Đề tài Hoàn thiện hệ thống kế toán áp dụng cho Công ty TNHH Bảo hiểm Quốc tế Mỹ tại Việt Nam

ñoäng ñaàu tö vaøo baát ñoäng saûn chieám moät soá löôïng lôùn nguoàn voán ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp vaø thôøi gian khai thaùc laâu do ñoù neáu khoâng coù moät taøi khoaûn rieâng ñeå theo doõi hoaït ñoäng naøy maø chæ phaûn aùnh chung vôùi caùc hoaït ñoäng ñaàu tö khaùc thì seõ khoâng theå theo doõi ñöôïc tình hình bieán ñoäng cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö naøy. Beân caïnh ñoù, nhö ñaõ ñeà caäp ôû phaàn treân, do khoâng coù taøi khoaûn neân coâng ty ñaõ söû duïng taøi khoaûn 229 “Döï phoøng giaûm giaù ñaàu tö daøi haïn” ñeå phaûn aùnh tình hình mua baùn traùi phieáu coù cheânh leäch giaù. Ñieàu naøy tuy khoâng ñuùng vôùi baûn chaát cuûa taøi khoaûn naøy, nhöng vì ñeå coù theå theo doõi tình hình phaân boå caùc khoaûn cheânh leäch giaù naøy vaøo doanh thu hay chi phí cuûa hoaït ñoäng taøi chính vaø khoâng laøm aûnh höôûng ñeán giaù trò thöïc cuûa traùi phieáu ñöôïc theå hieän treân taøi khoaûn 2212 “traùi phieáu” neân coâng ty phaûi söû duïng taøi khoaûn naøy. Coøn ñoái vôùi nhoùm taøi khoaûn phaûn aùnh leân baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa chæ tieâu hoaït ñoäng taøi chính thì chæ coù hai taøi khoaûn caáp 1 laø 515 “Thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính” vaø 635 “Chi phí hoaït ñoäng taøi chính” chöù khoâng coù caùc taøi khoaûn chi tieát caáp 2 ñeå theo doõi tình hình cuûa caùc hoaït ñoäng ñaàu tö, taøi chính. Vieäc thieáu caùc taøi khoaûn chi tieát naøy laøm coâng ty gaëp khoù khaên trong vieäc theo doõi vaø ñaùnh giaù chính xaùc tình hình hoaït ñoäng, khaû naêng sinh lôïi, khaû naêng thu hoài voán cuûa töøng hoaït ñoäng ñaàu tö. Vaø nhö vaäy, nhaø quaûn lyù khoâng theå coù ñöôïc nhöõng quyeát ñònh chính xaùc cho caùc hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa mình nhö: neân ñaàu tö vaøo lónh vöïc naøo, hoaït ñoäng ñaàu tö naøo chöa ñaït ñöôïc hieäu quaû mong ñôïi vaø ñöa ra nhöõng bieän phaùp ñeå laøm taêng hieäu quaû ñaàu tö… Ñoái vôùi nhoùm taøi khoaûn doanh thu hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm, thì heä thoáng taøi khoaûn hieän nay ñöôïc saép xeáp theo caùc hoaït ñoäng cô baûn cuûa baûo hieåm nhö: kinh doanh baûo hieåm goác, nhaän taùi baûo hieåm, nhöôïng taùi baûo hieåm vaø moâi giôùi baûo hieåm. Tuy nhieân ñoái vôùi caùc coâng ty baûo hieåm nhaân thoï thì caùc taøi khoaûn doanh thu caàn phaûi ñöôïc phaân tích chi tieát theo thôøi gian ñoùng phí, heä thoáng taøi khoaûn hieän nay vaãn chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu ñoù. Vieäc thieáu caùc taøi khoaûn doanh thu theo Trang 45 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ thôøi gian ñaõ khieán cho doanh nghieäp gaëp khoù khaên trong vieäc ghi cheùp vaø phaân tích chæ tieâu doanh thu cuûa mình. Nhöõng khoù khaên maø coâng ty gaëp phaûi khi khoâng coù caùc taøi khoaûn chi tieát doanh thu theo thôøi gian laø: coâng ty khoâng theå ñaùnh giaù ñöôïc doanh thu thöïc teá cuûa coâng ty laø döïa vaøo vieäc baùn caùc hôïp ñoàng khai thaùc môùi hay döïa treân soá phí thu ñöôïc töø caùc hôïp ñoàng ñaõ baùn cuûa caùc naêm tröôùc, coâng ty cuõng khoâng theå ñaùnh giaù ñöôïc möùc ñoä hoaøn phí hoaëc giaûm phí baûo hieåm qua caùc naêm cuûa hôïp ñoàng… töø ñoù coâng ty khoâng theå ñöa ra ñöôïc nhöõng chính saùch thích hôïp nhaèm thuùc ñaåy hoaït ñoäng baùn haøng cuõng nhö nhöõng bieän phaùp ñeå haïn cheá tình traïng hoaøn phí hoaëc giaûm phí cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. Hieän nay taøi khoaûn phaûn aùnh chi phí tröïc tieáp kinh doanh baûo hieåm cuõng ñöôïc phaân tích theo caùc hoaït ñoäng cô baûn cuûa baûo hieåm laø kinh doanh baûo hieåm goác, kinh doanh nhaän taùi baûo hieåm, nhöôïng taùi baûo hieåm vaø moâi giôùi baûo hieåm. Trong ñoù cuõng chi tieát thaønh caùc taøi khoaûn caáp 3 ñeå phaûn aùnh caùc chi phí chính cuûa hoaït ñoäng baûo hieåm laø chi boài thöôøng vaø traû tieàn baûo hieåm, chi hoa hoàng vaø döï phoøng nghieäp vuï. Tuy nhieân ñoái vôùi hoaït ñoäng baûo hieåm nhaân thoï thì vieäc caùc taøi khoaûn chi tieát chæ môû ñeán caáp 3 nhö vaäy laø chöa ñuû ñeå doanh nghieäp coù theå haïch toaùn vaø kieåm soaùt ñöôïc tình hình chi phí cuûa coâng ty mình. Chaúng haïn nhö: - Chi phí chi boài thöôøng vaø traû tieàn baûo hieåm: ñaây laø hai loaïi chi phí coù cuøng ñaëc ñieåm chung laø thanh toaùn cho khaùch haøng cuûa coâng ty (chuû hôïp ñoàng hoaëc ngöôøi ñöôïc thuï höôûng), tuy nhieân noù khaùc nhau ôû tính chaát cuûa chi phí. Chi boài thöôøng laø chi phí traû cho khaùch haøng khi coù söï kieän baûo hieåm xaûy ra, coøn chi traû tieàn baûo hieåm laø soá tieàn maø doanh nghieäp phaûi traû cho khaùch haøng khi heát haïn hôïp ñoàng hoaëc laø giaù trò tieàn maët cuûa hôïp ñoàng. Neáu khoâng phaân tích chi tieát taøi khoaûn naøy, seõ khoâng ñaùnh giaù ñöôïc tæ leä chi traû boài thöôøng treân doanh thu cuûa coâng ty ñeå töø ñoù ñaùnh giaù khaû naêng thaåm ñònh hôïp ñoàng cuûa boä phaän nghieäp vuï. Coøn ñoái vôùi chi phí traû tieàn baûo hieåm, neáu khoâng ñöôïc theo doõi seõ khoâng bieát ñöôïc khaû naêng duy trì hôïp ñoàng cuûa khaùch haøng. Khi khaû naêng duy trì hôïp ñoàng cao coù nghóa laø khaùch haøng coù khaû naêng thanh toaùn phí baûo hieåm cho ñeán heát thôøi gian ñoùng phí, vaø neáu khaùch haøng haøi loøng vôùi chaát löôïng phuïc vuï cuûa coâng ty thì khi coâng ty ñöa ra nhöõng saûn phaåm môùi phuø hôïp thì khaùch haøng seõ mua theâm hôïp ñoàng baûo hieåm cuûa coâng ty. Ñoái vôùi caùc coâng ty baûo hieåm ôû nöôùc ngoaøi, khi ñöa ra moät saûn phaåm baûo hieåm môùi, ngöôøi ta luoân chuù Trang 46 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ troïng ñeán nhöõng khaùch haøng hieän taïi cuûa coâng ty, nhöõng khaùch haøng naøy coù theå chieám ñeán treân 70% doanh thu saûn phaåm môùi cuûa coâng ty. - Veà chi phí hoa hoàng: ñeå khuyeán khích ñaïi lyù thöôøng xuyeân hoaït ñoäng vaø baùn ñöôïc nhieàu hôïp ñoàng môùi, coâng ty ñöa ra chính saùch veà tæ leä hoa hoàng thay ñoåi theo caùc naêm ñoùng phí. Thoâng thöôøng, tæ leä hoa hoàng cuûa naêm ñaàu tieân raát cao chieám ñeán 25% phí baûo hieåm thu ñöôïc vaø sau ñoù giaûm daàn xuoáng coøn 5% cuûa naêm thöù hai vaø sau naêm thöù naêm thì tæ leä hoa hoàng laø 0%. Ngoaøi ra ñeå khuyeán khích ñaïi lyù baùn haøng, coâng ty coøn ñöa caùc khoaûn tieàn thöôûng haøng quyù hoaëc haøng naêm döïa treân doanh thu baùn haøng cuûa ñaïi lyù. Ñoái vôùi caùc tæ leä hoa hoàng vaø tieàn thöôûng naøy, coâng ty phaûi ñaêng kyù vôùi Boä taøi chính tröôùc khi ñöa saûn phaåm ra thò tröôøng. Do ñoù khi khoâng coù caùc taøi khoaûn chi tieát veà chi phí hoa hoàng theo thôøi gian hoaït ñoäng, coâng ty seõ khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc tình hình tính toaùn vaø chi traû hoa hoàng cho ñaïi lyù, caùc cô quan chöùc naêng cuõng khoâng theå kieåm tra ñöôïc vieäc tuaân thuû caùc quy ñònh veà tæ leä hoa hoàng ñaïi lyù. - Ñoái vôùi chi phí döï phoøng nghieäp vuï: ñaây laø khoaûn chi phí lôùn nhaát cuûa coâng ty baûo hieåm, vaø noù ñaõ ñöôïc theo doõi chi tieát cho töøng nghieäp vuï döï phoøng treân baûng caân ñoái keá toaùn, nhöng treân taøi khoaûn chi phí laïi khoâng taùch ra chi tieát cho töøng loaïi döï phoøng. Do ñoù khi laäp baùo caùo keát quaû kinh doanh veà caùc chæ tieâu lieân quan ñeán döï phoøng, keá toaùn phaûi laáy soá lieäu töø caùc taøi khoaûn thuoäc nhoùm nôï phaûi traû chöù khoâng theå laáy tröïc tieáp töø taøi khoaûn chi phí. Ñieàu naøy laø khoâng ñuùng vôùi nguyeân taéc laäp baùo caùo taøi chính thoâng thöôøng. - Tröôùc tình hình thöïc teá phaûi theo doõi chi tieát caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình treân soå saùch keá toaùn, coâng ty AIA ñaõ phaûi söû duïng hai heä thoáng taøi khoaûn song song. Heä thoáng thöù nhaát laø heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn Myõ goàm coù 10 chöõ soá ñöôïc phaân chia chi tieát ñeán töøng thôøi gian ñoùng phí vaø töøng loaïi hình saûn phaåm dòch vuï, heä thoáng taøi khoaûn naøy ñöôïc duøng trong coâng taùc keá toaùn haøng ngaøy vaø laäp baùo caùo cho ban giaùm ñoác. Heä thoáng taøi khoaûn thöù hai laø heä thoáng taøi khoaûn Vieät Nam ñöôïc laäp theo cheá ñoä keá toaùn daønh cho doanh nghieäp baûo hieåm vaø duøng ñeå laäp baùo caùo cho caùc cô quan chöùc naêng. Vieäc söû duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn Myõ trong coâng taùc keá Trang 47 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ toaùn haøng ngaøy laø do heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn do Boä taøi chính ban haønh gaây khoù khaên cho nhaân vieân keá toaùn khi toång hôïp soá lieäu baùo caùo phuïc vuï cho caùc ñoái töôïng beân trong vaø ngoaøi doanh nghieäp. 3.2.2 Veà baùo caùo taøi chính: 3.2.2.1 Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh Veà maët noäi dung vaø hình thöùc trình baøy, thì baùo caùo keát quaû kinh doanh ñaõ theå hieän ñöôïc tính chaát ñaëc thuø cuûa ngaønh kinh doanh baûo hieåm, tuy nhieân cuõng coøn moät soá nhöôïc ñieåm sau: - Nhö ñaõ noùi ôû phaàn heä thoáng taøi khoaûn, caùc chæ tieâu lieân quan ñeán döï phoøng nghieäp vuï ñeàu ñöôïc haïch toaùn vaøo taøi khoaûn 624 “Chi phí tröïc tieáp kinh doanh baûo hieåm”, nhöng treân baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh thì chæ tieâu “Döï phoøng phí, döï phoøng toaùn hoïc” laïi ñöôïc ghi nhaän nhö laø moät khoaûn laøm giaûm doanh thu cuûa hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm. Vieäc thieát keá chæ tieâu “Döï phoøng phí, döï phoøng toaùn hoïc” treân baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh nhö hieän nay theå hieän söï khoâng thoáng nhaát giöõa heä thoáng taøi khoaûn vaø baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh. - Beân caïnh ñoù, theo nguyeân taéc laáy soá lieäu ñeå laäp baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh thì nguoàn goác soá lieäu seõ ñöôïc caên cöù vaøo soå keá toaùn trong kyø cuûa caùc taøi khoaûn töø loaïi 5 ñeán loaïi 9. Nhöng do khoâng coù caùc taøi khoaûn chi tieát ñeå phaûn aùnh caùc soá lieäu ñoù, neân khi laäp baùo caùo keá toaùn vieân phaûi laáy soá lieäu töø caùc taøi khoaûn thuoäc baûng caân ñoái keá toaùn. Ta coù theå thaáy roõ ñieàu naøy qua phöông phaùp laäp caùc chæ tieâu lieân quan ñeán döï phoøng nghieäp vuï cuûa coâng ty. Ñieàu naøy laø traùi vôùi nguyeân taéc thoâng thöôøng. 3.2.2.2 Thuyeát minh baùo caùo taøi chính: Hieän taïi phaàn “Thuyeát minh baùo caùo taøi chính” cuûa coâng ty AIA ñöôïc laäp bôûi coâng ty kieåm toaùn Pricewaterhouse Coopers. Treân thöïc teá thì coâng ty khoâng coù phaàn thuyeát minh cho chæ tieâu chi phí kinh doanh theo yeáu toá vì caùc yeáu toá chi phí ñöôïc neâu leân trong phaàn thuyeát minh khoâng Trang 48 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ phaûi laø yeáu toá chi phí chính cuûa coâng ty baûo hieåm. Chi phí chieám tyû troïng lôùn nhaát trong coâng ty baûo hieåm laø caùc chi phí tröïc tieáp lieân quan ñeán hoaït ñoäng baûo hieåm nhö chi phí boài thöôøng, chi phí hoa hoàng vaø chi phí döï phoøng. Ñaây laø nhöõng khoaûn chi phí caàn phaûi ñöôïc thuyeát minh treân baùo caùo taøi chính vì noù seõ giuùp cho ngöôøi ñoïc ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt ñöôïc tæ leä cuûa caùc khoaûn chi phí naøy treân doanh thu vaø treân toång chi phí cuûa coâng ty. Beân caïnh ñoù moät nhöôïc ñieåm lôùn cuûa phaàn thuyeát minh baùo caùo taøi chính theo cheá ñoä keá toaùn laø khoâng coù phaàn thuyeát minh cho caùc chæ tieâu lieân quan ñeán doanh thu hoaït ñoäng baûo hieåm vaø chæ tieâu veà hoaït ñoäng taøi chính. Ñoái vôùi chæ tieâu doanh thu, vieäc thieáu phaàn thuyeát minh chi tieát doanh thu hoaït ñoäng baûo hieåm seõ laøm cho ngöôøi ñoïc khoâng theå ñaùnh giaù ñuùng tình hình kinh doanh cuûa doanh nghieäp hieän nay vaø gaëp khoù khaên trong vieäc so saùnh doanh thu baûo hieåm giöõa caùc coâng ty baûo hieåm nhaân thoï vôùi nhau. Veà chæ tieâu hoaït ñoäng taøi chính, do khoâng coù phaàn thuyeát minh neân ngöôøi ñoïc khoâng theå xem xeùt ñöôïc thöïc teá hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính cuûa coâng ty do ñoù khoâng ñaùnh giaù ñöôïc möùc ñoä ruûi ro vaø lôïi nhuaän mang