Phần I - Phương pháp luận về xây dựng và quản lý quỹ tiền lương trong doanh nghiệp - Phương pháp xây dựng và quản lý quỹ tiền lương ,ý nghĩa,vai trò,kết cấu quỹ tiền lương trong doanh nghiệp
Phần II: Phân tích tình hình xây dựng và quản lý - Phân tích công tác xây dựng quỹ lương tại xí nghiệp vật liệu xây dựng Cẩm Trướng - Phân tích công tác quản lý quỹ tiền lương tại xí nghiệp Vật liệu xây dựng Cẩm Trướng - Đánh giá hiệu quả xây dựng quản lý quỹ lương tại công ty Vật liệu xây dựng Cẩm Trướng
Phần III: Một số biện pháp nhằm hoàn thành công tác xác định và quản lý quỹ tiền lương ở công ty Vật liệu xây dựng Cẩm Trướng - Xây dựng quỹ tiền lương công ty - Quản lý quỹ tiền lương
58 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2453 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện công tác xây dựng và quản lý quỹ tiền lương, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hiÖp n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn.
Quü tiÒn thëng lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng ngoµi tiÒn thëng, trî cÊp nh»m môc ®Ých n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
Quü trî cÊp: Lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng ngoµi tiÒn l¬ng, thëng. TiÒn trî cÊp cho ngêi lao ®éng hiÖn nay gåm: trî cÊp khã kh¨n, trî cÊp sinh ®Î, trî cÊp èm ®au .v.v.
5/ý nghÜa, vai trß quü tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp.
§Êt níc ta chuyÓn dÇn tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc, theo ®Þnh híng X· héi chñ nghÜa. §Ó ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù c¹nh tranh khèc liÖt, gay g¾t th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m cho m×nh mét híng ®i ®óng míi cã thÓ ®øng v÷ng ®îc. V× vËy c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp cÇn ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ tèi ®a c¸c chi phÝ ®ång thêi ph¶i t¨ng cêng c¶i tiÕn mÉu m·, chÊt lîng s¶n phÈm vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung. Mét trong c¸c biÖn ph¸p ®Ó gi¶m c¸c chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¶i gi¶m chi phÝ tiÒn l¬ng.
Doanh nghiÖp kh«ng ngõng gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm, gi¶m c¸c chi phÝ ®Çu vµo trong ®ã cã gi¶m chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm . §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th«ng thêng chóng ta c¨n cø vµo chØ tiªu lîi nhuËn thu ®îc, chØ tiªu chi phÝ tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm vµ tæng quü l¬ng cña doanh nghiÖp, thu nhËp b×nh qu©n cña mét lao ®éng lµ bao nhiªu, ®iÒu kiÖn lao ®éng, vÖ sinh vµ an toµn lao ®éng, c¸c chÕ ®é kh¸c do Nhµ níc quy ®Þnh. TÊt c¶ c¸c chØ tiªu ®ã tæng hîp l¹i míi cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. Trong c¸c chØ tiªu trªn th× chØ tiªu tæng quü l¬ng vµ chi phÝ tiÒn l¬ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ mét trong c¸c chØ tiªu ®îc chó ý h¬n c¶. Bëi chØ tiªu nµy nãi lªn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong viÖc sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
NÕu mét doanh nghiÖp kh«ng x©y dùng vµ qu¶n lý tèt sè tiÒn l¬ng th× doanh nghiÖp sÏ kh«ng ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ trêng bëi cã sù c¹nh tranh khèc liÖt vµ quy luËt tù ®µo th¶i. V× vËy viÖc x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng ®Æt ra nh mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ trêng.
Trong c¬ chÕ thÞ trêng mäi yÕu tè s¶n xuÊt ®Òu trë thµnh hµng ho¸, søc lao ®éng cña con ngêi còng lµ mét hµng ho¸ ®Æc biÖt. Do vËy th«ng qua viÖc tr¶ l¬ng doanh nghiÖp thóc ®Èy, n©ng cao, ®éng viªn tinh thÇn lµm viÖc cña ngêi lao ®éng, sö dông chÝnh x¸c tiÒn l¬ng, tiÒn thëng lµm ®ßn bÈy kinh tÕ cã hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó n©ng cao ý thøc, tinh thÇn, th¸i ®é, tr¸ch nhiÖm cña ngêi lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
PhÇn II: Ph©n tÝch t×nh h×nh x©y dùng vµ qu¶n lý
quü tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty vËt liÖu x©y dùng
cÈm tríng thanh ho¸
I/Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn xÝ nghiÖp vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng -Thanh Ho¸.
1/Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp.
Tõ khi ®Êt níc chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc, c«ng cuéc ®æi míi vµ kiÕn thiÕt ®Êt níc ®· cã bíc khëi s¾c vµ ph¸t triÓn, nhu cÇu vÒ vËt liÖu x©y dùng cña nh©n d©n ngµy mét gia t¨ng c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng. §Ó ®¸p øng nhu cÇu x©y dùng cña nh©n d©n, ®øng tríc t×nh h×nh ®ã xÝ nghiÖp g¹ch ngãi CÈm Tríng ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh cña TØnh vµ chÞu sù qu¶n lý cña Së x©y dùng Thanh Ho¸.
N¨m 1989 xÝ nghiÖp nhËp vµo xÝ nghiÖp VËt liÖu x©y dùng I theo quyÕt ®Þnh 17/UBTH vµ lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp.
Ngµy 18/09/1991, theo quyÕt ®Þnh 795/UBTH xÝ nghiÖp ®îc t¸ch ra khái xÝ nghiÖp Liªn hiÖp VËt liÖu X©y dùng I thµnh ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp trùc thuéc Së x©y dùng Thanh Ho¸. XÝ nghiÖp cã nhiÖm vô tæ chøc s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, g¹ch ngãi, vËt liÖu trang trÝ néi thÊt cã trô së t¹i x· §Þnh C«ng, Yªn §Þnh, Thanh Ho¸.
44 n¨m võa s¶n xuÊt, võa tÝch cùc ®Çu t më réng, tõ ®¬n vÞ s¶n xuÊt chñ yÕu b»ng thñ c«ng víi c«ng nghÖ cò l¹c hËu nay xÝ nghiÖp ®· trang bÞ ®îc c«ng nghÖ c¬ khÝ ho¸ tõ kh©u khai th¸c ®Õn kh©u chÕ biÕn, t¹o h×nh. Tõ mét c¬ së, ®Õn nay ®· ph¸t triÓn thµnh 2 c¬ së: xÝ nghiÖp g¹ch ngãi CÈm Tríng vµ nhµ m¸y g¹ch Tuynel §«ng Hng cã trô së t¹i x· §«ng Hng, thµnh phè Thanh Ho¸.
Tõ khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng, c¸c ®¬n vÞ tù h¹ch to¸n kinh doanh. §øng tríc yªu cÇu ®ã, xÝ nghiÖp tù ®æi míi ph¬ng ph¸p qu¶n lý, do vËy nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n ngµy mét n©ng cao, xÝ nghiÖp dÇn trang tr¶i ®îc chi phÝ ban ®Çu. Hµng n¨m doanh thu, lîi nhuËn n¨m sau cao h¬n n¨m tríc. Tõ nay ®· cã kho¶ng h¬n 400 c¸n bé c«ng nh©n viªn víi c¸c phßng ban chøc n¨ng cã nhiÖm vô tham mu gióp gi¸m ®èc thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý.
B¶ng 1: Mét sè chØ tiªu ph¸t triÓn Doanh nghiÖp
ChØ tiªu
§¬n vÞ
1997
1998
1999
Gi¸ trÞ tæng s¶n lîng
Tr. ®ång
9131,518
8710,2
7777,759
Tæng doanh thu
Tr. ®ång
8037,462
9073,7
8835,036
Nép ng©n s¸ch
Tr. ®ång
375,6
395,7
349,065
Lîi nhuËn
Tr. ®ång
14,6
133,765
151,567
Tæng quü l¬ng
Tr. ®ång
2064
2167
2188
Thu nhËp b×nh qu©n
§ång
400.000
420.000
424.000
2/Chøc n¨ng vµ c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý cña xÝ nghiÖp.
Bé m¸y cña c«ng ty ®îc x©y dùng theo m« h×nh trùc tuyÕn chøc n¨ng ( qu¶n lý theo hai cÊp: xÝ nghiÖp vµ ph©n xëng ) c¸c phßng ban cã nhiÖm vô tham mu gióp viÖc. §øng ®Çu xÝ nghiÖp lµ Ban gi¸m ®èc chØ ®¹o trùc tiÕp 4 phßng ban: phßng kinh doanh, phßng tæ chøc hµnh chÝnh, phßng kÕ to¸n tµi vô, phßng KH - KT, vµ hÖ thèng c¸c ph©n xëng.
- Ban gi¸m ®èc: 1 gi¸m ®èc vµ 3 phã gi¸m ®èc ( 1 phã gi¸m ®èc phô tr¸ch §Þnh C«ng, 1 phã gi¸m ®èc phô tr¸ch nhµ m¸y g¹ch Tuynel, 1 phã gi¸m ®èc kiªm bÝ th §¶ng uû ) chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi mÆt c«ng viÖc vµ toµn quyÒn quyÕt ®Þnh cho c¸c phßng ban vµ c¸c ph©n xëng. Gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh chung cho mäi ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp.
- Phßng kinh doanh: gåm 7 ngêi, tham mu gióp gi¸m ®èc trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, tæ chøc tiÕp thÞ, thu thËp th«ng tin, tæ chøc b¸n hµng, t×m hiÓu diÔn biÕn thÞ trêng ®Ó tæ chøc kinh doanh cã hiÖu qu¶.
- Phßng tæ chøc - hµnh chÝnh: gåm 6 ngêi cã chøc n¨ng gióp gi¸m ®èc trong viÖc qu¶n lý lao ®éng, x©y dùng vµ hoµn thiÖn m« h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lùa chän, bè trÝ, s¾p xÕp lao ®éng. Phßng cã nhiÖm vô trùc tiÕp phô tr¸ch c«ng t¸c c¸n bé, tiÕp nhËn hay ®iÒu ®éng lao ®éng, c©n ®èi vµ ph©n phèi tiÒn l¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, tæ chøc c«ng t¸c ®èi ngo¹i cña xÝ nghiÖp, tuyÓn chän lao ®éng.
