Đề tài Hoàn thiện công tác kế toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty Cơ Khí Quang Trung

03. C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung ®· chÊp thuËn gi¶m gi¸ 5% trªn tæng gi¸ trÞ thanh to¸n vµ thanh to¸n tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n. Sè tiÒn gi¶m gi¸ = 170.100.000 x 5% = 8.505.000 ®ång. Trong ®ã: Doanh thu b¸n hµng gi¶m = 8.100.000 ®ång ThuÕ GTGT gi¶m = 405.000 ®ång KÕ to¸n ghi sæ: Nî TK 532: 8.100.000 Nî TK 3331: 405.000 Cã TK 112: 8.505.000 BiÓu sè 11: Sæ chi tiÕt gi¶m gi¸ hµng b¸n Th¸ng 12 n¨m 2003 §¬n vÞ tÝnh : §ång Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy th¸ng Nî Cã 20/12 31/12 193040 20/12 Gi¶m gi¸ hµng b¸n theo ®¬n sè 3 KÕt chuyÓn gi¶m trõ doanh thu 112 511 8.100.000 8.100.000 Céng ph¸t sinh 8.100.000 8.100.000 Tuy nhiªn, sæ nµy còng kh«ng theo dâi tõng mÆt hµng tiªu thô. T­¬ng tù nh­ sæ chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n, sæ nµy chØ nh­ mét sæ trung gian ®Ó liÖt kª c¸c nghiÖp vô gi¶m gi¸ hµng b¸n . 4.4.1.2. H¹ch to¸n tæng hîp gi¶m gi¸ hµng b¸n Tr×nh tù ghi chÐp vµo cuèi th¸ng nh­ sau C¨n cø vµo sæ chi tiÕt gi¶m gi¸ hµng b¸n, cuèi th¸ng 12/2003 kÕ to¸n céng sè ph¸t sinh nî ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 8, cét ghi cã TK 532 theo ®Þnh kho¶n kÕt chuyÓn gi¶m trõ doanh thu: Nî TK 511 : 8.100.000 Cã TK 532 : 8.100.000 Cuèi th¸ng 12/2003 c¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ 8 vµ c¸c sæ liªn quan (NKCT 1, NKCT 2…) ®Ó ghi vµo sæ c¸i TK 532 BiÓu sè 12: C«ng ty c¬ khÝ quang trung Sæ c¸I TµI kho¶n 532-gi¶m gi¸ hµng b¸n N¨m 2003 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã §¬n vÞ : §ång Ghi cã TK ®èi øng Nî TK nµy Th¸ng 1 Th¸ng 2 … Th¸ng 11 Th¸ng 12 Céng 112 8.100.000 Tæng ph¸t sinh Nî 8.100.000 Cã 8.100.000 Sè d­ cuèi th¸ng Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2003 KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng ( Ký, hä tªn) ( Ký, hä tªn) 4.4.2.H¹ch to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 4.4.2.1. H¹ch to¸n chi tiÕt hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ë C«ng ty ph¸t sinh khi bÞ sai th«ng sè kü thuËt, hµng kÐm chÊt l­îng.... KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ liªn quan ®Ó h¹ch to¸n gi¶m trõ doanh thu, thuÕ GTGT vµ kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng. Cô thÓ: Ngµy 25/12/2003 C«ng ty nhËn ®­îc 1 ho¸ ®¬n GTGT sè 89523 vµ Biªn b¶n tr¶ l¹i hµng cña C«ng ty giÊy V¨n ®iÓn tr¶ l¹i 1 m¸y c¾t giÊy ®· mua tõ th¸ng 11/2003 do chi tiÕt m¸y bÞ lçi, víi tæng gi¸ trÞ thanh to¸n lµ: 62.475.000 ®ång (trong ®ã: trÞ gi¸ b¸n ch­a thuÕ: 59.500.000 ®ång; thuÕ GTGT lµ: 2.975.000 ®ång). KÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n hµng tr¶ l¹i, x¸c ®Þnh gi¸ vèn cöa hµng bÞ tr¶ l¹i nh­ phÇn h¹ch to¸n gi¸ vèn ®· tr×nh bµy phÇn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: §­îc ghi vµo sæ chi tiÕt gi¸ vèn( h¹ch to¸n chi tiÕt gi¸ vèn), ghi vµo b¶ng kª 8, cuèi th¸ng ghi vµo nhËt ký chøng tõ 8( h¹ch to¸n tæng hîp) theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 155: 47.500.000 Cã TK 632: 47.500.000 T­¬ng tù nh­ h¹ch to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n kho¶n gi¶m trõ doanh thu nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo sæ chi tiÕt hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i BiÓu sè 13: Sæ chi tiÕt hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Th¸ng 12 n¨m 2003 §¬n vÞ tÝnh : §ång Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy th¸ng Nî Cã 25/12 31/12 89523 25/12 Tr¶ l¹i m¸y c¾t giÊy KÕt chuyÓn gi¶m trõ doanh thu 112 511 59.500.000 59.500.000 Céng ph¸t sinh 59.500.000 59.500.000 4.4.2.2. H¹ch to¸n tæng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i - C¨n cø vµo sæ chi tiÕt hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, cuèi th¸ng 12/2003 kÕ to¸n ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 8, cét ghi cã TK 531 theo ®Þnh kho¶n kÕt chuyÓn gi¶m trõ doanh thu: Nî TK 511 : 59.500.000 Cã TK 531 : 59.500.000 Cuèi th¸ng 12/2003 c¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ 8 vµ c¸c sæ liªn quan( NKCT 1, NKCT 2…) ®Ó ghi vµo sæ c¸i TK 531 BiÓu sè 14: C«ng ty c¬ khÝ quang trung Sæ c¸I TµI kho¶n 531- hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i N¨m 2003 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã §¬n vÞ : §ång Ghi cã TK ®èi øng Nî TK nµy Th¸ng 1 Th¸ng 2 … Th¸ng 11 Th¸ng 12 Céng 112 59.500.000 Tæng ph¸t sinh Nî 59.500.000 Cã 59.500.000 Sè d­ cuèi th¸ng Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2003 KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng ( Ký, hä tªn) ( Ký, hä tªn) §ång thêi víi viÖc h¹ch to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n, kÕ to¸n cßn ph¶i ghi gi¶m thuÕ GTGT ®Çu ra sÏ ®­îc tr×nh bµy ë phÇn h¹ch to¸n thuÕ GTGT ®Çu ra. 4.4.3. H¹ch to¸n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ chiÕt khÊu th­¬ng m¹i HiÖn nay C«ng ty vÉn ch­a ¸p dông chÝnh s¸ch nµy, ph­¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu cña kh¸ch hµng víi c«ng ty lµ b»ng tiÒn mÆt hoÆc b»ng chuyÓn kho¶n hoÆc cho gia h¹n nî trong mét thêi gian. NÕu qu¸ kho¶ng thêi gian ®ã c«ng ty b¾t ®Çu tÝnh l·i suÊt. - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i lµ kho¶n mµ C«ng ty gi¶m trõ cho ng­êi mua hµng ®· mua hµng víi khèi l­îng lín. Tuy nhiªn, còng nh­ chÝnh s¸ch chiÕt khÊu thanh to¸n, C«ng ty kh«ng cã chÝnh s¸ch nµy cho kh¸ch hµng cña m×nh. 4.5. H¹ch to¸n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung kª khai tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. Trong vßng 10 ngµy ®Çu cña mçi th¸ng, kÕ to¸n ph¶i kª khai tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép( c¨n cø ho¸ ®¬n GTGT hµng ho¸ b¸n ra trong kú), thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ vµ thuÕ GTGT cßn ph¶i nép sau khi ®­îc khÊu trõ cho th¸ng võa qua b»ng viÖc lËp bé hå s¬ vÒ thuÕ GTGT . 4.5.1. H¹ch to¸n chi tiÕt thuÕ GTGT 4.5.1.1. H¹ch to¸n thuÕ GTGT ®Çu ra ThuÕ suÊt ®èi víi hµng ho¸ b¸n ra cña c«ng ty lµ 5% C«ng ty sö dông sæ chi tiÕt thuÕ GTGT. Hµng ngµy, khi b¸n hµng kÕ to¸n tiªu thô viÕt ho¸ ®¬n GTGT ghi râ gi¸ b¸n ch­a thuÕ GTGT, thuÕ GTGT vµ tæng gi¸ thanh to¸n. C¨n cø vµo hãa ®¬n nµy kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt TK 33311- thuÕ GTGT ®Çu ra. Cô thÓ: Theo ho¸ ®¬n GTGT sè 19324 ngµy 1/12/2003 ®­îc ghi vµo sæ theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 131 : 220.739.925 Cã TK 511: 210.228.500 Cã TK 3331: 10.511.425 - §èi víi tr­êng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Cô thÓ: Ngµy 25/13/2003 c¨n cø vµo ho¸ ®¬n hµng b¸n tr¶ l¹i 1 m¸y c¾t giÊy sè 89523 do c«ng ty GiÊy V¨n §iÓn lËp ®Ó ghi gi¶m thuÕ GTGT ®Çu ra vµo sæ theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 531 : 59.500.000 Nî TK 3331 : 2.975.000 Cã TK 112 : 62.475.000 Khi gi¶m gi¸ hµng b¸n, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n do c«ng ty lËp l¹i mang sè 19340 ®Ó ®iÒu chØnh doanh thu, kÕ to¸n ghi gi¶m thuÕ GTGT theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 532 : 8.100.000 