MỤC LỤC
Lời cảm ơn . i
Mục lục . ii
Lời mở đầu1
Danh mục các từ viết tắt4
Chương 1: . 5
Lý luận chung về hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam5
1.1Tính tất yếu của hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam . 5
1.1.1Định hướng của Đảng và Nhà nước5
1.1.2Thực trạng nguồn vốn nước ngoài chảy vào Việt Nam . 6
1.2Đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán . 12
1.2.1Các hình thức tham gia của nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoán12
1.2.2Vai trò của hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam18
1.3Kinh nghiệm các nước trong việc thu hút đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán22
1.3.1Thực trạng hoạt động đầu tư nước ngoài tại một số thị trường chứng khoán khu vực Châu Á22
1.3.2Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam . 28
Chương 2: . 30
Thực trạng hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam30
2.1Quá trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước và sự phát triển Thị trường chứng khoán Việt Nam30
2.1.1Quá trình Cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước thời gian qua30
2.1.2Quá trình hình thành và phát triển Thị trường Chứng khoán Việt Nam33
2.2Cơ sở pháp lý đối với hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam . 42
2.2.1Các văn bản áp dụng cho hoạt động đầu tư nước ngoài nói chung42
2.2.2Các văn bản pháp lý áp dụng trực tiếp cho hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam49
2.2.3Một số điểm lưu ý khác liên quan tới hệ thống văn bản pháp luật về đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam . 55
2.3Thực trạng tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam của nhà đầu tư nước ngoài57
2.3.1Nhà đầu tư nước ngoài mua chứng khoán của doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hoá57
2.3.2Cơ sở cho hoạt động ĐTNN tại các công ty cổ phần có vốn ĐTNN64
2.3.3Nhà đầu tư nước ngoài tham gia mua, bán chứng khoán trên TTGDCK Thành phố Hồ Chí Minh67
2.3.4Nhà đầu tư nước ngoài tham gia góp vốn vào công ty chứng khoán liên doanh, công ty quản lý quỹ liên doanh . 77
Chương 3: . 79
Giải pháp thúc đẩy hoạt động đẩu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam79
3.1Định hướng phát triển thị trường chứng khoán đến năm 201079
3.1.1Quan điểm định hướng chiến lược phát triển TTCK Việt Nam . 79
3.1.2Định hướng phát triển TTCK Việt Nam đến năm 2010 . 81
3.2Giải pháp thúc đẩy hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam . 83
3.2.1Ổn định và cải thiện môi trường kinh tế vĩ mô . 84
3.2.2Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về chứng khoán và TTCK85
3.2.3Tăng cung hàng hoá về mặt số lượng và chất lượng . 86
3.2.4Từng bước hoàn thiện cơ sở vật chất kỹ thuật hỗ trợ thị trường. 89
3.3Một số kiến nghị nhằm tăng cường hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam . 91
3.3.1Kiến nghị về quản lý ngoại hối trong giao dịch chứng khoán . 91
3.3.2Kiến nghị về chính sách thuế đối với nhà đầu tư nước ngoài . 92
3.3.3Kiến nghị về giới hạn đầu tư đối với hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán . 93
3.3.4Kiến nghị về sự tham gia của tổ chức kiểm toán, tổ chức định mức tín nhiệm94
3.3.5Kiến nghị về hoàn thiện hệ thống kế toán áp dụng cho các công ty niêm yết95
Kết luận97
Phụ lục 1 . 99
Phụ lục 2 . 100
Phụ lục 3 . 101
Phụ lục 4 . 104
Phụ lục 5 . 108
Danh mục tài liệu tham khảo . 110
114 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2281 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Giải pháp thúc đẩy hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
lµ rÊt lín vµ rÊt nÆng nÒ. Trong ®ã, viÖc hoµn thiÖn thÞ trêng tµi chÝnh lµ mét yªu cÇu rÊt bøc xóc. Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n lµ bíc quan träng ®Ó hoµn thiÖn cÊu tróc cña thÞ trêng tµi chÝnh, gãp phÇn tÝch tô, tËp trung vµ ph©n phèi vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶, phôc vô cho c«ng cuéc C«ng nghiÖp ho¸, HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Trªn c¬ së ®ã ngµy 5 th¸ng 8 n¨m 2003 Thñ tíng ChÝnh phñ ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 163/2003/Q§-TTg phª duyÖt ChiÕn lîc Ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 víi môc tiªu c¬ b¶n lµ x©y dùng vµ hoµn thiÖn thÞ trêng chøng kho¸n ®ång bé, bao gåm thÞ trêng s¬ cÊp vµ thÞ trêng thø cÊp, thÞ trêng tËp trung vµ thÞ trêng giao dÞch qua quÇy, thÞ trêng giao ngay vµ thÞ trêng kú h¹n. ThÞ trêng nµy ®îc vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ Níc trªn nguyªn t¾c ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn lµnh m¹nh, æn ®Þnh vµ b×nh ®¼ng gi÷a c¸c chñ thÓ tham gia thÞ trêng. §ång thêi ph¶i duy tr× ®îc trËt tù, an toµn, më réng ph¹m vi t¨ng cêng hiÖu qu¶ qu¶n lý, gi¸m s¸t thÞ trêng nh»m b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ngêi ®Çu t trªn thÞ trêng.
ThÞ trêng chøng kho¸n ph¶i lµ mét kªnh dÉn vèn trung h¹n vµ dµi h¹n quan träng cña nÒn kinh tÕ. MÆt kh¸c, thÞ trêng chøng kho¸n ph¶i lµ c«ng cô ®¾c lùc ®Ó kinh tÕ ViÖt Nam tõng bíc héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ, khai th¸c tèi ®a c¸c t¸c ®éng tÝch cùc trong viÖc huy ®éng vèn trong vµ ngoµi níc, lµ cÇu nèi ®Ó c¸c nhµ ®Çu t ViÖt Nam tham gia ®Çu t trªn thÞ trêng tµi chÝnh quèc tÕ, h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ, gãp phÇn ®¶m b¶o an ninh vÒ tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn.
Nh vËy, ®Þnh híng ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam tõ nay ®Õn n¨m 2010 cÇn tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau:
Mét lµ më réng quy m« cña thÞ trêng chøng kho¸n tËp trung, phÊn ®Êu ®a tæng gi¸ trÞ thÞ trêng ®Õn n¨m 2005 ®¹t møc 2% – 3% GDP vµ ®Õn n¨m 2010 ®¹t møc 10% - 15% GDP. Trong ®ã, cÇn ph¸t triÓn thÞ trrêng tr¸i phiÕu vµ t¨ng sè lîng cæ phiÕu niªm yÕt trªn thÞ trêng chøng kho¸n.
Hai lµ x©y dùng vµ ®a vµo vËn hµnh Trung t©m giao dÞch, mét së giao dÞch chøng kho¸n hiÖn ®¹i, x©y dùng c¸c Trung t©m lu ký chøng kho¸n nh»m cung cÊp c¸c dÞch vô ®¨ng ký lu ký, vµ thanh to¸n chøng kho¸n theo híng hiÖn ®¹i ho¸. Trong ®ã, viÖc x©y dùng së giao dÞch chøng kho¸n cÇn ®¶m b¶o kÕ thõa ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm u viÖt cña c¸c së giao dÞch chøng kho¸n ph¸t triÓn trªn thÕ giíi, ®ång thêi mang nh÷ng nÐt ®Æc trng cña thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph¸t hµnh vµ kinh doanh chøng kho¸n, khuyÕn khÝch huy ®éng vèn dµi h¹n trong vµ ngoµi níc ®¶m b¶o cho TTCK ho¹t ®éng cã tæ chøc, an toµn, c«ng khai, c«ng b»ng, hiÖu qu¶ vµ b¶o vÖ quyÒn hîp ph¸p cña ngêi ®Çu t.
Së giao dÞch nµy sÏ bao gåm hai TTGDCK ho¹t ®éng song song vµ ®éc lËp, ®¶m tr¸ch c¸c nhiÖm vô kh¸c nhau lµ qu¶n lý thÞ trêng giao dÞch c¸c chøng kho¸n cã tiªu chuÈn cao (b¶ng 1), vµ trung t©m giao dÞch HN qu¶n lý thÞ trêng giao dÞch c¸c chøng kho¸n cña c¸c DNV&N (b¶ng 2), chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn ®Ó ®Õn n¨m 2010 chuyÓn thµnh thÞ trêng giao dÞch chøng kho¸n phi tËp trung (OTC).
ThÞ trêng giao dÞch b¶ng 2 kh«ng chØ lµ n¬i niªm yÕt c¸c chøng kho¸n cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá mµ cßn cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ®ñ tiªu chuÈn ®¨ng ký niªm yÕt t¹i b¶ng 1 nhng l¹i muèn niªm yÕt t¹i b¶ng 2. §iÒu nµy t¹o nªn tÝnh linh ho¹t cao trong ho¹t ®éng niªm yÕt vµ giao dÞch chøng kho¸n, ®ång thêi t¹o m«i trêng c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a 2 thÞ trêng b¶ng 1 vµ b¶ng 2, mét yÕu tè rÊt quan träng ®Ó n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cña toµn bé thÞ trêng vµ còng lµ mét bíc ®Öm quan träng cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng thµnh c«ng thÞ trêng giao dÞch phi tËp trung (OTC) ë ViÖt Nam n¨m 2010.
Ba lµ ph¸t triÓn c¸c nhµ ®Çu t cã tæ chøc vµ c¸c nhµ ®Çu t c¸ nh©n.. Trong ®ã, cÇn sím thiÕt lËp hÖ thèng c¸c nhµ ®Çu t cã tæ chøc bao gåm c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, c¸c c«ng ty chøng kho¸n, c¸c c«ng ty tµi chÝnh, c«ng ty b¶o hiÓm, c¸c quü b¶o hiÓm, quü ®Çu t…, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc nµy tham gia thÞ trêng víi vai trß lµ c¸c nhµ ®Çu t chøng kho¸n chuyªn nghiÖp vµ thùc hiÖn chøc n¨ng cña nhµ t¹o lËp thÞ trêng. §ång thêi, bªn c¹nh c¸c nhµ ®Çu t cã tæ chøc còng cÇn t¹o c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù tham gia cña c¸c nhµ ®Çu t c¸ nh©n.
Bèn lµ x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c tæ chøc trung gian nh c¸c c«ng ty chøng kho¸n, c«ng ty qu¶n lý quü, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c tæ chøc ®Þnh møc tÝn nhiÖm… c¸c tæ chøc nµy cÇn cã bíc ph¸t triÓn phï hîp víi quy m« vµ tr×nh ®é vµ ph¸t triÓn cña TTCK tõng thêi kú.
