Mục lục Trang
Lời mở đầu 1
Phần 1. Những vấn đề lý luận cơ bản về kế toán chi phí sản xuất trong doanh nghiệp sản xuất 2
I. Sự cần thiết của kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất 2
1. Chi phí sản xuất 2
11 Khái niệm chi phí sản xuất 2
12 Phân loại chi phí sản xuất 3
2. Giá thành sản phẩm 4
21 Khái niệm giá thành sản phẩm 4
3. Phân loại giá thành sản phẩm 5
4. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm 6
II. Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất 7
1. Kế toán chi phí sản xuất 7
11 Đối tượng và phương pháp tập hợp chi phí sản xuất 7
12 Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 8
13 Kế toán chi phí nhân công trực tiếp 9
14 Kế toán chi phí sản xuất chung 10
15 Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất 12
2. Kiểm kê và đánh giá sản phẩm dở dang cuối kì 13
21 ý nghĩa của việc đánh giá sản phẩm dở dang 13
22 Kiểm kê và đánh giá sản phẩm dở dang 13
3. Tính giá thành sản phẩm 13
31 Đối tượng tính giá thành sản phẩm 13
32 Đơn vị tính giá thành và kì tính giá thành 14
33 Các phương pháp tính giá thành sản phẩm 15
4. Sổ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 15
Phần 2. Kế toán chi phí sản xuất tại Công ty cao su Sao Vàng 17
I. Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. 17
II. Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp. 20
III. Hạch toán chi phí sản xuất chung. 22
IV. Tập hợp chi phí sản xuất và xác định giá trị sản phẩm dở dang. 25
1. Tập hợp chi phí sản xuất. 25
2. Xác định giá trị sản phẩm dở dang. 30
3. Tính giá thành sản phẩm. 32
Phần 3. Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su Sao Vàng 33
I. Nhận xét về tổ chức công tác kế toán chi phí giá thành 33
II. Giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su Sao Vàng 34
Kết luận 36
Danh mục tài liệu tham khảo 37
Lời mở đầu
Nền kinh tế thị trường với sự tự do cạnh tranh, bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, mở ra cho các doanh nghiệp nhiều cơ hội để vươn lên tự khẳng định mình. Tuy nhiên nó cũng đặt ra cho các doanh nghiệp không ít khó khăn thách thức phải giải quyết. Với lợi nhuận là mục tiêu hàng đầu, Công ty Cao su sao vàng đã không ngừng hoàn thiện công tác quản lí doanh nghiệp của mình, trong đó chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là hai chỉ tiêu quan trọng mà Công ty luôn quan tâm.
Để tồn tại và đứng vững trong nền kinh tế thị trường, tiết kiệm chi phí sản xuất và hạ giá thành sản phẩm là động lực chính của Công ty. Các nhà quản trị muốn đưa ra được quyết định đúng đắn về việc nâng cao hiệu quả sử dụng chi phí hay để điều chỉnh hoạt động sản xuất kinh doanh, thì các thông tin kế toán đưa ra phải thật sát thực. Điều đó đòi hỏi công việc hạch toán chi phí cần phải chính xác, giá thành sản phẩm cần được tính đúng và tính đủ.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, em đã lựa chọn đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su sao vang”` cho chuyên đề kế toán trưởng của mình. Chuyên đề gồm ba nội dung chính sau:
Phần 1. Những vấn đề lí luận cơ bản về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất.
Phần 2. Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su sao vàng.
Phần 3. Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su sao vàng.
Do những hạn chế về thời gian và trình độ, Chuyên đề sẽ không tránh khỏi những thiếu sót nhất định mong được sự góp ý để hoàn thiện hơn.
37 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2313 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su sao vang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
NÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sù tù do c¹nh tranh, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, më ra cho c¸c doanh nghiÖp nhiÒu c¬ héi ®Ó v¬n lªn tù kh¼ng ®Þnh m×nh. Tuy nhiªn nã còng ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng Ýt khã kh¨n th¸ch thøc ph¶i gi¶i quyÕt. Víi lîi nhuËn lµ môc tiªu hµng ®Çu, C«ng ty Cao su sao vµng ®· kh«ng ngõng hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lÝ doanh nghiÖp cña m×nh, trong ®ã chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai chØ tiªu quan träng mµ C«ng ty lu«n quan t©m.
§Ó tån t¹i vµ ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ ®éng lùc chÝnh cña C«ng ty. C¸c nhµ qu¶n trÞ muèn ®a ra ®îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ hay ®Ó ®iÒu chØnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, th× c¸c th«ng tin kÕ to¸n ®a ra ph¶i thËt s¸t thùc. §iÒu ®ã ®ßi hái c«ng viÖc h¹ch to¸n chi phÝ cÇn ph¶i chÝnh x¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm cÇn ®îc tÝnh ®óng vµ tÝnh ®ñ.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, em ®· lùa chän ®Ò tµi “Hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cao su sao vµng” cho chuyªn ®Ò kÕ to¸n trëng cña m×nh. Chuyªn ®Ò gåm ba néi dung chÝnh sau:
PhÇn 1. Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
PhÇn 2. Thùc tr¹ng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cao su sao vµng.
PhÇn 3. Hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cao su sao vµng.
Do nh÷ng h¹n chÕ vÒ thêi gian vµ tr×nh ®é, Chuyªn ®Ò sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh mong ®îc sù gãp ý ®Ó hoµn thiÖn h¬n.
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt
Sù cÇn thiÕt cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt
Sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. NÒn s¶n xuÊt x· héi cña bÊt k× ph¬ng thøc s¶n xuÊt nµo còng g¾n liÒn víi sù vËn ®éng vµ tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n t¹o nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nãi c¸ch kh¸c, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ba yÕu tè: T liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh tiªu hao cña chÝnh b¶n th©n c¸c yÕu tè trªn. Nh vËy, ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt hµng ho¸, ngêi s¶n xuÊt ph¶i bá chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, vÒ t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng. V× thÕ, sù h×nh thµnh nªn c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ tÊt yÕu kh¸ch quan, kh«ng phô thuéc vµo ý chÝ chñ quan cña ngêi s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt
Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt - kinh doanh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp bá ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh trong mét thêi k× nhÊt ®Þnh (th¸ng, quý, n¨m).
Thùc chÊt, chi phÝ lµ sù dÞch chuyÓn vèn - chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµo c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ (s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô), lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i tiªu dïng trong mét k× ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ chi phÝ cÇn ph©n biÖt chi phÝ vµ chi tiªu:
Chi phÝ lµ sù biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mµ doanh nghiÖp ph¶i chi ra trong mét k× kinh doanh. Nh vËy, chØ ®îc tÝnh lµ chi phÝ cña mét k× h¹ch to¸n nh÷ng hao phÝ vÒ tµi s¶n liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong k× chø kh«ng ph¶i mäi kho¶n chi ra trong k× h¹ch to¸n.
Chi tiªu lµ sù gi¶m ®i ®¬n thuÇn c¸c lo¹i vËt t, tµi s¶n, tiÒn vèn cña doanh nghiÖp, bÊt kÓ nã ®îc dïng vµo môc ®Ých g×. Tæng sè chi tiªu trong k× cña doanh nghiÖp bao gåm chi tiªu cho qu¸ tr×nh cung cÊp (mua s¾m vËt t, hµng ho¸…), chi tiªu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh (chi cho s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm…) vµ chi cho qu¸ tr×nh tiªu thô (chi vËn chuyÓn, bèc dì, qu¶ng c¸o).
