Đề tài Giải pháp huy động vốn ở ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh huyện Lục Ngạn

i trả lãi tiền gửi Có : TK Lãi phải trả tiền gửi - Nếu khách hàng rút tiền trước hạn kế toán hạch toán: +Thoái chi số lãi đã tính cộng dồn dự trả: Nợ : TK Lãi phải trả tiền gửi Có : TK Chi trả lãi tiền gửi + Tính và chi trả số lãi thực khách hàng được hưởng: Nợ : TK Chi trả lãi tiền gửi Có : TK Thích hợp + Trả gốc: Nợ : TK Tiền gửi có kỳ hạn /KH Có : TK thích hợp (TK tiền mặt…) - Nếu đáo hạn khách hàng không đến rút tiền TCTD sẽ chuyển sang kỳ hạn mới tương đương với kỳ hạn cũ theo mức lãi suất mới. 1.2.3.4 Kế toán phát hành giấy tờ có giá 1.2.3.4.1 Kế toán phát hành GTCG theo mệnh giá a. Kế toán phát hành GTCG trả lãi sau Trường hợp quá hạn khách hàng mới đến lĩnh tiền thì khách hàng sẽ được hưởng lãi dôi ra trên Mệnh giá theo lãi suất không kỳ hạn. b. Kế toán phát hành GTCG trả lãi trước Trường hợp quá hạn khách hàng mới đến lĩnh tiền thì khách hàng sẽ được hưởng lãi dôi ra trên Mệnh giá theo lãi suất không kỳ hạn. 1.2.3.4.2 Kế toán phát hành giấy tờ có giá có chiết khấu Khi phát hành GTCG có chiết khấu thì số chiết khấu sẽ được hạch toán vào TK chiết khấu GTCG để định kỳ hạch toán tăng chi phí trả lãi. Hàng tháng phải hạch toán dự trả lãi trong kỳ cùng với phân bổ chiết khấu trong kỳ. Khi thanh toán GTCG sẽ trả lãi cho khách hàng cùng với gốc. Trường hợp quá hạn khách hàng mới đến lĩnh tiền thì khách hàng sẽ được hưởng lãi dôi ra trên Mệnh giá theo lãi suất không kỳ hạn. 1.2.3.4.3 Kế toán phát hành giấy tờ có giá có phụ trội Khi phát hành GTCG có phụ trội thì số phụ trội sẽ được hạch toán vào TK phụ trội GTCG để định kỳ phân bổ giảm chi phí trả lãi. Tóm lại, nghiệp vụ kế toán huy động vốn có vai trò quan trọng đặc biệt đối với các nhà quản trị NH bởi những thông tin số liệu do kế toán huy động vốn cung cấp trong việc quản lý, sử dụng có hiệu quả và mở rộng nguồn vốn. Chính vì vậy kế toán huy động vốn có hoàn thiện thì nghiệp vụ kinh doanh NH nói chung và công tác huy động vốn nói riêng mới đạt được hiệu quả cao.Những nhận thức, lý luận trong chương 1 này sẽ làm cơ sở cho em trong việc nghiên cứu và phân tích thực trạng công tác kế toán huy động vốn tại NHNo & PTNT Lục Ngạn ở chương 2 tiếp theo. CHƯƠNG II THỰC TRẠNG KẾ TOÁN HUY ĐỘNG VỐN TẠI NHNo & PTNT CHI NHÁNH LỤC NGẠN 2.1 Khái quát về NHNo & PTNT chi nhánh huyện Lục Ngạn Lục Ngạn là một huyện miền núi của tỉnh Bắc giang tổng diện tích tự nhiên là 101.223,72 ha được chia thành 29 xã và một thị trấn trong đó có 12 xã vùng cao.Toàn huyện có 11 dân tộc trong đó dân tộc kinh chiếm khoảng 51,7% các dân tộc thiểu số chiếm 48,3%.Tuy nhiên trình độ dân trí ở những vùng sâu vùng sa còn thấp. Cơ cấu kinh tế chủ yếu của huyện là sản xuất nông nghiệp, tỷ lệ công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp còn thấp. Trên địa bàn huyện không có các doanh nghiệp lớn hoạt động, có một số doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động nên tốc độ phát triển chưa cao. Với điều kiện kinh tế- xã hội như vậy nên cũng đã ảnh hưởng nhiều đến hoạt động kinh doanh ngân hàng. NHNo Lục Ngạn là một chi nhánh cấp 2 trực thuộc NHNo &PTNT tỉnh Bắc Giang được thành lập vào ngày 26/3/1988. Qua hơn 20 năm xây dựng và trưởng thành, NHNo Lục Ngạn đã có những đóng góp không nhỏ trong mục tiêu chung của toàn tỉnh đồng thời nâng cao được vị thế và uy tín của mình.Để có thể hiểu rõ hơn sau đây em sẽ đi sâu hơn về cơ cấu tổ chức và tình hình hoạt động của chi nhánh. 2.1.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy hoạt động của NHNo &PTNT Lục Ngạn NHNo & PTNT Lục Ngạn gồm 1 trụ sở NH huyện tại trung tâm của huyện là thị trấn Chũ và 5 PGD trực thuộc tại các khu vực kinh tế trọng điểm trong huyện. Các phòng ban được bố trí cụ thể như sau: + Ban giám đốc : Bao gồm giám đốc và 3 phó giám đốc phụ trách các mặt hoạt động khác nhau, gồm: - 1 Phó giám đốc phụ trách phòng Kinh Doanh - 1 phó giám đốc phụ trách phòng kế toán - ngân quỹ - 1 Phó giám đốc phụ trách phòng tổ chức hành chính + Phòng tín dụng kinh doanh: có nhiệm vụ điều tra, thẩm định và cho vay đối với khách hàng, tiếp thị khách hàng về công tác huy động vốn. + Phòng kế toán - ngân quỹ: có nhiệm vụ ghi chép, hạch toán, theo dõi các nghiệp vụ về huy động vốn, cho vay, thu nợ, thực hiện các dịch vụ đối với khách hàng, quản lý hồ sơ vay vốn theo quy định, thu - chi tiền mặt... + Phòng hành chính tổ chức: thực hiện các công việc quản lý hành chính, thi đua khen thưởng…sắp xếp bố trí nhân sự, tham mưu cho Giám đốc để đảm bảo hoạt động của NH và các chính sách của người lao động. +Các NH cấp 3 Lim Kim, Biển Động, Tân Sơn hoạt động kinh doanh (huy động vốn, cho vay, các dịch vụ NH khác…) trên địa bàn của mình. + Phòng giao dịch 92: có nhiệm vụ chủ yếu là huy động vốn, mua bán vàng bạc đá quý, cho vay cầm cố... Cơ cấu tổ chức được thể hiện rõ qua sơ đồ sau: Ban giám đốc PGD số 2 NH cấp 3 Tân Sơn NH cấp 3 Biển đông NH cấp 3 Kim NH cấp 3 Lim phòng Hành chính nhân sự Phòng kế toán ngân quỹ Phòng kế hoạch kinh doanh Sơ đồ 2.1: Mô hình tổ chức của NHN0&PTNT huyện Lục Ngạn Cùng với sự phát triển và tăng trưởng các chỉ tiêu hoạt động kinh doanh, việc bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ cũng như việc sử dụng bố trí cán bộ được Chi nhánh quan tâm bởi thế đã tạo sự đoàn kết, thống nhất trong toàn Chi nhánh điều kiện thuận lợi cho mỗi cán bộ, công nhân viên phát huy hết khả năng của mình. Năm 2005, 2006, 2007 NHNo & PTNT Lục Ngạn đạt danh hiệu là đơn vị lá cờ đầu trên 10 huyện, TP của NHNo & PTNT Bắc Giang. 