Đề tài Hoàn thiên công tác kế toán lưu chuyển hàng hoá nhập khẩu tại công ty thương mại và xây dựng Hà Nội (Vietracimex-I)

o khi viÖc sö dông c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh kinh doanh cã hiÖu qu¶. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c, cã c¬ së khoa häc hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp, cÇn ph¶i x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu chi tiÕt (cô thÓ ).C¸c chØ tiªu ®ã ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc søc s¶n xuÊt, suÊt hao phÝ còng nh­ søc sinh lîi cña tõng yÕu tè,tõng lo¹i vèn vµ ph¶i thèng nhÊt víi c«ng thøc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ chung : kÕt qu¶ ®Çu ra HiÖu qu¶ kinh doanh = YÕu tè ®Çu vµo ChØ tiªu nµy cho thÊy cø mét ®ång chi phÝ ®Çu vµo trong kú ph©n tÝch thu ®­îc bao nhiªu ®ång kÕt qu¶ ®Çu ra .ChØ tiªu nµy cµng cao chøng tá hiÖi qu¶ kinh doanh cµng cao. KÕt qu¶ ®Çu ra cã thÓ ®­îc tÝnh b»ng c¸c chØ tiªu nh­ : gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng,tæng doanh thu thuÇn, lîi nhuËn thuÇn,lîi nhuËn gép …Cßn chi phÝ ®Çu vµo bao gåm : gi¸ thµnh s¶n xuÊt, gi¸ vèn hµng b¸n, t­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng, vèn chñ së h÷u, vèn vay, vèn cè ®Þnh… Tõ c«ng thøc tæng qu¸t ,®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th­¬ng m¹i, hiÖu qu¶ kinh doanh cã thÓ ®­îc x¸c ®Þnh : doanh thu b¸n hµng HiÖu qu¶ = kinh doanh Gi¸ vèn + chi phÝ b¸n + phÝ qu¶n lý hµng b¸n hµng doanh nghiÖp Tõ c«ng thøc trªn ta nhËn thÊy, ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i t¨ng doanh thu b¸n hµng ®ång thêi cã c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ trong kinh doanh . *HÖ sè doanh lîi : doanh lîi lµ mét chØ tiªu tæng hîp thÓ hiÖn kÕt qu¶ kinh doanh .V× vËy,khi nãi vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ nãi chung vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi riªng chóng ta kh«ng thÓ kh«ng nãi tíi doanh lîi . +HÖ sè doanh lîi gi¸ thµnh : lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña mét ®ång chi phÝ. lîi nhuËn HÖ sè doanh lîi = Gi¸ thµnh gi¸ thµnh toµn bé s¶n l­îng hµng ho¸ §èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th­¬ng m¹i cã thÓ coi gi¸ thµnh toµn bé s¶n l­îng hµng ho¸ lµ tæng trÞ gi¸ vèn hµng b¸n ra trong kú. ý nghÜa: hÖ sè nµy cho biÕt nÕu doanh nghiÖp bá ra mét ®ång chi phÝ sÏ thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn.HÖ sè nµy cµng cao th× chøng tá hiÖu qu¶ kinh doanh cµng lín vµ ng­îc l¹i.§Ó t¨ng chØ tiªu nµy chóng ta cÇn t¨ng quy m« vÒ lîi nhuËn, t×m c¸c biÖn ph¸p nh»m gi¶m chi phÝ xuèng thÊp nhÊt nÕu cã thÓ . +HÖ sè doanh lîi doanh thu : chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña mét ®ång doanh thu. HÖ sè doanh lîi lîi nhuËn doanh thu = tæng doanh thu ý nghÜa : hÖ sè nµy ph¶n ¸nh cø mét ®ång doanh thu sÏ ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. HÖ sè nµy cµng cao chøng tá hiÖu qu¶ kinh doanh cµng lín.§Ó n©ng cao chØ tiªu nµy,chóng ta ph¶i t¨ng quy m« lîi nhuËn,®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn cña hµng ho¸,®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tiªu thô … 2.Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông TSC§ trong doanh nghiÖp HiÖu qu¶ sö dông TSC§ ®­îc tÝnh b»ng nhiÒu chØ tiªu, nh­ng phæ biÕn lµ c¸c chØ tiªu sau : Tæng doanh thu thuÇn Søc s¶n xuÊt cña TSC§ = Nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú ph©n tÝch sÏ ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu thuÇn.ChØ tiªu nµy cµng cao chøng tá hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cµng cao.Do ®ã ®Ó n©ng cao chØ tiªu nµy,®ång thêi víi viÖc t¨ng l­îng s¶n phÈm hµng ho¸ b¸n ra,doanh nghiÖp ph¶i gi¶m tuyÖt ®èi nh÷ng TSC§ thõa,kh«ng cÇn dïng ®Õn,b¶o ®¶m tû lÖ c©n ®èi gi÷a TSC§ tÝch cùc vµ TSC§ kh«ng tÝch cùc,ph¸t huy vµ khai tèi ®a n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã cña TSC§. Lîi nhuËn thuÇn hay l·i gép Søc sinh lîi cña TSC§ = Nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn thuÇn hay l·i gép .ChØ tiªu nµy cµng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cµng lín. §Ó n©ng cao chØ tiªu nµy mét mÆt t¨ng quy m« vÒ lîi nhuËn mÆt kh¸c sö dông cã hiÖu qu¶ TSC§. Nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ Søc hao phÝ TSC§ = Doanh thu thuÇn hay lîi nhuËn thuÇn ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó cã mét ®ång doanh thu thuÇn hoÆc lîi nhuËn thuÇn cÇn bao nhiªu ®ång nguyªn gi¸ TSC§. ChØ tiªu nµy cµng nhá cã nghÜa lµ doanh nghiÖp cµng tèn Ýt chi phÝ cè ®Þnh h¬n, hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cña doanh nghiÖp cµng cao h¬n.§Ó gi¶m chØ tiªu nµy, chóng ta ph¶i t¨ng quy m« vÒ doanh thu hay lîi nhuËn thuÇn,gi¶m chi phÝ vÒ TSC§. 3.Ph©n tÝch tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh,vèn l­u ®éng vËn ®éng kh«ng ngõng th­êng xuyªn qua c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt (dù tr÷ -s¶n xuÊt –tiªu thô ).§Èy nhanh tèc ®ä chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt nhu cÇu vÒ vèn cho doanh nghiÖp,gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. §Ó x¸c ®Þnh tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng, ng­êi ta th­êng sö dông c¸c chØ tiªu sau : Tæng sè doanh thu thuÇn Sè vßng quay cña vèn l­u ®éng = Sè vèn l­u ®éng b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp quay ®­îc bao nhiªu vßng trong kú. NÕu sè vßng quay t¨ng,chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¨ng vµ ng­îc l¹i.ChØ tiªu nµy cßn ®­îc gäi lµ “ hÖ sè lu©n chuyÓn “.§Ó n©ng cao chØ tiªu nµy chóng ta ph¶i t¨ng quy m« vÒ doanh thu thuÇn,mÆt kh¸c chóng ta ph¶i sö dông tiÕt kiÖm vµ hîp lý vÒ c¬ cÊu vèn . Vèn l­u ®éng b×nh qu©n HÖ sè ®¶m nhiÖm = cña vèn l­u ®éng tæng sè doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh lµ ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu thuÇn trong kú ph©n tÝch th× doanh nghiÖp ph¶i dïng vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh bao nhiªu ®ång vèn l­u ®éng b×nh qu©n.ChØ tiªu nµy cµng thÊp th× hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao . Thêi gian cña kú ph©n tÝch Thêi gian cña mét = vßng lu©n chuyÓn sè vßng quay cña vèn l­u ®éng trong kú ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh trong kú ph©n tÝch mçi vßng quay cña vèn l­u ®éng hÕt bao nhiªu ngµy,chØ tiªu nµy cµng thÊp chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao. 4.Ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn s¶n xuÊt ChØ tiªu tæng qu¸t ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn s¶n xuÊt lµ møc doanh lîi theo vèn s¶n xuÊt.§Ó ph©n tÝch cô thÓ kh¶ n¨ng sinh lêi cña tõng lo¹i vèn,ta cã møc doanh lîi theo vèn cè ®Þnh vµ møc doanh lîi theo vèn l­u ®éng . Thùc l·i thuÇn (lîi tøc sau thuÕ ) Møc doanh lîi theo = Vèn l­u ®éng tæng sè vèn l­u ®éng b×nh qu©n ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn l­u ®éng b×nh qu©n sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú ph©n tÝch ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn thuÇn.