Đề tài Giải pháp giảm rủi ro thanh toán theo phương thức tín dụng chứng từ tại BIDV – Móng Cái

MỞ ĐẦU Ngân hàng đóng vai trò là trung tâm tiền tệ, tín dụng và thanh toán, nó góp phần thúc đẩy quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, kìm chế lạm phát tạo điều kiện cho sản xuất tăng trưởng và phát triển. Trong lĩnh vực hoạt động ngân hàng ở nước ta hiện nay thanh toán quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ phục vụ cho thanh toán xuất nhập khẩu được sử dụng nhiều nhất, thường xuyên nhất và gi÷ mét vÞ trÝ quan träng trong giao dÞch ngo¹i th­¬ng, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh ®¸t n­íc më cöa vµ héi nhËp. Lµ sinh viªn chuyªn ngµnh Kinh Doanh Th­¬ng M¹i Quèc TÕ, ngoµi nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt vÒ nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, kü n¨ng vµ sù hiÓu biÕt vÒ nh÷ng ph­¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ còng lµ hµnh trang kh«ng thÓ thiÕu.Thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña Khoa Kinh Doanh Th­¬ng M¹i Quèc TÕ, Tr­êng §¹i häc Kinh Doanh vµ C«ng NghÖ Hµ Néi vÒ viÖc h­íng dÉn cho sinh viªn thùc tËp vµ lµm luËn v¨n cuèi kho¸, em ®· hoµn thµnh ®ît thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh tai Ng©n Hµng §Çu T­ vµ Ph¸t TriÓn ViÖt Nam - Chi nh¸nh Mãng C¸i. §­îc nhµ n­íc xÕp h¹ng lµ 1 trong 23 doanh nghiÖp ®Æc biÖt, Ng©n Hµng ĐÇu T­ vµ Ph¸t TriÓn ViÖt Nam nãi chung và chi nh¸nh Ng©n Hµng Đầu T­ vµ Ph¸t TriÓn Mãng C¸i nãi riªng lu«n ®i ®Çu trong lÜnh vùc cung cÊp c¸c dÞch vô thanh to¸n quèc tÕ còng nh­ c¸c dÞch vô kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c. ChÝnh v× nh÷ng lý do ®ã, em ®· liªn hÖ thùc tËp t¹i chi nh¸nh Ng©n Hµng ĐÇu T­ va Ph¸t TriÓn Mãng C¸i – Hïng V­¬ng – Hoà Lạc. Néi dung b¸o c¸o thùc tËp ®­îc chia lµm 3 phÇn chÝnh: PhÇn 1: Tæng Quan vÒ Ng©n Hµng §Çu T­ vµ Ph¸t TriÓn ViÖt Nam vµ chi nh¸nh Ng©n Hµng §Çu T­ va PhÊt TriÓn Mãng C¸i. PhÇn 2: Thùc tr¹ng kinh doanh cña Ng©n Hµng §Çu T­ va Ph¸t TriÓn ViÖt Nam – Chi nh¸nh Mãng C¸i. PhÇn 3: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh Ng©n Hµng §Çu T­ vµ Ph¸t TriÓn Mãng C¸i. PHẦN I: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH MÓNG CÁI I. Qúa trình hình thành và phát triển của BIDV Móng Cái. 1. Qóa tr×nh h×nh thµnh BIDV Móng Cái tiền thân là phòng cấp phát xây dựng cơ bản thuộc ty Tài chính Hải Ninh, thành lập năm 1963. Đến năm 1964 khi xác nhập Hải Ninh với khu Hồng Quảng thành lập chi biến Ngân hàng Kiến thiết Tiên Yên, khi ấy chỉ có 7 cán bộ quản lý các khu: Đình Lập, Bình Liêu, Ba Chẽ, Tiên Yên, Đầm Hà, Hà Cối, Móng Cái. Năm 1993, chi nhánh về địa bàn Móng Cái hoạt động. Theo quyết định 888/2005 của NHNN, ngày 2/10/2006 BIDV Móng Cái chính thức trở thành chi nhánh ngân hàng cấp 1 trực thuộc trung ương. Tuy thời gian hoạt động chưa lâu nhưng BIDV Móng Cái đã đạt nhiều thành công đáng kể. BIDV Móng Cái la ng©n hµng kinh doanh ®a ngµnh, ®a lÜnh vùc vÒ tµi chÝnh, tiÒn tÖ, tÝn dông, dÞch vô ng©n hµng vµ phi ng©n hµng phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt, kh«ng ngõng n©ng cao lîi nhuËn cña ng©n hµng, gãp phÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia, phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. HiÖu qu¶ kinh doanh cña kh¸ch hµng lµ môc tiªu ho¹t ®éng cña BIDV, víi ph­¬ng ch©m Chia sÎ c¬ héi – Hîp t¸c thµnh c«ng. Ngoµi ra BIDV cßn cã môc tiªu ho¹t ®éng lµ trë thµnh Ng©n Hµng chÊt l­îng – uy tÝn hµng ®Çu ViÖt Nam. Víi chÝnh s¸ch kinh doanh ChÊt l­îng – T¨ng tr­ëng bÒn v÷ng – HiÖu qu¶ an toµn. Kh¸ch hµng - ®èi t¸c cña BIDV lµ c¸c c¸ nh©n, doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc tÝn dông, c«ng ty tµi chÝnh. 