Tãm l¹i, víi ®Þnh híng ph¸t triÓn TTCK ®Õn n¨m 2010, TTCK ViÖt Nam sÏ nhanh chãng ph¸t triÓn c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng, t¬ng xøng víi quy m« vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam. §Æc biÖt lµ hiÖn nay, khi ViÖt Nam ®· ký kÕt HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt- Mü, t¬ng lai kh«ng xa sÏ gia nhËp WTO vµ tõ n¨m 2003, ViÖt Nam sÏ tõng bíc tham gia AFTA, TTCK ViÖt Nam ®îc ®Æt tríc rÊt nhiÒu th¸ch thøc míi nhng còng kh«ng Ýt c¬ héi míi. Xu thÕ héi nhËp nµy sÏ gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ trong níc, trong ®ã cã thÞ trêng chøng kho¸n. §iÒu nµy gióp chóng ta tËn dông ®îc sù hîp t¸c quèc tÕ vÒ nhiÒu mÆt nh hç trî kü thuËt ph¸t triÓn c¸c tæ chøc trung gian, hç trî ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng... ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng tham gia niªm yÕt chÐo víi c¸c së giao dÞch chøng kho¸n trong khu vùc. Do ®ã, chóng ta cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ph¶i n©ng cÊp vµ ®iÒu chØnh ®Ó phï hîp víi mÆt b»ng ph¸t triÓn cña thÞ trêng chøng kho¸n c¸c níc.
Trªn ®©y lµ mét sè môc tiªu cÇn ph¶i ®¹t ®îc trong giai ®o¹n tõ 5 ®Õn 10 n¨m. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu nµy ph¶i lu«n lu«n tu©n theo c¸c quan ®iÓm chØ ®¹o trong chiÕn lîc ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam.
Gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi trªn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam
Tõ nÒn t¶ng lý luËn ®· ph©n tÝch ë ch¬ng 1, nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cña c¸c níc trong khu vùc vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña ViÖt Nam, cã thÓ thÊy r»ng thu hót nguån vèn níc ngoµi qua thÞ trêng chøng kho¸n lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu kh¸ch quan. Trªn c¬ së chñ tr¬ng ®Þnh híng cña §¶ng vµ Nhµ níc, mét sè gi¶i ph¸p sau ®©y cho vÊn ®Ò nghiªn cøucã thÓ ®îc xem xÐt vµ ¸p dông.
æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn m«i trêng kinh tÕ vÜ m«
Mét m«i trêng kinh tÕ vÜ m« æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn sÏ lµ m¶nh ®Êt mµu mì thu hót mäi ho¹t ®éng kinh tÕ. §Æc biÖt, víi tÝnh chÊt rÊt nh¹y c¶m cña nguån vèn níc ngoµi qua TTCK, m«i trêng kinh tÕ l¹i cµng chøng tá ®îc tÇm quan träng cña m×nh. ViÖt Nam cÇn tiÕp tôc thùc hiÖn vµ ®Èy m¹nh c¸c gi¶i ph¸p vÜ m« sau:
TiÕp tôc thùc hiÖn ®êng lèi c¶i c¸ch, ®æi míi nÒn kinh tÕ, theo ®uæi chÝnh s¸ch kinh tÕ më. Thµnh tùu qua h¬n 15 n¨m ®æi míi cho thÊy tÝnh ®óng ®¾n cña ®êng lèi ®æi míi. Xu híng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ ®ang diÔn ra t¹i mäi quèc gia, mäi ngµnh nghÒ trªn thÕ giíi, trë thµnh xu híng tÊt yÕu cña thêi ®¹i. ChÝnh s¸ch kinh tÕ më víi viÖc ®Èy m¹nh quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ song ph¬ng, ®a ph¬ng, tham gia c¸c tæ chøc kinh tÕ lín nhá trong khu vùc vµ thÕ giíi, cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch thu hót ®Çu t níc ngoµi cÇn ®îc tiÕp tôc thùc hiÖn.
TiÕp tôc c¶i c¸ch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho khèi DNNN, më réng vµ khuyÕn khÝch khèi kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn. DNNN cæ phÇn ho¸ hiÖn nay lµ nguån hµng chñ yÕu trªn TTCK. B»ng c¸ch cho ph¸ s¶n, gi¶i thÓ nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng trô v÷ng trªn thÞ trêng vµ kh«ng träng yÕu ®èi víi nÒn kinh tÕ; ®Èy nhanh vµ m¹nh qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c DNNN cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn sÏ gióp gi¶m g¸nh nÆng cho Nhµ níc, tËn dông nguån lùc trong vµ ngoµi doanh nghiÖp mét c¸ch hiÖu qu¶. §èi víi khèi kinh tÕ t nh©n, thùc tÕ nh÷ng n¨m qua cho thÊy sù lín m¹nh kh«ng ngõng vµ nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù ph¸t triÓn ®Êt níc cña khèi. ChÝnh khèi nµy ®· thu hót mét lîng vèn §TNN níc ngoµi kh«ng nhá vµo ViÖt Nam, chñ yÕu díi h×nh thøc vèn FDI. §©y ®ang lµ nguån hµng ®Çy tiÒm n¨ng cho TTCK. Thùc tÕ cho thÊy sù quan t©m cña ChÝnh phñ tíi khèi nµy cha thùc sù t¬ng xøng víi vai trß cña kinh tÕ t nh©n. §Ó n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng cña khèi, ChÝnh Phñ vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ Níc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî cho c¸c doanh nghiÖp vÒ th«ng tin, ®µo t¹o nh©n lùc vµ chÊt lîng qu¶n lý doanh nghiÖp, më réng c¸c lÜnh vùc ngµnh nghÒ kinh tÕ t nh©n ®îc phÐp ho¹t ®éng, u ®·i thuÕ, thùc hiÖn chÝnh s¸ch phi qu¶n lý ho¸ ®èi víi khèi nµy.
TiÕp tôc thùc hiÖn chÝnh s¸ch c¶i c¸ch hÖ thèng tµi chÝnh – tiÒn tÖ: Cïng víi thµnh tùu trong kiÒm chÕ l¹m ph¸t, ViÖt Nam ®· dÇn æn ®Þnh ®îc l·i suÊt vµ tû gi¸ ®i tíi tû gi¸ vµ l·i suÊt thùc t¬ng ®¬ng víi l·i suÊt danh nghÜa. Hai c«ng cô kinh tÕ vÜ m« nµy cã t¸c ®éng kh¸ lín tíi TTCK, trùc tiÕp ¶nh hëng tíi tÝnh sinh lêi cña ®ång vèn §TNN vµo thÞ trêng. ViÖc gi÷ æn ®Þnh hai biÕn sè nµy cÇn tiÕp tôc thùc hiÖn triÖt ®Ó trªn c¬ së chÝnh s¸ch tû gi¸ th¶ næi cã qu¶n lý vµ c¸c c«ng cô tiÒn tÖ gi¸n tiÕp. ViÖc thu chi Ng©n s¸ch Nhµ níc ph¶i dùa trªn c¬ së thu ®ñ vµ chi hîp lý. T×nh h×nh thu ng©n s¸ch trong thêi gian võa qua ®· cã chiÒu híng gia t¨ng, song n¹n thÊt thu ng©n s¸ch, trèn lËu thuÕ cña c¶ bé phËn kinh tÕ trong vµ ngoµi nhµ níc vÉn rÊt phæ biÕn. Bªn c¹nh ®ã, viÖc chi “bõa”, chi kh«ng ®óng môc ®Ých, ®èi tîng, chi kh«ng hiÖu qu¶ còng ®ang ®ßi hái ChÝnh phñ, c¸c Bé, ngµnh, ®Æc biÖt lµ Bé Tµi chÝnh cÇn cã biÖn ph¸p th¸o gì vµ qu¶n lý.
Hoµn thiÖn khu«n khæ ph¸p lý vÒ chøng kho¸n vµ TTCK
TTCK vèn ®îc vÝ nh “con dao hai lìi”, nÕu kh«ng khÐo lÐo vËn dông th× vai trß to lín cña TTCK còng ®ång nghÜa víi nh÷ng t¸c h¹i kh«ng lêng mµ nã g©y ra. V× vËy, ®Ó ®¶m b¶o cho thÞ trêng ho¹t ®éng an toµn, hiÖu qu¶, ph¸t huy tèi ®a t¸c dông cÇn ph¶i cã mét m«i trêng ph¸p lý phï hîp.
Míi ®©y, ChÝnh phñ võa ban hµnh NghÞ ®Þnh 144/2003/N§-CP thay thÕ cho NghÞ ®Þnh 48. C¸c v¨n b¶n híng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh vÉn cßn trong qu¸ tr×nh söa ®æi, bæ sung. NhiÒu quy ®Þnh trong NghÞ ®Þnh vÉn ph¶i sö dông c¸c v¨n b¶n híng dÉn cña NghÞ ®Þnh 48 lµm tµi liÖu híng dÉn tham kh¶o duy nhÊt. MÆt kh¸c, tuy lµ NghÞ ®Þnh míi ban hµnh song NghÞ ®Þnh 144 ®· béc lé mét sè mÆt kh«ng cßn phï hîp víi tÝnh h×nh ph¸t triÓn cña TTCK còng nh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan nãi chung. V× vËy, c«ng t¸c rµ so¸t NghÞ ®Þnh cÇn thùc hiÖn nhanh chãng vµ cã hiÖu qu¶ nh»m ®¸p øng kÞp thêi ®ßi hái cña thÞ trêng.
Bªn c¹nh c¸c v¨n b¶n ®iÒu chØnh trùc tiÕp ®èi víi lÜnh vùc chøng kho¸n vµ TTCK, c¸c v¨n b¶n liªn quan ph¶i ®îc x©y dùng chØnh söa bæ sung cho ®ång bé, thèng nhÊt víi c¸c quy ®Þnh míi vÒ chøng kho¸n vµ TTCK. Cã nh vËy míi kh«ng g©y lóng tóng cho c¸c nhµ qu¶n lý vµ ®¬n vÞ thùc hiÖn.
VÒ l©u dµi chóng ta ph¶i x©y dùng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ chøng kho¸n vµ TTCK víi hiÖu lùc ph¸p lý cao h¬n, cô thÓ lµ Ph¸p lÖnh vµ LuËt Chøng kho¸n. Tuy nhiªn, do TTCK ViÖt Nam míi ®i vµo ho¹t ®éng, tÝnh æn ®Þnh cña thÞ trêng kh«ng cao, kinh nghiÖm qu¶n lý cßn h¹n chÕ nªn viÖc x©y dùng ngay mét LuËt Chøng kho¸n sÏ ph¶i tiÕn hµnh tõng bíc thËn träng nhng còng kh«ng thÓ qu¸ tèn nhiÒu thêi gian. V× vËy, ChÝnh phñ, c¸c Bé ngµnh, c¬ quan qu¶n lý nhµ níc mµ tríc hÕt lµ UBCKNN cÇn tËp trung, khÈn tr¬ng nghiªn cøu vµ so¹n th¶o dù th¶o Ph¸p lÖnh, sau n©ng lªn thµnh LuËt Chøng kho¸n ®Ó sím t¹o hµnh lang ph¸p lý ®Èy ®ñ, ®ång bé cho thÞ trêng ph¸t triÓn.