- Phßng kÕ to¸n: gåm 11 ngêi tham mu cho gi¸m ®èc chØ ®¹o híng dÉn, kiÓm tra vµ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh cña xÝ nghiÖp, ®¸p øng ®Çy ®ñ tµi chÝnh phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp. Phßng cã nhiÖm vô chñ yÕu x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh, ®Þnh møc chi phÝ.
- Phßng kü thuËt: cã chøc n¨ng chØ ®¹o khai th¸c an toµn c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn cã, x©y dùng vµ tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t n©ng cÊp vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¸c trang thiÕt bÞ, kiÓm tra, xö lý, thay thÕ c¸c trang thiÕt bÞ.
-HÖ thèng ph©n xëng: gåm 3 ph©n xëng, ph©n xëng t¹o h×nh, ph©n xëng nung ®èt, ph©n xëng c¬ ®iÖn. N¬i ®©y trùc tiÕp diÔn ra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp qu¶n lý ®iÒu hµnh s¶n xuÊt.
S¬ ®å bé m¸y cña xÝ nghiÖp.
Gi¸m ®èc
Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch nhµ m¸y g¹ch Tuynel
Phã gi¸m ®èc kiªm bÝ th §¶ng uû
Phã gi¸m
®èc
phô tr¸ch §Þnh c«ng
Phßng
Kinh doanh
Tiªu thô
Phßng tæ chøc hµnh chÝnh
Phßng
KÕ to¸n
Tµi vô
Phßng
KH-KT
vËt t
Ph©n xëng nung ®èt ®Þnh c«ng
Ph©n xëng c¬ ®iÖn
Tuynel
Ph©n xëng nung ®èt Tuynel
Ph©n xëng t¹o h×nh Tuynel
Ph©n xëng c¬ ®iÖn ®Þnh c«ng
Ph©n xëng t¹o h×nh ®Þnh c«ng
3/§Æc ®iÓm lao ®éng cña xÝ nghiÖp.
§Õn cuèi n¨m 1999 xÝ nghiÖp cã 430 lao ®éng trong ®ã 50 ngêi thuéc lao ®éng gi¸n tiÕp vµ phôc vô chiÕm 11,63%, ®iÒu nµy cho thÊy lao ®éng qu¶n lý chiÕm tû träng trung b×nh.
C¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é chuyªn m«n: do xÝ nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng nªn lùc lîng lao ®éng phÇn lín lµ lao ®éng trÎ ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån.
B¶ng 2: C¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é chuyªn m«n
Lao ®éng
Tæng sè
§¹i häc
Trung häc
C«ng nh©n kü thuËt
Kh«ng ®µo t¹o
Lµm viÖc v¨n phßng
50
12
38
0
0
C«ng nh©n s¶n xuÊt
380
0
15
35
330
Tæng sè
430
12
53
35
330
Ta thÊy lao ®éng cã tr×nh ®é §¹i häc t¹i xÝ nghiÖp lµ thÊp, chiÕm 2,7%, trong ®ã chñ yÕu tËp trung ë bé phËn l·nh ®¹o vµ khèi v¨n phßng. §iÒu nµy lµ hîp lý v× lao ®éng v¨n phßng lµ lao ®éng qu¶n lý do ®ã cÇn ph¶i cã tr×nh ®é cao míi ®¸p øng ®îc yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng nh©n s¶n xuÊt chñ yÕu lµ lao ®éng phæ th«ng cha qua ®µo t¹o, cßn c«ng nh©n kü thuËt chñ yÕu lµ s÷a ch÷a m¸y mãc, vËn hµnh ®iÖn, söa ch÷a nhá, c¬ khÝ, chØ cÇn tr×nh ®é trung cÊp lµ ®¸p øng ®îc yªu cÇu. V× vËy hÖ sè l¬ng b×nh qu©n cña lao ®éng khèi v¨n phßng cao h¬n so víi lao ®éng lµm viÖc t¹i c¸c ph©n xëng, v× lao ®éng khèi v¨n phßng gi÷ vai trß qu¶n lý cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
4/§Æc ®iÓm kinh doanh vµ tÝnh chÊt ngµnh:
C«ng ty vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng thuéc së x©y dùng Thanh Ho¸ lµ doanh nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, s¶n phÈm chñ yÕu lµ g¹ch x©y dùng, g¹ch chèng thÊm, chèng Èm, ngãi, kÝnh x©y dùng. Lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn xÝ nghiÖp tæ chøc h¹ch to¸n tõ kh©u ®Çu ®Õn kh©u cuèi.
Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, c«ng ty tù trang bÞ thªm d©y truyÒn nung ®èt g¹ch Tuynel nªn s¶n phÈm cña c«ng ty ngµy mét v¬n ra xa. Tríc ®©y s¶n phÈm chñ yÕu cung cÊp cho c¸c vïng ven thµnh phè Thanh Ho¸, th× nay s¶n phÈm cña c«ng ty v¬n ra ®Õn c¸c huyÖn trong toµn tØnh Thanh Ho¸ vµ mét phÇn xuÊt sang c¸c tØnh l©n cËn. C¸c s¶n phÈm cña c«ng ty ngµy cµng ®¸p øng nhu cÇu x©y dùng cña nh©n d©n kh«ng chØ sè lîng mµ cßn c¶ chÊt lîng cã uy tÝn lín trong ngµnh x©y dùng.
Nguån thu chñ yÕu cña xÝ nghiÖp lµ tõ ho¹t ®éng b¸n hµng nªn c«ng ty tæ chøc mét m¹ng líi ®¹i lý vËt liÖu x©y dùng. ë nh÷ng n¬i trung t©m thµnh phè xÝ nghiÖp bè trÝ nhiÒu cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm nh»m ®¸p øng ®îc yªu cÇu x©y dùng cña thµnh phè.
Do thÊy râ tÇm quan träng vµ nhu cÇu kiÕn thiÕt x©y dùng cña nh©n d©n, c«ng ty tõ ®Çu t mua s¾m c«ng nghÖ c¶i tiÕn kü thuËt, do vËy chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng ngõng n©ng cao.
II/Ph©n tÝch c«ng t¸c x©y dùng quü l¬ng t¹i xÝ nghiÖp vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng.
1/X©y dùng kÕt cÊu quü l¬ng.
Tæng quü l¬ng cña xÝ nghiÖp bao gåm: quü l¬ng c¬ b¶n, quü l¬ng biÕn ®æi vµ quü l¬ng phô cÊp.
- Quü l¬ng c¬ b¶n: ®îc x¸c ®Þnh theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ níc, ®ã lµ toµn bé sè tiÒn mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc dùa trªn hÖ sè thang b¶ng l¬ng. Quü l¬ng nµy thêng kh«ng biÕn ®éng trong kho¶ng thêi gian dµi.
- Quü l¬ng biÕn ®æi: lµ phÇn tiÒn l¬ng tÝnh cho ngêi lao ®éng g¾n víi kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ c¸c thêi kú.
PhÇn tiÒn l¬ng biÕn ®æi thêng xuyªn chiÕm tû lÖ Ýt h¬n nhiÒu so víi quü l¬ng c¬ b¶n trong tæng quü l¬ng cña xÝ nghiÖp, quü l¬ng nµy phô thuéc vµo kÕt qu¶ kinh doanh. NÕu xÝ nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× phÇn quü l¬ng biÕn ®æi sÏ cao vµ ngîc l¹i. Do ®Æc ®iÓm lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn phÇn quü l¬ng biÕn ®æi céng víi quü phô cÊp chiÕm tû lÖ nhá trong tæng quü l¬ng toµn doanh nghiÖp.
PhÇn quü phô cÊp:
Tæng tiÒn phô cÊp: Lµ sè tiÒn phô cÊp ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng bao gåm: phô cÊp ®éc h¹i, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp ca 3, víi hÖ sè phô cÊp = 0,111 ®îc chia ra:
+ Phô cÊp tr¸ch nhiÖm b»ng 0,04 ®îc tÝnh nh sau:
C«ng nh©n hëng phô cÊp X møc phô cÊp (0,2 X 50)+(43 X 0,17)
= = 0,04
Tæng c«ng nh©n 430
Trong ®ã: 50 ngêi hëng møc phô cÊp 0,2
43 ngêi hëng phô cÊp 0,17
+ Phô cÊp ®éc h¹i b»ng 0,05 ®îc tÝnh nh sau:
Møc phô cÊp cña c«ng nh©n lµm viÖc ®éc h¹i ®îc tÝnh ë møc 2, th«ng t 20 L§TBXH - TC gåm : C«ng nh©n thî lß, ra lß g¹ch ngãi, c«ng nh©n nghiÒn than bét, thî hµn ®iÖn, l¸i m¸y ñi c¹p, vËn hµnh m¸y ®iÖn.
C«ng nh©n hëng phô cÊp X 0,2 108 c«ng nh©n X 0,2
= = 0,05
Tæng c«ng nh©n 430
Trong ®ã: 108: lµ sè c«ng nh©n hëng trî cÊp
0,2: møc phô cÊp ®éc h¹i theo th«ng t 20 L§TBXH - TC
+Phô cÊp lµm ®ªm ca 3:Phô cÊp lµm ®ªm ca 3 lµ 0,3.
C«ng nh©n hëng phô cÊp X 0,3 30 c«ng nh©n X 0,3
= = 0,021
Tæng c«ng nh©n 430
Víi c¸ch tÝnh phô cÊp nµy ta thÊy xÝ nghiÖp VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng ®· thùc hiÖn ®óng nh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ níc, ®¶m b¶o ®îc nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho ngêi lao ®éng, t¬ng øng víi tr¸ch nhiÖm, møc ®é ®éc h¹i mµ hä ®· bá ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng. ChÝnh v× vËy ®· khuyÕn khÝch n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña ngêi lao ®éng.
2/X©y dùng quü l¬ng.
Tæng quü l¬ng toµn xÝ nghiÖp bao gåm: phÇn tiÒn l¬ng céng víi phÇn phô cÊp.
Tæng quü l¬ng cña xÝ nghiÖp
Quü l¬ng khèi ph©n xëng
Quü l¬ng khèi
v¨n phßng
Tæ
XÕp dì
Tæ
Ph¬i ®¶o
P. X
C¬ ®iÖn
P. X
Nung ®èt
P. X
T¹o h×nh
- §îc chia ra c¸c phÇn nh sau:
+Lao ®éng ®Þnh biªn b»ng 430 lao ®éng ( trong phÇn ®Þnh møc )
TLmin = TLmin ®.c X ( 1 + k ®.c )
Trong ®ã: k ®.c :hÖ sè ®iÒu chØnh
TLmin ®.c : tiÒn l¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh.