2. Các bước phát triển chủ yếu của BIDV Móng Cái. LÞch sö x©y dùng tr­ëng thµnh cña BIDV Móng Cái là mét chÆng ®­êng ®Çy gian nan vµ thö th¸ch nh­ng còng rÊt ®çi tù hµo g¾n víi tõng thêi kú lÞch sö ®Êu tranh chèng kÎ thï x©m l­îc va x©y dùng ®Êt n­íc cña d©n téc ViÖt Nam… Nhờ việc triển khai đồng bộ các giải pháp nên kết quả hoạt động của BIDV Móng Cái rất khả quan, thể hiện ở các mặt sau: + Tự lo vốn để phục vụ đầu tư phát triển BIDV Móng Cái đã chủ động, sáng tạo, đi đầu trong việc áp dụng các hình thức huy động nguồn vốn bằng VNĐ và ngoại tệ. Ngoai các hình thức huy động vốn trong nước, BIDV Móng Cái còn huy động vốn ngoài nước, tranh thủ tối đa nguồn vốn nước ngoài thông qua nhiều hình thức vay vốn khác nhau như vay thương mại, vay hợp vốn, vay qua các hạn mức thanh toán, vay theo các hiệp định thương mại, vay hợp vốn dài hạn, vay tài trợ xuất nhập khẩu, đồng tài trợ và bảo lãnh,… Nhờ việc đa phương hoá, đa dạng hoá các hình thức, biện pháp huy động vốn trong nước và ngoài nước nên nguồn vồn của BIDV Móng Cái huy động được dành cho đầu tư phát triển ngày càng lớn. + Phục vụ đầu tư phát triển theo đường lối Công nghiệp hoá - hiện đại hoá Mười năm đổi mới cũng là mười năm BIDV Móng Cái nỗ lực cao nhất phục vụ cho đầu tư phát triển. Với nguồn vốn huy động được thông qua nhiều hình thức, BIDV đã tập trung đầu tư cho nhiều chương trình lớn, những dự án trọng điểm, các ngành then chốt của nền kinh tế. Nguồn vốn tín dụng của BIDV đã góp phần làm tăng năng lực sản xuất của nền kinh tế, năng lực sản xuất của các ngành. + Kinh doanh đa năng, tổng hợp theo chức năng của ngân hàng thương mại BIDV Móng Cái đã hoạch định chiến lược phát triển vừa nỗ lực cao nhất phục vụ đầu tư phát triển, vừa tập trung nguồn lực để nghiên cứu, xây dựng và hình thành các sản phẩm, dịch vụ mới tưng bước xoá thế “Độc canh tín dụng” trong hoạt động ngân hàng. Phát triển mạnh mẽ các dịch vụ như thanh toán quốc tế, thanh toán trong nước, bảo lãnh, chuyển tiền kiều hối… từng bước điều chỉnh cơ cấu nguồn thu theo hướng tăng dần tỷ trọng thu từ dịch vụ và kinh doanh tiền tệ liên ngân hàng. + Hình thành và nâng cao một bước năng lực quản trị điều hành hệ thống. Vai trò lãnh đạo của Đảng được phát huy mạnh mẽ tại Hội sở chính và các đợn vị thành viên trong việc định hướn mục tiêu hoạt động, đề ra giải pháp hoạt động. Chỉ đạo điều hành theo phương pháp tập trung dân chủ, phân công trách nhiệm và quyền hạn rõ ràng ở từng cấp điều hành, vì vậy đã phát huy được vai trò chủ động sáng tạo cũng như tinh thần trách nhiệm cao của từng tập thể và cá nhân trong quản trị điều hành toàn hệ thống Công tác quản trị điều hành, tuyển dụng và đào tạo cán bộ, phát triển công nghệ bao gồm nâng cấp và hoàn thiện các sản phẩm đã có, tiếp nhận chuyển giao công nghệ để đưa vào sử dụng những sản phẩm, dịch vụ mới và triển khai có kết quả theo tiến độ của dự án hiện đại hoá công nghệ ngân hàng liên tục được thực hiện có kết quả + Đổi mới công nghệ ngân hàng để nâng cao sức cạnh tranh BIDV Móng Cái đã có những bước phát triển mạnh mẽ về công nghệ từ không đến có, từ thủ công đến hiện đại. Công nghệ tin học được ứng dụng và phát huy hiệu quả trong các nghiệp vụ thanh toán quốc tế, thanh toán trong nước, huy động vốn, quản lý tín dụng, kinh doanh tiền tệ và quản trị điều hành. Các sản phẩm mới như Home Banhking, ATM… được thử nghiệm và thu được kết quả khả quan. Những tiến bộ về công nghệ NH đã góp phần quan trọng vào kết quả và sự phát triển của BIDV Sau những năm thực hiện đường lối đổi mới kinh tế BIDV đã đạt được những kết quả quan trọng thể hiện trên một số bình diện sau đây: + Quy mô tăng trưởng và năng lực tài chính được nâng cao + Cơ cấu lại hoạt động theo hướng hợp lý hơn + Lành mạnh hoá tài chính và năng lực tài chính tăng lên đáng kể + Đầu tư phát triển công nghệ thông tin + Hoàn thành tái cấu trúc mô hình tổ chức - quản lý, hoạt động, điều hành theo tiêu thức NH hiện đại + Đầu tư, tạo dựng tiềm lực cơ sở vật chất và mở rộng kênh phân phối sản phẩm + Không ngừng đầu tư cho chiến lược đào tạo và phát triển nguồn nhân lực + Tiếp tục mở rộng và nâng tầm quan hệ đối ngoại lên tầm cao mới + Doanh nghiệp Vì cộng đồng + Bồi đắp văn hoá doanh nghiệp + Chuẩn bị tốt các tiền đề cho cổ phần hoá BIDV + Chuẩn bị các điều kiện cần thiết để phát triển theo mô hình tập đoàn II. Tổ chức bộ máy quản lý của chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Móng Cái SƠ ĐỒ 1 : HỆ THỐNG TỔ CHỨC CỦA BIDV MÓNG CÁI BAN GIÁM ĐỐC Phòng Quản lý rủi ro Phòng Quan hệ khách hàng Phòng Dịch vụ khách hàng Tổ quản trị tín dụng Phòng Giao dịch Hải Hà Phòng Kế hoạch tổng hợp Phòng Tài chính kế toán Tổ quản lý & Dịch vụ kho quỹ (Nguồn : Phòng KHTH, Chi nhánh BIDV Móng Cái.) PHẦN II: THỰC TRẠNG KINH DOANH CỦA BIDV MÓNG CÁI I. Đặc điểm kinh doanh của BIDV Móng Cái. 1. Đặc điểm môi trương kinh doanh Kinh tế thế giới đã có nhiều biến động phức tạp tác động xấu tới tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, biểu hiện: những tháng đầu năm giá vàng, giá dầu thế giới tăng cao, kinh tế trong nước lạm pháp cao.... Những tháng cuối năm do ảnh hưởng của khủng hoảng của tài chính thế giới đã tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong nước….Những biến động của kinh tế thế giới đã tác động không nhỏ đến nền kinh tế trong nước như: các doanh nghiệp gặp khó khăn; đầu tư nước ngoài, xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ, kiều hối đều giảm…… Trước tình hình trên, Chính phủ đã đưa ra nhiều gói giải pháp nhằm hạn chế tối đa sự suy giảm kinh tế trong nước tạo tiền đề khôi phục, phát triển kinh tế trong thời gian tới. Trong các gói giải pháp trên Chính phủ đặc biệt quan tâm tới ổn định chính sách tiền tệ thông qua các công cụ điều hành lãi suất cơ bản, tỷ lệ dự trữ bắt buộc, kích cầu đầu tư, tiêu dùng, đẩy mạnh xuất nhập khẩu…. * Kinh tế trên địa bàn Kinh tế Việt Nam nói chung và Thành phố cửa khẩu Móng Cái nói riêng cũng chịu ảnh hưởng không nhỏ của cuộc khủng hoảng tài chính thế giới. Móng Cái là địa bàn biên giới, do những đặc thù hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn chủ yếu là hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Trung Quốc và các nước khác trên thế giới. Tốc độ tăng trưởng kinh tế trên địa bàn năm 2008 tương đối cao, cụ thể như sau; + Giá trị các ngành dịch vụ tăng trên 16%. + Giá trị sản xuất nông nghiệp, thuỷ sản tăng khoảng 6%. + Giá trị sản xuất công nghiệp tăng 12%. Tổng thu ngân sách trên địa bàn 1.673 tỷ đồng, tăng 30% Thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu chiếm trên 80% tổng thu ngân sách trên địa bàn nên khi nền kinh tế trong nước và thế giới gặp khó khăn ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn nói chung và hoạt động Ngân hàng nói riêng. Là một thành viên trong hệ thống các ngân hàng của Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam, chi nhánh Ngân hàng đầu tư và phát triển Móng Cái ra đời trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình đổi mới. Buổi đầu thành lập không thể tránh khỏi những khó khăn nhưng chi nhánh BIDV Móng Cái đã chứng tỏ được thế mạnh của mình trong lĩnh vực Đầu tư. Sau khi đất nước hội nhập với nền kinh tế quốc tế, tham gia “sân chơi” lớn WTO, ngày càng có nhiều cơ chế thông thoáng cho các doanh nghiệp phát triển, kéo theo đó là sự ra đời của nhiều ngân hàng thương mại. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc môi trường kinh doanh của ngành ngân hàng nói chung và của BIDV Móng Cái nói riêng trở nên cạnh tranh hơn bao giờ hết. Thêm vào đó, trong những năm gần đây, tỷ lệ lạm phát liên tục tăng cao, tỷ giá vàng và ngoại tệ liên tục biến đổi cũng đặt ngành ngân hàng vào nhiều thách thức mới. Đặc điểm về nguồn vốn Còng nh­ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c th× nghiÖp vô huy ®éng vèn cña BIDV Móng Cái bao gåm c¸c h×nh thøc sau: T¹o vèn qua huy ®éng tiÒn göi kh«ng k× h¹n, tiÒn göi cã k× h¹n, tiÒn göi tiÕt kiÖm vµ t¹o vèn qua ®i vay. BIDV Móng Cái tõ khi míi thµnh lËp ®· ®Æt môc tiªu khai th¸c tèi ®a c¬ héi ë thÞ tr­êng b¸n lÎ th«ng qua c¸c dÞch vô ®a d¹ng vµ ­u tiªn kh¸ch hµng lµ ®çi t­îng tiªu dïng c¸ nh©n, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. §Ó cã vèn kinh doanh, BIDV Móng Cái ®Èy m¹nh huy ®éng vèn b»ng nhiÒu h×nh thøc, trong ®ã chó träng huy ®éng vèn trong d©n c­ th«ng qua tµi kho¶n tiÒn göi vµ c¸c s¶n phÈm dÞch vô linh ho¹t kh¸c, ®Ó t¨ng c­êng tÝnh hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng huy ®éng vèn, BIDV Móng Cái ph©n khóc thÞ tr­êng, tung ra c¸c gãi s¶n phÈm dÞch vô phï hîp víi kh¸ch hµng môc tiªu nh­: TiÕt kiÖm phó léc;TiÕt kiÖm l·i suÊt th­ëng; TiÕt kiÖm th­ëng ngay l·i suÊt b»ng tiÒn mÆt; TiÕt kiÖm ­u ®·i ng­êi cao tuæi. Trong khèi ng©n hµng th­¬ng m¹i nhµ n­íc, l·i suÊt huy ®éng tiÒn göi cña BIDV Móng Cái lu«n ®­îc ®iÒu chØnh ë møc c¹nh tranh nhÊt. II. Danh mục sản phẩm kinh doanh của chi nhánh BIDV Móng Cái. Là ngân hàng phục vụ kinh doanh đối ngoại lâu đời nhất tại Việt Nam, Ngân Hàng Đầu Tư và Phát triển nói chung và chi nhánh Móng Cái nói riêng luôn đi đầu trong việc cung cấp tới khách hàng các dịch vụ tiên tiến hàng đầu nhằm thỏa mãn tối đa nhu cầu của khách hàng. Danh mục sản phẩm kinh doanh của chi nhánh BIDV Móng Cái được thể hiện chi tiết ở bảng sau Bảng 2.1: Công tác dịch vụ và phát triển sản phẩm Stt Chênh lệch THnăm 2007 THnăm 2008 Tăng trưởng (+) (%) 1 Thu ròng từ kinh doanh ngoại tệ 427 695 268 62% 2 Thu từ dịch vụ thanh toán, tài trợ TM 8 338 11 138 2 800 33% 3 Thu ròng từ dịch vụ kho quỹ 208.5 4 4 Thu ròng từ nghiệp vụ bảo lãnh 0.20 7 5 Thu phí dịch vụ phát hành thẻ ATM 29.4 47.7 6 Thu ròng dịch vụ khác 103.4 72 Tổng cộng 9 107 11 963 2 856 31% Kết quả thu ròng từ hoạt động dịch vụ là 11 963 tỷ đồng tăng 2 856 tỷ (31%) so với năm 2007. Chi nhánh tiếp tục đẩy mạnh các dịch vụ thanh toán trong nước, chuyển tiền quốc tế…. Để đạt được kết quả trên một mặt là do lợi thế từ môi trường kinh doanh trên địa bàn mặt khác Chi nhánh đã thấy rõ được tầm quan trong của việc phát triển dịch vụ đối với các hoạt động của Chi nhánh nên ngay từ đầu năm Chi nhánh không ngừng đổi mới, nâng cao phong cách phục vụ và đã đưa ra nhiều biện pháp thiết thực nhằm tăng cường và thu hút khách hàng sử dụng các loại hình dịch vụ tại Chi nhánh. Hoạt động thanh toán biên mậu tăng nhanh, doanh số thanh toán biên mậu thực hiện trong năm trên 11 500 nghìn tỷ tăng trên 65% so với thực hiện năm 2007. Hoạt động dịch vụ có những bước tăng trưởng đột phá nhưng nguồn thu chưa đa dạng, các dịch vụ ngân hàng hiện đại triển khai còn chậm, đặc biệt chưa triển khai rộng dịch vụ thanh toán lương qua tài khoản chưa triển khai rộng rãi dịch vụ thanh toán hoá đơn, tiền điện, nước … III. Thực trạng kinh doanh của BIDV - chi nhánh Móng Cái. Kinh Doanh Tín Dụng: 1.1 Hoạt động huy động vốn: B¶ng 2.2: Nguån vèn huy ®éng cña BIDV Móng Cái §¬n vÞ : Tû VND ChØ tiªu 2007 2008 2009 Sè tiÒn Sè tiÒn So víi 2007 Sè tiÒn So víi 2008 +/- % +/- % Tæng nguån vèn huy ®éng 239 269 30 112 359 90 133 1.Theo lo¹i tiÒn - Néi tÖ 225 257 32 114 329 72 128 - Ngo¹i tÖ 14 12 -2 86 30 18 250 2.Theo nguån huy ®éng - TG d©n c­ 156 219 63 140 287 68 131 - TG TCKT vµ TCTD 83 49 -34 59 72 23 147 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh-Phßng KHTH - BIDV Móng Cái) Trước yêu cầu phải tăng cường huy động vốn của BIDV, với các chính sách thoả thuận lãi suất linh hoạt phù hợp với diễn biến thị trường, lượng vốn huy động tiết kiệm của BIDV Móng Cái đạt được kết quả khá tốt nhất là trong bối cảnh nền kinh tế trong năm 2008 gặp nhiều khó khăn, bất ổn. Tính đến 31/12/2009, tổng nguồn vốn của BIDV Móng Cái đạt 359 tỷ đồng, tăng 33% so với năm 2008. Nguồn vốn huy động từ dân cư đạt 287 tỷ đồng tăng 31% so với năm 2008. Nguồn vốn huy động từ TCKT và TCTD đạt 72 tỷ đồng tăng 44% so với năm 2008. -/ Huy động VNĐ đạt 329 tỷ đồng, chiếm 91,6% tổng nguồn vốn huy động. -/Huy động ngoại tệ đạt 30 tỷ đồng, chiếm 8,4% tổng nguồn vốn huy động. 1.2 Hoạt động tín dụng cho vay: Bảng 2.3 : Tình hình dư nợ của BIDV Móng Cái Đơn vị : Tỷ VNĐ . Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 Tổng dư nợ( theo kế hoạch) 120 180 380 Tổng dư nợ( thực tế) 114 179 329 % hoàn thành so với kế hoạch 95 99,4 86,6 (Nguồn Báo cáo kết quả kinh doanh - chi nhánh BIDV Móng Cái) Với nỗ lực của các cán bộ BIDV Móng Cái, dư nợ tính đến 31/12/2008 đạt 179 tỷ đồng, tăng 6% so với cuối năm 2007, đạt 99,4% kế hoạch năm 2008. Số lượng khách hàng là các doanh nghiệp có vay vốn tại Chi nhánh hiện là 20 khách hàng. Tổng dư nợ của Chi nhánh tính đến 31/12/2009 đạt 329 tỷ đồng, bằng 54,4% so với năm 2008, thấp so với kế hoạch 380 tỷ đồng đồng mà BIDV đã điều được chỉnh ngày 05/11/2009. Bám sát định hướng của BIDV về nâng cao chất lượng và phát triển thị trường mới, tín dụng, cụ thể là mở rộng hoạt động tín dụng bán lẻ, cho vay các Doanh nghiệp nhỏ và vừa. Bảng 2.4 : Tình hình dư nợ theo thời gian của BIDV Móng Cái. Đơn vị : Tỷ VNĐ ChØ tiªu 2007 2008 2009 Sè tiÒn Sè tiÒn So víi 2007 Sè tiÒn So víi 2008 +/- % +/- % Tæng dư nợ 114 179 65 157 329 150 184 - Ngắn hạn 107 160 53 149 261 101 163 - Trung & dài hạn 7 19 12 241 68 49 358 (Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của BIDV Móng Cái). Căn cứ vào bảng số liệu, có thể thấy do ảnh hưởng và tác động mạnh mẽ của những yếu tố khó khăn trong nền kinh tế các năm 2008, 2009, cùng với những biến động của thị trường tiền tệ và những chính sách mới về kiềm chế lạm phát của ngân hàng nhà nước, tình hình dư nợ của BIDV Móng Cái có chiều hướng giảm. Nhưng nếu đặt vào hoản cảnh cụ thể, so với mặt bằng chung, thì tình hình dư nợ của BIDV Móng Cái tương đối ổn định, duy trì khá tốt nguồn khách hàng thân thiết, tính đến 31/12/2009, BIDV Móng Cái có tổng cộng 20 khách hàng là các doanh nghiệp có vay vốn của ngân hàng. Các khoản vay cá nhân nhìn chung có chất lượng tốt, đảm bảo khả năng trả nợ ngân hàng. Một trong các nhiệm vụ chủ yếu trong công tác tín dụng năm 2009 là BIDV Móng Cái đã tổ chức tập trung giải quyết nợ cũ, nợ tồn đọng, giảm nợ xấu, nợ quá hạn. Kiểm soát kỹ tình hình kinh doanh của khách hàng vay vốn trong bối cảnh một số doanh nghiệp xuất khẩu nhạy cảm trước những biến động của thị trường, có dấu hiệu sử dụng vốn chưa đúng mục đích. Chi nhánh đã rất tích cực trong việc đôn đốc bàn bạc cùng đơn vị để thu nợ. 2. Hoạt động kinh doanh ngoại tệ: B¶ng 2.5 Ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ của BIDV Móng Cái Đơn vị : Tỷ VND/ triệu USD/ triệu CNY. ChØ tiªu §¬n vÞ 2007 2008 2009 Sè tiÒn Sè tiÒn So víi 2007 Sè tiÒn So víi 2008 +/- % +/- % Tổng Doanh số mua vào USD 14 6 -8 43 3.5 -2.5 58 Tổng Doanh số bán ra USD 15 6 -9 40 3.5 -2.5 58 Tổng Doanh số mua vào CNY 122 133 11 109 394 261 296 Tổng Doanh số bán ra CNY 123 134 11 109 395 261 296 Lãi kinh doanh ngoại tệ VNĐ 0.4 1.1 0.7 275 0.96 -0.14 87 ( Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của BIDV Móng Cái) Căn cứ vào bảng kết quả trên, ta nhận thấy năm 2008 chứng kiến sự sụt giảm trong việc kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng. Nhưng tới năm 2009, Doanh số mua bán ngoại tệ của BIDV Móng Cái đạt 789 triệu CNY, tăng 195% so với năm 2008. Ngoại tệ mua được phần lớn từ nguồn các Tổ chức kinh tế đáp ứng cho nhu cầu thanh toán nhập khẩu và trả nợ tại Chi nhánh. Doanh số mua vào đạt khoảng: 394 triệu CNY Doanh số bán ra đạt khoảng: 395 triệu CNY. Trong năm 2009, do chủ động được phần lớn lượng ngoại tệ mua được từ khách hàng, BIDV Móng Cái giảm lệ thuộc tối đa vào nguồn mua từ HSC BIDV, góp phần hỗ trợ cho nguồn ngoại tệ của hệ thống. Lãi kinh doanh ngoại tệ năm 2009 đạt 0,96 tỷ đồng. 3. Hoạt động thanh toán quốc tế: B¶ng 2.6. Ho¹t ®éng thanh to¸n biên mậu cña BIDV Móng Cái §¬n vÞ: Tỷ đồng ChØ tiªu 2007 2008 2009 Sè tiÒn Sè tiÒn So víi 2007 Sè tiÒn So víi 2008 +/- % +/- % 1. Tæng DSXK 7.656 11.412 3.756 149 4.542 -6.870 39 2. Tæng DSNK 331 335 4 101 1.038 703 309 3. Tæng DS XNK 7.987 11.747 3.760 147 5.580 -6.167 47 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh của BIDV Móng Cái) Năm 2008 , hoạt động xuất nhập khẩu có những thách thức mới do môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, các quy định rào cản về xuất khẩu ngày càng chặt chẽ, giá một số vật tư và dịch vụ đầu vào tăng làm hạn chế sức cạnh tranh của hàng hoá trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, tại BIDV Móng Cái, doanh số thanh toán XNK vẫn đạt cao, có chất lượng tốt với tổng doanh số xuất nhập khẩu đạt 11.747 tỷ đồng. Công