Đề tài Đánh giá điều tra tình hình chăn nuôi, thú y tại xã Hợp Đức - Huyện Tân Yên - tỉnh Bắc Giang

Lêi c¶m ¬n Trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp nghÒ nghiÖp t¹i x· Hîp §øc - huyÖn T©n Yªn - tØnh B¾c Giang. Em ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì cña Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng cïng sù chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Ch¨n nu«i - Thó y. §Æc biÖt lµ thÇy NguyÔn H÷u Hoµn- Gi¶ng viªn h­íng dÉn trong thêi gian thùc tËp. §ång thêi em còng nhËn ®­îc sù gióp ®ì cña tr¹m thó y, UBND x· Hîp §øc cïng b¹n bÌ. §· t¹o mäi ®iÒu kiÖn gióp ®ì em trong suèt thêi gian thùc tËp. Qua ®©y cho phÐp em bÇy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c cña m×nh ®Õn Ban gi¸m hiÖu cïng c¸c thÇy c« gi¸o khoa Ch¨n nu«i - Thó y Tr­êng Cao ®¼ng N«ng l©m B¨c Giang vµ c¸n bé thó y huyÖn T©n Yªn, UBND x·, nh©n d©n x· Hîp §øc ®· t¹o ®iÒu kiÖn d¹y b¶o vµ gióp ®ì em trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp nghÒ nghiÖp nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! T©n Yªn, ngµy 15 th¸ng 04 n¨m 2007 Sinh viªn TrÇn ThÞ §ua PhÇn më ®Çu Trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ rÌn nghÒ d­íi m¸i tr­êng Cao ®¼ng N«ng l©m. Em ®· nhËn ®­îc sù d¹y dç vµ chØ dÉn tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Ch¨n nu«i Thó y còng nh­ c¸c thÇy c« gi¸o trong tr­êng ®· mang t©m huyÕt, kiÕn thøc vÒ chuyªn nhµnh truyÒn ®¹t cho em ®Ó khi ®i thùc tËp em vËn dòng nh÷ng kiÕn thøc ®ã vµo thùc tÕt s¶n xuÊt ch¨n nu«i cña ®Þa ph­¬ng. HiÖn nay ®Êt n­íc ta ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn. Trong ®ã s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu. V× thÕ ngµnh ch¨n nu«i còng ®­îc quan t©m vµ cã xu h­íng ngµy cµng ph¸t triÓn. Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn ngµnh ch¨n nu«i nh­ c¸c c«ng ty, xÝ nghiªp s¶n xuÊt thøc ¨n cho gia sóc vÒ quy m« còng nh­ chÊt l­îng. Song song víi ngµnh ch¨n nu«i th× c«ng t¸c thó còng ®­îc quan t©m ph¸t triÓn phôc vô ®¾c lùc cho ngµnh ch¨n nu«i. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thÕ m¹nh ®ã vÉn tån t¹i nh÷ng h¹n chÕ nhe tr×nh ®ä d©n trÝ ë n­íc ta cßn ch­a cao, ng­êi d©n n¾m v÷ng ®­îc c¸c kü thuËt còng nh­ øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo ch¨n nu«i. §Ó cho ngµnh ch¨n nu«i ë n­íc ta ngµy cµng ph¸t triÓn th× n­íc ta ph¶i ®µo t¹o c¸c c¸n bé, kÜ thuËt thó y cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. Muèn vËy th× c«ng t¸c ®µo t¹o ph¶i theo h­íng häc ®i ®«i víi hµnh, lü thuyÕt g¾n liÒn víi thùc tÕ s¶n xuÊt. V× vËy thùc tËp nghÒ nghiÖp lµ khoµng thêi gian rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh häc tËp cña c¸c sinh viªn ngµnh Ch¨n nu«i - Thó y. Th«ng qua thêi gian nµy sinh viªn sÏ vËn dông c¸c kiÕn thøc mµ thÇy c« ®· d¹y ë trªn lîp, ®Ó vËn dông thùc tÕ nh»m trao dåi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc, rót ra nh÷ng kinh nghiÖm cho b¶n th©n lµ lóc ch¾c nghiÖm l¹i kiÕn thøc cßn thiÕu. §©y cïng lµ thêi gian häc tËp ngoµi thùc tÕ rÊt bæ Ých gióp chóng em häp tËp thªm nh÷ng kü n¨ng nghÒ nghiÖp. PhÇn I. §iÒu tra I. §iÒu tra c¬ b¶n §©y lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh häc tËp gióp ta n¾m ®­îc nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n trùc tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng nh©n d©n vµ nhÊt lµ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm trong toµn x·, tõ ®ã ®Ò tµi thùc tËp s¸t víi thùc tÕt vµ cã thÓ ¸p dông vµo thùc tÕ, ®­a nh÷ng ®¬n thuèc ®iÒu trÞ bÖnh hîp víi ®iÒu kiÖn trªn ®Þa ph­¬ng. 1. Tªn c¬ së thùc tËp §ã lµ x· Hîp §øc - huyÖn T©n Yªn - tØnh B¾c Giang. lµ thuéc khu vùc trung miÒn nói n»m ë phÝa §«ng Nam cña huyÖn T©n Yªn, c¸ch trung t©m huyÖn T©n yªn 4km nªn viÖc ®i l¹i t­¬ng ®èi thuËn lîi thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn , x· gån cã 11 th«n. X· cã ranh giíi c¸c x· sau: PhÝa ®«ng b¾c gi¸p x· Phóc Hßa - huyÖn Yªn THÕ vµ T©n Sái. PhÝa ®«ng gi¸p x· Mü Hµ - huyÖn T©n Yªn. PhÝa nam gi¸p x· Liªn Trung - huyÖn T©n Yªn. PhÝa t©y gi¸p x· Cao Th­îng - huyÖn T©n Tªn. x· cã tæng diÖn tÝch ®Êt lµ 924,72 ha. 2. Thêi tiÕt, khÝ hËu Hîp §øc lµ x· N»m ë phÝa b¾c cña n­íc ta nªn n»m trong khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, nãng Èm. Mét n¨m khÝ hËu chia thµnh 4 mïa râ rÖt: Xu©n - h¹ - Thu - §«ng. Mïa xu©n tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 3 trêi Êm vµ Èm do m­a phïn nhiÒu, ®é Èm cao nªn s¶y ra rÊt nhiÒu dÞch bÖnh. Mïa ®« tõ th¸ng 9 ®Õn th¸ng 12 nhiÖt ®é thÊp, kh« hanh, xuÊt hiÖn nhiÒu ®ît giã mïa Mïa thu: khÝ hËu m¸t mÎ, kh«ng khÝ trong lµnh. Mïa h¹: tõ th¸ng 4 th¸ng 6 trêi nãng, bøc, m­a nhiÒu h¬n c¸c mïa kh¸c. X· cã l­îng m­a trung b×nh lµ 121,5mm/n¨m, ®é Èm TB 81%, nhiÖt ®é trung b×nh 23,7co, cã 112 giê n¾ng trong 1 n¨m Do t×nh h×nh thêi tiÕt, khÝ hËu nh­ trªn nªn s¶y ra nhiÒu lo¹i dÞch bÖnh cho gia sóc, gia cÇm ®Æc biÖt lµ mïa xu©n vµ ®Çu mïa hÌ. 3. §Êt ®ai Hîp §øc cã tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn lµ 924,72ha. Trong ®ã cã 27,60 ha ®Êt l©m nghiÖp, 187,33 ®Êt chuyªn dïng, 107,97ha ®Êt ë 1,96 ®Êt x©m canh, 351,75 ha ®Êt c©y hµng n¨m, 99,86 ha ®Êt trång c©y l©u n¨m, 55,16 ha ®Êt dïng ®Ó nu«i trång thñy s¶n. Cßn l¹i 36,03 ha ®Êt ch­a ®­îc sö dông. ë x· diÖn tÝch ®Êt ch­a sö dông cßn cao, x· cã chñ ch­¬ng ®Çu t­, c¶i t¹o ®Ó ®­a vµo sö dông. II. §iÒu tra vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt Nh×n chung t×nh h×nh s¶n xuÊt cña x· Hîp §øc t­¬ng ®èi ph¸t triÓn, chñ yÕu lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn khã thuËn lîi ®· ®em l¹i cuéc sèng t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Cuéc sèng nh©n d©n ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. 