laïi cuûa caùc hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính. Caùc chæ tieâu theå hieän treân baùo caùo taøi chính chæ laø nhöõng chæ tieâu toång hôïp, phaûn aùnh toång quaùt tình hình hoaït ñoäng cuûa coâng ty baûo hieåm. Döïa vaøo caùc chæ tieâu ñöôïc trình baøy treân baùo caùo taøi chính, ngöôøi ñoïc khoâng theå ñaùnh giaù ñöôïc heát tình hình hoaït ñoäng vaø khaû naêng phaùt trieån cuûa coâng ty. Do ñoù vieäc thieáu phaàn thuyeát minh cho caùc chæ tieâu veà chi phí hoaït ñoäng baûo hieåm, doanh thu hoaït ñoäng baûo hieåm vaø chæ tieâu hoaït ñoäng taøi chính seõ laøm cho coâng ty gaëp raát nhieàu khoù khaên trong vieäc thu huùt söï quan taâm chuù yù cuûa khaùch haøng hay nhöõng nhaø ñaàu tö khi coâng boá coâng khai caùc baùo caùo taøi chính cuûa mình. (Xem chi tieát ôû phuï luïc 5) Trang 49 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 2: Toaøn boä noäi dung cuûa chöông 2 ñeà caäp ñeán tình hình thöïc teá cuûa vieäc aùp duïng cheá ñoä keá toaùn daønh cho doanh nghieäp baûo hieåm vaøo heä thoáng keá toaùn cuûa coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ (AIA Vieät Nam) vaø nhöõng ñaùnh giaù lieân quan ñeán cheá ñoä keá toaùn khi ñöôïc ñöa vaøo aùp duïng taïi moät doanh nghieäp cuï theå. Ôû phaàn moät cuûa chöông 2 luaän vaên ñaõ trình baøy khaù chi tieát veà heä thoáng keá toaùn ñang aùp duïng taïi coâng ty AIA Vieät Nam. Noù bao goàm caùc heä thoáng chöùng töø, soå saùch keá toaùn; heä thoáng taøi khoaûn ñang aùp duïng cuøng vôùi caùc nghieäp vuï kinh teá cô baûn vaø caùc baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty. Thoâng qua ñoù ngöôøi ñoïc coù theå hình dung ñöôïc tình hình thöïc teá khi aùp duïng cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp baûo hieåm vaøo moät doanh nghieäp cuï theå. Phaàn hai cuûa chöông laø nhöõng nhaän xeùt, ñaùnh giaù öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm veà heä thoáng keá toaùn cuûa coâng ty vaø qua ñoù cuõng ñaùnh giaù ñöôïc cheá ñoä keá toaùn döïa treân tình hình thöïc teá cuûa doanh nghieäp. Thoâng qua vieäc ñaùnh giaù naøy, ta coù theå ruùt ra ñöôïc nhöõng haïn cheá cuûa heä thoáng keá toaùn ñang aùp duïng vaø nhöõng haäu quaû cuûa noù ñoái vôùi coâng taùc haïch toaùn keá toaùn vaø cung caáp thoâng tin keá toaùn cho nhöõng ngöôøi coù lieân quan. Töø nhöõng haïn cheá ñöôïc neâu ôû chöông naøy seõ laøm cô sôû cho caùc giaûi phaùp ñeà ra trong chöông ba. Trang 50 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ CHÖÔNG 3: GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN HEÄ THOÁNG KEÁ TOAÙN BAÛO HIEÅM NHAÂN THOÏ 1. MUÏC TIEÂU HOAØN THIEÄN - Hoaøn thieän heä thoáng taøi khoaûn aùp duïng cho coâng ty AIA Vieät Nam thoâng qua vieäc boå sung moät soá taøi khoaûn nhaèm ñaûm baûo tính logic cuûa heä thoáng taøi khoaûn hieän haønh. Thoâng qua ñoù giuùp taêng cöôøng coâng taùc thöïc hieän vaø quaûn lyù cuûa caùc cô quan chöùc naêng vaø nhöõng ngöôøi coù lieân quan ñoái vôùi caùc coâng ty baûo hieåm. - Phaûn aùnh moät caùch ñaày ñuû vaø chi tieát hôn caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh trong lónh vöïc kinh doanh baûo hieåm nhaân thoï. - Hoaøn thieän heä thoáng baùo caùo taøi chính aùp duïng coâng ty AIA Vieät Nam maø chuû yeáu laø hoaøn thieän baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh vaø thuyeát minh baùo caùo taøi chính. 2. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM HOAØN THIEÄN HEÄ THOÁNG KEÁ TOAÙN AÙP DUÏNG CHO COÂNG TY AIA VIEÄT NAM: 2.1 Hoaøn thieän heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn: 2.1.1 Caùc taøi khoaûn lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính cuûa doanh nghieäp: Nhö ñaõ ñeà caäp ôû phaàn treân, hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa coâng ty baûo hieåm laø hoaït ñoäng chính thöù hai sau hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm. Caùc coâng ty baûo hieåm söû duïng nguoàn tieàn thu ñöôïc töø vieäc kinh doanh baûo hieåm moät phaàn ñeå trang traûi chi phí hoaït ñoäng haøng ngaøy cuûa coâng ty vaø phaàn lôùn laø ñeå ñem ñi ñaàu tö kieám lôøi. Nguoàn thu nhaäp töø hoaït ñoäng ñaàu tö ñöôïc duøng ñeå traû tieàn laõi cam keát, chi phí boài thöôøng vaø traû tieàn baûo hieåm cho chuû hôïp ñoàng. Ñoái vôùi vieäc theo doõi chi tieát cuûa töøng hoaït ñoäng ñaàu tö, seõ giuùp cho doanh nghieäp coù theå ñaùnh giaù ñöôïc khaû naêng sinh lôøi, tính thanh khoaûn cuûa noù, vaø thoâng qua ñoù coù theå ñaùnh giaù ñöôïc khaû naêng thanh toaùn caùc nghóa vuï baûo hieåm cuûa coâng ty ñoái vôùi khaùch haøng. Khi caùc hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa Trang 51 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ coâng ty hoaït ñoäng coù hieäu quaû seõ giuùp cho hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm cuûa coâng ty ñöôïc phaùt trieån vì coâng ty coù nhöõng saûn phaåm maø ngöôøi mua ñöôïc höôûng lôïi töø nhöõng hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa coâng ty. Vì theá toâi ñeà nghò boå sung theâm moät soá taøi khoaûn chi tieát cho caùc taøi khoaûn lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö, taøi chính cuûa doanh nghieäp nhö: + Taøi khoaûn 2213 “Cheânh leäch taêng giaù traùi phieáu, coå phieáu”: duøng ñeå phaûn aùnh caùc khoaûn cheânh leäch giaù taêng so vôùi meänh giaù khi mua traùi phieáu, coå phieáu cuûa coâng ty baûo hieåm. Keát caáu vaø noäi dung phaûn aùnh cuûa taøi khoaûn 2213: Beân Nôï: Giaù trò cheânh leäch giöõa meänh giaù vaø giaù mua thöïc teá cuûa traùi phieáu. Beân Coù: Giaù trò ñöôïc phaân boå vaøo chi phí hoaït ñoäng ñaàu tö trong kyø. Soá dö beân Nôï: Giaù trò khoaûn cheânh leäch coøn laïi chöa phaân boå vaøo chi phí. + Taøi khoaûn 2214 “Chieát khaáu traùi phieáu, coå phieáu”: duøng ñeå phaûn aùnh caùc khoaûn cheânh leäch giaù giaûm (hay coøn goïi laø chieát khaáu) so vôùi meänh giaù khi mua traùi phieáu, coå phieáu. Keát caáu vaø noäi dung phaûn aùnh cuûa taøi khoaûn 2214: Beân Nôï: Giaù trò ñöôïc phaân boå vaøo thu nhaäp hoaït ñoäng ñaàu tö trong kyø. Beân Coù: Giaù trò cheânh leäch giöõa giaù mua vaø meänh giaù traùi phieáu. Soá dö beân Coù: Giaù trò khoaûn cheânh leäch coøn laïi chöa phaân boå vaøo thu nhaäp. + Taøi khoaûn 2283 “Kinh doanh baát ñoäng saûn”: duøng ñeå phaûn aùnh giaù trò, tình hình bieán ñoäng cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö baát ñoäng saûn cuûa coâng ty baûo hieåm. Keát caáu vaø noäi dung phaûn aùnh cuûa taøi khoaûn 2283: Beân Nôï: Giaù trò cuûa baát ñoäng saûn taêng Beân Coù: Giaù trò cuûa baát ñoäng saûn giaûm. Soá dö beân Nôï: Giaù trò hieän coù cuûa baát ñoäng saûn. + Taøi khoaûn 3386 “Tieàn laõi traùi phieáu nhaän tröôùc”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn laõi maø doanh nghieäp ñöôïc nhaän khi mua traùi phieáu Keát caáu vaø noäi dung phaûn aùnh cuûa taøi khoaûn 3386: Beân Nôï: Giaù trò cuûa tieàn laõi traùi phieáu ñöôïc phaân boå vaøo thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính trong kyø. Beân Coù: Giaù trò cuûa tieàn laõi traùi phieáu ñöôïc nhaän tröôùc Trang 52 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ Soá dö beân Nôï: Giaù trò coøn laï cuûa tieàn laõi traùi phieáu chöa ñöôïc phaân boå vaøo thu nhaäp. + Taøi khoaûn 5151 “Thu nhaäp töø coå phieáu, traùi phieáu”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn thu ñöôïc töø hoaït ñoäng ñaàu tö coå phieáu vaø traùi phieáu trong kyø. + Taøi khoaûn 5152 “Thu nhaäp töø goùp voán lieân doanh”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn thu ñöôïc töø hoaït ñoäng goùp voán lieân doanh trong kyø. + Taøi khoaûn 5153 “Thu nhaäp töø kinh doanh baát ñoäng saûn”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn thu ñöôïc töø hoaït ñoäng kinh doanh baát ñoäng saûn trong kyø. + Taøi khoaûn 5154 “Thu nhaäp töø cho vay daøi haïn”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn thu ñöôïc töø hoaït ñoäng cho vay daøi haïn trong kyø. + Taøi khoaûn 5155 “Thu taïm öùng töø hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn thu tieàn laõi cuûa caùc khoaûn taïm öùng töø hôïp ñoàng baûo hieåm trong kyø. + Taøi khoaûn 5158 “Thu nhaäp töø caùc khoaûn ñaàu tö khaùc”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn thu ñöôïc töø caùc hoaït ñoäng ñaàu tö khaùc trong kyø. + Taøi khoaûn 6351 “Chi phí ñaàu tö coå phieáu, traùi phieáu”: duøng ñeå phaûn aùnh chi phí cho hoaït ñoäng ñaàu tö coå phieáu vaø traùi phieáu trong kyø. + Taøi khoaûn 6352 “Chi phí goùp voán lieân doanh”: duøng ñeå phaûn aùnh chi phí cho hoaït ñoäng goùp voán lieân doanh trong kyø. + Taøi khoaûn 6353 “Chi phí kinh doanh baát ñoäng saûn”: duøng ñeå phaûn aùnh chi phí cho hoaït ñoäng kinh doanh baát ñoäng saûn trong kyø. + Taøi khoaûn 6354 “Chi phí laõi vay ngaân haøng”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn laõi vay cuûa ngaân haøng cho caùc hoaït ñoäng ñaàu tö trong kyø. Trang 53 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ + Taøi khoaûn 6355 “Döï phoøng chia laõi”: duøng ñeå phaûn aùnh chi phí döï phoøng chia laõi phaûi trích trong kyø. Taøi khoaûn naøy ñöôïc söû duïng khi coâng ty baùn caùc hôïp ñoàng maø chuû hôïp ñoàng seõ ñöôïc chia laõi döïa treân soá tieàn laõi thu ñöôïc töø hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa coâng ty. + Taøi khoaûn 6358 “Chi phí ñaàu tö khaùc”: duøng ñeå phaûn aùnh chi phí cho caùc hoaït ñoäng ñaàu tö khaùc trong kyø. 2.1.2 Caùc taøi khoaûn phaûn aùnh hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm: Ñeå coù theå ñaùnh giaù moät caùch chính xaùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty baûo hieåm, toâi ñeà nghò boå sung theâm moät soá taøi khoaûn chi tieát caáp 4 cho caùc nhoùm taøi khoaûn doanh thu vaø chi phí lieân quan ñeán hoaït ñoäng baûo hieåm. Vieäc boå sung naøy seõ giuùp coâng ty khaéc phuïc ñöôïc nhöõng nhöôïc ñieåm ñaõ neâu ôû chöông 2. Ñoái vôùi caùc taøi khoaûn doanh thu baûo hieåm, ta seõ boå sung theâm caùc taøi khoaûn chi tieát ñeå theo doõi doanh thu theo thôøi gian ñoùng phí. Vieäc boå sung naøy giuùp coâng taùc keá toaùn ñöôïc thuaän lôïi hôn, vaø nhaø quaûn lyù coù theå ñaùnh giaù ñöôïc chính xaùc tình hình hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Chaúng haïn nhö döïa vaøo doanh thu phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân vaø phí baûo hieåm ñoùng moät laàn ta coù theå bieát ñöôïc tình hình kinh doanh hieän taïi cuûa coâng ty laø toát hôn hay xaáu hôn so vôùi thaùng tröôùc, naêm tröôùc. Doanh thu phí baûo hieåm taùi tuïc laïi theå hieän söï duy trì hôïp ñoàng cuûa khaùch haøng sau moät thôøi gian mua baûo hieåm. Caùc taøi khoaûn veà giaûm phí vaø hoaøn phí khi phaân tích theo thôøi gian seõ cho thaáy caùc quyeát ñònh cuûa khaùch haøng thay ñoåi nhö theá naøo theo thôøi gian ñoùng phí. Vieäc phaân tích chi tieát caùc taøi khoaûn chi phí caøng giuùp cho ngöôøi ñoïc deã daøng nhaän xeùt tình hình kieåm soaùt chi phí cuûa coâng ty, cuï theå: - Qua phaân tích chi tieát chi phí boài thöôøng vaø traû tieàn baûo hieåm, ngöôøi ta coù theå ñaùnh giaù khaû naêng thaåm ñònh vaø duy trì hôïp ñoàng cuûa coâng ty: Neáu chi phí boài thöôøng cao töùc laø khaû naêng thaåm ñònh cuûa coâng ty chöa cao hoaëc moät saûn phaåm naøo ñoù khoâng coù hieäu quaû. Neáu chi phí traû tieàn baûo hieåm cao töùc laø khaû naêng duy trì hôïp ñoàng baûo hieåm ñeán heát thôøi haïn hieäu löïc cuûa coâng ty thaáp vaø ngöôïc laïi. Trang 54 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ - Vôùi chi phí hoa hoàng, ta seõ boå sung caùc taøi khoaûn chi tieát veà hoa hoàng theo naêm töông öùng vôùi caùc taøi khoaûn doanh thu. Khi ñoù caùc nhaø quaûn lyù coâng ty hay caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc coù theå kieåm tra ñöôïc cô sôû tính toaùn vaø vieäc aùp duïng tæ leä thanh toaùn tieàn hoa hoàng vaø tieàn thöôûng treân doanh thu baùn haøng coù ñuùng hay khoâng. Vieäc quaûn lyù naøy laø raát quan troïng vì chi phí hoa hoàng thay ñoåi theo thôøi gian laø raát lôùn. Hieän nay taïi coâng ty AIA, chi phí hoa hoàng naêm thöù nhaát chieám 40% doanh thu baùn haøng naêm thöù nhaát, nhöng ñoái vôùi hoa hoàng cuûa caùc naêm tieáp theo chæ chieám khoaûng 7% doanh thu naêm taùi tuïc. - Veà chi phí giaùm ñònh toån thaát seõ ñöôïc theo doõi chi tieát