«ng tr×nh vµ bé phËn kÕ ho¹ch cña xÝ nghiÖp x¸c nhËn. (8) = (5) + (6) +(7) (9): lµ doanh thu cña khèi l­îng s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh theo giai ®o¹n do chñ ®Çu t­ vµ XNXD 101 ký kÕt. (11) = (10) * 5% VÝ dô: C«ng tr×nh VKSND tèi cao sè 4 Quang Trung ThuÕ GTGT ph¶i nép lµ: 8.184.227.464 * 5% = 409.211.373 (®ång) (12) = [ (9) + (11) ] * tû lÖ giao kho¸n Tû lÖ giao kho¸n lµ tû lÖ trªn B¶n hîp ®ång giao kho¸n ®­îc ký kÕt gi÷a C«ng ty x©y dùng sè 1 vµ XNXD 101 theo tõng c«ng tr×nh. Víi mçi c«ng tr×nh thi c«ng, XNXD 101 sÏ ph¶i nép mét kho¶n doanh thu nhÊt ®Þnh cho C«ng ty x©y dùng sè 1. VÝ dô: C«ng tr×nh VKSND cã tû lÖ giao kho¸n lµ 98%, tøc lµ XNXD 101 sÏ ph¶i nép 2% doanh thu cña c«ng tr×nh nµy cho C«ng ty x©y dùng sè 1. Quý 4/2002, XNXD 101 ph¶i nép doanh thu cho cÊp trªn ë c«ng tr×nh VKSND lµ: (8.184.227.464 + 409.211.373 )*2% = 171.868.776 (®ång) (10) = (9) - (12) VÝ dô: C«ng tr×nh VKSND tèi cao cã Doanh thu néi bé lµ: 8.184.227.464 - 171.868.776 =8.012.358.688 (®ång) (13) = (3) + (6) - (11) (14) = (4) + (7) - (9) B¸o c¸o Tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ b¸o c¸o qu¶n trÞ thø hai cña XNXD XNXD 101, ®­îc lËp sau B¸o c¸o gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ doanh thu. B¸o c¸o nµy cña XÝ nghiÖp tËp hîp theo tõng c«ng tr×nh t¹i thêi ®iÓm b¸o c¸o, cho biÕt c¸c kho¶n môc chi phÝ, chi phÝ dë dang, gi¸ vèn hµng b¸n, gi¸ thµnh (doanh thu), l·i vay ng©n hµng ph¶i tr¶ vµ lîi nhuËn thu ®­îc. B¸o c¸o nµy cho biÕt tæng hîp ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong thêi kú. B¸o c¸o tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh x©y l¾p ®­îc lËp trªn c¬ së x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú, cuèi kú, tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú tõ ®ã tÝnh ®­îc gi¸ thµnh quyÕt to¸n bµn giao vµ gi¸ trÞ c«ng tr×nh x©y l¾p hoµn thµnh. B¸o c¸o nµy ®­îc lËp nh­ sau: (3), (4), (5), (6), (7): lµ nh÷ng chi phÝ thùc tÕ ph¸t sing trong kú, sè liÖu ®­îc lÊy trªn sæ chi phÝ c¸c c«ng tr×nh. (8) Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú: sè liÖu ®­îc lÊy tõ b¸o c¸o kú tr­íc. (9) = (8) + (7) - (10) (10), (12): Gi¸ trÞ thanh to¸n , quyÕt to¸n hoµn thµnh bµn giao theo tõng giai ®o¹n. (15): luü kÕ (10) qua c¸c quý tõ ®Çu c«ng tr×nh. (16): luü kÕ doanh thu néi bé tõ ®Çu c«ng tr×nh. B¸o c¸o chi tiªu tµi chÝnh lµ B¸o c¸o qu¶n trÞ cuèi cïng cña XNXD XNXD 101. C¸c chØ tiªu trªn B¸o c¸o nµy ®­îc tÝnh nh­ sau: (3), (4), (5): lÊy sè liÖu trªn B¸o c¸o gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ doanh thu ë c¸c chØ tiªu (6), (7), (8) - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh. (6), (8): sè liÖu trªn B¸o c¸o gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ doanh thu, á c¸c chØ tiªu (9), (10) -Doanh thu, Doanh thu néi bé. (7): Tû lÖ giao kho¸n theo Hîp ®ång giao kho¸n gi÷a C«ng ty x©y dùng sè 1 vµ XNXD XNXD 101. (9): D©y lµ chØ tiªu gi¸ thµnh thanh to¸n quyÕt to¸n bµn giao trªn B¸o c¸o tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. (10) = (8) - (9) - L·i tiÒn vay ng©n hµng ®Ó thùc hiÖn c«ng tr×nh. L·i tiÒn vay ng©n hµng lµ chØ tiªu trªn B¸o c¸o tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. (11), (12) (13): sè liÖu trªn c¸c chØ tiªu nµy ®­îc lÊy tõ B¸o c¸o tiÒn l­¬ng cña xÝ nghiÖp do Phßng lao ®éng - hµnh chÝnh lËp, chuyÓn cho Phßng kÕ to¸n. (14), (15): ThuÕ GTGT ®Çu ra, ®Çu vµo cña tõng c«ng tr×nh ®­îc tæng hîp hnµg th¸ng vµ quý trªn B¶ng kª ThuÕ GTGT do kÕ to¸n thuÕ thùc hiÖn. (16): ®©y lµ chØ tiªu Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú trªn B¸o c¸o tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. (17): lµ chØ tiªu Gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú (chØ tiªu 14) cña B¸o c¸o gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ doanh thu. Tõ B¸o c¸o chi tiªu tµi chÝnh nµy cã thÓ tÝnh ra nhiÒu chØ tiªu nh­ c¬ cÊu chi phÝ vÒ l­¬ng, c¸c tû lÖ vÒ tiÒn l­¬ng (c¬ cÊu l­¬ng, thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng ) tû lÖ vµ s¶n l­îng chi phÝ dë dang.... so s¸nh víi kÕ ho¹ch vµ chØ tiªu c«ng ty giao ®Ó thÊy ®­îc hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. PhÇn III §¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i XNXD 101 1. Thµnh tùu ®¹t ®­îc Nh÷ng thµnh tÝch vÒ s¶n xuÊt kinh doanh ®· cho thÊy viÖc tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc qu¶n lý vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña XNXD 101 lµ ®óng ®¾n vµ hîp lý. VÒ c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n còng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®­îc xem nh­ lµ ­u ®iÓm gióp hoµn thµnh tèt c¸c nhiÖm vô cña m×nh. - VÒ mÆt tæ chøc nh©n sù, sè l­îng nh©n viªn phßng kÕ to¸n XNXD 101 hiÖn nay lµ 6 ng­êi, ®¶m b¶o hoµn thµnh tèt c«ng viÖc. VÊn ®Ò ph©n c«ng lao ®éng còng ®­îc thùc hiÖn rÊt hîp lý, phï hîp víi tr×nh ®é n¨ng lùc chuyªn m«n ®¶m b¶o cho c¸c nh©n viªn ®Òu thÓ hiÖn tèt kh¶ n¨ng cña m×nh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng viÖc ®­îc giao. C¸c nh©n viªn phßng kÕ to¸n còng kh«ng ngõng trau dåi th«ng qua tr­êng líp ®µo t¹o chÝnh quy còng nh­ häc hái tõ ®ång nghiÖp. Tæ chøc nh©n sù kÕ to¸n còng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu bÊt kiªm nghiÖm, mét nguyªn t¾c hµng ®Çu cña tæ chøc kÕ to¸n nh­ kh«ng cã thñ quü kiªm kÕ to¸n thanh to¸n, thñ kho kiªm kÕ to¸n vËt t­ vµ thñ tr­ëng ®¬n vÞ kiªm kÕ to¸n tr­ëng. - VÒ ph­¬ng thøc tæ chøc lao ®éng kÕ to¸n t¹i XNXD 101 lµ ph­¬ng thøc tËp trung. §©y lµ ph­¬ng thøc hîp lý h¬n c¶ so víi hai ph­¬ng thøc ph©n