+ Møc l¬ng tèi thiÓu cña ®¬n vÞ ®îc x¸c ®Þnh trong kho¶ng 144.000 ®ång ®Õn 302.000 ®ång, ®îc tÝnh nh sau:
k ®.c = K1 + K2 = 0,1 + 1 =1,1
+ L¬ng tèi thiÓu TLmin ®.c = 144.000 X ( 1 + 1,1 ) = 302.000 ®ång, ®¬n vÞ chän møc l¬ng tèi thiÓu 187.200 ®ång.
- Lao ®éng trong d©y truyÒn s¶n xuÊt kinh doanh = 320 ngêi, hÖ sè b»ng 1,96.
- Lao ®éng qu¶n lý b»ng 50 ngêi, hÖ sè b»ng 2,8.
- Lao ®éng phôc vô b»ng 3o ngêi, hÖ sè 2,13.
Lao ®éng bèc xÕp, tiÕp thÞ b»ng 30 ngêi, hÖ sè 2,13.
HÖ sè l¬ng cÊp bËc cña ®¬n vÞ b×nh qu©n:
( 320 X 1,96) + ( 50 X 2,8) + ( 30 X 2,13 ) + ( 30 X 2,13 )
= 2,08
430
+ C«ng thøc x¸c ®Þnh quü l¬ng kÕ ho¹ch toµn xÝ nghiÖp :
VKH = åCn X TLmin X(hÖ sè phô cÊp + hÖ sè l¬ng b×nh qu©n cÊp bËc) X 12th = 430 X 187 X ( 2,08 + 0,111 ) X 12 = 2.116.400.800
Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh quü l¬ng dùa vµo hÖ sè phô cÊp vµ sè c«ng nh©n toµn xÝ nghiÖp ®· ph¶n ¸nh hao phÝ lao ®éng, ph¬ng ph¸p nµy phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®é chÝnh x¸c cao.Tuy nhiªn ph¬ng ph¸p nµy chñ yÕu dùa vµo c¸c thang l¬ng do Nhµ níc quy ®Þnh, cha ph¶n ¸nh, g¾n kÕt qu¶ lao ®éng còng nh s¶n lîng cña xÝ nghiÖp.
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña xÝ nghiÖp do xÝ nghiÖp tù x©y dùng x©y dùng sau ®ã ®îc së lao ®éng; së Tµi chÝnh, thuÕ phª duyÖt vµ quyÕt ®Þnh.
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña xÝ nghiÖp tÝnh cho 1.000 viªn g¹ch 2 lç Tuynel.
VKH 2.116.400.800
§¬n gi¸ = = = 12.704,4 ® : 8h = 1.588,05 ®/giê
å sè c«ng 166.588 c«ng
3/X©y dùng quü l¬ng cho c¸c bé phËn.
a/X©y dùng quü l¬ng cho bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp.
Bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp bao gåm c¸c phßng, ban: Ban gi¸m ®èc; phßng TC - HC; phßng kÕ to¸n tµi vô; phßng kinh doanh, phßng KH - KT.
§èi víi bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp, viÖc x©y dùng quü l¬ng theo hÖ sè møc l¬ng ®îc xÕp t¹i N§ 26/CP, võa theo kÕt qu¶ cuèi cïng cña tõng ngêi, tõng bé phËn theo c«ng thøc:
Ti = T1i + T2i
Trong ®ã:
Ti : lµ tiÒn l¬ng ngêi thø i ®îc nhËn.
T1i : tiÒn l¬ng theo N§ 26/CP, cña ngêi thø i ®îc nhËn tÝnh theo c«ng thøc:
T1i = ni x ti.
Trong ®ã:
ti : lµ suÊt l¬ng ngµy theo N§ 26/CP cña ngêi i.
ni : sè ngµy c«ng thùc tÕ ngêi thø i.
T2i lµ tiÒn l¬ng theo c«ng viÖc ®îc giao g¾n víi møc ®é phøc t¹p, tr¸ch nhiÖm cña c«ng viÖc ®ßi hái møc ®é hoµn thµnh.
C«ng viÖc vµ sè ngµy c«ng thùc tÕ cña ngêi thø j kh«ng phô thuéc vµo hÖ sè l¬ng ®îc xÕp theo N§ 26/CP.
( i ä j )
Trong ®ã:
Vt : lµ quü l¬ng t¬ng øng víi møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña bé phËn lµm l¬ng thêi gian.
Vc® : quü l¬ng theo N§ 26/CP cña bé phËn lµm l¬ng thêi gian tÝnh theo c«ng thøc:
Vc®
T1i : tiÒn l¬ng theo N§ 26/CP cña tõng ngêi lµm l¬ng thêi gian.
ni : sè ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ ngêi i.
hi lµ hÖ sè tiÒn l¬ng t¬ng øng víi c«ng viÖc ®îc giao, møc ®é phøc t¹p, tr¸ch nhiÖm cña c«ng viÖc ®ßi hái møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña ngêi thø i ®îc x¸c ®Þnh.
Nh vËy quü l¬ng cña bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp:
Vgt L§VP
Trong ®ã:
Vgt : quü l¬ng cña bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp.
L§vp : sè lao ®éng gi¸n tiÕp.
Ti : lµ tiÒn l¬ng cña mét lao ®éng v¨n phßng ( gi¸n tiÕp )
Ph¬ng ph¸p nµy thÓ hiÖn: võa ph¶n ¸nh møc ®é ®ãng gãp tr¸ch nhiÖm cña m×nh víi xÝ nghiÖp, võa ph¶n ¸nh ®óng theo N§ 26/CP.
b/X¸c ®Þnh quü l¬ng cho bé phËn lao ®éng trùc tiÕp:
KÕt cÊu lao ®éng cña xÝ nghiÖp vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng gåm 2 bé phËn: Lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng gi¸n tiÕp. Do ®ã ta sÏ x¸c ®Þnh quü l¬ng cho bé phËn lao ®éng trùc tiÕp:
VTT = V - Vgt
Trong ®ã:
V: tæng quü l¬ng n¨m kÕ ho¹ch toµn xÝ nghiÖp
VTT : quü l¬ng cña bé phËn lao ®éng trùc tiÕp.
Vgt : quü l¬ng cña bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp.
Víi ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh quü l¬ng cho bé phËn lao ®éng trùc tiÕp trªn ta thÊy ph¬ng ph¸p nµy hoµn toµn chÝnh x¸c, ®óng c¶ trong lý luËn vµ thùc tiÔn. Theo c¸ch x¸c ®Þnh nµy gióp cho viÖc tÝnh to¸n ®¬n gi¶n tr¸nh ®îc sai sãt cã thÓ x¶y ra
c/X©y dùng quü l¬ng cho tõng ph©n xëng.
Sau khi x¸c ®Þnh quü l¬ng cho toµn bé khèi lao ®éng trùc tiÕp, xÝ nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh ®îc quü l¬ng cho tõng ph©n xëng. C¨n cø vµo hÖ sè cÊp bËc, c«ng viÖc cña tõng ngêi, sè ®iÓm ®ãng gãp ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc, ®Ó x¸c ®Þnh quü l¬ng cho tõng ph©n xëng, tiÒn l¬ng cña tõng ngêi ®îc tÝnh:
Ti = (iЄ j)
Trong ®ã:
®i : lµ sè ®iÓm ®¸nh gi¸ møc ®é ®ãng gãp ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc.
ti : lµ hÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc cña ngêi thø i ®¶m nhËn.
Ti : lµ tiÒn cña ngêi thø i nhËn ®îc.
VSP: quü tiÒn l¬ng s¶n phÈm tËp thÓ.
TiÒn l¬ng cña c¶ ph©n xëng:
VPS = sè c«ng nh©n trong ph©n xëng
Trong ®ã:
VPS: lµ quü l¬ng cña ph©n xëng.
Ti: tiÒn l¬ng cña ngêi thø i.
III/Ph©n tÝch c«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l¬ng t¹i xÝ nghiÖp VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng.
1/Ph¬ng híng giao kho¸n quü l¬ng ë xÝ nghiÖp.
ViÖc giao kho¸n quü l¬ng ë xÝ nghiÖp vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng chñ yÕu c¨n cø vµo c¸c yÕu tè:
-C¨n cø vµo tæng quü l¬ng n¨m kÕ ho¹ch.
-C¨n cø vµo viÖc ph©n ®Þnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh .
-C¨n cø vµo lîng lao ®éng cÇn thiÕt, hÖ sè l¬ng vµ c¸c lo¹i phô cÊp b×nh qu©n theo N§ 26/CP, hÖ sè l¬ng chøc danh c«ng viÖc.
-C¨n cø vµo viÖc x©y dùng quü l¬ng cña xÝ nghiÖp.
*Ph¬ng ph¸p giao kho¸n:
- XÝ nghiÖp giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho tõng ph©n xëng trªn c¬ së ®ã xÝ nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh tiÒn l¬ng cho tõng ngêi, tõng ph©n xëng. Sau ®ã céng tÊt c¶ l¹i ta sÏ ®îc quü l¬ng toµn xÝ nghiÖp.
Quü l¬ng
C. ty vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng
- Ph¬ng ph¸p giao kho¸n cho bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp: C¨n cø vµo hÖ sè l¬ng, møc ®é ®ãng gãp trong kÕt qu¶ s¶n xuÊt. Tr×nh tù giao kho¸n quü l¬ng :
Quü l¬ng khèi v¨n phßng
Quü l¬ng khèi ph©n xëng
P.X
Lß
nung
P.X
XÕp
dì
P.X
Ph¬i
®¶o
P.X
T¹o
h×nh
P.X
C¬
®iÖn
2/Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn l¬ng trong th¸ng ë xÝ nghiÖp VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng.
X©y dùng dùa trªn nh÷ng quy ®Þnh chung cña Nhµ níc, xÝ nghiÖp thanh to¸n tiÒn hµng th¸ng cho ngêi lao ®éng, c¨n cø vµo kÕt qu¶ lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt.
T¹i c«ng ty tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng qua mét vßng vµo ngµy 15 hµng th¸ng.
a/Ph©n tÝch c«ng t¸c thanh to¸n tiÒn l¬ng th¸ng cho bé phËn lao ®éng trùc tiÕp.
Doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc tr¶ l¬ng ®èi víi ngêi lao ®éng lµm l¬ng kho¸n, l¬ng s¶n phÈm tËp thÓ th× viÖc tr¶ l¬ng ®îc thùc hiÖn theo c¸ch 2 lµ:
Tr¶ l¬ng theo hÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc ®¶m nhËn mµ kh«ng theo hÖ sè l¬ng ®îc xÕp theo N§ 26/CP, vµ cho ®iÓm ®¸nh gi¸ møc ®é ®ãng gãp cña tõng c¸ nh©n ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc, viÖc x¸c ®Þnh tiÒn l¬ng dùa vµo c«ng thøc sau:
TJ = x ®i x ti (i j)
Trong ®ã:
TJ :lµ tiÒn l¬ng ngêi thø i.
VSP: lµ quü l¬ng s¶n tËt thÓ.
n : sè lîng thµnh viªn trong tËp thÓ.
ti : hÖ sè cÊp bÊc c«ng viÖc cña ngêi i ®îc nhËn.
®i : lµ sè ®iÓm ®¸nh gi¸ møc ®é ®ãng gãp ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc cña ngêi thø i - viÖc x¸c ®Þnh sè ®iÓm cña tõng ngêi ®îc ®¸nh gi¸ hµng ngµy th«ng qua viÖc xÐt, b×nh tËp thÓ cã tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ cô thÓ.
ViÖc x¸c ®Þnh thêi ®iÓm cña tõng c«ng nh©n c¨n cø vµo sè lîng, chÊt lîng s¶n phÈm lµm ra cña tõng tæ theo sè ®iÓm tÝnh cho 1.000 vsp ë tõng cung ®o¹n nh sau:
- Tæ t¹o h×nh: 17 ®iÓm/1.000viªn sp t¹o h×nh tÝnh cho g¹ch 2 lç.
- Ph¬i ®¶o dån c¸ng: 6 ®iÓm/ 1.000 vsp
VÝ dô: Trong 1 ngµy toµn tæ ph¬i ®¶o ®îc 200.000 viªn g¹ch, th× tæng ®iÓm cña c¶ tæ lµ:
200.000 X 6
= 1.200 (®iÓm)
1.000
Tæ ph¬i ®¶o cã 25 c«ng nh©n th× ®iÓm cña mçi ngêi lµ:
1.200
= 48 (®iÓm)
25
ViÖc tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng c¨n cø vµo tiªu chuÈn cã ®¸nh gi¸ cô thÓ:
- §¶m b¶o n¨ng suÊt c¸ nh©n dÉn ®Õn ®¶m b¶o s¶n lîng theo kÕ ho¹ch giao kho¸n c¶ th¸ng.
- §¶m b¶o tû lÖ hao phÝ theo ®óng ®Þnh møc.
- §¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm, chÊt lîng c«ng viÖc.
- §¶m b¶o giê c«ng, ngµy cµng cã Ých.
- ChÊp hµnh nghiªm chØnh sù ph©n c«ng lao ®éng cña tõng ngêi phô tr¸ch.
- TiÕt kiÖm vËt t, ®¶m b¶o an toµn, vÖ sinh lao ®éng.
NÕu ®¶m b¶o ®ñ tiªu chuÈn trªn th× ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng hëng 100% , tiªu chuÈn nµo kh«ng ®¶m b¶o th× bÞ gi¶m trõ, tiªu chuÈn nµo vît th× t¨ng ®¬n gi¸, t¨ng thu nhËp.
VÝ dô: B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm ®îc ¸p dông theo b¶ng tÝnh sau:
B¶ng 3: B¶ng tÝnh l¬ng tæ ph¬i ®¶o th¸ng 3/1999
(Phßng L§ - HC cung cÊp)
Stt
C«ng nh©n
BËc l¬ng
HÖ sè
tiÒn l¬ng
Tæng ®iÓm
t.l¬ng ph¶i tr¶
TJ =
1
Hµn thÞ Hoa
5/7
2,33
870
467.400
2
NguyÔn thÞ Vò
4/7
1,92
771
414.200
3
Ph¹m thÞ Th¬m
2/7
1,55
825
443.200
4
NguyÔn thÞ H¬ng
3/7
1,72
855
459.300
5
Ph¹m thÞ HiÕu
2/7
1,55
872
468.500
6
TrÇn b¸ diÖn
4/7
1,92
716
484.600
7
Bïi thÞ Thuû
3/7
1,72
765
410.00
8
NguyÔn thÞ Loan
3/7
1,72
793
426.500
9
Vâ hång §øc
2/7
1,55
755
405.600
Ph¬ng ph¸p tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng ph©n phèi b×nh qu©n, kh«ng g¾n víi kÕt qña lao ®éng. Ph¬ng ph¸p nµy ®¶m b¶o tÝnh d©n chñ, c«ng khai, viÖc doanh nghiÖp tr¶ l¬ng c¨n cø vµo s¶n phÈm lµm ra g¾n liÒn víi tr¸ch nhiÖm cña tõng ngêi, n©ng cao ý thøc, cã tÝnh ®Õn tr¸ch nhiÖm ®ãng gãp ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc cña tõng ngêi.
ViÖc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gióp doanh nghiÖp gi¶m ®îc tû lÖ hao hôt s¶n phÈm, tríc ®©y khi kh«ng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm th× tû lÖ hao hôt 3%. Khi doanh nghiÖp ¸p dông tr¶ l¬ng kho¸n th× tû lÖ hao hôt s¶n phÈm cßn 1%, c«ng nh©n thÊy tr¸ch nhiÖm cña m×nh tríc tËp thÓ, g¾n trùc tiÕp tr¸ch nhiÖm vµo s¶n phÈm lµm ra, lµm cho ngêi c«ng nh©n v÷ng tin, yªn t©m víi kÕt qu¶ lµm ra.
Tuy nhiªn, viÖc tr¶ l¬ng nµy cßn cã ®iÒu cha hîp lý: Trong tiÒn l¬ng cña ngêi c«ng nh©n ®îc lÜnh, cha tÝnh ®Õn tÊt c¶ c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ, tÝnh tÝch cùc, phô cÊp ca 3, phô cÊp lµm thªm.
ViÖc x¸c ®Þnh quü l¬ng cña tõng ph©n xëng còng nh cña tõng c«ng nh©n vÉn ®îc xÝ nghiÖp tÝnh dùa vµo ®¬n gi¸ giao kho¸n tiÒn l¬ng. §©y lµ ®¬n gi¸ ®îc x©y dùng cha cã c¬ së khoa häc vµ chØ dùa vµo nh÷ng kinh nghiÖm, ®a ra íc lîng.
VÝ dô: * §¬n gi¸ giao kho¸n tæ t¹o h×nh.
- S¶n lîng giao kho¸n s¶n xuÊt = 2.300.000V, ®¬n gi¸ thanh to¸n = 4170®/ 1000 viªn.
- Tû lÖ hao mßn lµ 0,5% ®¬n gi¸ thanh to¸n = 2000 ®/1000 viªn, ®¬n gi¸ tæng céng 6170 ®/ 1000 viªn.
* §¬n gi¸ giao kho¸n tæ ph¬i ®¶o:
- ChØ tiªu ®é Èm tõ 12 - 14% th× ®¬n gi¸ 3.319 ®/ 1000 viªn.
- §é Èm nhá h¬n 12%, ®¬n gi¸ 3.350 ®/ 1000 viªn.
- §é Èm lín h¬n 14%, ®¬n gi¸ 3.119 ®/1000viªn.
ViÖc x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cã tÝnh ®Õn tû lÖ hao hôt, yÕu tè thêi tiÕt. Tuy nhiªn cha tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn lao ®éng, yÕu tè s¶n lîng.
XÝ nghiÖp giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho tõng cung ®o¹n s¶n xuÊt, s¶n phÈm .
T¹o h×nh ph¬i ®¶o xÕp goßng nung xuèng goßng
Nh vËy quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm theo tõng cung ®o¹n víi viÖc giao kho¸n ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho tõng cung ®o¹n kh¸c nhau, nhng s¶n lîng xÝ nghiÖp chØ tÝnh ë ®Çu ra s¶n phÈm, tõ ®ã c¨n cø vµo tû lÖ hao phÝ tÝnh s¶n lîng cho c¸c cung ®o¹n cßn l¹i ®Ó tÝnh tiÒn l¬ng.
Nh vËy cha s¸t víi thùc tÕ , chØ c¨n cø vµo tû lÖ hao phÝ, cha g¾n víi s¶n lîng thùc tÕ ngêi lao ®éng lµm ra. Do ®ã lµm cho tiÒn l¬ng cha s¸t víi thùc tÕ s¶n phÈm ngêi lao ®éng lµm ra.
c/Ph©n tÝch c«ng t¸c thanh to¸n tiÒn l¬ng cho bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp.
Do ®Æc ®iÓm lao ®éng gi¸n tiÕp kh«ng ®Þnh møc ®îc cô thÓ nh lao ®éng trùc tiÕp ( §Þnh møc th«ng qua khèi lîng tiªu thô s¶n phÈm ) nªn xÝ nghiÖp ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng cho lao ®éng gi¸n tiÕp theo c¸ch kho¸n theo thêi gian cho toµn khèi v¨n phßng. §èi víi lao ®éng gi¸n tiÕp doanh nghiÖp lùa chän tr¶ l¬ng theo 2 c¸ch: Tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng võa theo hÖ sè møc l¬ng ®îc xÕp t¹i N§ 26/CP, võa theo kÕt qu¶ cuèi cïng cña tõng ngêi, tõng bé phËn. C«ng thøc tÝnh nh sau:
Ti = T1i + T2i
Trong ®ã:
Ti : lµ tiÒn l¬ng ngêi thø i nhËn ®îc.
T1i : lµ tiÒn l¬ng theo N§ 26/CP cña ngêi thø i ®îc tÝnh nh sau:
T1i = ni + ti
Trong ®ã:
ti :lµ suÊt l¬ng ngµy theo N§ 26/CP cña ngêi i.
ni : lµ sè ngµy c«ng thùc tÕ cña ngêi thø i.