§©y lµ chØ tiªu quan träng nhÊt trong hÖ thèng chØ tiªu khi ®¸ng gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng bëi v× nã ph¶n ¸nh râ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh.§Ó n©ng cao chØ tiªu nµy,chóng ta ph¶i t¨ng nhanh tæng lîi nhuËn thuÇn,®ång thêi ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng . C¸c chØ tiªu trªn th­êng ®­îc so s¸nh gi÷a hai kú kinh doanh (th­êng so s¸nh gi÷a hai n¨m hoÆc hai quý )®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy,®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh ®ßi hái doanh sè b¸n ra ph¶i lín h¬n c¸c kho¶n chi phÝ kinh doanh.Muèn vËy doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó t¨ng doanh sè b¸n ra, gi¶m gi¸ mua vµ tiÕt kiÖm mäi chi phÝ trong giíi h¹n cho phÐp . C«ng ty Th­¬ng m¹i – X©y dùng Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 156 – Hµng ho¸ Hµ Néi Tõ ngµy 01/01/2002 ®Õn ngµy 31/03/2002 Chøng tõ DiÔn gi¶i Tµi kho¶n 1526 Tµi kho¶n 1561 NhËp XuÊt Tån NhËp XuÊt Tån SH NT SL TT SL TT SL TT D­ ®Çu kú 16 chiÕc 2555147260 71672 4/1 NhËp kho m¸y xóc lËt KOMATSU 995.134,4 1 chiÕc 125.000.000 71673 11/1 NhËp kho xe lu l¨n ®­êng kiÓu tÜnh míi 100% 1.532.800 1 chiÕc 295.238.095 71674 30/1 NhËp xe t¶i KIA 1,4T – SK: KN 3HAP 482 TK 025854 989.532 1 chiÕc 76.037.400 71675 6/2 NhËp kho xe lu l¨n ®­êng b¸nh s¾t hiÖu SAKAI 989.476 1 chiÕc 110.930.400 71676 28/2 NhËp kho xe t¶i Huyndai 2,5T – SK KMFGA 17 FPTC 110232 989.532,6 1 chiÕc 90.129.60 68569 7/1 XuÊt kho m¸y xóc lËt KOMATSU 1 chiÕc 125.000.000 68570 11/1 XuÊt kho m¸y xóc ®µo b¸nh lèp KOMATSU 1 chiÕc 258.153.000 68571 20/2 XuÊt kho m¸y r¶i nhùa ®­êng Liªn X« 1 chiÕc 114.285.714 68572 26/2 XuÊt kho xe lu l¨n ®­êng kiÓu tÜnh míi 100% 1 chiÕc 295.038.045 68573 4/3 XuÊt kho m¸y xóc ®µo b¸nh xÝch KOMATSU 1 chiÕc 256.190.476 Céng ph¸t sinh 5.496.475 5 chiÕc 697.335.495 5 chiÕc PhÇn III: mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu vµ ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i-x©y dùng Nµ néi (Vietracimex-I) I. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu ë c«ng ty th­¬ng m¹I vµ x©y dùng Hµ néi. MÆc dï trong bèi c¶nh kinh tÕ phøc t¹p, ®Çy biÕn ®éng, mang tÝnh c¹nh tranh cao, song ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty nãi chung còng nh­ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi riªng vÉn kh«ng ngõng hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn, gióp cho c«ng ty ngµy cµng æn ®Þnh vµ lín m¹nh trªn thÞ tr­êng. 1. Nh÷ng ­u ®iÓm trong c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu ë c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ néi. Qua t×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu ë c«ng ty, ta thÊy næi lªn mét sè ­u ®iÓm sau: + Thø nhÊt: XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ tæ chøc hÖ thèng kinh doanh cña m×nh, c«ng ty ®· chän h×nh thøc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n võa tËp trung võa ph©n t¸n. H×nh thøc tæ chøc nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t t¹i chç cña kÕ to¸n ®èi víi ho¹t ®éng ë chi nh¸nh vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc còng nh­ toµn c«ng ty. Bé m¸y kÕ to¸n ®­îc tæ chøc chÆt chÏ tõ trªn xuèng d­íi, d­íi sù chØ ®¹o chung cña kÕ to¸n tr­ëng bao gåm: kÕ to¸n tæng hîp, kÕ to¸n thanh to¸n, kÕ to¸n mua hµng, kÕ to¸n c¸c chi nh¸nh... phÇn nµo ®· cã sù hîp lý, gióp cho c¸c kÕ to¸n viªn võa cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn tèt phÇn viÖc cña m×nh, võa ph¸t huy tÝnh liªn kÕt, céng t¸c víi nhau, gãp phÇn n¨ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c h¹ch to¸n. + Thø hai: C«ng ty ¸p dông h×nh thøc chøng tõ ghi sæ ®Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. H×nh thøc nµy kh¸ ®¬n gi¶n vÒ qui tr×nh h¹ch to¸n. Víi h×nh thøc ghi sæ nµy, c«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc ph©n ®Òu trong th¸ng, thuËn tiÖn cho viÖc ®èi chiÕu vµ kiÓm tra. H×nh thøc nµy phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ ®Æc ®iÓm qu¶n lý cña c«ng ty, ®em l¹i hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cao. + Thø ba: Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n ®­îc ¸p dông ®Ó h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu lµ ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Ph­¬ng ph¸p nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph¶n ¸nh, ghi chÐp vµ theo dâi th­êng xuyªn sù biÕn ®éng cña tµi s¶n, hµng ho¸ kh«ng phô thuéc vµo kÕt qu¶ kiÓm kª. H¬n n÷a, ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh ®­îc c«ng ty sö dông ®Ó tÝnh gi¸ trÞ hµng xuÊt b¸n lµ phï hîp. C¸c mÆt hµng cña c«ng ty th­êng cã gi¸ trÞ lín, tiªu thô chñ yÕu theo h×nh thøc b¸n bu«n nªn dÔ qu¶n lý theo kho. V× vËy, khi xuÊt l« hµng nµo lÊy ngay gi¸ mua thùc tÕ ®Ých danh cña l« hµng ®ã ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt b¸n lµ rÊt chÝnh x¸c, c«ng viÖc l¹i ®¬n gi¶n. + Thø t­: HÖ thèng tµi kho¶n sö dông trong h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu ®­îc chi tiÕt t­¬ng ®èi phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña c«ng ty. Víi ®Æc ®iÓm lµ tham gia ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, c«ng ty ®· chi tiÕt c¸c tµi kho¶n 1121, 1122 theo tõng ng©n hµng giao dÞch vµ tµi kho¶n 131, 331 ®­îc chi tiÕt theo tõng kh¸ch hµng. §iÒu nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý ngo¹i tÖ vµ c«ng nî cña tõng kh¸ch hµng, tõng nhµ cung cÊp, gãp phÇn vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. + Thø n¨m: C«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i c«ng ty hÕt søc chÆt chÏ. Mét hîp ®ång nhËp khÈu ®­îc thùc hiÖn ph¶i ®­îc sù phª duyÖt cña gi¸m ®èc c«ng ty sau khi ®· xem xÐt ph­¬ng ¸n kinh doanh vµ sù tham m­u cña phã gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr­ëng. +Thø s¸u: §éi ngò c¸n bé vµ nh©n viªn kÕ to¸n trong c«ng ty cßn trÎ, n¨ng ®éng, cã kiÕn thøc ®Òu ®­îc ®µo t¹o qua c¸c tr­êng ®¹i häc chuyªn ngµnh tµi chÝnh-kÕ to¸n, cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu trong kinh doanh, cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t nh¹y bÐn th«ng tin kinh tÕ, phôc vô cho c«ng t¸c kÕ to¸n. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, c«ng t¸c kÕ to¸n nhËp khÈu cña c«ng ty vÉn cßn nh÷ng tån t¹i cÇn ®­îc xem xÐt vµ tiÕp tôc hoµn thiÖn. 2. Nh÷ng nh­îc ®iÓm trong c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng nhËp khÈu ë c«ng ty. +Thø nhÊt: Trong h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng nhËp khÈu, hµng ho¸ mua trùc tiÕp tõ thêi ®iÓm vÒ tíi c¶ng, cã x¸c nhËn cña h¶i quan cöa khÈu cho ®Õn khi hµng nhËp kho lµ hµng thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh nµy kÕ to¸n kh«ng ph¶n ¸nh g× vÒ hµng ho¸. Do mét sè nguyªn nh©n nµo ®ã, trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn gi¸ trÞ cña hµng ho¸ kh«ng cßn ®­îc chÝnh x¸c nh­ ®· ghi trong ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i, cã thÓ lµ thiÕu hôt, mÊt m¸t hoÆc h­ h¹i... +Thø hai: Trong viÖc theo dâi ngo¹i tÖ, c«ng ty kh«ng sö dông TK 007, còng nh­ më “Sæ chi tiÕt theo dâi ngo¹i tÖ” trong quan hÖ thanh to¸n víi nhµ cung cÊp n­íc ngoµi. §iÒu nµy g©y khã kh¨n cho viÖc muèn kiÓm tra sè ngo¹i tÖ vµ tõng lo¹i mµ doanh nghiÖp hiÖn cã... + Thø ba: MÆc dï l­îng hµng tån kho cña c«ng ty chiÕm tû träng kh¸ lín trong tµi s¶n l­u ®éng nh­ng kÕ to¸n t¹i c«ng ty kh«ng lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho + Thø t­: C«ng ty chØ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng b¸n hµng cho toµn bé s¶n phÈm hµng ho¸ cña c«ng ty mµ kh«ng më “Sæ chi tiÕt theo dâi kÕt qu¶ ho¹t ®éng b¸n hµng theo tõng lo¹i hµng ho¸”.