Đề tài Hoàn thiện hạch toán và nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Điện lực Quảng Ninh

®éng, ®¶m b¶o chÕ ®é, quyÒn lîi ng­êi lao ®éng. - Phßng KÕ ho¹ch: X©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ ho¹ch ®¹i tu, söa ch÷a, kÕ ho¹ch gi¸ thµnh. Qu¶n lý n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh, qu¶n lý vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®èi víi c«ng viÖc s¶n xuÊt phô trî, thèng kª s¶n xuÊt, ®iÒu ®é thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch. - Phßng kü thuËt: (Bao gåm 3 bé phËn) + Bé phËn qu¶n lý kü thuËt: Qu¶n lý c«ng t¸c vËn hµnh, söa ch÷a ®­êng d©y vµ tr¹m, qu¶n lý c¸c quy tr×nh, quy ph¹m, ®Þnh møc khèi l­îng c«ng viÖc, c¸c tiªu chuÈn kü thuËt, ch­¬ng tr×nh chèng tæn thÊt ®iÖn n¨ng, tham gia x©y dùng c¸c dù ¸n, nghiÖm thu c«ng tr×nh, thùc hiÖn c«ng t¸c båi huÊn c«ng nh©n kü thuËt. Qu¶n lý nghiªn cøu vµ øng dông c¸c s¸ng kiÕn tiÕn bé kü thuËt. + Bé phËn thiÕt kÕ: Lµm nhiÖm vô t­ vÊn, kh¶o s¸t , thiÕt kÕ , dù to¸n c¸c dù ¸n x©y dùng l­íi ®iÖn cã cÊp ®iÖn ¸p tõ 35 kv trë xuèng. + Bé phËn m¸y tÝnh: Qu¶n lý vËn hµnh vµ söa ch÷a toµn bé hÖ thèng m¸y tÝnh vµ h­íng dÉn sö dông, khai th¸c kh¶ n¨ng cña m¸y tÝnh ®Ó phôc vô s¶n xuÊt vµ nghiÖp vô chuyªn m«n trong toµn §iÖn lùc. - Phßng Kinh doanh: X©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh b¸n ®iÖn, ph¸t triÓn kh¶ n¨ng cung øng ®iÖn n¨ng, ký hîp ®ång mua b¸n ®iÖn. Qu¶n lý thiÕt bÞ ®o ®Õm ®iÖn n¨ng, kiÓm tra vµ thùc hiÖn viÖc kinh doanh b¸n ®iÖn theo hîp ®ång, sö lý c¸c vô viÖc vi ph¹m hîp ®ång, qu¶n lý quy tr×nh kinh doanh b¸n ®iÖn, gi¸ b¸n ®iÖn n¨ng, thèng kª s¶n l­îng ®iÖn th­¬ng phÈm, lËp ho¸ ®¬n thu tiÒn ®iÖn vµ thanh quyÕt to¸n thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu tiÒn ®iÖn víi thu ng©n. - Phßng §iÒu ®é – Th«ng tin: Thùc hiÖn ®iÒu ®é vËn hµnh toµn bé l­íi ®iÖn, lËp ph­¬ng thøc vËn hµnh vµ chØ huy thao t¸c, xö lý c¸c tr­êng hîp khi x¶y ra sù cè, chÊp hµnh sù chØ huy thèng nhÊt cña Trung T©m §iÒn §é L­íi §iÖn MiÒn B¾c trong qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh, thùc hiÖn ph­¬ng thøc vËn hµnh vµ sö lý sù cè, qu¶n lý, söa ch÷a hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c trong toµn §iÖn lùc. - Phßng An toµn - Lao ®éng: X©y dùng kÕ ho¹ch, biÖn ph¸p b¶o vÖ an toµn s¶n xuÊt vÒ ng­êi vµ thiÕt bÞ m¸y mãc, tham gia ®iÒu tra c¸c vô tai n¹n lao ®éng, tæng kÕt c«ng t¸c an toµn lao ®éng vµ cßn cã nhiÖm vô qu¶n lý søc khoÎ CBCNV qua c«ng t¸c kiÓm tra søc khoÎ ®Þnh kú hµng n¨m . - Phßng VËt t­: Cã nhiÖm vô cung øng toµn bé vËt t­, thiÕt bÞ cho c«ng t¸c vËn hµnh, ®¹i tu söa ch÷a. LËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t­ thiÕt bÞ, qu¶n lý vËt t­, thiÕt bÞ, hµng ho¸ mua b¸n. - Phßng §iÖn n«ng th«n: Tham gia quy ho¹ch ph¸t triÓn l­íi ®iÖn c¸c vïng n«ng th«n, tuyªn truyÒn, t­ vÊn t¹o ®iÒu kiÖn hç trî c¸c x· n«ng nghiÖp sö dông ®iÖn an toµn vµ kinh tÕ, tæ chøc viÖc tiÕp nhËn l­íi ®iÖn trung ¸p ë n«ng th«n. - Phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n : Qu¶n lý, sö dông, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn vµ tµi s¶n ®­îc giao ®óng môc ®Ých, tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶. Cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c kho¶n ng©n s¸ch Nhµ n­íc, x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch tµi chÝnh, thùc hiÖn c«ng t¸c thèng kª, h¹ch to¸n, kÕ to¸n vµ thanh quyÕt to¸n theo quy ®Þnh, thùc hiÖn gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp . - Phßng Qu¶n lý x©y dùng: Thùc hiÖn qu¶n lý vµ ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh theo tr×nh tù ®Çu t­ XDCB. X©y dùng kÕ ho¹ch ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. §­îc giao nhiÖm vô ®iÒu hµnh dù ¸n: Thùc hiÖn qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng tõ kh©u chuÈn bÞ ®Çu t­, lËp hå s¬ xin cÊp ®Êt x©y dùng, lËp ph­¬ng ¸n ®Òn bï, ký hîp ®ång t­ vÊn, x©y l¾p, cã tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t kü thuËt chÊt l­îng c«ng tr×nh, tæ chøc c«ng t¸c ®Êu thÇu, nghiÖm thu bµn giao ®­a c«ng tr×nh vµo sö dông, lËp c¸c thñ tôc quyÕt to¸n c«ng tr×nh theo quy ®Þnh cña Nhµ N­íc . - Phßng Hµnh chÝnh – B¶o vÖ: Qu¶n lý c«ng t¸c qu¶n trÞ hµnh chÝnh, ph¸p chÕ víi c¸c c«ng viÖc v¨n thu, l­u tr÷, b¶o vÖ kho tµng, tµi s¶n, gi÷ g×n trËt tù an ninh vµ duy tr× giê giÊc lµm viÖc trong doanh nghiÖp. M« h×nh tæ chøc qu¶n lý ®iÒu hµnh SXKD cña §iÖn Lùc Qu¶ng Ninh ( Theo s¬ ®å 1- trang cuèi ) b/- Bé m¸y tæ chøc s¶n xuÊt: NhiÖm vô chÝnh cña §iÖn lùc lµ chuyªn t¶i ®iÖn tõ nhµ m¸y ®iÖn ®Õn c¸c hé phô t¶i nªn tÊt c¶ c¸c bé phËn s¶n xuÊt cña §iÖn lùc ®Òu nh»m môc ®Ých c¬ b¶n: Cung cÊp ®iÖn an toµn liªn tôc vµ æn ®Þnh cho c¸c hé tiªu thô ®iÖn. §Ó cho viÖc cÊp ®iÖn ®­îc liªn tôc, §iÖn lùc Qu¶ng Ninh biªn chÕ gåm 4 bé phËn c¬ b¶n ®ã lµ: Bé phËn qu¶n lý vËn hµnh, bé phËn söa ch÷a thÝ nghiÖm hiÖu chØnh, bé phËn phôc vô vµ bé phËn kinh doanh b¸n ®iÖn. * Bé phËn qu¶n lý vËn hµnh: Do phßng Kü thuËt, phßng An toµn lao ®éng vµ phßng §iÒu ®é chØ ®¹o, gåm : - §éi qu¶n lý cao thÕ lµm nhiÖm vô qu¶n lý tèt toµn bé c¸c ®­êng d©y 110kV, 35kV kÞp thêi ph¸t hiÖn ra nh÷ng nguy c¬ sù cè, c¸c ¶nh h­ëng g©y mÊt an toµn hµnh lang l­íi ®iÖn, kh¾c phôc, xö lý kÞp thêi c¸c sù cè ®ét xuÊt, söa ch÷a ®Þnh kú th­êng xuyªn ®Ó ®¶m b¶o an toµn l­íi ®iÖn. * Bé phËn söa ch÷a. Do phßng KÕ ho¹ch ®iÒu hµnh, c¸c ®¬n vÞ ®­îc nhËn nhiÖm vô th­êng giao lµ: §éi thÝ nghiÖm, ®éi x©y dùng, ph©n x­ëng c¬ ®iÖn, ®éi qu¶n lý cao thÕ, c¸c chi nh¸nh. - §éi thÝ nghiÖm lµm nhiÖm vô thö nghiÖm thiÕt bÞ tr­íc vµ sau khi l¾p ®Æt, thö nghiÖm ®Þnh kú c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ®ang ho¹t ®éng trªn l­íi. - Ph©n x­ëng c¬ ®iÖn söa ch÷a m¸y biÕn ¸p, gia c«ng c¸c cÊu kiÖn b»ng thÐp h×nh nh­: Cét, xµ, dµn tr¹m. - §éi qu¶n lý cao thÕ söa ch÷a m¸y c¾t, cÇu dao, chèng sÐt, thay d©y, sø, cét, trùc xö lý sù cè trªn l­íi ®iÖn 24/24 giê. * Bé phËn phôc vô: Lµ bé phËn lµm nh÷ng c«ng viÖc phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch nhÞp nhµng, liªn tôc. - Phßng vËt t­ cã chøc n¨ng cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi vËt t­ khi c¸c bé phËn qu¶n lý vËn hµnh, bé phËn söa ch÷a, bé phËn kinh doanh b¸n ®iÖn cÇn ®Õn. - Ph©n x­ëng c¬ ®iÖn cung cÊp ®Çy ®ñ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cho c¸c bé phËn kh¸c. * Bé phËn kinh doanh b¸n ®iÖn. Lµm nhiÖm vô khÐp kÝn kh©u kinh doanh b¸n ®iÖn tõ nhËn ®¬n, v¨n b¶n xin mua ®iÖn, treo th¸o l¾p ®Æt c«ng t¬ tíi viÖc ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ®iÖn, chèt sè ®iÖn c«ng t¬ vµ ra ho¸ ®¬n tiÒn ®iÖn cho toµn bé kh¸ch hµng mua ®iÖn theo ®óng quy tr×nh “Kinh doanh b¸n ®iÖn” cña C«ng ty §iÖn lùc 1 ban hµnh. M« h×nh c¬ cÊu s¶n xuÊt kinh doanh cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ( Theo s¬ ®å 2- trang cuèi ) 3/- C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: Bé m¸y kÕ to¸n tæ chøc theo h×nh thøc tËp trung (nghÜa lµ toµn §iÖn lùc chØ cã mét Phßng kÕ to¸n duy nhÊt lµm nhiÖm vô ph¶n ¸nh ghi chÐp c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra t¹i ®¬n vÞ). TÊt c¶ c¸c chøng tõ ban ®Çu ®­îc tËp hîp vÒ Phßng KÕ to¸n, nh©n viªn kÕ to¸n theo chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh thùc hiÖn kiÓm tra sù hîp ph¸p, hîp lÖ chøng tõ, sau ®ã tæng hîp chøng tõ ®Ó lËp b¶ng kª, sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt, b¶ng ph©n bæ, nhËt ký chøng tõ, sæ tæng hîp…. Tæng hîp sè liÖu kÕ to¸n phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý cña Doang nghiÖp. Tõ b¸o c¸o ®· lËp, tiÕn hµnh ph©n tÝch néi dung kinh tÕ nh»m tham m­u cho ban l·nh ®¹o ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n ë Phßng KÕ to¸n - §iÖn lùc Qu¶ng Ninh (Trang sau) tr­ëng phßng kÕ to¸n phã phßng kÕ to¸n Bé phËn Tµi chÝnh Bé phËn kÕ to¸n TSC§ vµ ®Çu t­ dµi h¹n Bé phËn kÕ to¸n hµng tån kho (vËt t­ hµng hãa) Bé phËn kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng BHXH Bé phËn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh Bé phËn kÕ to¸n b¸n hµng, thu nhËp vµ ph©n phèi kÕt qu¶ Bé phËn kÕ to¸n nguån vèn thanh to¸n Bé phËn kÕ to¸n tæng hîp, kiÓm tra kÕ to¸n Bé phËn kÕ to¸n XDCB + KÕ to¸n tr­ëng: Gióp viÖc cho Gi¸m ®èc §iÖn lùc tæ chøc, chØ ®¹o thùc hiÖn thèng nhÊt c«ng t¸c kÕ to¸n vµ thèng kª, th«ng tin kinh tÕ ë ®¬n vÞ, ®ång thêi cã nhiÖm vô kiÓm tra, kiÓm so¸t kinh tÕ - tµi chÝnh ë §iÖn lùc. + Phã phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n: Gióp viÖc cho KÕ to¸n tr­ëng, thùc hiÖn nhiÖm vô theo sù ph©n c«ng cña KÕ to¸n tr­ëng, trùc tiÕp phô tr¸ch kh©u tµi chÝnh - kinh tÕ ë c¸c Chi nh¸nh ®iÖn, c¸c ®éi, ph©n x­ëng. + Bé phËn tµi chÝnh: Cã nhiÖm vô x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch tµi chÝnh, bé phËn nµy cßn bao gåm c¶ thñ quü, kÕ to¸n vèn b»ng tiÒn, kÕ to¸n theo dâi c«ng nî. + Bé phËn kÕ to¸n TSC§ vµ ®Çu t­ dµi h¹n: Lµm nhiÖm vô kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh. + Bé phËn kÕ to¸n hµng tån kho (VËt tù, hµng ho¸): Cã nhiÖm vô h¹ch to¸n vËt liÖu, c«ng cô, dông cô lao ®éng . + Bé phËn kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng: Cã nhiÖm vô h¹ch to¸n lao ®éng, tÝnh tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ CBCNV vµ c¸c nghiÖp vô cã liªn quan ®Õn tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng vµ chi tr¶ BHXH. + Bé phËn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: Lµm nhiÖm vô tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt chÝnh (kinh doanh b¸n ®iÖn) vµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt phô. + Bé phËn kÕ to¸n b¸n hµng, thu nhËp vµ ph©n phèi kÕt qu¶: Lµm nhiÖm vô theo dâi, ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã vµ biÕn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm (hµng ho¸ c¶ vÒ mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ). H¹ch to¸n c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng, thu nhËp b¸n hµng vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ tõng lo¹i ho¹t ®éng, ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc t×nh h×nh ph©n phèi kÕt qu¶, ®«n ®èc thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n­íc, cung cÊp nh÷ng th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt cho c¸c bé phËn liªn quan vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ vÒ b¸n hµng, thu nhËp vµ ph©n phèi kÕt qu¶. + Bé phËn kÕ to¸n Nguån vèn vµ thanh to¸n: Lµm nhiÖm vô ph¶n ¸nh theo dâi sù biÕn ®éng cña tõng nguån vèn, gi¸m ®èc vµ ph©n tÝch t×nh h×nh huy ®éng, sö dông vèn. + Bé phËn kÕ to¸n tæng hîp, kiÓm tra kÕ to¸n: Lµm nhiÖm vô h¹ch to¸n c¸c phÇn viÖc kÕ to¸n cßn l¹i, ghi sæ c¸i, thùc hiÖn viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu kÕ to¸n ë c¸c bé phËn cã liªn quan vµ lËp c¸c b¸o biÓu kÕ to¸n chñ yÕu, thùc hiÖn viÖc kiÓm tra kÕ to¸n trong néi bé §iÖn lùc. + Bé phËn kÕ to¸n x©y dùng c¬ b¶n cña Ban ®iÒu hµnh dù ¸n thuéc Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n: Cã nhiÖm vô më sæ s¸ch theo dâi, ph¶n ¸nh, h¹ch to¸n toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n x©y dùng c¬ b¶n. Tuy nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh kh«ng nhiÒu nh­ng tõng m¶ng viÖc cña kÕ to¸n x©y dùng c¬ b¶n còng t­¬ng øng nh­ c¸c bé phËn kÕ to¸n s¶n xuÊt kinh doanh. Bé phËn kÕ to¸n x©y dùng c¬ b¶n lËp c¸c b¸o biÓu, b¸o c¸o kÕ to¸n x©y dùng c¬ b¶n riªng. II/- KÕ to¸n TSC§ cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh: 1- Ph©n lo¹i TSC§: TSC§ ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh cã rÊt nhiÒu lo¹i, mçi lo¹i cã vai trß c«ng dông kh¸c nhau, ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§ th× §iÖn lùc Qu¶ng Ninh cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i TSC§. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc qu¶n lý TSC§ vµ tæ chøc h¹ch to¸n, §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ph©n lo¹i TSC§ nh­ sau: - Ph©n lo¹i theo n¬i sö dông vµ môc ®Ých sö dông gåm cã c¸c lo¹i sau: + Tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong s¶n xuÊt - kinh doanh gåm: 1/ Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc nh­ : Nhµ tr¹m, nhµ lµm viÖc, vËt kiÕn tróc nh­: T­êng rµo bao quanh c¸c khu nhµ trªn. 2/ M¸y mãc thiÕt bÞ truyÒn dÉn: Lµ c¸c ®­êng d©y dÉn tõ tr¹m 110kV ®Õn tr¹m 35 (10), 6 kV ®Õn kh¸ch hµng tiªu thô. 3/ M¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc nh­: C¸c m¸y biÕn ¸p ë c¸c tr¹m. 4/ M¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c (C¸c m¸y c«ng cô) nh­: m¸y khoan, tiÖn, m¸y hµn… 5/ Dông cô lµm viÖc ®o l­êng nh­: C¸c m¸y chØnh l­u ®iÒu ®é, m¸y läc dÇu, m¸y hót, c¸c bé thö cao ¸p. 6/ ThiÕt bÞ vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i nh­: « t«, pa l¨ng xÝch, c¸c lo¹i dông cô qu¶n lý nh­ : HÖ thèng m¸y vi tÝnh. Tµi s¶n cè ®Þnh dïng ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh: Nhµ tËp thÓ. Say ®©y lµ mét sè th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi s¶n cè ®Þnh: B¶ng tæng hîp t×nh h×nh tµi s¶n cè ®Þnh 31/5/2003 TT Danh môc TSC§ Nguyªn gi¸ Tû lÖ % §· khÊu hao Gi¸ trÞ cßn l¹i Tû lÖ % I TSC§ dïng trong SXKD 279.801.958.628 97,01 77.907.235.206 201.849.723.422 70 1 Nhµ cöa 5.400.187.621 2.863.530.947 2.536.656.647 2 VËt kiÕn tróc 351.223.182 134.428.921 216.794.261 3 M¸y mãc th. bÞ ®éng lùc 32.447.366.264 11,25 8.111.841.566 24.335.524.698 75 4 M¸y mãc th. bÞ truyÒn dÉn 236.505.247.437 82 62.910.395.819 173.594.851.618 73,4 5 M¸y mãc th. bÞ c«ng t¸c 200.393.800 120.576.340 79.817.460 6 Th.bÞ vµ ph­¬ng tiÖn VT 6.721.034.625 2.811.647.935 3.909.386.690 7 Dông cô lµm viÖc vµ §L 1.015.736.482 414.658.190 601.078.292 8 Th. bÞ dông cô qu¶n lý 1.324.615.829 521.724.893 802.890.936 9 TSC§ kh¸c 32.,540.000 18.430.568 14.109.432 II TSC§ dïng ngoµi SXKD 2.018.947.239 0,7 1.621.734.593 397.212.641 1 Nhµ cöa dïng ngoµi SXKD 2.018.947.239 1.621.734.593 397.212.641 III TSC§ chê thanh lý 4.960.841.775 1,72 3.219.445.935 1.741.395.822 IV §Êt vµ TSC§ kh«ng KH 1.185.000 1.185.000 1 §Êt vµ mÆt b»ng cña CQ 1.185.000 Céng 288.421.033.460 100 82.748.415.752 205.672.617.708 71,3 NhËn xÐt: Qua b¶ng trªn ta thÊy thùc tÕ t¹i §iÖn lùc Qu¶ng Ninh, tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh chiÕm 97,01% trªn toµn bé tæng nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. §Æc ®iÓm cña tµi s¶n cè ®Þnh chñ yÕu lµ m¸y mãc thiÕt bÞ truyÒn dÉn ®iÖn (chiÕm 82 % trªn tæng nguyªn gi¸) vµ m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc (chiÕm 11,25% trªn tæng nguyªn gi¸). TÝnh ®Õn thêi ®iÓm 31/5/2003 ta thÊy tµi s¶n cè ®Þnh cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh gi¸ trÞ cßn l¹i chung lµ 71,3% trong ®ã: Tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh cßn 70% vµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña 2 lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh chñ yÕu lµ m¸y mãc thiÕt bÞ cßn 75% trªn tæng nguyªn gi¸ ban ®Çu vµ m¸y mãc thiÕt bÞ truyÒn dÉn cßn 73,4% trªn tæng nguyªn gi¸ ban ®Çu. Víi gi¸ trÞ hiÖn cßn nh­ vËy sÏ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh trong thêi gian tíi, ®Ó gióp cho qu¸ tr×nh truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®­îc liªn tôc, chÊt l­îng ®iÖn cao, tæn thÊt ®iÖn n¨ng gi¶m ®i gãp phÇn lµm gi¶m gi¸ thµnh ®iÖn n¨ng chung. 2- §¸nh gi¸ TSC§: §iÖn lùc Qu¶ng Ninh tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ l¹i TSC§, khi cã quyÕt ®Þnh ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ cña Nhµ n­íc, §iÖn lùc Qu¶ng Ninh tæ chøc kiÓm kª l¹i TSC§ hiÖn cã ®Ó ®¸nh gi¸ l¹i. ViÖc ®¸nh gi¸ l¹i do héi ®ång ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ thùc hiÖn theo b¶ng gi¸ chung cña Nhµ n­íc. Nguyªn gi¸ TSC§: §èi víi TSC§ mua s¾m: Nguyªn gi¸ cña tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm gi¸ ho¸ ®¬n (kh«ng cã thuÕ GTGT), chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì, chi phÝ l¾p ®Æt ch¹y thö tr­íc khi dïng, thuÕ nhËp khÈu (nÕu cã). VÝ dô 1: Ngµy 10/02/2003 doanh nghiÖp mua mét CÇu ®o §iÖn trë do NhËt B¶n s¶n xuÊt cña XÝ nghiÖp C¬ ®iÖn vËt t­, chi tiÕt nh­ sau: - Gi¸ mua: 9.500.000 ®ång. - C­íc phÝ vËn chuyÓn: 300.000 ®ång. - Chi phÝ ch¹y thö : 80.000 ®ång. - ThuÕ GTGT 10 %. VËy nguyªn gi¸ TSC§ = 9.500.000 + 300.000 + 80.000 = 9.880.000 ®ång §èi víi TSC§ x©y dùng míi, tù chÕ: Nguyªn gi¸ TSC§ lµ gi¸ thµnh thùc tÕ (Gi¸ trÞ quyÕt to¸n) cña tµi s¶n cè ®Þnh tù x©y dùng, tù chÕ vµ chi phÝ l¾p ®Æt ch¹y thö nÕu cã. VD : Ngµy 10/05/2003 Doanh nghiÖp bµn giao cho chi nh¸nh ®iÖn §«ng triÒu c«ng tr×nh "Tr¹m trung gian §«ng triÒu" víi: - Gi¸ trÞ quyÕt to¸n c«ng tr×nh lµ:377.585.000 ®. - Chi phÝ nghiÖm thu ch¹y thö (trong 72 giê) lµ: 200.000 ®. VËy, Nguyªn gi¸ TSC§ =377.585.000 + 200.000 ® = 377.785.000 ®. ViÖc ghi sæ theo nguyªn gi¸ cho phÐp Doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®óng n¨ng lùc vµ quy m« s¶n xuÊt, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh lµ c¬ së ®Ó tÝnh khÊu hao ®Ó theo dâi t×nh h×nh thu håi vèn ®Çu t­ vµ x¸c ®Þnh hiÖu xuÊt sö dông TSC§. KÕ to¸n TSC§ cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ®· thùc hiÖn nguyªn t¾c ghi theo nguyªn gi¸. Nguyªn gi¸ cña tõng ®èi t­îng ghi trªn sæ b¸o c¸o kÕ to¸n chØ ®­îc x¸c ®Þnh 1 lÇn khi t¨ng tµi s¶n vµ kh«ng thay ®æi trong suèt thêi gian tån t¹i TSC§ ë doanh nghiÖp. Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§: Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc: Gi¸ trÞ cßn l¹i = Nguyªn gi¸ - Gi¸ trÞ hao mßn (Sè ®· khÊu hao). VD : Theo b¶ng tæng hîp t×nh h×nh sö dông TSC§ ngµy 31/03/2002 Tæng gi¸ trÞ cßn l¹i nhµ cöa vËt kiÕn tróc = 15.661.751.060 ® - 9.161.908.002 ® = 6.499.843.058 ® 3- Qui tr×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n TSC§: §Ó thùc hiÖn tèt viÖc h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh, kÕ to¸n TSC§ thùc hiÖn quy tr×nh h¹ch to¸n sau: S¬ ®å lu©n chuyÓn sæ s¸ch h¹ch to¸n TSC§: (Trang sau) 3.1- H¹ch to¸n t¨ng TSC§: Tr­êng hîp t¨ng do mua s¾m: TSC§ lµ bé phËn quan träng trong viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn, n©ng cao chÊt l­îng ®iÖn, qua ®ã lµm t¨ng s¶n l­îng tiªu thô, ®¹t doanh thu lín, lîi nhuËn cao ®Ó cã thÓ bï ®¾p t¸i s¶n xuÊt mua s¾m vµ hiÖn ®¹i ho¸ tµi s¶n cè ®Þnh. Do ®ã viÖc ®æi míi vµ më réng tµi s¶n cè ®Þnh ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh lµ yªu cÇu rÊt cÇn thiÕt nh­ng ph¶i phï hîp víi yªu cÇu, nhiÖm vô vµ ®iÒu kiÖn cña ®¬n vÞ ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh b¸n ®iÖn cã hiÖu qu¶. Mäi tr­êng hîp t¨ng TSC§ ®Òu ph¶i thµnh lËp Ban nghiÖm thu, kiÓm nhËn TSC§. §ång thêi cïng bªn giao nhËn lËp biªn b¶n giao nhËn TSC§ tõng ®èi t­îng. Biªn b¶n giao nhËn ph¶i ®­îc lËp thµnh 2 b¶n cã ®ñ ch÷ ký cña bªn giao, nhËn vµ gi¸m ®èc cña ®¬n vÞ. Bªn giao gi÷ 1 b¶n, ®¬n vÞ gi÷ 1 b¶n chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n cïng víi lý lÞch vµ c¸c tµi liÖu kü thuËt, c¸c chøng tõ liªn quan nh­ ho¸ ®¬n mua tµi s¶n, c¸c chøng tõ vÒ chi phÝ vËn chuyÓn l¾p ®Æt ch¹y thö, biªn b¶n nghiÖm thu. Tr×nh tù t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh do mua s¾m: Ho¸ ®¬n TSC§ mua vÒ B. b¶n nghiÖm thu B. b¶n bµn giao TSC§ Hîp ®ång Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh b¸n ®iÖn, TSC§ cña doanh nghiÖp th­êng xuyªn biÕn ®éng. §Ó qu¶n lý tèt tµi s¶n cè ®Þnh kÕ to¸n cÇn ph¶i theo dâi cËp nhËt chÆt chÏ mäi biÕn ®éng t¨ng gi¶m TSC§. VÝ dô: VD: Ngµy 15 th¸ng5 n¨m 2003 DN mua bµn thö c«ng t¬ 3 pha cña XN VËt t­ vËn t¶i b»ng quü ®Çu t­ ph¸t triÓn víi gi¸ ho¸ ®¬n(ch­a tÝnh thuÕ VAT): 310.000.000 ®, VAT 10 %. Chi phÝ vËn chuyÓn 200.000 ®, chi phÝ ch¹y thö: 120.000 ®. §¬n vÞ ®· thanh to¸n tiÒn mÆt cho Bªn b¸n TSC§, ®· bµn giao cho §éi thÝ nghiÖm. + Chøng tõ kÕ to¸n sö dông: Ho¸ ®¬n ( GTGT ) MÉu sè 01 GTKT Liªn 2: Giao kh¸ch hµng CS/ 99- B Ngµy 15/5/2003 No: 060688 §¬n vÞ b¸n hµng: XN VËt t­ vËn t¶i §Þa chØ: CÈm Ph¶ - Qu¶ng Ninh. §iÖn tho¹i: 9342689 M· sè: 0100100474005-1. Hä vµ tªn ng­êi mua hµng: ¤ng NguyÔn M¹nh S©m. §¬n vÞ: §iÖn lùc Qu¶ng Ninh §Þa chØ: §­êng NguyÔn V¨n Cõ- TP. H¹ long. Sè tµi kho¶n: 710B- 00005. H×nh thøc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. M· sè: 0100100417005-1. STT Tªn hµng ho¸ dÞch vô §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn ( ®ång ) A B C 1 2 3 = 1 x 2 Bµn thö c«ng t¬ 3 pha C¸i 01 310.000.000 310.000.000 - C­íc phÝ vËn chuyÓn 200.000 200.000 - Chi phÝ ch¹y thö 120.000 120.000 Céng tiÒn hµng 310.320.000 ThuÕ suÊt GTGT 10% TiÒn thuÕ GTGT 31.032.000 Tæng céng tiÒn thanh to¸n 341.352.000 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷ : Ba tr¨m bèn mèt triÖu, ba tr¨m n¨m m­¬i hai ngµn ®ång ch½n Ng­êi mua hµng KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ ( ký, hä tªn ) ( ký, hä tªn ) ( ký, hä tªn ) Sau khi mua s¾m TSC§, §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ph¶i tiÕn hµnh lËp ban nghiÖm thu kiÓm nhËn tµi s¶n cè ®Þnh. NhiÖm vô cña ban nµy lµ cïng víi ®¹i diÖn cña ®¬n vÞ giao tµi s¶n cè ®Þnh lËp biªn b¶n bµn giao tµi s¶n cè ®Þnh, biªn b¶n nµy lËp cho tõng ®èi t­îng tµi s¶n cè ®Þnh. Tr­êng hîp nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cïng lo¹i giao cïng mét lóc cho cïng mét ®¬n vÞ chuyÓn giao th× cã thÓ lËp chung mét b¶n. Thoe vÝ dô trªn Biªn b¶n giao nhËn TSC§ ®­îc lËp nh­ sau: §¬n vÞ: §iÖn lùc Qu¶ng Ninh. §Þa