tác thanh toán quốc tế năm 2009 có chất lượng khá tốt với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 5.580 tỷ đồng, giảm 52,5% so với năm 2008. Nhập khẩu đạt 1.038 tỷ đồng, đạt 209,9% so với năm 2008. Xuất khẩu đạt 4.542 USD, giảm 60% so với 2008. Hoạt động kinh doanh dịch vụ ngân hàng. 4.1 Dịch vụ chuyển tiền trong nước và quốc tế Bảng 2.7 : Doanh thu dịch vụ thanh toán - BIDV Móng Cái. ChØ tiªu Đơn vị 2007 2008 2009 Sè tiÒn Sè tiÒn So víi 2007 Sè tiÒn So víi 2008 +/- % +/- % 1. Thu Phí dịch vụ thanh toán Tỷ VND 9.2 10.9 1.7 118 8.2 -2.7 75 3. Chi trả kiều hối Triệu USD 0.02 0.03 0.01 150 0.04 0.01 133 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh của BIDV Móng Cái) Dịch vụ chuyển tiền trong nước và quốc tế cũng là một trong những thế mạnh của BIDV Móng Cái. Với uy tín về thương hiệu của BIDV ngày càng được củng cố trong tâm trí khách hàng, chi nhánh BIDV Móng Cái đã đạt được những kết quả khá tốt. 4.2 Dịch vụ kinh doanh thẻ. Bảng 2.8 : Số lượng thẻ phát hành của BIDV Móng Cái. Đơn vị : Chiếc. ChØ tiªu 2007 2008 2009 Sè lượng Sè lượng So víi 2007 Sè lượng So víi 2008 +/- % +/- % 1. Tổng số thẻ ATM phát hành mới. 325 415 90 127 375 -40 90 (Nguồn: báo cáo kết quả kinh doanh của BIDV Móng Cái) Năm 2008, BIDV Móng Cái đã liên minh với các NH cổ phần để phát triển mạng lưới ngân hàng đại lý, mạng lưới dịch vụ thẻ và thúc đẩy hợp tác dịch vụ thẻ giữa ngân hàng và doanh nghiệp với các chương trình hợp tác như thanh toán cước điện thoại, Internet, phí bảo hiểm… Tổng số thẻ ATM phát hành mới trong năm 2009 là 375 thẻ. 4.3 Dịch vụ tài khoản cá nhân. Bảng 2.9 : Số lượng Tài Khoản cá nhân mở tại BIDV Móng Cái. Đơn vị : Tài Khoản. Chỉ tiêu Số lượng Tài Khoản Số lượng tài khoản cá nhân mở mới năm 2007. 245 Số lượng tài khoản cá nhân mở mới năm 2008. 315 Số lượng tài khoản cá nhân mở mới năm 2009. 465 (Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của BIDV Móng Cái) Với chính sách đa dạng hoá các sản phẩm dịch vụ ngân hàng và từng bước đưa các sản phẩm ngân hàng hiện đại vào tiếp cận cuộc sống, Ban Giám đốc Chi nhánh đã tạo điều kiện cho công tác khuếch trương các tiện ích dịch vụ ngân hàng, nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng nhằm thu hút được đông đảo khách hàng đến sử dụng các dịch vụ của BIDV Móng Cái. Công tác dịch vụ ngân hàng phát triển là một trong những yếu tố quan trọng tác động đến tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động của Chi nhánh. Không ngừng mở rộng dịch vụ và nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm nâng cao doanh thu từ dịch vụ là mục tiêu được Chi nhánh đặt lên hàng đầu. Năm 2008 : Số lượng tài khoản cá nhân mở mới đạt: 315 tài khoản. Sang năm 2009, mặc dù gặp phải nhiều khó khăn trong việc cạnh tranh và một phần do nền kinh tế trong nước cũng như thế giới bất ổn, số lượng tài khoản cá nhân mở mới đạt: 465 tài khoản, nâng tổng số tài khoản cá nhân mở tại Chi nhánh là 1025 tài khoản. Tổng quan kết quả kinh doanh của chi nhánh BIDV Móng Cái. Bảng 2.10 : Kết quả thực hiện các chỉ tiêu KHKD chủ yếu năm 2008 và 3 năm 2006-2008 so với mục tiêu đến 2010. TT Chỉ tiêu Đ.vị tính TH 2006 TH 2007 KH 2008 Thực hiện năm 2008 TH 31/12/08 %TT/ 2007 % HTKH I Tổng tài sản tỷ đ 196 260 - 292.8 II Chỉ tiêu chính 1 CL thu chi trước trích DPRR (sau khi trừ các khoản giảm trừ) tỷ đ 7.4 12.5 15.0 15.5 24% 103% 2 Tỷ trọng dư nợ bán lẻ/TDN % 12.9 14 14.7 114% 105% 3 Thu dịch vụ ròng tỷ đ 5.3 9.1 11.0 11.96 131% 109% 4 Tỷ lệ nợ xấu % 0.99 0.9 0.50 0.07 5 Giới hạn dư nợ TD cuối kỳ tỷ đ 83.4 114 180 179.5 157% 99.7% 6 D. thu khai thác phí bảo hiểm tỷ đ - 0.15 0.49 0.76 506% 155% III Các chỉ tiêu tham chiếu 7 Trích DPRR tỷ đ - 0.42 1.0 0.36 8 Tỷ lệ giảm dư lãi treo dư nợ nội bảng % - - -100 0 9 Tỷ lệ dư nợ TDH/tổng dư nợ % 4.7 6.5 17 10.7 Đạt kế hoạch 10 Tỷ lệ dư nợ NQD/tổng dư nợ % 60 90 57 85 Đạt kế hoạch 11 Tỷ lệ dư nợ có TSĐB/T.dư nợ % 35 70 60 67 Đạt kế hoạch 12 Định biên lao động người 23 30 42 41 IV Các chỉ tiêu phục vụ quản trị điều hành 14 Huy động vốn