thaønh hai taøi khoaûn laø chi phí giaùm ñònh vaø chi phí ñieàu tra. Chi phí giaùm ñònh ñöôïc duøng ñeå phaûn aùnh caùc khoaûn chi phí lieân quan ñeán vieäc thaåm ñònh tröôùc khi phaùt haønh hôïp ñoàng vaø chi phí ñieàu tra laø nhöõng chi phí phaùt sinh trong quaù trình ñieàu tra veà tình traïng cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm khi coù ñôn yeâu caàu baûo hieåm. - Ñaëc bieät vôùi chi phí döï phoøng, ñaây coù theå ñöôïc coi laø khoaûn chi phí lôùn nhaát cuûa coâng ty baûo hieåm, thì vieäc theo doõi chi tieát theo töøng nghieäp vuï döï phoøng laø moät ñieàu heát söùc caàn thieát, vì noù seõ laø cô sôû ñeå ñöa soá lieäu leân baùo caùo taøi chính. Caùc taøi khoaûn chi tieát naøy seõ töông öùng vôùi caùc taøi khoaûn chi tieát ñaõ coù ôû nhoùm taøi khoaûn “Nôï phaûi traû” vaø soá lieäu cuûa noù seõ ñöôïc duøng ñeå ñöa leân baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh maø khoâng phaûi laáy soá lieäu töø caùc taøi khoaûn cuûa nhoùm “Nôï phaûi traû”. - Ngoaøi ra ñoái vôùi caùc chi phí khaùc nhö “Chi phí baùn haøng” vaø “Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp” do cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp baûo hieåm khoâng quy ñònh caùc taøi khoaûn chi tieát caáp hai maø treân thöïc teá caùc coâng ty baûo hieåm cuõng phaûi theo doõi caùc loaïi chi phí ñoù nhö caùc doanh nghieäp khaùc neân seõ boå sung caùc taøi khoaûn caáp hai cho phuø hôïp vôùi caùc taøi khoaûn caáp hai cuûa heä thoáng taøi khoaûn caùc doanh nghieäp. Nhö vaäy caùc taøi khoaûn chi tieát seõ ñöôïc boå sung nhö sau: Trang 55 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ + Taøi khoaûn 511111 “Thu phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân”: duøng ñeå phaûn aùnh doanh thu baûo hieåm thöïc thu trong naêm ñaàu tieân cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 511112 “Thu phí baûo hieåm naêm taùi tuïc”: duøng ñeå phaûn aùnh doanh thu baûo hieåm thöïc thu trong caùc naêm tieáp theo cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 511113 “Thu phí baûo hieåm ñoùng moät laàn”: duøng ñeå phaûn aùnh doanh thu baûo hieåm thöïc thu moät laàn cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 511311 “Thu phí nhaän taùi baûo hieåm naêm ñaàu tieân”: duøng ñeå phaûn aùnh doanh thu taùi baûo hieåm thu ñöôïc trong naêm ñaàu tieân cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 511312 “Thu phí nhaän taùi baûo hieåm naêm taùi tuïc”: duøng ñeå phaûn aùnh doanh thu taùi baûo hieåm thu ñöôïc trong caùc naêm tieáp theo cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 511313 “Thu phí nhaän taùi baûo hieåm ñoùng moät laàn”: duøng ñeå phaûn aùnh doanh thu taùi baûo hieåm thu moät laàn cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53111 “Hoaøn phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn hoaøn phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53112 “Hoaøn phí baûo hieåm naêm taùi tuïc”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn hoaøn phí baûo hieåm caùc naêm tieáp theo cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53113 “Hoaøn phí baûo hieåm ñoùng moät laàn”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn hoaøn phí baûo hieåm ñoùng moät laàn cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53131 “Hoaøn phí nhaän taùi baûo hieåm naêm ñaàu tieân”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn hoaøn phí taùi baûo hieåm naêm ñaàu tieân cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53132 “Hoaøn phí nhaän taùi baûo hieåm naêm taùi tuïc”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn hoaøn phí taùi baûo hieåm caùc naêm tieáp theo cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. Trang 56 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ + Taøi khoaûn 53133 “Hoaøn phí nhaän taùi baûo hieåm ñoùng moät laàn”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn hoaøn phí taùi baûo hieåm ñoùng moät laàn cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53211 “Giaûm phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn giaûm phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53212 “Giaûm phí baûo hieåm naêm taùi tuïc”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn giaûm phí baûo hieåm caùc naêm tieáp theo cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53213 “Giaûm phí baûo hieåm ñoùng moät laàn”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn giaûm phí baûo hieåm ñoùng moät laàn cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53231 “Giaûm phí nhaän taùi baûo hieåm naêm ñaàu tieân”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn giaûm phí taùi baûo hieåm naêm ñaàu tieân cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53232 “Giaûm phí nhaän taùi baûo hieåm naêm taùi tuïc”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn giaûm phí taùi baûo hieåm caùc naêm tieáp theo cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 53233 “Giaûm phí nhaän taùi baûo hieåm ñoùng moät laàn”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn giaûm phí taùi baûo hieåm ñoùng moät laàn cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. Taøi khoaûn chi tieát boå sung cho taøi khoaûn 6241 “Chi phí tröïc tieáp kinh doanh baûo hieåm goác” laø: + Taøi khoaûn 624111 “Chi boài thöôøng”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn chi boài thöôøng cho khaùch haøng. + Taøi khoaûn 624112 “Chi traû tieàn baûo hieåm goác”: duøng ñeå phaûn aùnh soá tieàn chi traû giaù trò hoaøn laïi cho chuû hôïp ñoàng. + Taøi khoaûn 624121 “Chi hoa hoàng naêm ñaàu tieân”: phaûn aùnh chi phí hoa hoàng naêm ñaàu tieân cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 624122 “Chi hoa hoàng naêm taùi tuïc”: phaûn aùnh chi phí hoa hoàng caùc naêm tieáp theo cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm. Trang 57 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ + Taøi khoaûn 624123 “Chi hoa hoàng naêm ñaàu tieân”: phaûn aùnh chi phí hoa hoàng cho nhöõng hôïp ñoàng baûo hieåm ñoùng phí moät laàn. + Taøi khoaûn 624131 “Chi phí giaùm ñònh”: phaûn aùnh caùc chi phí phaùt sinh trong