2.1.2.Tình hình hoạt động kinh doanh. Với môi trường kinh doanh có nhiều thuận lợi và khó khăn như trên đã đặt ra những cơ hội và thách thức không nhỏ với chi nhánh NHNo Lục Ngạn. Song với sự cố gắng của mình NH đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, luôn hoàn thành vượt mức kế hoạch, thu hút ngày càng nhiều khách đến với NH. Có thể đánh giá khái quát tình hình hoạt động kinh doanh của NH trên các mặt sau: * Về hoạt động huy động vốn. Vốn là một yếu tố tiên quyết trong hoạt động kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Đối với các nghành trong nền kinh tế nói chung, vốn tự có đóng vai trò quan trọng còn vốn đi vay chỉ là vốn bổ sung. Riêng đối với ngành ngân hàng – một loại hình doanh nghịêp đặc biệt kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ “đi vay để cho vay” – thì lại khác. Vốn đi vay lại là nguồn vốn chủ yếu, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số nguồn vốn của ngân hàng. Có thể nói, huy động vốn không chỉ là phương tiện kinh doanh chủ yếu quyết định qui mô hoạt động, qui mô tín dụng mà còn quyết định đến khả năng thanh toán và năng lực cạnh tranh của ngân hàng trên thị trường. Nhận thức được vai trò quan trọng đó, NHNN & PTNT huyện Lục Ngạn đã không ngừng đẩy mạnh công tác huy động vốn dưới nhiều hình thức khác nhau, đưa ra nhiều sản phẩm khác nhau như : tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn, kỳ phiếu, đặc biệt ngân hàng hay có những đợt gửi tiền có quà khuyến mại, gửi tiền tiết kiệm dự thưởng. Với những cố gắng hết mình, ngân hàng đã đạt được những kết quả khả quan. Qua biểu đồ số 01 dưới đây ta thấy tổng nguồn vốn huy động đều tăng qua các năm đến 31/12/06 đạt 179597 triệu đồng tăng 54752 triệu đồng tương ứng 43.85% so với 2005, đến 31/12/07 đạt 220469 triệu đồng tăng 40872 triệu đồng tương ứng 22.75% so với 2006. Trong đó cơ cấu các loại hình huy động đều tăng lên (theo Phụ lục số 07) 2007 so với 2006, 2006 so với 2005( đối với tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn và phát hành GTCG). Có được điều đó NHNo & PTNT Lục Ngạn đã khai thác được những lợi thế như địa bàn rộng, đông dân cư với nhiều hình thức huy động khác nhau. Có các biện pháp năng động mềm dẻo để tác động vào tâm lý khách hàng: tuyên truyền quảng cáo…với thái độ phục vụ rất lịch sự , niềm nở ân cần, tạo mối quan hệ thân thiết lành mạnh giữa NH và khách hàng. Tuy tiền gửi không kỳ hạn năm 2006 so với 2005 giảm 10588 trđ tương ứng 32.64%, điều này không phải là không tốt. Bởi lẽ do đây là một huyện miền núi nghèo cơ cấu kinh tế chủ yếu của huyện là sản xuất nông nghiệp, tỷ lệ công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp còn thấp hơn nữa trình độ dân trí ở những vùng sâu vùng sa còn thấp nên việc nhu cầu sử dụng các tiện ích thanh toán chưa cao. Đến năm 2007 tiền gửi thanh toán này đã tăng lên 11939 trđ tương ứng 54.66% so với 2006. Có được điều này do tỷ lệ người dân đi lao động ở nước ngoài tăng lên( người dân ở đây có thói quen mở TK loại này để chuyển tiền về cho người nhà) hơn nữa số lượng các doanh nghiệp tư nhân cũng tăng lên đáng kể . Biểu đồ 01: Tình hình tăng trưởng nguồn vốn huy động năm 2005- 2007 (Nguồn :Báo cáo kết cấu nguồn vốn huy động các năm 2005, 2006, 2007 - NHNo Lục Ngạn). - Về kế toán: Cùng với sự phát triển kinh doanh và tăng doanh số cho vay, thu nợ của chi nhánh thì hoạt động thanh toán Ngân quỹ cũng tăng theo. Trong những năm qua NHNo & PTNT huyện Lục Ngạn đã góp phần đẩy nhanh tốc độ chu chuyển vốn cho nền kinh tế, tạo điều kiện cho khách hàng ở địa bàn khác tham gia thanh toán với nhau được nhanh gọn. Hiện nay Ngân hàng đã đầu tư thêm trang thiết bị, máy móc hiện đại, đặc biệt là hệ thống máy vi tính được lắp đặt truyền tin với các Ngân hàng khác đáp ứng được nhu cầu thanh toán ngày càng nhiều cho khách hàng, làm cho việc thanh toán trở nên nhanh chóng, rút ngắn thời gian chu chuyển chứng từ, tăng vòng quay của vốn. - Về Ngân quỹ: Đáp ứng kịp thời nhu cầu thu, chi tiền mặt cho khách hàng, kể cả các tổ chức kinh tế, Bảo hiểm… *Kết quả tài chính. Bên cạnh hoạt động truyền thống là huy động và cho vay thì NHNo Lục Ngạn còn còn có hoạt động kinh doanh vàng bạc, có dịch vụ chuyển tiền nhanh Western Union, cung cấp dịch vụ Prunet… Đơn vị: triệu đồng Biểu đồ số 02: Tình hình thu nhập và chi phí qua các năm 2005, 2006, 2007 (Nguồn: Cân đối chi tiết năm 2005, 2006, 2007) Qua biểu đồ số 02 ta thấy tổng thu nhập hoạt động kinh doanh của NH luôn có lợi nhuận. Tổng thu nhập đến 31/12/2007 đạt được 51140 triệu đồng, tăng 6.98% so với 2006 và tăng 101.4% so với 2005, bên cạnh đó tổng chi phí là 36875 triệu đồng cũng tăng 7.43% so với 2006 và tăng 334.3% so với 2005. Lợi nhuận năm 2007 tăng 5.82% so với 2006 tương ứng với 785 triệu đồng. Lợi nhuận năm 2006 giảm so với 2005 đó là do nguồn huy động có kỳ hạn và phát hành GTCG tăng mạnh trong làm chi phí tăng mạnh trong khi đó tỷ trọng cho vay ngắn hạn tăng, cho vay trung, dài hạn lại giảm, 2.2 Thực trạng công tác kế toán huy động vốn tại Chi nhánh NHNo & PTNT huyện Lục Ngạn. 2.2.1.Tài khoản sử dụng. Căn cứ quyết định số 1161/NHNo- TCKT của Tổng giám đốc NHNo Việt Nam về việc: Ban hành Hệ thống tài khoản kế toán NHNo Việt Nam, tại Chi nhánh NHNo Lục Ngạn sử dụng các TK trong kế toán huy động vốn : * TK 42- Tiền gửi của khách hàng + TK 421: Tiền gửi của khách hàng trong nước bằng VNĐ - TK 4211, 4212: Tiền gửi không kỳ hạn, có kỳ hạn của khách hàng - TK 4214: Tiền gửi vốn chuyên dùng + TK 422: Tiền gửi của khách hàng trong nước bằng ngoại tệ - TK 4221, 4222: Tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng - TK 4224: Tiền gửi vốn chuyên dùng. + TK 423: Tiền gửi tiết kiệm bằng VNĐ - TK 423101: Tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn. - TK 423201: Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn dưới 12 tháng. - TK 423202: Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn từ 12 tháng trở lên. - TK 423802: Tiền gửi tiết kiệm bậc thang. - TK 423824: Tiền gửi tiết kiệm bằng VNĐ đảm bảo giá trị theo giá vàng. + TK 424: Tiền gửi tiết kiệm bằng ngoại tệ. - TK 424101: Tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn. - TK 424201: Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn dưới 12 tháng. - TK 424202: Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn từ 12 tháng trở lên. - TK 424204: Tiền gửi tiết kiệm hưởng lãi bậc thang dưới 24 tháng - TK 424205: Tiền gửi tiết kiệm hưởng lãi bậc thang trên 24 tháng. * TK 43- Phát hành GTCG + TK 431005: Kỳ phiếu dưới 12 tháng. + TK 431025: Kỳ phiếu trên 12 tháng. * TK 80- Chi phí hoạt động huy động vốn + TK 801005: Trả lãi tiền gửi không kỳ hạn. + TK 801006: Trả lãi tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn dưới 12T. + TK 801007: Trả lãi tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn từ 12 tháng trở lên. + TK 803002: Trả lãi phát hành kỳ phiếu. Bên cạnh đó để dễ quản lý và theo dõi các sản phẩm huy động vốn nên Chi nhánh có mở thêm tiểu khoản chi tiết cho từng loại sản phẩm. Ví dụ: TK Tiền gửi tiết kiệm kiệm 12 tháng bằng USD là: 424202.37.012 2.2.2 Chứng từ sử dụng. Các chứng từ được sử dụng