Đề tài Hoàn thiện công tác hạch toán kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Sơn tổng hợp Hà Nội

ô cÊp tr¸ch nhiÖm : 0,2 Theo chÕ ®é phô cÊp cña C«ng ty, anh Nam ®­îc h­ëng c¸c lo¹i phô cÊp sau: 2,98 x 290.000® 26 X 0,1 = 53.182® 16 x Phô cÊp tr¸ch nhiÖm: 0,2 x 290.000® = 58.000®. Phô cÊp ®éc h¹i: VËy, tæng sè tiÒn phô cÊp anh Nam ®­îc h­ëng la; 58.000®ång + 53.182®ång = 111.182®ång d. §iÒu chØnh thu nhËp tiÒn l­¬ng Quü tiÒn l­¬ng hµng th¸ng cßn l¹i ®­îc ®iÒu chØnh thu nhËp tiÒn l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn sau khi ®· chi c¸ckho¶n: _ L­¬ng theo thêi gian. _ L­¬ng theo s¶n phÈm _ C¸c kho¶n phô cÊp. Quü TL cßn l¹i Tæng sè CNV trong DS h­ëng l­¬ng §iÒu chØnh thu nhËp TLBQ 1CNV møc hÖ sè 1 = §èi víi nh÷ng lao ®éng míi ®­îc tuyÓn dông th× chØnh nh­ sau ; HÖ sè 0,85 : §¹i häc, Cao ®¼ng thêi h¹n 6 th¸ng. HÖ sè 0,7 : trung häc, C«ng nh©n kü thuËt ®µo t¹o hÖ bËc 3/7 thêi h¹n 24 th¸ng. *Gi¸m ®èc C«ng ty uû quyÒn cho ®ång chÝ phô tr¸ch ®¬n vÞ phèi hîp víi C«ng ®oµn bé phËn tiÕn hµnh ph©n phèi ®iÒu chØnh thu nhËp tiÒn l­¬ng. *Trªn c¬ së thu nhËp tiÒn l­¬ng cña Gi¸m ®èc kh«ng v­ît qu¸ 2,8 lÇn thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty vµ ®Ó khuyÕn khÝch lao ®éng giái n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c, thu nhËp tiÒn l­¬ng cña mét sè ®èi t­îng ®­îc ®iÒu chØnh nh­ sau: Phã gi¸m ®èc, chñ tÞch c«ng ®oµn C«ng ty kh«ng v­ît qu¸ 2,4 lÇn thu nhËp tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cu¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. Trî lý gi¸m ®èc kh«ng v­ît qu¸ 2,2 lÇn thu nhËp tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. Tr­ëng phßng, qu¶n ®èc hoÆc chøc vô t­¬ng ®­¬ng kh«ng v­ît qu¸ 1,9 lÇn thu nhËp tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cu¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. Phã phßng, phã qu¶n ®èc hoÆc chøc vô t­¬ng ®­¬ng, bÝ th­ ®oµn thanh niªn, kü s­, c¸n bé ®¹i häc cã tr×nh ®é giái ®ang thùc hiÖn nhiÖm vô cã yªu cÇu kü thuËt cao,®ang g÷i vai trß träng tr¸ch trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt kh«ng v­ît qu¸ 1,4 lÇn thu nhËp tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cu¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. 2.3.4. C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ chÕ ®é tµi chÝnh. Ngoµi tiÒn l­¬ng, c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong C«ng ty cßn ®­îc h­ëng c¸c kho¶n trî cÊp thuéc phóc lîi x· héi, trong ®ã cã trî cÊp b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ. Quü b¶o hiÓm x· héi (BHXH) ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch 20% trªn tæng quü l­¬ng cÊp bËc hµng th¸ng ghi trong hîp ®ång lao ®éng. Trong ®ã: +15% trÝch vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. + 5% trõ vµo thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. Toµn bé quü BHXH nép lªn c¬ quan BHXH cÊp trªn. Quü BHXH ®­îc chi tiªu cho c¸c tr­êng hîp ng­êi lao ®éng èm ®au, con èm, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp, h­u trÝ, tö tuÊt. C«ng ty chØ thanh to¸n chi phÝ BHXH cho ng­êi lao ®éng khi cã chøng tõ hîp lÖ. Cuèi quý, bé phËn lao ®éng- tiÒn l­¬ng lËp b¶ng thanh to¸n BHXH ®Ó quyÕt to¸n víi c¬ quan BHXH. Quü b¶o hiÓm y tÕ (BHYT) ®­îc hµnh thµnh b»ng c¸ch tÝnh 3% tiÒn tæng quü l­¬ng cÊp bËc hµng th¸ng ghi trong hîp ®ång lao ®éng. Trong ®ã: + 2% trÝch vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. + 1% khÊu trõ vµo thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. Cø 3 th¸ng mét lÇn, C«ng ty trÝch tiÒn ®Ó mua thÎ BHYT cho ng­êi lao ®éng theo b¶ng l­¬ng ®­îc quy ®Þnh trong N§ 26/CP. Sau ®ã, cuèi quý ph©n bæ vµo chi phÝ b¶o hiÓm cña ng­êi lao ®éng. Quü BHYT ®­îc sö dông ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn kh¸m, ch÷a bÖnh, viÖn phÝ, thuèc thang… cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian èm ®au, sinh ®Î. Y tÕ C«ng ty chØ ®­îc gi¶i quyÕt cho ng­êi lao ®éng nghØ èm mçi ®ît kh«ng qu¸ 03 ngµy theo quy ®Þnh b¶o hiÓm y tÕ ph©n cÊp. Tr­êng hîp ng­êi lao ®éng nghØ èm, con èm, … thai s¶n… tõ ngµy thø 04 trë ®i Y tÕ C«ng ty c¨n cø c¸c quy ®Þnh vÒ BHXH ®Ó gi¶i quyÕt. Ngoµi ra ®Ó cã nguån chi phÝ cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn, hµng th¸ng C«ng ty cßn ph¶i trÝch thªm 2% trªn tæng quü l­¬ng thùc hiÖn. Trong ®ã: + 1% nép lªn C«ng ®oµn cÊp trªn + 1% gi÷ l¹i ®Ó chi tiªu cho ho¹t ®éng C«ng ®oµn t¹i C«ng ty. Qua sù tr×nh bµy vµ ph©n tÝch c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng ë C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi cã thÓ thÊy C«ng ty ®· ¸p dông kh¸ phong phó c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng, vµ c¸c h×nh thøc nµy rÊt phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, kinh doanh cña C«ng ty. Nã ®· bï ®¾p ®­îc søc lao ®éng bá ra cña CBCNV vµ cã kh¶ n¨ng khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¨ng say lµm viÖc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ vËt liÖu. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, C«ng ty kh«ng nh÷ng lu«n c¶i tiÕn vµ më réng c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng mµ cßn chó träng ®Õn viÖc t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. §Ó t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng C«ng ty ®­a ra mét sè biÖn ph¸p sau: T¨ng doanh thu ( t¨ng s¶n l­îng tiªu thô vµ n©ng gi¸ trÞ cña s¶n phÈm). Thu nép ng©n s¸ch ®ñ vµ v­ît møc kÕ ho¹ch. TiÕt kiÖm chi phÝ ®Ó cã lîi nhuËn ph¸t sinh ®¹t vµ v­ît kÕ ho¹ch. Cã nh­ vËy Tæng C«ng ty Ho¸ ChÊt ViÖt Nam míi giao cho ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ë møc cao h¬n ( theo % hoµn thµnh kÕ ho¹ch), lµm cho tæng quü l­¬ng thùc hiÖn n©ng cao dÉn ®Õn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng n©ng lªn. Cô thÓ th¸ng 12 n¨m 2002 doanh thu ®¹t 18,405 tû ®ång, thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng lµ 1.688.000 ®ång/ng­êi/th¸ng. Th¸ng 1/2003 do t×nh h×nh thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc kh«ng æn ®Þnh nªn doanh thu cña C«ng ty gi¶m xuèng cßn 13,46 tû ®ång, dÉn tíi thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng còng gi¶m theo vµ chØ ®¹t 1.446.000 ®ång/ng­êi/th¸ng. 2.4. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña ng­êi lao ®éng ë C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi. 2.4.1. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng. 2.4.1.1. Chøng tõ vµ h¹ch to¸n ban ®Çu. Hµng ngµy, t¹i c¸c phßng ban, ®¬n vÞ, c¸c c¸n bé phô tr¸ch cã tr¸ch nhiÖm theo dâi vµ ghi chÐp sè lao ®éng cã mÆt, v¾ng mÆt, nghØ phÐp… vµo b¶ng chÊm c«ng. B¶ng chÊm c«ng ®­îc lËp theo ®óng mÉu quy ®Þnh cña Nhµ n­íc ®­îc treo c«ng khai t¹i n¬i lµm viÖc ®Ó mäi ng­êi cã thÓ theo dâi ngµy c«ng cña m×nh B¶ng sè 2.4.1.1: B¶ng chÊm c«ng STT Hä vµ tªn Ngµy trong th¸ng Quy ra c«ng 1 2 ... 