Nh vËy chi tiªu lµ c¬ së ph¸t sinh cña chi phÝ, kh«ng cã chi tiªu th× kh«ng cã chi phÝ. Tæng sè chi phÝ ph¸t sinh trong k× cña doanh nghiÖp bao gåm toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hao phÝ hoÆc tiªu dïng hÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tÝnh vµo k× nµy. Chi phÝ vµ chi tiªu cßn kh¸c nhau vÒ thêi gian, cã nh÷ng kho¶n chi tiªu k× nµy nhng cha ®îc tÝnh vµo chi phÝ (chi mua nguyªn vËt liÖu vÒ nhËp kho nhng cha ®îc sö dông…) vµ cã nh÷ng kho¶n tÝnh vµo chi phÝ k× nµy nhng thùc tÕ cha chi tiªu (chi phÝ trÝch tríc). Së dÜ cã sù kh¸c biÖt gi÷a chi tiªu vµ chi phÝ nh vËy lµ do ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt vËn ®éng vµ ph¬ng thøc dÞch chuyÓn gi¸ trÞ cña tõng lo¹i tµi s¶n vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ yªu cÇu kÜ thuËt h¹ch to¸n chóng.
Kh¸c víi kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt cña kÕ to¸n ViÖt Nam, ®èi víi kÕ to¸n Mü, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc hiÓu lµ kho¶n hao phÝ bá ra ®Ó thu ®îc mét sè cña c¶i vËt chÊt hay dÞch vô. Kho¶n hao phÝ nµy cã thÓ lµ tiÒn mÆt chi ra, tµi s¶n chuyÓn nhîng hay dÞch vô hoµn thµnh…®îc ®¸nh gi¸ trªn c¨n cø tiÒn mÆt. Cßn theo quan ®iÓm cña kÕ to¸n Ph¸p, chi phÝ s¶n xuÊt lµ toµn bé sè tiÒn mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Chi phÝ bao gåm: chi phÝ mua nguyªn vËt liÖu, hµng ho¸ vµ c¸c kho¶n dù tr÷ kh¸c.
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cã rÊt nhiÒu lo¹i, nhiÒu kho¶n kh¸c nhau c¶ vÒ néi dung, tÝnh chÊt, c«ng dông, vai trß, vÞ trÝ…®èi víi qu¸ tr×nh kinh doanh. §Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lÝ vµ h¹ch to¸n, cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. HiÖn nay C«ng Cao su sao vµng ®ang ¸p dông c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm.
C¨n cø vµo ý nghÜa cña chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh toµn bé, chi phÝ ®îc ph©n chia theo kho¶n môc. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, gi¸ thµnh s¶n phÈm ë ViÖt Nam bao gåm 5 kho¶n môc chi phÝ:
Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp: ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, phô, nhiªn liÖu… tham gia trùc tiÕp vµo viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: gåm tiÒn l¬ng, phô cÊp l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch cho c¸c quü BHXH, BHYT, KPC§ theo tØ lÖ víi tiÒn l¬ng ph¸t sinh.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n xëng s¶n xuÊt (trõ chi phÝ vËt liÖu vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp).
Chi phÝ b¸n hµng: bao gåm toµn bé nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô.
Chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp: bao gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn qu¶n trÞ kinh doanh vµ qu¶n lÝ hµnh chÝnh trong doanh nghiÖp.
Theo Th«ng t 89/2002/TT-BTC ngµy 9/10/2002 híng dÉn kÕ to¸n thùc hiÖn 04 chuÈn mùc kÕ to¸n ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-BTC, ngµy 31/12/2001 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh, chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc ph©n lo¹i theo mèi quan hÖ víi s¶n lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Cô thÓ nh sau:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh: lµ chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp kh«ng thay ®æi theo s¶n lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra nh chi phÝ khÊu hao TSC§ vµ chi phÝ b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ, chi phÝ hµnh chÝnh trong ph©n xëng.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi: lµ chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp thay ®æi trùc tiÕp hoÆc gÇn nh trùc tiÕp theo sè lîng s¶n phÈm dë dang. VÝ dô nh: Chi phÝ ngyªn vËt liÖu trùc tiÕp, Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
Ngoµi c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ cßn cã thÓ ®îc ph©n lo¹i theo nh÷ng c¸ch sau:
Ph©n lo¹i theo yÕu tè chi phÝ.
Ph©n lo¹i theo quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ khèi lîng c«ng viÖc s¶n phÈm hoµn thµnh.
Ph©n lo¹i theo lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm
Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng t¸c, s¶n phÈm lao vô ®· hoµn thµnh.
ChØ tiªu gi¸ thµnh ph¶i g¾n liÒn víi tõng lo¹i s¶n phÈm, ®îc tÝnh ®èi víi sè lîng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh khi kÕt thóc toµn bé quy tr×nh s¶n xuÊt, hay mét giai ®o¹n s¶n xuÊt (b¸n thµnh phÈm) chø kh«ng tÝnh cho thµnh phÈm cßn n»m trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph¹m trï cña s¶n xuÊt hµng ho¸, ph¶n ¸nh lîng gi¸ trÞ cña nh÷ng hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®· thùc sù chi ra cho s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Trong gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ tham gia trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô ph¶i ®îc båi hoµn ®Ó t¸i s¶n xuÊt ë doanh nghiÖp mµ kh«ng bao gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong k× kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh÷ng chi phÝ ®a vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ph¶n ¸nh ®îc gi¸ trÞ thùc cña c¸c t liÖu s¶n xuÊt tiªu dïng cho s¶n xuÊt, tiªu thô vµ c¸c kho¶n chi tiªu kh¸c cã liªn quan tíi viÖc bï ®¾p gi¶n ®¬n hao phÝ lao ®éng sèng. Mäi c¸ch tÝnh to¸n chñ quan, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng c¸c yÕu tè gi¸ trÞ trong gi¸ thµnh ®Òu cã thÓ dÉn ®Õn viÖc ph¸ vì c¸c quan hÖ hµng - tiÒn tÖ, kh«ng x¸c ®Þnh ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh vµ kh«ng thùc hiÖn ®îc t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng.
Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
§Ó ®¸p øng yªu cÇu cña qu¶n lÝ, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gi¸ thµnh còng nh yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸ thµnh ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é, nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n kh¸c nhau. Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ, gi¸ thµnh ®îc ph©n lo¹i nh sau:
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (cßn gäi lµ gi¸ thµnh c«ng xëng) lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m vi ph©n xëng s¶n xuÊt.
Gi¸ thµnh tiªu thô (cßn gäi lµ gi¸ thµnh toµn bé hay gi¸ thµnh ®Çy ®ñ) lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Gi¸ thµnh tiªu thô ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm
=
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm
+
Chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp
+
Chi phÝ b¸n hµng
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho nhµ qu¶n lÝ biÕt ®îc kÕt qu¶ kinh doanh (l·i, lç) cña tõng mÆt hµng, tõng lo¹i dÞch vô mµ doanh nghiÖp kinh doanh. Ngoµi ra, gi¸ thµnh cßn cã thÓ ®îc ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh.
Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ mét qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm hai mÆt: MÆt hao phÝ s¶n xuÊt vµ mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ nh÷ng kho¶n chi phÝ (ph¸t sinh trong k×, k× tríc chuyÓn sang) vµ c¸c chi phÝ trÝch tríc liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô, ®· hoµn thµnh trong k× sÏ t¹o nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nãi c¸ch kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra bÊt k× ë k× nµo nhng cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm ®· hoµn thµnh trong k×.
Cã thÓ ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm th«ng qua s¬ ®å sau:
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu k×
D
B
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong k×
C
A
Tæng gi¸ thµnh S¶n phÈm, dÞch vô hoµn thµnh
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi k×
Qua s¬ ®å ta thÊy: AC = AB + BD – CD
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh
=
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu k×
+
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong k×
-
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi k×
Khi gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang (chi phÝ s¶n xuÊt dë dang) ®Çu k× vµ cuèi k× b»ng nhau, hoÆc c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã s¶n phÈm dë dang th× tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng tæng chi phÝ ph¸t sinh trong k×. Trong mèi quan hÖ chÆt chÏ ®ã, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm còng cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n sau:
VÒ thêi gian: gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ g¾n víi mét thêi k× nhÊt ®Þnh cßn chi phÝ s¶n xuÊt th× liªn quan ®Õn nhiÒu k× nh chi phÝ k× tríc chuyÓn sang, chi phÝ k× nµy ph¸t sinh kh«ng bao gåm c¸c chi phÝ chuyÓn sang k× sau.