1. C¬ së vËt chÊt, kü thuËt. T×nh h×nh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nhê cã sù quan t©m cña Nhµ n­íc nªn c¸c c«ng tr×nh nh­ trô së ñy ban, tr­êng häc, tr¹m x¸, b­u ®iÖn ®· ®­îc x©y dùng kiªn cè. Nh×n chung giao th«ng cña x· t­¬ng ®èi thuËn lîi cã 1 tuyÕn ®­êng liªn huyÖn ®· ®­îc d¶i nhùa nèi tõ x· ®Õn trung t©m huyÖn. Toµn x· ®· hoµn thiÖn 70% ®­êng bª t«ng liªn th«n gióp nh©n d©n ®i l¹i thuËn tiÖn n»m chñ yÕu ë c¸c th«n tËp chung nhiÒu hé gia ®×nh sinh sèng nh­ th«n Lôc KiÔu, th«n Hßa Minh. C¸c th«n cïng cao h¬n, Ýt gia ®×nh sinh sèng th× viÖc ®i l¹i vÉn lµ ®­êng ®Êt. Thñy lîi: ®Ó ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, thñy lîi còng ®­îc chó träng ph¸t triÓn. C¸c hÖ thèng kªnh m­¬ng chÝnh ®· ®­îc x©y dùng kiªn cè ®¸p øng tèt nhu cÇu t­íi tiªu cho ®ång ruéng. Trªn ®Þa bµn x· cã nhiÒu xÝ nghiÖp, x­ëng m¸y ®ang ho¹t ®éng nh­ c«ng ty may, s¶n xuÊt ®Ò néi thÊt… toµn x· ®· x©y dùng ®­îc 1 tr­êng cÊp II, 1 tr­êng tiªu häc, 4 tr­êng mÇm non, 11 nhµ v¨n hãa, tr¹m y tÕ tõng b­íc n©nc Êp vµ hoµn thiÖn ®Çy ®ñ thiÕt bÞ kh¸m ch÷a bÖnh. Ngoµi ra cßn x©y dùng m¹ng l­íi ®iÖn, ®iÖn tho¹i réng kh¾p, ®¸p øng 100% hé gia ®×nh sö dông ®iÖn. 2. HÖ thèng ®Êt ®ai canh t¸c, hÖ sè sö dông ruéng ®Êt. §Êt ®ai cña x· ®­îc quy ho¹ch thµnh tõng khu do ®ã vÊn ®Ò sö dông ruéng ®Êt ®¹t hiÖu qu¶ cao. Toµn x· cã 507,43ha diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp t­¬ng ®èi mµu mì ®Ó trång lóa vµ c©y hoa mµu. HÖ sè sö dông ®Êt n«ng nghiÖp cao. DiÖn tÝch ®Êt chuyªn dïng lµ 187,33ha ®­îc quy ho¹ch æn ®Þnh, diÖn tÝch ao hå kh¸ lín 55,16ha chñ yÕu ®Ó th¶ c¸ kÕt hîp nu«i, vÞt, ngan, diÖn tÝch c©y c«ng nghiÖp: 127ha. Bªn c¹nh ®ã diÖn tÝch ®Êt ch­a sö dông vÉn chiÕm mét diÖn tÝch lín lµ 36,03ha trong t­¬ng lai x· sÏ cã biÖn ph¸p c¶i t¹o ®Ó ®­a vµo sö dông. 3. Nguån lao ®éng X· Hîp §øc cã 11 th«n víi tæng sè d©n lµ 6458 (3201 nam, 3257 n÷) ng­êi trong ®ã: sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng lµ: 2906 ng­êi, lao ®éng n«ng nghiÖp:2325 ng­êi chiÕm 80%, lao ®éng phi n«ng nghiÖp: 581 ng­êi, chiÕm 20%. X· cã sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng cao, ®©y lµ nguån nh©n lùc råi dao ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt ®Þa ph­¬ng. Song tû lÖ gia t¨ng tù nhiªn vÉn cao: 10,7 (0/00) , sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng ch­a cã viÖc lµm æn ®Þnh cßn ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò viÖc lµm nh÷ng lóc n«ng nhµn ch­a ®­îc gi¶i quyÕt mét c¸ch triÖt ®Ó. V× vËy mét vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i t¹o ra nh÷ng c«ng viÖc æn ®Þnh ®¸p øng nh÷ng lao ®éng d­ thõa vµ lóc n«ng nhµn. Tõ ®ã t¨ng thu nhËp cho nh©n d©n. 4. Ph­¬ng h­íg sö dông ®Êt ®ai cho ngµnh ch¨n nu«i. Do t×nh h×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp ph¸t triÓn nªn ngµnh ch¨n nu«i còng ph¸t triÓn theo. Ngoµi viÖc tËn dông c¸c s¶n phÈm phô cña ngµnh trång trät c¸c hé gia ®×nh ®· ®Ò ra c¸c khu ®Êt chuyªn trång c¸c c©y l­¬ng thùc, rau, cá…®Ó phôc vô ch¨n nu«i ®ång thêi viÖc x©y dùng chuång tr¹i ch¨n nu«i víi quy m« hé gia ®×nh h¹¬p quy m« lín. Víi chÝnh s¸ch "dån ®iÒn ®ßi thöa" rÊt nhiÒu hé gia ®×nh ®· chuyÓn ®æi diÖn tÝch trång lóa cã n¨ng suÊt thÊp sang ®µo ao th¶ c¸, kÕp hîp víi ch¨n nu«i t¹o m« h×nh VAC… ®em l¹i thu nhËp cao. 5. §Çu t­ vèn, lao ®éng KHKT cho ngµnh nghÒ t¹i c¬ së §­îc sù quan t©m cña Nhµ n­íc, ®Æc biÖt lµ Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ®· ®Çu t­ vèn vµ phæ biÕn c¸c biÖn ph¸p KHKT vµo trong ch¨n nu«i, trång trät… cho ng­êi d©n. V× thÕ mét sè hé gia ®×nh ®· m¹nh d¹n vay vèn, ¸p dông c¸c tiÕn bé KHKT vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Hµng n¨m x· cßn cö mét sè c¸n bé ®i tËp huÊn vÒ chuyªn nhµnh nh»m n©ng cao tay nghÒ, chuyªn m«n sau ®ã sÏ vÒ phæ biÕn l¹i vµ gióp ®ì bµ con trong thùc tiÔn s¶n xuÊt. Ngoµi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp x· ®ang tõng b­íc ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn c«ng - th­¬ng nghiÖp vµ dÞch vô vµ ®µo t¹o nghÒ ®Ó t¹o ra c«ng ¨n, viÖc lµm ngay t¹i ®Þa ph­¬ng, nh»m n©ng cao thu nhËp cho ng­êi d©n. 6. C«ng t¸c khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m X· cã bé mÆt nh­ ngµy h«m nµy lµ nhê phÇn c«ng ®ãng gãp cña c¸c c¸n bé khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m ®· ph¶i th­êng xuyªn phæ biÕn c¸c kiÕn thøc cho x· viªn nh­: kÜ thuËt gieo cÊy, kü thuËt ch¨n nu«i … Ngoµi ra cãn th­êng xuyªn më réng c¸c líp tËp huÊn cho x· viªn häc hñy kinh nghiÖm nh»m n©ng cao tr×nh ®é, ¸p dông vµo thùc tiÔn cña gia ®×nh. X· cßn tæ chøc c¸c ®ît ®i tham quan c¸c m« h×nh ch¨n nu«i tiªu biÓu trong vµ ngoµi huyÖn. Sau mçi chuyÕn ®i sÏ tæng kÕt l¹i nh÷ng khã kh¨n, h¹n chÕ g× cña ®Þa ph­¬ng. Víi c¸ch lµm nµy ban khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m ®· t¹o ®­îc niÒm tin cña ng­êi d©n vµ gióp ®ì ng­êi d©n. Nh×n chung x· cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi t­¬ng ®èi æn ®Þnh chÝnh quyÒn x· cã n¨ng lùc, nhiÖt t×nh cïng víi ¸p dông khoa häc kü thuËt vµ sù cÇn cï chÞu khã cña nh©n d©n trong x· ngµy cµng ®­a x· ph¸t triÓn m¹nh mÏ, toµn diÖn vÒ mäi mÆt. Nh©n d©n trong x· tÝch cùc häc hái, sèng vµ lµm viÖc ®óng theo ph¸p luËt, nÒn kinh tÕ ®· ph¸t triÓn do ®­îc nhµ n­íc ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nh­ ®iÖn, ®­êng, tr­êng, tr¹m… tuy nhiªn cuéc s«ngs cña nh©n d©n còng gÆp nhiÒu khã kh¼n nªn cÇn cã sù quan t©m ®Çu t­ h¬n n÷a cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh. III. §iÒu tra t×nh h×nh ch¨n nu«i - thó y Do t×nh h×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp ph¸t triÓn nªn ch¨n nu«i còng ph¸t triÓn, nh©n d©n ngµy cµng chó träng vµ ®Çu t­ nhiÒu cho ch¨n nu«i thÓ hiÖn râ qua tæng ®µn gia sóc, gai cÇm trong toµn x· ®¸p øng nhu cÇu cña nh©n d©n vµ trë thµnh hµng hãa gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho gia ®×nh. B¶ng 1: Thèng kª sè l­îng gia sóc, gia cÇm toµn x· Hîp §øc Tªn gia sóc Tr©u Bß Ngùa Lîn Gia cÇm Gµ VÞt Ngan N¨m 2005 182 716 36 2634 35150 5200 2145 2006 175 742 37 2891 39440 6350 1873 2007 171 750 41 3145 40680 6870 2019 Tay thÊy ®µn tr©u, lîn, gia cÇm, ngùa t­¬ng ®èi æn ®Þnh, t¨ng m¹nh nhÊt lµ gia cÇm. Sau 2 n¨m tõ 2005 ®Õn 2007 lµ 5.000 con. Lîn t¨ng 511 con, bß t¨ng 34 con. §¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ trªn lµ nhê sù quan t©m chña chÝnh quyÒn x· vµ c«ng t¸c thó y cïng sù ch¨m sãc cña bµ con nh©n d©n. Tuy nhiªn 2005 x· m¾c dÞch cóm gia cÇm lµm sè l­îng gi¶m g©y thiÖt h¹i lín ®Õn kinh tÕ. A. C«ng t¸c ch¨n nu«i Hîp ®øc lµ x· cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh­: §Êt, khÝ hËu, ®é Èm… rÊt thuËn lîi cho ngµnh ch¨n nu«i trång trät ph¸t triÓn nªn ®· cung cÊp mét l­îng lín thøc ¨n cho ngµnh ch¨n nu«i. Bªn c¹nh ®ã x· cßn gÇn c¸c trung t©m s¶n xuÊt thøc ¨n hçn hîp vµ thøc ¨n thó y nh­ B¾c Ninh, Hµ Néi ®ã lµ ®iÒu kiÖn thóc ®Èy ngµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Trong ®ã x· ph¸t triÓn chñ yÒu lµ ngµnh ch¨n nu«i tr©u, bß, lîn, gia cÇm…. 