T¨ng cung hµng ho¸ vÒ mÆt sè lîng vµ chÊt lîng
§©y lµ mét gi¶i ph¸p ph¸t triÓn chiÕn lîc l©u dµi ®èi víi bÊt kú thÞ trêng nµo, díi bÊt kú c¬ chÕ qu¶n lý nµo. Nhµ ®Çu t chØ tiÕn hµnh ®Çu t khi hä nh×n thÊy kh¶ n¨ng sinh lêi tõ tµi s¶n hµng ho¸ trªn thÞ trêng. §èi víi ViÖt Nam, hµng ho¸ trªn TTCK cã thÓ gia t¨ng nhê thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p sau:
Thóc ®Èy cæ phÇn ho¸ c¸c DNNN
Do tÝnh chÊt ®Æc thï cña hÖ thèng doanh nghiÖp ViÖt Nam trong thêi kú ®æi míi më cöa, sè lîng DNNN chiÕm tû träng lín vµ ho¹t ®éng t¹i c¸c ngµnh kinh tÕ chñ chèt cña ®Êt níc. Trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch kinh tÕ nhµ níc, cæ phÇn ho¸ DNNN ®ang t¹o cho TTCK mét nguån hµng dåi dµo. T×nh h×nh cæ phÇn ho¸ thùc tÕ hiÖn nay ®ßi hái c¬ chÕ cæ phÇn ho¸ c¸c DNNN trong thêi gian tíi cÇn xóc tiÕn theo híng sau:
Më réng ®èi tîng cæ phÇn ho¸ bao gåm c¶ c¸c tæng c«ng ty, c¸c doanh nghiÖp cã quy m« lín vµ c¸c n«ng, l©m trêng quèc doanh; thu hÑp ®èi tîng Nhµ níc n¾m gi÷ cæ phÇn chi phèi theo híng kh«ng c¨n cø vµo quy m« vèn mµ c¨n cø vµo tÝnh chÊt ngµnh nghÒ kinh doanh hoÆc vÞ trÝ cña doanh nghiÖp ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña vïng, l·nh thæ.
§æi míi ph¬ng thøc ®Þnh gi¸ doanh nghiÖp: bá c¬ chÕ ®Þnh gi¸ th«ng qua Héi ®ång, thùc hiÖn ®Þnh gi¸ th«ng qua c¸c tæ chøc kÕ to¸n, kiÓm to¸n, thuª t vÊn tµi chÝnh trong níc vµ quèc tÕ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao uy tÝn, tÝnh c«ng khai minh b¹ch vµ n©ng gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi cæ phÇn ho¸.
Bæ sung gi¸ trÞ h÷u h×nh vµ v« h×nh, gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt vµ gi¸ trÞ vên c©y, rõng trång vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp ®Ó thùc hiÖn b¸n cæ phÇn.
§èi míi ph¬ng thøc b¸n cæ phÇn khi thùc hiÖn cæ phÇn ho¸: ®Êu gi¸ niªm yÕt qua TTGDCK hoÆc ®Êu gi¸ trùc tiÕp ®èi víi doanh nghiÖp cã quy m« nhá th«ng qua Héi ®ång ®Êu gi¸.
KhuyÕn khÝch niªm yÕt míi vµ niªm yÕt bæ sung
Mét thùc tÕ cho thÊy TTCK ViÖt Nam kh«ng ph¶i thiÕu cÇu mµ lµ thiÕu cung. Sù t¨ng gi¸ qu¸ m¹nh cña thÞ trêng vµo gi÷a n¨m 2001 mét phÇn do lîng hµng ho¸ qu¸ Ýt kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu mua chøng kho¸n cña ngêi d©n. Qua gÇn 4 n¨m ph¸t triÓn, quy m« thÞ trêng cßn qu¸ nhá, lîng hµng ho¸ Ýt, trong khi ®ã, nhµ §TNN ®· mua gÇn nh kÞch trÇn giíi h¹n ®Çu t cña m×nh. UBCKNN cÇn tÝch cùc khuyÕn khÝch c¸c c«ng ty ®ñ ®iÒu kiÖn niªm yÕt, ®¬n gi¶n ho¸ c¸c kh©u thÈm ®Þnh, cÊp phÐp bªn c¹nh ®¶m b¶o chÊt lîng cæ phiÕu niªm yÕt míi. Ngoµi ra, viÖc më réng quy m« thÞ trêng cßn cã thÓ ®îc thùc hiÖn theo ch¬ng tr×nh niªm yÕt b¾t buéc, g¾n cæ phÇn hãa víi niªm yÕt trªn TTGD.
Bªn c¹nh ®ã, cÇn cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu míi. HiÖn nay viÖc niªm yÕt cæ phiÕu t¹i TTGDCK hÇu hÕt chØ lµ qu¸ tr×nh ®¨ng ký, lu ký sè cæ phiÕu ®· ph¸t hµnh cña c¸c DNNN cæ phÇn ho¸. Khi ®ã, sè lîng cæ phiÕu ®îc giao dÞch chØ ®îc giíi h¹n ngoµi phÇn Nhµ níc n¾m gi÷ - 51% ®èi víi c¸c DNNN cæ phÇn ho¸ cã vèn trªn 5 tû. Theo quy ®Þnh hiÖn nay vµ ¸p dông thùc tÕ t¹i c¸c c«ng ty niªm yÕt th× Nhµ §TNN chØ ®îc n¾m gi÷ tèi ®a 30% sè cæ phiÕu giao dÞch cßn l¹i ngoµi phÇn Nhµ níc n¾m gi÷. Nh vËy, khi 22 c«ng ty ®ang niªm yÕt trªn sµn ®· lµ con sè qu¸ nhá th× sè lîng cæ phiÕu nhµ §TNN ®îc giao dÞch thùc tÕ cßn nhá h¬n rÊt nhiÒu. Niªm yÕt bæ sung ®Ó huy ®éng vèn më réng s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn ph¶i lËp ®Ò ¸n göi lªn UBCKNN xÐt duyÖt. Thñ tôc hµnh chÝnh cho qu¸ tr×nh xÐt duyÖt cßn kh¸ míi mÎ víi nhiÒu doanh nghiÖp, trong khi ®ã nhu cÇu vèn thêng ph¸t sinh vµ cÇn ®îc ®¸p øng trong thêi gian ng¾n. V× vËy, kh©u ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc vµ t¨ng cêng híng dÉn cña c¸c c¬ quan Nhµ níc ®èi víi vÊn ®Ò nµy sÏ gióp c«ng ty niªm yÕt thÊy ®îc sù thuËn tiÖn vµ lîi Ých cña huy ®éng vèn míi qua TTCK.
T¨ng cêng niªm yÕt c¸c cæ phiÕu chÊt lîng tèt
Muèn thÞ trêng ph¸t triÓn æn ®Þnh, bÒn v÷ng, lu«n hÊp dÉn mäi ®èi tîng ®Çu t, c¸c hµng ho¸ cã chÊt lîng ®¶m b¶o lµ mét yÕu tè tiªn quyÕt. Hµng ho¸ hiÖn nay trªn TTGDCK vÉn thuéc vÒ c¸c c«ng ty nhá, vèn Ýt TÝnh ®Õn 5/2004, trong sè 23 doanh nghiÖp ®· niªm yÕt cã 11 ®¬n vÞ vèn ®iÒu lÖ díi 30 tû ®ång, chØ cã 3 trong sè nµy cã dù ®Þnh t¨ng vèn lµ Hapaco, Khahomex, Transimex.
, cha ®iÓn h×nh cho c¸c ngµnh ho¹t ®éng. Trong khi ®ã, ngoµi thÞ trêng tù do, mÆc dï thiÕu sù kiÓm so¸t qu¶n lý cña c¸c c¬ quan Nhµ níc, ®é rñi ro cao, cæ phiÕu cña c¸c NHTM cæ phÇn, cæ phiÕu cña nhiÒu DNNN cæ phÇn ho¸, c«ng ty cæ phÇn cã triÓn väng ®ang ®îc giao dÞch rÊt nhén nhÞp. V× vËy, ChÝnh phñ cÇn nhanh chãng th«ng qua quyÕt ®Þnh cho phÐp c¸c Ng©n hµng cæ phÇn ®îc niªm yÕt chøng kho¸n Hai NHTM cæ phÇn lín nhÊt hiÖn nay lµ ACB vµ Sacombank ®Òu s½n sµng ®Ö ®¬n xin niªm yÕt cæ phiÕu.
, nhanh chãng cæ phÇn ho¸ vµ niªm yÕt chøng kho¸n cña c¸c tæng c«ng ty nhµ níc QuyÕt ®Þnh 84/2004/Q§-TTg vÒ cæ phÇn ho¸ 3 Tæng c«ng ty nhµ níc lµ tiÒn ®Ò thuËn lîi cho viÖc niªm yÕt cæ phiÕu Tæng c«ng ty.
. Ngoµi ra khi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®îc cæ phÇn ho¸, cÇn cã c¸c quy ®Þnh cô thÓ, râ rµng, c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cho phÐp niªm yÕt c¸c c«ng ty cæ phÇn ho¸ nµy. Bé phËn nµy sÏ thùc sù lµ nguån hµng chÊt lîng vµ ®ang giµnh ®îc sù quan t©m lín cña nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc.
Ph¸t triÓn thÞ trêng tr¸i phiÕu
ThÞ trêng tr¸i phiÕu hiÖn nay cã tæng gi¸ trÞ chiÕm vÞ trÝ chñ ®¹o trªn toµn thÞ trêng tËp trung nhng cha ®îc sù quan t©m cña nhµ §TNN. C¶i thiÖn t×nh h×nh nµy th«ng qua ®iÒu chØnh c¬ chÕ ph¸t hµnh cho phÐp nhµ §TNN ®îc tham gia trªn thÞ trêng TPCP s¬ cÊp, ®Êu gi¸ c«ng khai. Thóc ®Èy tr¸i phiÕu doanh nghiÖp ph¸t hµnh niªm yÕt b»ng viÖc gi¶m sè lîng ngêi tèi thiÓu n¾m gi÷ tr¸i phiÕu khi ph¸t hµnh HiÖn nay, theo N§ 144, doanh nghiÖp muèn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu doanh nghiÖp ph¶i “cã Ýt nhÊt 50 ngêi së h÷u tr¸i phiÕu”. Tuy nhiªn, tr¸i phiÕu ®îc c¸c nhµ ®Çu t cã tæ chøc n¾m gi÷ lµ chñ yÕu nªn tÝnh ®Õn thêi ®iÓm nµy, sè doanh nghiÖp ph¸t hµnh thµnh c«ng tr¸i phiÕu cßn rÊt Ýt.
, níi láng quy ®Þnh b¶o l·nh ph¸t hµnh tr¸i phiÕu doanh nghiÖp ®èi víi c¸c c«ng ty chøng kho¸nTheo quy ®Þnh, b¶o l·nh ph¸t hµnh chØ ®îc phÐp trong kho¶ng kh«ng vît qu¸ 30% vèn tù cã cña tæ chøc b¶o l·nh; h×nh thøc b¶o l·nh hiÖn hay lµ h×nh thøc cam kÕt ch¾c ch¾n.