t¸n hay hçn hîp bëi quy m« phßng kÕ to¸n kh«ng lín, kÕ to¸n tr­ëng sÏ cã thÓ ®iÒu hµnh chØ ®¹o kÞp thêi còng nh­ nhanh chãng tËp hîp ®­îc sè liÖu cu¶ c¸c phÇn hµnh riªng rÏ. - VÒ h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông XNXD 101 lµ h×nh thøc NhËt ký chung. TËn dông ­u ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ mÉu sæ ®¬n gi¶n, dÔ ghi chÐp, dÔ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n nªn phßng kÕ to¸n ®· sím ®­a m¸y tÝnh vµo phôc vô. V× vËy dï lµ mét ®¬n vÞ ngµnh x©y l¾p, quy m« nghiÖp vô lín nh­ng c«ng viÖc kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ vÉn lu«n hoµn thµnh kÞp thêi. - VÒ vÊn ®Ò ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n, XNXD 101 ®· tu©n theo ®óng c¸c quy ®Þnh vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n do Bé tµi chÝnh ban hµnh vµ C«ng ty cÊp trªn lµ C«ng ty x©y dùng sè 1 vµ cao h¬n n÷a lµ Bé x©y dùng quy ®Þnh. ViÖc ¸p dông chÕ ®é tuy vËy còng lµ rÊt linh ho¹t, nh­ viÖc chi tiÕt tµi kho¶n 141 thµnh c¸c tiÓu kho¶n 1411, 1412, 1413,1414 hay TK 2113 thµnh TK 211301, TK 211371, TK 211391... ®¶m b¶o yªu cÇu qu¶n lý vµ thuËn lîi cho c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i XÝ nghiÖp. HÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông trong C«ng ty ®­îc x©y dùng khoa häc vµ hîp lý. C¸c b¸o c¸o ®­îc lËp vµo cuèi quý vµ n¨m ®Òu ®Æn, ®óng h¹n lµ mét trong nhiÒu ­u ®iÓm. Bªn c¹nh ®ã, c¸c b¸o c¸o qu¶n trÞ lµ mét biÖn ph¸p qu¶n trÞ hiÖu qu¶ cao ®èi víi t×nh h×nh ho¹t ®éng, thùc hiÖn s¶n xuÊt cña XÝ nghiÖp. 2. Tån t¹i h¹n chÕ Tuy cã nhiÒu ­u ®iÓm xong tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i XNXD 101cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ sau ®©y: - VÊn ®Ò cËp nhËt vµ ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n míi cña XNXD 101 cßn ch­a ®­îc thùc hiÖn tèt. Cho ®Õn nay mÆc dï Vô chÕ ®é kÕ to¸n ®· ban hµnh xong 10 chuÈn mùc kÕ to¸n cïng c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn vµ tiÕn tíi quèc héi sÏ ban hµnh LuËt kÕ to¸n nh»m ¸p dông thèng nhÊt chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh nh­ng XÝ nghiÖp vÉn ch­a ®­îc tiÕp cËn phæ biÕn còng ch­a ®­îc ®µo t¹o thùc hiÖn d­íi bÊt cø h×nh thøc nµo. §©y cã thÓ lµ sù chËm trÔ cña C«ng ty cÊp trªn nh­ng còng lµ khuyÕt ®iÓm cña ®¬n vÞ. VÊn ®Ò ¸p dông chÕ ®é míi sÏ g©y khã kh¨n cho XÝ nghiÖp do sù thay ®æi vÒ hÖ thèng Tµi kho¶n vµ B¸o c¸o nÕu ¸p dông chÕ ®é míi XÝ nghiÖp sÏ ph¶i söa ®æi phÇn mÒm kÕ to¸n ®ang sö dông, hÖ thèng sæ s¸ch ®ang ®­îc më. - Mét vÊn ®Ò kh¸c trong viÖc vËn dông chÕ ®é tµi kho¶n vµ h­íng dÉn thùc hiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i XNXD 101 ®ã lµ viÖc chØ sö dông mét Tµi kho¶n 336 cho viÖc thanh to¸n néi bé gi÷a XÝ nghiÖp vµ cÊp trªn còng nh­ víi gi÷a XÝ nghiÖp vµ c¸c ®¬n vÞ kh¸c. ViÖc h¹ch to¸n nµy tuy ®¬n gi¶n, rÊt dÔ thùc hiÖn nh­ng l¹i tá ra kÐm hiÖu qu¶ trong viÖc qu¶n lý. VÝ dô, XNXD 101 kh«ng thÓ ph©n tÝch ®­îc ®©u lµ kho¶n vèn C«ng ty cÊp trªn cÊp ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ®©u lµ nh÷ng kho¶n nî ®äng cÊp trªn vµ ®¬n vÞ b¹n. Còng nh­ vËy, mäi giao dÞch víi Ng©n hµng, chuyÓn hay nhËn SÐc cña XÝ nghiÖp ®Òu thùc hiÖn qua C«ng ty vµ ghi B¸o Nî, b¸o cã qua TK 336. Nguyªn nh©n ë ®©y phÇn nhiÒu lµ do kh¸ch quan tõ phÝa C«ng ty cÊp trªn tuy nhiªn còng g©y khã kh¨n trong qu¶n lý cña XÝ nghiÖp. - VÒ c¸c c«ng tr×nh ë xa v¨n phßng kÕ to¸n XÝ nghiÖp còng lµ mét vÊn ®Ò h¹n chÕ ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n. Bëi v× viÖc chuyÓn göi chøng tõ vÒ phßng kÕ to¸n nÕu kh«ng thùc hiÖn ®óng h¹n sÏ lµm c«ng t¸c kÕ to¸n bÞ ®×nh trÖ. ThËm chÝ viÖc chøng tõ lËp sai, ph¶i tr¶ l¹i ®Ó chØnh söa còng rÊt khã kh¨n. ViÖc qu¶n lý ®èi chiÕu gi÷a thñ kho vµ kÕ to¸n ®Þnh kú còng thùc hiÖn khã thuËn lîi. §©y lµ mét nguyªn nh©n mang tÝnh kh¸ch quan do ®Æc ®iÓm cña ®¬n vÞ x©y l¾p, c«ng tr×nh cã thÓ rÊt xa v¨n phßng phßng. - C«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i XÝ nghiÖp cßn hÇu nh­ ch­a ®­îc thùc hiÖn. Ngoµi viÖc lËp mét sè c¸c b¸o c¸o qu¶n trÞ ®Ó qu¶n lý vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt th× thùc sù kÕ to¸n qu¶n trÞ ch­a ®­îc XÝ nghiÖp coi träng. Tuy ®©y lµ ®¬n vÞ nhµ n­íc tù h¹ch to¸n kinh doanh, tù chÞu lç l·i, n¨ng næ ®Ó t×m kiÕm thÞ tr­êng vµ lîi nhuËn nh­ng vÉn ch­a thÓ hiÖn ®­îc lµ mét ®¬n vÞ cã c¸ch qu¶n lý, ®¸nh gi¸ tiªn tiÕn hiÖu qu¶ mµ kÕ to¸n qu¶n trÞ lµ mét trong nh÷ng c«ng cô tiªn tiÕn vµ hiÖu qu¶ nhÊt. 3. KiÕn nghÞ Víi t­ c¸ch lµ mét sinh viªn thùc tËp, sau 8 tuÇn tham gia t×m hiÓu, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng qu¶n lý vµ kÕ to¸n t¹i XNXD 101 em ®· m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn ®¸nh gi¸ vÒ ­u khuyÕt ®iÓm trong c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ d­íi ®©y lµ mét sè kiÕn nghÞ cña em nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp. XÝ nghiÖp ph¶i chñ ®éng tiÕp cËn víi chÕ ®é, v¨n b¶n míi cña nhµ n­íc mµ cô thÓ lµ Bé tµi chÝnh vµ cã kiÕn nghÞ víi C«ng ty cÊp trªn ¸p dông sím nhÊt nh÷ng quy ®Þnh thèng nhÊt nµy. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c quy ®Þnh míi XÝ nghiÖp ph¶i cã kÕ ho¹ch cô thÓ chi tiÕt tõ vÊn ®Ò ®µo t¹o, tËp huÊn c¸n bé cho ®Õn xö lý hÖ thèng m¸y tÝnh vµ hÖ thèng sæ s¸ch. XNXD 101 cÇn nhanh chãng thay ®æi hÖ thèng Tµi kho¶n, sæ s¸ch vµ mét quy ®Þnh vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n míi theo ChuÈn mùc chung còng nh­ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy kh¸c do Bé tµi chÝnh ban hµnh. Tr­íc tiªn, vÒ hÖ thèng Tµi kho¶n, xÝ nghiÖp cÇn thay ®æi