§iÒu nµy g©y khã kh¨n cho viÖc theo dâi kh¶ n¨ng tiªu thô, tån kho cña tõng l¹i hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng, ®Ó tõ ®ã x©y dùng nh÷ng kÕ ho¹ch tiÕp thÞ, marketing phï hîp cho mçi lo¹i hµng cô thÓ. + Thø n¨m: VÒ c¸c kho¶n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. §©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò th­êng xuyªn x¶y ra trong kinh doanh nh­ng t¹i c«ng ty ch­a ¸p dông h×nh thøc nµy. Trªn ®©y, lµ mét sè vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty th­¬ng m¹I-x©y dùng hµ néi.§ßi hái cÇn ph¶I ®­îc xem xÐt vµ t×m c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc nh÷ng mÆt tån t¹i ®ã, ®Ó cho th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp ®­îc chÝnh x¸c vµ nhanh h¬n ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ho¹t ®éng qu¶n lý trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ néi. §Ó gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi (VIETRACIMEX-I), em xin ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p sau: * ý kiÕn1: C«ng ty nªn kÞp dù phßng, gi¶m gi¸ hµng tån kho vµ dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Nh­ chóng ta ®· biÕt, dù phßng gi¶m gi¸ lµ sù x¸c nhËn vÒ ph­¬ng diÖn kÕ to¸n mét kho¶n gi¶m gi¸ trÞ tµi s¶n, do nh÷ng nguyªn nh©n mµ hËu qu¶ cña chóng kh«ng ch¾c ch¾n. Hay nãi c¸ch kh¸c, dù phßng thùc chÊt lµ viÖc ghi nhËn tr­íc mét kho¶n chi phÝ thùc tÕ ch­a chi vµo chi phÝ kinh doanh, chi phÝ ®Çu t­ tµi chÝnh cña niªn ®é b¸o c¸o, ®Ó cã nguån tµi chÝnh cÇn thiÕt bï ®¾p nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra trong niªn ®é liÒn sau. Trªn thùc tÕ, c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi lµ mét doanh nghiÖp cã sè l­îng kh¸ch hµng vµ nhµ cung cÊp rÊt ®a d¹ng, l­îng hµng tån kho cã gi¸ trÞ lín phô thuéc nhiÒu vµo t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. Nh­ng c«ng ty kh«ng tiÕn hµnh lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, còng nh­ lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Do ®ã, nÕu x¶y ra gi¶m gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸, th× ®ã sÏ lµ mét thiÖt h¹i ®èi víi c«ng ty. Hay tr­êng hîp nÕu c¸c kh¸ch hµng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc trèn tr¸nh tr¸ch nhiÖm thanh to¸n th× c«ng ty sÏ thiÖt h¹i lín. Ngoµi ta, viÖc c«ng ty lËp c¸c kho¶n dù phßng th× trªn ph­¬ng diÖn kinh tÕ c¸c tµi kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ sÏ lµm cho b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña c«ng ty phÈn ¸nh mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n gi¸ trÞ thùc cña tµi s¶n. §ång thêi trªn ph­¬ng diÖn thuÕ: Dù phßng gi¶m gi¸ ®­îc ghi nhËn nh­ mét kho¶n chi phÝ lµm gi¶m lîi nhuËn ph¸t sinh ®Ó tÝnh ra sè lîi nhuËn thùc tÕ cña c«ng ty. Do ®ã, c«ng ty cÇn thiÕt ph¶i lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi vµ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Theo chÕ ®é kÕ to¸n, viÖc x¸c ®Þnh dù phßng vÒ ®èi t­îng còng nh­ møc dù phßng cÇn lËp, hoµn nhËp ph¶i thùc hiÖn vµo cuèi mçi niªn ®é b¸o c¸o trªn c¬ së c¸c b»ng chøng tin cËy vÒ sù gi¶m gi¸ cña tõng ®èi t­îng cô thÓ. KÕ to¸n sÏ x¸c ®Þnh sè dù phßng gi¶m gi¸ cÇn lËp cho niªn ®é tíi, víi ®iÒn kiÖn sè dù phßng kh«ng ®­îc v­ît qu¸ sè lîi nhuËn ph¸t sinh cña doanh nghiÖp. ViÖc lËp dù phßng ph¶i tiÕn hµnh riªng cho tõng lo¹i vËt t­, hµng ho¸, tõng kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi, sau ®ã ph¶i tæng hîp toµn bé c¸c kho¶n dù phßng vµo b¶ng kª chi tiÕt dù phßng tõng lo¹i. Do hµng ho¸ nhËp khÈu cña c«ng ty chñ yÕu lµ m¸y mãc, thiÕt bÞ, vËt t­ phôc vô cho ngµnh giao th«ng vËn t¶i cã sè l­îng lín, gi¸ trÞ lín. V× vËy c«ng ty ph¶i lËp héi ®ång ®Ó thÈm ®Þnh møc ®é gi¶m gi¸ vËt t­ hµng ho¸ tån kho vµ x¸c ®Þnh c¸c kho¶n nî khã ®ßi c¨n cø vµo gi¸ c¶ thùc tÕ cña thÞ tr­êng vµ t×nh h×nh thanh to¸n c«ng nî ph¶i thu víi kh¸ch hµng. Héi ®ång thµnh lËp víi c¸c thµnh phÇn b¾t buéc lµ: Gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr­ëng, tr­ëng phßng xuÊt nhËp khÈu (tr­ëng phßng kinh doanh)… KÕ to¸n c«ng ty sÏ h¹ch to¸n nh­ sau: * H¹ch to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. - Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, c«ng ty c¨n cø vµo t×nh h×nh gi¶m gi¸ sè l­îng tån kho thùc tÕ cña lo¹i vËt t­ hµng ho¸, kÕ to¸n tÝnh to¸n x¸c ®Þnh møc trÝch lËp dù phßng cho niªn ®é kÕ to¸n sau. KÕ to¸n ghi: Nî TK 642: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Cã TK 159: Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. - Cuèi niªn ®é kÕ to¸n sau, kÕ to¸n tiÕn hµnh h¹ch to¸n hoµn nhËp toµn bé kho¶n dù phßng ®· lËp cuèi niªn ®é kÕ to¸n tr­íc vµo thu nhËp bÊt th­êng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 159: Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Cã TK 721: C¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng. - §ång thêi tÝnh vµ x¸c ®Þnh møc trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho míi cho n¨m sau, kÕ to¸n ghi: Nî TK 642: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Cã TK 159: Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. S¬ ®å: H¹ch to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. TK 721 TK 159 TK 642 Hoµn nhËp dù phßng gi¶m TrÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng gi¸ hµng tån kho tån kho vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n * H¹ch to¸n trÝch lËp vµ hoµn nhËp c¸c kho¶n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi. - Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, c«ng ty c¨n cø vµo c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi, dù kiÕn møc tæn thÊt cã thÓ x¶y ra trong n¨m kÕ ho¹ch, kÕ to¸n tÝnh vµ x¸c ®Þnh møc lËp dù phßng c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi, kÕ to¸n ghi: Nî TK 642: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Cã TK 139: Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. - Cuèi niªn ®é kÕ to¸n sau, kÕ to¸n tiÕn hµnh h¹ch to¸n hoµn nhËp toµn bé kho¶n dù phßng ®· lËp cuèi niªn ®é kÕ to¸n tr­íc vµo thu nhËp bÊt th­êng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 139: Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Cã TK 721: C¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng. - §ång thêi tÝnh, x¸c ®Þnh møc trÝch lËp dù phßng míi c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi cho niªn ®é kÕ to¸n sau, kÕ to¸n ghi: Nî TK 642: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Cã TK 139: Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. + H¹ch to¸n xö lý xo¸ nî c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi, kh«ng cã kh¶ n¨ng ®ßi ®­îc, ph¶i c¨n cø vµo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh. Khi