. Nªn cã híng dÉn vµ sù cho phÐp cña c¸c c¬ quan Nhµ níc nh»m ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh tr¸i phiÕu trªn c¸c mÆt l·i suÊt, kú h¹n, ph¬ng thøc thanh to¸n vµ c¸c ®Æc tÝnh u tiªn nh kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi, chuyÓn nhîng, ghi danh,…
Tæng hîp mét sè gi¶i ph¸p ®iÓn h×nh nh»m t¨ng cung hµng ho¸ chÊt lîng tèt theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ ViÖt Nam sÏ t¹o thªm nhiÒu sù lùa chän cho nhµ ®Çu t, gióp hä ®a d¹ng ho¸ danh môc ®Çu t, t¨ng tÝnh thanh kho¶n cho thÞ trêng, nhê vËy sÏ thu hót ®îc ngµy cµng nhiÒu vèn §TNN vµo thÞ trêng.
Tõng bíc hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt kü thuËt hç trî thÞ trêng
M«i trêng ®Çu t trªn c¶ ph¬ng diÖn kinh tÕ vµ ph¸p lý ®ñ hÊp dÉn, hµng ho¸ dåi dµo chÊt lîng cao lµ hai yÕu tè quan träng nhÊt nhng cha gióp nhµ §TNN cã thÓ hoµn toµn tiÕp cËn víi thÞ trêng. HÖ thèng giao dÞch thuËn tiÖn, ho¹t ®éng nhÞp nhµng, th«ng suèt lµ c¬ së vËt chÊt ®¶m b¶o cho giao dÞch ®îc thùc hiÖn nhanh chãng, hiÖu qu¶ vµ an toµn.
N©ng cao chÊt lîng, hiÖu qu¶ cña hÖ thèng c«ng bè th«ng tin
§©y lµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n, võa cÊp b¸ch, võa mang ý nghÜa l©u dµi thu hót sù chó ý vµ khuyÕn khÝch ngêi §TNN tham gia vµo TTCK ViÖt Nam. Gi¶i ph¸p nµy cã thÓ thùc hiÖn th«ng qua mét sè néi dung cô thÓ sau:
Yªu cÇu c«ng ty niªm yÕt chñ ®éng thùc hiÖn ®óng chÕ ®é c«ng bè th«ng tin theo quy ®Þnh cña UBCKNN. KhuyÕn khÝch c¸c c«ng ty niªm yÕt cung cÊp th«ng tin tiÕng Anh cho ngêi níc ngoµi, ®Æc biÖt lµ c¸c tµi liÖu göi cho UBCKNN vµ TTGDCK nh b¶n c¸o b¹ch, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ®Þnh kú, b¸o c¸o bÊt thêng. C¸c b¸o c¸o nµy nªn ®îc lËp vµ so s¸nh víi mÉu b¸o c¸o theo th«ng lÖ quèc tÕ.
Cã chÕ tµi xö lý râ rµng, nghiªm kh¾c víi nh÷ng th«ng tin, nguån tin sai lÖch. Nh÷ng tæ chøc tham gia thÞ trêng kh«ng hoµn thµnh nghÜa vô c«ng bè th«ng tin còng cÇn ph¶i xem xÐt xö lý.
X©y dùng hÖ thèng c«ng bè th«ng tin tõ c¬ quan qu¶n lý tíi thÞ trêng. Cô thÓ lµ, UBCKNN vµ TTGDCK cÇn sím x©y dùng trang web ®iÖn tö ®Ó cung cÊp c¸c th«ng tin chÝnh thøc vÒ t×nh h×nh TTCK ViÖt Nam vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng, tµi chÝnh cña c¸c tæ chøc niªm yÕt. Trang web nµy sÏ gióp nhµ §TNN gi¶m thiÓu chi phÝ tiÕp cËn th«ng tin chÝnh x¸c, cËp nhËt, ®Çy ®ñ vÒ thÞ trêng ViÖt Nam.
T¨ng cêng tæ chøc c¸c héi nghÞ, héi th¶o quèc tÕ vÒ ®Çu t vµo TTCK ®Ó t¹o diÔn ®µn trao ®æi lý luËn, kinh nghiÖm thùc tÕ, chia sÎ th«ng tin.
Thùc hiÖn c¸c néi dung trªn sÏ t¹o m«i trêng ®Çu t minh b¹ch, c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶, nhê ®ã t¹o ®îc lßng tin cña nhµ §TNN vµo thÞ trêng ViÖt Nam. §©y ®îc coi lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh dßng vèn cña níc ngoµi vµo TTCK.
C¶i tiÕn quy tr×nh giao dÞch cho nhµ §TNN
C¬ chÕ giao dÞch hiÖn nay ®èi víi nhµ §TNN chØ phï hîp cho c¸c nhµ ®Çu t hiÖn c tró ë ViÖt Nam. Theo quy tr×nh b¸n tù ®éng, nhµ §TNN ph¶i tíi c«ng ty chøng kho¸n nép c¸c hå s¬ xin cÊp m· sè kinh doanh khi b¾t ®Çu giao dÞch còng nh ®Ých th©n ®Õn c«ng ty ®Æt lÖnh khi giao dÞch. §iÒu nµy lµ hoµn toµn kh«ng thÓ víi c¸c nhµ ®Çu t kh«ng c tró t¹i ViÖt Nam, do ®ã h¹n chÕ mét sè lîng ®¸ng kÓ c¸c nhµ §TNN ®Õn víi thÞ trêng. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, c¬ chÕ giao dÞch cÇn cã mét sè thay ®æi c¨n b¶n:
§¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc ®¨ng ký m· sè ®Çu t níc ngoµi. Thñ tôc hiÖn nay cÇn cã nhiÒu lo¹i giÊy tê chøng minh cã x¸c nhËn nªn ®îc thay thÕ b»ng c¸c ph¬ng thøc x¸c nhËn ®iÖn tö th«ng qua c¸c tæ chøc tµi chÝnh cã uy tÝn khu vùc vµ toµn cÇu.
ViÖc ®Æt lÖnh cña nhµ §TNN kh«ng c tró ë ViÖt Nam nªn ®îc th«ng qua ®¹i diÖn uû quyÒn (standing proxy) lµ c¸c tæ chøc lu ký toµn cÇu cã tham gia thµnh viªn lu ký trªn TTCK ViÖt Nam.
ViÖc ®Æt lÖnh cña nhµ §TNN hiÖn c tró t¹i ViÖt Nam nªn ®îc tù ®éng ho¸, sö dông c«ng nghÖ ®Æt lÖnh gi¸n tiÕp nh ®iÖn tho¹i, Internet, fax, telex,…
Rót ng¾n thêi gian thanh to¸n giao dÞch chøng kho¸n
Tuy thêi gian thanh to¸n hiÖn nay cho c¸c giao dÞch chøng kho¸n t¹i TTGDCK TP.HCM ®· ®îc rót ng¾n tõ T+4 xuèng cßn T+3 nhng vÉn lµ kho¶ng thêi gian t¬ng ®èi dµi cho c¸c c¬ héi ®Çu t trªn thÞ trêng vèn quèc tÕ. NÕu môc tiªu cña nhµ §TNN lµ ng¾n h¹n, ®Çu t chªnh lÖch gi¸ gi÷a c¸c thÞ trêng th× hä sÏ suy tÝnh vÒ chi phÝ c¬ héi khi ®Çu t vµo thÞ trêng ViÖt Nam. §Ó rót ng¾n thêi gian thanh to¸n, t¹o tÝnh thanh kho¶n cao cho thÞ trêng, TTGDCK TP.HCM vµ TTGDCK Hµ Néi trong thêi gian s¾p tíi nªn xem xÐt rót ng¾n, ®¬n gi¶n ho¸ quy tr×nh thùc hiÖn giao dÞch, thùc hiÖn tù ®éng ho¸ tèi ®a c¸c kh©u nhËp lÖnh, kiÓm tra lÖnh, kiÓm tra tµi kho¶n, thanh to¸n bï trõ, n©ng cao c«ng suÊt m¹ng trùc tuyÕn gi÷a c¸c TTGD, Trung t©m lu ký, Ng©n hµng thanh to¸n, thµnh viªn lu ký, thµnh viªn giao dÞch vµ víi UBCKNN ®Ó ®¸p øng ®îc khèi lîng giao dÞch lín diÔn ra hµng ngµy vµ xö lý kÞp thêi c¸c sù cè giao dÞch. Nh÷ng c¶i tiÕn trªn sÏ gãp phÇn rót ng¾n thêi gian thanh to¸n xuèng cßn T+2 nh th«ng lÖ hiÖn nay trªn nhiÒu thÞ trêng chøng kho¸n quèc tÕ.
Mét sè kiÕn nghÞ nh»m t¨ng cêng ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi trªn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam
KiÕn nghÞ vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi trong giao dÞch chøng kho¸n
§iÒu nhµ §TNN quan t©m khi tiÕn hµnh ®Çu t vµo bÊt kú thÞ trêng nµo ngoµi tÝnh sinh lêi cña kho¶n ®Çu t cßn lµ tÝnh láng cña ®ång vèn bá ra. C¸c quy ®Þnh vÒ ngo¹i hèi trong giao dÞch chøng kho¸n sÏ ¶nh hëng rÊt lín tíi tÝnh láng nµy. HiÖn nay, theo quy ®Þnh vÒ ngo¹i hèi trong giao dÞch chøng kho¸n cña c¸ nh©n, tæ chøc níc ngoµi cña Ng©n hµng Nhµ níc, sè ngo¹i tÖ nhµ ®Çu t mang vµo ViÖt Nam ®Ó ®Çu t ph¶i ®îc quy ®æi ra ®ång ViÖt Nam khi giao dÞch vµ kh«ng ®îc quy ®æi mang ra khái ViÖt Nam trong vßng mét n¨m kÓ tõ ngµy sè ngo¹i tÖ ®ã ®îc chuyÓn vµo tµi kho¶n giao dÞch chøng kho¸n bõng ®ång ViÖt Nam §iÒu 6, kho¶n 2 QuyÕt ®Þnh 998/2002/Q§-NHNN ngµy 13/9/2002
. Theo ®ã, nhµ §TNN sÏ bÞ ø ®äng vèn t¹i ViÖt Nam trong vßng 1 n¨m nÕu thÊy r»ng sè tiÒn ®Çu t vµo chøng kho¸n cña m×nh kh«ng hiÖu qu¶, kh«ng phï hîp ngay trong thêi gian ®Çu. Hä còng sÏ rÊt khã ®Ó chuyÓn sang kinh doanh theo h×nh thøc kh¸c t¹i ViÖt Nam trong mét thêi gian ng¾n nh vËy, nhÊt lµ ®èi víi nhiÒu nhµ §TNN kh«ng c tró t¹i ViÖt Nam, kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn t×m hiÓu ngµnh nghÒ ®Çu t ngoµi thÞ trêng chøng kho¸n. V× thÕ, nhiÒunhµ §TNN sÏ ngÇn ng¹i khi ®a vèn vµo mét thÞ trêng mµ thiÕu tÝnh láng nh vËy. Ng©n hµng Nhµ níc vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý ngo¹i hèi kh¸c nªn xem xÐt ®Ó ®iÒu chØnh rót ng¾n thêi gian tèi thiÓu phÇn vèn ®Çu t ban ®Çu cã thÓ chuyÓn ra khái ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó tr¸nh rót vèn å ¹t víi quy m« lín khái thÞ trêng NHNN cã thÓ quy ®Þnh ¸p dông ph¬ng ph¸p rót vèn tõng phÇn trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh vµ ph¶i b¸o c¸o víi c¬ quan qu¶n lý ngo¹i hèi. §iÒu nµy sÏ kh«ng nh÷ng gióp nhµ ®Çu t gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®äng vèn mµ cßn gióp c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i phôc vô chuÈn bÞ ®îc nguån vèn chi tr¶ cÇn thiÕt, gióp NHNN lêng tríc ®îc dßng vèn ngo¹i tÖ ch¶y ra khái thÞ trêng.