VÒ s¶n phÈm: chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng g¾n trùc tiÕp víi sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh trong k×, cßn gi¸ thµnh ®îc tÝnh trªn sè lîng b¸n thµnh phÈm hay s¶n phÈm hoµn thµnh.
VÒ gi¸ trÞ: Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng bao gåm nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt ®· chi ra trong k× (chi phÝ chê ph©n bæ ë k× sau) song gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i tÝnh c¶ chi phÝ ®· chi ë k× tríc ®îc ph©n bæ cho k× nµy. Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong k× kh¸c víi tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c¸c s¶n phÈm hoµn thµnh trong k×.
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
§èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
Tæ chøc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm hai giai ®o¹n kÕ tiÕp nhau. §ã lµ giai ®o¹n h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh theo tõng s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, ®¬n ®Æt hµng, giai ®o¹n c«ng nghÖ, ph©n xëng… vµ giai ®o¹n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm, s¶n phÈm theo ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh…theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh quy ®Þnh. ViÖc ph©n chia nµy xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu qu¶n lÝ, kiÓm tra vµ ph©n tÝch chi phÝ, yªu cÇu h¹ch to¸n kinh doanh néi bé, theo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ cña tõng doanh nghiÖp vµ yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh quy ®Þnh. Cã thÓ nãi, viÖc ph©n chia qu¸ tr×nh h¹ch to¸n thµnh hai giai ®o¹n lµ do sù kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ giíi h¹n tËp hîp chi phÝ trong h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt - tøc lµ ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt - vµ s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn ph¶i tÝnh gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ - tøc lµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Nh vËy, x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ viÖc x¸c ®Þnh giíi h¹n tËp hîp chi phÝ mµ thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ n¬i chÞu chi phÝ.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ph¬ng ph¸p hay hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ. VÒ c¬ b¶n, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ bao gåm c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo s¶n phÈm, theo ®¬n ®Æt hµng, theo giai ®o¹n c«ng nghÖ, theo ph©n xëng, theo nhãm s¶n phÈm v.v.. Néi dung chñ yÕu lµ kÕ to¸n më thÎ (hoÆc sæ) chi tiÕt h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®èi tîng ®· x¸c ®Þnh, ph¶n ¸nh c¸c ®èi tîng liªn quan ®Õn tõng ®èi tîng, hµng th¸ng tæng hîp chi phÝ theo tõng ®èi tîng.
Tuú theo ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho ¸p dông trong doanh nghiÖp mµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®îc thùc hiÖn theo mét trong hai ph¬ng ph¸p sau: H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn (KKTX) vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k× (KK§K).
KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu…®îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm.
§èi víi nh÷ng vËt liÖu khi xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt (ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt, hoÆc s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm, lao vô…) th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®èi tîng ®ã. Trêng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®îc th× ph¶i ¸p dông gi¸n tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan. Tiªu thøc ph©n bæ thêng ®îc sö dông lµ ph©n bæ theo ®Þnh møc tiªu hao, theo hÖ sè, theo träng lîng, sè lîng s¶n phÈm…
§Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, kÕ to¸n sö dông TK 621 “Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ (ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt) víi kÕt cÊu nh sau:
Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô.
Bªn Cã:
Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt.
KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp.
Tµi kho¶n 621 cuèi k× kh«ng cã sè d.
S¬ ®å 1: KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
TK 151,152, 331, 111, 112..
TK 621
VËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm, tiÕn hµnh lao vô, dÞch vô
KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp
VËt liÖu dïng kh«ng
hÕt nhËp l¹i kho
TK 152
TK 154
KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n thï lao ph¶i tr¶ cho nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô nh tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l¬ng (phô cÊp khu vùc, ®éc h¹i, phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê…). Ngoµi ra, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm c¸c kho¶n ®ãng gãp cho c¸c quü B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ, Kinh phÝ c«ng ®oµn do doanh nghiÖp chÞu vµ ®îc tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh theo mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh víi sè tiÒn l¬ng ph¸t sinh cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
§Ó theo dâi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông TK 622 “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ gièng nh TK 621.
Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh.
Tµi kho¶n 622 kh«ng cã sè d cuèi k×.
S¬ ®å 2: S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
TK 622
TK 154
KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
L¬ng vµ phô cÊp ph¶i tr¶ cho nh©n c«ng trùc tiÕp
C¸c kho¶n ®ãng gãp theo tØ lÖ víi tiÒn l¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ph¸t sinh
TK 334
TK 338
TK 335
TrÝch tríc tiÒn l¬ng phÐp, l¬ng ngõng viÖc cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm. §©y lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
§Ó theo dâi vµ ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK 627 “Chi phÝ s¶n xuÊt chung”. Tµi kho¶n nµy ®îc më theo tõng ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt. TK 627 cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn Nî: Chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong k×.
Bªn Cã: C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung.
TK 627 cuèi k× kh«ng cã sè d do ®· kÕt chuyÓn hay ph©n bæ hÕt cho c¸c lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô, lao vô vµ ®îc chi tiÕt thµnh 6 tµi kho¶n cÊp 2:
TK 6271 - Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng
TK 6272 - Chi phÝ vËt liÖu
TK 6273 - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
TK 6274 - Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK 6277 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
TK 6278 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
S¬ ®å 5: KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.
TK 627
TK 111, 112, 138,152
C¸c kho¶n ghi gi¶m chi
phÝ s¶n xuÊt chung
L¬ng vµ phô cÊp l¬ng nh©n viªn ph©n xëng
BHXH, BHYT, KPC§ (phÇn tÝnh vµo chÝ phÝ)
TK 334
TK 338
TK 152, 153,142,242
TK 214
TK 111, 112, 331
TK 154
C«ng cô, vËt liÖu xuÊt dïng phôc vô ph©n xëng
KhÊu hao TSC§
dïng cho ph©n xëng
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
Ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK 133
ThuÕ GTGT ®Çu vµo
KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt
§Ó ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong k× theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, kÕ to¸n sö dông TK 154 - “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang”. TK 154 ®îc më chi tiÕt cho tõng ngµnh s¶n xuÊt, tõng n¬i ph¸t sinh chi phÝ hay tõng lo¹i s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm, tõng lo¹i lao vô, dÞch vô…cña c¸c bé phËn s¶n xuÊt - kinh doanh chÝnh, s¶n xuÊt kinh - doanh phô (kÓ c¶ thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn).
S¬ ®å 6: Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
TK 154
C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt
KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
TK 621
TK 622
TK 627
TK 152, 111…
TK 152, 155
TK 632
KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
KÕt chuyÓn (hoÆc ph©n bæ) chi phÝ s¶n xuÊt chung
Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh
NhËp kho
Tiªu thô th¼ng
Chê chÊp nhËn
TK 157
KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi k×
ý nghÜa cña viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm cha kÕt thóc giai ®o¹n chÕ biÕn, cßn n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó tÝnh ®îc gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. Gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ®îc tÝnh ®óng tÝnh ®ñ hay kh«ng phô thuéc vµo viÖc gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cã ®îc tÝnh chÝnh x¸c hay kh«ng. ChÝnh v× thÕ doanh nghiÖp cÇn ph¶i lùa chän ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang phï hîp nhÊt víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ tÝnh chÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang
Doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän mét trong c¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang nh sau:
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh.
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo s¶n lîng íc tÝnh t¬ng ®¬ng.
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo 50% chi phÝ chÕ biÕn.
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc theo chi phÝ trùc tiÕp.
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ ®Þnh møc hoÆc kÕ ho¹ch.
TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
X¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh chÝnh lµ viÖc x¸c ®Þnh s¶n phÈm, b¸n thµnh phÈm, c«ng viÖc, lao vô nhÊt ®Þnh ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ. §èi tîng ®ã cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hay lµ s¶n phÈm cña mét giai ®o¹n s¶n xuÊt, tuú theo yªu cÇu cña chÕ ®é kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp ¸p dông.
ViÖc x¸c ®Þnh râ mèi quan hÖ vµ sù kh¸c nhau gi÷a ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa lín, mang tÝnh ®Þnh híng cho tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó ph©n biÖt ®îc ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ngay c¶ khi chóng ®ång nhÊt lµ mét, cÇn dùa vµo c¸c c¬ së sau:
§Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt: (s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay phøc t¹p)
Víi s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ s¶n phÈm hay toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (nÕu s¶n xuÊt mét thø s¶n phÈm) hoÆc cã thÓ lµ nhãm s¶n phÈm (nÕu s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm). §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ë ®©y lµ s¶n phÈm cuèi cïng.
Víi s¶n xuÊt phøc t¹p, ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm, c¸c giai ®o¹n chÕ biÕn, ph©n xëng s¶n xuÊt hoÆc nhãm chi tiÕt, bé phËn s¶n phÈm… Cßn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh l¹i lµ thµnh phÈm ë bíc chÕ t¹o cuèi cïng hay b¸n thµnh phÈm ë tõng bíc chÕ t¹o.
Lo¹i h×nh s¶n xuÊt: (®¬n chiÕc, s¶n xuÊt hµng lo¹t nhá hay s¶n xuÊt hµng lo¹t víi khèi lîng lín)
Víi s¶n xuÊt ®¬n chiÕc vµ s¶n xuÊt hµng lo¹t nhá, ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ lµ c¸c ®¬n ®Æt hµng riªng biÖt, cßn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm cña tõng ®¬n ®Æt hµng.
§èi víi s¶n xuÊt hµng lo¹t cã khèi lîng lín, phô thuéc vµo quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt (®¬n gi¶n hay phøc t¹p) mµ ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, chi tiÕt, nhãm chi tiÕt, giai ®o¹n c«ng nghÖ… Cßn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi cïng hay b¸n thµnh phÈm.
Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lÝ, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh:
Dùa trªn c¬ së tr×nh ®é, yªu cÇu vµ tæ chøc qu¶n lÝ ®Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Víi tr×nh ®é cao, cã thÓ chi tiÕt ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ë c¸c gãc ®é kh¸c nhau. Ngîc l¹i, nÕu tr×nh ®é thÊp th× ®èi tîng ®ã cã thÓ bÞ h¹n chÕ vµ bÞ thu hÑp l¹i.
§¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh vµ k× tÝnh gi¸ thµnh
§¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh lµ c¨n cø tÝnh ®îc thõa nhËn phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt ho¸ lÝ cña s¶n phÈm. §¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh ph¶i t¬ng øng víi ®¬n vÞ tÝnh ®· ghi trong kÕ ho¹ch cña doanh nghiÖp.
Trªn c¬ së ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ®· x¸c ®Þnh, c¨n cø vµo chu k× s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, tÝnh chÊt s¶n phÈm, ®Ó x¸c ®Þnh k× tÝnh gi¸ thµnh nh»m cung cÊp sè liÖu vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch kÞp thêi phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lÝ doanh nghiÖp. Th«ng thêng, nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt víi khèi lîng lín, chu k× s¶n xuÊt ng¾n th× k× tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp lµ hµng th¸ng. Cßn ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hoÆc theo tõng ®¬n ®Æt hµng, cã chu k× s¶n xuÊt dµi, s¶n phÈm hay nhãm s¶n phÈm hoµn thµnh khi kÕt thóc chu k× s¶n xuÊt cña s¶n phÈm hay nhãm s¶n phÈm ®ã th× k× tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi ®iÓm hoµn thµnh. K× tÝnh gi¸ thµnh ë ®©y kh«ng trïng víi thêi ®iÓm b¸o c¸o.
C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh lµ mét ph¬ng ph¸p hay hÖ thèng ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm, nã mang tÝnh thuÇn tuý kÜ thuËt tÝnh to¸n chi phÝ cho tõng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh bao gåm:
Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.
Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ.
Ph¬ng ph¸p hÖ sè.
Ph¬ng ph¸p tØ lÖ.
Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô.
Ph¬ng ph¸p liªn hîp.
Sæ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Tríc hÕt, kÕ to¸n më sæ (hoÆc thÎ) h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ (ph©n xëng, bé ph©n s¶n xuÊt s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm…). Sæ ®îc më riªng cho tõng TK 621, 622, 627, 154, 142, 335. C¨n cø ®Ó ghi vµo sæ lµ sæ chi tiÕt c¸c TK th¸ng tríc vµ c¸c chøng tõ gèc, c¸c b¶ng ph©n bæ (tiÒn l¬ng, BHXH, vËt liÖu, dông cô, khÊu hao…), b¶ng kª chi phÝ theo dù to¸n. Sæ cã thÓ më riªng theo tõng ®èi tîng hoÆc më chung cho nhiÒu ®èi tîng. TiÕp theo ®ã, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong k× cã liªn quan ®Õn tõng ®èi tîng h¹ch to¸n. Sau ®ã, kÕ to¸n tæng hîp toµn bé chi phÝ ph¸t sinh theo tõng néi dung thuéc tõng ®èi tîng h¹ch to¸n vµo cuèi k× lµm c¬ së cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh. §ång thêi lËp thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dÞch vô theo tõng lo¹i. C¨n cø ®Ó lËp thÎ tÝnh gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô lµ c¸c thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm k× tríc, sæ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh k× nµy vµ biªn b¶n kiÓm kª, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi k× cïng víi b¶ng kª khèi lîng s¶n phÈm, dÞch vô hoµn thµnh trong k×. C¸c doanh nghiÖp ®ang sö dông mét trong bèn h×nh thøc sæ kÕ to¸n sau:
H×nh thøc NhËt kÝ chung.
H×nh thøc NhËt kÝ - Sæ c¸i.
H×nh thøc Chøng tõ ghi sæ.
H×nh thøc NhËt kÝ - Chøng tõ.
HiÖn nay, C«ng ty Cao su sao vµng ®ang sö dông h×nh thøc sæ NhËt kÝ - Chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §©y lµ h×nh thøc sæ phï hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« lín, lo¹i h×nh kinh doanh phøc t¹p, cã tr×nh ®é qu¶n lÝ còng nh tr×nh ®é kÕ to¸n cao. H×nh thøc sæ NhËt kÝ - Chøng tõ dïng ®Ó tËp hîp vµ hÖ thèng ho¸ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo bªn Cã cña c¸c tµi kho¶n kÕt hîp víi viÖc ph©n tÝch c¸c nghiÖp vô ®ã theo bªn Nî cña c¸c tµi kho¶n ®èi øng. §Ó theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ to¸n sö dông c¸c sæ chi tiÕt, B¶ng ph©n bæ, B¶ng kª sè 4, B¶ng kª sè 5, B¶ng kª sè 6 vµ NhËt kÝ chøng tõ sè 7.
S¬ ®å 7: Quy tr×nh ghi sæ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo h×nh thøc sæ NhËt kÝ - Chøng tõ.
Chøng tõ vÒ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
B¶ng kª 4
B¶ng kª 6
B¶ng kª 5
NhËt kÝ chøng tõ sè 7
ThÎ tÝnh gi¸ thµnh
Sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154
B¸o c¸o kÕ to¸n
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng.
Chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp theo xÝ nghiÖp sau ®ã ph©n bæ cho tõng s¶n phÈm theo ®¬n gi¸ kÕ ho¹ch. Hµng th¸ng kÕ to¸n chi phÝ, gi¸ thµnh dùa vµo B¸o c¸o s¶n lîng nhËp kho do xÝ nghiÖp tËp hîp vµ ®¬n gi¸ kÕ ho¹ch ®Ó ph©n bæ chi phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm.
