Đề tài Hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh Vissan

11. Ngoài ra, chi nhánh còn mở các tài khoản cấp 2, cấp 3 theo hướng dẫn của Bộ Tài chính để thuận tiện cho việc theo dõi tình hình biến động tài sản cũng như nguồn vốn của chi nhánh 2.1.4.4.Tổ chức trang bị và ứng dụng máy vi tính trong công tác kế toán ở công nghiệp Vissan. Hiện nay, mặc dù chi nhánh có trang bị máy vi tính để áp dụng từng phần kế toán máy nhưng vẫn chưa hoàn thiện. Các kế toán viên kết hợp vừa làm trên máy vừa làm thủ công. Kế toán sử dụng máy tính để hỗ trợ cho công việc được nhanh chóng và gọn nhẹ, chưa sử dụng các phần mềm kế toán mà ứng dụng máy tính tại chi nhánh chỉ dừng lại ở lưu trữ số liệu và công tác tính toán. 2.2. Thực tế công tác kế toán CFSX và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh Vissan. 2.2.1 - Chi phí sản xuất, giá thành và quản lý CFSX giá thành của chi nhánh Vissan. 2.2.1.1. Chi phí sản xuất và quản lý chi phí sản xuất ở chi nhánh Vissan. Cũng giống như các doanh nghiệp sản xuất khác, chi phí sản xuất tại chi nhánh Vissan được hiểu là: Toàn bộ hao phí về lao động sống, lao động vật hoá mà chi nhánh đã bỏ ra bằng tiền đề tiến hành các hoạt động sản xuất trong một thời kỳ. Để tiện cho việc quản lý chi phí sản xuất cũng như đánh giá chính xác được giá thành trong kỳ, kế toán chi nhánh Vissan phân loại chi phí sản xuất phát sinh theo mục đích và công dụng của chi phí bao gồm: Chi phí NVL TT, chi phí nhân công TT, chi phí sản xuất chung. Việc phân loại chi phí sản xuất này giúp cho Giám đốc và phòng ban liên quan lập định mức kế hoạch chi cụ thể như sau: - Về chi phí NVL, ban lãnh đạo chi nhánh xây dựng định mức tiêu hao cho từng loại sản phẩm và quản lý rất chặt chẽ chi phí NVL xuất dùng theo định mức bằng cách kiểm tra số lượng yêu cầu so với định mức nguyên vật liệu, sau đó giao định mức cho phân xưởng, phân xưởng giao cho các tổ. Nếu tổ nào sử dụng tiết kiệm thì được hưởng phần chênh lệch so với định mức còn nếu sử dụng vượt định mức thì phải bồi thường. Kế toán chỉ tính phần chi phí NVL vào giá thành sản phẩm theo định mức đã lập. - Đối với chi phí nhân công, chi nhánh trả theo lương khoán sản phẩm cho các tổ sản xuất, trích 17% lương cơ bản và 2% lương thực tế vào chi phí sản xuất. - Chi nhánh thực hiện trích khấu hao theo đường thẳng theo QĐ 116-BTC, hàng tháng chi phí khấu hao tài sản cố định được được tính đều đặn vào giá thành sản phẩm theo kế hoạch do phòng kế toán lập từ cuối mỗi năm và được giám đốc thông qua. - Các khoản chi phí dịch vụ mua ngoài như tiền điện, tiền nước, tính theo định mức đã lập. - Chi phí khác bằng tiền cũng được lập định mức chi không vượt quá 0,5% được doanh thu trong tháng. Còn các khoản không được tính vào chi phí sản xuất trong kỳ như: Chi phí vật liệu tổ sản xuất sử dụng vượt định mức, chi phí đầu tư xây dựng cơ bản , chi ủng hộ. 2.2.1.2. Giá thành sản xuất và việc quản lý giá thành sản xuất ở chi nhánh Vissan. Giá thành sản xuất được hiểu là những biểu hiện bằng tiền của những chi phí sản xuất tính cho từng khối lượng sản phẩm đã hoàn thành. Tại Chi nhánh Vissan, để phù hợp với đặc điểm sản xuất, kế toán phân loại giá thành theo phạm vi tính toán bao gồm: Giá thành sản xuất thực tế sản phẩm và giá thành toàn bộ của sản phẩm tiêu thụ. Việc phân loại này giúp cho kế toán hạch toán được một cách chính xác, đồng thời giúp cho giám đốc biết được tình hình sản xuất của đơn vị, mà từ đó có biện pháp tiết kiệm chi phí ở khoản mục nào, và cần phải quản lý chặt chẽ hiệu quả hơn nữa chi phí sản xuất ra sao. 2.2.2 Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành tại chi nhánh Vissan: 2.2.2.1 Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại chi nhánh Vissan. Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại chi nhánh Vissan là từng loại sản phẩm sản xuất ra trong tháng. Có thể thấy rõ khẳng định này như sau: Việc xác định đối tượng tập hợp chi phí là từng loại sản phẩm phù hợp với đối tượng tính giá thành bởi chính đặc điểm tổ chức sản xuất của chi nhánh, đặc điểm quy trình công nghệ, trình độ quản lý. Chi phí sản xuất trong quá trình hoạt động sản xuất phát sinh ở phân xưởng cụ thể là ở các tổ sản xuất sản phẩm, do đó cần theo dõi một cách chặt chẽ chi phí phát sinh ở địa điểm nào, được sử dụng có đúng mục đích, có tiết kiệm hiệu quả hay không. Với đặc điểm cơ cấu tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh kiểu tập trung nên phòng kế toán trực tiếp theo dõi, ghi chép các nghiệp vụ phát sinh hàng ngày. Đặc điểm dây chuyền công nghệ cũng có ảnh hưởng trực tiếp đến đối tượng tập hợp chi phí và đối tượng tính giá thành sản phẩm. Để đảm bảo yêu cầu của ngành sản xuất chế biến là an toàn vệ sinh thực phẩm, nên dây chuyền công nghệ sản xuất không có sản phẩm dở cuối kỳ. Nếu như đầu vào của quy trình sản xuất là nguyên liệu thì đầu ra là thành phẩm. Vì vậy đối tượng tập hợp chi phí của chi nhánh là từng loại sản phẩm hoàn thành trong tháng đó. Hơn thế nữa, chi nhánh Vissan với phương châm quản lý chi phí sản xuất tiết kiệm để hạ giá thành sản phẩm nên đã có nhiều biện pháp như: Lập định mức chi phí nguyên vật liệu, chi phí dịch vụ mua ngoài, phân bổ chi phí gián tiếp (chi phí sản xuất chung...) Đây cũng là yêu cầu tất yếu đặt ra đối với mọi công ty trong nền kinh tế thị trường. Tuy nhiên, công tác quản lý chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm ở chi nhánh chỉ đáp ứng yêu cầu kế toán tài chính, nghiệp vụ phát sinh hàng ngày được ghi chép, tính toán để phục vụ lập báo cáo cuối tháng, cung cấp thông tin cho nhiều đối tượng liên quan như cơ quan thuế, kiểm toán, ngân hàng... mà chưa lập báo cáo kế toán, quản trị chi phí sản xuất cung cấp thông tin chi tiết cho lãnh đạo chi nhánh trong việc để ra các phương án mở rộng sản xuất. 2.2.2.2. Đối tượng tính giá thành chi nhánh tại Vissan. Xuất phát từ đặc điểm sản xuất, dây chuyển công nghệ sản xuất liên tục, không có sản phẩm dở, đầu dây chuyền sản xuất là nguyên liệu cuối dây chuyền là thành phẩm nên đối tượng tập hợp chi phí sản xuất phù hợp với đối tượng tính giá thành thành phẩm. Đơn vị tính giá thành sản phẩm được sử dụng tại chi nhánh Vissan là đồng/kg. 2.2.2.3. Kỳ tính giá thành: Với các nghiệp vụ kinh tế phát sinh hàng ngày nên việc tập hợp chi phí sản xuất đúng, đủ là yếu tố rất cần thiết. Kỳ tính giá thành sản phẩm của chi nhánh phù hợp với kỳ lập báo cáo theo từng tháng, để đảm bảo cho việc tổ chức tính giá thành sản phẩm khoa học, hợp lý, cung cấp số liệu thông tin về giá thành thực tế của sản phẩm kịp thời trung thực, phát huy vai trò kiểm tra tình hình thực hiện kế hoạch giá thành sản phẩm của chi nhánh. 