trong kế toán huy động vốn tại Chi nhánh là: + Chứng từ tiền mặt: Giấy nộp tiền, giấy lĩnh tiền mặt, séc tiền mặt, phiếu chi. + Nhóm chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt: Phiếu chuyển khoản, uỷ nhiệm chi. + Các loại kỳ phiếu, trái phiếu. + Các loại sổ tiết kiệm, thẻ lưu… 2.2.3 Quy trình huy động vốn tại Chi nhánh NHNo & PTNT Lục Ngạn. 2.2.3.1 Quy trình kế toán nghiệp vụ tiền gửi thanh toán Đối với TK tiền gửi thanh toán KH có thể gửi vào rút ra bất cứ lúc nào và được hưởng mức lãi suất là 0.25%/ tháng.Tại NHNo Lục Ngạn chủ yếu là TK tiền gửi thanh toán bằng VNĐ còn bằng ngoại tệ thì chủ yếu là USD hoặc EURO nhưng rất hạn chế.Khách hàng mở TK loại này chủ yếu là cá nhân có người nhà đi lao động ở nước ngoài và mục đích chính không phải là sử dụng tiện ích thanh toán của sản phẩm này mà là để nhận tiền của người nhà chuyển về. * Khi khách hàng có nhu cầu mở TK tiền gửi thanh toán: Khách hàng phải có Quyết định thành lập doanh nghiệp, Quyết định bổ nhiệm Giám đốc Quyết định bổ nhiệm Kế toán trưởng, con dấu, mã số thuế (nếu có),( đối với khách hàng là tổ chức), phải có Chứng minh nhân dân(đối với khách hàng là cá nhân). Sau đó kế toán sẽ làm thủ tục mở TK cho KH và in Giấy đề nghị mở TK gồm 2 bản( KH giữ 1 bản, 1 bản lưu tại NH). + Khách hàng nộp tiền mặt vào tài khoản. Kế toán giao dịch hướng dẫn khách hàng viết giấy nộp tiền 2 liên.Khi đã kiểm tra tính đầy đủ, hợp pháp hợp lệ của chứng từ hạch toán : Nợ : TK 101101.01 : Số tiền khách hàng gửi Có : TK 4211/ KH : Số tiền khách hàng gửi Sau khi qua kế toán kiểm soát kiểm soát thì chứng từ được mang sang quỹ. Khi đã thu đủ tiền thủ quỹ ký xác nhận vào chứng từ rồi trả cho khách liên 2, liên 1 được lưu tại NH. + Khi khách hàng có nhu cầu rút tiền mặt: -Nếu KH là tổ chức kinh tế kế toán hướng dẫn khách hàng viết séc (VD: Mẫu Séc rút tiền gửi thanh toán số tiền 200 triệu đồng Phụ lục số 08), kiểm tra chữ ký, số dư TK của KH, mẫu dấu nếu đủ và hợp lệ, hợp pháp thì tiến hành hạch toán trên máy rồi đưa séc qua kế toán kiểm soát và chuyển sang thủ quỹ để chi tiền cho KH. - Nếu KH là cá nhân kế toán yêu cầu xuất trình chứng minh nhân dân, sau khi kiểm tra số dư TK thì tiến hành nhập máy, in giấy lĩnh tiền mặt 1 liên đưa KH ký vào ô trước khi nhận tiền. Kế toán so sánh chữ ký với chữ ký mẫu nếu hợp lệ thì đưa chứng từ qua kế toán kiểm soát và chuyển sang quỹ để chi tiền cho KH. Khi đó kế toán sẽ hạch toán trên máy theo bút toán: Nợ : TK 4211/ KH : Số tiền khách hàng rút Có : TK 101101.01 : Số tiền khách hàng rút VD: Ngày 01/7/2008 Bưu điện Lục Ngạn với nghiệp vụ rút tiền với séc ở trên thì kế toán sẽ nhập máy theo bút toán: Nợ : TK 421101.000002 : 200 triệu đồng Có : TK 101101.01 : 200 triệu đồng + Nếu khách hàng có nhu cầu thanh toán chuyển khoản: - Nếu trả cho người thụ hưởng có TK tại NHNo Lục Ngạn khách hàng lập UNC 3 liên( 1 liên giao cho KH, 1 liên lưu tại NH, 1 liên báo có cho KH, NH không thu phí) kế toán kiểm tra nếu hợp lệ thì hạch toán. VD: Ngày 11/7/2008 Chi nhánh điện Lục Ngạn trả tiền cho Bưu điện Lục Ngạn( cả hai đều có TK tại NHNo Lục Ngạn) số tiền 100 triệu đồng theo Mẫu Uỷ nhiệm chi ở trên thì hạch toán: Nợ : TK 421101.000023 : 100 triệu đồng Có : TK 421101.000002 : 100 triệu đồng - Nếu trả cho người thụ hưởng có TK tại NH khác: kế toán hướng dẫn KH lập UNC 2 liên kiểm tra nếu hợp lệ, hợp pháp thì chuyển sang cho bộ phận chuyển tiền điện tử để chuyển tiền đi cho KH. VD: Ngày 25/6/2008 Khách hàng NôngVăn Thực trích tiền từ TK chuyển tiền cho Nông Minh Đức có TK tại NH Công thương Hà Nội 10.000.000đ thì hạch toán: Nợ : TK 421104.000928 : 10 triệu đồng Có : TK 519121.2559 : 10 triệu đồng Sau đó tiến hành thu phí dịch vụ chuyển tiền theo quy định: Thu phí dịch vụ chuyển tiền của KH Nông Văn Thực đi NH khác hệ thống là 0.11%, phí tối thiểu là 22000đ. Hạch toán: Nợ : TK 421104.000928 : 22000 đồng Có : TK 453101.01 : 2000 đồng Có : TK 711001.01 : 20000 đồng + NH tính và trả lãi nhập gốc cho KH vào ngày cuối hàng tháng theo phương pháp tích số và hạch toán theo phiếu chuyển khoản : Nợ : TK 801005.01 : Số lãi Có : TK 4211/ KH : Số lãi * Đóng TK tiền gửi thanh toán Theo Quyết định số 261/QĐ/ NHNo- KHTH ngày 19/2/2008 của Tổng Giám Đốc NHNo Việt Nam thì TK tiền gửi thanh toán sẽ được đóng trong các trường hợp sau: - Chủ tài khoản yêu cầu - Tổ chức chấm dứt hoạt động( nếu KH là tổ chức ) - TK hết số dư và ngừng giao dịch trong 3 tháng liên tiếp - TK của KH được đưa vào chế độ “ngủ” (tức là TK không có nghiệp vụ phát sinh trong 6 tháng liên tiếp. 2.2.3.2 Quy trình kế toán nghiệp vụ tiền gửi tiết kiệm Tại NHNo & PTNT Lục Ngạn hoạt động huy động tiền gửi tiết kiệm được diễn ra tại PGD 92( PGD 92 là đơn vị hạch toán báo sổ ). Khi khách hàng có nhu cầu gửi tiền tiết kiệm, kế toán giao dịch tiết kiệm hướng dẫn khách hàng viết “Giấy gửi tiền tiết kiệm” theo mẫu , đăng ký chữ ký mẫu trên thẻ lưu tiết kiệm và nộp tiền. Kế toán căn cứ vào Giấy gửi tiền tiết kiệm và mở sổ tiền gửi tiết kiệm phù hợp (theo kỳ hạn gửi của khách hàng). Sau khi nộp tiền khách hàng được nhận Sổ tiết kiệm có ghi đầy đủ các yếu tố qui định( tên đơn vị nhận tiền gửi tiết kiệm, loại tiền, số tiền, kỳ hạn gửi tiền,ngày gửi tiền, ngày đến hạn thanh toán (đối với tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn), lãi suất, phương thức trả lãi, thời điểm trả lãi). Và để đảm bảo tính pháp lý, trên sổ tiết kiệm phải có dấu đỏ của NH và chữ ký của Ban Giám đốc. Khi rút tiền khách hàng xuất trình Sổ tiết kiệm, điền đầy đủ các yếu tố qui định trên Giấy lĩnh tiền tiết kiệm theo mẫu , chữ ký trên giấy lĩnh tiền phải đúng theo chữ ký trên thẻ lưu tiết kiệm. Kế toán căn cứ vào Giấy lĩnh tiền tiết kiệm để hạch toán, sau đó chuyển các chứng từ sang quỹ để chi tiền cho khách hàng. Khi khách hàng tất toán NH sẽ giữ lại Sổ tiết kiệm để lưu cùng với thẻ lưu. a. Tiết kiệm không kỳ hạn Với sản phẩm tiền gửi này khách hàng được sử dụng để chuyển khoản thanh toán tiền vay tại NHNo Lục Ngạn, được sử dụng TK Tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn bằng VNĐ để chuyển khoản thanh toán tới NH khác.Sản phẩm này áp dụng đối với tiền gửi là VNĐ, USD và EUR. Số tiền gửi tối thiểu: 100.000 VNĐ, 10 USD, 10 EUR. * Khi khách hàng gửi tiền: Kế toán căn cứ vào Giấy gửi tiền tiết kiệm, mở sổ tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn và hạch toán : - Đối với tiền gửi là VNĐ: Nợ : TK 101201.01 : Số tiền KH gửi Có : TK 423101.03 : Số tiền KH gửi - Đối với tiền gửi là ngoại tệ: Nợ : TK 101201.37.01 : Số tiền KH gửi là USD Có : TK 424101.37.01 : Số tiền KH gửi là USD Hoặc : Nợ : TK 101201.14.01 : Số tiền KH gửi là EUR Có : TK 424101.14.01 : Số tiền KH gửi là EUR Sau khi nộp tiền người gửi được nhận Sổ tiết kiệm không kỳ hạn có ghi đầy đủ các yếu tố qui định. Nếu muốn gửi thêm tiền khách hàng có thể trực tiếp hoặc thông qua người khác nộp tiền vào TK, không hạn chế số lần gửi tiền vào TK. * Khi khách hàng rút tiền: Kế toán căn cứ vào Sổ tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn và Giấy rút tiền tiết kiệm hạch toán : Nợ : TK 423101.03 : Số tiền KH rút là VNĐ Có : TK 101201.01 : Số tiền KH rút là VNĐ Hoặc: Nợ : TK 424101.xx.01 : Số tiền KH rút là ngoại tệ Có : TK 101201.xx.01 : Số tiền KH rút là ngoại tệ NH không hạn chế số lẩn giao dịch rút tiền trong phạm vi số dư của KH. Nếu KH muốn tất toán sổ tiết kiệm thì NH sẽ giữ lại Sổ tiết kiệm để lưu cùng với thẻ lưu. * Phương thức trả lãi: Lãi được tính theo phương pháp tích số và nhập gốc vào ngày làm việc cuối mỗi tháng. Khi đó kế toán sẽ hạch toán: Đối với tiền gửi là VNĐ: Nợ : TK 801005.01 : Số lãi Có : TK 423101.03 : Số lãi Đối với tiền gửi là USD: Nợ : TK 801005.37.A : Số lãi Có : TK 424101.37.01 : Số lãi Đối với tiền gửi là EUR: Nợ : TK 801005.14.A : Số lãi Có : TK 424101.14.01 : Số lãi VD: Ngày 01/5/2008 Bà Nguyễn Thị Tính gửi tiết kiệm không kỳ hạn số tiền 1000 USD, lãi suất là 1.25%/ năm gửi ngày 31/5/2008 kế toán tính lãi và nhập gốc (dựa vào bảng kê tích số dư có trên tài khoản tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn của bà Tính). Lãi = 30000 * 1.25% /12 tháng /30 ngày = 1.042USD Kế toán hạch toán: Nợ : TK 801005.37.A : 1.042 USD Có : TK 424101.37.01 : 1.042 USD Sau đó kế toán sẽ ghi lãi nhập gốc trên thẻ lưu tiết kiệm không kỳ hạn của bà Tính. b. Tiết kiệm có kỳ hạn. Với sản phẩm này khi cần vốn khách hàng có thể rút trước hạn( nhưng sẽ hưởng mức lãi suất tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn), hoặc cầm cố sổ tiết kiệm để vay vốn. Sản phẩm này áp dụng đối với tiền gửi là VNĐ, USD và EUR. Số tiền gửi tối thiểu là 500.000VNĐ, 50 USD, 50 EUR và kỳ hạn gửi tối thiểu là 15 ngày. * Khi khách hàng gửi tiền: Kế toán căn cứ vào Giấy gửi tiền tiết kiệm, mở sổ tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn phù hợp và hạch toán : Đối với tiền gửi là VNĐ: Nợ : TK 101201.01 : Số tiền KH gửi Có : TK 42320x.xxxxxx : Số tiền KH gửi Đối với tiền gửi là ngoại tệ: Nợ : TK 101201.xx.01 : Số tiền KH gửi là ngoại tệ Có : TK 42420x.xx.xxx : Số tiền KH gửi là ngoại tệ Sau khi nộp tiền người gửi được nhận Sổ tiết kiệm có kỳ hạn có ghi đầy đủ các yếu tố qui định. Khách hàng chỉ thực hiện gửi tiền một lần vào TK. VD: Ngày 03/7/2008 bà Lê Thị Mai gửi tiết kiệm số tiền 1500 EUR với kỳ hạn 5 tháng, kế toán mở sổ tiền gửi tiết kiệm ngoại tệ kỳ hạn 5 tháng và hạch toán: Nợ : TK 101201.14.01 : 1500 EUR Có : TK 424201.14.005 : 1500 EUR * Khi khách hàng rút tiền: Kế toán căn cứ vào Sổ tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn và Giấy lĩnh tiền tiết kiệm để hạch toán : Nợ : TK 42320x.xxxxxx : Số tiền KH rút là VNĐ Có : TK 101201.01 : Số tiền KH rút là VNĐ Hoặc: Nợ : TK 42420x.xx.01 : Số tiền KH rút là ngoại tệ Có : TK 101201.xx.01 : Số tiền KH rút là ngoại tệ * Phương thức trả lãi: Lãi được tính và trả vào ngày đáo hạn theo công thức: Tiền lãi =Vốn gốc *Lãi suất *Kỳ hạn gửi Tuy nhiên số lãi sẽ được phần mềm tự tính, kế toán sẽ in chứng từ chi lãi Phiếu chi kế toán chỉ phải tính phần lãi phụ Kế toán sẽ hạch toán : Nợ : TK 80100x.01 : Số lãi với tiền gửi là VNĐ Có : TK 101201.01 : Số lãi với tiền gửi là VNĐ Hoặc : Nợ : TK 80100x.xx.B : Số lãi với tiền gửi là ngoại tệ Có : TK 101201.xx.01 : Số lãi với tiền gửi là ngoại tệ Nếu khách hàng rút tiền trước hạn chỉ được hưởng lãi suất tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn. Kế toán sẽ hạch toán : Nợ : TK 801005.01 : Số lãi với tiền gửi là VNĐ Hoặc TK 801005.xx.A : Số lãi với tiền gửi là ngoại tệ Có : TK 101201.01 : Số lãi với tiền gửi là VNĐ Hoặc TK 101201.xx.01 : Số lãi với tiền gửi là ngoại tệ VD1: Ngày 15/7/08 ông Ngô Minh Bắc muốn tất toán sổ tiết kiệm kỳ hạn 6 tháng, lãi suất 1.458%/ tháng, số tiền 20 triệu đồng, ngày gửi là 15/6/08. Vì rút trước hạn nên ông Bắc được hưởng lãi suất không kỳ hạn là 0.25%/ tháng. Số lãi = 20.000.000 đ * 0.25% *1 = 50.000đ Kế toán hạch toán: - Tất toán Sổ tiết kiệm Nợ : TK 423201.000006 : 20.000.000đ Có : TK 101201.01 : 20.000.000đ - Chi lãi phụ: Nợ : TK 801005.01 : 50.000đ Có : TK 101201.01 : 50.000đ VD2 : Ngày 01/08/2008 ông Giáp Quang Hương đến tất toán sổ tiết kiệm kỳ hạn 3 tháng, gửi ngày 01/05/2008, số tiền 2000 USD lãi suất 5.2%/ năm. Ông Hương có nhu cằu muốn lấy gốc là USD còn lãi sẽ lấy bằng VNĐ.(tỷ giá ngày 01/08/08 16500đ/ USD.) Lãi = 2000USD * 5.2%/ 12 tháng *3 = 26 USD Kế toán hạch toán: -Tất toán Sổ tiết kiệm Nợ : TK 424201.37.01 : 2000USD Có : TK 101201.37.01 : 2000USD - Chi lãi phụ: Nợ : TK 801005.37.B : 26USD Có : TK 101201.37.01 : 26USD Sau đó kế toán sẽ hạch toán mua bán ngoại tệ: Nợ : TK 101201.37.01 : 26USD Có : TK 471101.37.01 : 26USD Bút toán chi trả tiềnVNĐ mua 26 USD với tỷ giá 16500đ/ USD Số tiền VNĐ phải trả = 26 USD * 16500đ = 429000đ Nợ : TK 471201.37.01 : 429000đ Có : TK 101201.01 : 429000đ Nếu khách hàng rút tiền sau hạn NH sẽ tự động chuyển toàn bộ số dư (Lãi nhập gốc) sang kỳ hạn mới tương ứng theo mức lãi suất hiện hành. Hiện nay NHNo Lục Ngạn có chương trình “ Tiết kiệm dự thưởng chào mừng 20 năm ngày thành lập AGRIBANK đợt II- 2008” với các kỳ hạn 3, 7, 13 tháng với mức tiền gửi tối thiểu là 6 triệu đồng hoặc 300 USD sẽ nhận được 1 phiếu dự thưởng. c. Tiết kiệm hưởng lãi bậc thang Với sản phẩm này khách hàng có thể rút vốn nhiều lần và hưởng lãi theo bậc thang tương ứng. Sản phẩm này áp dụng đối với tiền gửi là VNĐ và USD. Số tiền gửi tối thiểu là 1000.000VNĐ, 100 USD. * Khi khách hàng gửi tiền: Kế toán căn cứ vào Giấy gửi tiền tiết kiệm, mở Sổ tiền gửi tiết kiệm bậc thang và hạch toán: Nợ : TK 101201.01 : Số tiền KH gửi là VNĐ Có : TK 423802.000008: Số tiền KH gửi là VNĐ Hoặc Nợ : TK 101201.37.01 : Số tiền KH gửi là USD Có : - TK 424204.37.008 : Số tiền KH gửi là USD (kỳ hạn < 24 tháng) - TK 