chØ: MÉu sè: 01-TSC§ Ban hµnh theo Q§ sè 1141- TC/DQQ/C§KT ngµy 01/11/1995 cña Bé tµi ChÝnh MÉu sè: 01 - TSC§ Sè : Nî: 211 Cã: 111 Biªn b¶n giao nhËn tSC§ Ngµy 17 th¸ng 5 n¨m 2003 C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh sè 160 Q§/§QN ngµy 2/3/2003 cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh vÒ viÖc bµn giao TSC§ cho §éi ThÝ nghiÖm. Ban giao nhËn tµi s¶n cè ®Þnh Gåm: ¤ng/bµ: NguyÔn M¹nh S©m – Chøc vô: C¸n bé P. vËt t­ - §¹i diÖn bªn giao. ¤ng/bµ: NguyÔn Xu©n Giao – Chøc vô: §éi tr­ëng §éi thÝ nghiÖm - §¹i diÖn bªn nhËn. §Þa ®iÓm giao nhËn: Kho VËt t­ - §iÖn lùc Qu¶ng Ninh. Tªn tµi s¶n cè ®Þnh: Bµn thö c«ng t¬ 3 pha. X¸c nhËn viÖc giao nhËn TSC§ nh­ sau: §VT: 1000 ® TT Tªn quy c¸ch, m· hiÖu, sè hiÖu TSC§ N­íc SX N¨m SX N¨m sö dông C«ng suÊt Nguyªn gi¸ TSC§ Hao mßn TSC§ Tµi liÖu KT kÌm theo C­íc phÝ vËn chuyÓn Chi phÝ l¾p ®Æt ch¹y thö Gi¸ mua Nguyªn gi¸ TSC§ Tû lÖ khÊu hao Sè hao mßn ®· trÝch A B C D 1 2 3 4 5 6 7 8 E Bµn thö c«ng t¬ 3 pha VN 2001 2003 200 120 310.000 310.320 10% Céng 200 120 310.000 310.320 Dông cô kÌm theo: STT Tªn quy c¸ch §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng Gi¸ trÞ Thñ tr­ëng ®¬n vÞ KÕ to¸n tr­ëng Bªn nhËn Bµn giao Bªn kiÓm tra ( Ký ) ( Ký ) ( Ký ) ( Ký ) ( Ký ) Sau ®ã kÕ to¸n sao cho mçi ®èi t­îng mét b¶n ®Ó l­u vµo hå s¬ riªng : Hå s¬ bao gåm: + Biªn b¶n giao nhËn TSC§. + B¶n sao tµi liÖu kü thuËt. - Phßng kÕ to¸n gi÷ l¹i ®Ó lµm c¨n cø tæ chøc h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n chi tiÕt TSC§. T¨ng do x©y dùng c¬ b¶n bµn giao: C¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh chñ yÕu ®­îc ®Çu t­ b»ng nguån vèn tù bæ sung cña Ngµnh ®iÖn vµ mét sè c«ng tr×nh b»ng nguån vèn ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng, khi c«ng tr×nh XDCB hoµn thµnh ®Òu ®­îc ®­a vµo sö dông theo tõng h¹ng môc vµ t¨ng TSC§. §Ó ®­a vµo sö dông vµ t¨ng TSC§ cña tõng h¹ng môc c«ng tr×nh, §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ®· tiÕn hµnh theo tr×nh tù nh­ sau: - Thµnh lËp héi ®ång nghiÖm thu ®Ó x¸c ®Þnh khèi l­îng hoµn thµnh vµ ®¸nh gi¸ vÒ chÊt l­îng kü thuËt c«ng tr×nh. - Tr×nh C«ng ty §iÖn lùc I thÈm ®Þnh, duyÖt khèi l­îng c«ng tr×nh vµ gi¸ trÞ thanh to¸n. - Xin cÊp vèn theo gi¸ trÞ ®· thÈm ®Þnh vµ kÕ ho¹ch ®· duyÖt. - Thµnh lËp héi ®ång bµn giao TSC§ cho ®¬n vÞ sö dông. Khi mäi thñ tôc ®· ®­îc tiÕn hµnh, c¨n cø vµo "Biªn b¶n giao nhËn TSC§" hoÆc "Biªn b¶n nghiÖm thu ®­a c«ng tr×nh vµo sö dông", kÕ to¸n ghi vµo sæ TSC§ vµ lµm c¨n cø ®Ó lËp "Sæ chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§". VÝ dô: Biªn b¶n nghiÖm thu Chi nh¸nh ®iÖn Mãng C¸i ngµy 20/05/2003 Tªn TSC§: Nhµ ®iÒu hµnh chi nh¸nh ®iÖn Mãng c¸i. Bé phËn nghiÖm thu gåm cã: ¤ng: Phïng Ngäc Phong - P. Gi¸m ®èc kü thuËt - §¹i diÖn §iÖn lùc QN. ¤ng: TrÇn v¨n Thêi - Tr­ëng chi nh¸nh ®iÖn Mãng C¸i. C«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n nµy ®· hoµn thµnh vµ ®­îc ®¸nh gi¸ lµ ®óng chÊt l­îng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ®­a vµo vËn hµnh l­íi ®iÖn. Gi¸ trÞ quyÕt to¸n c«ng tr×nh hoµn thµnh lµ: 1.500.000 ® b»ng nguån vèn ®Çu t­ x©y dùng. §· trùc tiÕp bµn giao cho chi nh¸nh ®iÖn Mãng C¸i. KÕ to¸n TSC§ KÕ to¸n tr­ëng Bé phËn XDCB §¹i diÖn chÝnh (Ký) (Ký) (Ký) (Ký) T¹i phßng kÕ to¸n, c¨n cø vµo biªn b¶n nµy ®Ó ghi vµo sæ TSC§, lÊy sè liÖu lµm c¨n cø lËp sæ chi tiÕt t¨ng, gi¶m TSC§. Sæ tµi s¶n cè ®Þnh - Sæ nµy dïng ®Ó theo dâi chi tiÕt tõng TSC§ cña toµn doanh nghiÖp. - Ph­¬ng ph¸p ghi sæ: Mçi mét TSC§ ®­îc ghi vµo mét dßng theo thø tù vµ kÕt cÊu cña TSC§ (Ghi phÇn t¨ng). - C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, biªn b¶n nghiÖm thu ®Ó vµo sæ TSC§, kÕ to¸n TSC§ céng sæ theo tõng cét: Nguyªn gi¸, hao mßn, gi¸ trÞ cßn l¹i. Sæ chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§ §iÖn lùc Qu¶ng Ninh dïng sæ chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§ ®Ó theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m TSC§. - KÕt cÊu phÇn t¨ng TSC§: Ph¶n ¸nh c¸c tr­êng hîp t¨ng TSC§ trªn th¸ng do mua s¾m, c«ng tr×nh XDCB hoµn thµnh, bµn giao. - Ph­¬ng ph¸p ghi sæ: C¸c TSC§ t¨ng trong th¸ng ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt TSC§ (phÇn t¨ng) - Mçi mét TSC§ ®­îc ghi vµo 1 dßng theo thø tù thêi gian. - C¬ së ®Ó ghi vµo sæ nµy lµ c¸c ho¸ ®¬n, phiÕu chi, biªn b¶n bµn giao, nghiÖm thu. 3.2- H¹ch to¸n gi¶m TSC§: Khi tham gi¸ vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña TSC§ sÏ gi¶m dÇn so víi gi¸ trÞ ban ®Çu vµ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng bÞ cò l¹c hËu. Tuy nhiªn gi¸ trÞ cña nã ®­îc chuyÓn dÞch dÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt hay nãi c¸ch kh¸c lµ gi¸ trÞ cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Khi mµ TSC§ bÞ hao mßn, h­ háng, hÕt thêi h¹n sö dông hoÆc xÐt thÊy kh«ng cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ th× viÖc thanh lý hoÆc nh­îng b¸n ®Ó thu håi vèn lµ cÇn thiÕt. Thùc t¹i ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh chñ yÕu diÔn ra viÖc gi¶m TSC§ do ®iÒu chuyÓn vµ thanh lý cßn viÖc b¸n th× hÇu nh­ Ýt x¶y ra. Thñ tôc gi¶m TSC§ do thanh lý: Khi muèn thanh lý TSC§ ®Æc biÖt lµ nh÷ng TSC§ ®­îc h×nh thµnh b»ng nguån vèn ng©n s¸ch cña Nhµ n­íc cÊp, ®¬n vÞ ph¶i lËp tê tr×nh xin cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt, néi dung §iÖn lùc tr×nh duyÖt nh­ sau: - Lý do xin thanh lý. - C¸c lo¹i TSC§ xin thanh lý. - Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§. Sau khi ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn duyÖt ®¬n vÞ thµnh lËp héi ®ång thanh lý xem xÐt l¹i TSC§ vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ ®¸nh gi¸ l¹i TSC§. §¬n vÞ tiÕn hµnh lËp biªn b¶n thanh lý TSC§. KÕ to¸n c¨n cø vµo biªn b¶n thanh lý TSC§ ®Ó ghi gi¶m vµo sæ chi tiÕt t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh. VÝ dô: Ngµy 13/2/2003, §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ®­îc phÐp thanh lý 01 xe «t« MAZDA 14L-3443 do Ph©n x­ëng C¬ ®iÖn qu¶n lý. Nguyªn gi¸: 300.400.000 ®ång. §· khÊu hao hÕt: 300.400.000 ®ång. Chi phÝ thanh lý b»ng tiÒn mÆt lµ: 800.000 ®ång. Sè tiÒn thu håi ®­îc cho thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh trªn b»ng tiÒn göi ng©n hµng lµ: 30.000.000 ®ång. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông: §¬n vÞ: §iÖn lùc Qu¶ng Ninh. §Þa chØ: TP. H¹ Long- Q.Ninh MÉu sè 03-TSC§ Ban hµnh theo Q§ sè 1141-TC/Q§/C§KT ngµy 01/11/1995 cña Bé Tµi chÝnh Biªn b¶n thanh lý TSC§ Ngµy 13 th¸ng 2 n¨m 2003 Sè: 12. Nî: ....................... Cã:....................... C¨n cø QuyÕt ®Þnh sè 240 ngµy 8/2/2003 cña C«ng ty §iÖn lùc I vÒ viÖc thanh lý TSC§. I.Ban thanh lý gåm : 1. ¤ng: Bïi Quang V­îng - P. Gi¸m ®èc VËt t­ - Tr­ëng ban. 2. ¤ng: §Æng Thµnh- §¹i diÖn kü thuËt. 