2.2.3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại chi nhánh Vissan. 2.2.3.1. Kế toán tập hợp chi phí NVL trực tiếp. - Nội dung yêu cầu quản lý chi phí NVL Trực tiếp. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp là toàn bộ chi phí về NVL chính, nửa thành phẩm mua ngoài, vật liệu phụ, NVL sử dụng trực tiếp cho sản xuất chế tạo sản phẩm và thực hiện lao vụ dịch vụ. Chi nhánh Vissan sử dụng nhiều loại NVL để sản xuất sản phẩm. Chi phí nguyên vật liệu chính chiếm khoảng 60% - 70% chi phí sản xuất của công ty. Để đáp ứng yêu cầu quản lý, phòng kinh doanh lập định mức tiêu hao NVL cho từng loại sản phẩm cụ thể căn cứ vào định mức NVL sử dụng để sản xuất, phòng KCS không những kiểm tra về kỹ thuật sản phẩm mà còn kiểm tra về số nguyên vật liệu thực tế đã sử dụng để sản xuất ra sản phẩm có hợp lý và đúng qui định hay không, từ đó tìm ra lý do về việc tiết kiệm chi phí hay lãng phí để ghi vào báo cáo vật tư cuối tháng, nếu không kiểm tra chất lượng sản phẩm để tiết kiệm chi phí, công nhân bớt xém NVL gây ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm sản xất thì doanh nghiệp sẽ mất uy tín đối với khách hàng và thị trường tiêu thụ thu hẹp, nhất là trong điều kiện cạnh tranh gay gắt như hiện nay. Do vậy nhiệm vụ của phòng kế toán phải thường xuyên theo dõi tình hình biến động chi phí NVL bằng cách ghi chép, tính toán chi phí thực tế phát sinh một cách chính xác, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời mỗi khi lãnh đạo yêu cầu. - Tài khoản , chứng từ gốc và sổ sử dụng. + TK sử dụng: TK621 - CF NVL TT. + Chứng từ gốc: Phiếu xuất kho, báo cáo vật tư tháng... - Sổ ghi hàng ngày, sổ chi tiết xuất NVL, BK8 – Báo cáo N-X-T. - Sổ ghi cuối tháng, Bảng kê số 4, sổ cái TK, NK chứng từ số 7. - Phương pháp tập hợp chi phí NVL trực tiếp. Chi nhánh Vissan sử dụng phương pháp trực tiếp để tập hợp chi phí NVL trực tiếp chi phí NVL sử dụng sản xuất sản phẩm vào được tập hợp cho sản phẩm đó. - Quy trình tập hợp chi phí NVL trực tiếp. Hàng ngày, khi các tổ sản xuất có nhu cầu về NVL ,CCDC để sản xuất sản phẩm, tổ trưởng viết đơn đề nghị xin cấp NVL, CCDC ghi rõ số lượng yêu cầu, rồi gửi lên bộ phận quản lý phân xưởng. Nhân viên kinh tế của phân xưởng dựa trên đơn đề nghị với định mức NVL kế hoạch sản xuất sản phẩm viết phiếu xuất kho NVL, CCDC. Phiếu xuất kho được viết làm 3 liên, liên 1 lưu ở bộ phận lập phiếu, liên 2 thủ kho giữ để ghi vào sổ theo dõi xuất NVL, CCDC sau đó chuyển lên phòng kinh doanh, liên 3 người nhận giữ để ghi sổ theo dõi sử dụng vật tư. Thủ kho căn cứ vào phiếu xuất kho VL, CCDC hợp lý hợp lệ, xuất NVL, CCDC theo yêu cầu cho từng tổ. Sau khi xuất kho thủ kho ghi rõ khối lượng thực tế xuất dùng của NVL, CCDC trên phiếu xuất không ghi đơn giá xuất của từng loại, Có thể thấy trên bảng Phiếu xuất kho NVL, CCDC của nhi nhánh Vissan. Bảng 2 Đơn vị : … Phiếu xuất kho NVL, CCDC Mẫu số 02-VTQĐ Địa chỉ: … Nợ :… số1141-TC/QĐ/CĐKT Có:… ngày1-11-95 của BTC Họ và tên nguời nhận : Tổ sản xuất tôm bao bột (Bùi Văn) Lý do xuất : sản xuất tôm bao bột Xuất tại kho :Thanh Xuân STT Tên nhãn hiệu Mã số ĐV tính Số lượng Đơn giá Thành tiền Yêu cầu Thực xuất A B C D 1 2 3 4 1 2 3 4 5 Tôm nõn Mì chính Bột gạo Dầu Nhân tôm bb … Kg Kg Kg Lít Cá 16.2 0.5 8.5 13.3 200 Cộng(I) Rổ,rá to Dao Than đốt … Cái Cái Kg 05 05 16.5 Cộng (II) Tcộng (I+II) Cộng thành tiền bằng chữ Ngày xuất :02/12/2001 Thủ trưởng Kế toán trưởng Phụ trách cung tiêu Người nhận Căn cứ vào các phiếu nhập, xuất phát sinh hàng ngày, kế toán vật tư phản ánh vào sổ chi tiết vật tư bảng (xem phụ lục 4) Căn cứ vào giá trị, khối lượng NVL, CCDC tồn kho đầu tháng và nhập trong tháng, kế toán tính đơn giá NVL, CCDC xuất của từng loại theo phương pháp bình quân gia quyền như sau : Căn cứ vào giá trị, khối lượng nguyên vật liệu, CCDC tồn đầu tháng và nhập trong tháng, kế toán tính đơn giá nguyên vật liệu CCDC xuất của từng loại theo phương pháp bình quân gia quyền như sau : Đơn giá vật tư i Giá trị thực tế vật tư i + Giá trị thực tế của vật tư i xuất trong tháng = tồn đầu tháng nhập trong tháng Số lượng vật tư i + Số lượng vật tư i tồn trong đầu tháng nhập trong tháng. Sau đó kế toán vật tư tiến hành phân loại chi tiết NVL, CCDC xuất dùng trong tháng để theo dõi cho từng sản phẩm sản xuất. Cuối tháng, căn cứ vào các chứng từ nhập - xuất NVL , CCDC đã phân loại và tổng hợp, kế toán vật tư lập báo cáo Nhập - xuất - tồn vật tư trong tháng cho từng đối tượng sử dụng. Cột tồn đầu tháng lấy số liệu từ cột tồn cuối tháng báo cáo nhập - xuất- tồn của tháng trước chuyển sang, phần nhập trong tháng căn cứ vào hoá đơn mua hàng của bộ phận kinh doanh chuyển sang và các phiếu nhập vật tư, kế toán ghi rõ số lượng và số tiền. Đơn giá xuất từng loại vật tư được tính theo phương pháp bình quân như trên, cột thành tiền = KL x ĐG. Kế toán lập báo cáo nhập - xuất - tồn của NVL, CCDC sau khi tính được giá xuất kho NVL, CCDC trên Bảng Kê 8 Kế toán vật tư tiến hành cộng số tổng cộng, trị giá xuất dùng cho các đối tượng lại với nhau, số liệu này dùng để ghi Bảng kê số 4- Bảng tổng hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp và NKCT số 7. Cuối tháng bộ phận sản xuất gửi báo cáo vật tư tháng lên phòng tài vụ trong dó ghi rõ khối lượng thực tế sử dụng để sản xuất từng loại sản phẩm và định mức NVL, CCDC cho mỗi loại sản phẩm. Dưới đây là báo cáo vật tư tháng của tổ sản xuất Há cảo. Bảng 3 BÁO CÁO VT - THÁNG 12 NĂM 2001. (SX TÔM BAO BỘT) STT Tên vật tư ĐV VTSD ĐM TT CL Lý do 1 2 3 4 5 6 7 Tôm nõn Mì chính Bột mì Trứng Bột cào Dầu Nhân tôm bb … kg kgkgquảkglítcái  1.027 9,9 52,9 105 60.3 9.7 983 899,7 8,7 51 100 56,3 7,0 973 895,2 7,7 50 103 57 7,2 975 -4,5 -1 -1 3 -0,7 0,2 2 Bảng 4 BÁO CÁO VT - THÁNG 12 NĂM 2001 SẢN XUẤT TÔM BAO BỘT STT Tên vật tư ĐV VTSD ĐM TT CL Lý do 1 2 3 Rổ to Dao - cái cái - 15 25 - 10 15 10 15 - - - - Trên báo cáo vật tư đã tính được khối lượng NVL, CCDC