424205.37.008 : Số tiền KH gửi là USD (kỳ hạn > 24 tháng) Sau khi nộp tiền người gửi được nhận Sổ tiết kiệm bậc thang có ghi đầy đủ các yếu tố qui định. Khách hàng chỉ thực hiện gửi tiền một lần vào TK. * Khi khách hàng rút tiền: Kế toán căn cứ vào Sổ tiền gửi tiết kiệm bậc thang và Giấy lĩnh tiền tiết kiệm để hạch toán : Nợ : TK 423802.000008 : Số tiền KH rút là VNĐ Có : TK 101201.01 : Số tiền KH rút là VNĐ Hoặc: Nợ : - TK 424204.37.008 : Số tiền KH rút là USD (kỳ hạn < 24 tháng) - TK 424205.37.008 : Số tiền KH rút là USD (kỳ hạn > 24 tháng) Có : TK 101201.37.01 : Số tiền KH rút là USD * Phương thức trả lãi: Lãi được tính và trả theo số gốc KH rút theo công thức: Tiền lãi =Số tiền gốc rút * Bậc lãi suất * Thời gian thực gửi. Kế toán sẽ hạch toán : Nợ : TK 80100x.B : Số lãi đối với tiền gửi là VNĐ Có : TK 101201.01 : Số lãi đối với tiền gửi là VNĐ Hoặc : Nợ : TK 80100x.37.B : Số lãi đối với tiền gửi là USD Có : TK 101201.37.01 : Số lãi đối với tiền gửi là USD NH chỉ tính trả lãi khi KH rút tiền gốc, không chấp nhận việc KH lĩnh tiền lãi mà không rút gốc. VD: Ngày 20/7/08 bà Bùi Thị Xuân rút 10 triệu đồng từ Sổ tiết kiệm Bậc thang gửi ngày 10/6/08, số tiền 15 triệu đồng. Với thời gian gửi như vậy bà Xuân sẽ được hưởng mức lãi suất bậc 2 là 1.458%/ tháng. Số lãi = 10.000.000 * 1.458% *40/30 ngày = 194.400 đồng Kế toán hạch toán chi gốc: Nợ : TK 423802.000008 : 10.000.000 đồng Có : TK 101201.01 : 10.000.000 đồng Hạch toán chi lãi: Nợ : TK 801006.B : 194.400 đồng Có : TK 101201.01 : 194.400 đồng d. Tiết kiệm bằng VNĐ bảo đảm giá trị theo giá vàng. Với sản phẩm này KH được bảo đảm toàn bộ số tiền gốc bằng vàng miếng tiêu chuẩn AAA, KH không được rút tiền trước hạn. Do vậy khi cần vốn KH có thể cầm cố Sổ TK này để vay vốn. Số tiền gửi tối thiểu là 5 triệu đồng. Đây là hình thức huy động hộ Trung Ương. * Khi khách hàng gửi tiền: Khách hàng chỉ thực hiện gửi tiền một lần vào TK. Tại ngày gửi số tiền gốc VNĐ của khách hàng sẽ được qui đổi ra số lượng vàng miếng theo giá mua tại thời điểm gửi và được ghi ngay trên Sổ tiết kiệm. Kế toán căn cứ vào Giấy gửi tiền tiết kiệm, mở sổ tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn phù hợp( 3, 6, 9, 12 tháng) theo nhu cầu của khách hàng và hạch toán: Nợ : TK 101201.01 : Số tiền KH gửi Có : TK 423824.0000xx: Số tiền KH gửi * Phương thức trả lãi và hoàn gốc: Tiền gốc = Số lượng vàng qui đổi * Tỳ giá vàng tại ngày đến hạn do NHN công bố. Khi dó có thể phát sinh chênh lệch. Vì đây là hình thức huy động hộ TW nên chênh lệch đó sẽ báo Nợ về TW Kế toán căn cứ vào Sổ tiền gửi tiết kiệm bậc thang và Giấy lĩnh tiền tiết kiệm để hạch toán : Nếu giá vàng khi rút thấp hơn hoặc bằng giá vàng khi gửi: Nợ : TK 423824.0000xx : Số tiền gốc khi gửi Có : TK 101201.01 : Số tiền gốc khi gửi Nếu giá vàng khi rút cao hơn giá vàng khi gửi: Phần chênh lệch sẽ báo Nợ về NH trung tâm. Nợ : TK 423824.0000xx : Số tiền gốc khi gửi Nợ : TK 519909.92 : Phần chênh lệch Có : TK 101201.01 : Số tiền gốc khi rút Tại NH trung tâm sẽ báo Nợ về NH tỉnh để báo Nợ về TW Nợ : TK 519121.2559 : Phần chênh lệch Có : TK 519909.92 : Phần chênh lệch Lãi được trả một lần cùng gốc khi đáo hạn theo công thức: Tiền lãi =Vốn gốc *Lãi suất *Kỳ hạn gửi Nợ : TK 366201.92 : Số lãi Có : TK 101201. 01 : Số lãi VD: Ngày 28/5/08 bà Vũ Thị Lan gửi 1.800.000 đồng thời hạn 3 tháng theo hình thức tiết kiệm đảm bảo giá trị theo giá vàng, giá vàng tại thời điểm khách gửi tiền là 1.800.000đ/ 01 chỉ vàng khách hàng gửi 1.800.00đ được quy đổi bảo đảm tương ứng 1 chỉ vàng, lãi suất 4.3%/năm. Giả sử giá vàng ngày đến hạn 28/8/08 là 1.900.000đ/ chỉ. Kế toán tính chênh lệch, lãi và hạch toán: Chênh lệch = 1.900.000- 1.800.000 = 100.000đ Nợ : TK 423824.000003 : 1.800.000đ Nợ : TK 519909.92 : 100.000đ Có : TK 101201. 01 : 1.900.000đ Lãi = 1.800.000 *4.3%/ 12 *3 = 19.350đ Nợ : TK 366201.92 : 19.350đ Có : TK 101201.01 : 19.350đ Đến ngày đến hạn Sổ tiết kiệm, nếu khách hàng không đến rút NH sẽ nhập Lãi vào gốc và chuyển sang kỳ hạn tương ứng cung loại huy động theo lãi suất và giá vàng tại thời điểm chuyển. Trường hợp đó NH không triển khai loại hình tiết kiệm này thì chuyển sang loại tiền gửi tiết kiệm thông thường có kỳ hạn bằng kỳ hạn gửi tiền. Đối với hình thức huy động tiền gửi tiết kiệm khách hàng sẽ phải chịu phí đóng sớm( là phí kiểm đếm tiền) khi rút tiền mặt trong vòng 2 ngày làm việc kể từ ngày nộp tiền mặt vào Sổ tiết kiệm hoặc tất toán Sổ tiết kiệm trong vòng 2 ngày làm việc kể từ ngày mở đối với tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn, và 7 ngày đối với các sản phẩm tiền gửi tiết kiệm còn lại( cho phép rút tiền trước hạn). VD: Ngày 4/7/08 ông Hoàng Thanh Bình vì cần vốn nên yêu cầu rút 22triệu đồng từ Sổ tiết kiệm hưởng lãi bậc thang gửi ngày 1/7/08 số tiền 30 triệu đồng. Với thời gian gửi như vậy sô tiền 22 triệu đồng ông Bình sẽ được hưởng lãi suất bậc 1 là 0.25%/ tháng và phải chịu phí đóng sớm là 0.05% /số tiền rút. Kế toán căn cứ vào Sổ tiền gửi tiết kiệm bậc thang và Giấy lĩnh tiền tiết kiệm tính lãi, phí đóng sớm và hạch toán: Lãi = 22.000.000 * 0.25% *3/30 ngày = 5.500đ Nợ : TK 801006.B : 5.500đồng Có : TK 101201.01 : 5.500đồng Phí đóng sớm = 22.000.000 *0.05% = 11000đ Nợ : TK 101201. 01 : 11.000 đồng Có : TK 453101.01 : 1000 đồng Có : TK 719009.9217 : 10.000 đồng 2.2.3.3 Quy trình kế toán nghiệp vụ phát hành giấy tờ có giá. Hiện tại chi nhánh không huy động vốn bằng hình thức phát hành GTCG mà chỉ có thanh toán Kỳ phiếu đến hạn. Khi khách hàng đến mua kỳ phiếu kế toán căn cứ vào Giấy gửi tiền kỳ phiếu và hạch toán: Nợ : TK 101201.01 : Mệnh giá Kỳ phiếu Có : TK 431005.0000xx: Mệnh giá Kỳ phiếu Khi khách hàng đến lĩnh tiền kỳ phiếu, kế toán cứ vào kỳ phiếu và Giấy lĩnh tiền kỳ phiếu do KH viết (theo mẫu Phụ lục số 18) và hạch toán: Nợ : TK431005.0000xx : Mệnh giá Kỳ phiếu Có : TK 101201.01 : Mệnh giá Kỳ phiếu Kế toán tính lãi và lãi phụ (nếu khách hàng đến lĩnh tiền kỳ phiếu sau hạn) và hạch toán: Tiền lãi = Mệnh giá kỳ phiếu *Lãi suất *Kỳ hạn gửi Nợ : TK 803002.01 : Số lãi Có : TK 101201.01 : Số lãi Lãi phụ = Mệnh giá kỳ phiếu *Lãi suất * Thời gian dư ra Nợ : TK 801005.01 : Số lãi phụ Có : TK 101201.01 : Số lãi phụ VD: Ngày 16/7/08 bà Nguyễn Thị Toan đến thanh toán kỳ phiếu kỳ hạn 364 ngày, mua ngày 10/7/07 lãi suất 0.75%/ tháng, mệnh giá 20.000.000đ. Kế toán thanh