T2i : tiÒn l¬ng theo c«ng viÖc ®îc giao víi møc ®é phøc t¹p, tÝnh to¸n nhiÖm vô cña c«ng viÖc, ®ßi hái møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc vµ sè ngµy c«ng thùc tÕ cña ngêi i kh«ng phô thuéc vµo hÖ sè l¬ng ®îc xÕp theo N§ 26/CP.
T2i = (iЄ j)
Trong ®ã:
Vt : lµ quü tiÒn l¬ng t¬ng øng víi møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña bé phËn l¬ng thêi gian.
Vc® : quü l¬ng theo N§ 26/CP cña bé phËn lµm l¬ng thêi gian, theo c«ng thøc:
Vc® =
hi :lµ hÖ sè l¬ng t¬ng øng víi møc ®é c«ng viÖc ®îc giao thùc hiÖn quy ®Þnh chÕ ®é tr¶ l¬ng theo c¸ch 2 gåm c¸c bíc nh sau:
- Thèng kª ph©n nhãm chøc danh vµ x¸c ®Þnh tiÒn l¬ng theo N§ 26/CP cña tõng ngêi.
- X¸c ®Þnh quü l¬ng ph©n phèi theo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
- Ph¬ng ph¸p tiÒn l¬ng theo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cho tõng ngêi, tõng bé phËn.
- LËp biÓu tæng hîp tiÒn l¬ng cña tõng ngêi nh sau:
VÝ dô: B¶ng 4: B¶ng l¬ng v¨n phßng c«ng ty, th¸ng 2/1999
( bé phËn nh©n sù cung cÊp )
Chøc danh
TiÒn l¬ng theo N§ 26/CP
TiÒn lÜnh
HÖ sè l¬ng
TiÒn l¬ng
Gi¸m ®èc
4,6
662.400
120.000 = 2
782.400
PG§ - KÕ to¸n trëng
3,94
567.400
90.000 = 1,5
657.400
Kü s chÝnh
3,82
550.000
60.000 = 1
610.000
1.779.800
å = 4,5
å 2.049.800
VÝ dô : B¶ng 5: B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng cho phßng tæ chøc hµnh chÝnh (3/1999)
STT
Hä vµ tªn
HÖ sè l¬ng c¬ b¶n
Ngµy c«ng lµm viÖc
HÖ sè l¬ng chøc danh c«ng viÖc
Tæng tiÒn lÜnh
1
Mai anh Lùc (TP)
2,98
26
3,28
472.320
2
NguyÔn thÞ ThiÖn (PP)
2,98
26
3,18
457.920
3
Lª thÞ Loan
2,81
26
2,81
404.640
4
NguyÔn thÕ H¶i
2,98
26
2,98
429.120
5
Hµ kim Phîng
1,78
26
1,78
256.320
6
TrÞnh thÞ H«ng
1,81
26
1,81
260.640
2.280.960
KÌm theo N§ 25 vµ 26/CP quy ®Þnh møc phô cÊp tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc. XÝ nghiÖp lµ doanh nghiÖp h¹ng 2 nªn phô cÊp trëng phßng lµ 0,3 vµ phã phßng lµ 0,2. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ c¸ch tÝnh l¬ng ta lÊy vÝ dô cô thÓ, tiÒn l¬ng cña Gi¸m ®èc Lu ngäc Lu©n:
Víi hÖ sè l¬ng theo N§ 25 vµ 26/CP, víi hÖ sè l¬ng c¬ b¶n 4,6 nªn tiÒn l¬ng theo N§ 26/CP .
T1 = 4,6 X 144.000 = 662.400 ®
T2 = (iЄ j)
Vt : quü l¬ng t¬ng øng víi møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc thø i, quü l¬ng th¸ng 2/1999: Vt = 2.102.227.500 ®. Tõ ®ã ta cã:
2 X 102.227.500 - 1.779.800
T2 = X 662.400 = 120.000 ( ®ång )
1.779.800
VËy tæng tiÒn l¬ng trong th¸ng Gi¸m ®èc Lu©n ®îc lÜnh:
+ 120.000 = 782.400 (®ång)
Doanh nghiÖp thanh to¸n tiÒn l¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vµo c¸c ngµy 14 ®Õn 15 hµng th¸ng.
§èi víi lao ®éng v¨n phßng th× phô cÊp chiÕm mét tû lÖ rÊt nhá trong tæng quü l¬ng vµ hÖ sè phô cÊp kiªm nhiÖm ®îc tÝnh lu«n vµo hÖ sè l¬ng cÊp bËc.
NhËn xÐt: C¸ch thanh to¸n tiÒn l¬ng cho lao ®éng gi¸n tiÕp cã u ®iÓm ®óng theo quy ®Þnh, h×nh thøc tr¶ l¬ng g¾n thêi gian, møc ®é ®ãng gãp, hoµn thµnh c«ng viÖc. Tuy nhiªn h×nh thøc trªn cßn ®iÒu cha hîp lý, cha g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cô thÓ, cha tÝnh ®îc tiÒn l¬ng theo c«ng viÖc ®îc giao g¾n víi møc ®é phøc t¹p, tÝnh tr¸ch nhiÖm cña c«ng viÖc.
d/§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông quü tiÒn l¬ng t¹i xÝ nghiÖp.
§Ó ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông quü tiÒn l¬ng ë xÝ nghiÖp cã hîp lý hay kh«ng ta xem xÐt møc ®é tiÕt kiÖm hay vît chi quü tiÒn l¬ng do kh«ng thÓ ph©n tÝch ®îc nhiÒu n¨m nªn chØ ph©n tÝch mét sè n¨m cô thÓ.
§Ó ph©n tÝch t×nh h×nh tiÕt kiÖm hay vît chi quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp ta ph¶i xem xÐt c¸c chØ tiªu sau:
* X¸c ®Þnh møc tiÕt kiÖm vît chi t¬ng ®èi, c«ng thøc x¸c ®Þnh :
∆Qt® = Quü l¬ng thùc hiÖn - Quü l¬ng kÕ ho¹ch
Trong ®ã: ∆Qt® lµ møc tiÕt kiÖm ( vît chi ) tuyÖt ®èi tiÒn l¬ng.
* X¸c ®Þnh møc tiÕt kiÖm vît chi t¬ng ®èi, c«ng thøc:
∆Qtng® = Quü l¬ng thùc hiÖn X ISL - Quü l¬ng kÕ ho¹ch
Trong ®ã: ∆Qtng® lµ møc tiÕt kiÖm ( vît chi ) t¬ng ®èi tiÒn l¬ng.
ISL: chØ sè s¶n lîng so víi n¨m kÕ ho¹ch.
Qua thèng kª c¸c n¨m 1997, 1998, 1999 ta sÏ ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®óng ®¾n vÒ viÖc sö dông quü l¬ng cña xÝ nghiÖp.
B¶ng
Th«ng qua b¶ng trªn ta thÊy møc t¨ng gi¶m tiÒn l¬ng qua c¸c n¨m 1997, 1998, 1999 nh sau:
N¨m 1997:
- VÒ chi tiªu tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi quü tiÒn l¬ng toµn xÝ nghiÖp vµ c¸c bé phËn nh sau: ( ®¬n vÞ tÝnh lµ triÖu ®ång)
+ Toµn xÝ nghiÖp ∆QL§XN = 2064 - 2250 = -186
Trong ®ã:
+ TiÕt kiÖm quü v¨n phßng = 246 - 252 = -6
+ TiÕt kiÖm quü ph©n xëng = 1818 - 1998 = -180
- VÒ chØ tiªu tiÕt kiÖm t¬ng ®èi quü tiÒn l¬ng toµn xÝ nghiÖp vµ c¸c bé phËn kh¸c nh sau: ( ®¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång )
+ Toµn xÝ nghiÖp: ∆Qtng®xn :
2064 X 0,9797 - 2250 = -227,8992.
+ TiÕt kiÖm v¨n phßng:
246 X 0,9797 - 252 = -10,9938
+ TiÕt kiÖm khèi ph©n xëng:
1818 X 0,9797 - 1998 = -216,9054
N¨m 1998:
- TiÕt kiÖm tuyÖt ®èi xÝ nghiÖp: ( ®¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång )
∆QT§XN = 2167 - 2360 = -193
Trong ®ã:
+TiÕt kiÖm v¨n phßng: 246 - 252 = -6
+ Khèi ph©n xëng: 1921 - 2108 = -187
- VÒ chØ tiªu tiÕt kiÖm t¬ng ®èi: ( ®¬n vÞ: triÖu ®ång )
Toµn xÝ nghiÖp: ∆QTNG§XN = 2167 X 0,9645 - 2360 =-269,9285
Trong ®ã:
+TiÕt kiÖm khèi v¨n phßng:
246 X 0,9645 - 252 = -14,7
+ TiÕt kiÖm khèi ph©n xëng:
1921 X 0,9645 - 2108 = -255,1955
N¨m 1999:
- VÒ chØ tiªu tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi: ( ®¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång )
Toµn xÝ nghiÖp: ∆QT§XN = 2188 - 2280 = -92
Trong ®ã:
+ TiÕt kiÖm khèi v¨n phßng:
258 - 262 = -4
+ TiÕt kiÖm khèi ph©n xëng:
1930 - 2018 = -88
- VÒ chØ tiªu t¬ng ®èi: ∆QTNG§XN :
Toµn xÝ nghiÖp : 2188 X 0,8992 - 2280 = -312,5504
Trong ®ã:
+ TiÕt kiÖm khèi v¨n phßng:
258 X 0,8992 - 262 = -30
+ TiÕt kiÖm khèi ph©n xëng:
1930 X 0,8992 - 262 = -282,55
Qua ph©n tÝch ë trªn ta thÊy c¶ 3 n¨m gÇn ®©y: 1997, 1998, 1999 ë C«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng ®Òu tiÕt kiÖm quü l¬ng n¨m thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch, ®iÒu ®ã cho thÊy xÝ nghiÖp ®· sö dông hîp lý quü tiÒn l¬ng. C¸c nguyªn nh©n cã thÓ dÉn ®Õn viÖc tiÕt kiÖm quü tiÒn l¬ng chñ yÕu lµ do: trong nh÷ng n¨m 1997, 1998, 1999 c¬ cÊu lao ®éng toµn c«ng ty kh«ng cã sù biÕn ®éng nhiÒu. C«ng nh©n s¶n xuÊt khèi v¨n phßng 1999 tuy cã sù biÕn ®éng nhng sè lîng lao ®éng t¨ng lªn kh«ng ®¸ng kÓ. Trong 3 n¨m s¶n lîng cña c«ng ty lu«n gi¶m kÕ ho¹ch thùc hiÖn, kh«ng ®¹t so víi kÕ ho¹ch ®Æt ra; nguyªn nh©n do nhµ m¸y g¹ch Tuynel §«ng Hng míi thµnh lËp n¨m 1995 , s¶n phÈm lµm ra cha tiªu thô m¹nh trªn thÞ trêng, h¬n n÷a lao ®éng toµn c«ng ty chñ yÕu lµ lao ®éng phæ th«ng cha qua trêng líp ®µo t¹o, s¶n phÈm x¸c ®Þnh chØ tiªu thô m¹nh vµo mïa x©y dùng nªn nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m hÇu nh xÝ nghiÖp chØ tiªu thô ®îc 50% - 60% khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
g/Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng víi tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n ë xÝ nghiÖp x©y dùng CÈm Tríng.