cã quyÕt ®Þnh cho phÐp xo¸ nî, kÕ to¸n ghi: Nî TK 139: Bï ®¾p b»ng sè dù phßng ®· trÝch. Nî TK 415: Bï ®¾p b»ng quü dù phßng tµi chÝnh. Nî TK 821: TÝnh vµo chi phÝ bÊt th­êng. Cã TK 131: Ph¶i thu kh¸ch hµng kh«ng ®ßi ®­îc. Cã TK 138: Ph¶i thu kh¸c ®ßi ®­îc. Ghi sè nî khã ®ßi ®· xö lý vµo bªn nî TK 004 “Nî khã ®ßi ®· xö lý” - §èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi, ®· xö lý cho xo¸ nî, nÕu sau ®ã l¹i thu håi ®­îc, kÕ to¸n c¨n cø vµo gi¸ trÞ thùc tÕ cña kho¶n nî thu håi ®­îc, kÕ to¸n ghi: Nî TK 111: TiÒn mÆt Nî TK 112: TiÒn göi ng©n hµng Cã TK 721: Thu nhËp bÊt th­êng §ång thêi ghi ®¬n vµo bªn cã TK 004” Nî khã ®ßi ®· xö lý” S¬ ®å : H¹ch to¸n dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi. TK 721 TK 139 TK 642 Hoµn nhËp dù phßng ph¶i TrÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã thu kh¸c hµng ®ßi vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n * ý kiÕn 2: C«ng ty nªn sö dông TK 007 – Ngo¹i tÖ trong h¹ch to¸n ngo¹i tÖ, còng nh­ më sæ chi tiÕt theo ngo¹i tÖ trong quan hÖ thanh to¸n víi c¸c nhµ cung cÊp n­íc ngoµi. §Ó tËp hîp ®­îc chi phÝ, doanh thu vµ x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, h¹ch to¸n ngo¹i tÖ ë c¸c doanh nghiÖp ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau ®©y: Ph¶i quy ®æi ngo¹i tÖ thµnh VN§ ®Ó h¹ch to¸n qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái khi cã c¸c nghiÖp vô kinh tÕ liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ th× kÕ to¸n ph¶i quy ®æi ngo¹i tÖ thµnh VN§ theo tû gi¸ hîp lý (tû gi¸ c«ng ty ¸p dông trong niªn ®é kÕ to¸n, ®Ó ghi sæ kÕ to¸n). Bªn c¹nh ®ã ph¶i më sæ chi tiÕt ®Ó theo ®âi c¸c lo¹i vèn b»ng ngo¹i tÖ, c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ b»ng ngo¹i tÖ theo ®¬n vÞ nguyªn tÖ nh»m cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin cho c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i tÖ vµ ®iÒu chØnh tû gi¸ ngo¹i tÖ kÞp thêi vµ chÝnh x¸c. Thùc tÕ, t¹i c«ng ty kh«ng sö dông TK 007, còng nh­ më sæ chi tiÕt ngo¹i tÖ trong quan hÖ thanh to¸n víi nhµ cung cÊp n­íc ngoµi. Khi cÇn ®iÒu chØnh theo tû gi¸ thùc tÕ, kÕ to¸n lÊy tæng sè tiÒn VN§ chia cho tû gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ra sè ngo¹i tÖ, sau ®ã ®iÒu chØnh theo tû gi¸ thùc tÕ. §©y lµ mét c«ng viÖc hÕt søc thñ c«ng vµ tèn c«ng søc còng nh­ dÔ g©y nhÇm lÉn. V× vËy ®Ó h¹ch to¸n chi tiÕt vèn b»ng tiÒn lµ ngo¹i tÖ theo ®¬n vÞ nguyªn tÖ, kÕ to¸n c«ng ty nªn sö dông TK 007- Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i (Tµi kho¶n ghi ®¬n) KÕt cÊu vµ néi dung cña TK 007 Bªn nî : Sè ngo¹i tÖ t¨ng trong kú (Nguyªn tÖ) Bªn cã : Sè ngo¹i tÖ gi¶m trong kú (Nguyªn tÖ) Sè d­ bªn Nî: Sè ngo¹i tÖ cßn d­ cuèi kú. Trªn tµi kho¶n nµy kh«ng quy ®æi c¸c ®ång ngo¹i tÖ ra VN§. KÕ to¸n cã thÓ chi tiÕt TK 007 cho tiÒn t¹i quü, tiÒn göi ng©n hµng vµ chi tiÕt cho tõng lo¹i ngo¹i tÖ. 00711 (USD) 0071 T¹i quü 00712 (JPY) TK 007 ......... 00721 (USD) 00722 (JPY) 00722 (JPY) T¹i ng©n hµng ....... ViÖc sö dông TK 007 rÊt thuËn lîi trong viÖc ®iÒu chØnh tû gi¸ ngo¹i tÖ t¹i quü, t¹i ng©n hµng vµo cuèi kú: Møc ®iÒu chØnh L­îng ngo¹i tÖ Tû gi¸ thùc ngo¹i tÖ t¹i quü = t¹i quü cuèi kú x tÕ cuèi kú - Sè d­ TK 111(1112) L­îng ngo¹i tÖ t¹i quü cuèi kú = Sè d­ nî TK 007 Møc ®iÒu chØnh ngo¹i L­îng ngo¹i tÖ t¹i Tû gi¸ thùc tÖ t¹i ng©n hµng = ng©n hµng cuèi kú x tÕ cuèi kú - Sè d­ TK 1122 L­îng ngo¹i tÖ t¹i ng©n hµng cuèi kú = Sè d­ nî TK 007 §Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng gi¶m ngo¹i tÖ vµ cã kÕ ho¹ch dù tr÷ trong tr­êng hîp tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng so víi VN§, kÕ to¸n cã thÓ ¸p dông më sæ chi tiÕt ngo¹i tÖ. MÉu sæ chi tiÕt ngo¹i tÖ nh­ sau: *ý kiÕn 3: C«ng ty nªn ¸p dông chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸. ViÖc ¸p dông chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ hµng b¸n lµ vÊn ®Ò kinh tÕ quan träng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng tù do c¹nh tranh nh­ hiÖn nay. Nã sÏ ®em l¹i nhiÒu mÆt lîi cho c«ng ty: Sè l­îng kh¸ch hµng sÏ ®Õn víi c«ng ty nhiÒu h¬n vµ sÏ duy tr× ®­îc nh÷ng mèi quan hÖ bu«n b¸n l©u dµi. NhiÒu khi gi¶m gi¸ hµng b¸n sÏ ®em l¹i lîi nhuËn lín h¬n khi kh«ng gi¶m gi¸, bëi sè l­îng hµng ho¸ tiªu thô t¨ng lªn. Do ®ã, cÇn cã sù phèi hîp gi÷a phßng kÕ to¸n vµ phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty ®Ó ®­a ra quy tr×nh, tû lÖ chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ thÝch hîp. Th«ng th­êng, tû lÖ chiÕt khÊu th­êng thÊp h¬n so víi l·i suÊt ng©n hµng. Bëi khi kh¸ch hµng thanh to¸n chËm, th× vßng lu©n chuyÓn vèn cña c«ng ty sÏ chËm l¹i còng nh­ sè tiÒn ®ã nÕu c«ng ty ph¶i vay ng©n hµng th× c«ng ty ph¶i tr¶ l·i, th× khi chiÕt khÊu, kh¸ch hµng sÏ thanh to¸n nhanh h¬n. Khi ®ã c«ng ty sÏ gi¶m ®­îc chi phÝ vµ n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh. Sæ chi tiÕt ngo¹i tÖ Tµi kho¶n Lo¹i ngo¹i tÖ NT Chøng tõ DiÔn gi¶i TK §¦ Tû gi¸ Sè ph¸t sinh Sè d­ SH NT Nî Cã Nî Cã NT VN§ NT VN§ NT VN§ NT VN§ 1.Sè d­ ®Çu kú 2.Sè ph¸t sinh ..... Céng ph¸t sinh 3. Sè d­ cuèi kú Ng­êi ghi sæ Ngµy... th¸ng... n¨m KÕ to¸n tr­ëng Khi c«ng ty ¸p dông chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ quy tr×nh h¹ch to¸n nh­ sau: - Gi¶m gi¸ hµng b¸n cho kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 532: Gi¶m gi¸ hµng b¸n. Cã TK 131: Trõ bít sè tiÒn ph¶i thu. Cã TK liªn quan (111,112,...): Tr¶ cho kh¸ch hµng b»ng tiÒn. Cuèi kú kÕt chuyÓn kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n, ghi gi¶m doanh thu: Nî TK 511 Cã TK 532 - §èi víi c¸c kho¶n chiÕt khÊu thanh to¸n kÕ to¸n ph¶n ¸nh nh­ sau: Nî TK 811: Chi phÝ tµi chÝnh Cã TK 131: Trõ bít sè tiÒn ph¶i thu Cã TK liªn quan (111,112): Tr¶ b»ng tiÒn S¬ ®å h¹ch to¸n qu¸ tr×nh chiÕt khÊu gi¶m gi¸ hµng b¸n cho kh¸ch hµng. TK 111,112,131 TK 532 TK 511 (1) (2) TK 811 (3) Ghi chó: (1): Gi¶m gi¸ hµng b¸n cho kh¸ch hµng. (2): KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n cuèi kú. (3): ChiÕt khÊu thanh to¸n cho kh¸ch hµng. * ý kiÕn 4: Hoµn thiÖn h¹ch to¸n giai ®o¹n nhËp khÈu hµng ho¸. Trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n giai ®o¹n nhËp khÈu hµng ho¸, kÕ to¸n c«ng ty kh«ng sö dông tµi kho¶n 151, ®iÒu ®ã kh«ng phï hîp víi b¶n chÊt cña giai ®o¹n nµy.Theo nguyªn t¾c, kÕ to¸n chØ ph¶n ¸nh Nî TK 156 khi hµng ho¸ ®· nhËp kho, cã ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ cÇn thiÕt vµ khi hµng cßn ®ang ®i ®­êng mµ chøng tõ ®· vÒ th× kÕ to¸n sö dông TK151 ®Ó ph¶n ¸nh. Thùc tÕ t¹i c«ng ty khi chøng tõ vÒ tr­íc, kÕ to¸n ®îi hµng vÒ míi ghi sæ. Còng nh­ ®èi víi tr­êng hîp nhËp khÈu uû th¸c, khi giao hµng t¹i c¶ng do kh«ng sö dông TK 151 kÕ to¸n ®· ph¶n ¸nh: Nî TK 131 Cã TK 331 Do vËy, ®Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c néi dung cña nghiÖp vô kinh tÕ, kÕ to¸n c«ng ty nªn sö dông TK 151 ®Ó h¹ch to¸n. Tr×nh tù h¹ch to¸n nh­ sau: - Khi ho¸ ®¬n mua hµng vµ c¸c chøng tõ liªn quan ®· vÒ mµ hµng cßn ®ang ®i ®­êng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 151: Tæng gi¸ trÞ hµng ho¸ nhËp khÈu (TGTT) Nî(Cã) TK 