toán gốc theo bút toán: Nợ : TK431005.000364 : 20.000.000 Có : TK 101201.01 : 20.000.000 Kế toán tính lãi, lãi phụ và hạch toán: Tiền lãi = 20.000.000 *0.75 % * 11 tháng 29 ngày = 1.795.000đ Nợ : TK 803002.01 : 1.795.000 Có : TK 101201.01 : 1.795.000 Lãi phụ = 20.000.000 * 0.25% * 6/ 30 ngày = 10.000đ Nợ : TK 801005.01 : 10.000 Có : TK 101201.01 : 10.000 Tuy nhiên hình thức hình thức huy động vốn bằng việc phát hành GTCG không hấp dẫn khách hàng bởi nó có 1 số nhược điểm : Thời hạn gửi dài, lãi không được nhập gốc, không được gia hạn thêm cho kỳ hạn mới. 2.2.4 Các loại sổ sách được sử dụng trong công tác kế toán huy động vốn tại Chi nhánh. - Sổ tiết kiệm: được phát hành theo mẫu in sẵn được trả cho khách hàng khi gửi tiền tiết kiệm, là căn cứ để kế toán chi trả tiền khi khách rút tiền hoặc tất toán Sổ tiết kiệm. - Thẻ lưu tiết kiệm : được sử dụng để lưu các thông tin trên Sổ tiền gửi tiết kiệm của khách hàng, lưu mẫu chữ ký của khách để đối chiếu khi khách hàng rút tiền từ Sổ tiết kiệm. Khi khách hàng tất toán thì thẻ lưu được lưu cùng với Sổ tiết kiệm để đóng thành tập chứng từ lưu trữ. - Bảng liệt kê chứng từ : Cuối mỗi ngày kế toán sẽ in liệt kê chứng từ từ phần mềm kế toán. Trên đó sẽ liệt kê các chứng từ của tất cả các nghiệp vụ kế toán huy động vốn phát sinh trong ngày. Dựa vào đó kế toán sẽ chấm các chứng từ khi đủ sẽ đóng các chứng từ kèm các bảng kê tương ứng theo các tập ( thu, chi, chuyển khoản…) để lưu trữ. - Sổ kế toán chi tiết : được in ra từ phần mềm (theo từng ngày) dựa trên các bút toán phát sinh hàng ngày vào cuối mỗi tháng, là căn cứ để lập bảng kết hợp tài khoản, sổ kế toán tổng hợp từ đó để lập các báo cáo tài chính theo qui định và theo yêu cầu của Ban giám đốc. - Bảng kết hợp tài khoản : được in ra từ phần mềm ( theo từng ngày) vào cuối mỗi tháng, là căn cứ để lập bảng cân đối tài khoản, kiểm tra đối chiếu kiểm soát số liệu trên các báo cáo tài chính khác. - Nhật ký thu chi tiết kiệm : được kế toán lập vào cuối mỗi ngày, dựa trên các bút toán phát sinh trong ngày, là căn cứ để đối chiếu với số liệu trên sổ sách (tiền thu chi thực tế có chính xác với sổ sách hay không). 2.3 Đánh giá chung về công tác kế toán huy động vốn 2.3.1 Những kết quả đạt được Sau hơn 20 năm hoạt động với sự cố gắng của toàn bộ công nhân viên NHNo Lục Ngạn đã gặt hái được nhiều thành công làm cho nguồn vốn huy động không ngừng gia tăng qua các năm. Có được kết quả này là có sự đóng góp không nhỏ của bộ phận kế toán. Việc ứng dụng công nghệ tin học trong kế toán huy động vốn đã làm nâng cao năng suất lao động của kế toán, làm cho việc hạch toán kế toán được chuẩn mực, chính xác hơn và đảm bảo an toàn cho cơ sở dữ liệu. Trong công tác quản lý điều hành, bên cạnh việc bố trí cán bộ hợp lý, giỏi chuyên môn ban lãnh đạo còn thường xuyên thực hiện kiểm tra, kiểm soát chấn chỉnh kịp thời những hạn chế trong quá trình làm việc nên đạt được hiệu quả cao trong công việc. Số lượng bút toán giao dịch trong ngày là tương đối lớn nhưng vẫn đảm bảo được tính chính xác, cập nhật. Lượng khách hàng và chứng từ phải giải quyết trong ngày cao nhưng nhờ sự nỗ lực của tập thể cán bộ công nhân viên đã tập trung xử lý nên giải phóng khách hàng nhanh, hồ sơ chứng từ chặt chẽ, hợp lệ, hợp pháp cho nên trong những năm gần đây đã không xảy ra những sai sót đáng tiếc nào gây thiệt hại về tài sản cũng như uy tín của NH. Kế toán huy động vốn đã cung cấp cho khách hàng những thông tin có liên quan đến tiền gửi tiết kiệm của khách hàng một cách kịp thời, chính xác, đầy đủ. Kế toán cũng cung cấp số liệu báo cáo thống kê một cách chính xác, đầy đủ và nhanh chóng phục vụ tốt nhất cho công tác điều hành hoạt động kinh doanh của Ban lãnh đạo. Mặc dù phải làm việc trong môi trường đa phần là nông dân – kiến thức kinh tế xã hội còn nhiều hạn chế – song cán bộ kế toán huy động vốn luôn nhiệt tình, tế nhị trong giao tiếp đồng thời vẫn đảm bảo đúng nguyên tắc khi xử lý nghiệp vụ. Triển khai đầy đủ và kịp thời các sản phẩm của NH cấp trên phát hành, đáp ứng tốt nhất các nhu cầu về sử dụng sản phẩm của khách hàng. Hồ sơ chứng từ đảm bảo tính hợp lệ, hợp pháp, chặt chẽ và được lưu trữ một cách cẩn thận, an toàn, khoa học. 2.3.2 Hạn chế Bên cạnh những kết quả đã được trong công tác kế toán huy động vốn vẫn còn một số hạn chế sau: Hiện tại Chi nhánh đang áp dụng mô hình giao dịch nhiều cửa nên năng suất lao động chưa cao, khách hàng phải qua nhiều khâu, nhiều cửa để hoàn thành việc giao dịch.Quy trình luân chuyển chứng từ chưa đúng với qui trình nghiệp vụ: thu tiền trước ghi sổ sau cho nên có thể gặp rủi ro trong việc thu tiền mặt. Mặc dù đã có nhiều cố gắng song do tình trạng thiếu cán bộ ( do được cử đi học hoặc chuyển đi nơi khác) vào những thời điểm lượng khách giao dịch nhiều (đặc biệt là vào vụ vải) thì việc hạch toán còn chậm so với yêu cầu của khách hàng, khách hàng vẫn phải có sự chờ đợi. Số lượng cán bộ có trình độ đại học vẫn còn hạn chế. Bên cạnh đó trình độ tin học vẫn chưa cao. Chưa tính và hạch toán lãi dự chi tiền gửi tiết kiệm hàng tháng, chỉ hạch toán vào cuối năm nên cũng ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính. Hiện nay Chi nhánh đang sử dụng phần mềm kế toán FOXPRO đôi khi chưa đáp ứng được một số nghiệp vụ phức tạp. Việc đăng ký tài khoản mới chưa kịp thời nên khi phát sinh nghiệp vụ kế toán gặp khó khăn. Bên cạnh đó một số cán bộ kế toán chưa nắm hết được các tài khoản nên việc hạch toán đôi khi còn chậm Tóm lại với tầm quan trọng của huy động vốn, để làm tốt công tác huy động vốn thì bộ phận kế toán giữ vai trò rất lớn, qua những kết quả đạt được thể hiện từ công tác kế toán sẽ giúp cho NH hoạch định được chiến lược kinh doanh phù hợp và phát hiện những mặt còn yếu để kịp thời chấn chỉnh. Và trên đây là toàn bộ thực trạng công tác kế toán huy động vốn tại NHNo Lục Ngạn. Thực trạng này sẽ là cơ sở cho những giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng công tác kế toán huy động vốn tại Chi nhánh NHNo Lục Ngạn. CHƯƠNG III MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC KẾ TOÁN HUY ĐỘNG VỐN TẠI NHNO&PTNT CHI NHÁNH HUYỆN LỤC NGẠN. 3.1 Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán huy động vốn tại Chi nhánh. Có rất nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác kế toán huy động vốn nhưng trong phạm vi chuyên để đã chọn em xin nêu một số giải pháp