chênh lệch giữa thực tế và định mức. Nếu thực tế lớn hơn định mức thì chênh lệch mang dấu dương chứng tỏ tổ SX sử dụng lãng phí NVL và ngược lại. Khoản chi phí thực tế tính vào giá thành sản phẩm, phần chênh lệch mà tổ SX tiết kiệm được thưởng cho tổ SX theo mức qui định, khoản chi phí lãng phí thì tổ SX sản phẩm đó phải chịu. Căn cứ vào số thực tế vật tư sử dụng trên báo cáo vật tư tháng bảng (4) của tổ sản xuấtTôm bao bột, kế toán vật tư xác định giá trị NVL, CCDC trên báo cáo nhập xuất tồn vật tư để tính được chi phí cụ thể sản xuất sản phẩm Tôm bao bột được thể hiện qua bảng (5)-Bảng tính chi phí tiêu hao. Bảng 5 BẢNG TÍNH CHI PHÍ TIÊU HAO ĐỂ SẢN XUẤT TÔM BAO BỘT SỐ LƯỢNG: 163,5 Tên vật liệu ĐVT Khối lượng Đơn giá(đ) Thành tiền Tôm nõn Kg 895,2 23.893,3 21.389.282 Mì chính Kg 7,7 10.113 77.870,1 Bột mì Kg 50 4.325 216.250 Trứng Quả 103 831,2 85.613,6 Bột cào Kg 57,5 10.000 575.000 … … Tổng 34.906.305 Bảng 6 TIÊU HAO CCDC SỐ LƯỢNG: 163,5 Tên vật liệu ĐVT Khối lượng Đơn giá Thành tiền Rổ to Cái 10 2.394 23.940 Dao Cái 15 5.927 88.905 … … Tổng 3.370.185 Các sản phẩm như: tôm bao bột, bánh đa…, kế toán vật tư cũng dựa vào báo cáo vật tư tháng do tổ sản xuất gửi lên và tính tương tự như sản phẩm há cảo Cuối tháng căn cứ vào tài liệu ghi trên bảng phân bổ NVL, CCDC kế toán tổng hợp số liệu vào bảng kê 4 - bảng tập hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp và NKCT 7, sau đó kế toán mở sổ cái TK 621 Bảng 7 BẢNG PHÂN BỔ NVL, CCDC THÁNG 12/2001 STT Ghi có các TK Ghi Nợ các TK TK 152 TK 153 Tổng cộng HT TT HT TT HT TT I II III IV TK : 621 + Tôm bao bột + Há cảo + Bánh đa … TK : 627 +Tôm bao bột +Há cảo +Bánh đa … TK : 641 TK : 642 163.234.794 34.906.304 52.463.821 75.975.533 2.301.222 952.340 763.214 585.668 509.083 432.561 13.166.926 3.370.186 4.486.713 5.310.027 3.370.185 1.568.323 952.732 849.130 5.469.919 10.222.000 176.401.794 38.275.490 56.950.534 81.285.560 5.671.407 2.520.663 1.715.946 1.434.796 5.979.002 10.654.561 2.2.3.2. Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp. - Nội dung và nguyên tắc hạch toán. Chi phí nhân công trực tiếp là số tiền mà doanh nghiệp phải trả cho công nhân trực tiếp sản xuất chế tạo sản phẩm hay lao vụ... Chi nhánh Vissan áp dụng hình thức trả lương cho công nhân trực tiếp sản xuất theo lương khoán sản phẩm và lương công nhân quản lý theo thời gian, điều này không những khuyến khích người lao động mà còn phản ánh đúng giá trị công sức của người lao động bỏ ra. - Tài khoản, chứng từ gốc, sử dụng. + Tài khoản sử dụng để tập hợp chi phí nhân công trực tiếp tại chi nhánh Vissan là TK 627 - chi phí nhân công trực tiếp. + Chứng từ gốc: Phiếu tính lương theo sản phẩm, phiếu chấm công, bảng thanh toán lương.... + Sổ sử dụng: Bảng tổng hợp tính toán lương, bảng phân bổ lương và các khoản trích theo lương, bảng kê số 4, sổ chi tiết nợ TK 622, NK chứng từ số 7. - Quy trình tính lương và tập hợp chi phí nhân công trực tiếp. Cuối mỗi ngày, căn cứ vào phiếu xác nhận sản phẩm của các tổ sản xuất gửi lên, nhân viên kinh tế của phân xưởng ghi làm 2 liên xác nhận, 1 liên lưu tại phân xưởng, 1 liên cuối tháng gửi lên phòng tổ chức -lao động để làm thủ tục tính lương. Phòng tổ chức- Lao động căn cứ vào phiếu xác nhận sản phẩm hoàn thành với đơn giá tiền lương khoán cho từng sản phẩm tính lương và lập bảng thanh toán lương theo công thức. Lsp = S x Đz S: là khối lượng sản phẩm Đz: là đơn giá lương của từng sản phẩm Và phòng tổ chức-Lao động lập Bảng tổng hợp sản xuất cho bộ phận hưởng lương theo sản phẩm như sau: Bảng 7 BẢNG TỔNG HỢP SẢN XUẤT (Xưởng chế biến thực phẩm ) T12/2001. Tên danh mục ĐVT Số lượng Đơn giá khoán Thành tiền Ghi chú Tôm bao bột Há cảo Bánh đa kg kgkg 163,5 462,0 2.150,6 2.000 1.200 2.700 327.000 554.400 5.806.620 Tổng cộng 2.676,1 6.688.020 Căn cứ vào bảng chấm công hàng ngày do các bộ phận phòng ban gửi sang, phòng Tổ chức-lao động tính lương cho bộ phận hưởng lương thời gian theo Công thức: Lcb Ltg = x Tlv 26 ngày Ltg: là lương thời gian Lcb: là lương cơ bản Tlv: số ngày làm việc thực tế Theo chế độ về chế chính sách tiền lương của Nhà nước, phòng Tổ chức -lao động tính lương cơ bản cho từng công nhân . Lcb = Lt x Cb Lt: là lương cơ bản tối thiểu Cb: là hệ số cấp bậc Sau khi tính lương cho bộ phận hưởng lương theo thời gian và theo sản phẩm, phòng Tổ chức - lao động lên bảng thanh toán lương cho từng công nhân, rồi chuyển bảng thanh toán lương sang phòng Kế toán .Kế toán tiền lương có trách nhiệm hoàn tất bảng thanh toán lương bằng cách tính toán cụ thể số luương thực tế và số còn thực lĩnh của từng công nhân là bao nhiêu : Lg = Lt( Lsp) + phụ cấp Lg: là lương thực tế Lt (Lsp): là lương thời gian hoặc lương sản phẩm Kế toán tiền lương căn cứ vào mức độ trách nhiệm của từng người rồi tính khoản phụ cấp trách nhiệm Phụ cấp trách nhiệm = Lt x Hệ số phụ cấp trách nhiệm Ngoài ra kế toán tiền lương còn căn cứ vào các giấy tờ xác minh mức độ, tính chất công việc để tính các khoản phụ cấp độc hại, phụ cấp xăng xe... Trên cơ sở tính được thu nhập của công nhân trong tháng, kế toán tiền lương tính các khoản khấu trừ theo chế độ quy định. Đối với BHXH là 5%, BHYT là 1% tính trên lương cơ bản, và các khoản khấu trừ khác như tiền điện, nước, tiền đã tạm ứng... Sau khi tính đủ các khoản khấu trừ vào thu nhập của công nhân, kế toán tiền lương lập cột lương thực lĩnh Ll = Lg - Các khoản khấu trừ Trên cơ sở bảng thanh toán lương của từng công nhân trong chi nhánh ,Kế toán tiền lương Tổng hợp thanh toán lương toàn chi nhánh, qua bảng 8). Kế toán tiền lương căn cứ vào bảng tổng hợp thanh toán lương, lập bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương. Các khoản trích được tính như sau : Kinh phí công đoàn = 2%xLương thực tế . Bảo hiểm xã hội = 15%xLương cơ bản . Bảo hiểm y tế = 2% x Lương cơ bản . Cuối tháng,sau khi các tổ lĩnh lương phải ký nhận vào bảng chi lương sản phẩm, bộ phận hưởng lương theo thời gian phòng Tổ chức- lao động chia lương theo số ngày công làm thực tế. Còn bộ phận hưởng lương sản phẩm, sau khi tổ trưởng lĩnh lương về tiến hành chia lương trong tổ theo sản phẩm tập thể. Căn cứ vào hệ số lương cấp bậc và thời gian làm việc thực tế của từng người để tính chia lương sản phẩm tập thể cho từng người, công thức : Lt Li = x TiHi STiHi Trong đó: Li : Là tiền lương sản phẩm của lao động i Ti : Thời gian làm việc thực tế của lao động i Hi : Hệ số cấp bậc của lao động i Lt : Tổng tiền lương của sản phẩm tập thể. Số liệu trên bảng phân bổ tiền lương được ghi vào Bảng kê số 4 - Bảng tập hợp chi phí sản xuất, rồi ghi NKCT số 7 và sổ cái TK622. 