413: Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 331: Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp (TGHT) Cã TK 3333: ThuÕ nhËp khÈu (TGTT) - Khi hµng vÒ nhËp kho, c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK 156 (1561) Cã TK 151 - §èi víi viÖc h¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu uû th¸c. Nî TK152: TrÞ gi¸ mua hµng nhËp khÈu (tû gi¸ tho¶ thuËn) Cã TK 331, 1112, 1122: Gi¸ mua hµng ho¸ (tû gi¸ tho¶ thuËn) Khi giao hµng cho doanh nghiÖp giao uû th¸c, giao uû th¸c, kÕ to¸n ghi trÞ gi¸ mua cña hµng giao tr¶ theo tû gi¸ tho¶ thuËn: Nî TK 131 (1388): Chi tiÕt ®¬n vÞ giao uû th¸c Cã TK 151: Giao trùc tiÕp t¹i n¬i nhËn hµng. * ý kiÕn 5: VÒ sæ theo dâi kÕt qu¶ ho¹t ®éng b¸n hµng. C«ng ty míi chØ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng b¸n hµng cho toµn bé s¶n phÈm cña c«ng ty. §Ó tiÖn cho viÖc theo dâi vµ qu¶n lý, c«ng ty nªn më sæ chi tiÕt theo dâi kÕt qu¶ ho¹t ®éng b¸n hµng theo tõng lo¹i hµng ho¸. Nh÷ng th«ng tin chi tiÕt nµy sÏ rÊt cã Ých cho qu¶n trÞ kinh doanh cña doanh nghiÖp khi tr¶ lêi c©u hái “cho ai” cã nghÜa lµ hµng ho¸ cña c«ng ty b¸n ë ®©u lµ cã l·i nhÊt vµ hµng ho¸ nµo ®­îc ­a chuéng ë vïng nµo. Tõ ®ã cã chiÕn l­îc b¸n hµng phï hîp ®­a l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh tèi ­u. III- Ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c«ng ty Th­¬ng m¹i - x©y dùng Hµ Néi. HiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu hµng ®Çu cña bÊt kú nhµ doanh nghiÖp nµo. §ã lµ ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c nguån nh©n tµi vËt lùc cña c¸c doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao nhÊt trong ho¹t ®éng kinh doanh. V× vËy, ®iÒu cÇn thiÕt lµ ph¶i t×m ra c¸c gi¶i ph¸p, ph­¬ng h­íng thÝch hîp ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tr­íc hÕt, ta cÇn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty Th­¬ng m¹i - x©y dùng Hµ Néi qua mét sè chØ tiªu sau: 1- §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi. 1.1- §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t hiÖu qu¶ kinh doanh §¸nh gi¸ tæng qu¸t hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty qua hai n¨m 2000 vµ 2001, ta xem xÐt mét sè chØ tiªu trong b¶ng sau: B¶ng sè : Mét sè chØ tiªu chung vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh qua 2 n¨m 2000 vµ 2001. §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 Chªnh lÖch +(-) % 1. Doanh thu thuÇn 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 3. L·i gép 4. Chi phÝ b¸n hµng 5. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 6. LN thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh 7. HÖ sè doanh lîi gi¸ thµnh 8. HÖ sè doanh lîi doanh thu 50.520 46.413 4.107 2.302 1.558 247 0,0053 0,0049 75.320 70.047 5.273 2.736 2.059 478 0,0068 0,0063 24.800 23.634 1.106 434 501 231 0,0015 0,0014 149,1 150,9 128,39 118,85 132,2 193,5 128,3 128,5 Qua c¸c chØ tiªu ph©n tÝch trªn, ta nhËn thÊy doanh thu cña n¨m 2001 so víi n¨m 2000 t¨ng rÊt nhiÒu, t¨ng 24.800 (triÖu ®ång), hay t¨ng 49,1% vµ t­¬ng øng víi møc t¨ng lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh lµ 231 (triÖu ®ång), hay t¨ng 93,5%. ViÖc t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn thuÇn cao nh­ vËy phÇn lín lµ do tõ n¨m 2001 c«ng ty b¾t ®Çu chuyÓn sang h×nh thøc nhËp khÈu trùc tiÕp lµ chñ yÕu. C«ng ty ®· ®Çu t­ mäi tiÒm n¨ng vÒ vèn, nh©n lùc, c¬ së vËt chÊt vµo lÜnh vùc ho¹t ®éng nµy. Tuy nhiªn, chØ nh×n vµo viÖc t¨ng lîi nhuËn vµ doanh thu qua hai n¨m 2000 vµ 2001 th× ch­a thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty do sè vèn ®Çu t­ cho mçi n¨m lµ kh¸c nhau. V× vËy, ta cÇn ph¶i xem xÐt c¸c chØ tiªu trong b¶ng. Gi¸ vèn hµng b¸n vµ chi phÝ b¸n hµng t¨ng nhiÒu t­¬ng øng víi møc t¨ng cña donh thu. Gi¸ vèn hµng b¸n n¨m 2001 t¨ng so víi n¨m 2000 lµ 23.634(triÖu ®ång) hay t¨ng 50,9%, chi phÝ b¸n hµng t¨ng 434 (triÖu ®ång) hay t¨ng 18,8%. Trong khi ®ã, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp chØ t¨ng 501 (triÖu ®ång) hay t¨ng 32,2%. Tèc ®é t¨ng cña chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cao h¬n møc t¨ng cña chi phÝ b¸n hµng, ®iÒu nµy chøng tá c«ng ty ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó gi¶m chi phÝ b¸n hµng vµ n©ng cao lîi nhuËn. Xen xÐt c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ ta nhËn thÊy hÖ sè doanh lîi gi¸ thµnh n¨m 2000 cßn thÊp: cø 1 ®ång gi¸ vèn chØ t¹o ®­îc 0,0053 ®ång lîi nhuËn, nh­ng ®Õn n¨m 2001 chØ tiªu nµy ®· ®­îc n©ng cao lªn, cø 1 ®ång gi¸ vèn th× t¹o ®­îc 0,068 ®ång lîi nhuËn t¨ng 0,0015 ®ång hay t¨ng 28,3%. HÖ sè doanh lîi doanh thu n¨m 2001 còng t¨ng nhiÒu so víi n¨m 2000. NÕu n¨m 2000 cø 1 ®ång doanh thu t¹o ®­îc 0,0049 ®ång lîi nhuËn th× ®Õn n¨m 2001 chØ tiªu nµy ®· lµ 0,0063 ®ång t¨ng 0,0014 ®ång hay t¨ng 28,5%. Nh­ vËy, qua ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t chung ta nhËn thÊy hiÖu qu¶ kinh doanh n¨m 2001 rÊt kh¶ quan, doanh thu vµ lîi nhuËn ®Òu v­ît tréi so víi n¨m 2000. §Ó ph©n tÝch s©u h¬n ta tiÕn hµnh xem xÐt hiÖu qu¶ sö dông TSC§ vµ tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng trong doanh nghiÖp. 1.2- §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cña doanh nghiÖp. TSC§ lµ t­ liÖu s¶n xuÊt kh«ng thÓ thiÕu ®­îc, TSC§ ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn vµ n¨ng lùc kinh doanh. Nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é s¶n xuÊt kinh doanh cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ doanh nghiÖp nãi riªng. TSC§ tham gia vµo nhiÒu chu kú kinh doanh, sau mçi qu¸ tr×nh kinh doanh nã vÉn gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt vµ gi¸ trÞ chuyÓn dÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, dÞch vô. Mua s¾m TSC§ lµ qu¸ tr×nh ®Çu t­ cña doanh nghiÖp vµ sè vèn ban ®Çu ®­îc thu håi th«ng qua khÊu hao TSC§. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp sÏ gióp ta ®¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh vµ sö dông tiÕt kiÖm vèn s¶n xuÊt. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông TSC§, ta xem xÐt c¸c chØ tiªu trong b¶ng sau: B¶ng sè : B¶ng ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh ®¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 Chªnh lÖch +(-) % 1. Doanh thu thuÇn 2. Lîi nhuËn thuÇn 3. Nguyªn gi¸ TSC§ b×nh qu©n 4. Søc s¶n xuÊt cña TSC§ 5. Søc hao phÝ cña TSC§ 6. Søc sinh lîi cña TSC§ 50.520 247 658 76,8 0,013 0,3754 75.320 478 894 84,2 0,011 0,5346 24.800 231 236 7,4 0,002 0,1592 149,1 193,5 135,9 109,6 84,6 142,4 Søc s¶n xuÊt cña TSC§ n¨m 2001 t¨ng lªn so víi n¨m 2000 lµ 7,4 ®ång hay t¨ng 9,6%, cã nghÜa lµ cø 1 ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 200 ®em l¹i ®­îc 76,8 ®ång doanh thu thuÇn trong khi ®ã n¨m 2001 cø 1 ®ång nguyªn gi¸ TSC§ tham gia vµo s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i 84,2 ®ång doanh thu thuÇn. Søc hao phÝ cña TSC§ n¨m 2001 gi¶m so víi n¨m 2000 lµ 0,002 ®ång hay gi¶m 15,4%, cã nghÜa lµ n¨m 2000 ®Ó t¹o ra 1 ®ång doanh thu thuÇn th× cÇn hao phÝ 0,013 ®ång TSC§ nh­ng ®Õn n¨m 2001 chØ tiªu nµy ®· gi¶m xuèng cßn 0,011 ®ång. V× vËy suÊt hao phÝ cña TSC® n¨m 2001 gi¶m so víi n¨m 