gắn liền với đặc điểm kinh tế xã hội huyện Lục Ngạn, cũng như địa bàn hoạt động của Chi nhánh NHNo Lục Ngạn với hy vọng góp phần nâng cao chất lượng kế toán huy động vốn để đạt được các chỉ tiêu kế hoạch đề ra. 3.1.1 Về thực hiện các nguyên tắc, chế độ kế toán - Cần thực hiện hạch toán đầy đủ kịp thời, chính xác nghiệp vụ kinh tế phát sinh, chấp hành nghiêm túc thể lệ chế độ quy định, đúng các quy trình nghiệp vụ kế toán đặc biệt là trong nghiệp vụ kế toán thu chi tiền tiền mặt cần đảm bảo đúng nguyên tắc: thu tiền trước ghi sổ sau và ghi sổ trước chi tiền sau. Bởi lẽ Ngân hàng tiến hành ghi sổ trước, thu tiền sau nên có những nghiệp vụ kế toán nhập máy với số tiền là 10000000đ nhưng khi khách hàng sang quỹ nộp vào chỉ có 9000000đ. Như vậy kế toán sẽ phải điều chỉnh lại số liệu cho khớp với thực tế, điều này gây lãng phí thời gian,hiệu quả công việc không được cao, ảnh hưởng tới uy tín của Ngân hàng. Do đó cần phải thực hiện đúng nguyên tắc thu chi tiền mặt, đúng quy trình nghiệp vụ. Có như vậy thì sẽ giảm thiểu được rủi ro trong nghiệp vụ kế toán ngân quỹ, đảm bảo an toàn tài sản. - Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nhằm phát hiện những sai sót trong quy trình nghiệp vụ từ đó có những biện pháp điều chỉnh kịp thời. - Hàng tháng tổ chức bình xét, đánh giá tới từng cán bộ làm công tác kế toán kết quả bình xét gắn liền với tiền lương để nâng cao trách nhiệm của từng cán bộ đối với công việc của mình. Bên cạnh đó cần kiên quyết xử lý kỷ luật những cán bộ vì nguyên nhân chủ quan mà làm sai quy trình nghiệp vụ và nguyên tắc kế toán, có hình thức khen thưởng động viên đối với những cán bộ làm tốt công việc được giao. 3.1.2 Đối với hố sơ, chứng từ kế toán huy động vốn Hồ sơ chứng từ huy động vốn cần được bố trí sắp xếp một cách hợp lý khoa học hơn. Đối với các thẻ lưu tiết kiệm nên sắp xếp theo thứ tự số sổ theo các tháng , các năm khác nhau, nên để tách biệt thẻ lưu của các loại hình tiết kiệm dự thưởng, khuyến mãi với nhau. Đối với hồ sơ cho vay cầm đồ nên sắp xếp theo thứ tự số khế ước tăng (hoặc giảm dần) theo các năm khác nhau( nếu hồ sơ khá nhiều thì có thể sắp xếp theo các tháng) để tạo điều kiện cho kế toán giải quyết được các yêu cầu của khách hàng một cách nhanh chóng, tạo tâm lý thoải mái cho khách hàng. Nên có một cán bộ quản lý tại PGD 92 để giúp cho việc hoàn chỉnh các yếu tố qui định trên chứng từ( chữ ký kiểm soát) tránh cho khách hàng phải chờ đợi, tạo được niềm tin ở khách hàng. Nên lưu Giấy đăng ký mở Tài khoản tiền gửi thanh toán một cách khoa học hơn: Lưu theo địa chỉ ( theo từng xã) của khách hàng, đối với những Giấy đăng ký mở Tài khoản của những tài khoản ít phát sinh nghiệp vụ nên để tách biệt. Có như vậy sẽ giúp kế toán thuận lợi hơn trong việc kiểm tra tính hợp lệ hợp pháp của chứng từ (so sánh chữ ký mẫu với chữ ký trên giấy lĩnh tiền mặt) nâng cao uy tín, mức độ chuyên nghiệp trong việc hạch toán kế toán. 3.1.3 Nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và trình độ công nghệ cho cán bộ kế toán. Yếu tố con người luôn là một yếu tố đóng vai trò quyết định đến hoạt động kinh doanh của một NH. Máy móc, trang thiết bị cho dù có hiện đại đến đâu đi chăng nữa thì vẫn chỉ là sản phẩm sáng tạo của con người và chịu sự điều khiển của con người. Việc áp dụng và sử dụng hiệu quả các công nghệ này hay không phụ thuộc vào trình độ nhận thức và năng lực của người sử dụng. Do đó NH phải thường xuyên đào tạo về trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ công nhân viên của mình. Công tác đào tạo phải thực hiện ở nhiều cấp độ khác nhau tuỳ chức năng hiện tại và quy hoạch tương lai. Nhưng dù ở lĩnh vực nghiệp vụ nào cũng cần phải quán triệt sâu sắc tinh thần tận tuỵ, chu đáo với sự nghiệp của đơn vị. Mọi thành viên cần hiểu rõ khách hàng luôn là người bạn đồng hành của ngân hàng, cần hiểu nhu cầu và mong muốn của họ, từ đó mới thực hiện thành công chiến lược khách hàng, vì vậy đây là chiến lược phải được duy trì thường xuyên và lâu dài. Bên cạnh đó Chi nhánh cần đào tạo thêm về kiến thức tin học để cán bộ nhân viên có thể hiểu và phát huy hết tác dụng của các phần mềm. Từ đó có thể xử lý vững vàng, chính xác các nghiệp vụ phát sinh của mình trong môi trường kế toán ngày càng đòi hỏi ở mức độ cao. Nên tổ chức tập huấn cho cán bộ kế toán huy động vốn khi có sản phẩm huy động mới để khi triển khai sẽ đạt được hiệu quả cao nhất. Bên cạnh đó cũng phải tiến hành đăng ký ngay tài khoản mới để giúp cho kế toán thuận lợi hơn khi có nghiệp vụ phát sinh. Bên cạnh đó NHNo Lục Ngạn cần động viên, khuyến khích các cán bộ kế toán luôn nỗ lực, hoàn thành tốt mọi công việc được giao đồng thời có chế độ đãi ngộ đối với những cán bộ đưa ra được các giải pháp hiệu quả phục vụ cho hoạt động của NH nói chung và công tác kế toán huy động vốn nói riêng, tạo nên sức mạnh để đạt được những mục tiêu đã đề ra. 3.1.4. Ứng dụng công nghệ tin học vào hoạt động ngân hàng. Ngân hàng cần tăng cường cơ sở vật chất hiện đại giúp cho hoạt động của Ngân hàng theo kịp với sự phát triển của ngành kinh tế hiện nay. Hiện nay ở ngân hàng công việc rất nhiều, số lượng máy móc giúp cho công việc còn ít, trong số đó có 1 số máy sử dụng từ lâu đã cũ không phù hợp với khối lượng công việc lớn hơn. Nếu Ngân hàng thanh lý những máy móc đó thay vào bằng những máy móc thiết bị hiện đại nó sẽ giúp cho Ngân hàng hoạt động linh hoạt hơn, đồng thời nó còn giúp cho cán bộ Ngân hàng giảm được khối lượng công việc tăng năng suất lao động. Ngoài ra những dụng cụ phải đầy đủ để phục vụ tốt cho công tác nghiệp vụ Ngân hàng và được bố trí ngăn nắp trong phòng. 