2.2.3.3. Kế toán tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất chung . - Nội dung: Khoản chi phí sản xuất chung ở chi nhánh VISSAN bao gồm các khoản liên quan đến phục vụ sản xuất ,quản lývà chi phí khác như: Tiền lương và các khoản trích theo lương của bộ phận nhân viên phân xưởng, chi phí nguyên vật liệu công cụ dụng cụ, dùng trong phân xưởng, chi phí khấu hao tài sản cố định, chi phí khác bằng tiền... Các khoản chi phí này phát sinh ở nhiều địa điểm khác nhau. Để quản lý chặt chẽ, chi nhánh đã xây dựng định mức chi phí sản xuất chung như chi phí hội họp.... - Phương pháp tập hợp và tài khoản, sổ sử dụng. Kế toán sử dụng TK 627, chi phí sản xuất chung chia thành 6 tiểu khoản để tập hợp chi phí sản xuất chung trong kỳ. Chi phí sản xuất chung được tập hợp theo từng yếu tố chi phí như: Chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân viên, chi phí khấu hao tài sản cố định, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí bằng tiền khác, được chi nhánh tập hợp trực tiếp cho phân xưởng sản xuất, cuối kỳ phân bổ cho từng loại sản phẩm theo tỷ lệ tiền lương của công nhân trực tiếp sản xuất từng loại sản phẩm. Chí SXC Tổng chi phí SXC PS t. kỳ Tiền lương của CN T ính cho = x của công nhân Sản phẩm i Tổng CF TL của CNSX các loại SP sản xuất từng loại sp - Sổ sử dụng: Sổ chi tiết TK 627, Bảng kê số 4, NKCT số 7, sổ cái TK627. Sau đây là phương pháp tập hợp chi phí SXC theo từng khoản mục cụ thể của chi nhánh Vissan. * Tập hợp chi phí nhân viên phân xưởng. - Kế toán sử dụng TK 6271 để tập hợp chi phí nhân viên phân xưởng. - Căn cứ: Từ các chứng từ gốc như phiếu xác nhận sản phẩm hoàn thành, bảng chấm công... Phòng tổ chức - LĐ tính lương và lập bảng thanh toán lương, sau đó chuyển sang phòng kế toán. Phòng kế toán dựa trên chế độ và các chứng từ liên quan, lập bảng tổng hợp thanh toán lương và bảng phân bổ tiền lương, các khoản trích theo lương vào cuối tháng. Chi nhánh Vissan có một phân xưởng chế biến thực phẩm, chia ra làm các tổ sản xuất, trong các tổ sản xuất bao gồm, nhân viên và công nhân trực tiếp sản xuất. Nhân viên là bộ phận hưởng lương theo thời gian. Khi tập hợp chi phí nhân viên phân xưởng ta dựa trên bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích Bảng (8) đã được tính toán đầy đủ, tập hợp chi phí nhân viên của các tổ. Chi phí nhân viên sau khi được tập hợp ghi vào sổ chi tiết TK627 và bảng kê số 4 -Bảng tập hợp chi phí sản xuất. * Tập hợp chi phí NVL, CCDC dùng trong quản lý phân xưởng. Căn cứ vào báo cáo vật tư tháng thực tế sử dụng do phân xưởng chế biến gửi lên ( ghi rõ cho từng sản phẩm) , kế toán vật tư xác định số thực tế chi phí đã tiêu dùng để sản xuất sản phẩm trong tháng bằng cách lấy khối lượng thực tế dã dùng x đơn giá xuất kho trên bảng kê số 8. ( bảng 2.10) phân định rõ NVL CCDC sử dụng cho đối tượng nào. Kế toán vật tư tập hợp chi phí NVL, CCDC dùng trong quản lý phân xưởng tập hợp trên bảng phân bổ NVL, CCDC toàn chi nhánh. Phần ghi nợ TK 627_ Chi phí SXC, kế toán căn cứ trên bảng báo cáo N_X_T vật tư, phần xuất dùng trong tháng cho đối tượng phân xưởng có liên quan đến tổ sản xuất. Vì vậy cần phân bổ số NVL, CCDC xuất dùng cho các tổ sản xuất liên quan theo tiêu thức số lượng sản phẩm sản xuất trong tháng. Số lượng Tôm bao bột trong tháng là: 163,5 kg, há cảo là: 462,0 kg bánh đa là: 2150,6 kg. Công thức áp dụng như sau : Chi phí vật liệu phân bổ cho tổ sx Tôm bao bột =6.394.005 * (163,5/2.776,1) =376.543 * Tập hợp chi phí khấu hao TSCĐ. - Nội dung: Trong quá trình sử dụng, TSCĐ bị hao mòn dần, phần giá trị hao mòn này dịch chuyển từng phần vào giá trị sản phẩm, công việc... đã sản xuất dưới hình thức trích khấu hao TSCĐ. Việc trích khấu hao TSCĐ nhằm thu hồi lại vốn đầu tư trong một khoảng thời gian nhất định để tái sản xuất TSCĐ khi bị hư hỏng phải thanh lý. Chi nhánh Vissan thực hiện trích khấu hao theo quyết định 166/1999/ QĐ-BTC của Bộ tài chính. * Qui trình tập hợp chi phí khấu hao tài sản cố định. Hàng tháng, căn cứ vào quyết định trích khấu hao của Nhà nước, kế toán TSCĐ trích khấu hao tài sản CĐ theo yêu cầu sử dụng của TSCĐ. Tài sản cố định được sử dụng cho bộ phận nào thì tính và phân bổ cho bộ phận đó. Trong tháng 03 năm 2001 chi nhánh không có nghiệp vụ tăng, giảm TSCĐ nên mức trích khấu hao TSCĐ trong tháng so với tháng trước là ổn định. Mức khấu hao Nguyên giá TSCĐ = Thời gian sử dụng TSCĐ Tính cho mỗi tháng: Nguyên giá TSCĐ Mức khấu hao = * 12 Thời gian sử dụng TSCĐ Do chi nhánh Vissan trang bị tài sản cố định ngay từ đầu, trong năm 2001 không có nghiệp vụ tăng giảm tài sản cố định nên kế toán TSCĐ, phải dựa vào biên bản giao nhận tài sản cố định ban đầu nghi rõ nguyên giá của tài sản cố định mới và thời gian sử dụng theo quy định của từng loại tài sản. Kế toán vật tư tính khấu hao TSCĐ cho cả năm, hàng tháng tiến hành trích khấu hao TSCĐ theo công thức trên. Đối với bộ phận sản xuất, kế toán TSCĐ phẩn bổ chi phí khấu hao cho từng tổ sản xuất liên quan theo tiêu thức tiền lương công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm. Ta xem xét bảng kê khai về tài sản cố định của doanh nghiệp Vissan như sau: Bảng 10 : BẢNG KÊ KHAI VỀ TSCĐ NG TSCĐ Giá trị hao mòn NT Diễn giải NG Năm sd GT hao mòn(năm) GT hao mòn (tháng) Cộng luỹ kế Mua máy tính cho VP Mua Tủ lạnh cho CH Mua tủ ướp ACF-56F Cho xưởng 42.000.000 35.000.000 54.000.000 5 7 7 8.400.000 5.000.000 7.714.286 700.000 416.667 642.857 700.000 416.667 642.857 ...................... ..................... ....... ..................... ..................... ......................... Tổng cộng 9.356.183 Trong tháng 2/2001, mức trích khấu hao TSCĐ tháng ở bộ phận sản xuất là 27.686.897. ( vì Nguyên giá TSCĐ mua vào có giá trị rất lớn). = x Phân bổ cho tổ Tổng mức trích khấu hao tháng Tiền lương CN SX Tôm bao bột Tổng tiền lương CNTT SXSF SXSF = X 327.000 =962.559,2 19.686.897 X 554.400=1.631.935,2 6.688.020 = Phân bổ cho tổ 19.686.897 SX Há