3. ¤ng: NguyÔn V¨n HiÕu - §¹i diÖn phßng kÕ to¸n. II. TiÕn hµnh thanh lý TSC§: Tªn TSC§: Xe MAZDA 14L-3443 do Ph©n x­ëng C¬ ®iÖn qu¶n lý. N­íc s¶n xuÊt: NhËt B¶n. N¨m s¶n xuÊt: 1970. N¨m ®­a vµo sö dông: 1982. Qu¸ tr×nh hao mßn tÝnh ®Õn khi thanh lý: 300.400.000 ® Gi¸ trÞ thu håi theo ®¸nh gi¸ lµ : 30.000.000 ® III. KÕt luËn cña bªn thanh lý : §ång ý cho thanh lý TSC§ trªn. IV. KÕt qu¶ thanh lý - Chi phÝ thanh lý b»ng tiÒn mÆt: 800.000 ®. - Gi¸ trÞ thu håi b»ng tiÒn göi ng©n hµng: 30.000.000 ®. §· ghi gi¶m TSC§. TSC§ ®­îc h×nh thµnh b»ng nguån vèn NSNN cÊp. Thñ tr­ëng ®¬n vÞ KÕ to¸n tr­ëng (Ký) (Ký) * Tr×nh tù kÕ to¸n: C¨n cø vµo biªn b¶n bµn giao, thanh lý TSC§ vµ c¸c chøng tõ liªn quan ®Õn gi¶m TSC§, kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt TSC§, NhËt ký chøng tõ sè 9, sæ c¸i .. - Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông: Tµi kho¶n 214- Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh Tµi kho¶n 211- Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh Tµi kho¶n 821- Chi phÝ bÊt th­êng Tµi kho¶n 721- C¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng vµ mét sè tµi kho¶n kh¸c. 2.4.3. HÖ thèng sæ: - Sæ chi tiÕt gi¶m TSC§ (phÇn gi¶m) ®¬n vÞ dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m TSC§ ë ®¬n vÞ. + KÕt cÊu phÇn gi¶m TSC§: Ph¶n ¸nh c¸c tr­êng hîp gi¶m TSC§ trong th¸ng. + C¬ së ®Ó ghi sæ chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§ (phÇn gi¶m) lµ biªn b¶n thanh lý TSC§. + Mçi mét TSC§ ®­îc ghi vµo mét dßng theo thø tù. - NhËt ký chøng tõ sè 9- Ghi cã 211. Thùc tÕ t¹i §iÖn lùc Qu¶ng Ninh chñ yÕu diÔn ra viÖc gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh do thanh lý, ®iÒu chuyÓn cho ®¬n vÞ kh¸c thuéc C«ng ty §iÖn lùc 1 cßn viÖc nh­îng b¸n th× hÇu nh­ Ýt x¶y ra. KÕ to¸n TSC§ ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ®­îc tu©n thñ theo nh÷ng quy ®Þnh cña ngµnh, C«ng ty §iÖn lùc 1, cña Bé tµi chÝnh ®Ò ra. VÝ dô: (Theo vÝ dô trªn vÒ viÖc: thanh lý xe MAZDA 14L-3443 do Ph©n x­ëng C¬ ®iÖn qu¶n lý). KÕ to¸n c¨n cø vµo biªn b¶n thanh lý TSC§ ®Ó ghi gi¶m vµo sæ chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§: Sæ chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§ Th¸ng 3 n¨m 2003 Ngµy th¸ng Chøng tõ Tªn TSC§ N­íc SX Th¸ng n¨m ®­a vµo sö dông Nguån vèn Nguyªn gi¸ (103) KhÊu hao TSC§ Lý do Sè ngµy Tû lÖ % Møc KH KH tÝnh ®Õn khi ghi gi¶m (103) PhÇn gi¶m 15/8 12 13/8 xe MAZDA 14L-3443 NhËt 1982 C.ty §L1 300.400 300.400 - C¨n cø vµo c¸c chøng tõ: Biªn b¶n thanh lý TSC§ vµ c¸c chøng tõ gèc kÌm theo nh­: PhiÕu thu b»ng tiÒn göi ng©n hµng (thu thanh lý) vµ phiÕu chi b»ng tiÒn mÆt (chi thanh lý), kÕ to¸n kiÓm tra vµ ®Þnh kho¶n trªn chøng tõ råi ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 9 ( Ghi cã TK 211 ). VÝ dô: C¨n cø vµo biªn b¶n thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh ngµy 13/2/2003 phÐp thanh lý 01 xe «t« MAZDA 14L-3443 do Ph©n x­ëng C¬ ®iÖn qu¶n lý, nguyªn gi¸ Nguyªn gi¸: 300.400.000 ®ång, ®· khÊu hao hÕt Nguyªn gi¸: 300.400.000 ®ång, chi phÝ thanh lý b»ng tiÒn mÆt lµ 800.000 ®ång, sè tiÒn thu håi ®­îc do thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh b»ng tiÒn göi vµo ng©n hµng lµ 30.000.000 ®ång. C¨n cø vµo chøng tõ gèc kÕ to¸n ghi: a/ Nî TK 214 300.400.000 Cã: TK 211 300.400.000 (Ph¶n ¸nh trªn NKCT sè 9). b/ Chi vÒ thanh lý: Nî TK 821 800.000 Cã TK 211 800.000 (Ph¶n ¸nh trªn NKCT sè 1). c/ Thu vÒ thanh lý : Nî TK 112 30.000.000 Cã TK 721 30.000.000 ( Ph¶n ¸nh trªn NKCT sè 8 ) d/ Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn: Nî TK 721 30.000.000 Cã TK 911 30.000.000 e/ KÕt chuyÓn chi thanh lý: Nî TK 911 800.000 Cã TK 821 800.000 f/ KÕt chuyÓn l·i thu thanh lý: Nî TK 911 29.200.000 Cã: TK 421 29.200.000 NhËt ký chøng tõ sè 9 Ghi cã TK 211- TSC§ h÷u h×nh Th¸ng 2 n¨m 2003 §VT: ®ång STT Chøng tõ DiÔn gi¶i Ghi cã TK 211, ghi nî c¸c TK Sè Ngµy 214 821 Céng cã TK 211 120 15/2 Thanh lý xe « t« MAZDA 14L-3443 300.400.000 300.400.000 Céng 300.400.000 300.400.000 4- KhÊu hao TSC§: 4.1- Kh¸i niÖm: KhÊu hao TSC§ lµ qu¸ tr×nh bï ®¾p gi¸ trÞ hao mßn b»ng c¸ch chuyÓn dÇn gi¸ trÞ cña TSC§ vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm mµ TSC§ gãp phÇn s¶n xuÊt ra trong thêi gian tËp trung vèn ®Ó bï ®¾p sù hao mßn cña TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông. 4.2- Nguyªn t¾c tÝnh khÊu hao: Thùc tÕ, tÝnh ®Õn n¨m 2003, ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh khÊu hao TSC§ ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch cã kÕ ho¹ch theo quy ®Þnh 1062 Bé tµi chÝnh cña Bé tµi chÝnh vµ quyÕt ®Þnh 537 cña C«ng ty §iÖn lùc I. Trong ®ã, quy ®Þnh viÖc tÝnh khÊu hao TSC§ trong th¸ng liªn quan ®Õn viÖc t¨ng gi¶m TSC§ th¸ng tr­íc, TSC§ t¨ng th¸ng nµy th¸ng sau míi trÝch khÊu hao. 4.3- C¸ch tÝnh khÊu hao: §iÖn lùc Qu¶ng Ninh tÝnh khÊu hao TSC§ theo thêi gian, víi c«ng thøc tÝnh: Møc khÊu hao th¸ng = Nguyªn gi¸ x tû lÖ khÊu hao 12 4.4- HÖ thèng sæ s¸ch sö dông: C¸c nghiÖp vô h¹ch to¸n khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ®­îc thùc hiÖn trªn b¶ng ph©n bæ sè 3: “B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ ”. B¶ng nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè khÊu hao TSC§ ph¶i trÝch vµ ph©n bæ sè khÊu hao ®ã cho c¸c ®èi t­îng sö dông TSC§ hµng th¸ng. - Néi dung chñ yÕu vµ kÕt cÊu: + Cét däc: ph¶n ¸nh sè khÊu hao ph¶i tÝnh cho tõng ®èi t­îng sö dông TSC§ (nh­ cho bé phËn s¶n xuÊt - TK 627, cho bé phËn qu¶n lý TK 642, cho bé ph©n b¸n hµng TK 641.v.v..). + Hµng ngang: ph¶n ¸nh sè khÊu hao tÝnh trong th¸ng tr­íc, sè khÊu hao t¨ng gi¶m vµ sè khÊu hao ph¶i tÝnh trong th¸ng nµy. - C¬ së ®Ó lËp B¶ng ph©n bæ sè 3 lµ: + Dßng khÊu hao ®· trÝch th¸ng tr­íc lÊy tõ B¶ng ph©n bæ sè 3 th¸ng tr­íc. + C¸c dßng sè khÊu hao TSC§ t¨ng gi¶m th¸ng nµy ®­îc ph¶n ¸nh chi tiÕt cho tõng TSC§ liªn quan ®Õn sè t¨ng gi¶m khÊu hao TSC§ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh (Qui ®Þnh sè 1062) cña Bé Tµi chÝnh vµ cña Ngµnh ®iÖn. + Dßng sè khÊu hao ph¶i trÝch th¸ng nµy ®­îc tÝnh b»ng sè khÊu hao ph¶i trÝch th¸ng tr­íc céng ( + ) sè khÊu hao t¨ng trõ ( - ) sè khÊu hao gi¶m trong th¸ng. Sè khÊu hao ph¶i trÝch th¸ng nµy trªn "B¶ng ph©n bæ sè 3" ®­îc sö dông ®Ó ghi vµo c¸c b¶ng kª, nhËt ký chøng tõ vµ sæ kÕ to¸n cã liªn quan. VÝ dô: Theo quy ®Þnh 1062 Bé tµi chÝnh vµ quyÕt ®Þnh 537 cña C«ng ty §iÖn lùc 1 quy ®Þnh tû lÖ khÊu hao ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ; ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ; dông cô ®o l­êng vµ thÝ nghiÖm lµ: 10 %. C¨n cø vµo sæ chi tiÕt TSC§ trong th¸ng 5/2003, kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh khÊu hao c¸c nghiÖp vô t¨ng gi¶m cô thÓ nh­ sau: - Chi nh¸nh ®iÖn Hoµnh Bå: §­êng d©y 110 KV Hoµnh Bå - M«ng D­¬ng bµn giao: 143.406.922 ® x 10 % = 1.195.057 ® 12 - Chi nh¸nh ®iÖn Mãng C¸i: Tr¹m 110 KV Tiªn Yªn - Mãng C¸i bµn giao: 2.162.907.742 x 10 % = 18.024.231 ®. 12 Bé phËn thñ nghiÖm c«ng t¬: Bµn thö nghiÖm c«ng t¬ 1 pha. 535.918.000 ® x 10 % = 4.465.983 ®. 12 - Sè khÊu hao gi¶m trong th¸ng 5/2003: + M¸y biÕn ¸p 3.200 KVA : 190.000.000 ® x 10 % = 1.583.333 ®. 