Nî TK 3331: 405.000 Cã TK 112: 8.505.000 BiÓu sè 15: Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT TK : 3331 Th¸ng 12 n¨m 2003 Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Sè d­ Sè hiÖu Ngµy th¸ng Nî Cã Nî Cã 1.Sè d­ ®Çu kú 14.000.000 2. Sè ph¸t sinh trong kú 01/12 19324 01/12 B¸n m¸y c¾t giÊy 131 11.511.425 … 15/12/ 19337 15/12 B¸n m¸y c¾t t«n cuén 131 8.100.000 … 20/12 19340 20/12 Gi¶m gi¸ hµng b¸n 112 405.000 … 25/12 89523 25/12 Hµng b¸n bi tr¶ l¹i 112 2.975.000 … 31/12 Thuª GTGT ®­îc khÊu trõ 133 85.334.000 Céng sè ph¸t sinh 88.714.000 126.291.200 3. Sè d­ cuèi kú 51.577.200 4.5.1.2. H¹ch to¸n chi tiÕt thuÕ GTGT ®Çu vµo C«ng ty sö dông sæ chi tiÕt thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ ®Ó tËp hîp sè thuÕ ®Çu vµo nµy. Hµng ngµy, c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n mua vµo kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi vµo sæ theo ®Þnh kho¶n sau: Khi mua nguyªn vËt liÖu nhËp kho, cô thÓ c¨n cø vµo ho¸ ®¬n sè 12563 ngµy 1/12/2003 kÕ to¸n ghi: Nî TK 152 : 18.792.000 Nî TK 133 : 1.879.200 Cã TK 112 : 20.671.200 - Khi mua c¸c dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho nhu cÇu bé phËn nµo c«ng ty tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ cho bé phËn ®ã, cô thÓ : ngµy 25/12 nhËn ®­îc ho¸ ®¬n thanh to¸n tiÒn ®iÖn tho¹i th¸ng 12 sè 16021 cña b­u ®iÖn Hµ Néi vµ C«ng ty ghi sæ: Nî TK 642 : 4.850.000 Nî TK 133 : 485.000 Cã TK 112 : 5.335.000 BiÓu sè 16: Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ TK : 133 Th¸ng 12 n¨m 2003 Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Sè d­ Sè hiÖu Ngµy th¸ng Nî Cã Nî Cã 1.Sè d­ ®Çu kú 0 2. Sè ph¸t sinh trong kú 01/12 12563 01/12 Mua NVL nhËp kho 112 1.879.200 … 25/12 16021 §iÖn tho¹i dïng cho qu¶n lý 112 485.000 8.100.000 … 31/12 KÕt chuyÓn thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 133 85.334.000 Céng sè ph¸t sinh 85.334.000 85.334.000 3. Sè d­ cuèi kú 0 4.5.1.3. H¹ch to¸n thuÕ GTGT ph¶i nép KÕ to¸n tiÕn hµnh x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ph¶i nép theo c«ng thøc: Sè thuÕ GTGT ph¶i nép = ThuÕ GTGT ®Çu ra - ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Sè thuÕ GTGT ph¶i nép = 122.911.200 – 85.334.000= 37.577.200 ( th¸ng 12/2003) Cuèi th¸ng 12/2003, x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ trong kú ghi theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 3331 : 85.334.000 Cã TK133: 85.334.000 4.5.2. H¹ch to¸n tæng hîp thuÕ GTGT ph¶i nép Cuèi th¸ng 12/2003 kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c sæ chi tiÕt trªn tiÕn hµnh ghi vµo sæ C¸i TK 133, sæ C¸i TK 333 ®ång thêi lËp bé hå s¬ thuÕ nép cho c¬ quan thuÕ bao gåm : BiÓu sè 17: B¶ng kª ho¸ ®¬n, Chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra (KÌm theo tê khai thuÕ GTGT) (Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p KhÊu trõ thuÕ kª khai hµng th¸ng) Th¸ng 12 n¨m 2003 Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung. M· sè: 0100100368 - 026 §Þa chØ míi: sè 360 ®­êng Gi¶i phãng – T.Xu©n – Hµ Néi (§¬n vÞ: ®ång VN) Chøng tõ b¸n hµng ho¸, dÞch vô Tªn Kh¸ch hµng Doanh sè b¸n (ch­a cã thuÕ) ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng Ghi chó Sè Ngµy 1 2 3 4 5 6 19324 1/12/02 Nhµ m¸y giÊy V¨n ®iÓn 210.228.500 10.511.425 01-00958607 ..... ...... .......... 19337 15/12/02 C«ng ty TNHH thÐp V-Anh 162.000.000 8.100.000 01-00101062 ....... ...... ........... Céng 2.525.824.000 126.291.200 Hµ néi, ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2003 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng (Ký râ hä tªn) (Ký râ hä tªn) BiÓu 18: B¶ng kª ho¸ ®¬n, Chøng tõ hµng ho¸ mua vµo (Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p KhÊu trõ thuÕ kª khai hµng th¸ng) Th¸ng 12 n¨m 2003 Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung. M· sè: 0100100368 - 026 §Þa chØ míi: sè 360 ®­êng Gi¶i phãng – T.Xu©n – Hµ Néi (§¬n vÞ: ®ång VN) Chøng tõ mua hµng ho¸, dÞch vô Tªn ng­êi b¸n ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo Ghi chó Sè Ngµy 1 2 3 5 6 12563 1/12/02 C«ng ty CP thÐp Hµ VIÖt 1.87.9200 0100967224 ..... ...... .......... 13526 15/12/02 Doanh nghiÖp t­ nh©n Linh Chi 104.100 0100958759 25631 23/12 C«ng ty Hoµng Mü 400.800 0100958759 ....... ...... ........... Céng 85.334.000 Hµ néi, ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2003 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng (Ký râ hä tªn) (Ký râ hä tªn) BiÓu 19: Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc tê khai thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng Th¸ng 12 n¨m 2003 ( Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) Tªn c¬ së: C«ng ty c¬ khÝ quang Trung §Þa chØ míi: sè 360 ®­êng Gi¶i phãng – T.Xu©n – Hµ Néi STT ChØ tiªu kª khai Doanh thu (ch­a cã thuÕ GTGT) ThuÕ GTGT 1 2 3 4 1 Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra 2.458.224.000 2 Hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ GTGT 2.458.224.000 122.911.200 a. Hµng hãa xuÊt nhËp khÈu b. Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra thuÕ suÊt 5% 2.458.224.000 122.911.200 c. Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra thuÕ suÊt 10% d. Hµng hãa dÞch vô b¸n ra thuÕ suÊt 20% 3. Hµng hãa dÞch vô mua vµo 1.271.954.000 85.334.000 4. ThuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô mua vµo 85.334.000 5. ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 85.334.000 6 ThuÕ GTGT ph¶I nép (+) hoÆc ®­îc tho¸i(-) trong kú(tiÒn thuÕ 2-5) 37.577.200 7. ThuÕ GTGT kú tr­íc chuyÓn qua A. Nép thiÕu 14.000.000 B. Nép thõa hoÆc ch­a ®­îc khÊu trõ 8. ThuÕ GTGT ®· nép trong th¸ng 9. ThuÕ GTGT ®­îc hoµn tr¶ trong th¸ng 10. ThuÕ GTGT ph¶i nép trong th¸ng nµy 51.577.100 Sè tiÒn ph¶i nép: N¨m m­¬i mèt triÖu n¨m tr¨m b¶y m­¬i b¶y ngh×n mét tr¨m ®ång ch½n. Xin cam ®oan sè liÖu trªn lµ ®óng, nÕu sai t«i xin chÞu tr¸ch nhiÖm xö lý theo ph¸p luËt. Hµ Néi, ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2003 Gi¸m ®èc C«ng ty ( Ký tªn, ®ãng dÊu) 4.6. H¹ch to¸n ph¶i thu cña kh¸ch hµng 4.6.1. H¹ch to¸n chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng §Ó theo dâi t×nh h×nh c«ng nî cöa kh¸ch hµng ®èi víi c«ng ty, bé phËn kÕ to¸n ®· më sæ chi tiÕt ph¶i thu víi kh¸ch hµng. C¬ së lËp Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua: Sæ nµy ®­îc më theo dâi cho tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng cô thÓ, víi kh¸ch hµng th­êng xuyªn sæ sÏ ®­îc më trªn mét cuèn riªng ng­îc l¹i th× ®­îc theo dâi chung trªn mét sæ nh­ng mçi ®èi t­îng ®­îc theo dâi trªn mét hoÆc mét sè trang sæ. C¬ së ®Ó ghi lµ ho¸ ®¬n b¸n hµng, c¸c chøng tõ thanh to¸n nh­ phiÕu thu, giÊy b¸o cã Hµng ngµy, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ sæ chi tiÕt b¸n hµng, kÕ to¸n vµo Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua më cho tõng kh¸ch hµng (vÝ dô kh¸ch hµng: C«ng ty TNHH thÐp ViÖt Anh) C¨n cø H§ sè 19337 ngµy 15-12-2003 C«ng ty c¬ khÝ Quang Trung b¸n cho C«ng ty thÐp ViÖt Anh 03 m¸y c¾t t«n cuén víi ®¬n gi¸ lµ 54.000.000 ®/1 m¸y, C«ng ty thÐp ViÖt Anh ch­a thanh to¸n kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 131: 170.100.000 (Chi tiÕt kh¸ch hµng: C«ng ty TNHH thÐp V-Anh) Cã TK 511 : 162.000.000 Cã TK 3331: 8.100.000 Khi kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn hµng, kÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ tiÒn mÆt, chøng tõ ng©n hµng vµ c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan ®Ó ghi vµo Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua. Cô thÓ ngµy 20/12/2003 C«ng ty TNHH thÐp ViÖt Anh thanh to¸n cho C«ng ty b»ng tiÒn göi NH( C«ng ty nhËn ®­îc giÊy b¸o Cã sè 91271) ®­îc ph¶n ¸nh theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 112: 170.100.000 Cã TK 131: 170.100.000 (Chi tiÕt kh¸ch hµng: C«ng tyTNHH thÐp V-Anh) 4.6.2. H¹ch to¸n tæng hîp ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cuèi th¸ng 12/2003, c¨n cø vµo sè liÖu tæng céng trªn” Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua” më cho tõng kh¸ch hµng, ®Ó kÕ to¸n ghi 1 lÇn vµo 1 dßng lªn B¶ng kª sè11 -Ph¶i thu cña kh¸ch hµng . Sau khi kho¸ sæ b¶ng kª sè 11, x¸c ®Þnh sè ph¸t sinh bªn Cã TK 131, kÕ to¸n lÊy sè tæng céng cña b¶ng kª sè 11 ®Ó ghi vµo NKCT sè 8 (BiÓu sè 05), cét ghi Cã TK 131 ®èi øng Nî c¸c TK liªn quan theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 111: 410.949.500 Nî TK 112: 1.275.450.000 Cã TK 131: 1.686.399.500 C¨n cø vµo NKCT sè 8, kÕ to¸n x¸c ®Þnh sè tæng céng ph¸t sinh bªn Cã TK 131 ®Ó ghi vµo Sæ c¸i TK 131 vµ sè ph¸t sinh Nî TK 131 ®­îc ph¶n ¸nh chi tiÕt theo tõng tµi kho¶n ®èi øng theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 131: 1.875.719.475 Cã TK 511 : 1.786.399.500 Cã TK 3331: 89.319.975 S¬ ®å 25: tr×nh tù vµ ph­¬ng ph¸p ghi chÐp kÕ to¸n ph¶I thu cña kh¸ch hµng Ho¸ ®¬n GTGT, giÊy b¸o Cã, phiÕu thu... Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua B¶ng kª 11 NKCT sè 8 ( ghi cã TK 131) Sæ c¸i TK 131 B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng 5. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng 5.1. H¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng Khi thùc hiÖn c«ng t¸c tiªu thô thµnh phÈm cña m×nh C«ng ty ®· ph¶i bá ra mét kho¶n chi phÝ phôc vô cho kh©u b¸n hµng, gåm cã: chi phÝ vËn chuyÓn thµnh phÈm ®i tiªu thô, chi phÝ bao b× ®ãng gãi, chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm, chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Trong kú kÕ to¸n kh«ng theo dâi riªng tõng kho¶n chi phÝ b¸n hµng mµ ®Õn cuèi kú kÕ to¸n míi tËp hîp chi phÝ b¸n hµng, lµm c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n. C«ng ty còng sö dông sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng ®Ó ghi chÐp. C¨n cø ®Ó ghi bao gåm: sè liÖu lÊy tõ nhËt ký chøng tõ 1, 2, b¶ng ph©n bæ vËt liÖu, c«ng cô dông cô, b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng.Cô thÓ trong th¸ng 12/2003 cã c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh nh­ sau: Cuèi th¸ng 12/2003, c¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ sè 1 ®Ó lÊy céng ph¸t sinh cña dßng ghi Nî TK 641 ghi vµo sæ theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 641 : 69.246.500 Cã TK 111 : 69.246.500 C¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ sè 2 lÊy céng ph¸t sinh cña dßng ghi Nî TK 641 ghi vµo sæ chi tiÕt theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 641 : 40.063.000 Cã TK 112: 40.063.000 Dùa vµo b¶ng ph©n bæ1 ( b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi) x¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c tÝnh cho kho¶n b¸n hµng ghi vµo sæ; Nî TK 641 : 33.915.000 Cã TK 334: 28.500.000 Cã TK 338: 5.415.000 C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ 2 ( b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô) lÊy tæng sè ph¸t sinh Cã TK 152, 153 dïng cho b¸n hµng ®Ó ghi vµo sæ: Nî TK 641 : 26.200.100 Cã TK 152 : 10.325.000 Cã TK 153 : 15.875.100 5.2. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ b¸n hµng Cuèi th¸ng 12/2003, c¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 641, kÕ to¸n ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 7, phÇn ghi Nî TK 641 cã c¸c tµi kho¶n liªn quan theo ®Þnh kho¶n trªn( C«ng ty kh«ng sö dông b¶ng kª 5 ®Ó tËp hîp chi phÝ b¸n hµng) Sè liÖu tõ sæ chi tiÕt còng ®ång thêi ®­îc ghi vµo NKCT 8 cét ghi Cã TK 641. Sau ®ã c¨n cø vµo NKCT sè 8 ®Ó ghi vµo Sæ c¸i TK 641. (biÓu sè 15) BiÓu sè 24 c«ng ty c¬ khÝ quang trung sæ c¸i tµi kho¶n 641 chi phÝ b¸n hµng N¨m 2003 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã §¬n vÞ: ®ång Ghi Cã c¸c TK, ®èi øng Th¸ng 1 Th¸ng 2 .... Th¸ng 11 Th¸ng 12 Céng Nî víi TK nµy 111 69,246,500 112 40,063,000 152 10,325,000 153 15,875,100 334 28,500,000 338 5,415,000 Céng sè ph¸t sinh Nî 169,424,600 Tæng sè ph¸t sinh Cã 169,424,600 Sè d­ cuèi th¸ng Nî Cã Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2003 KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)  S¬ ®å 25: H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ b¸n hµng Th¸ng 12/2003 §¬n vÞ: TriÖu ®ång Nî TK 911 Cã Nî TK 152 Cã Nî TK 641 Cã VËt liÖu xuÊt dïng cho b¸n hµng 10,325 10,325 Nî TK 153 Cã 15,8751 XuÊt dïng c«ng cô dông cô 15,8751 Nî TK 334 Cã 28,5 L­¬ng nh©n viªn b¸n hµng 28,5 Nî TK 338 Cã 5,415 TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ 5,415 Nî TK 112 Cã 40,063 Chi b»ng tiÒn kh¸c 40,063 PS: 169,424.6 169,424.6 169,4246 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 169,4246 6. H¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 6.1. H¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp C¸c kho¶n chi phÝ doanh nghiÖp t¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung bao gåm: L­¬ng nh©n viªn khèi qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, chi phÝ khÊu hao TSC§ phôc vô bé phËn qu¶n lý, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi (®iÖn, ®iÖn tho¹i, n­íc,fax, internet...) vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Trong kú kÕ to¸n kh«ng theo dâi riªng tõng kho¶n môc chi phÝ mµ ®Õn cuèi kú h¹ch to¸n kÕ to¸n míi tiÕn hµnh tËp hîp toµn bé chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp th«ng qua c¸c chøng tõ cã liªn quan nh­ b¶ng ph©n bæ(VL-CCDC, tiÒn l­¬ng, khÊu hao TSC§) NKCT sè 1, sè 2. Cuèi kú h¹ch to¸n kÕ to¸n c¨n cø chøng tõ, sæ s¸ch liªn quan ®Õn c¸c kho¶n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp do bé phËn kÕ to¸n kh¸c cung cÊp kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt TK 642. Sæ chi tiÕt TK 642 kh«ng theo dâi cho tõng kho¶n môc mµ ®­îc dïng liÖt kª tÊt c¶ c¸c kho¶n môc ph¸t sinh v× vËy c«ng ty ®· kh«ng sö dông BK 5 ®Ó tËp hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Cô thÓ trong th¸ng 12/2003 cã c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh nh­ sau: Cuèi th¸ng 12/2003, c¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ sè 1 ®Ó lÊy céng ph¸t sinh cña dßng ghi Nî TK 642 ghi vµo sæ theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 642 : 35.000.000 Cã TK 111 : 35.000.000 C¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ sè 2 lÊy céng ph¸t sinh cña dßng ghi Nî TK 642 ghi vµo sæ chi tiÕt theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 642 : 11.770.500 Cã TK 112: 11.770.500 -Dùa vµo b¶ng ph©n bæ1 ( b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi) x¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c tÝnh cho kho¶n qu¶n lý ghi vµo sæ; Nî TK 642 : 40.043.500 Cã TK 334: 33.650.000 Cã TK 338: 6.393.500 C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ 2 ( b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô) lÊy tæng sè ph¸t sinh Cã TK 152, 153 dïng cho qu¶n lý ®Ó ghi vµo sæ: Nî TK 642 : Cã TK 152 : 4.575.000 Cã TK 153 : 7.423.000 Dùa vµo b¶ng ph©n bæ sè 3 ( b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh), kÕ to¸n lÊy sè liÖu ghi vµo sæ: Nî TK 642 : 20.500.400 Cã TK 214 : 20.500.400 §ång thêi ghi ®¬n Nî TK 009: 20.500.400  6.2. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Cuèi th¸ng 12/2003, c¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 641, kÕ to¸n ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 7, phÇn ghi Nî TK 642 cã c¸c tµi kho¶n liªn quan theo ®Þnh kho¶n trªn. Sè liÖu tõ sæ chi tiÕt còng ®ång thêi ®­îc ghi vµo NKCT 8 cét ghi Cã TK 641. Sau ®ã c¨n cø vµo NKCT sè 8 ®Ó ghi vµo Sæ c¸i TK 642. (biÓu sè 15) BiÓu sè 26 c«ng ty c¬ khÝ quang trung sæ c¸i tµi kho¶n 642 chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp N¨m 2003 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã §¬n vÞ: ®ång Ghi Cã c¸c TK, ®èi øng Th¸ng 1 Th¸ng 2 .... Th¸ng 11 Th¸ng 12 Céng Nî víi TK nµy 111 35,000,000 112 11,770,500 152 4,575,000 153 7,423,000 214 20,500,400 334 33,650,000 338 6,393,500 Céng sè ph¸t sinh Nî 119,312,400 Tæng sè ph¸t sinh Cã 119,312,400 Sè d­ cuèi th¸ng Nî Cã Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2003 KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) S¬ ®å 26: H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ qu¶n lý Th¸ng 12/2003 §¬n vÞ: TriÖu ®ång Nî TK 911 Cã Nî TK 641 Cã Nî TK 152 Cã VËt liÖu xuÊt dïng cho qu¶n lý 4,575 4,575 20,5004 119,3124 PS: 119,3124 KhÊu hao TSC§ Nî TK 214 Cã 20,5004 11,7705 7,423 TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ Chi b»ng tiÒn kh¸c 35 Nî TK 111 Cã 35 11,7705 DÞch vô mua ngoµi Nî TK 112 Cã 6,3935 6,3935 Nî TK 338 Cã Nî TK 334 Cã 33,65 L­¬ng nh©n viªn qu¶n lý 33,65 Nî TK 153 Cã 7,423 XuÊt dïng c«ng cô dông cô 119,3124 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý 119,3124 7. H¹ch to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho vµ ph¶i thu khã ®ßi H¹ch to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho vµ ph¶i thu khã ®ßi lµ yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®Ó ®Ò phßng rñi ro cã kh¶ n¨ng x¶y ra víi c«ng ty. Tuy nhiªn, kÕ to¸n ®· kh«ng trÝch lËp bÊt cø kho¶n dù phßng nµo. §©y còng lµ thùc tÕ ë rÊt nhiÒu C«ng ty,®Ó lËp dù phßng chÝnh x¸c ®ßi hái kÕ to¸n ph¶i cã nhiÒu thñ tôc. VÝ dô: Víi h¹ch to¸n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi: CÇn ph¶i x¸c nhËn Nî, t×m hiÓu kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng, møc dù phßng chÝnh x¸c kh«ng ph¶i kÕ to¸n nµo còng cã kh¶ n¨ng lËp ®­îc. V× vËy kÕ to¸n ®· bá qua nghiÖp vô nµy; Víi dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho: KÕ to¸n cÇn so s¸nh gi¸ trÞ vËt t­ hµng ho¸ ghi trªn sæ kÕ to¸n víi gi¸ thùc tÕ. Chñng lo¹i vËt t­ hµng ho¸ cña c«ng ty kh¸ nhiÒu cho nªn kÕ to¸n kh«ng n¾m b¾t hÕt gi¸ c¶ thÞ tr­êng cuèi niªn ®é thªm vµo ®ã lµ c«ng t¸c kÕ to¸n vµo thêi ®iÓm nµy kh¸ bËn rén vµ quan niÖm vÒ h¹ch to¸n dù phßng ch­a ®óng mùc. 8. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm §Ó h¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú kÕ to¸n C«ng ty sö dông tµi kho¶n: TK 911 – X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh; TK 421- Lîi nhuËn ch­a ph©n phèi. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong th¸ng 12 n¨m 2003 ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: KQ tiªu thô TP = DT BH ThuÇn - Gi¸ vèn HB - CPBH - CPQLDN L·i = 2.468.224.000 – 2.077.728.000 – 169.424.600 – 119.312.400 = 91.759.000 Cuèi th¸ng 12/2003 kÕ to¸n tiÕn hµnh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ ghi sæ chi tiÕt tµi kho¶n 911 theo c¸c ®Þnh kho¶n nh­ sau: + KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn: Doanh thu thuÇn = Doanh thu b¸n hµng - C¸c kho¶n gi¶m trõ = 2.525.824.000 - 59.500.000 - 8.100.000 = 2.458.224.000 §ång Nî TK 511: 2.458.224.000 Cã TK 911: 2.458.224.000 + KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n trong th¸ng= gi¸ vèn hµng xuÊt trong th¸ng (-) gi¸ vèn hµng nhËp trong th¸ng. Gi¸ vèn hµng b¸n k/ c = 2.125.228.000 - 47.500.000 = 2.077.728.000 §ång Nî TK 911: 2.077.728.000 Cã TK 632: 2.077.728.000 + KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng trong th¸ng: Nî TK 911: 169.424.600 Cã TK 641: 169.424.600 + KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong th¸ng: Nî TK 911: 119.312.400 Cã TK 642: 119.312.400 + KÕt chuyÓn l·i: Nî TK 911: 91.759.000 Cã TK 421: 91.759.000 - Cuèi th¸ng, dùa vµo sæ chi tiÕt TK 911 ®Ó ghi vµo nhËt ký chøng tõ 8, nhËt ký chøng tõ 10 ( ghi Cã TK 421) sau ®ã lÊy sè tæng céng cña NKCT sè 8, 10 ®Ó ghi vµo sæ c¸i TK 911, TK 421. S¬ ®å 27: Tr×nh tù vµ ph­¬ng ph¸p ghi chÐp kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ kÕt qu¶ tiªu thô Sæ c¸i TK 911, 511, 515… Sæ chi tiÕt TK 641, 642 Sæ chi tiÕt b¸n hµng Sæ chi tiÕt gi¸ vèn Chøng tõ gèc b¸n hµng (H§ GTGT) B¸o c¸o kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ sè 8 (Ghi cã TK 911, 511, 531… Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng PhÇn III Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô 1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c«ng ty C¬ khÝ Quang Trung 1.1. Thµnh tùu ®¹t ®­îc Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, c«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung ®· kh«ng ngõng phÊn ®Êu ®Ó ®¹t môc tiªu t¨ng tr­ëng nhanh vµ bÒn v÷ng. Bé m¸y qu¶n lý nãi chung vµ bé phËn kÕ to¸n nãi riªng, ®Æc biÖt lµ kh©u kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh kh«ng ngõng ®­îc hoµn thiÖn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu SXKD T×nh h×nh thùc tÕ ë c«ng ty cho thÊy, c«ng ty ¸p dông h×nh thøc NKCT lµ hoµn toµn phï hîp, qui ®Þnh më vµ ghi chÐp trªn c¸c b¶n kª, NKCT, sæ chi tiÕt... t­¬ng ®èi chÆt chÏ vµ khoa häc, ®· kÕt hîp réng r·i viÖc ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian víi viÖc hÖ thèng ho¸ c¸c nghiÖp vô theo néi dung kinh tÕ kÕt hîp viÖc h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n chi tiÕt trªn cïng mét sæ kÕ to¸n vµ trong cïng mét qu¸ tr×nh ghi chÐp. C«ng ty lu«n chÊp hµnh ®óng c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh cña nhµ n­íc, c¸c chÝnh s¸ch gi¸, thuÕ, tæ chøc më sæ kÕ to¸n mét c¸ch phï hîp ®Ó ph¶n ¸nh, gi¸m ®èc t×nh h×nh biÕn ®éng cña thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm, do vËy kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®· gãp phÇn b¶o vÖ tµi s¶n cña c«ng ty. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty gän nhÑ, trong ®ã qui ®Þnh râ rµng, cô thÓ chøc n¨ng nhiÖm vô cho tõng nh©n viªn kÕ to¸n, ®¶m b¶o sù kiÓm tra ®èi chiÕu lÉn nhau gi÷a c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n. §éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n t¹i c«ng ty lµ nh÷ng ng­êi cã kinh nghiÖm, th«ng th¹o chuyªn m«n, nhiÖt t×nh vµ s¸ng t¹o trong c«ng viÖc. §èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm:KÕ to¸n ®· ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra liªn quan ®Õn kh©u c«ng t¸c kÕ to¸n nµy. Mäi ho¹t ®éng nhËp xuÊt kho thµnh phÈm ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ trªn sæ s¸ch chøng tõ kÕ to¸n theo qui ®Þnh hiÖn hµnh vµ qui ®Þnh cña c«ng ty, tõ viÖc lËp c¸c chøng tõ gèc ban ®Çu ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n chi tiÕt, tæng hîp. §ång thêi ph¶n ¸nh kÞp thêi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra, qua ®ã theo dâi chi tiÕt t×nh h×nh SXKD tõng th¸ng, tõng quý, tõng n¨m. §èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm: ®©y lµ néi dung quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty v× nã liªn quan tíi viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶, c¸c kho¶n thu nhËp thùc tÕ vµ phÇn ph¶i nép nhµ n­íc vµ nã ph¶n ¸nh sù vËn ®éng cña tµi s¶n, tiÒn vèn cña c«ng ty trong l­u th«ng. Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty cã khèi l­îng thµnh phÈm lín cã gi¸ trÞ cao nªn viÖc tiªu thô thµnh phÈm kh«ng dÔ dµng. C«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung ®· tæ chøc h¹ch to¸n tiªu thô mét c¸ch linh ho¹t võa hîp lý võa ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty ®· thùc hiÖn viÖc c¬ giíi ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n, ®­a m¸y vi tÝnh vµo sö dông trong c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm, do ®ã ®· cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi vµ chÝnh x¸c nh÷ng th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt cho qu¶n lý, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ SXKD cña c«ng ty. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm cña c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm mµ c«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung ®¹t ®­îc cßn cã nh÷ng tån t¹i mµ c«ng ty cã kh¶ n¨ng c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn nh»m ®¸p øng h¬n n÷a yªu cÇu trong c«ng t¸c qu¶n lý cña c«ng ty. 1.2. Nh÷ng tån t¹i Thø nhÊt: VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n tuy gän nhÑ nh­ng mét kÕ to¸n cßn kiªm qu¸ nhiÒu c«ng viÖc. CÇn ph¶i bè trÝ thªm c¸n bé kÕ to¸n nh»m gi¶m c«ng søc cho nh÷ng ng­êi lµm kÕ to¸n trong c«ng ty ®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cao trong c«ng viÖc; Thø hai,vÒ viÖc c¬ giíi ho¸ trong kÕ to¸n: HÖ thèng ho¸ tin häc th«ng tin trong c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ lîi nhuËn mÆc dï ®· ®­a vµo nh­ng ch­a ®­îc tËn dông hÕt kh¶ n¨ng mµ chØ ®­îc sö dông khi lËp b¸o c¸o trªn b¶ng tæng kÕt tµi s¶n,...§©y lµ mét h¹n chÕ cÇn xö lý kÞp thêi. ViÖc nµy sÏ lµm ¶nh h­ëng ®Õn sù chËm trÔ cho viÖc ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh cña qu¶n lý. Thø ba, tÝnh gi¸ nhËp kho theo ®¬n ®Æt hµng: HiÖn nay viÖc tÝnh gi¸ trÞ giao kho¸n s¶n phÈm cho c¸c ph©n x­ëng trong c«ng ty ®­îc thùc hiÖn trªn b¶ng tÝnh ®Þnh møc t¹i phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña c«ng ty. Tuy nhiªn b¶ng tÝnh ®Þnh møc nµy l¹i ®­îc ¸p dông trong nhiÒu n¨m mµ ch­a ®­îc thay ®æi. Gi¸ thµnh phÈm xuÊt kho ®­îc x¸c ®Þnh chÝnh lµ gi¸ thµnh phÈm nhËp kho dùa trªn tû lÖ giao kho¸n cho tõng ph©n x­ëng. Cã nghÜa lµ gi¸ thµnh phÈm nhËp xuÊt kho kh«ng ph¶i lµ gi¸ thµnh thùc tÕ ph¸t sinh h×nh thµnh nªn thµnh phÈm mµ ®­îc tÝnh theo mét tû lÖ cè ®Þnh cho mäi ®¬n ®Æt hµng ( ë C«ng ty lµ 75 %). Do ®ã, gi¸ thµnh phÈm xuÊt kho ch­a chÝnh x¸c dÉn ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng ch­a chÝnh x¸c. Nªn c«ng ty cÇn thay ®æi viÖc tÝnh gi¸ thµnh phÈm nhËp kho cña tõng ®¬n ®Æt hµng. Thø t­, hÖ thèng tµi kho¶n. TK 155 ®­îc më theo h­íng TK 1551: Thµnh phÈm do c«ng ty trùc tiÕp s¶n xuÊt; TK 1552: Thµnh phÈm do c«ng ty s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng. KÕ to¸n më tµi kho¶n cÊp hai cña tµi kho¶n 155 nh­ trªn ta cã thÓ hiÓu c«ng ty muèn qu¶n lý thµnh phÈm theo hai néi dung cña tµi kho¶n 1551 vµ 1552. Tuy nhiªn, kÕ to¸n chi tiÕt l¹i ch­a kÕt hîp gi÷a sæ chi tiÕt víi tiÓu kho¶n nµy v× sæ chi tiÕt l¹i ®­îc më cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Nh­ vËy, yªu cÇu qu¶n lý còng kh«ng ®¸p øng ®­îc ®ång thêi tµi kho¶n më ra lµ kh«ng h÷u Ých. CÇn kÕt hîp thèng nhÊt gi÷a tµi kho¶n vµ h¹ch to¸n Thø n¨m, vÒ viÖc h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, môc tiªu ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ ®¹t ®­îc lîi nhuËn lín nhÊt do ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng t×m ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ mét c¸ch thÊp nhÊt. Trong khi ®ã C«ng Ty C¬ KhÝ Quang Trung l¹i kh«ng theo dâi riªng tõng kho¶n môc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh mµ ®Õn cuèi kú kÕ to¸n míi tiÕn hµnh tËp hîp vµo sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng, sæ chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, sæ nµy ®­îc thiÕt kÕ d­íi d¹ng lµ sæ trung gian tËp hîp chi phÝ ®Ó vµo nhËt ký chøng tõ 8 vµ sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan. Còng chÝnh v× sæ nµy cã d¹ng nh­ vËy nªn kÕ to¸n còng kh«ng sö dông B¶ng kª 5 ViÖc kÕ to¸n nh­ thÕ lµ ch­a kÞp thêi dÉn ®Õn viÖc bá sãt, nhÇm lÉn dÉn ®Õn chi phÝ bÞ sai lÖch, ¶nh h­ëng ®Õn viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. MÆt kh¸c, c¸c nhµ qu¶n lý kh«ng n¾m râ c¸c chi phÝ theo kho¶n môc mµ tõ ®ã kh«ng t×m ra ®­îc nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ t¨ng lîi nhuËn cho c«ng ty. Thø s¸u, trong c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm c«ng ty ®· kh«ng h¹ch to¸n kho¶n b¶o hµnh. VÝ dô khi kh¸ch hµng gi÷ l¹i 5% phÝ b¶o hµnh tÝnh trªn tæng gi¸ thanh to¸n th× c«ng ty vÉn ®Ó nguyªn trªn tµi kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch 131 mµ kh«ng h¹ch to¸n theo chÕ ®é kÕ to¸n. Thø b¶y, c«ng ty ®· kh«ng trÝch lËp dù phßng víi bÊt cø kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng hay dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. T¹i C«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung tæng sè nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng hiÖn ®ang chiÕm mét phÇn lín trong tæng sè vèn l­u ®éng cña c«ng ty, trong ®ã cã ph¸t sinh kh¸ch hµng cßn nî trong thêi gian dµi h¬n 2 n¨m. ViÖc rñi ro khã ®ßi cho c¸c kho¶n nî ph¶i thu lµ cã thÓ x¶y ra. MÆc dï vËy nh­ng C«ng ty ch­a cã kÕ ho¹ch phßng cho c¸c kho¶n c«ng nî nµy. Do ®ã cã thÓ dÉn ®Õn viÖc thÊt tho¸t vèn c«ng ty MÆt kh¸c, sè d­ nî ph¶i thu lín ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ C«ng ty ®· ®Ó cho kh¸ch hµng chiÕm dông vèn l­u ®éng nhiÒu dÉn ®Õn viÖc thiÕu vèn trong s¶n xuÊt kinh doanh, C«ng ty ph¶i ®i vay vèn nªn ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn qu¸ tr×nh còng nh­ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. V× vËy C«ng ty nªn cã biÖn ph¸p xö lý nî ph¶i thu mét c¸ch hîp