cảo 6.688.020 X 5.806.620 =17.092.402 = Phân bổ cho tổ 19.686.897 Bánh đa 6.688.020 Căn cứ vào bảng tổng hợp thanh toán lương ( bảng9) kế toán phân bổ theo tiêu thức tiền lương của công nhân trực tiếp SX từng tổ. Sau khi phân bổ xong, kế toán lập bảng tính và phân bổ khấu hao TSCĐ trong tháng. Nguyên giá TSCĐ, dựa trên biên bản giao nhận ban đầu, tỉ lệ khấu hao hoặc thời gian sử dụng của TSCĐ theo quy định 166 của Nhà nước ban hành. Kế toán tính được số khấu hao cho từng đối tượng sử dụng TSCĐ hợp lý - ( bảng11) Trên đây là mức trích khấu hao đã phân bổ cho các tổ sản xuất được căn cứ vào Bảng tính và phân bổ khấu hao TSCĐ tháng trước, số khấu hao đã trích này được tính tuần tự như công thức trên. Số liệu tập hợp được ghi vào sổ chi tiết TK 627 và BK số 4, NKCT số 7. * Tập hợp chi phí dịch vụ mua ngoài. Chi phí dịch vụ mua ngoài tại chi nhánh Vissan bao gồm các khoản chi phí về tiền điện, điện thoại, tiền nước. Do bộ phận quản lý tách biệt với khu vực khản xuất nên việc tập hợp chi phí điện, nước chi nhánh không lập định mức cụ thể mà chỉ phản ánh chi phí phát sinh hàng tháng vào các đối tượng chịu chi phí liên quan. Điện , điện thoại ở cửa hàng kế toán tập hợp vào TK 641 là :1.020.000 đ ở văn phòng kế toán tập hợp vào TK642 là 896.000đ. ở pân xưởng kế toán tập hợp vào TK6277 là :3.500.000 đ. Căn cứ vào số tiền phải thanh toán trên hoá đơn tiền điện, điện thoại, nước và các phiếu chi tiền mặt, kế toán tính toán và phân bổ chi phí điện, chi phí nước cho từng tổ sản xuất theo công thức. Tổng CF điện, nướcPS trong tháng Tiền lương Công nhân H = x sản xuất sản phẩm Tổng tiền lương CNSXSF trong tháng 3.500.000 CF tiền điện, điện thoại.= x 327.000= 171.126,8(đ) ở tổ SX Tôm BB 6.688.020 Tiền điện ở 3.500.000 Tổ tôm bao bột = x 5454.400= 290.130,6(đ) 6.688.020 Tiền điện ở 3.500.000 Tổ Bánh đa = x 5.806.620 = 3.038.741,8đ) 6.688.020 Theo công thức phân bổ trên, tiền nước tập hợp trên các hoá đơn tiền nước, phiếu chi tiền mặt được tính toán phân bổ tương tự. Trong đó tiền nước sạch dùng cho bộ phận quản lý là 25.324 (đ) cho bộ phận phân xưởng là 1.460.790(đ) Vậy chi phí nước tính 1.460.790 Cho tổ sản xuất Tôm BB= x 327.000 = 71.422,9(đ) 6.688.020 Vậy chi phí nước tính 1.460.790 Cho tổ sản xuất Há cảo= x 327.000=121.080,5(đ) 6.688.020 Vậy chi phí nước tính 1.460.790 Cho tổ sx Há cảo = x 5.806.620 =1.268.165,8(đ) 6.688.020 Số liệu tập hợp được sau khi phân bổ, kế toán ghi vào sổ chi tiết TK 627(bảng12)và bảng và NKCT số7 * Tập hợp chi phí bằng tiền khác. Chi phí bằng tiền khác là các khoản chi phí mà kế toán tập hợp được ngoài các khoản chi phí đã kể trên. Chi phí khác bằng tiền như: Chi phí tiếp khách..... Các khoản này chi nhánh có định mức chi không quá 0,5% doanh thu một tháng. Trong tháng khi có nghiệp vụ phát sinh, kế toán tiền mặt phải phản ánh và lưu giữ các chứng từ gốc như phiếu chi, hoá đơn… - Phân bổ chi phí sản xuất chung Số liệu tập hợp trên sổ chi tiết Nợ TK627 được đối chiếu với số liệu tập hợp trên bảng kê số 4, sau đó kế toán phân bổ theo công thức đã xác định, công tác phân bổ được tính toán như sau: Chi phí SXC phân bổ 37.130.866 ChoTôm BB = x 327.000=1.815.454(đ) 6.688.020 Chi phí SXC phân bổ 37.130.866 Chohá cảo = x 554.400 =3.077.944,1(đ) 6.688.020 Chi phí SXC phân bổ 37.130.866 Cho bánh đa = x5.806.620 =32.237.467(đ) 6.688.020 Các sản phẩm khác được tính toán tương tự. Số liệu trên được ghi vào bảng kê số 4 d- Tập hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp : - Nội dung: Tập hợp chi phí sản xuất tại chi nhánh Vissan theo từng khoản mục: CFNVL trực tiếp, CF NCTT, CF SXC, sau đó kết chuyển vào TK 154, tập hợp chi phí toàn doanh nghiệp và chi tiết theo từng đối tượng tập hợp chi phí. + Kết chuyển chi phí NVL trực tiếp theo bút toán. Nợ TK 154:176.401.719 ( chi tiết cho từng loại sản phẩm) Có TK 621:176.401.719 ( chi tiết cho từng loại sản phẩm) + Kết chuyển chi phí NCTT kế toán ghi. Nợ TK 154: 46.601.029 ( chi tiết cho từng loại sản phẩm) Có TK 622: 46.601.029 ( chi tiết cho từng loại sản phẩm) + Kết chuyển chi phí sản xuất chung. Kế toán ghi. Nợ TK 154: 31.091.470 ( chi tiết cho từng loại sản phẩm) Có TK 627: 31.091.470 ( chi tiết cho từng loại sản phẩm) Vì quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm của Vissan giản đơn, không có sản phẩm dở nên toàn bộ chi phí sản xuất của doanh nghiệp được tập hợp vào BK 4- tập hợp chi phí sản xuất, sau đó vào NKCT 7 và kế toán lập sổ cái TK 154. 2.2.4- Đánh giá sản phẩm dở dang. Xuất phát từ quy trình công nghệ sản xuất liên tục, đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, đầu vào là nguyên liệu thì đầu ra là sản phẩm hoàn thành. Vì vậy không có sản phẩm làm dở, toàn bộ chi phí sản xuất tập hợp được trong kỳ là tổng giá thành sản xuất. 2.2.5- Công tác tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh Vissan: - Đối tượng tính giá thành: Với dây chuyền công nghệ sản xuất liên tục không có sản phẩm dở, nên đối tượng tập hợp chi phí sản xuất phù hợp với đối tượng tính giá thành. - Phương pháp tính giá thành tại chi nhánh Vissan. + Nội dung: Chi nhánh áp dụng phương pháp giản đơn để tính giá thành sản phẩm phương pháp này phù hợp với đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất giản đơn, khép kín, sản xuất ra nhiều sản phẩm, chu kỳ sản xuất ngắn và xen kẽ liên tục, đối tượng tính giá thành phù hợp với đối tượng tập hợp chi phí, kỳ tính giá thành phù hợp với kỳ báo cáo hàng tháng. Ưu điểm của phương pháp này là công việc tính toán đơn giản, chủ yếu dựa vào số liệu chi phí đã tập hợp được trong kỳ và khối lượng từng loại sản phẩm sản xuất ra để tính giá thành đơn vị. Do đó cung cấp kịp thời thông tin cho lãnh đạo chi nhánh về tình hình sản xuất và những chi phí doanh nghiệp phải chi ra trong kỳ. Chi nhánh Vissan áp dụng phương pháp giản đơn để tính giá thành sản phẩm không những phù hợp với đặc điểm sản xuất cũng như đặc điểm quy trình công nghệ, mà còn tận dụng được những ưu điểm của phương pháp này. - Căn cứ số liệu: Kế toán tập hợp chi phí tại chi nhánh Vissan theo từng khoản mục: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp , chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung. Đối với chi phí nguyên vật trực tiếp, căn cứ vào bảng kê 8, NKCT số 7, kế toán tập hợp cho khoản