Ph¶i ®¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n, ®iÒu ®ã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn vµ lµ c¬ së h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt. BiÓu sau ta sÏ thÊy tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.
B¶ng 7: Tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n vµ t¨ng n¨ng suÊt l. ®éng
ChØ tiªu
1997
1998
1999
KH
TH
TH/KH %
KH
TH
TH/KH %
KH
TH
TH/KH %
N¨ng suÊt lao ®éng (1000®/th¸ng)
40,82
40,98
100,39
58,62
59
100,64
60,08
60,1
100,03
TiÒn l¬ng b×nh qu©n (ngh×n ®ång)
400
385
96,25
410
407
99,26
420
415
98,8
Qua b¶ng trªn ta thÊy n¨ng suÊt lao ®éng cã t¨ng lªn; n¨m 1997 n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng 0,39% so víi kÕ ho¹ch, n¨m 1998 tèc ®é t¨ng 0,64%, n¨m 1999 tèc ®é t¨ng 0,03%. Nh vËy trong 3 n¨m 1997, 1998, 1999 n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn so víi kÕ ho¹ch chøng tá ý thøc, tr¸ch nhiÖm ngêi c«ng nh©n trong viÖc chÊp hµnh quy ®Þnh cña xÝ nghiÖp, ý thøc tù chñ ngµy mét n©ng cao, ngêi c«ng nh©n nhËn thøc râ tr¸ch nhiÖm cña m×nh víi tËp thÓ, víi doanh nghiÖp.
Tuy vËy tiÒn l¬ng trong 3 n¨m 1997, 1998, 1999 kh«ng ®¹t ®îc so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra; n¨m 1997 ®¹t 96,25%, n¨m 1998 ®¹t 99,26%, n¨m 1999 ®¹t 98,8%, Nguyªn nh©n trong 3 n¨m s¶n lîng cña c«ng ty liªn tôc gi¶m do Nhµ m¸y míi thµnh lËp, s¶n lîng lµm ra cha t¹o uy tÝn trªn thÞ trêng, c«ng t¸c qu¶n lý cßn nhiÒu h¹n chÕ, c¬ së h¹ tÇng tõng bíc x©y dùng nªn g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c bè trÝ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt . Qua biÓu trªn ta thÊy c«ng t¸c tiÒn l¬ng ®îc thùc hiÖn tèt, tiÒn l¬ng b×nh qu©n n¨m sau cao h¬n n¨m tríc. Tuy vËy, tiÒn l¬ng b×nh qu©n thùc hiÖn cha ®¹t yªu cÇu so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra.
IV/§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ x©y dùng qu¶n lý quü l¬ng t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng.
C«ng t¸c x©y dùng qu¶n lý quü tiÒn l¬ng cã mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau. NÕu c«ng t¸c x©y dùng quü l¬ng dùa vµo nh÷ng c¨n cø cã tÝnh khoa häc, ®óng ®¾n thùc hiÖn mét c¸ch dÔ dµng sÏ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao.
HiÖu qu¶ cña c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng t¹o ®éng lùc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ®¶m b¶o h¹n chÕ tèi ®a c¸c chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng, n©ng møc sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ t¹o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. HiÖu qu¶ cña c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng ®îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c mÆt sau:
1/So s¸nh tiÒn l¬ng b×nh qu©n gi· lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng gi¸n tiÕp trong xÝ nghiÖp.
§èi víi khèi v¨n phßng, do xÝ nghiÖp ®· cã c¸ch x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng kh¸ phï hîp. C¨n cø vµo thang b¶ng l¬ng do Nhµ níc quy ®Þnh, võa c¨n cø vµo tr¸ch nhiÖm vµ nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Ta cã thÓ thÊy ®îc thu nhËp cña khèi v¨n phßng mÊy n¨m gÇn ®©y, n¨m 1997, 1998, 1999
B¶ng 9: So s¸nh tiÒn l¬ng b×nh qu©n khèi v¨n phßng vµ khèi ph©n xëng.
STT
ChØ tiªu
1997
1998
1999
1
TiÒn l¬ng b×nh qu©n khèi ph©xëng( 1000®/ngêi/th¸ng)
380
395
405
2
TiÒn l¬ng b×nh qu©n khèi v¨n phßng ( 1000®/ngêi/th¸ng)
410
410
425
3
Tû lÖ tiÒn l¬ng b×nh qu©n gi÷a 2 khèi (%)
107,89
103,79
104,9
Nguån : B¸o c¸o kÕt qu¶ 3 n¨m 1997, 1998, 1999
Qua biÓu trªn ta thÊy tiÒn l¬ng b×nh qu©n cña khèi v¨n phßng lu«n cao h¬n tiÒn l¬ng b×nh qu©n cña khèi ph©n xëng ( lao ®éng trùc tiÕp ) ®iÒu nµy hoµn toµn phï hîp vÒ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh , lao ®éng s¶n xuÊt chñ yÕu lµ lao ®éng thñ c«ng chØ cã sù hao phÝ vÒ søc lùc. Ngêi lao ®éng chØ cÇn cã søc khoÎ vµ thêi gian thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô. Trong khi ®ã lao ®éng ë khèi v¨n phßng hä ph¶i ®µo t¹o nghiÖp vô phï hîp víi c«ng viÖc, ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n míi ®¸p øng ®îc . H¬n n÷a phô cÊp ®éc h¹i, phô cÊp lµm ca 3 chiÕm mét tû lÖ rÊt nhá, ngêi lao ®éng hëng l¬ng tõ s¶n phÈm m×nh lµm ra nªn tiÒn l¬ng cña khèi v¨n phßng ph¶i cao h¬n tiÒn l¬ng cña khèi ph©n xëng §iÒu nµy hoµn toµn phï hîp víi yªu cÇu tr¶ l¬ng ph¶i dùa trªn sè lîng vµ chÊt lîng cña lao ®éng.
2/Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng
Ho¹t ®éng chñ yÕu cña xÝ nghiÖp lµ s¶n xuÊt , tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm, vËt liÖu x¸c ®Þnh, ®¶m b¶o chÊt lîng vµ sè lîng s¶n phÈm ®¸p øng yªu cÇu cña ngêi tiªu dïng, duy tr× vµ më réng tèt víi kh¸ch hµng, bëi vËy lao ®éng cña xÝ nghiÖp lu«n ®¶m b¶o ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ. Mét chÕ ®é tiÒn l¬ng c«ng b»ng, thÝch hîp, viÖc tr¶ l¬ng ®Çy ®ñ vµ ®óng ®¾n sÏ t¹o ®iÒu kiÖn , t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ngêi lao ®éng tiÕt kiÖm thêi gian ®¶m b¶o ngµy c«ng vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. T×nh h×nh sö dông thêi gian lµm viÖc chÕ ®é lµ mét trong nh÷ng nh©n tè cã t¸c ®éng ®Õn viÖc n©ng cao s¶n lîng, më réng quy m«.
ViÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ thêi gian lao ®éng cµng chøng tá c«ng ¨n viÖc lµm cña ngêi c«ng nh©n ®îc ®¸p øng. Cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc t¨ng thu nhËp, t¨ng tiÒn l¬ng ngêi lao ®éng.
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông thêi gian lµm viÖc ngêi ta dïng hÖ sè sö dông thêi gian lµm viÖc K.
TTT
K =
TC§
Trong ®ã:
TTT; lµ ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ.
TC§ : ngµy c«ng lµm viÖc chÕ ®é.
NÕu nh K cµng gÇn ®Õn 1 th× doanh nghiÖp sö dông lao ®éng cµng cã hiÖu qu¶, nÕu gÇn 0 th× doanh nghiÖp sö dông lao ®éng cña c«ng nh©n lµ l·ng phÝ, 0 < K < !.
T×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng ë xÝ nghiÖp VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
B¶ng 8: T×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng t¹i c«ng ty trong n¨m 1997, 1998, 1999.
ChØ
Tiªu
Khèi v¨n phßng
Khèi ph©n xëng
Toµn xÝ nghiÖp
TC§ (ngµy)
TTT
(ngµy)
K
TC§ (ngµy)
TTT
(ngµy)
K
TC§ (ngµy)
TTT
(ngµy)
K
1997
18250
15000
0,82
138700
126800
0,91
156950
141800
0,9
1998
18200
14900
0,81
137940
113240
0,82
156140
128140
0,82
1999
19133
15900
0,83
138320
114000
0,82
157453
129900
0,82
Ta thÊy ngêi c«ng nh©n chÊp hµnh chÆt chÏ chÕ ®é thêi gian lµm viÖc, thêi gian lµm viÖc thùc tÕ chiÕm 80% ®Õn 90% so víi thêi gian chÕ ®é . Trong ®ã khèi ph©n xëng ( lao ®éng trùc tiÕp ) cao h¬n so víi lao ®éng gi¸n tiÕp ( lao ®éng v¨n phßng). Ngêi lao ®éng chÊp hµnh ®óng quy ®Þnh vÒ thêi gian, ®i lµm ®Çy ®ñ, sè ngµy nghØ kh«ng cã viÖc lµm Ýt, viÖc lµm cña ngêi lao ®éng ®îc b¶o ®¶m, chøng tá chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng, n¨ng lùc qu¶n lý ®· ph¸t huy t¸c dông, lµm cho ngêi lao ®éng h¨ng say lµm viÖc, v÷ng tin h¬n, t¹o sù g¾n bã víi tËp thÓ, víi doanh nghiÖp.
