Đề tài Hoàn thiện công tác hạch toán kế toán tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả tiêu thụ hàng hóa tại công ty liên doanh Việt – Nhật

mua hµng Sè tiÒn:267.500.000 (ViÕt b»ng ch÷) Hai tr¨m s¸u m­¬i b¶y triÖu n¨m tr¨m ngh×n ®ång ch½n. KÌm theo ... chøng tõ gèc KÕ to¸n tr­ëng Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) §· nhËn ®ñ sè tiÒn( ViÕt b»ng ch÷) Hai tr¨m s¸u m­¬i b¶y triÖu n¨m tr¨m ngh×n ®ång ch½n. Ngµy 26 th¸ng 3 n¨m 2002 Thñ quü (Ký, hä tªn) PhiÕu thu ®­îc lËp thµnh hai liªn: 1 liªn giao cho kh¸ch hµng, 1 liªn l­u l¹i c«ng ty. NÕu kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng SÐc th× chøng tõ ban ®Çu lµ b¶ng kª nép SÐc. Khi c«ng ty thu ®­îc SÐc ph¶i nép vµo ng©n hµng mµ c«ng ty më tµi kho¶n. B¶ng kª nép SÐc ®­îc lËp thµnh 2 liªn, 1liªn l­u t¹i c«ng ty, 1 liªn ng©n hµng giö. Khi ng©n hµng nhËn ®­îc tiÒn chuyÓn vµo tµi kho¶n cña c«ng ty, ng©n hµng sÏ göi giÊy b¸o Cã, kÕ to¸n sÏ ph¶n ¸nh sè tiÒn ®ã vµo tµi kho¶n112 vµ c¸c tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan. NÕu kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi, khi nhËn ®­îc tiÒn cña bªn mua chuyÓn ®Õn, ng©n hµng mµ c«ng ty më tµi kho¶n sÏ göi uû nhiÖm chi vÒ c«ng ty. C«ng ty nhËn ®­îc uû nhiÖm chi chøng tá ng©n hµng ®· nhËn ®­îc tiÒn. Khi ®ã kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n liªn quan. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt c«ng nî theo mÉu nh­ sau: BiÓu sè 12: Sæ chi tiÕt c«ng nî Tµi kho¶n: Ph¶i thu kh¸ch hµng Tªn kh¸ch hµng:Tæng c«ng ty XDCTGT 5 NTGS Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè ph¸t sinh SH NT Nî Cã 03 04 46 32 15/1 16/1 18/2 26/3 Sè d­ ®Çu kú Quý I Nép tiÒn mua lu con ®Èy tay Thanh to¸n sè nî ®Çu kú ... Mua lu rung ®Èy tay Mua m¸y xóc b¸nh lèp 111 112 511 3331 511 3331 150.000.000 50.000.000 2.500.000 254.761.095 12.738.095 5.000.000 150.000.000 Céng PS 320.000.000 155.000.000 SDCK 315.000.000 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Cuèi kú, tæng hîp sè liÖu trªn sæ theo dâi c«ng nî cña c«ng ty ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc tæng sè nî ph¸t sinh trong kú, tæng sè tiÒn kh¸ch hµng ®· thanh to¸n trong kú vµ tæng sè nî ch­a thanh to¸n. Tõ nh÷ng sæ theo dâi chi tiÕt c«ng nî, cuèi quý kÕ to¸n tiÕn hµnh vµo sæ theo dâi tæng hîp c«ng nî ®Ó ®èi chiÕu, kiÓm tra víi tµi kho¶n 131 BiÓu sè 13: Sæ tæng hîp theo dâi c«ng nî Tõ ngµy 1/1 ®Õn ngµy 31/3 Tµi kho¶n: Ph¶i thu kh¸ch hµng TT Tªn kh¸ch hµng SD §K SPS trong kú SD CK N C N C N C 01 Cty x©y dùng 699 20.100.000 15.000.000 5.930.000 29.170.000 02 Cty x©y l¾p Phóc Kh¸nh 5.000.000 26.580.000 33.5003.000 1.920.000 03 Cty. TM vµ XD §µ N½ng 3.752.000 20.950.000 10.000.000 14.702.000 04 Tæng Cty XD CTGT 5 150.000.000 320.000.000 155.000.000 315.000.000 05 Cty vËt t­ vËn tµi vµ XD CTGT 95.000.000 58.000.000 45.000.000 108.000.000 ... ... Céng 256.420.000 3.349.123.518 3.182.900.000 2.708.723.518 21.700.000 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng ( Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 2.2. H¹ch to¸n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸. T¹i c«ng ty liªn doanh ViÖt- NhËt , h×nh thøc thanh to¸n chñ yÕu lµ thanh to¸n ngay, do ®ã c¸c kho¶n chiÕt khÊu thanh to¸n hÇu nh­ kh«ng x¶y ra, mµ chØ cã c¸c kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i (håi khÊu, bít gi¸). Kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i nµy kÕ to¸n c«ng ty ghi gi¶m trùc tiÕp trªn tµi kho¶n 511-Doanh thu b¸n hµng hãa khi lËp ho¸ ®¬n cho kh¸ch hµng. C¸c kho¶n gi¶m gi¸ (do hµng kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch...) th× rÊt Ýt khi x¶y ra. Tuy nhiªn khi cã tr­êng hîp gi¶m gi¸ th× kÕ to¸n c«ng ty sö dông tµi kho¶n 532-Gi¶m gi¸ hµng b¸n ®Ó ph¶n ¸nh nghiÖp vô. VÝ dô: Trong th¸ng 2 n¨m 2002 c«ng ty thùc hiÖn gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng lµ c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng §µ N½ng víi sè tiÒn lµ 6.070.890 ®. KÕ to¸n vµo sæ s¸ch liªn quan theo ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK 532: 6.070.890 Cã TK111: 2.000.000 Cã TK 131: 4.070.890 C¨n cø vµo chøng tõ gèc lµ biªn b¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n kÕ to¸n lËp chøng tõ ghi sæ cho TK 532 nh­ sau: BiÓu sè 14: Chøng tõ ghi sæ Sè: 01 Ngµy 28 th¸ng 2 n¨m 2002 TrÝch yÕu Sè hiÖu TK Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã 1 2 3 4 5 Gi¶m gi¸ hµng b¸n 532 111 2.000.000 532 131 4.070.890 Céng 6.070.890 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Cuèi quý c¨n cø vµo chøng tõ ghi sè lËp cho TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n, kÕ to¸n kÕt chuyÓn sang TK 511 ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn cña kú kinh doanh. Trong qu¸ tr×nh b¸n hµng c«ng ty ®· tiÕn hµnh b¶o hµnh vµ b¶o tr× hµng ho¸ b¸n ra.Thêi gian b¶o hµnh th­êng lµ tõ 3 ®Õn 6 th¸ng.MÆt kh¸c, nh­ ®· nãi ë trªn m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty ®­îc nhËp khÈu tõ nh÷ng n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nªn vÒ chÊt l­îng th× t­¬ng ®èi tèt . Do vËy, kh«ng cã tr­êng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. 2.3. H¹ch to¸n kÕ to¸n thuÕ GTGT C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt lµ ®èi t­îng nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. ThuÕ xuÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô cña C«ng ty lµ 5%. Khi viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng kÕ to¸n ghi râ gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ GTGT, c¸c kho¶n phô phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã), thuÕ GTGT ph¶i nép vµ ghi tæng gi¸ trÞ thanh to¸n. §©y lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n vµo b¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra theo mÉu cña Bé Tµi chÝnh ph¸t hµnh nh­ sau: BiÓu sè 15: B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra (kÌm theo tê khai thuÕ GTGT) (Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ kª khai hµng th¸ng) Th¸ng 3 n¨m 2002) Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt (Maxvitraco, LTD) §Þa chØ: 201 Minh khai - Hai Bµ Tr­ng - Hµ Néi M· sè: 0100114152-1 Chøng tõ Tªn ng­êi mua M· sè thuÕ Doanh sè b¸n (ch­a cã thuÕ) ThuÕ GTGT Ghi chó Ký hiÖu Sè Ngµy DQ/00-B 014965 3/3/02 Cty x©y l¾p Phóc Kh¸nh 1000214349 914.285.716 45.714.284 DQ/00-B 014969 9/3/02 Cty th­¬ng m¹i & XD §µ N½ng 0400354617 976.190.477 48.809.523 DQ/00-B 014970 16/3/02 Cty x©y dùng GT thuû lîi 2800177056 114.285.714 5.714.286 DQ/00-B 014971 25/3/02 Cty x©y dùng GT thuû lîi T©n S¬n 2800177296 214.285.714 10.714.286 DQ/00-B 014972 26/3/02 Tæng Cty XDCT GT 5 0400101919 852.380.953 42.619.047 DQ/00-B 014973 28/3/02 Cty x©y dùng 669 010093425 885.714.000 44.285.700 Céng 3.957.142.574 197.857.127 Hµ Néi, ngµy 31 th¸ng 3 n¨m 2002 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng BiÓu sè 16: Tê khai thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng Th¸ng 3 n¨m 2002 (Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) Tªn