mục chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. Chi nhánh lập định mức khối lượng nguyên vật liệu cho từng sản phẩm. Khi tính chi phí NVL vào giá thành sản phẩm nếu tổ sản xuất nào sử dụng chi phí NVL thấp hơn định mức thì được hưởng chênh lệch, nếu tổ sản xuất nào sử dụng cao hơn định mức thì tổ sản xuất đó phải bù đắp phần vượt trội. Ngoài ra, trong quá trình sản xuất có những NVL được thu hồi lại như bột mì rơi vãi.... được thu nhặt lại để bán. Toàn bộ phế liệu thu hồi được loại khỏi chi phí NVL trong giá trình sản xuất. Khoản mục chi phí nhân công trực tiếp được tập hợp trực tiếp vào từng bộ phận sản xuất như tổ sản xuấtTôm BB, tổ sản xuất Há cảo... tính vào giá thành sản phẩm. Khoản mục chi phí sản xuất chung sau khi tập hợp, kế toán tiến hành phân bổ theo tiêu thức tiền lương công nhân sản xuất trực tiếp sản phẩm trong kỳ của từng tổ sản xuất. Tổng chi phí sản phẩm đã tập hợp được kế toán tính ra tổng giá thành cho từng loại sản phẩm theo công thức. Giá thành SF(i) = Tổng C. phí SX SP(i) - Chi phí vượt ĐM - Giá trị phế liệu thu hồi Tổng giá thành SP (i) Giá thành đơn vị = Sản lượng SP(i) Việc tính chi phí vượt định mức kế toán căn cứ vào báo cáo vật tư tháng do phân xưởng sản xuất gửi lên. Căn cứ vào số lượng vật tư vượt định mức nhân với đơn giá xuất vật tư trên bảng báo cáo nhập xuất tồn vật để tính ra giá trị khoản chi phí vượt định mức.Trong tháng giá trị phế liệu thu hồi không đáng kể. Toàn bộ công việc tính giá thành sản phẩm được thể hiện trên bảng 13 (Bảng tính giá thành sản phẩm) 2.5. Đánh giá chung 2.5.1. Tính hợp lý trong công tác tập hợp chi phí sản xuất và tính Z sp của chi hnánh Vissan Trong nền kinh tế thị trường với sự cạnh tranh gay gắt của các thành phần kinh tế giưa các nhà sản xuất, đòi hỏi các doanh nghiệp phảI làm thé nào để tránh được được tình trạng thua lỗ, phá sản. Đây là một vấn đề bao trim, xuyên xuốt quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của từng doanh nghiệp. Nó thể hiện chất lượng của toàn bộ công tác quản lý kinh tế vì suy cho cùng quản lý kinh tế nói chung, quản lý hoạt động sản xuất nói riêng đều nhằm mục đích tạo ra hiệu quả cao nhất trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh . Nguyên tắc cơ bản của hạch toán kinh doanh là lấy thu bù chi, muốn có lãI cao nhất thì không còn cách nào khác là phảI tối thiểu hoá lượng chi phí kinh doanh chi ra. Trong các doanh nghiệp sản xuất việc tiết kiệm chi phí được biểu hiện cụ thể qua việc tiết kiệm chi phí sản xuất như chi phí NVL, chi phí SXC…Tiết kiệm chi phí trong kinh doanh đồng nghĩa với việc tăng lợi nhuận của doanh nghiệp Trong quá trình phát triển kinh tế cho doanh nghiệp mình, ban quản lý trong chi nhánh Vissan luôn đề cao tính hợp lý trong công tác tập hợp chi phí và hạ giá thành sản phẩ. Đúng như vậy việc hạ giá thành không những đem lại lợi nhuận cao cho doanh nghiệp mà còn đem đến cho đời sống công nhân viên của toàn công ty ngày càng được năng cao hơn. Điều này được thể hiện qua,năng xuất lao động bình quân, thu nhập bình quân của các năm 1999, 2000, 2001 = Năng xuất lao Giá trị tổng sản lượng động bình quân số lượng lao động = Thu nhập Tổng tiền lương công nhân sx bình quân Số lượng công nhân viên Bảng 14: Các chỉ tiêu cơ bản của chi nhánh Vissan Chỉ tiêu ĐV Năm 1999 Năm 2000 Năm 2001 So sánh % 2000/1999 2001/2000 TN bình quân 1000đ 1047815 1135400 1323001 108,5 116,5 Tổng doanh thu 1000đ 7700000 9800000 15000000 127,2 153,0 Tổng sản lượng Tấn 5600 8000 12550 142,8 156,8 NSLĐ bình quân Tấn/ng 112 165 260 147,3 157,5 Tổng doanh thu tăng lên đáng kể. Cụ thể năm 2000 so với cùng kỳ năm 1999 là:127,5%, năm 2001 so với cùng kỳ năm 2000 là: 153,0% tăng lên 25,5%. Như vậy, bên cạnh việc điều hành và quản lý hợp lý thì việc tiết kiệm chi phí và hạ giá thành sản phẩm là một điều không thể thiếu trong các doanh nghiệp có sự cạnh tranh gay gắt như hiện nay Doanh thu tăng lên dẫn đến TN bình quân của công nhân viên toàn công ty trong 3 năm đang ngày càng được cải thiện hơn. Cụ thể là: TN bình quân năm 1999 so với năm 2000 là: 108,5%, năm 2001 so với năm 2000 là: 116,5% tăng 8%. Điều này càng khẳng định tính hợp lý của việc tiết kiệm chi phí và hạ giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp. Bên cạnh đó việc tăng thu nhập sẽ làm cho tinh thần của công nhân viên hăng hái lao động dẫn đến đẩy mạnh sản xuất, năng cao hiệu quả kinh doanh cho công ty Ngoài ra, các chỉ tiêu khác cũng tăng lên đáng kể, NSLĐ bình quân năm 2000 so với năm 1999 là:147,3%, năm 2001 so với năm 2000 là:157,5% tăng 10,2%. Tổng sản lượng năm 2000 so với năm 1999 là:142,8, năm 2001 so với năm 2000 là:156,8, tăng 14%. Tóm lại việc tiết kiệm vhi phí sản xuất và hạ giá thành sản phẩm một cách hợp lý không những đem lại cho doanh nghiệp lợi nhuận nhiều hơn mà còn đem đến cho toàn thể công nhân viên trong công tycóđượcđờisốngcaohơn CHƯƠNG BA MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CHI NHÁNH VISSAN 3.1- Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác kế toán chi phí SX và giá thành sản phẩm nói chung và ở chi nhánh Vissan nói riêng. Tăng trưởng và phát triển - luôn luôn là những bức xúc của các doanh nghiệp. Nhất là trong điều kiện hiện nay, khi nhu cầu tiêu dùng của xã hội ngày càng nâng cao thì sản phẩm của các doanh nghiệp không những phải đáp ứng về chất lượng, chủng loại, mẫu mã mà còn phải vệ sinh, mang tính hữu dụng, và giá bán hợp lý. Song song với vấn đề này, doanh nghiệp phải đảm bảo được nhu cầu vật tư cho sản xuất, chi trả lương cho công nhân kịp thời và có nhiều hình thức khuyến khích lao động những tiết kiệmđược chi phí và hạ được giá thành sản phẩm. Chính vì vậy, vấn đề chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là một trong những điều các doanh nghiệp rất quan tâm hiện nay. Mỗi một doanh nghiệp với đặc điểm tổ chức quản lý, đặc điểm tổ chức sản xuất và dây chuyền công nghệ sản xuất rất khác nhau, đều đa dạng và linh hoạt. Bởi vậy, hình thức kế toán được áp dụng ở mỗi doanh nghiệp là khác nhau, đảm bảo việc phản ánh, đo lường và cung cấp các thông tin một cách chính xác khi có yêu cầu. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, trên cơ sở áp dụng các chính sách, chế độ của Nhà nước quy định, các doanh nghiệp vận dụng một cách linh hoạt hơn các chính sách chế độ, thích ứng với mô hình của từng doanh nghiệp. Tuy nhiên việc áp dụng chính sách ở mỗi doanh nghiệp không khỏi có những khiếm khuyết, vì vậy để đảm bảo tính hợp lý trong hoạt động sản xuất, cũng như là các nghĩa vụ đối với nhà nước.... thì việc hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là một việt làm rất cần thiết. Đối với chi nhánh Vissan, là một danh nghiệp trực tiếp sản xuất các sản phẩm về thực phẩm, nên việc quản lý chi phí sản xuất chặt chẽ phản ánh kịp thời và chính xác các chi phí thực tế phát sinh, sẽ giúp cho việc tính giá thành sản phẩm được chính xác và phù hợp. Vì vậy, để sản phẩm của chi nhánh luôn giữ được chữ tín trên thị trường thì việc kiện toàn công tác kế toán nhất là về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là việc cần xúc tiến ngay. Sau đây là những ý kiến riêng của em rút ra trong quá trình đến thực tập tại chi nhánh: 3.2 - Nhận xét về công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành tại chi nhánh. Trong nhiều năm qua chi nhánh Vissan đã trải qua không ít khó khăn, thách thức cảu sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường. Nhưng với đội ngũ cán bộ lãnh đạo có năng lực, cũng như đội ngũ cán bộ kỹ thuật, đội ngũ kế toán lành nghề đã giúp chi nhánh vượt qua thử thách để đứng vững trên thị trường, một phần phải kể đến công lao to lớn của kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của chi nhánh. Không những đề ra biện pháp quản lý chi phí một cách tiết kiệm, làm cho giá thành sản phẩm trong các kỳ khá ổn định mà còn giúp cho sản phẩm của chi nhánh giữ một vị trí quan trọng trên thị trường tiêu dùng Việt Nam. Quá trình tìm hiểu về phương pháp tổ chức, hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của chi nhánh Vissan có những mặt ưu điểm và nhược điểm sau: 3.2.1 Ưu điểm. Chi nhánh Vissan áp dụng hình thức Nhật ký chứng từ là phù hợp với tình hình hoạt động sản xuất của chi nhánh, vì hiện nay chi nhánh vẫn hạch toán theo phương pháp thủ công, phương pháp này chuyên môn hoá đội ngũ kế toán. - Phương pháp hạch toán của chi nhánh nhìn chung theo đúng chế độ kế toán hiện hành, các số liệu kế toán được luân chuyển qua các chứng từ, sổ sách rõ ràng và chính xác. Do đó tạo điều kiện cho việc kiểm tra của lãnh đạo chi nhánh, Tổng công ty cũng như là những giải trình đối với các cơ quan, nhà nước khi có yêu cầu. Chi nhánh áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên để tập hợp chi phí sản xuất là thích hợp, phản ánh kịp thời các khoản chi phí phát sinh thường xuyên liên tục, đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của chi nhánh. Chi nhánh đã có những biện pháp đúng đắn trong việc lập định mức nguyên vật liệu, giao dịch mức chi phí cho phân xưởng sản xuất, quản lý chặt chẽ khâu xuất vật tư, đã nâng cao được trách nhiệm quản lý cho các phân xưởng, việc xây dựng định mức nguyên vật liệu tương đối hợp lý góp phần giảm đáng kể về chi phí sản xuất đặc biệt là chi phí nguyên vật liệu. Các chi phí sản xuất phát sinh được kế toán phần hành theo dõi và tập hợp một cách chính xác và đầy đủ. Phương pháp tính giá thành của chi nhánh đơn giản và rõ ràng, khoản mục chi phí được mở theo yêu cầu của ngành, do đó cho phép tập hợp chi phí một cách chính xác. Nhìn chung, công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh Vissan được tổ chức tương đối chặt chẽ, kịp thời, chi phí phát sinh tháng nào được tập hợp ngay trong tháng đó. Bên cạch những ưu điểm trên, chi nhánh vẫn còn một số nhược điểm trong công tác hạch toán cần khắc phục và bổ sung nhằm thực hiện đúng chính sách chế độ của nhà nước, vừa đảm bảo tính chất hợp lý của các khoản chi phí phát sinh. 3.2.2 - Nhược điểm. Với các nghiệp vụ kinh tế phát sinh nhiều, đội ngũ kế toán phải liên tục phản ánh và ghi sổ các nghiệp vụ từng ngày. Chính vì vậy, sự kiêm nhiệm phần hành kế toán còn chưa hợp lý về công tác kế toán, hàng tháng chi nhánh không tiến hành trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ. Mặc dù ở chi nhánh TSCĐ không nhiều nhưng có tầm quan trọng rất lớn ảnh hưởng đến chất lượng sản phảm. Chi phí sửa chữa vào giá thành kỳ đó làm cho giá thành giữa các kỳ không ổn định, gây khó khăn cho việc xác định giá bán sản phẩm. Bên cạnh đó, trong kỳ chi nhánh không trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân viên, do đó giá thành sản phẩm hàng tháng cũng ít nhiều bị biến động. Với nghiệp vụ kinh tế phát sinh nhiều hàng ngày, hình thức sổ kế toán mà chi nhánh sử dụng là NK chứng từ . Vì vậy, số lượng sổ sử dụng để nghỉ phép, phản ánh các nghiệp vụ rất nhều. Công tác máy vi tính chỉ có tác dụng lưu trữ và tính số tổng cộng cuối cùng mà chưa giảm bớt phần việc kế toán hàng ngày. Trên đây là một số sơ suất mà chi nhánh Vissan đã bỏ qua. Để tổ chức công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm được tốt hơn em xin nêu ra một số ý kiến như sau: 3.3- Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: Có thể thấy giá thành là một chỉ tiêu chất lượng phản ánh và đo lường hiệu quả sản xuất. Đồng thời, chỉ tiêu giá thành còn giữ chức năng thông tin và kiểm tra về chi phí, giúp cho nhà quản lý có cơ sở để đề ra quyết định đúng đắn , kịp thời. Muốn tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm thì phải nâng cao chất lượng công tác kế toán. 3.3.1 - Về tổ chức bộ máy kế toán. Để đảm bảo nguyên tắc bất kiêm nhiệm trong kế toán, bộ máy kế toán của chi nhánh nên phân công một cách hợp lý hơn đối với các phần hành kế toán. Tránh tình trạng kế toán tiền lương kiêm kế toán TSCĐ, kiêm kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm... Việc một kế toán kiêm nhiều phần hành có thể làm mất tính khách quan của việc phản ánh chi phí sản xuất. Vì vậy, chi nhánh có thể áp dụng phần mềm kế toán để giảm bớt khối lượng công việc kế toán. 3..3.2- Về tổ chức công tác kế toán. * Trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân trực tiếp sx Hiện nay, chi nhánh Vissan không tiến hành trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân trực tiếp sản xuất, điều này đã làm giá thành sản phẩm giữa các kỳ của chi nhánh không ổn định. Bởi vì trong tháng nếu công nhân trực tiếp sản xuất nghỉ ít, thì khối lượng sản phẩm sản xuất được nhiều, chi phí nhân công trực tiếp trên mộtđơn