1. Ch¨n nu«i gia sóc hiÖn cã 1.1. Sè l­îng gia sóc hiÖn cã Theo sè liÖu thèng kª th× t×nh h×nh ch¨n nu«i ®¹i gia sóc qua c¸c n¨m 2005 - 2006, 2007 ®Ó thÓ hiÖn cô thÓ qua b¶ng 1. Trong ®ã qua 2 n¨m tõ n¨m 2005 ®Õn 2007 ®µn bß t¨ng 34 con do ®· chuyÓn ®æi tõ ch¨n nu«i lÊy søc kÐo. Sang ch¨n nu«i thÞt vµ cung cÊp bª con cho c¸c vïng kh¸c. §µn ngùa t¨ng 5 con. V× ë x· viÖc vËn chuyÓn hµng hßa rÊt ph¸t triÓn, sè l­îng tr©u gi¶m 11 con do tr©u tiªu tèn nhiÒu thøc ¨n. Trong khi ®ã diÖn tÝch ch¨n th¶ thu hÑp vµ gi¸ tr×nh thÞt tr©u kh«ng cao. 1.2. H­íng ch¨n nu«i chÝnh. Hîp ®øc lµ 1 x· trung du miÒn nói nªn ruéng ®Êt bËc thang v× vËy viÖc sö dông m¸y cµy, mµy bõa… kh«ng thuËn lîi cïng víi viÖc s¶n xuÊt theo ph­¬ng thøc truyÒn thèng lµ sö dông søc kÐo cña tr©u, bß, ngùa nªn viÖc h­íng ch¨n nu«i chÝnh lµ ch¨n nu«i tr©u, bß… ®Ó sö dông søc kÐo mét phÇn nhá lµ nu«i th­¬ng phÈm. 1.3. Kh¶ n¨ng sinh s¶n vµ ph¸t triÓn X· chñ yÕu lµ c¸c gièng tr©u, bß néi nh­ bß lai sind, bß vµng, tr©u ®en nªn ®µn gia sóc ph¸t triÓn tèt do thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®Þa ph­¬ng gia scó Ýt bÞ m¾c bªnh, kh¶ n¨ng sinh s¶n cña gia sóc tèt. Gia sóc sím thµnh thôc vÒ tÝnh. Tr©u: ♀: 16 -20 th¸ng ♂: 18 - 24 th¸ng Bß : ♀: 12 th¸ng ♂: 14 - 18 th¸ng Tr©u 1,5 n¨m - 2 n¨m ®Î 1 løa Bß 1 n¨m - 1,5 n¨m ®Î 1 løa 1.4. ChÊt l­îng ®µn tr©u HiÖn nay cã 3 bß lai sin F1 cßn l¹i lµ bß vµng, gièng tr©u ®en… Do ®­îc ch¨m sãc t­¬ng ®èi tèt ®Æc biÖt trong nu«i bß ®ang ¸p dông kü thuËt thô tinh nh©n t¹o nªn chÊt l­îng ®µn bß tèt, bß kháe m¹nh, vµ ngµy cµng t¹o ra nhiÒu bª lai sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn tèt. 1.5. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i vµ t×nh h×nh thøc ¨n. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i tr©u, bß ë x· chñ yÕu lµ ch¨n th¶ ngoµi bê b·i… do ®ã thøc ¨n chÝnh lµ thøc ¨n tù nhiªn: cá, lµ… vµ c¸c phô phÈm n«ng nghiÖp nh­ c©y ng«, lóa, l¹c, ®ç… HiÖn nay diÖn tÝch ch¨n th¶ ngµy cµng thu hÑp nªn viÖc ch¨n th¶ tr©u bß gÆp khã kh¨n nªn 1 sè gia ®×nh ®· trång c¸c lo¹i cá: voi, ghi lª… vµ ñ thøc ¨n kh« nh­ r¬m, cá kh« ®Ó cung cÊp ®Çy ®ñ thøc ¨n cho gai sóc. 1.6. Chuång tr¹i C«ng t¸c chuång tr¹i ®­îc nh©n d©n quan t©m x©y dùng chuång tho¸ng m¸t s¹ch sÏ ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ¸nh s¸ng, nhiÖt ®é, ®é Èm… 1.7. C«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o HiÖn nay c«ng thô tinh nh©n t¹o cña x· ®ang ph¸t triÓn, thô nh©n t¹o dÇn dÇn thay thÕ thô tinh b»ng c¸ch cho nhÈy trùc tiÕp do nh¶y trùc tiÕp cã nh­îc ®iÓm ®Ó l©y lan bÖnh ®Æc biÖt lµ bÖnh vÒ ®­êng sinh dôc nh­ lËu, viªm tö cung, ©m ®¹o. Thô tinh nh©n t¹o ®Æc biÖt ph¸t triÓn trong ®µn bß ®èi víi tr©u th× h¹n chÕ h¬n. T×nh h×nh ch¨n nu«i tr©u bß, trong x· t­¬ng ®èi ph¸t triÓn. V× tr©u, bß lµ con vËt kh«ng nh÷ng cung cÊp søc cµy, kÐo mµ cßn cung cÊp c¸c s¶n phÈm: thÞt, da… ®¸p øng nhu cÇu cña nh©n d©n vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng­êi ch¨n nu«i. 2. Ch¨n nu«i lîn Ch¨n nu«i lîn lµ ngµnh ch¨n nu«i phæ biÕn trong d©n do ch¨n nu«i lîn cã thÓ tËn dông thøc ¨n thõa trong gia ®×nh vµ c¸c s¶n phÈm cña trång trät, tËn dông chÊt th¶i cña gia sóc lµm ph©n bãn cho c©y trång… mÆt kh¸c lîn lµ gièng phµm ¨n, t¨ng träng nhanh gióp nh©n d©n cã thÓ quay vßng vèn nhanh vµ ®em l¹i lîn nhuËn kinh tÕ nhiÒu h¬n. 2.1. Sè l­îng hiÖn cã Theo sè l­îng cña x· th× sè l­îng cña x· hiÖn cã qua c¸c n¨m ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng. B¶ng 2. Thèng kª sè l­îng lîn toµn x· H­íng lîn nu«i N¨m N¸i (con) §ùc (con) ThÞt (con) 2005 1721 6 907 2006 1745 6 1140 2007 1816 7 1322 Do hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ch¨n nu«i lîn n¸i, lîn thÞt, lîn ®ùc gièng. Nªn sè l­îng lîn cã xu h­íng t¨ng qua c¸c n¨m, ®Æc biÖt lµ lîn n¸i. 2.2. T×nh h×nh lai t¹o gièng, thô tinh nh©n t¹o Chñ yÕu lµ ch¨n nu«i n¸i sinh s¶n vµ lîn thÞt nªn t×nh h×nh lai t¹o gièng rÊt ph¸t triÓn. Cung cÊp ®ñ lîn con cho c¸c hé gia ®×nh trong x· vµ c¶ ë c¸c vïng l©n cËn. X· cã 3 gièng chÝnh lµ: lîn mãng c¸i, lîn Lang hång vµ lîn ®¹i b¹ch ®©y ®Òu lµ c¸c gièng phµm ¨n, m¾n ®Î, kh¶ n¨ng chèng chÞu bÖnh tèt. Do kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ viÖc ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo ch¨n nu«i lîn cßn h¹n chÕ nªn viÖc thô tinh cho lîn vÉn theo ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng cò ®ã lµ cho nhÈy trùc tiÕp. ChØ cã 1 phÇn nhá c¸c hé cho lîn thô tinh nh©n t¹o nªn c«ng t¸c phßng bÖnh qua ®­êng sinh dôc ch­a ®­îc ®¶m b¶o. Nªn x· míi chØ t¹o ®­îc c¸c gièng lîn 2 m¸u cã n¨ng suÊt ch­a cao. C¸c cÊp chÝnh quyÒn x· cÇn ®Çu t­ h¬n n÷a vµo c«ng t¸c lai t¹o gièng vµ thô tinh nh©n t¹o. 2.3. Thøc ¨n hiÖn sö dông Thøc ¨n chñ yÕu lÇy tõ c¸c s¶n phÈm trång trät nh­: C¸m, g¹o, rau, xanh, ng«, s¾n kÕt hîp víi c¸c thøc ¨n ®Ëm ®Æc, hçn hîp, thøc ¨n t¨ng träng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Mét sè hé gia ®×nh cßn sö dông c¸c s¶n phÈm phô cña ngµnh chÕ biÕn nh­: b· ®Ëu, b· bia, r­îu lµm thøc ¨n. §èi víi c¸c hé ch¨n nu«i trªn quy m« lín th× sö dông toµn bé thøc ¨n lµ c¸m ¨n th¼ng, c¸m ®Ëm ®ùc. Nhê vËy mµ rót ng¾n thêi gian nu«i ®em l¹i n¨ng suÊt cao, phÈn chÊt tèt, t¨ng thªm thu nhËp cho nh©n d©n. 2.4. ChÕ ®é ch¨m sãc, nu«i d­ìng ChÕ ®é ch¨m sãc, nu«i d­ìng ngµy cµng ®­îc n©ng cao. Do nh©n d©n ®· nhËn thøc ®­îc r»ng cµng ch¨m sãc, nu«i d­ìng tèt th× n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm cµng ®­îc n©ng lªn. Bªn c¹nh ®ã tr¹m thó y huyÖn ®· tèt chøc c¸c ®ît tËp huÊn nh»m n©ng cao tay nghÒ cho c¸c thó y viªn cña c¸c th«n trong x·. X· Hîp §øc ®â cã 15 thó y viªn lµ 1 tr­ëng