KiÕn nghÞ vÒ chÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi nhµ ®Çu t níc ngoµi
HiÖn nay ViÖt Nam cha cã chÝnh s¸ch thuÕ chi tiÕt cô thÓ cho nhµ §TNN vµo TTCK. Mäi u ®·i thuÕ ®èi víi c¸ nh©n, tæ chøc níc ngoµi ®Çu t theo h×nh thøc trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Òu thùc hiÖn theo c¸c u ®·i thuÕ ¸p dông chung cho mäi lo¹i h×nh ®Çu t cã vèn ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ u ®·i thuÕ ¸p dông cho nhµ ®Çu t nãi chung trªn thÞ trêng chøng kho¸n.
CÇn cã chÝnh s¸ch thuÕ u ®·i nãi chung ®èi víi ho¹t ®éng cña TTCK, kh«ng cã sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a nhµ ®Çu t trong níc vµ nhµ §TNN.
Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, NghÞ ®Þnh 164/2003/N§-CP vÒ thi hµnh LuËt thuÕ TNDN, nhµ ®Çu t cã tæ chøc níc ngoµi ph¶i nép thuÕ TNDN víi thuÕ suÊt 28%. (nhµ ®Çu t c¸c nh©n ®îc miÔn thuÕ). Tuy nhiªn, viÖc tÝnh to¸n thuÕ TNDN cña tæ chøc ®Çu t cha cã v¨n b¶n híng dÉn cô thÓ, kh«ng ph©n biÖt râ ®©u lµ lîi nhuËn ®Çu t, ®Çu lµ kho¶n vèn ®Çu t ®Ó thùc hiÖn chuyÓn lîi nhuËn vÒ níc. Ngoµi ra, c¸ch tÝnh thuÕ thu nhËp theo ph¬ng thøc l·i vèn rÊt khã x¸c ®Þnh khi nhµ ®Çu t thùc hiÖn giao dÞch liªn tôc. V× vËy, nªn ¸p dông ph¬ng thøc thuÕ chuyÓn nhîng chøng kho¸n trªn giao dÞch mua b¸n víi thuÕ suÊt hîp lý vµ nªn uû quyÒn cho c«ng ty chøng kho¸n thu hé.
VÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi ®Þnh chÕ ®Çu t cã vèn níc ngoµi (c«ng ty chøng kho¸n liªn doanh, c«ng ty qu¶n lý quü liªn doanh) thùc hiÖn møc thuÕ GTGT theo LuËt thuÕ GTGT.
Cã thÓ nãi, viÖc t¹o lËp mét chÝnh s¸ch thuÕ hîp lý víi ®Çu t chøng kho¸n sÏ kÝch thÝch c¸c doanh nghiÖp nhanh chãng ph¸t triÓn, tõ ®ã t¨ng thu NSNN. ThuÕ víi ®Çu t chøng kho¸n cao sÏ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ khi xÐt tæng thÓ tæng thuÕ thu ®îc ña doanh nghiÖp sÏ kh«ng t¨ng mµ cã thÓ ngîc l¹i. §©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n c¸c nhµ qu¶n lý thuÕ cÇn lu ý khi ban hµnh chÝnh s¸ch. Nãi chung, chÝnh s¸ch thuÕ hîp lý cho mét diÖn réng kho¶ng tõ 5-30% d©n sè sÏ thu ®îc mét gi¸ tÞ tuyÖt ®èi rÊt lín.
KiÕn nghÞ vÒ giíi h¹n ®Çu t ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi trªn thÞ trêng chøng kho¸n
Níi réng giíi h¹n ®Çu t t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng §TNN trªn TTCK. Khi thÞ trêng míi ®i vµo ho¹t ®éng, quy m« cßn nhá, sù biÕn ®éng thÞ trêng sÏ x¶y ra. ViÖc giíi h¹n chÆt sù tham gia cña §TNN vµo thÞ trêng lµ cÇn thiÕt. Song khi thÞ trêng ph¸t triÓn m¹nh h¬n, hoµ nhËp vµo TTCK khu vùc vµ thÕ giíi, nÕu tiÕp tôc h¹n chÕ §TNN vµo thÞ trêng sÏ g©y c¶n trë cho sù ph¸t triÓn lµnh m¹nh cña thÞ trêng. V× thÕ, trong thêi gian kh«ng xa, ChÝnh phñ cÇn níi réng giíi h¹n ®Çu t ®èi víi nhµ §TNN theo hai híng cã quan hÖ tríc sau víi nhau:
Tríc hÕt, cÇn n©ng tû lÖ së h÷u tèi ®a cña nhµ §TNN. §èi víi h×nh thøc ®Çu t gi¸n tiÕp mua cæ phiÕu, cæ phÇn cña c¸c c«ng ty cæ phÇn trong níc, tû lÖ nµy nªn n©ng lªn møc 49% ¸p dông ®èi víi mäi c«ng ty niªm yÕt vµ ¸p dông h¹n chÕ cã chän läc víi c«ng ty kh«ng niªm yÕt Nhµ níc ®ang n¾m gi÷ cæ phÇn chñ yÕu. §èi víi h×nh thøc ®Çu t trùc tiÕp, bªn c¹nh b¾t buéc h×nh thøc thµnh lËp c«ng ty chøng kho¸n liªn doanh, c«ng ty qu¶n lý quü liªn doanh, Nhµ níc nªn cho phÐp c¸c tæ chøc kinh doanh chøng kho¸n 100% vèn níc ngoµi ®îc më c«ng ty hoÆc chi nh¸nh t¹i ViÖt Nam.
VÒ l©u dµi, khi thÞ trêng ph¸t triÓn ®ñ m¹nh, Nhµ níc cã thÓ khuyÕn khÝch §TNN vµo thÞ trêng b»ng c¸ch kh«ng giíi h¹n tû lÖ së h÷u chøng kho¸n cña nhµ §TNN mµ chØ giíi h¹n theo mét sè lÜnh vùc ngµnh nghÒ. Nh÷ng ngµnh nghÒ mang tÝnh träng yÕu, cã ¶nh hëng lín tíi sù æn ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n thêng ®îc h¹n chÕ ë c¸c níc lµ: ng©n hµng tµi chÝnh, bu chÝnh viÔn th«ng, b¸o chÝ. Mét sè lÜnh vùc liªn quan tíi quèc phßng, an ninh nªn ®îc cÊm sù tham gia cña nhµ §TNN.
KiÕn nghÞ vÒ sù tham gia cña tæ chøc kiÓm to¸n, tæ chøc ®Þnh møc tÝn nhiÖm
Mét lÇn n÷a quay l¹i víi vÊn ®Ò chÊt lîng hµng ho¸ trªn thÞ trêng. Sù thiÕu hÊp dÉn cña thÞ trêng ®èi víi nhµ §TNN n»m ë chç hä cha tin tëng vµo c¸c b¸o c¸o ho¹t ®éng c¸c c«ng ty nµy tù ®a ra hoÆc th«ng qua kiÓm to¸n cña mét c«ng ty kiÓm to¸n trong níc. Hµng lo¹t c¸c vô viÖc liªn quan tíi c¸c c«ng ty niªm yÕt trong thêi gian võa qua nh CAN, BBC, REE,… ®· khiÕn cho c¸c nhµ §TNN trë nªn ngÇn ng¹i h¬n. ThËm chÝ víi nhu cÇu ®Çu t rÊt m¹nh cña nhµ §TNN, nhiÒu ®oµn nhµ ®Çu t tõ c¸c níc Mü, NhËt, Singapore, Hµn Quèc ®· xuèng tËn c«ng ty ®Ó t×m hiÓu c¬ héi ®Çu t, chøng thùc nh÷ng th«ng tin tõ c¸c b¸o c¸o cña hä. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i nhµ §TNN nµo còng thùc hiÖn ®îc c«ng viÖc nh vËy, hä cÇn cã th«ng tin chÝnh x¸c ®îc ®¶m b¶o vÒ c¸c c«ng ty niªm yÕt. V× vËy, kiÓm to¸n ®éc lËp lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr× ho·n. UBCKNN cÇn cã quy ®Þnh thùc hiÖn kiÓm to¸n ®éc lËp b¾t buéc, trong ®ã cã sù tham gia cña kiÓm to¸n níc ngoµi ®èi víi c¸c c«ng ty ®ang niªm yÕt vµ cã ý ®Þnh niªm yÕt. Trong t¬ng lai, khi cã c¸c doanh nghiÖp quy m« lín, viÖc quy ®Þnh Ýt nhÊt hai tæ chøc kiÓm to¸n ®éc lËp tiÕn hµnh kiÓm to¸n doanh nghiÖp còng cÇn ®îc tÝnh ®Õn nh»m t¨ng cêng chÊt lîng vµ ®é minh b¹ch cña c¸c con sè tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Cã nh vËy, tÝnh ®éc lËp vµ chÊt lîng kiÓm to¸n míi ®îc ®¶m b¶o, mét phÇn t¹o sù tin tëng ®èi víi nhµ ®Çu t, phÇn quan träng h¬n sÏ buéc chÝnh c¸c c«ng ty ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch ho¹t ®éng vµ qu¶n lý vèn s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, t¹o nÒn t¶ng ph¸t triÓn l©u dµi cho doanh nghiÖp m×nh.