c¬ së: C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt §Þa chØ: 201 Minh Khai - Hai Bµ Tr­ng - Hµ Néi M· sè: 0100114152-1 §¬n vÞ tÝnh: §ång VN STT ChØ tiªu kª khai Doanh sè (ch­a cã thuÕ GTGT) ThuÕ GTGT 1 Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra 3.957.142.574 197.857.127 2 Hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT 3.957.142.574 197.857.127 a Hµng ho¸ xuÊt khÈu thuÕ suÊt 0% b Hµng ho¸, dÞch vô thuÕ suÊt 5% 3.957.142.574 197.857.127 c Hµng ho¸, dÞch vô thuÕ suÊt 10% d Hµng ho¸, dÞch vô thuÕ suÊt 20% 3 Hµng ho¸, dÞch vô mua vµo 4 ThuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô mua vµo 216.406.174 5 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 216.406.174 6 ThuÕ GTGT ph¶i nép (+) hoÆc ®­îc tho¸i (-) trong kú (tiÒn thuÕ 2-5) -28.549.047 7 ThuÕ GTGT kú tr­íc chuyÓn qua a Nép thiÕu b Nép thõa hoÆc ch­a ®­îc khÊu trõ 9.791.529 8 ThuÕ GTGT ®· nép trong th¸ng 9 ThuÕ GTGT ®· hoµn tr¶ trong th¸ng 10 ThuÕ GTGT ph¶i nép th¸ng nµy Sè tiÒn thuÕ ph¶i nép (b»ng ch÷): Xin cam ®oan sè liÖu kª khai trªn ®©y lµ ®óng, nÕu sai t«i xin chÞu tr¸ch nhiÖm xö lý theo ph¸p luËt. N¬i göi tê khai: - C¬ quan thuÕ: Côc thuÕ Hµ Néi - §Þa chØ: Hµ Néi, ngµy 31 th¸ng 0 n¨m 2002 T/M c¬ së C¬ quan thuÕ nhËn tê khai: - Ngµy nhËn: - Ng­êi nhËn: (Ký, ghi râ hä tªn) 2.4. H¹ch to¸n kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng thuÇn. Do c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu Ýt khi x¶y ra nªn c¸c kho¶n doanh thu ®­îc h¹ch to¸n vµo bªn Cã tµi kho¶n 511 hÇu nh­ lµ doanh thu b¸n hµng thuÇn. Trong tr­êng hîp cã gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng lµ c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng §µ N½ng nh­ trªn th× ®Õn cuèi quý khi x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn c¸c kho¶n gi¶m trõ vµo bªn Nî cña tµi kho¶n 511: Nî TK 511: 6.070.890 Cã TK 532: 6.070.890 Vµ lËp chøng tõ ghi sæ nh­ sau: BiÓu sè 17: Chøng tõ ghi sæ Sè: Ngµy 28 th¸ng 2 n¨m 2002 TrÝch yÕu Sè hiÖu TK Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã 1 2 3 4 5 KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n 511 532 6.070.890 Céng 6.070.890 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) 3.Thùc tr¹ng kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. 3.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng. §Ó h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng c«ng ty sö dông tµi kho¶n 641 Khi chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh c¨n cø vµo c¸c chøng tõ cã liªn quan nh­: b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng, b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§, phiÕu xuÊt kho...kÕ to¸n tiÕn hµnh vµo sæ chi tiÕt chi phÝ. Ngoµi ra, chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc söa ch÷a, t©n trang m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng ty còng tËp hîp vµo tµi kho¶n 641-Chi phÝ b¸n hµng. §iÒu nµy kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c gi¸ vèn hµng b¸n, trÞ gi¸ hµng tån kho dÉn tíi viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh kh«ng chÝnh x¸c. MÉu sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng nh­ sau:  C¨n cø vµo chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n vµo sæ c¸i TK 641 theo mÉu sau: BiÓu sè 19: Sæ C¸i Tµi kho¶n: chi phÝ b¸n hµng Sè hiÖu: 641 N¨m: 2002 Chøng tõ- ghi sæ Néi dung TK§¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã 02 02 03 03 05 19/1 19/1 28/2 28/2 31/3 VËn chuyÓn m¸y xóc b¸n Söa ch÷a, b¶o hµnh m¸y ........ Thanh to¸n m«i giíi b¸n m¸y S¬n, ®¹i tu lu ........ T¹m øng tiÒn c«ng kú I th¸ng 3 KÕt chuyÓn sang TK 911 111 152 112 152 334 641 5.000.000 300.000 3.000.000 6.417.550 1.800.000 778.069.712 Céng 778.069.712 778.069.712 3.2. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. §Ó kÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n c«ng ty sö dông tµi kho¶n 642. C¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ cã liªn quan kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp theo mÉu sau: Sæ C¸i chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc lËp t­¬ng tù nh­ sæ c¸i tµi kho¶n 641-Chi phÝ b¸n hµng 4. Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty ®­îc tiÕn hµnh theo quý. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c sè liÖu ®· ®­îc tæng hîp ë c¸c sæ ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng hãa trong kú b»ng c¸c bót to¸n kÕt chuyÓn sau: + KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn Nî TK 511: 7.032.949.049 Cã TK 911: 7.032.949.049 Sau ®ã lËp chøng tõ ghi sæ cho bót to¸n kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn. BiÓu sè 21: Chøng tõ ghi sæ Sè: Ngµy 31 th¸ng 3 n¨m 2002 TrÝch yÕu Sè hiÖu TK Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã 1 2 3 4 5 KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn 511 911 7.032.9490.049 Céng 7.032.9490.049 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) + KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK 911: 5.487.079.680 Cã TK 632: 5.487.079.680 Chøng tõ ghi sæ kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n nh­ sau: BiÓu sè 22: Chøng tõ ghi sæ Sè: Ngµy 31 th¸ng 3 n¨m 2002 TrÝch yÕu Sè hiÖu TK Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã 1 2 3 4 5 KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn 911 632 5.487.079.680 Céng 5.487.079.680 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) + KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp . Nî TK 911: 1.171.061.172 Cã TK641: 778.069.259 Cã TK 642: 392.991.913 Chøng tõ ghi sæ kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp BiÓu sè 23: Chøng tõ ghi sæ Sè: Ngµy 31 th¸ng 3 n¨m 2002 TrÝch yÕu Sè hiÖu TK Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã 1 2 3 4 5 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ QLDN 911 911 641 642 778.069.259 392.911.913 Céng 1.171.061.172 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Sau ®ã x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô theo c«ng thøc KÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ = Doanh thu b¸n hµng ho¸ thuÇn - GVHB - CPBH - CPQLDN = 7.032.949.049 - 5.487.079.680 - 778.069.259 - 392.991.913 = 374.808.197 §ång thêi kÕ to¸n kÕt chuyÓn kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ vÒ TK lîi nhuËn ch­a ph©n phèi. Nî TK 911: 374.808.197 Cã TK 421: 374.808.197 C¨n cø vµo chøng tõ ghi sæ lËp cho c¸c bót to¸n kÕt chuyÓn, kÕ to¸n lËp thÎ chi tiÕt x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. NghiÖp vô x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty ®­îc thùc hiÖn cho tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸. BiÓu sè 24: ThÎ chi tiÕt Tµi kho¶n: 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Quý I n¨m 2002 Chøng tõ Néi dung TK§¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã 60 61 62 63 64 31/3 31/3 31/3 31/3 31/3 KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vÒ tiªu thô KÕt chuyÓn GVHB KÕt chuyÓn CPBH KÕt chuyÓn CPQLDN L·i vÒ tiªu thô 511 632 641 642 421 7.032.949.049 5.487.079.680 778.069.259 392.991.913 374.808.197 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) KÕ to¸n sau khi tæng hîp sè liÖu tiÕn hµnh lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. MÈu b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh nh­ sau: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh Quý I n¨m 2002 PhÇn I: L·i, Lç ChØ tiªu M· sè Sè tiÒn 1 2 3 Tæng doanh thu 01 7.039.019.939 C¸c kho¶n gi¶m trõ 02 6.070.890 +Gi¶m gi¸ 03 6.070.890 +Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 04 +ThuÕ TT§B, thuÕ XK ph¶i nép 05 1. Doanh thu thuÇn (01-02) 10 7.032.949.049 2.Gi¸ vèn hµng b¸n 11 5.487.079.680 3. Lîi nhuËn gép (10-11) 20 1.545.869.369 4. Chi phÝ b¸n hµng 21 778.069.712 5. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 22 392.991.913 6. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®«ng KD 30 374.808.197 III. KÕ to¸n tiªu thô hµng hãa vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ víi viÖc qu¶n lý qu¸ tr×nh kinh doanh hµng hãa t¹i c«ng ty liªn doanh viÖt nhËt. Tiªu thô lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ qua tiªu thô, hµng ho¸ chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ. Tiªu thô lµ kh©u cuèi cïng cña chu tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh tiªu thô b¾t ®Çu khi doanh nghiÖp xuÊt hµng giao cho kh¸ch hµng ®Õn lóc kh¸ch hµng thanh to¸n ®Çy ®ñ. Th«ng qua kh©u nµy chóng ta ®¸nh gi¸ ®­îc mét c¸ch toµn diÖn qu¸ tr×nh kinh doanh ®· tr¶i qua mµ tiªu chÝ quan träng nhÊt lµ lîi nhuËn thu ®­îc. Qu¶n lý qu¸ tr×nh kinh doanh hµng hãa t¹i c«ng ty lµ qu¶n lý vÒ c¸c mÆt : khèi l­îng hµng hãa, chi phÝ l­u th«ng, qu¶n lý gi¸ b¸n vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n. VÒ khèi l­îng hµng hãa: T¹i c«ng ty viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt hµng hãa ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p thÎ song song. Theo ph­¬ng ph¸p nµy th×: ë kho thñ kho dïng thÎ kho ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho hµng hãa vÒ mÆt sè l­îng. Mæi chøng tõ ®­îc ghi mét dßng vµo thÎ kho. ThÎ kho ®­îc më cho tõng lo¹i hµng hãa. ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n hµng hãa më thÎ kÕ to¸n chi tiÕt cho tõng hµng hãa t­¬ng øng víi c¸c thÎ kho më ë kho. ThÎ nµy cã néi dung t­¬ng øng thÎ kho chØ kh¸c lµ theo dâi thªm cét gi¸ trÞ hµng ho¸. §Þnh kú khi nhËn ®­îc chøng tõ nhËp, xuÊt hµng hãa do thñ kho chuyÓn tíi, kÕ to¸n hµng hãa kiÓm tra, ®èi chiÕu vµ ghi ®¬n gi¸ vµ tÝnh ra sè tiÒn, sau ®ã lÇn l­ît ghi c¸c nghiÖp vô nhËp, xuÊt vµo c¸c thÎ chi tiÕt hµng hãa. Cuèi th¸ng tiÕn hµnh céng thÎ vµ ®èi chiÕu víi thÎ kho. VÒ chi phÝ l­u th«ng: KÕ to¸n ®· ph©n lo¹i chi phÝ l­u th«ng theo kh©u kinh doanh tøc lµ ph©n lo¹i chi phÝ l­u th«ng thµnh chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ mua hµng. §Ó qu¶n lý chi phÝ b¸n hµng th× kÕ to¸n t¹i c«ng ty ®· chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng theo néi dung chi phÝ nh­: chi phÝ cÈu, vËn chuyÓn, söa ch÷a, x¨ng phÝ , dÇu mì, hoa hång, tiÒn c«ng, l­¬ng, BHXH, vµ c¸c kho¶n kh¸c. VÒ chi phÝ mua hµng th× c«ng ty ®ang h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 156 chø ch­a chi tiÕt thµnh tiÓu kho¶n 1562- Chi phÝ mua hµng. ViÖc ghi gép nh­ thÕ nµy g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý. VÒ gi¸ b¸n vµ ph­¬ng ph¸p thanh to¸n: §Ó thu hót kh¸ch hµng mua hµng hãa, th× c«ng ty cã mét chÝnh s¸ch gi¸ c¶ hÕt søc linh ho¹t. Gi¸ b¸n ®­îc giao cho ®¬n vÞ b¸n quyÕt ®Þnh dùa trªn c¬ së gi¸ mua vµo cña hµng hãa vµ gi¸ c¶ thÞ tr­êng. §ång thêi nã còng phô thuéc vµo mèi quan hÖ gi÷a kh¸ch hµng vµ ®¬n vÞ. §èi víi mét l« hµng th× gi¸ b¸n ®­îc giao ®éng trong kho¶ng nhÊt ®Þnh vµ ®­îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy gi¸ vèn céng víi mét tû lÖ th­¬ng m¹i tõ 5% ®Õn 25% gi¸ vèn ®èi gi¸ b¸n lÎ. H×nh thøc chiÕt khÊu thanh to¸n vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n nh»m khuyÕn khÝch tiªu thô Ýt x¶y ra t¹i c«ng ty. VÒ h×nh thøc thanh to¸n: Phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng th× c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n cña doanh nghiÖp còng hÕt søc ®a d¹ng, nã phô thuéc vµo sù tho¶ thuËn gi÷a hai bªn ®Ó thanh to¸n theo tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, sÐc chuyÓn kho¶n, sÐc b¶o chi, uû nhiÖm chi, chuyÓn tiÒn, th­ tÝn dông... Qu¶n lý qu¸ tr×nh kinh doanh lµ qu¶n lý trªn c¸c mÆt ®· nªu, song ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ cña viÖc qu¶n lý qu¸ tr×nh kinh doanh ta cÇn xem xÐt c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh mµ tr­íc tiªn lµ chØ tiªu lîi nhuËn. B¶ng tæng hîp vÒ t×nh h×nh tiªu thô cña c«ng ty theo tõng mÆt hµng nh­ sau BiÓu sè 25: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tiªu thô cña c«ng ty §¬n vÞ: TriÖu ®ång N¨m MÆt hµng Chi phÝ Doanh thu Lîi nhuËn 1999 1. C¸c lo¹i xóc 5.495 5.637 142 2. C¸c lo¹i lu 5.063 5.348 285 3. C¸c lo¹i m¸y kh¸c 2.654 2.776 122 Tæng 13.212 13.761 549 2000 1. C¸c lo¹i xóc 6.029 6.370 341 2. C¸c lo¹i lu 5.328 5.684 356 3. C¸c lo¹i m¸y kh¸c 4.767 4.928 161 Tæng 16.124 16.982 858 2001 1. C¸c lo¹i xóc 8.965 9.473 508 2. C¸c lo¹i lu 6.333 6.715 382 3. C¸c lo¹i m¸y kh¸c 5.032 5.259 227 Tæng 20.330 21.447 1.117 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cuèi n¨m cña C«ng ty). Qua b¶ng trªn ta thÊy mÆt hµng lu vµ xóc chiÕm vÞ trÝ chñ yÕu trong sè l­îng hµng tiªu thô vµ phÇn lîi nhuËn thu ®­îc. Gi¸ trÞ mÆt hµng xóc rÊt cao v× lîi nhuËn nã ®em l¹i nhiÒu h¬n mÆt hµng lu, vµ c¸c mÆt hµng kh¸c. Lîi nhuËn cña tõng mÆt hµng còng nh­ tæng lîi nhuËn cã xu h­íng t¨ng lªn qua c¸c n¨m. Cô thÓ n¨m 1999 tæng lîi nhuËn lµ 549 triÖu, n¨m 2000 ®¹t 858 triÖu vµ ®Õn n¨m 2001 th× tæng lîi nhuËn ®¹t 1.117 triÖu. Lîi nhuËn t¨ng lªn nh­ vËy cã thÓ coi lµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn tèt viÖc n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý. Tuy nhiªn, lîi nhuËn tuyÖt ®èi cã thÓ kh«ng ph¶n ¸nh ®óng møc ®é hiÖu qu¶ cña viÖc qu¶n lý bëi v× chØ tiªu nµy kh«ng chØ chÞu sù t¸c ®éng cña b¶n th©n c«ng t¸c cña C«ng ty. ChÝnh v× thÕ, ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n cña viÖc n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty cÇn ph¶i kÕt hîp c¶ viÖc ph©n tÝch qui m« tiªu thô mµ C«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh­: doanh thu thuÇn, gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. §ång thêi ph©n tÝch c¸c chØ tiªu chÊt l­¬ng liªn quan trªn c¬ së sö dông c¸c tû suÊt lîi nhuËn bao gåm tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh, tû suÊt lîi nhuËn trªn gi¸ vèn hµng b¸n, tû suÊt lîi nhuËn trªn chi phÝ b¸n hµng, tû suÊt lîi nhuËn trªn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. BiÓu sè 26: C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh qui m« ho¹t ®éng tiªu thô. §¬n vÞ: triÖu ®ång. ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 So s¸nh (%) 2000/1999 2001/2000 1. Doanh thu thuÇn 13.761 16.982 21.447 123,4 126,3 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 10.215 12.500 15.400 122,37 123,2 3. Chi phÝ b¸n hµng 1.700 2.105 2.915 123,82 138,48 4. Chi phÝ QLDN 1.297 1.519 2.015 117,116 132,653 5. Lîi nhuËn 549 858 1.117 156,28 130,186 Nh­ vËy, tuy vÒ mÆt qui m« tiªu thô c¸c chØ tiªu ®Òu t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c chØ tiªu. N¨m 2000 so víi n¨m 1999 tèc ®é t¨ng chi phÝ b¸n hµng lín h¬n tèc ®é t¨ng doanh thu tuy nhiªn vÉn bÐ h¬n tèc ®é t¨ng lîi nhuËn. §iÒu nµy cã thÓ lµ do C«ng ty ®­a c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc söa ch÷a vµo chi phÝ b¸n hµng nªn lµm cho qui m« cña chi phÝ b¸n hµng t¨ng lªn. C«ng ty nªn t¸ch riªng chi phÝ nµy ra nh»m cã biÖn ph¸p qu¶n lý chÆt chÏ tõng lo¹i chi phÝ t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao lîi nhuËn. N¨m 2001 so víi n¨m 2000 tèc ®é t¨ng gi¸ vèn bÐ h¬n tèc ®é t¨ng doanh thu, nh­ng tèc ®é t¨ng chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Òu lín h¬n tèc ®é t¨ng lîi nhuËn. §iÒu nµy chøng tá viÖc qu¶n lý chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ kh«ng chÆt chÏ. BiÓu sè 27: C¸c chØ tiªu doanh lîi cña ho¹t ®éng tiªu thô. §¬n vÞ: TriÖu ®ång. ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 1. Tû suÊt lîi nhuËn /doanh thu 0,0399 0,0505 0,0520 2. Tû suÊt lîi nhuËn /gi¸ vèn hµng b¸n 0,0537 0,0686 0,0725 3. Tû suÊt lîi nhuËn/chi phÝ b¸n hµng 0,3229 0,4076 0,3832 4. Tû suÊt lîi nhuËn /CP QLDN 0,4233 0,5648 0,5543 Dùa vµo b¶ng trªn ta thÊy n¨m 1999 cø 1 ®ång doanh thu thuÇn th× t¹o ra ®ù¬c 0,0399 ®ång lîi nhuËn, ®Õn n¨m 2000 kÕt qu¶ nµy cao h¬n cô thÓ cø 1 ®ång doanh thu thuÇn th× t¹o ra ®­îc 0,0505 ®ång lîi nhuËn, tuy nhiªn ®Õn n¨m 2001 chØ tiªu nµy gi¶m xuèng cßn 0,0520. T­¬ng tù cho c¸c chØ tiªu cßn l¹i tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2000 th× kÕt qu¶ ®Òu t¨ng lªn nh­ng ®Õn n¨m 2001 th× kÕt qu¶ gi¶m xuèng. §iÒu nµy cã thÓ lµ do C«ng ty më réng qui m« kinh doanh nªn viÖc qu¶n lý cã phÇn khã kh¨n h¬n. C«ng ty nªn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý cña ban l·nh ®¹o còng nh­ tr×nh ®é kÕ to¸n cña nh©n viªn kÕ to¸n nh­ më c¸c lín ®µo t¹o, båi d­ìng c¸n bé; trang bÞ hÖ thèng m¸y vi tÝnh cho c¸c phßng ban... ®Æc biÖt lµ C«ng ty nªn ®­a phÇn mÒm kÕ to¸n ¸p dông cho c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty. §iÒu ®ã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc qu¶n lý qu¸ tr×nh kinh doanh ®­îc dÔ dµng h¬n, lîi nhuËn cña C«ng ty sÏ t¨ng lªn c¶ do më réng qui m« kinh doanh vµ tiÕt kiÖm chi phÝ. PhÇn III : Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng hãa vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i c«ng ty liªn doanh ViÖt NhËt. I- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt - NhËt C«ng ty liªn doanh ViÖt NhËt ®· ®øng v÷ng vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn tr­íc sù ®æi thay cña ®Êt n­íc. Gãp phÇn vµo sù thµnh c«ng ®ã lµ viÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. Cïng víi sù tiÕn bé cña c«ng ty bé m¸y kÕ to¸n còng tõng b­íc ®­îc hoµn thiÖn h¬n vµ ngµy cµng thÓ hiÖn râ lµ mét c«ng cô tµi chÝnh ®¾c lùc. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm bé m¸y kÕ to¸n còng béc lé râ nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. Cô thÓ: ¦u ®iÓm. Bé m¸y kÕ to¸n cã c¬ cÊu gän nhÑ, n¨ng ®éng, linh ho¹t trong c«ng viÖc. N¨m nh©n viªn kÕ to¸n ®· ®¶m nhiÖm toµn bé khèi l­îng c«ng viÖc h¹ch to¸n cña c«ng ty, cung cÊp kÞp thêi nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c cho ban gi¸m ®èc. Trong ®ã, bé phËn tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ®· ph¶n ¸nh ghi chÐp ®Çy ®ñ t×nh h×nh tiªu thô chi tiÕt vÒ sè l­îng hµng xuÊt kho, ph¶n ¸nh kÞp thêi doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu. §ång thêi theo dâi qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn hµng cña tõng kh¸ch hµng. Sè liÖu kÕ to¸n ph¶n ¸nh mét c¸ch trung thùc, hîp lý râ rµng, h¹n chÕ ®­îc viÖc ghi chÐp trïng lÆp kh«ng cÇn thiÕt. ViÖc lu©n chuyÓn sæ s¸ch, chøng tõ t­¬ng ®èi hîp lý, trªn c¬ së b¶o ®¶m nguyªn t¾c kÕ to¸n cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh vµ phï hîp víi kh¶ n¨ng tr×nh ®é kÕ to¸n cña ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n c«ng ty, phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña ®¬n vÞ, thuËn tiÖn cho viÖc qu¶n lý. C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn trong h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng hãa. Ph­¬ng ph¸p nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph¶n ¸nh, ghi chÐp vµ theo dâi th­êng xuyªn sù biÕn ®éng cña hµng hãa. Do hµng hãa cña c«ng ty cã gi¸ trÞ cao l¹i chÞu sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng nªn ph­¬ng ph¸p nµy gióp qu¶n lý chÆt chÏ hµng hãa vµ cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi khi cã sù biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng, t¹o thuËn lîi cho c«ng t¸c tiªu thô vµ n©ng cao hiÖu qu¶ tiªu thô. Bªn c¹nh ®ã, trªn c¬ së hîp ®ång kinh tÕ viÖc mua b¸n ®­îc thùc hiÖn theo tõng l« hµng nªn ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh dïng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng hãa lµ ®¬n gi¶n vµ chÝnh x¸c. Nh×n chung c«ng t¸c tiªu thô hµng hãa vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng hãa cña c«ng ty ®· cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô kÞp thêi cho Ban gi¸m ®èc, b¶o ®¶m viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®óng quy ®Þnh. Th­êng xuyªn cã sù ®èi chiÕu trao ®æi gi÷a kÕ to¸n tiªu thô vµ kÕ to¸n c¸c phÇn hµnh kh¸c, ®¶m b¶o cho viÖc h¹ch to¸n ®­îc tiÕn hµnh chÝnh x¸c, thuËn tiÖn. Tuy nhiªn, ®i s©u vµo t×m hiÓu c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty, bªn c¹nh phÇn lín nh÷ng ­u ®iÓm vÈn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ mµ c«ng ty cÇn nghiªn cøu ®Ó c¶i tiÕn, hoµn thiÖn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n trong qu¶n lý qu¸ tr×nh kinh doanh cña c«ng ty. Nh÷ng tån t¹i chñ yÕu. PhÇn hµnh h¹ch to¸n tiªu thô hµng hãa vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng hãa t¹i c«ng ty liªn doanh ViÖt-NhËt cßn cã mét sè nh÷ng h¹n chÕ sau: Thø nhÊt : ViÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña hµng nhËp khÈu bao gåm gi¸ mua thùc tÕ céng chi phÝ thu mua céng thuÕ nhËp khÈu. §iÒu nµy lµ ®óng, song ë c«ng ty l¹i kh«ng h¹ch to¸n riªng biÖt chi phÝ mua hµng ®Ó ph©n bæ cho hµng tiªu thô trong kú nh­ chÕ ®é quy ®Þnh. Toµn bé chi phÝ mua hµng c«ng ty ®Òu tËp hîp trªn tµi kho¶n 156 mµ theo quy ®Þnh th× toµn bé chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc mua hµng trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ph¶i h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n1562 –Chi phÝ mua hµng. ViÖc ghi gép nµy lµm cho c«ng viÖc kÕ to¸n ®¬n gi¶n h¬n nh­ng kh«ng theo dâi ®­îc râ rµng, chÝnh x¸c c¸c kho¶n chi phÝ nµy, nªn kh«ng thÓ ph©n bæ cho hµng tiªu thô trong kú còng nh­ hµng tån kho cuèi kú. Thø hai: Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh th×: Gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng ho¸ = Gi¸ mua ghi trªn ho¸ ®¬n + Chi phÝ thu mua + Chi phÝ s¬ chÕ hoµn thiÖn - C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng mua Tuy nhiªn, hiÖn nay ë c«ng ty khi hµng hãa mua vÒ nhËp kho kÕ to¸n chØ ph¶n ¸nh phÇn gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua vµo gi¸ thùc tÕ cña hµng hãa.Cßn chi phÝ söa ch÷a t©n trang kÕ to¸n tËp hîp vµo tµi kho¶n 641-Chi phÝ b¸n hµng.C¸ch ghi chÐp nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kÕ to¸n trong viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh tÝnh cho hµng hãa xuÊt kho. Tuy nhiªn kÕt qu¶ kinh doanh sÏ kh«ng ®­îc ph¶n ¸nh chÝnh x¸c nÕu nh­ l­îng hµng tån cuèi kú nhiÒu. §iÒu nµy sÏ g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý. Thø ba: ë c«ng ty hiÖn nay khi xuÊt hµng b¸n cho ®¬n vÞ trùc thuéc kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi nhËn doanh thu nh­ ®èi víi bªn ngoµi tøc lµ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 511. ViÖc h¹ch to¸n nµy lµ tr¸i víi quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ h¹ch to¸n doanh thu tiªu thô néi bé g©y khã kh¨n cho viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty do kh«ng ph¶n ¸nh ®óng ®¾n tÝnh chÊt cña tõng lo¹i doanh thu. Thø t­: C«ng ty kh«ng sö dông mét sè tµi kho¶n nªn cã ®èi víi mét doanh nghiÖp kinh doanh th­¬ng m¹i nh­ tµi kho¶n 151-Hµng mua ®ang ®i ®­êng,tµi kho¶n 113-TiÒn ®ang chuyÓn, tµi kho¶n 159-Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho....§iÒu nµy dÈn tíi ph¶n ¸nh sai b¶n chÊt cña mét sè nghiÖp vô kinh tÕ vµ lóng tóng khi cã nh÷ng t×nh huèng kh¸c th­êng x¶y ra. Thø n¨m: Víi quy m« cña C«ng ty lµ nhá, khèi l­îng c«ng viÖc kh«ng nhiÒu, l¹i lµ mét C«ng ty liªn doanh th× viÖc sö dông h×nh thøc chøng tõ ghi sæ lµ kh«ng phï hîp. Bëi v× nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ ghi chÐp trïng lÆp, do ®ã lµm cho khèi l­îng c«ng viÖc nhiÒu lªn, nã phï hîp víi nh÷ng ®¬n vÞ cã quy m« lín, khèi l­îng c«ng viÖc nhiÒu, sè nh©n viªn kÕ to¸n nhiÒu. Nh÷ng h¹n chÕ nµy ®· g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng cña c«ng ty, ®ßi hái ph¶i cã gi¶i ph¸p kÞp thêi hoµn thiÖn ®Ó ho¹t ®éng kÕ to¸n tiªu thô thùc sù ph¸t huy ®­îc vai trß quan träng cña m×nh. II. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô hµng hãa vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng hãa. Trong ®iÒu kiÖn ngµy nay c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng trë nªn g¨y g¾t. Sù thµnh b¹i cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo c«ng t¸c kÕ to¸n. Th«ng qua viÖc kiÓm tra tÝnh to¸n, ghi chÐp, ph©n lo¹i, tæng hîp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp b»ng hÖ thèng ph­¬ng ph¸p khoa häc cña kÕ to¸n nh­: chøng tõ, ®èi øng tµi kho¶n, tÝnh gi¸ vµ tæng hîp c©n ®èi cã thÓ biÕt ®­îc th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c kÞp thêi vµ toµn diÖn vÒ t×nh h×nh tµi s¶n vµ sù vËn ®éng cña tµi s¶n. Ngoµi ra c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cßn cung cÊp nh÷ng th«ng tin cho c¸c ®èi t­îng quan t©m vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh triÓn väng ph¸t triÓn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ®óng d¾n trong tõng thêi kú. V× vËy ph¶i hoµn thiÖn vµ ®æi míi kh«ng ngõng c«ng t¸c kÕ to¸n cho thÝch hîp víi yªu cÇu qu¶n lý trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. V× ®©y thùc sù lµ mét yªu cÇu bøc xóc. Trong ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i, qu¸ trinh tiªu thô hµng hãa lµ kh©u cuèi cïng vµ quan träng nhÊt trong viÖc lu©n chuyÓn vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ h×nh th¸i hµng hãa sang h×nh th¸i tiÒn tÖ. Hoµn thiÖn h¹ch to¸n qu¸ tr×nh nµy lµ mét vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i bëi v×: Khi qu¸ tr×nh nµy ®­îc hoµn thiÖn th× viÖc tæ chøc chøng tõ ban ®Çu còng nh­ nh­ viÖc sö dông ®óng hÖ thèng tµi kho¶n sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc kiÓm tra gi¸m s¸t c«ng t¸c kÕ to¸n toµn c«ng ty. §èi víi c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn, viÖc hoµn thiÖn cßn t¹o cho hä cã nh÷ng th«ng tin sè liÖu chÝnh x¸c, ph¶n ¸nh ®óng t×nh h×nh tiªu thô còng nh­ kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Hoµn thiÖn qu¸ tr×nh nµy gióp cho viÖc hoµn thiÖn sæ s¸ch. ViÖc ghi chÐp ®­îc ghi chÐp ®­îc chi tiÕt theo tõng th¸ng, quý... t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho c«ng t¸c kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu, x¸c ®Þnh chÝnh x¸c thêi ®iÓm t¨ng, gi¶m hµng tån kho, t×nh h×nh thanh to¸n c«ng nî, thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu....®¶m b¶o kÕt cÊu sæ gän nhÑ, gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc ghi chÐp mµ ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt cho c¸c ®èi t­îng quan t©m. III. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng hãa t¹i c«ng ty liªn doanh ViÖt NhËt. Nguyªn t¾c vµ quan ®iÓm ®Þnh h­íng. §Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng hãa nãi riªng vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu sau: -Hoµn thiÖn trªn c¬ së t«n träng c¸c c¬ chÕ tµi chÝnh, t«n träng c¸c chÕ ®é kÕ to¸n. KÕ to¸n kh«ng chØ lµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ cña c¸c ®¬n vÞ mµ cßn lµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc.ViÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ cô thÓ ®­îc phÐp vËn dông vµ c¶i tiÕn kh«ng nhÊt thiÕt lµ ph¶i rËp khu«n m¸y mãc theo ®óng chÕ ®é, nh­ng trong khu«n khæ nhÊt ®Þnh ph¶i t«n träng chÕ ®é, t«n träng c¬ chÕ. -Hoµn thiÖn ph¶i dùa trªn c¬ së phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp, phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. -Hoµn thiÖn ph¶i dùa trªn c¬ së tiÕt kiÖm ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. -Hoµn thiÖn ph¶i ®¶m b¶o ®¸p øng ®ùoc th«ng tin kÞp thêi, chÝnh x¸c phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý. 2.Hoµn thiÖn c«ng t¸c tiªu thô hµng hãa vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng hãa. -Hoµn thiÖn viÖc h¹ch to¸n chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho hµng b¸n ra trong kú. Chi phÝ mua hµng hãa lµ biÓu t­îng b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ ®¬n vÞ bá ra cã liªn quan ®Õn viÖc thu mua hµng ho¸. Thuéc chi phÝ thu mua hµng ho¸ bao gåm chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, tiÒn thuª kho b·i, hoa hång thu mua...Do chi phÝ thu mua liªn quan ®Õn toµn bé hµng ho¸ trong kú theo tiªu thøc phï hîp (theo doanh thu, theo trÞ gi¸ mua, theo sè l­îng, träng l­îng.... C«ng thøc ph©n bæ chi phÝ mua hµng cho hµng hãa tiªu thô trong kú nh­ sau: Chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho hµng b¸n ra trong kú = Chi phÝ mua hµng ®Çu kú + Chi phÝ mua hµng trong kú x TrÞ gi¸ cña hµng b¸n ra trong kú TrÞ gi¸ mua cña hµng b¸n ra trong kú + TrÞ gi¸ mua cña hµng cßn l¹i cuèi kú Trong ®ã: Chi phÝ mua hµng ®Çu kú = Sè d­ ®Çu kú trªn tµi kho¶n 1562 Chi phÝ mua hµng trong