thó y x· cã 13 quÇy b¸n thuèc thó y. Phôc vô tèt viÖc phßng vµ ch÷a bÖnh thóc ®Èy viÖc ch¨m sãc vµ nu«i d­ìng lîn. Mçi lo¹i lîn vµ h­íng sö dông ng­êi d©n ®Ò ra chÕ ®é ch¨m sãc, nu«i d­ìng kh¸c nhau phï hîp víi t×nh h×nh thêi tiÕt khÝ hËu trong n¨m. V× thÕ mµ ng­êi d©n cã thu nhËp ®¸ng kÓ. 2.5. T×nh h×nh vÖ sinh chuång tr¹i NÒn chuång ®­îc nh©n d©n lµm b»ng xi m¨ng, hoÆc l¸t g¹ch, ®­îc x©y dùng theo 3 kiÓu 1 bËc, 2 bËc, 3 bËc, cã hå ®Ó chøa ph©n. Chuång ®­îc x©y dùng ë n¬i cao r¸o s¹ch sÏ cã c¸c tiªu chuÈn: ¸nh s¸ng, ®é Èm, ®é th«ng tho¸ng giã… trong chuång thÝch hîp cho tõng lo¹i lîn, tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau c¶u lîn ®¶m b¶o cho chuång nu«i lu«n Êm vÒ mïa ®«ng, m¸t vÒ mïa hÌ. Mét sè hé ch¨n nu«i trªn quy m« lín cßn x©y dùng chuång tr¹i nu«i cã « c¸ch ly con vËt èm, cã n¬i khö trïng cho ng­êi tr­íc khi vµo chuång nu«i Bªn c¹nh ®ã vÉn cßn nhiÒu hé gia ®×nh x©y dùng chuång tr¹i ngay s¸t nhµ ë c«ng t¸c vÖ sinh chuång tr¹i ch­a ®¶m b¶o, ®Ó chuång bÈn, chÊt th¶i nh­ ph©n, n­íc tiÓu ch­a ®­îc xö lý… g©y ¶nh h­ëng lín ®Õn sù sinh tr­ëng, ph¸t triÓn cña lîn ®Æc biÖt lµ søc kháe cña con ng­êi. 1.6. Thu nhËp cña n«ng d©n tõ ch¨n nu«i lîn Thu nhËp tõ ch¨n nu«i lîn c¶u c¸c hé gia ®×nh ®¹t trung b×nh kho¶ng 3-4 triÖu/n¨m/hé. Cã 1 sè hé gia ®×nh ch¨n nu«i trªn quy m« lín ®¹t tõ 15-20 triÖu ®ång/n¨m. T×nh h×nh ch¨n nu«i lîn trong x· t­¬ng ®èi ph¸t triÓn v× lîn lµ con vËt dÔ nu«i, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Vµ nã gãp mét phÇn tÝch cùc vµo viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm cho nh÷ng ng­êi ch­a ®Õn tuæi hoÆc ngoµi tuæi lao ®éng nh»m t¨ng thu nhËp cho ng­êi d©n tõ ch¨n nu«i lîn. 3. Ch¨n nu«io gia cÇm 3.1. C¸c gièng gia cÇm ®ang ®­îc nuoi t¹i x· Gia cÇm ®­îc nu«i phæ biÕn trong nh©n d©n. Tæng ®µn gia cÇm trong n¨m 2005 ;µ 42495 con; n¨m 2005 lµ 47660 con/, n¨m 2007 lµ 49 569 con qua 2 n¨m 2005 ®Õn 2007 ®µn gia cÇm t¨ng 7074 con. Trong ®ã c¸c gièng gia cÇm chñ yÕu lµ: gµ ri, gµ l­¬ng ph­îng… theo thèng kª x· cã tæng ®µn gµ lµ 40680 con, cã 6870 con vÞt vµ 2019 con ngan. 3.2. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i, quy m« ®µn X· Hîp ®øc chñ yÕu ch¨n nu«i theo ph­¬ng thøc th¶ v­ên lµ chÝnh v× diÖn tÝch ®Êt ë c¸c hé gia ®×nh rÊt lín chñ yÕu lµ trång v¶i, nh·n… vµ ®Ó tËn dông thøc ¨n s½n cã nh­ thãc, ng«…. Mét sè hé gia ®×nh ch¨n nu«i theo ph­¬ng thøc c«ng nghiÖp víi quy m« lín. Quy m« ®µn gia sóc trung b×nh tõ 100 ®Õn 1500 con/1hé gia ®×nh. 3.3. BiÖn ph¸p kü thuËt ®· ¸p dông trong ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp Trong ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp: Ngay khi gµ con míi në ph¶i dïng ®Ìn ®iÖn, ®Ìn b·o ®Ó óm cho gµ con, gµ 1 ngµy tuæi kh«ng cho ¨n chØ uèng n­íc, ph¶i duy tr× nhiÖt ®é vµ ¸nh s¸ng thÝch hîp trong suèt qu¸ tr×nh nu«i. Thøc ¨n: Ph¶i x©y dùng b¶ng khÈu phÇn thøc ¨n ®èi víi gia cÇm phï hîp víi tõng giai ®o¹n ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c chÊt dinh d­ìng. Ph¶i th­êng xuyªn vÖ sinh chuång tr¹i nu«i gia cÇm, kh«ng nªn ®Ó nÒn chuång qu¸ Èm ph¶i tiªm phßng ®Þnh kú cho gia cÇm, phßng, ch÷a c¸c bÖnh kÞp thêi. 3.4. Thøc ¨n sö dông Thøc ¨n sö dông cho gia cÇm chñ yÕu lµ h¹t thãc, g¹o, ng«…vµ bét cña c¸c h¹t ngò cèc trén víi rau xanh ®©y ®Òu lµ thøc ¨n s½n cã cña x·. Bªn c¹nh ®ã bµ con cßn kÕt hîp cho ¨n c¸c thøc ¨n hçn hîp, New hope, sao sao, x· cã thÕ m¹nh vÒ ch¨n nu«i gµ lÊy trøng. Do ®ã thøc ¨n hçn hîp cho gµ ®Î ®­îc tiªu thô víi sè l­îng lín. Ngoµi ra cßn sö dông thªm Premix kho¸ng, vitamin B1, Bcomplex… ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng chèng chÞu bÖnh cho ®µn gia cÇm. 3.5. Thu nhËp tõ ch¨n nu«i gia cÇm Ch¨n nu«i gia cÇm lµ 1 trong nh÷ng thÕ m¹nh cña x· nªn cho thu nhËp rÊt cao. B×nh qu©n mçi hé gia ®×nh ®¹t 6 -8 triÖu ®ång/n¨m. Cã hé gia ®×nh cßn ®¹t 70 triÖu ®ång/n¨m tõ ch¨n nu«i gµ ®Î kÕt hîp víi Êp trøng vµ nu«i gµ thÞt. Ch¨n nu«i gia cÇm lµ thÕ m¹nh cña x·, ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, n©ng cao thu nhËp cho ng­êi n«ng d©n. HiÖn nay UBND x· cïng víi ban thó y x· ®ang cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ nh»m më réng h¬n n÷a ®µn gia cÇm cña x·, ®Æc biÖt lµ gµ qua lÊy trøng. 4. Ch¨n nu«i c¸c lo¹i vËt nu«i kh¸c Ngoµi ch¨n nu«i c¸c lo¹i gia cÇm trªn th× bµ con cßn ch¨n nu«i mét sè lo¹i vËt nu«i kh¸c nh­: Ch¨n nu«i ngùa ®Ó lÊy søc kÐo, ®ã còng lµ mét h­íng cho n«ng d©n ë x· ph¸t triÓn tæng ®µn ngùa trong x· cã 41 con. Ch¨n nu«i chã: nh©n d©n x· cßn nu«i chã nh­ng chØ víi môc ®Ých ®Ó gi÷ nhµ, sè Ýt lµm th­¬ng phÈm, tæng ®µn chã trong x· cã 857 con. Mét sè hå gia ®×nh cßn thö nghiÖm m« h×nh ch¨n nu«i thá. B­íc ®Çu ®· thu ho¹ch ®­îc kÕt qu¶ nh­ng cÇn ph¶i ®Çu t­ nhiÒu vèn, kü thuËt ch¨m sãc vµ c«ng t¸c phßng chèng bÖnh cho thá. Víi ®Þa h×nh thuËn lîi cã nhiÒu ao, hå, ruéng chòng, diÖn tÝch mÆt n­íc thuËn lîi cho nu«i c¸, c¸c lo¹i c¸ ®­îc nu«i lµ c¸ chÐp, tr¾m, c¸ chim, c¸ tr«i… kÕt hîp víi nu«i ngan, vÞt, nu«i lîn ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, cã hé gia ®×nh ®¹t 70 triÖu ®ång/n¨m tiÒn l·i. 5. §¸nh gi¸ t×nh h×nh ch¨n nu«i cña c¬ së Nh×n chung t×nh h×nh ch¨n nu«i cña x· Hîp §øc ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn vµ ®a d¹ng víi nhiÒu lo¹i gia sóc, gia cÇm t¨ng vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Nhê ®ã mµ thu nhËp tõ ch¨n nu«i rÊt cao so víi c¸c ngµnh kh¸c. §Æc biÖt lµ tõ ch¨n nu«i lîn vµ gia cÇm. Bªn c¹nh ®ã x· vÉn gÆp nh÷ng khã kh¨n, h¹n chÕ vÒ h×nh thøc ch¨n nu«i, ®Çu t­ vèn vµ kü thuËt vµo s¶n xuÊt. V× vËy chÝnh quyÒn vµ c¸n bé thó y cÇn ®Çu t­ h¬n n÷a vµo ch¨n nu«i ®Ó ®em l¹i thu nhËp cao cho ng­êi n«ng d©n. 6. §iÒu tra vÒ sè gia cÇm sau dÞch cóm. Theo sè liÖu thèng kª th× tæng sè ®µn gia cÇm n¨m 2005 lµ 42495con. N¨m 2006 lµ 47660 con. N¨m 2007 lµ 49569 con. Nh­ vËy n¨m 2005 sè l­îng gia cÇm gi¶m lµ do ë x· cã hé ®· m¾c dÞch cóm gia cÇm. Nh­ng 2 n¨m gÇn ®©y do x· thùc hiÖn tèt viÖc tiªm phßng vacxin H5N1 vµ H5N2 nªn x· kh«ng cßn hé nµo ra cÇm bÞ m¾c bÖnh nªn sè l­îng gia sóc t¨ng lªn ®¸ng kÓ. B. C«ng t¸c thó y Do t×nh h×nh ch¨n nu«i ph¸t triÓn nªn c«ng t¸c thó y