Bªn c¹nh quy ®Þnh thùc hiÖn kiÓm to¸n ®éc lËp b¾t buéc, ®Ó gióp nhµ ®Çu t cha cã nhiÒu kinh nghiÖm trong viÖc ph©n tÝch chøng kho¸n trªn thÞ trêng hoÆc kh«ng cã ®iÒu kiÖn trùc tiÕp thùc hiÖn ®¸nh gi¸, so s¸nh tÝnh sinh lêi vµ ®é rñi ro cña c¸c cæ phiÕu, tr¸i phiÕu kh¸c nhau, cÇn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tæ chøc ®Þnh møc tÝn nhiÖm t¹i ViÖt Nam. Tæ chøc ®Þnh møc tÝn nhiÖm lµ mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh trung gian ®éc lËp, chuyªn nghiÖp thùc hiÖn viÖc ®¸nh gi¸, xÕp h¹ng doanh nghiÖp, ngµnh kinh tÕ… nh»m cung cÊp mét c«ng cô ®Ó dù b¸o vµ lùa chän danh môc ®Çu t. Tuy tæ chøc ®Þnh møc tÝn nhiÖm lµ lo¹i h×nh tæ chøc tµi chÝnh ®· ho¹t ®éng nhiÒu n¨m t¹i nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi vµ khu vùc, song ®©y lµ mét vÊn ®Ò kh¸ míi mÎ t¹i ViÖt Nam. §Ó ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp vµ chuyªn nghiÖp, Bé Tµi chÝnh, Ng©n hµng Nhµ níc, UBCKNN cÇn cã nh÷ng hç trî tÝch cùc khuyÕn khÝch c¸c c¸ nh©n, tæ chøc tµi chÝnh chuyªn nghiÖp thµnh lËp tæ chøc ®Þnh møc tÝn nhiÖm t¹i ViÖt Nam. C¸c hç trî cô thÓ lµ vÒ nguån vèn ban ®Çu, ®µo t¹o c¸n bé, chuyÓn giao c«ng nghÖ, t×m kiÕm ®èi t¸c… cïng c¸c hç trî vÒ khu«n khæ ph¸p lý cô thÓ cho ho¹t ®éng cña lo¹i h×nh tæ chøc tµi chÝnh nµy.
KiÕn nghÞ vÒ hoµn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n ¸p dông cho c¸c c«ng ty niªm yÕt
ThÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam ®· ®i vµo ho¹t ®éng ®îc gÇn 4 n¨m, c¸c c«ng ty niªm yÕt ®· qua 4 kú kÕ to¸n víi nhiÒu nghiÖp vô kÕ to¸n míi nh viÖc h¹ch to¸n cæ phiÕu quü, chªnh lÖch gi¸ ph¸t hµnh vµ mÖnh gi¸, chªnh lÖch gi¸ thÞ trêng vµ gi¸ ph¸t hµnh, viÖc doanh nghiÖp muèn dïng vèn kinh doanh ®Ó bï ®¾p phÇn lç trong ho¹t ®éng, viÖc tr¶ cæ tøc b»ng cæ phiÕu cho cæ ®«ng… Nh÷ng vÊn ®Ò trªn ®Òu cha cã v¨n b¶n híng dÉn cô thÓ nªn viÖc h¹ch to¸n gÆp nhiÒu khã kh¨n, mçi kÕ to¸n t¹i mét c«ng ty l¹i ¸p dông nh÷ng c¸ch thøc theo kinh nghiÖm b¶n th©n kh¸c nhau. Vµ còng v× thÕ, viÖc kiÓm tra, qu¶n lý cña c¬ quan qu¶n lý, nhµ ®Çu t ®èi víi kÕt qu¶ thùc cña doanh nghiÖp, viÖc thùc hiÖn kiÓm to¸n ®éc lËp ®ang gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. Bé Tµi chÝnh nªn xem xÐt ®Ó sím ®a ra c¸c híng dÉn thèng nhÊt cho vÊn ®Ò nµy.HoµnH
KÕt luËn
Qua kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi “Gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi trªn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam” cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn sau:
1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam lµ mét bíc ph¸t triÓn tÊt yÕu trong qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn cao theo c¬ chÕ thÞ trêng. TTCK ®ang dÇn trë thµnh kªnh huy ®éng vèn quan träng ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t ph¸t triÓn vµ c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi.
2. Sù tham gia cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vµo thÞ trêng lµ yÕu tè cÇn thiÕt, gãp phÇn to lín vµo sù ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn thÞ trêng. Thùc tÕ cho thÊy, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi trªn thÞ trêng tuy ®· khëi s¾c tõ cuèi n¨m 2003 song vÉn cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ vai trß cña m×nh. Trªn thÞ trêng s¬ cÊp còng nh thÞ trêng thø cÊp, díi h×nh thøc ®Çu t gi¸n tiÕp hay®Çu t trùc tiÕp, sè lîng vµ quy m« vèn ®Çu t vµo thÞ trêng cßn nhá bÐ. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy b¾t nguån tõ chÝnh quy m« h¹n chÕ trong giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn cña thÞ trêng ViÖt Nam. H¬n n÷a, lµ ®Þnh chÕ tµi chÝnh cßn míi mÎ t¹i ViÖt Nam, viÖc x©y dùng hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý ®iÒu chØnh thÞ trêng cßn thiÕu ®ång bé vµ kÞp thêi, sù hiÓu biÕt vµ nhËn thøc ®óng ®¾n cña c«ng chóng ®Çu t cßn nhiÒu h¹n chÕ. Thùc tr¹ng trªn cÇn cã biÖn ph¸p th¸o gì.
3. ViÖc thu hót vèn §TNN vµo thÞ trêng kh«ng chØ lµ c«ng viÖc cña mét c¬ quan, c¸ nh©n hay tæ chøc mµ cÇn cã sù phèi hîp thùc hiÖn ®ång bé nhiÒu gi¶i ph¸p tríc m¾t vµ l©u dµi cña tÊt c¶ c¸c cÊp ngµnh vµ ®¬n vÞ. §èi víi cÊp qu¶n lý, cÇn lËp mét hµnh lang ph¸p lý nh»m t¹o m«i trêng ®Çu t th«ng tho¸ng cho nhµ §TNN. T¹i cÊp doanh nghiÖp, cÇn chñ ®éng ph¸t triÓn n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, s½n sµng t¹o nguån hµng dåi dµo vµ chÊt lîng cao cho thÞ trêng. §èi víi nhµ ®Çu t, cÇn tÝch cùc tham gia trao ®æi, häc hái kinh nghiÖm tõ c¸c nhµ §TNN nh»m t¹o v¨n ho¸ ®Çu t quèc tÕ. Tæng hoµ c¸c gi¶i ph¸p trªn sÏ t¹o ®µ m¹nh thu hót ngµy cµng nhiÒu nhµ §TNN vµo TTCK ViÖt Nam.
Phô lôc 1
Th«ng tin c¸c c«ng ty niªm yÕt trªn TTCK ViÖt Nam
Tªn c«ng ty
M· CK
Vèn ®iÒu lÖ (tûVND)
ROE(%)
EPS (VND)
Gi¸ 31/12/03
CTCP C¬ ®iÖn l¹nh
REE
225
13,00%
1.600
15.900
CTCP C¸p vµ VËt liÖu viÔn th«ng
SAM
180
27,20%
3.500
21.400
CTCP GiÊy H¶i Phßng
HAP
20
15,30%
4.500
26.700
CTCP Kho vËn Giao nhËn ngo¹i th¬ng
TMS
22
33,80%
7.100
33.000
CTCP ChÕ biÕn hµng XK Long An
LAF
19
19,90%
4.100
17.800
CTCP Kh¸ch s¹n Sµi Gßn
SGH
17,6
10,50%
1.300
14.100
CTCP §å hép H¹ Long
CAN
35
13,30%
1.600
14.000
CTCP Nhùa §µ N½ng
DPC
15,9
3,7%
400
10.200
CTCP B¸nh kÑo Biªn Hoµ
BBC
56
5,8%
800
11.100
CTCP Níc gi¶i kh¸t Sµi Gßn
TRI
45
31,2%
5.000
20.000
CTCP SXXD vµ XNK B×nh Th¹nh
GIL
25,5
33,9%
5.100
23.300
CTCP C¬ khÝ B×nh TriÖu
BTC
12,6
3,0%
400
16.400
CTCP Bao b× BØm S¬n
BPC
38
18,0%
2.600
15.300
CTCP Bª T«ng 620 Ch©u Thíi
BT6
58,8
18%
2.600
18.800
CTCP §¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn
GMD
200
25,6%
4.700
37.500
CTCP XNK Thuû S¶n An Giang
AGF
41,8
31,1%
5.500
29.300
CTCP Hîp t¸c kinh tÕ vµ XNK Savimex
SAV
45
20,9%
3.400
16.600
CTCP Thuû s¶n 4
TS4
15
21%
2.900
17.000
CTCP XNK Kh¸nh Héi
KHA
19
19,8%
2.500
16.200
CTCP X©y l¾p Bu ®iÖn Hµ Néi
HAS
12
26,4%
4.500
21.500
CTCP ViÔn th«ng VTC
VTC
18
36,7%
6.000
30.500
CTCP C¬ khÝ x¨ng dÇu
PMS
32
14,1%
1.600
14.600
Nguån: Trung t©m Giao dÞch Chøng kho¸n Tp HCM
Phô lôc 2
T×nh h×nh giao dÞch cæ phiÕu trªn TTCK ViÖt Nam 2003
§¬n vÞ: ngh×n ®ång, cæ phiÕu
M· CK
Gi¸ 1/1/2003
Gi¸ 31/12/2003
Khèi lîng giao dÞch
Gi¸ trÞ giao dÞch (®ång)
Tæng KL ®Æt mua
Tæng KL ®Æt b¸n
Cæ tøc 2003 (VND)
AGF
28
29,3
1.572.610
41.915.735
3.138.520
2.540.750
2,4
BBC
15,7
11,1
2.494.540
27.101.902
4.093.390
4.000.810
(*)
BPC
19,1
15,3
372.710
5.857.990
835.840
874.130
1,5
BT6
18,6
18,8
1.568.850
26.198.017
3.190.720
2.996.440
1,5
BTC
19
16,4
117.180
1.974.248
244.340
352.310
(*)
CAN
18
14
466.440
6.921.137
958.380
940.690
0,6
DPC
15,4
10,2
327.480
3.678.091
621.000
902.960
0,3
GIL
43,2
23,3
780.440
18.107.118
1.714.360
1.843.720
2,4
GMD
39
37,5
2.056.140
68.705.683
3.243.530
2.580.250
1,2
HAP
36,2
26,7
517.740
14.527.667
1.230.380
1.103.470
3
HAS
21,4
21,5
251.190
5.022.440
534.380
666.750
1,5
KHA
23,1
16,2
679.160
13.282.559
837.150
1.191.620
1,5
LAF
24
17,8
710.100
13.246.627
653.940
663.150
1,6
PMS
14,5
14,6
176.870
2.476.553
313.5
381.660
1,2
REE
19,8
15,9
9.299.300
126.858.583
18.228.660
15.600.570
1,2
SAM
30,7
21,4
2.176.190
43.967.388
4.334.030
3.636.060
1,6
SAV
16,6
16,6
2.466.290
39.768.456
4.927.950
4.571.940
1,6
SGH
14,5
14,1
221.400
3.020.887
510.500
572.330
0,6
TMS
36,3
33
440.930
12.829.963
836.980
789.900
2,2
TRI
23,5
20
425.700
8.112.231
728.970
586.150
1,8
TS4
18,5
17
155.940
2.631.126
272.060
370.330
1,2
VTC
21
30,5
369.420
8328.064
756.440
851.880
1,35
Ghi chó: (*) C«ng ty cha th«ng b¸o chi tr¶ cæ tøc 2003; Nguån: C«ng ty chøng kho¸n Mªk«ng
Phô lôc 3
Danh s¸ch c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®îc xem xÐt thÝ ®iÓm cæ phÇn ho¸