vị sản phẩm không quá cao, còn nếu trong tháng số công nhân sản xuất trực tiếp nghỉ phép nhiều thì khối lượng sản phẩm sản xuất sẽ ít trong khi đó chi phí nhân công vẫn phải chi ra và do đó chi phí nhân công tính cho một đơn vị sản phẩm tăng lên. Vì vậy, chi nhánh nên thực hiện trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân trực tiếp sản xuất để làm cho giá thành sản phẩm ổn định hơn. Chi nhánh có thể trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân sản xất theo chế độ như sau: Mức tính trước tiền lương Tiền lương chính thực Tỷ lệ phép kế hoạch = tế phải trả CNTTSX x trích trước của CNTTSX trong tháng Tỷ lệ trích Tổng số lương phép kế hoạch của CNTTSX trước = Tổng lương chính kế hoạch năm của CNTTSX * Trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ. Với quy trình sản xuất thực phẩm nên nhu cầu bảo quản lạnh rất lớn, cùng với một số máy móc phục vụ cho việc sản xuất sản phẩm đã có một số biểu hiện lạc hậu so với tốc độ phát triển công nghệ như hiện nay. Tuy nhiên, chi nhánh cũng không tiến hành trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ. Tháng 9 năm 2001 do nhu cầu tiêu thụ sản phẩm trên thị trường cao, chi nhánh đã vận hành hết công suất của 5 dây chuyền sản xuất nên chi phí sửa chữa TSCĐ chi ra rất lớn: 89.747.876 (đ). Mặc dù khối lượng sản phẩm tháng 9 là 3.427,5( kg), chi phí sửa chữa lớn trên một đơn vị sản phẩm là : 26.184,6 (đ/kg), còn trong tháng 12 năm 2001 khối lượng sản phẩm sản xuất là 2.676,2 (kg), chi phí sửa chữa lớn TSCĐ là 51.473,8(đ) nên chi phí sửa chữa trên một đơn vị sản phẩm là: 20.581,0 đ/kg. So sánh hai số liệu trên ta thấy chi phí sửa chữa lớn của tháng 9 lớn hơn tháng 12 đã làm cho giá thành sản phẩm không ổn định. Hơn nữa, kế toán tính chi phí sửa chữa lớn TSCĐ vào hết TK 627 - chi phí sản xất chung. Nay đã có rất nhiều doanh nghiệp tiến hành trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ để nhằm đảm bảo tính ổn định của giá thành . 3.3.3- Công tác lập báo cáo chi phí sản xuất. Để quản lý tốt chi phí sản xuất đã chia ra trong kỳ và giá thành sản phẩm để xác định giá bán hợp lý, kế toán nên lập báo cáo kế toán quản trị về chi phí hàng tháng để giúp cho giám đốc cũng như các phòng ban liên quan nắm rõ được khối lượng sản phẩm trong tháng, chi phí chi ra để có sản phẩm hoàn thành là bao nhiêu. Điều này kế toán chi nhánh Vissan chưa làm được. Kế toán có thể dựa vào số liệu ở phần thực tế, lập báo cáo sản xuất của các tổ sản xất theo phương pháp bình quân hoặc theo phương pháp FIFO trong một tháng. Tuy nhiên, đối với chi nhánh Vissan không có sản phẩm dở dang nên chưa khai thác hết công dụng của báo cáo, cụ thể như phần cân đối nguồn vốn không có thông tin để lập. Hơn nữa công tác lập báo cáo này cũng hết sức đơn giản mà nhìn vào đó nhà quản lý có thể biết được chính xác CFNCTT, CFNVLTT, CFSXC tính chi tiết cho một đơn vị sản phẩm. Dựa vào số liệu trên bảng tập hợp chi phí sản xuất, chi nhánh lập báo cáo chi phí của tổ sản xuất há cảo trong tháng theo bảng sau: - Các tổ sản xuất khác lập báo cáo tương tự. 3.3.4- Áp dụng máy tính trong công tác kế toán. Vì chi nhánh sử dụng hình thức NKCT để theo dõi, ghi chép tình hình biến động của tài sản và nguồn vốn của toàn chi nhánh, nên hình thức sổ phức tạp, số liệu luân chuyển giữa các sổ rắc rối đặc biệt là NKCT số 7. Hiện nay kế toán tập hợp chi phí vẫn phải tập hợp số liệu từ các phần hành kế toán khác bằng phương pháp thủ công, làm cho công việc của kế toán mất khá nhiều thời gian. Về công tác kế toán đơn giản và nhanh chóng, chi nhánh nên sử dụng phần mền kế toán do mua ngoài hoặc tự thiết kế. Để đáp ứng yêu cầu cơ bản của kế toán là trung thực, khách quan, thống nhất, đầy đủ kịp thời thì khi áp dụng công nghệ máy tính, chi nhánh cần chú ý một điểm sau: - Phải đảm bảo quan hệ đối chiếu giữa kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết, khi nhập dữ liệu vào máy phải đảm bảo ghi được sổ chi tiết và sổ tổng hợp. - Đảm bảo tính đồng bộ và hoàn chỉnh quá trình hạch toán nghiệp vụ kinh tế phát sinh, giúp cho các phần hành kế toán có thể kiểm soát được lẫn nhau. - Chương trình phần mềm kế toán phải có hệ thống quản lý mật khẩu chống người không có trách nhiệm thâm nhập, khai thác, sử dụng chương trình trên máy. - Tổ chức mã hoá các đối tượng quản lý, tên gọi các đối tượng quản lý đều phải được mã hoá ở doanh nghiệp, thống nhất giữa các bộ phận có liên quan. Đảm bảo nguyên tắc dễ nhớ, dễ khai thác. Giải quyết triệt để những vấn đề trên đây, chi nhánh chắc chắn sẽ phát huy và nâng cao hiệu quả việc ứng dụng máy vi tính trong công tác kế toán mà còn góp phần làm cho công tác tập hợp chi phí SX và tính Z sản phẩm của chi nhánh được hoàn thiện cơ bản về nghiệp vụ. KẾT LUẬN Bất kỳ một doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp sản xuất nói riêng nào, đều mong muốn một đồng chi phí bỏ ra cho hoạt động sản xuất hay hoạt động khác ngày hôm nay, sẽ mang lại nhiều đồng lợi nhuận trong tương lai. Để đạt được mục tiêu đó, nhiều doanh nghiệp sản xuất đã phải phá sản, bởi cách quản lý sản xuất, tổ chức hạch toán chưa hợp lý nhất là trong sự cạnh tranh gay gắt như hiện nay Xuất phát từ thực tế của doanh nghiệp sản xuất Vissan, có thể thấy rõ việc đIũu hành sản xuất qua việc nghiên cứu cong tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Một đồng chi phí ngày hôm nay – không chỉ là chi phí NVL đầu vào, chi phí tiền lương nhân công, nhân viên…mà còn phảI tiết kiệm các đồng chi phí này sao cho hợp lý và đảm bảo được chất lượng sản phẩm phù hợp với khả năng của người tiêu dùng Trong mấy năm gần đây, sản phẩm của chi nhánh Vissan đang dần được nhiều người tín nhiệm, khẳng định sự nỗ lực, cố gắng của tập thể cán bộ công nhân viên trong toàn chi nhánh. Đặc biệt là sự đóng góp rất lớn của đội ngũ cán bộ kế toán. Trong đó có kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm Qua quá trình thực tế tại chi nhánh Vissan, luận văn này chỉ có thể đưa ra một phần nhỏ trong việc quản lý và điều hành sản xuất ở chi nhánh, nhằm phản ánh những thực tế về cách tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm. Em rất mong nhận được sự góp ý phê bình của các cô các thầy cũng như các anh, chị trong phòng kế toán tài vụ của chi nhánh Vissan Em xin chân thành cảm ơn .