cuối kỳ tỷ đ 181 239 250 269.2 113% 108% 15 Huy động vốn bình quân tỷ đ 176 232 255 256 110% 100% 16 Dư nợ tín dụng bình quân tỷ đ 59.5 79.6 133.6 17 Tỷ lệ nợ quá hạn % 0.01 0.02 0.0 18 Lợi nhuận trước thuế tỷ đ 6.76 11.7 15.6 2. Những kết quả nổi bật trong năm 2008 - Thu dịch vụ ròng năm 2008 ước đạt 11.96 tỷ đồng, chiếm 76% lợi nhuận trước thuế của Chi nhánh, cao hơn so với mức bình quân trung bình toàn hệ thống. Trong đó, thu từ hoạt động thanh toán (thanh toán trong nước, thanh toán biên mậu…) khoảng 11.2 tỷ đồng. PHẦN 3: ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA BIDV MÓNG CÁI. - Về điểm mạnh Nền tảng cơ chế quản trị và điều hành ngân hàng có sự thay đổi. Thực tế là một số chủ trương biện pháp tổ chức chỉ đạo trong kinh doanh từ BIDV đã có sự chuyển biến. Thương hiệu và vị thế BIDV tiếp tục phát huy tác dụng. Các chính sách điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ và NHNN nhạy bén hơn, tác động rất mạnh đến thị trường và hoạt động kinh doanh của các NHTM. Các doanh nghiệp, khách hàng của BIDV có cơ sở kinh doanh vững chắc cũng chịu tác động của khủng hoảng, suy giảm nhưng chưa bị rủi ro lớn hoặc đổ vỡ. Công nghệ của BIDV tiếp tục được phát huy trên nền tảng đã được xây dựng từ trước, một số dịch vụ mới được đưa ra có tác dụng . Tiếp tục phát huy các thế mạnh về công nghệ và uy tín của Ngân hàng Đầu tư trên địa bàn, BIDV Móng Cái cũng có sự thay đổi về quản lý, điều hành kinh doanh và việc áp dụng một số biện pháp điều hành kinh doanh, đa dạng hóa các hình thức, các công cụ huy động vốn từ BIDV như: tiết kiệm lĩnh lãi định kỳ, CCTG, phát triển các sản phẩm ngân hàng hiện đại, tích hợp nhiều tiện ích, mở rộng màng lưới giao dịch, áp dụng chính sách lãi suất linh hoạt hấp dẫn, kết hợp các nghiệp vụ phái sinh… để cung cấp các sản phẩm huy động vốn ngày càng đa dạng và hiện đại hơn đến khách hàng là những nhân tố giúp hoạt động kinh doanh của BIDV tiếp tục ổn định và phát triển. - Về điểm yếu Kinh tế trong nước bị lạm phát cao, khủng hoảng kinh tế toàn cầu đã tác động mạnh mẽ vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng như hoạt động của các NH dẫn đến sự cạnh tranh giữa các NH khá gay gắt. Sản phẩm dịch vụ của BIDV Móng Cái đa dạng nhưng công tác marketing chưa được phong phú. Về đội ngũ cán bộ - nhân viên đều là những cán bộ trẻ, mới nên chưa có nhiều kinh nghiệm. - Về cơ hội Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ngµy cµng s©u s¾c, ®em l¹i cho ng©n hµng nhiÒu c¬ héi míi. Ng©n hµng cã c¬ héi häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý, ®iÒu hµnh tõ nh÷ng ng©n hµng uy tÝn, næi tiÕng. §©y lµ nh÷ng kinh nghiÖm hÕt søc quý b¸u. H¬n n÷a chóng cßn cã thÕ ®­îc tiÕp cËn víi nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, nhanh chãng n¾m b¾t, ¸p dông vµo thùc hiÖn trong c¸c nghiÖp vô ng©n hµng, t¨ng tÝnh c¹nh tranh. Héi nhËp vµ ph¸t triÓn còng cã nghÜa lµ thÞ tr­êng cho ng©n hµng sÏ ®­îc më réng h¬n. NHNN ®· ban hµnh mét sè c¬ chÕ, chÝnh s¸ch phï hîp h¬n víi th«ng lÖ, chuÈn mùc quèc tÕ vµ c¸c cam kÕt song ph­¬ng, ®a ph­¬ng vÒ më cöa thÞ tr­êng tµi chÝnh. C«ng t¸c gi¸m s¸t s¸t ng©n hµng bao gåm c¶ c¸c ho¹t ®éng ban hµnh c¸c qui ®Þnh an toµn vµ biÖn ph¸p thËn träng ®ang tiÕn hµnh thùc hiÖn. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi ®­îc ®iÒu chØnh linh ho¹t, phï hîp víi diÔn biÕn kinh tÕ trong n­íc vµ quèc tÕ. - Về thách thức Ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng lµ ho¹t ®éng rÊt nh¹y c¶m, trªn thÞ tr­êng ngµy cµng xuÊt hiÖn thªm nhiÒu ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc phi ng©n hµng cã chøc n¨ng huy ®éng tiÒn göi lµm cho thÞ phÇn cña ng©n hµng cã nguy c¬ bÞ thu hÑp. ThÞ tr­êng tµi chÝnh, tiÒn tÖ cã nhiÒu biÕn ®éng ¶nh h­ëng bÊt lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. T×nh h×nh gi¸ c¶ tiÕp tôc t¨ng lªn, tû lÖ l¹m ph¸t ngµy cµng t¨ng, mÆt b»ng l·i suÊt ®· t¨ng cao cïng víi viÖc th¾t chÆt tiÒn tÖ: t¨ng l·i suÊt ®Ó gi¶m tiÒn trong l­u th«ng; t¨ng tû lÖ gi÷ tr÷ b¾t buéc cña Ng©n hµng Nhµ n­íc lµm