H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
§Ó h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng sö dông c¸c tµi kho¶n sau:
TK 1521: cao su b¸n thµnh phÈm
TK 621.2: chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp
TK 621.3: chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp
TK 621.7: Van c¸c lo¹i
Ngoµi ra sö dông c¸c tµi kho¶n liªn quan kh¸c nh TK 152, TK 153 chi tiÕt theo tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu, TK 331, TK 133 trong trêng hîp mua vÒ dïng ngay.
ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ban ®Çu ®îc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu theo dâi viÖc xuÊt dïng nguyªn vËt liÖu theo tõng xÝ nghiÖp bao gåm 4 XÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh, 3 XÝ nghiÖp s¶n xuÊt phô vµ XÝ nghiÖp luyÖn cao su Xu©n Hoµ ®Õn cuèi th¸ng chuyÓn cho kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµo c¸c b¶ng kª 4, 5, 6.
Kh¸i qu¸t qui tr×nh h¹ch to¸n nh sau:
TK 152, 153
TK 6212
TK 154
TËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú
KÕt chuyÓn chi phÝ
TK 152
VËt liÖu dïng kh«ng hÕt tr¶ nhËp l¹i kho
Sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ cho c¸c s¶n phÈm, c«ng viÖc ph©n bæ ®îc thùc hiÖn riªng cho tõng lo¹i chi phÝ nh sau:
- Ph©n bæ chi phÝ cao su b¸n thµnh phÈm.
C¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu ph¸t sinh ë cao su b¸n thµnh phÈm ®îc theo dâi riªng vµ tÝnh gi¸ b¸n thµnh phÈm nh mét s¶n phÈm riªng biÖt, khi s¶n phÈm nµy hoµn thµnh, nhËp kho kÕ to¸n theo dâi ë TK 1521 nh mét lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh. Gi¸ thµnh cña cao su b¸n thµnh phÈm kÕ to¸n chØ tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, cßn c¸c chi phÝ kh¸c kÕ to¸n ph©n bæ bæ sung vµo chi phÝ cña s¶n phÈm cuèi cïng hoµn thµnh.
C¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt cao su, khi sö dông cao su b¸n thµnh phÈm th× kÕ to¸n kh«ng tËp hîp vµo mét TK 621 riªng mµ l¹i tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong b¸n thµnh phÈm vµo TK 6212 vµ TK 6213. §©y thùc chÊt chÝnh lµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n bíc cã tÝnh b¸n thµnh phÈm ®îc doanh nghiÖp ¸p dông kh«ng ®Çy ®ñ.
Dùa vµo B¸o c¸o sö dông b¸n thµnh phÈm do c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt göi lªn vµ kÕ to¸n c¨n cø vµo ®¬n gi¸ kÕ ho¹ch vµ s¶n lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong k×, tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ b¸n thµnh phÈm, c«ng thøc ph©n bæ nh sau:
Chi phÝ b¸n thµnh phÈm thùc tÕ cho s¶n phÈm i
=
Tæng chi phÝ b¸n thµnh phÈm thùc tÕ
x
Chi phÝ b¸n thµnh phÈm kÕ ho¹ch cho s¶n phÈm i
Tæng chi phÝ b¸n thµnh phÈm kÕ ho¹ch
Trong ®ã, tæng chi phÝ b¸n thµnh phÈm thùc tÕ lµ tæng chi phÝ b¸n thµnh phÈm ph¸t sinh, tæng chi phÝ b¸n thµnh phÈm kÕ ho¹ch ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Tæng chi phÝ b¸n thµnh phÈm kÕ ho¹ch
=
å
(
S¶n lîng s¶n xuÊt sp i
x
Chi phÝ b¸n thµnh phÈm kÕ ho¹ch cho SPi
)
B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu trang 19.
- Ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp kh¸c
C«ng ty Cao Su Sao Vµng sö dông TK 6212 ®Ó theo dâi kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp . Kho¶n môc nµy theo dâi c¶ nguyªn vËt liÖu chÝnh lµ cao su vµ ho¸ chÊt sö dông ®Ó chÕ t¹o b¸n thµnh phÈm vµ nguyªn vËt liÖu chÝnh kh¸c lµ: v¶i mµnh, d©y tanh dïng ®Ó chÕ t¹o thµnh phÈm ë giai ®o¹n 2.
Cuèi kú kÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh cÇn ph©n bæ cho tõng lo¹i. C¸c bíc ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh kh¸c ®îc tiÕn hµnh nh sau:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ cña s¶n phÈm i
=
Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh thùc tÕ
x
®¬n gi¸ kÕ ho¹ch s¶n phÈm i
Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh kÕ ho¹ch
Trong ®ã:
Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh theo kÕ ho¹ch
=
å
(
S¶n lîng s¶n xuÊt cña SPi
x
§¬n gi¸ nguyªn vËt liÖu chÝnh kÕ ho¹ch SPi
)
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp ®îc kÕ to¸n theo dâi ë tµi kho¶n 6213, c«ng viÖc ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp ®îc tiÕn hµnh t¬ng tù.
H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cña C«ng ty Cao Su Sao Vµng gåm cã tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng (b¶o hiÓm x· héi vµ kinh phÝ c«ng ®oµn) cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ë c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh.
Hµng th¸ng, c¸c xÝ nghiÖp cña c«ng ty göi b¸o c¸o s¶n lîng s¶n xuÊt, s¶n lîng nhËp kho cña tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt vµ b¶ng thanh to¸n l¬ng cho c«ng nh©n viªn ®· ®îc phßng tæ chøc hµnh chÝnh duyÖt lªn phßng kÕ to¸n. KÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n l¬ng nµy ®Ó ph©n lo¹i tiÒn l¬ng trùc tiÕp vµ tiÒn l¬ng gi¸n tiÕp (c¸c bé phËn phôc vô) ®Ó h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n cã liªn quan. TiÒn l¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®îc h¹ch to¸n vµo TK 622 chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp, tiÒn l¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng, bé phËn phôc vô ®îc theo dâi trªn TK 627 chÝnh.
TiÒn l¬ng thanh to¸n cho c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp lµ l¬ng theo s¶n phÈm ®îc ®îc ph©n bæ theo s¶n lîng nhËp kho vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch cña cña tõng lo¹i s¶n phÈm ®ã.
TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n trùc tiÕp
=
Sè lîng s¶n phÈm nhËp kho trong k×
x
®¬n gi¸ l¬ng tr¶ cho tõng lo¹i s¶n phÈm
C«ng viÖc h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng rÊt ®¬n gi¶n, l¬ng vµ kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi ®îc tËp hîp vµo tµi kho¶n 622 chi tiÕt cho tõng xÝ nghiÖp ®èi øng víi tµi kho¶n 334, 338. Riªng b¶o hiÓm y tÕ hiÖn nay kÕ to¸n t¹i c«ng ty kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh mµ tËp hîp b¶o hiÓm y tÕ cña toµn doanh nghiÖp vµo tµi kho¶n 642.
Sau khi tËp hîp xong tiÒn l¬ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c xÝ nghiÖp theo mÉu b¶ng ph©n bæ sè 1 cña Bé Tµi chÝnh.
Còng nh c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c, tiÒn l¬ng ®îc ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm theo ®¬n gÝa kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn tiªu thøc ph©n bæ tiÒn l¬ng lµ sè lîng s¶n phÈm nhËp kho trong k× thay v× sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ®îc.