còng ngµy cµnh ph¸t triÓn theo. C«ng t¸c phßng vµ ch÷a bÖnh ®­îc c¸c c¸n bé thó y x· rÊt quan t©m. 1. Phßng bÖnh 1.1. Tæ chøc m¹ng l­íi thó y c¬ së C¸n bé thó y lµ ng­êi nhiÖt t×nh, chuyªn m«n giái vµ ®­îc nh©n d©n tØnh t­ëng. §éi ngò c¸n bé thó y x· gåm 15 thu y viªn vµ 1 thó y tr­ëng ®Òu cã tay nghÒ cao, chuyªn m«n giái, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu phßng vµ ch÷a bÖnh. 1.2. KÕt qu¶ tiªm phßng 3 n¨m gÇn ®©y. B¶ng 3 thèng kª tiªm phßng cho ®µn gia sóc Lo¹i GS Tr©u, bß Lîn Gia cÇm N¨m Lo¹i vacxin Sè con Tû lÖ % Lo¹i vacxin Sè con Tû lÖ % Lo¹i vacxin Sè con Tû lÖ % 2005 Lë måm long mãng 419 59,8 Lë måm long mãng 682 75,7 H5N1 34076 84 Tô huyÕt trïng 376 53,7 Tô huyÕt trïng 454 65,2 H5N2 30 000 78 DÞch t¶ 750 75 2006 Lë måm long mãng 448 64 Lë måm long mãng 691 69,1 H5N1 33468 73 Tô huyÕt trïng 343 57,1 Tô huyÕt trïng 458 65,4 H5N2 18.000 63 DÞch t¶ 724 72,4 2007 Lë måm long mãng 496 70,8 Lë måm long mãng 734 61,1 H5N1 24159 401 Tô huyÕt trïng 300 50 Tô huyÕt trïng 462 66 DÞch t¶ 600 50 Chó yý: n¨m 2007 ch­a tiÕn hµnh tiªm bæ sung ®µn gia cÇm T×nh h×nh tiªm phßng trong mÊy n¨m gÇn ®©y ®¹t kÕt qu¶ cao, do hé gia ®×nh ch¨n nu«i víi sè l­îng lín, m¹ng l­íi thó y réng kh¾p. §Æc biÖt nh©n d©n nhËn thøc râ tÇm quan träng viÖc tiªm phßng. 1.3. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y c¬ së. §éi ngò c¸n bé thó y ho¹t ®éng réng, rÊt tÝch cùc vµ nhiÖt t×nh do vËy mµ c«ng t¸c tiªm phßng ®¹i trµ cho gia sóc, gia cÇm ®­îc thùc hiÖn 1 n¨m 2 lÇn, ®ît 1 vµo th¸ng 3- 4. tøc vô xu©n hÌ, ®ît 2 vµo th¸ng 9-10 vô thu ®«ng. Cïng víi c«ng t¸c kh¸m ch÷a bÖnh cho ®µn gia sóc, gia cÇm ®¶m b¶o tèc ®é ph¸t triÓn cña ngµnh ch¨n nu«i ngµy 1 v÷ng m¹nh c¸n bé thó y lu«n ®­îc tËp thuÊn n©ng cao tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n nh»m ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh ch¨n nu«i. 1.4. C«ng t¸c vÖ sinh thó y t¹i c¬ së C«ng t¸c vÖ sinh thó y gi÷ 1 vai trß hÕt sø quan träng nã lµm gi¶m chi phÝ ch¨n nu«i vµ ng¨n chÆn dÞch bÖnh s¶y ra cho ®µn gia sóc ®em l¹i thµnh c«ng cho ch¨n nu«i. T×nh h×nh ch¨n nu«i trong x· chØ lµ ch¨n nu«i hé gia ®×nh nh­ng c«ng t¸c vÖ sinh ®· ®­îc chó träng. §Æc biÖt lµ nh÷ng gia ®×nh ch¨n nu«i nhiÒu vÒ chuång tr¹i: ®­îc x©y dùng ch¾c ch¾n, tho¸ng m¸t, s¹ch sÏ, cã hé chøa ph©n vµ n­íc tiÓu. VÒ thøc ¨n: ®­îc thùc hiÖn tèt, m¸ng ¨n lu«n s¹ch sÏ, kh«ng cã thøc ¨n d­ thõa trong m¸ng. N­íc uèng còng ®¶m b¶o vÖ sinh. 1.5. Xö lý chÊt th¶i, s¶n phÈm, phßng bÖnh tËt l©y lan. C¸c chÊt th¶i cña gia sóc nh­ ph©n, n­íc tiªu vµ c¸c s¶n phÈm thøc ¨n d­ thïa cña gia sóc, gia cÇm ®Òu ®­îc gom l¹i ®Ó ñ v«i, ñ nhiÖt lµm ph©n bãn cho c©y trång, 1 sè hé gia ®×nh sö dông ®Ó lµm thøc ¨n cho c¸ hoÆc lµm Bioga ®Ó lÊy chÊt ®èt, do vËy mµ Ýt ¶nh h­ëng ®Õn søc khá con ng­åi vµ h¹n chÕ bÖnh tËt cho ®µn gia sóc. §èi víi c¸c s¶n phÈm nh­ thÞt trøng, s÷a tõ gia sóc, gia cÇm ®· ®­îc kiÓm dÞch nh­ng ch­a triÖt ®Ó. Nªn 1 sè s¶n phÈm bÞ bÖnh hoÆc kh«ng hoµn toµn vÉn ®­îc sö dông, ®ã lµ ®iÒu kiÖn ®Î l©y lan dÞch bÖnh. Do vËy yªu cÇu chÝnh quyÒn x· cÇn cã biÖn ph¸p xö lý, hç trî cho c«ng t¸c tiªu hñy vËt nu«i m¾c bÖnh vµ viÖc phßng bÖnh ®Æc biÖt lµ dÞch bÖnh l©y lan. 1.6. BiÖn ph¸p phßng chèng dÞch bÖnh t¹i c¬ së. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y t×nh h×nh dÞch bÖnh sÈy ra cßn diÔn biÕn rÊt phøc t¹p, g©y thiÖt h¹i kh«ng nhá ®Õn kinh tÕ hé gia ®×nh. Nªn hµng n¨m x· ®· ph¶i tæ chøc tiªm phßng ®¹i trµ cho ®µn gia sóc mçi n¨m 2 lÇn ngoµi ra ng­êi ch¨n nu«i tù phßng bÖnh dÞch cho ®µn gia sóc nhµ m×nh b»ng c¸ch tù tiªm phßng cho ®µn gia sóc theo h­íng dÉn cña thó y vµ th­êng xuyªn vÖ sinh chuång tr¹i, vÖ sinh gia sóc. Do vËy ®· h¹n chÕ ®­îc phÇn nµo dÞch bÖnh xÈy ra. Tuy nhiªn n¨m 2005 dÞch cóm gia cÇm ®· xuÊt hiÖn trªn ®Þa bµn x·, nhiÒu hé gia ®×nh ®· chÕt hµng lo¹t gia cÇm, c¸n bé thó y ®· tiÕn hµnh khoanh vïng dÞch vµ tiªu hñy gia cÇm t¹i vïng dÞch b»ng c¸ch ®µo hè ch«n gia cÇm vµ r¾c v«i bét xuèng hè, dïng thuèc khö trïng vÖ sinh khö trïng vïng dÞch vµ cÊm vËn chuyÓn gia cÇm ra khái vïng dÞch. Tõ ®ã ®Õn nay c«ng t¸c tiªm phßng vacxin cóm ®­îc thùc hiÖn 1 n¨m 2 lÇn. Nªn x· kh«ng m¾c dÞch. 1.7. Ho¹t ®éng cña c¸c quÇy thuèc thó y HiÖn nay x· cã 13 quÇy b¸n thuèc ®ang ho¹t ®éng, cung cÊp ®ñ nhu cÇu phßng vµ chèng bÖnh cho vËt nu«i, c¸c quÇy thuèc do c¸c c¸n bé thó y lµm chñ ®Òu cã nguån gèc râ rµng vµ cã b¶n quyÒn ®¨ng ký s¶n xuÊt. 2. Ch÷a bÖnh 2.1. C¸c lo¹i bÖnh ®· sÈy ra t¹i ®Þa ph­¬ng X· Hîp §øc nh÷ng n¨m gÇn ®©y th­êng x¶y ra c¸c lo¹i bÖnh sau trªn ®µn gia sóc. BÖnh ë tr©u, bß: Tô huyÕt trïng, tiªu ch¶y, viªn tö cung, ch­íng bông ®Çy h¬i, lë mång long mãng, bÖnh giun ®òa ë bª, nghÐ BÖnh ë lîn: BÖnhph©n tr¾ng, s­ng phï ®Çu ë lîn con, bÖnh tô huyÕt trïng, bÖnh ®ãng dÊu, bÖnh viªm phæi… BÖnh ë chã: bÖnh ghÎ, bÖnh sµi sèt, bÖnh viªm ®­êng h« hÊp BÖnh ë gia cÇm: bÖnh ®Ëu, bÖnh cÇu trïng. 2.2. C«ng t¸c ®iÒu trÞ vµ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh t¹i c¬ së X· Hîp §øc gÇn ®©y t×nh h×nh bÖnh diÔn biÕn rÊt phøc t¹p. Víi nhiÒu lo¹i bÖnh kh¸c nhau nh­ phÇn 2.1. ®· nªu. Do thêi tiÕt, khÝ hËu thay ®æi qua c¸c mïa hoÆc do chÕ ®é ch¨m sãc, vÖ sinh nh­ng hÇu hÕt c¸c bÖnh ®Òu qua c¸c mïa hoÆc do chÕ ®é ch¨m sãc, vÖ sinh nh­ng hÇu hÕt c¸c bÖnh ®Òu ®­îc c¸n bé thó y ®iÒu trÞ vµ thu ®­îc kÕt qu¶ cao. HÇu hÕt gia cÇm gia sóc ®Òu ®­îc ch÷a khái. KÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng thèng kª sau: B¶ng 4: KÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh tõ 20/3 - 15/4) n¨m 2007 t¹i c¬ së. Lo¹i gia sóc Tªn bÖnh Sè con ®iÒu trÞ Sè con khái Tû lÖ % Tr©u bß Tô huyÕt trïng 6 6 100 Viªm tö cung sau khi ®Î 3 3 100 Ch­íng h¬i d¹ cá 1 1 100 Lîn Tô huyÕt trïng 13 12 92 Ph©n tr¾ng lîn con 10 9 90 §ãng dÊu 3 3 100 Phã th­¬ng hµn 5 3 60 Chã GhÎ 4 3 75 Viªm ®­êng h« hÊp 4 2 50 Giun s¸n 1 1 100 Gia cÇm Gumboro 100 77 77 §Ëu gµ 17 15 88 CÇu trïng 25 20 80 PhÇn II . Néi dung vµ kÕt qu¶ 1. Kü thuËt ch¨n nu«i Víi nh÷ng kiÕn thøc ®· tÝch lòy ®­îc vÒ kü thuËt ch¨n nu«i trong suèt thêi gian häc tËp em ®· h­íng dÉn bµ con ¸p dông vµo thùc tÕ s¶n xuÊt t¹i x·. - Ch¨n nu«i tr©u, bß Tïy vµo h­íng