quaù trình thaåm ñònh hôïp ñoàng baûo hieåm. + Taøi khoaûn 624132 “Chi phí ñieàu tra”: phaûn aùnh caùc chi phí phaùt sinh trong quaù trình ñieàu tra caùc yeâu caàu baûo hieåm. + Taøi khoaûn 624181 “Döï phoøng phí”: phaûn aùnh chi phí döï phoøng trích töø phí baûo hieåm trong kyø. + Taøi khoaûn 624182 “Döï phoøng toaùn hoïc”: phaûn aùnh chi phí döï phoøng toaùn hoïc phaûi trích trong kyø. + Taøi khoaûn 624183 “Döï phoøng boài thöôøng”: phaûn aùnh chi phí döï phoøng boài thöôøng phaûi trích trong kyø. + Taøi khoaûn 624184 “Döï phoøng dao ñoäng lôùn”: phaûn aùnh chi phí döï phoøng dao ñoäng lôùn phaûi trích trong kyø. Töông töï nhö taøi khoaûn 6241, taøi khoaûn 6243 “Chi phí tröïc tieáp kinh doanh nhaän taùi baûo hieåm cuõng ñöôïc boå sung moät soá taøi khoaûn chi tieát nhö sau: + Taøi khoaûn 624311 – Chi boài thöôøng + Taøi khoaûn 624312 – Chi traû tieàn baûo hieåm goác + Taøi khoaûn 624321 – Chi hoa hoàng naêm ñaàu tieân + Taøi khoaûn 624322 – Chi hoa hoàng naêm taùi tuïc + Taøi khoaûn 624323 – Chi hoa hoàng traû moät laàn + Taøi khoaûn 624341 – Döï phoøng phí + Taøi khoaûn 624342 – Döï phoøng toaùn hoïc + Taøi khoaûn 624343 – Döï phoøng boài thöôøng + Taøi khoaûn 624344 – Döï phoøng dao ñoäng lôùn Trang 58 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ Ñoái vôùi caùc taøi khoaûn 641 vaø 642, do heä thoáng taøi khoaûn daønh cho doanh nghieäp baûo hieåm khoâng coù caùc taøi khoaûn caáp 2 ñeå theo doõi chi tieát caùc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp neân ta seõ boå sung caùc taøi khoaûn caáp 2 döïa treân cô sôû cuûa heä thoáng taøi khoaûn thoâng thöôøng. Caùc taøi khoaûn caáp 2 ñöôïc boå sung laø: + Taøi khoaûn 6411 – Chi phí nhaân vieân + Taøi khoaûn 6412 – Chi phí vaät lieäu, bao bì + Taøi khoaûn 6413 – Chi phí duïng cuï, ñoà duøng + Taøi khoaûn 6414 – Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh + Taøi khoaûn 6417 – Chi phí dòch vuï mua ngoaøi + Taøi khoaûn 6418 – Chi phí baèng tieàn khaùc + Taøi khoaûn 6421 – Chi phí nhaân vieân quaûn lyù + Taøi khoaûn 6422 – Chi phí vaät lieäu quaûn lyù + Taøi khoaûn 6423 – Chi phí ñoà duøng vaên phoøng + Taøi khoaûn 6424 – Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh + Taøi khoaûn 6425 – Thueá, phí vaø leä phí + Taøi khoaûn 6426 – Chi phí döï phoøng + Taøi khoaûn 6427 – Chi phí dòch vuï mua ngoaøi + Taøi khoaûn 6428 – Chi phí baèng tieàn khaùc (Xem chi tieát heä thoáng taøi khoaûn ñeà nghò ôû phuï luïc 6) 2.2 Phöông phaùp haïch toaùn moät soá nghieäp vuï keá toaùn chuû yeáu: 2.2.1 Caùc nghieäp vuï lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö Tröôøng hôïp mua traùi phieáu vôùi giaù baèng vôùi meänh giaù vaø ñöôïc nhaän tröôùc tieàn laõi traùi phieáu haøng naêm, khi ñoù keá toaùn seõ ghi nhaän tieàn laõi traùi phieáu nhö moät khoaûn doanh thu nhaän tröôùc vaø haøng thaùng seõ ghi nhaän vaøo doanh thu hoaït ñoäng taøi chính. Nghieäp vuï phaùt sinh ñöôïc ghi nhaän nhö sau: + Ghi nhaän nghieäp vuï mua traùi phieáu vaø tieàn laõi nhaän tröôùc Nôï TK 2212 – Traùi phieáu Coù TK 3386 – Tieàn laõi traùi phieáu nhaän tröôùc Coù TK 112 – Tieàn göûi NH Trang 59 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ + Ghi nhaän tieàn laõi vaøo doanh thu haøng thaùng Nôï TK 3386 – Tieàn laõi traùi phieáu nhaän tröôùc Coù TK 5151 – Thu nhaäp töø ñaàu tö coå phieáu vaø traùi phieáu Tröôøng hôïp mua traùi phieáu vôùi giaù cheânh leäch taêng (giaù mua cao hôn meänh giaù traùi phieáu), khi ñoù phaàn cheânh leäch giöõa giaù mua vaø meänh giaù seõ ñöôïc ghi vaøo moät taøi khoaûn cheânh leäch taêng vaø phaân boå vaøo chi phí hoaït ñoäng ñaàu tö theo thôøi gian coù hieäu löïc cuûa traùi phieáu: + Ghi nhaän nghieäp vuï mua traùi phieáu vôùi giaù cheânh leäch taêng Nôï TK 2212 – Traùi phieáu Nôï TK 2213 – Cheânh leäch taêng giaù traùi phieáu Coù TK 112 – Tieàn göûi NH + Phaân boå phaàn cheânh leäch taêng giaù traùi phieáu vaøo chi phí hoaït ñoäng ñaàu tö. Nôï TK 6351 – Chi phí ñaàu tö coå phieáu, traùi phieáu Coù TK 2213 – Cheânh leäch taêng giaù traùi phieáu Tröôøng hôïp mua traùi phieáu vôùi giaù chieát khaáu (giaù mua thaáp hôn meänh giaù traùi phieáu), phaàn cheânh leäch seõ ñöôïc ghi vaøo taøi khoaûn cheânh leäch giaûm vaø ñöôïc phaân boå daàn vaøo doanh thu hoaït ñoäng ñaàu tö theo thôøi gian coù hieäu löïc cuûa traùi phieáu. + Ghi nhaän nghieäp vuï mua traùi phieáu vôùi giaù chieát khaáu Nôï TK 2212 – Traùi phieáu Coù TK 2214 – Cheânh leäch giaûm giaù traùi phieáu Coù TK 112 – Tieàn göûi NH + Phaân boå phaàn cheânh leäch giaûm giaù traùi phieáu vaøo doanh thu hoaït ñoäng ñaàu tö Nôï TK 2214 – Cheânh leäch giaûm giaù traùi phieáu Coù TK 5151 – Thu nhaäp töø ñaàu tö coå phieáu, traùi phieáu 2.2.2 Caùc nghieäp vuï lieân quan ñeán hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm 2.2.2.1 Keá toaùn doanh thu: Trang 60 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ Theo heä thoáng taøi khoaûn hieän taïi, khi khaùch haøng ñoùng phí baûo hieåm cho naêm ñaàu tieân hay caùc naêm tieáp theo, keá toaùn ñeàu ghi nhaän tröïc tieáp doanh thu vaøo moät taøi khoaûn duy nhaát laø 51111 “Thu phí baûo hieåm goác” chöù khoâng phaân ra chi tieát cho töøng naêm ñoùng phí. Baây giôø sau khi ñaõ boå sung caùc taøi khoaûn chi tieát veà doanh thu theo thôøi gian thì phöông phaùp haïch toaùn seõ ñöôïc ghi cheùp nhö sau: + Ñoái vôùi doanh thu phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân, phí baûo hieåm ñoùng moät laàn: Nôï TK 3385 – Phí baûo hieåm taïm thu Coù TK 511111 – Thu phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân Coù TK 511113 – Thu phí baûo hieåm ñoùng moät laàn + Ñoái vôùi doanh thu phí baûo hieåm taùi tuïc: Nôï TK 111, 112 Coù TK 511112 – Thu phí baûo hieåm naêm taùi tuïc Töông töï nhö vaäy ñoái vôùi caùc taøi khoaûn 5311 “Hoaøn phí baûo hieåm goác” vaø 5321 “Giaûm phí baûo hieåm goác”, thay vì chæ haïch toaùn vaøo moät taøi khoaûn chung ta coù theå haïch toaùn vaøo caùc taøi khoaûn chi tieát nhö sau: + Tröôøng hôïp khaùch haøng huyû hôïp ñoàng baûo hieåm trong voøng 21 ngaøy: Nôï TK 53111 – Hoaøn phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân Coù TK 111, 112 + Tröôøng hôïp coâng ty töø choái yeâu caàu boài thöôøng cuûa khaùch haøng vaø hoaøn traû soá phí ñaõ ñoùng dö cho coâng ty tính töø ngaøy coù söï kieän baûo hieåm xaûy ra: Nôï TK 53112 – Hoaøn phí baûo hieåm naêm taùi tuïc Coù TK 111, 112 (Tröôùc kia, khi chöa boå sung caùc taøi khoaûn chi tieát, thì trong caû hai tröôøng hôïp treân keá toaùn ñeàu haïch toaùn thaúng vaøo taøi khoaûn 5311) + Tröôøng hôïp khaùch haøng giaûm meänh giaù hôïp ñoàng trong thôøi gian caân nhaéc: Nôï TK 53211 – Giaûm phí baûo hieåm naêm ñaàu tieân Coù TK 111, 112 + Tröôøng hôïp khaùch haøng giaûm meänh giaù hôïp ñoàng sau hai naêm coù hieäu löïc cuûa hôïp ñoàng: Nôï TK 53212 – Giaûm phí baûo hieåm naêm taùi tuïc Coù TK 111, 112 Trang 61 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ Keá toaùn chi phí: Khi hôïp ñoàng baûo hieåm ñöôïc chaáp thuaän, coâng ty baûo hieåm seõ traû tieàn hoa hoàng cho ñaïi lyù baùn ñöôïc hôïp ñoàng ñoù. Trong tröôøng hôïp hôïp ñoàng bò huûy, thì tieàn hoa hoàng seõ bò thu laïi. Beân caïnh tieàn hoa hoàng, thì ñaïi lyù cuõng nhaän ñöôïc moät soá khoaûn tieàn thöôûng ñeå khuyeán khích coâng vieäc baùn haøng vaø phuïc vuï khaùch haøng cuûa ñaïi lyù. Do ñaïi lyù khoâng phaûi laø nhaân vieân tröïc tieáp cuûa coâng ty neân khoâng phaûi ñoùng thueá thu nhaäp caù nhaân, tuy nhieân coâng ty baûo hieåm vaãn phaûi giöõ moät khoaûn tieàn trích töø thu nhaäp cuûa ñaïi lyù ñeå ñoùng thueá cho Nhaø nöôùc vaø ñöôïc goïi laø thueá nhaø thaàu ñaïi lyù. +Buùt toaùn haïch toaùn theo heä thoáng taøi khoaûn hieän taïi: Nôï TK 62412 – Chi hoa hoàng (toång coäng soá tieàn hoa hoàng vaø tieàn thöôûng cho ñaïi lyù) Coù TK 3338 – Caùc loaïi thueá khaùc Coù TK 33112 – Phaûi traû veà hoa hoàng +Buùt toaùn haïch toaùn sau khi boå sung caùc taøi khoaûn chi tieát: Nôï TK 624121 – Chi hoa hoàng naêm thöù nhaát Nôï TK 624122 – Chi hoa hoàng naêm taùi tuïc Nôï TK 624123 – Chi hoa hoàng traû moät laàn Nôï TK 624124 – Chi tieàn thöôûng cho ñaïi lyù naêm thöù nhaát Nôï TK 624125 – Chi tieàn thöôûng cho ñaïi lyù naêm thöù nhaát Coù TK 3338 – Caùc loaïi thueá khaùc Coù TK 33112 – Phaûi traû veà hoa hoàng Trong tröôøng hôïp hôïp ñoàng bò huyû, coâng ty seõ traû laïi phí baûo hieåm cho khaùch haøng vaø khi ñoù chi phí hoa hoàng ñaõ thanh toaùn cho ñaïi lyù cuõng bò thu laïi vaø ghi giaûm vaøo caùc taøi khoaûn chi phí töông öùng. Ñoái vôùi caùc nghieäp vuï lieân quan ñeán hoaït ñoäng chi traû tieàn boài thöôøng vaø traû tieàn baûo hieåm goác thì caùc buùt toaùn haïch toaùn seõ ñöôïc ghi nhaän chi tieát nhö sau: + Tröôøng hôïp traû tieàn boài thöôøng cuøng vôùi soá tieàn hoaøn phí baûo hieåm ñaõ ñoùng cho ngöôøi ñöôïc thuï höôûng: Nôï TK 624111 – Chi boài thöôøng (thay cho taøi khoaûn 62411) Nôï TK 53112 – Hoaøn phí baûo hieåm naêm taùi tuïc (thay TK 5311) Trang 62 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ Coù TK 33111 – Phaûi traû veà chi boài thöôøng vaø traû tieàn baûo hieåm goác + Tröôøng hôïp ngöôøi ñöôïc baûo hieåm cheát nhöng chöa ñoùng phí: Nôï TK 62111 – Chi boài thöôøng Coù TK 51112 – Thu phí baûo hieåm thöïc thu naêm taùi tuïc (thay vì TK 5111) Coù TK 33111 – Phaûi traû veà chi boài thöôøng vaø traû tieàn baûo hieåm goác 2.3 Heä thoáng baùo caùo taøi chính 2.3.1 Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh: - Veà noäi dung: ñeà nghò thay ñoåi vaø saép xeáp laïi moät soá chæ tieâu treân baùo caùo cho hôïp lyù vaø thoáng nhaát vôùi heä thoáng taøi khoaûn nhö ñöa chæ tieâu Döï phoøng phí, döï phoøng toaùn hoïc (maõ soá 08) treân nhoùm doanh thu xuoáng nhoùm chi phí cuøng vôùi chæ tieâu Döï phoøng boài thöôøng. - Veà phöông phaùp laäp: + Giöõ nguyeân phöông phaùp laäp ñoái vôùi caùc chæ tieâu doanh thu + Thay ñoåi phöông phaùp laäp moät soá chæ tieâu chi phí nhö sau: Thu boài thöôøng nhöôïng taùi baûo hieåm (ñaây laø khoaûn giaûm tröø chi phí boài thöôøng cuûa coâng ty) – Maõ soá 17: thay vì laáy soá lieäu töø beân Nôï cuûa TK 13141 “Phaûi thu boài thöôøng nhöôïng taùi baûo hieåm” ta seõ laáy tröïc tieáp töø beân Coù cuûa TK 6244 “Chi phí tröïc tieáp kinh doanh nhöôïng taùi baûo hieåm” ñoái öùng Nôï TK 13141. Chi boài thöôøng töø döï phoøng dao ñoäng lôùn – Maõ soá 19: soá lieäu ñeå ñöa leân chæ tieâu naøy laø toång soá phaùt sinh beân Coù cuûa caùc TK 624184 vaø 624344 ñoái öùng vôùi beân Nôï TK 33514 (tröôùc ñaây ta phaûi laáy soá lieäu töø beân Nôï TK 33514 ñoái öùng vôùi beân Coù TK 6241 vaø 6243) Taêng (giaûm) döï phoøng boài thöôøng – Maõ soá 20: trong tröôøng hôïp taêng döï phoøng boài thöôøng (töùc laø phaûi trích boå sung vaøo chi phí) soá lieäu seõ ñöôïc laáy tröïc tieáp töø beân Nôï caùc TK 624183 vaø 624343 thay cho vieäc phaûi laáy soá lieäu töø beân Coù cuûa TK 33513. Ñoái vôùi tröôøng hôïp giaûm döï phoøng boài thöôøng, thì soá lieäu seõ Trang 63 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ ñöôïc laáy töø beân Coù cuûa caùc TK chi phí töông öùng vaø ñöôïc ghi aâm döôùi hình thöùc ghi trong ngoaëc ñôn. Taêng (giaûm) döï phoøng phí, döï phoøng toaùn hoïc – Maõ soá 21: soá lieäu ñeå ghi vaøo chæ tieâu naøy ñoái vôùi tröôøng hôïp taêng laø soá trích boå sung caên cöù vaøo soá phaùt sinh Nôï TK 624181, 624341 “ Döï phoøng phí” hoaëc Nôï TK 624182, 624342 “Döï phoøng toaùn hoïc” thay cho tröôùc kia ta phaûi laáy töø beân Coù TK 33511 hoaëc 33512, vaø ngöôïc laïi cho tröôøng hôïp giaûm döï phoøng. Soá trích döï phoøng dao ñoäng lôùn trong naêm – Maõ soá 22: thay cho vieäc laáy soá lieäu töø beân Coù TK 33514, ta seõ laáy soá lieäu tröïc tieáp töø beân Nôï caùc TK 624184 vaø 624344 (Maãu baùo caùo xin xem phuï luïc 7). 