cho viÖc t¨ng tr­ëng tÝn dông gÆp khã kh¨n h¬n vµ t×nh h×nh cung- cÇu vèn trªn thÞ tr­êng còng sÏ cßn nhiÒu biÕn ®éng phøc t¹p, khã dù ®o¸n. T×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi gi÷a nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu trªn c¶ n­íc nãi chung vµ t¹i Móng Cái nãi riªng ch­a thÓ kh¾c phôc ®­îc ngay còng ¶nh h­ëng ®Õn nguån thu ngo¹i tÖ cña ng©n hµng. KẾT LUẬN Cïng víi sù ph¸t triÓn của nền kinh tÕ, sù ®æi míi s©u s¾c cña c¬ chÕ, hÖ thèng ng©n hµng cña ViÖt nam đã trải qua một thời kỳ đổi mới đầy sống động, ý nghĩa và kh«ng ngõng ph¸t triÓn gãp phÇn tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc, nÒn kinh tÕ, thÞ tr­êng tµi chÝnh. Hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, hÖ thèng c¸c ng©n hµng hoµ m×nh víi nh÷ng quy t¾c, quy ®Þnh, quy luËt, th«ng lÖ chung. Ng©n hµng Đầu tư và phát triển Việt Nam – chi nhánh Móng Cái cũng ®· cã nh÷ng sù thay ®æi phï hîp víi nÒn kinh tÕ trong thêi kú héi nhËp. Qua qu¸ tr×nh häc tËp t¹i tr­êng vµ thêi gian kh¶o s¸t thùc tÕ, ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c anh, chÞ trong ng©n hµng em ®· hoµn thiÖn b¸o c¸o thùc tËp. Qua ®ît thùc tËp nµy còng gióp em hiÓu biÕt h¬n vÒ thùc tÕ c¬ cÊu tæ chøc còng nh­ ho¹t ®éng kinh doanh cña mét chi nh¸nh ng©n hµng th­¬ng m¹i. Là một ngân hàng giữ vai trò chủ đạo trong việc đầu tư cung cấp các dịch vụ kinh tế , BIDV nói chung và BIDV Móng Cái nói riêng đã có nhiều thành tựu nổi trội trong lĩnh vực ngoại thương và thanh toán quốc tế. Sau qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i ng©n hµng BIDV Móng Cái, em đã tìm hiểu kỹ và nhận thấy rằng, việc thanh toán tiền hàng xuất nhập khẩu tại BIDV Móng Cái chủ yếu thông qua phương thức Tín Dụng chứng từ. Cùng nhiều điểm ưu việt và thuận lợi trong phương thức thanh toán đối với khách hàng, song phương thức tín dụng chứng từ lại mang trong nó nhiều rủi ro mà nếu không được suy xét cẩn thận và kỹ lưỡng sẽ mang lại nhiều thiệt hại cho khách hàng và bản thân ngân hàng cung cấp dịch vụ. Vì vậy, em mạnh dạn chọn đề tài: “ Giải pháp giảm rủi ro thanh toán theo phương thức tín dụng chứng từ tại BIDV – Móng Cái ” làm đề tài cho khoá luận tốt nghiệp của mình. Mặc dù rất cố gắng nhưng với kiến thức và kinh nghiệm thực tế còn hạn chế nên bài viết của em còn nhiều thiếu sót như chưa đưa ra được số liệu đầy đủ về rủi ro trong thanh toán theo phương thức tín dụng chứng từ tại BIDV Móng Cái, việc phân tích các rủi ro mà BIDV Móng Cái gặp phải chưa đầy đủ. Cho nên bản thân em rất mong muốn được sự đóng góp quý báu của BIDV Móng Cái và của các thầy, cô giáo. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của thầy giáo hướng dẫn TS. Trần Văn Hoè cùng tất cả các cô chú, anh chị cán bộ tại BIDV Móng Cái đã tạo điều kiện cho em hoàn thành bản luận văn này. Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t Tõ viÕt t¾t Néi dung NHTM Ng©n hµng th­¬ng m¹i NHNN Ng©n hµng nhµ n­íc TCKT Tæ chøc kinh tÕ TCTD Tæ chøc tÝn dông DNNN Doanh nghiÖp nhµ n­íc DS Doanh sè HSC Héi së chÝnh TDCT TÝn dông chøng tõ TMQT Th­¬ng m¹i quèc tÕ TMCP Thương mại cổ phần XK XuÊt khÈu NK NhËp khÈu L/C Letter of Credit - TÝn dông th­ BIDV Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam PGD Phòng Giao Dịch NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Giáo viên hướng dẫn : Tiến sĩ Trần Văn Hòe. Sinh viên thực hiện : Chu Thị Huyền Trang. Mã SV : 06D17522N - Lớp : TM – 05 – Khóa : 11 . Tên đề tài : GIẢI PHÁP GIẢM RỦI RO THANH TOÁN THEO PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI BIDV – MÓNG CÁI. ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Hà Nội, ngày......tháng.......năm 2010 Giáo viên hướng dẫn Tiến Sĩ Trần Văn Hòe. Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Độc lập – Tự do – Hạnh phúc ------------------ Móng Cái, ngày.......tháng.... năm 2010. NHẬN XÉT THỰC TẬP CUỐI KHÓA Kính gửi: Khoa Kinh Doanh Thương Mại Quốc Tế, Trường Đại học Kinh Doanh và Công Nghệ Hà Nội. ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... MỤC LỤC