Do ®ã ta cã c«ng thøc ph©n bæ tiÒn l¬ng nh sau:
L¬ng ®¬n vÞ s¶n phÈm i
=
Tæng l¬ng xÝ nghiÖp
x
®¬n gi¸ kÕ ho¹ch s¶n phÈm i
Tæng l¬ng kÕ ho¹ch
Tæng l¬ng kÕ ho¹ch
=
å
(
S¶n lîng nhËp kho trong k× s¶n phÈm i
x
®¬n gi¸ kÕ ho¹ch s¶n phÈm i
)
Kinh phÝ c«ng ®oµn vµ b¶o hiÓm x· héi còng ®îc ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm. HiÖn t¹i b¶o hiÓm x· héi ®îc kÕ to¸n c«ng ty tÝnh lµ 15% tæng tiÒn l¬ng c¬ b¶n. Kinh phÝ c«ng ®oµn lµ 2% tæng tiÒn l¬ng thùc tÕ.
C«ng thøc ph©n bæ nh sau:
B¶o hiÓm x· héi ph©n bæ cho s¶n phÈm i
=
Tæng BHXH
x
TiÒn l¬ng c¬ b¶n cña SPi
Tæng tiÒn l¬ng c¬ b¶n
KPC§ ph©n bæ cho SPi
=
Tæng KPC§
x
TiÒn l¬ng thùc tÕ cña SPi
Tæng tiÒn l¬ng thùc tÕ
Trong trêng hîp ph¸t sinh chi phÝ tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ë kú nµo th× kÕ to¸n thùc hiÖn h¹ch to¸n th¼ng vµo TK 622 cña k× ®ã mµ kh«ng thùc hiÖn trÝch tríc ®Ó ph¶n ¸nh vµo TK 335.
Bé phËn s¶n xuÊt trùc tiÕp lao ®éng vµ ¨n l¬ng theo s¶n phÈm tuy nhiªn sè l¬ng thùc tÕ tr¶ cho c«ng nh©n viªn còng nh bé phËn v¨n phßng t¹i phô thuéc vµo doanh thu tiªu thô.
L¬ng theo doanh thu
=
Doanh thu tiªu thô
x
Tû lÖ l¬ng theo DT
Trong ®ã tØ lÖ l¬ng theo doanh thu lµ do C«ng ty qui ®Þnh. NÕu nh l¬ng theo doanh thu lín h¬n l¬ng thùc tÕ th× kÕ to¸n tiÕp tôc ph©n bæ sè chªnh lÖch cho tõng xÝ nghiÖp theo c«ng thøc:
Sè l¬ng ph©n bæ bæ sung cho xÝ nghiÖp i
=
Tæng quÜ l¬ng theo doanh thu
x
Tæng tiÒn l¬ng cña xÝ nghiÖp i
Tæng quÜ l¬ng thùc tÕ
Sè tiÒn l¬ng bæ sung nµy ®îc h¹ch to¸n nh mét kho¶n thëng.
H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.
KÕ to¸n chi phÝ t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt chung thµnh chi phÝ s¶n xuÊt chung chÝnh ®îc theo dâi trªn TK 627 chÝnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung phô ®îc theo dâi trªn TK 627 phô. Trong ®ã chi phÝ s¶n xuÊt chung chÝnh lµ c¸c chi phÝ kh¸c dïng chung cho xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh ngoµi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung phô lµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh t¹i c¸c ph©n xëng phô.
C¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung vÒ nguyªn vËt liÖu hay tiÒn l¬ng h¹ch to¸n t¬ng tù chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Sau ®©y xin ®îc ®Ò cËp ®Õn viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt phô.
C«ng ty cao su Sao Vµng cã 4 xÝ nghiÖp s¶n xuÊt phô lµ xÝ nghiÖp n¨ng lîng, xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn, bé phËn vËn t¶i vµ xÝ nghiÖp kiÕn thiÕt néi bé ®Ó hç trî ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh. C¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh ë c¸c xÝ nghiÖp phô nµy ®îc theo dâi trªn TK 627 phô, chi tiÕt cho tõng xÝ nghiÖp phô
Mçi xÝ nghiÖp phô s¶n xuÊt 1 sè lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô nhÊt ®Þnh. S¶n phÈm s¶n xuÊt ®Õn ®©u cung cÊp cho XNCS chÝnh ®Õn ®ã, cuèi kú kh«ng cã s¶n phÈm dë dang. Gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô lµ toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong kú. Cuèi kú, kÕ to¸n dùa trªn b¸o c¸o sö dông s¶n phÈm, dÞch vô cña xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh vµ B¸o c¸o cung cÊp s¶n phÈm, dÞch vô cña xÝ nghiÖp phô ®Ó lËp b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt – kinh doanh phô cho bé phËn sö dông.
T¹i c¸c xÝ nghiÖp ®iÖn, kiÕn thiÕt néi bé, vËn t¶i nÕu phôc vô cho c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh bao nhiªu th× kÕ to¸n tËp hîp trùc tiÕp vµo chi phÝ ph¸t sinh cña xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh, ë tµi kho¶n 627 chÝnh. Riªng xÝ nghiÖp n¨ng lîng kh«ng thÓ tÝnh trùc tiÕp hao phÝ n¨ng l¬ng mµ c¸c xia nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh sö dông do ®ã ®Õn cuèi k×, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c xÝ nghiÖp theo chi phÝ ®iÖn n¨ng cña tõng xÝ nghiÖp, c«ng thøc ph©n bæ nh sau:
Chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn xÝ nghiÖp i
=
Tæng chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn toµn c«ng ty
x
Chi phÝ ®iÖn n¨ng cña xÝ nghiÖp i
Tæng chi phÝ ®iÖn n¨ng cña 4 xÝ nghiÖp cao su chÝnh
Trong ®ã, chi phÝ ®iÖn n¨ng cña tõng xÝ nghiÖp, tõng bé phËn ®îc x¸c ®Þnh theo hao phÝ ®iÖn sö dông cña tõng xÝ nghiÖp, bé phËn do xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn b¸o c¸o vµ ®¬n gi¸ 1kw ®iÖn theo quy ®Þnh cña Nhµ níc:
Chi phÝ ®iÖn n¨ng xÝ nghiÖp i
=
Sè KW sö dông cña xÝ nghiÖp i
x
§¬n gi¸ 1 kw
Sau khi x¸c ®Þnh ®îc chi phÝ dÞch vô cña c¸c ph©n xëng phô cho tõng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh, kÕ to¸n chi phÝ l¹i tiÕp tôc ph©n bæ chi phÝ nµy cho tõng s¶n phÈm theo tiªu thøc s¶n phÈm s¶n xuÊt thùc tÕ vµ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vÒ chi phÝ sö dông dÞch vô s¶n xuÊt phô.
TrÝch sæ chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 627 phô trang 24.
TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang.
TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Sau khi ph©n bæ c¸c kho¶n chi phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm theo tõng xÝ nghiÖp, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµo Sæ 154 chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm theo tõng xÝ nghiÖp. TrÝch sæ 154 trang 26.
Kh¸i qu¸t tr×nh tù h¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh nh sau (s¬ ®å 6).
S¬ ®å 6: Tr×nh tù chi sæ kÕ to¸n chi phÝ, gi¸ thµnh
C¸c chøng tõ gèc vÒ chi phÝ
B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi
Sæ 154
B¶ng ph©n bæ kkhÊu hao
B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
NK – CT sè 7
Sæ C¸i c¸c TK 621,622, 627, 154
B¸o c¸o
B¶ng kª 4 më cho c¸c tµi kho¶n 621,622, 627
C¸c b¶ng ph©n bæ chi phÝ cho tõng s¶n phÈm
: ghi hµng ngµy
: ghi cuèi th¸ng
: ®èi chiÕu
C¸c nhËt kÝ chøng tõ vµ sæ c¸i sö dông cho h×nh thøc nµy cã mÉu nh quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh. TrÝch b¶ng kª 4 trang 27. TrÝch NhËt ký chøng tõ 7 trang 29. TrÝch Sæ C¸i TK 621, 622 trang 29.