31 Sè c«ng h­ëng l­¬ng s¶n phÈm Sè c«ng h­ëng l­¬ng thêi gian Sè c«ng ngõng viÖc nghØ viÖc h­ëng 100% l­¬ng(F) Sè c«ng Sè c«ng h­ëng BHXH ¡n ca §éc h¹i A B 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 Lª V¨n Nam X§ X§ X 26 24 10 2 NguyÔn Hång H¹nh X§ X X 26 6 24 4 3 §µo Ph­¬ng Loan X§ F X 20 17 3 4 V­¬ng TuÊn Anh X§ X X 26 24 5 5 TrÇn Ngäc C­¬ng X§ X§ X 26 24 10 B¶ng 2.4.1.2:B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng TT Hä vµ tªn BËc l­¬ng L­¬ng s¶n phÈm L­¬ng thêi gian nghØ viÖc ph¶i ngõng viÖc h­ëng 100% l­¬ng §éc h¹i L­¬ng n¨ng suÊt §iÒu chØnh thu nhËp ¨n ca Phô cÊp kh¸c Tæng sè T¹m øng kú I` C¸c kho¶n ph¶i khÊu trõ Kú II ®­îc lÜnh Sè SP (phô cÊp) Sè tiÒn Sè c«ng Sè tiÒn Sè c«ng Sè tiÒn Sè c«ng Sè tiÒn Sè tiÒn Ký nhËn BHXH 6% VÐ «t« Céng Sè tiÒn Ký nhËn A B C 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 1 Lª V¨n Nam 625800 42000 26 625800 16 38500 438100 200000 24 96000 1440400 800000 §· ký 40100 40100 600300 §· ký 2 NguyÔn Hång H¹nh 373800 20 6 373800 3 4300 201300 200000 17 68000 847400 500000 §· ký 22400 20000 42400 305000 §· ký 3 §µo Ph­¬ng Loan 373800 26 373800 5 7200 261700 200000 24 96000 938700 500000 §· ký 22400 22400 416300 §· ký 4 V­¬ng TuÊn Anh 373800 26 373800 10 14400 261700 200000 24 96000 945900 500000 §· ký 22400 22400 423500 §· ký 5 TrÇn Ngäc C­¬ng 373800 26 373800 5 7200 261700 200000 24 96000 938700 500000 §· ký 22400 22400 416300 §· ký Tæng céng 42000 2121000 71600 1424500 1000000 452000 5111100 2800000 129700 20000 149700 2161400 Cuèi th¸ng t¹i c¸c phßng ban, ®¬n vÞ, c¸c c¸n bé phô tr¸ch cã tr¸ch nhiÖm tiÕn hµnh tæng hîp tÝnh ra sè c«ng ®i lµm, nghØ phÐp, nghØ kh«ng l­¬ng cña tõng ng­êi lao ®éng trong phßng ban, ®¬n vÞ m×nh. B¶ng chÊm c«ng cña c¸c ®¬n vÞ h­ëng l­¬ng theo thêi gian ®­îc göi trùc tiÕp lªn Phßng Tæ chøc nh©n sù xem xÐt vµ duyÖt, sau ®ã chuyÓn sang phßng kÕ to¸n ®Ó tÝnh l­¬ng. Khi nhËn ®­îc B¶ng chÊm c«ng vµ c¸c chøng tõ kh¸c liªn quan, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng kiÓm tra l¹i, tÝnh l­¬ng cho tõng ng­êi t¹i c¸c ®¬n vÞ ®ång thêi lËp B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng (B¶ng 2.4.1.2). B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng sau khi ®­îc KÕ to¸n tr­ëng vµ Gi¸m ®èc duyÖt sÏ trë thµnh c¨n cø ®Ó thñ quü thanh to¸n l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. Sau ®ã, l¹i chuyÓn cho kÕ to¸n tiÒn l­¬ng ®Ó lËp B¶ng ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng vµ BHXH ( B¶ng 2.4.1.3) ®ång thêi tiÕn hµnh ghi sæ kÕ to¸n. KÕt thóc cña qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ lµ l­u chøng tõ t¹i Phßng kÕ to¸n. B¶ng 2.4.1.3: B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH STT Ghi Cã TK Ghi Nî TK TK 334 - Ph¶i tr¶ nh©n viªn TK 338- Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c TK 335 CF ph¶i tr¶ L­¬ng C¸c kho¶n phô cÊp C¸c kho¶n kh¸c Céng cã Tk 334 Kinh phÝ C§(3382) BHXH (3383) BHYT (3384) Céng cãTK338 (3382,3383,3384) 1 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¬n 1943775180 89251122 2 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¬n c«ng tr×nh 6202000 0 3 Chi phÝ nh©n viªn PX 939909896 44378927 4 Chi phÝ nh©n viªn BH 288386200 13242941 5 Chi phÝ nh©n viªn QL DN 1395096500 Tæng céng 4573369776 §èi víi B¶ng chÊm c«ng cña c¸c ®¬n vÞ h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm ®­îc tÝnh kÌm víi B¶ng thanh to¸n l­¬ng s¶n phÈm. Ng­êi lËp B¶ng thanh to¸n l­¬ng ký tªn råi sau ®ã chuyÓn cho Qu¶n ®èc ph©n x­ëng duyÖt, tiÕp ®Õn chuyÓn cho Thñ kho, Thñ kho x¸c nhËn sè l­îng s¶n phÈm nhËp kho råi chuyÓn ®Õn phßng KCS ( kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm) x¸c nhËn chÊt l­îng s¶n phÈm, chuyÓn ®Õn phßng kÕ ho¹ch ®èi chiÕu víi kÕ ho¹ch ®Æt ra, chuyÓn ®Õn bé phËn lao ®éng tiÒn l­¬ng ký duyÖt vµ Gi¸m ®èc duyÖt. Sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ lu©n chuyÓn t­¬ng tù nh­ B¶ng chÊm c«ng cña c¸c ®¬n vÞ h­ëng l­¬ng theo thêi gian. Quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng ë trªn ®­îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau: Bé phËn, ®¬n vÞ Tæ chøc nh©n sù Phßng kÕ to¸n KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc Thñ quü Phßng kÕ to¸n L­u chøng tõ B¶ng chÊm c«ng XÐt duyÖt KÕ to¸n tiÒn l­¬ng tÝnh l­¬ng, lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng KiÓm tra, x¸c nhËn vµ ký duyÖt DuyÖt y Thanh to¸n th­ëng cho ng­êi lao ®éng LËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH, ghi sæ kÕ to¸n S¬ ®å 2.4.1: Quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty s¬ tæng hîp Hµ néi 2.4.1.2.Tr×nh tù h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng. §Ó h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng C«ng ty sö dông c¸c Tµi kho¶n sau. * TK 334 “Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn cña C«ng ty vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp, b¶o hiÓm x· héi, tiÒn th­ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c thuéc vÒ thu nhËp cña hä. TK 334 ®­îc chi tiÕt thµnh: TK 3341 – L­¬ng thêi gian. TK 3342 – L­¬ng s¶n phÈm. TK 3343 – BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn TK 3344 – TiÒn ¨n ca TK 3345 – TiÒn phô cÊp TK 3346 – TiÒn th­ëng. * TK 622 “ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô. TK 622 ®­îc chi tiÕt thµnh 3 TK sau: TK 6221: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¬n. TK 6222: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¬n c«ng tr×nh. TK 6223: BHXH, BHYT, KPCB ( ph©n tÝch vµo chi phÝ). * TK 627- 6271 “ Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña nh©n viªn b¸n hµng. TK 6271 ®­îc chi tiÕt thµnh hai tµi kho¶n sau: TK 62711 – L­¬ng, thu nhËp kh¸c. TK 62712 – BHXH, BHYT, KPC§ ( ph©n tÝch vµo chi phÝ). * TK 641- 6411 “ Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña nh©n viªn b¸n hµng. TK 6411 ®­îc chi tiÕt thµnh 2 TK nh­ sau: TK 64111 – L­¬ng, thu nhËp kh¸c. TK 64112 – BHXH, BHYT, KPC§ ( ph©n tÝch vµo chi phÝ). * TK 642- 6421 “ Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp. TK 6421 ®­îc chi tiÕt thµnh 2 TK sau: TK 64211 – L­¬ng, thu nhËp kh¸c. TK 64212 – BHXH, BHYT, KPC§ ( ph©n tÝch vµo chi phÝ). Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nh­ TK 111, 338…. C¨n cø vµo dßng tæng céng trong c¸c b¶ng thanh to¸n l­¬ng cña tõng bé phËn, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp B¶ng tæng hîp thanh to¸n tiÒn l­¬ng cña toµn C«ng ty. C¨n cø vµo sè liÖu cña B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH, B¶ng tæng hîp thanh to¸n l­¬ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n vµ tËp hîp chi phÝ tiÒn l­¬ng lªn NhËt ký chøng tõ sè 7, ®ång thêi ph¶n ¸nh vµo Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 334. - Chi nh©n c«ng trùc tiÕp: Nî TK 622: 1.949.977.180 TK 6221: 1.943.775.180 TK 6222: 6.202.000 Cã TK 334 (3341, 3342): 1.949.977.180. - Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng: Nî TK 62711 (chi tiÕt ph©n x­ëng): 939.909.896 Cã TK 334 (3341, 3342): 939.909.896. - Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng: NîTK6411(64111):288.386.200 Cã TK 334 (3341, 3342): 288.386.200 - Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp: Nî TK 6421 (64211): 1.395.096.500 Cã TK 334 (3341, 3342): 1.395.096.500 Khi thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 334 (3341, 3342): 2.135.123.160 Cã TK 111: 2.135.123.160 Cuèi quý, sè liÖu tõ NhËt ký chøng tõ sè 7 ®­îc sö dông ®Ó ghi vµo sæ c¸i TK 334. (B¶ng sè 2.4.1.2). B¶ng sè 2.4.1.2. C«ng ty S¬n tæng hîp HN. Sæ C¸i TK 334: Ph¶i tr¶ CNV N¨m2002 D­ §K: Nî: 0 Cã: 2.356.593.157 Ghi Cã c¸c TK ®èi øngNî TK nµy SHTK Q1 Q2 Q3 Q4 Céng TM TGNH §èng §a TV 111 1121 3.282.823.543 1.600.000 2.585.085.325 8.550.000 2.600.955.600 2.135.123.160 10.603.987.628 10.150.000 Céng FS Nî: Cã: 3.284.423.543 2.119.930.710 2.593.635.325 2.880.070.325 2.600.955.600 2.994.090.600 2.135.123.160 4.576.086.068 10.614.137.628 12.570.177.703 D­ CK: Nî: 0 Cã: 4.312.633.232 Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty ®­îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau: Chøng tõ gèc vµ b¶ng ph©n bæ sè 1 NhËt ký chøng tõ sè1, sè 10 NhËt ký chøng tõ sè 7 Sæ c¸i TK 334 B¸o c¸o tµi chÝnh vµ c¸c B¸o c¸o Sæ chi tiÕt TK 334 B¶ng tæng hîp chi tiÕt TK 334 S¬ ®å 2.4.2: quy tr×nh ghi sæ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng 2.4.2. H¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña ng­êi lao ®éng. 2.4.2.1. Chøng tõ vµ h¹ch to¸n ban ®Çu. Hµng th¸ng, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng tÝnh vµ h¹ch to¸n c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c ngoµi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng nh­: tiÒn th­ëng, tiÒn ¨n ca, phô cÊp… dùa trªn c¸c chøng tõ: B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëng (B¶ng 2.4.2.1), B¶ng chÊm c«ng, B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng. B¶ng 2.4.2.1: C«ng ty s¬n tæng hîp Hµ Néi Bé phËn: Phßng KÕ ho¹ch B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëngn¨m 2002 §VT: VN§ STT Hä vµ tªn §¹t lo¹i th­ëng Møc l­¬ng c¬ b¶n 1 th¸ng TiÒn l­¬ng quy ®æi theo hÖ sè TiÒn l­¬ng ®­îc lÜnh 1 2 3 4 5 Lª V¨n Nam §µo Ph­îng Loan V­¬ng TuÊn Anh TrÇn Ngäc C­¬ng NguyÔn ThÞ H¹nh A – 1,0 B – 0,8 A – 1,0 C – 0,6 B – 0,8 625.800 373.800 373.800 373.800 373.800 625.800 299.040 373.800 224.280 299.040 1.877.400 897.120 1.121.400 672.840 897.120 Tæng 2.121.000 1.821.960 5.465.880 Quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña ng­êi lao ®éng t­¬ng tù nh­ s¬ ®å 2.4.1. §Ó h¹ch to¸n tiÒn th­ëng, tiÒn ¨n ca, phô cÊp, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n: TK 334, TK 431 (4311), TK 622, TK 6271, TK 6411, TK 6421, …. C¨n cø vµo sè liÖu trªn c¸c chøng tõ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n vµ ghi vµo NhËt ký chøng tõ sè 7, Sæ chi tiÕt TK 334. Cuèi kú lÊy sè liÖu ë NhËt ký chøng tõ sè 7 ghi vµo sæ c¸i TK 334. - KÕ to¸n h¹ch to¸n tiÒn th­ëng ph¶i tr¶ CBCNV: Nî TK 431 (4311): Cã TK 3346: - TiÒn ¨n ca, phô cÊp: Nî TK 622 (6221, 6222): Nî TK 6271 (62711- px): Nî TK 6411 (64111): Nî TK 6421 (64211): Cã TK 334 (3344, 3345): - Khi thanh to¸n: Nî TK 334 (3344, 3345, 3346): Cã TK 111: 2.5. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c quü trÝch theo l­¬ng. 2.5.1. Chøng tõ vµ h¹ch to¸n ban ®Çu. Trong th¸ng nÕu ph¸t sinh c¸c tr­êng hîp nghØ BHXH th× ph¶i cã chøng tõ hîp lý kÌm theo. NÕu nghØ tõ 1- 3 ngµy, chøng tõ ®Ó thanh to¸n do y tÕ C«ng ty cÊp- ®ã lµ giÊy chøng nhËn ®Ó thanh to¸n. NÕu nghØ tõ ngµy thø 4 trë ®i th× ph¶i cã giÊy chøng nhËn cña bÖnh viÖn. Chøng tõ ph¶i cã x¸c nhËn cña phô tr¸ch ®¬n vÞ, ch÷ ký cña y b¸c sÜ kh¸m ch÷a bÖnh. GiÊy chøng nhËn nghØ èm h­ëng BHXH Hä vµ tªn: NguyÔn Ngäc ¶nh §¬n vÞ c«ng t¸c: C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi Lý do nghØ viÖc: C¶m sèt Sè ngµy nghØ: 01 ( Tõ ngµy 10/01/2003 ®Õn hÕt ngµy 10/01/2003) X¸c nhËn cña phô tr¸ch Ngµy 10 th¸ng 01 n¨m 2003 §¬n vÞ Y, B¸c sÜ Sè ngµy thùc nghØ: 01 ngµy PhÇn BHXH Sè sæ: 200 Sè ngµy thùc nghØ ®­îc h­ëng BHXH: 01 ngµy Luü kÕ ngµy nghØ cïng chÕ ®é: 01 ngµy L­¬ng th¸ng ®ãng BHXH: 1.350.700 ®ång L­¬ng b×nh qu©n ngµy: 51.950 ®ång TØ lÖ% h­ëng BHXH: 75% Sè tiÒn h­ëng: 38.963 ®ång C¸n bé c¬ quan BHXH Phô tr¸ch BHXH Cuèi th¸ng, kÕ to¸n viÕt phiÕu thanh to¸n BHXH theo mÉu sau: PhiÕu thanh to¸n trî cÊp BHXH (NghØ èm, tr«ng con èm, ….thai s¶n.) Hä vµ tªn: NguyÔn Ngäc ¶nh NghÒ nghiÖp: C«ng nh©n nghÒ ho¸ §¬n vÞ c«ng t¸c: C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi Thêi gian ®ãng BHXH: N¨m 1995 TiÒn l­¬ng ®ãng BHXH cña th¸ng tr­íc khi nghØ: 1.350.700 ®ång Sè ngµy ®­îc nghØ: 01 Trî cÊp: Møc 75%: 37.962,5 ®ång * 1 ngµy = 38.963 ®ång Céng: 38.963 ®ång B»ng ch÷: Ba m­¬i t¸m ngh×n chÝn tr¨m s¸u m­¬i ba ®ång Ghi chó: Ng­êi lÜnh tiÒn KÕ to¸n Thñ tr­ëng ®¬n vÞ BCH C«ng ®oµn c¬ së Tõ “ GiÊy chøng nhËn nghØ BHXH”, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp “Danh s¸ch ng­êi lao ®éng h­ëng trî cÊp BHXH” cho tõng lo¹i chÕ ®é. Sau ®ã, lËp “ Danh s¸ch ng­êi lao ®éng h­ëng trî cÊp BHXH” cho tõng ®¬n vÞ, bé phËn. C¸c chøng tõ nµy ®­îc kÕ to¸n tr­ëng tæng hîp vµ lËp “ B¶ng thanh to¸n BHXH” lµm c¨n cø quyÕt to¸n víi c¬ quan BHXH cÊp trªn. 2.5.2. Tr×nh tù h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c Quü trÝch theo l­¬ng. §Ó h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c Quü trÝch theo l­¬ng, kÕ to¸n sö dông TK 338 “ Ph¶i tr¶ vµ ph¶i nép kh¸c”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt, cho c¸c tæ chøc, ®oµn thÓ x· héi, cho cÊp trªn vÒ KPC§, BHXH, BHYT. Tµi kho¶n 338 ®­îc chi tiÕt thµnh 6 TK cÊp 2: + …. + TK 3382: Kinh phÝ C«ng ®oµn + TK 3383: B¶o hiÓm x· héi + TK 3384: B¶o hiÓm Y tÕ +…. C¨n cø vµo B¶ng tæng hîp thanh to¸n tiÒn l­¬ng toµn C«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc: Tæng tiÒn l­¬ng thùc hiÖn quý 4 n¨m 2002 lµ: 4.586.650.776 ®ång Trong ®ã, TiÒn l­¬ng cÊp bËc lµ: 722.925.000 ®ång. L­¬ng cÊp bËc gåm: + L­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt: 296.327.166 ®ång + L­¬ng cÊp bËc cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng: 150.474.876 ®ång + L­¬ng cÊp bËc cña nh©n viªn b¸n hµng: 43.971.864 ®ång + L­¬ng cÊp bËc cña nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp: 232.151.094 ®ång KÕ to¸n tiÒn l­¬ng h¹ch to¸n c¸c quü trÝch theo l­¬ng nh­ sau: Hµng quý trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo quy ®Þnh tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ( thÓ hiÖn trªn B¶ng ph©n bæ sè 1) - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt: Nî TK 6223: 89.251.122 Cã TK 338: 89.251.122 - TK 3382: 1.943.775.180 * 2% = 38.875.504 - TK 3383: 296.327.166 * 15% = 44.449.075 - TK 3384: 296.327.166 * 2% = 5.926.543 - Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng Nî TK 6271 (62712): 44.378.927 Cã TK 338: 44.378.927 - TK 3382: 939.909.896 * 2% = 18.798.198 - TK 3383: 150.474.876 * 15% = 22.571.231 - TK 3384: 150.747.876 * 2% = 3.009.498 - Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng: Nî TK 6411 (64112): 13.242.941 Cã TK 338: 