Tuy nhiªn c«ng t¸c tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty cßn cã nh÷ng h¹n chÕ sau:
+ Trong c«ng t¸c x©y dùng quü tiÒn l¬ng cÇn x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch tiªu thô s¶n phÈm ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c quü tiÒn l¬ng ®¹t vµ vît chØ tiªu ®Ò ra, kh«ng ngõng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng s¶n lîng.
+ Trong c«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l¬ng : CÇn x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ cao cho tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së ¸p dông c¸c møc lao ®éng cã c¨n cø khoa häc ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c quü tiÒn l¬ng giao kho¸n cho mçi ph©n xëng, sau ®ã sÏ ph©n phèi cho tõng ngêi lao ®éng mét c¸ch chÝnh x¸c theo sè lîng, chÊt lîng lao ®éng thùc tÕ.
+ X¸c ®Þnh quü tiÒn thëng, phô cÊp lµm ca, ®éc h¹i cho c«ng nh©n lao ®éng s¶n xuÊt. Trong doanh nghiÖp hÇu nh quü nµy chiÕm mét tû träng Ýt trong tæng quü tiÒn l¬ng, ph¶i lµm cho quü tiÒn thëng chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ trong kÕt cÊu quü tiÒn l¬ng th× míi t¹o cho ngêi lao ®éng c¶m thÊy v÷ng tin h¬n, h¨ng h¸i trong s¶n xuÊt, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
PhÇn III: Mét sè biÖn ph¸p nh»m hoµn thµnh c«ng t¸c x¸c ®Þnh vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng ë c«ng ty
VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng.
HiÖu qu¶ cña c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng cã t¸c dông thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, viÖc hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n lîng gióp c«ng ty x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu vµ tõ ®ã ®¶m b¶o cung cÊp nguyªn vËt liÖu ®¸p øng nhiÖm vô s¶n xuÊt , tõ ®ã x©y dùng quü l¬ng chÝnh x¸c.
ViÖc hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p tÝnh ®¬n gi¸ cã t¸c dông lo¹i trõ c¸c nh©n tè ¶nh hëng kh¸ch quan: lµ c¨n cø chÝnh x¸c ®Ó tÝnh c«ng cho ngêi lao ®éng mét c¸ch c«ng b»ng vµ kh¸ch quan, kÝch thÝch tinh thÇn, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng.
Qua nh÷ng ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý tiÒn l¬ng ë c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng t«i cã mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng ë c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng:
I/X©y dùng quü tiÒn l¬ng c«ng ty .
1/X©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh
KÕ ho¹ch kinh doanh cßn ®îc x©y dùng trªn sù íc lîng nªn thiÕu chÝnh x¸c, trong 3 n¨m 1997, 1998, 1999 s¶n lîng thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch chiÕm 80% ®Õn 90%. ChÝnh v× thÕ lµm cho quü tiÒn l¬ng cha s¸t víi thùc tÕ. §Ó kh¾c phôc trong khi x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh c«ng ty nªn thùc hiÖn nh÷ng bíc sau:
- Thèng kª s¶n lîng s¶n xuÊt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Ó thÊy râ nhu cÇu cña nh©n d©n vÒ VËt liÖu x©y dùng .
- Më réng thÞ trêng b»ng viÖc më réng c¸c hÖ thèng hµng ®¹i lý vËt liÖu x©y dùng réng kh¾p trong khu thµnh phè vµ huyÖn l©n cËn.
- Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, tæ chøc tèt kh©u vËn chuyÓn tõ nhµ m¸y ®Õn c¸c c«ng tr×nh, muèn vËy c«ng ty trang bÞ ®éi ngò xe ®ñ sè lîng ®¸p øng nhu cÇu vËn chuyÓn.
2/X©y dùng quü l¬ng.
Nh trªn ®· ph©n tÝch, trong c«ng t¸c x©y dùng quü tiÒn l¬ng c«ng ty x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng nh sau:
VKH = åCN X TLmin X ( hÖ sè phô cÊp + hÖ sè b×nh qu©n cÊp bËc) X 12 th¸ng.
- HÖ sè phô cÊp bao gåm: phô cÊp ®éc h¹i, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp lµm ca 3 víi møc 0,111. Møc phô cÊp nµy ®îc tÝnh nh sau:
C«ng nh©n hëng trî cÊp X møc phô cÊp
Tæng c«ng nh©n toµn xÝ nghiÖp
Víi c¸ch tÝnh trªn: phô cÊp tr¸ch nhiÖm: 0,04; phô cÊp ®éc h¹i: 0,05 vµ phô cÊp lµm ca 3 lµ 0,021.
HÖ sè l¬ng b×nh qu©n :
Trong ®ã: ni : sè c«ng nh©n.
hi : hÖ sè l¬ng ngêi i.
Theo c«ng thøc trªn:
(320 X 1,96 ) + ( 50 X 2,8 ) + ( 30 X 2,13 ) + ( 30 X 2,13 )
= 2,08
430
Trong ®ã: 320 ngêi hëng møc l¬ng víi hÖ sè 1,96.
50 ngêi hëng møc l¬ng víi hÖ sè 2,8.
60 ngêi hëng møc l¬ng víi hÖ sè 2,13.
HÖ sè l¬ng xÝ nghiÖp dùa vµo quy ®Þnh t¹i N§ 26/CP ( tËp II v¨n b¶n chÕ ®é tiÒn l¬ng míi- Nhµ xuÊt b¶n L§- TBXH )
Khi x¸c ®Þnh quü l¬ng kÕ ho¹ch, xÝ nghiÖp tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng :
VKH
§¬n gi¸ =
å c«ng
VKH = 430 X 187.250 X ( 0,111 + 2,08 ) X 12 = 2.116.400.800.
Tõ ®ã tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng :
VKH 2.116.400.800
§¬n gi¸ = = =12704,4 ®ång : 8h
å c«ng 166.588 c«ng
= 1588,05 ®ång/h.
Nh vËy ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng xÝ nghiÖp giao kho¸n 1558,05 ®ång/h. Theo em xÝ nghiÖp x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho toµn xÝ nghiÖp chø cha x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ cho tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt s¶n phÈm.
V× mçi c«ng ®o¹n s¶n xuÊt s¶n phÈm møc ®é nhäc, ®éc h¹i kh¸c nhau nªn ®¬n gi¸ giao kho¸n còng kh¸c nhau dùa trªn møc ®é hao phÝ lao ®éng ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ cho tõng c«ng ®o¹n.
Tæ t¹o h×nh g¹ch ngãi lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn vÊt v¶, khã kh¨n, ph¶i lµm viÖc nhµ kÝnh, vµo nh÷ng ngµy n¾ng nhiÖt ®é trong nhµ t¬ng ®èi cao so víi nhiÖt ®é ngoµi trêi, h¬n n÷a møc ®é hao hôt s¶n phÈm ( do kh«ng ®ñ kÝch cì ) cao. Lao ®éng lµm viÖc ®ßi hái ph¶i cã søc khoÎ tèt míi chÞu ®îc nªn theo em ®¬n gi¸ giao kho¸n tæ nµy ph¶i cao h¬n so víi c¸c tæ kh¸c.
VÒ c¸ch tÝnh ®¬n gi¸ nµy nh sau:
- Tõ quü l¬ng kÕ ho¹ch mµ xÝ nghiÖp x©y dùng cho tõng ph©n xëng cô thÓ.
VKH = åCN X TLmin X ( hÖ sè phô cÊp + hÖ sè b×nh qu©n cÊp bËc) X 12 th¸ng.
Sau khi tÝnh ra tæng quü l¬ng ph©n xëng ta tÝnh ®îc ®¬n gi¸ giao kho¸n:
VKH
§¬n gi¸ =
å c«ng
Tæ t¹o h×nh g¹ch ngãi víi quü l¬ng kÕ ho¹ch VKH = 450.264.000 ®ång, tõ ®ã ®¬n gi¸ lµ:
450.264.000
§¬n gi¸ = = 10280 ®/1000 viªn g¹ch 2 lç Tuynel
43.800 c«ng
- VËn chuyÓn g¹ch xÕp goßng: do ®Æc ®iÓm ®iÒu kiÖn lao ®éng lµm viÖc Ýt nÆng nhäc, chñ yÕu lµ xÕp g¹ch thµnh tõng ®èng råi giao cho tæ lß, nªn sù hao phÝ chiÕm tû lÖ rÊt Ýt. Qu·ng ®êng vËn chuyÓn tõ chç ph¬i ®¸o vµo xÕp goßng rÊt ng¾n, sù hao phÝ Ýt, h¬n n÷a lµm viÖc ë ngoµi trêi tho¸ng kh«ng nãng, ngét ng¹t nh t¹o h×nh nªn ®¬n gi¸ thÊp h¬n, trong mét ngµy khèi lîng vËn chuyÓn rÊt nhiÒu. §¬n gi¸ vËn chuyÓn vµ xÕp goßng ®îc tÝnh nh sau:
VKH = 70.070.000 ®ång.
70.070.000
§¬n gi¸ = = 3850 ®/ 1000V
18.200
- Ph¬i ®¸o g¹ch ngãi: ph¬i ®¸o g¹ch ngãi víi nhiÖm vô ®¸o g¹ch, lao ®éng lµm viÖc trong m«i trêng Ýt ®éc h¹i, sù hao phÝ søc lùc kh«ng lín do vËy ®¬n gi¸ giao kho¸n tiÒn l¬ng kh¸c so víi c¸c tæ kh¸c:
VKH = 110.230.000
110.230.000
§¬n gi¸ = = 3020 ®ång/1000V
36.500 c«ng
- Tæ xuèng goßng g¹ch ngãi: Sau khi g¹ch qua nung ®èt chuyÓn sang mét bªn, tæ xuèng goßng cã nhiÖm vô chuyÓn g¹ch tõ goßng xuèng thµnh ®èng. Lao ®éng tæ xuèng goßng ®éc h¹i, nguy hiÓm, thêng x¶y ra tai n¹n do vËn chuyÓn g¹ch; h¬n n÷a ®iÒu kiÖn lao ®éng khã kh¨n gÇn lß nung, nhiÖt ®é do lß nung g©y ra ¶nh hëng ®¸ng kÓ ®Õn kh¶ n¨ng cña ngêi lao ®éng nªn ®¬n gi¸ kh¸c xa so víi tæ kh¸c.