12 Ph©n bæ khÊu hao: C¨n cø vµo b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao th¸ng 5 vµ møc khÊu hao ®· tÝnh bªn trªn kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh th¸ng 6/2003 cho tõng ®èi t­îng sö dông nh­ sau: * KÕ to¸n h¹ch to¸n khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh nh­ sau: C¨n cø vµo b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh th¸ng 6/2003, kÕ to¸n tÝnh khÊu hao vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®ång thêi ph¶n ¸nh hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh. KÕ to¸n ghi: Nî TK 627 ( 6274 ) 519.260.658 Chi nh¸nh ®iÖn H¹ long: 24.230.407 Chi nh¸nh ®iÖn Hoµnh bå: 341.364.300 Chi nh¸nh ®iÖn Mãng c¸i: 153.665.951. Nî TK 641 13.586.513 Nî TK 642 23.642.928 Cã TK 214 556.490.099 V× t¹i §iÖn lùc Qu¶ng Ninh lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc C«ng ty §iÖn lùc I cho nªn sè khÊu hao ph¶i nép nªn cÊp trªn vµ lµm gi¶m nguån vèn kinh doanh. KÕ to¸n ghi: Nî TK 411 519.260.658 Cã TK 338 ( 3388 ) 519.260.658 Tõ "B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao" ë trªn, kÕ to¸n lËp b¶ng kª sè 4 dïng ®Ó tËp hîp sè ph¸t sinh cña TK 214, ®èi øng víi Nî cña TK 627. B¶ng kª sè 4 Dïng cho tµi kho¶n 627 Th¸ng 6 n¨m 2003 TT C¸c TK ghi cã C¸c TK ghi nî 142 152 .. 214 241 .. C¸c TK ph¶n ¸nh c¸c NKCT kh¸c Céng chi phÝ thùc tÕ trong th¸ng NKCT1 NKCT2 NKCT3 NKCT 1 2 3 4 7 8 17 18 19 20 21 1 TK 627 “Chi phÝ SX chung” - CN ®iÖn H.long 24.230.407 - CN ®iÖn H.bå 341.364.300 - CN ®iÖn M.c¸i 153.665.951 Céng 519.260.658 Ngµy th¸ng n¨m KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng ( ký, hä tªn ) ( ký, hä tªn ) §ång thêi kÕ to¸n lËp b¶ng kª sè 5 tËp hîp sè ph¸t sinh tµi kho¶n 214 ®èi øng víi Nî TK 641, TK 642 b¶ng kª sè 5 Dïng cho tµi kho¶n 627- Chi phÝ b¸n hµng Dïng cho TK 642- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Th¸ng 3 n¨m 2000 §VT: §ång Stt C¸c TK ghi cã C¸c TK ghi nî 142 152 .. 214 241 .. C¸c TK ph¶n ¸nh c¸c NKCT kh¸c Céng chi phÝ thùc tÕ trong th¸ng NKCT1 NKCT2 NKCT3 NKCT 1 2 3 4 7 8 17 18 19 20 21 1 TK 641 “Chi phÝ b¸n hµng”. - C.phÝ KH TSC§ 13.586.513 2 TK 642 “chi phÝ qu¶n lý DN ” - Chi phÝ khÊu hao TSC§ 23.642.928 Céng 37.229.441 Ngµy th¸ng n¨m KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng ( ký, hä tªn ) ( ký, hä tªn ) Sau khi lËp xong b¶ng kª sè 4,5 cuèi th¸ng 3 kÕ to¸n kho¸ sæ nhËt ký chøng tõ sè 9, ®èi chiÕu kiÓm tra khíp ®óng sè liÖu vµ lÊy kÕt qu¶ tæng hîp cña nhËt ký chøng tõ sè 9 ghi vµo sæ c¸i TK 211 nh­ sau: Sæ c¸i Tµi kho¶n 211 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã 285.462.731.960 Ghi cã TK ®èi øng víi Nî TK nµy Th¸ng 1 Th¸ng 2 Th¸ng 3 … Th¸ng 12 Céng 411 2.306.314.664 414 535.918.000 484.850.000 111 520.453.000 227.154.569 Céng sè ph¸t sinh nî 3.362.685.664 712.004.569 Tæng sè ph¸t sinh cã 171.000.000 131.040.000 Sè d­ cuèi th¸ng Nî 285.462.731.960 288.825.417.624 289.406.382.193 Cã KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng ( ký, hä tªn ) ( ký, hä tªn ) Trªn c¬ së sè liÖu ë sæ chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh th¸ng 1 (kh«ng cã ph¸t sinh ), th¸ng 2, 3 kÕ to¸n tæng hîp lËp b¸o c¸o t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh nh­ sau: IV. Söa ch÷a TSC§ : TSC§ ®­îc cÊu thµnh bëi nhiÒu bé phËn, chi tiÕt kh¸c nhau vµ ®­îc sö dông l©u dµi. Trong qu¸ tr×nh sö dông, c¸c bé phËn hay chi tiÕt cña TSC§ bÞ hao mßn h­ háng dÇn víi møc ®é kh¸c nhau. Nh»m kh«i phôc l¹i n¨ng lùc ho¹t ®éng cña TSC§, ®¶m b¶o an toµn trong qu¸ tr×nh sö dông, §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ®· tiÕn hµnh söa ch÷a c¸c bé phËn chi tiÕt cña TSC§ bÞ h­ háng nh­ sau: - Söa ch÷a th­êng xuyªn lµ söa ch÷a nhá mang tÝnh chÊt b¶o d­ìng TSC§, chi phÝ söa ch÷a Ýt thêi gian söa ch÷a ng¾n nªn chi phÝ ®­îc tËp hîp trùc tiÕp vµo kho¶n chi phÝ cña bé phËn cã TSC§ söa ch÷a (TK 627, 641, 642). - Söa ch÷a lín TSC§ th­êng cã chi phÝ nhiÒu ®­îc tiÕn hµnh theo kÕ ho¹ch, dù to¸n theo tõng c«ng tr×nh söa ch÷a. §Ó tÝnh chÝnh x¸c gi¸ trÞ thùc tÕ cña tõng c«ng tr×nh söa ch÷a lín, mäi chi phÝ ®­îc tËp hîp vµo TK 241 (2413) söa ch÷a lín TSC§ chi tiÕt cho tõng c«ng tr×nh söa ch÷a lín. ë §iÖn lùc, viÖc söa ch÷a lín TSC§ theo h×nh thøc tù lµm hoÆc h×nh thøc cho thÇu. Khi c«ng tr×nh söa ch÷a lín hoµn thµnh gi¸ trÞ thùc tÕ c«ng tr×nh kÕt chuyÓn vµo chi phÝ tr¶ tr­íc (Doanh nghiÖp kh«ng thùc hiÖn viÖc trÝch tr­íc chi phÝ söa ch÷a TSC§ vµo chi phÝ SXKD). Hµng th¸ng, §iÖn lùc Qu¶ng Ninh kh«ng ph©n bæ dÇn chi phÝ söa ch÷a lín TSC§ vµo chi phÝ SXKD hµng kú cho bé phËn cã TSC§ söa ch÷a mµ kÕt chuyÓn lu«n cho ®¬n vÞ cã TSC§ söa ch÷a khi c«ng tr×nh hoµn thµnh. VD: Trong th¸ng 1/2003, §iÖn lùc ®· söa ch÷a 01 m¸y biÕn thÕ c«ng suÊt 180 KVA 35/0,4 kV thuéc Chi nh¸nh Mãng C¸i qu¶n lý, vËn hµnh. - TrÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu: 25.000.000 ®. - TiÒn l­¬ng tr¶ c«ng nh©n viªn: 3.630.000 ® - C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng: 1.250.000 ®. C¨n cø vµo chøng tõ tËp hîp chi phÝ söa ch÷a lín TSC§ thùc tÕ ph¸t sinh kÕ to¸n ghi: Nî TK 241 (2413): 29.880.000 Cã TK 152 : 25.000.000 Cã TK 334 : 3.630.000 Cã TK 338 : 1. 250.000 - Khi c«ng viÖc söa ch÷a lín TSC§ hoµn thµnh kÕt chuyÓn gi¸ trÞ thùc tÕ cña c«ng tr×nh söa ch÷a lín TSC§ , kÕ to¸n ghi: Nî TK 142 (1421) : 29.880.000. Cã TK 241 (2413) : 29.880.000. - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ thùc tÕ cña c«ng tr×nh söa ch÷a lín TSC§ cho ®èi t­îng cã TSC§ söa ch÷a lín, khi c«ng tr×nh hoµn thµnh: Nî TK 627 (CN§ Mãng C¸i) : 29.880.000 Cã TK 241 (2413) : 29.880.000 phÇn III c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i ®iÖn lùc qu¶ng ninh I/- mét vµi nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ kÕ to¸n TSC§ t¹i ®iÖn lùc Qu¶ng Ninh : Qua thêi gian thùc tËp t¹i §iÖn lùc Qu¶ng Ninh víi kiÕn thøc ®· ®­îc häc vµ quan s¸t thùc tÕ ë ®¬n vÞ em nhËn thÊy trong c«ng t¸c qu¶n lý, tæ chøc kÕ to¸n cã nh÷ng ­u, nh­îc ®iÓm sau: 1. ¦u ®iÓm. - Bé m¸y qu¶n lý, bé m¸y l·nh ®¹o cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh cã th©m niªn c«ng t¸c l©u n¨m, cã bÒ dµy kinh nghiÖm ®­îc ®¸nh gi¸ lµ bé m¸y qu¶n lý giái trong c«ng ty §iÖn lùc I. MÆt kh¸c, ®éi ngò c«ng nh©n, lùc l­îng lao ®éng chÝnh cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh trÎ, khoÎ, hÇu hÕt ®­îc ®µo t¹o t¹i c¸c tr­êng c«ng nh©n kü thuËt, lao ®éng mang tÝnh kü thuËt, tÝnh s¸ng t¹o. - Bé m¸y kÕ to¸n cña §iÖn lùc kh¸ hîp lý, mçi ng­êi lµm mét nhiÖm vô kh¸c nhau theo sù ph©n c«ng cña kÕ to¸n tr­ëng, ®Ó phï hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n cña tõng ng­êi, nh×n chung ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý chuyªn m«n còng nh­ lµ yªu cÇu qu¶n lý néi bé cña Phßng KÕ to¸n. H×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp trung mµ ®¬n vÞ ®ang ¸p dông lµ phï hîp víi quy m« vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng SXKD cña §iÖn lùc Qu¶ng ninh. Cuèi th¸ng kÕ to¸n cña c¸c ph©n x­ëng tËp hîp c¸c chøng tõ gèc göi vÒ Phßng KÕ to¸n ®Ó c¸c nh©n viªn kÕ to¸n tËp hîp vµ lªn b¸o c¸o kÕ to¸n. §iÖn lùc ¸p dông h×nh thøc nµy lµ rÊt phï hîp v× nã võa gi¶m nhÑ ®­îc toµn bé c«ng viÖc mét c¸ch khoa häc mµ l¹i t¨ng c­êng sù chØ ®¹o cña kÕ to¸n tr­ëng ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. - VÒ h×nh thøc kÕ to¸n: ViÖc ¸p dông h×nh thøc NhËt