s¶n xuÊt cña tr©u bß: nh­ bß ®ùc gièng, bß c¸i gièng, bß s÷a bß thÞt mµ cã kü thuËt ch¨n nu«i kh¸c nhau, vµ cïng vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau: Trong bµo thai, bª nghÐ, tr©u bß tr­ëng thµnh… còng ®ßi hái kü thuËt ch¨n nu«i phï hîp. Nh­ng tãm l¹i ph¶i cung cÊp ®Çu ®ñ thøc ¨n nh­ cá kh«, cá t­¬i, thøc ¨n tinh, Protªin, c¸c kho¸ng, c¸c nguyªn tè vi l­îng vµ ®a l­îng cho tr©u bß. Ph¶i cho tr©u bß vËn ®éng hîp lý b»ng c¸ch ch¨n th¶, lao t¸c nhÑ hoÆc vËn ®éng quanh trôc quay, kÕt hîp víi t¾m ch¶i th­êng xuyªn nh»m t¨ng qu¸ tr×nh trao ®æi nhiÖt, trao ®ái chÊt b¶o vÖ c¬ thÓ. Cã chÕ ®é phßng vµ vµ ch÷a bÖnh cho ®µn tr©u… - Ch¨n nu«i Llîn. Xu h­íng chuyÓn dæi tõ ch¨n nu«i hé gia ®×nh sang ch¨n nu«i trang tr¹i v× vËy kü thuËt ch¨n nu«i lîn ngµy cµng ®­îc bµ con quan t©m chó träng tõ kh©u x©y dùng chuång tr¹i tíi x©y dùng khÈu phÇn thøc ¨n vµ c«ng t¸c phßng trÞ bÖnh cho tõng lo¹i vËt nuoi vµ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña gia scó nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. - Ch¨n nu«i gia cÇm Mçi 1 gièng gµ cã nh÷ng ®Æc tÝnh riªng nªn viÖc nu«i d­ìng, ch¨m sãc chóng kh¸c nhau, gµ nu«i t¹o thÞt kh¸c gµ lÊy trøng, gµ ë giai ®o¹n 1 tuæi kh¸c giai ®o¹n 2 tuæi th¸ng tuæi, gµ nu«i c«ng nghiÖp kh¸c b¸n c«ng nghiÖp, gµ nhËp néi kh¸c gµ ta…V× v©ôy tïy lo¹i mµ ta cã kü thuËt ch¨n nu«i kh¸c nhau. Nh­ng nh×n chung ®Òu ph¶i chuÈn bÞ chuång tr¹i tèt. Cã chuågn ®Ó óm, chuång ®Ó nu«i, m¸ng ¨n, m¸ng uèng cho gµ ph¶i vÖ sinh . CÇn ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ thøc ¨n: Ng«, thãc, bét c¸ nh¹t, Vitamin, khon¸g víi tû lÖ thÝch hîp.. ®Ó thu ®­îc hiÖu qu¶ cao. 2. Thøc ¨n Qua t×m hiÓu thÊy thøc ¨n phÇn lín nh­ sau: Thøc ¨n cho tr©u bß, víi ph­¬ng thøc ch¨n th¶ tù nhiªn th× thøc ¨n chñ yÕu lµ cá, r¬m, c©y ng«, ngoµi ra cßn cho ¨n thªm c¸m nÊu, bét thãc, ng« nghiÒn… Thøc ¨n cho lîn: Chñ yÕu tËn dông c¸c phô phÈm n«ng nghiÖp nh­ c¸m g¹o bét ng« vµ 1 sè lo¹i rau xanh, ngoµi ra sö dông b· ®©u, b· r­îu, thøc ¨n hçn hîp, thøc ¨n th¼ng. thøc Thøc ¨n cho gia cÇm: thãc, g¹o, ng« vµ thøc ¨n hçn hîp, thøc ¨n th¼ng, c¸c chÊt kho¸ng. Tõ nh÷ng thùc tÕ vÒ thøc ¨n ch¨n nu«i cña ®Þa ph­¬ng, ®­îc sù gió ®ì cña c¸n bé thó y x· em ®· cã nh÷ng kÕt qu¶ phôc vô s¶n xuÊt. Giíi thiÖu c¸ch chÕ biÕn, b¶o qu¶n thøc ¨n cho gia sóc. T×m hiÓu vÒ thøc ¨n cho gia sóc ë ®Þa ph­¬ng nhËn thÊy thøc ¨n chØ mang tÝnh thêi vô ®Æc biÖt lµ thøc ¨n cho tr©u, bß. Nªn em ®· phæ biÕn cho bµ con kü thuËt ñ xanh thøc ¨n nh»m gi¶m sù thiÕu thøc ¨n khi hÕt thêi vô. Kü thuËt ñ xanh thøc ¨n ChuÈn bÞ - HÇm hè ñ. Kho ®µo ph¶i ®µo v¸t, kh«ng ®µo vu«ng s¾c c¹nh, thµnh hè nh½n ®µo ë n¬i cao rµo, xung quanh hè cã d·nh tho¸t n­íc, ®é s©u, réng tïy thuéc vµo tõng lo¹i thøc ¨n. - Nguyªn liÖu: C©y ng« - Kü thuËt ñ: thu c©y ng« trªn ®ång, ®Ó s¹ch, th¸i nhá dµi 4cm, lÇn l­ît cho vµo hè ñ theo tõng líp dÇy kho¶ng 15 - 20cm råi nÐn chÆt, khi hè û ®Çy dïng Nilong chi kÝn sau ®ã phñ líp bïn kho¶ng 30 - 40cm. Thøc ¨n ®­îc ñ sau 20 ngµy cã thÓ cho ¨n, sau khi lÊy thøc ¨n cÇn ®Ëy lÞa vµ che kÝn kh«ng cho n­íc m­a thÊm vµo hè ñ. KÕt qu¶ ®· tham gia ñ ®­îc 2 hé gia ®×nh ®ång thêi giíi thiÖu cµnh ñ cho 1 sè hé gia ®×nh ®Ó khi thu ho¹ch lóa hä cã thÓ tù lµm. 3. C«ng t¸c gièng, thô tinh nh©n t¹o. Em ®· h­íng dÉn cho 1 sè hé gia ®×nh vÒ c«ng t¸c chän gièng cho 1 sè gièng lîn - C¸ch chän gièng lîn §¹i lîn Randrace Chän con cã träng l­îng s¬ sinh vµ cai s÷a cao. Ngo¹i h×nh ®¹t nh÷ng chØ tiªu sau th©n dµi, ®Çu thanh, mâm bÑ, vai ngùc m«ng në, 4 ch©n to kháe, ®i mãng, vó ®Òu c©n ®èi, t×nh h×nh nhanh nhÑn phµm ¨n. KÕt qu¶ ®· phæ biÕn ®­îc cho 2 th«n th«ng qua c¸c cuéc häp th«n. - Ngoµi ra em cßn tham ra ph¸t hiÖn lîn n¸i ®éng dôc vµ thô tinh nh©n t¹o. Lîn n¸i ®ég dôc cã biÓu hiÖn lîn bá ¨n, ph¸ chuång, thÝch nh¶y lªn l­ng con kh¸c, khi sê tay vµo ng­êi th× ®øng im, ©m hé s­ng huyÕt cã m¸u ®á, dÞch nhµy trong ©m hé ch¶y ra. Thêi ®iÓm thô tinh cho lîn tèt nhÊt vµo cuèi ngµy thø 2 ®Çu ngµy thø 3 tÝnh tõ khi con vËt cã biÓu hiÖn ®éng dôc. Tham gia thô tinh nh©n t¹o cho lîn n¸i cña 2 hé gia ®×nh vµ giíi thiÖu kü thuËt thô tinh nh©n t¹o. Dông cô: Xi lanh cã thÓ tÝch 30 - 60ml, èng dÉn tinh b»ng cao su mÒm, 1 lä tinh, 1Ýt vaselin, n­íc nuèi pha tû lÖ 1/1000 C¸ch tiÕn hµnh: V« trïng dông cô vµ khu vùc ©m hé cña lîn n¸i b»ng n­íc muèi pha tû lÖ 1/1000. Dïng Vaselin b«i vµo xi lanh vµo èng dÉn tinh qu¶n vµ tiÕn hµnh b¬m tõ tõ. Khi b¬m cÇn chó ý: nÕu b¹n b¬m thÊy tinh ch¶y ra ngoµi th× chØnh l¹i tinh qu¶n vµ b¬m tiÕp, khi b¬m hÕt tinh trong xi lanh th× rót xi lanh ra vµ kÐo pittong lªn sau ®ã l¹i l¾p vµo èng dÉn tinh vµ b¬m hÕt l­îng kh«ng khÝ trong xi lanh vµo nh»m ®Èy tinh chøa trong èng dÉn tinh vµo hÕt tö cung cña lîn råi rót tõ tõ èng dÉn tinh ra vµ vç vµo m«ng lîn n¸i. 4. TËp huÊn khuyÕn n«ng vÒ kü thuËt ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm. §· giíi thiÖu cho bµ con nh÷ng thiÕt bÞ dïng trong 1 chuång nu«i gia cÇm theo quy m« nu«i c«ng nghiÖp: ®ã lµ dïng ®Òn ®Ó s­ëi Êm, mµy ®o nhiÖt ®«, ®é Èm c¸ch bè chÝ m¸ng ¨n, m¸ng uèng thÝch hîp vµ c¸ch ch¨m sãc còng nh­ phßng chèng bÖnh cho giac cÇm còng nh­ gia sóc. 5. Kh¶o s¸t chuång tr¹i vµ c¸ch x©y dùng chuång tr¹i Qua kh¶o s¸t nhËn thÊy c¸c hé gia ®×nh ®Òu x©y dùng chuång tr¹i b»ng g¸ch cay, nÒn ®· l¸t g¹ch, xi m¨ng ®¶m b¶o s¹ch sÏ, tho¸ng m¸t. Em còng ®· giíi thiÖu c¸ch x©y dùng chuång tr¹i cho c¸c hé gia ®×nh ch¨n nu«i võa vµ nhá. Chuång x©y dùng ë n¬i cao rµo, dÔ tho¸t n­íc, c¸c xa nhµ ë, ph¶i cã nguån n­íc s¹ch chuång nu«i ph¶i cã ¸nh s¸ng däi vµo buæi s¸ng, kh«ng bÞ h¾t n¾ng buæi chiÒu, tr¸nh m­a h¾t vµo phÝa t©y vµ giã bèc lïa vµo mïa rÐt, chuång x©y theo h­íng §«ng Nam, chuång cÇn ¸nh n¾ng tõ 6h30 ®Õn 14 - 15h gióp s¸t trïng vµ t¹o Vitamin D3, ®èi víi lîn n¸i cÇn cã s©n vËn ®éng, vµ cã trång c©y bãng m¸t trong khu vùc chuång. NÒn chuång cao h¬n mÆt ®Êt Ýt nhÊt 20cm, l¸t g¹ch l¸ng xi m¨ng víi ®é nghiªng 2 - 3% vÒ phÝa cã r·nh tho¸t n­íc vµ ph©n. 6. §¸nh gi¸ chung Trong suèt thêi gian thùc tËp b»ng thèng kª vµ ®i s©u t×m hiÓu t×nh h×nh ch¨n nu«i cña x·. Em nhËn thÊy c«ng t¸c ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm ®­îc thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt. Tuy nhiªn c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o vµ c«ng t¸c chän gièng, cµnh chÕ biÕn thøc ¨n vÉn cßn h¹n chÕ, ch­a ®¸p øng ®­îc t×nh h×nh s¶n xuÊt hiÖn nay. II. C«ng t¸c thó y 1. Tham gia c«ng t¸c tiªm phßng cho gia sóc t¹i c¬ së. Qua 25 ngµy thùc tËp tõ 20/3 - 15/4 em ®· tham gia c«ng t¸c tiªm phßng cho ®µn gia sóc vô xu©n hÌ cho gia sóc t¹i c¬ së vµ thu ®­îc kÕt qu¶ th«ng qua b¶ng sè liÖu sè 3 n¨m 2007. Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy bµ con ®· cã ý thøc, tr¸ch nhiÖm trong viÖc tiªm phßng vµ thu ®­îc kÕt qu¶ cao. Trªn 50% sè gia sóc, gia cÇm kh¶o s¸t. Do vËy 2 n¨m 2006, 2007 x· kh«ng cã dÞch bÖnh, ®ã còng nhê ®ãng gãp rÊt lín cña UBND vµ c¸n bé thó y. 2. C¸c tæ chøc 1 ®ît tiªm phßng ®µn gia sóc §Ó tæ chøc 1 ®ît tiªm phßng cho ®µn gia sóc th× ph¶i cã sù gióp ®ì cña c«ng an viªn tõng th«n ®i ®iÒu tra sã gia sóc, gia cÇm, sè hiÖn cã vµ sè ®¨ng ký tiªm. Sau b¸o l¹i cho tr­ëng thó y ®Ó tæng hîp, lÊy vacxin vµ dao l¹i cho c¸c thu y viªn ®Ó tiÕn hµnh tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm vaxin theo ®óng thêi gian quy ®Þnh. 3. KÕ ho¹ch tiªm bæ sung Sau thêi gian tiªm phßng vµi thuÇn th× ph¶i tiÕn hµnh tiªm bæ sung c¸c lo¹i gia sóc, gia cÇm tr­íc ®©y ch­a ®­îc tiªm do bÖnh, cã chöa… hoÆc nh÷ng gia sóc, gia cÇm míi nhËp tõ n¬i kh¸c vÒ ch­a ®­îc tiªm hoÆc vËt nu«i tr­íc ®©y con qu¸ nhá ®Ó tiªm phßng. Trong thêi gian thùc tËp x· ®· tiÕn hµnh tiªm bæ sung cho ®µn gia cÇm vaxin H5N1 cho 4015 con gµ, 985 con vÞt. 4. C¸c lo¹i vacxxin c¸ch sö dông, b¶o qu¶n. Trong thêi gian thùc tËp ®Æc biÖt lµ qua ®ît tiªm phßng chóng em ®· biÕt c¸ch sö dông vµ b¶o qu¶n c¸c loai vacxin sau: + Vacxin Tô huyÕt trïng tr©u bß, lµ vacxin v« ho¹t d¹ng keo phÌn, tiªm cho tr©u, bß kháe m¹nh trªn 6 th¸ng tuæi víi liÒu lµ 2ml/con chØ sö dông trong ngµy sau khi më nøp, vá thuèc ph¶i ®­îc tiªu hñy b­µng c¸ch ®èt. + Vacxin Tô huyÕn trïng lîn: tiªm cho lîn trªn 1 th¸ng tuæi + Vacxin dÞch t¶ lîn lµ vacxin nh­îc ®éc d¹ng ®«ng kh«, tiªm cho lîn kháe trªn 1 th¸ng tuæi kh«ng dïng cho lîn chöa víi liÒu 1ml/con pha b»ng dung dÞch n­íc muèi sinh lý. TÊt c¶ vacxin trªn b¶o qu¶n ë 2 - 80C + Vacxin H5N1: do Trung Quèc s¶n xuÊt tiªm cho gµ kháe m¹nh. §èi víi gµ d­íi 5 tuÇn tuæi: 0,3ml/con tiªm d­íi da cæ §èi víi gµ trªn 5 tuÇn tuæi: 0,5ml/con tiªm b¾p phÝa trªn cæ ngùc. 5. VÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng HÇu hÕt vÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng ®Òu ®­îc c¸c hé gia ®×nh thùc hiÖn rÊt tèt, chuång nu«i x©y dùng kiªn cè, cao d¸o, s¹ch sÏ, ®¶m b¶o m¸t vÒ mïa hÌ, Êm mïa ®«ng, ®Òu cã m¸ng ¨n, mét sè hé cã m¸ng uèng cho gia sóc, thøc ¨n thõa ®Òu dän s¹ch, n­íc uèng ®­îc lÊy tõ giÕng kh¬i giÕng khoan vµ ®­îc thay n­íc th­êng xuyªn. Bªn c¹nh ®ã nhiÒu hé ch­a thùc hiÖn tèt g©y « nhiÔm m«i tr­êng, ¶nh h­ëng tíi søc kháe con ng­êi. 6. C¸ch sö dông c¸c c¸c lo¹i thuèc, ®­êng ®­a thuèc Qua qu¸ tr×nh häc vµ thùc tËp em ®· n¾m ®­îc mét sè lo¹i thuèc dïng còng nh­ c¸ch sö dông vµ ®­êng ®­a thuèc vµo c¬ thÓ. Thuèc kh¸ng sinh, nh­ Penicillin, Steptomycin, Kanamycin… ®Ó ch÷a c¸c bÖnh do vi khuÈn, vi rót g©y nªn. Cã thÓ tiªm b¾p, tiªm tÜnh m¹ch hoÆc d­íi da. Thuèc mª nh­ Chloranhydrat, ete dïng ®Ó g©y mª tr­íc khi phÉu thuËt Thuèc t¨ng c­êng ho¹t ®éng cña tim: Digilalic, cafein, Stophanthus. Thuèc bæ: Bcomplex, c¸c lo¹i Vitamin cã thÓ truyÒn vµo tÜnh m¹ch Thuèc ®iÒu trÞ néi, ngo¹i ký sinh trïng: Dipterex, levanysol, piperazil, merbenvet dïng ®Ó b«i ngoµi ra, uèng, tiªm. C¸c lo¹i thuèc s¸t trïng vµ tiªu ®éc, Iod, cßn 700, thuèc tÝm KMn04, oxi giµ, xanh Methylen ®Ó s¸t trïng ngoµi ra, thôt röa tö cung… 7. §iÒu trÞ bÖnh C«ng t¸c ®iÒu trÞ bÖnh gãp phÇn lµm gi¶m thiÓu thiÖt h¹i kinh tÕ do c¸c bÖnh cña gia sóc, gia cÇm m¾c ph¶i th× c«ng t¸c ch÷a bÖnh lµ rÊt quan träng lµm gi¶m thiÖt h¹i kinh tÕ. Tuy kÕt qu¶ ch÷a bÖnh cßn h¹n chÕ song ®ã lµ nguån ®éng viªn vµ rót ra bµi häc kinh nghiÖm bæ Ých. 1 sè bÖnh ®iÒu trÞ t¹i c¬ së. 7.1. BÖnh ë tr©u bß - BÖnh tô huyÕt trïng tr©u. TriÖu chøng: tr©u sèt cao 41 - 420C, héi chøng h« hÊp vµ Øa ch¶y. Tô huyÕt vµ xuÊt huyÕt nÆng gÇn nh­ ë tÊt c¶ c¸c c¬ quan, tæ chøc trong c¬ thÓ, c¸c niªm m¹c m¾, mòi miÖng ®Òu th©m råi t¸i x¸m. §iÒu trÞ: Rp: Kanamycin 20mg/kgP Penicillin 20.000UI/kgP Analgin - C 1m/15kgP Vitamin B1 10ml/con Tiªm b¾p, riªng Analgin - C ngµy tiªn 2 lÇn liªn tôc trong 3 ngµy KÕt qu¶: ®iÒu trÞ 6 con khái c¶ 6 ®¹t 100% - BÖnh viªm tö cung - ¢m ®¹o cho bß + TriÖu chøng bß mÖt mái, ¨n Ýt, sèt cao, ©m hé ch¶y n­íc nhÇy tanh nÆng cã mñ, lÉn m¸u, sê tö cung thÊy to, nãng + §iÒu trÞ: Rp: thôt röa tö cung - ©m ®¹o b»ng n­íc muèi 1 - 2% tõ 300 - 500ml thôt rña nhiÒu lÇn Ampi - Sep tol : 1ml/10 - 12kg TT tiªm b¾p B.complex : 10ml/con tiªm b¾p + kÕt qu¶ ®iÒu trÞ 3 con khái c¶ 3 ®¹t 100% 7.2. BÖnh ë lîn - BÖnh ph©n tr¾ng lîn con + TriÖu chøng: bÖnh xuÊt hiÖn ë lîn con d­íi 1 th¸ng tuæi lîn Øa ph©n mµu vµng sau ®ã chuyÓn sang mµu tr¾ng s÷a láng, cã mïi tanh kh¾m, l«ng sï, niªm m¹c nhît nh¹t vµ ®i siªu vÑo. + §iÒu trÞ: khi lîn Øa ch¶y cÇn thiÕt cho lîn uèng bï, gi¶m ¨n, tõ 4 - 6h gi÷ Êm chuång tr¹i ®Æc biÖt gi÷ chuång kh« r¸o, dïng chÊt ®iÖn gi¶i ®Ó c©n b»ng ®iÖn gi¶i vµ chèng mÊt n­íc. Thuèc diÖn gi¶i: Hanvet KRC 10g pha 5l n­íc cho uèng Dïng Genorpcoli 10ml : 1ml/10g P tiªm b¾p Vitamin D1 : 1 - 1,5ml/con tiªm b¾p Cafein : 1ml/con tiªm b¾p Tiªm liªn tôc 3 - 5 ngµy liÒn + KÕt qu¶: §iÒu trÞ 21 con th× 18 con khái ®¹t 86% - BÖnh ®ãng ®Êu + TriÖu chøng: lÖn mÖt mái, Ýt ¨n hoÆc kh«ng ¨n, sèt 41 - 420C, ch©n rung ph©n t¸o cã mµng nhµy bao bäc bªn ngoµi. Sau ®ã da xuÊt hiÖn nh÷ng ®¸m tô huyÕt h×nh ch÷ nhËt, h×nh trßn ë vïng vai, bông, nh÷ng dÊu hiÖu nµy khi Ên tay vµo th× mÊt ®i, bá tay ra l¹i trë vÒ tr¹ng th¸i cò. + §iÒu trÞ: Rp: Penicillin: 30.000UI/kgP Streptomycin 30mg/kgP B.complex 5ml/con Tiªm b¾p thÞt 2 lÇn/ ngµy liªn tôc trong 3 ngµy KÕt qu¶ ®iÒu trÞ: ®iÒu trÞ 17 con, 15 con khái ®¹t 88% 7.3. BÖnh ë chã. - BÖnh viªm ®­êng h« hÊp. + TriÖu chøng: chã ¨n Ýt hoÆc bá ¨n, th­êng hay n«n khan, hay h¾t