2.3.2 Thuyeát minh baùo caùo taøi chính Hieän taïi theo cheá ñoä keá toaùn daønh cho caùc doanh nghieäp baûo hieåm thì caùc chæ tieâu sau ñaây caàn phaûi ñöôïc trình baøy trong phaàn thuyeát minh baùo caùo taøi chính laø: chæ tieâu chi phí kinh doanh theo yeáu toá; tình hình taêng giaûm taøi saûn coá ñònh; tình hình ñaàu tö; caùc khoaûn phaûi thu vaø nôï phaûi traû; vaø tình hình taêng giaûm nguoàn voán chuû sôû höõu. Theo toâi neân boû chæ tieâu ñaàu tieân cuûa phaàn thuyeát minh baùo caùo taøi chính laø chæ tieâu “Chi phí kinh doanh theo yeáu toá” vaø thay theá baèng “Baùo caùo chi tieát chi kinh doanh baûo hieåm”. Trong baùo caùo naøy ta seõ phaûn aùnh chi tieát caùc chæ tieâu chi phí lieân quan ñeán hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm nhö: - Chi boài thöôøng - Chi traû tieàn baûo hieåm - Chi hoa hoàng naêm thöù nhaát - Chi hoa hoàng naêm taùi tuïc - Chi hoa hoàng traû moät laàn - Döï phoøng phí chöa ñöôïc höôûng - Döï phoøng toaùn hoïc Trang 64 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ - Döï phoøng boài thöôøng - Döï phoøng dao ñoäng lôùn - Chi khaùc hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm. Vieäc trình baøy caùc chæ tieâu chi phí naøy treân phaàn thuyeát minh baùo caùo taøi chính seõ giuùp cho ngöôøi ñoïc coù ñöôïc söï nhaän xeùt chính xaùc hôn veà tình hình kieåm soaùt chi phí cuûa coâng ty ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm. Beân caïnh “baùo caùo chi tieát chi kinh doanh baûo hieåm”, toâi ñeà nghò boå sung theâm “baùo caùo chi tieát thu kinh doanh baûo hieåm” ñeå phaûn aùnh chi tieát caùc chæ tieâu doanh thu lieân quan ñeán hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm cuûa coâng ty. Thoâng qua caùc chæ tieâu doanh thu naøy, ngöôøi ñoïc coù theå ñaùnh giaù ñöôïc tình hình kinh doanh thöïc teá cuûa coâng ty trong thôøi gian vöøa qua vaø khaû naêng phaùt trieån cuûa coâng ty khi so saùnh vôùi caùc coâng ty khaùc. Ngoaøi ra toâi cuõng ñeà nghò boå sung theâm “baùo caùo chi tieát hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính” ñeå phaûn aùnh tình hình thu nhaäp vaø chi phí cuûa caùc hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính cuûa coâng ty. Vieäc trình baøy chi tieát thu nhaäp vaø chi phí cuûa töøng hoaït ñoäng ñaàu tö nhaèm giuùp cho ngöôøi ñoïc coù moät caùi nhìn khaùch quan veà tình hình ñaàu tö cuûa coâng ty vaø khaû naêng sinh lôïi töø caùc hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính. Khi ñoù coâng ty seõ gaëp thuaän lôïi trong vieäc tung ra caùc hôïp ñoàng baûo hieåm maø beân caïnh quyeàn lôïi ñöôïc baûo hieåm, chuû hôïp ñoàng coøn ñöôïc chia laõi töø caùc hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa coâng ty. (Xem chi tieát ôû phuï luïc 8) Trang 65 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3: Chöông 3 ñeà caäp ñeán caùc giaûi phaùp ñeå hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ (AIA Vieät Nam). Nhöõng giaûi phaùp naøy chuû yeáu nhaèm ñeå hoaøn thieän heä thoáng taøi khoaûn vaø caùc baùo caùo taøi chính cuûa doanh nghieäp vaø qua ñoù giuùp naâng cao ñöôïc khaû naêng cung caáp thoâng tin cuûa keá toaùn cho caùc nhaø quaûn lyù. Ñoái vôùi heä thoáng taøi khoaûn thì giaûi phaùp hoaøn thieän chuû yeáu laø boå sung theâm caùc taøi khoaûn chi tieát ñeå taïo thuaän lôïi cho coâng taùc haïch toaùn keá toaùn. Ñoàng thôøi noù cuõng laø cô sôû ñeå ñöa soá lieäu leân caùc baùo caùo taøi chính ñöôïc chính xaùc vaø phuø hôïp vôùi caùc nguyeân taéc chung cuûa keá toaùn. Ñoái vôùi baùo caùo taøi chính thì caùc giaûi phaùp ñöa ra moät laø ñeå giuùp cho coâng vieäc laäp baùo caùo deã daøng vaø thuaän lôïi hôn, hai laø giuùp cho nhöõng ngöôøi ñoïc baùo caùo coù theâm ñöôïc nhöõng thoâng tin höõu ích lieân quan ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty. Döïa vaøo nhöõng thoâng tin ñöôïc ñöa ra treân baùo caùo taøi chính, caùc nhaø quaûn lyù hoaëc caùc cô quan chöùc naêng coù theå ñaùnh giaù ñöôïc tình hình hoaït ñoäng cuûa coâng ty vaø coù nhöõng chính saùch thích hôïp cho töøng thôøi kyø phaùt trieån hay suy thoaùi. Trang 66 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ _________________________________________________________________________________________ KEÁT LUAÄN CHUNG Hieän nay ngaønh kinh doanh baûo hieåm noùi chung vaø baûo hieåm nhaân thoï noùi rieâng ñang coù xu höôùng phaùt trieån maïnh meõ ôû nöôùc ta. Hoaït ñoäng baûo hieåm ngaøy caøng trôû neân phoå bieán trong ñôøi soáng haøng ngaøy cuûa ngöôøi daân. Thò tröôøng Vieät Nam vaãn luoân ñöôïc ñaùnh giaù laø thò tröôøng tieàm naêng cuûa caùc coâng ty baûo hieåm nhaân thoï do daân soá ñoâng vaø soá löôïng ngöôøi coù hôïp ñoàng baûo hieåm coøn raát thaáp, do ñoù ngaønh baûo hieåm nhaân thoïvaãn coøn coù nhieàu cô hoäi ñeå phaùt trieån. Ñeå coù theå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu phaùt trieån cuûa ngaønh kinh doanh baûo hieåm thì caàn phaûi coù moät heä thoáng keá toaùn hoaøn chænh phuø hôïp vôùi hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm vaø caùc nguyeân taéc, chuaån möïc cuûa keá toaùn ôû Vieät Nam cuõng nhö treân theá giôùi. Luaän vaên cao hoïc veà ñeà taøi “Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty baûo hieåm quoác teá Myõ” (AIA Vieät Nam) ñöôïc xaây döïng treân cô sôû ñöa ra nhöõng khaùi nieäm chung veà baûo hieåm nhaân thoï vaø moät soá ñaëc ñieåm cuûa keá toaùn baûo hieåm nhaân thoï. Ñoàng thôøi noù cuõng trình baøy lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp baûo hieåm vaø tình hình thöïc teá khi aùp duïng cheá ñoä keá toaùn taïi coâng ty AIA Vieät Nam. Döïa treân tình hình thöïc teá ñoù, luaän vaên ñaõ ñeà ra moät soá giaûi phaùp ñeå hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho coâng ty AIA Vieät Nam noùi rieâng vaø cho ngaønh kinh doanh baûo hieåm nhaân thoï noùi chung. Do coù söï haïn cheá veà thôøi gian vaø noäi dung cuûa ñeà taøi laïi roäng, neân caùc giaûi phaùp ñöa ra coù theå vaãn coù nhöõng thieáu soùt vaø chöa giaûi quyeát ñöôïc heát caùc vaán ñeà cuûa coâng taùc keá toaùn baûo hieåm nhaân thoï. Ñeà taøi veà cheá ñoä keá toaùn aùp duïng cho caùc doanh nghieäp baûo hieåm vaãn coøn caàn phaûi nghieân cöùu roäng hôn vaø saâu hôn cho toaøn ngaønh baûo hieåm chöù khoâng phaûi chæ rieâng cho baûo hieåm nhaân thoï, nhaèm taêng cöôøng tính hoaøn thieän vaø phaùt trieån cuûa heä thoáng keá toaùn ñeå coù theå theo kòp ñaø phaùt trieån cuûa ngaønh kinh doanh baûo hieåm. Ñoàng thôøi cuõng giuùp cho cheá ñoä keá toaùn baûo hieåm ngaøy ñeán gaàn vôùi caùc chuaån möïc vaø thoâng leä keá toaùn quoác teá. Trang 67