ký chøng tõ lµ phï hîp víi quy m« ho¹t ®éng cña Doanh nghiÖp. ¦u ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ rÊt ®¬n gi¶n, dÔ lµm vµ ph¶n ¸nh ®­îc chi tiÕt, cô thÓ trong c«ng t¸c kÕ to¸n. Doanh nghiÖp ®· ¸p dông theo ®óng tr×nh tù , ghi sæ ®¶m b¶o tÝnh cËp nhËt th­êng xuyªn. - VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§: KÕ to¸n më c¸c sæ s¸ch cÇn thiÕt ®Ó theo dâi chi tiÕt tæng hîp TSC§ cña toµn ®¬n vÞ mét c¸ch ®Çy ®ñ ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng cña TSC§. ViÖc h¹ch to¸n trªn sæ s¸ch vµ c¸c nhËt ký chøng tõ theo ®óng quy ®Þnh 1002 cña Bé tµi chÝnh vµ nghÞ ®Þnh 537 cña C«ng ty ®iÖn lùc 1. - VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh, qua sè liÖu b¶ng tæng hîp ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh ®· chøng tá c¬ quan ®· th­êng xuyªn quan t©m tíi c«ng t¸c qu¶n lý vµ trang bÞ TSC§. Cô thÓ TSC§ cña Doanh nghiÖp chñ yÕu lµ m¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc vµ m¸y mãc thiÕt bÞ truyÒn dÉn, gi¸ trÞ cßn l¹i cña 2 lo¹i tµi s¶n nµy lµ t­¬ng ®èi lín so víi nguyªn gi¸ tµi s¶n ®iÒu nµy chøng tá c«ng t¸c qu¶n lý TSC§ ë ®¬n vÞ rÊt tèt. §ã còng chÝnh lµ nç lùc cè g¾ng cña l·nh ®¹o vµ toµn bé CBCNV trong ®¬n vÞ. - VÒ ph©n lo¹i TSC§: §iÖn lùc ®· tiÕn hµnh ph©n lo¹i TSC§ theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc mµ vÉn phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý TSC§ cña ®¬n vÞ. + Ph©n lo¹i TSC§ theo nguån h×nh thµnh gióp cho doanh nghiÖp cã biÖn ph¸p më réng, khai th¸c c¸c nguån vèn, kiÓm tra theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n, chi tr¶ c¸c kho¶n vay ®óng h¹n, mÆt kh¸c cßn gióp cho kÕ to¸n biÕt ®­îc nguån h×nh thµnh cña tõng lo¹i TSC§ ®Ó h¹ch to¸n khÊu hao ®­îc chÝnh x¸c. + Ph©n lo¹i TSC§ theo t×nh h×nh sö dông: Gióp cho doanh nghiÖp nhËn biÕt ®­îc nhu cÇu sö dông cña tõng lo¹i TSC§ ®Ó tõ ®ã cã ph­¬ng h­íng, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt nh÷ng tån ®äng, ch­a hîp lý ®èi víi TSC§ vµ ph­¬ng h­íng sö dông TSC§ mét c¸ch cã hiÖu qu¶. + Ph©n lo¹i theo ®Æc tr­ng kü thuËt: cho biÕt kÕt cÊu cña TSC§ trong doanh nghiÖp theo ®Æc tr­ng kü thuËt, tû träng cña tõng nhãm. Tõ ®ã c¨n cø vµo yªu cÇu nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp cã ph­¬ng h­íng ®Çu t­ TSC§ mét c¸ch ®óng ®¾n cho phï hîp víi c«ng viÖc SXKD cña m×nh. - VÒ c«ng t¸c ®¸nh gi¸ l¹i TSC§: Hµng n¨m, doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ mét c¸ch ®Çy ®ñ theo yªu cÇu cña Ngµnh ®iÖn vµ theo qui ®Þnh cña Nhµ n­íc. Nhê ®ã mµ viÖc x¸c ®Þnh hao mßn thùc tÕ cña TSC§ võa cã tÝnh khoa häc, võa cã tÝnh kü thuËt, phï hîp víi c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông TSC§ cña doanh nghiÖp. ViÖc ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ hµng n¨m chøng tá doanh nghiÖp rÊt quan t©m tíi viÖc ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ. - VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tæng hîp t¨ng, gi¶m TSC§ : Mäi tr­êng hîp t¨ng gi¶m TSC§ cña ®¬n vÞ ®Òu ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh thèng nhÊt, cã ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ hîp lý, hîp lÖ vÒ mua s¾m nh­îng b¸n, c¸c biªn b¶n bµn giao thiÕt bÞ... c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh t¨ng gi¶m ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh kÞp thêi. TÊt c¶ c¸c chøng tõ ®­îc l­u l¹i ®Çy ®ñ trong tói hå s¬ TSC§ tõ ®ã gióp cho viÖc x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c. - VÒ c«ng t¸c khÊu hao TSC§: Doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn trÝch tr­íc, h¹ch to¸n khÊu hao c¬ b¶n TSC§ vµ khÊu hao söa ch÷a lín TSC§ mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. KÕ to¸n doanh nghiÖp ®· ph©n bæ khÊu hao xuèng c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc theo chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi phÝ b¸n hµng, c¨n cø vµo thêi gian sö dông cña tõng TSC§ ®Ó khÊu hao. - VÒ c«ng t¸c söa ch÷a TSC§: Hµng n¨m ®Òu lËp kÕ ho¹ch söa chöa, b¶o d­ìng nh÷ng TSC§ ®· h­ háng trong toµn §iÖn lùc. 2- Nh÷ng tån t¹i: * VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: - QuyÒn tù chñ cña doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh bÞ h¹n chÕ, v× phô thuéc c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña C«ng ty §iÖn lùc 1. - Do c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n tËp trung vµ lµ cÊp trung gian gi÷a c¸c tr¹m, x­ëng truyÒn t¶i ®iÖn víi C«ng ty §iÖn lùc I cho nªn khèi l­îng c«ng viÖc kÕ to¸n rÊt lín trong khi yªu cÇu qu¶n lý rÊt cao nh­ng lùc l­îng kÕ to¸n viªn l¹i cã h¹n nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nh©n viªn rÊt vÊt v¶, kÕ to¸n tr­ëng ph¶i ®¶m ®­¬ng nhiÒu c«ng viÖc. - Qua m« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cho thÊy m« h×nh nµy kh¸ phï hîp víi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng SXKD cña §iÖn lùc. Nh­ng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé thuéc vÒ nhiÖm vô cña Phßng KÕ to¸n - Tµi chÝnh lµ kh«ng phï hîp v× viÖc kiÓm so¸t t×nh h×nh tµi chÝnh néi bé ®¬n vÞ sÏ thiÕu ®i sù kh¸ch quan. * VÒ c«ng t¸c qu¶n lý TSC§: - Do ®Þa bµn ho¹t ®éng réng, TSC§ l¹i n»m r¶i r¸c tõ §«ng triÒu ®Õn Mãng c¸i (kho¶ng c¸ch h¬n 200 km) nªn kÕ to¸n gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý TSC§ ®Æc biÖt lµ mÆt hiÖn vËt khã cã thÓ biÕt hÕt ®­îc chÝnh x¸c vµ chi tiÕt vÞ trÝ ®Æt TSC§. * VÒ c«ng t¸c trÝch khÊu hao TSC§: Doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p trÝch khÊu hao theo ®­êng th¼ng cã ­u ®iÓm lµ viÖc trÝch khÊu hao ®¬n gi¶n, sè khÊu hao æn ®Þnh gi÷a c¸c kú nh­ng l¹i cã nh­îc ®iÓm thu håi vèn ®Çu t­ chËm, do ®ã sÏ ¶nh h­ëng ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, doanh nghiÖp sÏ kh«ng biÖt ®­îc m¸y mãc thiÕt bÞ cã c«ng suÊt lín vµ tr×nh ®é kü thuËt tiªn tiÕn víi m¸y mãc thiÕt bÞ cã c«ng suÊt nhá, tr×nh ®é kü thuËt l¹c hËu, ph¶i thay thÕ söa vµ söa ch÷a nhiÒu. V× vËy, viÖc h¹ch to¸n khÊu hao tÝnh vµo chi phÝ SXKD ch­a ®­îc chÝnh x¸c. * VÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n: ë Doanh nghiÖp chØ cã TSC§ h÷u h×nh mµ kh«ng h¹ch to¸n TSC§ v« h×nh. §èi víi Doanh nghiÖp SXKD ph¸t triÓn m¹nh nh­ §iÖn lùc Qu¶ng Ninh th× TSC§ v« h×nh lµ rÊt cÇn thiÕt vµ kh«ng thÓ thiÕu. II/- c¸c gi¶i ph¸p vµ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn : Qua t×nh h×nh thùc tÕ vÒ ho¹t ®éng SXKD vµ t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ cña doanh nghiÖp, qua nghiªn cøu nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc vµ Bé tµi chÝnh, em xin ®­îc ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn nh­ sau: 1- VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n, tõ gãc ®é kh¸ch quan, t«i thÊy cÇn t¸ch riªng bé phËn kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé ®éc lËp víi Phßng KÕ to¸n - Tµi chÝnh ®Ó cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh néi bé §iÖn lùc mét c¸ch kh¸ch quan h¬n vµ ®Ó gióp cho Gi¸m ®èc ra c¸c quyÕt ®Þnh trong qu¶n lý hiÖu qu¶ h¬n. §Ó thùc hiÖn ®iÒu nµy, Doanh nghiÖp nªn thµnh lËp riªng mét Ban thanh tra - kiÓm so¸t néi bé kh«ng phô thuéc phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n. VÒ nh©n sù nªn chän lùa nh÷ng c¸ nh©n cã tr×nh ®é vµ cã bÒ dµy kinh nghiÖm vÒ c«ng t¸c tµi chÝnh, kÕ to¸n, c«ng t¸c qu¶n lý trong lÜnh vùc ho¹t ®éng cu¶ ®¬n vÞ (cã thÓ tuyÓn chän tõ c¸c phßng ban trong Doanh nghiÖp). 