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang.
S¶n phÈm dë dang cña C«ng ty cao su Sao Vµng chñ yÕu lµ s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt nhng cha nhËp kho ngoµi ra cßn cã cao su b¸n thµnh phÈm vµ s¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®îc. Trong ®ã s¶n phÈm hoµn thµnh nhng cha nhËp kho lµ s¶n phÈm ®· tr¶i qua giai ®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nhng do cha qua kh©u kiÓm tra chÊt lîng nªn cha ®îc nhËp kho.
Hµng th¸ng, c¨n cø vµo b¸o c¸o s¶n lîng nhËp kho do díi xÝ nghiÖp göi lªn phßng kÕ to¸n tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.
MÉu b¸o c¸o s¶n phÈm nhËp kho nh sau:
B¸o c¸o NhËp -XuÊt- Tån
Th¸ng 3 n¨m 2002
XÝ nghiÖp cao su sè II
Tªn s¶n phÈm
Tån ®Çu k×
S¶n lîng s¶n xuÊt
S¶n lîng nhËp kho
Tån cuèi k×
Lèp xe ®¹p 37-584(650 ®á)
11
15006
15010
7
Lèp xe ®¹p 37- 584(650 ®en)
5
266527
266524
8
…………
Céng
KÕ to¸n gi¸ thµnh tiÕn hµnh x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung. Riªng chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kh«ng cã ë s¶n phÈm dë dang v× kÕ to¸n chØ ph©n bæ l¬ng ph¶i tr¶ cho s¶n phÈm nhËp kho.
Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cña tÊt c¶ c¸c yÕu tè chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, chi phÝ vËt liÖu phô, chi phÝ khÊu hao, chi phÝ söa ch÷a lín, ®iÖn, h¬i ®Òu ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú yÕu tè i
=
Gi¸ trÞ SPDD§K
cña yÕu tè i
+
CFSX ph¸t sinh trong kú cña yÕu tè i
x
Sè lîng SPDD cuèi kú
Sè lîng SPNK trong kú
+
Sè lîng SPDD
cuèi kú
TrÝch B¶ng x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang trang 30
TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Cuèi kú, sau khi tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong k×. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh theo kho¶n môc. B¶ng tÝnh gi¸ thµnh trang 26.
Nh ë phÇn ®Çu ®· tr×nh bµy, C«ng ty x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ lµ theo tõng xÝ nghiÖp, vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ cao su b¸n thµnh phÈm vµ s¶n phÈm hoµn thµnh ë giai ®o¹n 2. Trong ®ã cao su b¸n thµnh phÈm, c«ng ty x¸c ®Þnh gi¸ thµnh chñ yÕu lµ phôc vô yªu cÇu qu¶n lý. Tæng gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm ®îc theo dâi ë tµi kho¶n 1521. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng lµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ trùc tiÕp theo ph©n xëng nhng c«ng ty l¹i sö dông hÖ thèng c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch do ®ã tÊt c¶ c¸c chi phÝ sau khi tËp hîp ®îc ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm theo ®¬n gi¸ kÕ ho¹ch cho tríc.
Theo c¸ch nµy, gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm i hoµn thµnh
=
Gi¸ trÞ s¶n phÈm i dë dang ®Çu k×
+
Chi phÝ s¶n xuÊt ph©n bæ cho s¶n phÈm i trong kú
-
Gi¸ trÞ s¶n phÈm i dë dang cuèi k×
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm i
=
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm i
Sè lîng s¶n phÈm i nhËp kho
Trong ®ã ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh lµ ®ång/chiÕc.
Chu k× s¶n xuÊt s¶n phÈm tai C«ng ty cao su Sao Vµng lµ rÊt ng¾n, thËm chÝ mét chiÕc s¨m xe ®¹p, thêi gian hoµn thµnh chØ cã 3 phót. Tuy nhiªn c«ng ty kh«ng thÓ trong mét th¸ng tÝnh gi¸ thµnh nhiÒu lÇn do ®ã k× tÝnh gi¸ thµnh lµ hµng th¸ng.
Hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cao su Sao Vµng
NhËn xÐt vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh
Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh cña C«ng ty cao su Sao Vµng t¬ng ®èi phøc t¹p. C«ng ty ®· theo dâi c¸c lo¹i chi phÝ mét c¸ch râ rµng, ®Çy ®ñ. C«ng ®o¹n tÝnh gi¸ thµnh ®îc c«ng ty sö dông hÖ thèng c¸c chØ tiªu ®Þnh møc x¸c thùc ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý.
C«ng ty sö dông hÖ thèng sæ s¸ch theo h×nh thøc NhËt kÝ- Chøng tõ ®Çy ®ñ theo yªu cÇu cña Bé Tµi chÝnh. Ngoµi ra c«ng ty cßn sö dông sæ 154, lµ mét c«ng cô ®Ó thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh trªn m¸y tÝnh, sæ nµy mang h×nh thøc cña mét b¶ng tæng hîp chi phÝ lµm c¬ së ®Ó vµo b¶ng tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. Tuy nhiªn, hÖ thèng sæ s¸ch cña C«ng ty vÉn cha hoµn chØnh. VÝ dô, ë B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm sau khi ph©n bæ chi phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm th× kÕ to¸n tËp hîp th¼ng vµo sæ ®ã chÝnh lµ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt mµ kh«ng cã cét chi tiÕt s¶n phÈm dë dang ®Çu k× vµ dë dang cuèi k×. Nh vËy, vÒ viÖc ¸p dông sæ s¸ch ®îc c«ng ty thùc hiÖn t¬ng ®èi tèt song ®Ó tÝnh gi¸ theo h×nh thøc NhËt kÝ- chøng tõ trªn m¸y tÝnh th× l¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n. HiÖn nay, c«ng ty ®ang sö dông phÇn mÒm Excel ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nhng phÇn mÒm nµy kh«ng ¸p dông ®îc h×nh thøc NhËt kÝ- chøng tõ do ®ã c«ng ty võa h¹ch to¸n trªn m¸y võa h¹ch to¸n thñ c«ng.
Trong viÖc h¹ch to¸n chi phÝ b¸n thµnh phÈm, C«ng ty h¹ch to¸n cha râ rµng, kh«ng tÝnh gi¸ ®Çy ®ñ cho b¸n thµnh phÈm, trong kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh cña b¸n thµnh phÈm chØ cã chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, c¸c chi phÝ kh¸c ®îc tËp hîp råi ph©n bæ cho sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ®îc. Do ®ã gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm tÝnh kh«ng chÝnh x¸c.
Ngoµi ra, hiÖn t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng kh«ng h¹ch to¸n phÇn b¶o hiÓm y tÕ- lµ mét chØ tiªu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt mµ l¹i h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 642- chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm tÝnh ®îc cha chÝnh x¸c.
C¸c yÕu tè chi phÝ trong s¶n phÈm dë dang kh«ng cã chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ kho¶n môc c¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c v× ®©y lµ nh÷ng chi phÝ chØ ph©n bæ cho s¶n phÈm nhËp kho. Chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c ë Cao su Sao Vµng lµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn, chi phÝ thuª ngoµi, cã thÓ gi¸ trÞ nhá vµ kh«ng thêng xuyªn th× kh«ng cÇn x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang nhng kho¶n môc tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n s¶n xuÊt lµ mét kho¶n môc lín nÕu kh«ng x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang th× gi¸ thµnh tÝnh ®îc sÏ kh«ng chÝnh x¸c.