VKH = 48.180.000 ®ång
48.180.000
§¬n gi¸ = = 6.600 ®/ 1000V
7.300
Nh vËy qua c¸ch x©y dùng ®¬n gi¸ trªn ta thÊy tæ t¹o h×nh g¹ch ngãi vµ tæ xuèng goßng cã ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cao h¬n so víi c¸c tæ kh¸c. §iÒu nµy hoµn toµn phï hîp víi ®iÒu kiÖn, sù hao phÝ lao ®éng. Trong m«i trêng lµm viÖc kh«ng thuËn lîi, sù hao phÝ søc lao ®éng lín nªn tiÒn l¬ng ph¶i cao h¬n ®iÒu nµy phï hîp víi thùc tÕ.
II/Qu¶n lý quü tiÒn l¬ng .
1/Thanh to¸n l¬ng cho c¸c bé phËn:
HiÖn nay xÝ nghiÖp ®ang ¸p dông hÖ sè l¬ng chøc danh c«ng viÖc theo N§ 26/CP, ®iÒu ®ã hoµn toµn phï hîp víi quy ®Þnh do Nhµ níc ®Ò ra.
Theo em møc phô cÊp tr¸ch nhiÖm cho bé phËn lao ®éng v¨n phßng cßn Ýt, phô cÊp trëng phßng 0,3; phã phßng 0,2 nã cha g¾n møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña tõng ngêi, c«ng ty nªn x©y dùng l¹i hÖ sè l¬ng chøc danh c«ng viÖc. Cô thÓ ë nh÷ng phßng, ph©n xëng do ®iÒu kiÖn lµm viÖc kh¸c nhau, c«ng viÖc ®ßi hái nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é tay nghÒ cao, cã kinh nghiÖm míi ®¶m nhËn. VËy ph¶i cã møc phô cÊp tho¶ ®¸ng cã nh vËy míi khuyÕn khÝch hä hoµn thµnh tèt c«ng viÖc , khuyÕn khÝch hä n©ng cao tr¸ch nhiÖm, c«ng ty cÇn cã thªm hÖ sè më giµnh cho nh÷ng lao ®éng lµm c«ng viÖc cã yªu cÇu cao h¬n cÊp bËc c«ng viÖc.
2/C«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng.
C«ng t¸c s¾p xÕp l¹i bé m¸y qu¶n lý tiÕn hµnh ®Þnh møc c«ng t¸c lao ®éng, ph¶i x©y dùng c¸c tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é hao phÝ cña tõng ngêi, tõng ph©n xëng ®Ó c¨n cø v¸o ®ã ®a ra ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng hîp lý, phï hîp víi møc ®é ®ãng gãp hao phÝ lao ®éng vµ ph©n phèi lao ®éng hîp lý gi÷a c¸c ®éi, tæ tr¸nh ®îc sù l·ng phÝ nguån lùc.
§Ó lµm tèt c«ng t¸c ®Þnh møc, c«ng ty cÇn ®µo t¹o c¸n bé ®Þnh møc cã chuyªn m«n, n¨ng lùc v÷ng vµng. ë doanh nghiÖp, quü tiÒn thëng, phô cÊp chiÕm mét tû träng nhá trong quü tiÒn l¬ng. Ngoµi tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm mµ ngêi c«ng nh©n nhËn ®îc, c«ng ty x©y dùng hÖ thèng phô cÊp tiÒn thëng lµm cho quü nµy chiÕm mét tû lÖ trong tæng quü l¬ng .
Th«ng qua quü tiÒn thëng ngêi lao ®éng v÷ng tin h¬n, h¨ng h¸i trong s¶n xuÊt, ph¸t huy ®îc tinh thÇn tr¸ch nhiÖm h¬n trong c«ng viÖc .
3/C¸n bé lao ®éng tiÒn l¬ng.
§øng tríc nhu cÇu ®æi míi, ®ßi hái ngêi lao ®éng ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng cho nªn doanh nghiÖp thêng xuyªn båi dìng n©ng cao kiÕn thøc cho bé phËn lµm c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l¬ng. Trong doanh nghiÖp hiÖn nay chØ cã mét c¸n bé tiÒn l¬ng ®îc ®µo t¹o chuyªn s©u vÒ nghiÖp vô lao ®éng tiÒn l¬ng .
Tuy nhiªn, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu hiÖn nay ph¶i thêng xuyªn båi dìng, n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n ®Ó hä ®¸p øng ®îc víi khèi lîng c«ng viÖc.
4/Nh÷ng biÖn ph¸p kh¸c.
a/ VÒ tæ chøc c¸n bé.
HiÖn nay xÝ nghiÖp ®ang tæ chøc theo m« h×nh 2 cÊp: xÝ nghiÖp - c¸c ph©n xëng, ®¶m b¶o ®îc sù chØ ®¹o th«ng suèt tõ xÝ nghiÖp ®Õn c¸c ph©n xëng. ë ®©y m« h×nh qu¶n lý cña xÝ nghiÖp lµ gän nhÑ, tuy nhiªn xÝ nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m ®Õn c«ng t¸c bè trÝ c¸n bé, ®Æc biÖt lµ nh÷ng c¸n bé chñ chèt, c¸c phßng ban, s¾p xÕp l¹i mét c¸ch hîp lý, tinh gi¶m nh÷ng c¸n bé kÐm n¨ng lùc kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu c«ng viÖc, chuyÓn sang phßng kinh doanh ®èi víi nh÷ng phßng c¸n bé v× phßng kinh doanh thùc hiÖn tr¶ l¬ng kho¸n theo s¶n phÈm .
T¨ng cêng c«ng t¸c gi¸o dôc vµ tæ chøc kû luËt cho ®éi ngò c¸n bé tõ xÝ nghiÖp tíi cÊp ph©n xëng. Ph¶i c¬ng quyÕt buéc th«i viÖc ®èi víi nh÷ng c¸n bé vi ph¹m nghiªm trängnh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ níc, cña c«ng ty. ë c¸c vÞ trÝ ®ßi hái tr×nh ®é cao cÇn s¾p xÕp c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n, cã n¨ng lùc vµ ®¹o ®øc, nhanh nhÑn, biÕt tæ chøc vµ l·nh ®¹o tËp thÓ, cÇn bè trÝ ngêi cã tr×nh ®é §¹i häc hoÆc t¬ng ®¬ng.
b/VÒ ho¹t ®éng kinh doanh .
Môc tiªu chÝnh lµ æn ®Þnh s¶n xuÊt, më réng thÞ trêng tiªu thô, ®¸p øng nhu cÇu c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng nh»m n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp.
Më réng c¸c ®¹i lý giíi thiÖu s¶n phÈm, ®¹i lý vËt liÖu x©y dùng ë c¸c huyÖn l©n cËn.
Kh«ng ngõng hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ, tæ chøc kh©u vËn chuyÓn nhanh, an toµn ®Õn tËn c«ng tr×nh. N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, kh«ng ngõng c¶i tiÕn mÉu m·, chñng lo¹i ®¸p øng yªu cÇu kh¸ch hµng.
KÕt luËn
TiÒn l¬ng lu«n lu«n lµ vÊn ®Ò quan träng cã liªn quan kh«ng chØ ®èi víi ngêi lao ®éng mµ cßn liªn quan ®Õn tÊt c¶ mäi ngêi d©n vµ toµn x· héi.
Mét sù thay ®æi nhá vÒ chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng kÐo theo sù thay ®æi vÒ thu nhËp vµ cuéc sèng cña tÊt c¶ ngêi lao ®éng, cã thÓ ¶nh hëng tÝch cùc hoÆc tiªu cùc ®Õn mäi doanh nghiÖp. TiÒn l¬ng chÞu ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè: chÝnh trÞ, lÞch sö, v¨n ho¸ .... vµ ®Æc biÖt lµ kinh tÕ. Tuy vËy nã còng cã t¸c ®éng ngîc trë l¹i tíi c¸c vÊn ®Ò ®ã.
Do ®ã tiÒn l¬ng lu«n lu«n ®îc sù quan t©m cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp còng nh toµn x· héi. Ngµy nay ®Êt níc ta chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ, do vËy viÖc hoµn thiÖn vÒ chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng ®îc ®Æt ra mét c¸c cÊp b¸ch cho c¸c ngµnh tõ trung ¬ng ®Õn doanh nghiÖp.
ChÝnh s¸ch tiÒn l¬ng ®· ®îc nhiÒu ngêi nghiªn cøu tõ thùc tiÔn cho ®Õn lý thuyÕt, c¸c nhµ nghiªn cøu ®· t×m hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tiÒn l¬ng nh: h×nh thøc tr¶ l¬ng, c«ng t¸c qu¶n lý quü l¬ng.....víi môc ®Ých ®a ra c¸c ph¬ng ph¸p x©y dùng, qu¶n lý chi tr¶ tiÒn l¬ng .....mét c¸ch hîp lý, ®óng víi quy ®Þnh cña Nhµ níc.
Trong thùc tÕ, chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng cßn tån t¹i nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i t×m hiÓu vµ hoµn thiÖn nh»m ph¸t huy nh÷ng chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng nh: t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, sù c«ng b»ng......
Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng em ®· ®i s©u nghiªn cøu vµ t×m hiÓu c«ng t¸c tiÒn l¬ng ë xÝ nghiÖp. Qua thùc tÕ xÝ nghiÖp ®ang thùc hiÖn cßn tån t¹i nhiÒu vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt. Trong chuyªn ®Ò thùc tËp em xin ®a ra mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn viÖc x©y dùng vµ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng, víi mong muèn xÝ nghiÖp thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ ®óng ®¾n c¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l¬ng nh»m ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng, gióp cho doanh nghiÖp sö dông hîp lý quü tiÒn l¬ng./.
Môc lôc
Tµi liÖu tham kh¶o
Bé luËt lao ®éng
B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty vËt liÖu x©y dùng CÈm Tríng 3 n¨m 1997, 1998, 1999
Gi¸o tr×nh QTNL, KTL§- Trêng §H KTQD
V¨n b¶n chÕ ®é tiÒn l¬ng míi, tËp 4, 5 Bé L§-TBXH.
Gi¸o tr×nh QTDN - §ç hoµng Toµn.
T¹p chÝ L§ vµ S¶n xuÊt sè 3, 7, 9 n¨m 1998
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Hoàn thiện công tác xây dựng và quản lý quỹ tiền lương.doc