2- T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông TSC§: a/ V× ®Þa bµn ho¹t ®éng SXKD cña ®¬n vÞ réng, nªn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý khoa häc chÆt chÏ h¬n n÷a t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ ®Æc biÖt vÒ mÆt hiÖn vËt, tr­êng hîp nµy nªn më sæ TSC§ t¹i c¸c Chi nh¸nh ®iÖn còng nh­ g¾n tr¸ch nhiÖm mçi chi nh¸nh víi viÖc qu¶n lý, sö dông TSC§. KÕ to¸n TSC§ t¹i §iÖn lùc lµm nhiÖm vô tæng hîp th«ng qua hÖ thèng tin häc qu¶n lý TSC§ cña ®¬n vÞ. §Ó thùc thiÖn ®­îc c«ng t¸c nµy, cÇn ph¶i thiÕt kÕ phÇn mÒm tin häc vÒ qu¶n lý TSC§ phï hîp. CÇn c¶i thiÖn c¬ cÊu TSC§ cña doanh nghiÖp vµ cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ ®óng h­íng. b/ Do ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng SXKD chñ yÕu cña doanh nghiÖp lµ truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng cho nªn c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp chñ yÕu lµ c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ ®éng lùc, thiÕt bÞ truyÒn dÉn ®iÖn. Hai lo¹i tµi s¶n nµy chiÕm mét tû träng lín trong tæng tµi s¶n cña doanh nghiÖp. Cô thÓ : Lo¹i TSC§ N¨m 2000 N¨m 2001 Nguyªn gi¸ Tû träng % Nguyªn gi¸ Tû träng % 1. ThiÕt bÞ ®éng lùc 59.964.149.378 19,4 67.215.955.072 20,5 2. ThiÕt bÞ truyÒn dÉn ®iÖn 216.535.636.375 70,3 244.915.889.342 68 Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy vÒ nguyªn gi¸ cña c¶ 2 lo¹i ®Òu t¨ng nh­ng tû träng th× thiÕt bÞ truyÒn dÉn ®iÖn l¹i gi¶m. Do vËy khi cã kÕ ho¹ch ®Çu t­, mua s¾m, ngoµi viÖc tËp trung cho 2 lo¹i TSC§ trªn, doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i xem xÐt tû träng cña c¸c TSC§ chiÕm tû träng nhá trong tæng sè TSC§ nh­ MMTB c«ng t¸c, thiÕt bÞ vµ dông cô qu¶n lý, ph­¬ng tiÖn VT vµ TB truyÒn dÉn kh¸c tõ ®ã c©n nh¾c nªn tËp trung vµo lo¹i TSC§ nµo vµ TSC§ ®ã cã thùc sù lµ cÇn thiÕt ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng SXKD cña doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi, tranh t×nh tr¹ng mua s¾m råi kh«ng sö dông hoÆc kh«ng phï hîp ®Ó sau mét thêi gian l¹i ph¶i lµm thñ tôc thanh lý hoÆc nh­îng l¹i. c/- V× §iÖn lùc Qu¶ng Ninh lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt, kinh doanh ph¸t triÓn nªn gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh nªn ®­îc h¹ch to¸n trªn sæ s¸ch theo TK 213. 3- Doanh nghiÖp cÇn hoµn thiÖn h¬n viÖc tÝnh khÊu hao TSC§: Doanh nghiÖp muèn ph¶n ¸nh chÝnh x¸c sè hao mßn TSC§ (c¶ hao mßn TSC§ v« h×nh vµ h÷u h×nh) th× ph¶i ®­a TK 214 (214.3) vµo sö dông. H¬n n÷a, kÕ to¸n cÇn ph¶i thùc hiÖn ph©n bæ khÊu hao ®Õn tõng bé phËn sö dông TSC§, ®Õn tõng ®èi t­îng TSC§, kh«ng chia ®Òu bëi v× TSC§ trong doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i vµ mçi lo¹i cã gi¸ trÞ sö dông kh¸c nhau vµ thêi gian sö dông kh¸c nhau. NÕu chia ®Òu th× sÏ kh«ng ph¶n ¸nh hÕt ®­îc ®Æc ®iÓm riªng cña tõng lo¹i TSC§. Lµm nh­ vËy, doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn thu håi vèn khÊu hao TSC§ s¸t thùc thùc h¬n ®èi víi tõng lo¹i, ph¶n ¸nh ®óng tÝnh chÊt phôc vô cña TSC§ tõ ®ã gióp Ban gi¸m ®èc ®¸nh gi¸ ®óng hiÖu qu¶ sö dông TSC§ vµ cã chñ tr­¬ng trong viÖc t¸i ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ. 4- §èi víi nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh chê thanh lý gi¸ trÞ cßn l¹i lµ 1,72% so víi tæng nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh (Xem sè liÖu ë b¶ng tæng hîp t×nh h×nh tµi s¶n cè ®Þnh 31/5/2003 ë trªn ). Theo t«i kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh nªn tham m­u cho l·nh ®¹o hoÆc tiÕn hµnh ®Ò nghÞ cÊp trªn duyÖt thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cßn ph¸t huy t¸c dông ®Ó t¸i ®Çu t­ thªm tµi s¶n cè ®Þnh míi nh»m ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh cña ®¬n vÞ lµ truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng vµ kinh doanh b¸n ®iÖn ®­îc liªn tôc, æn ®Þnh, chÊt l­îng ®iÖn cao vµ gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng tíi møc thÊp nhÊt, tiÕn tíi h¹ gi¸ thµnh ®iÖn n¨ng chung. 5- C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¨ng, gi¶m vµ trÝch khÊu TSC§ cña §iÖn lùc Qu¶ng Ninh t¹i thêi ®iÓm tr­íc th¸ng 6/2003 ®· thùc hiÖn nh­ trªn c¬ b¶n lµ ®óng chÕ ®é vµ tu©n thñ quyÕt ®Þnh sè 166/1999/Q§- BTC ngµy 30/12/1999 Bé tµi chÝnh vÒ ban hµnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§. Tuy nhiªn, kÓ tõ th¸ng 6/2003, Doanh nghiÖp cÇn tu©n thñ theo chÕ ®é kÕ to¸n míi vµ tõ ngµy 1/1/2004 ph¶i c¨n cø QuyÕt ®Þnh sè 206/2003/Q§-BTC ngµy 12/12/2003 ban hµnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§ thay thÕ cho Q§ sè 166/1999/Q§- BTC ngµy 30/2/1999 cña Bé Tµi chÝnh. VÝ dô: STT Néi dung TK sö dông (Thêi ®iÓm tr­íc 6/2003) TK sö dông (Thêi ®iÓm sau 6/2003 ®Õn nay) 1 Chi phÝ thanh lý TSC§ 821- Chi phÝ bÊt th­êng 811- Chi phÝ kh¸c 2 Thu nhËp tõ viÖc thanh lý TSC§ 721- Thu nhËp bÊt th­êng 711- Thu nhËp kh¸c 3 Chi phÝ trÝch tr­íc (®èi víi TSC§) 142- Chi phÝ trÝch tr­íc 242- Chi phÝ trÝch tr­íc Ngoµi ra, c¨n cø QuyÕt ®Þnh sè 206/2003/Q§-BTC ngµy 12/12/2003 ban hµnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§ cã hiÖu lùc tõ 01/01/2004, trong ®ã cã ®iÓm nªu: TSC§ ®­a vµo sö dông thêi gian nµo th× trÝch khÊu hao TSC§ vµo thêi gian ®ã. §Ó thùc hiÖn Q§ trªn ®¬n vÞ cÇn ph¶i ®iÒu chØnh viÖc trÝch khÊu hao nh­ h­íng dÉn thay thÕ b»ng viÖc trÝch khÊu hao trßn th¸ng nh­ tr­íc ®©y (TSC§ ®­a vµo sö dông th¸ng tr­íc, th¸ng sau míi tÝnh khÊu hao). kÕt luËn Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i §iÖn lùc Qu¶ng Ninh, sau khi nghiªn cøu s©u vÒ chuyªn ®Ò H¹ch to¸n TSC§ t¹i §iÖn lùc Qu¶ng Ninh, b»ng nhËn thøc cña b¶n th©n vµ sù h­íng dÉn tËn t×nh cña CBCNV Phßng KÕ to¸n - Tµi chÝnh §iÖn lùc, ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o TS. Ngiªm V¨n Lîi ®· trùc tiÕp h­íng dÉn vµ gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò “Hoµn thiÖn h¹ch to¸n vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh”. TSC§ ®ãng vai trß rÊt quan träng trong viÖc ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. ë §iÖn lùc Qu¶ng Ninh, gi¸ trÞ TSC§ lµ rÊt lín, v× vËy viÖc qu¶n lý tèt TSC§ lµ rÊt cÇn thiÕt. Trong chuyªn ®Ò nµy, mÆc dï ®· cè g¾ng häc tËp, nghiªn cøu tµi liÖu vµ t×nh h×nh thùc tÕ ë §iÖn lùc, ®èi chiÕu víi c¸c qui ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ h¹ch to¸n TSC§ vµ rót ra ®­îc mét sè nhËn xÐt, tån t¹i, ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p hoµn thiÖn h¹ch to¸n TSC§ t¹i §iÖn lùc Qu¶ng Ninh, song chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®­îc sù h­íng dÉn, chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c« chó, anh chÞ Phßng KÕ to¸n cïng c¸c b¹n ®ång m«n tham gia, gãp ý bæ sung ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®­îc hoµn chØnh h¬n.