2000 cµng chøng tá hiÖu qu¶ sö dông TSC§ n¨m 2001 tèt h¬n. Søc sinh lîi cña TSC§ n¨m 2001 cao h¬n n¨m 2000 lµ 0,1592 ®ång hay t¨ng 42,4%, cã nghÜa cø 1 ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ ®em l¹i 0,3754 ®ång trong n¨m 2000, ®Õn n¨m 2001 th× cø 1 ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ ®em l¹i 0,534 ®ång lîi nhuËn,nã cao h¬n n¨m 2000. Qua ph©n tÝch 3 chØ tiªu trªn ta nhËn thÊy, hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh n¨m 2001 cao h¬n n¨m 2000. Tuy vËy, ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng nh÷ng chØ ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh mµ cÇn ph¶i xem xÐt hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp kinh doanh th­¬ng m¹i nh­ c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi. 1.3- Ph©n tÝch tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, vèn l­u ®éng vËn ®éng kh«ng ngõng, th­êng xuyªn qua c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh kinh doanh (dù tr÷- - s¶n xuÊt - tiªu thô). §Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt nhu cÇu vÒ vèn kinh doanh cho doanh nghiÖp, cã ý nghÜa quan träng trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn còng nh­ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. §Ó x¸c ®Þnh tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng cÇn xem xÐt c¸c chØ tiªu trong b¶ng sau: §¬n vÞ: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 Chªch lÖch +(-) % 1. Doanh thu thuÇn 2. Lîi nhuËn thuÇn 3. VL§ b×nh qu©n 4. Sè vßng quay cña VL§ 5. HÖ sè ®¶m nhiÖm cña VL§ 6. Thêi gian 1 vßng quay VL§ 50.520 247 11.394 4,43 0,225 81,26 75.320 478 12.179 6,18 0,162 58,25 24.800 231 785 1,75 -0,063 -23,01 149,1 193,5 107 139,5 72 71,68 Qua tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu trong b¶ng ta nhËn thÊy sè vßng quay cña vèn l­u ®éng n¨m 2001 t¨ng so víi n¨m 2000 lµ 1,75 vßng hay t¨ng 39,5%, chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng t¨ng. Cã nghÜa lµ n¨m 2000 VL§ cña c«ng ty quay ®­îc 4,43 vßng th× ®Õn n¨m 2001 con sè nµy ®· t¨ng lªn 6,18 vßng. HÖ sè ®¶m nhiÖm cña VL§ n¨m 2001 ®· gi¶m so víi n¨m 2000 cã nghÜa lµ trong n¨m 2000 ®Ó cã ®­îc 1 ®ång doanh thu thuÇn cÇn 0,225 ®ång VL§ nh­ng ®Õn n¨m 2001 th× nã gi¶m xuèng chØ cßn 0,162 ®ång, chØ tiªu nµy gi¶m chøng tØ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao. ChØ tiªu thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn cña VL§ n¨m 2001 gi¶m xuèng so víi n¨m 2000 cã nghÜa lµ n¨m 2001 vßng lu©n chuyÓn cña VL§ chØ hÕt 58,25 ngµy ®· gi¶m 23 ngµy, chøng tá hiÖu qu¶ sö dông VL§ cµng tèt. Nh­ vËy do ®Èy m¹nh nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh hiÖu qu¶ t¨ng doanh thu, t¨ng lîi nhuËn ®«ng thêi khai th¸c sö dông tiÕt kiÖm hîp lý VL§ nªn tèc ®é chu chuyÓn VL§ n¨m 2001 t¨ng ®¸ng kÓ so víi n¨m 2000. 1.4- Ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn s¶n xuÊt. C¸c chØ tiªu vÒ lîi nhuËn trªn phÇn I- l·i, lç cña b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty lµ mét h×nh thøc ®o l­êng, ®¸nh gi¸ thµnh tÝch cña c«ng ty sau mét thêi gian ho¹t ®éng kinh doanh. Tuy nhiªn, tæng sè tiÒn l·i tÝnh b»ng sè tuyÖt ®èi ch­a thÓ ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n chÊt l­îng tæ chøc, qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.Bëi vËy, cÇn ph¶i tÝnh vµ ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn s¶n xuÊt nh»m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó ph©n tÝch cô thÓ kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn s¶n xuÊt, ta xÐt chØ tiªu møc doanh lîi theo vèn l­u ®éng. Møc doanh lîi theo vèn l­u ®éng = Lîi nhuËn thuÇn Vèn l­u ®éng b×nh qu©n N¨m 2000 = = 0,022 (®ång) N¨m 2001 = = 0,039 (®ång) Møc doanh lîi theo vèn l­u ®éng cho chóng ta biÕt hiÖu qu¶ sö dông TSL§ n¨m 2001 cao h¬n so víi n¨m 2000. N¨m 2000, cø 1 ®ång vèn l­u ®éng tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chØ t¹o ra ®­îc 0,022 ®ång l·i trong khi n¨m 2001, cø 1 ®ång vèn l­u ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh kinh doanh t¹o ra ®­îc 0,039 ®ång l·i, t¨ng 0,017 ®ång hay t¨ng 77,2%. Qua viÖc ph©n tÝch s¬ bé c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh, chóng ta cã thÓ thÊy râ lµ kh¶ n¨ng sinh lîi cña ®ång vèn hay nãi c¸ch kh¸c lµ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty lµ rÊt kh¶ quan. C«ng ty ®· cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p h÷u hiÖu trong viªc më r«ng thÞ phÇn, më réng quan hÖ hîp t¸c víi nhiÒu b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc, v× thÕ c«ng ty ký ®­îc nhiÒu hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín, hµng ho¸ tiªu thô nhanh, g©y dùng nhiÒu uy tÝn lín trªn thÞ tr­êng, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty, t¹o ®µ cho c«ng ty tõng b­íc æn ®Þnh vµ ngµy cµng ph¸t triÓn trong thêi gian tíi. Tuy nhiªn, theo c¸c nhµ ph©n tÝch kinh tÕ, hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp cßn ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi mµ doanh nghiÖp ®¹t ®­îc. Hä cho r»ng ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cã thÓ tèi ®a ®­îc lîi nhuËn nh­ng l¹i kh«ng mang l¹i phóc lîi cho x· héi ®¸ng kÓ. §øng trªn quan ®iÓm nµy, ta cã thÓ thÊy c«ng ty còng ®¹t ®­îc mét sè chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi nh­: Trong n¨n qua c«ng ty vÉn lu«n b¶o ®¶m ®Çy ®ñ viÖc lµm cho h¬n 150 c¸n bé c«ng nh©n viªn, ®¶m b¶o phóc lîi x· héi còng nh­ ®iÒu kiÖn vµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt lµm viÖc, thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ ®Çy ®ñ cho Nhµ n­íc, n©ng cao møc sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty. Tuy nhiªn, khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh kh«ng thÓ kh«ng chó ý tíi c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. Trong ®ã, cã nh÷ng nh©n tè n»m trong tÇm kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp vÇ còng cã nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan mµ doanh nghiÖp kh«ng kiÓm so¸t ®­îc, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i kÞp thêi nhËn biÕt vµ cã biÖn ph¸p thÝch øng víi sù biÕn ®æi cña nh÷ng nh©n tè nµy. Nh÷ng nh©n tè chÝnh nh­ nh©n tè thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, nh©n tè chÊt l­îng hµng ho¸, gi¸ c¶ hµng nhËp khÈu, c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ nh©n tè con ng­êi. Bªn c¹nh ®ã cã mét sè nh©n tè kh¸c nh­: c¬ chÕ qu¶n lý kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña Nhµ n­íc, chÝnh s¸ch tÝn dông, qu¶n lý ngo¹i hèi, c¸c thñ tôc hµnh chÝnh,... §èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp kh©ñ, nhãm nh©n tè nµy ®­îc xem nh­ lµ nh©n tè kh¸ch quan, nh­ng nã cã ¶nh h­ëng lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doan cña c¸c doanh nghiÖp. Nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý nhËp kh©ñ cña n­íc ta hiÖn nay lµ: ThuÕ nhËp khÈu, giÊu phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, h¹n ng¹ch nhËp khÈu vµ kiÓm so¸t ngo¹i tÖ. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¬ chÕ qu¶n lý ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ë ViÖt Nam ®· cã nhiÒu thay ®æi t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu dÔ dµng h¬n. Tuy nhiªn, sù thay ®æi qu¸ nhanh c¸c chØ thÞ, nghÞ ®Þnh, quy chÕ ®iÒu tiÕt qu¶n lý ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®· cã ¶nh h­ëng ®Õn toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn b¸m s¸t, n¾m b¾t nh÷ng th«ng tin vÒ sù thay ®æi c¬ chÕ ®Ó cã biÖn ph¸p kÞp thêi,phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh kinh doanh cña nhµ n­íc. C¬ chÕ qu¶n lý vµ sù æn ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch lµ ®iÒu kiÖn quan träng hç trî cho ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ cao. Nh­ vËy, ®Ó duy tr× sù ph¸t triÓn æn ®Þnh, an to¸n vµ kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, ®ßi hái c«ng ty ph¶i kh«ng ngõng hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý, trong ®ã cã c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, nh»m ph¸t huy mäi lîi thÕ mµ c«ng ty cã ®­îc còng nh­ h¹n chÕ ®­îc nh÷ng rñi ro hay khã kh¨n mµ c«ng ty ph¶i ®­¬ng ®Çu trong t­¬ng lai. 2- Ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi ( VIETRACIMEX - I ). Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu ta t×m ra nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Xem xÐt c¸c chØ tiªu trªn ta thÊy lîi nhuËn ®· cã ¶nh h­ëng lín ®Õn c¸c chØ tiªu kinh tÕ kh¸c. Do lîi nhuËn n¨m 2001 t¨ng lªn ®· dÉn ®Õn sù t¨ng lªn cña c¸c chØ tiªu: hÖ sè doanh lîi gi¸ thµnh, hÖ sè doanh lîi doanh thu. Lîi nhuËn lµ kÕt qña tµi chÝnh cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc t¨ng lªn cña lîi nhuËn trong kinh doanh sÏ dÉn ®Õn viÖc tÝch tô vèn lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cho më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh, n©ng cao uy tÝn vµ ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn l©u dµi cña doanh nghiÖp. Víi ý nghÜa ®ã, viÖc t¨ng lîi nhuËn lµ con ®­êng tèt nhÊt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ muèn t¨ng lîi nhuËn th× ph¶i t¨ng doanh thu, gi¶m chi phÝ. * T¨ng doanh thu: Doanh thu lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, hiÖu qu¶ sö dông vèn, ng­îc l¹i viÖc t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn cã ý nghÜa quan träng trong viÖc thóc ®Èy më réng doanh thu cña c«ng ty. Doanh thu cña c«ng ty phô thuéc vµo c¸c nh©n tè chñ yÕu: khèi l­îng hµng ho¸ tiªu thô, chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ tiªu thô. + Khèi l­îng hµng ho¸ tiªu thô: Cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi doanh thu. Khèi l­îng tiªu thô nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo viÖc tiÕp thÞ, nghiªn cøu quan hÖ cung cÇu, kh¶ n¨ng tiªu thô cña mÆt hµng ®Ó tæ chøc mua vµ dù tr÷ hµng ho¸ hîp lý, khoa häc, trªn c¬ së ®ã tæ chøc xuÊt giao hµng nhanh chãng, phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng, cã ý nghÜa quan träng trong ®Èy m¹nh doanh thu. Trong kinh doanh ngo¹i th­¬ng, luËt ph¸p vµ tËp qu¸n quèc tÕ vÒ th­¬ng maÞ b¾t buéc ng­êi b¸n kh«ng nh÷ng ph¶i chuÈn bÞ ®óng, ®ñ hµng ho¸ theo hîp ®ång mµ cßn thùc hiÖn c¸c hµnh vi cã liªn quan kh¸c trong c«ng t¸c chuÈn bÞ ®Ó ®¶m b¶o viÖc giao hµng vµ thanh to¸n thuËn lîi, ®óng thêi h¹n. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty ph¶i ®a d¹ng ho¸ h×nh thùc tiªu thô, më réng quan hÖ víi b¹n hµng, x©y dùng kÕ ho¹ch l­u chuyÓn hµng ho¸ hîp lý. + ChÊt l­îng hµng ho¸: §©y lµ nh©n tè qua träng bËc nhÊt trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng cã canh tranh, gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi nh©n tè khèi l­îng vµ nh©n tè gi¸ c¶. ChÊt l­îng hµng ho¸ cña c«ng ty phô thuéc vµo nhµ cung cÊp vµ viÖc tæ chøc mua hµng. C«ng ty ph¶i kh«ng ngõng n¾m b¾t th«ng tin vÒ thÞ tr­êng ®Ó t×m nguån hµng chÊt l­îng cao, gi¸ c¶ hîp lý. Lµ cÇu nèi trong lÜnh vùc l­u th«ng, c«ng ty cÇn ph¶n ¸nh víi nhµ cung cÊp vÒ nhu cÇu hµng ho¸ vµ h­íng dÉn s¶n xuÊt n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, ®Ó cã thÓ mua vµo hµng ho¸ chÊt l­îng cao. + Gi¸ c¶: Trong kinh doanh xuÊt khÈu, viÖc x¸c ®Þnh gi¸ CIF cÇn ®­îc c©n nh¾c, tÝnh to¸n trong qu¸ tr×nh ký kÕt hîp ®ång. NÕu hµng ho¸ theo gi¸ CIF th× ph¶i dùa trªn c¬ së chän tæ chøc vËn chuyÓn cã uy tÝn, b¶o qu¶n tèt hµng trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn vµ thuª ®­îc tæ chøc bèc dì hµng b¶o ®¶m tr¸nh tæn thÊt h­ háng.Khi mua ®­îc hµng ho¸ chÊt l­îng cao, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng th× cã thÓ ®Èu m¹nh ®­îc qu¸ tr×nh tiªu thô: t¨ng khèi l­îng, t¨ng gi¸ b¸n dÉn ®Õn t¨ng doanh thu. * TiÕt kiÖm tèi ®a chi phÝ kinh doanh: §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, c«ng ty cÊn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p lµm t¨ng møc lu©n chuyÓn hµng ho¸, tæ chøc tèt kh©u vËn chuyÓn hµng ho¸, qu¶n lý kho b·i, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé kinh doanh nhËp khÈu. Doanh nghiÖp còng ph¶i tiÕt kiÖm c¸c kho¶n chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt nh­ duy tr× mèi quan hÖ tèt v¬Ý kh¸ch hµng th­êng xuyªn ®Ó gi¶m chi phÝ giao dÞch t×m kiÕm mét b¹n hµng míi, hay nhµ cung cÊp... Cïng víi c¸c nç lùc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, c«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn c«ng t¸c ®µo t¹o, ®Çu t­ vµo lÜnh vùc con ng­êi ®Ó cã ®éi ngò nhµ kinh doanh giái. C«ng ty ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n trong c«ng t¸c khen th­ëng kû luËt nh»m t¹o nªn mét ®«Þ ngò c¸n bé cã n¨ng lùc vµ phÈm chÊt tèt trong kinh doanh. Tãm l¹i, hiÖu qu¶ kinh doanh chØ cã thÓ ®¹t ®­îc khi l·nh ®¹o c«ng ty biÕt phèi hîp c¸c biÖn ph¸p víi nhau mét c¸ch nhÞp nhµng t¹o ®­îc sù th«ng suèt trong ho¹t ®éng qu¶n lý ®iÒu hµnh còng nh­ trong ho¹t ®«ng kinh doanh. Bªn c¹nh nh÷ng nç lùc cña c«ng ty th× cÇn cã sù gióp ®ì vµ hç trî tõ phÝa tæng c«ng ty vµ c¸c c¬ quan Nhµ n­íc. §èi víi tæng c«ng ty, cÇn cã c¸c biÖn ph¸p hç trî vÒ vèn, nh©n lùc gióp c«ng ty hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c kÕ to¸n còng nh­ ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c«ng ty. §èi víi Nhµ n­íc, cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ thuÕ suÊt vµ l·i vay t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi nãi riªng trong c¸c ho¹t ®éng nhËp khÈu trang thiÕt bÞ kü thuËt phôc vô cho ngµnh giao th«ng vËn t¶i trong n­íc. Muèn vËy, Nhµ n­íc cÇn cã c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn ®iÒu chØnh kÞp thêi vÒ nh÷ng thay ®æi vÒ thuÕ, tû gÝa, l·i suÊt ng©n hµng, h¬n c¶ lµ t¹o ra sù æn ®Þnh, linh ®éng h¬n trong c¸c kh©u gi¶i quyÕt thñ tôc H¶i quan, tr¸nh t×nh tr¹ng kÐo dµi thêi gian gi¶i quyÕt thñ tôc cho c¸c doanh nghiÖp v× nh­ vËy doanh nghiÖp sÏ ph¶i chÞu nhiÒu chi phÝ kÌm theo nh­ chi phÝ ®i l¹i,... Trªn ®©y lµ nh÷ng ý kiÕn cña riªng em vÒ ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Tuy cã thÓ cßn nhiÒu sai sãt, song còng muèn gãp phÇn nhá bÐ cña m×nh vµo viÖc n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi. KÕt luËn Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®· vµ ®ang trë thµnh mét bé phËn kh«ng thÓ thiªó trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. L­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu ®ãng mét phÇn to lín trong viÖc cung cÊp c¸c trang thiÕt bÞ, khoa häc c«ng nghÖ míi cho sù nghiÖp CNH - H§H cu¶ ®Êt n­íc. KÕt qu¶ nµy cã ®­îc mét phÇn lµ nhê vµo c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu chÆt chÏ, xuyªn suèt c¸c qu¸ tr×nh mua, b¸n, dù tr÷ hµng ho¸ sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c kho¶n chi phÝ vµ thu nhËp, t¨ng c­êng tèc ®é vµ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh l­u chuyÓn hµng ho¸, gióp cho c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ngµy cµng trë nªn s«i ®éng. Chuyªn ®Ò “ Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi “ ®· gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò sau: PhÇn I: Nªu lªn ¶nh h­ëng cña ho¹t ®«ng kinh doanh nhËp khÈu víi nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng tíi qu¸ tr×nh h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu. PhÇn nµy lµm râ lý luËn vÒ ph­¬ng ph¸p vµ tr×nh tù h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu trong c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p KKTX vµ KK§K. PhÇn II: Giíi thiÖu ®Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸u qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh còng nh­ ®Æc ®iÓm bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty. PhÇn nµy tr×nh bµy râ thùc tr¹ng h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ Néi. PhÇn III: §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng tu ®ång thêi ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn qu¸ tr×nh nµy. Do ph¹m vÞ ®Ò tµi réng, thêi gian thùc tËp kh«ng nhiÒu còng nh­ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, chuyªn ®Ò nµy kh«ng tr¸nh khái sai sãt. V× vËy, em mong ®­îc sù nhËn xÐt, s÷a ch÷a cña c¸c thÇy c« gi¸o. Cuèi cïng, em xin ch©n thµnh c¸m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña kÕ to¸n tr­ëng c«ng ty Th­¬ng m¹i vµ x©y dùng Hµ néi ®Æc biÖt lµ sù chØ b¶o tËn t×nh cña c« gi¸o h­íng dÉn Ph¹m ThÞ Thuû ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp nµy. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh . Chñ biªn - TS NguyÔn V¨n C«ng - NXB Tµi chÝnh n¨m 2000. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh - NXB thèng kª ; PGS - TS Ph¹m ThÞ G¸i. Gi¸o tr×nh kinh tÕ ngo¹i th­¬ng -.GS Bïi Xu©n L­u - NXB Gi¸o dôc. Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng - Vò H÷u Töu - NXB Gi¸o dôc. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp - NXB Tµi chÝnh Hµ Néi. Thanh to¸n quèc tÕ ngo¹i th­¬ng - PGS §inh Xu©n Trinh - NXB Gi¸o dôc. Th«ng t­ sè 64 - TC/ TCDN ngµy 15/9/1997 h­íng dÉn chÕ ®é trÝch lËp vµ sö dông dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, dù phßng c«ng nî khã ®ßi, dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n t¹i doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Th«ng t­ sè 33 / 1998/ TC - BTC h­íng dÉn h¹ch to¸n vµ sö dông dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, dù phßng c«ng nî khã ®ßi, dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n t¹i doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Môc lôc Lêi nãi ®Çu PhÇn I: nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu I.®Æc ®IÓm ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã ¶nh h­ëng tíi h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu. 1.®Æc ®IÓm vµ vai trß cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu 2.®èi t­îng vµ ph­¬ng thøc nhËp khÈu 3. c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ chñ yÕu trong ho¹t ®éng nhËp khÈu 4.®Æc ®IÓm tÝnh gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu II.c¸c ph­¬nh thøc h¹ch to¸n chi tiÕt hµng ho¸ nhËp khÈu 1.ph­¬ng ph¸p thÎ song song 2. ph­¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn 3.ph­¬ng ph¸p sæ sè d­ III.h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu trong c¸c doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. 1. kh¸I niÖm vµ tµi kho¶n sö dông 2. h¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu 2.1 h¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu trùc tiÕp 2.2 h¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu gi¸n tiÕp 3. h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ nhËp khÈu 3.1 tr­êng hîp doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ 3.2 tr­êng hîp doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ho¹ec c¸c mÆt hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT IV. kÕ to¸n chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 1. chi phÝ thu mua hµng ho¸ 2. chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp 3. x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh V. h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu trong c¸c doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú 1.kh¸i niÖm vµ tµi kho¶n sö dông 2. ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n phÇn II: thùc tr¹ng h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty th­¬ng m¹I vµ x©y dùng hµ néi I.®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng hµ néi 1. qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng hµ néi 2. tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n 3.®Æc ®IÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty th­¬ng m¹I vµ x©y dùng hµ néi II.h¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng hµ néi 1. kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu trùc tiÕp 2. kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu uû th¸c III.h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng nhËp khÈu t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i –x©y dùng hµ néi IV. h¹ch to¸n chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i- x©y dùng hµ néi 1.kÕ to¸n chi phÝ thu mua hµng ho¸ 2.kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 3.kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh V. h¹ch to¸n chi tiÕt l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty th­¬ng m¹I vµ x©y dùng hµ néi 1. t¹i kho 2.t¹i phßng kÕ to¸n VI.ph©n tÝch hiÖu quña kinh doanh t¹i c«ng ty th­¬ng m¹I –x©y dùng hµ néi 1.®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 2. ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 3.ph©n tÝch tèc ®ä chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng 4. ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn s¶n xuÊt PhÇn III: mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty th­¬ng m¹I –x©y dùng hµ néi I.®¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i –x©y dùng hµ néi 1.nh÷ng ­u ®iÓm trong c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty 2 nh÷ng nh­îc ®iÓm trong c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty II.mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i c«ng ty th­¬ng m¹I- x©y dùng hµ néi III.ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i- x©y dùng hµ néi 1. ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c«ng ty th­¬ng m¹I –x©y dùng hµ néi 2. ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c«ng ty th­¬ng m¹i- x©y dùng hµ néi kÕt luËn tµI liÖu tham kh¶o