kú = Tæng ph¸t sinh Nî tµi kho¶n 1562. TrÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ b¸n ra trong kú = Ph¸t sinh Nî tµi kho¶n 632. = + - Tõ ®©y cã thÓ tÝnh ®­îc chi phÝ thu mua ®Ó l¹i cho hµng tån kho cuèi kú Chi phÝ thu mua ph¸t sinh trong kú Chi phÝ thu mua cña hµng tiªu thô trong kú Chi phÝ thu mua cña hµng tån ®Çu kú Chi phÝ thu mua ®Ó l¹i cho hµng tån kho cuèi kú TængTttt Tæng chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tiªu thô trong kú víi trÞ gi¸ cña hµng tiªu thô trong kú míi chÝnh lµ trÞ gi¸ vèn cña hµng tiªu thô trong kú. §©y lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n lËp chøng tõ ghi sæ cho tµi kho¶n 632. C«ng ty cã thÓ më thªm sæ chi tiÕt chi phÝ mua hµng ®Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nµy v× ®©y lµ kho¶n chi phÝ kh¸ lín trong viÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn. MÉu sæ cã thÓ ®­îc thiÕt kÕ nh­ sau: Sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng Tªn hµng hãa: Th¸ng.... n¨m.... Chøng tõ DiÔn gi¶i Ghi Nî TK 1562, Ghi Cã c¸c tµi kho¶n nµy SH NT TK111 TK112 TK331... Tæng 1. Sè d­ ®Çu kú 2. Ph¸t sinh trong kú 3.Céng PS D­ cuèi kú -Hoµn thiÖn viÖc tÝnh trÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ mua vµo. §Ó b¶o ®¶m ph¶n ¸nh ®óng trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ mua vµo vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh. KÕ to¸n c«ng ty nªn sö dông tµi kho¶n 154 ®Ó ph¶n ¸nh khi xuÊt kho hµng ho¸ ®i söa ch÷a, t©n trang +Khi xuÊt kho hµng hãa cho söa ch÷a, t©n trang kÕ to¸n ghi: Nî TK 154 Cã TK1561 +C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc söa ch÷a, t©n trang Nî TK 154 Cã TK 111, 112,331,334.... +Sau khi söa ch÷a xong tiÕn hµnh nhËp kho hoÆc tiªu thô trùc tiÕp kÕ to¸n ghi: Nî TK 1561 Nî TK 632 Cã TK 154 -ý kiÕn vÒ h¹ch to¸n doanh thu tiªu thô néi bé. KÕ to¸n c«ng ty nªn sö dông tµi kho¶n 512 ®Ó t¸ch riªng doanh thu b¸n hµng trong ®¬n vÞ néi bé vµ doanh thu b¸n hµng ra bªn ngoµi. Cã nh­ vËy kÕ to¸n míi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c tõng lo¹i doanh thu còng nh­ cung cÊp ®­îc nh÷ng th«ng tin phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý ®­îc tèt h¬n. Khi b¸n hµng hãa cho c¸c thµnh viªn trong c«ng ty, hoÆc cho tiªu dïng néi bé kÕ to¸n h¹ch to¸n nh­ sau: +Ph¶n ¸nh doanh thu tiªu thô néi bé: Nî TK 111, 112: NÕu thu b»ng tiÒn mÆt, tiÌn göi ng©n hµng. Nî TK 136 (1368): Sè tiÒn ph¶i thu néi bé. Cã TK 512: Doanh thu b¸n hµng néi bé Cã TK3331: ThuÕ GTGT ®Çu ra + Ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK 632 Cã TK156, 157, 111,112,331... -VÒ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Trong thùc tÕ ®Ó gi¶m bít nh÷ng thiÖt h¹i vµ chñ ®éng h¬n vÒ tµi chÝnh trong c¸c tr­êng hîp x¶y ra do t¸c nh©n kh¸ch quan nh­ gi¶m gi¸ hµng hãa, nhµ n­íc cho phÐp c¸c doanh nghiÖp lËp dù phßng ®Ó phÇn nµo gi¶m bít nh÷ng rñi ro. Do ®ã, thùc chÊt viÖc lËp dù phßng lµ quyÒn lîi vÒ mÆt tµi chinh cña c«ng ty, chÝnh Nhµ n­íc ®· hç trî cho viÖc mÊt m¸t ®ã. ë c«ng ty kÕ to¸n kh«ng lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. NÕu nh­ cã sù gi¶m gi¸ trªn thÞ tr­êng th× l¹i trùc tiÕp gi¶m gi¸ cho l­îng hµng tån kho. §iÒu nµy dÉn ®Õn viÖc ph¶n ¸nh kh«ng chÝnh x¸c gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng tån kho trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. Do vËy, c«ng ty nªn lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho lµ ®iÒu cÇn thiÕt. XÐt vÒ ph­¬ng diÖn tµi chÝnh dù phßng cã t¸c dông lµm gi¶m l·i cña niªn ®é nªn doanh nghiÖp tÝch luü ®­îc mét sè mµ ®¸ng lÏ ra ®· ®­îc ph©n chia. Sè vèn nµy ®­îc dïng ®Ó bï ®¾p c¸c kho¶n gi¶m gi¸ thùc sù ph¸t sinh vµ tµi trî c¸c kho¶n chi phÝ hay lç ®· ®­îc dù phßng tr­íc khi c¸c chi phÝ nµy ph¸t sinh ë niªn ®é sau nµy. VÒ ph­¬ng diÖn thuÕ dù phßng gi¶m gi¸ ®­îc ghi nhËn nh­ mét kho¶n chi phÝ lµm gi¶m lîi tøc ph¸t sinh ®Ó tÝnh to¸n ra sè lîi tøc thùc tÕ. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n nh­ sau: Cuèi niªn ®é kÕ to¸n tÝnh ra sè dù phßng cÇn ph¶i lËp cho kú sau. NÕu sè dù phßng cÇn lËp b»ng sè dù phßng ®· lËp th× kh«ng cÇn lËp n÷a. NÕu sè dù phßng cÇn lËp lín h¬n sè dù phßng ®· lËp th× kÕ to¸n lËp dù phßng cho kú sau theo sè chªnh lÖch. Nî TK 642: Ghi theo sè chªnh lÖch Cã TK 159: Ghi theo sè chªnh lÖch NÕu møc dù phßng cÇn lËp bÐ h¬n møc dù phßng ®· lËp th× kÕ to¸n hoµn nhËp møc chªnh lÖch. Nî TK 159: Ghi theo sè chªnh lÖch Cã TK 721: Ghi theo sè chªnh lÖch §©y lµ mét quy ®Þnh míi so víi tr­íc ®©y. §iÒu nµy lµm cho viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n ®¬n gi¶n h¬n. -ý kiÕn vÒ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh: HiÖn nay ë c«ng ty viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ®­îc thùc hiÖn cho tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng hãa. §iÒu nµy lµm cho c«ng t¸c kÕ to¸n ®¬n gi¶n h¬n, song sÏ kh«ng cã th«ng tin cô thÓ vÒ lîi nhuËn tõng thø, tõng lo¹i hµng hãa. Tõ ®ã kh«ng cã th«ng tin cô chi tiÕt cho tõng lo¹i mÆt hµng. §Ó hoµn thiÖn vÊn ®Ò nµy, theo em kÕ to¸n c«ng ty nªn chi tiÕt viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cho tõng lo¹i hµng hãa, gióp ng­êi qu¶n lý n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh nh»m ra ®­îc c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. - VÒ h×nh thøc sæ: C«ng ty Liªn doanh ViÖt - NhËt lµ C«ng ty TNHH liªn doanh víi n­íc ngoµi cã qui m« nhá do ®ã C«ng ty nªn chän h×nh thøc sæ "NhËt ký chung" lµ phï hîp. H×nh thøc nµy cã tÝnh quèc tÕ cao, nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi ®ang sö dông nªn phï hîp víi doanh nghiÖp liªn doanh khi ta ®æi th«ng tin víi c¸c ®èi t¸c ®Çu t­. Qui m« nhá nghiÖp vô ph¸t sinh kh«ng lín còng phï hîp víi lo¹i sæ nµy. §Æc biÖt h×nh thøc sæ nµy rÊt phï hîp víi viÖc trang bÞ phÇn mÒm kÕ to¸n vµo c«ng t¸c kÕ to¸n. Mét sè mÉu sæ c«ng ty nªn më khi ¸p dông h×nh thøc "NhËt ký chung" nh­ sau: MÉu sè 01: Sæ nhËt ký chung N¨m..... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i §· ghi sæ C¸i Sè hiÖu tµi kho¶n Sè ph¸t sinh SH NT Nî Cã 1 2 3 4 5 6 7 8 Sè trang tr­íc chuyÓn sang Céng chuyÓn sang trang sau Ngµy..... th¸ng.... n¨m 200... Ng­êi ghi sæ (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) MÉu sè 02: Sæ nhËt ký b¸n hµng N¨m.... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Ph¶i thu tõ ng­êi mua (ghi Nî) Ghi Cã TK doanh thu SH NT 1 2 3 4 5 6 Sè trang tr­íc chuyÓn sang Céng chuyÓn sang trang sau Ngµy..... th¸ng.... n¨m 200... Ng­êi ghi sæ (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) MÉu sè 03: Sæ C¸i N¨m..... Tªn tµi kho¶n... Sè hiÖu... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Trang sè nhËt ký chung Sè hiÖu tµi kho¶n ®èi øng Sè ph¸t sinh SH NT Nî Cã 1 2 3 4 5 6 7 8 Sè trang tr­íc chuyÓn sang Céng chuyÓn sang trang sau Ngµy..... th¸ng.... n¨m 200... Ng­êi ghi sæ (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) 4. Mét sè biÖn ph¸p n»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i c«ng ty liªn doanh ViÖt NhËt. øng dông tin häc vµo kÕ to¸n. Nh­ chóng ta ®· biÕt tin häc ngµy nay ®· cã mÆt trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ x· héi, ®ang t¸c ®éng réng kh¾p vµo mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng cña con ng­êi vµ x· héi. C«ng nghÖ th«ng tin ®· vµ ®ang phôc vô mét c¸ch hiÖu qu¶ cho c«ng t¸c l·nh ®¹o, qu¶n lý t¹i c¸c doanh nghiÖp.Kh«ng ph¶i lµ nã lµm thay c«ng viÖc cña con ng­êi mµ nã t¹o ra kh¶ n¨ng to lín, gióp cho con ng­êi ph¸t huy n¨ng lùc cña m×nh ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc tèt h¬n, hiÖu qu¶ h¬n. KÕ to¸n lµ mét kh©u quan träng trong qu¶n lý doanh nghiÖp, nã cung cÊp th«ng tin phôc vô cho viÖc qu¶n lý, Do vËy viÖc ¸p dông c«ng nghÖ tin häc vµo h¹ch to¸n kÕ to¸n cã ý nghÜa quan träng trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng th«ng tin kÕ to¸n nãi riªng vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý nãi chung. ¸p dông tin häc lµ b­íc ®i tÊt yÕu trong viÖc hiÖn ®¹i hãa c«ng t¸c kÕ to¸n, lµ c«ng cô hç trî cho c«ng t¸c kÕ to¸n trong viÖc thu nhËn, hÖ thèng hãa, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. ViÖc ¸p dông c«ng nghÖ tin häc sÏ t¨ng c­êng ®­îc n¨ng suÊt lao ®éng cña qu¶n lý còng nh­ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng chung cña toµn doanh nghiÖp. Ngoµi ra, nã cßn gi¶m nhÑ khèi l­îng c«ng viÖc cho nh©n viªn kÕ to¸n vµ c¸c bé phËn cã liªn quan trong viÖc sö dông th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp th«ng qua viÖc kÕt nèi, trao ®æi th«ng tin qu¶n lý trong néi bé doanh nghiÖp. C«ng nghÖ th«ng tin sÏ t¨ng c­êng tÝnh chÝnh x¸c, thêi sù, ®Çy ®ñ sè liÖu kÕ to¸n. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña viÖc øng dông th«ng tin vµo qu¶n lý em thÊy c«ng ty nªn quan t©m xem xÐt ®Õn vÊn ®Ò nµy, bëi ®©y lµ mét xu h­íng tÊt yÕu, mét sù cÇn thiÕt kh¸ch quan nh»m n©ng cao chÊt l­îng, hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n vµ c«ng t¸c qu¶n lý. Më réng ph­¬ng thøc tiªu thô. Tiªu thô hµng hãa lµ mét vÊn ®Ò quan träng kh«ng chØ ®èi víi b¶n th©n doanh nghiÖp mµ cßn ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n. ChØ th«ng qua tiªu thô ®é h÷u dông cña hµng hãa míi ®­îc x¸c ®Þnh mét c¸ch trän vÑn. Cã tiªu thô ®­îc hµng ho¸ th× c«ng ty míi bï ®¾p ®­îc chi phÝ bá ra vµ cã l·i. T¨ng nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô lµ t¨ng nhanh tèc ®é vßng quay cña vèn l­u ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, c«ng ty kh«ng chØ t¨ng nhanh khèi l­îng hµng ho¸ tiªu thô mµ cßn ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng hãa tr­íc khi tiªu thô, trong qóa tr×nh tiªu thô vµ sau qu¸ tr×nh tiªu thô. HiÖn nay ë c«ng ty míi chØ ¸p dông mét h×nh thøc tiªu thô duy nhÊt ®ã lµ ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp, v× vËy viÖc më réng ph­¬ng thøc tiªu thô lµ rÊt cÇn thiÕt. Cñng cè thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ më réng thÞ phÇn tiªu thô hµng ho¸. ThÞ tr­êng lµ mét yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh tíi hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nãi chung, hiÖu qu¶ tiªu thô nãi riªng c«ng ty cÇn cã chiÕn l­îc më réng thÞ tr­êng tiªu thô, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh tiªu thô vµ ph¸t triÓn c¸c nghµnh hµng. C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn mét sè c¸c biÖn ph¸p sau: -Lµm t¨ng nhu cÇu hµng hãa cho ng­êi tiªu dïng chñ yÕu b»ng qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm hµng ho¸ vµ c¸c chÝnh s¸ch gi¸ ­u ®·i. -Lµm thóc ®Éy qua tr×nh tiªu thô nhê qu¸ tr×nh b¸n hµng. C«ng ty nªn quan t©m tíi c¸c kho¶n chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng, c¸c kho¶n gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng mua th­êng xuyªn vµ mua víi sè l­îng lín. Cã nh­ thÕ c«ng ty míi gi÷ ®­îc nh÷ng kh¸ch hµng cñ vµ cã thªm nh÷ng kh¸ch hµng míi. Thùc hiÖn qu¶n lý tèt chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Trong mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i th× chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ chØ tiªu chÊt l­îng quan träng, ph¶n ¸nh tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý kinh doanh. Quy m« cña chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lín hay nhá ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. V× vËy hai lo¹i chi phÝ nµy cÇn ®­îc qu¶n lý chÆt chÏ theo tõng yÕu tè chi phÝ ph¸t sinh trªn c¬ së nguyªn t¾c tiÕt kiÖm vµ ®¶m b¶o n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng kinh doanh. e. Chó träng trong c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm. Tiªu thô hµng hãa lµ kh©u cuèi cïng trong ho¹t ®éng kinh doanh. Nã lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn doanh thu, lîi nhuËn, ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. Tõ ®ã ph¶n ¸nh ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh. Tr­íc khi b­íc vµo kinh doanh c«ng ty ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng, cô thÓ nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ lo¹i hµng ho¸ g×? chÊt l­îng ra sao? th«ng sè kü thuËt nh­ thÕ nµo?... ®Ó cã quyÕt ®Þnh nhËp khÈu. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty ch­a chó träng tíi ho¹t ®éng nµy v× cã nh÷ng lo¹i m¸y mãc nhËp vÒ mµ ph¶i ®Õn thêi gian sau míi b¸n ®­îc. Do ®ã, c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng trong thêi gian tíi lµ rÊt quan träng ®èi víi c«ng ty, gãp phÇn cñng cè vÞ trÝ cña c«ng ty ®ång thêi t¨ng doanh sè vÒ tiªu thô. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy c«ng ty ph¶i: +N¾m v÷ng c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng tiªu thô sao cho c¸c mÆt hµng nhËp khÈu vÒ ®¸p øng nhu cÇu trong n­íc. +¸p dông réng r·i c¸c biÖn ph¸p xóc tiÕn, yÓm trî c¸c dÞch vô sau b¸n hµng. +Xóc tiÕn c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o tíi c¸c c«ng ty, c¸ nh©n cã nhu cÇu mua mÆt hµng c«ng ty kinh doanh. Gióp cho ho¹t ®éng tiªu thô ®­îc dÓ dµng h¬n, gãp phÇn t¨ng doanh sè vµ sè l­îng b¸n. +CÇn më réng thªm c¸c tæ chøc cã nhu cÇu lµm ®¹i lý. C¸c ®¹i lý nµy kh«ng nh÷ng gãp phÇn tiªu thô hµng hãa mµ cßn gióp c«ng ty thu thËp ®­îc nhiÒu th«ng tin h¬n vÒ thÞ tr­êng. C«ng ty cÇn chän ®Þa ®iÓm b¸n, lùa chän ®èi t¸c lµm ¨n, nhµ ®¹i lý cã thÓ hiÓu biÕt vÒ thÞ tr­êng ®Ó viÖc më réng m¹ng l­íi tiªu thô thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cña c«ng ty. KÕt luËn C¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ®· vµ ®ang ®Æt ra hµng lo¹t vÊn ®Ò vµ nhiÒu yªu cÇu cho c«ng t¸c h¹ch to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c tiªu thô nãi riªng. ViÖc hoµn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp lµ mét tÊt yÕu ®Ó tho¶ m·n yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ míi phï hîp víi ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, hoµ nhËp víi th«ng lÖ kÕ to¸n quèc tÕ. C¸c sè liÖu, tµi liÖu kÕ to¸n , ®Æc biÖt lµ th«ng tin vÒ ho¹t ®éng tiªu thô, kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i b¶o ®¶m ®é tin cËy ®Ó ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tµi chÝnh, thùc tr¹ng kinh doanh cña doanh ghiÖp. Víi vai trß chøc n¨ng cña m×nh, kÕ to¸n lµ c«ng cô s¾c bÐn cho viÖc ®iÒu hµnh qu¶n lý vµ ra c¸c quyÕt ®Þnh cña chñ doanh nghiÖp, c¸c kh¸ch hµng vµ c¸c chñ ®Çu t­. KÕ to¸n doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n trong kh©u tiªu thô ph¶i hÕt søc chÆt chÏ, ¸p dông mét c¸ch linh ho¹t tuú theo ®Æc ®iÓm kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp, song vÈn ®¶m b¶o nguyªn t¾c thèng nhÊt, hiÖu qu¶, ®óng chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam, ®¶m b¶o ®óng néi dung vµ môc ®Ých cña c«ng t¸c kÕ to¸n. Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty liªn doanh ViÖt-NhËt, em ®· b­íc ®Çu lµm quen víi c«ng t¸c kÕ to¸n, t×m hiÓu c¸c h×nh thøc tæ chøc còng nh­ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n cña c«ng ty. §Ó lµm cho kÕ to¸n thùc sù ph¸t huy t¸c dông cña m×nh vµ trë thµnh c«ng cô s¾c bÐn cã hiÖu lùc phôc vô cho qu¶n lý kinh tÕ, c«ng ty cÇn kiÖn toµn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng hãa vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng hãa mét c¸ch khoa häc hîp lý. Nh÷ng ®Ò xuÊt trªn ®©y lµ ý kiÕn cña b¶n th©n em, song nh÷ng biÖn ph¸p ®Æt ra lµ cã c¬ së vµ c¨n cø. Do thêi gian nghiªn cøu vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, em rÊt mong nhËn ®­îc sù h­íng dÉn cña c« gi¸o h­íng dÉn vµ c¸c c« chó trong phßng kÕ to¸n ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o PGS.TS. NguyÔn ThÞ §«ng vµ c¸c c« chó trong phßng kÕ to¸n ®· gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh KÕ to¸n tµi chÝnh trong doanh nghiÖp Chñ biªn:TS §Æng ThÞ Loan-NXB Gi¸o Dôc n¨m 2001 2. Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt vµ thùc hµnh KÕ to¸n tµi chÝnh Khoa KÕ to¸n - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 3. Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n Chñ biªn: TS NguyÔn ThÞ §«ng 4. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh - 2000 5. Nguyªn lý KÕ to¸n Mü Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª - 1998 6. Gi¸o tr×nh KÕ to¸n quèc tÕ Chñ Biªn :TS NguyÔn Minh Ph­¬ng-TS NguyÔn ThÞ §«ng NXB Thèng kª n¨m 2002 7. Tµi liÖu kÕ to¸n cña C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt Môc lôc Trang Lêi më ®Çu PhÇn I- Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 1 I- §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i trong ®iÒu kiÖn héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam 1 1. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i 1 2. Ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i trong ®iÒu kiÖn héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam 2 II- Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ 2 1. Qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô 2 2. NhiÖm vô cña tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 8 III- KÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 9 1. X¸c ®Þnh gi¸ vèn vµ ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n gi¸ vèn hµng tiªu thô 9 2. Doanh thu tiªu thô vµ kÕ to¸n c¸c chØ tiªu doanh thu tiªu thô hµng ho¸ 16 3. KÕt qu¶ tiªu thô vµ ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô 23 IV- Tæ chøc sæ kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ 1. H×nh thøc sæ kÕ to¸n "NhËt ký chung" 30 2. H×nh thøc sæ "NhËt ký, sæ c¸i" 31 3. H×nh thøc "Chøng tõ - ghi sæ" 32 4. H×nh thøc "NhËt ký chøng tõ" 33 V- Nh÷ng vÊn ®Ò kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô trong chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ vµ kÕ to¸n quèc tÕ 34 1. KÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô trong hÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ 35 2. KÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô trong hÖ thèng kÕ to¸n T©y ¢u, B¾c Mü 35 VI- Qu¶n lý tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 38 PhÇn II- Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt 39 I- T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh vµ qu¶n lý t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt 39 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 39 2.Ngµnh hµng vµ thÞ tr­êng kinh doanh 39 3. Tæ chøc hÖ thèng kinh doanh vµ qu¶n lý cña C«ng ty 41 4. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ h×nh thøc sæ kÕ to¸n 43 II- Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt 47 1. X¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng ho¸ tiªu thô vµ thùc tr¹ng tæ chøc kÕ to¸n gi¸ vèn 47 2. Doanh thu b¸n hµng vµ thùc tr¹ng h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c chØ tiªu doanh thu 50 3. Thùc tr¹ng kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 61 4. Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô 65 III- KÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ víi viÖc qu¶n lý qu¸ tr×nh kinh doanh hµng ho¸ t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt 69 PhÇn III- Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt 73 I- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt - NhËt 73 1. ¦u ®iÓm 73 2. Nh÷ng tån t¹i chñ yÕu 74 II- Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ 77 III- Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt 78 1. Nguyªn t¾c vµ quan ®iÓm ®Þnh h­íng 78 2. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ 79 3. §iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p …………………………… ……87 4. Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty Liªn doanh ViÖt NhËt 88 KÕt luËn BiÓu sè 17: Sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng Quý I n¨m 2002 NT GS Chøng tõ Néi dung CÈu, VC Söa ch÷a X¨ng, phÝ dÇu, mì Hoa hång TiÒn c«ng l­¬ng, BHXH Kh¸c Tæng céng SH NT 02 19/1 VËn chuyÓn m¸y xóc b¸n 5.000.000 5.000.000 Thuª söa ch÷a, V/C, x¨ng xe 1.262.136 5.494.660 1.487.554 8.244.350 T¹m øng tiÒn c«ng kú I th¸ng 1 1.500.000 1.500.000 Mua vËt t­ söa ch÷a m¸y 56.000.000 56.000.000 .... ... 03 28/2 Thanh to¸n m«i giíi b¸n m¸y 3.000.000 3.000.000 Söa ch÷a m¸y, tiÒn ra cæng 1.057.300 500.000 1.557.300 S¬n, ®¹i tu m¸y lu 2.500.000 2.500.000 ... 05 20/3 Söa ch÷a b¶o hµnh m¸y 460.910 460.910 Söa ch÷a m¸y, tiÒn ra cæng 2.220.000 500.000 2.720.000 ... Céng 778.069.712 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 62 BiÓu sè 19: Sæ chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Quý I n¨m 2002 NT GS Chøng tõ Néi dung V¨n phßng ®iÖn tho¹i X¨ng, vÐ cÇu S/c « t« C«ng t¸c phÝ TiÕp kh¸ch TiÒn c«ng l­¬ng, BHXH Kh¸c Tæng céng SH NT 02 19/1 Hoa mua VPP, c«ng t¸c 1.150.665 616.000 1.766.665 Thanh to¸n c­íc Internet th¸ng 1 314.000 314.000 Mua thÎ ®iÖn tho¹i göi th­ 603.549 603.549 B¶o d­ìng ®iÒu hoµ mua d©y ®iÖn 645.000 645.000 ..... ... 03 28/2 TiÕp kh¸ch mua m¸y 1.041.000 1.041.000 Mua mùc m¸y in 737.300 737.300 Göi th­ ®i NhËt 190.000 190.000 .... ... 05 20/3 TiÕp kh¸ch mua m¸y 950.000 950.000 Tæ chøc héi nghÞ 655.000 655.000 Mua v¨n phßng phÈm 830.465 830.465 ... Céng 392.991.913 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng 64 (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)