HiÖn nay, C«ng ty x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Òu theo mét c«ng thøc nh em ®· tr×nh bµy mµ kh«ng cã íc tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm t¬ng ®¬ng. Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang nµy lµ phï hîp víi c¸c s¶n phÈm cã chu k× s¶n xuÊt ng¾n nh s¨m lèp xe ®¹p. V× ®èi víi c¸c s¶n phÈm nµy, dë dang lµ v× cha hµo thµnh thñ tôc nhËp kho. Tuy nhiªn, viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang nµy lµ kh«ng hîp lý ®èi víi c¸c s¶n phÈm cao su kÜ thuËt cã chu k× s¶n xuÊt dµi h¬n. Bëi trong gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang, chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp ®· kÕt tinh tÊt c¶ vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú nhng c¸c chi phÝ chÕ biÕn cßn l¹i míi chØ kÕt tinh mét phÇn gi¸ trÞ vµo trong ®ã. ViÖc x¸c ®Þnh nh ®ang ¸p dông lµm cho gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang kh«ng cßn chÝnh x¸c so víi gi¸ trÞ thùc cã. V× vËy, mµ dÉn ®Õn viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú bÞ sai lÖch.
Ngoµi ra ®èi víi c¸c kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt, phßng kÕ to¸n kh«ng theo dâi nh÷ng kho¶n chi phÝ nµy mµ ®îc theo dâi riªng t¹i xÝ nghiÖp, n¬i trùc tiÕp ph¸t sinh c¸c kho¶n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng. Do ®ã, kh«ng tÝnh ®îc nh÷ng kho¶n chi phÝ nµy vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm.
C«ng ty Cao Su Sao Vµng kh«ng ph©n biÖt s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc hay s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc. T¹i c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh cã theo dâi c¸c s¶n phÈm cã thÓ söa ch÷a ®îc vµ cuèi kú coi ®ã lµ s¶n phÈm dë dang ®Ó kú sau söa ch÷a. C¸c s¶n phÈm háng nhiÒu ®îc coi lµ phÕ liÖu. Nh vËy, toµn bé gi¸ trÞ s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®îc ®Òu h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt vµ chuyÓn vµo tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm.
H¹ch to¸n s¶n phÈm háng nh vËy lµm cho gi¸ trÞ hµng tån kho cao, ¶nh hëng ®Õn nhiÒu kú s¶n xuÊt - kinh doanh cña C«ng ty vµ lµ mét vÊn ®Ò kh«ng hîp lý trong viÖc phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Vµ hiÖn t¹i c«ng ty còng kh«ng thùc hiÖn trÝch tríc chi phÝ thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt.
Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cao su Sao Vµng
Tõ nh÷ng h¹n chÕ ®· nªu ë phÇn nhËn xÐt em kiÕn nghÞ c«ng ty nªn hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh cña m×nh b»ng c¸ch kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ trªn ®Æc biÖt lµ c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh cña b¸n thµnh phÈm. Cô thÓ nh sau:
+ ViÖc tÝnh gi¸ b¸n thµnh phÈm cÇn ®îc thùc hiÖn t¸ch biÖt, râ rµng. C«ng ty nªn tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ cÇn tÝnh cho b¸n thµnh phÈm sau ®ã h¹ch to¸n viÖc sö dông b¸n thµnh phÈm nh lµ nguyªn vËt liÖu mua ngoµi chø kh«ng nªn t¸ch riªng tõng yÕu tè cña b¸n thµnh phÈm råi tËp hîp vµo TK 621.2, 621.3 nh hiÖn t¹i nh thÕ lµm c«ng viÖc h¹ch to¸n chi phÝ tr¸nh chång chÐo trïng lÆp.
+ C¸c kho¶n trÝch theo l¬ng mµ cô thÓ lµ b¶o hiÓm y tÕ cÇn ®îc h¹ch to¸n nh mét kho¶n chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tøc lµ tËp hîp vµo TK622 ®èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ TK627 ®èi víi nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng.
+ C«ng viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cÇn ®îc thùc hiÖn chÝnh x¸c h¬n. Tríc hÕt, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ mét kho¶n chi phÝ lín ph¶i ®îc ph©n bæ vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang nghÜa lµ lÊy tiªu thøc ph©n bæ lµ s¶n phÈm s¶n xuÊt chø kh«ng nªn chØ ph©n bæ cho s¶n phÈm nhËp kho nh hiÖn t¹i v× Ýt nhÊt trong s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®· kÕt tinh hao phÝ lao ®éng cña c«ng nh©n.
Thø hai ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cña c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt cha xong chø kh«ng ph¶i ®èi víi sè s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt hoµn thµnh nhng cha ®îc nhËp kho cÇn ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p kh¸c vÝ dô nh lµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh tiªu hao hoÆc lµ ph¬ng ph¸p s¶n lîng íc tÝnh t¬ng ®¬ng,..Em ®Ò xuÊt ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh theo gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh tiªu hao. Cô thÓ theo ph¬ng ph¸p nµy trong s¶n phÈm dë dang chØ kÕt tinh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ toµn bé chi phÝ kh¸c ®îc tÝnh cho thµnh phÈm gi¸ trÞ ®ã ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh trong s¶n phÈm dë dang
=
Sè lîng s¶n phÈm dë dang cuèi k×
x
Toµn bé gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh xuÊt dïng
Sè lîng thµnh phÈm
+
Sè lîng s¶n phÈm dë dang
Ngoµi ra em kiÕn nghÞ thªm vÒ c¸c kho¶n trÝch tríc tøc lµ h¹ch to¸n TK 335. HiÖn t¹i c«ng ty chØ míi thùc hiÖn trÝch tríc cho kho¶n môc chi phÝ söa ch÷a lín mµ cha thùc hiÖn trÝch tríc l¬ng phÐp vµ c¸c kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt. V× quy m« s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ rÊt lín do ®ã nªn thùc hiÖn trÝch tríc c¸c kho¶n chi phÝ ®Êy nÕu kh«ng khi thiÖt h¹i x¶y ra th× quy m« còng rÊt lín.
KÕt luËn
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai chØ tiªu kinh tÕ c¬ b¶n ph¶n ¸nh chÊt lîng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong c«ng t¸c qu¶n lÝ doanh nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai chØ tiªu ®îc c¸c nhµ qu¶n trÞ quan t©m. Trªn c¬ së c¸c sè liÖu vÒ chi phÝ, gi¸ thµnh mµ bé phËn kÕ to¸n cung cÊp, c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vÒ ®Þnh møc chi phÝ vËt t, lao ®éng, m¸y mãc, thiÕt bÞ…tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m ®iÒu chØnh hîp lÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ chi phÝ. ViÖc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh ®îc dùa trªn c¬ së cña c«ng t¸c h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt. §iÒu nµy kh¼ng ®Þnh l¹i ý nghÜa cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi chung vµ t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng nãi riªng.
Trªn c¬ së ®ã, chuyªn ®Ò ®i s©u ph¶n ¸nh thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm bia h¬i th«ng qua viÖc m« t¶ cô thÓ quy tr×nh kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm bia h¬i t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng. Sau khi so s¸nh gi÷a thùc tr¹ng víi lÝ thuyÕt còng nh so s¸nh víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, chuyªn ®Ò ®· ®Ò cËp ®Õn mét sè ®iÓm mµ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cßn víng m¾c. Tõ ®ã chuyªn ®Ò ®· ®Ò xuÊt mét sè kiÕn nghÞ víi môc ®Ých ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cao su Sao Vµng.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp. Chñ biªn: TS. §Æng ThÞ Loan - NXB Gi¸o dôc 2001.
LÝ thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh. Chñ biªn: TS. NguyÔn V¨n C«ng - NXB Tµi chÝnh 2001.
Gi¸o tr×nh kÕ to¸n Quèc tÕ. Chñ biªn TS. NguyÔn Minh Ph¬ng - TS. NguyÔn ThÞ §«ng - NXB Thèng kª 2002.
T¹p chÝ tµi chÝnh.
T¹p chÝ kÕ to¸n.
Th«ng t sè 89/2002/TT-BTC ngµy 9/10/2002.
Môc lôc Trang
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su sao vang.DOC