STT
Tªn Trô së
Sè GP
Ngµy cÊp
H×nh thøc §T
Vèn §T (USD)
Môc tiªu ho¹t ®éng
§Þa ®iÓm
1
Cty TNHH AGRVINA
365/GP
6/7/1993
100% NN
3,5
Trång hoa xuÊt khÈu
L©m §ång
2
Cty Liªn doanh bß s÷a §ång Nai
01/GP-KCN-§N
8/12/1997
LD
4,5
Ch¨n nu«i s÷a bß
§ång Nai
3
C«NG TYLD Vifon-Acecook
750/GP
12/15/1993
LD
6
S¶n xuÊt m× ¨n liÒn
Tp HCM
4
Cty C«ng nghiÖp chÕ biÕn Thùc phÈm Quèc tÕ
270/GP
11/16/1991
100%NN
23
ChÕ biÕn thùc phÈm
§ång Nai
5
CTLD s¶n xuÊt bét m× Vinaflour
976/GP
9/1/1994
LD
39.1
S¶n xuÊt bét m×
Hµ Néi
6
Cty Ajnomoto ViÖt Nam
165/GP
2/22/1991
LD
61,5
S¶n xuÊt bét ngät
KCN Biªn Hoµ
7
CTLD dîc phÈm Sanofi-Syntecelabo
519/GP
1/28/1993
LD
9
S¶n xuÊt dîc phÈm
Tp.HCM
8
CTLD Hoµng Gia
953/GP
8/13/1994
LD
46
Du lÞch kh¸ch s¹n
Qu¶ng Ninh
9
Cty TNHH Shi Jar (ViÖt Nam)
991/GP
7/19/1994
100%NN
24,3
S¶n xuÊt g¹ch men xuÊt khÈu
B×nh D¬ng
10
Cty BVT
826/GP
3/21/1994
100%NN
3,4
S¶n xuÊt con gièng, bËt löa ga
H¶i D¬ng
11
Cty SCANVI-ViÖt Nam
26/GP
9/28/1988
100%NN
3,5
S¶n xuÊt thêi trang ¸o lãt
Tp HCM
12
CTLD m¸y x©y dùng ViÖt Nam – Uraltrac
708/GP
11/30/1997
LD
6
S¶n xuÊt m¸y x©y dùng
Tp HCM
13
CTLD ho¸ nhùa §Ö nhÊt
965/GP
8/26/1994
LD
10
S¶n xuÊt c¸c lo¹i èng nhùa
Tp HCM
14
Cty C«ng nghiÖp TNHH Tung Kuang
1191/GP
4/5/1995
LD
15,6
S¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm nh«m
§ång Nai
15
Cty cæ phÇn hh d©y vµ c¸p ®iÖn Taya ViÖt Nam
414/GP
9/7/1992
100%NN
22,4
S¶n xuÊt d©y c¸p ®iÖn
§ång Nai
16
CTLD American Home
911/GP
7/13/1994
LD
46,4
S¶n xuÊt ®å x©y dùng
B×nh D¬ng
17
Cty cæ phÇn HH c«ng nghiÖp gåm sø TAICERA
764/GP
1/11/1994
100%NN
49,5
S¶n xuÊt g¹ch ceramic, g¹ch granite
KCN Gß Dçu
18
Cty Ausnam
LD
S¶n xuÊt ®å x©y dùng
Hµ Néi
19
Cty TNHH s¶n xuÊt hµng dÖt may 19/5 Hµ Néi
442/GP
10/19/1992
LD
7
DÖt may
Hµ Néi
20
CTLD ph¸t triÓn tiÕp vËn sè 1
996/GP
9/22/1994
LD
53,6
X©y dùng vµ kinh doanh c¶ng container
Tp HCM
21
Cty thùc phÈm níc gi¶i kh¸t Dona New Tower
833/GP
4/6/1994
LD
7,5
S¶n xuÊt níc tr¸i c©y
KCN Biªn Hoµ 1
Nguån: Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t
Phô lôc 4
Tû lÖ n¾m gi÷ cæ phiÕu cña nhµ §TNN (tÝnh ®Õn 30/10/2002)
STT
M· CK
Tæng sè CP ®îc n¾m gi÷
Sè lîng CP ®ang n¾m gi÷
Tû lÖ së h÷u hiÖn t¹i (%)
Tû lÖ së h÷u khi niªm yÕt (%)
1
REE
4.500.000
4.583.070
20,37
25
2
HAP
2.400.000
1.170.800
9,73
-
3
TMS
401.600
73.000
3,64
-
4
LAF
440.000
438.500
19,93
5
5
SGH
381.968
579.254
30,33
30
6
CAN
353.260
63.700
3,61
-
7
SAM
700.000
777.420
22,21
25,57
8
DPC
317.456
79.800
5,03
-
9
BBC
1.120.000
900.260
16,08
-
10
TRI
758.060
604.800
15,96
-
11
GIL
340.000
220.000
12,94
-
12
BTC
252.269
73.200
5,8
-
13
BPC
760.000
0
0
-
14
BT6
1.176.538
21.000
0,36
-
15
GMD
3.435.691
44.800
0,26
-
16
AGF
835.826
782.100
18,71
20
17
SAV
900.000
22.700
0,50
-
18
TS4
300.000
300.000
20
20
19
KHA
380.000
56.300
2,96
-
Tæng céng
19.752.668
10.790.704
10,9
Nguån: Trung t©m Giao dÞch Chøng kho¸n Thµnh phè Hå ChÝ Minh
Tû lÖ n¾m gi÷ cæ phiÕu cña nhµ §TNN (tÝnh ®Õn ngµy 20/7/2003)
STT
M· CK
Khèi lîng CP lu hµnh
Tæng KL ®îc phÐp n¾m gi÷
KL cã thÓ tiÕp tôc n¾m gi÷
Tû lÖ së h÷u
1
REE
22.500.000
4.500.000
0
20
2
SAM
18.000.000
3.600.000
1.746.050
10,03
3
HAP
2.003.700
401.600
318.430
4,14
4
TMS
2.191.000
440.000
0
20
5
LAF
1.782.340
381.968
0
20
6
SGH
1.766.300
353.260
289.460
3,61
7
CAN
3.499.880
7.000.000
0
20
8
DPC
1.587.280
317.456
219.156
6,19
9
BBC
5.250.000
1.120.000
169.240
16,98
10
TRI
3.776.500
758.060
132.360
16,51
11
GIL
2.524.270
510.000
149.800
14,13
12
BTC
1.261.345
252.269
164.569
6,95
13
BPC
3.600.000
760.000
759.500
0,01
14
BT6
5.882.690
1.176.538
1.149.038
0,47
15
GMD
14.984.020
3.435.691
3.007.951
2,49
16
AGF
4.029.130
835.826
47.736
18,86
17
SAV
4.350.000
900.000
881.100
0,42
18
TS4
1.500.000
300.000
0
20
19
KHA
1.900.000
380.000
309.000
3,74
20
HAS
1.200.000
240.000
239.500
0,04
21
VTC
1.786.440
359.548
338.548
1,17
Tæng céng
105.374.895
28.022.216
9.921.438
17,18%
Nguån: Trung t©m Giao dÞch Chøng kho¸n Thµnh phè Hå ChÝ Minh
Tû lÖ n¾m gi÷ cæ phiÕu cña nhµ §TNN (tÝnh ®Õn ngµy 31/3/2004)
STT
M· CK
Møc n¾m gi÷ tèi ®a
N¾m gi÷ cña nhµ §TNN
Khèi lîng
KL/Møc tèi ®a
1
REE
6.750.000
6.479.180
95.99%
2
SAM
5.400.000
3.271.880
60.59%
3
HAP
602.400
108.640
18.03%
4
TMS
660.000
663.000
100.45%
5
LAF
572.952
572.950
100.00%
6
SGH
529.890
82.800
15.63%
7
CAN
1.050.000
797.070
75.91%
8
DPC
476.184
97.590
20.49%
9
BBC
1.680.000
980.030
58.34%
10
TRI
1.137.090
1137.090
100.00%
11
GIL
765.000
765.000
100.00%
12
BTC
378.404
116.280
30.73%
13
BPC
1.140.000
24.520
2.15%
14
BT6
1.764.807
1.306.220
74.01%
15
GMD
5.153.537
2.221.850
43.11%
16
AGF
1.253.739
1.252.710
99.92%
17
SAV
1.350.000
1.211.490
89.94%
18
TS4
450.000
305.620
67.92%
19
KHA
627.000
120.070
19.15%
20
HAS
360.000
105.780
29.38%
21
VTC
539.322
106.510
19.75%
22
PMS
960.000
9.380
.98%
23
BBT
2.052.000
400
0.02%
Nguån: Trung t©m Giao dÞch Chøng kho¸n Thµnh phè HCM
Th«ng tin vÒ chøng kho¸n niªm yÕt
Cung cÇu trong ngµy
Khèi lîng
Tû lÖ n¾m gi÷ cña nhµ §TNN
KL ®Æt mua
KL ®Æt b¸n
Mua-B¸n
KLNY
KL CP ®ang lu hµnh
Total room
Current room
%
Sym-bol
120
1.470
-1.350
4.179.130
4.029.130
1.253.739
9
30,00%
AGF
117.940
67.670
50.270
5.600.000
5.250.000
1.680.000
700.130
17,50%
BBC
141.180
64.580
76.600
6.840.000
6.840.000
2.052.000
2.039.140
0,19%
BBT
0
1.200
-1.200
3.800.000
3.600.000
1.140.000
1.117.660
0,59%
BPC
1.700
1.840
-140
5.882.690
5.882.690
1.764.807
184.507
26,86%
BT6
1.000
60
940
1.261.345
1.261.345
378.404
261.704
9,25%
BTC
23.900
8.260
15.640
3.500.000
3.499.880
1.050.000
207.510
24,07%
CAN
2.050
8.320
-6.270
3.500.000
3.428.124
1.050.000
995.354
1,56%
DHA
1.000
900
100
1.587.280
1.587.280
476.184
371.194
6,61%
DPC
3.500
3.000
500
2.550.000
2.550.000
765.000
0
30,00%
GIL
5.650
1.730
3.920
17.178.455
16.482.422
5.153.537
2.655.407
14,54%
GMD
18.020
8.470
9.550
2.008.000
2.003.700
602.400
498.690
5,16%
HAP
10.910
950
9.960
1.200.000
1.200.000
360.000
258.100
8,49%
HAS
12.960
16.800
-3.840
2.090.000
2.090.000
627.000
490.720
6,52%
KHA
10.100
10.930
-830
1.909.840
1.782.840
572.952
2
30,00%
LAF
340
4.250
-3.910
3.200.000
3.151.936
960.000
944.030
0,50%
PMS
78.450
86.050
-7.600
22.500.000
22.500.000
6.750.000
74.620
29,67%
REE
34.190
15.430
18.760
18.000.000
18.000.000
5.400.000
1.144.140
23,64%
SAM
8.380
16.060
-7.680
4.500.000
4.350.000
1.350.000
0
30,00%
SAV
6.000
2.590
3.410
1.766.300
1.766.300
529.890
447.090
4,69%
SGH
17.600
20.170
-2.570
2.200.000
2.200.000
660.000
0
30,00%
TMS
960
500
460
4.548.360
4.548.360
1.364.508
21
30,00%
TRI
590
1.870
-1.280
1.500.000
1.500.000
450.000
142.020
20,53%
TS4
460
330
130
1.797.740
1.797.740
539.322
372.142
9,30%
VTC
497.000
343.430
153.570
123.09.140
121.301.747
36.929.742
12.904.190
Nguån: Trung t©m giao dÞch TP HCM
Phô lôc 5
Quy tr×nh chuyÓn ®æi doanh nghiÖp cã vèn §TNN sang ho¹t ®éng theo h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn
C¸c doanh nghiÖp cã vèn §TNN gåm c¶ liªn doanh vµ doanh nghiÖp cã 100% vèn níc ngoµi khi héi ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn trªn, nÕu cã mong muèn ®îc chuyÓn ®æi h×nh thøc doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh xin chuyÓn ®æi theo quy tr×nh sau:
LËp 8 bé hå s¬ ®Ò nghÞ chuyÓn ®æi göi vÒ Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t. Mçi bé bao gåm: §¬n xin chuyÓn ®æi do Tæng gi¸m ®èc doanh nghiÖp ký; Ph¬ng ¸n chuyÓn ®æi; B¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tríc khi chuyÓn ®æi; Dù th¶o §iÒu lÖ C«ng ty cæ phÇn; NghÞ quyÕt cña Héi ®ång qu¶n trÞ hoÆc cña chñ ®Çu t th«ng qua Ph¬ng ¸n chuyÓn ®æi.