13.242.941 - TK 3382: 288.386.200 * 2% = 18.798.198 - TK 3383: 43.971.864 * 15% = 6.595.780 - TK 3384: 43.971.864 * 2% = 879.437 - Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp: Nî TK 6421 (64212): 67.632.436 Cã TK 338: 67.632.436 - TK 3382: 1.408.337.500 * 2% = 28.166.750 - TK 3383: 232.151.094 * 15% = 34.822.664 - TK 3384: 232.151.094 * 2% = 4.643.022 Hµng quý trÝch BHXH, BHYT, trõ vµo l­¬ng cña ng­êi lao ®éng: Nî TK 334: 722.925.000 * 6% = 43.375.500 Cã TK 338: 722.925.000 * 6% = 43.375.500 - TK 3383: 722.925.000 * 5% = 36.146.250 - TK 3384: 722.925.000 * 1% = 7.229.250 Nh÷ng sè liÖu nµy ®­îc ghi trªn B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng (B¶ng 2.4.1.2) * Khi nép BHXH, BHYT,KPC§ cho c¬ quan qu¶n lý Quü cÊp trªn: Nî TK 338: 212.138.858 - TK 3382: 4.586.610.776 * 1% = 45.866.108 - TK 3383: 722.925.000 * 20% = 144.585.000 - TK 3384: 722.925.000 * 3% = 21.687.750 Cã TK 334: 212.138.858 * Cuèi quý c¸c kho¶n chi trî cÊp BHXH cho ng­êi lao ®éng ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 3343. Tr×nh tù h¹ch to¸n nh­ sau: + Chi BHXH cho ng­êi lao ®éng nghØ èm, kÕ to¸n ghi: Nî TK 3343: Cã TK 1111: + Khi quyÕt to¸n víi c¬ quan BHXH vµ ®­îc c¬ quan BHXH chÊp nhËn chi tr¶ cho C«ng ty, kÕ to¸n ghi: Nî TK 1121 (NH C«ng th­¬ng §èng §a): Cã TK 3343: * Chi tiªu kinh phÝ c«ng ®oµn t¹i C«ng ty: Nî TK 3382: 45.866.108 Cã TK 1111: 45.866.108 Hµng ngµy c¨n cø vµo chøng tõ gèc cã liªn quan, kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt TK 338, NhËt ký chøng tõ sè 1, sè 10. Cuèi quý, c¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ sè 1, KÕ to¸n vµo NhËt ký chøng tõ sè 7. Sau ®ã vµo Sæ c¸i TK 338 vµ cuèi cïng lµ lËp vÒ B¸o c¸o lao ®éng tiÒn l­¬ng. Chøng tõ gèc vµ b¶ng ph©n bæ sè 1 NhËt ký chøng tõ sè 1, sè 10 NhËt ký chøng tõ sè 7 Sæ c¸i TK 338 BCTC vµ BC vÒ L§ - TL Sæ chi tiÕt TK 338 B¶ng tæng hîp chi tiÕt TK 338 S¬ ®å 2.5.2.2: Quy tr×nh ghi sæ kÕ to¸n c¸c quü trÝch theo l­¬ng 2.6. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng, ph©n tÝch chØ tiªu lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng. 2.6.1. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng. Lao ®éng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè tiªn quyÕt quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Hay nãi c¸ch kh¸c, lao ®éng cã vai trß hÕt søc quan träng trong chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty nãi riªng vµ cña tÊt c¶ doanh nghiÖp nãi chung. Do sím nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña lao ®éng nªn C«ng ty ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý lao ®éng rÊt chÆt chÏ vµ cã hiÖu qu¶ cao. Cô thÓ: - TuyÓn dông lao ®éng: HiÖn nay do nhu cÇu më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh nªn hµng n¨m C«ng ty tuyÓn míi kho¶ng 80 lao ®éng. H×nh thøc tuyÓn dông chñ yÕu lµ th«ng qua thi tuyÓn, C«ng ty sÏ chän nh÷ng ng­êi cã ®ñ n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô lµm viÖc t¹i C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, ­u tiªn nh÷ng ng­êi cã ng­êi th©n trong gia ®×nh ®· lµm viÖc trong C«ng ty, nh­ng ng­êi nµy ph¶i ®¹t ®­îc nh÷ng yªu cÇu tèi thiÓu cña c«ng viÖc trong t­¬ng lai lao ®éng ®ã ph¶i thùc hiÖn. Víi viÖc tuyÓn dông nh­ vËy nªn tr×nh ®é lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty kh¸ cao: Tr×nh ®é ®¹i häc, cao ®¼ng chiÕm 23,4%, c«ng nh©n bËc 4 trë lªn chiÕm 31% tæng sè lao ®éng. - §µo t¹o: §Ó n©ng cao kiÕn thøc C«ng ty cã quy chÕ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ®i häc t¹i c¸c tr­êng líp ( chñ yÕu ngoµi giê). Sau khi tèt nghiÖp, nÕu cã ®iÒu kiÖn C«ng ty sÏ bè trÝ c«ng viÖc phï hîp víi ngµnh nghÒ häc ®· ®­îc tho¶ thuËn tr­íc khi ®i häc vµ ®­îc xÕp l­¬ng theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc, cña C«ng ty. Vµo quý II, quý III hµng n¨m, C«ng ty xÐt vµ tæ chøc thi n©ng bËc cho ng­êi lao ®éng theo quy ®Þnh cña Nhµ N­íc, quy chÕ cña C«ng ty. Tr­íc khi n©ng bËc C«ng ty sÏ tæ chøc cho ng­êi lao ®éng ®­îc häc tËp. - Thêi gian lao ®éng: Ng­êi lao ®éng lµm viÖc 8 giê mét ngµy, kh«ng ®­îc ®i muén vÒ sím ( nÕu muén qu¸ 5 phót sÏ kh«ng ®­îc phÐp lµm viÖc vµ coi nh­ v¾ng mÆt). Hµng n¨m, ng­êi lao ®éng sÏ ®­îc nghØ vµo nh÷ng ngµy lÔ, tÕt theo quy ®Þnh cña Nhµ N­íc vµ nghØ phÐp 12 ngµy ®èi víi lao ®éng lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn ®éc h¹i, nÆng nhäc, cø cã thªm 5 n¨m th©m niªn sÏ ®­îc nghØ phÐp thªm mét ngµy. - §Þnh møc lao ®éng: C«ng t¸c tÝnh ®Þnh møc lao ®éng lµ rÊt cÇn thiÕt vµ quan träng. NÕu c«ng t¸c nµy ®­îc thùc hiÖn tèt sÏ gãp phÇn ph©n c«ng lao ®éng hîp lý, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. §Ó x¸c ®Þnh ®Þnh møc lao ®éng C«ng ty ®· dùa trªn nh÷ng c¨n cø cã tÝnh khoa häc vµ tiÕn hµnh theo c¸c b­íc sau ®©y: + Ph©n c«ng viÖc thµnh c¸c bé phËn hîp thµnh ( bé phËn qu¶n lý phô trî vµ bé phËn s¶n xuÊt s¶n phÈm). + Dïng ph­¬ng ph¸p chôp ¶nh, bÊm giê ®Ó thu thËp sè liÖu thùc tÕ t¹i n¬i lµm viÖc cña c«ng nh©n. + Nghiªn cøu sè liÖu kh¶o s¸t ®­îc, x¸c ®Þnh thêi gian l·ng phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nguyªn nh©n g©y ra c¸c l·ng phÝ ®ã vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc. + X¸c ®Þnh kÕt cÊu c¸c lo¹i thêi gian lµm viÖc. Dù kiÕn néi dung vµ tr×nh tù hîp lý ®Ó thùc hiÖn c¸c b­íc c«ng viÖc. + X¸c ®Þnh thêi gian t¸c nghiÖp cña mét s¶n phÈm vµ thêi gian t¸c nghiÖp cña mét ca s¶n xuÊt. + TÝnh møc s¶n l­îng: MSL = TTNCA TTNSP Trong ®ã: MSL: Møc s¶n l­îng cña mét ca TTNCA: Thêi gian t¸c nghiÖp 1 ca TTNSP: Thêi gian t¸c nghiÖp cña mét s¶n phÈm. MÆc dï c«ng t¸c ®Þnh møc nµy tèn nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc, nh­ng chØ cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o cho viÖc tÝnh to¸n ®¬n gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c, x©y dùng c¸c bËc c«ng viÖc hîp lý t¹o ra sù c«ng b»ng chÝnh x¸c trong tr¶ l­¬ng. §iÒu nµy sÏ thóc ®Èy kh«ng nhá ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt chÊt l­îng s¶n phÈm. 2.6.2. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng. B¶ng 2.6.2: B¶ng tæng hîp t×nh h×nh sö dông lao ®éng vµ quü l­¬ng n¨m 2001 STT Chi tiªu §¬n vÞ Thùc hiÖn Tû lÖ (%) N¨m 2000 N¨m 2001 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Tæng quü tiÒn l­¬ng TiÒn th­ëng vµ ¨n ca Tæng thu nhËp Sè l­îng lao ®éng Thu nhËp b×nh qu©n 1 ng­êi/ th¸ng Doanh thu Chi phÝ kinh doanh Tû lÖ tiÒn l­¬ng/ tæng chi phÝ Tû lÖ tiÒn l­¬ng/doanh thu N¨ng suÊt lao ®éng TriÖu ®ång TriÖu ®ång TriÖu ®ång Ng­êi Ngh×n ®ång TriÖu ®ång TriÖu ®ång % % TriÖu ®ång/ng­êi 7.754,35 1.121,9 8.876,25 420 1.761.000 124.496,5 116.098 6,68 6,2 296,42 9.248,45 1.610,7 10.859,15 440 1.800.000 145.978,7 138.478,7 6,66 6,3 331,79 119,3 143,6 122,4 104,8 102,2 117,26 119,3 111,9 ( Nguån: B¸o c¸o lao ®éng- thu nhËp n¨m 2001). Qua b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy: Tæng quü tiÒn l­¬ng cña n¨m 2001 t¨ng 1494,1 triÖu ®ång ( 9.248,45- 7.754,35) hay ®¹t 119,3% so víi n¨m 2000, kÐo theo thu nhËp b×nh qu©n th¸ng cña ng­êi lao ®éng t¨ng 2,2%. Tû lÖ tiÒn l­¬ng/Doanh thu n¨m 2001 t¨ng 0,1% so víi n¨m 2000 chøng tá ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng theo % doanh thu t¨ng do C«ng ty ®· hoµn thµnh xuÊt s¾c kÕ ho¹ch cña Tæng C«ng ty Ho¸ chÊt ViÖt Nam giao. H¬n n÷a tû lÖ tiÒn l­¬ng trªn tæng chi phÝ n¨m 2001 gi¶m 0,02% so víi n¨m 2000 chøng tá C«ng ty sö dông chi phÝ tiÒn l­¬ng ngµy cµng hiÖu qu¶. Qua b¶ng trªn cã thª kh¼ng ®Þnh l¹i tiÒn l­¬ng vµ n¨ng suÊt lao ®éng cã quan hÖ tû lÖ thuËn víi nhau. TiÒn l­¬ng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng sÏ t¨ng vµ ng­îc l¹i. Tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng n¨m 2001 so víi n¨m 2000 lµ 119,3% trong khi tèc ®é t¨ng lao ®éng míi lµ 104,8%. Chøng tá C«ng ty cã mét chÝnh s¸ch lao ®éng tiÒn l­¬ng hÕt søc hîp lý lµm cho ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng kh«ng ngõng c¶i thiÖn vµ n©ng cao. Qua sù ph©n tÝch trªn cã thÓ kÕt luËn t×nh h×nh sö dông lao ®éng vµ quü l­¬ng cña C«ng ty lµ t­¬ng ®èi tèt. CH¦¥NG III Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi. 3.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. Mçi doanh nghiÖp, tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ tÝnh chÊt c«ng viÖc mµ cã thÓ x©y dùng c¸c chÕ ®é qu¶n lý vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng kh¸c nhau. Tuy nhiªn, do cã sù thay ®æi vÒ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, ®Æc thï s¶n xuÊt- kinh doanh vµ nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng nªn chÕ ®é tiÒn l­¬ng cña mçi doanh nghiÖp cã nh÷ng tån t¹i nhÊt ®Þnh, ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n nç lùc kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®ã ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp m×nh. ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng nh»m ®¹t c¸c môc tiªu sau: + TiÒn l­¬ng ph¶i trë thµnh c«ng cô, ®éng lùc thóc ®Èy s¶n xuÊt- kinh doanh ph¸t triÓn, kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. + TiÒn l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o cho ng­êi lao ®éng tho¶ m·n c¸c nhu cÇu tèi thiÓu trong ®êi sèng hµng ngµy vµ tõng b­íc n©ng cao ®êi sèng cña hä. + Cung cÊp th«ng tin râ rµng, dÔ hiÓu cho ng­êi lao ®éng vµ c¸c ®èi t­îng quan t©m kh¸c. + Ph¸t huy vai trß chñ ®éng s¸ng t¹o, tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng còng nh­ ng­êi sö dông lao ®éng. 3.2. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng gay g¾t nh­ hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc còng nh­ c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n ®Òu ph¶i t×m cho m×nh mét h­íng ®i ®óng ®¾n ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, nhÊt lµ ®èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt S¬n. Trong sù c¹nh tranh khèc liÖt cña c¸c C«ng ty n­íc ngoµi cã tiÒm lùc tµi chÝnh vµ tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, th× C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi kh«ng nh÷ng duy tr× ®­îc s¶n xuÊt- kinh doanh mµ cßn lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Cã ®­îc ®iÒu ®ã lµ nhê vµo bé m¸y l·nh ®¹o cña C«ng ty còng nh­ c«ng nh©n s¶n xuÊt lu«n n¨ng ®éng s¸ng t¹o, cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý cã hiÖu qu¶ cao. C«ng ty ®· ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p phï hîp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n kho¶ng 20%. Nh×n chung c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña C«ng ty rÊt hîp lý vµ mang tÝnh khoa häc. ChÕ ®é lao ®éng- tiÒn l­¬ng cña C«ng ty ®­îc h×nh thµnh dùa trªn nh÷ng quy ®Þnh, chÝnh s¸ch lao ®éng- tiÒn l­¬ng cña Nhµ n­íc, cña Tæng C«ng ty Ho¸ chÊt ViÖt Nam bªn c¹nh nh÷ng bæ sung cho phï hîp víi yªu cÇu, ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ qu¶n lý cña C«ng ty. Qua mét thêi gian nghiªn cøu vµ t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c vµ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi, dùa trªn nh÷ng kiÕn thøc, nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n ®· ®­îc trang bÞ t¹i nhµ tr­êng, em xin cã mét sè nhËn xÐt sau: 3.2.1. ¦u ®iÓm. VÒ c«ng t¸c tÝnh vµ tr¶ l­¬ng: TiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña ng­êi lao ®éng lu«n ®­îc tÝnh to¸n chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®óng chÕ ®é, vµ chi tr¶ ®óng thêi h¹n. C¸c quü trÝch theo l­¬ng (BHXH. BHYT, KPC§) lu«n ®­îc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ vµ ph©n bæ ®óng ®èi t­îng vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi ®­îc ghi sæ céng dån, chuyÓn sæ chÝnh x¸c. Víi c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian, tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ l­¬ng n¨ng suÊt ®· kÝch thÝch ®­îc ng­êi lao ®éng cã n¨ng lùc h¨ng say lµm viÖc, thu hót ®­îc nh÷ng lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cao. Víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh C«ng ty ®· ¸p dông linh ho¹t h×nh thøc tr¶ l­¬ng. Cô thÓ: §èi víi lao ®éng gi¸n tiÕp viÖc tr¶ l­¬ng theo thêi gian lµ phï hîp. H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy cã ­u ®iÓm lµ dÔ tÝnh to¸n, dÔ tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng, ph¶n ¸nh ®­îc hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc do ®ã sÏ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ch¨m chØ ®i lµm, h¨ng say lµm viÖc. §èi víi lao ®éng trùc tiÕp viÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ hîp lý, ®©y lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng phï hîp víi nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, g¾n chÆt sè l­îng lao ®éng vµ chÊt l­îng lao ®éng. §Æc biÖt ph­¬ng ¸n chia l­¬ng s¶n phÈm trong c¸c ph©n x­ëng hÕt søc hîp lý vµ c«ng b»ng thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng (®· ®­îc tr×nh bµy ë môc 2.3.2) VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n. ViÖc tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi t­¬ng ®èi tèt. Bé m¸y kÕ to¸n ®­îc tæ chøc chuyªn s©u, mçi kÕ to¸n viªn cã tr¸ch nhiÖm lµm mét phÇn hµnh cô thÓ nªn ph¸t huy ®­îc tÝnh chñ ®¹o, t¹o ®iÒu kiÖn chuyªn m«n ho¸ nghiÖp vô vµ n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n. C¸c phÇn hµnh kÕ to¸n cã sù phèi hîp chÆt chÏ gióp cho viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu ®­îc thùc hiÖn dÔ dµng, thuËn lîi. §éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao vµ kh«ng ngõng häc hái ®Ó n©ng cao tr×nh ®é cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña C«ng ty. Bé m¸y kÕ to¸n ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ chøc n¨ng cña m×nh: ph¶n ¸nh, gi¸m ®èc qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ vËn ®éng cña tµi s¶n tõ kh©u lËp chøng tõ, ghi sæ kÕ to¸n ®Õn lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. Lµ mét doanh nghiÖp cã sè l­îng nghiÖp vô t­¬ng ®èi nhiÒu, lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®a d¹ng, tr×nh ®é nh©n