h¬i n­íc mòi ®Æc nh­ mñ, m¾t lÌm nhÌm cã dØ + §iÒu trÞ: Rp: Gentatylo - D 2ml/110kgP B.complex 2ml/con Tiªm b¸p thÞt ngµy 1 lÇn, liªn tôc 3 - 5ngµy KÕt qu¶ ®iÒu trÞ: ®iÒu trÞ 4 con khái 2 ®¹t 50% 7.4. BÖnh ë gia cÇm - BÖnh Gumboro + TriÖu chøng: gµ bay nh¶y lung tung hoÆc mæ lÉn nhau sau ®ã gi¶m ¨n, ph©n tiªu ch¶y lo·ng vµ tr¾ng sau ®ã lµ nhÇy, ph©n dÝnh xung quanh hËu m«n, ®i l¹i rung rÈy, tr­íc khi chÕt gµ kªu rÐ lªn hoÆc b¹i giß. + §iÒu trÞ: Thuèc chÝch : Vitamin K Vitamin C B.complex Sinh lý mÆn 9 Pha phun chÝch 3ml/con/1ngµy liªn tôc trong 2 - 3 ngµy Thuèc pha n­íc uèng Acidamin laminovital, Biophyt, pha 2 - 5ml/lÝt Glucola 20 - 30g/1 lÝt Uèng liªn tôc 3 - 5 ngµy + KÕt qu¶ ®iÒu trÞ 100 gµ 30 ngµy tuæi th× sèng 77 cßn chiÕm tû lÖ 77% 8. §¸nh gi¸ chung Qua thêi gian thùc tËp em ®· biÕt ®­îc 1 sè bÖnh hay s¶y ra ë x· cïng víi biÖn ph¸p vµ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh th­êng gÆp ë vô xu©n hÌ. Qua ®ã em thÊy ®­îc c«ng t¸c ch÷a bÖnh ë ®Þa ph­¬ng rÊt tèt, gióp cho gia sóc kh«ng bÞ chÕt hoÆc ¶nh h­ëng ®Õn søc s¶n xuÊt, sinh s¶n, ph¸t triÓn cña gia sóc. §Æc biÖt lµ c«ng t¸c vÖ sinh thó y, chuång tr¹i… vµ biÖn ph¸p tiªm phßng thùc hiÖn tèt lµm gi¶m thiÓu c¸c bÖnh tËt s¶y ra cho gia sóc. §em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ Ph©Çn III. NhËn xÐt - ®¸nh gi¸ 1. KÕt luËn Qua thêi gian ®­îc vÒ thùc tËp t¹i c¬ së. Em ®· ®­îc tiÕp xóc víi thùc tÕ trong c«ng t¸c chuÈn ®o¸n, ®iÒu trÞ bÖnh cho gia sóc, gia cÇm vµ c«ng t¸c chuång tr¹i, vÖ sinh thó y, kü thuËt ch¨n nu«i ë thùc tÕ. Em nhËn thÊy r»ng lý thuyÕt vµ thùc tÕ vÉn cßn kho¶ng c¸ch rÊt lín. Lý thuyÕt trªn líp chØ lµ nÒn t¶ng c¬ b¶n, 1 tiªu chuÈn cßn thùc th× rÊt ®a d¹ng, phøc t¹p nã kh«ng hßan toµn theo 1 khu©n mÉu mµ chóng em ®­îc häc. Lý thuyÕt nh­ rÔ, vµ th©n c©y ph¶i v÷ng ch¾c. Tõ yªu cÇu cña thùc tÕ nªn trong thêi gian thùc tËp mÆc duf ch­a dµi song víi sù cè g»ng vµ tinh thÇn chÞu khã häc hái, s«ng s¸o vµ sù t¹o ®iÒu kiÖn cña thÇy c« gi¸o vµ c¸c c« chó trong chi côc thó y em ®· cã nhiÒu thêi gian tiÕp sóc víi thùc tÕ, ®­a nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®­îc ¸p dông vµo cuéc sèng vµ ®­îc bµ con n«ng d©n nhiÖt t×nh ñng hé ®­îc tham gia ®iÒu trÞ mét sè bÖnh vµ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan tham gia tÝch cùc vµo c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn cho nh©n d©n vÒ c«ng t¸c thó y. Bªn c¹nh ®ã em ®­îc häc hái nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u trong quan hÖ víi mäi ng­êi, hiÓu thªm nh÷ng nÐt v¨n hãa cña ®Þa ph­¬ng. Qua ®ît thùc tËp nµy em thÊy minh ®· ®­îc n©ng cao thªm vÒ chuyªn m«n vµ tay nghÒ gióp em t¹o c¬ së b­íc ®Çu khi ra tr­êng. §Ó trë thµnh 1 kü s­ ch¨n nu«i. Xong bªn c¹nh ®ã kinh nghiÖm thùc tÕ ch­a nhiÒu, nªn trong khi thùc tËp kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, lóng tóng trong c«ng viÖc. §©y còng lµ dÞp ®Ó em tr¾c nghiÖm l¹i kiÕn thøc cña m×nh. Tõ ®ã b¶n th©n sÏ kh«ng ngõng t×m tßi vµ häc hái ®Ó c¸c lÇn thùc tËp sau ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n. 2. §Ò nghÞ ChÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn quan t©m ®Çu t­ h¬n n÷a vÒ mÆt thó y trªn ®Þa bµn x·, ®Çu t­ c¸c trang thiÕt bÞ ®Ó phôc vô c«ng t¸c phßng, ch÷a bÖnh ®­îc tèt h¬n, x©y dùng m¹ng l­íi thó y ngµy cµng chÆt chÏ h¬n. Th­êng xuyªn më c¸c cuéc tiÕp xóc víi bµ con, gi¶i ®¸p, tuyªn truyÒn cho bµ con vÒ ch¨n nuoi còng nh­ c«ng t¸c phßng vµ ch÷a bÖnh. Mong r»ng UBND x·, huyÖn, chi côc thó y vµ bµ con sÏ gióp ®ì nhiÒu h¬n cho c¸c sinh viªn vÒ thùc tËp, ®Ó cho sinh viªn ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n trong thêi gian häc tËp. Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng, phßng ®µo t¹o, cïng toµn thÓ c¸c thÇy c« trong khoa ch¨n nuoi thó y cÇn tæ chøc nhiÒu thêi gian tiÕp xóc víi thùc tÕ s¶n xuÊt. Còng nh­ trang thiÕt bÞ tiªn tiÕn phôc vô cho c«ng t¸c ch¨n nu«i thó y, còng nh­ tham quan c¸c m« h×nh ch¨n nu«i lín trong c¶ n­íc tõ ®ã sinh viªn cã kÕt qu¶ häc tËp tèt h¬n vµ ®óc rót nhiÒu kinh nghiÖm thùc tÕ s¶n xuÊt vµo kho tµng kiÕn thøc, còng nh­ n©ng cao tay nghÒ cho mèi sinh viªn. Môc lôc 2.2. T×nh h×nh lai t¹o gièng, thô tinh nh©n t¹o 9 2.3. Thøc ¨n hiÖn sö dông 10 2.4. ChÕ ®é ch¨m sãc, nu«i d­ìng 10 2.5. T×nh h×nh vÖ sinh chuång tr¹i 10 1.6. Thu nhËp cña n«ng d©n tõ ch¨n nu«i lîn 11 3. Ch¨n nu«io gia cÇm 11 3.1. C¸c gièng gia cÇm ®ang ®­îc nuoi t¹i x· 11 3.2. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i, quy m« ®µn 11 3.3. BiÖn ph¸p kü thuËt ®· ¸p dông trong ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp 12 3.4. Thøc ¨n sö dông 12 3.5. Thu nhËp tõ ch¨n nu«i gia cÇm 12 4. Ch¨n nu«i c¸c lo¹i vËt nu«i kh¸c 12 5. §¸nh gi¸ t×nh h×nh ch¨n nu«i cña c¬ së 13 6. §iÒu tra vÒ sè gia cÇm sau dÞch cóm. 13 B. C«ng t¸c thó y 13 1. Phßng bÖnh 14 1.1. Tæ chøc m¹ng l­íi thó y c¬ së 14 1.2. KÕt qu¶ tiªm phßng 3 n¨m gÇn ®©y. 14 1.3. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y c¬ së. 14 1.4. C«ng t¸c vÖ sinh thó y t¹i c¬ së 15 1.5. Xö lý chÊt th¶i, s¶n phÈm, phßng bÖnh tËt l©y lan. 15 1.6. BiÖn ph¸p phßng chèng dÞch bÖnh t¹i c¬ së. 15 1.7. Ho¹t ®éng cña c¸c quÇy thuèc thó y 16 2. Ch÷a bÖnh 16 2.1. C¸c lo¹i bÖnh ®· sÈy ra t¹i ®Þa ph­¬ng 16 2.2. C«ng t¸c ®iÒu trÞ vµ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh t¹i c¬ së 16 PhÇn II. Néi dung vµ kÕt qu¶ 18 1. Kü thuËt ch¨n nu«i 18 2. Thøc ¨n 19 3. C«ng t¸c gièng, thô tinh nh©n t¹o. 20 4. TËp huÊn khuyÕn n«ng vÒ kü thuËt ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm. 21 5. Kh¶o s¸t chuång tr¹i vµ c¸ch x©y dùng chuång tr¹i 21 6. §¸nh gi¸ chung 21 II. C«ng t¸c thó y 21 1. Tham gia c«ng t¸c tiªm phßng cho gia sóc t¹i c¬ së. 21 2. C¸c tæ chøc 1 ®ît tiªm phßng ®µn gia sóc 22 3. KÕ ho¹ch tiªm bæ sung 22 4. C¸c lo¹i vacxxin c¸ch sö dông, b¶o qu¶n. 22 5. VÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng 23 6. C¸ch sö dông c¸c c¸c lo¹i thuèc, ®­êng ®­a thuèc 23 7. §iÒu trÞ bÖnh 23 7.1. BÖnh ë tr©u bß 24 7.2. BÖnh ë lîn 24 7.3. BÖnh ë chã. 25 7.4. BÖnh ë gia cÇm 26 8. §¸nh gi¸ chung 26 PhÇn III. NhËn xÐt - ®¸nh gi¸ 27 1. KÕt luËn 27 2. §Ò nghÞ 28