3.1.5 Nâng cao mối quan hệ của Ngân hàng với chính quyền địa phương Đây là một huyện miền núi nghèo nên trình độ dân trí kiến thức kinh tế xã hội còn thấp, gần gũi với người dân hơn ai hết chính là Chính quyền địa phương, do đó Ngân hàng cần nâng cao mối quan hệ với chính quyền địa phương để nâng cao sự hiểu biết của người dân về Ngân hàng. giúp cho kế toán thuận lợi hơn trong giao dịch với khách hàngNgân hàng thuận lợi hơn trong công tác huy động vốn. 3.1.6 Một số giải pháp hỗ trợ Bên cạnh những giải pháp tác động trực tiếp tới công tác hạch toán kế toán thì những giải pháp hỗ trợ - những giải pháp nhằm tăng cường huy động vốn: đa dạng hóa các loại hình tiền gửi tiết kiệm, thực hiện chính sách lãi suất ưu đãi đối với khách hàng, mở TK thẻ thanh toán… có tác động tới công tác hạch toán kế toán. Đi đôi với các sản phẩm tiền gửi được đa dạng hóa, tài khoản thẻ được mở….là công tác kế toán. Do đó nguồn vốn được huy động càng nhiều, hình thức huy động càng đa dạng thì công tác kế toán huy động vốn sẽ càng hoàn thiện hơn. Bởi lẽ trong nền kinh tế thị trường các NH luôn cạnh tranh lẫn nhau để thu hút khách hàng về phía mình vì nguồn vốn là yếu tố quyết định sự tồn tại của một NH.Do vậy khi nguồn vốn được huy động càng nhiều thì khối lượng nghiệp vụ cần hạch toán kế toán cũng tăng lên theo, hình thức huy động càng đa dạng thì đòi hỏi công tác kế toán càng phải nhạy bén, linh hoạt. ý thức được tầm quan trọng của nguồn vốn đến sự tồn tại của NH, ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế bản thân của mình thì các kế toán viên phải tự trau dồi bản thân, không ngừng học hỏi để làm cho công tác kế toán có thể đáp ứng được sự tăng lên về số lượng của nguồn vốn cũng như sự đa dạng về hình thức huy động. Từ đó sẽ góp phần làm cho công tác kế toán huy động vốn hiệu quả hơn, hoàn thiện hơn. 3.2 Một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán huy động vốn tại Chi nhánh. 3.2.1 Kiến nghị với Nhà nước Nhà nước cần hoàn thiện môi trường pháp lý, tạo lập môi trường tâm lý xã hội ổn định, phát triển thị trường chứng khoán… Hoàn chỉnh hệ thống pháp luật đồng bộ đảm bảo các quyền lợi chính đáng của Ngân hàng, môi trường pháp lý ổn định để tạo điều kiện Ngân hàng cho vay, vừa đáp ứng được nhu cầu về cung cấp vốn cho đầu tư phát triển vừa đảm bảo được an toàn vốn của Ngân hàng. Chính phủ cần tạo lòng tin đối với người dân để họ tin tưởng vào các biện pháp của Chính phủ sẽ đưa nền kinh tế của chúng ta đi lên, đẩy lùi lạm phát, đẩy lùi tình trạng mất giá đồng tiền. Có như vậy tạo được tâm lý cho người dân khi có tiền nhàn rỗi sẽ gửi tiết kiệm để hưởng lãi hơn là mua vàng tích trữ. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi hơn cho Ngân hàng trong việc huy động vốn. 3.2.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước. NHNN cần phát huy vai trò là cơ quan quản lý Nhà Nước với hoạt động NH, có chính sách tiền tệ phù hợp với từng giai đoạn cụ thể để tạo tâm lý an tâm cho người dân khi gửi tiền vào NH. Tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của các NHTM đảm bảo cho hoạt động của hệ thống NHTM an toàn và hiệu quả, tạo điều kiện thuận lợi cho các NHTM áp dụng khoa học công nghệ Ngân hàng, có chính sách đào tạo bồi dưỡng về nghiệp vụ cho các cán bộ NH để các NHTM có thể tham gia vào tất cả các lĩnh vực kinh doanh NH mà các nước trên thế giới đang làm và đặc biệt là tham gia vào thị trường chứng khoán - một loại hình kinh doanh mới mà NHNN đang triển khai, đưa vào sử dụng từ đó nâng cao khả năng phục vụ của Chi nhánh. NHNN cần đưa ra các quy định đồng bộ, cụ thể nhằm ổn định và hiện đại hóa các quá trình thanh toán liên NH, tạo điều kiện phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế. 3.2.3. Kiến nghị đối với NHNo& PTNT Việt Nam, NHNo& PTNT Bắc Giang. - Hiện đại hoá kế toán ngân hàng: Công tác huy động vốn và thanh toán có tác động hỗ trợ lẫn nhau. Thanh toán tốt sẽ thu hút nguồn vốn của các tổ chức kinh tế, dân cư mở tài khoản và thanh toán cho nhau qua hệ thống thanh toán của ngân hàng; đồng thời tạo cho vốn ngân hàng tăng lên, giảm lượng tiền mặt trong lưu thông…Muốn vậy, phải đẩy mạnh hơn nữa công tác hiện đại hoá, công nghệ hoá ngân hàng, nhanh chóng khai thác thế mạnh vi tính để dịch vụ chuyển tiền nhanh mở rộng, đẩy mạnh công tác thanh toán bù trừ, áp dụng hình thức thanh toán hiện đại như: thẻ tín dung, thẻ thanh toán, thanh toán Quốc tế qua mạng SWIFT. Hiện đại hoá công nghệ ngân hàng sẽ giúp cho các chi nhánh vừa nâng cao chất lượng kinh doanh, vừa tránh được lạc hậu trong cạnh tranh, tạo điều kiện để ngân hàng từng bước hội nhập cộng đồng tài chính Quốc tế. - Hiện nay một khách hàng muốn giao dịch bằng VNĐ và ngoại tệ thì phải mở 2 TK riêng biệt. Do vậy nên có chế độ hạch toán tài khoản đa tệ sẽ thuận tiện hơn cho khách hàng và cũng sẽ thuận lợi hơn cho cán bộ kế toán trong việc quản lý các TK. - Cải tiến lại phương thức thanh toán và đơn giản hóa thủ tục giao dịch, triển khai giao dịch một cửa đối với khách hàng để rút ngắn các thủ tục thanh toán, tạo sự thuận tiện và tâm lý thoải mái cho khách hàng khi đến giao dịch. - Thực hiện việc kiểm soát của lãnh đạo bằng chữ ký điện tử giúp cho việc luân chuyển chứng từ nhanh hơn. KẾT LUẬN Hoạt động của hệ thống Ngân hàng luôn tạo ra những kênh dẫn vốn hết sức quan trọng đối với nền kinh tế. Vì vậy, việc hoàn thiện nghiệp vụ kế toán huy động vốn là một trong những vấn đề quan trọng đòi hỏi mỗi Ngân hàng đều phải cố gắng tăng cường nguồn vốn huy động cho sự nghiệp phát triển kinh tế- xã hội của đất nước. Nhận thức được tầm quan trọng đó, thời gian gian qua NHNo & PTNT Lục Ngạn đã vượt qua nhiều thử thách, nỗ lực phấn đấu với tinh thần chủ động, sáng tạo của tập thể lãnh đạo, của cán bộ nhân viên NHNo & PTNT Lục Ngạn được phát huy. Chi nhánh luôn tìm tòi đổi mới phương thức huy động vốn cũng như nâng cao hiệu quả công tác kế toán huy động vốn. Qua thời gian thực tập tại NHNo & PTNT Lục Ngạn em đã hiểu thêm về nghiệp vụ kế toán huy động vốn của Chi nhánh, thấy được những kết quả mà Chi nhánh đạt được cũng như những tồn tại của NH, từ đó em cũng đưa ra các giải pháp, kiến nghị của riêng mình nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán huy động vốn của Chi nhánh. Tuy nhiên do hạn chế bởi thời gian nghiên cứu và trình độ nên chuyên đề của em không tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô, và các cô, chú, anh, chị cán bộ NHNo & PTNT Lục Ngạn để chuyên đề của em được hoàn thiện hơn. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn giảng viên …………………và các cô chú, anh chi cán bộ NHNo & PTNT Lục Ngạn đã giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Giáo trình kế toán Ngân hàng - Học viện Ngân hàng. 2. Giáo trình Lý thuyết tiền tệ Ngân hàng - Học viện Ngân hàng. 3. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của NHNo& PTNT Lục Ngạn. 4. Quyết định số 261/ QĐ/ NHNo – KHTH ngày 19/2/2008 của Tổng Giám Đốc NHNo& PTNT Việt Nam. 5. Quyết định số 123/QĐ/HĐQT – KHTH ngày 19/2/2008 6. Quyết định số 403/NHNo- KHTH ngày 13/2/2008 7. Quyết định số 124/QĐ/HĐQT – KHTH ngày 21/2/2008