viªn kÕ to¸n kh¸ ®ång ®Òu. V× vËy, C«ng ty chän h×nh thøc NhËt ký chøng tõ lµ rÊt phï hîp. ViÖc ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n nµy cã tÝnh c©n ®èi, chÝnh x¸c, thuËn tiÖn, cung cÊp th«ng tin kÞp thêi cho qu¶n lý vµ kiÓm tra cña cÊp trªn. VÒ c¬ b¶n hÖ thèng chøng tõ, sæ s¸ch vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n ®­îc C«ng ty ¸p dông theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ N­íc. HÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n ®­îc tËp hîp ®Çy ®ñ vµ l­u tr÷ tèt, chøng tõ ®¶m b¶o hîp lý, hîp lÖ gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæ chøc h¹ch to¸n, thanh to¸n l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ®­îc ®¶m b¶o ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ nhanh chãng. VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng- tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. Nh×n chung c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng – tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch kh¸ chÆt chÏ, c¸c chÕ ®é kÕ to¸n míi ®­îc C«ng ty ¸p dông mét c¸ch kh¸ linh ho¹t, s¸ng t¹o phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt – kinh doanh cña C«ng ty. C¸c quy ®Þnh trong LuËt lao ®éng vÒ tiÒn vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ®­îc C«ng ty chÊp hµnh nghiªm chØnh. C«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng kh«ng chØ ®­îc thùc hiÖn duy nhÊt ë phßng kÕ to¸n mµ t¹i c¸c phßng ban ng­êi lao ®éng cã thÓ kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®­îc kÕt qu¶ c«ng viÖc cña m×nh, møc l­¬ng m×nh ®­îc h­ëng. C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung, h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng nãi riªng ®· thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng cña nã lµ cung cÊp th«ng tin cho nhµ qu¶n lý mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®Çy ®ñ, x¸c ®Þnh ®­îc c¸c kho¶n chi phÝ nh©n c«ng vµ ph©n bæ theo ®óng ®èi t­îng. VÒ viÖc chÊp hµnh chÕ ®é cña Nhµ n­íc. C«ng ty ®· x©y dùng quy chÕ tr¶ l­¬ng theo ®óng chÕ ®é cña Nhµ n­íc. Quy chÕ nµy th­êng xuyªn ®­îc söa ®æi cho phï hîp víi chÕ ®é míi ban hµnh vµ tiÕn tr×nh s¶n xuÊt – kinh doanh cña C«ng ty. Th¸ng 01/2001, C«ng ty ®· ®iÒu chØnh møc l­¬ng tèi thiÓu ®Ó tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng c¨n cø vµo c¸c v¨n b¶n sau: + NghÞ ®Þnh sè 77/2000/N§ - CP ngµy 15/12/2000 cña ChÝnh Phñ vÒ viÖc ®iÒu chØnh møc l­¬ng tèi thiÓu tõ 180.000 ®ång lªn 210.000 ®ång. + Th«ng t­ sè 05/2001/TT – BL§TBXH ngµy 29/01/2001 cña Bé Lao ®éng – Th­¬ng binh vµ X· héi h­íng dÉn x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ qu¶n lý quü l­¬ng, thu nhËp trong doanh nghiÖp Nhµ N­íc. + Th«ng t­ sè 06/2001/TT – BL§TBXH ngµy 29/01/2001 cña Bé Lao ®éng – Th­¬ng binh vµ X· héi h­íng dÉn tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n vµ tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ N­íc. KÓ tõ th¸ng 01/2003 trë ®i, C«ng ty ¸p dông møc l­¬ng tèi thiÓu lµ 290.000 ®ång. Sù ®iÒu chØnh nµy ®· gãp phÇn lµm t¨ng quü l­¬ng cña C«ng ty, do ®ã lµm t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña C«ng ty cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. 3.2.2. Tån t¹i chñ yÕu. Mét lµ: C¸ch tÝnh l­¬ng cho ng­êi lao ®éng gi¸n tiÕp. Nh­ trong phÇn thùc tr¹ng ®· tr×nh bµy, c¸ch tÝnh l­¬ng mµ C«ng ty ¸p dông cho ®éi ngò lao ®éng gi¸n tiÕp cña C«ng ty ch­a ®¸p øng ®­îc nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, ch­a tÝnh ®Õn mét c¸ch ®Çy ®ñ ®ßn bÈy kinh tÕ cña tiÒn l­¬ng trong viÖc kÝch thÝch sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt – kinh doanh, ch­a ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng s½n cã cña ng­êi lao ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm cho C«ng ty. C¸ch tÝnh l­¬ng nµy chñ yÕu dùa trªn kinh nghiÖm lµm viÖc vµ tr×nh ®é ph©n theo hÖ sè cÊp bËc. Nã kh«ng ph¶n ¸nh trung thùc kh¶ n¨ng lao ®éng cô thÓ cña tõng ng­êi. ë ®©y, nh÷ng ng­êi hoµn thµnh c«ng viÖc nh­ nhau nh­ng l¹i cã thÓ cã møc l­¬ng kh¸c nhau, nh­ vËy kh«ng t¹o ra sù c«ng b»ng trong lao ®éng. Hai lµ: ChÕ ®é tiÒn th­ëng. TiÒn th­ëng cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi ng­êi lao ®éng. NÕu sö dông tiÒn th­ëng hîp lý sÏ lµ c«ng cô h÷u hiÖu gióp C«ng ty khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh vµ s¸ng t¹o trong c«ng viÖc, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt – kinh doanh. T¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi tiÒn th­ëng vÉn ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó. Cã hai h×nh thøc th­ëng lµ th­ëng th­êng xuyªn vµ th­ëng ®Þnh kú nh­ng C«ng ty chØ ¸p dông h×nh thøc th­ëng ®Þnh kú chø ch­a thùc hiÖn th­ëng th­êng xuyªn. Ba lµ: Ph©n bæ chi phÝ tiÒn l­¬ng trong n¨m. §èi víi quý I, II, III chi phÝ tiÒn l­¬ng ®­îc h¹ch to¸n c¨n cø vµo c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, tiÒn phô cÊp, ®iÒu chØnh tiÒn l­¬ng… thùc tÕ ph¶i tr¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty trong quý. Cßn ®èi víi quý IV th× chi phÝ tiÒn l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo dù to¸n quyÕt to¸n l­¬ng n¨m trõ ®i tæng chi phÝ tiÒn l­¬ng 3 quý ®Çu n¨m. Sang quý I n¨m sau, khi ®· quyÕt to¸n tiÒn l­¬ng th× tiÕn hµnh ®iÒu chØnh. Víi c¸ch x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l­¬ng cho quý IV nh­ vËy sÏ dÉn ®Õn viÖc h¹ch to¸n chi phÝ tiÒn l­¬ng vµo quý IV qu¸ cao so víi c¸c quý kh¸c vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm quý IV t¨ng cao dÉn ®Õn sù sai lÖch gi¸ thµnh s¶n phÈm gi÷a c¸c quý. VÝ dô: + QuyÕt to¸n tiÒn l­¬ng n¨m 2002 = 12.571.222.411 ®ång. + §· tÝnh vµo gi¸ thµnh tiÒn l­¬ng cña 3 quý ®Çu n¨m = 7.984.611.635 ®ång. + TiÒn l­¬ng quý IV tÝnh vµo gi¸ thµnh = 12.571.222.411 – 7.984.611.635 = 4.586.610.776 (®ång). Tõ sè liÖu trªn cho thÊy riªng chi phÝ tiÒn l­¬ng quý IV b»ng 36,5% ( 4.586.610.776 * 100) tæng chi phÝ tiÒn l­¬ng c¶ n¨m vµ b»ng 2002. 12.571.222.411 57,44% (4.586.610.776 * 100) tæng chi phÝ tiÒn l­¬ng 3 quý ®Çu n¨m 7.984.611.635 Së dÜ cã sù sai lÖch nµy lµ do Phßng tæ chøc nh©n sù c¨n cø vµo dù kiÕn l­¬ng hµng th¸ng ®· x¸c ®Þnh tæng quü l­¬ng, quü l­¬ng ®Ó l¹i (tèi ®a 12% tæng quü l­¬ng) vµ quü l­¬ng ®­îc chia cho c¸c ®¬n vÞ. Nh­ng kÕ to¸n tiÒn l­¬ng l¹i kh«ng h¹ch to¸n l­¬ng ®Ó l¹i nh­ mét phÇn chi phÝ trong kú. §Õn khi quyÕt to¸n tiÒn l­¬ng c¶ n¨m vµ c¨n cø vµo sæ thùc chi tiÒn l­¬ng 3 quý ®Çu n¨m, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng míi x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l­¬ng quý IV ( Trong ®ã bao gåm c¶ quü l­¬ng ®Ó l¹i cña c¶ n¨m). Bèn lµ: Tµi kho¶n sö dông. HiÖn nay ®Ó h¹ch to¸n c¸c Quü BHXH, BHYT, KPC§, kÕ to¸n ®ang sö dông lÇn l­ît c¸c tµi kho¶n: TK 6223, TK 62712, TK 4112, TK 64212. ViÖc chi tiÕt c¸c tµi kho¶n nµy gióp cho dÔ dµng ph©n lo¹i c¸c kho¶n chi phÝ trong chi phÝ tiÒn l­¬ng. Tuy nhiªn cuèi quý míi h¹ch to¸n c¸c quü mét lÇn vµ viÖc tæng hîp chi phÝ tiÒn l­¬ng sÏ phøc t¹p h¬n, cã thÓ sÏ nhÇm lÉn nªn cã sö dông hay kh«ng c¸c tµi kho¶n trªn ®ang ®­îc C«ng ty xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh. Trong khi ®ã C«ng ty l¹i kh«ng sö dông tµi kho¶n trÝch tr­íc, dù phßng. N¨m lµ: Chøng tõ, sæ s¸ch ®Ó h¹ch to¸n kÕ to¸n. Cuèi mçi quý, kÕ to¸n ®Òu lËp B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi nh­ng trªn b¶ng ®ã kÕ to¸n chØ ghi mçi 3 cét lµ cét céng cã TK 334, céng cã TK 338 vµ cét tæng céng. Nh­ vËy nh×n vµo b¶ng sÏ kh«ng biÕt ®­îc tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp, c¸c kho¶n kh¸c, kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ trong quý lµ bao nhiªu. §iÒu nµy lµm cho khã kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu vµ viÖc tÝnh, ph©n bæ c¸c kho¶n cho c¸c ®èi t­îng sö dông cã liªn quan sÏ rÊt phøc t¹p, kh«ng thuËn tiÖn. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc Sæ NhËt ký chøng tõ nh­ng l¹i kh«ng sö dông B¶ng kª sè 4 (tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ph©n x­ëng s¶n xuÊt) vµ B¶ng sè 5 (tËp hîp chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ s÷a ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh). 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi. ViÖc kÝch thÝch sù cÇn cï, s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng lµ mét yÕu tè kh«ng nhá gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt – kinh doanh cña C«ng ty, tiÒn l­¬ng lµ mét ®ßn bÈy kinh tÕ khuyÕn khÝch tinh thÇn h¨ng h¸i lao ®éng, khuyÕn khÝch vµ t¹o mèi quan t©m cña ng­êi lao ®éng tíi c«ng viÖc cña hä. Nãi c¸ch kh¸c, tiÒn l­¬ng lµ mét nh©n tè thóc ®Èy n¨ng suÊt lao ®éng. Víi nh÷ng mÆt h¹n chÕ trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vÒ lao ®éng – tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi, em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a vÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh l­¬ng, tr¶ l­¬ng vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng cïng c¸c Quü trÝch theo l­¬ng. - Thø nhÊt: VÒ viÖc sö dông kÕ to¸n m¸y. Trong thêi ®¹i bïng næ th«ng tin nh­ hiÖn nay viÖc thu thËp vµ sö lý th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi lµ hÕt søc cÇn thiÕt, ®Æc biÖt lµ th«ng tin tµi chÝnh. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, C«ng ty cÇn ph¶i tin häc ho¸ bé m¸y hµnh chÝnh nãi chung vµ bé phËn kÕ to¸n nãi riªng. §Õn thêi ®iÓm nµy, phßng kÕ to¸n sö dông m¸y vi tÝnh nh­ lµ mét ph­¬ng tiÖn l­u tr÷ th«ng tin. §ã lµ mét khiÕm khuyÕt mµ phßng kÕ to¸n cÇn ph¶i kh¾c phôc. Bëi nh­ vËy, phßng kÕ to¸n ch­a khai th¸c ®­îc nh÷ng tiÖn Ých thÇn kú cña m¸y vi tÝnh nh­: truy cËp d÷ liÖu nhanh, chÝnh x¸c, gi¶m nhÑ khèi l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n, tiÕt kiÖm chi phÝ. ChÝnh v× vËy C«ng ty nªn sím øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo trong c«ng t¸c kÕ to¸n ®Ó gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc do thùc hiÖn thñ c«ng nh­ hiÖn nay. ViÖc øng dông phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y vµo C«ng ty lµ cÇn thiÕt, gãp phÇn tiÕt kiÖm chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng, ®¶m b¶o th«ng tin nhanh, chÝnh x¸c. Tuy nhiªn, ®Ó øng dông ®­îc phÇn mÒm kÕ to¸n th× ®ßi hái C«ng ty ph¶i mua phÇn mÒm vµ ®µo t¹o c¸c nh©n viªn kÕ to¸n cã kiÕn thøc vÒ tin häc vµ sö dông thµnh th¹o phÇn mÒm kÕ to¸n ®· mua. §ång thêi ph¶i lùa chän h×nh thøc sæ kÕ to¸n kh¸c phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt – kinh doanh cña C«ng ty v× h×nh thøc Sæ NhËt ký chøng tõ kh«ng phï hîp víi kÕ to¸n m¸y. - Thø hai: VÒ c¸ch tÝnh l­¬ng cho lao ®éng gi¸n tiÕp. §Ó h¹n chÕ ®­îc nh÷ng nh­îc ®iÓm ®· tr×nh bµy trong phÇn 3.2.12, C«ng ty cã thÓ xem xÐt vµ ¸p dông c¸ch tÝnh sau: §Ó mang l¹i sù c«ng b»ng cho ng­êi lao ®éng, tiÒn l­¬ng tr¶ cho ®éi ngò lao ®éng gi¸n tiÕp ngoµi viÖc ®­îc tÝnh theo hÖ sè cÊp bËc, sè ngµy lµm viÖc cßn ®­îc tÝnh theo hÖ sè ®¸nh gi¸ c«ng viÖc hoµn thµnh cña tõng ng­êi. Tøc lµ: hµng th¸ng c¸n bé c«ng nh©n viªn t¹i ®¬n vÞ sÏ tù ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng hoµn thµnh c«ng viÖc cña m×nh, sau ®ã c¸c ®¬n vÞ sÏ häp vµ b×nh bÇu ph©n lo¹i theo hÖ sè. Hoµn thµnh tèt c«ng viÖc: hÖ sè 1,2 Hoµn thµnh c«ng viÖc: hÖ sè 1,0 Ch­a hoµn thµnh c«ng viÖc: hÖ sè 0,8 C«ng thøc tÝnh l­¬ng cho ®éi ngò lao ®éng gi¸n tiÕp nh­ sau: 290.000 ® * hÖ sè cÊp bËc * hÖ sè hoµn thµnh c«ng viÖc * sè L­¬ng = ngµy lµm viÖc thùc tÕ thêi gian 26 - Thø ba: VÒ tiÒn th­ëng. Ngoµi th­ëng ®Þnh kú th× C«ng ty nªn nghiªn cøu vµ thùc hiÖn h×nh thøc th­ëng th­êng xuyªn phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty nh­: + Th­ëng vÒ s¸ng t¹o, ®­a ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, mÉu m· ®Ñp… + Th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­: chØ tiªu th­ëng lµ hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch chØ tiªu tiÕt kiÖm vËt t­ nh­ng vÉn ®¶m b¶o nh÷ng quy ®Þnh kü thuËt, tiªu chuÈn chÊt l­îng, an toµn lao ®éng. + Th­ëng khuyÕn khÝch ngµy c«ng cao: §èi t­îng ®­îc th­ëng bao gåm tÊt c¶ nh÷ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt trong c¸c ph©n x­ëng cña C«ng ty. Tiªu chuÈn ®Ó xÐt th­ëng lµ c¸c th¸ng trong quý ph¶i ®­îc ph©n h¹ng thµnh tÝch hoµn thµnh nhiÖm vô vµ kh«ng ®­îc nghØ mét ngµy c«ng nµo trõ nh÷ng c«ng nghØ phÐp, ®i häp, ®i häc. Hµng th¸ng c¸c ®¬n vÞ b×nh bÇu göi danh s¸ch vÒ Phßng Tæ chøc nh©n sù, hÖ sè th­ëng hµng th¸ng thay ®æi phô thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt – kinh doanh cña C«ng ty. - Thø t­: H¹ch to¸n chi phÝ tiÒn l­¬ng trong c¸c quý. §Ó gi¶m bít chi phÝ tiÒn l­¬ng ph©n bæ cho quý IV th× trong c¸c quý I, II, III kÕ to¸n nªn h¹ch to¸n vµo chi phÝ t­¬ng øng víi quü l­¬ng ®Ó l¹i mét kho¶n trÝch tr­íc, ®Õn khi quyÕt to¸n tiÒn l­¬ng sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh. C¨n cø vµo quü l­¬ng cßn l¹i ®· ®­îc x¸c ®Þnh h¹ch to¸n kÕ to¸n. Nî TK 662: “ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”. Cã TK 335: “ Chi phÝ ph¶i tr¶”. Khi nµo quyÕt to¸n l­¬ng, kÕ to¸n c¨n cø vµo tæng sè tiÒn l­¬ng ®­îc quyÕt to¸n vµ so s¸nh víi sè ®· trÝch tr­íc. NÕu thiÕu sÏ trÝch bæ sung vµ nÕu thõa sÏ ghi ng­îc. + NÕu thiÕu: KÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK 335: “ Chi phÝ ph¶i tr¶”: tæng sè ®· trÝch Nî TK 662: “ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”: sè bæ sung Cã TK 334: “ Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn”: tæng sè ph¶i trÝch + NÕu thõa: KÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK 335: tæng sè ®· trÝch Cã TK 622: sè thõa Cã TK 334: sè ph¶i trÝch Ngoµi ra, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng cßn h¹ch to¸n c¸c kho¶n phô cÊp, èm ®au, thai s¶n…cña ng­êi lao ®éng vµo chi phÝ tiÒn l­¬ng. Víi c¸ch h¹ch to¸n nh­ vËy lµ kh«ng ®óng víi quy ®Þnh cña Nhµ N­íc. §èi víi c¸c kho¶n chi tr¶ phô cÊp, èm ®au, thai s¶n… lµ kho¶n chi cho nguån kinh phÝ kh¸c chÞu, cô thÓ lµ c¬ quan b¶o hiÓm chi tr¶, kÕ to¸n kh«ng ®­îc h¹ch to¸n