c¸c TK721,TK 821 ®ang ®­îc sö dông ®Ó h¹ch to¸n c¸c chi phÝ bÊt th­êng vµ thu nhËp bÊt th­êng.Sö dông TK 711, TK 811 víi tÝnh chÊt kh¸c, dïng ®Ó tËp hîp c¸c chi phÝ kh¸c cña xÝ nghiÖp. Thu nhËp vµ chi phÝ tµi chÝnh sÏ ®­îc h¹ch to¸n trªn TK 515 vµ TK 635 theo quy ®Þnh míi. XNXD 101 cÇn më thªm TK 242 dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ chê ph©n bæ dµi h¹n. VÒ hÖ thèng sæ s¸ch, theo sù thay ®æi cña hÖ thèng Tµi kho¶n, XNXD 101 cÇn thay ®æi c¸c sæ t­¬ng øng ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i xÝ nghiÖp. VÒ chÕ ®é b¸o c¸o , theo quy ®Þnh míi, chØ tiªu trªn c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n cã sù thay ®æi. V× vËy XNXD 101 cÇn ph¶i ¸p dông biÓu mÉu míi nµy. §©y lµ c«ng viÖc khã kh¨n nh­ng ph¶i sím thùc hiÖn ®Ó ®i theo nh÷ng chuÈn mùc ®­îc quy ®Þnh chung. XÝ nghiÖp nªn kiÕn nghÞ víi C«ng ty x©y dùng sè 1, ®¬n vÞ chñ qu¶n viÖc sö dông thªm c¸c TK411- cÊp trªn lµ Tµi kho¶n theo dâi nguån vèn cÊp trªn cÊp TK 136 - theo dâi ph¶i thu néi bé v× viÖc ph¸t sinh thu néi bé ë XNXD 101 kh¸ lín. XÝ nghiÖp còng nªn më chi tiÕt cho TK 336 ®Ó qu¶n lý ph¶i tr¶ néi bé. Theo quy ®inh, XNXD 101 lµ mét ®¬n vÞ phô thuéc nh­ng l¹i h¹ch to¸n lç, l·i riªng v× vËy ®Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c chi phÝ qu¶n lý ph¸t sinh ë xÝ nghiÖp th× xÝ nghiÖp ph¶i sö dông TK 642. ViÖc tËp hîp chi phÝ qu¶n lý xÝ nghiÖp vµo TK 627 ®Ó kÕt chuyÓn vµo gi¸ vèn hµng b¸n nh­ hiÖn nay lµ ch­a ®óng. - §Ó h¹n chÕ vÊn ®Ò chøng tõ g©y ®×nh trÖ c«ng t¸c kÕ to¸n th× c¸c kÕ to¸n viªn ph¶i ®«n ®èc viÖc chuyÓn göi chøng tõ còng nh­ kiÓm tra kü l­ìng chøng tõ tr¸nh tr­êng hîp lµm sai ph¶i tr¶ l¹i mÊt thêi gian vµ ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é c«ng viÖc. - C«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ nªn sím ®­îc ®­a vµo sö dông vµ sö dông cã hiÖu qu¶ ®¶m b¶o cho viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ thu ®­îc lîi nhuËn vµ lîi nhuËn cao. Lêi kÕt Sau 8 tuÇn thùc hiÖn viÖc thùc tËp t¹i XNXD 101 em ®· hiÓu vµ n¾m b¾t ®­îc c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi riªng tõ viÖc thùc hiÖn ph­¬ng thøc tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n, tæ chøc lao ®éng phßng kÕ to¸n, tæ chøc chøng tõ ban ®Çu thùc hiÖn c¸c b¸o c¸o cuèi kú cña tõng phÇn hµnh kÕ to¸n cô thÓ. ViÖc thùc tËp cña em cã mét ý nghÜa hÕt søc to lín, kÕt hîp víi lý thuyÕt ®­îc ®µo t¹o ë tr­êng ®· lµm s¸ng tá vÊn ®Ò thùc tÕ. Bµi viÕt nµy cña em ®· ®­îc hoµn thµnh víi sù gióp ®ì cña c« gi¸o h­íng dÉn thùc tËp TrÇn ThÞ Ph­îng vµ c¸c c« b¸c, anh chÞ phßng kÕ to¸n XNXD 101, n¬i em ®ang thùc tËp. Bµi viÕt cña em cã thÓ cßn thiÕu sãt em kÝnh mong ®­îc sù chØ b¶o cña c« gi¸o vµ c¸c c« b¸c, anh chÞ. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Môc lôc