Trong thêi h¹n 3 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy nhËn ®îc hå s¬ hîp lÖ, Bé KH&§T göi hå s¬ tíi c¸c Bé, ngµnh liªn quan lÊy ý kiÕn.
Trong thêi h¹n 30 ngµy kÓ tõ khi nhËn ®îc hå s¬ hîp lÖ, Bé KH&§T chñ tr×, lÊy ý kiÕn cña Bé, ngµnh liªn quan vµ tr×nh Thñ tíng ChÝnh phñ xem xÐt phª duyÖt.
Trong thêi h¹n 5 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy nhËn ®îc quyÕt ®Þnh cña Thñ tíng ChÝnh phñ, Bé KH&§T th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n tíi doanh nghiÖp ®Ó nghÞ chuyÓn ®æi.
Trong thêi h¹n 6 th¸ng kÓ tõ ngµy nhËn ®îc th«ng b¸o chÊp thuËn viÖc chuyÓn ®æi doanh nghiÖp cña Bé KH&§T, doanh nghiÖp tiÕn hµnh c¸c thñ tôc chuyÓn ®æi, gåm cã: th«ng b¸o réng r·i vÒ viÖc chuyÓn ®æi trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vµ cho c¸c chñ nî cña doanh nghiÖp; tæ chøc b¸n cæ phÇn hoÆc ph¸t hµnh cæ phiÕu; triÖu tËp §¹i héi ®ång cæ ®«ng lÇn thø nhÊt ®Ó th«ng qua §iÒu lÖ c«ng ty vµ bÇu Héi ®ång qu¶n trÞ C«ng ty cæ phÇn; Hé ®ång qu¶n trÞ bæ nhiÖm Tæng gi¸m ®èc hoÆc Gi¸m ®èc; Tæ chøc bµn giao gi÷a Héi ®ång qu¶n trÞ hoÆc chñ ®Çu t doanh nghiÖp víi Héi ®ång qu¶n trÞ C«ng ty cæ phÇn vÒ vèn, tµi s¶n, lao ®éng, c«ng nî…; Sau khi tiÕn hµnh chuyÓn ®æi t¹i doanh nghiÖp, c«ng ty ph¶i b¸o c¸o kÕt qu¶ vÒ Bé KH&§T ®Ó ®îc cÊp GiÊy phÐp ®Çu t ®iÒu chØnh chuÈn y viÖc chuyÓn ®æi doanh nghiÖp.
Trong thêi h¹n 7 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy nhËn ®îc b¸o c¸o kÕt qu¶ thùc hiÖn chuyÓn ®æi Doanh nghiÖp, Bé KH&§T xem xÐt, chÊp thuËn viÖc chuyÓn ®æi vµ cÊp GiÊy phÐp ®Çu t ®iÒu chØnh.
Trong thêi h¹n 30 ngµy tõ ngµy ®îc cÊp GiÊy phÐp ®Çu t ®iÒu chØnh, c«ng ty ph¶i ®¨ng b¸o ®Þa ph¬ng vµ b¸o Trung ¬ng trong ba sè liªn tiÕp ®Ó th«ng b¸o sù chuyÓn ®æi cña m×nh.
Sau thêi gian nµy, mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp sÏ thùc hiÖn díi h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn trong ®ã vÉn ®îc hëng c¸c ®¶m b¶o cña Nhµ níc ViÖt Nam, thùc hiÖn nghÜa vô cña c«ng ty cæ phÇn theo LuËt Doanh nghiÖp §iÒu 19, NghÞ ®Þnh 38/2003/N§-CP
vµ hëng c¸c u ®·i theo quy ®Þnh cña LuËt §Çu t níc ngoµi §iÒu 3 kho¶n 2 NghÞ ®Þnh 38/2003/N§-CP
.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
C¸c v¨n b¶n ph¸p lý
V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI (12/1986)
V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX
NghÞ quyÕt 01/2004/NQ-CP ngµy 12/1/2004 cña ChÝnh phñ vÒ mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu cÇn tËp trung chØ ®¹o, ®iÒu hµnh thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ Ng©n s¸ch Nhµ níc
NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø chÝn, kho¸ IX
LuËt Doanh nghiÖp 1999
LuËt §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam n¨m 1996
LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu LuËt §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam n¨m 2000
LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc
NghÞ ®Þnh 48/1998/N§-CP ngµy 11/7/1998 cña ChÝnh pñ vÒ chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n
NghÞ ®Þnh 64/2002/N§-CP ngµy 19/6/2002 vÒ viÖc chuyÓn DNNN thµnh CTCP
NghÞ ®Þnh 144/2003/N§-CP ngµy 28/11/1003 cña ChÝnh phñ vÒ Chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n
NghÞ ®Þnh 38/2003/N§-CP ngµy 15/4/2003 vÒ chuyÓn ®æi mét sè doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi sang ho¹t ®éng theo h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn
NghÞ ®Þnh 164/2003/N§-CP ngµy 22/12/2003 vÒ thi hµnh LuËt thuÕ TNDN
QuyÕt ®Þnh 36/2003/Q§-TTg ngµy 11/3/2003 vÒ quy chÕ gãp vèn, mua cæ phÇn cña nhµ ®Çu t níc ngoµi trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam
QuyÕt ®Þnh 145/1999/Q§-TTg ngµy 28/6/1999 vÒ quy chÕ gãp vèn, mua cæ phÇn cña nhµ ®Çu t níc ngoµi trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam
QuyÕt ®Þnh 146/2003/Q§-TTg ngµy 17/7/2003 vÒ tû lÖ tham gia cña bªn níc ngoµi vµo thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam
QuyÕt ®Þnh 998/2002/Q§-NHNN ngµy 13/9/2002 vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi
QuyÕt ®Þnh 84/2004/Q§-TTg ngµy 13/5/2004 vÒ viÖc thÝ ®iÓm cæ phÇn ho¸ mét sè Tæng c«ng ty nhµ níc
Th«ng t 121/2003/TT-BTC ngµy 12 th¸ng 12/2003 híng dÉn QuyÕt ®Þnh 146/2003/Q§-TTg
Th«ng t 08/2003/TTLT-BKH-BTC ngµy 29/12/2003 vÒ híng dÉn mét sè qui ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh 38/2003/N§-CP
Th«ng t 26/2004/TT-BTC ngµy 31/3/2004 vÒ thuÕ chuyÓn lîi nhuËn ra níc ngoµi vµ hoµn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp t¸i ®Çu t ®èi víi nhµ §TNN
Th«ng t 73/2003/TT-BTC ngµy 31/7/2003 híng dÉn thùc hiÖn quy chÕ gãp vèn, mua cæ phÇn cña nhµ ®Çu t níc ngoµi trong doanh nghiÖp ViÖt Nam
Tµi liÖu tham kh¶o kh¸c
Gi¸o tr×nh ThÞ trêng chøng kho¸n – Trêng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n
Securities Market in Korea, 2003
NguyÔn ThÞ Liªn Hoa, Vô trëng Vô ph¸t triÓn thÞ trêng, “Sù tham gia cña nhµ ®Çu t níc ngoµi vµo thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam”, ®Ò tµi khoa häc cÊp c¬ së, UBCKNN, 2000
Vò ChÝ Dòng, “ Nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ kinh nghiÖm cña Trung Quèc trong viÖc b¸n cæ phÇn cña DNNN cho nhµ ®Çu t níc ngoµi trªn TTCK trong níc”, ®Ò tµi cÊp c¬ së, UBCKNN, 2003
Kinh tÕ – x· héi ViÖt Nam 3 n¨m 2001-2003
B¸o c¸o tæng kÕt 3 n¨m ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam, UBCKNN
C¸c quy tr×nh nghiÖp vô liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®¨ng ký- thanh to¸n bï trõ- lu ký chøng kho¸n, UBCKNN, 2003
Danh s¸ch c«ng ty cæ phÇn 2001, Ban Kinh tÕ Trung ¦¬ng
Danh s¸ch c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®îc xem xÐt thÝ ®iÓm cæ phÇn ho¸, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t
B¸o c¸o Quèc gia th¸ng 1 n¨m 2004, C«ng ty The Economist Intelligence Unit Limited
Ph©n tÝch v¨n b¶n ph¸p luËt, C«ng ty LuËt Hång §øc
T¹p chÝ Chøng kho¸n ViÖt Nam c¸c sè n¨m 2003, 2004
T¹p chÝ Ng©n hµng, c¸c sè n¨m 2002, 2003
B¸o §Çu t Chøng kho¸n, c¸c sè n¨m 2003, 2004
B¶n C¸o b¹ch Quü §Çu t Chøng kho¸n ViÖt Nam (VF1)
www.cpv.org.vn
www.mpi.gov.vn
www.dei.gov.vn
www.mof.gov.vn
www.worldbank.com
www.mekongsecurities.com.vn
www.vinafund.com
www.vnbourse.com
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Giải pháp thúc đẩy hoạt động đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam.DOC