kho¶n chi nµy vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. Khi ph¸t sinh kho¶n nµy kÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK 3383: “ Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c – BHXH” Cã TK 334: “ Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn” + Khi cÊp trªn duyÖt chi: Nî TK 111: Tæng sè tiÒn ®­îc duyÖt chi Cã TK 3383: Tæng sè tiÒn ®­îc duyÖt chi. + Khi thanh to¸n cho c¸n bé c«ng nh©n viªn: Nî TK 334: Cã TK 111: Thø n¨m: HÖ thèng sæ s¸ch, chøng tõ. Cuèi quý c¨n cø vµo B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng vµ B¶ng tæng hîp thanh to¸n tiÒn l­¬ng, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi trªn ®ã ph¶i ghi ®Çy ®ñ sè liÖu cña c¸c cét: L­¬ng, phô cÊp, c¸c kho¶n kh¸c, KPC§, BHXH, BHYT, cã nh­ vËy khi nh×n vµo B¶ng ph©n bæ sè 1 míi thÊy râ ®­îc c¸c yÕu tè hµnh thµnh chi phÝ tiÒn l­¬ng. §Ó tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp tiÕt kiÖm chi phÝ tiÒn l­¬ng nh­ng l¹i t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. C«ng ty nªn lËp c¸c B¶ng kª sè 4 ( B¶ng sè 3.3.1) vµ B¶ng kª sè 5 (B¶ng sè 3.3.2) ®Ó tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh, sau ®ã tõ c¸c B¶ng kª 4,5 míi vµo NhËt Ký chøng tõ sè 7 vµ Sæ c¸i TK 334, 338. C¸c B¶ng kª sè 4, sè 5 ®­îc xem nh­ mét lo¹i sæ chi tiÕt h¹ch to¸n chi phÝ. Khi kÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ tiÒn l­¬ng trªn B¶ng kª sè 4 theo tõng ph©n x­ëng s¶n xuÊt vµ tËp hîp chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng, chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp trªn B¶ng kª sè 5 sÏ gióp cho viÖc qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu ®ång thêi ®¶m b¶o h¹ch to¸n ®óng, ®ñ chi phÝ ph¸t sinh trong kú, tr¸nh nhÇm lÉn, sai sãt. B¶ng sè 3.3.1. Bé, Tæng côc …. §¬n vÞ ….. B¶ng kª sè 4 Th¸ng… n¨m…. §¬n vÞ tÝnh: ST C¸c TK ghi cã C¸cTK ghi nî … TK 334 TK 338 … C¸c TK ph¶n ¸nh ë c¸c NKCT kh¸c Céng chi phÝ thùc tÕ trong th¸ng NKCT sè 1 NKCT sè 2 ....... 3 4 ……………. TK 662 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. -Ph©n x­ëng.. -Ph©n x­ëng.. TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung -Ph©n x­ëng. - Ph©n x­ëng. …... ….. Céng …... …... …… …….. …….. …… KÕ to¸n ghi sæ Ngµy … th¸ng … n¨m … (ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (ký, hä tªn) B¶ng sè 3.3.2 Bé, Tæng côc …. §¬n vÞ: ……….. B¶ng kª sè 5 Th¸ng … n¨m … §¬n vÞ tÝnh: STT C¸c TK ghi Cã C¸c TK ghi Nî …. TK 334 TK 338 …. C¸c TK ph¶n ¸nh ë c¸c NKCT kh¸c Céng chi phÝ thùc tÕ trong th¸ng NKCT sè 1 NKCT sè 2 NKCT sè 3 … … …………….. TK 641 – chi phÝ b¸n hµng chi phÝ nh©n viªn ……………. TK 642 – chi phÝ qu¶n lý DN chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý …………….. ….. ….. Céng KÕ to¸n ghi sæ Ngµy … th¸ng … n¨m … (ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (ký, hä tªn) KÕt luËn Vai trß cña c«ng t¸c tiÒn l­¬ng trong c¸c doanh nghiÖp lµ v« cïng quan träng. Nã lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña mét doanh nghiÖp. TiÒn l­¬ng cã chøc n¨ng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, nã chØ ph¸t huy ®­îc mÆt tÝch cùc khi doanh nghiÖp cã ®­îc chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng hîp lý. Sau thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi, em nhËn thÊy chÕ ®é tiÒn l­¬ng vµ viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng trong C«ng ty võa lµ c«ng cô qu¶zxn lý h÷u hiÖu, võa lµ chç dùa cho ng­êi lao ®éng. V× vËy, C«ng ty cÇn ph¶i hoµn thiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng th«ng qua viÖc kÕt hîp gi÷a chÕ ®é tiÒn l­¬ng hiÖn hµnh cña Nhµ N­íc vµ ®Æc thï ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Chuyªn ®Ò nµy ®· ph¶n ¸nh kh¸i qu¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi: Nh÷ng chÕ ®é vÒ tiÒn l­¬ng vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lµ c¬ së ®Ó ®­a ra nhËn xÐt, kiÕn nghÞ vÒ thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng t¹i ®¬n vÞ. Do tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù th«ng c¶m vµ ®ãng gãp ý kiÕn cña C« gi¸o ®Ó chuyªn ®Ò cña em thùc sù cã ý nghÜa. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n C« gi¸o PGS, TS NguyÔn ThÞ §«ng cïng c¸c c« chó Phßng Tµi chÝnh – kÕ to¸n cña C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò +nµy. Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng 1:Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty S¬n Tæng Hîp Hµ Néi 3 1.1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. 3 1.1.1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh. 3 1.1.2. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. 3 1.2 NhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh: 5 1.3. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ 8 1.4.§Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. 9 1.5.§Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty 12 1.5.1 M« h×nh bé m¸y kÕ to¸n. 12 1.5.2 T×nh h×nh lao ®éng trong bé m¸y kÕ to¸n : 13 1.5.3 Tæ chøc h×nh thøc kÕ to¸n. 14 CH¦¥NG 2: THùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n Tæng Hîp Hµ Néi 16 2.1 §Æc ®iÓm lao ®éng 16 2.2. ChÕ ®é tiÒn l­¬ng cña C«ng ty. 18 §èi t­îng, nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng cña C«ng ty. 19 2.2.2. Néi dung quü tiÒn l­¬ng. 20 C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng vµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh cña C«ng ty. 24 H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian 24 H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh. 26 C¸c kho¶n thu nhËp kh¸c vµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh. 29 2.3.4. C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ chÕ ®é tµi chÝnh. 35 2.4. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña ng­êi lao ®éng ë C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi. 37 2.4.1. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng. 37 2.4.1.1. Chøng tõ vµ h¹ch to¸n ban ®Çu. 37 2.4.1.2.Tr×nh tù h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng. 44 2.4.2. H¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña ng­êi lao ®éng. 47 2.4.2.1. Chøng tõ vµ h¹ch to¸n ban ®Çu. 47 2.5. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c quü trÝch theo l­¬ng. 49 2.5.1. Chøng tõ vµ h¹ch to¸n ban ®Çu. 49 2.5.2. Tr×nh tù h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c Quü trÝch theo l­¬ng. 51 2.6. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng, ph©n tÝch chØ tiªu lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng. 54 2.6.1. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng. 54 2.6.2. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng. 57 CH¦¥NG III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi. 59 3.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. 59 3.2. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi. 59 3.2.1. ¦u ®iÓm. 60 3.2.2. Tån t¹i chñ yÕu. 63 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi. 66 KÕt luËn 72