lý ®ång thêi lËp dù phßng nh÷ng kho¶n thu khã ®ßi. Thø t¸m, vÒ ph­¬ng thøc tiªu thô vµ chÝnh s¸ch ¸p dông ch­a ®a d¹ng phong phó lµm h¹n chÕ sù lùa chän cña kh¸ch hµng dÉn ®Õn hiÖu qu¶ tiªu thô s¶n phÈm ch­a cao. Thø chÝn, sæ chi tiÕt: -§èi víi sæ kÕ to¸n chi tiÕt tiªu thô thµnh phÈm, C«ng ty ®· më riªng cho tõng lo¹i thµnh phÈm. Tuy nhiªn, viÖc më sæ chi tiÕt b¸n hµng ch­a hîp lý, sæ chØ theo dâi phÇn doanh thu tiªu thô vµ thuÕ GTGT mµ ch­a ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m trõ nh­ gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i... - §èi víi sæ chi tiÕt hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i hoÆc gi¶m gi¸ hµng b¸n chØ liÖt kª cho tõng nghiÖp vô ph¸t sinh mµ kh«ng theo dâi cho tõng mÆt hµng tiªu thô. H¹n chÕ nµy còng b¾t nguån tõ viÖc thiÕt kÕ sæ chi tiÕt b¸n hµng kh«ng hîp lý -Ngoµi ra, sæ kÕ to¸n chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n, sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp më ra nh­ng ch­a ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý, sæ chØ mang tÝnh chÊt lµ liÖt kª gi¸ vèn cña hµng b¸n mµ ch­a theo dâi gi¸ vèn cho tõng mÆt hµng hoÆc liÖt kª c¸c kho¶n môc chi phÝ. 2. KiÕn nghÞ 2.1. C¬ giíi ho¸ trong c«ng t¸c kÕ to¸n Khoa häc c«ng nghÖ ngµy cµng ph¸t triÓn ®ãng vai trß quan träng trong nhiÒu ngµnh, nhiÒu lÜnh vùc, mét trong nh÷ng ngµnh ®ã lµ kÕ to¸n m¸y. M¸y vi tÝnh sÏ gióp c¸n bé kÕ to¸n cung cÊp th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c, nhanh chãng, tiÕt kiÖm lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ cho doanh nghiÖp, hiÖu Ých h¬n h¼n so víi kÕ to¸n thñ c«ng bëi kÕ to¸n thñ c«ng cÇn tr¶i qua nhiÒu lo¹i sæ s¸ch vµ viÖc ghi chÐp ®«i khi trïng l¾p, nhÇm lÉn, khã söa ®æi. ¸p dông kÕ to¸n m¸y tr¸nh ®­îc nhÇm lÉn, tiÕt kiÖm thêi gian vµ viÖc l­u tr÷ th«ng tin trë nªn nhÑ nhµng vµ tiÖn lîi. HiÖn nay, t¹i c«ng ty c¬ khÝ Quang Trung, phßng kÕ to¸n ®­îc trang bÞ hai m¸y vi tÝnh, mét m¸y in, nh­ng kÕ to¸n chØ sö dông m¸y vi tÝnh chñ yÕu trong viÖc lËp b¸o c¸o quyÕt to¸n, lªn b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, b¸o c¸o tiªu thô, b¶ng biÓu vÒ nguyªn vËt liÖu…®©y lµ mét h¹n chÕ cÇn xö lý kÞp thêi.Do khèi l­îng c«ng viÖc nhiÒu nªn viÖc ¸p dông vi tÝnh trong c«ng t¸c kÕ to¸n lµ rÊt cÇn thiÕt- tiÕt kiÖm thêi gian, lao ®éng.Do vËy, c«ng ty nªn cµi ®Æt c¸c ch­¬ng tr×nh sö dông phÇn mÒm vµo c«ng t¸c kÕ to¸n. HiÖn nay, trªn thÞ tr­êng cã rÊt nhiÒu phÇn mÒm nh­: Effect, Fast acauting…tuú theo lo¹i h×nh cña c«ng ty mµ c«ng ty sÏ cµi ®Æt phÇn mÒm sao cho viÖc qu¶n lý lµ h÷u hiÖu nhÊt. Khi sö dông phÇn mÒm th× c«ng viÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i tiÕn hµnh m· ho¸ c¸c ®èi t­îng: kh¸ch hµng, ng­êi b¸n, m· ho¸ vËt t­, s¶n phÈm, hµng ho¸… sau ®ã c¨n cø vµo c¸c chøng tõ nhËp xuÊt, thu chi…kÕ to¸n sÏ nhËp vµo m¸y vµ ®Þnh kho¶n s½n. S¬ ®å 28: sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n Chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc cïng lo¹i Chøng tõ m· ho¸ nhËp d÷ liÖu vµo m¸y NhËt ký chung Sæ c¸i tµi kho¶n B¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh B¶ng c©n ®èi thö Chøng tõ m· ho¸ c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh, bót to¸n kho¸ sæ B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n hoµn chØnh B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n kh¸c 1 2a 2b 3 4 10 Sæ kÕ to¸n chi tiÕt 7 8 5 6 9 12 12 11 Ghi chó: H¹ch to¸n hµng ngµy H¹ch to¸n cuèi kú Quan hÖ ®èi chiÕu 2.2. TÝnh gi¸ nhËp kho C«ng ty nªn h¹ch to¸n tÝnh gi¸ cña tõng ®¬n ®Æt hµng theo gi¸ thùc tÕ ph¸t sinh trong kú b»ng c¸ch : + Giao cho c¸c thèng kª ph©n x­ëng tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh : chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, c«ng cô dông cô. Cuèi th¸ng b¸o c¸o lªn phßng kÕ to¸n. +KÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh c¨n cø vµo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh do thèng kª ph©n x­ëng göi lªn, ®ång thêi tËp hîp vµ ph©n bæ c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn…®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thµnh phÈm s¶n xuÊt trong th¸ng. Cßn tû lÖ giao kho¸n mµ c«ng ty ®Æt ra th× c«ng ty chØ nªn dïng ®Ó lµm tiªu chuÈn x¸c ®Þnh møc ®é hoµn thµnh s¶n xuÊt cña c¸c ph©n x­ëng ®èi víi tõng ®¬n ®Æt hµng: NÕu ph©n x­ëng nµo s¶n xuÊt víi trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm hoµn thµnh cã tû lÖ lín h¬n so víi qui ®Þnh mµ phßng kÕ ho¹ch tÝnh to¸n vµ giao riªng cho tõng ph©n x­ëng n»m trong 75% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång th× C«ng ty cã thÓ x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ b¾t ph¹t, båi th­êng vËt chÊt…. NÕu ph©n x­ëng nµo s¶n xuÊt víi trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm hoµn thµnh cã tû lÖ nhá h¬n so víi qui ®Þnh ®­îc giao riªng cho tõng ph©n x­ëng n»m trong 75% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång, ®iÒu ®ã ®· nãi lªn ph©n x­ëng ®· tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, tõ ®ã t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. Do ®ã C«ng ty cã thÓ khen th­áng, khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi nh÷ng ph©n x­ëng nµy… 2.3. Më hÖ thèng tµi kho¶n §Ó h¹n chÕ tån t¹i nµy c«ng ty cã thÓ ¸p dông ph­¬ng ¸n sau: vÉn më tµi kho¶n 155 theo tµi kho¶n cÊp hai mµ doanh nghiÖp ®ang ¸p dông nh­ng ë mçi tµi kho¶n cÊp hai nªn më thªm tµi kho¶n cÊp ba chi tiÕt cho tõng s¶n phÈm cña c«ng ty. VÝ dô : TK 15511: M¸y c¾t t«n cuén; TK 15512: B×nh ¸p lùc… TK 15521 : Vßng bi ®iÖn … T­¬ng øng víi viÖc më hÖ thèng tµi kho¶n cÊp hai nµy th× khi ®Þnh kho¶n còng cÇn ®Þnh kho¶n theo tµi kho¶n cÊp 2,3 ®Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý mét c¸ch nhanh nhÊt. HiÖn nay, bé phËn kÕ to¸n gÇn nh­ t¸ch viÖc sö dông chøng tõ kÕ to¸n vµ hÖ thèng tµi kho¶n, phÇn ®Þnh kho¶n ë c¸c chøng tõ ban ®Çu ®Òu ®­îc ®Þnh kho¶n theo tµi kho¶n cÊp mét. VÝ dô, khi nhËp kho m¸y c¾t t«n cuén th× yªu cÇu ®Þnh kho¶n trªn phiÕu nhËp kho ®­îc ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK 155 Cã TK 154 Thay vµo ®ã chóng ta cã thÓ ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK 15511: TP- M¸y c¾t t«n cuén Cã TK 154 ViÖc ®Þnh kho¶n theo tiÓu kho¶n còng gãp phÇn cho kÕ to¸n vµo sæ chÝnh x¸c h¬n. NÕu thùc hiÖn kÕ to¸n thñ c«ng ta thÊy viÖc më tµi kho¶n nh­ vËy rÊt r­êm rµ nh­ng ®iÒu nµy rÊt dÔ dµng thùc hiÖn khi sö dông kÕ to¸n m¸y b»ng c¸ch m· ho¸ hÖ thèng tµi kho¶n. Khi ®Þnh kho¶n trªn chøng tõ ban ®Çu cho phÐp ta lùa chän tµi kho¶n cÊp ba. Khi cÇn thiÕt cã b¸o c¸o qu¶n trÞ ta sÏ lùa chän chi tiÕt theo néi dung cña c¸c tµi kho¶n. 2.4. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp .§Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp c«ng ty nªn h¹ch to¸n theo tõng kho¶n môc, mçi kho¶n môc chi phÝ g¾n liÒn víi mét tµi kho¶n cÊp hai vµ sö dông b¶ng kª sè 5 ®Ó tËp hîp chi phÝ Cô thÓ: 2.4.1. Chi phÝ b¸n hµng: Chi phÝ b¸n hµng cña c«ng ty bao gåm: chi phÝ vËn chuyÓn hµng ®i tiªu thô, chi phÝ bao b× ®ãng gãi, chi phÝ dông cô ®å dïng, chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm, chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.Do ®ã tµi kho¶n 641 sÏ ®­îc më thµnh tµi kho¶n cÊp hai nh­ sau: TK 6411: L­¬ng nh©n viªn; TK 6412: Bao b× ®ãng gãi thµnh phÈm; TK 6413: Chi phÝ ®å dïng dông cô; TK 6414 : Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 6415: Chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm; TK 6417: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; TK 6418: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. T­¬ng øng víiÝ tµi kho¶n cÊp hai nµy c«ng ty sÏ më c¸c sæ chi tiÕt t­¬ng øng Hµng ngµy, c¨n cø vµo chøng tõ liªn quan ®Õn viÖc ph¸t sÞnh chi phÝ chi phÝ b¸n hµng, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi vµo sæ chi tiÕt . Cô thÓ: - C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nh©n viªn b¸n hµng: Nî TK 6411: 33.915.000 Cã TK 334: 28.500.000 Cã TK 338: 5.415.000 - C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho sè 7 ngµy 1/12/2003 khi xuÊt bao b× ®ãng gãi thµnh phÈm: Nî TK 6412: 325.000 Cã TK 152: 325.000 - C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho sè 9 ngµy 5/12/2003 ®å dïng dông cô Nî TK 6413: 875.100 Cã TK 153: 875.100 - C¨n cø vµo giÊy b¸o Nî cña ng©n hµng sè 1983 thanh to¸n tiÒn ®iÖn th¸ng 12 ngµy 26/12/2003 Nî TK 6417: 4.063.000 Nî TK 133 : 463.000 Cã TK 112: 4.469.300 - C¨n cø phiÕu chi tiÒn mÆt sè 486 chi cho viÖc b¸n hµng Nî TK 6418: 426.500 Nî TK 133 : 42.650 Cã TK 111: 469.150 Cuèi th¸ng, kÕ to¸n dùa vµo sæ chi tiÕt tiÕn hµnh tËp hîp vµo b¶ng kª 5. Sè liÖu tæng hîp cña b¶ng kª sÏ ®­îc ph¶n ¸nh vµo nhËt ký chøng tõ sè 7. 2.4.2. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp t¹i c«ng ty C¬ khÝ Quang Trung bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ sau: L­¬ng nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô cho bé phËn qu¶n lý, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. T­¬ng tù nh­ tµi kho¶n 641, c«ng ty còng më c¸c tµi kho¶n cÊp hai nh­ sau: TK 6421: L­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lý; TK 6422: Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý; TK 6423: Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng; TK 6424: KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh; TK 6425 : ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ ; TK 6426 : Chi phÝ dù phßng ; TK 6427: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; TK 6428: Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. Hµng ngµy ph¸t sinh chi phÝ c¨n cø vµo chøng tõ liªn quan ®Ó ghi vµo sæ chi tiÕt theo c¸c ®Þnh kho¶n sau: Chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lý: Nî TK 6421: 40.043.500 Cã TK 334: 33.650.000 Cã TK 338: 6.393.500 Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý: Nî TK 6422: 4.575.000 Cã TK 152: 4.575.000 Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng: Nî TK 6423: 7.423.000 Cã TK 153: 7.423.000 Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Nî TK 6424: 20.500.400 Cã TK214: 20.500.400 §ång thêi ghi ®¬n Cã TK 009: 20.500.400 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Nî TK 6427: 11.770.500 Nî TK 133 : 1.177.050 Cã TK 112: 11.770.500 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Nî TK 6428: 35.000.000 Nî TK 133 : 3.500.000 Cã TK 111: 35.000.000 Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng vµo b¶ng kª 5 vµ nhËt ký chøng tõ 7. 2.5. H¹ch to¸n chi phÝ b¶o hµnh §èi víi mét hîp ®ång ®­îc ký kÕt gi÷a C«ng ty víi ®¬n vÞ kh¸ch hµng th× ban ®Çu kh¸ch hµng øng tr­íc 10% , ®Õn khi giao hµng giao tiÕp 85% gi¸ trÞ hîp ®ång, cßn l¹i 5% ch­a thu. C«ng ty b¶o hµnh cho kh¸ch hµng trong vßng mét n¨m, 5% b¶o hµnh C«ng ty treo trªn nî tµi kho¶n 131, nÕu sau mét n¨m kh«ng x¶y ra háng hãc th× C«ng ty cã quyÒn thu håi l¹i 5% ®ã, cßn nÕu x¶y ra háng hãc th× kh«ng nép tr¶ c«ng ty n÷a. Nh­ vËy phÇn h¹ch to¸n c«ng ty ®· kh«ng h¹ch to¸n theo chÕ ®é kÕ to¸n §Ó h¹ch to¸n chi phÝ b¶o hµnh th× theo chÕ ®é quy ®Þnh nh­ sau: XÐt víi C«ng ty kh«ng cã bé phËn b¶o hµnh riªng; Khi trÝch tr­íc chi phÝ b¶o hµnh: Nî TK 6415 – Chi phÝ b¶o hµnh Cã TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶ Khi ph¸t sinh chi phÝ b¶o hµnh ghi: Nî TK 621, 622, 627 Cã TK 111, 112, 152, … - Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ b¶o hµnh ph¸t sinh thùc tÕ trong kú: Nî TK 154 Cã TK 621, 622, 627. Khi söa ch÷a xong s¶n phÈm bµn giao cho kh¸ch hµng: Nî TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶ Cã TK 154 Khi hÕt thêi h¹n b¶o hµnh s¶n phÈm ghi: Nî TK 335 Cã TK 6415 Tr­êng hîp sè trÝch tr­íc chi phÝ b¶o hµnh lín h¬n sè thùc tÕ ph¸t sinh th× sè chªnh lÖch ghi gi¶m chi phÝ: Nî TK 335 Cã TK 6415 Tr­êng hîp chi phÝ thùc tÕ lín h¬n sè trÝch tr­íc th× sè trÝch thiÕu ®­îc tÝnh vµo chi phÝ. 2.6. TrÝch lËp dù phßng 2.6.1. Dù phßng hµng tån kho Theo QuyÕt ®Þnh sè 149/2001/ Q§- BTC ngµy 31/12/2001 cña Bé tr­ëng Bé Tµi chÝnh t¹i chuÈn mùc 02 – Hµng tån kho ®· quy ®Þnh: “ Cuèi kú kÕ to¸n n¨m, khi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc cña hµng tån kho nhá h¬n gi¸ gèc th× ph¶i lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc lËp lµ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ gèc cña hµng tån kho lín h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc cña chóng. ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc lËp trªn c¬ së tõng mÆt hµng tån kho” Gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc: Lµ gi¸ b¸n ­íc tÝnh cña hµng tån kho trong kú s¶n xuÊt, kinh doanh b×nh th­êng trõ (-) chi phÝ ­íc tÝnh ®Ó hoµn thµnh s¶n phÈm vµ chi phÝ ­íc tÝnh cho viÖc tiªu thô chóng Cuèi niªn ®é, kÕ to¸n so s¸nh gi¸ trÞ hµng ho¸ ghi trªn sæ kÕ to¸n víi gi¸ thùc tÕ. NÕu gi¸ thùc tÕ nhá h¬n th× lËp dù phßng theo sè chªnh lÖch Møc dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho = Sè l­îng hµng ho¸ x Gi¸ hµng ho¸ ghi trªn sæ - Gi¸ hµng ho¸ ngµy 31/12 trªn thùc tÕ Cuèi niªn ®é kÕ to¸n( n¨m N), tÝnh ra sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho: Nî TK 632 Cã TK 159 - Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho Cuèi n¨m N+1 tÝnh ra sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho cÇn lËp, so s¸nh víi sè dù phßng n¨m tr­íc ®· lËp: + NÕu sè ®· lËp n¨m N lín h¬n sè cÇn lËp n¨m N+1th× ph¶i hoµn nhËp dù phßng vµ ghi gi¶m gi¸ vèn: Nî TK 159 Cã TK 632 + NÕu sè ®· lËp n¨m N nhá h¬n sè cÇn lËp n¨m N+1 th× tiÕn hµnh trÝch lËp thªm: Nî TK 632 Cã TK 159 2.6.2. Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Ngµy 15/09/1997 Bé Tµi chÝnh ban hµnh Th«ng t­ sè 65/TC/BTC ®Ó h­íng dÉn chÕ ®é trÝch lËp, sö dông vµ xö lý c¸c kho¶n dù phßng cÊn thiÕt cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ th«ng t­ h­íng dÉn 33/1998/TT- BTC ngµy 17/3/1998 vÒ trÝch lËp vµ h¹ch to¸n c¸c kho¶n dù phßng. - Nî ph¶i thu khã ®ßi: lµ kho¶n nî ph¶i thu ®· qu¸ h¹n thanh to¸n tõ hai n¨m trë lªn kÓ tõ ngµy ®Õn h¹n thu nî ®­îc ghi trong hîp ®ång kinh tÕ hoÆc khÕ ­íc vay nî, cam kÕt nî, C«ng ty ®· tiÕn hµnh ®ßi nî nhiÒu lÇn nh­ng vÉn ch­a thu ®­îc nî.Tr­êng hîp ®Æc biÖt, tuy thêi gian qu¸ h¹n ch­a tíi hai n¨m nh­ng ®¬n vÞ nî ®ang trong thêi gian xem xÐt gi¶i thÓ, ph¸ s¶n hoÆc ng­êi nî cã dÊu hiÖu bá trèn, bÞ giam d÷ xÐt xö th× ®­îc coi lµ kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2003 kh¸ch hµng cßn nî tiÒn cña C«ng ty lµ 137.780.000 ®ång, ®· thu håi ®­îc 32.540.000 ®ång, mÆc dï qu¶n lý s¸t sao nh­ng vÉn cã kh¸ch hµng nî kho¶n tiÒn lín trong thêi gian dµi. NÕu c«ng ty kh«ng ®ßi ®­îc hÕt nî hoÆc ®Ó kho¶n nî qu¸ l©u, qu¸ nhiÒu sÏ dÉn ®Õn nh÷ng ®ét biÕn bÊt lîi khã tr¸nh khái trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, do ch­a x¸c ®Þnh ®­îc lµ kho¶n nî ®ã cã thÓ ®ßi ®­îc mét c¸ch chÝnh x¸c hay ch­a nªn hiÖn nay C«ng ty ch­a lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi theo quy ®Þnh cña kÕ to¸n hiÖn hµnh. - §Ó h¹n chÕ nh÷ng rñi ro trong kinh doanh, C«ng ty cÇn t×m hiÓu ®­îc nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ®Ó cuèi niªn ®é kÕ to¸n trÝch lËp dù phßng theo nguyªn t¾c thËn träng cña kÕ to¸n. §Ó cã c¨n cø lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi, C«ng ty c¨n cø vµo chøng tõ gèc hoÆc x¸c nhËn cña ®¬n vÞ nî vÒ sè tiÒn cßn nî ch­a tr¶. - Thêi ®iÓm lËp vµ hoµn nhËp kho¶n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi ®Òu thùc hiÖn ë thêi ®iÓm kho¸ sæ kÕ to¸n ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh n¨m. C¨n cø vµo biÕn ®éng thùc tÕ mµ C«ng ty chñ ®éng x¸c ®Þnh møc trÝch lËp vµ xö lý theo ®óng quy ®Þnh( møc dù phßng kh«ng ®­îc qu¸ 20% kho¶n nî ph¶i thu). Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi = Sè nî ph¶i thu khã ®ßi (cã thuÕ) x Sè % cã kh¶ n¨ng mÊt C¸ch trÝch lËp: Cuèi niªn ®é kÕ to¸n( n¨m N) tÝnh ra sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi: Nî TK 642 Cã TK 139 - Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Cuèi niªn ®é kÕ to¸n sau (n¨m N+1) tÝnh ra sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi, so s¸nh víi sè dù phßng ®· lËp n¨m N: + Sè cÇn lËp lín h¬n sè ®· lËp th× cÇn trÝch lËp thªm: Nî TK 642 Cã TK 139 + Sè cÇn lËp nhá h¬n sè ®· lËp th× tiÕn hµnh hoµn nhËp dù phßng; Nî TK 139 Cã TK 642 Xo¸ sæ kho¶n ph¶i thu khã ®ßi: Nî TK 139: Sè ®· lËp Nî TK 642; Sè ch­a lËp Cã TK 131: Tæng sè nî khã ®ßi §ång thêi ghi ®¬n bªn Nî TK 004 - Nî khã ®ßi ®· xö lý NÕu kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ®· xo¸ sæ nh­ng ®ßi ®­îc th× h¹ch to¸n vµo thu nhËp kh¸c Nî TK 111, 112 Cã TK 711 §ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK 004. 2.6. Ph­¬ng thøc tiªu thô vµ chÝnh s¸ch ¸p dông linh ho¹t 2.6.1. Ph­¬ng thøc tiªu thô C«ng ty cã thÓ ¸p dông thªm c¸c ph­¬ng thøc tiªu thô nh­ göi hµng ®i b¸n, tr¶ gãp, b¸n hµng qua ®¹i lý. Tuú tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng cô thÓ mµ xÐt duyÖt xem ph­¬ng thøc ®ã cã phï hîp hay kh«ng? Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc b¸n hµng nh­ x©y dùng hÖ thèng ®¹i lý ph©n phèi s¶n phÈm 2.6.2. ChÝnh s¸ch chiÕt khÊu th­¬ng m¹i - §Ó khuyÕn khÝch ng­êi mua hµng, c«ng ty cã thÓ sö dông chiÕt khÊu th­¬ng m¹i víi kh¸ch hµng th­êng xuyªn, mua víi sè l­îng lín. Tµi kho¶n sö dông ®Ó h¹ch to¸n: TK 521: ChiÕt khÊu th­îng m¹i; + Khi ¸p dông chÝnh s¸ch nµy, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 521: ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i Nî TK 3331 : ThuÕ GTGT ®Çu ra Cã TK 111,112.131… + Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn sè tiÒn chiÕt khÊu ¸p dông cho kh¸ch hµng sang tµi kho¶n doanh thu: Nî TK 511 Cã TK 521 2.6.3. ChÝnh s¸ch chiÕt khÊu thanh to¸n C«ng ty nªn ¸p dông chÝnh s¸ch chiÕt khÊu thanh to¸n víi nh÷ng kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n sím nh»m khuyÕn khÝch thanh to¸n t¨ng thªm vèn l­u ®éng( ®Æc biÖt lµ kho¶n môc tiÒn cho C«ng ty). Sè tiÒn chiÕt khÊu nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ tµi chÝnh 2.7. Sæ kÕ to¸n chi tiÕt 2.7.1. Sæ kÕ to¸n chi tiÕt b¸n hµng cã thÓ ®­îc më theo mÉu sau. Doanh nghiÖp............ Sæ chi tiÕt b¸n hµng Tªn s¶n phÈm ........... N¨m:............ QuyÓn sè:……….. §¬n vÞ tÝnh: ®ång Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn Gi¶i TK§¦ Doanh thu C¸c kho¶n tÝnh trõ Sè hiÖu Ngµy th¸ng Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn ThuÕ 521 531 532 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Céng ph¸t sinh - Doanh thu thuÇn - Gi¸ vèn hµng hãa - L·i gép Ng­êi ghi sæ (Ký, hä vµ tªn) Ngµy ...... th¸ng...... n¨m 200... KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä vµ tªn) Víi mÉu sæ b¸n hµng nµy, c«ng ty kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i më sæ chi tiÕt c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu v× kho¶n nµy ®· ®­îc theo dâi chi tiÕt trªn ®ã 2.7.2. Sæ chi tiÕt gi¸ vèn Sæ cã thÓ ®­îc më theo mÉu sau (mçi s¶n phÈm tiªu thô cã thÓ ®­îc më mét trang) Sæ chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n Th¸ng......... n¨m........... Tªn, quy c¸ch, chñng lo¹i hµng......... §¬n vÞ tÝnh:........................................ Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Ghi Nî TK 632 Cã TK kh¸c Ghi Cã TK 632, Nî TK kh¸c SH NT 155 156 ... Tæng Nî TK 632 911 155 ... Tæng Cã TK 632 Tæng Trªn d©y lµ mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty. KÕt luËn KÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm lµ vÊn ®Ò võa mang tÝnh lý luËn võa mang tÝnh thùc tÕ cao. Víi chøc n¨ng cung cÊp th«ng tin vµ kiÓm tra, kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm thùc sù lµ mét c«ng cô ®¾c lùc trong viÖc ph¶n ¸nh vµ gi¸m s¸t t×nh h×nh biÕn ®éng thµnh phÈm vµ qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh phÈm cña C«ng ty. Do ®ã, hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng lµ mét tÊt yÕu. NhÊt lµ trong m«i tr­êng kinh tÕ ®ang cã sù chuyÓn ®æi, tiªu thô thµnh phÈm trë thµnh vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu th× viÖc tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®ßi hái ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. Trong thêi gian thùc tËp, th«ng qua viÖc nghiªn cøu thùc tÕ vÒ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty kÕt hîp víi lý luËn em xin ®­a ra mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë C«ng ty. Mong r»ng ý kiÕn ®ã sÏ cã t¸c dông tÝch cùc víi C«ng ty. Thêi gian võa qua em ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy TrÇn §øc Vinh cïng c¸c c« chó trong C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n, Khoa KÕ to¸n - Chñ biªn TS. §Æng ThÞ Loan - NXB Gi¸o dôc, n¨m 2001. 2. Gi¸o tr×nh Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n, Khoa KÕ to¸n KiÓm to¸n. NXB. Thèng kª 3. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ GTGT - Bé Tµi chÝnh, Côc ThuÕ. NXB Thèng kª, th¸ng 12/2003. 4. ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh 149/2001/Q§-BTC. 5. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp - Vô chÕ ®é kÕ to¸n, NXB Tµi chÝnh, 1995. 6. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 7. HÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ 8. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n quèc tÕ - §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n - Khoa KÕ to¸n. Chñ biªn TS. NguyÔn Minh Ph­¬ng, NguyÔn ThÞ §«ng - NXB Thèng kª, 2002. Môc lôc Trang